instalacje elektryczne w obiektach budowlanych

Referat zaliczeniowy z ćwiczeń
temat :
„INSTALACJE ELEKTRYCZNE W OBIEKTACH BUDOWLANYCH –
PREZENTACJA NORM POLSKIEGO KOMITETU
NORMALIZACYJNEGO”
Wykonawca:
WSHE w Łodzi
Robert Pacelt, nr indeksu 24036
kwiecień 2005
Referat poniższy obejmuje teorię związaną z normalizacjami obszaru instalacji
elektrycznej w budynkach poprzez Polski Komitet Organizacyjny i Organizacje
Europejskie zajmujące się normalizacją tego zagadnienia. Na początek chciałbym
zdefiniować pojęcie normy i wskazać genezę ich powstania i użytkowania.
1. Co to jest norma?
Norma
jest
dokumentem
normatywnym
stosowanym
na
zasadzie
dobrowolności, powszechnie dostępnym i zaakceptowanym przez uznaną jednostkę
normalizacyjną.
Norma ustala zasady, wytyczne lub charakterystyki dotyczące różnej działalności i jej
wyników. Zatwierdzana jest na zasadzie konsensu a następnie przeznaczona do
powszechnego
i
wielokrotnego
stosowania,
zaakceptowana
przez
wszystkie
zainteresowane strony jako korzyść dla wszystkich, wprowadza kodeks dobrej
praktyki i zasady racjonalnego postępowania przy aktualnym poziomie techniki.
Postanowienia normy powinny:
* być oparte na podstawach naukowych oraz danych sprawdzonych pod względem
słuszności technicznej, ekonomicznej i użytkowej;
* uwzględniać aktualny stan wiedzy oraz poziom techniki osiągnięty lub możliwy
do osiągnięcia w najbliższym czasie;
* być możliwe do realizacji oraz absolutnie sprawdzalne.
2. Jak opracowuje się normę?
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
Na proces opracowania normy składają się:
* ocena i przyjęcie propozycji tematu opisanej w karcie nowego tematu,
* opracowanie projektu normy,
* ankieta adresowana i powszechna,
* przegląd uwag i akceptacja normy,
* publikacja normy.
3. Co jest celem normy?
Celem normy jest ułatwienie realizacji zadań wynikających z potrzeb społecznych i
gospodarczych poprzez tworzenie wzorcowych rozwiązań w zakresie:
* bezpieczeństwa ludzi, środowiska i mienia,
* likwidowania barier w handlu,
* utrwalania osiągnięć techniki,
* upowszechniania postępu technicznego,
* zwiększenia efektywności w gospodarce,
* tworzenia podstawy do rozstrzygania sporów między dostawcą a odbiorcą,
* tworzenia podstawy odniesienia przy zawieraniu umów cywilno-prawnych.
Jak widać z definicji powyższych normy mimo tego, że są dobrowolne z
pewnością ułatwiają życie ludziom a bardzo często dzięki nim możemy jako
użytkownicy oceniać wartość urządzeń powszechnego użytku. W związku z tym, że
normy określają pewne podstawowe cechy jakie powinny posiadać urządzenia, aby
były bezpieczne i funkcjonalne, działają w interesie ludzi. W referacie chcę zająć się
normami w obszarze instalacji elektrycznych.
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
Podstawy prawne norm
Wszelkie normy powstałe w Polsce obowiązują na mocy Ustawy z dnia 12
września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. Nr 169 poz.1386), która weszła w życie z
dniem 1 stycznia 2003 r.
Jak wybierać normy i skąd wziąć ich treść
W Polsce normy będące krajowymi wdrożeniami norm europejskich są
oznaczone symbolem "PN-EN", "PN-ETS", "PN-ETSI EN", "PN-HD", "PN-ENV" i
"PN-CR". Można je kupić w Wydziale Marketingu i Sprzedaży PKN i we wszystkich
punktach dystrybucji PN. (szczegółów o dystrybutorach należy szukać na stronie
Polskiego Komitetu Normalizacyjnego – www.pkn.pl)
Dlaczego normy dla instalacji elektrycznych w budynkach?
Od instalacji elektrycznych wymaga się, aby były funkcjonalne, trwałe,
estetyczne i bezpieczne w użytkowaniu. Bezpieczeństwo użytkowania instalacji
elektrycznych sprowadza się do zapewnienia ochrony przed następującymi
zagrożeniami:
* porażeniem prądem elektrycznym,
* prądami przeciążeniowymi i zwarciowymi,
* przepięciami łączeniowymi i pochodzącymi od wyładowań atmosferycznych,
* skutkami cieplnymi.
Skuteczność ochrony przed wyżej wymienionymi zagrożeniami zależy od
zastosowanych w instalacjach elektrycznych rozwiązań i środków technicznych. Miarą
skuteczności tej ochrony jest liczba śmiertelnych wypadków porażeń prądem
elektrycznym oraz liczba pożarów będących następstwem wad lub nieprawidłowej
eksploatacji instalacji elektrycznych.
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
Normy z zakresu „INSTALACJE ELEKTRYCZNE W OBIEKTACH
BUDOWLANYCH”•
1. PN-IEC 60050-826:2000 Międzynarodowy słownik terminologiczny elektryki.
Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych
2. PN-IEC 60050-826:2000/Ap1:2000 Międzynarodowy słownik terminologiczny
elektryki. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych
3. PN-IEC 364-4-481:1994 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona
zapewniająca bezpieczeństwo. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów
zewnętrznych. Wybór środków ochrony przeciwporażeniowej w zależności od
wpływów zewnętrznych
4. PN-IEC 364-703:1993 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania
dotyczące
specjalnych
instalacji
lub
lokalizacji.
Pomieszczenia
wyposażone w ogrzewacze do sauny
5. PN-IEC 60364-1:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres,
przedmiot i wymagania podstawowe
6. PN-IEC 60364-3:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalanie
ogólnych charakterystyk
7. PN-IEC 60364-4-41:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa
8. PN-IEC 60364-4-42:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed skutkami oddziaływania
cieplnego
9. PN-IEC 60364-4-43:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetężeniowym
10. PN-IEC 60364-4-45:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed obniżeniem napięcia
11. PN-IEC 60364-4-46:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odłączanie izolacyjne i łączenie
12. PN-IEC 60364-4-47:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony dla
1.
•
Strona internetowa portalu „Normy” – www.normy.pl
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
zapewnienia
bezpieczeństwa.
Postanowienia
Środki
ogólne.
ochrony
przed
porażeniem prądem elektrycznym
13. PN-IEC 60364-4-442:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona
instalacji niskiego napięcia przed przejściowymi przepięciami i uszkodzeniami przy
doziemieniach w sieciach wysokiego napięcia
14. PN-IEC 60364-4-443:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona
przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi
15. PN-IEC 60364-4-444:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona
przed
zakłóceniami
elektromagnetycznymi
(EMI)
w
instalacjach
obiektów
budowlanych
16. PN-IEC 60364-4-473:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona
dla
zapewnienia
bezpieczeństwa.
Stosowanie
środków
ochrony
zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetężeniowym
17. PN-IEC 60364-4-482:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zależności od
wpływów zewnętrznych. Ochrona przeciwpożarowa
18. PN-IEC 60364-5-51:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór
i montaż wyposażenia elektrycznego. Postanowienia ogólne
19. PN-IEC 60364-5-52:2002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór
i montaż wyposażenia elektrycznego. Oprzewodowanie
20. PN-IEC 60364-5-53:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór
i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza
21. PN-IEC 60364-5-54:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór
i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne
22. PN-IEC 60364-5-56:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór
i montaż wyposażenia elektrycznego. Instalacje bezpieczeństwa
23. PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała
przewodów
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
24. PN-IEC 60364-5-534:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Urządzenia do ochrony przed
przepięciami
25. PN-IEC 60364-5-537:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza.
Urządzenia do odłączania izolacyjnego i łączenia
26. PN-IEC 60364-5-548:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Układy uziemiające i połączenia
wyrównawcze instalacji informatycznych
27. PN-IEC 60364-5-551:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Inne wyposażenie. Niskonapięciowe
zespoły prądotwórcze
28. PN-IEC 60364-5-559:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Dobór
i
montaż
wyposażenia
elektrycznego.
Inne
wyposażenie.
Oprawy
oświetleniowe i instalacje oświetleniowe
29. PN-IEC 60364-6-61:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Sprawdzanie. Sprawdzanie odbiorcze
30. PN-IEC 60364-7-701:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania
dotyczące
specjalnych
instalacji
lub
lokalizacji.
Pomieszczenia
wyposażone w wannę lub/i basen natryskowy
31. PN-IEC 60364-7-702:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Baseny pływackie i inne
32. PN-IEC 60364-7-702:1999/Ap1:2002 Instalacje elektryczne w obiektach
budowlanych. Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Baseny
pływackie i inne
33. PN-IEC 60364-7-704:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje na terenie
budowy i rozbiórki
34. PN-IEC 60364-7-705:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje elektryczne w
gospodarstwach rolniczych i ogrodniczych
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
35. PN-IEC 60364-7-706:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Przestrzenie ograniczone
powierzchniami przewodzącymi
36. PN-IEC 60364-7-707:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Wymagania dotyczące
uziemień instalacji urządzeń przetwarzania danych
37. PN-IEC 60364-7-708:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Kempingi i pojazdy
wypoczynkowe
38. PN-IEC 60364-7-714:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. Instalacje oświetlenia
zewnętrznego
39. PN-IEC 60364-7-717:2004 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Część 7-717: Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji
Poniżej dodatkowo przedstawiam normy w zakresie symboli graficznych w
instalacjach elektrycznych
1. PN-EN 60617-2:2003 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 2: Elementy symboli, symbole rozróżniające i inne symbole ogólnego
zastosowania
2. PN-EN 60617-3:2003 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 3: Przewody i osprzęt łączeniowy
3. PN-EN 60617-4:2003 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 4: Podstawowe podzespoły bierne
4. PN-EN 60617-5:2004 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 5: Przyrządy półprzewodnikowe i lampy elektronowe
5. PN-EN 60617-6:2004 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 6: Wytwarzanie i przekształcanie energii elektrycznej
6. PN-EN 60617-7:2004 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 7: Aparatura łączeniowa, sterownicza i zabezpieczeniowa
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
PN-EN 60617-8:2004 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 8: Przyrządy pomiarowe, lampy i urządzenia sygnalizacyjne
PN-EN 60617-11:2004 Symbole graficzne stosowane w schematach.
Część 11: Architektoniczne i topograficzne plany i schematy instalacji elektrycznych
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005
Bibliografia
1. Strona internetowa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego – www.pkn.pl
2.
Strona internetowa portalu „Normy” – www.normy.pl
WSHE w Łodzi
kwiecień 2005