Protokół kontroli
Transkrypt
Protokół kontroli
1 Protokół kompleksowej kontroli gospodarki finansowej Gminy Piątnica, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy Piątnica (ul. Stawiskowska 53, 18- 421 Piątnica, tel. (086) 216-24-76; 216-64-96; fax (086) 215-21-130) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku Zespół w Łomży: - Jana Rode - w dniach od 16 kwietnia do 3 sierpnia 2007 roku (z przerwami w dniach: 30.IV., 2-11.V., 22.V., 6, 8, 22 i 25VI., 23-27.VII.), na podstawie upoważnienia nr 7/07 z 13 kwietnia 2007 roku, - Waldemara Szypulskiego- w dniach od 4 czerwca do 12 lipca 2007 roku, na podstawie upoważnienia nr 10/07 2007 roku. Zakres kontroli Kontrolę gospodarki finansowej w zakresie wykonania budżetu przeprowadzono za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 roku obejmując następujące zagadnienia: I. Ustalenia ogólnoorganizacyjne II. Księgowość i sprawozdawczość budżetowa III. Gospodarka pieniężna i rozrachunki IV. Uchwała budżetowa V. Wykonanie budżetu - dochody budżetowe - wydatki bieżące - wydatki inwestycyjne i remontowe VI. Mienie komunalne VII. Zadania zlecone i realizowane w ramach porozumień VIII. Rozliczenia finansowe z jednostkami organizacyjnymi IX. Wykonanie zarządzenia pokontrolnego I. Ustalenia ogólnoorganizacyjne. 2 Dane ogólne 1. Kierownikiem kontrolowanej jednostki od 1998 roku jest Pan Edward Łada. Na obecną kadencję wybrany na Wójta Gminy w 2006 roku w wyborach powszechnych - złożył ślubowanie przed Radą Gminy w dniu 5 grudnia 2006 roku. Stanowiska Zastępcy Wójta nie utworzono. Zgodnie z dyspozycją Art. 26a. ust. 1 i w oparciu o kryterium w ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) Wójt kontrolowanej j.s.t. może powołać 1 zastępcę. Skarbnikiem Gminy jest Pani Janina Bujko zatrudniona na podstawie powołania przez Radę Gminy uchwałą Nr 16/III z dnia 29 lipca 1990 r. Sekretarzem Gminy jest Pani Bożena Majkowska zatrudniona na podstawie powołania przez Radę Gminy uchwałą nr 25/IV/90 z 29 lipca 1990 r. Informacji i wyjaśnień w czasie kontroli udzielali wyżej wymienieni, oraz inne osoby w miarę zachodzących potrzeb. 2. Informacji i wyjaśnień dotyczących kontrolowanych zagadnień udzielali wyżej wymienieni, pracownicy Wydziału Finansowego oraz inne osoby w miarę zachodzących potrzeb. 3. Ustrój gminy określony został statutem wprowadzonym przez Radę Gminy uchwałą nr 47/VII/03 z 1 czerwca 2003 roku. Na podstawie statutu oraz innych dokumentów ustalono: a) gmina Piątnica obejmuje obszar o powierzchni 218,69 km2; na terenie gminy utworzono 44 sołectw; wg stanu na 31 grudnia 2006 r. na pobyt stały zameldowanych było 10.612 mieszkańców, 3 b) jednostki organizacyjne, wg zał. nr 2 do uchwały wprowadzającej Statut: 1) Urząd Gminy Piątnica; 2) Ośrodek Pomocy Społecznej w Piątnicy – działa na podstawie uchwały Nr 46/XIII Gminnej Rady Narodowej w Piątnicy z dnia 22 kwietnia 1990 r. w sprawie utworzenia i Statutu nadanego uchwałą Nr 106/XIX/04 Rady Gminy Piątnica z dnia 29 sierpnia 2004 roku – jednostka budżetowa 3) Biblioteka Publiczna Gminy Piątnica; 4) Gminny Ośrodek Kultury w Piątnicy; W/w jednostki organizacyjne (Ad l.p. 3 i 4) utworzone zostały w formie instytucji kultury zgodnie z postanowieniami w statutach nadanych uchwałami Rady Gminy (odpowiednio Nr 142/XIX/2000 i Nr 141/XIX/2000 – obie z 5 listopada 2000 r.) – obsługę finansową prowadzi Urząd Gminy. 5) Zespół Obsługi Szkół w Piątnicy – jednostka budżetowa utworzona uchwałą nr 62/XV/95 Rady Gminy z dnia 14 grudnia 1995 r. (z późniejszymi zmianami): obsługuje pod względem finansowo – księgowym jednostki organizacyjne oświaty (wszystkie funkcjonujące w formie jednostek budżetowych), j.n.: 6) Publiczne Gimnazjum Piątnicy Piątnicy; 7) Zespół Szkolno-Przedszkolny Piątnicy; 8) Szkoła Podstawowa w Dobrzyjałowie; 9) Szkoła Podstawowa w Drozdowie; 10) Szkoła Podstawowa w Jeziorku; 11) Szkoła Podstawowa w Kisielnicy; 12) Szkoła Podstawowa w Olszynach; 13) Szkoła Podstawowa w Rakowie-Boginiach; 14) Szkoła Podstawowa w Żelechach. c) W części p.n.: „Zasady i tryb działania Komisji Rewizyjnej” w zakresie działalności kontrolnej określono przedmiot, zasady i tryb przeprowadzania kontroli przez Komisję, a w tym: • § 68. ust.1. - kontroluje działalność Wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz sołectw pod względem legalności, celowości, rzetelności i gospodarności. 4 - ust 2. - bada w szczególności gospodarkę finansową kontrolowanych podmiotów, w tym wykonanie budżetu gminy. (Nadmienia się, że sołectwa nie prowadziły gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy – nie planowano środków na wydatki tych jednostek pomocniczych). • § 69. ust. 1. - przeprowadza kontrolę, o której mowa w § 68, na podstawie zatwierdzonego przez Radę rocznego planu kontroli. • § 70. ust. 1. - przeprowadza kontrolę powołując każdorazowo zespół kontrolny w składzie co najmniej trzech osób, w tym przewodniczący zespołu kontrolnego. - ust. 2. - przeprowadza kontrolę na podstawie upoważnienia do kontroli podpisanego przez Przewodniczącego Komisji. • § 76. ust. 1. - z dokonanych czynności kontrolnych sporządza protokół. Na podstawie dokumentacji przechowywanej na stanowisku pracy do obsługi Rady w ustalono, że: - plan kontroli na 2006r. uchwalony został przez Radę Gminy uchwałą Nr 201/XXXIV/06 z dnia 5 marca 2006 r.. Nie wskazano w planie konkretnych stanowisk pracy lub jednostek organizacyjnych do skontrolowania, wymieniono natomiast 4 segmenty tematyczne ze wskazaniem terminów kontroli. - dokumenty (m.in. upoważnienia do kontroli oraz protokoły pokontrolne) wskazują, że w 2006 r. zespoły kontrolne przeprowadziły 6 kontroli. Zawarte w protokołach Komisji zapisy były pochodną informacji (włączonych do dokumentacji z posiedzeń) przedłożonych przez Wójta, Skarbnika lub inne osoby w zależności od rozpatrywanej tematyki. 4. Struktura organizacyjna Urzędu Gminy (w dalszej części protokołu zwanego - Urząd), określona została przez Wójta w Regulaminie organizacyjnym wprowadzonym zarządzeniem Nr 33/03 z dnia 28 lipca 2003 r. (wraz z późniejszym zmianami). Kierownicy poszczególnych wydziałów Urzędu zapoznani zostali z Regulaminem, o czym świadczą ich podpisy. Określono regulaminem limit zatrudnienia w liczbie 26 etatów administracyjnych (łącznie ze stanowiskiem Wójta) i 3 etaty obsługi – razem 29 etatów. Utworzono (§ 9) następujące stanowiska kierownicze: - Skarbnik Gminy, 5 - Sekretarz Gminy, - 3 naczelników wydziałów, - Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego. Przeciętne zatrudnienie w Urzędzie Gminy w 2006 r., według sprawozdania Z-06, wyniosło 36 etatów. Wg stanu na 31 grudnia 2006 roku w Urzędzie zatrudnionych było 29 pracowników (28 etatów), w tym 2 na stanowiskach pomocniczych (pracownik gospodarczy i sprzątaczka). W ramach prac interwencyjnych zatrudniano 1 pracownika. Ponadto w Urzędzie zatrudniano 11 kierowców – konserwatorów sprzętu silnikowego (4,9 etatów) obsługujących samochody i sprzęt w OSP. Na podstawie umów z Powiatowym Urzędem Pracy, zatrudniono 10 osób. Struktura organizacyjna Urzędu (komórki organizacyjne, stanowiska pracy) przedstawiona została na załączniku, którego kserokopia stanowi zał. Nr 2 do protokołu. W Ośrodku Pomocy Społecznej (w okresie I półrocza 2006 r obsługiwanym w pod względem finansowo – księgowym przez Wydział Finansowy Urzędu Gminy) zatrudnienie wynosiło 6 osób łącznie z kierownikiem. 4.1. W Wydziale Finansowym zatrudnionych jest 4 pracowników, w tym Skarbnik Gminy. Zadania Wydziału określone w § 16 Regulaminu przydzielone zostały poszczególnym pracownikom w zakresach czynności Do podstawowych zdań Pani Janiny Bujko - Skarbnika, należą: - opracowywanie propozycji projektu budżetu gminy, projektów uchwał w sprawach zmian w budżecie gminy, - zapewnienie prawidłowej realizacji budżetu gminy oraz opracowywanie analiz, informacji i sprawozdań, - kontrasygnowanie oświadczeń woli składanych w imieniu Gminy przez Wójta, powodujących powstanie zobowiązań pieniężnych, - prowadzenie rachunkowości Urzędu Gminy, - wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi, 6 - dokonywanie wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym oraz kontroli kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących tych operacji. Do zadań Skarbnika należy, m.in. nadzór i kontrola w zakresie realizacji zadań przez podległych pracowników j.n.: • Zofia Tomaszewska – inspektor: - naliczanie i ewidencja wynagrodzeń, - rozliczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i Urzędem Skarbowym, - ewidencja syntetyczna oraz analityczna wydatków budżetowych, - sporządzanie list płacy, - prawdzanie dokumentów pod względem formalnym i rachunkowym. • Cecylia Matejkowska - inspektor: - prowadzenie ewidencji analitycznej i syntetycznej budżetu, - ewidencja dochodów i rozrachunków budżetu, - ewidencja analityczna do kont Zespołu 2 (rozrachunki dla jednostki), - ewidencja środków trwałych, - naliczanie dodatków mieszkaniowych, - sporządzanie i przygotowywanie dokumentów do zapłaty, - sprawdzanie dokumentów pod względem formalnym i rachunkowym. • Alicja Wszeborowska – inspektor: - prowadzenie kasy, - prowadzenie ewidencji podatku od środków transportowych, 4.2. Zadania z zakresu wymiaru oraz rachunkowości podatków i opłat wykonywane są w Wydziale Rolnictwa, Podatków i Usług. 4.3. Wśród zasadniczych zadań Sekretarza Gminy, określonych w § 6 Regulaminu, wymieniono m.in. zapewnienie właściwego funkcjonowania kontroli wewnętrznej i kontroli zewnętrznej, przy czym jej przedmiot i zasady opisano (ogólnikowo) w rozdziale p.n. „Organizacja kontroli”. 7 4.3.1. W podrozdziale 1 poświęconym kontroli wewnętrznej wskazano, że Sekretarz Gminy wykonuje kontrolę wobec naczelników wydziałów „w pełnym zakresie tematyki kontrolnej”, aczkolwiek w § 21 opisując tematykę (przedmiot) kontroli wewnętrznej wskazano ogólnikowo: „(...)przede wszystkim realizacja zadań wynikających z aktów prawnych organów gminy i aktów normatywnych wyższego rzędu, poprawność opracowywania projektów aktów prawnych organów gminy oraz decyzji z zakresu administracji publicznej, przestrzeganie przepisów prawa(...)”. W unormowaniach tych z kontroli przeprowadzanej przez Sekretarza wyłączono Skarbnika Gminy, któremu zarazem przypisano wykonywanie czynności kontrolnych w stosunku do wszystkich pracowników Urzędu w zakresie „(...) obiegu dokumentów finansowych, realizacji dochodów i wydatków gminy oraz w zakresie określonym w art. 46 i 47 ustawy o finansach publicznych”. Z zapisów odnoszących się do Sekretarza wynika także, że stanowisku temu przypisano zadania w znacznym zakresie pokrywające się z zadaniami Stanowiska Pracy do Obsługi Prawnej, które z kolei wyłączone jest z nadzoru Sekretarza, bowiem, jak zapisano, podlega bezpośrednio Wójtowi. W/w zapis dotyczący kontroli z art. 46 i 47 ustawy o finansach publicznych (przypisanej Skarbnikowi), a także brzmienie pozostałych postanowień Regulaminu dotyczących gospodarki finansowej gminy oraz inna dokumentacja wskazują, że stanowisko Sekretarza nie zostało uwzględnione w obszarze wewnętrznej kontroli finansowej. Wobec nieutworzenia stanowiska Zastępcy Wójta rodzi to określone konsekwencje w zakresie funkcjonowania kontroli finansowej dotyczącej procesów związanych z gromadzeniem i rozdysponowaniem środków publicznych oraz gospodarowaniem mieniem – z omawianych przepisów wewnętrznych oraz z innej dokumentacji nie wynika by Wójt upoważnił Sekretarza, lub inne osoby, do załatwiania spraw z zakresu gospodarki finansowej. Stosownie do postanowień Art. 44 ust 1 i 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.) kierownik jednostki sektora finansów publicznych, zwany dalej "kierownikiem jednostki", jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej, w tym za wykonywanie określonych ustawą obowiązków w zakresie kontroli finansowej. Kierownik jednostki może powierzyć określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej pracownikom jednostki. Przyjęcie obowiązków przez te osoby powinno być potwierdzone dokumentem w formie odrębnego imiennego upoważnienia albo wskazania w 8 regulaminie organizacyjnym jednostki. Przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) ograniczają krąg osób, które mogą załatwiać określone sprawy gminy, mianowicie wg art. 46 ust. 1 ustawy oświadczenia woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniem może składać jednoosobowo Wójt albo działający na podstawie jego upoważnienia zastępca wójta samodzielnie albo wraz z inną upoważnioną przez wójta osobą. Natomiast wg art. 33 ust. 4 ustawy Wójt może powierzyć prowadzenie określonych spraw gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi gminy. W kontrolowanej j.s.t., jak zaznaczono na wstępie protokołu, nie utworzono stanowiska Zastępcy Wójta, co tworzy sytuację, w której nie ma upoważnionego pracownika, który mógłby załatwiać sprawy z zakresu gospodarki finansowej gminy w zastępstwie Wójta, podczas jego nieobecności. Wójt Edward Łada stwierdził, że także w trakcie urlopów załatwia sam wszystkie sprawy z zakresu gospodarki finansowej przypisane do kompetencji Wójta lub są one odkładane do czasu jego powrotu. Przyznał, że nie rozważał kwestii zastępstwa wobec utartej praktyki z lat ubiegłych – wprowadził przepisy wewnętrzne przygotowane przez Sekretarza (m.in. w/w Regulamin) wzorowane na rozwiązaniach poprzednich nieuwzględniających potrzeby wyznaczenia osób zastępujących Wójta w określonych sprawach i sytuacjach. Należy wskazać, że art.28 g ustawy, dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr175, poz.1457) zmieniającej m.in. ustawę z dniem 1 września 2006 r. i mający zastosowanie do kadencji następujących po kadencji, w czasie której ustawa zmieniająca weszła w życie, stanowi, iż jeżeli nie powołano zastępcy w trybie określonym w art. 26a, to w przypadku przemijającej przeszkody w wykonywaniu zadań i kompetencji wójta spowodowanej przez jedną z okoliczności, o których mowa w ust. 1, zadania i kompetencje wójta przejmuje osoba, o której mowa w art. 28h. Z treści art. 28h wynika natomiast, że w takim przypadku Prezes Rady Ministrów, na wniosek wojewody przekazany niezwłocznie za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wyznacza osobę, która przejmie wykonywanie zadań i kompetencji wójta. 4.3.2. Z zapisów w podrozdziale 2 traktującym o kontroli zewnętrznej zawarto ogólnikowe postanowienia, a m.in., że kontrola zewnętrzna przeprowadzana jest: „w stosunku do gminnych jednostek organizacyjnych – w zakresie wykonywania zadań statutowych (…), 9 ochrony mienia(…)”, „przeprowadzają naczelnicy wydziałów i pracownicy Urzędu na podstawie upoważnień wydanych przez Wójta”. Ustalono, że w dniach od 13 do 23 czerwca 2006 r. Skarbnik Gminy, wraz z Panią Zofią Tomaszewską – inspektorem Wydziału Finansowego, w trybie określonym w Regulaminie (m.in. na podstawie pisemnego upoważnienia Wójta), przeprowadziły w Zespole Obsługi Szkół w Piątnicy kontrolę gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych oświaty jednostek obsługiwanych finansowo przez Zespół. Stwierdzono uchybienia dotyczące opisu dowodów świadczących o wykonaniu kontroli formalno-rachunkowej, merytorycznej, adnotacji dotyczącej stosowanych procedur zamówień publicznych, dat itp.. i bezpośrednio w protokole zalecono ich wyeliminowanie. W odpowiedzi (pismo z 3 lipca 2006 r.) Dyrektor Zespołu poinformowała, że „przeprowadzono rozmowy instruktażowe ze wszystkimi kierownikami jednostek organizacyjnych. Poruszono w nich stwierdzone nieprawidłowości”. Podane w protokole wielkości zbadanych wydatków w odniesieniu do sumy wydatków zrealizowanych wskazują, że kontrola spełniła wymagania art.187 ustawy o finansach publicznych. Pozostałe jednostki organizacyjne gminy w 2006 r. nadzorowane były bieżąco, w związku z tym, iż obsługiwane były księgowo przez Urząd. 5. Zasady (polityka) rachunkowości w kontrolowanej jednostce określone zostały zarządzeniem Nr 6/06 Wójta Gminy Piątnica z dnia 15 grudnia 2006 roku w sprawie wprowadzenia w życie instrukcji kontroli finansowej, zasad (polityki) rachunkowości, zakładowego planu kont oraz obiegu dowodów finansowo księgowych. Uprzednio odnośne kwestie uregulowane były zarządzeniem nr 1/02 Wójta Gminy Piątnica z dnia 10 kwietnia 2002 roku., którego postanowienia istotnie nie różniły się od powyższego. Zmiana, jak wyjaśniła Pani Skarbnik, dokonana została w celu aktualizacji niektórych elementów, w dostosowaniu do zmian w przepisach prawnych – w szczególności dotyczy to Zakładowego Planu Kont, opracowanego obecnie w oparciu o postanowienia rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020). 10 Opisano w poszczególnych częściach, m.in.: a) w części poświęconej funkcjonowaniu kontroli wskazano cele kontroli, a m.in. badanie zgodności każdego postępowania z obowiązującymi aktami prawnymi, badanie realizacji procesów gospodarczych, inwestycyjnych i innych rodzajów działalności poprzez porównanie ich z planem, normami oraz wykrywanie odchyleń i nieprawidłowości, ujawnianie niegospodarnego działania, ustalenie przyczyn i skutków stwierdzonych nieprawidłowości, Wskazano Wójta jako odpowiedzialnego za zorganizowanie i prawidłowe funkcjonowanie systemu kontroli finansowej, Opisano procesy związane z gromadzeniem i rozdysponowaniem środków publicznych oraz gospodarowaniem mieniem – w dostosowaniu do postanowień ustawy o finansach publicznych, Opisano formy kontroli: wstępna, bieżąca i następna. Przy każdej z tych form zamieszczono opis czynności i ich znaczenie (cel). Określono sposób dokumentowania (podpisem na dokumencie), wykonywania czynności kontrolnych. Szczegółowo opisano znaczenie podpisu złożonego przez głównego księgowego na dowodach księgowych oraz postępowanie w razie odmowy podpisu. W wyniku niniejszej kontroli, w oparciu o próbę przyjętą do zbadania poprawności obrotów w zakresie gospodarki pieniężnej i rozrachunków (wskazaną w cz. III protokołu), stwierdzono, że poszczególne dowody księgowe opatrzone były podpisami osób wyznaczonych, na dowód przeprowadzenia kontroli. b) w częściach instrukcji dotyczących gospodarki pieniężnej i gospodarki środkami rzeczowymi oraz w załączniku p.n. „Schemat obiegu dokumentów finansowo – księgowych i sprawozdania z kontroli wewnętrznej” opisano sposób wykonywania operacji gospodarczych, dowody i ich obieg ze wskazaniem stanowisk pracy i terminów. Załączono ponadto do instrukcji wykazy osób (wraz z wzorami ich podpisów) upoważnionych do kontroli i zatwierdzania dokumentów do wypłaty. c) w części dotyczącej zasad ewidencji księgowej zawarto m.in.: - opis stosowanych ksiąg rachunkowych, w tym zasad prowadzenia kont syntetycznych i analitycznych oraz ich wzajemnego powiązania. 11 W kontrolowanej jednostce większość ewidencji prowadzona jest metodą tradycyjną – na piśmie. Stosowane są programy komputerowe (wprowadzone do stosowania przez Wójta w postaci załączników do instrukcji) w zakresie księgowości podatkowej, wynagrodzeń oraz sprawozdawczości budżetowej. Funkcjonowanie poszczególnych programów określają instrukcje dostarczone przez producentów. - zasady ewidencji zdarzeń gospodarczych na kontach oraz wskazanie elementów, jakie powinien zawierać dowód księgowy i zapis księgowy. Unormowania wyżej wymienione dostosowano do wymogów ustawy o rachunkowości. Stosowanie ustalonych zasad w praktyce dokonano w ramach kontroli poszczególnych zagadnień – opis w dalszych częściach protokółu. d) zasady przeprowadzania inwentaryzacji, w tym częstotliwość, sposób dokumentowania, rozliczania itp. unormowano w części VIII p.n. „Instrukcja wewnętrzna w sprawie inwentaryzacji aktywów i pasywów”. Określono instrukcją: - cele inwentaryzacji - zakres obowiązków i odpowiedzialności, w tym obowiązki komisji inwentaryzacyjnej - rodzaje i metody inwentaryzacji - częstotliwość Prawidłowość przeprowadzania inwentaryzacji opisano w części VI niniejszego protokółu. e) system służący ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów stosownie do wymogu art. 10 ust 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.). 6. Dokumenty finansowo-księgowe przechowywane są na poszczególnych stanowiskach pracy – odpowiednio do wykonywanego zakresu obowiązków. Okresowo dowody przekazywane są do archiwum zakładowego prowadzonego przez Pana Andrzeja Gońko - inspektora, któremu to zadanie powierzone zostało zakresem czynności. Ostatnie przekazanie dokumentów 12 finansowo-księgowych do archiwum, na podstawie spisów zdawczo-odbiorczych, miało miejsce w 2002 r. 7. Według zapisów w książce kontroli z 2006 r. w Urzędzie przeprowadzone były zewnętrzne kontrole, powiązane zakresem z gospodarką finansową, przez NIK i przez Wydział Polityki Społecznej PUW w Białymstoku. • Kontrola NIK objęła tematyką „realizację budżetu Gminy Piątnica w 2005 roku, w powiązaniu z budżetem państwa”. Z wystąpienia pokontrolnego wynika, że przedmiotem kontroli było wykorzystanie otrzymanych z budżetu państwa dotacji na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz zadania własne i powierzone; wykorzystanie dotacji (321.762 zł) ze ZPORR i budżetu państwa. W tych kwestiach dokonano pozytywnej oceny. Postawiono zarzut naruszenia „ postanowień § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 153, poz. 1752 ze zm.), zobowiązujące jednostki budżetowe do prowadzenia rachunkowości zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości i ustawy o finansach publicznych oraz postanowienia art. 4 w zw. z art. 2 ust.1 pkt 4a ustawy z dnia 29 września1994 roku o rachunkowości (D.U. z 2002 r. Nr 76, poz.694 ze zm.) stanowiące, że jednostki budżetowe powinny posiadać wyodrębnione księgi rachunkowe, w których należy ujmować przeprowadzone operacje gospodarcze. Nie sporządzano również bilansu Ośrodka, a jego kierownik nie ustalił zasad rachunkowości wymaganych postanowieniami odpowiednio art. 45 i art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości.” Nieprawidłowości powyższe stwierdzone zostały podczas poprzedniej kontroli RIO, o której mowa niżej. Wskazano, że „Ośrodek Pomocy Społecznej – utworzony w formie jednostki budżetowej(...). (...) nie działa jako odrębna jednostka organizacyjna – samodzielnie bilansująca. (...) nie jest sporządzany odrębny plan finansowy.” Konsekwencją było też to, że GOPS nie wykonywał obowiązków sprawozdawczych. Fakty te przytoczono w wystąpieniu pokontrolnym skierowanym przez Prezesa RIO do Wójta Gminy. Wskazano jednocześnie, że prowadzenie obsługi księgowej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej przez Urząd Gminy nie może prowadzić do zniesienia tych obowiązków. W wykonaniu zaleceń RIO rozpoczęto sporządzanie planów finansowych dla GOPS i sprawozdań z ich wykonania w oparciu o 13 wyniki ewidencji analitycznej – nie tworzono odrębnych ksiąg (obejmujących wyłącznie GOPS), co miało związek ze skoncentrowaniem obsługi w Urzędzie. [Należy tu dodać, że na koniec roku, z uwagi na korzystanie ze składników majątkowych Urzędu (w związku z usytuowaniem w budynku Urzędu) i w związku z charakterem wykonywanych zadań, przy pomocy środków określonych w budżecie j.s.t., w zasadzie jedynymi składnikami aktywów i pasywów GOPS podlegających bilansowaniu były dodatkowe wynagrodzenia roczne pracowników. Ponadto, w sytuacji gdyby GOPS chciał odrębnie prowadzić działalność socjalną, do bilansu mogły wchodzić pozostałości Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych]. W wyniku kontroli NIK ukarano kierownika GOPS – kserokopia wyroku sądowego z 26 czerwca 2006 r. stanowi zał nr 3 do protokołu. GOPS od 1 lipca 2006 r. samodzielnie prowadzi księgi rachunkowe. • Kontrola przeprowadzona przez inspektorów Wydziału Polityki Społecznej PUW w Białymstoku objęła tematyką „prawidłowość przeprowadzonych postępowań w sprawie(...) świadczeń z pomocy społecznej”. W wyniku tej kontroli stwierdzono „pewne uchybienia w przeprowadzonych postępowaniach”. Z zalecenia pokontrolnego wynika, że stwierdzono przypadki uchybień (głównie dotyczących terminów) przy załatwianiu spraw. • W 2007 r. przeprowadzona była kontrola przez inspektora PUW obejmująca: „Realizacja przepisów prawa w zakresie składania oświadczeń majątkowych ”. W związku z przeprowadzonymi kontrolami ograniczono badanie powyższych zagadnień w/w w trakcie obecnej kontroli. 8. Poprzednia kontrola gminy Piątnica, przeprowadzona przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej, miała miejsce w 2004 r. Była to kompleksowa kontrola gospodarki finansowej obejmująca okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 roku. Po kontroli tej wydane zostało wystąpienie pokontrolne przez Prezesa RIO (pismo RIO.IV.6011-2/04 – z 21 maja 2004 roku) obejmujące 9 zaleceń. O sposobie wykonania zaleceń Wójt poinformował Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku Zespół w Łomży pismem Nr Fn.0911-01/04 z 14 dnia 23 czerwca 2004 roku – w wyznaczonym terminie. Z informacji tej wynika, że zalecenia zostały wykonane lub podjęto zobowiązanie do eliminowania nieprawidłowości w przyszłych działaniach. Ocenę realizacji zaleceń, w oparciu o wyniki obecnej kontroli, zawarto w części IX. II. Księgowość i sprawozdawczość budżetowa W ramach tego zagadnienia, m.in. w oparciu o dokumentację kontrolowanej jednostki opisującą przyjęte przez nią zasady rachunkowości, sprawdzono prawidłowość prowadzenia ewidencji księgowej. Oceny dokonano na podstawie ewidencji i dowodów źródłowych z miesiąca października 2006 r. - wybranych do kontroli obrotów pieniężnych i rozrachunków. Na podstawie wyników ewidencji księgowej na koniec poszczególnych okresów sprawozdawczych sprawdzono prawidłowość sporządzanych sprawozdań finansowych. 1. W wyniku kontroli ustalono, co następuje: - zbiory zapisów księgowych, obrotów i sald obejmują dziennik, księgę główną, księgi pomocnicze, zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych, - na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych w roku obrotowym 2006 ujęto w nich aktywa i pasywa w takiej samej wysokości, jak na dzień zamknięcia ksiąg roku obrotowego 2005. - zapisów w księgach rachunkowych dokonywano systematycznie z zachowaniem chronologii i ciągłości sald w kolejnych okresach - nie stwierdzono opóźnień w księgowaniu dowodów oraz przypadków zarachowywania do innych okresów niż wynikających z kwalifikacji i przebiegu dokumentowanych operacji, - dowody księgowe zawierały odpowiednie dekretacje wskazujące na sposób zarachowania na kontach i wg. klasyfikacji budżetowej, a także numery identyfikacyjne – odpowiednie zapisom w księgach rachunkowych. Prawidłowość stosowania klasyfikacji budżetowej omówiono przy poszczególnych zagadnieniach, - poszczególne operacje gospodarcze, z nielicznymi wyjątkami (opisanymi w dalszej części protokołu), ewidencjonowano na właściwych kontach zgodnie z zasadami ich funkcjonowania, 15 określonymi w zał nr 2 do rozporządzenia Min. Fin. będącego podstawą opracowania zakładowego planu kont. 2. Sprawozdania sporządzane były terminowo. Sprawdzono zgodność wyników ewidencji księgowej za II i IV kwartał 2006 r., z danymi zamieszczonymi w sprawozdaniach, j.n.: • Rb – 27 S z wykonania planów dochodów budżetowych, • Rb – 28 S z wykonania planów wydatków budżetowych, • Rb – N o stanie należności (za II i IV kwartał), • Rb – Z o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych, • Rb – NDS o nadwyżce/deficycie, • Rb- 50 o wydatkach za zadania zlecone Na koniec roku sprawdzono także zgodność wyników ewidencji z danymi zamieszczonymi w sprawozdaniach: • bilans budżetu, • bilans jednostki budżetowej, W wyniku sprawdzenia rozbieżności nie stwierdzono.. III. Gospodarka pieniężna i rozrachunki. Kontrolę tego zagadnienia przeprowadzono na podstawie ewidencji księgowej, wyciągów z rachunków bankowych, raportów kasowych i dowodów źródłowych. Sprawdzono prawidłowość, terminowość i zupełność udokumentowania obrotów zaewidencjonowanych w urządzeniach księgowych. Kompletnie zbadano obroty za miesiąc październik 2006 r.: - w ewidencji budżetu (tzw. organu) - od poz.229 do poz. 253, co w stosunku do 315 pozycji księgowych w 2006 r. stanowi 7,94 %. - w ewidencji jednostki budżetowej-Urzędu Gminy - od poz.237 do poz. 259, co stosunku do 315 pozycji księgowych w 2005 r. stanowi 7,30 %. Ponadto sprawdzono udokumentowanie niektórych obrotów z pozostałych okresów 2005 r., w zależności od potrzeb, np. w ramach badania dowodów dotyczących obrotów i sald na kontach 16 dotyczących składników majątkowych oraz obrotów dotyczących rozrachunków, w celu ustalenia prawidłowości sald wykazanych na koniec kwietnia i w bilansie zamknięcia na 31.XII.2005 r. 1. W dniu 16 kwietnia 2007 r. przeprowadzono kontrolę kasy – protokół kontroli stanowi zał. Nr 1 do niniejszego protokółu. W wyniku kontroli nieudokumentowanego stanu gotówki oraz druków ścisłego zarachowania nie stwierdzono. Uwag do zabezpieczenia gotówki nie wnosi się. Transport gotówki, między bankiem a kasą Urzędu Gminy, dokonywany jest przez kasjera z asystą innego pracownika (nadmienia się, że bank usytuowany jest w sąsiedztwie Urzędu). Obroty i salda na koncie 101 – „kasa” w 2006 r. ukształtowały się j.n.: Ogółem W m-cu październiku Sp. - 1 704,00 - 550,00 Wn - 1 624 229,18 - 93 487,12 Ma - 1625 933,18 - 92 897,12 Sk. - 0 - 1 140,00 Nieudokumentowanych obrotów kasowych, zaewidencjonowanych w raportach kasowych, nie stwierdzono. Gotówkę pobraną z banku czekami gotówkowymi w całości zaprzychodowano w raportach kasowych. Raporty kasowe sporządzano bieżąco. Na koniec 2006 r. przeprowadzona była inwentaryzacja kasy – różnic między stanem rzeczywistym a ewidencyjnym nie wykazano. 2. Bankiem prowadzącym obsługę bankową kontrolowanej jednostki, zgodnie z umową z 28 czerwca 2006 roku, na czas do 27 czerwca 2009 r., jest Bank Spółdzielcy w Piątnicy. Nie stwierdzono udokumentowania dotyczącego dokonania zamówienia na usługi bankowe w trybie ustawy – Prawo zamówień publicznych, a m.in. ustalenia wartości zamówienia. Pani Skarbnik wyjaśniła, że w/w bank od szeregu lat prowadzi obsługę bankową budżetu bez pobierania prowizji i opłat bankowych, lecz także bez oprocentowania środków na rachunkach 17 (nie dotyczyło to jednak, nie wykluczała takiej możliwości konstrukcja umowy, oprocentowania wolnych środków lokowanych na odrębnych rachunkach, jak to miało miejsce w 2006 r., o czym mowa o tym niżej). Szacunki, (lecz bez udokumentowania w formie pisemnej) wskazywały, że koszty ewentualnych opłat za prowadzenie rachunków i za operacje bankowe byłyby wyższe od ewentualnych korzyści z oprocentowania środków, przy czym w każdym wariancie koszty obsługi szacowano poniżej 6.000 Euro, co dawało podstawę do odstąpienia od stosowania ustawy. Należy tu dodać, że jest to jedyny bank w Piątnicy – usytuowany w bezpośrednim sąsiedztwie Urzędu. W 2006 r. na podstawie umowy Nr 1/2006 z 10 marca 2006 r. w w/w banku otworzono rachunek lokaty terminowej – 3 miesięcznej, odnawialnej, na którym wniesiono 1.400.000,00 zł; oprocentowanie – 3,8 % w stosunku rocznym. Zarachowano lokatę na subkonie do konta 133. Środki z oprocentowania (23.006,03 zł za 2 okresy 3 miesięczne) zarachowano na dochody odpowiednio. 2.1. Obroty i salda na kontach odpowiednich do poszczególnych rachunków bankowych w 2006 r. ukształtowały się j.n.: • Konto 133 „Rachunek budżetu”. Obroty na tym rachunku ewidencjonowano na dwóch kontach (subkontach), tj.: 133 – dochody i 133/1 – wydatki budżetowe realizowane przez Urząd Gminy + zasilenia rachunków bankowych jednostek organizacyjnych. Obroty i salda rachunku budżetu stanowiły, więc sumę obrotów i sald wymienionych kont i wyniosły: - Sp. – 1 773 924,18 zł -Wn – 22 644 415,75 zł -Ma – 21 797 730,01 zł -Sk. - 2 620 609,92 zł W tym, w miesiącu październiku: -Sp. – 2 692 878,89 zł -Wn – 2 435 927,59 zł - Ma – 2 256 558,88 zł -Sk. – 2 872 247,60 zł 18 W wyniku kontroli nieudokumentowanych obrotów nie stwierdzono. Salda zgodne z wyciągami bankowymi. Na koniec roku saldo rachunku zinwentaryzowano poprzez wzajemne potwierdzenie z bankiem. Przy pomocy rachunku budżetu obsługiwano dochody i wydatki realizowane przez Urząd Gminy jako jednostkę budżetową. W ewidencji Jednostki budżetowej-Urzędu założono 3 konta, na których zapisy stanowiły pochodną zapisów na rachunku budżetu i tak: -130/1 – pozostałe dochody (tzw. niepodatkowe), -130/2 – dochody z tytułu podatków i opłat realizowanych przez Urząd Gminy, -130 – w zakresie wydatków Urzędu jako jednostki budżetowej. Obroty i salda na tym koncie zgodne były z obrotami i saldami na koncie 133/1 w ewidencji budżetu. W wyniku kontroli nieudokumentowanych obrotów, niezgodnych z obrotami na rachunku budżetu, nie stwierdzono. • 135 – „Rachunki środków funduszy specjalnego przeznaczenia”, w tym: ¾ Zakładowy Funduszu Świadczeń Socjalnych: - Sp. – 522,52 - Wn – 77 173,86 - Ma – 77 689,13 - Sk. – 7,25 Powyższe saldo środków pieniężnych na 31.12.2006 r. wraz z należnościami od pracowników z tytułu pożyczek (2. 065 zł) wynosiło sumę 2. 072,25 zł, która była zgodna z saldem w po stronie Ma konta 851 wyrażającego stan funduszu. W miesiącu październiku: - Sp. – 4 295,25 - Wn – 2 911,00 - Ma – 616,00 - Sk. – 6 590,25 Obroty i salda zgodne z bankiem. Do udokumentowania obrotów uwag się nie wnosi. Gospodarowano środkami funduszu w oparciu o plan roczny oraz na zasadach określonych z zakładowym regulaminie. Odpisy przelewane na rachunek naliczane były prawidłowo i według stawek procentowych określonych ustawą. 19 Poszczególne transze odpisów przelewano na rachunek bankowy Funduszu j.n.: - w dniu: 12.01.2006r. - 6 000 zł - w dniu: 31.01.2006r. - 10 000 zł - w dniu: 8.03.2006 r. - 5 000 zł - w dniu: 3.04. 2006 r. - 5 911 zł - w dniu: 24.04.2006 r. - 4 440 zł Wypłacano ze środków funduszu udzielane pracownikom pożyczki, finansowano wczasy tzw. turystyczne (według stawek określonych regulaminem), paczki dla dzieci pracowników i inne okolicznościowe. Spłaty pożyczek (tzw. mieszkaniowych) dokonywane były w postaci potrąceń z wynagrodzeń. ¾ Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: - Sp. – 18 510,79 zł - Wn – 43 400,96 zł - Ma – 0 - Sk. – 61 911,75 zł W tym, w miesiącu październiku: - Sp. – 57 895,60 zł - Wn – 557,65 zł - Ma – 0 - Sk. – 58 453,25 zł Obroty i salda zgodne z bankiem. Do udokumentowania uwag się nie wnosi.. Gospodarkę środkami funduszu oparto o plan finansowy stanowiący załącznik do uchwały budżetowej. Źródło przychodów stanowiły środki uzyskane z Wojewódzkiego Funduszu – tzw. przelewy redystrybucyjne (§ - 2960), które w 2006 r. wyniosły 42 329,56 zł, oraz wpływy z tytułu kar przekazane z Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska na kwotę 1 071,40 zł. W 2006 r. planowano dofinansowanie w wys. 35.000,00 zł budowy kanalizacji sanitarnej w Piątnicy. Na zadanie to zaplanowano środki w budżecie na sumę 563.503,00 zł (rozdz. 01010, § 6052). Do finansowania tej inwestycji w 2006 r. nie doszło (według umowy z 30 października 2006 r. jej realizacja i związane z tym płatności mają następować w 2007 r.), tak 20 więc w 2006 r. nie wykorzystano zarówno środków budżetowych jak i środków Funduszu. Wielkość funduszu prawidłowo, zgodnie z wynikami ewidencji, przedstawiono w sprawozdaniu Rb -33. • 139 – „Inne rachunki bankowe”: - Sp. – 41 446,84 zł - Wn – 14 292,58 zł - Ma – 7 951,84 łzł - Sk. – 47 787,58 zł W miesiącu październiku obroty nie wystąpiły. W/w obroty i salda zgodne z bankiem. W skład salda na 31.12.2006 r. wchodziły kwoty wniesione przez wykonawców zadań inwestycyjnych, na poczet zabezpieczenia należytego wykonania umów łącznie na sumę 47.787,58zł, z tego: - Wodociągi Wiejskie w Łomży – 1.250,00 zł, - Przedsiebiorstwo Kuligowski Stanisław – 4.325,00 zł, - Przedsiębiorstwo Matbud Zarański 810,00 zł, - Przedsiębiorstwo EKOBUD J.Radzaj 27.740,00 zł, - Przedsiebiorswo Hydrotech Krajewski 270,00 zł, - Przedsiębiorstwo Lightingt Polska Wrocław 13.392,58 zł. Salda wykazane na koncie 139 zgodne były z odpowiednimi saldami ustalonymi na koncie 240 (po stronie Ma) – wynikającymi z przebiegu rozliczeń, w tym indywidualnie z każdym z kontrahentów w ewidencji analitycznej. 3. Salda kont rozrachunkowych, wg stanu na 31 grudnia 2006 roku, ukształtowały się j.n.: • w ewidencji budżetu: - salda na kontach 222 i 223 nie wystąpiły, gdyż jednostki organizacyjne w całości rozliczyły zrealizowane dochody i wydatki (przedstawione w sprawozdaniach), a ponadto w dniu 29.12.2006 r. uzyskano zwrot na rachunek budżetu niewykorzystanych środków na wydatki budżetowe – 43.822,68 zł. - konto 224: 21 - Wn 320,32 zł - należności wynikłe z rozliczeń z Urzędami Skarbowymi z tytułu kosztów egzekucyjnych, - konto 260 – Ma 116 865,00 zł. Saldo to stanowiło sumę pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku uzyskanej na podstawie umowy zawartej w dniu 30 grudnia 2005 r. Zaciągnięta pożyczka stanowiła wkład własny gminy w kosztach zakupu „średniego samochodu ratowniczego” dla OSP Jeziorko. Ponadto na dofinansowanie zakupu, stosownie do umowy z 30 grudnia 2005r., gmina uzyskała dotację z wymienionego Funduszu w wys. 100.000,00 zł. (Nadmienia się, że w związku z datami opisywanych zdarzeń rozliczenia finansowe dotyczące w/w środków finansowych i zakupu samochodu zakończone zostały w pierwszych dniach stycznia 2006 r. – przepływ dotacji zarachowano za pośrednictwem konta 140). Z okazanej kontrolującemu dokumentacji wynika, że kontrolowana j.s.t. była jednym z uczestników zadania polegającego na zakupie średnich samochodów pożarniczych dla jednostek OSP z terenu województwa. Z pisma BZW-447/05 z 3.10.2005 r. otrzymanego od Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP wynika, że dostawca (za cenę 341.865,00 zł za szt.) wyłoniony został w wyniku postępowania o zamówienie publiczne. Według postanowień umowy o pożyczkę jej spłata „nastąpi jednorazowo w kwocie 116.865,00 zł do 30.07.2007 r.”; oprocentowanie – 4 % w stosunku rocznym, naliczane i pobierane w okresach kwartalnych; zabezpieczenie – weksel in blanco na sumę 116.865,00 zł. Koszty obsługi pożyczki, zarachowane w 2006 r. do rozdz. 75702, § 8070 klasyfikacji budżetowej wydatków, wyniosły 4.456,89 zł. Wśród dokumentacji dotyczącej w/w transakcji pożyczki i zakupu samochodu stwierdzono ponadto, m.in.: - Uchwałę Rady Gminy z dnia 19 grudnia 2005 r. w sprawie wyrażenia zgody na zaciągnięcie pożyczki, - Uchwałę składu orzekającego RIO z 30 grudnia 2005 roku z pozytywną opinią o możliwości spłaty, 22 - Fakturę dostawcy (VAT 283 z 28 grudnia 2005 r.) na sumę 341.865,00 zł (objęto kontem 080 a następnie 011). Przelew z rachunku gminy 216.865,00 zł na rzecz dostawcy – stosownie do postanowień dotyczących „zadania”. Zobowiązania na 31.12.2006 r. z tytułu zaciągniętej pożyczki ( w/w saldo konta 260) prawidłowo wykazano w sprawozdaniu Rb-Z. Kredytów w 2006 r. nie zaciągano – nie stwierdzono też sald na koncie 134 z lat poprzednich. • w ewidencji jednostki budżetowej – Urzędu Gminy: - k-to 201 –„Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” – Ma 73.252,82 zł, z tego: - saldo na sumę 48.705,69 zł, wynikało z faktur dostawców otrzymanych pod koniec roku. Stwierdza się, że w/w sumę zobowiązań zapisano w ewidencji w jednej pozycji bez wyszczególnienia sald zobowiązań wobec poszczególnych kontrahentów – analogicznie zarachowano spłatę. Według opisu zasad funkcjonowania kont w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz.U. nr 153, poz. 1752 ze zm.), powtórzonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z 28 lipca 2006 r. (Dz.U. nr.142, poz. 1020), ewidencja szczegółowa prowadzona do kont zespołu 2 „Rozrachunki i roszczenia” powinna umożliwić ustalenie przebiegu ich rozliczeń oraz stanu należności, rozliczeń, roszczeń spornych i zobowiązań z podziałem według kontrahentów. Pani Skarbnik stwierdziła, że zaniechała wyszczególniania poszczególnych sald w analityce, bowiem niemalże jednocześnie z zarachowaniem tych zobowiązań sporządzono przelewy na rzecz wierzycieli - zrealizowane w dniu 6 stycznia 2007 r. - 24.547,13 zł – jest to saldo przypisane w 2005 r. (drugostronnie po Wn na koncie 240, co nie miało sensu ekonomicznego) na podstawie zestawienia przedstawionego przez Urząd Miejski w Łomży, mającego związek z rozliczeniami udziału środków własnych we wspólnej inwestycji Miasta Łomża i kontrolowanej j.s.t. (infrastruktura wodnokanalizacyjna) zrealizowanej w latach ubiegłych z udziałem środków unijnych. W urządzeniach księgowych kontrolowanej jednostki inwestycja ta została rozliczona. 23 Z rozliczenia, na podstawie którego zarachowano opisywane saldo, przedstawionego w formie zestawienia, nie wynika zobowiązanie na kwotę 24.547,13 zł. Pani Skarbnik wyjaśniła, że saldo to sama wyliczyła wychodząc, jak ustalono w trakcie kontroli, z błędnych przesłanek. [Odstąpiono od przedstawienia sposobu ustalania tego salda przez Panią Skarbnik, bowiem wymagałoby to szerszego opisu zdarzeń związanych ze sposobem finansowania inwestycji (zakończonej w 2004 r.) i analizy dokumentacji w celu identyfikacji i pochodzenia poszczególnych kwot ujętych do rozliczenia, kursu Euro itp.]. W trakcie kontroli ustalono, w rozmowie telefonicznej z Panią Jolantą Łapińską z Urzędu Miejskiego w Łomży, że opisywane rozliczenie dotyczyło kwot zatrzymanych z wynagrodzenia wykonawcy i miało charakter informacyjny o wielkościach z tym związanych, a w związku z przelicznikami kwot wg kursu Euro mogących w konsekwencji mieć wpływ na wartość wytworzonego środka trwałego. (Nadmienia się, że wszystkie rozliczenia z wykonawcą prowadzone były przez Urząd Miejski jako głównego inwestora). W trakcie kontroli Pani Skarbnik wyksięgowała to nierealne saldo w korespondencji kont: Wn 201, Ma 240. - k-to 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”. Salda Wn 518.658,45 zł, Ma 6.156,66 zł wynikły z następujących tytułów rozliczeń: - należności podatkowe, opisane w części V protokołu - Wn 465.425,17 zł, Ma 6.076,67 zł, - zaliczki alimentacyjne – Wn 29.835,75 zł, - czynsze – Wn 23.397,53 zł, Ma 79,99 zł - dotyczyły rozliczeń z najemcami 18 lokali mieszkalnych i 2 lokali użytkowych. Istotna część w/w salda należności dotyczyła najemców lokali mieszkalnych, którzy w ogóle nie dokonują wpłat lub dokonują ich sporadycznie. Według wykazu sporządzonego przez Panią Cecylię Matejkowską (prowadzącą ewidencję rozliczeń i egzekucję) zaległości największych dłużników na 31 grudnia 2006 r. wyniosły: 1) - Pan Sz.Z. – kwota zaległości – 353,34 zł ( saldo z bo.353,34 zł ) 2) - Pani Ś.D – kwota zaległości – 6.377,93 zł ( saldo z bo.5744,07 zł) 3) - Pani L.M.. – kwota zaległości – 5.495,89 zł ( saldo z bo.4538,50 zł ) 4) - Pani Ł.A. – kwota zaległości – 765,05 zł ( saldo z bo.2274,35 zł ) 24 5) - Pan K.J. – kwota zaległości – 1.844,98 zł ( saldo z bo.952,20 zł ) 6)- Pani. Ł.J. – kwota zaległości – 3.813,04 zł ( saldo z bo.2920,26 zł) 7)- Pani O.M. – kwota zaległości – 463,16 zł ( saldo z bo.198,47 zł) 8)- Pan D.L. – kwota zaległości – 615,48 zł ( saldo z bo. 396,50 zł ) Razem : 19.728.87 zł (Saldo z bo.17.377,69 zł). W 2006 r. na kontach tych dłużników odnotowano nieliczne wpłaty – podobnie jak w okresach wcześniejszych, na co wskazują salda z bilansu otwarcia na 2006 r. j.w. Pani Cecylia Matejkowska udokumentowała podejmowane czynności zmierzające do wyegzekwowania należności od dłużników – w postaci wezwań do zapłaty i upomnień, które jednak nie odnoszą skutku. Nie stwierdzono udokumentowania podejmowania innych czynności – np. na drodze sądowej. Pan Wójt wyjaśnił, że dłużnicy, są to osoby o bardzo niskim statusie materialnym, nieposiadające mienia, z którego możliwe byłoby dochodzenie należności. W tej sytuacji, zważywszy na aspekt społeczny, a także z ekonomicznego punktu widzenia, nie byłoby uzasadnione występowanie na drogę sądową, ponieważ skutkowałoby to koniecznością poniesienia przez gminę kosztów sądowych przy realnym braku możliwości wyegzekwowania należności. W wielu przypadkach jest też tak, że osoby te spełniałyby kryteria do przyznania dodatku mieszkaniowego, lecz nie wyrażają woli by o dodatek taki wystąpić. Należy wskazać, że zwłoka w zapłacie czynszu, co najmniej za trzy pełne okresy płatności może być podstawą wypowiedzenia najmu w trybie art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2005 r. Nr 31 poz.266 ze zm.). Wyliczono, że w skład przytoczonych sald wg stanu na 31.12.2006 r. wchodziły należności na sumę 8.343,97 zł, które wchodziły w skład ustalonych na koniec 2003 r. i stosownie do postanowień art. 118 k.c., uległy przedawnieniu, a mianowicie: - ad l.p. 2 – s.k. za 2003 r. 4.715,10 zł (wpłat w latach 2004 – 2005 nie było), - ad l.p. 3 – s.k. za 2003 r 2.446,59 zł – 500 zł (wpłata w 2004 r.) = 1.946,59 zł, - ad l.p. 6 – s.k. za 2003 r. 50,12 zł (wpłat w latach 2004 – 2005 nie było), - ad l.p. 8 – s.k. za 2003 r. 2.064,82 zł – 432,56 zł (wpłata w 2004 r.) = 1.632,26 zł. Z wyliczenia (4.715,10 zł +1.946,59 zł + 50,12 zł + 1.632,26 zł = 8.343,97 zł) W latach 2004-2006 dokonano następnych przypisów należności z tytułu czynszu, jednakże wpłaty (Ad l.p. 3 i 6) dokonane w 2004 r., ujęto w w/w wyliczeniach na zmniejszenie sald 25 powstałych na koniec 2003 r. jako należności najdawniej wymagalnych. W pozostałych przypadkach, aczkolwiek na 31.12.2006 r. także wystąpiły salda, lecz nie stanowiły one należności przedawnionych bowiem wielkości wpłat w latach 2004 - 2006 były wyższe od sald należności ustalonych na koniec 2003 r. W kwestii zaległości w opłacaniu należności z tytułu czynszów Pan Wójt złożył wyjaśnienie, które stanowi zał. nr 4 do protokołu. Zasady wynajmowana lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy określone zostały Uchwałą Nr 89/IV/04 Rady Gminy Piątnica z dnia 25 kwietnia 2004 r., zaś stawki czynszu najmu lokali mieszkalnych w komunalnych zasobach gminy ustalone zostały przez Wójta Gminy (w okresie objętym kontrolą obowiązywały stawki ustalone w 2004 r., zmienione następnie zarządzeniem Nr 5/07 z dnia 24 stycznia 2007 r. ) w oparciu o zasady określone przez Radę Gminy w Wieloletnim Programie Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy na lata 2004 – 2010, przyjętym Uchwałą Nr 88/XV/04 z dnia 25 kwietnia 2004 r. Określono, m.in. czynniki i wymieniono wskaźniki procentowe, podwyższające lub obniżające stawkę czynszu. W oparciu o w/w zasady i ostatnie aneksy do umów (aktualizujące wysokość czynszu poszczególnym najemcom) sprawdzono poprawność ustalania czynszu i nieprawidłowości nie stwierdzono. Kontrolowana j.s.t. wynajmuje dwa lokale użytkowe, oba w budynku będącym siedzibą Urzędu, z tego: - lokal (16m2) dla Telekomunikacji Polskiej S.A., z przeznaczeniem na centralkę telefoniczną, na podstawie umowy z 15.12.2000 roku – ostatnio pobierany czynsz (200 zł miesięcznie) ustalono aneksem z 15.03.2005 r. Uwag się nie wnosi. - najemcą drugiego lokalu, na podstawie umowy zawartej w dniu 1 lipca 2006 r. (2.000 zł kwartalnie za 65 m2 + 15,47 m2 powierzchni wspólnie użytkowanych – klatka schodowa itp.), jest Gminny Ośrodek Opieki Społecznej, a więc własna jednostka organizacyjna gminy – wykonująca, m.in. zadania własne gminy. Jedynym celem pobierania w tym przypadku czynszu – od jednostki finansowanej z budżetu gminy – jest określenie 26 wysokości kosztów funkcjonowania tej jednostki, finansowanej częściowo środkami dotacji na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. - salda na kontach 225, 229, 231 (po Ma odpowiednio –14.098,25 zł, 32.822,83 zł, 55.599,09 zł) łącznie stanowiły sumę brutto dodatkowych wynagrodzeń rocznych wraz z pochodnymi, naliczoną od wynagrodzeń pracowników za 2006r., zarachowaną w koszty 2006 r., a wypłaconych w 2007 r, - konto 226 "Długoterminowe należności budżetowe" – Wn 197.337,90 zł. W skład tego salda wchodziły zabezpieczone hipotecznie należności podatkowe, które w toku czynności egzekucyjnych określono jako „nieściągalne”. Należności te (saldo w/w konta) uzgodniono na koniec roku z ewidencja podatkową udokumentowano zestawieniem przedłożonym przez merytorycznego pracownika komórki rachunkowości podatkowej. Według tego zestawienia na w/w saldo składały się zaległości 49 podatników. - saldo na koncie 234 – „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” – Wn 2.065,00 zł wynikło z bieżących rozliczeń i określało wielkość pozostających do spłaty pożyczek (tzw. mieszkaniowych), udzielonych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Spłaty dokonywano bieżąco (w okresach miesięcznych) w formie potrąceń z wynagrodzeń. - konto 240 – „Pozostałe rozrachunki” – Wn 280.823,91 zł, Ma 47. 787,58 zł. Saldo Po Ma w całości składało się z sum zabezpieczeń pobranych od wykonawców zadań inwestycyjnych – wyspecyfikowano je przy opisie źródeł pochodzenia środków na rachunku bankowym sum depozytowych (konto – 139). W skład sald po stronie Wn konta 240, poza kwotą 219.557,20 zł, wchodziły wartości materiałów ustalonych w wyniku inwentaryzacji przeprowadzonej na koniec 2006 r. (zapis: Ma 400, Wn 240). W ten sposób rozliczano paliwa, opał oraz materiały budowlane wykorzystywane do wykonywania systemem gospodarczym drobnych remontów – głównie budynków OSP. Zgodnie z wewnętrznymi unormowaniami, wprowadzonymi przez Wójta Gminy, niektóre materiały odnoszono w koszty bezpośrednio po zakupie. Obroty prowadzono 27 w ewidencji ilościowej – pozaksięgowej. Ustalone na koniec roku stany ilościowe (potwierdzone w wyniku spisu z natury) wyceniono i o ich wartość zmniejszono koszty w celu uzyskania prawidłowych wielkości do ustalenia wyniku finansowego danego roku. W księgach rachunkowych otwartych na następny rok obrotowy saldo określające wartość materiałów (z konta 240) przeksięgowywano ponownie w koszty. W okresie badanym (2006/2007) w powyższy sposób dokonano zarachowań pozostałości materiałów o wartości 61.266,71 zł. Stwierdza się, że błędnie do powyższej operacji zastosowano konto rozrachunkowe 240. Z uwagi na rodzaj operacji (obrót materiałami) korekta kosztów powinna znaleźć odzwierciedlenie na koncie 310 – „Materiały”, które przeznaczone jest do ewidencji zapasów materiałów znajdujących się w magazynach własnych i obcych oraz we własnym i obcym przerobie. Saldo w wysokości 219.557,20 zł w całości powstało w wyniku przypisu kwot zasądzonych do wypłaty podwykonawcom budowanej hali sportowej w Piątnicy, co omówiono w cz. V protokołu - konto 290 – Ma 159.65850 zł - saldo, korespondujące z kontem 221, w zakresie należności z tytułu odsetek niewpłaconych w okresie sprawozdawczym. IV. Uchwała budżetowa 1. Procedura uchwalania budżetu oraz rodzaje i szczegółowość materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi budżetu wprowadzone zostały przez Radę Gminy Uchwałą Nr 206/XXVIII/02 z 31 stycznia 2002 roku i zmieniona uchwałą Nr 25/IV/07 z dnia 21 stycznia 2007 roku. 2. Projekt budżetu Gminy na 2005 rok wraz z objaśnieniami oraz informacją o stanie mienia komunalnego (zarządzenie Nr 38/06 Wójta Gminy Piątnica z dnia 15 listopada 2006 roku) przedłożony został Radzie w Białymstoku Zespół w Łomży. Gminy i Regionalnej Izbie Obrachunkowej 28 Uchwałą Nr IV/0131-6-20/2006 składu orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku z dnia 8 grudnia 2006 r. przedłożony projekt uzyskał pozytywną opinię. 3. W dokumentacji dotyczącej projektowania budżetu nie było (nie okazano kontrolującemu) udokumentowania wykonania obowiązków nałożonych Art. 125 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2003r. Nr 15, poz.148 ze zm), powtórzonych w Art. 185 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz.2104). Nie stwierdzono bowiem, by Wójt przekazał podległym jednostkom informacje niezbędne do opracowania projektów ich planów finansowych. Według zapisu w ust. 1 informacje te powinien przekazać w terminie 7 dni od dnia przekazania projektu uchwały budżetowej organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast wg zapisu w ust. 2 jednostki, o których mowa w ust. 1, powinny opracować projekty planów finansowych w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji określonej w ust. 1, nie później jednak niż do dnia 22 grudnia. W konsekwencji gminne jednostki organizacyjne nie sporządziły projektów planów. Rola kierowników gminnych jednostek organizacyjnych na etapie konstruowania projektu budżetu ograniczyła się jedynie do przedłożenia propozycji dotyczących zapotrzebowania na środki. 4. Budżet Gminy na 2006 rok uchwalony został w dniu 22 stycznia 2006 roku - uchwała Rady Gminy Nr 191/XXXIII/06. Zaplanowano: - dochody w wysokości 20.492.844,00 zł; po zmianach 20.854.969,00 zł, - wydatki w wysokości 22.953.767,00 zł; po zmianach 22.971.006,00 zł -deficyt w wysokości 2.460.923,00 zł; po zmianach 2.116.037,00 zł Wykonanie: - dochody w wysokości 20.435.349,24 zł - wydatki w wysokości 20.567.999,76 zł - deficyt w wysokości 132.650,52 zł i w takiej wysokości został wykazany w sprawozdaniach – RB-NDS oraz Bilans z wykonania budżetu, Jako źródła pokrycia deficytu budżetowego wskazano w uchwale: - 822.000,00 zł – kredyt długoterminowy, 29 - 1.638.923,00 zł nadwyżka budżetowa z lat ubiegłych W uchwale zawarto postanowienie zaciągnięcia kredytu na kwotę 822.000,00 zł (w tej wielkości na finansowanie inwestycji), a ponadto upoważniono Wójta do zawarcia umowy kredytowej. W praktyce kredytu nie zaciągnięto, gdyż nie doszło do realizacji inwestycji w zaplanowanym zakresie. Natomiast w trakcie roku wprowadzono do budżetu zmianę polegającą na zaciągnięciu pożyczki w wysokości 116.865,00 zł. Dokumentację dotyczącą zaciągnięcia pożyczki przytoczono w ramach opisu obrotów konta 260. W uchwale budżetowej upoważniono Wójta Gminy do: - dokonywania zmian w planie wydatków polegających na przenoszeniu wydatków między rozdziałami i paragrafami w ramach działu, - lokowania wolnych środków budżetowych w innych bankach aniżeli prowadzący obsługę rachunku gminy, - do samodzielnego zaciągania zobowiązań do kwoty 2.500.000,00 zł. Ustalono ponadto maksymalną wysokość (1.000.000.,00 zł) pożyczek i kredytów krótkoterminowych. W 2006 r. transakcji takich nie zawierano, gdyż, jak stwierdziła Pani Skarbnik, nie było takiej potrzeby. 5. Plany dochodów i wydatków budżetowych (załączone do uchwały) sporządzone zostały z pełną szczegółowością - do §§ klasyfikacji budżetowej. W dniu 27 stycznia 2006 r. kierownicy jednostek organizacyjnych gminy zostali poinformowani o ostatecznych kwotach dochodów i wydatków. Układ Wykonawczy budżetu, z podziałem na jednostki organizacyjne oświaty i z pełną szczegółowością (do §§ klasyfikacji budżetowej) ustalony został zarządzeniem Nr 8/06 Wójta Gminy Piątnica z 8 lutego 2006 r. Kierownicy poszczególnych jednostek opracowali plany finansowe – jednakowe, jeśli idzie o wielkości kwot w §§ klasyfikacji budżetowej, jak w układzie wykonawczym opracowanym przez Wójta. Planem finansowym, opracowanym dla Urzędu jako jednostki budżetowej, autoryzowanym przez Wójta, objęto wszystkie wydatki budżetowe niewłączone do planów finansowych gminnych jednostek budżetowych. 6. Do uchwały budżetowej załączono m. in. plany: 30 - dochodów i wydatków związanych z realizacją zadań zleconych, opracowany z pełną szczegółowością klasyfikacji budżetowej – wielkości środków na zadania zlecone i realizowane w ramach porozumień przedstawiono w części VII protokołu - wydatków na zadania inwestycyjne – ujęto w wykazie zadania, których koszt wyszacowano na 19.306.377,00 zł, w tym do sfinansowania w 2006 r. w wysokości 8.014.229,00 zł. Istotną część stanowiły: - koszty kontynuowanej budowy hali sportowej w Piątnicy w wys. 5.779.846,00 zł. W 2006 r. na zadanie to zaplanowano 3.991.786,00 zł. Zgodnie z założeniami w 2006 r. miało nastąpić zakończenie realizacji. Faktycznie zakończenie zadania przesunięto na 2007 r. – 1.000.000 zł z powyższej sumy ujęto do planu wydatków, które nie wygasły z upływem roku budżetowego 2006. - koszty planowanych odcinków kanalizacji sanitarnych na sumę 4.964.516 zł, w tym 2.664.943,00 zł w 2006 r. (dotychczas poniesiono koszty dokumentacji technicznej na sumę 45.682 zł). Inwestycje te zaplanowano z udziałem środków z funduszy strukturalnych UE (w 2006 r. planowano uzyskać 2.101.440 zł). Do realizacji zadań w 2006 r. nie doszło (nie zawierano umów w sprawie środków na 2006 r.). - przychodów – 20.000,00 zł (wykonano 43.400,96 zł) i wydatków Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - 35.000,00 zł na dofinansowanie w/w inwestycji polegających na budowie kanalizacji sanitarnych (wykonanie – 0). - dochodów pochodzących z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz przeznaczenie tych dochodów w planie wydatków. Planowano dochody (rozdz. 75618,§ 0480) w wysokości 75.730,00 zł i w tej wielkości zaplanowano wydatki (rozdz. 85154). Wykonano odpowiednio - 77.305zł i 70.363zł Wymienione wielkości w konfrontacji z wielkościami dochodów i wydatków zrealizowanych w 2005 r. wskazują, że dochody uzyskiwane z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych nie są w całości wykorzystywane na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, co narusza postanowienie art. 182 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. nr 147, poz. 1231 ze zm.). Nie uwzględniono, np. w planie na 2006 r. pozostałości środków z 2005 r. na kwotę 6.363 zł wynikających z realizacji planu dochodów i wydatków w tej dziedzinie działalności (odpowiednio: 76.322 zł 31 i 69.959 zł) i analogicznie w planowaniu zadań na 2007 rok nie uwzględniono środków pozostałych z okresów ubiegłych, - dotacje dla gminnych instytucji kultury a kwocie 335.000,00 zł, w tym rozdz. 92109 – 180000,00 zł (w trakcie roku zwiększono do 185.000,00 zł) i rozdz. 92116 – 155.000,00 zł. W zaplanowanych wielkościach przekazano dotacje instytucjom kultury. 7. Ewidencję planu dochodów i wydatków budżetowych prowadzono na kontach pozabilansowych – odpowiednio 991 i 992 wraz z analityką prowadzoną z pełną szczegółowością (do §§ klasyfikacji budżetowej). Na podstawie uchwał Rady Gminy i zarządzeń Wójta Gminy ustalono, że w 2006 roku dokonano ogółem 14 zmian w planach dochodów i wydatków budżetowych – 6 razy zmian dokonała Rady Gminy i 8 razy Wójt Gminy. Wszystkie zmiany zaksięgowane zostały w ewidencji analitycznej planów dochodów i wydatków budżetowych. W wyniku kontroli zmian, zapisanych w ewidencji, z odpowiednimi uchwałami Rady Gminy i zarządzeniami Wójta – rozbieżności nie stwierdzono. W wyniku kontroli nie stwierdzono naruszenia kompetencji, określonych przez Radę Gminy, w zakresie zmian dokonanych przez Wójta Gminy. Podsumowane wyniki ewidencji analitycznej, na koniec poszczególnych okresów, zgodne były z sumami planowanych dochodów i wydatków po zmianach – wskazanych w poszczególnych uchwałach. 8. W wyniku kontroli nie stwierdzono naruszenia upoważnień, limitów i kompetencji określonych uchwałą budżetową. V. Wykonanie budżetu Dochody z tytułu podatków i opłat, sprawozdawczość podatkowa. 1.Ustalenia ogólno - organizacyjne. 32 Zadania z zakresu wymiaru oraz rachunkowości podatków i opłat wykonywane są w Wydziale Rolnictwa Podatków i Usług . Podział zadań w tym zakresie według udostępnionych zakresów czynności przez Naczelnika Wydziału Rolnictwa Podatków i Usług - Pana Jerzego Kraińskiego zatrudnionego na podstawie mianowania w dniu 1 czerwca 1994r. jest następujący: - Inspektor Obrycka Grażyna - prowadzi sprawy wymiaru podatku rolnego, od nieruchomości i leśnego dla sołectw: Budy Czarnockie, Budy Mikołajka, Stary Cydzyn, Nowy Cydzyn, Czarnocin, Dobrzyjałowo, Stary Drożęcin, Drożęcin Lubiejewo, Elżbiecin , Górki Szewkowo, Górki Sypniewo, Kobylin, Kisielnica, Murawy, Nagórki, Piątnica Poduchowna , Pęza , Rządkowo, Truszki, Żelechy i Marianowo. Wydaje zaświadczenia o opłacaniu składek na FURS i KRUS oraz stanie majątkowym i dochodach z gospodarstw rolnych. Ponadto wykonuje inne czynności, prowadzi postępowanie administracyjne w sprawach dotyczących umarzania, odraczania i rozkładania na raty zobowiązań pieniężnych, umarzania odsetek za zwłokę oraz przygotowuje projekty decyzji w tych sprawach; - inspektor Szymańska Iwona – prowadzi sprawy wymiaru podatku rolnego, od nieruchomości oraz leśnego dla sołectw: Choszczewo, Guty, Drozdowo, Kosaki, Kałęczyn, Kownaty, Kalinowo, Kalinowo Kolonia, Jeziorko, Motyka, Krzewo, Nowe Krzewo, Olszyny, Olszyny Kolonia , Niewodowo, Poniat, Piątnica Włościańska, Rakowo Boginie, Rakowo Czachy, Taraskowo, Wyłudzin , Wyrzyki, i Zabawka. Wydaje zaświadczenia o opłacaniu składek na FUSR i KRUS oraz o stanie majątkowym i dochodach z gospodarstw rolnych. Ponadto wykonuje inne czynności, prowadzi postępowanie administracyjne w sprawach dotyczących udzielania ulg z tytułu kupna gruntów oraz odbywania służby wojskowej, przygotowuje projekty uchwał podatkowych, sporządza sprawozdania z zakresu podatków oraz pozyskuje deklaracje podatkowe od osób prawnych. - inspektor – Krajewska Małgorzata – księguje wpływy podatków i opłat oraz prowadzi egzekucję tych zobowiązań w trybie i na zasadach określonych w ustawie – Ordynacja Podatkowa w następujących sołectwach: Nowy Cydzyn, Olszyny Kolonia, Olszyny, 33 Pęza, Piątnica Poduchowna, Poniat, Rakowo Boginie, Rakowo Czachy, Rządkowo, Stary Cydzyn, Stary Drożęcin, Truszki, Wyłudzin, Wyrzyki, Zabawka , Żelechy, Taraskowo, Marianowo i Piątnica Włościańska. Ponadto wykonuje inne czynności tj. rozlicza sołtysów z inkasa zobowiązań pieniężnych, wystawia upomnienia i tytuły wykonawcze, wydaje zaświadczenia o nie zaleganiu w podatkach, a także przekazuje informacje o wysokości wpływu z tytułu podatku rolnego do Podlaskiej Izby Rolniczej. - podinspektor - Łada Marta – księguje wpływy podatków i opłat oraz prowadzi egzekucje tych zobowiązań w trybie i na zasadach określonych w ustawie Ordynacja podatkowa w następujących sołectwach: Budy Czarnockie, Budy Mikołajka, Choszczewo, Czarnocin, Dobrzyjałowo , Drozdowo, Drożęcin Lubiejewo, Elżbiecin, Górki Szewkowo, Guty, Jeziorko, Kalinowo, Kalinowo Kolonia, Kałęczyn, Kisielnica, Kobylin, Kosaki, Kownaty, Krzewo, Motyka , Murawy Nagórki, Niewodowo, Nowe Krzewo. Oprócz tego rozlicza sołtysów z inkasa zobowiązań pieniężnych, wystawia upomnienia i tytuły wykonawcze, wydaje zaświadczenia o nie zaleganiu w podatkach. - inspektor Włodkowski Antoni – prowadzi postępowanie administracyjne w sprawach dotyczących udzielania ulg inwestycyjnych, - inspektor Alicja Wszeborowska – zatrudniona w Wydziale Finansowym – oprócz prowadzenia kasy w Urzędzie Gminy prowadzi sprawy związane z podatkiem od środków transportowych tj. kompletuje deklaracje, przyjmuje wpłaty, prowadzi ewidencję i egzekucję tego podatku. W związku z powyższymi ustaleniami stwierdza się, iż warunkiem skuteczności kontroli wewnętrznej jest stosowanie zasady wykluczającej możliwość dokonywania przez jednego pracownika wszelkich czynności związanych z realizacją i udokumentowaniem operacji gospodarczej od początku do końca. Podział obowiązków zmniejsza ryzyko celowej manipulacji lub błędu oraz zwiększa element sprawdzania. Należy w związku z tym rozdzielić funkcje decyzyjne i kontrolne od funkcji operacyjnych oraz czynności księgowego i kasjera wykonywanych przez Panią Alicję Wszeborowską. 34 2.1. Podatek rolny od osób fizycznych. Na podstawie prowadzonej ewidencji podatkowej wynika, iż w analizowanym okresie, objęto 4240 pozycji wymiarowych podatku rolnego; łącznie wymierzono podatek w kwocie: 462.832 zł, (po odjęciu ulg ustawowych 419.342 zł). Kontrolę powyższego zagadnienia przeprowadzono przyjmując próbę gospodarstw rolnych z ewidencji podatkowej miejscowości: Krzewo, Poniat, Guty, Kobylin, Elżbiecin i Rządkowo za rok 2006 oznaczonych niżej wymienionymi numerami, kontroli poddano prawidłowość wymiaru podatku w 424 pozycjach, co stanowi 10,00 % wszystkich pozycji, kwota wymiaru rolnego z tych miejscowości wyniosła – 51.597 zł, co stanowi 11,14 % wymiaru. Po odliczeniu ulg ustawowych w kontrolowanych pozycjach wymiar podatku wyniósł 47.993 zł, co stanowi 11,44 % wymiaru. Przypisy podatku rolnego, odpisy ulg ustawowych, zaległości i nadpłaty kształtują się zgodnie z poniższym opisem: Elżbiecinie - od nr 110001, 110002, 110003, 110004, 110005, 110006, 110007, 110009, 110010, 110012, 110013, 110015, 110017, 110018, 110019, 110021, 110024, 110025, 110026, 110027, 110028, 110029, 110030, 110031, 110032, 110033, 1100341, 110035, 110036, 110037, 110038, 110039, 110040, 110041, 110043, 110044, 110045, 110046, 110048, 110049, 110050, 110052, 110053, 110054, 110055, 110056, 110057, 110058, 110059, 110060, 110061, 110062, 110063, 110064, 110065, 110066, 110067, 110068, 110069, 110070, 110071, 110072, 1118001, 1118002, 1118004, 1118006, 1118008, 1118009, 1118010, 1118011, 1118012, 1118013, 1118014, 1118015, 1118016, 1118018, 1118019, 1118020, 1118021, 1118022, 1118025, 1118026, 1118027, 1118031, 1118032, 1118034, 1118036, 1118037, 1118038, 1118039, 1118040, 1118043, 1118045, 1118046, 1118050, 1118052, 1118054, 1118055, 1118057, 1118058. - łącznie 100 pozycji wymiarowych - wartość podatku rolnego – 13.322 zł, po odliczeniu ulg 13.143 zł - zaległości na dzień 01.01.2006 r. – 3798,64 zł, nadpłata – 190,13 zł - zaległości na dzień 31.12.2006 r. – 4211,10zł, nadpłata – 87,43 zł 35 Zaległość w kwocie 4.121,50 zł, figuruje na jednym podatniku, która została objęte hipoteką, w dniu 9 maja 2007r. Komornik Sądowy przekazał ze sprzedaży nieruchomości zalegającego podatnika kwotę 2795,50zł, należność główną oraz należności z tytułu odsetek kosztów, upomnień i postępowania w kwocie 448,40 zł. W stosunku do pozostałej zaległość w wysokości 1326,00zł, Komornik Sądowy prowadzi postępowanie mające na celu sprzedaży pozostałej części nieruchomości i przekazania zaległej kwoty. Pozostałe zaległości w kwocie 89.60 zł, figurujące w kilku pozycjach zostały uregulowane w dniach: 02.01.2007r, 16.01.2007r.i 12.02.2007r. Guty - nr 140001, od nr 140003 do nr 140026, od nr 140028 do nr 140030 , nr 140032, 140034,140036,140037,140038,140040,140041,1148006 i 1148007, - łącznie 37 pozycji wymiarowych - wartość podatku rolnego – 6.563 zł, po odliczeniu ulg 5.065 zł - zaległości na dzień 01.01.2006 r. – 0,00 zł, nadpłata – 6,50 zł - zaległości na dzień 31.12.2006 r. –0,00 zł, nadpłata – 0,00 zł Krzewo - od nr 170001 do nr 170009 , od nr 170011 do nr 170014, nr 170016, od nr 170018 do nr 170022, nr 170024, nr 170026, od nr 170028 do nr 170030, od nr 170032 do nr 170037, od nr 170040 do nr 170044, od nr 170046 do nr 170050, od nr 170053 do nr170062, od nr 170064 do nr 170070, od nr 170072 do nr 170079 , od nr 170081 do nr 170085, od nr 170087 do nr 170090, od nr 1178001 do nr 1178004, od nr 1178006 do nr 1178008, od Nr 1178010 do 1178017, od nr 1178020 do nr 1178024, nr 1178026, od nr 1178029 do nr 1178030, od nr 1178032 do 1178035, od nr 1178037 do 1178039 , od nr 1178041 do 1178043, nr 1178045, nr 1178048, nr 1178051, nr 1178054, od nr 1178057 do nr 1178060 , nr 1178063, od nr 1178065 do nr 1178069 oraz nr 1178079, - łącznie 123 pozycje wymiarowe - wartość podatku rolnego – 13.249 zł, po odliczeniu ulg 12.974 zł - zaległości na dzień 01.01.2006 r. – 526,52 zł, nadpłata – 124,30 zł - zaległości na dzień 31.12.2006 r. – 56,42 zł, nadpłata – 11,70 zł 36 W dniu 20 lutego 2007r. zaległość w kwocie 36,00zł, została opłacona. Natomiast zaległość w kwocie 20,42zł, została wpisana na hipotekę przymusową w dniu 01.02.2005r. Kobylin – od nr 190001 do nr 190009, od nr 190011 do nr 190013, od nr 190015 do nr 190017, od nr 190019 do nr 190020, od nr 190022 do nr 190023, od nr 190026 do nr 190029, od nr 190032do nr 190034, od nr 190036 do nr 190039, nr 190041, nr 190043, od nr 190046 do nr 190048, od nr 190050 do nr 190057, nr 190059, od nr 190061 do nr 190063, od nr 190065 do nr 190070, nr 1198003, nr 1198007, od nr 1198013 do nr1198015, nr 1198019, nr 1198021, nr 1198025, nr 1198028 - łącznie 64 pozycje wymiarowe - wartość podatku rolnego – 4.616 zł; po odliczeniu ulg – 4.249 zł - zaległości na dzień 01.01.2006 r. – 60,43 zł, nadpłata – 13,50 zł - zaległości na dzień 31.12.2006 r. – 21,53 zł, nadpłata – 35,50 zł Zaległość w kwocie 21,03zł została odpisana. Poniat - nr 320001, 320003,320004,32007,320008, od nr 320010 do320014, nr 320015, od nr 320017 do nr 320025, od nr 320027 do nr 320029, od nr 320031 do nr do 320037, od nr 320039 do nr 320043, od nr 190045 do nr 320048, od 320049 do nr 320053, nr 320056, nr 320058, 320059, od nr 320061 do nr 320074, od nr 320076 do nr 320077, od nr 1328003 do nr 1328010, od nr 1328012 do nr 132813, od nr 320015 do nr 320017 i nr 1328025, - łącznie 74 pozycje wymiarowe - wartość podatku rolnego 10.749 zł, po odliczeniu ulg – 9.464 zł - zaległości na dzień 01.01.2006r. – 1323,12zł., nadpłata – 38,70zł. - zaległości na dzień 31.12.2006r. – 45,00zł. , nadpłata – 79,80zł. Zaległość została opłacona 31.01.2007r. w kwocie 23,00zł. i 01.02.2007r. w kwocie 22,00zł. Rządkowo - od nr 360001 do nr 360012, od nr 360014 do nr 360020, nr 1368001, nr 1368003, nr 1368004, od nr 1368006 do 1368009, - łącznie 26 pozycji wymiarowych 37 - wartość podatku rolnego 3.098 zł , po odliczeniu ulg 3.098 zł, - zaległości na dzień 01.01.2006r. – 921,51zł. nadpłata – 0,00zł. - zaległości na dzień 31.12.2006r. -20,00zł., nadpłata – 20,00zł. Na zaległość w kwocie 20,00zł. zostały wystawione tytuły wykonawcze i skierowane do Urzędu Skarbowego w Łomży celem wyegzekwowania. W wyniku kontroli stwierdzono, że wymiaru podatku rolnego dokonuje się komputerowo za pomocą programu. Metodą komputerową prowadzone są również pomocnicze księgi rachunkowe. Program komputerowy opracowany został przez Infosystem Tadeusz i Roman Groszek Legionowo o nazwie „ Podatki wer. 2007 1.5.0.2 ”. Nakazy płatnicze (decyzje) oraz rejestry wymiarowe drukowane są również za pomocą powyższego programu. Kierownik kontrolowanej jednostki nie wprowadził w zarządzeniu, o którym mowa w cz. I pkt 5 protokołu dokumentacji opisującej przyjęte zasady prowadzenia rachunkowości podatkowej przy użyciu komputera. Program komputerowy stosowany do prowadzenia ewidencji podatkowej wymieniono w załączniku do powyższego zarządzenia, zamieszczając w nim tylko ogólnikowe dane, a ponadto załącznik nie był autoryzowany. W związku z prowadzeniem rachunkowości podatkowej przy użyciu komputera dokumentacja powinna spełniać określone kryteria stosownie do postanowień art. 10 ustawy o rachunkowości. Analiza tej dokumentacji wskazuje, że brak w niej następujących elementów: - wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych i w procesach przetwarzania danych, opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych za pomocą komputera, - opisu systemu informatycznego, zawierającego wykaz programów, procedur lub funkcji, w zależności od struktury oprogramowania, wraz z opisem algorytmów i parametrów oraz programowych zasad ochrony danych, w tym w szczególności metod zabezpieczenia dostępu do danych i systemu ich przetwarzania, - nie określono wersji oprogramowania i daty rozpoczęcia jego eksploatacji, systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów. 38 Wobec powyższego, iż kontrolowana jednostka prowadzi księgi rachunkowe przy użyciu komputera, wykaz ksiąg rachunkowych powinien mieć formę wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z określeniem ich struktury i wzajemnych powiązań logicznych. Informacje te powinny być zawarte w dokumentacji techniczno-eksploatacyjnej systemu informatycznego rachunkowości dostarczonej przez producenta systemu wraz z oprogramowaniem tego systemu jak również, powinna zawierać opis funkcji, jakie pełnią owe zbiory w organizacji całości ksiąg rachunkowych oraz w procesach przetwarzania danych realizowanych przy pomocy ksiąg rachunkowych w danym systemie informatycznym. Powyższe unormowania mają na celu zagwarantować sprawdzalność ksiąg rachunkowych przy ich prowadzeniu za pomocą komputera, co zostało określone w art. 23 ust. 4 i art. 24 ust. 1i 4 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z art. 13 ust. 2 cytowanej ustawy za równoważne z tradycyjnymi księgami rachunkowymi, mającymi formę zapisów na papierze, uważa się również odpowiednio zasoby informacyjne rachunkowości zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych, bazy danych lub wyodrębnionych ich części, oceniając, poprawność systemu ksiąg rachunkowych mających formę zapisu na nośnikach komputerowych niezbędne są informację o zastosowanych rozwiązaniach technologii informatycznych, które pozwolą ocenić poprawność zorganizowania ksiąg rachunkowych, jakie informacje są zapisane w poszczególnych rekordach poszczególnych zbiorów oraz zawarte powiązania logiczne tych informacji pozwalające w końcowym rezultacie jako wynik przetwarzania uzyskać zestawienia wynikowe w formie treści przyjętej dla ksiąg rachunkowych. Ponadto przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera wewnętrzne unormowania powinny zawierać zasady polityki rachunkowości opis rozwiązań służących ochronie danych i ich zbiorów. Dotyczy to właściwych rozwiązań, zalecających lub wymuszających zachowania użytkowników systemu informatycznego, które uzupełniają rozwiązania programowe, organizacja tworzenia zapasowych kopii zbiorów określająca czas ręcznego uruchamiania stosownych procedur lub przy zmianie haseł, co winno być określone w unormowaniach kontrolowanej jednostki zgodnie z art. 71 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości. Przyjęte w dokumentacji zasady rachunkowości należy zmieniać i 39 dostosowywać do zmian zachodzących w jednostce i jej otoczeniu. Odpowiedzialność za opracowanie i aktualizację dokumentacji opisującej przyjęte zasady rachunkowości spoczywa na kierowniku jednostki. Należy tu zaznaczyć, że odpowiedzialność ta dotyczy również odpowiedniej jakości tej dokumentacji w myśl art. 4 ustawy o rachunkowości. 2.2. Powszechność opodatkowania. Według, zestawienia zbiorczego (wykaz gruntów) otrzymanego ze Starostwa Powiatowego w Łomży, powierzchnia gruntów na dzień 1 stycznia 2006 roku podlegająca opodatkowaniu na terenie gminy Piątnica przedstawia się następująco: Grupa 7,1 18.655 ha Grupa 7,2 363 ha Grupa 9,0 143 ha Grupa 10 194 ha Razem 19.355 ha Według zestawienia zbiorczego z wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego, podatku od nieruchomości i podatku leśnego opodatkowanie gruntów przedstawiało się następująco: - grunty opodatkowane w łącznym zobowiązaniu pieniężnym – 14.170 ha - grunty opodatkowane wyłącznie podatkiem rolnym - 2.155 ha - grunty opodatkowane podatkiem od nieruchomości - 246 ha Grunty opodatkowane podatkiem leśnym - 2.784 ha Razem grunty osób fizycznych opodatkowane na terenie gminy Piątnica – 19.355 ha . Nie wystąpiła różnica pomiędzy powierzchnią opodatkowaną a do opodatkowania. 2.3.Nakazy płatnicze dla podatników posiadających grunty na terenie gminy Piątnica wydrukowane zostały w dniach 7-14 marca 2006. Na wszystkich decyzjach umieszczono adnotacje „rata I płatna w terminie 14 dni od doręczenia decyzji „ Jak wynika z dokumentacji, nakazy płatnicze doręczane są za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Nakazy z wymiarem zerowym nie są doręczane podatnikom, których w aktach stwierdzono 789 sztuk. 40 W okresie objętym kontrolą decyzje podatnikom zamieszkałym na terenie gminy, doręczane były w dniach od 8 do 20 marca 2006 roku, wyjątkiem była miejscowość Piątnica. Sołtys Wsi Piątnica Poduchowna odebrał decyzje wymiarowe w celu doręczenia w dniu 16 marca 2006 roku i doręczał je w terminie od 16 do 31 marca 2006 roku. Podatnicy zamieszkali poza terenem gminy otrzymywali nakazy poprzez doręczenie pocztowe. Nakazy wysyłane były niezwłocznie po ich wydrukowaniu i trafiły do podatników w terminie od 14 marca 2006 roku do 31 marca 2006 roku. Ustaleń dokonano na podstawie potwierdzeń odbioru. Gmina Piątnica zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zaliczenia gmin oraz miast do jednego z czterech okręgów, umiejscowiona został w III okręgu podatkowym. Rada Gminy Piątnica nie obniżyła średniej ceny skupu żyta na 2006 r. ogłoszonej komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 17 października 2005 r. stanowiącej 27,88 zł za 1 q i przyjęto ją jako podstawa obliczania podatku rolnego. Uchwałą Rady Gminy Nr 179/ XXXI/05 z dnia 29 listopada 2005r., określono wzory deklaracji i informacji podatkowych. Wzory te zostały określone jednak nie wszyscy podatnicy złożyli informacje na formularzach określonym przez Radę Gminy zgodne z ustalonym wzorem. Składanie informacji następuje sukcesywnie, szczególnie dotyczy to osób, u których następują zmiany w posiadaniu w wyniku kupna –sprzedaży. Kontrolując powyższe zagadnienie stwierdzono, że rada gminy nie określiła w drodze uchwały trybu i szczegółowych warunków zwolnienia z tytułu zaprzestania produkcji rolnej na okres nie dłuższy niż 3 lata, co zostało określone art. 12 pkt. 9 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136 poz. 969 tekst jednolity ze zmianami). Zgodnie z cytowanym przepisem Rada Gminy powinna podjąć uchwałę określająca warunki i tryb zwolnienia, ponieważ w przypadku wniesienia wniosku przez petenta w sprawie zwolnień określonych w art. 12 ust.1 pkt 7 wymienionej ustawy brak będzie możliwości prowadzenia postępowania oraz możliwości podjęcia właściwej decyzji jednak do chwili obecnej żaden podatnik posiadający grunty na terenie giny Piątnica nie zgłosił się z takim wnioskiem. 2.4. Ulgi i zwolnienia w podatku rolnym. a) ulgi żołnierskie. 41 W 2006 roku w sprawie udzielenia ulg przysługujących żołnierzom odbywającym zasadniczą służbę wojskową lub długotrwałe przeszkolenie wojskowe art.13 a ust.1 i 2 ustawy o podatku rolnym wpłynęły 4 wnioski. W rejestrze wymiarowym stwierdzono odpis z podatku rolnego z trzech decyzji na kwotę 196 zł, natomiast czwarty wniosek o udzielenie ulgi wpłynął 29 grudnia 2006 roku. Jego rozpatrzenie nastąpiło z datą 8 stycznia 2007 roku i tym samym w miesiącu styczniu 2007 roku dokonano odpisu na kwotę 5,00 zł. b) zwolnienia z tytułu nabycia gruntów. W 2006 roku wpłynęło 20 wniosków w sprawie zwolnienia od podatku rolnego nabytych gruntów na powiększenie gospodarstwa rolnego, natomiast odpisów dokonano na kwotę 3330,00 zł za rok 2006. Na podstawie decyzji z lat ubiegłych na poczet ulgi z tytułu nabycia gruntów dokonano odpisu w kwocie 12.718 zł. Analizując ewidencję, stwierdzono, że odpisu podatku rolnego w powyższej kwocie dokonano 125 podatnikom, zgodnie z art. 12 ustawy o podatku rolnym. c) ulgi inwestycyjne. W 2006 roku wpłynęło 6 wniosków w sprawie udzielenia ulg inwestycyjnych z tytułu budowy lub modernizacji budynków inwentarskich. Na podstawie dokumentacji przedłożonej do kontroli stwierdzono, że podatnicy ubiegający się w 2006 r. ponieśli nakłady w kwocie 317.725,29 zł, z których przyznano ulgi na kwotę 79.431,34 zł. Łącznie w roku 2006 w decyzjach wymiarowych udzielono ulgę inwestycyjną w kwocie 27,246 zł. Sprawdzono całość akt dotyczących wydanych 6 decyzji oraz odpisanych kwot w 2006 roku z tytułu ulg inwestycyjnych. Stwierdzono, że we wszystkich przypadkach przeprowadzono postępowanie dowodowe jak również komisyjnie dokonywano oględzin budynków inwentarskich, na które podatnicy ponieśli nakłady inwestycyjne, ulgi zostały naliczone i odpisane we właściwych wysokościach. 2.5. Podatek rolny od osób prawnych W aktach wymiarowych, kontrolowanej jednostki stwierdzono, 8 deklaracji na przypis podatku rolnego za 2006 r., osób prawnych i państwowych jednostek organizacyjnych 42 nieposiadających osobowości prawnej, przesłanych przez: Agencję Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w Olsztynie Filia w Suwałkach, Nadleśnictwo Łomża, Polski Związek Działkowców „ Na Skarpie”, Szpital Wojewódzki w Łomży, Polski Związek Działkowców „Forty”, Koło Łowieckie „Bażant”, Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Krzyżewie oraz Parafia Rzymsko – Katolicka w Dobrzyjałowie. Kontrolując powyższe zagadnienie stwierdzono, że osoby prawne i jednostki organizacyjne deklarujące podatek rolny na terenie tutejszej gminy są w posiadaniu 82,4509 ha gruntów, co stanowi 54,2650 ha przeliczeniowych. Kwota deklarowanego podatku rolnego za rok 2006 to 3.782 zł. Jak wynika z dokumentacji, Polski Związek Działkowców- Zarząd Rodzinnego Ogrodu Działkowego „Na Skarpie” zachowując procedurę zawartą w art. 13d ust.1 z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym w dniu 30 grudnia 2005 roku wystąpił z wnioskiem o zwolnienie z podatku rolnego na rok 2006 w wyniku czego uzyskał odpis na kwotę 143 zł. Kwota ta stanowiła wymiar podatku za rok 2006. W wyniku kontroli stwierdzono, że deklaracji na podatek rolny nie złożyły; Parafia Rzymsko – Katolicka: w Piątnicy (wyegzekwowano na rok 2007) w Olszynach i Drozdowie. Wymienione podmioty posiadają grunty podlegające opodatkowaniu podatkiem rolnym, którym organ podatkowy dokonał wymiaru podatku rolnego w formie decyzji (nakazu płatniczego) i figurują w rejestrze wymiarowym zobowiązań pieniężnych osób fizycznych, natomiast w myśl art.6a ust.8 ustawy o podatku rolnym z dnia 15 listopada 1984 r.( Dz. U. Nr 94, poz.431 tekst jednolity ze zmianami), na osobach prawnych ciąży obowiązek składania deklaracji do dnia 15 stycznia roku podatkowego. Nieprowadzona jest ewidencja komputerowa (w programie komputerowym) osób prawnych zobowiązanych do opłacania podatku rolnego jak również i leśnego, co zostało umocowane z dniem 1 stycznia 2005 r. rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ewidencji nieruchomości (Dz. U. Nr 107 poz. 1138). 3.1. Podatek leśny od osób fizycznych. W wyniku kontroli stwierdzono, że w 2006 roku las posiadało 2001 podatników, którym dokonano wymiaru w łącznej wartości 53.123 zł. Kontrolę prawidłowości wymiaru 43 podatku leśnego przeprowadzono w 6 miejscowościach tj.: Elżbiecin, Guty, Krzewo, Kobylin, Poniat i Rządkowo: 229 pozycji. Przypis podatku w miejscowościach wyniósł łącznie 9.375 zł. W 2006 roku Wójt Gminy Piątnica wydał decyzje umorzeniowych na podatek leśny w łącznym zobowiązaniu pieniężnym w kwocie 618 zł. Podatek leśny naliczany był według średniej ceny drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały 2005 roku, ustalonej na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ogłoszonego w Monitorze Polskim Nr 62, poz. 868 z dnia 20 października 2005 r. tj. po 28,897 zł za jeden ha powierzchni. Liczbę hektarów do naliczenia podatku leśnego (powierzchnia lasów w wieku pow. 40 lat) ustalono na podstawie informacji w sprawie podatku leśnego. Kontrolę powyższego zagadnienia przeprowadzono w niżej wymienionych miejscowościach, ewidencji podatkowej o numerach: Elżbiecin – nr 110012, 110026, 110028, 110040, 110045, 110054, 110056, 110063, 1100781, Łącznie 9 pozycji wymiarowych, wartość podatku leśnego – 13 zł - zaległości na dzień 01.01.2006r. – 5,26 zł - zaległości na dzień 31.12.2006r. – 7,60 zł - nadpłata na dzień 31.12.2006 r.- 0,00zł. W stosunku do zaległości w kwocie 7,60zł prowadzona jest egzekucja z nieruchomości przez Komornika Sądowego. Guty – nr 140001, 140002, 14003, 140005, 11006, 140007, 140008,140009, 140010,140013, 140014, 140015, 140017, 140018, 140019, 140020, 140021, 140022, 140023, 140024, 140025, 140026, 140028,140029, 140031, 140032, 140033, 140034, 140037, 140038, 140040, 140041, 1148001, 1148006, 1148009, Łącznie 36 pozycji wymiarowych, wartość podatku leśnego – 2.573 zł - zaległości na dzień 01.01.2006 r. – 0,00 zł - zaległości na dzień 31.12.2006 r. – 0,00 zł - nadpłata na dzień 31.12.2006 r.- 0,00 zł 44 Krzewo – nr 1178027, nr 1178046, nr 1178062, 1178001, 1178003,11780013, 1178024, 1178038, 1178042, 1178043, 1178045, 1178048, 1178057, 1178059, od nr 170001 do nr 170006, od nr 170008 do 170009, od nr 170011do nr 170014, nr 170016, 170018, do nr 170020 do nr 170021, nr 170024, od nr 170028 do nr 170029, od nr 170032 do nr 170037, od nr 170040 do nr 170041, nr 170044, nr 170046, od nr 170047 do nr 170050, od nr 170053 do nr 170054,od nr 170056 do nr 170062, nr 170064, 170066, 170067, 170072, 170073, 170075, 170077, 170079, 170081, 170082, 170084, 170087, od nr 170088 do nr 170090, Łącznie - 71 pozycji wymiarowych, wartość podatku leśnego – 1.245 zł - zaległości na dzień 01.01.2006 r. – 16,70 zł - zaległości na dzień 31.12.2006 r. – 8,00zł - nadpłata na dzień 31.12.2006 r.- 83,00 zł Zaległość została opłacona 20.02.2007r. Nadpłata została zwrócona. Kobylin – nr 190021, nr 190031, nr 190042, nr 190049, nr 190064, od 19001 do 190009, 190011 do 190013, od 190015 do 190017, nr 190019, od nr 190022 do nr 190023, od nr 190026 do nr 190029, od nr 190032 do nr 190033, od nr 190036 do nr 190039, 190043, 190046, 190047, 190048, od nr 190050 do nr 190053, nr 190055, nr 190057, od nr 190061 do nr 190063, od nr 190065 do nr 190068, nr 1198001, nr 1198005, nr 1198006, nr 1198008, nr 1198012, 1198015, 1198019, nr 1198022, 1198028, Łącznie 59 pozycji wymiarowych, wartość podatku leśnego – 4.195 zł - zaległości na dzień 01.01.2006 r. – 102,07 zł - zaległości na dzień 31.12.2006 r. – 33,77zł - nadpłata na dzień 31.12.2006 r.- 12,00zł Zaległość w kwocie 33,27zł została odpisana, ponieważ gospodarstwo zostało sprzedane. Nadpłata została zwrócona w kwocie 11,00zł. Poniat - nr 320075, 1328013, 1328017, nr 320001, 320003, 320004, 320008, 320010, 320015, od nr 320021 do nr 320025, od nr 320027, 320028, 320029,320031, 320032, 320034, 320042, 45 320047, 320049, 320050, 320052, 320053, 320059, 320061, 320062, 320068,320069, od nr 320071 do nr 320073 i nr 320076, Łącznie - 35pozycji wymiarowe, wartość podatku leśnego- 1.117 zł - zaległości na dzień 01.01.2006r. – 81,58zł. - zaległości na dzień 31.12.2006r. – 0,00zł. - nadpłata na dzień 31.12.2006r. – 1,20zł. Rządkowo - nr 1368002, od nr 360001 do nr 360011, nr 360014, od nr 360016 do nr 360020, łącznie 18 pozycji wymiarowych, wartość podatku leśnego 232 zł - zaległość na dzień 01.01.2006r. – 78,39zł. - zaległość na dzień 31.12.2006r. – 0,00zł. - nadpłata na dzień 31.12.2007r. – 2,00zł. W wyniku kontroli stwierdzono, że prawidłowo dokonano wymiaru podatku leśnego wyżej wymienionym podatnikom, zgodnie z ewidencją geodezyjną. 3.2. Podatek leśny od osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Na terenie gminy grunty leśne posiada Nadleśnictwo Łomża, Koło Łowieckie „Bażant” oraz Agencja Nieruchomości Rolnych Filia w Suwałkach. Wymienione jednostki zadeklarowały podatek leśny na kwotę 23.427 zł. Kwota ta została wpłacona w całości, ponadto stwierdzono, że odpowiedzialny pracownik dokonał czynności sprawdzenia prawidłowości naliczenia podatku oraz porównania powierzchni gruntów z deklaracjami z lat ubiegłych, co zostało potwierdzone jego adnotacją i podpisem. 4. Podatek od nieruchomości. 4.1. Plan dochodów z tytułu podatku od nieruchomości za okres objęty kontrolą od osób fizycznych i osób prawnych oraz państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej przedstawia się następująco: 46 a) od osób prawnych i państwowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej 1.231.563 zł, wykonanie 1.248.477 zł, co stanowi 102% w stosunku do planu, b) osób fizycznych stanowi 559.464,00 zł, wykonanie 547.261 zł co wynosi 98 % w stosunku do planu. 4.2.Według rejestru wymiarowego na terenie Gminy w roku 2006 figurowało 3197 podatników podlegających wymiarowi podatku od nieruchomości, którym wymierzono podatek w kwocie 674.507,00 zł. Próbę do kontroli przyjęto 305 pozycji wymiarowych, w których przypis wyniósł łącznie: 53.414,00 zł. Prawidłowość naliczenia podatku od nieruchomości za 2006 rok skontrolowano w 305 pozycjach ewidencji nieruchomości o niżej wymienionych numerach: Elżbiecin 1118030,1118056, 110002,110004,110012,110017,110019,110026,110028,110029,110035,110040,110041, 110045,110049,110054,110055,110056,110060,110062,110063,110064,110071,1118001, 1118002,1118010,1118014,1118015,1118016,1118018,1118019,1118020,1118022, 1118025,1118026,1118027,1118034,1118039,1118042,1118045,1118050, 1118054, Łącznie 42 pozycje wymiarowe, -wartość naliczonego podatku od nieruchomości – 50.107,00 zł. - zaległość na dzień 01.01.2006r. – 4702,10zł., nadpłata – 69,10zł. -zaległość na dzień 01.01.2006r. – 429,10zł., nadpłata – 9,70zł. Zaległości zostały zapłacone w miesiącu styczniu 2007r. a nadpłata zarachowana na podatek na rok 2007. Guty 140001,140003,140005,140006,140007,140008,140009,140010,140011,140012, 140013,140014,140015,140017,140018,140019,140020,140021,140022,140023,140024,1400 25, 140026,140028,140029,140032,140034,140036,140037,140038,140040,140041, 1148006, Łącznie 33 pozycje wymiarowe, - wartość naliczonego podatku od nieruchomości – 230,00 zł. - zaległości na dzień 01.01.2006r. 0,00zł., nadpłata- 6,50zł. 47 - zaległość na dzień 31.12.2006r. 0,00zł., nadpłata- 0,00zł. Kobylin- 190001,190002,190003,190004,190005,190006,190007,190008,190009,190011, 190012,190013,190015,190016,190017,190019,190022,190023,190026,190027,190028, 190029,190030,190032,190033,190036,190037,190038,190039,190043,190046,190047, 190048,190050,190051,190052,190053,190055,190057,190061,190062,190063,190065, 190066,190067,190068,190070,1198003,1198007,1198013,1198014,1198015,1198016, 1198019,1198021,1198025,11198028, 190060,1198001,1198005, Łącznie 60 pozycji wymiarowych, - wartość naliczonego podatku od nieruchomości – 933 zł - zaległość na dzień 01.01.2006r. 0,00zł., nadpłata- 4,40zł. - zaległość na dzień 31.12.2007r. 0,00zł., nadpłata – 4,40zł. Nadpłata została zarachowana na rok 2007. Krzewood nr 170001 do nr 170009, od nr 170011 do nr 170016, 170018,od nr 170020 do nr 170022, 170024,170026, 170028 ,170029, od nr 170032 do nr 170037, 170040 ,170041,170044,170046, 170047,170048,170049,170050,170052,170053, od nr 170054 do nr 170062, 170064, 170066,170067,170072,170073, 170082,170084,170087,170088,170089,170090, od 170075, nr 170077, 1178001 do 170079,170081, nr 1178004, 1178006,1178007,11178008,1178010,1178011,1178012,1178013,1178014,1178016, 1178017,11178020,1178021,1178022,1178024,1178030,1178032,11178034,1178037, 1178038,1178041,1178042,1178043,1178045,1178048,1178051,1178054,1178057, 1178059,11768063,1178065,1178067,1178079, 1178005,1178044, Łącznie 100 pozycji wymiarowych -wartość podatku 583,00 zł - zaległość na dzień 01.01.2006r.- 471,38zł., nadpłata 11,00zł. - zaległość na 31.12.2006r. – 242,18zł., nadpłata 9,00zł. 48 Zaległość w kwocie 236,98zł. została zabezpieczona poprzez wpis na hipotekę przymusową w dniu 01.02.2005r. Nadpłata została zarachowana na rok 2007. Poniat320001,320003,320004,320008,320010,320015,320017,320021,320022,320023, 320024,320025,320027,320028,320029,320031,320032,320033,320034,320037, 320042,320047,320049,320050,320051,320052,320053,320059,320061,320062, 320064,320066,320068,320069,320071,320072,320073,320076,1328006,1328007, 1328008, 1328010,1328013,1328015,1328017,1328025, Łącznie 46 pozycji wymiarowych, - wartość naliczonego podatku od nieruchomości – 684,00 zł - zaległość na dzień 01.01.2006r. -0,00, nadpłata – 0,00zł. -zaległość na dzień 31.12.2006r. – 0,00zł., nadpłata -0,00zł. Rządkowo – od nr 360001 do nr 360011, od nr 360014 do nr 360020, nr 1368001,1368003,1368004,1368006,1368007,1368009, Łącznie 24 pozycje wymiarowe, -wartość naliczonego podatku od nieruchomości – 880,00 zł - zaległość na dzień 01.01.2006r. – 0,00, nadpłata – 0,00zł. - zaległość na dzień 31.12.2006r. – 22,00zł., nadpłata – 3,00zł. Na zaległą kwotę został wystawiony tytuł wykonawczy i skierowany do Urzędu Skarbowego. Nadpłata została zarachowana na rok 2007. W wyniku kontroli stwierdzono, że prawidłowo dokonano wymiaru podatku od nieruchomości ww. podatnikom. Ewidencja nieruchomości prowadzona jest komputerowo w programie Podatki Infosystemu Tadeusz i Roman Groszek Legionowo. Wymiaru dokonuje się poprzez wydrukowanie decyzji, następnie rejestru przypisów i odpisów. Przypisy, wpłaty i odpisy dokonywane są na kontach prowadzonych komputerowo ponadto, prowadzony jest dziennik obrotów. Do celów wymiaru 49 podatku od nieruchomości od osób podlegających temu podatkowi zbierane są informacje podatkowe. 4.3. Rada Gminy Piątnica podjęła uchwały: Nr 176/XXXI/05 z dnia 29 listopada 2005 roku w sprawie podatku od nieruchomości na rok 2006, oraz Nr 177/XXXI/05 z dnia 29 listopada 2005 r. w sprawie zwolnień od podatku od nieruchomości na rok 2006. Uchwały zostały przekazane do RIO w Białymstoku w ramach nadzoru. Stawki ustalone uchwałą, nie przekraczają stawek maksymalnych określonych przez Ministra Finansów. Przed wymiarem podatku zapisy w ewidencji skontrolowano z rejestrami geodezyjnymi i do wymiaru przyjęto prawidłowe powierzchnie gruntów. 4.4.Podatek od nieruchomości od osób prawnych i państwowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Zgodnie z rejestrem na terenie kontrolowanej jednostki w 2006 roku figuruje 36 jednostek zobowiązanych do składania deklaracji w sprawie podatku od nieruchomości. Łączna kwota deklarowanego na rok 2006 podatku od nieruchomości to 1.187.761,00 zł. Deklaracje podatkowe składane były w terminach określonych art. 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 Nr 121 poz. 844 tekst jednolity ze zmianami). Przeprowadzana była kontrola zgodności wykazanych danych z danymi za rok 2005. 5. Podatek od środków transportowych. Rada Gminy Piątnica podjęła Uchwałę Nr180/ XXXI//05 z dnia 29 listopada 2005r. w sprawie podatku od środków transportowych na 2006 r. oraz Uchwałę Nr181/ XXXI/05 z dnia 29 listopada 2005 r. w sprawie zwolnień od podatków od środków transportowych. Wymienione uchwały zostały przesłane do nadzoru RIO w Białymstoku. W roku 2006 opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych podlegało 76 pojazdów, zgodnie z ewidencją analityczną prowadzoną przez komórkę podatkową (konta podatników dziennikiem obrotów) przypisu dokonano na kwotę 105.578,80 zł, odpisów dokonano na kwotę 4.817,50 zł, wpłat 85.553,60 zł wraz z odsetkami, kwota wpłat należności głównej to 85.230,30 zł. Zaległości na dzień 1 stycznia 2006 r. stanowią kwotę 10.050 zł, nadpłaty nie wystąpiły, natomiast zaległości na 31 grudnia 2006r. stanowią kwotę 15.531 zł,. Wymienione zaległości figurowały na 2 podatnikach. Jeden z podatników dokonał wpłaty w dniu 4 stycznia 50 2007 r. kwotę 153,00 zł, pozostała zaległość w kwocie 15.378 zł, figuruje na jednym podatniku (nr konta 27) w stosunku, do którego nie wszczęto egzekucji administracyjnej. W wyniku kontroli stwierdzono, że ewidencja pojazdów aktualizowana jest informacjami przesyłanymi przez Wydział Komunikacji Starostwa Powiatowego w Łomży. 6. Podatek od posiadania psów. 6.1. Rada Gminy Piątnica podjęła uchwałę nr 178/XXXI/2005 z dnia 29 listopada 2005 r. w sprawie podatku od posiadania psów. Na podstawie zebranych informacji od sołtysów (wykazy osób posiadających psy) nie stwierdzono osób zobowiązanych do opłacania wymienionego podatku. W dniu 29 marca 2006r. jedna osoba dokonała wpłaty podatku za psa w kwocie 53,21zł. 7. Opłata targowa. 7.1.Organ stanowiący, czyli Rada Gminy Piątnica uchwałą Nr 125 XXII/04 z dnia 28 listopada 2004 r. w sprawie stawek opłaty targowej, ustaliła stawki dzienne opłaty targowej od osób fizycznych, osób prawych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej oraz wyznaczyła osobę pobierająca tę opłatę. Wpływów za 2006 r. z tytułu opłaty targowej nie stwierdzono. 8. Opłata administracyjna Rada Gminy Piątnica Uchwałą nr 192/XXXIII/06 z dnia 22 stycznia 2006 r. w sprawie wprowadzenia opłaty administracyjnej za czynności urzędowe na rok 2006, terminu płatności oraz jej sposobu poboru. Wymienioną uchwałą wprowadzono opłatę w wysokości 5 zł, za stronę wypisu formatu A4, 7 zł, za stronę wyrysu formatu A4 i 10 zł, za stronę formatu A3 wyrysu, za wydanie wypisu i wyrysu ze studium lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Piątnica. Wpływy z tytułu powyższej opłaty stwierdzono w wysokości 9.396,00 zł, lecz niewłaściwe zaewidencjonowano kwotę 9.350,00 zł, są to wpływy z tytułu opłaty o dokonaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub zmiany wpisu, właściwie należało je zaewidencjonować na koncie 901/2 „Dochody z wpływów z podatków i opłat lokalnych” wg podziałek klasyfikacji budżetowej które zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i 51 rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 107, poz. 726 ze zm.), należało ewidencjonować w księgach rachunkowych w rozdziale 75616 „Wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku od spadków i darowizn oraz podatków i opłat lokalnych od osób fizycznych § 049 „wpływy z innych lokalnych opłat pobieranych przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie odrębnych ustaw”, pozostała kwota 46,00 zł została zaewidencjonowała prawidłowo, ponieważ są to dochody z tytułu opłaty administracyjnej, które zostały wpłacone przez 6 osób za czynności określone uchwałą Rady Gminy. Jednocześnie stwierdzono, że dochody te adekwatnie wykazano w sprawozdaniach Rb-27S za okres całego 2006 roku. 9. Opłata miejscowa Rada Gminy Piątnica nie wprowadziła opłaty miejscowej. 10. Opłata prolongacyjna W wyniku kontroli stwierdzono, że Rada Gminy Piątnica nie wprowadziła opłaty prolongacyjnej, jednakże stwierdzono, że organ wykonawczy, czyli wójt gminy wnioskował do Rady Gminy o wprowadzenie wymienionej opłaty, zgodnie z protokółem Nr XX/2000 obrad sesji Rady Gminy Piątnica, odbytej w dniu 18 grudnia 2000r. w sali Gminnego Ośrodka Kultury w Piątnicy. Przewodniczący Rady przedstawił projekt uchwały w sprawie wprowadzenia opłaty prolongacyjnej jednak z protokółu wynika, że za przyjęciem uchwały nie głosował żaden z radnych obecnych na sesji. 11. Opłata skarbowa. 11.1. Rada Gminy uchwaliła plan w wysokości 95.000 zł, natomiast dochody osiągnięto w wysokości 181.604 zł, co stanowi 191 % w stosunku do planu. Kontrolę prawidłowości oraz wysokości pobierania opłaty skarbowej skontrolowano od wydawanych zaświadczeń w 2006 r. - o stanie majątkowym, od poz. rejestru 1 do 128, - o nie zaleganiu w podatkach, od pozycji rejestru 1 do 88. W wyniku wyrywkowej kontroli stwierdzono, że pobrano prawidłowo przedmiotowe należności. 52 12. Pobór, egzekucja i rachunkowość podatków i opłat. 12.1. Prawidłowość kontroli rachunkowo-kasowej sołtysów przeprowadzono w 6 sołectwach z następujących miejscowości: - Elżbiecin od nr 110001, 110003-110007, 110009-110010, 110012-110013, 110015, 110017-110019, 110021, 110024-110028, 110030-110041, 110043-110046, 110048110050, 110052-110062, 110064-110069, 110071-110072, 1118001-1118002, 1118004, 1118006, 1118008-1118010, 1118012-1118016, 1118018-1118022, 1118025-1118027, 1118030-1118032, 1118034, 1118036-1118040, 1118043, 1118045-1118046, 1118050, 1118054-1118058 – 96 kont podatkowych - Guty od nr 140001- 140003, 140005-140026, 140028-140031, 140033- 140034, 140036140038, 140040, 1148001, 1148006-1148007, 1148009-1148010 – 40 kont podatkowych - Kobylin od nr 190001-190009, 190011-190013, 190015-190017, 190019-190023, 190026-190030, 190032-190034, 190036-190039, 190041-190043, 190046-190053, 190055, 190057, 190059, 190061-190062, 190064-190069, 1198001, 1198003, 1198008, 1198012, 1198015, 1198019, 1198021-1198022, 1198025, 1198028 - 64 konta podatkowe - Krzewo od nr 170001-170009, 170011-170014, 170016, 170018-170022, 170024, 170026, 170028-170030, 170032-170037, 170040-170041, 170043-170044, 170046170050, 170053-170062, 170064-170066, 170068-170070, 170072-170075, 170077170079, 170081-170082, 170084, 170087-170090,1178001-1178008, 1178010-1178012, 1178014, 1178016-1178017, 1178020-1178022, 1178024, 1178026-1178027, 1178030, 1178032-1178033, 1178037-1178039, 1178041-1178043, 1178045, 1178048, 1178051, 1178057, 1178059, 1178062, 1178065, 1178068-1178069, 1178079 - 108 kont podatkowych. - Poniat od nr 320001, 320003-320004, 320007-320008, 320010, 320012-320013, 320015, 320017-320025, 320027-320029, 320031-320037, 320039-320043, 320045-320047, 320049-320053, 320056, 320058-320059, 320061-320063, 320066-320069, 320071- 53 320077, 1328003-1328010, 1328012-1328013, 1328016-1328017, 1328025 – 71 kont podatkowych. - Rządkowo od nr 360001-360012, 360014-360020, 1368001-1368004, 1368006-1368007, 1368009 – 26 kont podatkowych. Łącznie sprawdzono 405 kont podatkowych i stwierdzono, iż prawidłowo sporządzane są dowody wpłat oraz suma wynikająca z potwierdzeń dowodów wpłat i suma zainkasowana przez sołtysów została w całości wpłacona na konto bankowe Urzędu Gminy w Piątnicy. Obroty za 2006 rok sprawdzono w kwitariuszach z powyższych miejscowości i stwierdzono: - salda zaległości i nadpłat na kontach poszczególnych podatników zostały przeniesione z roku 2005 na początek roku 2006 jako salda początkowe: - sumy łączne należności w poszczególnych kontach podatków zgodne są z sumami przypisów na koncie zbiorczym oraz z rejestrem przypisów i odpisów ; - operacje księgowań przypisów i odpisów przeprowadzane są prawidłowo, kwoty odpisane lub przypisane decyzjami zgodne są kwotami wpisanymi na poszczególne konta podatkowe. Nie stwierdzono przypadków powstania nadpłat na kontach podatkowych w wyniku umorzeń zaległości podatkowych. 12.2. Egzekucje podatków i opłat. W 2006 roku wystawiono 911 upomnień oraz 346 tytułów wykonawczych. Upomnienia i tytuły wykonawcze wystawiane były po każdej racie podatku. Zaległości te dotyczyły podatku od nieruchomości, podatku leśnego, podatku rolnego i łącznego zobowiązania pieniężnego, a łączna kwota zaległości w tych podatkach na koniec 2006 roku wynosiła 239461,55zł. Na początku roku 2006 zaległość w tych podatkach wynosiła 230 850,45zł, a więc w ciągu roku zaległość ta wzrosła o kwotę 8.611,10 zł. W 2007r. ściągnięto na poczet zaległości za rok 2006 i lata wcześniejsze kwotę 30 635,84zł. Zaległości podatników, którzy przez dłuższy okres zalegają z zapłatą podatku są wpisywane na hipotekę przymusową. Tylko w roku 2006 dokonano takiego zabezpieczenia na kwotę 59 499,75zł. W stosunku do czterech podatników wystąpiono z wnioskiem o przeprowadzenie egzekucji z nieruchomości. 12.3. Wynagrodzenia inkasentów. 54 Sprawdzając poprawność naliczenia należnego wynagrodzenia sołtysów oraz terminów rozliczania się z zainkasowanej gotówki stwierdzono: Sołectwo Rata Kwota podatku Data Kwota rozliczenia ryczałtu w zł. Elżbiecin Guty Kobylin Krzewo Poniat Brutto I 3 993,00 24.03.2006 r. 319,00 II 2 870,10 16.05.2006 r. 230,00 III 2 931,00 18.09.2006 r. 234,00 IV 3 236,10 16.11.2006 r. 259,00 I 2 118,00 20.03.2006 r. 174,00 II 1 742,40 16.05.2006 r. 143,00 III 1 787,00 18.09.2006 r. 147,00 IV 1638,00 16.11.2006 r. 134,00 I 1 630,00 17.03.2006 r. 124,00 II 1 434,00 15.05.2006 r. 109,00 III 1 284,00 18.09.2006 r. 98,00 IV 1 474,00 15.11.2006 r. 112,00 I 2 657,10 24.03.2006 r. 199,00 II 2 621,60 16.05.2006 r. 197,00 III 1 966,00 18.09.2006 r. 147,00 IV 1 674,30 16.11.2006 r. 126,00 I 2 799,20 28.03.2006 r. 213,00 III 1 429,00 18.09.2006 r. 109,00 IV 1 912,00 16.11.2006 r. 145,00 867,00 28.03.2006 r 74,00 1 248,00 16.05.2006 r. 106,00 III 778,20 15.09.2006 r. 66,00 III 292,00 18.09.2006 r. 25,00 IV 1 081,00 16.11.2006 r. 92,00 Rządkowo I II 55 Jak z powyższego wynika tylko I rata podatku była zainkasowana po terminie płatności t.j. po 15 marca 2006r. Nastąpiło to wskutek opóźnienia wymiaru na 2006r. i doręczenia decyzji wymiarowych podatnikom. Zebranie należności przez sołtysów nastąpiło do 14 dni po terminie doręczenia decyzji wymiarowych. W pozostałych przypadkach sołtysi z zainkasowanej gotówki rozliczyli się zgodnie z art. 47 § 4a ustawy Ordynacja podatkowa. Należne sołtysom wynagrodzenie prowizyjne od wpłat przyjętych na kontokwitariusze za okres objęty kontrolą ustalone zostało Uchwałą Rady Gminy Piątnica Nr 124/XXII/04 z dnia 28 listopada 2004r., w której wynagrodzenie za inkaso ustalono w zróżnicowanej wysokości prowizji od 7,1% do 9%. We wsi Poniat podatnicy II ratę podatku płacili osobiście na konto Urzędu Gminy, ponieważ nie było wybranego nowego sołtysa (poprzedni złożył rezygnacje). Prowizja z tego tytułu nie była wypłacana. Stwierdzono, iż wynagrodzenie naliczone i wypłacone było prawidłowo i zgodnie z uchwałą Rady Gminy Piątnica. 13. Sprawozdawczość w zakresie podatków i opłat. Sprawdzono prawidłowość sporządzenia sprawozdania Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych za okres od początku roku do 31 grudnia 2006 roku i stwierdzono, że prawidłowo wykazano kwoty w sprawozdaniu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2006r. RbPDP rocznym za 2006 rok z wykonania podstawowych dochodów podatkowych. Dochody niepodatkowe 14. W 2006 r dochody tzw. niepodatkowe zrealizowane przez Urząd ukształtowały się, j.n.: L.P. Rodzaj realizowanych dochodów Kwota w zł z mienia gminy (dział 700): 1. Opłaty z tytułu najmu lokali mieszkalnych i użytkowych (rozdz. 70005, § 0750) 21.461,92 56 2. Sprzedaż nieruchomości 36.998,86 3. Użytkowanie wieczyste 12.631,53 Razem: 71.092.31 Pozostałe: 4. Wpłaty na budowę wodociągów i kanalizacji 5. Opłaty czynszu za dzierżawę Obwodów łowieckich 3.803,52 6. Zajęcie pasa drogowego 1.513,64 7. 8. 25.850,00 Wpływy z różnych dochodów (rozdz. 75023,§§ 0690,0920,0970) 86.519,58 Opłaty za zezwolenia na sprzedaż alkoholu 77.305,25 Razem: 194.991.99 Ogółem: 266.084,30 Pozostałe kwoty z grupy w/w dochodów budżetowych realizowane były przez jednostki organizacyjne oświaty, a wśród nich zasadniczą część stanowiły: -179.856,71 zł - miesięczne opłaty stałe, z tytułu częściowych kosztów utrzymania dzieci w przedszkolach. - 44.287,33 zł - z tytułu najmu lokali mieszkalnych i użytkowych. Analiza wielkości poszczególnych dochodów (wymienionych w tabeli) w odniesieniu do planu wskazuje na stosunkowo niską realizację w dziale 700 „Gospodarka mieszkaniowa” – plan w wysokości 451.716,00 zł zrealizowano w kwocie 71.092,75 zł, co stanowi zaledwie 15,74 %. Tak niski wskaźnik, jak ustalono, zasadniczo powodowany był nie wykonaniem planowanych transakcji sprzedaży nieruchomości na sumę 420.000 zł , a w tym: - obejmujących tereny byłych fortów „od strony hotelu” (plan 100 tys. zł). Powody zawarcia transakcji dopiero w 2007r. opisano niżej, 57 - obejmujących tereny byłych fortów „za strzelnicą” o powierzchni 6.7881ha (plan 80.000 zł). Pani Urszula Maliszewska – podinspektor, zajmująca się sprawami z zakresu gospodarki nieruchomościami - zgodnie z powierzonym jej zakresem obowiązków, wyjaśniła, że na transakcję nie wyraziła zgody Rada Gminy [nie zyskał aprobaty projekt uchwały w sprawie wyrażenia zgody, co wynika z zapisu w protokole z posiedzenia Komisji Rady (Należy tu dodać, iż określone przez Radę zasady, dotyczące zbywania nieruchomości, nakazują w każdym przypadku uzyskiwanie jej zgody)]. O zamiarze sprzedaży Rada wiedziała na etapie przygotowywania budżetu (szczegółowe dane o wielkości dochodu planowanego z tej transakcji zawarte były w „Informacji o stanie mienia komunalnego” - zał. nr 3 do zarządzenia Wójta Gminy Piątnica z dnia 15 listopada 2005 r.), a następnie planowany dochód z tej transakcji został zawarty w uchwalonym budżecie. Odmowa sprzedaży przez Radę oznaczała faktycznie naruszenie równowagi budżetu w planie na kwotę 80.000 zł, bowiem nie wprowadzono jednocześnie zmian w postaci zmniejszenia wydatków o kwotę 80.000 zł lub ewentualne zwiększenia dochodów (gdyby wskaźniki w toku realizacji budżetu wskazywały na taką możliwość). Naruszono więc konstrukcję budżetu ustaloną na zasadach określonych w dziale IV ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr. 249, poz. 2104 ze zm.) Negatywnych konsekwencji, t.j. braku pokrycia planowanych wydatków planowanymi dochodami, uniknięto, gdyż w toku realizacji budżetu uzyskano faktyczne nadwyżkę budżetową, wynikłą ze znacznie mniejszej realizacji wydatków w stosunku do planu (odpowiednio 22.971.006 zł i 20.567.999,76 zł), głównie dlatego, ze nie doszło do realizacji wszystkich zamierzonych inwestycji – o tym w innej części protokołu, - w Drozdowie – nr nr: 682/1 i 682/2 o pow. 051 ha (plan 120 tys. zł) i w w Krzewie – nr nr: 400,401,402,404 o łącznej powierzchni 2,61 ha (plan 120 tys. zł). W tych przypadkach, jak wyjaśnił Pan Wójt, przygotowania rozpoczęto na przełomie 2004/2005 r., t.j. zlecono Łomżyńskiemu Zespołowi Projektowo-Inwestycyjnemu opracowanie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, uwzględniającego teren przeznaczony do sprzedaży pod budownictwo mieszkaniowe – spodziewano się uzyskanie projektu planu w terminie umożliwiającym przeprowadzenie transakcji sprzedaży w/w działek w 2006 r. Należy tu dodać, że w celu osiągnięcia możliwie najwyższych cen zamierzano następnie (po uchwaleniu miejscowego planu) dokonać podziału na mniejsze działki. Zamierzenia te nie zostały 58 zrealizowane, gdyż opracowanie projektu przeciągnęło się w czasie – w trakcie kontroli tego zagadnienia (maj 2007 r.), jak wyjaśnił Pan Leon Pietruszko, stan jest taki, że projekt planu jest na etapie uzgodnień. 15.1. Stwierdza się, że dochody w wys. 420.000 zł ze sprzedaży nieruchomości (rozdział 70005) ujęto w budżecie nieprawidłowo do § 0840 – „Wpływy ze sprzedaży wyrobów” zamiast do § 077 „Wpłaty z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości” wskazanego w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. Nr 107, poz. 726 ze zm.). Analiza zrealizowanych dochodów na sumę 36.998,86 zł, zarachowanych do § 0840 wskazuje, że ze sprzedaży nieruchomości uzyskano faktycznie 28.268,86 zł. Do § 0840 ujęto również kwoty niedotyczące sprzedaży nieruchomości, takie jak wadium w wysokości 6.930 zł, które zarachowano na dochody kontrolowanej j.s.t. z powodu odstąpienia zwycięzcy przetargu od zawarcia umowy. Kwota ta, aczkolwiek uzyskana w związku z przetargiem na sprzedaż nieruchomości, nie stanowi dochodu ze sprzedaży. Właściwym paragrafem dla tego rodzaju dochodów, wg objaśnień w wyżej przywołanym rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 r., jest § 0970 - „Wpływy z różnych dochodów”, który obejmuje wszystkie pozostałe dochody nieobjęte poszczególnymi paragrafami. 15.2. Rozliczenia z najemcami lokali mieszkalnych i użytkowych, w tym prawidłowość stosownych stawek (Ad l.p 1. w tabeli) opisano w cz. III protokołu. 15.3. Transakcje sprzedaży nieruchomości gminnych (Ad l.p. 2 w tabeli) sprawdzono pod kątem ich zgodności z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz.U. z 2004 r. nr 261, poz.2603 ze zm.), rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. nr 207, poz. 2108) oraz uchwały Rady Gminy Nr 181/XXXVI/98 z dnia 14 czerwca 1998 r. w sprawie określenia zasad 59 nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości gruntowych stanowiących własność gminy oraz i wydzierżawienia lub najmu na okres dłuższy niż 3 lata. 15.3.1. Wśród w/w dochodów ze sprzedaży nieruchomości stwierdzono kwoty dotyczące transakcji zbycia lokali dotychczasowym najemcom wraz z gruntem w m. Kisielnica w tzw. ośmioraku (jednym z obiektów zespołu tzw. podworskiego - pod ochroną Konserwatora). Poszczególne lokale nie przedstawiały znacznej wartości, a ponadto z uwagi na status budynku zastosowano bonifikatę od ceny ustalonej przez rzeczoznawcę. Na prośbę nabywców płatności rozłożono na raty. Z zastosowaniem formy ratalnej dokonano w 2006 r. również sprzedaży (na zasadzie pierwszeństwa - dotychczasowym lokatorom) lokalu wraz z gruntem w m. Górki. (cena 31.980 zł). Stwierdzono, że decyzje o odroczeniu płatności nie znalazły odzwierciedlenia w ewidencji księgowej – nie zarachowano należnych kwot na właściwym do tego celu koncie 226 - „Należności długoterminowe”. Analizując dokumentację postępowań nie stwierdzono podania do publicznej wiadomości wykazu, o którym mowa w art. 35 ustawy o gospodarce nieruchomościami – powód (wynikły z błędnej interpretacji przepisów) podała Pani Maliszewska – mowa o tym przy opisie transakcji sprzedaży działki w obrębie tzw. „fortów”. Pani Maliszewska wraz ze Skarbnikiem ustaliły, że obroty dotyczące należności ze sprzedaży lokali w formie ratalnej w 2006 r. wyniosły: Sp. 3.981 zł (4 osoby) + sprzedaż w 2006 r. 34.607,46 zł – wpłaty 19.313,86 zł = Sk. – 19.274,60 zł (dotyczy 3 osób). W wyniku nie zarachowania powyższych należności na wskazanym koncie naruszono zasadę księgowania operacji – opisaną w planie kont, a ponadto zasadę określoną w Art. 20 ust 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 76, po.694 ze zm.) stanowiącą, że do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. 15.3.2. W 2006 roku przygotowywano do sprzedaży 4 działki gruntu (wszystkie w m. Piątnica Poduchowna) nr 245/1 (o powierzchni 0,0337 ha) oraz 240/4, 243/6, 436/1 (o łącznej powierzchni 6.1665 ha) określane w dokumentacji (np. w operatach szacunkowych) jako „umocnienia forteczne pod ochroną konserwatorską”. Są to tereny wchodzące w skład zabytkowego zespołu fortów w Piątnicy. Jak wyjaśniła kontrolującemu Pani Urszula Maliszewska – podinspektor, zajmująca się sprawami z zakresu gospodarki nieruchomościami, 60 zgodnie z powierzonym jej zakresem obowiązków, intencją sprzedaży było wyłonienie nowego gospodarza tego terenu. Teren ten nie jest niezbędny do wykonywania zadań gminy, w związku z czym, zważywszy także na wymogi Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i związane z tym koszty (głównie utrzymania czystości, zabezpieczeń itp.), sprzedaż była rozwiązaniem racjonalnym. Wszystkie działki postawione do sprzedaży wspólnie stanowiły teren zajmowany prawie w całości przez wał ziemny (element fortów) podlegający zagospodarowaniu wyłącznie na cele turystyczno-rekreacyjne – stosownie do dyspozycji kierownika łomżyńskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku, działającego z upoważnienia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, w piśmie z dnia 30 czerwca 2006 r. W piśmie tym wydano pozwolenie na sprzedaż, m.in. pod warunkiem, iż wszystkie 3 działki sprzedane zostaną jednemu nabywcy (nadmienia się, że innym warunkiem, postawionym przez Konserwatora, było przedstawienie przez przyszłego nabywcę „Programu zagospodarowania (...)”) – uwzględniając postawiony warunek przygotowano i przeprowadzono przetarg. 15.3.3. W omawiany kompleks uprzednio wchodził fragment wydzielony w trakcie przygotowywania transakcji jako działka Nr 245/1 o powierzchni 0,0337 ha. Okazało się bowiem w wyniku ustaleń geodezyjnych, że na działce tej, przyległej do kompleksu hotelowogastronomicznego „Hotel Baronowski” (kompleks ten na przestrzeni ok. 20 lat był wielokrotnie przebudowywany i zmieniał właścicieli) znajduje się parkan drewniany i niewielki budynek gospodarczy (o powierzchni ok. 9m2 - szacunkowo wg dokonanych w trakcie kontroli oględzin) – obiekty wybudowane w latach ubiegłych. Obecny właściciel kompleksu, a także pracownicy kontrolowanej j.s.t. nie mieli rozeznania, iż ten fragment gruntu jest własnością gminy. Leżał on w pasie drogi tzw. polnej, co ujawniono w trakcie pomiarów geodezyjnych, w związku z zamierzoną sprzedażą części wałów fortecznych oraz związaną z tym koniecznością wydzielenia, (w postaci odrębnych działek) drogi i utwardzonego placu wykorzystywanego na parking (przy drodze krajowej Nr 61). Zaszła zatem konieczność uregulowania także kwestii związanych z władaniem fragmentem gruntu, użytkowanego faktycznie przez spółkę hotelarską – postanowiono omawiany fragment gruntu wydzielić w postaci odrębnej działki (po wydzieleniu nadano jej Nr 245/1 j.w.) i wystąpić do właściciela budynku gospodarczego (wspomnianej spółki hotelarskiej) z żądaniem wykupu w trybie art. 231 § 2 kodeksu cywilnego. 61 15.3.4. W trakcie oględzin opisywanych nieruchomości ustalono, że na placu (określanym jako parking) jest budynek blaszany (2 drzwi, w tym garażowe) niebędący własnością gminy i o nieokreślonym przeznaczeniu – jego usytuowanie, w pobliżu kompleksu hotelowogastronomicznego sugeruje, iż firma ta jest właścicielem budynku i użytkownikiem nieruchomości gruntowej pod tym budynkiem – po przeciwległej stronie wydzielonej drogi. Wobec braku informacji o sposobie wykorzystywania, a zważywszy na charakter przyjęto, że jest to zabudowa garażowa. Wójt stwierdził, że budynek ten nie jest własnością gminy i nie wiedział o jego istnieniu. Z dokumentacji, m.in. dotyczącej podziału działek i przygotowującej do sprzedaży w 2006 r. omawiane działki, położone w części kompleksu fortów, nie wskazano zabudowy garażem, o którym mowa. W trakcie kontroli Pan Wójt wyjaśnił, iż w 2005 roku wyraził zgodę na nieodpłatne udostępnienie części placu właścicielom firmy „Hotel Baronowski” – okazał podanie, którego kserokopia, z adnotacją o wyrażeniu zgody, stanowi zał. Nr 6 do protokołu. W dokumencie tym tyko ogólnikowo opisano przedmiot operacji gospodarczej polegającej na bezpłatnym udostępnieniu placu Panu Nowakowi (takie nazwisko wskazał Pan Wójt, bowiem na podaniu jest tylko podpis wymienionego, a nie zapisano w czytelnej formie jego nazwiska, a ponadto brak adresu oraz innych danych dotyczących prowadzanej działalności gospodarczej i praw do firmy – spółka z o.o.). Nie wynika z tego pisma czy Pan Nowak występuje jako przedstawiciel „firmy” – bez bliższego określenia o jaką firmę chodzi. Poza przywołanym podaniem i notatką Pana Wójta w kwestii zgody nie sporządzono żadnej innej dokumentacji w dostosowaniu do wymogów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 262, poz. 263). Nie podano do publicznej wiadomości o przeznaczeniu do oddania w użytkowanie wzmiankowanej nieruchomości w formie określonej w Art. 35 ustawy. W praktyce na żadnym dokumencie nie zapisano elementów wymaganych w art. 35, a m.in. oznaczenia nieruchomości według księgi wieczystej oraz katastru nieruchomości; powierzchni nieruchomości; opisu nieruchomości; wysokości opłat z tytułu użytkowania, najmu lub dzierżawy; terminy wnoszenia opłat;. Dane te nie wynikają z umowy gdyż faktycznie umowy (w formie pisemnej) nie zawarto. Przepisy ustawy nie przewidują zastosowanej formy udostępnienia nieruchomości gminnej w formie „zgody na udostępnienie nieodpłatnie”, jak to zapisał Pan Wójt na wzmiankowanym podaniu. Powyższy zapis można traktować tylko jako dyspozycję dla merytorycznego 62 wydziału do przygotowania dokumentu odpowiedniego do treści operacji gospodarczej. Mianowicie z zapisu w § 15 ust 1, pkt. 50) Regulaminu organizacyjnego Urzędu Gminy Piątnica wynika, że do Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Terenowej należy „opracowywanie projektów dokumentów dotyczących oddawania osobom fizycznym i osobom prawnym lub innym jednostkom nieruchomości gminnych w najem, dzierżawę, użyczenie lub trwały zarząd”. Wynika z tego, że oddanie nieruchomości gminnej powinno przybrać formę pisemnego dokumentu – umowy, o której mowa w przywoływanej ustawie. W myśl postanowień Art. 13 ust. 1 ustawy z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji. Zaś w myśl postanowień art. 23 ust.1 pkt 5 w związku z art. 25 ust. 2 ustawy na Wójcie jako na gospodarującym gminnym zasobem spoczywa obowiązek naliczenia należności za nieruchomości udostępniane z zasobu oraz prowadzenia windykacji tych należności. Zapis w art. 23, ust.1 pkt. 7a) ustawy wskazuje, że wydzierżawianie, wynajem i użyczanie nieruchomości wchodzących w skład zasobu powinno się dokonywać w formie umowy. Do potrzeb kontroli pracownik Urzędu Pan Bogdan Bieńczyk ustalił powierzchnię garażu – ok. 58 m2 (bez placu przed garażem, bowiem nie ma żadnych danych odnośnie powierzchni i sposobu korzystania, aczkolwiek niewątpliwym jest, że plac ten jest wykorzystywany – bez niego niemożliwy jest dostęp do garażu). Wymieniony stwierdził, że dokładnego pomiaru nie mógł dokonać z uwagi na to, iż za garażem znajduje się ogrodzenie, a w nim agresywny pies – fakt ten dowodzi, że obiekt garażu jest użytkowany. Firma użytkująca w/w nieruchomość gminną, wg informacji z komórki księgowości podatkowej Urzędu, uwzględnia ją w deklaracji i opłaca podatek od niej nieruchomości. W opisanym stanie faktycznym trudno uznać „użyczenie” jako właściwą formę rozdysponowania majatku gminy, zważywszy zwłaszcza na okres oddania opisywanej 63 nieruchomości w/w podmiotowi i jej przeznaczenie (niewątpliwym jest, co wynika z kontekstu podania Pana Nowaka, że nieruchomość wykorzystywana jest do celów związanych z działalnością spółki hotelarskiej, której celem jest działalność zarobkowa) i okres użytkowania – powyżej 2 lat. Należy w tym miejscu wskazać, że mimo upływu okresu 2 lat, na który Pan Wójt zadysponował użyczenie, Pan Nowak (piszący podanie) nadal bezumownie dysponuje gruntem gminnym, a nie stwierdzono żadnych działań (nie przedstawiono kontrolującemu udokumentowania w tym względzie) odnośnie formalnego uregulowania stanu faktycznego. Opisany sposób zagospodarowania w/w nieruchomości gminnej nie znalazł odzwierciedlenia w „Informacji o stanie mienia komunalnego” (Załącznik Nr 3 do Zarządzenia Nr 47/05 Wójta Gminy Piątnica z dnia 15 listopada 2005r.). W dokumencie tym prognozowano w 2006 r. dzierżawę działki tylko w m. Jeziorko (określono dochody w wysokości 2.430 zł) – do transakcji nie doszło. Należy również przy tym wskazać na niewłaściwe prowadzenie zapisów w ewidencji gruntów gminnych. Grunty zostały zapisane na karcie kontowej (stanowiącej analitykę do konta 011) w sumie zbiorczej, natomiast uszczegółowieniem jest wykaz sporządzany corocznie - zawierający wskazanie łącznych ilości (w ha) w poszczególnych miejscowościach i wartości nieruchomości, także z podziałem uwzględniającym formę użytkowania (drogi, tereny zabudowane, tereny zieleni, nieużytki itd.), jednak bez wskazania poszczególnych działek, ewentualnie budowli na nich usytuowanych i określeń dotyczących podmiotów użytkujących. Wg komentarza w rozporządzeniu Ministra Finansów dnia 28 lipca 2006 r., ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 011 powinna umożliwić, m.in. ustalenie wartości początkowej poszczególnych obiektów środków trwałych; ustalenie osób lub komórek organizacyjnych, którym powierzono środki trwałe. W związku z nieodpłatnym użyczeniem nie była wyliczona wartość ewentualnych opłat za w/w nieruchomość. Jak opisano w cz. III protokołu w najem oddane są tylko pomieszczenia w budynku Urzędu (np. dla Telekomunikacji Polskiej S.A. - 16 m2 za 200 zł miesięcznie, t.j. 12,5 zł za m2), a zatem brak bazy porównawczej w celu wyliczenia adekwatnych stawek opłat za działki pod garażem jakie ewentualnie mogły być pobierane. Przyjęto, więc do szacowania wielkość minimalną w wysokości ¼ w/w stawki, z czego wynika wartość ok. 181,25 zł miesięcznie (3,125 zł x 58 m2). Stawkę tę (za 2 miejsca garażowe bez ewentualnych opłat za 64 korzystanie z placu) można uznać jako porównywalną z cenami miejsc postojowych w pobliskiej Łomży, gdzie wynajęcie 1 miejsca na parkingu to koszt ok. 60 zł, zaś wynajęcie garażu ok. 100-200 zł miesięcznie. Można więc postawić tezę, że wskutek nieodpłatnego przekazania działki zrezygnowano z dochodów, które za okres 2 lat (2005 - 2006), wg stawki z powyższego szacunku, mogły wynieść ok. 4.350 zł (181,25 zł x 24 miesiące). W kwestii bezumownego zajmowania w/w nieruchomości gminnej, Wójt Gminy złożył wyjaśnienie, które stanowi zał. Nr. 6.1. do protokołu. 15.3.5. W dokumentacji dotyczącej sprzedaży działki Nr 245/1 stwierdzono: uchwałę Rady Gminy Nr 207/XXXV/06 z dnia 23 kwietnia 2006 r. wyrażającą zgodę na sprzedaż w trybie art. 231 § 2, pozwolenie Konserwatora Zabytków na sprzedaż w tym trybie - z określeniem przeznaczenia, zarządzenie Wójta w sprawie wykonania uchwały Rady Gminy, operat szacunkowy (27.767 zł, w tym gruntu - 7.465 zł), protokół uzgodnień z nabywcą z 3 lipca 2006 r., umowę sprzedaży – akt notarialny z 27 lipca 2006 r., dowód wpłaty należności. Analiza dokumentacji wykazała natomiast, że Pan Wójt nie podał do publicznej wiadomości wykazu o przeznaczeniu do sprzedaży w 2006 r. tej działki i pozostałych działek, t.j. nie wypełnił obowiązku wynikającego z Art. 35 ustawy. Pani Urszula Miliszewska – podinspektor, przygotowująca dokumentację dotyczącą sprzedaży, stwierdziła, że nie przygotowała wykazu, bowiem sądziła, że nie zachodzi taka konieczność w przypadku sprzedaży w trybie bezprzetargowym, natomiast, jeśli idzie o inne działki sądziła, że wypełnieniem obowiązku wynikającego z art. 35 jest ogłoszenie Wójta o organizacji przetargu. W dokumentacji dotyczącej sprzedaży działek o numerach 240/4, 243/6, 436/1 nie stwierdzono udokumentowania by Rada Gminy wyraziła w formie uchwały zgodę na ich sprzedaż. Z treści uchwały Nr 181/XXXVI/98 z dnia 14 czerwca 1998 r. Rady Gminy w sprawie określenia zasad nabywania, zbywania (…) wywodzić należy, że zgoda Rady powinna być uzyskiwana każdorazowo w przypadku zamiaru sprzedaży nieruchomości, bowiem faktycznie w uchwale nie zawarto odnośnych zasad, natomiast §11 nadano brzmienie: „W przypadkach nie uregulowanych w niniejszej uchwale Zarząd będzie przedkładał Radzie projekt uchwały w sprawach, w których przepis ustawy wymaga uzyskanie zgody lub podjęcia decyzji przez Radę”. Należy jednak dodać, że sprzedaż była dokonywana za wiedzą Rady, 65 o czym świadczą uchwały w sprawie bonifikat od cen sprzedawanych nieruchomości – wpisanych do Rejestru zabytków. 15.3.6. Stwierdzono w dokumentacji dotyczącej sprzedaży działek o numerach 240/4, 243/6, 436/1, m.in.: - zarządzenie Nr 35/06 Wójta Gminy z dnia 26 września 2006 w sprawie przeznaczenia do sprzedaży nieruchomosci w drodze przetargu ustnego nieograniczonego, - operaty szacunkowe z 1 czerwca 2006 r. - 240/4 na kwotę 8.667 zł , 243/6 na kwotę 57.606 zł, 436/1 na kwotę 2.811 zł, razem: 69.084 zł, - zarządzenie Nr 60/04 Wójta Gminy z dnia 31 grudnia 2004 r. w sprawie powołania Komisji Przetargowej, - ogłoszenie o przetargu i na tablicy ogłoszeń od 31.08.06 do 29.09.06, w Gazecie Współczesnej z 6.06.06 i w Internecie : wyznaczony termin – 29 września 2006 r. ; wadium 10% ceny wywoławczej do 25.09.06 r., - udokumentowanie wpłaty wadium w wysokości - po 6.930 zł (wadium wpłaciło dwóch uczestników), - protokół z przetargu z 29 września 2006 r. – cena wywoławcza 69.300 zł; wylicytowana – 352.000 zł. Do przetargu stanęło dwóch chętnych. Najwyższą cenę (j.w.) w imieniu Pana A.S. zaoferowała jego siostra Pani D.G. występująca w przetargu stosownie do pełnomocnictwa udzielonego przez wymienionego przed Notariuszem (wypis z aktu notarialnego – Repertorium A Nr 887/93 Akt nr 134/93 z 10 lutego 1993 roku dołączono do protokołu z przetargu). Pan A.S. nie przystąpił jednak do zawarcia umowy (nie wpłacił kwoty na konto Urzędu), w związku z czym Pan Wójt dodatkowo (poza zawiadomieniem będącym wynikiem przetargu), pismem z 25 10. 2006 r., wyznaczył 7 dniowy termin na dokonanie wpłaty i zawarcie umowy, wskazując jednocześnie, z powołaniem na art. 41 ust. 2 ustawy, że w przypadku nie dotrzymania tego terminu odstępuje od zawarcia umowy oraz, że wadium nie podlega zwrotowi. 66 Pan A.S. zrezygnował z zawarcia umowy, gdyż jak wynika z pisma Pani D.G. (jego pełnomocnika) z dnia 10.10.2006 r., przystępując do przetargu oferent był przeświadczony, że w skład sprzedawanych działek wchodzi także utwardzony plac przy drodze krajowej nr 61 (działka nr 240/2). Wynika z tego, że intencją Pana A.S. było m.in. wejście w posiadanie owego placu (nadmienia się, że jest to jedyny fragment sprzedawanej nieruchomości, na którym nie ma elementów fortecznych, a zatem mogący posłużyć do zagospodarowania na inne cele niż wskazane przez Konserwatora). Pan Leon Pietruszko – przewodniczący komisji przetargowej, stwierdził, że uczestnicy przetargu w trakcie przygotowań do przetargu otrzymali kserokopie map z naniesionym podziałem, o fakcie podziału (skutkującym wyłączeniem „parkingu” ze sprzedaży) dodatkowo poinformowani zostali w dniu przetargu (protokół zawiera adnotacje o tym fakcie). Błąd zainteresowanych odnośnie przedmiotu sprzedaży, jak stwierdził Pan Leon Pietruszko, można tłumaczyć tym, iż czerpali oni wiedzę o działkach z mapy ewidencyjnej w Starostwie, która jeszcze nie obejmowała wprowadzonych zmian w podziale. Zmiany w podziale działek, jak objaśniła Pani Urszula Miliszewska, nanoszone są na ową mapę dopiero po zmianie prawnej w postaci aktu notarialnego. Konsekwencją nie zawarcia umowy przez zwycięzcę przetargu był przepadek wadium w wys.6.930 zł, którą to kwotę zarachowano na dochody kontrolowanej j.s.t. Sprzedaż działek o numerach 240/4, 243/6, 436/1 nastąpiła w 2007r. w wyniku kolejnego przetargu ogłoszonego przez Wójta na dzień 23.02.2007; cena wywoławcza. 69.300 zł; postąpienie 1000 zł. Tym razem do przetargu zgłosił się (wpłacił wadium) tylko Pan A.S., który w wyniku postąpienia (o 1000 zł) został wyłoniony jako nabywca za 70.300 zł. Sfinalizowanie transakcji (zawarcie umowy) nastąpiło przed Notariuszem w dniu 26.02.2007 r – Akt Notarialny rep. A Nr 22 17/2007 Akt Nr 314/2007 r. Pan Leon Pietruszko, który był przewodniczącym komisji przetargowej, wyjaśnił, że w trakcie przygotowań do przetargu wyznaczonego na 23.02.2007 r., by wykluczyć późniejsze ewentualne protesty, upewniono się czy drugi z uczestników przetargu odbytego w 2006r. ma wiedzę, iż nie doszło do zawarcia umowy i że ponownie na nieruchomość tą ogłoszony jest przetarg na 23.02.2007 r. – w tym celu przeprowadzono rozmowę telefoniczną. Jednakże osoba ta nie była zainteresowana ponownym przetargiem. 67 Plik kserokopii dokumentów obrazujących przygotowania i sprzedaż omawianych działek stanowi zał. Nr 5 do protokołu. 15.4. Do wnoszenia opłat z tytułu użytkowania wieczystego gminnych działek, na podstawie umów zawartych w latach ubiegłych, zobowiązani są: Lp. Użytkownik wieczysty nieruchomość Opłata roczna w zł Użytkowanie do 1. Sokołowski Antoni dz nr: 563/3 Piątnica Poduchowna 2. Zabielski Janusz Małgorzata 3. Rogowski 4. Mirosław dz nr: 694 Drozdowo Hanna dz nr: 50/1 „Rolpasz” Piątnica Poduchowna Spółdzielnia Mleczarska dz nr: 15 Jeziorko w Piątnicy dz nr: 466, 107, 465, 453,91 893,00 2.543,00 22.06.2088r. 20.04.2097r. 20.04.2097r. 29.12.2099r. 147/2, 147/3, 148, 118/3, 70/12 8.742,02 Piątnica Poduchowna dz nr: 205/2 Kownaty 5. Ogródki działkowe 30.12.2096r. dz nr nr: 50/3, 50/5, 50/80, 131/1, 131/10, 131/11, 7/3. niodpłatnie Piątnica Poduchowna Razem: 12.631,97 zł 68 Opłaty ustalono prawidłowo. Należności za 2006 r.(wymienione w tabeli roczne stawki opłat) wpłacone zostały w całości. 15.5. Opłaty za zajęcie pasa drogowego (Ad l.p. 6 w tabeli pod pkt. 12) pobierano wg stawek określonych przez Radę Gminy Piątnica w uchwale Nr 98/XVI/04 z dnia 18 czerwca 2004 r. ze zmianami wprowadzonymi uchwałą Nr208/XXXV z dnia 23 kwietnia 2006 r. – uwag się nie wnosi. 15.6. Zasadniczą cześć dochodów tzw. różnych (Ad l.p. 7 tabeli pod pkt. 12) stanowiła kwota 60.664,13 zł zwrócona przez Zakład Energetyczny Białystok S.A. Rejon Energetyczny Łomża nienależnie pobrana za energię za okres od 3.07.2003 r. do 18.17.2006r. poprzez licznik nr 7921425 („na Telekomunikację” w budynku Urzędu) i nr 120471147 („na Urząd Gminy”). Z pisma w/w zakładu z 21.08.2006r. wynika, że zawyżone obciążanie Urzędu wynikło z nieprawidłowego podłączenia wymienionych liczników, „co spowodowało wykazywanie zużytej energii przez powyższy licznik, jak również przez licznik nr (…) figurujący na Urząd Gminy”. Korekta była wynikiem złożonej reklamacji. Pan Dariusz Wojewoda inspektor Urzędu, odpowiedzialny za kontrolę merytoryczną w tej dziedzinie, wyjaśnił, iż fakt zawyżonych rachunków za energię ujawnił w 2006 r. Zauważył on, że licznik Urzędu wskazywał znaczne zużycie w sytuacjach znikomego korzystania z urządzeń pobierających energię. Podejrzenie to potwierdziło się w wyniku próby polegającej na okresowym odłączeniu urządzeń odbiorczych od licznika. W wyniku reklamacji w/w zakład dokonał naprawy podłączeń liczników i skorygował faktury za energię j.w.. Istotną część dochodów w rozdziale 75023 stanowiła kwota 23.006,23 zł (zarachowana do § 0920) uzyskana z banku z tytułu oprocentowania lokaty opisanej przy analizie obrotów bankowych – uwag się nie wnosi. 15.7. Prawidłowość ustalania i pobierania opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż alkoholu (Ad l.p. 8 w tabeli pod pkt. 12) w zakresie zgodności z przepisami ustawy z dnia 26 października 1992 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 69 (Dz. U. Nr 35 poz.230 ze zmianami) zbadano w oparciu o ewidencję zezwoleń i ewidencję rozliczeń z tytułu opłat (w formie pozaksięgowej) – prowadzone przez Pana Jerzego Kraińskiego Naczelnika Wydziału Rolnictwa Podatków Usług. Sprawdzono zgodność liczby punktów sprzedaży z decyzjami Rady Gminy w tym względzie – rozbieżności nie stwierdzono. Liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych w 2006 r. na terenie gminy wynosiła ogółem 49 w tym: 1 2 Według zawartości alkoholu: Spożycie alkoholu poza alkoholu 4 do 4,5 % od 4,5 % do 18 % oraz piwa ( z wyj. piwa) 36 9 9 9 4 6 pow. 18 % miejscem sprzedaży: Spożycie 3 w miejscu sprzedaży: W 2006 r. na sprzedaż napojów alkoholowych wydano ogółem 37 zezwoleń, w tym: 1 2 Według zawartości alkoholu: Spożycie poza miejscem sprzedaży: Z pozwoleniem na w miejscu sprzedaży: 3 4 do 4,5 % od 4,5 do 18 % (oraz piwa) ( z wyj. piwa) 23 6 6 2 1 1 pow.18 % spożycie (dane w poszczególnych kolumnach w tabeli pokrywają się częściowo, jako że dotyczą tych samych punktów – sprzedających napoje o różnej zawartości alkoholu) W wyniku kontroli dokumentacji dotyczącej ustalania i pobierania opłat za wydane zezwolenia ustalono, że: 70 - wszystkie podmioty zajmujące się sprzedażą napojów alkoholowych złożyły oświadczenia, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 ze zm.); - roczne opłaty ustalone były we właściwej wysokości i wpłacone zostały w całości. Wydatki budżetowe 16. Wydatki budżetowe w 2006 r. wykonano na sumę 20 567 999,76 zł, co w stosunku do planu (22 971 006 zł )stanowi 89,5%. Struktura zrealizowanych wydatków budżetowych w 2006 r. przedstawia się j.n.: a) wydatki jednostek organizacyjnych oświaty - 9 259 949,83 – 45,02 %; w tym: b) - bieżące - - inwestycje - 9 130 513,88 zł; 129 435,95zł. dotacje (§ 2480) dla instytucji kultury: - biblioteki - 155 000,00 zł – 0,75%; - G.O.K. - 185 000,00 zł – 0,90%; c) dotacje dla innych podmiotów d) opieka społeczna i wydatki działu 852, (w całości realizowane przez GOPS) e) - 71 000,00 zł – 0,35%; - 3 773 184,49zł – 18,35%; Wydatki realizowane przez Urząd Gminy: - inwestycje (§ 6050, § 6060) - 3 689 232,31zł – 17,94%; - dotacje (§ - 6620) - 426 229,17 – 2,07 %; - płace i pochodne (§ 4010, § 4040, § 4110, § 4120, § 4100, § 4440) - 1 656 331,07 zł – 8,05%; - materiały i wyposażenie (§ 4210) - 238 855,53zł – 1,16%; - energia (§ 4260) - 431 020,13 zł – 2,10%; (w tym oświetlenie ulic, placów i dróg – 334 077,11 zł) - usługi remontowe (§ 4270) - 170 771,43 zł – 0,83%; - usługi pozostałe (§ 4300) - 334 077,11 zł – 1,62%; - podróże służbowe (§ 4410) - 4 876,18zł – 0,03%; 71 - pozostałe wydatki (ubezpieczenia, składki, odsetki od kredytów, podatki, diety radnych itd.) - 172 472,51zł–0,83%; -----------------------------------------------------------------------------------------------------Razem punkt e: - 7 142 565,44 zł – 34,73% Ogółem (a + b + c + d + e): - 20 567 999,76 zł – 100%. Dotacje (§ - 6620) w sumie 426 229,17 zł przekazano do Starostwa Powiatowego w Łomży stosownie do zawartych porozumień w przedmiocie dofinansowania z budżetu gminy inwestycji drogowych na drogach powiatowych znajdujących się na terenie gminy Piątnica, t.j.: - budowy drogi przez wieś Murawy - 369 985,68 zł, - budowy chodników przy drodze w Drozdowie - 56 243,49 zł, Przekazane środki przeznaczone były zatem na współfinansowanie zadania publicznego przynależnego powiatowi, w związku z czym należy je uznać jako pomoc finansową, o której mowa art. 167 ust 2 pkt. 5 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych i przepisach właściwych ustaw ustrojowych. Właściwą podziałką klasyfikacyjną dla takich wydatków w budżecie gminy (z określonym przeznaczeniem – na inwestycje) jest, zatem § 6300 „Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych” wskazany w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 107, poz. 726 ze zm.).. Przywołany art. 167 ust 2 pkt. 5 ustawy o finansach publicznych stanowi, iż wydatki budżetów jednostek samorządu mogą obejmować pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odrębną uchwałą. W omawianym przypadku odrębnej uchwały w tym zakresie Rada Gminy nie podejmowała. 17. Prawidłowość ustalania wynagrodzeń (zaszeregowań oraz miesięcznych stawek) sprawdzono w oparciu o przepisy w sprawie wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych, listy płac za m-c maj 2005 r. i akta osobowe niżej wymienionych pracowników: 72 1) Edwarda Łady – wójta gminy 2) Janiny Bujko – skarbnika gminy 3) Bożeny Krystyny Majkowskiej – sekretarza gminy 4) Leona Pietruszko – naczelnika wydziału 5) Dariusza Wojewody – naczelnika wydziału 6) Roberta Krzysztofa Chrzanowskiego – podinspektora 7) Bożeny Dudy – inspektora 8) Bożeny Jasińskiej – inspektora 9) Agaty Kossakowskiej - podinspektora 10) Ireneusza Rutkowskiego – robotnika gospodarczego W wyniku kontroli stwierdzono, że ostatnia regulacja płac dokonana została z dniem 1 stycznia 2006 r. Składniki wynagrodzeń pracowników nie przekraczały kategorii zaszeregowań i stawek dla poszczególnych stanowisk, ustalonych przepisami obowiązującymi w dniu wypłaty. Wynagrodzenie Wójta ustalane było przez Radę Gminy - ostatnio uchwałą Nr 7/II/06 z 5 grudnia 2006 r. t.j: 4.350 zł - zasadnicze, 1.360 zł - dodatek funkcyjny, 20% dodatek za wieloletnią pracę i 34 % dodatek specjalny. 17.1. Pracownicy wymienieni wyżej (Ad L.p. 4, 5) nabyli prawo do nagród jubileuszowych. Nagrody wyliczono prawidłowo w oparciu o stawki procentowe – odpowiednie do udokumentowanego stażu pracy, warunkującego nabycie prawa do nagrody. 17.2. W oparciu o ewidencję wynagrodzeń za 2006 r. sprawdzono prawidłowość ustalenia podstawy oraz wysokość wyliczonych dodatkowych wynagrodzeń rocznych (tzw. 13-tek) i ich wypłatę pracownikom wg list płac z 10.01.2007 r. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 17.3. Jak wynika z ewidencji i dokumentacji nie było przypadków zatrzymania wynagrodzeń osobom zobowiązanym do składania oświadczeń, o których mowa w Art. 24 h. i następnych – ustawy o samorządzie gminnym. Z protokołu NR XXXVIII/06 z sesji Rady Gminy Piątnica odbytej w dniu 18 października 2005 roku wynika, że odpowiednie informacje wymagane 73 postanowieniami Art 24h, ust. 12 ustawy przedstawione zostały Radzie Gminy przez Wójta i Przewodniczącego Rady Gminy – informacje te w formie pisemnej załączono do protokołu. 18. Prawidłowość wydatków z tytułu diet i zwrotu kosztów podróży radnych i członków organów jednostek pomocniczych sprawdzono w oparciu o unormowania Rady Gminy określające zasady i listy wypłat z października 2006 roku. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 19. Wydatki na podróże służbowe pracowników sprawdzono na podstawie rachunków za m-c październik 2005 r.– do udokumentowania uwag się nie wnosi. Opłacania w formie ryczałtowej kosztów podróży służbowych nie stosowano. 20. Kontrolowana jednostka posiada na stanie samochody (19 sztuk) i motopompy (33 sztuki) wykorzystywane w jednostkach OSP. Na podstawie miesięcznych kart wraz z ewidencją rozliczeń z października 2006 r. sprawdzono zupełność objęcia wymienioną ewidencją zakupionego paliwa oraz prawidłowość rozliczeń zużycia (wg określonych norm) – uwag się nie wnosi. 21. W 2006 r. na dodatki mieszkaniowe (rozdz.85215, § 3110) wydatkowano 16.391,12 zł. (na plan – 16.400 zł). Sprawy dotyczące przyznawania dodatków mieszkaniowych prowadzone są przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Piątnicy. W I półroczu 2006 r. rozpatrzono 14 wniosków o przyznanie i tyle wydano decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego, j.n.: 1) ŚR.I.8127-41/05 z dnia 03.01.2006 r. 2) ŚR.I.8127-42/05 z dnia 03.01.2006 r. 3) ŚR.I.8127-43/05 z dnia 03.01.2006 r. 4) PS.IV.8127-1/06 z dnia 01.03.2006 r. 5) PS.IV.8127-2/06 z dnia 02.03.2006 r. 6) PS.IV.8127-3/06 z dnia 03.04.2006 r. 7) PS.IV.8127-4/06 z dnia 05.04.2006 r. 8) PS.IV.8127-5/06 z dnia 04.04.2006 r. 9) PS.IV.8127-6/06 z dnia 04.04.2006 r. 74 10) PS.IV.8127-7/06 z dnia 04.04.2006 r. 11) PS.IV.8127-8/06 z dnia 25.05.2006 r. 12) PS.IV.8127-9/06 z dnia 03.07.2006 r. 13) PS.IV.8127-10/06 z dnia 03.07.2006 r. 14) PS.IV.8127-11/06 z dnia 04.07.2006 r. W wyniku kontroli nieprawidłowości w udokumentowaniu nie stwierdzono. Wysokość dodatków wyliczana była przy pomocy programu komputerowego. Wydatki inwestycyjne i remontowe. Powyższe zagadnienie zbadano na podstawie planów finansowych, księgowych urządzeń syntetycznych i analitycznych oraz dowodów źródłowych. 22. W budżecie gminy na rok 2006 zaplanowano wydatki inwestycyjne w wysokości 6.231.651,00 zł, co stanowiło 27,13 % ogółu wydatków budżetu zaplanowanych na sumę 22 .971.006,00 zł. Z sumy zaplanowanych wydatków inwestycyjnych wydatkowano 4.244.897,43 zł), w tym: - 129.435,95 zł (100 % planu) – zadania inwestycyjne realizowane przez jednostki organizacyjne - 426.229,17 zł (100 % planu) – dotacje dla Starostwa - wskazane wyżej pod strukturą wydatków budżetu. W w/w sumie wydatków ujęto kwotę 1.000.000,00 zł, która, uchwałą Nr 19/III/06 Rady Gminy Piątnica z dnia 17 grudnia 2006 r. wpisana została do planu finansowego wydatków niewygasłych z upływem 2006 r. – (rozdział 92601, § 6050) i ustalono termin wykorzystania tych środków do 30 czerwca 2007 r. – do zarachowania w/w środków w ewidencji księgowej uwag się nie wnosi. Z powyższych danych (4.244.897,43 zł – 129.435,95 zł – 426.229,17 zł – 1.000.000,00 zł) wynika suma 2.689.232,31 zł wyrażająca rzeczywistą wielkość wydatków inwestycyjnych poniesionych w 2006 r., a dotyczących zadań, których inwestorem bezpośrednim był Urząd. Według ewidencji syntetycznej obroty konta 080 w 2006 r. ukształtowały się, j.n.: Sp. 2.002.331,12 zł + 2.417.059,15 zł – 116.226,34 zł = S.k. 4.303.163.93 zł. 75 (W/w obroty Wn i Ma przedstawiano w sumach netto – bez kwot dotyczących omyłkowych zarachowań) Wynika z tego, że wydatki inwestycyjne były wyższe od poniesionych kosztów o 272.173, 16 zł (2.689.232,31 zł - 2.417.059,15 zł = 272.173, 16 zł). Ustalono, że różnica ta wynikła z zarachowań operacji dotyczących następujących kwot: - 219.557,20 zł – suma wydatków składającą się z kwot zasądzonych na rzecz podwykonawców budowanej hali sportowej (mowa o tym niżej) – kwot uprzednio wypłaconych głównemu wykonawcy i zarachowanych na koncie 080, w związku z czym powtórną wypłatę ujęto na koncie 240 jako roszczenie wobec głównego wykonawcy, - 42.576,00 zł – suma faktur z 30.12.2005 r. (30.376,00 zł + 12.200zł) zarachowanych w koszty (konto 080) w 2005 r., a opłaconych w styczniu 2006 r. - 146 zł – wydatek omyłkowo nie ujęty w koszty - korekty dokonano w trakcie kontroli, - 9.894 zł - wydatek (zakup gruntu na poszerzenie drogi), który odniesiono bezpośrednio na konto 011. 22.1.1. Powodem stosunkowo niskiego wskaźnika wykorzystania środków na zadania inwestycyjne było niezrealizowanie zadań w zakresie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. 22.2. Jak już opisano wyżej, wydatki zrealizowane bezpośrednio przez Urząd wyniosły 3 689 232,31 zł, z tego: • Kwota 2. 555. 591,99 zł dotyczyła wydatków na budowę Gminnej Hali Sportowej w Piątnicy • W następnej kolejności, jeśli idzie o wielkość wydatków poniesionych w 2006 r. jest obiekt boiska sportowego w Piątnicy – zadania realizowanego systemem gospodarczym, przy wykorzystaniu pracowników zatrudnionych w ramach robót publicznych, (których wynagrodzenia refundowane były przez Powiatowy Urząd Pracy). Sprawdzono w całości udokumentowanie wydatków poniesionych w 2006 r. (53.824,32 zł) i stwierdzono, że dotyczyły one głównie zakupu materiałów budowlanych (elementów stalowych, betonu, farby, pędzli, tarcicy pod ławki itp.), które posłużyły do wykonania elementów tego obiektu. Wartość (wg cen zakupu netto) poszczególnych asortymentów materiałów nie przekraczała 6.000 Euro, 76 w związku z czym nie zachodziła konieczność dokonywania zamówień w trybie ustawy – Prawo zamówień publicznych. Kwestie związane z finansowaniem budowy boiska sportowego wyjaśnił ustnie Pan Leon Pietruszko – Naczelnik Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Terenowej. Stwierdził, że plac, na którym obecnie usytuowane jest boisko, był terenem bagiennym (nieużytkiem). W latach ubiegłych (od 2003r.) rozpoczęto porządkowanie tego terenu bez nakładów finansowych, poprzez zasypanie ziemią z wykopów pod realizowane inwestycje gminne – głównie z wykopów pod gminną sieć kanalizacyjną i pod fundamenty hali sportowej. (Nadmienia się, że hala sportowa i opisywany teren boiska położone są w sąsiedztwie – usytuowane są w kompleksie gminnych placówek oświatowych i instytucji kultury). W kolejnych latach, jak wyjaśnił Pan Pietruszko, systemem gospodarczym teren splantowano, obsiano trawą, a także częściowo ogrodzono w celu utrudnienia dostępu osobom postronnym i zapobieżenia zaśmiecania. Powstał uporządkowany, trawiasty plac. Koncepcja zagospodarowania na boisko została urzeczywistniona w ostatnim okresie (pod koniec 2005 r.). Sporządzono, (lecz bez formy pisemnej) kalkulację w zakresie zapotrzebowania na środki niezbędne do zagospodarowania i ujęto je w budżecie jako wydatki inwestycyjne dotyczące budowy nowego obiektu (dodaje się, że w ramach tych środków zakupiono za 8.600 zł mikrociągnik do utrzymania murawy na tym obiekcie i na sąsiednim boisku szkolnym – ciągnik objęto ewidencją na koncie 011). Charakter wykonywanych poszczególnych elementów, jak stwierdził Pan Pietruszko, nie wymagał pozwolenia na budowę. Zasadniczym elementem zadania (jeśli idzie o wielkość poniesionych wydatków) było ogrodzenie, które nie wymagało pozwolenia ponieważ teren boiska nie przylega do dróg publicznych. • W 2006 r. sfinansowano koszty budowy odcinka wodociągu na ulicy Polnej w Piątnicy w wysokości 30. 376,00 zł – uwag się nie wnosi • Nie doszło do realizacji zaplanowanego zadania z zakresu infrastruktury kanalizacyjnej (wzmiankowane w innych częściach protokołu), głównie z powodu nieuzyskana w 2006 r. dofinansowania ze środków unijnych. W zakresie pozostałych zaplanowanych zadań inwestycyjnych poniesiono wyłącznie koszty przygotowania dokumentacji technicznej, j.n.: - budowa wodociągu Krzewo-Rakowo - 5.490,00 zł, - budowa wodociągu Wiktorzyn Olszyny - 4.270 zł, 77 - kanalizacja sanitarna III etap zadanie 2 - 236,00 zł, - przebudowa drogi gminnej w Drozdowie – 9.200 zł, - przebudowa drogi gminnej w Jeziorko Zabawka – 12.894 zł, - rozbudowa budynku urzędu Gminy – 12.200 zł • Zakupy inwestycyjne: komputery, licencja i oprogramowanie - 5. 150,00 zł – uwag się nie wnosi. A.3. Na wydatki z zakresu zadań remontowych (§ 4270) zaplanowano sumę 652 739,69 zł, z tego 170 771,43 zł ujęto w planie wydatków Urzędu (w tej wysokości zostały zrealizowane), 481.968,26 zł wpisano do planów wydatków realizowanych przez jednostki organizacyjne. Na zakupy materiałów i wyposażania (§ 4210) zaplanowano w budżecie sumę 695 641,85 zł, z tego 238 855,53zł ujęto w planie wydatków Urzędu i 456 786,32 zł do planów wydatków realizowanych przez jednostki organizacyjne. Zasadniczą część wydatków Urzędu ujętych do § 4210 przeznaczono na zakupy materiałów biurowych, paliwa itp., których udokumentowanie omówiono w poszczególnych częściach protokołu. Istotną część stanowiły materiały, w tym materiały budowlane, które zakupywano na potrzeby OSP, co omówiono w cz. III i VI. protokołu. Materiały budowlane w jednostkach OSP wykorzystywano do remontów wykonywanych przez strażaków ochotników we własnym zakresie. A.3.1. Zadania remontowe zrealizowane w 2006 r. przez Urząd: - konserwacja agregatu prądotwórczego 671,00 zł, - remonty dróg (ogółem) - 76.106,38 zł, - naprawa sprzętu UG - 2.791,19 zł, - naprawa sprzętu OSP - 12.619,87zł, - remonty i naprawa budynków komunalnych - 52.770,64 zł. - remont i konserwacja oświetlenia - 25.812,35 zł - razem: - 170.771,43 zł Sprawdzono w całości udokumentowanie wydatków na powyższe zadania – do dokumentowania uwag się nie wnosi. Poszczególne zamówienia nie przekraczały wartości 78 6.000 Euro, a zatem nie zachodziła konieczność stosowania ustawy – Prawo zamówień publicznych. Remonty odcinków dróg gminnych, jak wynika z faktur, polegały na zakupie dostaw żwiru oraz usług równiarki i koparki. Na fakturach za dostawy żwiru zapisywano jedną stawkę, obejmującą dowóz wraz z materiałem – w związku z brakiem wyodrębnienia kwalifikowano te wydatki do usług, (§ 4270) ponieważ dowóz, jak wyjaśniono kontrolującemu, stanowił zasadniczą część kosztów. 22.4. Szczegółowej kontroli poddano proces inwestycyjny dotyczący zadania p.n. „Budowa gminnej hali sportowej w Piątnicy Poduchownej ul. Szkolna 29”. Stwierdzono, że postępowanie dotyczące udzielenia zamówienia publicznego na realizację tego zadania badane było przez kontrolera NIK w trakcie kontroli, o której mowa w cz. I protokołu. W związku z powyższym w trakcie kontroli niniejszej odstąpiono od ponownego badania. Z ustaleń kontroli NIK wynika, iż zamówienia publicznego udzielono zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych. Według stanu na 31 grudnia 2005 r., jak wynika z protokołu NIK, nakłady poniesione na tę inwestycję wyniosły 1.737.044,20 zł (w latach 2004 – 2005), natomiast zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym (stanowiącym załącznik do umowy) powinny wynieść 2.786.355,39 zł. Przytoczono w protokole NIK wyjaśnienie Wójta, który wskazywał na: nieadekwatną liczbę pracowników na placu budowy(…) Przedsiębiorstwo budownictwa ogólnego EKOBUD straciło płynność finansową, co jest główną przyczyną opóźnień (...) według zapewnień Dyrektora (…) termin wynikający z umowy t.j. 30 listopad 2006 roku, zostanie dotrzymany. Poniżej przytacza się niektóre elementy dokumentacji przygotowującej przetarg w celu zobrazowania zamówienia w odniesieniu do dokumentów związanych z realizacją (aneksy, faktury, przeniesienia wierzytelności, podwykonawcy, roszczenia itd.). Firma p.n. Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego EKOBUD J.Radzaj i wspólnicy Sp. j., 19-200 Grajewo, ul. Dworna 27, [w poźniejszym okresie zmieniła nazwę na: Firma p.n. Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego EKOBUD J.Radzaj i wspólnicy Sp. j., w Warszawie Oddział Grajewie, ul. Dworna 27 - w dalszej części protokołu zwana „Ekobud” (zmienioną nazwę wprowadzono do umowy aneksem z 10.07.2004 r. – jak wyjaśniono kontrolującemu 79 zmiana nazwy wynikła wyłącznie ze zmiany siedziby firmy)] wyłoniona została w przetargu nieograniczonym; według protokołu (druk ZP-1) termin składania ofert wyznaczono na 19 stycznia 2004 r. do 1200 i otwarcie w dniu 19 stycznia 2004 r.; zatwierdzenie wyników postępowania przez Wójta nastąpiło w dniu 14 kwietnia 2004 r. 22.4.1. Wybrane informacje dotyczące przetargu: - przetarg przeprowadzono pod rządami ustawy z dnia 10 czerwca 1994r. o zamówieniach publicznych, - wartość zamówienia – 6.562.199,03 zł (1.411.407,71 Euro), - komisja przetargowa w składzie 6 osób - powołana przez Wójta zarządzeniem Nr 3/02 z 25 lipca 2002 r. wraz ze zmianą Nr 55/03 z 8 października 2003 r. (członkowie złożyli oświadczenia z art. 20 ust. 2 ustawy – druki ZP-11) - ogłoszenie w Biuletynie Zamówień Publicznych z dnia 5 grudnia 2003 r. nr 181, poz. 77 688, w siedzibie zamawiającego (5.12.2003 do 19.01.2004) i na stronie internetowej w analogicznym terminie, - bez wstępnej kwalifikacji, - w terminie złożenia ofert (do 19.01.2004) wpłynęło 12 ofert; wykluczono 4 – druk ZP-14 (uzasadnienie z art. 19 ustawy), nie odrzucono żadnej oferty, - wartość ofert (wg ZP-150): od 4.946.983,47 zł do 6.547.855,49 zł netto. Cena najtańszej oferty stanowiła 75,39 % ceny kosztorysowej i była od niej niższa o 1.615.215,56 zł. Oferta najtańsza została wybrana, jako że cena była jedynym kryterium wyboru oferty najkorzystniejszej (druk Zp- 17); kolejna pod względem ceny oferta opiewała na kwotę 5.194.588,49 zł (wg Zp-12), - wg Zp-13 wszyscy oferenci spełniali wymagania stawiane w s.i.w.z. [Kserokopia wybranych fragmentów s.i.w.z., bez zestawień ściśle technicznych (kosztorysu ofertowego), stanowi zał. nr. 7 do protokołu]; kserokopie wybranych dokumentów (w tym oświadczenia z art. 22, ust 2 ustawy) dotyczących wybranego wykonawcy stanowią zał Nr.8.1.-8.8 do protokołu Dokumenty przedłożone przez wybranego wykonawcę świadczyły, że dysponował on m.in. kadrą, sprzętem budowlanym oraz środkami finansowymi (zdolnością kredytową do 3.000.000 zł), a zatem, że posiadał zdolność do samodzielnego wykonywania wszelkich robót (z wyjątkiem niektórych specjalistycznych, co przewidziano w s.i.w.z.). Jednakże w stosunkowo 80 krótkim okresie czasu od daty rozpoczęcia realizacji umowy wykonawca zaczął przedkładać dokumenty (w kwestii cesji wierzytelności, podwykonawstwa itp.), z których wynikało, że większość robót miała być wykonana przez podwykonawców, zaś umowy cesji wskazywały na utratę płynności finansowej. Konsekwencją tego było rozwiązanie przez Gminę umowy (po upadłości wykonawcy z dniem 14.12.2006 r.), lecz już w znacznym stadium zaawansowania realizacji inwestycji, o czym niżej, - wg. ZP-18 – w dniu 1.03.2004 wpłynął protest od 1 firmy; odrzucony w dniu 17.03.2004 r., z uwagi, iż „Protest został podpisany przez osoby nieposiadające pełnomocnictwa do uczestniczenia w postępowaniu odwoławczym (…) Art. 84, pkt. 4 ustawy(…)” . Odwołanie od rozstrzygnięcia protestu nie było składane. A.4.2. Umowa : Umowa z wybranym w przetargu wykonawcą – Nr GPT.324-1/04 została zawarta w dniu 14 kwietnia 2004 roku (zł. Nr. 9 do protokołu). Niżej przedstawiono niektóre elementy tej umowy: - przedmiot określono zgodnie z dokumentacją przetargu, t.j. „budowa gminnej hali sportowej w Piątnicy Poduchownej ul. Szkolna 29, pełnowymiarowej na 200 miejsc siedzących, o kubaturze 21.755 m3, powierzchni użytkowej 2.615,10 m2 i powierzchni zabudowy 2.180,80 m2 wraz z instalacjami wewnętrznymi zewnętrznymi oraz wyposażeniem, a także zagospodarowaniem przyległego terenu”, - wynagrodzenie – 4.623.349,04 zł netto + 323.634,43 zł VAT (7%) = 4.946.983,47 zł brutto; aneksem Nr/104 z 6 lipca 2004 r. zwiększono wynagrodzenie brutto o kwotę 693.502,35 zł do wysokości 5.640.485,82 zł (zmiana VAT z 7% do 22% ), - płatności: faktury przejściowe „nie wcześniej niż za okresy miesięczne” za roboty wykonane – podstawa: „protokół procentowego zaawansowania robót”; płatność 21 dni od daty doręczenia faktury przejściowej i 30 dni od faktury końcowej, - termin wykonania: od 28 kwietnia 2004 r. do 30 listopada 2006 r. ze zmianami wprowadzonymi aneksem Nr 5/06 z 10 listopada 2006 r., w tym: - roboty wewnętrzne do 30.01.2007 r. - roboty zewnętrzne z elewacją do 30.06. 2007 r. 81 Zmiany terminów umotywowano nie wywiązaniem się zamawiającego z terminu wyburzenia budynków, przeprojektowaniem niektórych elementów, robotami dodatkowymi. Możliwość zmiany terminów realizacji przewidywał § 4 umowy; wg s.i.w.z. termin realizacji robót był terminem pożądanym, - zabezpieczenie należytego wykonana umowy: „4 % wynagrodzenia określonego § 3 ust 3 tj. 197.879,34 zł” wg gwarancji ubezpieczeniowej – jej kserokopia stanowi zał. Nr 10 do protokołu. Wysokość zabezpieczenia, jak wynika z kwot zamieszczonych w polisie, ustalono w oparciu o wielkość umówionego wynagrodzenia brutto, które w dniu podpisania umowy wynosiło 4.946.983,47 zł. Po zmianie w dniu 6 lipca 2004 r. wynagrodzenia do wysokości 5.640.485,82 zł brutto, zabezpieczenie byłoby wyższe o kwotę 27.740,10 zł, co wynika z 4 % stawki zapisanej w umowie (opartej o s.i.w.z.). W momencie spisywania aneksu podwyższającego wynagrodzenie nie egzekwowano od wykonawcy uzupełnienia zabezpieczenia. Uzupełnienia na wskazaną kwotę dokonano w dniu 30 grudnia 2005 r. poprzez potrącenie wynagrodzenia z faktury przejściowej Nr U 0075/05 r. z 16.12.2005 r. Kwotę 27.740,10 zł przelano na wyodrębniony rachunek bankowy, któremu w ewidencji księgowej Urzędu odpowiada konto 139 – „Inne rachunki bankowe”, - prawo do odstąpienia od umowy zapisano w § 14, - uregulowano kwestię kar umownych w § 10, m.in. za zwłokę w wykonaniu przedmiotu umowy powstałą z winy wykonawcy w wysokości 0,1 % wynagrodzenia za każdy dzień zwłoki, - w § 6 pkt 6 umowy wskazano, że wykonawca ponosi wobec zamawiającego pełną odpowiedzialność za roboty, które wykonuje przy pomocy podwykonawców; zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców w umowie nie został przywołany (art. 6471 § 1 Kodeksu cywilnego), - w § 15 pkt 3 umowy postanowiono, że wykonawca nie może bez zgody zamawiającego dokonać przelewu wierzytelności na rzecz osoby trzeciej – w świetle zatem przepisu art. 509 § 1 k.c. zastrzeżeniem umownym wyłączono możliwość dokonywania cesji. A.4.3. Realizacji zadania z udziałem firmy EKOBUD. 82 Do momentu rozwiązania umowy z firmą Ekobud w dniu 13 grudnia 2006 r. wszystkie zarachowane koszty inwestycji wg konta 080 – „Inwestycje (środki trwałe w budowie)” (zał. nr 11 do protokołu) wyniosły 4.152.771,52 zł, z tego kwota 4.010.698,75 zł dotyczyła realizacji robót na podstawie umowy z Ekobud, zaś kwota 142.072,77 zł dotyczyła pozostałych kosztów inwestycji. 22.4.3.1. Koszty na kwotę 142.072,77 zł w analityce do konta 080 wyszczególniono w pozycji p.n. „Nadzory, dokumenty, przyłącza”. Ujęta w tej sumie kwota 62.177,40 zł stanowiła koszt przygotowania inwestycji, a w tym kwota 59.780 zł zarachowana została wg faktury z 16.12.2003 r. wystawionej przez Przedsiębiorstwo Projektowania Usług Inwestycyjnych sp. z o.o. „Inwestprojekt” Białystok za „Projekty wielobranżowe Gminnej Hali Sportowej”. Wymienione koszty do kwoty 62.177,40 zł, jak wynika z zestawienia dokumentów (ich plik stanowi zał nr 12.1.– 12.11. do protokołu), były pokrywane z wydatków planowanych w Zespole Obsługi Szkół w Piątnicy (gminna jednostka budżetowa), który wg pierwotnych koncepcji miał być bezpośrednim inwestorem zadania i przygotowywał dokumentację dotyczącą wyboru w/w wykonawcy projektu, aczkolwiek umowę na wykonanie dokumentacji projektowej zawarł Wójt Gminy. Pierwotna umowa na wykonanie projektu przewidywała wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie brutto w wysokości 39.650 zł, które, według zapisu w § 2 ust. 1 (zał nr 12.2. do protokołu), miało obejmować „wszelkie prace bezpośrednie i pośrednie oraz koszt badań, opinii i uzgodnień oraz materiałów, które musiały być użyte celem należytego wykonania przedmiotu umowy”. Wynagrodzenie powyższe zwiększone zostało o kwotę 7.930 zł (20 %) zgodnie z aneksem nr 2 z 14 października 2003 r. podpisanym przez Wójta Pana Edwarda Ładę i ustalającym ostateczny termin realizacji projektu na dzień 15 listopada 2003 r.( zał. Nr 12.5 do protokołu). Uprzednim aneksem nr 1 (zał. nr 12.4. do protokołu) pierwotny termin przesunięto na 15 października 2003 r. Aneksem nr 2, poza zmianą kwoty wynagrodzenia, istotnie zmieniono przedmiot (zakres) zamówienia, w sposób odbiegający od treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru oferenta. W świetle postanowień Art. 76 ust. 1 ówcześnie obowiązującej ustawy o zamówieniach publicznych wprowadzenie takiej zmiany umowy było zakazane. Aneksem tym rozszerzono zakres prac projektowych w stosunku do oferty przetargowej o „dodatkową 83 funkcję administracyjną”, co, jak wyjaśnił Pan Wójt, polegało na rozszerzeniu zakresu projektu o pomieszczenia na potrzeby Zespołu Ekonomicznego Szkół. Nie można zatem twierdzić, że była to zmiana wynikła z okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy, gdyż nie dotyczyła projektu hali i elementów infrastruktury technicznej z nią związanych (np. dojazdy, przyłącza itp.) wymienionych w s.i.w.z. Dokonanie zmian w umowie w sprawie wymienionego zamówienia publicznego, z naruszeniem przepisów o zamówieniach publicznych, nosiło znamiona naruszenia dyscypliny finansów publicznych, które ówcześnie określała ustawa o finansach publicznych, obecnie opisywany przypadek wyczerpuje znamiona czynu z Art. 17 ust 6 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. Nr 14, poz. 114.). Zważywszy, iż od opisywanego zdarzenia upłynęło 3 lata, w związku z zapisem w art. 38 ust 1 przywołanej ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r., odstąpiono od szczegółowego badania okoliczności dotyczących rozszerzenia zamówienia, tak jak i następnego zamówienia w wyniku kolejnej umowy z dnia 14.10.03 r. (zał. Nr 12.7. do protokołu) zwiększającego wartość zamówienia o 12.200 zł brutto (razem o 20.130 zł, t.j. o ponad 50 % w stosunku do umowy pierwotnej). Należność „Inwestprojektu” za całość zamówień ujęta została w jednej fakturze Nr 64/2003 z 16.12.2003 r. na sumę 59.780 zł brutto (zał Nr 12.9. do protokołu). Zakres i ilość wykonanej dokumentacji obrazuje protokół przekazania (zał. Nr 12.10 do protokołu). Pan Wójt w wyjaśnieniu ustnym stwierdził, że w wersji pierwotnej zamówienie na projekt, ze względu na szczupłość terenu, przy istniejącej zabudowie, w tym mieszkalnej (z uwagi na zły stan techniczny istniała konieczność wyburzenia znacznej jej części) i inne uwarunkowania, ograniczało się w praktyce do budynku hali sportowej z niewielkim zakresem, jeśli idzie o otoczenie (dojazdy, itp.). W miarę przedkładanych przez projektanta wersji lokalizacyjnych (uwzględniających konieczność wyburzenia istniejącej zabudowy) wypracowana została ostateczna koncepcja, która pozwoliła na rozszerzenie projektu o takie elementy, jak część administracyjna, boiska w otoczeniu i.t.p. Uzyskano zapewnienie Marszałka Województwa, jak stwierdził Pan Wójt, że po wprowadzeniu do projektu m.in. dodatkowego boiska i kortu tenisowego gmina uzyska dodatkowe środki na tę inwestycję. Komplikacje związane z wyborem wersji lokalizacyjnej (powodowanej głównie przez lokatorów budynku przeznaczonego do wyburzenia, niewyrażających zgody na przekwaterowanie, aczkolwiek ostatecznie przekwaterowanie przeprowadzono, a budynek wyburzono) były też zasadniczym 84 powodem przesunięć pierwotnego terminu wykonania projektu. Jak zaznaczył Pan Wójt, w miarę analizy kolejnych propozycji przedkładanych przez projektanta nabywano też wiedzę w zakresie wariantów wyposażenia hali w urządzenia sportowe (możliwość dzielenia hali na mniejsze boiska przy pomocy kotar, kosze do koszykówki ze zmiennym położeniem itd.), co też miało wpływ na zmianę pierwotnego zakresu zamówienia. Wśród kosztów zrealizowanych na etapie przygotowania inwestycji stwierdzono m.in. również fakturę na kwotę 1.037 zł za wykonanie badań geotechnicznych podłoża gruntowego wg faktury z 24 czerwca 2004 r. (zał. Nr 13 do protokołu). Badania te wykonane zostały na wniosek wykonawcy, po rozpoczęciu wykopów pod halę. Według wykonawcy po częściowym odkryciu cechy podłoża wskazywały, iż nie spełnia ono wymagań odnośnie stabilności – badanie potwierdziło, że nie nadaje się jako podłoże posadzki. Spowodowało to konieczność wykonania dodatkowych robót, t.j. wymianę gruntu (o robotach dodatkowych opisanych w protokołach konieczności mowa w dalszej części). Zarachowano w koszty budowy hali wartość zaliczki w wysokości 1.064,28 za roboty polegające na wykonaniu przyłączenia „sieci, urządzeń i instalacji elektrycznych obiektu Gminnej Hali Sportowej”, które zlecone zostały przez Wójta Zakładowi Energetycznemu Białystok S.A. za wynagrodzeniem w wysokości 5.321,40 zł, na podstawie umowy z 1 sierpnia 2003 r. (zał. nr 12. 11. do protokołu) i z terminem realizacji do 23 czerwca 2006 r. Udokumentowania wykonania przedmiotu umowy i pozostałych kosztów (5.321,40 zł – 1.064,28 zł = 4.257,12 zł), w ewidencji kosztów (analityka do konta 080 – zał. nr 11 do protokołu) mimo upływu umownego terminu nie było. Zgodnie z treścią operacji gospodarczej, stosownie do zasad opisujących funkcjonowanie kont Zespołu 2 „Rozrachunki i roszczenia” w przepisach przywołanych w cz. I protokołu, w celu zobrazowania przebiegu rozliczeń, zaliczka powyższa powinna być wykazana na koncie rozrachunkowym do czasu ostatecznego rozliczenia z wykonawcą. Z uwagi na brak instalacji, do których miało być wykonane przyłącze, jego realizacja w pierwotnie umówionym terminie okazała się niemożliwa. Zgodnie z nowymi warunkami zaproponowanymi przez Zakład Energetyczny wykonanie projektu i przyłącza zrealizowane byłoby nie wcześniej niż do 16.08.2009 r. W tej sytuacji, za obopólną zgodą odstąpiono od umowy. Uzyskano zwrot w/w zaliczki w wysokości 1.064,28 zł – odpowiedniego zapisu (korekty kosztów na koncie 080) dokonano dopiero w trakcie kontroli. Z uwagi na pilną konieczność wykonania przyłącza do wzniesionego budynku 85 hali zlecono jego wykonanie innemu podmiotowi (Zakład Instalacji Elektrycznych J. Jankowski W. Sielicki z Łomży) za wynagrodzeniem 14.500,00 zł – opłacono na podstawie Faktury Nr 335/2006 z 30 października 2006 roku. Nadmienia się, że w propozycjach zaprezentowanych przez Zakład Energetyczny pierwotnie wskazano cenę wykonania projektu i przyłącza szacowaną na „ok. 14.000zł”. Wyjaśnienie w tej kwestii złożył Pan Leon Pietruszko - zał. Nr 12.11.1. do protokołu. W pierwszym okresie realizacji inwestycji nie stwierdzono umowy z wykonawcą hali, ani rozliczeń w ewidencji Urzędu, w zakresie dostaw energii elektrycznej i wody dla potrzeb budowy hali. Zwrócono się do Głównej księgowej Zespołu Obsługi Szkół w Piątnicy Pani Haliny Bronowicz, która poinformowała (w rozmowie telefonicznej w dniu 4 lipca 2007 r.), że budowa zaopatrywana była w energię elektryczną poprzez podłączenie do instalacji Gimnazjum. Firma budowlana refundowała koszt zużywanej energii na podstawie wskazań zainstalowanego w tym celu podlicznika. Jeżeli chodzi o wodę, Pani Bronowicz stwierdziła, że nic jej na ten temat nie wiadomo. Pan Leon Pietruszko Naczelnik Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Terenowej w Urzędzie Gminy stwierdził, że wykonawca zaopatrywał się w wodę bezpośrednio u dysponenta sieci wodociągowej. (Nadmienia się, że dostawcą wody na terenie kontrolowanej j.s.t. jest spółka z o.o. założona przez związek międzygminny). Po wzniesieniu budynku hali dokonane zostały podłączenia instalacji elektrycznej, wody i gazu. Spisano z wykonawcą umowę, na mocy której ma on refundować w całości, na rachunek Urzędu, koszt wymienionych mediów (wg faktur dostawców). W treści umowy zawarto postanowienie, w myśl którego niezwrócone bieżąco koszty tych mediów będą potrącone z należności wykonawcy w fakturze końcowej. Na dzień 5 maja 2007r. zarachowane na koncie rozrachunkowym 201 należności za energię elektryczną, wodę i gaz wynoszą 23.243,35 zł (zobowiązanym do zapłaty tej kwoty jest firma „Na skraju miasta” realizująca obecnie roboty budowlane). W dniu 24.10.2003 r. została podpisana przez Wójta umowa na pełnienie funkcji inspektora nadzoru – wybranego w przetargu nieograniczonym o wartości zamówienia szacowanego na 69.463,76 zł (poniżej 30.000 Euro). Wg protokołu z 10 czerwca 2004 r. w przetargu wpłynęły 3 oferty (załączone były do protokołu z przetargu), z których wybrano ofertę Pana inż. Andrzeja Ostaniewicza zobowiązującego się wykonać prace za wynagrodzeniem „w wysokości 1,35% od ogólnej wartości nadzorowanych robót”. Oferta była 86 najtańsza (pozostałe:1,4% i 1,5 %) i w związku z tym została wybrana, ponieważ cenę („procentowy udział”) wskazano i zastosowano jako kryterium oceny oferty najkorzystniejszej. 22.4.3.2. Wśród kosztów budowy obiektu wyodrębnionych w analityce do konta 080 zarachowano 4.010, 698,77 zł – wg faktur przejściowych „Ekobudu”, które zgodnie z warunkami umowy poprzedzone były protokołami odbioru. W protokołach wskazywano rodzaj i procentowe wykonanie poszczególnych robót (asortymentów, elementów) z określeniem wartości, którą wyliczano jako różnicę między wartością z poprzedniego protokołu a wartością w momencie danego odbioru. W ten też sposób sporządzono protokół w dniu 30 listopada 2006 r. (zał. nr 24.32.1 do protokołu), który okazał się ostatnim protokołem przed rozwiązaniem umowy z firmą EKOBUD. Jak wyjaśnił Pan Leon Pietruszko Naczelnik Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Terenowej, w którego zakresie leżą sprawy z zakresu inwestycji, odebrane w/w protokołem roboty były ostatnimi wykonanymi (aczkolwiek przy pomocy podwykonawców) i zafakturowanymi przez firmę EKOBUD. W związku z tym, za obopólną zgodą stron umowy, uznano zapisane w protokole wielkości jako ostateczne, a protokół ten potraktowano jako inwentaryzację na dzień odstąpienia od umowy. Obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji robót, w terminie 7 dni od daty odstąpienia od umowy, zapisano w § 14 ust 4 pkt 1) umowy. Wartość netto robót od początku budowy określono w tym protokole na sumę 3.254.973,59 zł, co wraz z 22 % podatkiem VAT stanowi kwotę 3.971.067,78 zł. Kwota ta jest zatem niższa o 39.630,97 zł (brutto) od w/w sumy opłaconych faktur przejściowych Ekobudu. Pan Leon Pietruszko złożył wyjaśnienie (zał nr 14 do protokołu), w którym brak inwentaryzacji końcowej, po rozwiązaniu umowy z EKOBUDEM, motywuje względami wyżej przytoczonymi oraz tym, iż przyszły wykonawca, t.j. Przedsiębiorstwo „Na skraju Miasta” S.A. (w momencie rozwiązywania umowy z EKOBUDEM jego podwykonawca) zgodził się na dokończenie budowy za kwotę wynikającą z umowy z EKOBUDEM (kwotę różnicy między ceną „ostateczną” a wartością dotychczas zafakturowanych robót z uwzględnieniem kosztów robót dodatkowych). Do uzgodnień z nowym wykonawcą przyjęto stan zaawansowania budowy wynikający z zaewidencjonowanych kosztów oraz z uwzględnieniem korekty omawianego protokołu na wartość 39.630,97 zł. Rozbieżność między wartością robót 87 w protokole z 30 listopada 2006 r., a wartością robót zafakturowanych i opłaconych, Pan Pietruszko wytłumaczył błędami w kolejnych protokołach odbiorów częściowych sporządzanych w sumach narastających (sumy te wpisano omyłkowo w zaniżonej wielkości), co w konsekwencji spowodowało, że do ostatniego protokołu wpisano także sumy błędne, t.j. mniejsze od faktycznych wielkości odebranych wcześniej robót. Błąd wynikł stąd, iż niektóre roboty elektryczne odbierano odrębnymi (dodatkowymi) protokołami odbioru. Wskazano kontrolującemu przypadki, w których ujęto w jednej fakturze roboty odebrane dwoma protokołami (zał. nr 24.18.- 24.18.10. do protokołu). Pan Pietruszko okazał błędnie sporządzone protokoły, nieuwzględniające w całości wielkości robót uprzednio odebranych (opłaconych) - po ich dodaniu do protokołu z 30 listopada 2006 r. uzyskano sumę brutto 4.010. 698,76 zł. Stwierdzono, że nie sporządzono dowodów korygujących zarówno poszczególne błędnie sporządzone protokoły odbioru z okresów poprzednich jak i ostatniego protokołu z 30 listopada 2006 r. spisanego z firmą EKOBUD. 22.4.3.3. Przebieg rozliczeń z firmą Ekobud i innymi podmiotami w latach 2004-2005, co ustalono na podstawie okazanych faktur i innych dokumentów sporządzonych w trakcie realizacji inwestycji – dołączonych do protokołu w formie załączników j.n., przedstawiał się następująco: 1) zał. Nr 15 - Faktura EKOBUDU Nr 14/07/2004 r. z 27 lipca 2004 r. na sumę brutto 314.344,77 zł wraz z protokołem odbioru i wyciągami bankowymi dokumentującymi zapłatę faktury na rzecz tego wykonawcy w ratach (od 28.07.04 do 13.09.04). 2) zał. Nr 16 - Rachunek z 14.10.2004 r. na kwotę 4.243,65 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru – wg stawki umownej. 3) zał. Nr 17 -17.17. Faktura EKOBUDU Nr U/00011/5 z 28.02.2005r. na sumę brutto 304.188,55 zł (wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty). W tym przypadku całość należności wynikającej z faktury przekazana została na rzecz wierzycieli Ekobudu – zgodnie z dyspozycjami dotyczącymi przelewu jego wierzytelności wobec Urzędu Gminy na rzecz wskazanych podmiotów, a ponadto 102.923,65 zł w wyniku zajęcia przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Grajewie. Był to symptom, iż już wówczas wykonawca borykał się z 88 płynnością finansową. Faktycznej sytuacji firmy, w kontekście możliwości dokończenia przez nią inwestycji, kontrolowana jednostka nie sprawdzała – nie było na to udokumentowania. W dokumentacji Urzędu, w trakcie kontroli, nie było pisma Komornika dotyczącego zajęcia w/w kwoty (jak i następnych dotyczących zajęć innych kwot), ponieważ, jak wyjaśniła Pani Skarbnik, zostały one przekazane prokuraturze. Z pisma Pani Skarbnik (zał. Nr 22 do protokołu), przywołanego dalej, wynika, że zajęte przez komorników sądowych wierzytelności firmy EKOBUD na 27 grudnia 2005 r. wynosiły 1.314.812,12 zł, 4) zał. 17.18 - Rachunek z 11.04.2005 r. na kwotę 4.106,54 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru. 5) zał. 18.- 18.3. Faktura EKOBUDU Nr 00069/05 r. z 20.09.2005 r. na sumę brutto 300.069,78 zł (wraz z protokołem odbioru wykonanych robót), dowody zapłaty na rzecz EKOBUDU i rachunek z 26.09.2005 r. na kwotę 4.050,94 zł za pełnienie funkcji inspektora do udokumentowania uwag się nie wnosi. 6) zał. Nr 19-19.3. Faktura EKOBUDU Nr U 0072/05 r. z 24.10.2005 r. na sumę brutto 302.000,00 zł (wraz z protokołem odbioru wykonanych robót), dowody zapłaty na rzecz EKOBUDU i rachunek z 26.10.2005 r. na kwotę 4.077,94 zł za pełnienie funkcji inspektora do udokumentowania uwag się nie wnosi. 7) zał. Nr 20-20.3. Faktura EKOBUDU Nr U 0074/05 r. z 28.11.2005 r. na sumę brutto 324.712,49 zł (wraz z protokołem odbioru wykonanych robót), dowody zapłaty na rzecz EKOBUDU i rachunek z 26.10.2005 r. na kwotę 4.077,94 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru - do udokumentowania uwag się nie wnosi. 8) zał. Nr 21.-21.15. Faktura EKOBUDU Nr U 0075/05 r. z 16.12.2005 r. na sumę brutto 191.728,61 zł (wraz z protokołem odbioru wykonanych robót). W okresie, w którym powinna być dokonana płatność tej faktury wpłynęły do Urzędu pisma od podwykonawców EKOBUDU i dostawców materiałów o zapłatę należności za wykonane roboty przy budowie hali, za które nie otrzymali zapłaty od EKOBUDU – na łączną sumę 249.519,83 zł. [Kwota ta stanowiła równowartość roszczeń wierzycieli EKOBUDU, którym Bank tego wykonawcy miał dokonać płatności zgodnie z dyspozycją EKOBUDU (w ramach porozumienia między Bankiem a EKOBUDEM - opisanego w dalszej części protokołu). Faktycznie Bank z sumy 324.712,49 zł przekazanej przez gminę tytułem zapłaty 89 faktury EKOBUDU zaspokoił swoje wierzytelności, co w konsekwencji doprowadziło do zerwania porozumienia z Bankiem przez EKOBUD (zał. Nr 24.5. do protokołu)]. Na koniec 2005 r. zaawansowanie robót wskazywało, że wykonawca nie dotrzymuje harmonogramu rzeczowo-finansowego stanowiącego załącznik do umowy. Według harmonogramu, w latach 2004 – 2005 nakłady inwestycyjne powinny wynieść 2.786.355,39 zł, a faktycznie, według stanu na 31 grudnia 2005r., wyniosły 1.737.044,20 zł (suma w/w faktur). Przedstawiając te i inne okoliczności Pani Skarbnik w dniu 28 grudnia 2005 r. wystąpiła na piśmie do Wójta (patrz zał. Nr. 22 do protokołu) z wnioskiem o rozważenie rozwiązania umowy z EKOBUDEM. Z pisma Pani Skarbnik wynika, że zajęte przez komorników sądowych wierzytelności firmy EKOBUD wynosiły 1.314.812,12 zł. Ponadto, celem zaspokojenia roszczeń wierzycieli były zajmowane składniki majątkowe tej spółki, w tym sprzęt budowlany (na fakt ten wskazuje Pan Wójt w wyjaśnieniu stanowiącym zał. nr 24.25 do protokołu). Należy z tego wnioskować, że firma ta nie była w stanie samodzielnie realizować zamówienia polegającego na budowie hali. Potwierdza to również fakt, iż w 2005 r. roboty budowlane prowadzone były przez podwykonawców. W kolejnym piśmie z dnia 29 grudnia 2005 roku (zał. Nr. 23 do protokołu), wobec ustnej dyspozycji Pana Wójta polecającej zapłatę dla Devlopment i firmie Wojtecki, a nieuwzględniającej sugestii w kwestii zadłużenia Ekobudu wobec innych podmiotów podwykonawców, Pani Skarbnik, opisując te fakty, wskazała również, że EKOBUD przedstawił w dniu 29 grudnia 2005 r. aneks do umowy z firmą Devlopment opiewający na kwotę 3.450.000 zł netto, przy czym nie przedłożono umowy pierwotnej stąd nie wiadomo jakie zapisy ona zawiera. W ocenie Pani Skarbnik zawarte w aneksie zapisy budziły wiele zastrzeżeń, m.in. co do zakresu ustalonych w aneksie prac (ujęto niektóre prace już wykonane) oraz sposobu ustalenia wynagrodzenia podwykonawcy. W konsekwencji, zważywszy na zaistniałe okoliczności, Pani Skarbnik odmówiła wykonania polecenia Wójta i postawiła wniosek o potrącenie (uzupełnienie) zabezpieczenia należytego wykonania umowy o kwotę 27.740 zł oraz opłacenie pozostałej sumy (163.988,61 zł) z w/w faktury z dnia 16.12.2005 r. „dla pozostałych podwykonawców wskazanych przez EKOBUD – tj. Usługi Budowlane Wojciech Wojtecki 14.414,30 zł i dokonanie przelewu wierzytelności Przedsiębiorstwa „Zieja” ”. Pan Wójt na piśmie tym wydał dyspozycję, na podstawie której zatrzymano w depozycie kwotę 27.740 zł, kwotę 14.414,30 zł przekazano firmie Wojtecki, zaś pozostałej 90 płatności, zgodnie z pierwotną dyspozycją, dokonano na rzecz firmy Devlopment. Pan Wójt z Panią Skarbnik oświadczyli kontrolującemu, że przelewów w przedstawiony sposób dokonano po uzgodnieniach z firmami Zieja i EKOBUD. Zgodnie z tymi uzgodnieniami firma Zieja miała zaczekać na swoją należność od Ekobudu – zapłata firmie Zieja nastapiła 22 czewca 2006 r. (zał. Nr 24.14.2. do protokołu). Tym samym ustały przyczyny, na podstawie których Pani Skarbnik złożyła odmowę zapłaty. 22.4.3.4. Dokonano sprawdzenia – w oparciu o udostępnioną dokumentację (załączniki do protokołu j.n) – kwestii umów zawartych przez EKOBUD na podwykonawstwo robót, porozumień, cesji i innych operacji rzutujących na sposób rozliczeń prowadzonych z firmą EKOBUD. 1) zał. Nr 24. – umowa o podwykonawstwo z 3 czerwca 2005 z firmą Zieja, której przedmiotem było wykonanie przyłączy, sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz drenażu zgodnie z projektami i kosztorysami ofertowymi; wynagrodzenie podwykonawcy (§ 8) – 186.246,80 zł brutto. 2) zał. 24.1.-24.1.1 – pismo przewodnie z 20.06.2005 r. Ekobudu i w załączeniu umowa przelewu wierzytelności Ekobudu w stosunku do Urzędu Gminy w kwocie 186.246,80 zł na rzecz firmy Zieja. Obie w/w umowy nie zostały opatrzone pisemną zgodą inwestora. Należy jednak domniemywać (w szczególności w kontekście dokonanych płatności), że zgoda taka była wyrażona w sposób dorozumiany. 3) zał. Nr 24.2. – umowa podwykonawstwa z 25.08.2005 roku z firmą Wycena Spółka z o.o. z Łomży. Na mocy umowy firma ta przejęła od generalnego wykonawcy „ do wykonania roboty ogólnobudowlane przy realizacji – na zasadzie ciągłości prac już wcześniej zrealizowanych przez P.B.O. EKOBUD”, a ponadto dostawę i montaż sprzętu sportowego oraz innych elementów wewnętrznych i zewnętrznych według dokumentacji projektowej i przedmiaru robót. Z przytoczonego zakresu umowy można wywodzić, że przekazano podwykonawcy całość robót stanowiących przedmiot umowy na wykonanie hali sportowej. Wynagrodzenie w umowie określono zaś (§ 2 pkt 7.1.) w wysokości 50 % netto „wartości wystawionych przez Generalnego Wykonawcę FV dla Inwestora”, przy czym przez wartość 91 netto strony rozumiały „wartość potwierdzonych wystawioną Faktury VAT(...) wystawionej przez Generalnego wykonawcę na rzecz Inwestora Gminy Piątnica pomniejszoną o koszty i obciążenia finansowe faktycznie poniesione na realizację danego etapu robót”. 4) zał. Nr 24.2.1. – wypowiedzenie umowy z „Wyceną” – pismo z 13 października 2005 r. Z pisma wynika m.in., że podwykonawca nie wywiązał się z postanowień umowy (nie wykonał większości robót) i w ocenie PBO Ekobud oraz Gminy Piątnica nie jest w stanie wykonać robót. 5) zał. Nr 24.7. – 24.7.6. – umowa z 30.09.2005r. z firmą Consulting Devlopment Mariola Sawicka z Białegostoku wraz z aneksami (z 31.10.2005 r., z 3.01.2006 r., z 8.05.2006 r., z 30.06.2006 r.) i pismem z 9.08.2006 r. – „odstąpienie od umowy z winy wykonawcy”. Wymieniona umowa z firmą Consulting Devlopment Mariola Sawicka z Białegostoku z 30.09.2005 r., o której nie wiedziała Pani Skarbnik, co wynika z jej pisma do Wójta (zał. nr 23 do protokołu), wpłynęła do Urzędu w dniu 18.10.2005 r. (wg daty zamieszczonej przez kancelarię Urzędu), zaś aneks z 31.10.05 r. (w tej dacie parafowany przez Pana Wójta) wpłynął do Urzędu w dniu 29.12.2005 (wg adnotacji nadanej przez kancelarię). Wynika z tego, że nie o wszystkich operacjach gospodarczych Pani Skarbnik była informowana. W związku z zapisem w Art. 6471 § 5 k.c. operacje polegające na wyrażenie zgody na podwykonawstwo mogą rodzić zobowiązania pieniężne, zatem, stosownie do postanowień Art. 46 ustawy o samorządzie gminnym, wyrażenie zgody przez Wójta na ich zawarcie powinno się wiązać z uzyskaniem kontrasygnaty skarbnika gminy (głównego księgowego budżetu) lub osoby przez niego upoważnionej. Ust. 4 w art. 46 ustawy stanowi, że Skarbnik gminy (główny księgowy budżetu), który odmówił kontrasygnaty, dokona jej jednak na pisemne polecenie zwierzchnika, powiadamiając o tym radę gminy oraz regionalną izbę obrachunkową. Stwierdzono natomiast, jak w wyżej opisanym przypadku, że umowy zawierane przez Ekobud z podwykonawcami w momencie wpływu do Urzędu wogóle nie były przekazywane Skarbnikowi w celu złożenia kontrasygnaty – nie stwierdzono na żadnej umowie kontrasygnaty Skarbnika. Wprawdzie na przywołanej umowie o podwykonawstwo i niektórych innych (wymienionych w dalszej części) brak także akceptacji Wójta, lecz nie stwierdzono też by w tych przypadkach Wójt w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę wnosił sprzeciw lub zastrzeżenia co do ich zawarcia, wobec czego, zważywszy na postanowienie art. 6471 § 2 k.c. istnieje domniemanie wyrażenia zgody na ich zawarcie. 92 Należy jednak zauważyć, że § 2 w art. 6471 wymaga by umowa (projekt) dostarczona była waz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, czego w okazanych kontrolującemu dokumentach nie stwierdzono. W pierwotnej umowie Ekobudu z firmą Devlopment z dnia 30.09.2005 r. jej przedmiot zakreślono w zasadzie do wykonania transportu i montażu konstrukcji stalowej, wykonania trybun żelbetowych oraz podłoża pod posadzki (wynagrodzenie określono w kwocie 259.938,69 zł). Natomiast w aneksie obowiązującym od 31.10.2005 r. rozszerzono przedmiot umowy obejmując nim w zasadzie całość robót budowlanych (zakres ustalono w sposób, jak w rozwiązanej umowie z firmą Wycena). Wynagrodzenie ustalono w kwocie 4.209.000,00 zł brutto, zastrzegając przy tym, iż „wartość wynagrodzenia wykonawcy może ulec zmianie za zgodą obu stron, jeżeli będzie to uzasadnione względami ekonomicznymi lub zmianą zakresu robót.” Aneksem z 3.01.2006 r. strony wprowadziły uzgodnione poprawki redakcyjne, dokonały zmian zakresu robót (wykreślono sieci kanalizacyjne, deszczowe i drenaż), ponadto strony ustaliły, że wynagrodzenie podwykonawcy będzie nie mniejsze niż 95 % kwoty pozostałej do rozliczenia pomiędzy inwestorem a generalnym wykonawcą. Kolejnymi aneksami z dnia 8.05.2006 r. i 5.06.2006 r. wprowadzono zmiany dotyczące wyłączenia większości robót zleconych uprzednio do wykonania (w § 2 aneksu z 5.06.2006 r. zawarto postanowienie, iż „Wykonawca po aneksowaniu umowy realizuje wyłącznie instalację elektryczną /roboty elektryczne/ instalację nagłaśniająca w zakresie wskazanym w dokumentacji technicznej /projektowej/ .” Podkreślenia wymaga, że w obu aneksach nie została w sposób wyraźny określona kwestia wynagrodzenia Devlopment po zmianach (zawężeniu) zakresu robót. W aneksie z 8.05.2006 r. zawarto ogólne stwierdzenie, że „pozostałe ustalenia oznaczone w umowie i aneksach podpisanych pomiędzy generalnym wykonawcą a wykonawcą pozostają bez zmian”, natomiast z aneksu z 5.06.2006 r. nie można wywnioskować kwoty wynagrodzenia za wykonanie instalacji elektrycznej i nagłaśniającej. Ekobud odstąpił od umowy podwykonawstwa z firmą Devlopment z dniem 19 08.2006 r. Odstąpienie, jak wynika z pisma generalnego wykonawcy z 9.08.2006 r., było spowodowane przerwaniem przez Devlopment realizacji robót oraz nieusuwaniem usterek i niezakończeniem robót pomimo otrzymania wynagrodzenia. 93 Ze wskazanej dokumentacji, jak już wskazano, nie wynika jasno na jaką wartość opiewała ostatecznie umowa Ekobudu z Devlopment, co ma istotne znaczenie z punktu widzenia solidarnej odpowiedzialności Gminy za zrealizowane przez tę firmę roboty budowlane. Należy dodać, że na żadnej z umów o podwykonawstwo, także z innymi firmami, nie ma adnotacji pracowników Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Terenowej na okoliczność kontroli merytorycznej – poprawności zlecanego zakresu robót i wartości wynagrodzenia (jego zgodności ze stawkami przyjętymi z generalnym wykonawcą) w odniesieniu do robót już protokolarnie odebranych, zafakturowanych i opłaconych przez gminę – na podstawie faktur przejściowych. Analiza treści umowy z firmą Devlopment, wskazuje na nienależytą staranność generalnego wykonawcy i podwykonawcy w ustalaniu przedmiotu umowy: np. w aneksie z 31.10.2005 r. (zał. nr 24.7.1. do protokołu) w § 1 lit. j), k), l) zamieszczono sieci wod.-can., które faktycznie zostały wykonane przez innego wykonawcę, t.j. firmę Zieja na podtawie umowy z 3 czerwca 2005 r. (zał. nr. zał. Nr 24. do protokołu), co też podniosła Pani Skarbnik w swoim piśmie do Wójta. 6) zał. Nr 24.3. – umowa dnia 12.11.2005 r. z firmą Usługi Budowlane Wojciech Wojtecki z Białegostoku, której zakresem objęto wymurowanie ścian zewnętrznych warstwowych w ilości do 700 m2, wykonanie konstrukcji żelbetowej trybun wewnątrz hali ze stropem korytarza. Postanowiono ponadto, że wykonawca (Wojtecki) otrzyma materiały od zamawiającego (Ekobudu). W zakresie wynagrodzenia (§6 umowy) wskazano stawki jednostkowe za wymurowanie ściany warstwowej oraz wykonanie wieńców na tych ścianach oraz ustalono kwotę 18.000 zł netto za wykonanie trybun żelbetowych. Termin realizacji robót przewidziano do 15.12.2005 r. Na okazanym kontrolującemu egzemplarzu umowy widnieje stempel Urzędu - wpływ 24.11.2005 r. 7) zał. Nr 24.4. – umowa z 18 października 2004 r. Ekobudu z Bankiem Polskiej Spółdzielczości S.A. Oddział w Łomży przelewu wierzytelności wnikającej z umowy nr GPT 342-1/04 z 14 kwietnia 2004 r. zawartej przez Ekobud z Gminą na poczet zabezpieczenia wierzytelności banku w wysokości 1.000.000 zł z tytułu kredytu obrotowego udzielonego Ekobudowi w dniu18 października 2004 r. oraz: - oświadczenie Wójta (zał. 24.4.1 do protokołu) wyrażające zgodę, - pismo przewodnie (zał. Nr zał. 24.4.2 do protokołu) informujące o umowie i sposobie płatności należności, w związku z umową z bankiem, 94 - potwierdzenie „dłużnika wierzytelności” (zał nr. 24.4.3. do protokołu), - porozumienie z dnia 18 października 2005 r. między Bankiem a Ekobudem w zakresie rozliczeń „z tytułu prowadzonej inwestycji Budowy gminnej hali sportowej” (zał. nr 24.4.4. do protokołu) - pismo Banku zobowiązujące Gminę do przekazywania należności na określony rachunek, w związku z zawartą umową przelewu wierzytelności(zał. nr 24.4.5. do protokołu), - informacja o zmianie numeru rachunku bankowego (zał nr 24.4.6 do protokołu), - pismo Ekobudu z 13 października 2005 r. (zał nr 24.4.7 do protokołu) kierowane do dyrektora Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Oddział w Łomży (a wiec przed podpisaniem porozumienia z w dniu 18 października 2005 r. - zał. Nr 24.4. do protokołu) w sprawie respektowania przez bank rozliczeń z podwykonawcami mimo rozwiązania umowy ze spółką „Wycena”, - wypowiedzenie umowy przelewu wierzytelności i porozumienia z Bankiem, korespondencja (w tym Wójta Gminy) w kwestii rozliczeń wynikających z umowy cesji z 18 października 2004 r. oraz zawiadomienie o spłacie długu (zał. Nr 24.5.1. -24.5.6. do protokołu). Analiza tych dokumentów wskazuje, że wypowiedzenie nastąpiło na skutek nie wykonania przez Bank dyspozycji z § 3 porozumienia, tj. niedokonania płatności (249.519,83 zł –zał 25.5.2 do protokołu) na rzecz wskazanych podmiotów ze środków przelanych przez Gminę w wysokości 324.712,49 zł tytułem zapłaty faktury EKOBUDU Nr U 0074/05 r. z 8.11.2005r. Według argumentacji Ekobudu, Bank wbrew dyspozycji i z „rażącym naruszeniem postanowień zawartego porozumienia” dokonał przelewu „na poczet zobowiązania firmy „Wycena” Sp. z o.o”. Jak wcześniej wskazano, umowa Ekobudu z firmą „Wycena” rozwiązana została pismem z dnia 13 października 2005 r. (zał. nr 24.2.1 do protokołu)” ze skutkiem natychmiastowym”. Należy w tym miejscu wskazać na konstrukcję porozumienia z dnia 18 października 2005 r., w którym w § 3 zapisano, że „środki otrzymane od inwestora w pierwszej kolejności zaliczane będą przez bank na poczet zadłużenia z tytułu umowy przejęcia długu nr 1/2005 z dnia 23 sierpnia 2005 r.”. Kontrolującemu nie okazano owej umowy przejęcia długu (Pan Wójt stwierdził, ze Bank odmówił informacji powołując się na tajemnicę bankową). 95 Na podstawie wymienionych wyżej załączników można domniemywać, że umowa przejęcia długu dotyczyła kredytu obrotowego zaciągniętego przez Ekobud w Banku w wysokości 1.000.000,0 zł na finansowanie budowy hali (którego formą zabezpieczenia była cesja wierzytelności z 18.10.2004 r.). Przejmującym dług z tej umowy kredytowej była firma Wycena – podwykonawca Ekobudu. Bank, wyprzedzając określone harmonogramem terminy spłaty kredytu zarachował w grudniu 2005 r. na poczet jego spłaty kwotę 324.712,49 zł (zał nr 24.5.5 do protokołu) – jak można domniemywać – z powodu niewywiązania się dłużnika z terminów spłat kredytu. Pismem z 23 grudnia 2005 r ( zał nr 24.5.6 do protokołu), w związku ze spłatą kredytu, Bank poinformował Gminę „o zwrotnym przelaniu wierzytelności na Cedenta”, co oznaczało wygaśnięcie cesji zawartej w umowie z Ekobudem (§ 1 pkt 1 i § 3 w zał. Nr 24.4.4. do protokołu). Według Pana Wójta intencją wyrażenia zgody na cesję wierzytelności Ekobudu wobec Urzędu na rzecz Banku, z tytułu umowy na budowę hali, było umożliwienie uzyskania przez wykonawcę środków na realizację zamówień na potrzeby budowy. Jeśli zaś chodzi o porozumienie, jak stwierdził Pan Wójt, przekonany był, że skoro wszelkie płatności wobec wierzycieli Ekobudu będą zaspakajane za pośrednictwem Banku to jest to bezpieczna forma, zabezpieczająca ich spłatę, a tym samym także interes Gminy, zobowiązanej do ponoszenia solidarnej odpowiedzialności wobec podwykonawców za wierzytelności wobec Ekobudu, a także w kilku przypadkach związanej umowami cesji zawartymi przez Ekobud. 8) Kontekst powyższych zdarzeń, a także dalej przedstawionych, wskazuje, że EKOBUD wykorzystując związanie umową na budowę hali uwikłał Gminę w szereg operacji, o których Gmina nie zawsze była informowana bieżąco, a wskutek których wysuwano roszczenia wobec Gminy. Obrazują to dokumenty dotyczące powiązań i rozliczeń EKOBUDU z Panem Zbigniewem Józefem Bąkiem i reprezentowaną przez niego firmą CFT Centrum FinansowoTowarowe Sp. z o.o. – ich plik stanowi zał Nr 24.6-24.6.9 do protokołu, w tym: - zał. Nr 24.6. – pełnomocnictwo udzielone w dniu 25.11.2005 r. przez Ekobud (w osobie Józefa Radzaja jako dyrektora) Zbigniewowi Piotrowi Bąkowi „do reprezentacji swoich interesów w sprawie realizacji inwestycji (budowy) gminnej hali sportowej w Piątnicy”. Treść pełnomocnictwa wskazuje, że w zakresie tej inwestycji Pan Z. Bąk mógł praktycznie w każdej sprawie reprezentować Ekobud. 96 - zał. Nr 24.6.1.-24.6.3. – zawiadomienie z 21.08.2006 r. o cesji , umowa z 24.05.2005 r. doradztwa w zakresie obsługi doradczo-finansowej w realizowanych kontraktach oraz aneks do tej umowy (powierzający realizację robót budowlanych i zawierający postanowienia w kwestii przelewu wierzytelności). Wynika z tego, że firma CFT Centrum FinansowoTowarowe Sp. z o.o., reprezentowana przez jej dyrektora generalnego Pana Z.P. Bąka, informuje Gminę pismem z dnia 21 sierpnia 2006 r. o umowie z 2 maja 2005r. i aneksie z 10.08.2005 r. (a zatem niemal rok po tych zdarzeniach) zawartej z EKOBUDEM, na mocy której wynikają jej prawa do „wynagrodzenia przewidzianego od Gminy Piątnica (…) do kwoty 5.000.000 zł (…) brutto”, w związku z czym zabrania Gminie „dysponowania wskazaną kwotą do czasu rozliczenia swoich wierzytelności z tytułu umowy z dnia 24.05.2005 r. i aneksu z dnia 10.08.2005 r”. Pan Wójt stwierdził, że nic mu nie było wiadome o umowie cesji (co potwierdza treść załączników nr 24.6.1. i nr 24.6.7. do protokołu), a po zapoznaniu z jej treścią i towarzyszących jej warunków oraz wobec wyjaśnień i działań Pana Radzaja (mowa o nich niżej), wiedząc, że CFT bezpośrednio nie wykonywało żadnych robót na hali, nie respektował dyspozycji wynikającej z pism tej firmy z żądaniem zapłaty. Wskazał również, że J. Radzaj indagowany w tej kwestii tłumaczył, iż uważał postanowienia tego aneksu za mniemające zastosowania, bowiem firma CFT nie podjęła zadań ujętych w § 1 i § 2 aneksu. Według postanowień zwartych w § 1 i § 2 aneksu (zał. nr 24.6.3 do protokołu), firma CFT miała przejąć do realizacji roboty budowlane oraz m.in. zaopatrywać budowę w materiały budowlane, utrzymywać na placu budowy odpowiednią liczbę robotników, rozliczać dostawców i podwykonawców z otrzymanego wynagrodzenia. Z dokumentacji wynika jednakże, że umowa z firmą CFT, z powołaniem na brak realizacji jej postanowień (określonych aneksem), wypowiedziana została przez EKOBUD dopiero z dniem 22.08.2006 r. (zał. nr 24.6.4. do protokołu), w którym do Urzędu Gminy wpłynęło pismo CFT. W dacie spisywania przez Ekobud aneksu z CFT podwykonawcą robót na hali w Piątnicy była firma Wycena Spółka z o.o. z Łomży, na podstawie umowy z Ekobudem z 25.08.2005 r., obejmującej całość robót (zał. zał. Nr 24.2. do protokołu), na co też wskazuje J. Radzaj w piśmie z 22 sierpnia 2006r. kierowanym do Urzędu (zał. zał. Nr 24.6.5 do protokołu) wyjaśniającym kwestie poruszone przez CFT. Wprawdzie w dniu 13 października 2005 r. umowa Ekobudu z firmą „Wycena” została rozwiązana (zał. nr 24.2.1 do protokołu), jednakże następne umowy dotyczące wykonywania robót przy budowie hali, przytoczone w niniejszym 97 protokole, zawierane były z innymi firmami przez Ekobud, w imieniu którego działał jego dyrektor J. Radzaj. Z. P. Bąk wskazany został natomiast na niektórych umowach z podwykonawcami dokonywania jako wiążących „Przedstawiciel uzgodnień i pełnomocny podpisywania ze strony Zamawiającego dokumentów do merytorycznych i finansowych” (zał. nr 24.9 i 24.10 do protokołu), do czego, jak już wspomniano, posiadał odrębne pełnomocnictwo udzielone przed notariuszem w dniu 25.11.2005 r. (zał. nr Nr 24.6. do protokołu), lecz nie wynika z tego, że było ono równoznaczne z wykonywaniem robót budowlanych, o których mowa w przywołanej wyżej umowie z CFT. Zatem ewentualne rozliczenia finansowe Z.P. Bąka z firmą Ekobud z tytułu wykonywania czynności w ramach wymienionego pełnomocnictwa, powinny być kwestią relacji między tymi stronami. Wobec argumentów i działań Ekobudu Gmina odmówiła zapłaty kwoty 160.180,80 zł żądanej w piśmie CFT z 24.08.2006 r. „w oparciu o posiadaną cesję wierzytelności z dnia 10.08.2005r.”. Należy tu wskazać, że umowa z dnia 14.04.2004 r. między Ekobudem a Gminą wyłączyła w § 15 pkt 3 możliwość przelewu wierzytelności na osobę trzecią bez zgody Gminy. Taka zgoda, jak wynika z dokumentacji, nie została wyrażona, jednakże podkreślenia wymaga, iż w piśmie z dnia 24.08.2006 r. (zał. nr 24.6.7. do protokołu) Pan Wójt poinformował CFT jedynie o braku wiedzy o dokonanej cesji, nie powołał zaś okoliczności umownego wyłączenia prawa cesji bez zgody Gminy. 9) zał. Nr 24.8. – umowa Ekobudu dotycząca podwykonawstwa zawarta 15.05.2006 r. z firmą Zakład Instalacji Sanitarnych Andrzej Wietocha z Radziłowa. Przedmiotem jej było wykonanie robót sanitarnych w hali sportowej: wewnętrznych instalacji c.o., wod.-can., gazowej oraz kotłowni gazowej za wynagrodzenie 256.776,96 brutto i w terminie do 30.11.2006 r. Potwierdzenie zgłoszenia umowy Wójtowi z jego podpisem nosi datę 1.06.2006 r., (ponad 2 tygodnie od wyznaczonego w § 4 terminu rozpoczęcia realizacji zamówienia). 10) zał. Nr 24.9. -24.9.3 – umowa Ekobudu dotycząca podwykonawstwa zawarta 31.05. 2006 r., wraz z 3 aneksami, z firmą PP-HU „Warmes” Waldemar Siwik z Małego Płocka. Początkowo jej przedmiotem było wykonanie do 30.11.2006 r. robót budowlanych w zakresie 6 wyspecyfikowanych elementów za wynagrodzenie w wysokości „ do 95 % wynagrodzenia ustalanego za te roboty pomiędzy Inwestorem (…) a Generalnym wykonawcą (…), które to wynagrodzenie ulegnie automatycznemu zwiększeniu do 99 % pod warunkiem podpisania aneksu zwiększającego wynagrodzenie za pisemną akceptacją inwestora” . Następnie w 98 aneksie z 6.06.2006 r. rozszerzono zakres robót stwierdzając, że Warmes realizuje całość robót z wyłączeniem jedynie instalacji elektrycznej, nagłaśniającej, wod.-kan., c.o. wraz kotłownią, zaś aneksem z 23.08.2006 r. objęto roboty elektryczne. W aneksie z 11.09.2006 r. strony dokonały wyłączenia prac – wyłączenie dotyczyło robót ujętych w punktach a) do r), przy czym w większości punktów wskazano na procentowe zaawansowanie robót. Przywołane aneksy, na których znajdują się pisemne akceptacje Wójta, nie zawierają postanowień w kwestii wynagrodzenia za zmieniany zakres przedmiotu umowy poza wskazaniem (w aneksach z 06.06. i 23.08.06). Z przywołanych wyżej aneksów nie wynikała zatem w sposób jasny kwota wynagrodzenia podwykonawcy. Dodatkowo należy podkreślić, że ostatnim aneksem dokonano wyłączenia znacznej ilości robót o określonym zaawansowaniu wykonania. Z literalnego brzmienia postanowień aneksu nie jest możliwe ustalenie, jaki był zamiar stron przy jego zawarciu oraz czy wskazane w procentach zaawansowanie robót określono na dzień umowy o podwykonawstwo z dnia 31.05.2006 r., czy też na dzień aneksu – 11.09.2006r. Przypadek ten, jak i opisane w odniesieniu do innych umów, a m.in. zawieranych z firmą Devlopment, świadczą, iż tylko stronom tych umów znana była faktyczna ilość zamówień (robót) nimi objętych, a co za tym idzie wartość wzajemnych rozliczeń finansowych. Kwestia tych rozliczeń zaś jest istotna z punktu widzenia solidarnej odpowiedzialności Gminy. Wyjaśnienie Pana Wójta w kwestii jego wiedzy na temat zakresu robót wykonywanych przez podwykonawców, a tym samym o wartości ewentualnych zobowiązań Gminy wobec nich, stanowi załącznik Nr 24.9.4 11) zał. Nr 24.10. – umowa Ekobudu (bez daty) z firmą MIXBET Daniel Jesionek z Łomży. Datę, w której zawarto umowę, przybliża treść § 2 w zakresie terminu realizacji - od 9.05.2006 r. do 30.06.2006 r. Zakres robót to podłoża betonowe i posadzki cementowe, z materiałów własnych podwykonawcy. W zakresie wynagrodzenia (§6) wskazano, iż firma otrzyma wynagrodzenie „wg powyższych cen” – z umowy nie wynika jakich – na podstawie protokołu odbioru robót. Należy domniemywać, że zgoda na tę umowę została wyrażona w sposób dorozumiany (dokumentacja nie zawiera zgody pisemnej). 99 12) zał. Nr 24.11. – umowa Ekobudu z 24.08.2006 r. z P-U-H MDM Marek Roman z Ełku dotycząca wykonania i montażu stolarki okiennej i drzwiowej wg załączonej specyfikacji w terminie do 10.10.2006 r. Wynagrodzenie ustalono w wartości brutto 162.679,68 zł. Wójt zawarł na umowie adnotację „wyrażam zgodę”. 13) zał. Nr 24.12.- 24.12. – umowa Ekobudu z 11.09.2006 r. z firmą NA SKRAJU MIASTA z Warszawy. Przedmiot umowy, jak wynika z analizy tego aneksu, jest tożsamy z zakresem robót wyłączonych aneksem z tego samego dnia zawartym do umowy z firmą Warmes. Termin zakończenia prac ustalono na 30.11.2006 r. Przyjęto wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości ”do 99 % wyngrodzenia ustalonego za te roboty pomiędzy Inwestorem (…) a Generalnym wykonawcą”. Wójt Gminy wyraził zgodę na tę umowę w dniu jej zawarcia(zał. nr 24.12.1 do protokołu). Z okazanej dokumentacji (zał. nr 24.12.2 do protokołu) wynika ponadto, że Ekobud zawarł (za zgodą Gminy) z podwykonawcą w tym samym dniu umowę cesji, na mocy której scedował „swoje wierzytelności z tytułu umowy z dnia 11.09.2006 r.”. Wymieniona wyżej umowa była ostatnią zawartą przez Ekobud z podwykonawcą, gdyż z dniem 13.12.2006 r. Gmina odstąpiła od umowy z tym wykonawcą. 22.4.3.5. Rozliczenia robót odebranych od Ekobudu w 2006 roku – do dnia odstąpienia od umowy oraz inne operacje związane z realizacją inwestycji, co ustalono na podstawie okazanej dokumentacji, dokonywane były j.n.: 1) zał. Nr 24.13. - Rachunek z 1.02.2006 r. na kwotę 6.971,95 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru – wg stawki umownej. 2) zał. Nr 24.13.1. - Faktura z 14.02.2006 r. na kwotę 14.493,60 zł Mazowieckiej Spółki Gazownictwa Spółka z o.o. –„opłata przyłączeniowa” – bez uwag, 3) zał. Nr 24.14. - Faktura EKOBUDU Nr 4/1/05/2006 z 22.05.2006 r. na sumę brutto 393.864,26 zł (wraz z protokołem odbioru wykonanych robót) oraz dokumenty określające sposób rozliczeń z wierzycielami Ekobudu (zał. Nr 24.14.1 - 24.14.14. do protokołu). Na wniosku Ekobudu z 21.06.2006 r. (zał Nr 24.14.5. do protokołu) Pani Skarbnik złożyła adnotację „odmowa zapłaty” - bez wskazania przyczyny. Wcześniej, w piśmie z 2 czerwca 2006 roku do Wójta (zał. Nr 24.14.13 do protokołu) Skarbnik zawarła swoje uwagi dotyczące rozliczeń z podwykonawcami oraz wskazała na nieokreśloną rolę firmy Devlopment w 100 procesie inwestycyjnym; ponadto skierowała odrębne pismo do radcy prawnego Urzędu (zał. Nr 24.15 do protokłu), od którego jednak nie otrzymała opinii w sprawie poruszonych kwestii. Jak natomiast wyjaśniła kontrolującemu, otrzymując wniosek Ekobudu miała wątpliwości co do zasadności zawartych w nim dyspozycji zapłaty dla poszczególnych podmiotów – wobec faktów wynikających z przedłożonych przez nich pism (zał. Nr 24.14.6 - 24.14.12 do protokołu), wskazujących rozbieżne ilości i zakres tych samych robót i wysokości wynagrodzenia. Przed wnioskiem Ekobudu firma Devlopment, występując w charakterze podwykonawcy Ekobudu, przesłała do Gminy wniosek z dnia 06.06.2006 r. (zał nr 24.14.8 do protokołu), z którego wynika, że wnosi o zapłatę 158.702,43 zł wg Faktury VAT Nr 01/05/2006 z dnia 23.05.2006 r. wystawionej dla Ekobudu (zał. Nr 24.14.7. do protokołu) zamieszczając w nim specyfikację ze wskazaniem kwot, które należy przesłać poszczególnym firmom za roboty, materiały i energię, a z tego: - 8.413,12 zł – Usługi Budowlane Dźwigiem Regina Chojnowska (pkt 1 we wniosku Devlopment) - 8.727,48 – Zespół Obsługi Szkół – nota księgowa za pobór energii (pkt 2 we wniosku Devlopment), - 39.081,88 zł – Devlopment – za roboty budowlane (pkt 4 we wniosku), - 79.743,34 zł za roboty wykonane przez firmę Warmes (pkt 5 we wniosku Devlopment) i 22.736,66 zł dla Warmes za zkupione materiały (pkt 3 we wniosku Devlopment) – razem 102.480,00 zł. W następnym wniosku Devlopment z 12.06.2006 (zał. Nr 24.14.9 do protokołu) nie zmieniono dyspozycji co do kwot wymienionych w pkt 3 i 5, natomiast zażądano od Wójta by pozostałą sumę 56.222,48 zł, (158.702,43 zł – 102.480 zł) Gmina przekazała na własny rachunek bankowy Devlopment. Rzeczywistą rolę firmy Devlopment w procesie inwestycyjnym naświetla pismo firmy Warmes z 22.05.2006 r. do dyrektora Ekobudu J. Radzaja, przekazanego do wiadomości Gminie (zał nr. 24.14.6 do protokołu), w którym właściciel tej firmy podnosi kwestię rozliczeń za wykonane roboty wskazując wprost, iż wykonuje je „na bezpośrednie zlecenie przez firmę 101 Consulting Devlopment Mariola Sawicka (podpisana umowa o dzieło oraz późniejszy aneks do niej) ”, a w dalszej treści tego pisma m.in., że: - „ jako podstawa rozliczenia miał być protokół odbioru robót budowlanych pomiędzy firmą PBO Ekobud a Inwestorem (Wójt Gminy Piątnica)”, - „od początku 2006 roku jestem jedyną firmą prowadzącą roboty budowlane na hali sportowej w Piątnicy na zlecenie Consulting Devlopment M. Sawicka”, - „Z niezrozumiałych dla mnie względów, w dniu dzisiejszym odmówiła [M.Sawicka] podpisania protokołu odbioru robót budowlanych zgodnie z rzeczywistym stanem ich wykonania” (…), - „Poza tym informuję również, że na terenie budowy znajdują się materiały budowlane dostarczone przez moją firmę”. Wynika z tego, że Dewlopment objął swoją fakturą z 23.05.006 r. należność za roboty budowlane, które wykonała firma Warmes. Przedstawiony stan faktyczny wskazuje, że firma Devlopment weszła w rolę Ekobudu – wykonawcy zamówienia publicznego (co też potwierdza treść aneksu z 31.10.2005 r. – zał. nr 24.7.1. do protokołu), realizując je jednakże przy pomocy podwykonawcy. Działanie takie nosi znamiona obejścia zasady wynikającej z przepisów o zamówieniach publicznych, iż zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy (obecnie art. 7 ust. 3 ustawy – Prawo zamówień publicznych). Zmiana wykonawcy zamówienia publicznego możliwa była tylko poprzez rozwiązanie przez Gminę umowy z dotychczasowym wykonawcą i ponowny wybór wykonawcy w trybie przepisów o zamówieniach publicznych (poczynioną uwagę należy również odnieść do umowy Ekobudu z firmą Wycena oraz do aneksu z firmą CTF z dnia 10.08.2005 r.). Niezależnie od powyższego należy też wskazać, iż Devlopment, pozostając formalnie podwykonawcą robót budowlanych, winien był uzyskać zgodę inwestora i generalnego wykonawcy na zawarcie umowy z firmą Warmes (dalszym podwykonawcą), stosownie do wymogu art. 6471 § 3 Kodeksu cywilnego. Jak wynika z poczynionych ustaleń Gmina nie miała wiedzy o tej umowie. Pan Wójt złożył bowiem wyjaśnienie (zał. nr 24.16 do protokłu), z którego wynika, że o wykonywaniu robót przy budowie hali przez pracowników firmy PPH Warmes Waldemar Siwik dowiedział się po otrzymaniu pisma z dnia 22.05.2006 r. (zał nr. 102 24.14.6. do protokołu; stwierdził ponadto ustnie, że przez dłuższy czas sądził, iż pracownicy wykonujący roboty na hali są pracownikami firmy Devlopment). Po uzyskaniu przez Gminę wiedzy na temat podmiotu faktycznie realizującego roboty, w dniu 31.05.2006 r., Ekobud zawarł bezpośrednią umowę podwykonawstwa z firmą Warmes (zał. Nr 24.9. do protokłu), a następnie w dniu 9.08. 2006 r. odstąpił od umowy z Devlopment (zał. Nr 24.7.6. do protokłu). Po wyjaśnieniu kwestii, że kwota 102.480 zł z wniosku Devlopment (pkt 3 i 5 w zał. nr 24.14.8 do protokłu i pkt 2 w zał nr 24.14.9 do protokłu) jest objęta fakturą z 9.06.2006 r. wystawioną przez Warmes dla Eobudu (opiewającą na łączną sumę 173.035,20 zł – zał. Nr 2.14.1.2. do protokołu), zgodnie z dyspozycją EKOBUDU została wypłacona tej firmie w dniu 21.06.2006 r. (zał. Nr 24.14.1. do protokłu) wraz z pozostałą kwotą należności z wymienionej faktury. Pan Wójt na udokumentowanie tego faktu okazał dodatkowo pisemne oświadczenie od firmy Warmes, że kwota 102.480 zł została jej wypłacona w dniu 21 czerwca 2006 r. (zał nr 24.17. do protkołu). Po zaspokojeniu innych wierzycieli w wyniku zapłaty faktury Nr 4/1/05/2006 z 22.05.2006 r. na sumę brutto 393.864,26 zł, dokonano także przelewu kwoty 25.018 zł dla Devlopment (zał. Nr 24.14.3. do protokłu), co wynikło z błędu spowodowanego przez EKOBUD. Mianowicie, na odręcznej dyspozycji z dnia 21.06.2006 r. (zał. Nr 24.14.5.1.) dotyczącej rozdysponowania płatności z wymienionej faktury Ekobudu wskazano m.in. kwotę 25.018,00 zł i kwotę 173.035, 20 zł do wypłaty dla firmy Warmes, natomiast w piśmie sporządzonym z tą samą datą przy użyciu komputera kwotę 25.018,00 zł zadysponowano do wypłaty dla Devlopment, co też nastąpiło. Błąd ten został skorygowany przez Ekobud poprzez zwrot z jego środków na rachunek Urzędu kwoty 25.018,00 zł tytułem „zwrot należności za mylną dyspozycję dotyczącą firmy Consulting Devlopment Sawicka M.” (dowód wpłaty w dniu 29 czerwca 2006r. stanowi zał. nr 24.14.14 do protokołu). Ponadto Ekobud dostarczył do Gminy fakturę firmy Warmes z 8.06.2006 r. opiewającą na kwotę 25.018,00 zł, którą z rachunku Gminy przelano na rachunek firmy Warmes w dniu 30.06.2006 r. (zał. Nr. 24.14.2. do protokłu) zgodnie z wnioskiem z 21.06.2006 r. – na poczet rozliczeń (dyspozycji płatniczych) z faktury Nr 4/1/05/2006 z 22.05.2006 r. na sumę brutto 393.864,26 zł. 103 W późniejszym okresie Devlopment, z powództwa z art. 6471 § 5 k.c., wyegzekwował od Gminy kwotę 31.204,48 zł na drodze sądowej, dowodząc, że nie została mu zapłacona przez Ekobud jako należność z Faktury VAT Nr 01/05/2006 z dnia 23.05.2006 r. na kwotę łączną 158.702,43 zł (wystawionej dla Ekobudu) – o czym w dalszej części protokołu. W skład swojego wynagrodzenia z Faktury VAT Nr 01/05/2006 z dnia 23.05.2006 r. na kwotę 158.702,43 zł Devlopment, jak już wyżej opisano, wliczył kwotę 8.727,48 zł (pkt 2 w zał. 24.14.8.) tytułem refundacji za energię elektryczną (do budowy hali), na podstawie obciążeń przez Zespół Obsługi Szkół. Tymczasem, jak później ustalono, koszt tej energii zrefundowany został przez PPH WARMES, co zostało pisemnie poświadczone przez Dyrektora Zespół Obsługi Szkół w dniu 27.02.2007r. (zał. Nr. 24.14.15. do protokłu). 4) zał. Nr 24.18.- 24.18.10. Faktura EKOBUDU Nr 5/07/2006 z 06.07.2006 r. na sumę brutto 477.060,31 zł, wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty. Całość należności wynikającej z faktury przekazana została na rzecz wierzycieli Ekobudu – zgodnie z dyspozycjami dotyczącymi przelewu jego wierzytelności wobec Gminy na rzecz wskazanych podmiotów, z tego zasadniczą część (388.760,31 zł) dla Warmesu, a ponadto 18.300,00 zł dla Devlopment (roboty elektryczne) i 70.000,00 zł na rachunek Urzędu. Przelew kwoty 70.000,00 zł na rachunek Urzędu stanowił pierwszą ratę tytułem spłaty zobowiązania EKOBUDU będącego skutkiem zapłaty przez Gminę sumy 225.252,89 zł (według stanu w lipcu 2006 r.) zasądzonej na rzecz wierzycieli Ekobudu. Zgodę na rozłożenie na raty wyraził Pan Wójt na wniosek Ekobudu z 22.05.2006 r. (zał. Nr 24.18.10. do protokołu) 5) zał. Nr 24.19. -24.19.1. Rachunek z 1.06.2006 r. na kwotę 5.317,17 zł i z 10.07.2006 r. na kwotę 6.193,26 zł za pełnienie funkcji inspektora – bez uwag. 6) zał. Nr 24.20.-24.20.13. Faktura EKOBUDU Nr 6/09/2006 z 13.09.2006 r. na sumę brutto 435.627,38 zł, wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty. Na dyspozycji zapłaty (zał. Nr. 24.20.12 do protokołu) Pani Skarbnik złożyła adnotację z odmową zapłaty, wskazując na rozbieżności odnośnie zakresu robót elektrycznych (nie rozliczono robót elektrycznych na sumę brutto 34.160 zł z dołączonego protokołu odbioru ). Zapłaty dokonała na pisemne plecenie Wójta. 104 Całość należności wynikającej z faktury przekazana została na rzecz podwykonawców Ekobudu – zgodnie z dyspozycjami, do wysokości przedłożnych przez nich faktur, z tego zasadniczą część (318.610,18 zł) dla Warmesu, a ponadto 80.069,82 zł Mixbet (podłoża betonowe i posadzki cementowe) i 36.947,38 zł Wietocha Andrzej (instalacja c.o. i wod. can.) Wynika z tego, że wszystkie odebrane roboty wykonywane były przez podwykonawców Ekobudu. W rozliczeniu płatności z tej faktury powinna być uwzględniona następna rata zgdnie z wnioskiem z 22.05.2006 r. (zał Nr 24.18.10 do protokłu) należna kontrolowanej jednostce od Ekobudu tytułem spłaty kwoty 225.252,89 zł zasądzonej od Gminy na rzecz wierzycieli Ekobudu. Tym razem wpłynął wniosek Ekobudu (uwzględniony przez Pana Wójta) o przesunięcie płatności drugiej raty do 2 października 2006 r. (zał. Nr 24.20.1 do protokłu) – wykonawca motywował prośbę koniecznością „dużych zakupów materiałów”. 7) zał. Nr 24.21. – pismo kierowane do Wójta przez Ekobud informujące o sytuacji związanej z niewywiązywaniem się firmy Devlopment z robót malarskich i zleceniu ich firmie Warmes. Z pisma tego wynika ponadto, że Dewlopment na poczet powyższych robót otrzymał zaliczkę w wysokości 98.210,00 zł, która to kwota wraz z karą umowną (56.000 zł) powinna być uwzględniona w przypadku ewentualnego roszczenia z tytułu solidarnej odpowiedzialności Gminy za zobowiązania Ekobudu wobec Devlopment. 8) zał. Nr 24.22. – Rachunek z 18.09.2006 r. na kwotę 4.033,62 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru – bez uwag. 9) zał. Nr 24.23. – Faktura z 20.09.2006 r. na sumę 1.200 zł za projekt przyłącza kablowego – bez uwag. 10) zał. Nr 24.24.-24.24.12. Faktura EKOBUDU Nr 7/10/2006 z 9.10.2006 r. na sumę brutto 425.505,35 zł, wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty. Na dyspozycji zapłaty (zał. Nr. 24.24.4 do protokołu) Pani Skrbnik złożyła adnotację z odmową zapłaty – „brak spłaty z tyt. wyroków sądowych” Dokonała zapłaty z godnie z pisemnym pleceniem Wójta. Całość należności wynikającej z faktury przekazana została na rzecz podwykonawców Ekobudu – zgodnie z dyspozycjami, do wysokości przedłożnych przez nich faktur, z tego zasadniczą część (249.231,59 zł) tym razem dla firmy „Na skraju miasta” S.A Warszawa, 105 która to firma podjęła realizację robót budowlanych na podstawie umowy o podwykonawstwo z 11.09.2006 r. (zał. Nr 24.12. do protokołu). W rozliczeniu płatności z tej faktury, zgodnie z wyżej opisanymi wnioskami, powinny być uwzględnione 2 raty należne kontrolowanej jednostce od Ekobudu tytułem spłaty kwoty 225.252,89 zł zasądzonej od Gminy na rzecz wierzycieli tej firmy. Tym razem także wpłynął wniosek Ekobudu (uwzględniony przez Pana Wójta) o przesunięcie płatności drugiej raty „do wystawienia następnej faktury” (zał. Nr 24.24.5 do protokłu) – wykonawca motywował prośbę, jak w poprzednim wniosku, koniecznością zakupów materiałów. Przesuwanie kolejno terminów spłaty długu Ekobudu wobec Gminy – niekorzystne dla jednostki kontrolowanej – można rozpatrywać w kontekście dokonywanych rozliczeń należności z kolejnych faktur Ekobudu. Jak opisano, całość wynagrodzenia z faktur przedkładanych od początku 2006 r. przekazywana była na rzecz podwykonawców, zatem generalnemu wykonawcy (przy założeniu, że nie posiadał innych kontraktów) nie pozostawały środki, z których ewentualnie można by dokonać potrącenia. Pan Edward Łada Wójt Gminy w wyjaśnieniu (zał. Nr 24.25 do protokołu) opisując powody kontynuowania umowy z Ekobudem mimo utraty płynności finansowej przez tę firmę oraz zgodę na zatrudnianie podwykonawców, z czym wiązało się ryzyko solidarnej odpowiedzialności gminy wobec nich za długi Ekobudu, wskazał, że utrata płynności finansowej przez wykonawcę nie mogła być przesłanką do rozwiązania umowy zgodnie z jej § 14. Podniósł również, że powstał dylemat „rozwiązania umowy i związanych z tym długotrwałych rozpraw sadowych i utratą 2.135.179,00 zł dofinansowania, czy wyrażenia zgody na wykonywanie przedmiotu umowy przez „EKOBUD” przy pomocy podwykonawców”. Poza tym zauważył, iż w sytuacji stale rosnących cen przypuszczano, iż „za cenę kontraktu z „Ekobudem” żadna firma nam już nie wybuduje tego obiektu”. Pan Wójt w wyjaśnieniach ustnych dodał ponadto, że wyrażał zgodę na odraczanie spłaty zadłużenia Ekobudu wobec Urzędu, ponieważ ewentualna odmowa wiązałaby się z ustaniem robót i stratą dotacji, bowiem warunkiem spływu dotacji było wykonanie robót w określonym czasie. Ewentualnie mogła zaistnieć konieczność zwrotu już uzyskanych dotacji, co dodatkowo mogło obciążyć budżet. Wartość robót pozostających do zafakturowania (w tym robót dodatkowych – o nich w dalszej części) znacząco przekraczała kwotę długu Ekobudu 106 wobec Gminy. Ewentualnym zabezpieczeniem, w przypadku niewywiązania się z umowy, była polisa ubezpieczeniowa w wysokości 197.879,34 zł oraz depozyt pieniężny w wysokości 27.740 zł. Na dofinansowanie „budowy hali sportowej z zapleczem i boiskami zewnętrznymi(…)” kontrolowana jednostka uzyskała dotacje, j.n.: - 1.500.000,00 zł – z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, na podstawie umowy Nr 206/4/167 z 4 października 2004 r. (wraz z aneksami z 19.06.2006 r., z 22.11.206 r. i z 10.01.2007 r.) z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (działającego w imieniu i na rzecz Ministerstwa Edukacji Nauki i Sportu). Z zapisów w § 4 § 5 umowy wynika, że przekazanie określonych na każdy rok transzy dotacji uzależnione było od przedłożenia, spełniających określone wymagania, faktur dotyczących części sportowej przedsięwzięcia, zaś w przypadku niewykonania lub częściowego niewykonania zadania, środki z dopłat podlegają całkowitemu zwrotowi na rachunek MENiS. Zgodnie z § 2 ust. 4 wnioskodawca (Gmina) zobowiązał się do zakończenia przedsięwzięcia inwestycyjnego do 30.06.2007 r. (termin ten ustalono aneksem z 10.01.2007 r., pierwotny termin był ustalony na dzień 30.11.2006 r.) i rozliczenia końcowego z Bankiem nie później niż do dnia 19.08.2007 r. (termin pierwotny 19.01.2007 r.). Plik dokumentów (wymieniona umowa wraz z dokumentacją określającą przebieg rozliczeń) stanowi zł Nr 24.26 – 24.26.16 do protokołu). Należy wskazać, że treść podpisanych aneksów – przedłużających okres obowiązywania umowy o dofinansowanie przedsięwzięcia – poddaje w wątpliwość tezy wyjaśnienia Pana Wójta o utracie dofinansowania w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy z firmą Ekobud, - 635.179,00 zł – na podstawie umowy Nr 7/05 z 9 września 2005 r. z aneksem z 22.11.2005 r. z Województwem Podlaskim, reprezentowanym przez Marszałka i Wicemarszałka, na dofinansowanie (ze środków PFRON) określonego § 1 ust 2 zakresu robót ze wskazaniem terminów realizacji (§ 3 ust 3 umowy) – ostatecznie najpóźniej do 19.12.2005 r. Umowa wraz z aneksem stanowi zał. Nr 24.27.-24.27.1. do protokołu. W latach 2005-2006, w celu uzyskania dotacji, przedstawiono 8 faktur za odebrane roboty na sumę 2.783.666,29 zł, co było podstawą uzyskana dotacji ogółem na sumę 2.019.543,26 zł, z tego 1.384.264,26 zł z MENiS i 635.179 zł z PFRON. Przebieg rozliczeń 107 dotyczących uzyskiwania poszczególnych transz dotacji obrazuje zestawienie sporządzone przez Skarbnika, które stanowi zał. Nr. 24.27.2. do protokołu. 11) zał. Nr 24.28 - rachunek z 11.10.2006 r. na kwotę 5.176,33 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru– bez uwag. 12) zał. Nr 24.29.-24.29.1. - faktura Nr 335/2006 z 30.10.2006 r. na sumę brutto 4.500,01 zł, wraz z protokołem sprawdzenia zgłoszonych do przyłączenia urządzeń elektrycznych - bez uwag. 13) zał. Nr 24.30. pismo Ekobudu z 2 listopada 2006 r. określające sposób rozliczenia należności z przyszłej faktury (na rzecz wskazanych podwykonawców).Wcześniej, tj. 26 października 2006 roku między Gminą a Ekobudem zostało zawarte porozumienie( zał. Nr 30.1. do protokołu), w którym Ekobud potwierdził istnienie długu na kwotę 219.557,20 zł wynikającego z zasądzonych od Gminy i opłaconych przez nią należności dla podwykonawców. Strony postanowiły, iż rozliczenie owego długu nastąpi z datą zakończenia robót. 14) zał. Nr 24.31. – pismo Wójta do Ekobudu z 10 listopada 2006 r. wzywające do terminowego wykonania robót oraz natychmiastowego uregulowania należności w wysokości 219.557,20 zł ze wskazaniem możliwości rozwiązania umowy. Pani Skarbnik sporządziła wykaz należności od Ekobudu składających się na sumę 219.557,20 zł – wykaz ten stanowi zał. Nr.31.1. do protokołu. 15) zał. Nr 24.32.- 24.32.10. - Faktura EKOBUDU Nr 8/12/2006 z 9.10.2006 r. na sumę brutto 541.597,25 zł , wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty. Całość (na pisemne polecenie Wójta mimo zastrzeżeń Skarbnika wyrażonych w piśmie z 15.12.2006 r. - zał. nr 24.32.10 do protokołu) przelano dla podwykonawców w dniu 15 grudnia 2006 r., tj. już po rozwiązaniu umowy Ekobudem z dniem 13 grudnia 2006 r. Pan Leon Pietruszko Naczelnik Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Terenowej w Urzędzie Gminy stwierdził, że rozwiązanie umowy poprzedziła informacja Pana Radzaja, że toczy się postępowanie sądowe o upadłość firmy i że przewiduje, iż upadłość zostanie niebawem ogłoszona. W tej sytuacji Pan Wójt postanowił rozwiązać umowę na budowę hali sportowej z dniem 13 grudnia 2006 r. (zał. Nr 24.33.do protokołu) nie czkając na formalne potwierdzenie upadłości. Faktycznie do Urzędu nie wpłynęła żadna oficjalna informacja o upadłości, która, została ogłoszona z dniem 14.12.2006 r. 108 Pan Wójt 13 grudnia 2006 r. wystosował ponadto do Ekobudu pismo (zał. Nr 24.33.1. do protokołu) wzywające do zapłaty kar umownych w kwotach 282.024,25 zł za odstąpienie od umowy z przyczyn zawinionych przez wykonawcę i 72.326,32 zł za zwłokę w wykonaniu umowy, a także uregulowania wobec Gminy kwoty 219.557,20 zł „wynikającej z sądowego postępowania nakazowego, z tytułu nieopłaconych należności podwykonawcom”. Suma 219.557,20 zł ustalona została przez Panią Skarbnik i przedstawiona w wykazie, który stanowi zał. Nr 24.33.2. do protokołu. Istniała możliwość potrącenia tej sumy z w/w faktury Ekobudu. W złożonym wyjaśnieniu (zał. Nr 24.34. do protokołu) Pan Wójt tłumaczy, iż podjął taką decyzję w celu uniknięcia rozpraw sądowych z podwykonawcami i ponoszenia dodatkowych kosztów w postaci opłat sądowych i odsetek za zwłokę. Wymieniona faktura była ostatnią wystawioną i rozliczaną przez firmę Ekobud. Zestawienie faktur firmy Ekobud opłaconych od początku realizacji inwestycji, ze wskazaniem podmiotów, na rzecz których przelewano środki, stanowi zał. nr od 24.34.1. do protokołu kontoli. 22.4.4. Dalsza realizacja zamówienia w zakresie „dokończenie budowy gminnej hali sportowej w Piątnicy” zlecona została firmie „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy (dotychczasowemu podwykonawcy Ekobudu) na podstawie umowy Nr GPT.342-1/04/2007 zawartej 10 stycznia 2007 r. – umowa wraz z 3 aneksami stanowi zał. Nr 24.35-24.35.3. do protokołu. Termin zakończenia zadania ustalono na dzień 30 czerwca 2007 r., który aneksem nr 3 z 21.06.2007 r. (zał. nr 24.35.3. do protokołu) zmieniono na dzień 28.07.2007 r. Zmianę terminu zakończenia budowy motywowano opóźnieniem „w przekazaniu placu budowy pod boiska sportowe oraz wprowadzeniem niezbędnych robót dodatkowych zawartych w protokołach konieczności”. Stwierdza się, że do dnia 3sierpnia 2007 r. (w tym dniu zakończono czynności kontrolne) nadal trwały prace wykończeniowe, aczkolwiek związane głównie z porządkowaniem hali i jej otoczenia. Zamówienia dokonano w trybie z wolnej ręki, na podstawie przesłanek określonych w art. 67 ust. 1 pkt l lit a) w związku z art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. Takie uzasadnienie wszczęcia postępowania w trybie z wolnej ręki na dokończenie inwestycji o szacunkowej wartości zamówienia 1.335.891,51 zł (równowartość 304.511,40 Euro) zawarto w zawiadomieniu z 20 grudnia 2006 r., skierowanym do Prezesa 109 Urzędu Zamówień Publicznych na podstawie dyspozycji art. 67 ust. 2 ustawy – zał. nr 24.36. do protokołu. Do ustalenia wartości szacunkowej zamówienia przyjęto stan zaawansowania budowy wynikający z zaewidencjonowanych kosztów wg wartości faktur netto, co opisano w punkcie 22.4.3.2.. Z zawiadomienia skierowanego do Prezesa UZP można wnioskować, iż dokończenie robót nastąpi za wynagrodzeniem stanowiącym różnicę między ceną brutto ustaloną w wyniku przetargu (5.640.485,82 zł) a wartością dotychczas zafakturowanych robót przez Ekobud (4.010.698,05 zł), co daje sumę 1.629.787,05 zł. Tymczasem w § 6 umowy wynagrodzenie ustalono w formie ryczałtowej, w łącznej kwocie 2.014.098,00 zł brutto, tj. wyższej o 384.310,95 zł. Na kwotę tę, jak stwierdził Pan Leon Pietruszko, określono wartość robót dodatkowych i zamiennych, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt c). Przedstawione zatem przez kontrolowaną jednostkę uzasadnienie wyboru trybu z wolnej ręki nie pokrywało się z zakresem robót do wykonania określonym faktycznie w umowie z wykonawcą. W uzasadnieniu wyboru trybu Pan Wójt wskazał (poza wartością robót do wykonania wyliczoną w oparciu o umowę z poprzednim wykonawcą), iż firma Na Skraju Miasta zakupiła na budowę materiały i wyposażenie niezbędne do dokończenia wykonanych już w części robót i podniósł, że: „w celu zapobieżenia powstania strat w wyniku zawieszenia wykonywania robót budowlanych, poprzez niesprzyjające warunki sezonu zimowego, konieczne jest natychmiastowe udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy, który dotychczas występował jako podwykonawca. Podkreślić należy, iż obiekt aktualnie musi być ogrzewany i każdy dzień zwłoki w udzieleniu zamówienia pociąga za sobą konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów. Nie jest możliwe również, w istniejącym stanie faktycznym udzielenie zamówienia innemu wykonawcy zarówno ze względów technicznych jak i gospodarczych”. W ocenie zamawiającego przywołane okoliczności stanowiły przesłanki zastosowania zamówienia z wolnej ręki z mocy art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a) w związku z art. 67 ust. 1 pkt 3 Prawa zamówień publicznych. Nie negując zasadności argumentów dotyczących możliwości powstawania strat związanych z całkowitym zaprzestaniem prac w okresie zimowym należy jednakże wskazać, iż umową objęto całość niedokończonych prac, w tym też takich jak np. wyposażenie Sali sportowej, fitness, siłowni czy zagospodarowanie terenu, a także roboty dodatkowe w stosunku 110 do pierwotnego zakresu robót związanych z budową hali sportowej. Z tego punktu widzenia nie można uznać za spełnione przesłanek, iż zamówienie może być wykonane tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze, oraz że ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia, które to przesłanki wskazuje art. 67 ust. 1 pkt 3 lit. a) i art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy. Dodać bowiem należy, iż kondycja finansowa firmy Ekobud, prowadząca w konsekwencji do jego upadłości, była kontrolowanej jednostce znana. Zgodnie z art. 10 ust. 2 Prawa zamówień publicznych tryb z wolnej ręki może być zastosowany tylko w przypadkach określonych w ustawie, zatem przesłanki jego zastosowania muszą być interpretowane ściśle. 22.4.4.1. Oferta („Formularz wykonawczy”) firmy „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy na „dokończenie budowy Gminnej Hali sportowej w Piątnicy” za cenę 2.014.098 zł stanowi zał. nr 24.36.1 do protokołu. Oferta zawiera: informację dotyczącą wykonawcy (nazwa, adres itp.), cenę (2.014.098,00 zł brutto) i termin wykonania do 30.06.2007 r., zobowiązanie do wykonania zamówienia "zgodnie z warunkami i ustaleniami złożonymi podczas prowadzonych rozmów negocjacyjnych”, okres gwarancji – 24 miesiące oraz termin (30 dni) załatwiania reklamacji. Powody rozbieżności między ceną zamówienia określoną w zawiadomieniu z 20 grudnia 2006 r. do Prezesa UZP a ceną w w/w umowie z 10 stycznia 2007 r. z firmą „Na Skraju Miasta” Pan Wójt przedstawił w wyjaśnieniu, które stanowi zał. nr 24.36.2 do protokołu. Przyczyną zwiększenia ceny, jak wynika z wyjaśnienia Pana Wójta, było wprowadzenie zmian i uzupełnień „poprawiających funkcjonalność, estetykę i eksploatację obiektu” (oparto je o doświadczenia użytkowników podobnych obiektów). Polegało to na zastosowaniu lepszych, lecz droższych materiałów i technologii (tak wnika z przedłożonego kosztorysu inwestorskiego - stanowiącego zał. nr 24.36.3. do protokołu). Dokonano uzupełnień m.in. w zakresie: „wykonanie elewacji na dodatkowej warstwie styropianu”, „wykonanie barierki ochronnej na podjeździe dla osób niepełnosprawnych” i innych. Najwyższy koszt dotyczył materiałów do wykonania nawierzchni boiska i kortu tenisowego (elementy: 8 i 9 kosztorysu), które wycenione zostały na 182.517,56 zł brutto. Ogółem wprowadzone ulepszenia i zmiany, wg kosztorysu inwestorskiego, wyniosły sumę brutto 111 584.903,40 zł. Zatem wartość zamówienia na sumę 2.014.098,00 zł (obejmującą także roboty wyspecyfikowane w w/w kosztorysie) ustalona w umowie z wykonawcą na dokończenie budowy hali i roboty dodatkowe (zał. Nr 24.35.do protokołu), była niższa o 200.590,72 zł niż wynika to z kalkulacji opartej na cenach z umowy pierwotnej (z Ekobudem) i po dodaniu wartości robót dodatkowych, materiałów i technologii wg w/w kosztorysu (z wyliczenia: 1.629.787,05 zł + 584.901,67 zł = 2.214.688,72 zł – 2.014.098,00 zł = 200.590,72 zł). Sposób rozliczeń wynagrodzenia (łacznie brutto 2.014.098,00 zł) określono w § 6 umowy, a w tym: - w pkt 4 zapisano, że „podstawę wystawienia faktury przejściowej za wykonane roboty stanowić będzie protokół procentowego zaawansowania robót – pomniejszony o 3 % wartości wykonanych robót” – bez wyjaśnienia, w związku z czym owe pomniejszenie o 3%. Można tylko domniemywać, że jest to wartość upustu w stosunku do cen z umowy z pierwszym wykonawcą, - w pkt 5 określono 21 dniowy termin płatności faktur przejściowych licząc od daty doręczania, -w pkt 8 zapisano, że „zamawiającemu przysługuje prawo wstrzymania płatności w przypadku nie przedłożenia w terminie 21 dni od wystawienia faktury, pisemnego potwierdzenia przez podwykonawców, których wierzytelność jest częścią składową wystawionej faktury o dokonaniu zapłaty na rzecz podwykonawców”. Tak więc tym razem wprowadzono zapis zabezpieczający przed ewentualną koniecznością ponoszenia wydatków z tytułu solidarnej odpowiedzialności Gminy wobec podwykonawców. Wynagrodzenie wykonawcy, jak wskazano wyżej, określone zostało na sumę 2.014.098,00 zł, która była niższa niż wynikająca z sumy wartości poszczególnych elementów pozostających do wykonania (wskazanych w zawiadomieniu do prezesa UZP) po dodaniu wartości robót dodatkowych ujętych w kosztorysie inwestorskim. Nie było (nie okazano kontrolującemu) kalkulacji cen poszczególnych elementów pozostałych do wykonania, a składających się na w/w sumę ryczałtową wynagrodzenia za całość robót (w tym dodatkowych). Wobec powyższego nie wiadomo, w jaki sposób wyliczano wartość wynagrodzenia za poszczególne elementy robót zamiennych (różnicę cen) wprowadzonych później aneksami do umowy z 10 stycznia 2007 r. z firmą „Na Skraju Miasta” skoro nie była 112 określona ich cena pierwotna w tej umowie. Uwaga ta odnosi się to także do wynagrodzenia ustalonego przez tę firmę w umowach z dalszymi podwykonawcami. Nadmienia się, że w przypadku w/w umowy, późniejszych aneksów oraz umów o podwykonawstwo, nie stwierdzono adnotacji pracowników Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Terenowej na okoliczność kontroli merytorycznej – poprawności zlecanego zakresu robót i wartości wynagrodzenia w odniesieniu do robót już protokolarnie odebranych, zafakturowanych i opłaconych przez gminę. Nie stwierdzono także na żadnym z wymienionych dokumentów kontrasygnaty Skarbnika, która wyjaśniła, że o aneksach tych nie wiedziała i że w planie na 2007 r. nie zarezerwowano środków na pokrycie zwiększonego wynagrodzenia wykonawcy w wyniku zlecenia robót dodatkowych i zamiennych. Wyjaśnienie Pani Skarbnik stanowi zał. Nr 24.35.4. do protokołu Dwoma aneksami do umowy z 10.01.2007r. wprowadzono zmiany (w tym roboty dodatkowe), które spowodowały wzrost wartości zamówienia o sumę brutto 268.142,75 zł (wg wyliczenia uwzględniającego 22% podatku VAT), z tego: - wg aneksu nr 1 z 20.04 2007 r. (zał. nr 24.35.1do protokołu) na kwotę 126.689,39 zł. Wyszczególnione w tym aneksie kwoty zwiększonego wynagrodzenia związane były z wprowadzeniem, zgodnie z protokołami konieczności, zamian odnośnie materiałów (ad pkt a, aneksu), wśród których zasadnicza różnica ceny (74.334,60 zł brutto) związana była z kolejnymi zamianami nawierzchni na korcie tenisowym i boisku piłki ręcznej. W punkcie c) wprowadzono roboty polegające na „dodatkowej konstrukcji do podwieszania wentylacji” - zmiany wprowadzone aneksem nr 2 z 23.04 2007 r. (zał. nr 24.35.2do protokołu), zgodnie z protokołami konieczności, za wynagrodzenie w wysokości 141.453,35 zł, w tym w punkcie b) aneksu za: „2 szt. bramek do piłki ręcznej na boisku zewnętrznym, siatkę do tenisa na korcie zewnętrznym oraz ogrodzenie kortu tenisowego do wysokości 4 m” za cenę 121.842, 59 zł brutto. Nie okazano kontrolującemu kalkulacji, w oparciu o którą ustalono wynagrodzenie za elementy wymienione w punkcie b). Stwierdza się, że na dzień zakończenia czynności kontrolnych (3.08.2007 r.) zakres robót wymienionych punkcie b) nie był wykonany. Pan Wójt w dniu 7.08.2007 r. , poinformował pisemnie wykonawcę, iż ze względu na niedotrzymanie terminu zakończenia inwestycji ustalonego w aneksie nr 3 (do 27.07.2007 113 r.) zrezygnował z realizacji „ogrodzenia kortu tenisowego wycenionego na kwotę 90.960,98 zł netto”. Pismo Pana Wójta stanowi zał. nr 24.35.5. do protokołu. 22.4.4.2. Zestawienie faktur sporządzone przez Skarbnika oraz plik faktur wraz z dowodami towarzyszącymi (protokoły odbioru, wyciągi bankowe) zarachowanych w koszty w okresie realizacji inwestycji przez firmę „Na Skraju Miasta” stanowi zał. nr 24.37-24.37.4. do protokołu. Do dnia 15.06.2007 r., jak wynika z tego zestawienia, zafakturowano roboty na sumę 1.597.496,76 zł. Suma ta obejmuje ostatnią fakturę zarachowaną w koszty inwestycji przed zakończeniem kontroli. Z sumy tej na poczet zabezpieczenia należytego wykonania umowy potrącono 31.980 zł (w tym 7.669,81 zł z ostatniej faktury) i przelano na rachunek sum depozytowych Urzędu (konto 139). Ostatnia faktura z 15.06.2007 r. opiewała na sumę 384.490, 70 zł, z której, zgodnie z załączoną dyspozycją firmy „Na skraju miasta”, pozostałą należność przeznaczono dla podwykonawców, t.j. 158.148,59 zł przelano firmie TBM Development z Warszawy, a kwotę 217.672,30 zł zatrzymano w depozycie (w/w konto 139) na poczet należności firmy Eversport (przekazano w późniejszym okresie, po ostatecznym odbiorze zadania zrealizowanego przez tę firmę). Na omawianej fakturze pani Skarbnik złożyła adnotację „odmawiam dokonania zapłaty”, co powodowane było tym, jak wyjaśniła kontrolującemu, iż nie wiedziała o umowach z podwykonawcami, których dotyczyła załączona dyspozycja płatnicza. Dokonała zapłaty na pisemne polecenie Wójta po otrzymaniu odnośnych umów, które stanową załączniki do protokołu, jn.: - zał. Nr 24.37.5. do protokołu – umowa nr 05/03 2007 z dnia 27.03.2007 r. zawarta przez firmę „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy z firmą „Eversport” z Warszawy na „dostawę i montaż nawierzchni sportowej MONDOFLEX o grubości 4 mm na konstrukcji legarowej na klinach poziomujących w Sali sportowej o powierzchni około 1.136 m2 (§ 1); Zakres robót, materiałów określono w załączniku nr 1 do umowy; Wynagrodzenie „orientacyjne” (§2 ) określono w wysokości 179.488,00 zł [z 22% VAT daje to sumę 218.975,36 zł] z zapisem, że „ostateczne wynagrodzenie Wykonawcy zostanie ustalone na podstawie sporządzonego przez wykonawcę obmiaru powykonawczego robót w oparciu o cenę jednostkową wykonania podłogi w wysokości 158 zł/m2 netto.”, 114 - zał. Nr 24.37.6. do protokołu – umowa nr 01 - /05/2007 z dnia 11.05.2007 r. zawarta przez firmę „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy z firmą TBM Development Spółka z o.o. z Warszawy (Pani Skarbnik stwierdziła, że jest to firma założona przez W. Siwika, który od 2006 r. występuje jako podwykonawca robót na hali). Na mocy tej umowy wymieniona firma przyjęła do wykonania roboty budowlane określone w § 1, t.j. „Dokończenie budowy Gminnej Hali sportowej w Piątnicy przy ulicy Szkolnej (…) w zakresie obejmującym wykonanie robót pozostałych do wykonania od stanu zawartego w protokole odbioru częściowego robót z dnia 08.05.2007 r. [w tym dniu wystawiona była faktura firmy „Na Skraju Miasta”, która opiewała na kwotę 513.492,10 zł – l.p. 3 w wykazie Skarbnika] oraz harmonogramem dotychczasowego wykonawcy obejmującego rozliczenie zrealizowanych elementów obiektu sporządzonego pomiędzy zamawiającym a dotychczasowym wykonawcą w zakresie wyszczególnionym w załączniku nr 1”. W załączniku nr 1 wyszczególniono poszczególne elementy pozostające do wykonania – określono ich wartość na sumę 940.244,55 zł, a wśród nich „ Aneks nr 3 roboty rozbiórkowe i inne” za wynagrodzenie 75.000,00 zł, które to roboty, w skali określonej wymienioną kwotą wynagrodzenia, nie występują w protokole odbioru częściowego robót z dnia 08.05.2007 r.. Pan Wójt wyjaśnił kontrolującemu ustnie, że nie przystał na zaproponowaną treść aneksu ze wskazanym zakresem (ceną) robót rozbiórkowych. Treść aneksu nr 3, który faktycznie został podpisany (Zał. nr 24.35.3. do protokołu) dotyczy wyłącznie zmiany terminu zakończenia robót na dzień 28.07.2007 r. W związku z tym, jak stwierdził Pan Wójt, zapis w zał. nr 1 do umowy nr 01 - /05/2007 z dnia 11.05.2007 r. zawartej przez firmę „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy z firmą TBM Development Spółka z o.o. miał być zmieniony przez strony poprzez wykreślenie ceny 75.000,00 zł. Przez przeoczenie w dokumentacji Urzędu pozostał egzemplarz z błędna treścią. Wynagrodzenie w umowie określono zaś (§ 6 pkt 1) „w wysokości 99 % wartości robót pozostałych do wykonania. Na dzień podpisania umowy orientacyjna wartość robót objętych przedmiotem niniejszej umowy wynosi 930.000,00 zł netto”. Pkt 2 w § 6 nadano natomiast brzmienie: „Strony zgodnie ustalają, ze zapłata wynagrodzenia należnego Wykonawcy dokonywane będzie bezpośrednio przez Inwestora Bezpośredniego – Gmina Piątnica w formie przelewu na rachunek bankowy wykonawcy (…) na podstawie wystawionych faktur przejściowych i faktury końcowej.”, przy czym nie sprecyzowano sposobu rozliczeń z głównym wykonawcą, w kontekście zapisu w pkt 1. W rzeczywistości roboty odebrane w dniu 115 15.06.2007 r. (już w okresie realizacji przez w/w podwykonawcę) w całości objęte były fakturą firmy na „Na Skraju Miasta” na sumę 384.490,70 zł (zał. nr 24.37.4. do protokołu), a dopiero z tej należności, m.in. kwotę 158.148,59 zł należną firmie TBM Development, zgodnie z załączoną dyspozycją głównego wykonawcy, przelano tej firmie. 22.4.4. Plik 4 faktur wystawionych przez inspektora nadzoru w okresie realizacji zadania przez firmę „Na Skraju Miasta” stanowi zał Nr 24.37.7.- 24.37.7.3. do protokołu. Uwag się nie wnosi. 22.4.5. W trakcie kontroli, w dniu 21.05.2007 roku, zarachowano w koszty inwestycji (konto 080) sumę 61.431,36 zł, która stanowiła wartość robót dodatkowych, spisanych w protokołach konieczności w okresie realizacji budowy przez Ekobud. Ponieważ roboty te nie były zafakturowane przez wykonawcę (tak jednoznacznie oświadczyli – Wójt, Skarbnik i Naczelnik Leon Pietruszko) ich wartość zarachowano na zmniejszenie należności Gminy od Ekobudu (jako część spłaty) tytułem kwot zasądzonych i zapłaconych przez Gminę na rzecz wierzycieli Ekobudu. Zestawienie wartości wykonanych robót dodatkowych wraz z protokołami konieczności (plik) oraz oświadczenie Wójta i Skarbnika stanowi 1zał. Nr 24.38.- 24.38.5. do protokołu. Z ustaleń kontroli wynika, że robót dodatkowych wskazanych w protokołach konieczności formalnie nie objęto umową z wykonawcą (rozliczano je w oparciu o współczynniki cenotwórcze określone w umowie z 14.04.2004 r.) 22.4.6. W związku z tym, iż Ekobud nie wywiązał się z umowy, co było powodem jej rozwiązania, Pan Wójt wystąpił w dniu 18 stycznia 2007 roku z pismem do Towarzystwa Ubezpieczeń UNIQA wzywając do zapłaty kwoty 197.879,34 zł na rzecz Gminy, a wynikającej z zawartej umowy ubezpieczenia należytego wykonania zamówienia publicznego. Jak wynika z korespondencji (plik stanowi zał nr 24.39. do protokołu) firma ubezpieczeniowa UNIQA odmawia zapłaty odszkodowania przedstawiając obok argumentów natury formalnej, np. że nie udokumentowano wielkości szkody, także argumenty natury ogólnej (bez uszczegółowienia), np. że doszło do nieprawidłowości po stronie wykonawcy jak i po stronie zamawiającego. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że Gmina zatrudnia na 1/2 etatu radcę prawnego, jednakże, jak stwierdziła Pani Skarbnik, większość korespondencji w tej sprawie musi przygotowywać osobiście, a z uwagi na wady prawne korespondencja ta może okazać się nieskuteczna. 116 Pan Wójt wyjaśnił (zał nr 24.39.1. do protokołu), iż w przypadku odmowy zapłaty odszkodowania skieruje pozew do sądu. 22.4.7. W stanie na dzień 26.06.2007r., według zgłoszenia w postępowaniu upadłościowym (zał Nr 24.40. do protokołu), Gmina posiada wierzytelności od Ekobudu w łącznej kwocie 542.371, 02 zł, z tego: a) 243.529,83 zł – łączna należność główna składająca się kwot zobowiązań upadłej firmy wobec podwykonawców, które uregulowała Gmina (kwota dotyczy orzeczeń sądowych, o których mowa w następnym punkcie protokołu – poz. 1 - 4). Należność ta była pierwotnie wyższa, bowiem badana jednostka zarachowała na poczet spłaty wierzytelności od Ekobudu sumę 70.000,00 zł z faktury wykonawcy z dnia 6.07.2006 r. (jako pierwszej i jedynej raty na poczet spłaty długu ), b) 16.816,90 zł – tytułem odsetek ustawowych od w/w należności głównych zapłaconych przez Gminę podwykonawcom Ekobudu, c) 282.024,29 zł – tytułem kar umownych z tytułu odstąpienia wierzyciela od kontraktu (5% wynagrodzenia umownego). Z tak określonych wierzytelności w zgłoszeniu Gmina wskazała na potrącenie z wierzytelnością wzajemną Ekobudu na kwotę 61.431,36 zł – wynikającą z niezafakturowanych robót dodatkowych wykonanych przez Ekobud, a ponadto oświadczyła o potrąceniu wierzytelności w kwocie 27.740 zł z faktury wykonawcy z dnia 16.12.2005 r. ( stanowiącej ówczesnie zwiększenie zabezpieczenia należytego wykonania umowy, a następnie zarachowanej do dochodów budżetu Gminy w dniu 30.04.2007 r.). Wobec tego na rzecz Gminy pozostała do uiszczenia należna kwota wierzytelności w wysokości 453.199,66 zł. Wymienione zgłoszenie wierzytelności zostało sporządzone przez radcę prawnego niezatrudnionego w Urzędzie za wynagrodzenie 2.216,74 zł brutto wg umowy z dnia 20.06.2007 r. Kserokopia umowy, faktury i udzielonego pełnomocnictwa (plik) stanowi zał. nr Nr 24.40.1 do protokołu. Do czasu trwania kontroli (3.08.2007 r.) kontrolowana jednostka nie otrzymała odpowiedzi od Syndyka 117 22.4.7.1. Kontrolowana j.s.t. pozywana była przez podwykonawców i dostawców materiałów dla Ekobudu o zapłatę należności i w rezultacie wyroków sądowych zmuszona była, na zasadzie odpowiedzialności solidarnej, opłacać wynikające z nich zobowiązania, mimo wcześniejszych płatności na rzecz Ekobudu. Nadmienić należy, że wydatki wynikające z orzeczeń badana jednostka zarachowywała w całości do rozdz. 92601, par. 6050 klasyfikacji budżetowej wydatków. Właściwymi podziałkami klasyfikacji budżetowej dla tego rodzaju wydatków są paragrafy wskazane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. Nr 107, poz. 726 ze zm.), jn.: 460 „Kary i odszkodowania wypłacane na rzecz osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych” 461 „Koszty postępowania sądowego i prokuratorskiego” Na podstawie dokumentacji do poszczególnych spraw ustalono, co następuje: 1) Nakaz zapłaty – wydany 14 lutego 2006 r. przez Sąd Okręgowy w Białymstoku w wyniku pozwu wniesionego 31 stycznia 2006 r. przez Białostockie Przedsiębiorstwo Robót Zmechanizowanych i Maszyn Budowlanych – kwoty 181.788,77 zł z ustawowymi odsetkami w wysokości 11,5 % w stosunku rocznym oraz kwoty 6.272,36 tytułem kosztów procesu. Powód dowiódł, że nie otrzymał zapłaty na kwotę 181.788,77 zł wynikającą z 4 faktur (wszystkie z listopada 2005 r.) za wykonaną konstrukcję stalową Gminnej Hali Sportowej, na podstawie umowy z 23 września 2005 r. zawartej z nim przez spółkę „Wycena”, a w jej miejsce, na podstawie aneksu zawartego w dniu 17.10.2005 r., przez Ekobud. Umowę i aneks podpisał Wójt Gminy Edward Łada, który także w liście referencyjnym z 23 stycznia 2006 r. potwierdził wykonanie konstrukcji. W pozwie i w nakazie wskazano solidarną odpowiedzialność Gminy i Ekobudu z Ar. 6471 k.c. Wobec niewykonania nakazu przez Ekobud Gmina zmuszona była (m.in. w wyniku działań komornika) do zapłaty należności, które nastąpiły: - przelew z 03.03.2006 r. na sumę 192.257, 14 zł, z tego: 181.787,77 zł należność główna; 4.196,01 zł odsetki; 2.672,36 zł koszty procesu; 3.600 zł koszty adwokackie, 118 - w wyniku następnego postanowienia sądu z 23 maja 2006r. – 4.608 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego (3.708 zł opłata komornicza i 900 zł zastępstwo procesowe) – zapłacono przelewem w dniu 29.09.1006 r. Plik kserokopii dokumentów w powyższej sprawie stanowi zał. Nr 24.41. do protokołu konroli. 2) Nakaz zapłaty – wydany 8 maja 2006 r. przez Sąd Rejonowy I Wydział Cywilny w Łomży w wyniku pozwu wniesionego 31 stycznia 2006 r. przez Mariolę Sawicką prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą „CONSULTING DEVLOPMENT” w Białymstoku – kwoty 28.959,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami i 2.777,00 zł tytułem kosztów postępowania. Zapłacono przelewem 32.995,75 zł w dniu 15.05.2006 r. Plik kserokopii dokumentów w powyższej sprawie stanowi zał. Nr 24.42. do protokołu konroli. Z okazanej, załączonej do pozwu, dokumentacji wynika, że powód CONSULTING DEVLOPMENT zażądała zapłaty kwoty 28.959,75 zł, której nie otrzymała na poczet wynagrodzenia na łączną kwotę 178.534,06 zł wynikającą z wezwań kierowanych do Wójta Gminy z dnia 21 i 23 12.2005 r. Łączna wartość 4 faktur wymienionych w wezwaniach opiewa na kwotę 228.534,06 zł, a zatem wyższą o 50.000,00 zł. Dodatkowo należy wskazać, iż w dokumentacji znajduje się 5 protokołów odbioru (w tym dwa wystawione z datą 31.10.2005 r. oraz z datą 17.11, 1 i 16.12.2005 r.) za wykonanie konstrukcji stalowej i robót budowlanych: podłoża i posadzki, stropy i konstrukcja trybuny, ściany nadziemia i stropodach wentylowany. Widnieją na nich podpisy: Dewlopment – M. Sawicka i Eobud - J.Radzaja; nie ma na nich podpisów Wójta, który stwierdził kontrolujacemu, że w odbiorach tych nie uczestniczył. Wartość netto robót wynikająca z tych protokołów odbioru wynosi 267.823,00 zł (w tym konstrukcja stalowa 171.630,00 zł), a razem z 22% VAT, odpowiednio: 326.744,06 zł (tym konstrukcja stalowa 209.388,60 zł). Zatem kwoty ujęte w fakturach nie korelują z kwotami w protokołach odbioru, przy czym w pozwie wskazano jeszcze inną sumę (178.534,06 zł), z której zapłaty kwoty 28.959,75 zł zażądano od Gminy. W uzasadnieniu pozwu widnieje jedynie, iż z kwoty 178.534,06 zł Gmina Piątnica, na skutek wezwania do zapłaty, uiściła 149.574,31 zł, a wobec nieokreślenia przez pozwanego jakich faktur wpłata dotyczy, powód zaliczył wpłatę na poczet zobowiązania najdawniej wymagalnego. 119 Według postanowień § 6 pkt. 1a umowy z 30.09 2005 r. między Ekobudem a firmą P. Sawickiej (zał. nr 24.7) za „transport i montaż konstrukcji stalowej z wykonaniem płatwi i montażem stężeń” ustalono cenę 181.714,50 zł + 22% VAT (39.977,19 zł) – razem 221.691,69 zł (zapisano zaś w protokołach P. Sawickiej 209.388,60 zł z VAT, co stanowi 78,32 % wynagrodzenia). Wynikałoby z tego, że w w/w datach zasadnicza większość konstrukcji stalowej została zamontowana. Mimo nieuczestnictwa Wójta w wymienionych odbiorach polecił on część żądanej kwoty przekazać firmie P. Sawickiej (w dniu 30 grudnia 2005 r. – 2 przelewy: 22.074,31 zł i 127.500,00 zł = 149.574,31 zł razem), regulując tym samym część kwot wynikających z „wezwań do zapłaty” w/w firmy. Powodem takiego polecenia, jak wyjaśnił Wójt kontrolującemu, było potwierdzenie J. Radzaja – Dyrektora Ekobudu na wezwaniach istnienia zobowiązania, a nadto kwoty te płacone były z należności Ekobudu, na wniosek Pana Radzaja z faktury przez niego wystawionej - Nr U/00075/05 z 16.12.05r. (zał. nr 21 do protokołu). Pan Wójt stwierdził też, że przed zatwierdzeniem operacji polegającej na przekazaniu w/w kwot firmie P. Sawickiej J. Radzaj wyjaśnił mu, że są to pieniądze przeznaczone na poczet zapłaty za wykonanie konstrukcji stalowych, zamówionych przez Ekobud w Białostockim Przedsiębiorstwie Robót Zmechanizowanych i Maszyn Budowlanych i był przekonany, że zapłata została dokonana przez P. Sawicką działającą z umocowania Ekobudu, tymczasem później Gmina została pozwana o zapłatę – o czym wyżej w pkt. 1). Z powyższego można wnioskować, że Gmina nie zdołała w tym postępowaniu wyjaśnić sposobu rozliczeń Ekobudu z P. Sawicką za pośrednictwem Gminy, a w szczególności, iż bezpośrednia zapłata przez nią części należności podwykonawcy nie powinna oznaczać uznania ze strony Gminy, że Devlopment wykonał również prace, co do których Gmina odmówiła zapłaty. Do rozprawy sądowej doszło natomiast dlatego, iż Pan Wójt uważał, że Devlopment nie wykonał wszystkich prac objętych żądaniem zapłaty. Na niejasności co do zakresu wykonanych robót wskazują dokumenty dołączone do pozwu. W rzeczywistości kontrolujący nie stwierdził żadnego przypadku zadekretowania, zatwierdzenia i zarachowania w koszty, w ewidencji księgowej kontrolowanej j.s.t., jakiejkolwiek faktury podwykonawców Ekobudu. W koszty omawianej inwestycji, (konto 080 – patrz załącznik Nr 11 do protokołu), jeśli idzie o roboty objęte umową na budowę hali sportowej, w okresie, w którym głównym 120 wykonawcą był Ekobud, zarachowano wyłącznie kwoty objęte fakturami tej firmy, uprzednio protokolarnie odebrane z udziałem inspektora nadzoru. W omawianej sprawie Sąd uznał rację powoda i nakazał Gminie zapłatę kwoty 28.959,75 zł, stosownie do jego żądania opartego o art. 6471 k.c. W trakcie kontroli skonfrontowano niektóre dokumenty, które mogą budzić wątpliwość, iż firma DEVLOPMENT w październiku i listopadzie 2005 r. zamontowała konstrukcję stalową w ilościach przez nią wskazanych. Przede wszystkim należy wziąć pod uwagę, że wykonanie konstrukcji powierzone zostało Białostockiemu Przedsiębiorstwu Robót Zmechanizowanych i Maszyn Budowlanych za kwotę 181.788,77 zł w dniu 23 września 2005 r. (co wynika z dokumentów opisanych wyżej w punkcie 1) z terminem realizacji (wg aneksu z 17.10.2005 r do umowy) - do 15 listopada 2005 r. Faktury (4 szt.) za wykonane konstrukcje wystawione były w dniach od 7 listopada do 9 grudnia 2005, w tym zasadnicze konstrukcje 18 i 21 listopada 2005 r. Według protokołów podpisanych przez P. Sawicką i P. Radzaja już w październiku konstrukcje w większości zostały zamontowane na hali. Ponadto Pan Siwik – jeden z podwykonawców oświadczył ustnie kontrolującemu, że faktycznie ówcześnie zamontowana była tylko znikoma część wykonanej konstrukcji (2 szt. „płatwi”) – pozostały montaż wykonywała jego firma. Wobec powyższego skonfrontowano ponadto protokoły odbioru konstrukcji stalowej hali przedłożone przez Panią Sawicką z protokołami odbioru robót od głównego wykonawcy, sporządzonymi z udziałem inspektora nadzoru, z których wynika, że łączna wartość konstrukcji stalowej (cena wg oferty przetargowej) określona została na 325.679,94 zł , a z tego: - w protokole z 25.10.2005 r. określono stan zaawansowania w poz. 12 „konstrukcja stalowa” na 26,9 % za sumę 84.740,84 zł, - w protokole z 18 listopada 2005 r. stan zaawansowania konstrukcji stalowej określono na 47,5 %, na sumę 149.000,00 zł, - dopiero w protokole z 15.12.2005 r. wykazano znaczniejszy stan zaawansowania konstrukcji stalowej, t.j na 70 % na równowartość 227.975,96 zł. 121 Należy jednak mieć na uwadze, że w wymienionych wyżej protokołach wartość poszczególnych pozycji odbieranych robót, określana była z uwzględnieniem wszystkich kosztów (wg ceny z oferty przetargowej), a zatem zarówno robocizny jak i materiałów oraz pozostałych kosztów, tymczasem z przedstawionych wyżej protokołów autoryzowanych przez P. Sawicką - wg stanu na 1.12.2005 r. wskazano wartość samego montażu (bo tylko za montaż i transport przewidziana była zapłata dla P. Sawickiej w umowie z Ekobudem) na sumę 171.630,00 zł. Skonfrontowano więc w/w protokoły także z zapisami w Dzienniku budowy DB2 nr 23/7/04 wydanym dnia 21.04.2004 r przez Starostwo Powiatowe w Łomży (inwestor - Gmina Piątnica; Rodzaj i adres inwestycji – Gminna Hala Sportowa ul. Szkolna 29 Piątnica; Pozwolenie na budowę – Nr 17/204 z dnia 28.01.2004 r.).Odnośnie konstrukcji stalowej Dziennik zawiera następujące wpisy: - Tom I: 1) – A. Kamieński- kierownik robót w dniu 20.12.2005 r. str. 20: „Wykonuje się montaż konstrukcji stalowej hali. Izolowanie trybun części lewej”, 2) – A. Kamieński- kierownik robót w dniu 30.12.2005 r. str. 20: „Wykonuje się montaż konstrukcji stalowej . Wykonano szalunki trybun”, - Tom II: 3) – A. Kamieński- kierownik robót w dniu 05.01.2006 r. str. 2: „Wykonuje się montaż konstrukcji stalowej – słupów w szczytach oraz osi D-D oraz dźwigarów stalowych. (…)”, 4) – R. Klimek- w dniu 05.01.2006 r. str. 2: „W dniu dzisiejszym przejąłem obowiązki kierownika budowy. Trwa montaż konstrukcji stal. (…)”, 5) – A.Ostaniewicz – inspektor nadzoru w dniu 06.01.2006 r.: „Stwierdzam montaż konstrukcji (słupów oraz dźwigarów) bez uwag”, 6) – A. Kamieński- kierownik robót w dniu 17.01.2006 r. str. 2: „Nadal wykonuje się montaż dźwigarów oraz stężeń poziomych i pionowych” 122 7) – R. Klimek- kierownik budowy w dniu 07.03.2006 r. str. 2 i 3: „W dalszym ciągu trwa przestój na budowie ze względu na niskie temperatury. Proszę inspektora nadzoru o wyrażenie zgody na zamianę płatwi na hali gimnastycznej (…)”, 8) – A.Ostaniewicz – inspektor nadzoru w dniu 07.03.2006 r. str. 3: „Wyrażam zgodę na zamianę przekrojów płatwi. Zmiana powyższa nie wpłynie na zmianę ceny za powyższy element”. 9) – J. Radzaj – kier. robót w dniu 09.06.2006 r. str. 8: „Przystąpiono do wzmocnienia płatwi wg zaleceń konstruktora (…)”,\ 10) – J. Radzaj – kier. robót w dniu 12.06.2006 r. str. 9: „Przystąpiono do wykonywania pokrycia dachowego hali.”, 11) – A.Ostaniewicz – inspektor nadzoru w dniu 12.06.03.2006 r. str. 9: „Przed przystąpieniem do krycia należy elementy konstrukcyjne (…) pomalować farbą przeciwpożarową.”, 12) – J. Radzaj – kier. robót w dniu 14.06.2006 r. str. 9: „Zakończono montaż płatwi i konstrukcji stalowej”. Daty i treść powyższych zapisów także pozwalają poddać w wątpliwość, iż firma DEVLOPMENT w październiku i listopadzie 2005 r. zamontowała konstrukcję stalową w ilościach wskazanych przez nią w protokołach. Zapisów wskazujących na zakres robót wykonywanych przez podwykonawców (z określeniem dat rozpoczęcia i przebiegu) w Dzienniku budowy nie stwierdzono. W latach 2005 - 2006 (tom I i II dziennika - zakończony na wpisie z dnia 7.11.2006 r. na stronie 19) nie było jakiejkolwiek wzmianki o wykonywaniu robót przez firmę Warmes p. W. Siwika - przywołaną w uzasadnieniu do wyroku. 3) wyrok Sądu Rejonowego w Łomży z 25 lipca 2006 r. zasądzający od Gminy kwotę 44.064,01 zł, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 6.09.2005 r. (które wyniosły 6.313,80 zł) i 5.614,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu na rzecz powoda Andrzeja Męczkowskiego prowadzącego Zakład Produkcji Elementów Budowlanych. Ponadto Gmina poniosła koszty nieskutecznej apelacji w sumie 3.404,00 zł. Wśród dowodów dotyczących sprawy załączono pismo Ekobudu z 20.07.2005 r., w którym firma ta poinformowała Wójta o przeniesieniu swojej wierzytelności w sumie 51.875 123 zł za dostarczone materiały budowlane na budowę gminnej hali sportowej w Piątnicy. Jednocześnie zamieszczono dyspozycję, iż należność tę należy przekazać na konto dostawcy (w/w firmę powoda) wraz z prośbą potrącenia za wykonane roboty z faktury Ekobudu wystawionej „w najbliższym czasie”. Na dokonany przelew wierzytelności wyraził zgodę Wójt Gminy potwierdzając to bezpośrednio na wymienionym piśmie. Pierwszą fakturą wystawioną po 20 lipca 2005 r. była faktura EKOBUDU Nr 00069/05 r. z 20.09.2005 r. na sumę brutto 300.069,78 zł, którą to kwotę w całości przekazano firmie EKOBUD nie respektując w/w mowy przeniesienia wierzytelności – nie wykonano postanowień tej umowy także przy następnych fakturach, co było powodem w/w pozwu. W wyjaśnieniu (zał.Nr 24.25) Pan Wójt wskazuje, że zaakceptowanie umowy cesji zawartej przez Ekobud z Andrzejem Męczkowskim było wyrażeniem zgody na użycie materiałów od Pana Męczkowskiego do budowy hali, a te nie zostały dostarczone. Z opisywanego pisma (przelewu wierzytelności) nie wynika, iż warunkiem wykonania umowy miała być fizyczna obecność materiałów dostarczonych przez Pana Męczkowskiego na placu budowy. Argumenty przedstawione przez Pana Wójta, (niezależnie od ich intencji i słuszności twierdzenia, że w określonym czasie faktycznie materiałów na placu budowy mogło nie być), nie zostały uwzględnione przez sąd, który wziął pod uwagę faktury za materiały (wymienione jako dowód w pozwie), a które świadczyły, że Pan Męczkowski dostarczył materiały firmie Ekobud, za co należała się zapłata. Błąd w interpretacji umowy cesji i konsekwencji z niej wynikających, spowodował skutki w postaci konieczności zapłaty przez Gminę w/w należności głównej, a ponadto kosztów dodatkowych (odsetki, koszty postępowania) na sumę 15.332,30 zł. Plik kserokopii dokumentów w powyższej sprawie stanowi zał. Nr 24.43. do protokołu konroli. 4) wyrok Sądu Rejonowego I Wydział Cywilny w Łomży z dnia 25.01.2007 r. wydany z powództwa Wojciecha Wojteckiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą „Usługi Budowlane Wojciech Wojtecki” w Białymstoku zasądzający od Gminy 19.326,02 zł wraz z ustawowymi odsetkami i 2.415,00zł tytułem kosztów postępowania. Gmina poniosła łączny wydatek w wysokości 23.972,63 zł – przelew w dniu 15.03.2007 r. Wyrok był poprzedzony sądowym nakazem zapłaty, od którego badana jednostka wniosła sprzeciw. 124 Gmina opierała sprzeciw o twierdzenie, że W. Wojtecki swoje prace wykonał po terminie umownym i były one złej jakości. Z uzasadnienia wyroku wynika jednakże, iż usterki w wykonaniu robót zostały uwzględnione przy ustalaniu wynagrodzenia podwykonawcy za wykonane roboty (wykonał on większy zakres robót oraz na wyższą kwotę, od której w wyniku ustnego porozumienia odliczono wartość usterek i ustalono wynagrodzenie na sumę 19.326,02 zł; usterki miała zaś usunąć firma Waldemara Siwika – innego podwykonawcy iwestycji), natomiast protokół odbioru robót sporządzony przy udziale generalnego wykonawcy i inspektora nadzoru przyjął wykonane roboty bez zastrzeżeń. Sąd podkreślił również, że „pozwany (inwestor) zapłacił za wykonane przez powoda prace w niezrozumiały sposób innemu podwykonawcy, który w dacie wystawienia faktury był jedynym ówcześnie (06.07.2006 r.) realizując z wykonawcą wcześniejsze ustalenia co do bezpośrednich płatności podwykonawcom na wskazanie wykonawcy, pomimo tego, że posiadając dziennik budowy, zdając sobie sprawę kto i w jakim okresie wykonywał poszczególne prace, mając odpowiedzialnego inspektora nadzoru inwestorskiego, zapłacił drugiemu podwykonawcy nie za dokonane poprawki, ale za całość prac, w tym również w zakresie jakie wykonała firma powoda. Oczywistym jest, że płacąc nienależnie raz koszty tych prac, pozwana obecnie stara się uniknąć odpowiedzialności aby nie dochodziło do podwójnego wypłacania środków, z tym, że taka sytuacja – co należy zaznaczyć – wynika z nieprawidłowości w nadzorze dotyczącym inwestycji i braku należytej kontroli”. W zakresie opisywanej sprawy podkreślenia wymaga również, że umową z 12.11.2005 r. firmie W. Wojteckiego zlecono do wykonania m.in. konstrukcję żelbetową trybun wewnątrz hali ze stropem korytarza. Natomiast w protokole odbioru robót z dnia 16.12.2005 r. sporządzonym przez firmy Dewlopment i Ekobud roboty o nazwie „stropy i konstrukcja trybuny” na wartość 30.000,00 zł widnieją jako wykonane w okresie od 1 do 12.12.2005 r. przez firmę Dewlopment (zał. nr 24.42 do protokołu kontroli) Plik kserokopii dokumentów w powyższej sprawie stanowi zał. Nr 24.45. do protokołu konroli. 5) Wyrokiem z 30.I.2007 r (Sygn. Akt.I C 28/07) Sąd Okregowy w Łomży z powództwa Marioli Sawickiej-Bąk zasądził od Gminy kwotę 31.204,48 zł wraz z odsetkami (razem 125 33.457,57 zł, w tym 2.271,09 zł odsetki – przelew z 2.03.2007 r.) – w trakcie procesu powódka rozszerzyła powództwo żądając zapłaty od Gminy także kwoty 133.684,48 zł. W uzasadnieniu do wyroku zapisano, m.in. „Ponieważ powódka nie wykonała robót objętych fakturą z dnia 23.V.2006 r. (k.17) za które należałoby się wynagrodzenie w zakresie przewyższającym kwotę 31.204,48 zł, a roboty te wykonała firma Waldemara Siwika – wynagrodzenie w kwocie 102.480 zł należy się Waldemarowi Siwkowi a nie powódce. Świadek Waldemar Siwik natomiast jak dotąd należnego jemu wynagrodzenia nie otrzymał” Należy tu dodać, że ówcześnie, tak jak wskazano w uzasadnieniu do wyroku, Pan Siwik wykonywał roboty na podstawie umowy o dzieło z Panią Sawicką, od której, jak stwierdził, nie otrzymał wynagrodzenia. Otrzymał je natomiast od Ekobudu za pośrednictwem Gminy, co opisano w niniejszym protokole (przy zał. Nr 24.14. -24.14.13.). Z treści uzasadnienia wynika, że sąd uznał roszczenie Pani Sawickiej w części, w jakiej nie zostało udowodnione, że faktycznie roboty nie były wykonane przez firmę Devlopment. W uzasadnieniu (str. 7) przytoczono zeznanie świadka W. Siwika „który wykonywał prace przy budowie najpierw na podstawie umowy o dzieło zawartej z powódką, a od 31 maja 2006 r. „przejął roboty budowlane po Marioli Sawickiej” potwierdził, że powódka „wykonała częściowo roboty elektryczne” a świadek przejął po niej zadanie wykonania prac wentylacyjnych, a następnie wystawił fakturę”. Tymczasem w trakcie niniejszej kontroli ustalono, że w protokole odbioru robót z dnia 22 maja 2006 r. (zał. nr 24.14.7. do protokołu), na podstawie którego została wystawiona faktura przez P. Sawicką dla Ekobudu jako Generalnego wykonawcy, w ogóle nie wykazano robót elektrycznych. W innym miejscu uzasadnienia do wyroku wskazano, że „okoliczność, że roboty budowlane o takiej wartości jak w fakturze z dnia 23.V.2006 r. (k.17) powinny być opłacone przez pozwaną gminę – nie była kwestionowana także w sprzeciwie od nakazu zapłaty złożonym przez tą pozwaną”. Należy zatem stwierdzić, że przedkładane przez Gminę dowody zmierzające do oddalenia roszczenia z tego powództwa zawierały istotne wady oraz, że nie dołożono należytej staranności w celu udowodnienia przed sądem słuszności twierdzenia, że wysokość wynagrodzenia w fakturze Pani Swickiej nie odpowiada faktycznemu zakresowi (ilości) wykonanych robót. Plik kserokopii dokumentów w powyższej sprawie stanowi zał. Nr 24.44. do protokołu konroli. 126 6) Wyrokiem z 23 lutego 2007 r (Sygn. Akt.I C 408/06) Sąd Rejonowy w Łomży z powództwa Marioli Sawickiej zasądził od Gminy kwotę 34.160,00 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu – razem przelano w dniu 22 marca 2007 r. kwotę 40.467,84 zł (w tym: 2.184 zł odsetki i 4.123,00 zł koszty procesu). W dokumentacji okazanej kontrolującemu w tej sprawie nie było szeregu dokumentów obrazujących przebieg postępowania, w szczególności uzasadnienia wyroku, zatem nie było możliwe zapoznanie się z argumentami przedkładanymi przez strony. Natomiast wśród dokumentów załączonych do pozwu z 18.09.2006 r., jako dowody uzasadniające żądanie zapłaty kwoty 34.160,00 zł (28.000 zł netto) przedstawiono m.in. fakturę Nr 01/08/2006 z 9 sierpnia 2006 r. wraz z protokołem z 9 sierpnia 2006 r., dotyczącym odbioru robót od P. Sawickiej przez P. Zbigniewa Piotra Bąka – działającego z upoważnienia generalnego wykonawcy. Zauważono, że w sprawie przed Sądem Okręgowym w Łomży, o której mowa w punkcie poprzednim, zostało ustalone, że wymienione osoby wstąpiły w związek małżeński w dniu 22 lipca 2006 r. Plik kserokopii dokumentów w powyższej sprawie stanowi zał. Nr 24.46. do protokołu konroli. W odniesieniu do kwot zasądzonych na rzecz M. Sawickiej-Bąk wyrokami z 30.01. i 23.02.2007 r. kontrolowana jednostka okazała pismo, w którym W.Siwik reprezentujący firmę Warmes zobowiązał się rozliczyć kwotę 73.943,41 zł z tytułu tych wyroków poprzez potracenie w rozliczeniu końcowej faktury za wykonane roboty przy budowie hali (zał. nr 24.47). Z tego względu, jak wyjaśniono kontrolującemu, zasądzone kwoty nie były objęte zgłoszeniem wierzytelności do syndyka masy upadłościowej Ekobudu. Łącznie na podstawie przywołanych orzeczeń sądowych Gmina Piątnica wydatkowała z budżetu w latach 2006 – 2007 środki finansowe w wysokości 387.155,24 zł (kwota ta obejmuje ogół zobowiązań – należności główne, odsetki, koszty postępowania). Konsekwentnie (prawidłowo) wszystkie kwoty z wyroków sądowych badana jednostka zarachowała na koncie rozrachunkowym 240 jako roszczenie Gminy wobec Ekobudu (zał. nr 24.48 do protokołu). 127 VI. Mienie komunalne. Kontrolę tego zagadnienia przeprowadzono na podstawie ewidencji księgowej, dowodów źródłowych oraz dokumentacji z inwentaryzacji. Sprawdzono udokumentowanie przychodów i rozchodów oraz stan rzeczowych składników majątkowych. 1. Według ewidencji syntetycznej w 2006 r. obroty i salda dotyczące składników majątku ukształtowały się j.n.: (w zł) konto Saldo na Obroty 01.01.2006 r. Wn Saldo na Ma 31.12.2006 r. 011 22.363. 939,82 58.974,32 61.644,54 22.361.269,90 013 92.999,61 30.305,57 25.646,42 97.658,76 020 81.207,97 6.128,93 15.256,63 72.080,27 310 15.543,76 17.684,08 27.936,41 5.291,43 Powyższe salda uzgodnione były z saldami w ewidencji analitycznej. 2. W wyniku kontroli nieudokumentowanych obrotów nie stwierdzono. Ustalono, że: a) ewidencję analityczną środków trwałych (konto 011) prowadzono na kartach kontowych (każdy obiekt na odrębnej karcie – z wyjątkiem działek gruntowych, o czym mowa w cz. V protokołu, w ramach opisu dochodów z nieruchomości) zawierających wartości początkowe oraz wartości umorzenia w poszczególnych latach i łączne wartości umorzenia. Podsumowana wartość umorzenia wszystkich składników zgodna była z saldem konta syntetycznego 071. Umorzenie wyliczano w odrębnych tabelach z odnotowaniem wartości początkowej poszczególnych składników, daty rozpoczęcia umarzania, stawek procentowych, kwot umorzeniowych i łącznej wartości umorzenia. Przychody środków trwałych w 2006 r. dotyczyły: - 45.224,32 zł – boisko sportowe (wg wartości kosztów zaewidencjonowanych na koncie 080). Stwierdza się, powyższa kwota ta nie odzwierciedla rzeczywistej wartości tego środka trwałego zrealizowanego, jak opisano w innej części protokołu, systemem gospodarczym przy 128 pomocy pracowników zatrudnionych przez Urząd. W praktyce bowiem ewidencją, jako wartość tego środka trwałego, przyjęto sumę nakładów na zakup materiałów, a nie uwzględniono np. kosztów wynagrodzeń pracowników wraz pochodnymi, wartości gruntu itp. elementów, które powinny być brane pod uwagę zgodnie z Art. 7 ust. 1 ustawy o rachunkowości stanowiącym, że poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostrożności. - 8.600,00 zł – mikrociągnik - 5.150,00 zł – komputer Rozchody: - 24.606,74 – wartość ewidencyjna samochodu pożarniczego nieodpłatnie przekazanego (protokołem PT z 27.12.2006 r.), Komendzie Miejskiej Straży Pożarnej w Łomży jako eksponat na cele muzealne. - 6.516,22 zł – wartość ewidencyjna zlikwidowanego (rozebranego) budynku gospodarczego. Wymienione operacje (dotyczące przekazania samochodu pożarniczego i rozebrania budynku) udokumentowano dopiero po ustaleniu różnic inwentaryzacyjnych po inwentaryzacji, która miała miejsce w październiku 2006 r. Faktyczne daty przeprowadzenia tych operacji nie były udokumentowane. Jeśli idzie o rozbiórkę budynku można stwierdzić, że miała ona miejsce ok. 2004 r., co ma związek z rozpoczęciem w tym miejscu inwestycji – budowy hali sportowej. - 30.521,59 zł – wartość ewidencyjna środków trwałych (generalnie – sprzętu komputerowego) przekazanego na stan gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Piątnicy, który od 1 lipca 2006 r. rozpoczął samodzielną obsługę księgową (mowa o tym w cz. I protokołu). W związku z zaistniałą sytuacją postanowiono wydzielić bazę materialną – dotychczas GOPS korzystał z bazy materialnej Urzędu. Przekazano na stan GOPS także środki trwałe w używaniu (konto 013) o wartości 25.427,27 zł. b) ewidencję analityczną pozostałych środków trwałych (konto 013) prowadzono w księgach inwentarzowych – zaewidencjonowano na odrębnych stronach poszczególne rodzaje (biurka, krzesła itd.) zaś miejsce użytkowania (lub osoby użytkujące) zapisano ołówkiem w rubryce do tego przeznaczonej. Przychody konta 013 w sumie 30.305,57 zł udokumentowane były, j.n.: 129 - 27.879,19 zł - fakturami zakupu wyposażenia dla Urzędu. Na dowodach zakupu (fakturach) zamieszczono adnotacje określające sposób zapisania w ewidencji analitycznej (strona, pozycja). - 2.426,38 zł – nadwyżka ujawniona po rozliczeniu inwentaryzacji przeprowadzonej w 2006 r. W dokumentacji dotyczącej inwentaryzacji nie stwierdzono ustaleń w przedmiocie przyczyn powstania nadwyżek. Wartość nadwyżek (1 telefon + 11 pozycji mebli biurowych – fotele, krzesła itp.), wyspecyfikowanych w zał. nr 3 do protokołu z posiedzenia komisji inwentaryzacyjnej, jak wyjaśniła Pani Skarbnik, wyszacowano na podstawie cen ewidencyjnych podobnych składników będących na stanie kontrolowanej jednostki. W sumie rozchodów zasadniczą część (25.427,27 zł) stanowiła wartość ewidencyjna składników przekazanych na stan GOPS – mowa o tym wyżej. Ponadto zdjęto ze stanu składniki o wartości ewidencyjnej 219,15 zł stanowiące niedobór ujawniony po rozliczeniu wyników inwentaryzacji przeprowadzonej w 2006 r. Wniosek o zdjęcie ze stanu brakujących składników umotywowała Komisja tym, iż składniki te (krzesło, biurko, ogrzewacz - łącznie 4 pozycje) stanowiły składniki wyposażenia pomieszczenia na wysypisku śmieci, które w 2004 r. przekazano „w zarząd i użytkowanie dla Spółki Wodociągi Wiejskie”. 2.1. W/w wyniki inwentaryzacji świadczą o dokonywaniu w kontrolowanej jednostce operacji gospodarczych dotyczących przychodów i rozchodów składników majątkowych z pominięciem obowiązku jednoczesnego udokumentowania i zarachowania do ksiąg rachunkowych w danym okresie sprawozdawczym. Narusza to zasadę określoną w Art. 20 ust 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 76, po.694 ze zm.) stanowiącą, że do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. Zaniechanie bieżącego dokumentowania w/w operacji skutkowało również wykazywaniem w sprawozdawczości finansowej nieprawidłowych wyników w zakresie wartości mienia gminnego. 130 c) ewidencją analityczną do konta 020 prowadzono na kartach kontowych – analogicznie jak dla środków trwałych (konto 011). Do udokumentowania sald konta 020, określających wartość użytkowanych programów komputerowych, uwag się nie wnosi. d) ewidencję analityczną materiałów (konto 310) prowadzono na kartach kontowych. Kontem tym generalnie obejmowano elementy odzieży ochronnej i umundurowania dla członków OSP oraz stosunkowo niewielkie ilości sprzętu p. poż. (np. węże). Stan zapasów na koniec roku potwierdzony został w wyniku inwentaryzacji. Analizując unormowania wewnętrzne nie stwierdzono zapisów określających zasady gospodarowania w/w składnikami. Ustalono, że wydawane do użytku mundury i inne elementy (koszulki, hełmy, itp.) spisywano bezpośrednio w koszty (konto 400), co nie wynika z wewnętrznych uregulowań (polityki rachunkowości) kontrolowanej jednostki. W instrukcji, o której mowa w cz. I protokołu, w rozdziale poświęconym gospodarce magazynowej, opisano zasady przechowywania materiałów, zabezpieczania i udokumentowania obrotu. Jeśli idzie o materiały wydane z magazynu, w podrozdziale IV zawarto ogólnikowe zapisy o treści: „1. Magazynier wydaje materiały wg potrzeb. 2. Osoby polecające wydanie materiałów obowiązane są: a) zlecać wydawanie w ilościach zgodnych z rzeczywistymi potrzebami, b) dopilnować celowego i oszczędnego zużycia zgodnie z przeznaczeniem. 3. Magazynier dokonuje wydania materiałów, druków tylko i wyłącznie upoważnionym osobom.”. Nie zapisano sposobu (procedur) w zakresie realizacji celu wskazanego w podpunkcie b) ze wskazaniem czasokresów i zasad użytkowania oraz sposobu ewidencjonowania (np. w formie pozabilansowej - na karach wyposażenia poszczególnych członków OPS, z odnotowaniem dat, ilości, rodzajów). W praktyce nie było żadnej kontroli (sprawowanej w sposób udokumentowany) odnośnie ilości ubrań, umundurowania i sprzętu wydanego poszczególnym członkom OSP. 3. Sprawdzono stan ewidencyjny ze stanem faktycznym niektórych rzeczowych składników majątku (konto 013) w Urzędzie poprzez porównanie z zapisami w księdze inwentarzowej Urzędu, j.n.: 131 Nr strony pozycja: -5 8, 9 - stan zgodny - brak oznaczeń numerami inwentarzowymi; - 22 5, 6 - radiomagnetofon bez określonej marki i radio Sony – w obu przypadkach brak nr fabrycznego. Okazano dwa radiomagnetofony, w tym 1 marki Sony; - 32 1 - stan zgodny - brak oznaczeń numerami inwentarzowymi; - 39 1 - zapisano p.n. „aparat cyfrowy” bez bliższego określenia o jaki sprzęt chodzi; brak nr fabrycznego; okazano aparat fotograficzny marki HP.; - 41 1, 3 - stan zgodny - brak oznaczeń numerami inwentarzowymi; W toku kontroli okazano kontrolującemu przedmioty w ilości zapisanej w księdze, lecz z uwagi na brak oznaczeń numerami inwentarzowymi oraz odpowiednich opisów w księdze (przytoczonych wyżej) nie można ich było jednoznacznie zidentyfikować. Poza w/w sprawdzono wyrywkowo także inne przedmioty pod względem ich oznakowania i stwierdzono, że większość nie była oznakowana numerami inwentarzowymi i inicjałami jednostki. 3.1. Należy w tym miejscu wysunąć wniosek, że brak odpowiednich oznaczeń poszczególnych składników majtku i opisów w księdze inwentarzowej, a wskutek tego braku odpowiedniego nadzoru i kontroli, był przyczynkiem powstania różnic (j.w.) ujawnionych po rozliczeniu spisów z natury w 2006 r. Odpowiedzialność za składniki mienia w Urzędzie Gminy, w tym ich znakowanie, powierzona została inspektorowi Urzędu Panu Gońko – pkt 5 i 7 zakresu czynności z 28 październik 2003 roku. 132 Analiza dokumentacji z przeprowadzonej w 2006 r. inwentaryzacji składników majątkowych, w kontekście postanowień instrukcji inwentaryzacyjnej, o której mowa w cz. I protokołu, wykazała, że szereg postanowień instrukcji nie zostało należycie wykonane. Zapisano w instrukcji, m.in., że: „3. Obowiązkiem komisji inwentaryzacyjnej jest: a) rzetelne dokonanie spisu z natury wszystkich składników majątkowych w drodze spisu z natury poprzez liczenie, ważenie, dokonanie pomiarów obliczeń, b) prawidłowe i czytelne wypełnienie arkuszy spisowych, c) ustalenie przyczyn powstania różnic inwentaryzacyjnych, d) postawienie i umotywowanie wniosków co do sposobu rozliczania różnic inwentaryzacyjnych, e) dokonanie oceny przydatności posiadanych środków rzeczowych, f) postawienie i umotywowanie wniosków dotyczących zagospodarowania zapasów zbędnych i nadmiernych, usunięcia nieprawidłowości w przechowywaniu zapasów oraz wszelkich innych nieprawidłowości w gospodarce składnikami majątku stwierdzonych w czasie spisu, g) współudział w wycenie spisanych składników majątkowych, h) rozliczenie się z pobranych druków arkuszy spisowych…. 4. Do uprawnień i obowiązków Przewodniczącego Komisji inwentaryzacyjnej należy w szczególności: f/ dopilnowanie terminowego złożenia wyjaśnień odnośnie powstałych różnic inwentaryzacyjnych oraz ustalenie ich przyczyn a także stawianie wniosków w sprawie ich rozliczenia”. Stwierdzono, że arkusze spisowe (i dokonana na nich wycena) sporządzone zostały w postaci wydruków komputerowych, co nie odpowiada w/w wymogom instrukcji (ad l.p. 3 h) - wobec zastosowanej formy niemożliwe było dokonanie rozliczenia arkuszy spisowych przy pomocy księgi druków ścisłego zarachowania. Wobec przyjętego sposobu powstaje także wątpliwość, co do poprawności dokonywania spisu w tej formie. Spis z natury to czynność, której wyniki w momencie dokonywania powinny znaleźć odzwierciedlenie na piśmie (na arkuszu spisowym) i w dacie (w momencie sporządzenia) powinny być autoryzowane przez członków komisji. W instrukcji nie zamieszczono szczegółowych postanowień w kwestiach technicznego wypełniania 133 dokumentacji inwentaryzacyjnej – ze wskazaniem sposobu nanoszenia danych na arkusze i ich autoryzowania przez zespoły spisowe oraz daty, godziny itp. Należy zaznaczyć, że autoryzacja na drukach może stanowić element umożliwiający poprawne rozliczenie druków arkuszy wszak po to arkusz spisowy określony został jako druk podlegający rozliczeniu, by przypisany mu numer ewidencyjny mógł być zastosowany tylko jednokrotnie, a co z tego wynika by dane zamieszczone na w arkuszu nie mogły być zmieniane. Pani Zofia Tomaszewska, będąca jednym z członków komisji inwentaryzacyjnej stwierdziła, że komisja dokonywała spisu w tzw. brudnopisie skąd przy udziale Skarbnika i członków Komisji, przenoszono wyniki, przy jednoczesnej weryfikacji z ewidencją księgową, na elektroniczny nośnik a następnie dokonano wydruku i w tym momencie dokonano autoryzacji. W protokole Komisji określającym powstanie różnic zawarto tylko ogólnikowe opisy przyczyn powstania niedoborów. Nie ma w protokole kompletu dokumentacji (np. w postaci wyjaśnień osób odpowiedzialnych), z której Komisja wywiodła swoje wnioski. Jedynie w przedmiocie przyczyn likwidacji (rozebrania) budynku gospodarczego, o wartości ewidencyjnej 6.516,22 zł, Pan Wójt złożył lakoniczne oświadczenie (motywując rozpoczęciem inwestycji w tym miejscu), nie wskazał jednak sposobu likwidacji, poniesionych z tym kosztów, ewentualnego odzysku materiałów. W trakcie kontroli Pan Wójt wyjaśnił, że budynek rozebrano systemem gospodarczym przy pomocy własnych pracowników – gruz wykorzystano do zasypania bagnistego placu (mowa o tym w innej części protokołu). W opisanym stanie dokumentacji poinwentaryzacyjnej można wysunąć wniosek, że Komisja nie w pełni wykonała obowiązki nałożone w/w postanowieniami instrukcji (ad l.p. 3 lit c, d, 4 lit f). Nie było w dokumentacji poinwentaryzacyjnej żadnych wniosków dotyczących oceny przydatności składników majątku i nieprawidłowości w gospodarowaniu (ad l.p. 3 lit. e, f). 5. Kontrolowana jednostka nie posiadała na stanie na 1.01.2006 r., a także nie planowała i nie nabywała w okresie objętym kontrolą, akcji i udziałów w obcych podmiotach gospodarczych oraz innych długotrwałych aktywów finansowych. 6. Nie stwierdzono naruszenia zasad reprezentacji w zakresie składania oświadczeń woli w imieniu kontrolowanej jednostki samorządu terytorialnego. 134 7. Informacja o stanie mienia komunalnego, załączona do projektu budżetu na 2005 r., odnośnie wartości sporządzona została zgodnie z danymi ewidencji księgowej, lecz, jak opisano w cz. V protokołu, nie zawierała kompletu informacji o sposobie zagospodarowania nieruchomości wg wymogów zapisanych w uchwale Rady Gminy Nr 206/XXVIII/02 z 31 stycznia 2002 roku i zmieniona uchwałą Nr 25/IV/07 z dnia 21 stycznia 2007 roku w sprawie procedury uchwalania budżetu oraz rodzajów i szczegółowości materiałów informacyjnych towarzyszących projektowi budżetu. 8. Gospodarowanie nieruchomościami (dochody, rozliczenia) opisano w poszczególnych częściach protokołu. 9. Stwierdzono, że Wójt jako organ wykonawczy kontrolowanej j.s.t. nie sporządził planu wykorzystania gminnego zasobu nieruchomości, a zatem nie wypełnił obowiązku nałożonego przepisami Art.25 ust.2 w związku z Art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz.2603 ze zm.) VI. Zadania zlecone i realizowane w ramach porozumień 1. Na realizacje zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych (§ 2010) kontrolowana jednostka w 2006 roku otrzymała dotacje (netto - po uwzględnieniu kwot niewykorzystanych, zwróconych w obowiązkowym terminie) w wysokości 3.366.184 zł. 2. 3.170.711 zł (tj. 94,19 %)wyniosły dotacje otrzymane na zadania z zakresu opieki społecznej – dział 852, z tego na świadczenia rodzinne (rozdział 85212) przypada kwota 2.713.696 zł, składki na ubezpieczenia zdrowotne (rozdział 85213) 5.246 zł, zasiłki i pomoc w naturze 56.474 zł, usługi opiekuńcze (rozdział 85228) 25.595 zł, usuwanie skutków klęsk żywiołowych 369 700 zł, Ponadto na realizację zadań własnych z zakresu opieki społecznej (§ 2030) uzyskano dotacje na sumę 431.247zł, w tym: 135 - 110.501 zł – na wypłatę zasiłków okresowych - 158.000 zł – na utrzymanie OPS - 162.746 zł – na dożywianie dzieci Kierownikiem Ośrodka Pomocy Społecznej jest Pani Elżbieta Surawska – upoważniona do wydawania decyzji administracyjnych dotyczących przyznawania pomocy społecznej. Według przedstawionej przez nią ewidencji w I półroczu 2006 r. do Ośrodka Pomocy Społecznej w Piątnicy wpłynęło 157 wniosków o przyznanie pomocy i tyle wydano decyzji, z tego: - pozytywnych - 155 - odmownych – 2 Sprawdzono udokumentowanie w zakresie pomocy (wniosek ubiegającego się, wywiad środowiskowy, orzeczenia, oświadczenia, zaświadczenia o wysokości dochodu itp.) przyznanej decyzjami j.n.: Numer decyzji Data Rodzaj zasiłku (pomocy) PS.I.8125-10/06 17.02.2006 posiłki w szkole PS.I.8123-3/06 25.01.2006 okresowy PS.I.8123-9/06 02.02.2006 okresowy PS.I.8123-10/06 06.02.2006 okresowy PS.I.8123-11/06 02.02.2006 okresowy PS.I.8123-12/06 06.02.2006 okresowy PS.II.8121-8/06 15.02.2006 celowy PS.II.8121-9/06 08.02.2006 celowy PS.II.8123-13/06 16.02.2006 okresowy PS.II.8123-14/06 08.02.2006 okresowy PS.III.8121-3/06 23.03.2006 celowy PS.III.8121-4/06 25.04.2006 celowy PS.III.8121-5/06 14.06.2006 celowy PS.I.8122-1/06 03.04.2006 stały PS.I.8122-11/04 20.04.2004 stały 136 PS.I.8122-5/04 20.04.2004 stały W wyniku kontroli nieprawidłowości nie stwierdzono. Wysokość pomocy wyliczana była przy pomocy programu komputerowego. 3. Poza dotacjami na zadania opieki społecznej, o których mowa w pkt.2, na pozostałe zadania uzyskano stosunkowo niewielkie dotacje (na sumę 195.473 zł) j.n.: - 49 780 zł – zwrot części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej przez producentów rolnych oraz pokrycie kosztów postępowania w sprawie zwrotu, - 106.000 zł - ewidencja ludności, USC i sprawy wojskowe, - 1.615 zł - aktualizacja spisu wyborców, - 38 077 zł – wybory do rad gmin, rad powiatów i samorządów województw. W wyniku kontroli nieudokumentowanych wydatków na powyższe zadania, realizowane ze środków otrzymanych dotacji, nie stwierdzono (szczegółową kontrolą objęto dowody z miesiąca października 2006 r.). Prawidłowość udokumentowania w zakresie zwrotów części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego sprawdzono w oparciu o ewidencję i dokumentację prowadzoną w Wydziale Rolnictwa, Podatków i Usług. Ogółem w 2006 r. wpłynęło 237 wniosków (2.997,2933 ha zgłoszonych użytków) o zwrot podatku wraz z fakturami za zakup oleju. Sprawdzono dokumentację (wnioski, faktury, powierzchnia użytków rolnych) dotyczącą pierwszych 20 pozycji w ewidencji (na sumę wypłat - 2.691,22 zł) – nieprawidłowości nie stwierdzono. Wysokość kwot do zwrotu wyliczono prawidłowo w oparciu o obowiązującą w 2006 r. stawkę (0,45 zł/l; do 86 l na ha fizyczny użytków rolnych). VIII. Rozliczenia finansowe z jednostkami organizacyjnymi 1. Rozliczenia jednostek organizacyjnych, będących jednostkami budżetowymi prowadzono za pośrednictwem kont 222 i 223. Jak wskazano w cz. III protokołu na kontach 222 i 223 salda nie wystąpiły. Do udokumentowania przebiegu rozliczeń uwag się nie wnosi. Zrealizowane dochody i wydatki 137 księgowano na podstawie okresowych sprawozdań jednostkowych, jeśli idzie o jednostki organizacyjne oświaty w sumach zbiorczych, co ma związek z formą obsługi księgowej i przepływu środków pieniężnych – dokonywanych za pośrednictwem rachunku bankowego Zespołu Obsługi Szkół w Piątnicy. Poprzez odrębne konta analityczne rozliczono GOPS, który, jak opisano w cz. I protokołu, od II półrocza 2006 r. rozpoczął samodzielną obsługę księgową. Na koniec 2006 r. zrealizowane dochody jednostek odprowadzone zostały na rachunek budżetu w całości, środki otrzymane z budżetu na realizację wydatków budżetowych rozliczone zostały również w całości. Nieprawidłowości w zakresie ewidencji rozliczeń z jednostkami organizacyjnymi nie stwierdzono. IX. Wykonanie zarządzenia pokontrolnego Wystąpienie pokontrolne i informację o sposobie wykonania zaleceń wskazano w części I protokołu. Analizując treść udzielonych odpowiedzi w odniesieniu do stanu faktycznego ustalonego w czasie niniejszej kontroli stwierdzono, że zalecenia nie zostały w całości zrealizowane zgodnie z zaleceniami, a mianowicie: - ad pkt. 4 - nadal nieprawidłowo klasyfikowanie są niektóre dochody i wydatki budżetu, - ad pkt. 5 - nie podjęto czynności, przewidzianych przepisami (przywołanymi w treści protokołu), w stosunku do najemców lokali mieszkalnych zalegających z zapłatą opłat czynszu, - ad pkt. 6 – nie oznakowano środków trwałych inicjałami jednostki i numerami inwentarzowymi. Integralną część protokołu stanowią następujące załączniki: 1. Protokół kontroli kasy. 2.Struktura organizacyjna Urzędu – kserokopia załącznika do Regulaminu Organizacyjnego 3. Kserokopia wyroku sądowego z 26 czerwca 2006 r. 4. Wyjaśnienie Wójta w kwestii zaległości w opłacaniu należności z tytułu czynszów. 138 5. Plik kserokopii dokumentów dotyczących sprzedaży nieruchomości (forty) 6. Podanie o udostępnienie placu pod wiatę, 6.1. Wyjaśnienie Wójt Gminy w kwestii użyczenia nieruchomości gminnej 7. Wybrane fragmenty s.i.w.z. – przetarg na budowę hali sportowej 8.1.-8.8. - Wybrane dokumenty złożone do przetargu przez EKOBUD, określające zdolność do wykonania zamówienia 9. Umowa z 14.04.2004 r z EKOBUDEM o roboty budowlane 9.1. Harmonogram rzeczowo finansowy 9.2.1.- 9.2.5 Aneksy do umowy z EKOBUDEM 10. Polisa Towarzystwa UNIQA – zabezpieczenie należytego wykonania umowy na sumę 197.879,34 zł 11. Ewidencja analityczna kosztów budowy hali (konto – 080) 12.1.-12.11. Zestawienie dokumentów obrazujących koszty przygotowania dokumentacji. 12.11.1. Wyjaśnienie Pana Leona Pietruszko w kwestii zlecania wykonania przyłącza do sieci elektrycznej. 13. Faktura z 24 czerwca 2004 r.za wykonanie badań geotechnicznych 14. Wyjaśnienie Pana Leona Pietruszko w kwestii braku inwentaryzacji końcowej robót na dzień rozwiązania umowy z EKOBUDEM 15. Faktura EKOBUDU Nr 14/07/2004 r. z 27 lipca2004 r. na sumę brutto 314.344,77 zł 16. Rachunek z 14.10.2004 r. na kwotę 4.243,65 zł za pełnienie funkcji inspektora 17. Faktura EKOBUDU Nr U/00011/05 r. z 28.02.2005 r. na sumę brutto 304.188,55 zł 17.1.-17.17.Plik dokumentów (zestawienie podmiotów i kwot przekazanych wierzytelności, umowy cesji, wyciągi bankowe, rachunek za nadzór) 17.18. Rachunek z 11.04.2005 r. na kwotę 4.106,54 zł za pełnienie funkcji inspektora, 18.- 18.3. Faktura EKOBUDU Nr 00069/05 r. z 20.09.2005 r. na sumę brutto 300.069,78 zł i dowody zapłaty oraz rachunek za nadzór, 19-19.3. Faktura EKOBUDU Nr U 0072/05 r. z 24.10.2005 r. na sumę brutto 302.000,00 zł, protokół odbioru wykonanych robót, dowody zapłaty na rzecz EKOBUDU i rachunek za nadzór, 139 20 -20.3. Faktura EKOBUDU Nr U 0074/05 r. z 28.11.2005 r. na sumę brutto 324.712,49 zł, protokół odbioru wykonanych robót, dowody zapłaty na rzecz EKOBUDU i rachunek za nadzór, 21.-21.15. Faktura EKOBUDU Nr U 0075/05 r. z 16.12.2005 r. na sumę brutto 191.728,61 zł wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i plikiem dokumentów dot. płatności, 22. Pismo Pani Skarbnik z dnia 28 grudnia 2005 r. skierowane do Wójta 23. Pismo Pani Skarbnik z dnia 29 grudnia 2005 r. skierowane do Wójta 24. Umowa podwykonawstwa z 3 czerwca 2005 z firmą Zieja 24.1.-24.1.1. Pismo przewodnie z 20.06.2005 r. Ekobudu i w załączeniu umowa przelewu wierzytelności Ekobudu w stosunku do Urzędu Gminy w kwocie 186.246,80 zł. 24.2. Umowa podwykonawstwa z 25.08.2005 roku z firmą Wycena Spółka z o.o. z Łomży 24.2.1. Wypowiedzenie umowy z „Wyceną” 13 października 2005 r. 24.3. Umowa dnia 12.11.2005 r. z firmą Usługi Budowlane Wojciech Wojtecki 24.4.-24.4.7. Umowa z 18 października 2004 r. Ekobudu z Bankiem Polskiej Spółdzielczości S.A. Oddział w Łomży i plik dokumentów towarzyszących 24.5.1. -24.5.6. Wypowiedzenie umowy przelewu wierzytelności i porozumienia z Bankiem, korespondencja w kwestii rozliczeń wynikających z umowy cesji z 18 października 2004 r. oraz zawiadomienie o spłacie długu 24.6-24.6.9. Plik dokumentów dotyczących powiązań i rozliczeń EKOBUDU z Panem Zbigniewem Józefem Bąkiem i reprezentowaną przez niego firmą CFT Centrum FinansowoTowarowe Sp. z o.o. 24.7. – 24.7.6. Umowa z 30.09.2005r. z firmą Consulting Devlopment Mariola Sawicka z Białegostoku wraz z aneksami 24.8. Umowa Ekobudu podwykonawstwa zawarta 15.05.2006 r. z firmą Zakład Instalacji Sanitarnych Andrzej Wietocha z Radziłowa 24.9. -24.9.3 Umowa Ekobudu podwykonawstwa zawarta 31.05. 2006 r., wraz z 3 aneksami, z firmą PP-HU „Warmes” Waldemar Siwik z Małego Płocka, 24.9.4. Wyjaśnienie Pana Wójta w kwestii jego wiedzy na temat zakresu robót wykonywanych przez podwykonawców, 24.10. Umowa Ekobudu (bez daty) z firmą MIXBET Daniel Jesionek z Łomży 24.11. Umowa Ekobudu z 24.08.2006 r. z P-U-H MDM Marek Roman z Ełku, 140 24.12. Umowa Ekobudu z 11.09.2006 r. z firmą NA SKRAJU MIASTA z Warszawy, 24.13. Rachunek z 1.02.2006 r. na kwotę 6.971,95 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru, 24.13.1. Faktura z 14.02.2006 r. na kwotę 14.493,60 zł Mazowieckiej Spółki Gazownictwa, 24.14. Faktura EKOBUDU Nr 4/1/05/2006 z 22.05.2006 r. na sumę brutto 393.864,26 zł 24.14.1- 24.14.15. Protokół odbioru wykonanych robót oraz dokumenty określające sposób rozliczeń z wierzycielami Ekobudu faktury Nr 4/1/05/2006 z 22.05.2006 r 24.15. Pismo Skarbika do Radcy prawnego Urzędu 24.16. Wyjaśnienie Wójta z 12.07.2007 r. 24.17. Oświadczenie firmy Warmes, że kwota 102.480 zł została jej wypłacona w dniu 21 czerwca 2006 r., 24.18.- 24.18.10. - Faktura EKOBUDU Nr 5/07/2006 z 06.07.2006 r. na sumę brutto 477.060,31 zł, wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty, 24.19. -24.19.1. Rachunek z 1.06.2006 r. na kwotę 5.317,17 zł i z 10.07.2006 r. na kwotę 6.193,26 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru, 24.20.-24.20.13. Faktura EKOBUDU Nr 6/09/2006 z 13.09.2006 r. na sumę brutto 435.627,38 zł, wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty, 24.21. Pismo kierowane do Wójta przez Ekobud informujące o sytuacji związanej z niewywiązywaniem się firmy Devlopment z robót malarskich i zleceniu ich firmie Warmes, 24.22. Rachunek z 18.09.2006 r. na kwotę 4.033,62 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru, 24.23. Faktura z 20.09.2006 r. na sumę 1.200 zł za projekt przyłącza kablowego, 24.24.-24.24.12. Faktura EKOBUDU Nr 7/10/2006 z 9.10.2006 r. na sumę brutto 425.505,35 zł, wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty, 24.25. Wyjaśnienie Wójta 24.26-24.26.16. Umowa Nr 206/4/167 z 4 października 2004 r. z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (działającego w imieniu i na rzecz Ministerstwa Edukacji Nauki i Sportu) oraz dokumentacja określającą przebieg rozliczeń dotacji, 24.27.-24.27.1. Umowa Nr 7/05 z 9 września 2005 r. z Województwem Podlaskim, na dofinansowanie budowy hali ze środków PERON, , 141 24.27.2. Zestawienie rozliczeń dotacji, 24.28. Rachunek z 11.10.2006 r. na kwotę 5.176,33 zł za pełnienie funkcji inspektora nadzoru, 24.29.-24.29.1. Faktura Nr 335/2006 z 30.10.2006 r. na sumę brutto 4.500,01 zł, 24.30. Pismo Ekobudu z 2 listopada 2006 r. określające sposób rozliczenia należności z przyszłej faktury, Nr 30.1. Porozumienie z Ekobudem w sprawie rozliczenia długu na kwotę 219.557,20 zł, 24.31. Pismo Wójta do Ekobudu z 10 listopada 2006 r. wzywające do terminowego wykonania robót oraz natychmiastowego uregulowania należności w wysokości 219.557,20 zł, 31.1. Wykaz należności od Ekobudu składających się na sumę 219.557,20 zł, 24.32.- 24.32.10. Faktura EKOBUDU Nr 8/12/2006 z 9.10.2006 r. na sumę brutto 541.597,25 zł , wraz z protokołem odbioru wykonanych robót i innymi dokumentami określającymi sposób zapłaty, 24.33. Rozwiązanie umowy z Ekbudem na budowę hali sportowej z dniem 13 grudnia 2006 r., 24.33.1. Pismo Wójta 13 grudnia 2006 r. do Ekobudu wzywające do zapłaty kar umownych i innych kwot należnych Gminie, 24.33.2. Wykaz roszczeń wobec Ekobudu na sumę 219.557,20 zł, 24.34. Wyjaśnienie Wójta z 16.07.2007 r., 24.34.1. Zestawienie faktur firmy Ekobud opłaconych od początku realizacji inwestycji, ze wskazaniem podmiotów, na rzecz których przelewano środki, 24.35 - 24.35.3. Umowa Nr GPT.342-1/04/2007 zawarta 10 stycznia 2007 r. z firmą „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy wraz z 3 aneksami, 24.35.4. Wyjaśnienie Pani Skarbnik w kwestii aneksów do w/w umowy, 24.35.5. Pismo Wójta z 07.08.2007 r. o rezygnacji z realizacji „ogrodzenia kortu tenisowego wycenionego na kwotę 90.960,98 zł netto”, 24.36. Zawiadomienie z 20 grudnia 2006 r. skierowane do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, 142 24.36.1. Oferta („Formularz wykonawczy”) firmy „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy na „dokończenie budowy Gminnej Hali sportowej w Piątnicy” za cenę 2.014.098 zł, 24.36.2. Wyjaśnienie Wójta z 1.08.2007 r. 24.36.3. Kosztorys inwestorski na dodatkowe roboty budowlane, 24.37-24.37.4. Zestawienie sporządzone przez Skarbnika i plik faktur, wraz z dowodami towarzyszącymi (protokoły odbioru, wyciągi bankowe), zapłaconych i zarachowanych w koszty w okresie realizacji inwestycji przez firmę „Na Skraju Miasta”, 24.37.5. Umowa nr 05/03 2007 z dnia 27.03.2007 r. zawarta przez firmę „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy z firmą „Eversport” z Warszawy, 24.37.6. Umowa nr 01-/05/2007 z dnia 11.05.2007 r. zawarta przez firmę „Na Skraju Miasta” S.A. z Warszawy z firmą TBM Development Spółka z o.o. z Warszawy, 24.37.7.- 24.37.7.3. Faktury (4 szt.) za nadzór budowlany, 24.38.- 24.38.5. Zestawienie wartości robót dodatkowych zleconych Ekobudowi wraz z protokołami konieczności oraz oświadczenie Wójta i Skarbnika w kwestii zarachowania ich wartości, 24.39. Plik dokumentów dotyczących umowy ubezpieczenia należytego wykonania zamówienia publicznego w Towarzystwie Ubezpieczeń UNIQA oraz korespondencja w sprawie odszkodowania, 24.39.1. Wyjaśnienie Wójta w kwestii egzekwowania odszkodowani od w/w Towarzystwa, 24.40. Zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, 24.40.1. Umowy z radcą prawnym, faktura i udzielone pełnomocnictwo (plik), 24.41.-24.46. Pliki dokumentacji w sprawach sadowych o zapłatę należności (pozwy, wyroki, uzasadnienia itp.), 24.47. Pismo W. Siwika w sprawie rozliczenia kwoty 73.943,41 zł z tytułu wyroków sądowych, 24.48. Konto 240 obrazujące rozliczenia z tytułu roszczeń Gminy wobec Ekobudu. 143 Na tym protokół zakończono. Ustalenia zawarte w protokole zostały omówione z Wójtem – kierownikiem kontrolowanej jednostki przy współudziale Skarbnika Gminy. Wójta powiadomiono o prawie odmowy podpisania protokołu i złożenia w ciągu 3 dni od daty jego otrzymania pisemnych wyjaśnień, co do przyczyny tej odmowy, zgodnie z pkt 9 ppkt 9 załącznika Nr 2 do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb, liczby członków kolegium i trybu postępowania (DZ. U. Nr 167 poz. 1747). Protokół sporządzono w 2 jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden pozostawiono kierownikowi kontrolowanej jednostki. Kontrolę odnotowano w książce kontroli pod poz. Nr 2 z dnia 14 sierpnia 2007 r. Piątnica, 14 sierpnia 2007 r. Podpisy inspektorów: .................................. ...................................................... ................................... ......................................................