FULL TEXT - Antropomotoryka

NR 36
AN TRO PO MO TO RY KA
2006
TORY PRZESZKÓD
W OCENIE SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
OBSTACLE TRACK IN PHYSICAL FITNESS EVALUATION
Adam Haleczko*, Juliusz Migasiewicz**, Ryszard Jezierski***,
Leszek Korzewa***, Urszula Włodarczyk***, Ewa Misiołek***,
Zdzisław Paliga***, Jacek Stodółka***
* dr, Polsko-Czeska WyŜsza Szkoła Biznesu i Sportu „Collegium Glacense”, Nowa Ruda, ul. Kłodzka 16
** dr hab., prof. nadzw., Katedra Teorii i Metodyki Dyscyplin Sportowych AWF, Wrocław, ul. Paderewskiego 35
*** dr, Katedra Lekkoatletyki i Gimnastyki AWF Wrocław, ul. Witelona 25a
Słowa kluczowe: tory przeszkód, kobiety, męŜczyźni, cechy somatyczne, sprawność
fizyczna
Key words: obstacle tracks, women, men, somatic traits, physical fitness
Wstęp. Propagowanie i eksponowanie z początkiem lat 60. treningu siłowego w sporcie nie spełniło
oczekiwań wielu trenerów. Część autorów prezentowała w tym czasie odmienne stanowisko, polegające na idei
treningu kompleksowego łączącego rozwój zdolności motorycznych z kształtowaniem nawyków ruchowych.
Za podstawowe kryterium szkolenia uznano zdolność osobnika przejawiającą się w efektywnym wykorzystaniu
zdolności motorycznych w konkretnym działaniu ruchowym, jednocześnie przestrzegając przed rozwijaniem siły
w oderwaniu od formy jej przejawiania. Spośród zdolności motorycznych szczególną rangę nadano kształtowaniu
koordynacji ruchowej w tym czasie określanej zwinnością. Jako kryterium jej oceny w działaniach ruchowych
przyjęto współdziałanie z pozostałymi zdolnościami motorycznymi. Ten postulat spełniały formy ruchowe
występujące przy pokonywaniu torów przeszkód. W opracowaniu omówiono testy zwinności powstałe w NRD,
Czechosłowacji i Polsce. Przedstawiono równieŜ test syntetycznej oceny sprawności ogólnej (wszechstronnej)
słuŜący do naboru kandydatów na studia wychowania fizycznego. Podobne zadanie, lecz do kwalifikowania
kandydatów do słuŜby w policji, spełnia tor przeszkód wprowadzony w styczniu 2006.
Cel badań. Interesująca konstrukcja tego testu zachęca do bliŜszego jego poznania, szczególnie iŜ normy
czasowe przeliczone na punkty są jednakowe dla kobiet i męŜczyzn.
Materiał i metody. Dokładna instrukcja przeprowadzenia toru wraz z filmem instruktaŜowym zamieszczona
jest na stronie internetowej Komendy Głównej Policji www.policja.pl. W badaniach uczestniczyło 75 studentek
i 95 studentów I roku Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.
Wyniki. Wyniki opracowano statystycznie. Przeprowadzona analiza korelacyjna wykazała niezaleŜność rezultatów od wieku i podstawowych cech somatycznych badanych. W grupie męskiej wszyscy badani uzyskali
czasy lepsze od limitu obowiązującego przy kwalifikacji do pracy w policji (1,45,0). Spośród kobiet 15 (20%)
przekroczyło czasowe minimum. Przeciętne wyniki kobiet były gorsze o 25% od rezultatów męŜczyzn. PoniewaŜ
w dołączonej do opisu toru tabeli punktacyjnej brak jest progresji w przeliczaniu na punkty wyŜszych osiągnięć,
opracowano trzy skale punktowe: jedną wspólną, bez rozróŜniania płci, oraz dwie osobne dla kobiet i dla
męŜczyzn. Do ich konstrukcji wykorzystano logarytmowanie i potęgowanie.
Wnioski. Biorąc pod uwagę stosunkowo niezbyt wysoki poziom sprawności fizycznej studentek I roku,
przyjęty limit czasowy kwalifikowania kobiet do słuŜby w policji nie wydaje się wygórowany. Natomiast granicę
czasu dla męŜczyzn w świetle rezultatów studentów moŜna uznać za zbyt niską.
Introduction. The weight training to which the prominence was given at the beginning of sixties years of
last century fell short of many trainers expectations. Part of the authors presented stance based on an idea
-
-
-
-
STRESZCZENIE • SUMMARY
-
– 71 –
Adam Haleczko i wsp.
of complex training which joints motor abilities development with formation of motor habits. From that
point of view the individual’s ability to use effectively own motor potential in specific motor task presents the
basic criterion in training. At the same time the strength development in isolation from a form of its manifestation
has to be avoided. Formation of motor coordination in that time defined as agility was taken as mostly important.
As a criterion of its evaluation in motor activities the co-operation with other motor abilities was assumed. This
requirement was fulfilled by motor forms which occurred in obstacle runs. In the paper some agility tests elaborated in DDR, Czechoslovakia and Poland are discussed. The synthetic test of general physical ability evaluation
which is used in recruitment of candidates for physical education studies was also presented. Similar application,
but in qualifying of candidates for police service, has obstacle track introduced in January 2006.
The purpose of the work. Interesting construction of this test is worth to meet especially because the time
norms expressed in points are the same in men and women.
Material and methods. Detailed instruction of obstacle track organization along with instruction film is accessible in website of Police Headquarter www.policja.pl. The investigated sample consisted in 170 first year
students (75 women and 95 men) of University of Physical Education in Wrocław.
Results. The data were statistically analyzed. Correlation analysis showed independence of results on age and
basic somatic features. All men under consideration covered the distance in time shorter than limit required in
police (1,45,0), while in women 15 persons (20%) exceeded required time limit. Average results of women were
worse of about 25% than those in men. Since of lack of progression in enclosed points table when higher achievements are converted into points the three points scales were drawn up: one common, without distinguishing of
gender, and separate from men and women. In their construction logarithms and raising to a power were used.
Conclusions. Assumed time limit in qualification of women for police service seems to be not very excessive
owing to relatively low level of physical ability of female students, while time limit for men in comparison with
results of male students suggests to be too low.
W latach 60. w Polsce i krajach sąsiednich (Czechosłowacji i NRD) do oceny sprawności fizycznej
wprowadzono tory przeszkód. Była to reakcja na
propagowanie treningu siłowego [1]. Spośród autorów prezentujących odmienne stanowisko eksponowania tej formy pracy szkoleniowej Korobkow
[2] uzasadnił potrzebę łącznego rozwijania zdolności motorycznych i nawyków ruchowych. Podobnie
formułowali swoje poglądy Drechsel i wsp. [3].
Według Sukopa [4] za zasadnicze kryterium efektywności szkolenia należy przyjąć zdolności osobnika przejawiające się w skutecznym wykorzystaniu
zdolności motorycznych w konkretnej działalności
ruchowej. Gomberadze [5] przestrzegał przed rozwijaniem siły w oderwaniu od formy jej przejawiania. Z kolei Schnabel [6] uważał, że jeśli siłę i szybkość określa się jako podstawowe zdolności motoryczne, to pojęcia te nie oznaczają ani absolutnej
izometrycznej siły mięśni, ani prędkości ruchu izolowanego członu ciała, lecz siłę uzyskiwaną w pełni skoordynowanym ruchu sportowym. Pomiary
poprzez izolowane ruchy nie dają informacji
o rzeczywistym udziale właściwości motorycznych
w wyniku sportowym. Hirtz [7] wprowadził pojęcie
zwinności sportowej definiując ją jako kompleksową zdolność motoryczną umożliwiającą opanowanie sportowych złożonych koordynacji ruchowych,
szybkie uczenie się ruchów oraz szybkie i celowe
przechodzenie odpowiednio do wymagań zmienia-
jących się warunków z jednych działań ruchowych
na drugie. Może ona objawiać się w ruchu, a każdy
ruch łączy się z siłą, szybkością i wytrzymałością.
Wspomniani autorzy priorytetowe znaczenie przypisują zwinności rozumianej jako zdolność szybkiego opanowywania nowych działań ruchowych,
umiejętność zastosowania działań ruchowych
w zmieniających się warunkach oraz zdolność do
efektywnego wykorzystania posiadanego poziomu
rozwoju zdolności motorycznych. Obecnie przez
zwinność rozumie się zintegrowany zbiór wielu
zdolności koordynacyjnych [8]. Za miarę jej oceny
w działaniach motorycznych przyjęto zdolność do
racjonalnego wykorzystania potencjału ruchowego
poprzez współdziałanie z pozostałymi zdolnościami
motorycznymi – siłą, szybkością i wytrzymałością.
Spełnienie takich założeń możliwe jest jedynie przy
zastosowaniu testów wielozadaniowych, do których
należą sprawnościowe tory przeszkód. Pierwsze
tego typu testy powstały w NRD. Najbardziej znany, opracowany przez Thiessa [9, 10] pod nazwą
Gewandtheitslauf (bieg zwinnościowy), miał kilka
ustawień toru w zależności od wieku badanych.
Równą popularność zyskał różniący się jedynie od
podstawowej wersji Thiessa początkowymi zadaniami ruchowymi Hindernislauf (bieg z przeszkodami) Schnabla [6, 10, 11]. Kilka lat później Kuraś
[12] przedstawił propozycję testu zwinnościowego
w formie toru przeszkód spełniającego wymagania
pod względem rzetelności, trafności i siły różnicowania. Czas pokonania toru wahał się w granicach
-
-
-
-
Wstęp
-
– 72 –
Tory przeszkód w ocenie sprawności fizycznej
od 18–28 sekund. Ten sam autor opracował test
syntetycznej oceny ogólnej sprawności fizycznej
służący kwalifikacji kandydatów na studia wychowania fizycznego [13]. W założeniu autora test
ocenia zdolności motoryczne, wydolność fizyczną,
elementy uzdolnień ruchowych i proste umiejętności ruchowe. Tor składał się z 17 zadań. Dla kobiet
przewidziano ułatwienia w postaci niższych wysokości i mniejszego ciężaru sprzętu. Czas pokonania
około 1 minuty. W 1970 r. w Czechosłowacji Hodaň
[14] opublikował tor przeszkód o interesującym
układzie, nazwany terenowym testem zwinności.
Z początkiem lat 80. w ramach badań problemu
resortowego 103 powstała konieczność konstrukcji
testu oceniającego zwinność, a przy tym odpowiedniego dla osób w różnym wieku i o różnym stopniu
usprawnienia ruchowego. Spośród wymienionych
uprzednio testów wybrano dwa najbardziej wartościowe: długi na około 30 metrów bieg z przeszkodami Schnabla i krótki 10,5-metrowy terenowy test
zwinności Hodaňa. Wykorzystując elementy tych
dwóch testów stworzono nowy, nazwany zwinnościowym torem przeszkód, o długości 14,5 metra
i czasie pokonania 13–30 sekund. Od kilkunastu lat
ten tor stosowany jest przy naborze kandydatów
na studia do wrocławskiej Akademii Wychowania
Fizycznego [15, 16].
Cel badań
Podobne zadania jak syntetyczny test Kurasia ma
spełniać sprawnościowy tor przeszkód kwalifikujący do służby w policji, wprowadzony w styczniu
2006 r. (strona internetowa Komendy Głównej
Policji, www.policja.pl. [17]. Po wielu latach braku
nowych rozwiązań w tej dziedzinie wprowadzenie
testu o ciekawej konstrukcji zachęciło autorów do
poznania i wstępnej analizy tej formy oceny sprawności fizycznej.
Dokładna instrukcja przeprowadzenia toru wraz ze
schematem i filmem instruktażowym zamieszczona
jest w Internecie [17]. W układzie toru dokonano
pewnych modyfikacji. Linię wyrzutu piłek lekarskich umieszczono na przedłużeniu lewych krawędzi płotków z dostosowaniem do tego położenia linii oznaczającej odległość 5 metrów (sposób pokonania toru i jego schemat w wersji policyjnej – ryc.
1, oraz w wersji zmodyfikowanej – ryc. 2 zamieszczono w aneksie). Takie ustawienie toru umożliwiło
start kolejnego badanego po momencie pokonania
płotków przez jego poprzednika.
Log 105 ≈ 2,021189299
Log 67 ≈ –1,826074803
1,826074803 ≈ 67,0 s – 40 pkt
0,195114496 : 19 ≈ + 0,010269184
1,836343987 ≈ 68,6 s – 39 pkt
+ 0,010269184
1,846613171 ≈ 70,2 s – 38 pkt
Stopień progresji jest sprawą umowną, trudną
do ustalenia. Niemniej w „koedukacyjnej” tabeli
(tab. 2) wydaje się zbyt niski. Stąd w dwóch osobnych dla każdej płci tabelach (tab. 3, 4) zastosowano inny sposób przeliczeń. Jako punkty wyjściowe
przyjęto najlepsze czasy (67 s i 77 s) podnosząc je
do potęgi. W grupie męskiej zastosowano wykładnik potęgowy – 1,022, w grupie żeńskiej – 1,015.
Wyniki potęgowania poszczególnych czasów, podzielone przez 100, kolejno dodawano tak jak
w poprzednim sposobie, tworząc skale punktowe.
Na koniec we wszystkich tabelach dokonano drobnych korekt przeliczonych czasów, tak aby wynik
1,45,0 odpowiadał 21 pkt.
-
-
-
-
Materiał i metody
W badaniach uczestniczyło 75 studentek i 95 studentów I roku Akademii Wychowania Fizycznego
we Wrocławiu. Czasy uzyskane na torze uzupełniono danymi wieku oraz pomiarami wysokości i masy
ciała badanych. W załączonej do opisu toru tabeli
przeliczającej czasy na punkty jednakowo potraktowano najsłabsze i najlepsze wyniki (2 s – 1 pkt).
Nie znając przesłanek, jakimi kierowali się autorzy
takiego rozwiązania, a mając na względzie zastosowanie tego toru w wychowaniu fizycznym lub
sporcie, opracowano trzy skale punktowe z przyjęciem progresji dla wyższych osiągnięć. W tabelach
zachowano limity czasu i liczby punktów w wersji
przyjętej przy naborze do policji.
W punktacji ogólnej dla obu płci przeliczeń dokonano sposobem zastosowanym przez Antczaka
i wsp. [18]. Ponieważ czasy toru kobiet i mężczyzn
mieściły się w granicach 66,4–115,5 jako wyjściowe przyjęto policyjne normy czasowe (67 s–105
s). Czasy przekształcono na logarytmy obliczając
ich różnicę, którą podzielono przez 19, czyli liczbę pkt mieszczącą się między 39 a 21 pkt (40 pkt
osiągnęły czasy poniżej 67 s). Uzyskaną w wyniku
dzielenia wartość (0,010269184) dodawano kolejno do poszczególnych logarytmów począwszy od
wyjściowego (logarytm 67). Następnie poprzez antylogarytmowanie (znajdowanie numerus logarithmi) otrzymano czasy odpowiadające pkt. Ponieważ
najsłabszy czas w grupie studentek wyniósł 115,5,
s na tej samej zasadzie przedłużono tabelę do 16
pkt (tab. II).
Przykład działań:
-
– 73 –
Adam Haleczko i wsp.
Ryc. 1. Schemat toru
-
Przykład działań:
-
-
Fig. 1. Scheme of obstacle track
77 ≈ 82,2 : 100 ≈ 0,8
771,030 ≈ 87,7 : 100 ≈ 0,9
771,045 ≈ 93,6 : 100 ≈ 0,9
67,2 + 0,8 ≈ 68,0 s – 39 pkt
68,0 + 0,9 ≈ 68,9 s – 38 pkt
68,9 + 0,9 ≈ 69,8 s – 37 pkt
Policyjne tabele punktacyjne (tab. 1) oraz trzy
nowo utworzone tabele (tab. 2, 3, 4) zamieszczono
poniżej.
-
1,015
-
– 74 –
Tory przeszkód w ocenie sprawności fizycznej
120
START
250
500
300
500
META
(FINISH)
300
200
400
250
120
200
100
200
200
200
300
300
-
150
400
150
150
75
100
200
500
500
500
-
-
120
Ryc. 2. Schemat toru po modyfikacji
-
Fig. 2. Modyfied scheme of obstacle track
-
– 75 –
200
120
Adam Haleczko i wsp.
Tabela 1. Normy czasowe i punktacja za wykonanie toru przeszkód
(kobiety i męŜczyźni)
Tabela 3. Normy czasowe i punktacja za wykonanie toru przeszkód
(kobiety)
Table 1. Time norms in obstacle track and results conversion into
points (women and men)
Table 3. Time norms in obstacle track and results conversion
into points (women)
Czas / Time
1.45,0
1.43,0
1.41,0
1.39,0
1.37,0
1.35,0
1.33,0
1.31,0
1.29,0
1.27,0
1.25,0
1.23,0
1.21,0
1.19,0
1.17,0
1.15,0
1.13,0
1.11,0
1.09,0
1.07,0
Czas / Time
Punkty / Points
1.43,1
1.41,1
1.39,1
1.37,1
1.35,1
1.33,1
1.31,1
1.29,1
1.27,1
1.25,1
1.23,1
1.21,1
1.19,1
1.17,1
1.15,1
1.13,1
1.11,1
1.09,1
1.07,1
w dół
<
1.17,2
1.18,0
1.18,9
1.19,8
1.20,8
1.21,8
1.22,9
1.24,1
1.25,3
1.26,6
1.28,0
1.29,5
1.31,1
1.32,8
1.34,6
1.36,5
1.38,5
1.40,6
1.42,8
1.45,1
1.47,6
1.50,3
1.53,2
1.56,3
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Tabela 2. Normy czasowe i punktacja za wykonanie toru przeszkód
(kobiety i męŜczyźni)
Table 2. Time norms in obstacle track and results conversion into
points (women and men)
Punkty / Points
1.06,9
1.08,5
1.10,2
1.11,9
1.13,6
1.15,4
1.17,2
1.19,1
1.21,0
1.22,9
1.24,9
1.26,9
1.29,0
1.31,1
1.33,3
1.35,5
1.37,8
1.40,1
1.42,5
1.45,0
1.47,5
1.50,1
1.52,8
1.55,5
1.58,3
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
20
19
18
17
16
Table 4. Time norms in obstacle track and results conversion
into points (men)
Czas / Time
<
1.07,0
1.07,8
1.08,7
1.09,7
1.10,8
1.12,0
1.13,3
1.14,7
1.16,2
1.17,8
1.19,6
1.21,6
1.23,7
1.26,0
1.28,5
1.31,2
1.34,2
1.37,5
1.41,1
– 76 –
-
1.17,1
1.17,9
1.18,8
1.19,7
1.20,7
1.21,7
1.22,8
1.24,0
1.25,2
1.26,5
1.27,9
1.29,4
1.31,0
1.32,7
1.34,5
1.36,4
1.38,4
1.40,5
1.42,7
1.45,0
1.47,5
1.50,2
1.53,1
1.56,2
1.59,5
Tabela 4. Normy czasowe i punktacja za wykonanie toru przeszkód
(męŜczyźni)
-
-
-
-
Czas / Time
<
1.07,0
1.08,6
1.10,3
1.12,0
1.13,7
1.15,5
1.17,3
1.19,2
1.21,1
1.23,0
1.25,0
1.27,0
1.29,1
1.31,2
1.33,4
1.35,6
1.37,9
1.40,2
1.42,6
1.45,1
1.47,6
1.50,2
1.52,9
1.55,6
Punkty / Points
1.06,9
1,07,7
1.08,6
1.09,6
1.10,7
1.11,9
1.13,2
1.14,6
1.16,1
1.17,7
1.19,5
1.21,5
1.23,6
1.25,9
1.28,4
1.31,1
1.34,1
1.37,4
1.41,0
1.45,0
Punkty / Points
40
39
38
37
36
35
34
33
32
31
30
29
28
27
26
25
24
23
22
21
Tory przeszkód w ocenie sprawności fizycznej
Wyniki
Wyniki obliczeń statystycznych przedstawione w tabeli 5 wskazują, iż większą zmienność w wieku i budowie ciała obserwuje się u mężczyzn, natomiast
w wynikach testu występuje ona w grupie żeńskiej,
co szczególnie uwidacznia się w punktacji. Godny
podkreślenia jest fakt, iż wszyscy badani studenci
uzyskali czasy niższe od limitu obowiązującego przy
kwalifikacji do służby w policji (105 s). Przeciętne
czasy studentek były dłuższe o 20 s (25%) od rezultatów mężczyzn, w efekcie aż 15 z nich (20%) przekroczyło kwalifikacyjną normę czasową. Analiza
korelacyjna nie wykazała statystycznie istotnych
zależności wyników toru od wieku i budowy ciała.
Reasumując, wyniki toru uzależnione są od poziomu rozwoju wszystkich zdolności motorycznych.
Rozkłady nie odbiegają od normalnych, a test
charakteryzuje się znaczną siłą różnicowania ocen
sprawności badanych.
Wnioski
Biorąc pod uwagę stosunkowo niezbyt wysoki poziom sprawności fizycznej studentek I roku, przyjęty
limit czasowy kwalifikowania kobiet do służby w policji nie wydaje się wygórowany. Natomiast granicę
czasu dla mężczyzn w świetle rezultatów studentów
można uznać za zbyt niską.
Tabela 5. Podstawowe dane statystyczne badanych grup kobiet i męŜczyzn
Table 5. The basic statistical data of the group of men and women
Lp.
Cechy i wyniki
Traits and results
Kobiety / Women [N – 75]
MęŜczyźni / Men [N – 95]
min – max
M
SD
V
min – max
M
SD
V
1
Wiek
Age
18,8 – 23,0
19,56
0,75
3,8
18,5 – 23,5
19,98
1,04
5,2
2
Wysokość ciała
Body height
148 – 184
167,4
6,26
3,7
165 – 206
180,7
7,61
4,2
3
Masa ciała
Body mass
46,5 – 77,5
60,03
6,90
11,5
56,0 – 142,0
74,92
11,71
15,6
4
Wsk. Rohrera
Rohrer index
1,01 – 1,65
1,280
0,135
10,5
0,95 – 1,84
1,268
0,150
11,8
5
Czas
Time
67,1 – 115,5
96,95
8,30
8,6
66,4 – 91,4
76,93
5,29
6,9
6
Pkt I
Points I
15 – 34
24,6
4,1
16,8
27 – 40
34,6
2,7
7,7
7
Pkt II
Points II
17 – 34
24,1
3,6
15,1
25 – 40
33,7
3,0
8,8
8
Pkt III i IV
Points III and IV
17 – 40
24,9
4,6
18,3
24 – 40
31,4
3,2
10,2
[1] Ważny Z: Trening siły mięśniowej. Warszawa, Sport
i Turystyka, 1977.
[2] Korobkow GW: Zagadnienie kompleksowego rozwoju
cech motorycznych i nawyków ruchowych w treningu lekkoatletycznym. Kultura Fizyczna, 1963; 7:
419-430.
[3] Drechsel F. Hoffman H, Siebman H, Thiess G: Einige Grundfragen des Leichtathletischen Kindertrainings. Wissenschaftliche Zeitschrift der DHFK, 1962; 3:
169 -218.
[4] Sukop J: Studium dynamiky vztahu pohybowých funkci
u dĕti s ruznou úrovni sportivni výkonnosti. Praha, Sbornik
Praci Výzukumneho Ustavu Tělevýchovného, Sportivni
a Turistické Nakladatelstvi, 1964.
[5] Gomberadze: Perspektivy issledovanii problemy skorostnosilovoj podgotowki jurnych sportsmenov. Teoria
i Praktyka Fizičeskoj Kultury, 1969; 5: 37- 39.
[6] Schnabel G: Motorische Tests – Prüfmethoden in Forschung und der Sportpraxis. Theorie und Praxis der
Körperkultur, 1963; 12: 1067-1078.
-
-
-
-
PIŚMIENNICTWO • LITERATURE
-
– 77 –
Adam Haleczko i wsp.
[7] Hirtz P: Zur Bewegungseigenschaft Gewandtheit. Theorie
und Praxis der Körperkultur, 1964; 8: 129-735.
[8] Raczek J: Motoryczność człowieka w świetle współczesnych poglądów i badań. Wychowanie Fizyczne i Sport,1987: 1; 5-25.
[9] Stemmler R, Thiess G: Das Olimpia – Leistungsabzeichen der DDR spornt unsere Jugend zu regelmässigen
Training an. Theorie und Praxis der Körperkultur, 1963;
4: 325-345.
[10] Fetz F, Kornexl E: Komplexe sportmotorische Tests.
Leibesübungen Leibeserziehung 1972; 8: 183-187.
[11] Bune H, Feck G, Stubler H, Trogsch F: Tests in der Sportpraxis. Berlin, DDR, „Sportverlag” 1966.
[12] Kuraś Z: Nowa propozycja testu zwinności. Kultura Fizyczna, 1968; 7: 296-299.
[13] Kuraś Z: Metoda syntetycznej oceny sprawności fizycznej
– Badania eksperymentalne. Roczniki Naukowe AWF,
Warszawa, PWN, 1969; X.
[14] Hodaň B: Přispěvek k objasnĕni pojmu obratnost. Tělevýchovny Sbornik, Praha, Státni Pedagogické Nakladatelstvi, 1970; 12.
[15] Haleczko A, Jezierski R: Zwinnościowy tor przeszkód
jako kompleksowy test sprawności motorycznej. Zeszyty
Naukowe AWF Wrocław, 1982; 28: 95-117.
[16] Haleczko A: Egzamin sprawnościowy. Informator na
studia w Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu w roku akademickim 2006/2007. AWF Wrocław
2006.
[17] www.policja.pl. Strona internetowa Komendy Głównej
Policji, 2006.
[18] Antczak H, Dowgird Z, Jednoróg M, Naglak Z, Słupik B,
Stachelski S, Świerczyńska K: Próba oceny wiadomości
i umiejętności z zakresu gier sportowych u studentów
przyjętych na I rok WSWF we Wrocławiu w roku 1959.
Kultura Fizyczna, 1960; 10: 733-742.
ANEKS
1. Tor przeszkód rozpoczyna się w pozycji leżenia
przodem na materacu, ręce wyprostowane,
dłonie ułożone wzdłuż ciała.
2. Po komendzie „gotów” testowany w pozycji leżenia przodem nieruchomieje.
3. Na komendę „START” – włączany jest stoper –
a testowany wstaje i biegnąc okrąża dwa stojaki: pierwszy z prawej strony, drugi z lewej strony
(kierunki poruszania są zaznaczone).
4. Po obiegnięciu stojaków, na „ścieżce” wykonanej z 3 materaców ułożonych wzdłuż, testowany wykonuje przewroty: pierwszy w przód, po
obrocie o 180°; drugi w tył, po obrocie 180°;
trzeci w przód (przewroty gimnastyczne lub
przez bark).
5. Po dobiegnięciu do materaca chwyta skórzanego manekina o masie 28 kg położonego na materacu, niosąc go obiega stojak ustawiony w odległości 5 m w lewo do środka toru i po pokonaniu
10 m kładzie manekina na ten sam materac.
6. Następnie górą pokonuje w dowolny sposób
(przeskoki lub przekraczanie) cztery płotki lekkoatletyczne (wysokość płotka 76 cm).
7. Sprzed wyznaczonej linii wykonuje 5 rzutów
piłkami lekarskimi oburącz, zza głowy, w przód
na odległość minimum 5 m (masa piłki – 3 kg).
Dotknięcie, przekroczenie linii w trakcie wykonywania próby lub nieosiągnięcie wymaganej
odległości skutkuje dodatkowym rzutem piłką
(maksymalnie jeden dodatkowy rzut).
8. Z leżenia tyłem na materacu, stopy zaczepione
pod dowolnym szczeblem drabinki, w dłoniach
piłka o masie 2 kg (piłka dotyka materaca za głową). Wykonanie 10 pełnych cykli (skłonów tułowia) przenoszenia piłki (piłka dotyka materaca
– piłka dotyka drabinek).
9. Pokonanie górą w dowolny sposób 4 skrzyń
gimnastycznych (skrzynie pięcioczęściowe).
10. Przebiegnięcie 10 razy dystansu 5 metrów, ze
zmianą kierunku biegu (bieg wahadłowy). Obie
stopy za każdym nawrotem muszą dotknąć podłoża za liniami wyznaczającymi dystans, dłonie
przy nawrocie nie mogą dotykać podłoża.
11. Przekroczenie linii po dziesiątym poprawnym
pokonaniu 5 metrów jest zakończeniem próby
– wyłączenie stopera.
Odległości pomiędzy poszczególnymi elementami (stacjami) toru przedstawiono w centymetrach
na załączonym schemacie.
ZałoŜenia organizacyjne
A. Kandydat ma prawo zapoznać się ze sprawnościowym torem przeszkód.
B. Sprawnościowy tor przeszkód pokonuje się jeden raz.
C. Tylko i wyłącznie przewrócenie stojaka, rzucenie manekina na materac, przewrócenie płotka,
zrzucenie elementu skrzyni lub jej przewrócenie, pokonanie skrzyni lub płotków obok nich,
wykonanie elementów toru niezgodnie ze schematem sprawnościowego toru przeszkód (okre-
-
-
-
-
Sposób pokonania sprawnościowego
toru przeszkód
-
– 78 –
Tory przeszkód w ocenie sprawności fizycznej
ślonym w rozdziale 4 decyzji) powoduje powtórzenie próby (jeden raz). Kolejny błąd w drugiej
próbie powoduje niezaliczenie sprawnościowego toru przeszkód.
D. Podczas wykonywania rzutów piłkami lekarskimi, przenoszenia piłki, powtórzeń w biegu wa-
hadłowym egzaminator liczy tylko poprawne
powtórzenia.
E. Niewykonanie wyznaczonej ilości poprawnie
wykonanych ćwiczeń powoduje niezaliczenie
testu sprawności fizycznej.
Way of covering the fitness obstacle track
9. Passing above 4 gymnastic boxes in any manner
(boxes with five parts).
10. 5 m run (10 times) with opposite run direction
every time (so called pendulum run). In each recurrence both feeds must reach a floor beyond
the lines which mark the distance. Touching with
hands a floor by recurrence is not allowed.
11. Crossing the line after 10th correct covering of
5m distance ends the test – the stopwatch is
turned off.
The distances between individual elements (stations) of track are presented in centimeters on the
enclosed scheme.
Organizational guidelines
A. Each candidate has a right to acquaint with fitness obstacle track.
B. Fitness obstacle track is covered only once.
C. Repetition of a trial (only once) is possible only
after the following cases: overturning a stand or
hurdle, throwing of mannequin on a mattress,
throwing off a part of box or overturning of it,
running by (not above) a box or hurdle, covering of some element of track inconsistently with
track scheme (as it was described in chapter 4
of decision). Another error (in second attempt)
means that test is not accepted.
D. During throwing medicine balls, carrying a ball
or consecutive turns in pendulum run an examiner counts only correct executions.
E. If required number of correctly performed exercises wasn’t executed – test is not credited.
-
-
-
-
1. Test begins from forward lying position on
a mattress with hands along the body.
2. After the command „Ready” tested person remains motionless.
3. After the command „Start” the stopwatch is
turned on – tested person stands up and runs
around two stands: first on the right-hand side,
and second on the left-hand side (moving directions are marked).
4. After running around the stands, on the „path”
made from 3 lying along mattresses a tested person
somersaulted three times: first forward, after 180o
turn; second backward, after 180o; third forward
(each somersault gymnastic or by shoulder).
5. After running to the mattress he/she does catch
a mannequin weighting 28 kg and carries it
around the stand placed 5 m away to the left
from the center of track, and after covering the
10 m distance he/she puts a mannequin back on
the mattress.
6. Then in any manner (jumping over or crossing)
a tested person passed on four field-and-track
hurdles 76 cm high.
7. From marked line then he/she throws five times
3 kg medicine balls with both hands over head
on a distance at least 5 m. Additional throw (but
only one) is effective after reaching a line or
throwing at too short distance.
8. Laying on back, with feeds caught on any bar of
wall-bars, and holding a 2 kg ball in hands (at the
beginning the ball touches the bars) a tested person bends forward 10 times, in each cycle the
ball touches alternately the bars and mattress.
-
– 79 –