D - Sąd Okręgowy

Sygnatura akt VII U 696/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 kwietnia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: SSO Liliana Gambal
Protokolant: Kalina Tanaś
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 kwietnia 2014 r. w J.
odwołania J. W.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.
z dnia 20 lutego 2013 r., znak: (...)
w sprawie J. W.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.
o prawo do emerytury
zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.z dnia 20 lutego 2013 r., znak: (...) w ten sposób, że
przyznaje wnioskodawcy J. W.prawo do emerytury od dnia 1 stycznia 2013 r.
Sygn. akt VII U 696/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 20.02.2013 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.odmówił J. W.prawa
do emerytury na podstawie przepisów ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz.43 ze zm.), w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę
przesłanki 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca
udokumentował 8 lat, 6 miesięcy i 14 dni takiej pracy. Jako pracy w szczególnych warunkach nie uwzględniono
okresów zatrudnienia:
- od 24.04.1979 r. do 17.07.1981 r. w Zakładzie (...) w B. oraz
- od 17.03.1975 r. do 26.03.1979 r. w (...) Oddział w D..
J. W. wniósł od powyższej decyzji odwołanie, domagając się przyznania prawa do emerytury w związku z pracą w
warunkach szczególnych w kwestionowanych przez organ rentowy okresach zatrudnienia w Zakładzie (...) w B. oraz
w (...) Oddział w D. na stanowisku operatora żurawia, a także w okresach zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A.
w J. od 01.10.1994 r. do 17.01.1998 r., od 18.03.1998 r. do 30.04.1998 r. oraz od 01.07.1998 r. do 24.07.1998 r. na
stanowisku kierowcy – operatora dźwigu.
W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. wniósł o jego oddalenie, argumentując
jak w zaskarżonej decyzji.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
J. W., urodzony (...) był m. in. zatrudniony w:
• (...) Oddział w D. w okresie od 17.03.1975 r. do 26.03.1979 r., w tym: od 17.03.1975 r. do 07.12.1975 r.
na stanowisku pomocnika operatora, od 08.12.1975 r. do 21.12.1978 r. na stanowisku operatora żurawia
samojezdnego i od 22.12.1978 r. do 26.03.1979 r. na stanowisku kierowcy kolumny;
• Zakładzie (...) w B. w okresie od 24.04.1979 r. do 17.07.1981 r. na stanowisku operatora żurawia;
• Przedsiębiorstwie (...) S.A. w J. od 01.10.1994 r. do 10.07.1995 r., od 26.07.1995 r. do 17.01.1998 r. oraz od
18.03.1998 r. do 24.07.1998 r. na stanowisku kierowcy – operatora dźwigu.
Wnioskodawca w dniu 06.12.1975 r. nabył uprawnienia do obsługi ciężkich maszyn budowlanych i drogowych i
od dnia 08.12.1975 r., w powyższych okresach zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako
maszynista ciężkich maszyn budowlanych, pracując na budowach bądź – podczas zatrudnienia w Przedsiębiorstwie
(...) – przy budowie rurociągów. Jako kierowca w okresie zatrudnienia w (...) wnioskodawca był kierowcą samochodu
ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, prowadząc betonowóz.
/dowód: świadectwa pracy z dnia: 27.03.1979 r., 29.07.1981 r. oraz za okresy
zatrudnienia w (...) S.A. – k.16, 17, 23-33 akt emerytalnych;
akta osobowe z okresu zatrudnienia w (...), w tym:
odpis uprawnień z 07.12.1975 r. (k.3), wniosek o przeniesienie (k.11), angaże
(k.12, 13);
akta osobowe z okresu zatrudnienia w (...) w B., w tym:
umowa o pracę (k.3), karty obiegowe;
akta osobowe z okresu zatrudnienia w (...), w tym: umowy o pracę;
zeznania wnioskodawcy – e-protokół z 16.09.2013 r. 00:08:48 i dalej oraz z
02.04.2014 r. 00:09:30 i dalej;
zeznania J. K. – e-protokół z 16.09.2013 r. 00:21:50 i dalej;
zeznania R. K. – e-protokół z 16.09.2013 r. 00:33:10 i dalej;
zeznania A. Ż. – e-protokół z 02.04.2014 r. 00:02:40 i dalej/
W dniu 23.01.2013 r. J. W. złożył wniosek o emeryturę, który decyzją z dnia 20.02.2013 r. został rozpoznany
odmownie, w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę przesłanki 15 lat wykonywania pracy w szczególnych
warunkach.
/dowód: wniosek z dnia 23.01.2013 r. – k.1 akt emerytalnych;
decyzja z dnia 20.02.2013 r. – k.80 akt emerytalnych/
Wnioskodawca przystąpił do OFE, jednak wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE
na dochody budżetu państwa. Na dzień 01.01.1999 r. udokumentował ponad 25-letni łączny okres składkowy i
nieskładkowy.
/bezsporne/
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z art.184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.
z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku
emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983
r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnił
warunki:
- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat, dla mężczyzn,
- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na
rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa,
- w dniu 01.01.1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres
zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy wynoszący co najmniej 15 lat.
W myśl § 1 wskazywanego wyżej rozporządzenia pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze, są pracownicy wykonujący prace wymienione w § 4-15 oraz w wykazach stanowiących
załączniki do rozporządzenia. Także właściwi ministrowie ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy
stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.
Zaskarżoną decyzją odmówiono wnioskodawcy prawa do emerytury podając, że nie spełnił on warunku posiadania
15 lat pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca udokumentował jedynie 8 lat, 6
miesięcy i 14 dni takiej pracy z tytułu zatrudnienia w (...) Oddział w J. oraz w (...) Zakładach (...) w B.. Pozostałe
przesłanki uprawniające do nabycia prawa do emerytury były bezsporne.
J. W. wniósł od powyższej decyzji odwołanie domagając się przyznania prawa do emerytury w związku z pracą
w warunkach szczególnych. W toku postępowania wskazywał, że w warunkach szczególnych pracował będąc
zatrudnionym: w (...) Oddział w D. w okresie od 17.03.1975 r. do 26.03.1979 r., w Zakładzie (...) w B. w okresie od
24.04.1979 r. do 17.07.1981 r. oraz w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w J. w okresach od 01.10.1994 r. do 10.07.1995 r., od
26.07.1995 r. do 17.01.1998 r. oraz od 18.03.1998 r. do 24.07.1998 r.
Należy zauważyć, że co do zasady w myśl § 2 ust.2 ww. rozporządzenia, okresy pracy w szczególnych warunkach
stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych
warunkach lub w świadectwie pracy. Jednakże w postępowaniu sądowym możliwe jest również dowodzenie
zatrudnienia w szczególnych warunkach także za pomocą innych środków niż wskazane w tym przepisie (por. uchwała
SN z 27.05.1985 r., III UZP 5/85; uchwała SN z 21.09.1984 r., III UZP 48/84).
Mając to na uwadze Sąd dopuścił dowód m. in. z zeznań świadków oraz wnioskodawcy, a także z akt osobowych
wnioskodawcy z poszczególnych okresów zatrudnienia. Przeprowadzone postępowanie wykazało, że wnioskodawca
posiada 15-letni staż pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych. Jak
wynika z akt osobowych z okresu zatrudnienia w (...), tj. z umów o pracę oraz z poszczególnych angaży, a
także z książeczki uprawnień, wnioskodawca w dniu 06.12.1975 r. nabył uprawnienia do obsługi ciężkich maszyn
budowlanych i drogowych i od dnia 08.12.1975 r. do dnia 21.12.1978 r. pracował na stanowisku operatora żurawia
samojezdnego, zaś od dnia 22.12.1978 r. do dnia 26.03.1979 r. na stanowisku kierowcy kolumny. W świadectwie pracy
z dnia 27.03.1979 r. wskazano przy tym, że za pracę na stanowisku kierowcy wnioskodawca otrzymywał stosowny
dodatek za prowadzenie pojazdu, co potwierdza jego twierdzenia, że był wówczas kierowcą samochodu ciężarowego –
betonowozu. Praca wnioskodawcy stanowiła zatem pracę o której mowa w wykazie A dziale VIII poz.2 rozporządzenia
RM z dnia 07.02.1983 r., tj. pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej
3,5 tony.
W pozostałych wnioskowanych okresach zatrudnienia, począwszy od 08.12.1975 r. do 21.12.1978 r. w (...), a następnie
w Zakładzie (...) w B. w okresie od 24.04.1979 r. do 17.07.1981 r. oraz w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w J. od 01.10.1994
r. do 10.07.1995 r., od 26.07.1995 r. do 17.01.1998 r. oraz od 18.03.1998 r. do 24.07.1998 r. wnioskodawca stale i w
pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako maszynista ciężkich maszyn budowlanych, pracując na budowach bądź
– podczas zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) – przy budowie rurociągów. Sąd miał na uwadze, że w dokumentacji
osobowej wnioskodawcy ze wszystkich okresów zatrudnienia, w tym w szczególności w umowach o pracę i angażach,
konsekwentnie wskazywano, że wnioskodawca pracował wówczas odpowiednio na stanowiskach operatora żurawia
bądź kierowcy – operatora dźwigu. W ocenie Sądu, zważywszy na działalność poszczególnych przedsiębiorstw,
zajmujących się obsługą budów, brak było przy tym podstaw, aby podważać zeznania świadków zatrudnionych w
zbliżonych okresach, w tych samych zakładach pracy, podających, że wnioskodawca stale pracował wówczas na
budowach, obsługując dźwigi na samochodach marki T. lub S.. Reasumując, wykonywana przez wnioskodawcę w ww.
okresach praca, pokrywała się z pracą określoną w wykazie A dziale V poz.3 stanowiącym załącznik do rozporządzenia
RM z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze, tj. pracą maszynistów ciężkich maszyn budowlanych. Wskazywanie dalszych przepisów
branżowych należało uznać za zbędne. Sąd zważył bowiem, że są to przepisy już nieobowiązujące, mające obecnie
jedynie charakter pomocniczy, istotny dla celów interpretacyjnych, a nie prawny. O pracy w szczególnych warunkach
decyduje przede wszystkim jej charakter, a nie nazewnictwo oraz restrykcyjne podejście do wykazujących ją środków
dowodowych.
Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że wnioskodawca spełnił przesłankę co najmniej 15 lat pracy w szczególnych
warunkach i na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
Określając początek nabycia prawa do emerytury Sąd miał na uwadze treść art.129 ust.1 ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia
powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano
decyzję z urzędu. Ponieważ wnioskodawca złożył wniosek w styczniu 2013 r. Sąd za datę początkową powstania
uprawnienia przyjął pierwszy dzień tego miesiąca.