Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny

Raport roczny z wykonania zadania:
Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny NUKAT (www.nukat.edu.pl). Prowadzenie katalogu oraz
koordynacja współpracy naukowych bibliotek polskich w zakresie jego budowania w 2007 r.
Jednostka prowadząca zadanie:
Centrum NUKAT Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie
Odpowiedzialna za wykonanie:
mgr Maria Burchard, st. kustosz dyplomowany
00 312 Warszawa, ul. Dobra 56/66, fax: 552 56 59;
e-mail: [email protected]
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie......................................................................................................................................... 3
1. Najważniejsze prace rozwojowe wykonane z wykorzystaniem katalogu centralnego NUKAT........... 3
1) Wykaz wykonanych zadań.............................................................................................................. 3
Prowadzenie bazy NUKAT ............................................................................................................. 3
Budowanie centralnej informacji ..................................................................................................... 4
Obsługa współkatalogowania ......................................................................................................... 4
Współpraca z zagranicą ................................................................................................................. 5
Działania na rzecz spójności systemu centralnej informacji........................................................... 5
Działalność edukacyjna i naukowa Centrum NUKAT..................................................................... 6
2) Opis najważniejszych prac związanych z prowadzeniem
współkatalogowaniem wykonanych w Centrum NUKAT .............................................................. 6
2. Wykorzystania katalogu NUKAT do wykonywania innych zadań ....................................................... 8
3. Informacja o bieżących kosztach utrzymania katalogu centralnego NUKAT
i źródłach ich finansowania w 2007 r. ................................................................................ 8
Załącznik 1. Wyniki pracy ...................................................................................................................... 11
Załącznik 2. Infrastruktura informatyczna i oprogramowanie katalogu centralnego NUKAT................ 14
Załącznik 3. Referaty i prezentacje wygłoszone przez pracowników
Centrum NUKAT na konferencjach i warsztatach. ........................................................... 15
Załącznik 4. Publikacje pracowników Centrum NUKAT........................................................................ 16
Załącznik 5. Tabela aktywności bibliotek katalogujących w NUKAT w 2007 r...................................... 17
2
WPROWADZENIE
Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny NUKAT budowany jest metodą współkatalogowania przez
polskie biblioteki naukowe i stanowi źródło gotowych rekordów do budowania katalogów lokalnych.
Dotyczy współkatalogowania zasobów polskich bibliotek naukowych realizowanego na podstawie
powszechnie uznanych na świecie merytorycznych standardów bibliotekarskich oraz standardów
wymiany danych (MARC 21, Library of Congress Subject Headings, ISO 2709 oraz UNICODE). Jest
narzędziem umożliwiającym oszczędne i racjonalne budowanie centralnej informacji o zbiorach
polskich bibliotek w skali kraju oraz za granicą poprzez współpracę z największym katalogiem
centralnym świata OCLC (Online Center Library Catalog) oraz uczestniczenie w ogólnoświatowym
projekcie Google Scholar. Umożliwia także oszczędne i racjonalne gospodarowanie środkami
przeznaczanymi na budowanie katalogów komputerowych zarówno lokalnie na poziomie bibliotek, jak
i centralnie, na poziomie instytucji przydzielających środki na katalogowanie zbiorów.
Katalog centralny NUKAT prowadzony jest przez Centrum NUKAT zlokalizowane w Bibliotece
Uniwersyteckiej w Warszawie. Centrum prowadzi kontrolę współkatalogowania, ustala procedury oraz
przygotowuje i obsługuje narzędzia wprowadzania i dystrybucji danych. Ponadto prowadzi szkolenia z
zakresu współkatalogowania, tworzenia rekordów kartoteki haseł wzorcowych oraz tworzenia
i stosowania słownictwa języka KABA przygotowując materiały metodyczne na ten temat publikowane
w serii Formaty. Kartoteki oraz w czasopismach fachowych. W bazie katalogu centralnego NUKAT
znajdują się dwa zasadnicze podzbiory rekordów: rekordy bibliograficzne i rekordy Centralnej
Kartoteki Haseł Wzorcowych.
Stan zatrudnienia na koniec 2007r. wynosił łącznie 39 osób, w tym 37 zatrudnionych w pełnym
wymiarze i 1 na 3/4 etatu i 1 na 1/2 etatu.
1. NAJWAŻNIEJSZE PRACE ROZWOJOWE WYKONANE Z WYKORZYSTANIEM KATALOGU CENTRALNEGO NUKAT
1) Wykaz wykonanych zadań
Prowadzenie bazy NUKAT
Administratorzy Ośrodka Kontroli Rekordów Bibliograficznych Centrum NUKAT rozpatrzyli
298 796 rekordów bibliograficznych, w tym 72 384 zgłoszonych modyfikacji, zatwierdzając do
bazy 203 644 nowych rekordów.
Administratorzy Ośrodka Formatów i Kartoteki Haseł Formalnych oraz Ośrodka Języka i
Kartoteki wzorcowej KABA rozpatrzyli 275 754 rekordy haseł wzorcowych, w tym 55 823
zgłoszonych modyfikacji, zatwierdzając do bazy 200 478 nowych rekordów.
Udostępniono w katalogu NUKAT do wykorzystania przez biblioteki współkatalogujące oraz
jako narzędzia wyszukiwawcze 67 783 kopii nowych rekordów słownictwa oraz tematów JHP
BN. Budowanie i kontrola rekordów JHP BN realizowana jest przez Bibliotekę Narodową.
Udostępniono w katalogu NUKAT 3 564 kopie nowych rekordów polskiej wersji słownictwa
Medical Subject Headings (MeSH) – polonizacja słownictwa MeSH i jego zastosowanie w
3
rekordach bibliograficznych koordynowane jest przez Bibliotekę Akademii Medycznej w
Poznaniu.
W budowaniu bazy katalogu centralnego uczestniczyło 1140 bibliotekarzy z 61 polskich bibliotek
akademickich i naukowych 1 .
Budowanie centralnej informacji
Bibliotekarze współkatalogujący dopisali 706 881 symboli lokalizacji w rekordach bibliograficznych
katalogu NUKAT powiększając oferowana przez NUKAT ogólną pulę informacji o miejscu
przechowywania dokumentów do 2 752 068 zapisów. Liczba ta jest równoważna liczbie opisów
bibliograficznych skopiowanych do katalogów lokalnych, których zawartość w 2007 r. łącznie w 62
bibliotekach współpracujących z NUKAT-em powiększyła się o 706 881 rekordów.
Obsługa współkatalogowania
W ramach usprawniania kontroli i zatwierdzania rekordów wprowadzanych do NUKAT-u
przygotowano w Centrum NUKAT następujące innowacje:
opracowano i wdrożono procedurę automatycznego zatrzymywania rekordów bibliograficznych i
khw z błędami formalnymi w polach stałej długości, wprowadzono nowy status dla rekordów
błędnych, automatycznie zatrzymanych oraz bieżącą informację o tych rekordach na stronie
WWW katalogu;
opracowano koncepcję i wdrożono automatyczne nadawanie numeru kontrolnego rekordom
bibliograficznym w bazie NUKAT;
zapoczątkowano prace przygotowawcze do wprowadzenia i stosowania w katalogu NUKAT
„uniwersalnego rekordu” khw. W pierwszym etapie zdefiniowano problemy, opracowano
koncepcję przejścia w CKHW NUKAT na obsługę „rekordu uniwersalnego” z uwzględnieniem
możliwości obsługi systemów innych niż Virtua, stosowanych w katalogach lokalnych. Ustalono
obszary
i
harmonogram
prac
porządkowych
oraz
opracowano
narzędzia
do
ich
przeprowadzenia.
przygotowano i wdrożono, w porozumieniu z bibliotekami współpracującymi, poszerzenie
wykorzystania standardu kodowania Unicode w bazie NUKAT.
wprowadzono do stosowania w bazie NUKAT normę ISO 259-2 (Transliteracja znaków
hebrajskich na znaki łacińskie. Transliteracja uproszczona), spowodowano wprowadzenie
tematu do prac Komitetu Technicznego PKN nr 242 ds. Informacji i Normalizacji.
Centrum NUKAT koordynowało przygotowanie, prowadziło prace redakcyjne poprzedzające
wprowadzenie
do
stosowania
2
znowelizowanych
i
2
nowych
formatów
rekordu
bibliograficznego oraz zorganizowało i poprowadziło warsztaty wprowadzające ich stosowanie.
Łącznie uczestniczyło w warsztatach 303 bibliotekarzy z bibliotek już uczestniczących we
współkatalogowaniu lub przygotowujących się do współpracy
1
Aktywność bibliotek w zakresie katalogowania w NUKAT oraz kopiowania gotowych rekordów obrazuje tabela w Załączniku 5.
4
Współpraca z zagranicą
W ramach umowy z największym katalogiem centralnym świata - Online Catalog Library Center
(OCLC) przekazano do bazy WorldCat, w czterech kwartalnych porcjach 125 144 rekordy
bibliograficzne
dotyczące
polskiej
produkcji
wydawniczej
powiększając
ogólną
pulę
przekazanych tam rekordów do blisko 523 tys. Ponad 23 tys. z tej puli rekordów zostały
przynajmniej raz skopiowane do różnych, współpracujących z OCLC bibliotek lokalnych świata.
W ramach projektu Open WorldCat informacja o tych dokumentach i ich lokalizacji jest
dodatkowo dostępna w Internecie np. poprzez wyszukiwarkę Google.
Kontynuowana była zapoczątkowana w 2006 r. współpraca z Gogle, w wyniku której pełne dane
z katalogu NUKAT, zapisane w formacie XML, są dostępne dla wyszukiwarki Google Scholar
Beta. Przy pozytywnym wyniku wyszukiwania użytkownik kierowany jest bezpośrednio do
danego opisu w bazie NUKAT, skąd łatwo dostaje się do katalogu lokalnego biblioteki
przechowującej poszukiwany dokument. Rekordy bibliograficzne są każdego miesiąca
wyprowadzane z bazy NUKAT w formacie XML i umieszczane na serwerze ftp, dostępnym dla
przeglądarki Google Scholar. Poziom informacji udostępnianej tą drogą jest zależny od stanu
bazy NUKAT i od poziomu oferowanej przez NUKAT centralnej informacji. Na koniec 2007 r. to
988 000 rekordów bibliograficznych i 2 720 068 zapisów o lokalizacji dokumentów.
Działania na rzecz spójności systemu centralnej informacji
Regularnie ponawiane jest badanie realizacji jednego z głównych celów katalogu centralnego –
poprawnego działania centralnej informacji - polegającego na sprawdzaniu poprawności dostępu do
informacji o zasobach polskich bibliotek. Służy temu akcja porównania numerów kontrolnych
rozpoczynających się prefiksem „zz” rekordów bibliograficznych w bazach lokalnych i rekordów
bibliograficznych katalogu centralnego zawierających symbole bibliotek. Uzyskane dane prezentuje
poniższa tabela.
Liczba bibliotek:
liczba
Rok
do których
kontroli skierowano
zapytanie
Łączna
które
symboli
odpowiedziały dopisanych
w NUKAT
Łączna liczba
Łączna
rekordów
liczba
skopiowanych
brakujących
z NUKAT
zapisów
2006
63
60
1 868 286*
1 888 367
2007
63
61
2 505 592*
2 494 101
Łączna liczba
niepoprawnych
zapisów
45 268
25 059
(2,4%)
1,34%
7 294
19 245
(0,29%)
(0,77%)
*Dane w tabeli z listopada 2007
W porównaniu z badaniem ubiegłorocznym stwierdzono znaczny postęp w aktualizacji wpisów w
bazie NUKAT. Centrum NUKAT każdego miesiąca generuje dla każdej biblioteki pliki danych
pozwalające na samodzielne kontrole spójności baz lokalnych z zapisami w bazie NUKAT.
5
Szczegółowy raport kontroli wskazuje, że w żadnej z bibliotek nie narastają rozbieżności, a wiele,
dzięki systematycznemu porównywaniu danych, doprowadziło do niemal całkowitej likwidacji
rozbieżności. Są niestety takie, które nie poradziły sobie z likwidacja istniejących rozbieżności, mimo
oferowania przez Centrum NUKAT służących do tego narzędzi.
Działalność edukacyjna i naukowa Centrum NUKAT 2
W 2007 r. prowadzono prace związane z organizacją jubileuszowej międzynarodowej
konferencji z okazji 5-lecia NUKAT-u nt: „Rola katalogu centralnego NUKAT w kształtowaniu
społeczeństwa wiedzy w Polsce” - termin konferencji 23-25.01.2008 r.
Przeprowadzono w Centrum NUKAT łącznie 67 godz. szkoleń dla 11 osób z 7 bibliotek nt.
różnych aspektów współkatalogowania w NUKAT.
10 osób z Centrum NUKAT uczestniczyło w 9 konferencjach, na dwóch z nich udział w
konferencji połączony był z wygłoszeniem komunikatów..
2) Opis najważniejszych prac związanych z prowadzeniem współkatalogowaniem wykonanych w
Centrum NUKAT
W roku sprawozdawczym zadania realizowane w Centrum NUKAT wyznaczane były przez trzy
zasadnicze cele:
1. Budowanie ogólnokrajowych podstaw metodycznych współkatalogowania w NUKAT.
2. Ułatwienie i upowszechnienie dostępu do danych.
3. Racjonalizacja pracy w Centrum, szczególnie w zakresie kontroli danych i działania na rzecz
spójności danych.
W realizacji celu pierwszego mieszczą się wszystkie prace, które zakończyły się wdrożeniem do
stosowania 2 nowych formatów i dwóch dalszych w wersji znowelizowanej oraz wdrożeniem do
stosowania nowej normy na transliterację i poszerzonego standardu kodowania Unicode. Proces
wdrożenia obejmował prace redakcyjne nad instrukcjami, kontrolę i uzgadnianie zgodności rozwiązań
pomiędzy stosowanymi w NUKAT instrukcjami do formatów, konfrontację proponowanych rozwiązań z
możliwościami ich realizacji przez stosowane w NUKAT oprogramowanie oraz oprogramowania
bibliotek współkatalogujących, a zakończeniem wdrożenia były odpowiednie warsztaty tematyczne
zorganizowane w 2007 r. przez Centrum NUKAT lub przy jego współudziale. Biorąc pod uwagę
poziom komplikacji merytorycznej tych prac, brak zainteresowania i wsparcia ze strony środowiska
bibliotekarzy oraz codzienną presję wywoływana koniecznością zatwierdzenia stale rosnącego
wpływu bieżącego, rosnące zainteresowanie współpracą i codzienny wachlarz wynikających
z koordynacji współkatalogowania bieżących problemów do rozwiązania, uzyskany wynik należy
uznać za duży sukces, jednakże okupiony ogromnym wysiłkiem zespołu Centrum NUKAT.
Ułatwienie i upowszechnienie dostępu do danych jest realizowane w Centrum poprzez rozwijanie
takich inicjatyw jak współpraca z OCLC i Google Scholar, ale także poprzez wsłuchiwanie się w uwagi
2
Wykaz organizowanych warsztatów oraz konferencji, w których występowali pracownicy Centrum NUKAT w załączniku 2.
6
użytkowników korzystających z katalogu. Odpowiedzią na ich oczekiwania było opracowanie i
wprowadzenie do stosowania dwóch interfejsów dostępu do danych w katalogu NUKAT (dla
bibliotekarzy i pozostałych użytkowników). W projektowaniu odpowiednich interfejsów obsługi
uwzględniono często rozbieżne interesy obu grup korzystających z katalogu. Zależało nam, aby mało
zorientowany użytkownik mógł intuicyjnie lub wspomagany wskazówkami na ekranie docierać do
poszukiwanej informacji. Włączone monitorowanie kategorii użytkowników katalogu oraz preferencji
wyszukiwania pozwoli doskonalić w przyszłości udostępnianie informacji w katalogu NUKAT.
W zakresie racjonalizacji pracy administratorów Centrum NUKAT rejestruje się stały systematyczny
postęp. Każdego roku wdrażane są nowe rozwiązania usprawniające ich pracę oraz prowadzące do
zminimalizowania czynności ręcznych na rzecz zautomatyzowania procesu kontroli. W tym roku było
to wdrożenie automatycznej kontroli pól stałej długości we wszystkich typach rekordów oraz
automatyczne nadawanie numerów kontrolnych w rekordach bibliograficznych. Stałe usprawnianie
pracy umożliwia panowanie nad systematycznie wzrastającym bieżącym wpływem rekordów do
codziennego
zatwierdzenia.
Celem
strategicznym
jest
stopniowe
wzmacnianie
zespołu
odpowiadającego za budowanie i upowszechnianie podstaw metodycznych współkatalogowania w
NUKAT oraz zespołu informatyków odpowiedzialnych za rozwijanie i upowszechnianie narzędzi
sprawnej obsługi współpracy bibliotek, częściowo kosztem zespołu administratorów Centrum NUKAT.
Obserwuje się duża bierność zespołów informatycznych obsługujących współpracę bibliotek
wprowadzających i pobierających dane z NUKAT-u. Poza pojedynczymi przypadkami nie są
wdrażane do praktycznego stosowania nawet oferowane np. przez system Virtua narzędzia, które
pozwalają na częściowe zautomatyzowanie obsługi współpracy. Centrum zamierza w 2008 r. stworzyć
forum wymiany doświadczeń z tego zakresu, co być może doprowadzi do zmiany sytuacji w tym
zakresie i przełoży się na jeszcze bardziej dynamiczne budowanie centralnej informacji i katalogów
lokalnych.
Znaczną część energii zespołu Centrum NUKAT pochłaniały zadania związane z organizacją
konferencji z okazji 5-lecia katalogu NUKAT. Choć jej termin przypadał na koniec stycznia 2008 r. to
prace koncepcyjne i organizacyjne realizowano przede wszystkim w 2007 r. Główny ciężar organizacji
konferencji począwszy od ustalenia jej tematu głównego i programu szczegółowego poprzez
pozyskanie autorów referatów, sponsorów konferencji, obsługę rejestracji uczestników, przygotowanie
materiałów itp. spoczywał na barkach Zespołu Koordynacji Centrum NUKAT, który realizował to
zadanie obok swoich stałych, niełatwych zadań.
Generalnie 2007 r. był dla katalogu centralnego kolejnym, jubileuszowym rokiem dynamicznego
rozwoju. Jego postęp i znaczenie dla rozwoju nowoczesnego bibliotekarstwa zaskakuje nawet
najbardziej sceptycznych obserwatorów. Niestety podstawy finansowania katalogu NUKAT pozostają
ciągle nieustabilizowane, a biblioteki, poza pojedynczymi przypadkami, nie widzą potrzeby
upowszechniania wiedzy o katalogu centralnym i wskazywania go jako ważnego dla użytkowników
źródła centralnej informacji o zbiorach polskich bibliotek naukowych.
7
2. WYKORZYSTANIE KATALOGU NUKAT DO WYKONYWANIA INNYCH ZADAŃ
Jesienią 2007 r. (po migracji bazy do nowej wersji systemu) uruchomiono udostępnianie danych z
NUKAT-u za pomocą aplikacji MARC Repository. Umożliwia ona pobranie pełnych danych z katalogu
centralnego bez konieczności posiadania oprogramowania klienta systemu Virtua. Usługa ta otwiera
nowe możliwości organizacyjne w zakresie pobierania danych. W dwumiesięcznym okresie jej
działania zarejestrowało się w Centrum 11 bibliotek, które pobrały łącznie 2719 rekordów
bibliograficznych. Były to biblioteki publiczne – nie uczestniczące w budowaniu centralnej informacji,
ani współkatalogowaniu. Znamienne jest, że żadna z tych bibliotek nie skorzystała z możliwości
kopiowania z NUKAT-u rekordów khw, co jest dowodem na ciągle powszechny wśród bibliotekarzy
brak wiedzy na temat roli i znaczenia tych rekordów dla budowania poprawnej informacji w katalogach
komputerowych.
Uruchomienie MARC Repository jest faktycznie otwarciem powszechnego dostępu do danych dla
wszelkich bibliotek kraju. Od umiejętności i inicjatywy bibliotekarzy oraz informatyków obsługujących
różnego rodzaju katalogi lokalne, a także od inicjatywy producentów powszechnie stosowanego w
bibliotekach nienaukowych krajowego oprogramowania zależy poziom wykorzystania tego narzędzia.
Usługa ta jest szersza (możliwość skopiowania rekordu bibliograficznego i rekordów khw) niż
osiągana dotąd za pomocą wyszukiwarki KaRo.
3. INFORMACJA
O BIEŻĄCYCH KOSZTACH UTRZYMANIA KATALOGU CENTRALNEGO
NUKAT
I ŹRÓDŁACH ICH
FINANSOWANIA W 2007 R.
Planowane koszty w 2007 r.
Lp.
1.
Treść
Koszty bezpośrednie ogółem
W tym środki
W tym środki
finansowe
finansowe
pochodzące ze
Ogółem
Wykonanie w 2007 r.
środków
Ogółem
pochodzące
ze środków
budżetowych
budżetowych
na naukę
na naukę
2 000 000,0
995 000,0 1 962 745,55
1 000 000,00
1 700 000,0
700 000,0 1 628 207,75
704 490 69
2 167,92
2 167,92
332 369,88
293 341,39
w tym:
-
wynagrodzenia
z
pochodnymi
-
materiały
i
przedmioty
15 000,0
10 000,0
10 000,0
10 000,0
25 000,0
25 000,0
250 000,0
250 000,0
nietrwałe
- usługi obce
- koszty podróży służbowych
za granicę
-
inne
(licencje
roczne,
krajowe
podróże,
koszty
konferencji)
8
2.
Koszty pośrednie
3.
Koszty ogółem
4.
Wysokość przyznanej dotacji
5,00
2 000 000,0
5,00
0,00
0,00
1 000 000,0 1 962 745,55
1 000 000,00
1 000 000,00
1 000 000,00
Na pozycję licencje roczne składają się:
Roczna opłata maintenance za użytkowanie systemu Virtua
173 140,59
Opłata za licencję na Marc Repository1
36 007,04
Opłata za asystę techniczną ORACLE’a
116 712,57
Oprogramowanie Acrobat 8.0 Pro
885,00
_________________
Razem 326 745,20
Sytuacja finansowa Centrum NUKAT była w miarę stabilna. Dotacja SPUB wyższa o 300 000 zł niż
ubiegłoroczna nie wystarczyła jednak w pełni na pokrycie rocznych opłat licencyjnych i opłacenie
kosztów pracy Centrum. Zwiększony wpływ bieżący wymagał uruchomienia w niewielkim –
limitowanym środkami finansowymi zakresie pracy w godzinach nadliczbowych. Podobnie jak w roku
ubiegłym nie było warunków na chociażby minimalny rozwój zespołu Centrum NUKAT. Realizowanie
zadań prowadzących do podnoszenia wartości informacyjnej katalogu centralnego, racjonalizacji
budowania katalogów lokalnych, systematycznego prowadzenia prac metodycznych wymaga
rozbudowy Zespołu Informatycznego i Zespołu Koordynacji w Centrum NUKAT. Wpisane w zadania
Centrum prace związane z przygotowywaniem materiałów metodycznych niezbędnych jako podstawa
katalogowania różnego rodzaju dokumentów, stanowią bardzo duże obciążenie i nie mieszczą się
praktycznie w codziennej wielowątkowej działalności jednostki. Wymagają przy tym dużej wiedzy,
doświadczenia, pozasłużbowego czasu, a także odpowiednich predyspozycji do ich prowadzenia.
Brak środków na stabilne honorowanie takich prac powoduje, że ciągną się one latami i są
realizowane kosztem bieżącej działalności lub czasu prywatnego i nie są to dobre warunki do rozwoju
metodycznych podstaw budowania katalogów komputerowych w Polsce.
Katalog centralny NUKAT coraz lepiej pełni swoją funkcję informacyjną. Szybko rosnąca baza
rekordów bibliograficznych oraz coraz pełniejsza, dzięki symbolom lokalizacji i wykorzystaniu katalogu
centralnego w budowaniu katalogów lokalnych, sięgająca prawie 3 000 000 pozycji, informacja o
zbiorach polskich bibliotek naukowych sprawia, że czytelnicy coraz chętniej korzystają z katalogu
centralnego jako podstawy wyszukiwania informacji. Dzięki realizowanej kolejny rok współpracy z
OCLC, prawidłowe rekordy bibliograficzne dla wydawnictw polskich mogą być pobierane do katalogów
lokalnych bibliotek posiadających polskie książki a zlokalizowanych na wszystkich kontynentach
świata. Udostępnienie zawartości katalogu centralnego do wyszukiwania przez Google jest istotnym
krokiem w kierunku ułatwieniu dostępu do wiedzy w środowiskach nienawykłych do korzystania z
bibliotek oraz do czytania. Zrealizowanie tego zadania jest istotnym wkładem Centrum NUKAT
w proces budowania społeczeństwa wiedzy.
Warszawa 15.02.2008 r.
9
Załącznik 1. Wyniki pracy - dane liczbowe
Załącznik 2. Infrastruktura informatyczna i oprogramowanie katalogu centralnego NUKAT
Załącznik 3. Referaty i prezentacje wygłoszone przez pracowników Centrum NUKAT na
konferencjach i warsztatach. Warsztaty zorganizowane prze Centrum NUKAT.
Załącznik 4. Publikacje pracowników Centrum NUKAT
Załącznik 5. Tabela aktywności bibliotek katalogujących w NUKAT w 2007 r.
10
ZAŁĄCZNIK 1. WYNIKI PRACY
1. Prowadzenie Centralnej Kartoteki Haseł Wzorcowych NUKAT
Stan na
bazy w %
31.12.2007
31.12.2006
2006 r.
Rekordy haseł opisu
Wzrost
Stan na
Przybyło w NUKAT
w 2007 r.
2007 r.
877 028
125 965
130 254
1 007 282
14,85%
463 607*
57 402
59 053
522 660
12,73%
120 986
10 597
11 171
132 157
9,23%
1 461 621
193 964
200 478
1 662 099
13,71%
420 517
43 138
50 910
471 427
12,10%
Rekordy słownictwa JHPBN
88 618
9 722
13 309
101 927
15,01%
Rekordy słownictwa MeSH
8 565
3 048
3 566
12 131
41,60%
517 700
55 908
67 785
585 485
13,09%
1 979 321
249 872
268 263
2 247 584
13,55%
bibliograficznego
Rekordy haseł
przedmiotowych
rozwiniętych języka KABA
KABA
Rekordy słownictwa języka
KABA
Łącznie rekordy
zatwierdzone przez
administratorów NUKAT
Rekordy haseł
przedmiotowych
rozwiniętych JHPBN
Łącznie
Łącznie wszystkie rekordy
w bazie CKHW NUKAT
*W sprawozdaniu z 2006 r. błędna liczba 464 000.
2. Stan bazy rekordów bibliograficznych
Stan na
31.12.2006
Wydawnictwa
zwarte
Wydawnictwa
ciągłe
Łącznie
Przybyło
w 2006 r.
Stan na
w 2007 r.
31.12.2007
Wzrost bazy
w%
w 2007 r.
745 029
194 290
198 209
943 238
26,60%
39 327
4 865
5 435
44 762
13,82%
784 356
199 155
203 644
988 000
25.96%
rekordy
bibliograficzne
opracowane
do
11
NUKAT
3. Kopiowanie rekordów bibliograficznych z NUKAT do katalogów lokalnych*
Przybyło w
katalogach
Stan na
Stan na
31.12.2006
31.12.2007
lokalnych bibliotek
kopiujących dane
% wzrost liczby
rekordów skopiowanych z NUKAT
do katalogach
w 2006 r. w 2007 r.
Wydawnictwa
zwarte
Wydawnictwa
ciągłe
lokalnych
w 2007 r.
Średni %
wykorzystania
rekordów z katalogu
NUKAT
w katalogach lokalnych od początku
utworzenia NUKAT-u
1 930 774
2 614 526
551 420
683 752
35,41%
277,18%
114 413
137 542
12 101
23 129
20,21%
307,27%
2 045 187
2 752 068
563 521
706 881
34,56%
Łącznie
rekordy bibliograficzne
278,54%
skopiowane
z NUKAT
* Nie prowadzi się statystyki kopiowania rekordów kartoteki haseł wzorcowych. Z każdym rekordem bibliograficznym kopiowany
jest co najmniej jeden rekord khw.
4. Wykaz nowych bibliotek
Biblioteki, które ukończyły szkolenie i podpisały umowę na prowadzenie współkatalogowania:
Biblioteka Główna Akademii Morskiej, Gdynia
Główna Biblioteka Lekarska
Biblioteka Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina
Dolnośląska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu
Biblioteki, które podpisały umowę wyłącznie na pobieranie danych:
Biblioteka Akademii Medycznej w Lublinie
Biblioteka Instytutu Chemii Fizycznej PAN w Warszawie
Biblioteka Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie
Biblioteka Instytutu Geofizyki PAN w Warszawie
Biblioteka Instytutu Parazytologii im. Witolda Stefańskiego PAN w Warszawie
Biblioteka Uniwersytetu Opolskiego
Biblioteka Uniwersytetu Szczecińskiego
Biblioteka Wyższej Szkoły Policyjnej w Szczytnie
12
Biblioteka Państwowej Szkoły Zawodowej w Tarnowie
Biblioteka Główna Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
Biblioteka Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie
Biblioteka Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
Biblioteka Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości w Łomży
Biblioteka Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji Towarzystwa Wiedzy Powszechnej we Wrocławiu
Połączone Biblioteki Wydziału Filozofii i Socjologii UW, Instytutu Filozofii i Socjologii PAN i Polskiego
Towarzystwa Filozoficznego w Warszawie
13
Załącznik 2. Infrastruktura informatyczna i oprogramowanie katalogu centralnego NUKAT
W roku 2007 Centrum NUKAT zarządzało wymienionym poniżej sprzętem komputerowym
i oprogramowaniem:
o
4 Serwery: SUN Fire V 490 (2) SUN Enterprise 450 (1), Dell Precision 340 (1)
o
50
Komputerów
PC:
Dell
Precision
330
(1),
Dell
Precision
380
(1),
Dell OptiPlex GX620 (19), Dell OptiPlex GX270 (24), Dell OptiPlex GX150 (4),
Dell OptiPlex G1 (1) [wypożyczony od BUW]
o
3 Laptopy PC: Dell Latitude D510 (1), Dell Latitude C500 (2)
o
7 Drukarek: OKI Microline MX50 (1), HP LaserJet 2200 (1), HP LaserJet 1220 (1),
HP LaserJet 1200 (1), HP Business InkJet 2200 (1), HP LaserJet 4M Plus (2)
o
1 Skaner: HP ScanJet 7490
o
3
Ethernet
Switch:
3com
OfficeConnect
Dual
Speed
Switch
5
(1),
SURECOM EP-805SX (2)
o
1 PrintSerwer: D-Link DP-301P+
o
4 UPSy: APC SmartUPS 5000 (1), APC SmartUPS 3000 (1), APC SmartUPS 700 (2)
o
57 licencji na systemy operacyjne: Unix Solaris 10 (3), Linux CentOS 4.3 (1), MS Windows
XP (21), MS Windows 2000 (27), MS Windows NT + upgrade MS Windows 2000 (4), Linux
RedHat 7.3 (1)
o
Zintegrowany
system
biblioteczny
VTLS/Virtua
w
wersji
na
Oracle
dla
UNIX
– jedna licencja na 512 jednoczesnych użytkowników
o
Marc Repository, dodatkowa aplikacja firmy VTLS Inc., pozwalająca na kontrolowane
pobranie zawartości schowka (rekordy bibliograficzne i rekordy khw) w formacie wymiennym
(ISO 2709).
o
2 Systemy zarządzania bazą danych: ORACLE Enterprise Edition - licencja na 4 procesory
dwukorowe (1), PostgreSQL (1)
o
31 licencji na oprogramowanie biurowe: MS Office 2000 (22), MS Office 97 (6),
Unipad (2), Adobe Acrobat 8.0 Pro (1)
Na koniec roku w Centrum NUKAT znajdowało się 45 stanowisk komputerowych (24 komputery
zakupione w 2006 r.) współpracujących z 6 drukarkami.
W ramach przygotowania do przeprowadzonej w sierpniu 2007 r. migracji bazy NUKAT do nowej
wersji, 46.7 przetestowano 5 podwersji systemu sygnalizując konsekwentnie znalezione błędy firmie
VTLS.
14
ZAŁĄCZNIK 3. REFERATY
I PREZENTACJE WYGŁOSZONE PRZEZ PRACOWNIKÓW
CENTRUM NUKAT
NA
KONFERENCJACH I WARSZTATACH
Maria Burchard, Cały świat widzi NUKAT - komunikat na międzynarodowej konferencji:
Wrocławskie spotkania bibliotekarzy polonijnych, Wrocław 5-6.07.2007; wspólnie z Agnieszką
Kasprzyk
Magdalena Rowińska, Zasady katalogowania wydawnictw aktualizowanych oraz Zmiany w
formacie dla wydawnictw ciągłych - prezentacja wygłoszona na warsztatach: Wydawnictwa
ciągłe w katalogu NUKAT, Warszawa 17-18.04.2007
Anna Sobiepanek, Opracowanie dokumentów dźwiękowych w formacie MARC 21 w systemie
VTLS/Virtua - komunikat na I Ogólnopolskiej Konferencji: Fonoteka wczoraj, dziś i jutro,
Warszawa 11-12.05 2007
Katarzyna Zuba, Katalogowanie elektronicznych wydawnictw ciągłych w katalogu NUKAT prezentacja na warsztatach: Wydawnictwa ciągłe w katalogu NUKAT, Warszawa 1718.04.2007.
Wykaz warsztatów zorganizowanych przez pracowników Centrum NUKAT
Katalogowania druków muzycznych - (26.02.2007 r) wspólnie z Sekcję Bibliotek Muzycznych SBP,
51 bibliotekarzy
Wydawnictwa ciągłe w katalogu NUKAT (17-18.04.2007) - 99 uczestników,
„Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla starych druków” (14.11.2007 r.) 70 uczestników.
„Format MARC21 rekordu bibliograficznego dla dokumentu kartograficznego” (11.12.2007), 53
uczestników
15
ZAŁĄCZNIK 4. PUBLIKACJE PRACOWNIKÓW CENTRUM NUKAT
Maria Burchard
1. NUKAT - the Union Catalog of Polish Research Library. W: Polish Libraries Today, Warszawa
2007, vol. 2, s. 49-54
2. NUKAT - nowe możliwości dostępu do danych, W: Praktyczne aspekty automatyzacji bibliotek
publicznych, Warszawa 2007, s. 135-141.
Anna Kucewicz
1. Sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji nt.: Opracowanie przedmiotowe dokumentów z
zakresu nauk ścisłych matematyczno-przyrodniczych i technicznych. Język haseł
przedmiotowych KABA: teoria, praktyka, przyszłość, Kazimierz Dolny, 20-22.09.2006,
Przegląd Biblioteczny 2007, z. 1, s. 115-117.
Maria Nasiłowska
1. KABA Subject Headings - The Current Situation and Prospects for the Future, W: Polish
Libraries Today, Warszawa 2007, vol. 2, s. 55-59.
W ramach serii Formaty Kartoteki ukazały się tomy 15 i 16:
1. B. Majchrowska: Katalogowanie przedmiotowe dokumentów z zakresu językoznawstwa,
Warszawa 2007, Formaty Kartoteki 15.
16
ZAŁĄCZNIK 5. TABELA AKTYWNOŚCI BIBLIOTEK KATALOGUJĄCYCH W NUKAT W 2007 R.
WproData rozpoczęcia
Nazwa biblioteki
Siglum
współkatalo-
wadzone
rekordy bibliograficzne.
gowania
Stan na
31.12.2006
1
2
Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie
Biblioteka
Jagiellońska
i
Biblioteka
Medyczna Collegium Medicum UJ
Liczba
WproŚrednia
wadzone
rekordy
Przyrost w
biblio-
ciągu roku
graficzne.
2007
Średnia
miesięczna
miesięczna od rozpoczęw 2007r.
cia katalogowania
Stan na
31.12.2007
rekordów
skopiowanych z
NUKAT-u do
katalogów
lokalnych
w 2007 r.
WA U
5.07.2002
139 604
175 240
35 636
2 970
2696
66 085
KR U
5.07.2002
113 514
140 438
26 924
2 244
2161
56 379
3
Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego
ŁU
5.07.2002
25 599
40 924
15 325
1 277
630
50 325
4
Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu
TOR U
5.07.2002
66 688
80 368
13 680
1 140
1236
56 468
5
Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
POZN U
5.07.2002
14 128
23 589
9 461
788
363
29 714
6
Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu
WR U
5.07.2002
43 834
53 097
9 263
772
817
30 759
KAT U
5.07.2002
7 984
16 699
8 715
726
257
26 096
LUBL KUL
5.07.2002
34 234
42 106
7 872
656
648
29 278
KR 295
5.07.2002
25 501
31 347
5 846
487
482
10 700
GD U
5.07.2002
63 328
69 158
5 830
486
1064
25 875
7
8
9
10
Biblioteka
Uniwersytetu
Śląskiego
w
Katowicach
Biblioteka
Uniwersytecka
Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego
Biblioteka
Papieskiej
Akademii
Teologicznej w Krakowie
Biblioteka
Gdańskiego
Główna
Uniwersytetu
17
11
12
13
Wojewódzka
Biblioteka
Publiczna
im. H.Łopacińskiego
Biblioteka
Główna
Uniwersytetu
im. M.Curie-Skłodowskiej
Książnica Pomorska im. S.Staszica
LUBL M
5.07.2002
21 497
27 246
5 749
479
419
12 711
LUBL U
5.07.2002
25 896
30 894
4 998
417
475
25 992
SZCZ M
27.09.2005
1 769
5 880
4 111
343
218
30 858
WA M
5.07.2002
25 488
29 517
4 029
336
454
27 606
OLSZT 003
5.07.2002
13 932
17 613
3 681
307
271
19 252
KR PAU
5.07.2002
7 389
10 794
3 405
284
166
8 268
KIEL 010
5.07.2002
7 891
11 221
3 330
278
173
16 294
WR O
5.07.2002
17 779
20 895
3 116
260
321
13 404
KR 93
5.07.2002
17 288
19 980
2 692
224
307
6 032
WA 14
24.04.2006
1 308
3 648
2 340
195
182
9 947
WA 51
5.07.2002
6 501
8 568
2 067
172
132
4 208
POZN 31
5.07.2002
2 633
4 584
1 951
163
71
6 486
Ł 30
8.03.2004
2 085
3 833
1 748
146
85
4 703
Biblioteka Publiczna m.st. Warszawa 14
Biblioteka
Główna
Województwa
Mazowieckiego
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Biblioteka
Uniwersytetu
Warmińsko-
Mazurskiego
Biblioteka Naukowa PAU i PAN w
Krakowie
Biblioteka
Główna
Akademii
Świętokrzyskiej w Kielcach
Biblioteka
Zakładu
Narodowego
im.
Ossolińskich we Wrocławiu
Biblioteka Główna Akademii GórniczoHutniczej im. S.Staszica
Biblioteka Szkoły Głównej Handlowej w
Warszawie
Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony
Środowiska IGiPZ PAN
Biblioteka
Główna
Politechniki
Poznańskiej
Biblioteka Główna Politechniki Łódzkiej
18
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
Biblioteka
Główna
Politechniki
Świętokrzyskiej w Kielcach
Biblioteka
Główna
Akademii
Wychowania Fizycznego w Krakowie
Biblioteka
Główna
Uniwersytetu
Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Biblioteka
Główna
Politechniki
Warszawskiej
Biblioteka Międzynarodowego Centrum
Kultury
Biblioteka Politechniki Wrocławskiej
Biblioteka Głowna Akademii Rolniczej w
Krakowie
Biblioteka
Akademii
Muzycznej
w
Warszawie
Biblioteka Główna Akademii Rolniczej w
Lublinie
Centralna Biblioteka Matematyczna PAN
Biblioteka Główna Akademii Medycznej
w Gdańsku
Biblioteka Akademii Pedagogicznej w
Krakowie
Biblioteka Główna Politechniki Gdańskiej
Biblioteka
Główna
Medycznego w Łodzi
Uniwersytetu
KIEL 008
1.10.2003
6 641
8 199
1 558
130
164
3 060
KR 122
10.02.2004
3 560
5 109
1 549
129
111
4 362
BYDG 24
1.10.2003
491
1 822
1 331
111
36
9 768
WA 72
28.05.2004
2 849
4 160
1 311
109
99
5 976
KR 303
5.07.2002
5 780
7 070
1 290
108
109
2 522
WR 16
1.04.2003
3 088
4 368
1 280
107
78
7 190
KR 197
5.07.2002
8 484
9 730
1 246
104
150
2 824
WA 575
10.02.2004
1 396
2 458
1 062
89
53
1 886
LUBL 58
5.07.2002
9 390
10 361
971
81
159
2 448
WA 35
1.10.2003
1 904
2 748
844
70
55
1 781
GD 27
10.05.2005
743
1 582
839
70
51
2 555
KR 119
5.07.2002
6 029
6 866
837
70
106
9 393
GD 015
24.02.2003
5 731
6 429
698
58
111
2 505
Ł 68
8.03.2004
2 039
2 722
683
57
60
2 770
19
38
Biblioteka
Główna
Akademii
Ekonomicznej w Krakowie
KR 7
5.07.2002
4 726
5 325
599
50
82
3 325
39
Biblioteka Główna Politechniki Lubelskiej
LUBL 64
8.03.2004
8 532
9 125
593
49
203
2 789
40
Biblioteka Gdańska PAN
GD PAN
5.07.2002
3 882
4 473
591
49
69
5 435
41
Biblioteka Narodowa w Warszawie
WA N
20.06.2005
7 114
7 704
590
49
257
2 037
Ł 128
8.03.2004
2 206
2 793
587
49
62
1 199
ŁM
22.07.2003
996
1 459
463
39
28
3 448
BYDG 22
10.05.2005
1 087
1 539
452
38
50
4 955
KR 297
5.07.2002
3 975
4 407
432
36
68
1 920
SZCZ 004
27.09.2005
496
879
383
32
33
2 177
GD 093
5.07.2002
387
666
279
23
10
781
KR 127
5.07.2002
1 484
1 760
276
23
27
1 240
KR 296
5.07.2002
2 314
2 584
270
23
40
375
GD 88
5.07.2002
1 707
1 881
174
15
29
1 687
42
43
Biblioteka
Główna
Sztuk
Pięknych im. W. Strzemińskiego w Łodzi
Wojewódzka
i
Miejska
Biblioteka
Publiczna w Łodzi
Biblioteka
44
Akademii
Główna
Uniwersytetu
Technologiczno-Przyrodniczego im. J. i
J. Śniadeckich
45
46
47
48
49
50
Biblioteka Państwowej Wyższej Szkoły
Teatralnej w Krakowie
Biblioteka
Główna
Politechniki
Szczecińskiej
Biblioteka Główna Akademii Muzycznej
w Gdańsku
Biblioteka
Główna
Akademii
Sztuk
Pięknych w Krakowie
Biblioteka
Akademii
Muzycznej
w
Krakowie
Biblioteka
Akademii
Wychowania
Fizycznego i Sportu w Gdańsku
20
51
52
53
54
55
Biblioteka
Wyższego
Seminarium
Duchownego w Łodzi
Biblioteka
Główna
Akademii
Sztuk
Pięknych w Gdańsku
Biblioteka
Główna
Akademii
Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Biblioteka Główna Akademii Morskiej w
Gdyni
Dolnośląska
Biblioteka
Pedagogiczna
we Wrocławiu
Ł 177
24.04.2006
132
276
144
12
14
2 435
GD 87
10.05.2005
296
436
140
12
14
658
WR 99
10.05.2005
174
306
132
11
10
627
GDY 17
10.07.2007
0
94
94
8
19
697
WR 56
28.05.2004
570
661
91
8
16
18 738
Ł 102
24.04.2006
16
59
43
4
3
829
WR M
10.05.2005
1
19
18
2
1
539
GD 49
6.11.2003
127
140
13
1
3
60
TOR WSB
10.02.2004
17
27
10
1
1
907
WA 163
16.02.2004
72
73
1
0
2
851
BSTOK U
28.05.2004
50
51
1
0
1
15 943
Biblioteka Państwowej Wyższej Szkoły
56
Filmowej, Teatralnej i Telewizyjnej im. L.
Schillera w Łodzi
Dolnośląska
57
im.
T.
Biblioteka
Mikulskiego
Publiczna
(Wojewódzka
i
Miejska Biblioteka Publiczna im. T.
Mikulskiego)
58
59
60
61
Biblioteka Techniczna Centrum Techniki
Okrętowej
Biblioteka Wyższej Szkoły Bankowej w
Toruniu
Centralna Biblioteka Rolnicza
Biblioteka
Uniwersytecka
Giedroycia w Białymstoku
im.
J.
21
62
Biblioteka
Narodowego
Fryderyka Chopina
Instytutu
WA 566
1.06.2007
0
22
0
0
0
0
0