Instrukcja obsługi drukarki Novitus Deon E

INSTRUKCJA OBSŁUGI
DRUKARKA FISKALNA
DEON E
ul. Nawojowska 118
33-300 Nowy Sącz
Infolinia: 0 801 13 00 23,
www.novitus.pl
[email protected]
Wydanie I © NOVITUS 2010
NOVITUS
DEON E
Co powinieneĞ znaü i wiedzieü przed przystąpieniem do pracy
z drukarką fiskalną DEON E:
‰
‰
‰
parametry techniczne drukarki
warunki gwarancji
obsługĊ funkcji fiskalnych dostĊpnych dla uĪytkownika
KaĪda nieprawidłowoĞü w pracy drukarki powinna byü natychmiast sygnalizowana do autoryzowanego serwisu producenta.
Odłączenie drukarki od sieci nastĊpuje po odłączeniu wtyczki zasilacza od gniazda sieciowego,
które powinno byü usytuowane w pobliĪu drukarki i byü łatwo dostĊpne. Do zasilania urządzenia naleĪy stosowaü wyłącznie zasilacz sieciowy dostarczany w zestawie przez producenta.
JeĞli drukarka nie bĊdzie uĪywana przez dłuĪszy czas, zaleca siĊ odłączenie przewodu z zacisku akumulatora.
W drukarce DEON E zastosowano drukarkĊ termiczną. Zaopatrując siĊ w papier naleĪy zaĪądaü od
dostawcy certyfikatu potwierdzającego, Īe moĪe on byü stosowany w urządzeniach fiskalnych, a wydrukowane na nim dokumenty mogą byü przechowywane przez czas okreĞlony Ordynacją Podatkową. NaleĪy równieĪ
pamiĊtaü
o
warunkach,
w
jakich
producent
papieru
zaleca
jego
przechowywanie.
W przypadku nieprzestrzegania tych wymagaĔ moĪe dojĞü do utraty danych (kopii paragonów i raportów) do
przechowywania których uĪytkownik kasy jest zobowiązany.
DługoĞü przewodów połączeniowych interfejsu szeregowego nie powinna przekraczaü trzech metrów
Przed wymianą papieru naleĪy obowiązkowo dotknąü dłoĔmi uziemionej czĊĞci metalowej.
Urządzenie to spełnia wymagania w zakresie dopuszczalnych poziomów emisji zaburzeĔ elektromagnetycznych dla klasy A. W Ğrodowisku mieszkalnym moĪe to powodowaü powstawanie zakłóceĔ radioelektrycznych. W takich przypadkach jego uĪytkownik zobowiązany jest do zastosowania odpowiednich Ğrodków zaradczych.
Zabrania siĊ uĪywania telefonów komórkowych w bezpoĞrednim sąsiedztwie drukarki!
Usuwanie zuĪytych urządzeĔ.
ZuĪytego urządzenia, zgodnie z Art. 22 ust.1 i 2 Ustawy o zuĪytym sprzĊcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U.180 poz. 1495), nie wolno umieszczaü, wyrzucaü,
magazynowaü wraz z innymi odpadami.
Niebezpieczne związki zawarte w sprzĊcie elektrycznym i elektronicznym wykazują
bardzo niekorzystne oddziaływanie na roĞliny, drobnoustroje, a przede wszystkim na
człowieka, uszkadzają bowiem jego układ centralny i obwodowy układ nerwowy
oraz układ krwionoĞny i wewnĊtrzny, a dodatkowo powodują silne reakcje alergiczne.
ZuĪyte urządzenie naleĪy dostarczyü do lokalnego Punktu Zbiórki zuĪytych urządzeĔ elektrycznych, który
zarejestrowany jest w Głównym Inspektoracie Ochrony ĝrodowiska i prowadzi selektywną zbiórkĊ odpadów.
ZapamiĊtaj!!!!!
Zgodnie z Art. 35 ustawy, uĪytkownik sprzĊtu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, po zuĪyciu takiego sprzĊtu, zobowiązany jest do oddania go zbierającemu zuĪyty sprzĊt elektryczny i elektroniczny.
Selektywna zbiórka odpadów pochodzących z gospodarstw domowych oraz ich przetwarzanie przyczynia siĊ
do ochrony Ğrodowiska, obniĪa przedostawanie siĊ szkodliwych substancji do atmosfery oraz wód powierzchniowych.
2
NOVITUS
DEON E
Spis treĞci:
1
INFORMACJE OGÓLNE .................................................................................. 6
HOMOLOGACJA ................................................................................................. 6
WARUNKI UĩYTKOWANIA DRUKARKI FISKALNEJ .............................................. 6
PARAMETRY TECHNICZNE DRUKARKI ................................................................ 7
PRZEZNACZENIE DRUKARKI FISKALNEJ ............................................................. 7
1.1
1.2
1.3
1.4
2
FUNKCJE FISKALNE ....................................................................................... 8
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8
2.9
2.10
3
PAMIĉû FISKALNA ............................................................................................. 8
KOPIA ELEKTRONICZNA – INFORMACJE PODSTAWOWE ..................................... 8
KOPIA ELEKTRONICZNA – ZALECENIA PODSTAWOWE ..................................... 10
KOPIA ELEKTRONICZNA – ZASADA DZIAŁANIA ............................................... 14
STAWKI PTU ................................................................................................... 16
KONTROLA TOWARÓW PODCZAS SPRZEDAĩY .................................................. 17
PRACA W TRYBIE TRENINGOWYM I FISKALNYM............................................... 17
DOKUMENTY FISKALNE I NIEFISKALNE ........................................................... 18
ZABEZPIECZENIA DOSTĉPU DO ELEKTRONIKI .................................................. 19
FISKALIZACJA DRUKARKI ........................................................................... 19
BUDOWA I DZIAŁANIE DRUKARKI .......................................................... 20
3.1 WYGLĄD DRUKARKI ....................................................................................... 20
3.2 POKRYWA MECHANIZMU DRUKUJĄCEGO ........................................................ 20
3.3 ZŁĄCZA KOMUNIKACYJNE I ZASILAJĄCE ......................................................... 20
3.4 MECHANIZM DRUKUJĄCY................................................................................ 20
3.5 KARTA KOPII ELEKTRONICZNEJ ...................................................................... 21
3.6 WYĝWIETLACZ ................................................................................................ 21
3.7 KLAWIATURA .................................................................................................. 21
3.8 FUNKCJE KLAWISZY ........................................................................................ 22
3.9 WŁĄCZANIE I WYŁĄCZANIE DRUKARKI ........................................................... 24
3.10
MENU DRUKARKI ....................................................................................... 25
3.11
DODATKOWE (SPECJALNE) FUNKCJE DRUKARKI FISKALNEJ ....................... 28
3.11.1 Szuflada ................................................................................................ 28
3.11.2 Drukowanie kodów kreskowych ........................................................... 28
4
PRZYGOTOWANIE DO PRACY ................................................................... 29
4.1
4.2
4.3
4.4
ZAWARTOĝû OPAKOWANIA ............................................................................. 29
ZAKŁADANIE I WYMIANA PAPIERU .................................................................. 29
INSTALOWANIE KARTY KOPII ELEKTRONICZNEJ ............................................. 30
POŁĄCZENIE DRUKARKI Z KOMPUTEREM......................................................... 32
5
SPRZEDAĩ PRZY UĩYCIU DRUKARKI FISKALNEJ ............................. 33
6
RAPORTY ......................................................................................................... 34
6.1
6.2
RAPORT FISKALNY DOBOWY ........................................................................... 35
RAPORT MIESIĉCZNY ....................................................................................... 36
3
NOVITUS
6.3
6.4
6.5
6.6
6.7
6.8
6.9
6.10
6.11
7
DEON E
RAPORT OKRESOWY ........................................................................................ 37
RAPORT ZMIANY ............................................................................................. 38
RAPORT GOTÓWKI .......................................................................................... 39
RAPORT ROZLICZENIOWY ................................................................................ 39
RAPORT OPISÓW STAŁYCH .............................................................................. 40
RAPORT MONITORA KOMUNIKACJI ................................................................. 40
WYDRUKI Z KOPII E ........................................................................................ 40
WYDRUK HISTORII KART ........................................................................... 42
WYDRUK STANU KARTY............................................................................ 42
USTAWIENIA ................................................................................................... 44
7.1
7.2
USTAWIENIE ZEGARA ...................................................................................... 44
USTAWIENIA KONFIGURACJI............................................................................ 45
7.2.1
Ustawienia Konfiguracja / Energia ..................................................... 45
7.2.2
Ustawiania Konfiguracja / Komunikacja ............................................ 47
7.2.3
Ustawiania Konfiguracja / ZgodnoĞü.................................................. 50
7.2.4
Ustawiania Konfiguracja / Wydruk..................................................... 51
7.2.5
Ustawienia Konfiguracja / WyĞwietlanie ............................................ 52
7.2.6
Ustawienia Konfiguracja / Opcje systemowe ...................................... 53
7.2.7
Drukowanie ustawieĔ konfiguracji ...................................................... 53
7.3 [2.3] USUNIĉCIE BLOKADY .............................................................................. 53
7.4 USTAWIENIA KOPII E ...................................................................................... 54
7.4.1
Ustawienia Kopii E / WyjĊcie karty .................................................... 54
7.4.2
Instalacja nowego noĞnika danych w drukarce – otwarcie karty......... 55
7.4.3
Kopie dodatkowe karty ......................................................................... 55
7.4.4
ZamkniĊcie noĞnika kopii elektronicznej .............................................. 57
7.4.5
Zabezpieczenia Kopii E ........................................................................ 57
8
SERWIS.............................................................................................................. 59
TESTY.............................................................................................................. 59
USTAWIENIA SERWISOWE ............................................................................... 59
8.2.1
Ustawienia waluty ewidencyjnej (3.2.4) ............................................... 60
8.3 FUNKCJE SERWISOWE ..................................................................................... 63
8.3.1
Zerowania ............................................................................................ 63
8.3.2
Kopia E ................................................................................................ 63
8.4 INFORMACJE .................................................................................................... 64
8.1
8.2
9
PRZYKŁADOWE WYDRUKI Z DRUKARKI ............................................. 65
9.1
9.2
9.3
PARAGON FISKALNY ........................................................................................ 65
RAPORT FISKALNY DOBOWY ........................................................................... 67
RAPORT OKRESOWY ........................................................................................ 68
10
WYKAZ KOMUNIKATÓW ............................................................................ 73
11
ZABIEGI KONSERWACYJNE ...................................................................... 78
12
PRZEWODY POŁĄCZENIOWE ................................................................... 79
4
NOVITUS
DEON E
13
DECYZJE MINISTRA FINANSÓW DOPUSZCZAJĄCE DO
SPRZEDAĩY ............................................................................................................... 81
14
DEKLARACJA ZGODNOĝCI CE .................................................................. 83
15
NOTATKI .......................................................................................................... 84
Uwaga:
Informacje zamieszczone w niniejszej instrukcji mają charakter wyłącznie informacyjny i
nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu Kodeksu Cywilnego.
Producent zastrzega sobie prawo zmiany danych drukarki fiskalnej zawartych w niniejszej
instrukcji bez wczeĞniejszego uprzedzenia.
Producent zastrzega, Īe nie bĊdzie ponosiü odpowiedzialnoĞci za uszkodzenia powstałe
wskutek uĪytkowania drukarki fiskalnej niezgodnego z instrukcją, uĪywania niewłaĞciwego zasilacza, naraĪania urządzenia na oddziaływanie silnego pola elektrostatycznego, elektromagnetycznego, promieniowania rentgenowskiego lub działania szkodliwych substancji chemicznych czy
teĪ promieniotwórczych.
Producent nie ponosi równieĪ odpowiedzialnoĞci za ewentualne roszczenia karno – skarbowe ze strony UrzĊdu Skarbowego wobec podatnika – uĪytkownika drukarki fiskalnej, wynikające z ujawnionej niewłaĞciwej eksploatacji urządzenia.
5
NOVITUS
1
DEON E
Informacje ogólne
1.1
Homologacja
Drukarka fiskalna DEON E jest drukarką najnowszej generacji przeznaczoną do
pracy we wszystkich placówkach handlowych wyposaĪonych w system komputerowy.
Drukarka zostały przedstawione w Ministerstwie Finansów i decyzją Ministra Finansów
numer:
PT7/8012/52/955/SIU/08/PT1533
została uznana za kasĊ (drukarkĊ) rejestrującą, spełniającą wymogi zawarte w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 roku w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadaü kasy rejestrujące, opublikowanym w
Dzienniku Ustaw nr 212, poz. 1338 co kwalifikuje je do obrotu. Dokumenty dopuszczające drukarki do sprzedaĪy zostały na koĔcu niniejszej instrukcji. W związku z ciągłymi
udoskonaleniami urządzeĔ, bĊdą one poddawane kolejnym badaniom w Ministerstwie
Finansów, dlatego aktualny wykaz decyzji dopuszczających urządzenia do sprzedaĪy
zamieszczony jest na internetowej stronie producenta: www.novitus.pl
1.2
Warunki uĪytkowania drukarki fiskalnej
Warunki, które muszą byü spełnione, aby zapewniü poprawną pracĊ drukarki:
Pierwsze uruchomienie systemu PC – DEON E powinno byü wykonane przez
serwisanta autoryzowanego przez producenta;
Zasilacz drukarki i sterujący jej pracą komputer powinny byü zasilane z tej samej sieci (gniazda), najlepiej poprzez listwy filtrujące;
‰ DrukarkĊ naleĪy uĪytkowaü uwzglĊdniając jej parametry techniczne;
‰ Chroniü przed wilgocią, zalaniem, wpływem pola elektromagnetycznego i elektrostatycznego, oraz nadmiernym działaniem promieni słonecznych;
Pomieszczenie, w którym uĪytkowane bĊdzie urządzenie powinno byü wolne od
wpływu agresywnych zanieczyszczeĔ chemicznych i mechanicznych;
Doboru oraz podłączenia szuflady (kasety na pieniądze) powinien dokonaü
uprawniony serwisant;
Nie wolno łączyü drukarki z komputerem lub szufladą przed wyłączeniem ich z
sieci (nie dotyczy połączenia USB);
JeĞli drukarka przez dłuĪszy czas nie była zasilana zaleca siĊ przed jej instalacją
doładowanie akumulatorów poprzez włączenie jej poprzez zasilacz do sieci 230V na
czas minimum 24 godziny.
Uwaga:
Za konsekwencje nieprzestrzegania powyĪszych zaleceĔ odpowiada uĪytkownik.
6
NOVITUS
1.3
DEON E
Parametry techniczne drukarki
Zasilanie: napiĊcie stałe 10 - 18 V
Bateria wewnĊtrzna:
akumulator Li-ON 7.4 V / 2Ah,
Gniazdo zasilania:
typ walcowy prosty 3,5 mm, masa zasilania na zewnątrz.
Zasilacz:
transformatorowy, niestabilizowany, wejĞcie 230 V, 50 Hz
wyjĞcie: 12 V / 1A
Wtyk wyjĞcia zasilacza, typ walcowego prosty 3,5 mm
NoĞnik Kopii Elektronicznej: karta SD/SDHC zweryfikowana przez NOVITUS
Znamionowa temperatura pracy:
od 50C do + 400C
Dopuszczalna wilgotnoĞü pracy:
od 10% do 80%
Wymiary sz. x dł. x wy.[mm]:
Masa:
94,5 x 227 x 57,5
0,65 kg
UWAGA: podłączenia drukarki do urządzeĔ zewnĊtrznych (komputera, terminala EFT,
szuflady itp.) za pomocą specjalnych przewodów moĪna dokonaü przy wyłączonym zasilaniu drukarki i podłączanego urządzenia (nie dotyczy złącza USB)!!! Doboru szuflady oraz pierwszego podłączenia jej do drukarki powinien dokonaü uprawniony serwisant!
1.4
Przeznaczenie drukarki fiskalnej
Drukarka fiskalna DEON E przeznaczona jest do prowadzenia rejestracji
sprzedaĪy oraz kwot podatku naleĪnego dokonywanego na rzecz osób fizycznych za
pomocą systemów komputerowych. Drukarka DEON E to urządzenie, które nie jest w
stanie pracowaü samo, dlatego jest niezbĊdnym fiskalnym uzupełnieniem istniejących
punktów sprzedaĪy opartych na sprzĊcie komputerowym.
Drukarka prowadzi ewidencjĊ sprzedaĪy ok. 150 tysiĊcy artykułów. Nazwa towaru na
paragonie drukowanym przez drukarkĊ moĪe posiadaü minimalnie 1 a maksymalnie 40
znaków.
Drukarka DEON E jest wyposaĪona w KopiĊ Elektroniczną zamiast tradycyjnej kopii
papierowej. Dawne kopie wydruków zapisywane są na Informatycznym NoĞniku Danych, którym jest Karta SD.
7
NOVITUS
2
2.1
DEON E
Funkcje fiskalne
PamiĊü fiskalna
Drukarka posiada pamiĊü fiskalną wbudowaną w miejscu niedostĊpnym dla
uĪytkownika, zalaną specjalną masą (nierozerwalnie złączona z obudową drukarki) i
zabezpieczoną plombą ołowianą i papierową. Podczas prób zamiany, bądĨ odłączenia
pamiĊci fiskalnej, plomby te ulegają zniszczeniu a drukarka blokuje moĪliwoĞü prowadzenia dalszej pracy. PamiĊü ta oznaczona jest numerem nadawanym przez Ministerstwo Finansów niedostĊpnym tak dla uĪytkownika, jak równieĪ dla serwisu. Numer ten
nazwany jest numerem unikatowym i drukowany jest na kaĪdym wydruku pochodzącym z zafiskalizowanej drukarki. Numer unikatowy zostaje zapisany do pamiĊci fiskalnej podczas procesu produkcji, a zmiana tego numeru nie jest moĪliwa. PamiĊü fiskalna
jest tak skonstruowana, iĪ uniemoĪliwia likwidacjĊ zapisów dokonanych w swoich rejestrach.
PojemnoĞü pamiĊci fiskalnej umoĪliwia zapisanie w niej 1830 raportów dobowych, 200
zerowaĔ serwisowych pamiĊci RAM oraz 30 zmian stawek PTU.
Przed rozpoczĊciem pracy do pamiĊci fiskalnej zapisywane są nastĊpujące dane:
Numer unikatowy drukarki (w procesie produkcji)
Aktualne stawki PTU (przed fiskalizacją).
Numer NIP (przy fiskalizacji);
Dane zapisywane w pamiĊci fiskalnej przy wykonywaniu raportów dziennych:
Numer i data raportu;
WartoĞü sprzedaĪy netto z wyszczególnieniem kwot we wszystkich grupach podatkowych osobno dla paragonów i faktur
Kwoty podatku dla kaĪdej ze stawek PTU, osobno dla paragonów i faktur
Łączna kwota podatku;
Łączna kwota naleĪnoĞci;
Kwoty podatku narastająco od fiskalizacji dla kaĪdej ze stawek PTU osobno dla
paragonów i faktur;
IloĞü paragonów i faktur objĊtych raportem i numery ostatnich raportów;
IloĞü zerowaĔ pamiĊci RAM, oraz rodzaj zerowania: wewnĊtrzne (samoistne)
lub zewnĊtrzne (wymuszone przez serwis producenta).
DostĊp do elektroniki kasy posiada jedynie serwis producenta!
2.2
Kopia Elektroniczna – informacje podstawowe
Urządzenie obsługuje KopiĊ Elektroniczną zamiast tradycyjnej kopii papierowej. Jako noĞnik danych Kopii E w urządzeniach NOVITUS stosowana jest karta pamiĊci w standardzie SD Card. Jest to nowoczesny noĞnik danych, stale udoskonalany,
mogący pomieĞciü ogromne iloĞci danych posiadając jednoczeĞnie niewielkie rozmiary
zewnĊtrzne. Zawiera róĪne mechanizmy zabezpieczeĔ, od prostych ale łatwych w uĪyciu mechanicznych blokad zapisu (przesuwka LOCK) po zaawansowane zabezpieczenie
hasłem całej karty.
8
NOVITUS
DEON E
JakoĞü karty ma zasadnicze znaczenie dla trwałoĞci danych wydruku zapisanych
w tym noĞniku. WaĪnoĞü tych danych jest taka sama, jak kiedyĞ kopii papierowej –
uĪytkownik musi ją przechowywaü przez wymagany przepisami czas i okazywaü na Īądania organów kontrolnych. Nie moĪna wiĊc sobie pozwoliü na utratĊ tych danych
przed wymaganym terminem przechowywania. Z tego powodu naleĪy zagwarantowaü
odpowiednią jakoĞü kart SD uĪywanych jako noĞnik Kopii E. Aby mieü pewnoĞü, Īe
dana karta zapewnia wymagane parametry wpływające na jakoĞü jej działania konieczne jest przeprowadzenie wielu długotrwałych testów i analiz ich wyników, które są
niemoĪliwe do wykonania przez przeciĊtnego uĪytkownika.
W urządzeniach z Kopią E naleĪy wiĊc uĪywaü tylko takich kart SD, które przeszły pozytywnie weryfikacjĊ producenta i są wymienione w odpowiednich instrukcjach
lub informacjach na stronie internetowej danego urządzenia.
Obecnie do uĪytku z drukarkami DEON E zalecane są jedynie karty dostĊpne w
ofercie NOVITUS SA.
PoniĪej przedstawiono główne nowe pojĊcia dotyczące urządzeĔ z Kopią Elektroniczną (w skrócie Kopią E).
1) Kopia Elektroniczna – kopia wydruków zapisywana w tymczasowo w PamiĊci PodrĊcznej urządzenia a nastĊpnie kopiowana po raporcie dobowym
na docelowy informatyczny noĞnik pamiĊci.
2) PamiĊü PodrĊczna Wydruków – wydzielona pamiĊü wewnĊtrzna urządzenia,
do której najpierw trafiają dane wydruków. DziĊki niej urządzenie moĪe teĪ
minimum 2 dni pracowaü awaryjnie bez docelowego zewnĊtrznego noĞnika
Kopii E. Po skopiowaniu danych wydruku na noĞnik docelowy dane z PamiĊci PodrĊcznej są usuwane.
3) NoĞnik Kopii E – zewnĊtrzna pamiĊü dostĊpna dla uĪytkownika, w przypadku NOVITUS SA karta pamiĊci w standardzie SD Card.
4) Karta SD Card – karta pamiĊci FLASH. Zapewnia duĪą pojemnoĞü pamiĊci
przy stosunkowo niewielkiej cenie. Posiada funkcje zabezpieczeĔ danych
przed nieumyĞlnym skasowaniem. Jest bardzo popularna i powszechnie obsługiwana w systemach komputerowych. W niektórych komputerach PC
moĪe wymagaü dołączenia popularnych zewnĊtrznych czytników tego typu
kart.
5) Technologia NOVITUS Bezpieczna Kopia E – szereg unikatowych specjalnych zabezpieczeĔ Kopii E w urządzeniach NOVITUS:
a. dodatkowa wewnĊtrzna kopia bezpieczeĔstwa danych Kopii E na
wypadek utraty danych w noĞniku uĪytkownika.
9
NOVITUS
DEON E
b.
6)
7)
8)
9)
10)
2.3
moĪliwoĞü zabezpieczenia funkcji administracyjnych Kopii E hasłem - bez jego podania osoba niepowołana nie wykona istotnych
funkcji administracyjnych Kopii E
c. moĪliwoĞü zabezpieczenia karty SD hasłem – bez jego podania w
celu odblokowania dane na karcie nie bĊdą widoczne dla niepowołanych osób
d. moĪliwoĞü tworzenia dodatkowych kopii kart w urządzeniu
Numery kontrolne na paragonie, fakturze i raporcie dobowym – dodatkowe
ciągi cyfr i znaków drukowane w stopce w/w wydruków. Mają one na celu
umoĪliwiü póĨniejszą weryfikacjĊ, Īe dany wydruk został wydrukowany na
danym urządzeniu fiskalnym i jego zawartoĞü jest niezmieniona.
Otwarcie noĞnika Kopii E – czynnoĞü jednorazowa dla danego noĞnika, konieczna do wykonania w celu rozpoczĊcie pracy z nowym noĞnikiem kopii
E. Polega ona ogólnie na odpowiednim sformatowaniu karty SD i nadaniu
jej etykiety – unikatowego w ramach danego urządzenia oznaczenia bĊdącego numerem kolejnym karty.
ZamkniĊcie noĞnika Kopii E – czynnoĞü jednorazowa dla danego noĞnika,
wymagana w celu oznaczenia noĞnika jako zamkniĊtego czyli takiego do
którego nie bĊdą juĪ dopisywane dane. ZamkniĊty noĞnik powinien byü
zmagazynowany a do urządzenia dostarczony nowy noĞnik.
Program obsługi Kopii E na PC – NOVITUS NEArch – program umoĪliwiający import danych Kopii E do komputera PC, wyszukiwanie wydruków
wg zadanych kryteriów, drukowanie kopii wydruków, sporządzanie syntetycznych raportów okresowych, drukowanie oraz zapis kopii E na zapisywalnych płytach CD.
Program odczytu pamiĊci fiskalnej na PC – NOVITUS NFRaport – program
od odczytu danych zawartych w pamiĊci fiskalnej urządzenia. Program ten
umoĪliwia takĪe sporządzanie syntetycznych raportów okresowych, drukowanie oraz zapis danych z pamiĊci fiskalnej na zapisywalnych płytach CD.
Kopia Elektroniczna – zalecenia podstawowe
Urządzenia z Kopią E w czasie normalnej pracy nie wymagają szczególnych dodatkowych czynnoĞci obsługowych. Działanie Kopii E jest zasadniczo bezobsługowe.
Dodatkowe czynnoĞci związane z noĞnikiem Kopii E wymagane są jedynie w momentach jego otwarcia i zamkniĊcia oraz przy wykonywaniu dodatkowych kopii bezpieczeĔstwa w systemach komputerowych (archiwizacja na dyskach optycznych, magnetycznych itp.), które powinny byü wykonywane jedynie przez zaawansowanych uĪytkowników i administratorów danych Kopii E.
Istnieją jednak szczególne zalecenia, okreĞlające przede wszystkim, jakich
czynnoĞci nie moĪna i nie naleĪy wykonywaü na urządzeniach z Kopią E, aby nie
doprowadziü do utraty danych Kopii E. NaleĪy dokładnie zapoznaü siĊ z tymi wytycznymi i poinstruowaü o nich kaĪdą osobĊ, która bĊdzie miała dostĊp do obsługi
10
NOVITUS
DEON E
urządzenia z Kopią E. Nieprzestrzeganie tych zasad moĪe doprowadziü do utraty
danych Kopii E. Urządzenie fiskalne rejestruje fakt wystąpienia przypadków niewłaĞciwej obsługi lub niewłaĞciwego postĊpowania z noĞnikiem Kopii E. Dane tych
przypadków są zapisywane trwale w pamiĊci urządzenia i mogą byü podstawą do
nieuznania ewentualnych roszczeĔ gwarancyjnych.
NaleĪy bezwzglĊdnie przestrzegaü nastĊpujących zasad:
1) Nie naleĪy nigdy wyjmowaü noĞnika Kopii E tj. karty SD z włączonego
urządzenia bez wywołania odpowiedniej funkcji wyjĊcia dla Kopii E z
menu 24. KOPIA E/1.WyjĊcie karty LUB szybciej - kombinacja klawiszy
1. WyjĊcie karty. Wywołanie tej funkcji przygotuje
urządzenie na wyciagniĊcie noĞnika z gniazda karty SD – zostaną zakoĔczone lub przerwane w odpowiednim momencie ewentualne zapisy
na kartĊ SD Kopii E i bĊdzie moĪliwe bezpieczne wysuniĊcie karty, o
czym urządzenie poinformuje uĪytkownika – „MoĪna bezpiecznie usunąü kartĊ pamiĊci”. Bez wywołania w/w funkcji moĪe nastąpiü wysuniĊcie noĞnika w czasie, gdy jest uĪywany, co moĪe doprowadziü do utraty
danych a nawet jego uszkodzenia. Kategorycznie nie moĪna wiĊc tego
robiü, podobnie jak nie moĪna np. wyciągaü płyty CD-R podczas jej nagrywania czy nawet wyrywaü rolki papieru kopii z mechanizmu drukującego podczas drukowania w standardowych urządzeniach fiskalnych
bez Kopii E.
UWAGA!
FAKT NIEWŁAĝCIWEGO WYCIĄGNIĉCIA NOĝNIKA JEST
PRZEZ URZĄDZENIE TRWALE ZAREJESTROWANY I MOĩE
BYû PRZYCZYNĄ NIEUZNANIA NIEKTÓRYCH ROSZCZEē
GWARANCYJNYCH ZWIĄZANYCH Z TYM FAKTEM.
2) Nie naleĪy praktycznie nigdy odblokowywaü mechanicznej blokady zapisu – przesuwka LOCK na karcie SD powinna byü zawsze w pozycji
LOCK (zablokowana). Blokada ta zabezpiecza przed niezamierzoną
modyfikacją czy usuniĊciem danych na karcie Kopii E np. po umieszczeniu jej w czytniku kart SD w komputerze PC. Urządzenie fiskalne
moĪe pracowaü i zapisywaü dane nawet na karcie zablokowanej, wiĊc
normalnie nigdy nie ma potrzeby na zmianĊ pozycji tej przesuwki. Nieprzestrzeganie tej zasady moĪe doprowadziü do niezamierzonego usuniĊcia lub modyfikacji danych w przypadku niewłaĞciwego postĊpowania na komputerze PC. Jedyne wyjątkowo dozwolone odblokowanie
przesuwki LOCK jest dopuszczalne w przypadku nadzwyczajnej koniecznoĞci odtworzenia karty z kopii bezpieczeĔstwa uĪytkownika ale
powinno to byü wykonywane przez zawansowanego uĪytkownika, który
prawidłowo wykonywał we własnym zakresie dodatkowe kopie bezpie-
11
NOVITUS
DEON E
czeĔstwa i ma gwarancje, Īe są one poprawne, a z jakiegoĞ nadzwyczajnego powodu dane na karcie zostały utracone.
UWAGA!
FAKT ODBLOKOWANIA PRZESUWKI LOCK I UĩYCIA TAKIEJ
ODBLOKOWANEJ KARTY NA KOMPUTERZE PC JEST PRZEZ
URZĄDZENIE WYKRYWANY I TRWALE ZAREJESTROWANY I
MOĩE ON BYû PRZYCZYNĄ NIEUZNANIA NIEKTÓRYCH
ROSZCZEē GWARANCYJNYCH ZWIĄZANYCH Z TYM FAKTEM.
ODBLOKOWANIE JEST WYKRYWANE NAWET WTEDY, GDY
ĩADEN PLIK NA PC NIE ZOSTANIE ZMIENIONY. EWENTUALNE ODTWORZENIE DANYCH NAWET Z POPRAWNEJ KOPII
BEZPIECZEēSTWA PRZEZ ZAAWANSOWANEGO UZYTKOWNIKA TEĩ JEST WYKRYWANE I REJESTROWANE I MOĩE BYû
POWODEM WYKONANIA NATYCHMIASTOWEJ PEŁNEJ WERYFIKACJI DANYCH, KTÓRA DLA DUĩEJ ILOĝCI DANYCH
MOĩE DŁUGO TRWAû, A DO CZASU JEJ ZAKOēCZENIA NIE
BĉDZIE MOĩLIWE DOPISYWANIE NOWYCH DANYCH DO
KARTY. JEĝLI PODCZAS TEJ WERYFIKACJI WYKRYTE ZOSTANĄ ZMIENIONE LUB USUNIĉTE DANE, FAKT TEN ZOSTANIE TAKĩE TRWALE ZAREJESTROWANY I MOĩE ON BYû
PRZYCZYNĄ NIEUZNANIA NIEKTÓRYCH ROSZCZEē GWARANCYJNYCH ZWIĄZANYCH Z TYM FAKTEM.
3) NIE MOĩNA MODYFIKOWAû, ANI USUWAû ĩADNYCH DANYCH NA KARCIE KOPII E. Urządzenie ciągle kontroluje poprawnoĞü i spójnoĞü danych na karcie Kopii E. Nie jest moĪliwa niezauwaĪona zmiana nawet jednego znaku w danych wydruku zapisanych na karcie Kopii E. Karta, która podczas weryfikacji wykaĪe błĊdy danych
spowodowane ich modyfikacją lub usuniĊciem, bĊdzie zablokowana i
konieczne bĊdzie otwarcie nowej karty.
UWAGA!
FAKT MODYFIKACJI LUB USUNIĉCIA DANYCH Z KARTY KOPII E JEST PRZEZ URZĄDZENIE WYKRYWANY I TRWALE ZAREJESTROWANY I MOĩE ON BYû PRZYCZYNĄ NIEUZNANIA
NIEKTÓRYCH ROSZCZEē GWARANCYJNYCH ZWIĄZANYCH Z
TYM FAKTEM.
4) Nie naleĪy doprowadzaü do nagłego zaniku zasilania w urządzeniu z
Kopią E. Normalnie w prawidłowo eksploatowanym urządzeniu jest to
nie do uzyskania, gdyĪ urządzenie fiskalne ma zasilanie awaryjne, ale
po odłączeniu akumulatorów lub pracy na całkowicie rozładowanych
akumulatorach moĪliwe jest wywoływanie nagłych zaników zasilania.
Samo urządzenie fiskalne jest bardzo dobrze zabezpieczone przed zanikiem zasilania, ale karty SD mogą róĪnie reagowaü na nagłe zaniki zasilania. W celu zapewnienia karcie SD optymalnych warunków pracy
(wymaganych przez producentów kart SD) naleĪy zagwarantowaü sta12
NOVITUS
DEON E
bilnoĞü zasilania i nie doprowadzaü do nagłych zaników zasilania, co w
przypadku urządzenia fiskalnego jest bardzo proste do uzyskania – naleĪy tylko zagwarantowaü właĞciwy stopieĔ naładowania akumulatorów
i wymieniaü je na nowe, kiedy utracą one swoje właĞciwoĞci w wyniku
wyeksploatowania. Urządzenie zawsze naleĪy wyłączaü odpowiednim
przyciskiem na klawiaturze.
UWAGA!
FAKT NAGŁEGO ZANIKU ZASILANIA JEST PRZEZ URZĄDZENIE WYKRYWANY I TRWALE ZAREJESTROWANY I MOĩE ON
BYû PRZYCZYNĄ NIEUZNANIA NIEKTÓRYCH ROSZCZEē
GWARANCYJNYCH ZWIĄZANYCH Z TYM FAKTEM.
5) UĪywaü tylko kart, które są zalecane przez producenta urządzenia.
UWAGA!
KARTY SD, KTÓRE NIE SĄ WYRAħNIE ZALECONE PRZEZ
PRODUCENTA NIE SĄ OBJĉTE ĩADNĄ GWARANCJĄ PRODUCENTA URZĄDZENIA NA NIE SAME ANI NA DANE W NICH
ZAWARTE.
6) Przestrzegaü ogólnych zasad uĪywania i stosowania Kart SD poza urządzeniem fiskalnym:
a. UĪywaü Kart SD tylko w czytnikach dedykowanych do obsługi
Kart SD!
b. Nie dotykaü styków Kart SD!
c. Nie niszczyü, ani nie naraĪaü Kart na urazy mechaniczne!
d. Przechowywaü i uĪywaü w odpowiednich warunkach klimatycznych – nie doprowadzaü do zmroĪenia, zalania ani zawilgocenia Kart!
Zgodnie z obowiązującymi przepisami na podatniku ciąĪy obowiązek prowadzenia bieĪącej kontroli w zakresie prawidłowego i terminowego przekazu danych do zewnĊtrznego noĞnika Kopii E. W drukarce DEON E moĪna zawsze wy-> 2. Stan Karty), z
konaü Raport Stanu Karty Kopii E (Przyciski
którego moĪna siĊ dowiedzieü niezbĊdnych informacji o aktualnej karcie SD, w
tym kiedy ostatnio zostały do niej dopisane dane Kopii E.
Ponadto podatnik ponosi pełną odpowiedzialnoĞü za ewentualne zniszczenie,
zgubienie karty SD Kopii E lub modyfikacje powodujące utratĊ danych Kopii E,
prawidłowo wczeĞniej zapisanych przez urządzenie na karcie SD. Zalecamy systematyczne wykonywanie przez podatnika dodatkowych kopii bezpieczeĔstwa danych. W tym celu moĪna:
1. Skorzystaü z funkcjonalnoĞci programu NOVITUS NEArch, który ma
moĪliwoĞü importu danych do komputera PC a takĪe nagrywania ich na
zapisywalnych dyskach CD,
13
NOVITUS
2.
3.
4.
2.4
DEON E
Skorzystaü z funkcjonalnoĞci NOVITUS Bezpieczna Kopia E umoĪliwiającej wykonywanie dodatkowych Kopii E na dodatkowych kartach
SD
JeĞli System Informatyczny Obsługi SprzedaĪy uĪytkownika ma funkcjonalnoĞü obsługi przechowywania danych Kopii E to oczywiĞcie naleĪy z niej korzystaü
Zaawansowany uĪytkownik moĪe we własnym zakresie wykonywaü dodatkowe kopie bezpieczeĔstwa w swoim PC (Karty SD są popularne i
powszechnie obsługiwane) poprzez nagranie ich na dysk twardy i zarchiwizowanie na dyskach CD, DVD, taĞmach streamera czy innych kartach pamiĊci.
Kopia Elektroniczna – zasada działania
Działanie Kopii E ma za zadanie zapis danych wydruków na noĞniku informatycznym, w naszym przypadku na karcie SD. Urządzenie w Kopii E zapisuje wszystkie
wydruki, które mają nr wydruku, tj. wszystkie wydruki za wyjątkiem Raportów Okresowych, MiesiĊcznych i Rozliczeniowych oraz Raportu Opisów Stałych (tekstów zawartych w programie urządzenie moĪliwych do wydrukowania na drukarce urządzenia).
Działanie Kopii E jest podzielone na pewne etapy. Najpierw dane wydruków,
które są w danym momencie drukowane trafiają do specjalnej pamiĊci wewnĊtrznej
urządzenia nazwanej PamiĊcią PodrĊczną Wydruku. Jest to specjalna, nieulotna, trwała
pamiĊü, w której wydruki są magazynowane przed docelowym skopiowaniem ich na
pamiĊü zewnĊtrzną – noĞnik informatyczny Kopii E, czyli KartĊ SD. PamiĊü PodrĊczna
umoĪliwia miĊdzy innym tymczasową pracĊ urządzenia bez Karty SD. MoĪe siĊ zdarzyü, Īe z jakiegoĞ powodu karty SD w danym momencie nie ma w urządzeniu, a urządzenie musi oczywiĞcie pracowaü i drukowaü np. paragony. PamiĊü PodrĊczna zapewnia pracĊ minimum do dwóch dni bez karty SD – czyli moĪe pomieĞciü wydruki z
dwóch dni pracy urządzenia. Ponadto PamiĊü PodrĊczna umoĪliwia wykonywanie kopii
wydruków z danych w niej zawartych, podobnie jak kopii wydruków z noĞników docelowych. Ostatnią istotną funkcją PamiĊci PodrĊcznej jest moĪliwoĞü odtworzenia obrotów i liczników z ostatniej zmiany fiskalnej w przypadku awaryjnego zerowania pamiĊci roboczej urządzenia fiskalnego. W urządzeniach z Kopią E po zerowaniu Īadne dane
obrotów i liczników nie zostaną wyzerowane, gdyĪ ich wartoĞci zostaną odtworzone z
danych wydruków zawartych właĞnie w PamiĊci PodrĊcznej (nie jest moĪliwe odtwarzanie obrotów z wydruków papierowych, bo te zostały wrĊczone klientom a nie ma
drugiej rolki papieru jak w standardowych urządzeniach bez Kopii E).
NajpóĨniej po raporcie dobowym rozpoczyna siĊ proces kopiowania danych z
PamiĊci PodrĊcznej do noĞnika zewnĊtrznego, czyli Karty SD Kopii E. Przed tym kopiowaniem dane na Karcie SD zostały wczeĞniej dokładnie zweryfikowane, czy są poprawne tj. pełne i niezmienione. JeĞli weryfikacja by siĊ nie powiodła dopisanie danych
nie byłoby moĪliwe. NaleĪy wiĊc zawsze zagwarantowaü, Īe dane na Karcie SD są
poprawne – czyli krótko mówiąc naleĪy przestrzegaü zaleceĔ opisanych w rozdziale „Kopia E – zalecenia podstawowe”. Urządzenie wykryje kaĪdą ingerencjĊ lub
nawet próbĊ ingerencji w dane Kopii E, czy niewłaĞciwego uĪycia Karty SD i fakt
ten trwale zapisze w swojej pamiĊci i moĪe on byĞ podstawą do ewentualnych roszczeĔ gwarancyjnych związanych z tym faktem.
14
NOVITUS
DEON E
Po skopiowaniu danych na KartĊ SD dane z PamiĊci PodrĊcznej są usuwane. Informacja o ich zapisie na Karcie SD jest zapisana takĪe w PamiĊci Fiskalnej. Od tej pory uĪytkownik jest odpowiedzialny za trwałoĞü tych danych na tej Karcie SD.
Aby dopisywanie danych na KartĊ było w ogóle moĪliwe, na Karcie powinna
byü wczeĞniej przed pierwszym zapisem wykonana operacja „Otwarcia Karty Kopii E”.
Jest to czynnoĞü jednorazowa polegająca na odpowiednim sformatowaniu Karty SD i
nadaniu jej etykiety, tj. nr kolejnego Karty SD dla danego urządzenia.
W sytuacji, kiedy chcemy zakoĔczyü uĪywanie danej Karty SD, moĪemy wykonaü operacjĊ odwrotną do otwarcia, czyli „ZamkniĊcie Karty Kopii E”. CzynnoĞü tą naleĪy wykonaü w sytuacji, gdy koĔczy siĊ miejsce na karcie lub chcemy juĪ przestaü
uĪywaü tą kartĊ bo koĔczy siĊ jakiĞ okres rozliczeniowy i chcemy, aby dane z tego
okresu były juĪ trwale gdzieĞ przechowywane i nie naraĪone na jakąĞ utratĊ w związku
z codziennym uĪytkowaniem (np. zgubienie). Zalecana jest zmiana karty na nową np.
po roku uĪytkowania bez wzglĊdu na jej zapełnienie, chyba Īe uĪytkownik ma inne
pewne zasady wykonywania dodatkowych kopii bezpieczeĔstwa danych wydruków.
JeĞli z jakiegoĞ wyjątkowego powodu (awaria karty, kradzieĪ, brak nowej karty)
Karty SD nie ma w urządzeniu, oczywiĞcie procesy weryfikacji i kopiowania nie mogą
byü przeprowadzone. W takiej sytuacji wydruki są cały czas przechowywane w PamiĊci
PodrĊcznej nawet po wykonaniu raportu dobowego. Po wydrukowaniu pierwszego raportu dobowego bez Karty SD urządzenie sygnalizuje trwale - w przypadku drukarek
DEON E poprzez wyĞwietlanie komunikatu „Brak noĞnika kopii E”. UĪytkownik moĪe
prowadziü dalej sprzedaĪ i drukowaü wydruki i wykonaü w koĔcu jeszcze jeden raport
dobowy – bĊdzie to drugi raport dobowy bez Karty SD. Po tym raporcie, w sytuacji,
kiedy nadal nie ma w urządzeniu Karty SD urządzenie zablokuje moĪliwoĞü drukowania nowych wydruków i bĊdzie przez to wymagało dostarczenia Karty SD, aby moĪliwe
było skopiowanie danych wydruku zmagazynowanych w PamiĊci PodrĊcznej. Nie naleĪy wiĊc doprowadzaü do pracy urządzenia bez Karty SD na okres dłuĪszy niĪ 2
dni (dwa raporty dobowe).
JeĞli urządzenie w wyniku wykrycia przekłamania danych w pamiĊci roboczej
bĊdzie zmuszone wykonaü Zerowanie PamiĊci RAM to je wykona, jak zwykłe urządzenia bez Kopii E, ale po tym zerowaniu dane w PamiĊci PodrĊcznej (której trwałoĞü jest
zasadniczo wiĊksza niĪ pamiĊci roboczej) zostaną przeanalizowane i nastąpi odtworzenie sumarycznych obrotów i liczników fiskalnych tak, Īe raport dobowy bĊdzie zawierał
wszystkie dane i nie bĊdzie konieczne robienie odczytu danych z rolek papierowych,
których w urządzeniu z Kopią E praktycznie nie ma. TrwałoĞü PamiĊci PodrĊcznej jest
wiĊc bardzo istotna. W urządzeniach NOVITUS SA pamiĊü ta jest w technologii
FLASH, wiĊc jest odporna na wszelkie zaniki zasilania i duĪo bardziej odporna na zakłócenia niĪ pamiĊü RAM. Jej duĪa pojemnoĞü zapewnia pracĊ przez 2 dni bez noĞnika
zewnĊtrznego, czyli Karty SD. JeĞli jednak w jakichĞ nadzwyczajnych okolicznoĞciach
PamiĊü PodrĊczna zostałaby skasowana, to w takiej sytuacji konieczne jest wezwanie
Serwisu, co zostało opisane w rozdziale „Kopia E – postĊpowanie w przypadku awarii”.
Urządzenia NOVITUS SA z Kopią E mają szereg unikatowych funkcjonalnoĞci
dotyczących bezpieczeĔstwa danych Kopii E. NOVITUS Bezpieczna Kopia Elektroniczna, to technologia obejmująca m.in. dodatkowy, wewnĊtrzny (niedostĊpny dla uĪyt15
NOVITUS
DEON E
kownika), bezpieczny magazyn danych wydruku mogący pomieĞciü do 4GB danych
tekstu, czyli zapamiĊtaü w postaci dodatkowej kopii bezpieczeĔstwa wydruki z całej 5letniej historii urządzenia. Ta technologia urządzeĔ NOVITUS zapewnia maksymalne
bezpieczeĔstwo danych i moĪliwoĞü ich odtworzenia nawet w przypadku fizycznej utraty Karty SD uĪytkownika. Technologia ta działa w pełni automatycznie. DziĊki tej
funkcjonalnoĞci uĪytkownik, który np. nie ma łatwej moĪliwoĞci robienia czĊstych dodatkowych kopii bezpieczeĔstwa ma to zrealizowane automatycznie w samym urządzeniu. JeĞli z jakichĞ powodów, jak np. awarii karty, niewłaĞciwej obsługi karty w urządzeniu lub w komputerze PC dojdzie do utraty jakiegoĞ pliku lub jego przekłamania,
urządzenie moĪe wykonaü odtworzenie uszkodzonych danych ze swojej wewnĊtrznej
kopii bezpieczeĔstwa i tym samym nie dojdzie do trwałej utraty danych z Kopii E.
Technologia NOVITUS Bezpieczna Kopia E moĪe takĪe umoĪliwiü pracĊ w trybie dodatkowych kopii otwartych kart zewnĊtrznych, kiedy to np. codziennie rano lub raz na
tydzieĔ wymieniamy KartĊ SD na jedną z dwóch aktywnych kart a tą wyciągniĊtą odkładamy do bezpiecznego archiwum. DziĊki takiej rotacji zawsze mamy w miarĊ aktualną kopiĊ bezpieczeĔstwa poza urządzeniem fiskalnym a włoĪona właĞnie Karta SD
zostanie automatycznie uzupełniona danymi wydruków, które zostały zarejestrowane,
kiedy ona była w zewnĊtrznym archiwum.
Urządzenia NOVITUS z Kopią E są wiĊc bardzo bezpieczne, ale naleĪy jednak pamiĊtaü, Īe:
1) Mimo istnienia technologii Bezpieczna Kopia E nadal naleĪy bezwzglĊdnie przestrzegaü wszelkich wymienionych tu zasad uĪytkowania
Kart SD i nieingerowania w dane Kopii E na Kartach SD!
2) Mimo, Īe wiĊkszoĞü efektów niewłaĞciwego uĪycia Kart SD i utraty danych Kopii E mogą byü naprawione przez technologiĊ Bezpieczna Kopia E, to wszelkie te niewłaĞciwe działania zostaną i tak trwale zarejestrowane przez urządzenie w jego pamiĊci i bez wzglĊdu na wynik naprawy mogą byü powodem nieuznania niektórych roszczeĔ gwarancyjnych z tym związanych.
Szczegółowe informacje dotyczące obsługi Kopii E opisane są w rozdziale Obsługa
Kopii Elektronicznej.
2.5
Stawki PTU
Drukarka ma moĪliwoĞü oprogramowania 7 stawek PTU (A,B,C,D,E,F,G) dla
dowolnych wysokoĞci od 0% do 97% oraz okreĞlenia dowolnej z nich jako zwolnienie
towarów z podatku. Według wysokoĞci zaprogramowanych stawek kasa bĊdzie naliczaü
naleĪny podatek PTU. WysokoĞü stawek PTU okreĞla Ministerstwo Finansów dla poszczególnych towarów. W drukarce muszą byü zaprogramowane wszystkie stawki PTU
dla towarów, jakich sprzedaĪ prowadzi dana placówka handlowa. Programowania stawek PTU moĪna dokonaü tylko z komputera (np. z programu serwisowego producenta
drukarki do drukarek fiskalnych, dostĊpnego u serwisantów oraz na stronie internetowej
www.novitus.pl. Program ten udostĊpniany jest nieodpłatnie!).
KaĪda zmiana stawek PTU moĪe odbywaü siĊ tylko po wykonaniu raportu dobowego zerującego i jest (w drukarce fiskalnej) zapisywana do pamiĊci fiskalnej z do16
NOVITUS
DEON E
kładnym okreĞleniem daty i godziny zmiany. Drukarka w trybie fiskalnym ma moĪliwoĞü 30 – krotnej zmiany stawek PTU. Przy próbie wykonania 31 zmiany stawek
PTU drukarka zgłosi błąd i zmiana ta nie bĊdzie moĪliwa. Drukarka nie pozwoli zaprogramowaü stawek PTU identycznych jak są zaprogramowane w danej chwili w pamiĊci – jest to zabezpieczenie przed niepotrzebnym zapisem do pamiĊci fiskalnej.
2.6
Kontrola towarów podczas sprzedaĪy
Drukarka fiskalna w odróĪnieniu od kas fiskalnych kontroluje sprzedawane
towary i przypisane im stawki podatkowe. Podczas sprzedaĪy kontrolowane jest, czy na
danym towarze nie dokonano tzw. „schodka podatkowego”.
Zasada działania schodka podatkowego:
Po obniĪeniu stawki podatkowej na dany towar nie moĪna jej podnieĞü.
JeĞli towar (np. Piwo) sprzedamy raz z jakąĞ stawką (np. 7%) to moĪna tĊ
stawkĊ zmieniü np. na 22% i sprzedawaü nadal, moĪna teĪ tĊ stawkĊ obniĪyü na 0% i
nadal sprzedawaü. Jednak, gdy po obniĪeniu na 0% nastąpiłaby próba sprzedaĪy tego
towaru ze stawką np. 7% lub 22% to drukarka zablokuje sprzedaĪ tego towaru ze stawką 7% lub 22% i zgłosi błąd.
ObniĪaü stawki moĪna dowoli, podwyĪszaü równieĪ, obniĪaü po podwyĪszeniu, natomiast PO OBNIĩENIU NIE WOLNO PODWYĩSZYû STAWKI PTU.
‰ Kontrola towarów przeprowadzana jest co do nazwy i stawki PTU;
‰ Kontrola nazw jest przeprowadzana w ten sposób, Īe wszystkie litery w nazwie
artykułu są zmieniane na duĪe, usuwane z nazwy są wszystkie znaki oprócz
znaków alfanumerycznych jĊzyka polskiego, oraz: przecinka, kropki, i kresek
ukoĞnych. Tak przerobiona nazwa poddawana jest weryfikacji. Czyli: PIWO,
piwo, Pi wo%, piW o, itd., to nadal jest ta sama nazwa. JeĞli natomiast do nazwy zostanie dołoĪona jedna litera lub cyfra, jest to wówczas inny towar.
‰ Kontrola stawki przeprowadzana jest co do wartoĞci stawki, a nie co do litery,
która wyróĪnia daną stawkĊ.
JeĞli wiĊc sprzedamy dwa towary o identycznej nazwie z róĪnymi stawkami
PTU to drukarka po sprzedaĪy towaru z wyĪszą stawką a potem z niĪszą zablokuje
moĪliwoĞü sprzedaĪy towaru ze stawką wyĪszą.
2.7
Praca w trybie treningowym i fiskalnym
W praktyce stosowane są dwa typy pracy urządzeĔ fiskalnych:
Niefiskalny, zwany teĪ trybem treningowym (do momentu fiskalizacji);
Fiskalny.
Tryb treningowy jest trybem przejĞciowym, słuĪącym do nauki obsługi drukarki. PamiĊü fiskalna jest zablokowana, a Īadne wielkoĞci dotyczące dziennej sprzedaĪy nie są
do niej zapisywane. Nauka obsługi moĪe byü prowadzona bez Īadnych konsekwencji
fiskalnych. W trybie tym, na dokumentach sprzedaĪy nie jest drukowany numer unikatowy drukarki i logo fiskalne.
Tryb fiskalny to praca, w której pamiĊü fiskalna została uaktywniona. Po zafiskalizowaniu drukarki kaĪda operacja sprzedaĪy zapisywana jest w pamiĊci RAM drukarki, a
potem do pamiĊci fiskalnej w momencie wykonania raportu dobowego fiskalnego. Do
pamiĊci fiskalnej zapisywany jest równieĪ fakt zerowania pamiĊci RAM.
‰
‰
17
NOVITUS
DEON E
W trybie fiskalnym dostĊpne są raporty okresowe, miesiĊczne, odczytujące pamiĊü fiskalną. PrzejĞcia do trybu fiskalnego, czyli zafiskalizowania drukarki moĪe dokonaü
serwis. Jest to operacja jednokrotna, powrót z trybu fiskalnego do treningowego nie jest
juĪ moĪliwy.
2.8
Dokumenty fiskalne i niefiskalne
Drukarka moĪe drukowaü dwa rodzaje wydruków:
‰ Fiskalne;
‰ Niefiskalne.
Dokumenty fiskalne drukowane są tylko wówczas, gdy urządzenie
pracuje w trybie fiskalnym. NaleĪą do nich paragony sprzedaĪy oraz
raporty dobowe, szczegółowe okresowe i miesiĊczne. KaĪdy z nich
posiada numer unikatowy, logo fiskalne i swój numer. Numer paragonu nazwany jest „licznikiem paragonów fiskalnych”.
Numer raportu dziennego fiskalnego nazwany „licznikiem raportów
fiskalnych”.
TreĞü paragonu fiskalnego powinna zawieraü nastĊpujące informacje:
‰ NazwĊ podatnika i jego adres;
‰ Numer identyfikacji podatkowej uĪytkownika (NIP);
‰ Numer kolejny paragonu;
‰ DatĊ i czas sprzedaĪy;
‰ NazwĊ towaru lub usługi;
‰ IloĞü towaru lub usługi;
‰ Ceny jednostkowe towarów i usług;
‰ WartoĞü sprzedaĪy, stawki i kwoty podatku;
‰ Łączną kwotĊ podatku;
‰ KwotĊ naleĪnoĞci;
‰ Logo fiskalne PL i pełny numer unikatowy (trzy litery i 8 cyfr).
Wszystkie dokumenty drukowane w trybie treningowym są dokumentami niefiskalnymi.
Drukarka niefiskalne wydruki wykonuje takĪe po zafiskalizowaniu. KaĪdy z nich posiada na początku i na koĔcu komunikat #NIEFISKALNY#
Do wydruków niefiskalnych moĪna zaliczyü wydruki bĊdące wynikiem:
Programowania drukarki;
Wykonywania raportów (innych niĪ raporty fiskalne);
Drukowania operacji wpłaty lub wypłaty Ğrodków płatniczych z szuflady;
Wydruki komentujące pracĊ drukarki (zmiana daty, godziny itp.)
Paragony anulowane
Wydruki te zakoĔczone są czĊĞciowym numerem unikatowym (same cyfry numeru unikatowego bez liter i bez logo fiskalnego PL.
18
NOVITUS
2.9
DEON E
Zabezpieczenia dostĊpu do elektroniki
Drukarka jest zabezpieczona przed dostĊpem osób niepowołanych ołowianą
plombą fiskalną. Plomba znajduje siĊ pod pokrywą obok mechanizmu drukującego. ZałoĪona jest na Ğrubie wkrĊconej w korpus dolny. Plombowania moĪe dokonaü producent
lub autoryzowany przez producenta serwisant, zarejestrowany w UrzĊdzie Skarbowym.
Dodatkowo elektronika drukarki zabezpieczona jest przed dostĊpem osób innych niĪ
serwis producenta (wymóg Ministerstwa Finansów), specjalnym elementem z odciĞniĊtymi na nim cechami producenta lub serwisu producenta.
2.10
Fiskalizacja drukarki
Po zaprogramowaniu daty, godziny, stawek PTU oraz numeru NIP uĪytkownika, drukarka moĪe byü zafiskalizowana. Fiskalizacja to proces polegający na przestawieniu
drukarki z trybu treningowego w tryb fiskalny oraz na wpisaniu do pamiĊci fiskalnej
drukarki informacji o uĪytkowniku urządzenia. Zgodnie z wymaganiami stawianymi
przez Ministerstwo Finansów dane te powinny zawieraü numer identyfikacji podatkowej NIP. UĪytkownik powinien wczeĞniej zgłosiü właĞciwemu serwisowi potrzebĊ zafiskalizowania urządzenia i ustaliü termin tej operacji.
Przed zafiskalizowaniem uĪytkownik powinien dokładnie sprawdziü zaprogramowany w drukarce NIP, gdyĪ to właĞnie on odpowiada za jego poprawnoĞü. Podczas fiskalizacji drukarka drukuje wydruki kontrolne z numerem NIP, wówczas jest ostatnia szansa na ewentualne poprawki. Po zafiskalizowaniu urządzenia nie
ma moĪliwoĞci zmiany NIP. Zmiana numeru niesie ze sobą koniecznoĞü wymiany pamiĊci fiskalnej na koszt uĪytkownika. Fiskalizacji moĪe dokonaü tylko serwisant zarejestrowany u producenta, wyposaĪony w specjalny program fiskalizujący drukarkĊ. Serwisant po zafiskalizowaniu urządzenia powinien wszystkie dane wpisaü do odpowiednich rubryk w ksiąĪce serwisowej drukarki i przeszkoliü osoby odpowiedzialne za obsługĊ urządzenia.
Dane w treĞci nagłówka (nazwĊ podatnika, adres) moĪna zmieniaü wielokrotnie nawet po zafiskalizowaniu.
19
NOVITUS
3
3.1
DEON E
Budowa i działanie drukarki
Wygląd drukarki
WyĞwietlacz
klienta
Złacza: zasilania,
RS232, USB
Pokrywa
drukarki
WyĞwietlacz
obsługi
Akumulator
(od spodu)
Karta SD
elektronicznej kopii
3.2
Klawiatura
Pokrywa mechanizmu drukującego
Pod pokrywą znajdują siĊ mechanizmy drukujące wraz z mechanizmem odwijania. Aby otworzyü pokrywĊ mechanizmu drukującego naleĪy chwyciü ją w przedniej
czĊĞci (naciskając równoczeĞnie przednią ĞciankĊ dolnej czĊĞci obudowy – centralnie,
poniĪej linii podziału) i unieĞü pokrywĊ ku górze, równoczeĞnie odchylając do tyłu.
3.3
Złącza komunikacyjne i zasilające
Złącza komunikacyjne i zasilające znajdują siĊ w lewym boku drukarki. Jest to
jedno złącze typu RJ9(4P4C), słuĪące do komunikacji drukarki z komputerem. Złącze
typu walcowego jest złączem zasilania drukarki. Złącze z USB jest złączem szybkiej
komunikacji szeregowej, podłączając drukarkĊ do komputera przez to złącze system
komputerowy „zobaczy” dwa wirtualne porty COM, przez pierwszy z nich aplikacje
komputerowe bĊdą mogły siĊ komunikowaü z drukarką.
3.4
Mechanizm drukujący
W drukarce DEON E zastosowano mechanizm drukujący termiczny:
• 48 znaków w wierszu
• prĊdkoĞü druku: 14 linii tekstu / sekundĊ (5 cm / sekundĊ)
• papier termiczny, szerokoĞü: 57 mm (± 0,3), Ğrednica rolki 49 mm (± 1)
UWAGA!
Przy zakupie papieru do kasy naleĪy zaĪądaü od dostawcy potwierdzenia, czy
moĪe on byü stosowany w urządzeniach fiskalnych, a wiĊc wydrukowane na nim dokumenty bĊdą mogły byü przechowywane przez okres wymagany prawem podatko20
NOVITUS
DEON E
wym. Podczas przechowywania wydruków naleĪy stosowaü siĊ ĞciĞle do zaleceĔ producenta papieru.
Urządzenie z Kopią Elektroniczną nie posiada drugiej rolki papieru – wszelkie
dane wydrukowane za wyjątkiem Raportów Okresowych i Raportów Opisów Stałych są
zapisywane w Informatycznym NoĞniku Danych – Karcie SD.
3.5
Karta Kopii Elektronicznej
Karta SD, na której rejestrowana jest elektroniczna kopia wydruków znajduje siĊ pod
pokrywą mechanizmu drukującego i jest dostĊpna dla uĪytkownika (nie jest zabezpieczona plombą fiskalną). Na karcie tej w chwili wykonywania raportu dobowego (po
wczeĞniejszej weryfikacji poprawnoĞci zapisanych na niej uprzednio danych) zapisywane są w plikach tekstowych dane wydruków.
3.6
WyĞwietlacz
Drukarka fiskalna DEON E wyposaĪona jest w dwa wyĞwietlacze: jeden dla obsługi,
drugi dla klienta. Są to wyĞwietlacze LCD 2 x 16 znaków z podĞwietleniem, wyĞwietlające cyfry i w pełni zrozumiałe dla obsługującego komunikaty tekstowe podczas sprzedaĪy, programowania kasy oraz wykonywania raportów.
Podczas sprzedaĪy wyĞwietlane są nazwy sprzedawanych artykułów, ich ceny jednostkowe, komunikat podsumowania oraz kwotĊ do zapłaty. Drukarka wyĞwietla takĪe szereg komunikatów odnoĞnie działania i obsługi, menu, wykonywania raportów, itd. Gdy
drukarka nie jest w trybie sprzedaĪy lub włączonego menu wyĞwietlana na nim jest aktualna data i godzina.
Po zakoĔczeniu transakcji (paragonu) jej wartoĞü – suma do zapłaty wyĞwietlana jest
przez 45 sekund – nie ma moĪliwoĞci wyĞwietlania wówczas daty i godziny.
3.7
Klawiatura
Wygląd klawiatury drukarki DEON E:
21
NOVITUS
DEON E
Klawiatura drukarki posiada 23 klawisze, które mają naniesiony opis informujący o ich
zastosowaniu. Niektóre klawisze posiadają kilka funkcji, które opisane są róĪnymi kolorami. Funkcje opisane kolorem białym dostĊpne są po bezpoĞrednim naciĞniĊciu klawisza, funkcje opisane kolorem Īółtym, dostĊpne są po uprzednim jednokrotnym naciĞniĊciu klawisza
3.8
.
Funkcje klawiszy
Klawisz
słuĪy do włączania i wyłączania drukarki. Klawisz ten słuĪy takĪe do
anulowania komunikatów o błĊdach oraz wycofania siĊ z funkcji, których nie chcemy
wykonywaü.
słuĪy do przewijania papieru w drukarce (np. podczas zakładania noKlawisz
wych rolek papieru)
słuĪy równieĪ do akceptacji pytaĔ wyĞwietlanych przez drukarkĊ
Klawisz
(np. poprawnoĞci daty), do wchodzenia do funkcji aktualnie pokazywanej na wyĞwietlaczu, oraz zatwierdzania wszelkich dokonanych zmian podczas programowania, słuĪy
równieĪ do wejĞcia w tryb Menu. W oknach edycyjnych, które mogą mieü wiele etapów
słuĪy do zatwierdzenia wprowadzonych danych i przejĞcia do nastĊpnego etapu. W komunikatach z pytaniem słuĪy do wybierania opcji TAK.
- klawisze nawigacyjne, za pomocą których moĪna przechodziü do kolejnych pozycji na wyĞwietlaczu lub w menu.
- klawisz wybierania odznaczanej opcji wyboru, widoczny na wyĞwietlaczu, jako
symbol
(gdy opcja jest zaznaczona).
22
NOVITUS
DEON E
są klawiszami
Klawisze
numerycznymi, słuĪą do wpisywania iloĞci, numerów itp. podczas programowania drukarki.
- klawisz FUNKCJA umoĪliwiający wykonanie dodatkowych funkcji innych
klawiszy. NaleĪy nacisnąü go bezpoĞrednio przed klawiszem, którego drugą funkcjĊ
(opisaną na klawiszu kolorem czerwonym) chcemy wykonaü:
- w trybie edycji tekstu przełącza na duĪe/małe litery.
- wyĞwietla menu dotyczące funkcji kopii elektronicznych.
- wchodzi do menu 1. Raporty.
- wchodzi do menu 2. Ustawienia.
- wchodzi do ustawieĔ zegara.
- wchodzi do menu Funkcje.
W trybie tekstowym klawiatury (np. rĊczne programowanie waluty) uĪywamy
klawiatury numerycznej z naniesionymi literami. Aby wpisaü literĊ naciskamy klawisz,
na którym widnieje ta litera. JeĞli Īądana litera jest druga lub trzecia w kolejnoĞci naleĪy dany klawisz nacisnąü tyle razy, aby ta litera została wpisana.
23
NOVITUS
DEON E
Na klawiszach kolejno dostĊpne są litery (znaki):
ABC7Ąû
DEF8ĉ
GHI9
JKL4Ł
MNO5Óē
PQR6
STU1ĝ
VWX2
YZ3ĩħ
spacja 0
znaki specjalne: , - / ? " $ % & ( ) + :
_.!#*=;[]{}<>@`^
JeĞli kolejno po sobie wpisujemy litery z tego samego klawisza, naleĪy odczekaü ok. 2
sek. aĪ kursor przeskoczy na miejsce nastĊpnego znaku. Aby zmieniü wielkoĞü liter
. Do usuwania wpisanego znaku (backs-
(DUĩE / małe) naleĪy nacisnąü
pace) słuĪy klawisz
. Aby skasowaü całą liniĊ tekstu naleĪy nacisnąü:
. Do poruszania siĊ kursorem po edytowanym tekĞcie słuĪą klawisze
.
3.9
Włączanie i wyłączanie drukarki
Po naciĞniĊciu na wyłączonej drukarce klawisza
i przytrzymaniu przez ok.
2 sekundy, drukarka uruchomi siĊ, wykonując wewnĊtrzne testy systemowe, informując
o tym uĪytkownika. NastĊpnie przejdzie do trybu sprzedaĪy. Gdy drukarka jest zasilana
z baterii wewnĊtrznej, ze wzglĊdu na oszczĊdnoĞü energii akumulatora, po okresie bezczynnoĞci kasa automatycznie:
1) Wygasi wyĞwietlacze po okreĞlonym w opcjach czasie autowygaszania.
2) Przejdzie w tryb uĞpienia po okreĞlonym w opcjach czasie uĞpienia
3) Wyłączy siĊ po ustawionym w opcjach czasie autowyłączenia.
W opcjach [221] Energia jest moĪliwoĞü ustawienia w/w czasów.
24
NOVITUS
DEON E
Aby wyłączyü kasĊ, naleĪy nacisnąü i przytrzymaü przez ok. 2 sekundy klawisz
. Po tym czasie ukaĪe siĊ menu wyłączania, skąd moĪna wybraü tryb wyłączenia:
- Kasa siĊ w pełni wyłączy
- Kasa przejdzie w tryb uĞpienia
W trybie uĞpienia pobiera bardzo mało energii, a po wyjĞciu z trybu uĞpienia bĊdzie w tym samym miejscu menu/funkcji co przed wyłączeniem. Włączenie bĊdzie takĪe szybsze. W ustawieniach opcji energii (menu 221) moĪna ustawiü, jakie klawisze
lub wszystkie klawybudzają kasĊ z trybu uĞpienia. MoĪe to byü tylko klawisz
wisze. W tym drugim przypadku kasa nie tylko wybudzi siĊ z trybu uĞpienia ale
takĪe wykona funkcjĊ przypisaną do klawisza – jeĞli np. naciĞniemy klawisz
, to drukarka wyjdzie z trybu uĞpienia i wejdzie do menu.
to
JeĞli na w/w Menu Wyłączania bĊdziemy dalej trzymaü ciągle klawisz
kasa wykona wyłączenie domyĞlne, które jest takĪe ustawiane w w/w opcjach energii
(Menu 221).
UWAGA!
W sytuacjach awaryjnych naleĪy skorzystaü z awaryjnego wyłączenia kasy,
polega ono na naciĞniĊciu i przytrzymaniu klawisza
przez 10 sekund. JeĞli to nie
pomoĪe i kasa nadal siĊ nie wyłączy, konieczne moĪe byü odpiĊcie akumulatora i jeĞli
problem bĊdzie siĊ powtarzał to wezwanie serwisu.
3.10
Menu drukarki
Drukarka posiada menu, w którym uĪytkownik moĪe wybraü raporty, ustawienia i inne
funkcje drukarki.
25
NOVITUS
DEON E
Menu wywołujemy klawiszem
, poruszamy siĊ po nim za pomocą klawiszy
WyĞwietlaną opcjĊ (wartoĞü) zatwierdzamy klawiszem
,
. Na wyĞwietlaczu
wycofujemy siĊ z wybranej (wyĞwietlanej) opcji klawiszem
zawsze widoczny jest tryb, który został wybrany oraz jedną z dostĊpnych opcji. WiĊcej
szczegółów w poszczególnych rozdziałach opisujących dany tryb pracy.
MENU
ƒ 1 Raporty
o 1.1 Dobowy
o 1.2 MiesiĊczny
o 1.3 Okresowy
ƒ 1 Wg dat
ƒ 2 Wg numerów
o 1.4 Zmiany
ƒ 1 Niezerujący
ƒ 2 Zerujący
o 1.5 Gotówki
o 1.6 Rozliczeniowy
ƒ 1 Wg dat
ƒ 2 Wg numerów
o 1.7 Opisy stałe
o 1.8 Monitor kom
ƒ 1 Wszystkie porty
ƒ 2 Monitor COM1
ƒ 3 Monitor COM2
ƒ 4 Monitor COM3
o 1.9 Wydruki Kopii E
ƒ 1 Z karty
ƒ 2 Z pam.podr
ƒ 3 Historia kart
ƒ 4 Stan karty
ƒ 2 Ustawienia
o 2.1 Ustaw zegar
o 2.2 Konfiguracja
ƒ 2.2.1 Energia
• 1 Autowyłączanie
• 2 UĞpienie
• 3 Wybudzanie
• 2 Autowyłączanie
• 3 Wyłączenie domyĞlne
ƒ 2.2.2 Komunikacja
26
NOVITUS
DEON E
Kontrola kom. PC
Protokół komuni.
Monitory kom.
Ustawienia portów
o 1 PC
• 5 Połączenia
• 6 Bluetooth
ƒ 2.2.3 ZgodnoĞü
• 1 ħródło linii dod.
• 2 Linia nr sys.p.
• 3 Nazwa odsyłana
• 4 Nr.Un. odsyłany
ƒ 2.2.4 Wydruk
• 1 Druk.podkreĞleĔ
• 2 Waluta II
• 3 Faktura
ƒ 2.2.5 WyĞwietlanie
• 1 Stan zasilania
• 2 Kontrast
• 3 PodĞwietlenie
ƒ 2.2.6 Klawiatura
• 1 PodĞwietlenie
ƒ "2.2.7 Opcje sytemowe
ƒ 2.2.9 Drukuj
o 2.3 UsuĔ blokadĊ
o 2.4 Kopia E
ƒ 1 WyjĊcie karty
ƒ 2 Otwarcie nowej karty
ƒ 3 Kopie dodatkowe
ƒ 4 ZamkniĊcie karty
ƒ 5 Zabezpieczenia
3 Serwis
o 3.1 Testy
ƒ 1 Wszystkie
ƒ 2 Cykliczne
ƒ 9 Specjalne
o 3.2 Ustawienia S
ƒ 1 Data przeglądu
ƒ 2 Data blokady
ƒ 3 Koniec tr.fisk.
ƒ 4 Waluta
o 3.3 Funkcje S
ƒ 3.3.1 Zerowanie
• 1 Zeruj RAM
•
•
•
•
ƒ
1
2
3
4
27
NOVITUS
o
3.11
3.11.1
DEON E
• 2 Zeruj Mon.Kom
• 3 Zeruj KonfiguracjĊ
• 4 Zeruj tryb NF
• 5 OdĞwieĪ bazy Kopii E
ƒ 3.3.2 Kopia E
• 1 Weryfikuj
• 2 SprawdĨ plik
• 3 Raport zdarzeĔ
• 4 Odzyskaj kartĊ
• 5 ZnajdĨ hasło karty
• 6 Format karty
ƒ 3.3.3 Zrzut pamiĊci
3.4 Informacje
ƒ 1 Wersja
ƒ 2 PamiĊü fisk.
ƒ 3 Pomiary napiĊü
Dodatkowe (specjalne) funkcje drukarki fiskalnej
Szuflada
Drukarka posiada moĪliwoĞü współpracy z szufladą na pieniądze. Do podłączenia
szuflady słuĪy specjalny rozdzielacz sygnału do szuflady i sygnałów portu szeregowego. Otwarcie szuflady nastĊpuje po wysłaniu z komputera do drukarki specjalnego rozkazu.
3.11.2
Drukowanie kodów kreskowych
Drukarka ma moĪliwoĞü drukowania na paragonach i niektórych wydrukach niefiskalnych kodów kreskowych. Standardem kodów kreskowych przyjĊtym w drukarce jest
EAN 128. DługoĞü kodu, jaka moĪe zostaü wydrukowana zaleĪy od zawartych w nim
znaków. MoĪe to byü 11 liter lub 22 cyfry. Przy kodach mieszanych wystĊpują korelacje tych parametrów. Kody mogą byü drukowane na paragonie pod kaĪdym sprzedanym
artykułem (identyfikacja kodem kaĪdego towaru), pod paragonem (identyfikacja kodem
kaĪdego paragonu), oraz na specjalnych wydrukach niefiskalnych. Aby drukarka drukowała kody kreskowe, aplikacja komputerowa sterująca drukarką musi mieü moĪliwoĞü wysyłania tych informacji do drukarki. KaĪdy program sprzedaĪy moĪe zostaü
przystosowany do takiej funkcjonalnoĞci przez jego autorów dziĊki dokumentacji oraz
narzĊdziom dostĊpnym na stronie internetowej producenta drukarki: www.novitus.pl.
28
NOVITUS
4
4.1
DEON E
Przygotowanie do pracy
ZawartoĞü opakowania
W skład opakowania wchodzą standardowo:
‰ drukarka;
‰ zasilacz;
‰ papier;
‰ karta SD – pamiĊü Kopii Elektronicznej
‰ przewód komunikacyjny RS232C drukarka – PC (lub USB – opcja)
‰ instrukcja obsługi
‰ ksiąĪka serwisowa drukarki (z naniesionym numerem unikatowym drukarki)
‰ karta gwarancyjna
‰ karta zawiadomienia o miejscu instalacji
W przypadku komunikacji z drukarką poprzez port USB naleĪy uĪyü przewód USB zakoĔczony wtykami Am – Bm (przedstawiony na poniĪszym zdjĊciu).
4.2
Zakładanie i wymiana papieru
W wyposaĪeniu dostarczanym wraz z drukarką znajduje siĊ rolka papieru, który przed rozpoczĊciem pracy naleĪy w odpowiedni sposób załoĪyü. Z uwagi na to, iĪ
czynnoĞü wymiany papieru jest jedną z najczĊstszych operacji wykonywanych podczas
obsługi drukarki, a wykonana niedokładnie moĪe byü przyczyną nieprawidłowej pracy
urządzenia, wskazane jest, aby uĪytkownik dokładnie zapoznał siĊ ze sposobem zakładania nowych rolek papieru, wykonując tĊ czynnoĞü starannie.
Papier w drukarce fiskalnej zuĪywany jest całkowicie, zbliĪanie siĊ do koĔca
rolki papieru sygnalizowane jest kolorowym paskiem na papierze, natomiast jego koniec sygnalizowany jest komunikatem: BRAK PAPIERU na wyĞwietlaczu obsługi.
W celu wymiany papieru na nowy naleĪy:
‰ PodnieĞü i zdjąü pokrywĊ mechanizmu drukującego,
‰ wyciągnąü resztki papieru i usunąü z zagłĊbienia w zwijaczu drukarki pozostałą po starym papierze rolkĊ na której nawiniĊty był papier,
‰ przygotowaü nową rolkĊ poprzez odwiniĊcie papieru
‰ rozwinąü papier układając go płasko nad wylotem papieru i nad wyĞwietlaczem obsługi w kierunku przodu drukarki,
29
NOVITUS
4.3
DEON E
‰
‰
zamknąü pokrywĊ drukarki przytrzaskując wysuniĊty papier;
oderwaü początek papieru aby był on prosty – równo odciĊty na noĪu drukarki
‰
skasowaü komunikat BRAK PAPIERU przyciskiem
.
Instalowanie karty Kopii Elektronicznej
Drukarka dostarczona od producenta jest wyposaĪona w pierwszą kartĊ SD
Kopii E, która wystarczy na długi okres czasu. W celu wyjĊcia tej karty naleĪy wczeĞniej postĊpowaü wg nastĊpującej procedury:
WyjĊcie karty SD:
WyjĊcie karty moĪna przeprowadzaü tylko, gdy:
1) Drukarka jest wyłączona.
2) Wywołano wczeĞniej funkcjĊ menu WyjĊcie Karty (MENU/2.Ustawienia/2.4Kopia E/1.WyjĊcie karty lub funkcjĊ 1. WyjĊcie karty dostĊpną po naciĞniĊciu kombinacji
czu komunikat, Īe moĪna bezpiecznie wyjąü kartĊ.
i jest na wyĞwietla-
Uwaga! Drukarka Deon E po w/w komunikatach wyłącza siĊ aby wyciągniĊcie karty ze wzglĊdów bezpieczeĔstwa danych karty i kasy nastĊpowało na wyłączonej drukarce.
30
NOVITUS
DEON E
JeĞli jest stosowana gumowa osłona gniazda karty naleĪy ją w tym momencie
zdjąü. Aby wyciągnąü kartĊ SD, naleĪy ją najpierw docisnąü, aby zwolnił siĊ mechanizm trzymający kartĊ. Po tym dociĞniĊciu i puszczeniu, karta bĊdzie lekko wysuniĊta.
Z pozycji lekko wysuniĊtej moĪna juĪ wyciągnąü kartĊ całkiem z gniazda.
Po wyjĊciu karty jeĞli drukarka była włączona pojawia siĊ komunikat potwierdzający poprawne wyjĊcie karty: „Karta pamiĊci bezpiecznie usuniĊta”. Komunikat ten
naleĪy zatwierdziü klawiszem
klawisza
, po czym moĪna wyjĞü z menu za pomocą
.
WłoĪenie karty SD:
UWAGA! W drukarce DEON E naleĪy montowaü kartĊ tylko na wyłączonej drukarce. W przypadku włoĪenia karty we włączonej drukarce drukarka wyĞwietli odpowiednie komunikaty i wykona zapobiegawczy restart (aby drukarka
ani karta SD nie była naraĪona na moĪliwe zakłócenia powstające przy wkładaniu
karty w załączonej drukarce).
KartĊ SD wkładamy w szczelinĊ gniazda karty stykami skierowanymi w stronĊ
szczeliny, a etykietą karty w dół.
Wkładaną kartĊ naleĪy docisnąü, aby zadziałał mechanizm trzymający kartĊ.
Prawidłowo włoĪona karta powinna minimalnie wystawaü ze szczeliny.
31
NOVITUS
DEON E
NaleĪy bezwzglĊdnie stosowaü osłonĊ gniazda karty (zamontowaü i przykrĊciü).
4.4
Połączenie drukarki z komputerem
Połączenie drukarki z komputerem daje moĪliwoĞü zafiskalizowania niefiskalnych punktów sprzedaĪy opartych na komputerze i oprogramowaniu realizującym
sprzedaĪ.
Połączenie drukarki z komputerem jest czynnoĞcią mało skomplikowaną. Polega ono na odpowiednim sprzĊtowym i programowym skonfigurowaniu systemu. Konfiguracja sprzĊtowa polega na połączeniu komputera i drukarki za pomocą specjalnego
przewodu poprzez złącze RS232 lub USB znajdujących siĊ we wnĊce po lewej stronie
drukarki. MoĪna przystąpiü do tej czynnoĞci tylko wtedy, gdy zasilanie tak komputera, jak i drukarki jest odłączone. Przy podłączaniu drukarki do komputera poprzez
złącze USB dopuszczalne (a nawet zalecane) jest przy pracującym zarówno komputerze
jak i drukarce.
Konfiguracja programowa polega na odpowiednim ustawieniu oprogramowania komputerowego, realizującego odpowiednie sterowanie drukarką. W konsekwencji
wystawienie paragonu w programie bĊdzie równoznaczne z jego wydrukiem na drukarce. Program musi posiadaü moĪliwoĞü wyboru współpracy z drukarką fiskalną. PoniewaĪ drukarka realizuje identyczny protokół komunikacyjny pomiĊdzy komputerem i
drukarką fiskalną jak inne modele drukarek OTPIMUS IC WIKING oraz VENTO,
moĪna – w przypadku braku opcji DEON – jako drukarkĊ współpracującą wybraü drukarkĊ WIKING, VENTO, VIVO, QUARTO lub DELIO.
W przypadku łączenia drukarki z komputerem przez port USB, po pierwszym
podłączeniu drukarki do komputera system poinformuje o „wykryciu nowego sprzĊtu” i
trzeba bĊdzie zainstalowaü sterowniki do konwertera USB-RS232 zamontowanego w
drukarce fiskalnej. Sterowniki są dostĊpne na stronie producenta drukarki
www.novitus.pl. W systemie widziany jest wówczas „wirtualny” port RS232, który naleĪy wybraü jako port, do którego podłączona jest drukarka fiskalna. UWAGA! Port ten
moĪe nie byü widoczny przez starsze systemy operacyjne!
KaĪdy program sprzedaĪy moĪna w szybki sposób przystosowaü do komunikacji z drukarką DEON E. Stosowne narzĊdzia dla programistów oraz dokumentacja
dostĊpna jest u producenta drukarki oraz na stronie internetowej producenta:
www.novitus.pl.
Po dokonaniu czynnoĞci konfiguracyjnych drukarka w zaleĪnoĞci od potrzeb,
moĪe pracowaü w trybie treningowym lub moĪe zostaü zafiskalizowania przez autoryzowany serwis.
32
NOVITUS
5
DEON E
SprzedaĪ przy uĪyciu drukarki fiskalnej
SprzedaĪ przy uĪyciu drukarki fiskalnej jest moĪliwa tylko po podłączeniu jej
do komputera z programem do prowadzenia sprzedaĪy.
W trybie sprzedaĪy na wyĞwietlaczu operatora drukarki widnieje aktualna data,
godzina, oraz napis: SUMA: ....... 0,00.
JeĞli drukarka znajduje siĊ w stanie błĊdu - np. brak papieru - (komunikat o
błĊdzie na wyĞwietlaczu obsługi), naleĪy usunąü przyczynĊ błĊdu i klawiszem
przywróciü do trybu poprawnej pracy.
JeĞli drukarka znajduje siĊ w trybie wyĞwietlania MENU, naleĪy klawiszem
wycofaü siĊ, aĪ do trybu sprzedaĪy (data, godzina, oraz napis: SUMA: 0,00).
SprzedaĪ polega na przesyłaniu z programu komputerowego paragonów zawierających poszczególne pozycje sprzedaĪy towarów, sprzedaĪy lub przyjĊü opakowaĔ
zwrotnych, potwierdzenia przyjĊcia płatnoĞci (gotówką, kartą płatniczą, czekiem, bonem, itp.)
Wystawianie paragonów moĪe siĊ odbywaü w trybie ON-LINE (kaĪda pozycja
zarejestrowana do sprzedaĪy przez program komputerowy natychmiast wysyłana jest do
drukarki i drukowana na paragonie), lub w trybie OFF-LINE (po wystawieniu i zatwierdzeniu całego paragonu w programie komputerowym, jest on w całoĞci przesyłany
i drukowany na drukarce fiskalnej).
33
NOVITUS
6
DEON E
Raporty
Oprócz samego wystawiania paragonów oraz rejestracji kwot podatku naleĪnego
od tych transakcji drukarka fiskalna wykonuje równieĪ raporty z tych operacji. W zaleĪnoĞci od potrzeb oraz obowiązku podatnika drukarka umoĪliwia wykonanie niĪej
opisanych raportów.
Aby wejĞü do pełnego menu raportów, naleĪy w trybie sprzedaĪy nacisnąü klawisz
- wyĞwietlone zostanie menu drukarki z zaznaczoną pozycją 1.Raporty
Klawiszem
naleĪy wybraü ten tryb. Do menu Raporty moĪna takĪe
przejĞü naciskając klawisze
.
Wykonanie raportu dobowego, miesiĊcznego i okresowego zostało uproszczone
dla raportu dobowego,
do naciĞniĊcia odpowiedniego klawisza portu miesiĊcznego lub
dla raportu okresowego.
W trybie raportów dostĊpne jest menu z opcjami:
ƒ
1 Raporty
o 1.1 Dobowy
o 1.2 MiesiĊczny
o 1.3 Okresowy
ƒ 1 Wg dat
ƒ 2 Wg numerów
o 1.4 Zmiany
ƒ 1 Niezerujący
ƒ 2 Zerujący
o 1.5 Gotówki
o 1.6 Rozliczeniowy
ƒ 1 Wg dat
ƒ 2 Wg numerów
o 1.7 Opisy stałe
o 1.8 Monitor kom
ƒ 1 Wszystkie porty
ƒ 2 Monitor COM1
ƒ 3 Monitor COM2
ƒ 4 Monitor COM3
34
dla ra-
NOVITUS
o
DEON E
1.9 Wydruki Kopii E
ƒ 1 Z karty
ƒ 2 Z pam.podr
ƒ 3 Historia kart
ƒ 4 Stan karty
W poniĪszych rozdziałach opisano poszczególne raporty oraz sposób ich wykonania.
6.1
Raport fiskalny dobowy
Raport dobowy jest najwaĪniejszym raportem, jaki kaĪdy uĪytkownik zobowiązany jest wykonaü codziennie po zakoĔczeniu sprzedaĪy, jako zerujący. Podczas wykonywania tego raportu nastĊpuje zapis do pamiĊci fiskalnej obrotu z całego
dnia (od ostatniego raportu dobowego zerującego) z uwzglĊdnieniem rozdziału kwot
podatku na poszczególne stawki PTU, daty i godziny wykonania raportu, iloĞci wystawionych paragonów fiskalnych, iloĞci i wartoĞci anulowanych paragonów. Wydruk tego
raportu oznaczony jest numerem unikatowym kasy i logo fiskalnym: stylizowanym z literek PL. Wydruk ten naleĪy starannie przechowywaü – słuĪy jako rozliczenie podatków z UrzĊdem Skarbowym.
Najszybszym sposobem na wykonanie raportu dobowego jest uĪycie klawisza
. MoĪna takĪe skorzystaü z opcji menu 1.1. Dobowy – w tym przypadku naleĪy
wybraü pozycjĊ 1.1. Dobowy i za-
wejĞü do menu i za pomocą klawiszy
twierdziü klawiszem
.
NiezaleĪnie od wybranego sposobu, nastąpi pytanie: Drukowaü raport dobowy?
- rezygnujemy, klawiszem
Klawiszem
drukarka zapyta o poprawnoĞü daty.
- akceptujemy. NastĊpnie
JeĞli wyĞwietlona data jest poprawna naleĪy zatwierdziü ją klawiszem
Nastąpi wydruk raportu dobowego fiskalnego.
35
.
NOVITUS
DEON E
JeĞli data pokazana przez drukarkĊ bĊdzie nieprawidłowa, naleĪy nacisnąü przyi niezwłocznie powiadomiü serwis o zaistniałej sytuacji. Wydrukowanie
cisk
raportu z niewłaĞciwą datą spowoduje błĊdne wpisanie rekordu do pamiĊci fiskalnej, a tym samym uszkodzenie tej pamiĊci i koniecznoĞü jej wymiany na nową na
koszt uĪytkownika.
JeĪeli po wykonaniu ostatniego raportu dobowego nie został sprzedany Īaden
artykuł, na wyĞwietlaczu pojawi siĊ dodatkowy komunikat: Brak sprzedaĪy, Drukowaü
raport?.
Potwierdzenie tego komunikatu klawiszem
spowoduje wydrukowanie raportu dobowego z zerowymi wartoĞciami sprzedaĪy (bĊdzie równoczeĞnie potwierdzeniem, Īe w danym dniu nie prowadzono sprzedaĪy).
Drukarka nie wymusza obowiązku codziennego wykonania raportu dobowego, ani nie
zabrania wykonania wiĊkszej iloĞci raportów dobowych w ciągu dnia – leĪy to w gestii
uĪytkownika – podatnika.
Przykładowy wygląd raportu dobowego przedstawiono w rozdziale 9.2.
6.2
Raport miesiĊczny
NastĊpnym raportem wykonywanym przez drukarkĊ w trybie fiskalnym jest
raport miesiĊczny. Jest to wydruk niezbĊdny dla kontroli poprawnoĞci operacji dokonywanych przez podatnika w obrĊbie miesiąca. Raport miesiĊczny moĪna wykonaü
TYLKO ZA ZAKOēCZONY MIESIĄC.
Aby wydrukowaü raport miesiĊczny, naleĪy nacisnąü klawisz
rzystaü z menu Raporty 1.2 MiesiĊczny.
lub sko-
Wówczas, po naciĞniĊciu klawisza
nastąpi pytanie o miesiąc, za jaki ma
byü wykonany raport. Pod jedną z cyfr widoczny jest migający kursor. Za pomocą klaporuszamy siĊ miĊdzy cyframi na wyĞwietlaczu, natomiast klawiwiszy
szami alfanumerycznymi wprowadzamy miesiąc i rok, za który ma byü wykonany raport. Sugerowanym miesiącem jest ostatni zakoĔczony miesiąc.
36
NOVITUS
DEON E
, po czym naWłaĞciwie podany miesiąc i rok zatwierdzamy klawiszem
stąpi wydruk raportu.
Raport miesiĊczny posiada pełne oznaczenia fiskalne (deskryptor: FISKALNY,
logo PL, oraz cały numer unikatowy). Raport ten moĪna wykonywaü wielokrotnie, za
dowolny zakoĔczony miesiąc pracy drukarki fiskalnej.
Raport miesiĊczny moĪna wykonaü równieĪ z komputera (np. z programu serwisowego do drukarek fiskalnych, dostĊpnego u serwisantów oraz na stronie internetowej www.novitus.pl. Program ten udostĊpniany jest nieodpłatnie!).
6.3
Raport okresowy
Kolejnym raportem wykonywanym przez drukarkĊ w trybie fiskalnym jest raport okresowy. Jest to wydruk niezbĊdny dla kontroli poprawnoĞci operacji dokonywanych przez podatnika.
Raport okresowy moĪe byü wykonywany według dwóch kryteriów: data raportu dobowego lub numer raportu dobowego.
Aby wykonaü raport okresowy, naleĪy nacisnąü klawisz
lub wejĞü do menu 1.3.
.
Raport okresowy i zatwierdziü klawiszem
Nastąpi pytanie o sposób podania zakresu wykonywanego raportu: wg dat, czy wg numerów.
Za pomocą klawiszy
naleĪy wybraü preferowany sposób podania zakresu
i zatwierdziü klawiszem
. Na wyĞwietlaczu pojawi siĊ pytanie o datĊ / numer początkowy (od:). Pod jedną z cyfr widoczny jest migający kursor. Za pomocą
poruszamy siĊ miĊdzy cyframi na wyĞwietlaczu, natomiast odklawiszy
powiednie wartoĞci wprowadzamy za pomocą klawiszy alfanumerycznych.
37
NOVITUS
DEON E
.
WłaĞciwie ustawioną datĊ / numer początkowy zatwierdzamy klawiszem
Na wyĞwietlaczu pojawi siĊ pytanie o datĊ / numer koĔcowy raportu okresowego. W
identyczny sposób naleĪy ustawiü datĊ / numer koĔcowy.
Sugerowaną datą / numerem koĔcowym jest data / numer ostatniego zapisu do pamiĊci
fiskalnej. Po ustawieniu i zatwierdzeniu klawiszem
.
Pojawi siĊ pytanie o rodzaj wydruku:
1. Pełny
2. Podsumowanie
Za pomocą klawiszy
naleĪy wybraü preferowany sposób wydruku.
nastąpi wydruk raportu.
Po wybraniu i zatwierdzeniu klawiszem
NaleĪy pamiĊtaü, Īe tylko raport okresowy wykonany jako pełny posiada
pełne oznaczenia fiskalne (deskryptor: FISKALNY, logo PL, oraz cały numer unikatowy). Raport ten moĪna wykonywaü wielokrotnie, za dowolny okres pracy drukarki fiskalnej.
Raport okresowy moĪna wykonaü równieĪ z komputera (np. z programu serwisowego do drukarek fiskalnych, dostĊpnego u serwisantów oraz na stronie internetowej
www.novitus.pl. Program ten udostĊpniany jest nieodpłatnie!
6.4
Raport zmiany
Aby wykonaü raport zmiany, naleĪy wejĞü do menu i za pomocą klawisza
przejĞü do menu 1.4 Raporty Zmiany i nacisnąü klawisz
moĪna takĪe przejĞü naciskając klawisze
opcji 1.4 Raporty Zmiany.
. Do tego menu
i tu takĪe naleĪy przejĞü do
38
NOVITUS
DEON E
NastĊpnie naleĪy wybraü sposób wykonania raportu: zerujący czy niezerujący.
W zaleĪnoĞci od potrzeb uĪytkownika za pomocą klawiszy
naleĪy wy-
. Zostanie wydrukowany
braü właĞciwy sposób i zatwierdziü klawiszem
raport zmiany zawierający czas rozpoczĊcia i zakoĔczenia pracy, wartoĞü sprzedaĪy
prowadzoną przez kasjera, wpłaty, wypłaty. JeĪeli na kasie były wykonywane w/w operacje w walucie EURO, to raport zmianowy równieĪ uwzglĊdni te informacje.
6.5
Raport Gotówki
Aby wykonaü raport gotówki, naleĪy nacisnąü klawisze
menu za pomocą klawisza
cą klawisza
i nacisnąü klawisz
lub wejĞü do
. NastĊpnie za pomo-
przejĞü do menu 1.5. Raport gotówki i zatwierdziü klawiszem
. Wydrukowany zostanie raport stanu gotówki „w kasie”. Stan gotówki
uwzglĊdnia całą sprzedaĪ, wpłaty oraz wypłaty dokonywane na drukarce.
6.6
Raport rozliczeniowy
Raport rozliczeniowy wykonywany jest po zakoĔczeniu działalnoĞci drukarki
w trybie fiskalnym, i przestawieniu jej w tryb: TYLKO DO ODCZYTU! (bez moĪliwoĞci prowadzenia sprzedaĪy). Przestawienie w tryb „tylko do odczytu” zabezpieczone
jest przed przypadkowym wykonaniem (dostĊpne tylko dla serwisu). Raport rozliczeniowy słuĪy do rozliczenia podatku miĊdzy uĪytkownikiem drukarki (podatnikiem) a
urzĊdem skarbowym z okresu działania drukarki fiskalnej. Raport rozliczeniowy jest
raportem fiskalnym, posiada pełne oznaczenia fiskalne (deskryptor: FISKALNY,
logo PL, oraz cały numer unikatowy). W związku z tym, Īe uĪytkownik nie ma dostĊpu
do wykonania tego raportu opis sposobu jego wykonania został umieszczony w instrukcji serwisowej dostĊpnej dla serwisu.
39
NOVITUS
DEON E
Raport ten moĪna wykonaü wielokrotnie, za dowolny okres pracy drukarki fiskalnej.
6.7
Raport opisów stałych
Raport opisów stałych słuĪy do wydruku tekstów na stałe zapisanych w programie pracy drukarki fiskalnej, drukowanych podczas jej pracy.
6.8
Raport Monitora Komunikacji
Raport komunikacji jest raportem serwisowym, słuĪącym do „podglądniĊcia” dowolnego portu komunikacyjnego drukarki w celu zdiagnozowania ewentualnych problemów podczas pracy drukarki fiskalnej z programem komputerowym.
Opis wykonania raportu zamieszczono w instrukcji serwisowej drukarki, dostĊpnej
dla serwisu.
Aby moĪna było wykonaü taki raport, konieczne jest wczeĞniejsze włączenie monitora komunikacji - pozycja 2.2.2.Komunikacja Æ 3. Monitory komunikacji menu drukarki – opisane w rozdziale 7.2.2 niniejszej instrukcji.
6.9
Wydruki z Kopii E
Drukarka fiskalna DEON E jest dostosowana do sporządzania kopii wydruków
drukowanych dokumentów fiskalnych i niefiskalnych w postaci zapisu na informatycznych noĞnikach danych. Na jednym noĞniku danych mogą byü archiwizowane kopie
wydruków jednej, jak i wielu drukarek.
Wszystkie ewidencje wykonywane przez drukarkĊ z elektronicznym zapisem kopii, łącznie z raportem dobowym, podlegają zapisowi w pamiĊci podrĊcznej kopii wydruków umieszczonej w drukarce, do momentu wykonania raportu dobowego.
Zapisywanie danych do pamiĊci podrĊcznej kopii wydruków odbywa siĊ w momencie
zakoĔczenia wydruku poszczególnych linii oryginału dokumentu fiskalnego lub niefiskalnego, a przed przystąpieniem do nastĊpnej operacji kasowej.
Sporządzane raporty fiskalne okresowe powstające z odczytu raportów z pamiĊci fiskalnej, nie podlegają zapisowi w pamiĊci podrĊcznej kopii wydruków.
40
NOVITUS
DEON E
Dane wydruków przechowywane są w pamiĊci podrĊcznej do czasu wykonania raportu
fiskalnego dobowego. Po wykonaniu tego raportu nastĊpuje zapis wydruków na kartĊ
Kopii E i usuwanie pamiĊci podrĊcznej.
Wykonanie kopii wydruku przebiega identycznie, zarówno dla karty Kopii E, jak
i dla PamiĊci PodrĊcznej. NaleĪy jednak pamiĊtaü o zasadniczych róĪnicach miĊdzy
tymi raportami – raport danych z karty Kopii E moĪe zawieraü wszystkie wydruki znajdujące siĊ na karcie (na ogół z wielu miesiĊcy lub nawet lat), natomiast raport z PamiĊci
PodrĊcznej zawiera tylko dane wydruków wykonanych po ostatnim Raporcie Dobowym.
Wykonanie wydruku
Aby wykonaü raport danych z karty kopii elektronicznej lub pamiĊci podrĊcznej,
naleĪy wejĞü do menu i wybraü opcjĊ 1.9 Wydruki z kopii i zatwierdziü klawiszem
.
Opcja wydruku z kopii dostĊpna jest takĪe w menu Funkcje Kopii E dostĊpnym
. W tym wypadku za pomocą klawisza
po naciĞniĊciu klawiszy
przechodzimy do opcji 3. Wydruki Kopii E i naciskamy klawisz
.
W kolejnym kroku naleĪy wskazaü Ĩródło danych – kartĊ kopii lub pamiĊü podrĊczną i
nacisnąü klawisz
.
JeĞli wydruki mają byü z karty, to moĪe siĊ pojawiü potwierdzenie wyboru nr unikatowego urządzenia gdyĪ na jednej karcie SD Kopii E NOVITUS moĪna archiwizowaü
dane z wielu urządzeĔ. Na pierwszej pozycji listy wyboru zawsze jest nr unikatowy bieĪącego urządzenia, wiĊc czĊsto wystarczy to tylko potwierdziü klawiszem
.
NastĊpnie okreĞlany jest typ wydruków, które mają byü wydrukowane – inne zostaną
pominiĊte:
1.
2.
Paragony
Faktury
41
NOVITUS
3.
4.
5.
DEON E
Raporty
Wydruki niefiskalne
Wszystkie
.
NastĊpnie wybraną opcjĊ akceptujemy klawiszem
Kolejnym krokiem jest podanie zakresu wydruków. Tutaj znów pojawiają siĊ róĪne
moĪliwoĞci:
1. Wg dat,
2. Wg numerów,
3. Wszystko.
JeĪeli wybierzemy jedną z dwóch pierwszych opcji, naleĪy równieĪ podaü zakres dat
lub zakres numerów wpisując odpowiednie dane w polach: Od…Do… KaĪde przejĞcie
do kolejnego ekranu akceptujemy klawiszem
.
lub
Na koniec naszą decyzjĊ zatwierdzamy klawiszem
wydruk raportu danych z kopii elektronicznej.
6.10
. Wówczas nastĊpuje
Wydruk Historii Kart
Aby wykonaü raport Historii Kart Kopii E naleĪy wejĞü do menu 1 Raporty/1.9
Wydruki z Kopii E/1.9.3 Historia Kart i zatwierdziü klawiszem
6.11
.
Wydruk Stanu Karty
Aby wykonaü raport Historii Kart Kopii E naleĪy wejĞü do menu MENU/1 Ra-
porty/1.9 Wydruki z Kopii E/1.9.4 Stan Karty i zatwierdziü klawiszem
42
,
NOVITUS
DEON E
i za pomocą klawisza
lub proĞciej – nacisnąü klawisze
opcji 2. Stan karty i nacisnąü klawisz
.
43
przejĞü do
NOVITUS
7
DEON E
Ustawienia
Funkcje konfiguracyjne drukarki fiskalnej dostĊpne są po wejĞciu w menu 2.
Ustawienia lub bezpoĞrednio po naciĞniĊciu kombinacji
7.1
.
Ustawienie zegara
Funkcja pozwala ustawiü zegar – datĊ i czas w drukarce. Do wykonania regulacji zegara konieczne jest wczeĞniejsze wykonanie raportu dobowego (zerowe totalizery fiskalne). UĪytkownik ma moĪliwoĞü przestawienia czasu tylko w zakresie ± 1 godziny. Drukarka sama nie uwzglĊdnia zmiany czasu zimowy – letni, uĪytkownik musi
dokonaü tej zmiany sam, lub poprosiü o zmianĊ czasu serwis. Zmiany czasu uĪytkownik
moĪe dokonaü w zakresie ± 1 godziny po wczeĞniejszym wykonaniu raportu dobowego
(zerowe totalizery sprzedaĪy).
Aby zmieniü czas, naleĪy w menu drukarki odszukaü pozycjĊ 2.1. Ustaw zegar, wejĞü do opcji klawiszem
.
Drukarka wyĞwietli menu zmiany czasu, w dolnej linii wyĞwietlacza widoczna jest aktualnie
zaprogramowana
w
drukarce
data
w
formacie:
DD-MM-RRRR, a dalej aktualna godzina w formacie: GG:MM (format 24 godzinny).
Pod pierwszą cyfrą daty widoczny jest kursor. Za pomocą klawiszy alfanumerycznych
naleĪy wprowadziü datĊ i czas – pomiĊdzy cyframi moĪna poruszaü siĊ za pomocą kla. Ustawiony czas naleĪy zatwierdziü klawiszem
wiszy
stĊpuje wydruk potwierdzający zmianĊ daty/czasu.
44
. Na-
NOVITUS
7.2
DEON E
Ustawienia konfiguracji
W pozycji menu Konfiguracja dostĊpne jest 6 funkcji opisanych w poniĪszych
podrozdziałach. Zaleca siĊ, aby konfiguracji dostĊpnych opcji dokonał serwisant lub
administrator systemu komputerowego.
7.2.1 Ustawienia Konfiguracja / Energia
Funkcja Energia pozwala miĊdzy innymi okreĞliü czasy, po jakich drukarka ma
siĊ wyłączyü oraz wygasiü wyĞwietlacze podczas pracy z akumulatorów wewnĊtrznych.
Ma to na celu oszczĊdzanie energii akumulatorów.
Po wejĞciu do pozycji klawiszem
dostĊpne są opcje:
1. Autowygaszanie [s] – automatyczne wygaszenie podĞwietlania wyĞwietlaczy w przypadku pracy z akumulatora.
za pomocą klawiszy alfanumerycznych naleĪy podaü czas mierzony w sekundach i nacisnąü klawisz
.
2. UĞpienie [s] – automatyczne przejĞcie drukarki w tryb uĞpienia w przypadku
nie uĪywania jej przez czas okreĞlony w sekundach, gdy drukarka pracuje z akumulatorów wewnĊtrznych Za pomocą klawiszy alfanumerycznych naleĪy wpisaü czas mierzony w sekundach
i nacisnąü klawisz
.
3. Wybudzanie – ustawienie opcji wybudzania z trybu uĞpienia.
45
NOVITUS
DEON E
W tym menu mamy moĪliwoĞü konfiguracji zarówno rĊcznego jak i automatycznego
wybudzania urządzenia z uĞpienia. Przy rĊcznym wybudzaniu mamy do wyboru opcje:
1. Wszystkie klawisze – wybudzenie drukarki z trybu uĞpienia nastąpi po naciĞniĊciu dowolnego klawisza. Ta opcja bĊdzie aktywna po naciĞniĊciu klawisza
.
2. Tylko [C] – drukarka wybudzi siĊ z trybu uĞpienia tylko i wyłącznie po naciĞniĊciu klawisza
. Ta opcja bĊdzie aktywna po naciĞniĊciu klawisza
.
Automatyczne wybudzenie drukarki z uĞpienia nastąpi podczas transmisji danych z innego urządzenia (np. PC) po jednym z zaznaczonych portów:
- z COM1
- z COM2
- z COM3
Aby zaznaczyü port, naleĪy przejĞü do jego pozycji za pomocą klawiszy
zaznaczyü klawiszem
po czym nacisnąü
i
,
.
4. Autowyłączanie [s] – automatyczne wyłączenie drukarki w przypadku nie
uĪywania jej przez czas okreĞlony w sekundach, gdy drukarka pracuje z akumulatorów
wewnĊtrznych.
Za pomocą klawiszy
moĪna poruszaü siĊ kursorem pomiĊdzy cyframi.
Ustawiony czas naleĪy zatwierdziü klawiszem
46
. Ustawienie cyfry zero
NOVITUS
DEON E
spowoduje, Īe drukarka nie bĊdzie wyłączaü siĊ / wygaszaü wyĞwietlaczy podczas pracy z akumulatora.
5. Wyłączenie domyĞlne – reakcja drukarki na dłuĪsze naciĞniĊcie klawisza
.
Po zaznaczeniu jednej z dostĊpnych opcji, przy dłuĪszym przytrzymaniu klawisza
nastąpi wyłączenie lub uĞpienie drukarki.
7.2.2
Ustawiania Konfiguracja / Komunikacja
W tej pozycji menu naleĪy skonfigurowaü sposób komunikacji oraz protokół
drukarki z komputerem.
Po poprawnym skonfigurowaniu nie naleĪy dokonywaü Īadnych zmian, gdyĪ bĊdzie to
miało negatywny wpływ na komunikacjĊ drukarka – program komputerowy. Zaleca siĊ,
aby konfiguracji dokonał serwisant lub administrator systemu komputerowego.
DostĊpne opcje:
1. Kontrola komunikacji PC
a. XONXOFF+RTSCTS – kontrola software’owa i sprzĊtowa
b. RTS CTS – kontrola tylko sprzĊtowa RTS-CTS
c. Brak – brak kontroli transmisji
2.
Protokół komunikacji
a. NOVITUS – DomyĞlna jest druga metoda liczenia rabatu. Odsyłane
przez drukarkĊ zwolnione stawki PTU mają wartoĞü 99.99
a nieuĪywane - 98.99. Cena opakowaĔ zwrotnych wyliczana jest iloraz wartoĞci i iloĞci.
b. POSNET – DomyĞlna jest pierwsza metoda liczenia rabatu. Odsyłane przez drukarkĊ zwolnione stawki PTU mają wartoĞü 101
a nieuĪywane - 100. WartoĞü opakowaĔ zwrotnych wyliczana jest jako iloczyn iloĞci i ceny.
47
NOVITUS
3.
DEON E
Monitory komunikacji. Opcja pozwala zapisywaü w specjalnym buforze całą
transmisjĊ odbywającą siĊ pomiĊdzy komputerem a drukarką na danym porcie.
W przypadku zapełnienia bufor jest nadpisywały. W razie koniecznoĞci zdiagnozowania problemów w komunikacji moĪna wykonaü raport z monitora
komunikacji.
COM1 – COM3: Wybór portów komunikacyjnych, na których moĪna
włączyü / wyłączyü monitor komunikacji.
DostĊpne opcje: [x]=włącz
[ ]=wyłącz
Do zaznaczania opcji słuĪy klawisz
4.
Ustawienia portów
a. 1 PC - lista wyboru 1:
1200
2400
4800
9600
19200
38400
57600
115200
- lista wyboru 2:
XONXOFF+RTSCTS
RTSCTS
Brak
5.
Połączenia
48
NOVITUS
DEON E
Lista połączeĔ dla drukarki DEON E:
COM:
1
2
3
1
PC
-
2
PC
-
3U
PC
Funkcja pozwala ustawiü konfiguracjĊ połączeĔ poszczególnych urządzeĔ zewnĊtrznych na odpowiednim porcie. Odpowiednie skróty oznaczają:
•
PC – główne połączenie drukarki z komputerem PC z zainstalowaną aplikacją
sprzedaĪy
Drukarka standardowo ustawiona jest w konfiguracji pierwszej. Oznacza to, Īe
na porcie COM1 wystĊpuje urządzenie PC. Port komunikacyjny COM2 to port Bluetooth, a port COM3 to port ze złączem USB. W trakcie wyboru kolejnoĞci połączeĔ naleĪy zwróciü uwagĊ, do jakiego typu złącza bĊdzie podłączane odpowiednie urządzenie.
OczywiĞcie pod uwagĊ bierzemy urządzenia, które są rzeczywiĞcie podłączone do drukarki w danej instalacji.
CzĊstym przypadkiem moĪe byü chĊü podłączenia głównej aplikacji sprzedaĪy na PC przez port USB (3U). PowinniĞmy w takim przypadku wybraü ustawienie połączeĔ nr 3.
Komunikacja z PC przy pomocy Bluetooth
O ile nawiązanie połączenia drukarki z PC po porcie COM1 i porcie
COM3(USB) ogranicza siĊ do wybrania portu i ustawienia odpowiedniej prĊdkoĞci, o
tyle w przypadku komunikacji z PC po porcie Bluetooth naleĪy wykonaü dodatkowe
czynnoĞci.
Standardowo uĪytkownik otrzymuje urządzenie z zamontowanym modułem
Bluetooth. JeĞli jednak moduł ten został przez uĪytkownika odmontowany, to przed
przystąpieniem do konfiguracji komunikacji naleĪy go zamontowaü ponownie.
Za pomocą klawiszy
wejĞü do menu ustawieĔ i przejĞü do menu
2.2.2 Komunikacja. NastĊpnie naleĪy wybraü opcjĊ 7 Bluetooth i nacisnąü klawisz
. Teraz musimy podaü klucz dostĊpu dla tego połączenia – wchodzimy do
opcji 1. Opcje i wprowadzamy numer PIN, który bĊdzie wymagany do ustanowienia
połączenia pomiĊdzy PC a drukarką. Numer PIN moĪe składaü siĊ z maksymalnie
oĞmiu cyfr.
49
NOVITUS
DEON E
Po wprowadzeniu kodu PIN naciskamy klawisz
i wychodzimy z
menu.
Ostatnim krokiem w aktywowaniu łącznoĞci Bluetooth jest inicjacja urządzenia
- w tym celu wchodzimy do opcji 2. Inicjuj i naciskamy klawisz
.
Uwaga! JeĞli kodu PIN nie podamy/zmienimy to standardowo składa siĊ on z cyfr
numeru unikatowego urządzenia.
7.2.3
Ustawiania Konfiguracja / ZgodnoĞü
W pozycji ZgodnoĞü konfiguruje siĊ funkcje odpowiadające za poprawne przesyłanie dodatkowych danych do drukarki oraz parametrów odsyłanych przez drukarkĊ
do komputera.
Zaleca siĊ, aby konfiguracji dokonał serwisant lub administrator systemu komputerowego. DostĊpne są pozycje:
1.
ħródło linii dodatkowych – linie dodatkowe drukowane pod paragonem
pobierane bĊdą z otrzymanych z programu komputerowego dodatkowych
linii:
a. Stopka – linie stopki
b. Nagłówek – linie nagłówka
2.
Linia nr systemowego paragonu – w liniach dodatkowych paragonu moĪliwe jest wysyłanie modyfikowanego indywidualnie numeru (tzw. nr systemowy), który moĪe byü numerem rachunku, zlecenia etc. Opcja ta okreĞla, czy drukarka ma odczytywaü i drukowaü w dodatkowych liniach modyfikowany numer systemowy oraz okreĞla, która z linii dodatkowych zawiera numer systemowy. Linia zawierająca Nr systemowy nie jest czĊĞcią
TEKSTU ZADEKLAROWANEGO, nie jest drukowana przy raporcie dobowym, moĪe siĊ zmieniaü dla kaĪdego paragonu. Jest ona drukowana z
opisem „Nr Sys.:”.
a. Brak
b. Pierwsza
c. Druga
d. Trzecia
e. Czwarta
f. Piąta
g. Ostatnia
50
NOVITUS
DEON E
3.
Nazwa odsyłana – moĪliwoĞü konfiguracji drukarki dla aplikacji okreĞlających typ protokołu komunikacji po odsyłanej nazwie urządzenia.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
4.
POSNET
VIVO
VENTO
DELIO
QUARTO
WIKING
Nr unikatowy odsyłany – w celu poprawnej pracy ze starszymi wersjami
programów moĪliwe jest obciĊcie pierwszego znaku w odsyłanej informacji o numerze unikatowym drukarki:
a. XXX ######## - 3 litery i 8 cyfr
b. XX ######## - 2 litery i 8 cyfr – format z obciĊtą pierwszą literą.
7.2.4
Ustawiania Konfiguracja / Wydruk
W pozycji menu Wydruk moĪna dokonaü wyboru drukowania linii dodatkowych, które nie muszą siĊ znajdowaü na paragonie (brak linii dodatkowych powoduje,
ze wydruk zajmuje mniej miejsca na papierze, ale przez to staje siĊ mniej czytelny).
1.
Drukowanie podkreĞleĔ:
a.
b.
c.
2.
Wszystkie – drukowanie wszystkich podkreĞleĔ
Tylko podsumy – tylko podkreĞlenia podsumy
ĩadne – bez podkreĞleĔ.
Waluta II:
51
NOVITUS
DEON E
Drukarka ma moĪliwoĞü ustawienia stałego przeliczenia wartoĞci paragonu na
inną zdefiniowaną walutĊ bez wzglĊdu na to czy była płatnoĞü za paragon w tej
walucie, czy nie.
1.
2.
3.
4.
Brak - nie bĊdzie stałego przeliczenia dla kaĪdego paragonu, przeliczenie moĪe siĊ pojawiü tylko, gdy bĊdzie płatnoĞü w walucie.
Poprzednia - waluta, która wczeĞniej była walutą główną, jeĞli była.
Przyszła - waluta, która została ustawiona jako oficjalna przyszła
waluta.
Definiowana – nowozaprogramowana waluta.
W pierwszym kroku naleĪy podaü nazwĊ waluty:
i nacisnąü klawisz
wymiany (w bieĪącej walucie)
i nacisnąü klawisz
3.
7.2.5
. NastĊpnie naleĪy podaü kurs
.
Faktura – zaznaczenie opcji spowoduje, Īe bĊdzie wymagane zatwierdzenie
wydruku kopii faktury.
Ustawienia Konfiguracja / WyĞwietlanie
Konfiguracja wyĞwietlania dodatkowych informacji na wyĞwietlaczu, komentujących prace drukarki.
DostĊpne są tu pozycje:
1. Stan zasilania:
WejĞcie do tego menu i zaznaczeniu opcji [x] stan zasilania spowoduje informowanie
komunikatem na wyĞwietlaczu, podczas pracy z akumulatora wewnĊtrznego – „Brak
zasilania zewnĊtrznego”.
52
NOVITUS
DEON E
Komunikatu PRACA Z BATERII!!! wyĞwietlanego na wyĞwietlaczu nie trzeba kasowaü, moĪna normalnie kontynuowaü pracĊ. Oprócz komunikatu drukarka sygnałem
dĨwiĊkowym informuje równieĪ o fakcie pracy z baterii – najpierw przez 10 sekund po
odłączeniu zasilania a póĨniej co 30 sekund.
2. Kontrast – ta opcja pozwala skonfigurowaü jednoczeĞnie kontrast wyĞwietlacza obsługi oraz wyĞwietlacza klienta.
Modyfikacji dokonuje siĊ wciskaniem klawiszy
kontrastu, zatwierdzamy zmiany klawiszem
7.2.6
. Po ustawieniu Īądanego
.
Ustawienia Konfiguracja / Opcje systemowe
1. Kontrola logowania - po wylogowaniu kasjera nastĊpuje automatyczny wydruk Raportu zmianowego zerującego.
2. Kontrola Raportów Dobowych - jeĞli opcja ta jest ustawiona to kasa przypomina o niewykonaniu raportu dobowego z poprzedniego dnia lub dni.
7.2.7
Drukowanie ustawieĔ konfiguracji
Funkcja drukowania zaprogramowanej konfiguracji drukarki. Po właĞciwym
skonfigurowaniu drukarki warto zrobiü i zachowaü taki wydruk, aby w przyszłoĞci
moĪna w identyczny sposób dokonaü tej konfiguracji.
7.3
[2.3] UsuniĊcie blokady
Funkcja usuwania blokady zaprogramowanej przez serwis. Opis w instrukcji serwisowej drukarki dostĊpnej dla serwisu.
53
NOVITUS
7.4
DEON E
Ustawienia Kopii E
Podstawowe opcje obsługi karty kopii elektronicznej dostĊpne są w menu 2.4
Kopia E:
o
7.4.1
2.4 Kopia E
ƒ 1 WyjĊcie karty
ƒ 2 Otwarcie nowej karty
ƒ 3 Kopie dodatkowe
ƒ 4 ZamkniĊcie karty
ƒ 5 Zabezpieczenia
ƒ
Ustawienia Kopii E / WyjĊcie karty
WyjĊcie noĞnika danych z gniazda w trakcie pracy drukarki sygnalizowane jest
komunikatem „Wykryto wypiĊcie karty pamiĊci”. JednakĪe nie jest to zalecany sposób
usuwania karty.
Aby bezpiecznie usunąü kartĊ kopii elektronicznej z drukarki, naleĪy albo wyłąw menu 2 Ustawienia/2.4Kopia E/1. Wy-
czyü drukarkĊ lub wejĞü przyciskiem
jĊcie karty
lub wejĞü do tego menu uĪywając skrótu klawiszowego
Wówczas – po naciĞniĊciu klawisza
– pojawia siĊ komunikat:
„MoĪna bezpiecznie usunąü kartĊ”, wtedy dopiero moĪna wyjąü fizycznie kartĊ Kopii E, jak to opisano w rozdziale 4.3. Po czym powinno nastąpiü wyjĊcie karty z drukarki fiskalnej i zatwierdzenie tej czynnoĞci klawiszem
.
JeĪeli wszystkie czynnoĞci zostały wykonane prawidłowo, na wyĞwietlaczu
pojawia siĊ informacja „Karta bezpiecznie usuniĊta”. W tym momencie
, po czym moĪna wyjĞü z menu.
naleĪy nacisnąü klawisz
54
NOVITUS
DEON E
W przypadku nieprawidłowego usuniĊcia noĞnika, drukarka wyĞwietla komunikat „Błąd wyjĊcia karty”. NaleĪy wówczas nacisnąü klawisz
nie powtórzyü powyĪsze czynnoĞci.
i ewentual-
W przypadku, kiedy informatyczny noĞnik danych został odłączony od
drukarki, drukarka po wykonaniu raportu dobowego i niepodjĊciu przekazania
zawartoĞci pamiĊci podrĊcznej kopii wydruków na noĞnik w przypadku dalszego
prowadzenia rejestracji sprzedaĪy, sygnalizuje ten stan komunikatem „Brak noĞnika Kopii E”.
Dopuszcza siĊ wykonanie tylko dwóch raportów dobowych bez obecnoĞci karty
w drukarce. Po ponownym zainstalowaniu karty, dane wydruków zostaną do niej
dopisane. Przy próbie wykonania sprzedaĪy lub trzeciego raportu dobowego bez
wpiĊtej karty, drukarka wyĞwietla komunikat błĊdu „Nie zapisano kopii elektroi zainstalowaü kartĊ w drunicznej”. NaleĪy wówczas nacisnąü klawisz
karce. Wówczas nastąpi zapis danych wydruków na noĞnik. Nie powinno siĊ
wykonywaü Īadnych czynnoĞci, dopóki zapis nie zostanie zakoĔczony.
7.4.2
Instalacja nowego noĞnika danych w drukarce – otwarcie karty
KaĪdy noĞnik archiwizujący jest zaopatrzony w specjalną etykietĊ, nadawaną przez
urządzenie. Dlatego podczas instalacji nowego noĞnika pojawia siĊ komunikat „Wykryto brak etykiety karty pamiĊci”. Po naciĞniĊciu klawisza
drukarka pyta,
czy nadaü etykietĊ. Nadawanie etykiety rozpocznie siĊ po naciĞniĊciu klawisza
.
7.4.3
Kopie dodatkowe karty
Urządzenia NOVITUS SA z Kopią E mają szereg unikatowych funkcjonalnoĞci dotyczących bezpieczeĔstwa danych Kopii E. NOVITUS Bezpieczne Kopia Elektroniczna to technologia obejmująca m.in. dodatkowy, wewnĊtrzny (niedostĊpny dla
uĪytkownika), bezpieczny magazyn danych wydruku mogący pomieĞciü do 4GB danych tekstu, czyli zapamiĊtaü w postaci dodatkowej kopii bezpieczeĔstwa wydruki z całej 5-letniej historii urządzenia. Ta technologia urządzeĔ NOVITUS zapewnia maksymalne bezpieczeĔstwo danych i moĪliwoĞü ich odtworzenia nawet w przypadku fizycznej utraty Karty SD uĪytkownika. Technologia ta działa w pełni automatycznie. DziĊki
tej funkcjonalnoĞci uĪytkownik, który np. nie ma łatwej moĪliwoĞci robienia czĊstych
dodatkowych kopii bezpieczeĔstwa moĪe mieü to zrealizowane automatycznie w samym urządzeniu. Technologia NOVITUS Bezpieczna Kopia E moĪe bowiem umoĪliwiü pracĊ w trybie dodatkowych kopii otwartej karty zewnĊtrznej kiedy to np. codziennie rano lub raz na tydzieĔ wymieniamy KartĊ SD na jedną z dwóch aktywnych kart, a
tą wyciągniĊtą odkładamy do bezpiecznego archiwum. DziĊki takiej rotacji zawsze
mamy w miarĊ aktualną kopiĊ bezpieczeĔstwa poza urządzeniem fiskalnym a włoĪona
właĞnie Karta SD zostanie automatycznie uzupełniona danymi wydruków, które zostały
55
NOVITUS
DEON E
zarejestrowane, kiedy ona była w zewnĊtrznym archiwum bez dodatkowych działaĔ
uĪytkownika. Funkcja Dodatkowe kopie karty umoĪliwia właĞnie skonfigurowanie takiego działania:
Po wybraniu tej funkcji naleĪy podaü ile kopii danej karty (łącznie z nią) bĊdzie uĪywanych. Minimum wskazane tu podaü 2 tzn. Īe dana karta bĊdzie miała jedną dodatkową
kopiĊ zapasową, którą bĊdzie moĪna uĪywaü naprzemiennie z kartą oryginalną:
Po zatwierdzeniu iloĞci kart i ich kopii bĊdzie konieczne zamontowanie kolejnych kopii
karty na nastĊpujący komunikat:
Jako nowe kopie dodatkowe muszą byü uĪywane puste karty (nieotwarte na tym urządzeniu). JeĞli nie są takie pojawi siĊ komunikat:
Podczas montowania kolejnych kopii kart w tej funkcji na te komunikaty karty kopii są
otwierane i dopisywane są do nich wszelkie wydruku zarejestrowane wczeĞniej na karcie oryginalnej. JeĞli było ich duĪo to operacja ta moĪe trwaü dłuĪszy czas. Dlatego
wskazane jest zrobienie tego w wolnym czasie lub zaraz po otwarciu karty oryginalnej.
Po takiej konfiguracji kopii dodatkowych danej karty mamy kartĊ oryginalną i podaną
iloĞü kopii dodatkowych, które w tym momencie zawierają identyczne dane. Na raz z
drukarką moĪna oczywiĞcie uĪywaü tylko jednej z nich. Aby te kopie były aktualizowane musi nastĊpowaü ich rotacja w urządzeniu. Po wymianie karty na jej kopiĊ drukarka,
wiedząc, Īe jest to kopia karty oryginalnej automatycznie uzupełni na niej brakujące
dane bez ingerencji uĪytkownika. Gdyby zamontowana karta nie była skonfigurowana
jako dodatkowa kopia z brakującymi plikami to urządzenie pokazałoby Błąd weryfikacji i sugerowało koniecznoĞü zamkniĊcia takiej karty lub jej naprawy.
Proponowany scenariusz pracy z kartą z jedną kopią dodatkową umoĪliwiający posiadanie zawsze jednej karty w bezpiecznym archiwum, aktualnej w zakresie wybranego
okresu rotacji kart (tu tydzieĔ, ale moĪe to teĪ byü codziennie lub inny okres czasu, im
krótszy tym kopie bĊdą aktualniejsze):
56
NOVITUS
DEON E
1). Otworzyü kartĊ oryginalną (jeĞli jeszcze nie jest)
2). Utworzyü jedną kopiĊ dodatkową tej karty w funkcji Menu 2.4.3
3). KartĊ kopii dodatkowej schowaü w archiwum
4). Pracowaü tydzieĔ z kartą oryginalną
5). Za tydzieĔ po raporcie dobowym i wyłączeniu drukarki zamieniü kartĊ oryginalną na kartĊ kopii dodatkowej. Schowaü kartĊ oryginalną w archiwum
6). Pracowaü tydzieĔ z kopią dodatkową
7). Za kolejny juĪ tydzieĔ po raporcie dobowym i wyłączeniu drukarki zamieniü
kartĊ kopii dodatkowej na kartĊ oryginalną. Schowaü kartĊ kopii dodatkowej
w archiwum
8). I powtarzaü tak dalej od punktu 4)
7.4.4
ZamkniĊcie noĞnika kopii elektronicznej
W momencie, gdy noĞnik jest zapełniony, powinno nastąpiü jego zamkniĊcie i zamontowanie nowego noĞnika w drukarce. ZamkniĊcie noĞnika jest moĪliwe po wybraniu
opcji 2.4.4. ZamkniĊcie karty oraz zatwierdzeniu klawiszem
.
Uwaga!
ZamkniĊcie noĞnika kopii elektronicznej jest nieodwracalne i powoduje zablokowanie zarówno sprzedaĪy, jak i zapisu kopii wydruków. Aby przywróciü moĪliwoĞü zapisu kopii sprzedaĪy naleĪy zamontowaü i sformatowaü nowy noĞnik w
drukarce.
Etykieta całkowicie zamkniĊtego informatycznego noĞnika danych jest zapisywana w
pamiĊci fiskalnej kasy w rekordzie ostatnio zapisanego raportu fiskalnego dobowego i z
tym raportem jest drukowana w odpowiednich raportach fiskalnych okresowych.
7.4.5
Zabezpieczenia Kopii E
Technologia NOVITUS Bezpieczna Kopia E – szereg unikatowych specjalnych zabezpieczeĔ Kopii E w urządzeniach NOVITUS daje takĪe moĪliwoĞü zabezpieczenia funkcji administracyjnych Kopii E hasłem - bez jego podania osoba niepowołana
nie wykona istotnych funkcji administracyjnych Kopii E. Ponadto jest takĪe moĪliwoĞü
zabezpieczenia całej karty SD hasłem – bez jego podania w celu odblokowania dane na
karcie nie bĊdą widoczne dla niepowołanych osób. Zabezpieczona hasłem karta pokazuje siĊ na komputerze PC jako niesformatowana lub kompletnie niewidoczna i nie są
moĪliwe do wykonania na niej Īadne operacje ani odczytu ani zapisu.
UWAGA! Ustawione na karcie hasło naleĪy bezwzglĊdnie zapamiĊtaü. Po jego
utracie karta bĊdzie bezuĪyteczna. Serwis moĪe oferowaü usługĊ (odpłatną) próby
odzyskania hasła.
57
NOVITUS
DEON E
Po wybraniu funkcji menu 2.4.5 Zabezpieczenia mamy do wyboru kilka podfunkcji:
1) Ustaw hasło
2) Zakres hasła - ustawienie, do czego hasło jest wymagane
3) Inne opcje – dodatkowe opcje zabezpieczeĔ
Ustawienie, zmiana i podawanie na Īądanie hasła wykonywane jest w edytorze wartoĞci
liczbowej charakteryzującym siĊ tym, Īe na raz widzimy tylko jedną edytowaną cyfrĊ:
Podczas edycji i zmiany hasła konieczne jest jego powtórzenie, aby nie ustawiü pomyłkowo innego hasła:
Konfiguracja zakresu działania hasła zawiera nastĊpujące opcje do wyboru:
1) Funkcje - funkcje administracyjne Kopii E, jak jej wyjĊcie, otwarcie, zamkniĊcie itd. BĊdą wymagały podania hasła
2) Raporty – raporty z danych na karcie bĊdą wymagały podania hasła
3) Karta – hasło zostanie teĪ umieszczone na karcie (ustawione jej sprzĊtowe zabezpieczenie). Karta bez odblokowania tego hasła bĊdzie nieczytelna poza tą
drukarką. Podczas operacji wyjĊcia karty drukarka bĊdzie siĊ pytaü czy odblokowaü to zabezpieczenie i jak tak to konieczne bĊdzie podanie tego hasła
UWAGA! Ustawione na karcie hasło naleĪy bezwzglĊdnie zapamiĊtaü. Po
jego utracie karta bĊdzie bezuĪyteczna. Serwis moĪe oferowaü usługĊ (odpłatną) próby odzyskania hasła.
Inne opcje zabezpieczeĔ obejmują obecnie:
1) Blokuj bez karty – ustawienie tej opcji powoduje, Īe drukarka nie bĊdzie
umoĪliwiała wystawiania paragonów bez Karty SD. Ma to na celu umoĪliwiü
natychmiastowe wykrycie stanu pracy bez karty. Normalnie, gdy ta opcja jest
nieustawiona o braku karty uĪytkownik dowie siĊ tylko przy włączeniu urządzenia, raporcie dobowym a zablokowanie pracy nastąpi dopiero po drugim
raporcie dobowym bez karty SD.
58
NOVITUS
8
DEON E
Serwis
W pozycji menu SERWIS zawarte są funkcje konfiguracji i programowania
serwisowego drukarki. DostĊp do tych funkcji moĪliwy jest generalnie tylko w trybie
serwisowym drukarki (dostĊpny dla autoryzowanego serwisu drukarki). Niektóre z tych
funkcji są dostĊpne dla uĪytkownika, ale najczĊĞciej tylko w trybie niefiskalnym lub dotyczy to funkcji testowych lub informacyjnych.
ƒ
3 Serwis
o 3.1 Testy
ƒ
1 Wszystkie
ƒ
2 Cykliczne
o 3.2 Ustawienia S
ƒ
1 Data przeglądu
ƒ
2 Data blokady
ƒ
3 Koniec tr.fisk.
ƒ
4 Waluta
o 3.3 Funkcje S
ƒ
3.3.1 Zerowanie
•
1 Zeruj RAM
•
2 Zeruj Mon.Kom
•
3 Zeruj KonfiguracjĊ
•
4 Zeruj tryb NF
•
5 OdĞwieĪ bazy Kopii E
ƒ
3.3.2 Kopia E
•
1 Weryfikuj
•
2 SprawdĨ plik
•
3 Raport zdarzeĔ
•
4 Odzyskaj kartĊ
•
5 ZnajdĨ hasło karty
•
6 Format karty
ƒ
3.3.3 Zrzut pamiĊci
o 3.4 Informacje
ƒ
1 Wersja
ƒ
2 PamiĊü fisk.
ƒ
3 Pomiary napiĊü
W kolejnych rozdziałach opisano funkcje dostĊpne w tym menu dla uĪytkownika.
8.1
Testy
MoĪliwe tu jest wykonanie automatycznych testów urządzenia, po którym zostanie wydrukowany raport z ich wyników.
8.2
Ustawienia Serwisowe
W pozycji menu Ustawienia Serwisowe są funkcje konfiguracji i programowania
serwisowego drukarki. DostĊp do tych funkcji moĪliwy jest generalnie tylko w trybie
serwisowym drukarki (dostĊpny dla autoryzowanego serwisu drukarki). Niektóre z tych
59
NOVITUS
DEON E
funkcji są dostĊpne dla uĪytkownika, ale najczĊĞciej tylko w trybie niefiskalnym. W
dalszych rozdziałach opisano funkcje dostĊpne w tym menu dla uĪytkownika.
8.2.1
Ustawienia waluty ewidencyjnej (3.2.4)
Niniejsze urządzenie fiskalne posiada DecyzjĊ Ministra Finansów potwierdzającą spełnienie warunków technicznych, funkcjonalnych i programowych okreĞlonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 roku. Urządzenia takie mają
moĪliwoĞü ustalenia waluty głównej, w jakiej prowadzona jest rejestracja obrotu oraz
kwot podatku naleĪnego. Mają równieĪ moĪliwoĞü zaprogramowania kilku dowolnych
walut informacyjnych z programowanymi przez uĪytkownika przelicznikiem, z moĪliwoĞcią przeliczania i drukowania tych informacji pod czĊĞcią fiskalną paragonu.
Informacja o ustalonej walucie zapisywana jest do pamiĊci fiskalnej. PamiĊü fiskalna
moĪe pomieĞciü 4 zapisy o zmianie waluty głównej, czyli z domyĞlną pierwszą walutą
PLN drukarka w swoim Īyciu moĪe byü uĪyta maksymalnie z piĊcioma róĪnymi walutami ewidencyjnymi. Zmiany waluty głównej moĪna dokonaü przed fiskalizacją oraz w
trakcie pracy drukarki.
Uwaga!
Ustawienia zmiany waluty są zapisywane do pamiĊci fiskalnej, dlatego powinny
byü zweryfikowane i wprowadzane ze szczególną dokładnoĞcią. Jest to funkcja dla
zaawansowanych uĪytkowników kasy. Wysoce wskazane jest, aby dane te były
programowane przez autoryzowany serwis kasy.
Zmiany waluty moĪna dokonywaü z wyprzedzeniem, tzn. moĪna zaprogramowaü kod
literowy nowej waluty (np. EUR) wraz z przelicznikiem oraz datĊ i czas (dzieĔ, miesiąc,
rok, godzina i minuta), kiedy zmiana waluty nastąpi w drukarce automatycznie.
Uwaga!
Do oznaczania nazw walut naleĪy stosowaü kody literowe stosowane przez Narodowy Bank Polski.
Przykład: Zaprogramowanie waluty Euro
1.
WejdĨ w menu 3.2.4. Waluta
NaciĞnij klawisz
2.
.
WprowadĨ datĊ, kiedy drukarka ma zmieniü walutĊ. DatĊ i czas podajemy w formacie hh:mm dd-mm-rrrr.
60
NOVITUS
DEON E
.
ZatwierdĨ poprawnoĞü danych klawiszem
3.
W kolejnym kroku podawana jest nazwa waluty, a dokładnie 3-literowy kod waluty
(EUR dla Euro, USD dla Dolara itp.). Przy pierwszej zmianie waluty nazwa ustawiona jest na EUR, jeĞli chcemy zaprogramowaü inną walutĊ, naleĪy wprowadziü
nazwĊ przy pomocy strzałek klawisza nawigacyjnego (strzałka w górĊ – kolejna litera alfabetu, w dół – poprzednia litera w alfabecie). BłĊdnie wprowadzone znaki
kasowane są poprzez ustawienie kursora (strzałki lewo/prawo) na pozycji znaku i
ustawieniu pustego znaku na tej pozycji (strzałki góra/dół).
JeĞli nazwa jest poprawna, naciĞnij klawisz
4.
.
WprowadĨ kurs wymiany waluty. Kurs moĪe byü zaprogramowany na liczbie z dokładnoĞcią do oĞmiu cyfr po przecinku. Ustawienie odpowiednich cyfr umoĪliwia
przycisk nawigacyjny.
JeĞli nowy kurs jest poprawny, naciĞnij klawisz
5.
.
Po zatwierdzeniu kursu drukarka drukuje w/w parametry zmiany waluty w celu potwierdzenia ich poprawnoĞci podpisem uĪytkownika (Rys.1). JeĪeli dane na wydruku bĊdą niepoprawne, naleĪy nacisnąü klawisz
. Wówczas drukarka powróci do edycji tych danych, gdzie bĊdzie moĪliwa ich korekta lub anulowanie
wprowadzenia waluty.
JeĞli dane są poprawne, naciĞnij klawisz
6.
.
Drukarka po raz ostatni pyta, czy zapisaü zmianĊ waluty do pamiĊci fiskalnej. Jest
to ostatni moment, kiedy moĪna anulowaü tĊ operacjĊ (klawisz C).
61
NOVITUS
DEON E
Uwaga! NaciĞniĊcie w tym momencie klawisza
zmiany waluty do pamiĊci fiskalnej.
7.
powoduje zapis
Po dodaniu nowej waluty wyjdĨ z menu.
PrzejĞcie na nową walutĊ
Drukarka z ustawioną przyszłą zmianą waluty dokona tej zmiany w zaprogramowanym
terminie. JeĞli bĊdzie w tym momencie wyłączona, dokona zmiany po jej włączeniu.
Pojawia siĊ wówczas komunikat „Nadszedł czas zmiany waluty”. Na pytanie „Czy
przejĞü na walutĊ EUR” naleĪy nacisnąü klawisz
.
Uwaga!
Przed przejĞciem do nowej waluty uĪytkownik musi pamiĊtaü o wykonaniu raportów zerujących w poprzedniej walucie. Wszelkie raporty obrotów zawierające dane w poprzedniej walucie powinny byü wykonane w wariancie zerującym lub wysłane do PC. Niewykonanie tego grozi scaleniem obrotów w obu walutach, co prowadzi do uzyskania niepoprawnych danych sumarycznych.
Przed zmianą waluty drukarka przypomina jeszcze raz o koniecznoĞci wykonania w/w
raportów. JeĞli raport został wykonany, na pytanie drukarki „Czy wykonano rap. zer. w
, w przeciwnym wypadku naleĪy nacisnąü
PLN?” naleĪy nacisnąü klawisz
klawisz
i wykonaü odpowiednie raporty zerujące. Drukarka przystąpi do ponownej próby zmiany waluty za 1 minutĊ.
ZmianĊ waluty moĪna odwlekaü wielokrotnie, do czasu wykonania wszystkich zaległych raportów.
Uwaga!
Przed wykonaniem zmiany waluty drukarka informuje o zaległym raporcie dobowym z poprzedniej waluty.
Nie jest moĪliwa sprzedaĪ w starej walucie, jeĞli nadszedł juĪ czas nowej waluty, a
nie została ona formalnie wprowadzona. Przed paragonem naleĪy siĊ wiĊc ostatecznie zgodziü na zmianĊ waluty.
Po przejĞciu na nową walutĊ drukowany jest raport zmiany waluty.
62
NOVITUS
8.3
DEON E
Funkcje Serwisowe
W pozycji menu Ustawienia Serwisowe są funkcje konfiguracji i programowania
serwisowego drukarki. DostĊp do tych funkcji moĪliwy jest generalnie tylko w trybie
serwisowym drukarki (dostĊpny dla autoryzowanego serwisu drukarki). Niektóre z tych
funkcji są dostĊpne dla uĪytkownika, ale najczĊĞciej tylko w trybie niefiskalnym. W
dalszych rozdziałach opisano funkcje dostĊpne w tym menu dla uĪytkownika.
8.3.1
Zerowania
Zerowania zerują poszczególne obszary danych urządzenia.
ƒ 3.3.1 Zerowanie
• 1 Zeruj RAM
tylko w tr. niefiskalnym, zeruje wszystko, ustawienia i dane sprzedaĪy
• 2 Zeruj Mon.Kom
zeruje monitory komunikacji
• 3 Zeruj KonfiguracjĊ
zeruje ustawienia konfiguracji
• 4 Zeruj tryb NF
tylko w tr. niefiskalnym, zeruje RAM, ustawienia, dane sprzedaĪy i dane na
kartach SD uĪywanych w trybie niefiskalym
• 5 OdĞwieĪ bazy Kopii E
OdĞwieĪa dane o Kopii E z danych na karcie SD i pamiĊci fiskalnej
(awaryjnie, gdy podejrzewamy ich rozsynchronizowanie z kartą – drukarka
nie działa prawidłowo)
8.3.2
Kopia E
Funkcje serwisowe dotyczące Kopii E:
ƒ
3.3.2 Kopia E
• 1 Weryfikuj
Sprawdzenie danych na karcie SD na Īądanie. Normalnie drukarka
praktycznie ciągle kontroluje poprawnoĞü danych na karcie i jeĞli coĞ jest nie
tak (dane usuniĊte, zmienione) to uĪytkonik jest o tym powiadamiany. Proces
weryfikacji jest wykonywany w tle i na ogół koĔczy siĊ przed raportem
dobowy. Tą funckją moĪemy od razu sprawdziü dane na karcie nie czekając
na raport dobowy. Uwaga! Weryfikacja duĪej iloĞci danych moĪe długo
trwaü. Dla ułatwienia weryfikacja została podzielona na etapy i jeĞli zaleĪy
nam na pobieĪnym szybkim sprawdzeniu moĪemy po kaĪdym etapie
przerwaü weryfikacjĊ.
• 2 SprawdĨ plik
Jak wyĪej tylko samo dokładne spradzenie jednego lub zakresu numerów
plików.
63
NOVITUS
DEON E
• 3 Raport zdarzeĔ
Drukuje raport szczegółowy zdarzeĔ Kopii E dotyczący głównie jej
niewłasciwej obsługi przez uĪytkownika
• 4 Odzyskaj kartĊ
Technologia NOVITUS Bezpieczna Kopia E umoĪliwia takĪe odtworzenie
utraconej karty SD z kopią E. W tym celu naleĪy do drukarki zamontowaü
pustą kartĊ SD, wybraü tą funkcjĊ i potem podaü nr karty (z etykiety karty),
który chcemy odtworzyü. Operacja dla duĪej iloĞci dancyh moĪe długo
trwaü.
• 5 ZnajdĨ hasło karty
Tylko dla serwisu
• 6 Format kart
Formatowania pustych kart (dla serwisu i producenta takĪe innych). JeĞli
karty nie są puste drukarka nie pozwoli uĪytkownikowi na ich
sformatowanie.
8.4
Informacje
W pozycji menu Serwis Informacje dostĊpne są funkcje wyĞwietlania róĪnych informacji o drukarce:
o
3.4 Informacje
ƒ 1 Wersja
Podaje informacje o wersji urządzenia
ƒ 2 PamiĊü fisk.
Podaje informacje o pamiĊci fiskalnej
ƒ 3 Pomiary napiĊü
Podaje informacje o napiĊciach zasilania, baterii i akumulatora.
64
NOVITUS
9
9.1
DEON E
Przykładowe wydruki z drukarki
Paragon fiskalny
Przykład paragonu fiskalnego z drukarki wraz z opakowaniami zwrotnymi
Nagłówek
(max 6 linii)
NIP uĪytkownika drukarki fiskalnej
Data wydruku, numer kolejny wydruku
Tytuł wydruku – paragon fiskalny
Nazwa towaru, iloĞü * cena jedn, wartoĞü, stawka PTU
Nazwa towaru, iloĞü * cena jedn, wartoĞü, stawka PTU
Nazwa towaru, iloĞü * cena jedn, wartoĞü, stawka PTU
Podsumowanie wartoĞci sprzedaĪy
wart. sprz. w st A, wys. stawki A, wartoĞü podatku A
wart. sprz. w st B, wys. stawki B, wartoĞü podatku B
wart. sprz. w st C, wys. stawki C
Suma podatku
Suma do zapłaty (dla towarów na paragonie)
Nr wydruku fisk, Nr kasjera, godz. zakoĔcz. transakcji
Logo fiskalne, numer unikatowy drukarki
Tytuł wydruku (rozliczenie opakowaĔ zwrotnych)
Nr opak, iloĞü szt. (sprzedanych) * cena jedn, wartoĞü
Nr opak, iloĞü szt. (przyjĊtych) * cena jedn, wartoĞü
Do zapłaty (za paragon fiskalny oraz opakowania)
Gotówka otrzymana od klienta
Wydana reszta
65
NOVITUS
DEON E
Przykład paragonu anulowanego:
Nagłówek
(max 6 linii)
NIP uĪytkownika
Data wydruku, numer kolejny wydruku
Tytuł wydruku – paragon fiskalny
Nazwa towaru, iloĞü * cena jedn. wartoĞü tow, stawka PTU
Informacja o anulowaniu paragonu
Nr kasjera, nazwa, godzina wydruku
CzĊĞciowy numer unikatowy (bez liter)
Przykład paragonu fiskalnego z pozycją wystornowaną (usuniĊtą):
Nagłówek
(max 6 linii)
NIP uĪytkownika drukarki fiskalnej
Data wydruku, numer kolejny wydruku
Tytuł wydruku – paragon fiskalny
Nazwa towaru, iloĞü * cena jedn. wartoĞü, st. PTU
Nazwa towaru, iloĞü * cena jedn, wartoĞü, st. PTU
Informacja o stornowaniu artykułu
Nazwa towaru, iloĞü * cena jedn, wartoĞü, st. PTU
Podsumowanie wartoĞci sprzedaĪy
Wart. sprz. w st B, wys. stawki B, wartoĞü podatku B
Wart. sprz. w st C, wys. stawki C
Suma podatku
Suma do zapłaty (dla towarów na paragonie)
Nr wydr fisk, nr kasjera, godz. zakoĔczenia transakcji
Logo fiskalne, numer unikatowy drukarki
Gotówka otrzymana od klienta
66
NOVITUS
9.2
DEON E
Raport fiskalny dobowy
Przykład raportu fiskalnego dobowego:
Nagłówek
(max 6 linii)
NIP uĪytkownika drukarki fiskalnej
Data wydruku, numer kolejny wydruku
Tytuł wydruku – raport fiskalny dobowy
WartoĞci zaprogramowanych stawek PTU
Litera G – towary zwolnione z podatku
Data, numer raportu fiskalnego dobowego
WartoĞü sprzedaĪy w stawkach A-G (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawkach A-G (netto)
liczona z faktur
Kwota podatku w stawce A, B, D
Kwota podatku w stawce A, B, D uwzglĊdniona na fakturach
Suma łączna podatku we wszystkich stawkach PTU
Łączna naleĪnoĞü ze sprzedaĪy (brutto)
IloĞü paragonów fisk. od ostatniego raportu dobowego
IloĞü faktur fisk. od ostatniego raportu dobowego
(IloĞü oraz wartoĞü paragonów anulowanych - gdy wystĊpują)
Informacja o zarejestrowaniu nowych towarów
IloĞü pozycji (linii) na raporcie (liczona od poz PTU A)
Numer kasy, nazwa kasjera, godzina wydruku
Logo fiskalne, numer unikatowy (trzy litery, osiem cyfr)
67
NOVITUS
9.3
DEON E
Raport okresowy
Przykład raportu okresowego pełnego obejmującego dwa raporty dobowe
Nagłówek
NIP uĪytkownika drukarki fiskalnej
Data wydruku, numer kolejny wydruku
Tytuł wydruku – raport fiskalny okresowy
Zakres: od ... do ... rap. dob. (wg numerów lub wg dat)
Daty objĊte wydrukiem
Numery raportów dobowych objĊtych wydrukiem
Data wydruku,
WartoĞci zaprogramowanych stawek PTU
Litera G – towary zwolnione z podatku
Informacja o fiskalizacji urządzenia
Data, numer raportu fiskalnego dobowego
WartoĞü sprzedaĪy w stawce A (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce B (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce C (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce D (netto)
WartoĞü sprzedaĪy zwolnionej z podatku
WartoĞü sprzedaĪy w stawkach A – G z faktur VAT (netto)
Kwota podatku w stawce A
Kwota podatku w stawce B
Kwota podatku w stawce D
Kwoty podatku w stawce A, B, D z faktur VAT
Suma łączna podatku we wszystkich stawkach PTU
Łączna naleĪnoĞü ze sprzedaĪy (brutto)
IloĞü paragonów fisk. od poprzedniego rap. Dobowego
IloĞü faktur od poprzedniego rap. dobowego.
Ciąg dalszy na nastĊpnej stronie...
68
NOVITUS
DEON E
Kwota podatku w stawce A
Kwota podatku w stawce B
Kwota podatku w stawce D
Suma łączna podatku we wszystkich stawkach PTU
Łączna naleĪnoĞü ze sprzedaĪy (brutto)
IloĞü pozycji (linii) na raporcie (liczona od poz PTU A)
Data, numer raportu fiskalnego dobowego
WartoĞü sprzedaĪy w stawce A (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce B (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce C (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce D (netto)
WartoĞü sprzedaĪy zwolnionej z podatku
Kwota podatku w stawce A
Kwota podatku w stawce B
Kwota podatku w stawce D
Suma łączna podatku we wszystkich stawkach PTU
Łączna naleĪnoĞü ze sprzedaĪy (brutto)
IloĞü paragonów fisk. od poprzedniego rap. Dobowego
IloĞü faktur od poprzedniego rap. dobowego
69
NOVITUS
DEON E
Data, numer raportu fiskalnego dobowego
WartoĞü sprzedaĪy w stawce A (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce B (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce C (netto)
WartoĞü sprzedaĪy w stawce D (netto)
WartoĞü sprzedaĪy zwolnionej z podatku
Kwota podatku w stawce A
Kwota podatku w stawce B
Kwota podatku w stawce D
Suma łączna podatku we wszystkich stawkach PTU
Łączna naleĪnoĞü ze sprzedaĪy (brutto)
IloĞü paragonów fisk. od poprzedniego rap. Dobowego
IloĞü faktur od poprzedniego rap. dobowego
IloĞü pozycji (linii) na raporcie (liczona od poz SP.OP. A)
70
NOVITUS
DEON E
Raport okresowy pełny (cd. z poprzedniej strony)
Podsumowanie wydrukowanych raportów (łączny rap. okr.)
Zakres, za jaki wykonywano raport okresowy (daty)
Zakres, za jaki wykonywano raport okresowy (numery)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce A (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce B (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce C (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce D (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy zwolnionej z podatku
Łączna kwota podatku w stawce A
Łączna kwota podatku w stawce B
Łączna kwota podatku w stawce D
Suma łączna podatku we wszystkich stawkach PTU
Łączna naleĪnoĞü ze sprzedaĪy (brutto) w w/w okresie
IloĞü paragonów fisk. w w/w okresie
(WartoĞü anulowanych paragonów)
(IloĞü anulowanych paragonów)
(Informacja o zarejestrowaniu nowych towarów)
Numer kasy, nazwa kasjera, godzina wydruku
Logo fiskalne, numer unikatowy (trzy litery, osiem cyfr)
Uwaga! JeĞli w łącznym raporcie okresowym obok pozycji: SP.OP.X widnieje
znak „+”, oznacza to, Īe w wydrukowanym okresie objĊtym raportem dana
stawka podatkowa zmieniała wartoĞü.
JeĞli obok pozycji: SP.ZW. jest wiĊcej niĪ jedna litera, oznacza to, Īe w okresie
objĊtym wydrukowanym raportem wiĊcej niĪ jednej literze przyporządkowana
była sprzedaĪ towarów zwolnionych z podatku.
71
NOVITUS
DEON E
Raport okresowy za okres jak poprzednio, wykonany jako podsumowanie:
Nagłówek
(max 6 linii)
NIP uĪytkownika drukarki fiskalnej
Data wydruku, numer kolejny wydruku
Informacja, Īe wydruk nie jest dokumentem fiskalnym
Tytuł wydruku – łączny raport okresowy (skrócony)
Zakres dat, które raport obejmuje
Zakres numerów, które raport obejmuje
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce A (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce B (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce C (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy w stawce D (netto)
Łączna wartoĞü sprzedaĪy zwolnionej z podatku
Łączna kwota podatku w stawce A
Łączna kwota podatku w stawce B
Łączna kwota podatku w stawce D
Suma łączna podatku we wszystkich stawkach PTU
Łączna naleĪnoĞü ze sprzedaĪy (brutto) w w/w okresie
IloĞü paragonów fisk. w w/w okresie
(Łączna wartoĞü i iloĞü anulowanych paragonów - gdy
wystĊpują)
Informacja o zarejestrowaniu nowych towarów
Informacja, Īe wydruk nie jest dokumentem fiskalnym
Numer kasy, nazwa kasjera, godzina wydruku
CzĊĞciowy numer unikatowy (bez liter)
72
NOVITUS
DEON E
10 Wykaz komunikatów
PoniĪej przedstawiono komunikaty, jakie mogą siĊ pokazaü na wyĞwietlaczu
obsługi drukarki oraz opisano sugerowane czynnoĞci do wykonania w przypadku wystąpienia tych komunikatów.
Komunikaty
Opis
Ewentualne czynnoĞci.
Zła wartoĞü napiĊcia zasilania. NaAWARIA ZA- piĊcie za wysokie lub zbyt niskie. CzĊsto pojawiający siĊ komunikat
SILANIA
MoĪliwa awaria zasilacza lub ukła- kwalifikuje drukarkĊ do naprawy.
dów zasilania na płycie elektroniki.
WewnĊtrzny błąd programu, zakłóWyłączyü i włączyü drukarkĊ.
BŁĄD 001
cenie pracy, lub awaria sprzĊtowa.
Błąd aktualizacji WewnĊtrzny błąd programu, zakłó- MoĪliwa koniecznoĞü wykonania
danych
cenie pracy, lub awaria sprzĊtowa. zerowania drukarki.
Drukarka bĊdzie zgłaszaü komuPrzekłamanie obszaru pamiĊci
nikat do momentu zatwierdzenia.
Błąd bazy PLU RAM w której mieĞci siĊ baza in- Wtedy wykona zerowanie pamiĊci
formacji o towarach.
RAM wraz odpowiednim wpisem
do pamiĊci fiskalnej.
Drukarka otrzymała niepoprawny Sprawdziü ustawienia formatu ceBłąd ceny towaru
format lub wartoĞü ceny towaru.
ny w aplikacji na komputerze.
WewnĊtrzny błąd programu, zakłó- MoĪliwa koniecznoĞü wykonania
Błąd danych
cenie pracy, lub awaria sprzĊtowa. zerowania drukarki.
Błąd danych kaPrzekłamanie danych kasjera.
sjera
Błąd danych ka- Drukarka otrzymała niepoprawne Sprawdziü ustawienia lub paramesjera lub tekstu formalnie dane.
try w aplikacji na komputerze
Błąd danych roz- Drukarka otrzymała niepoprawne
kazu
dane rozkazu.
Oznacza awariĊ pamiĊci fiskalnej
lub układu zapis/odczyt na płycie
Błąd danych w Doszło do przekłamania danych w
elektroniki. Prawdopodobna kopamiĊci fisk.
pamiĊci fiskalnej.
niecznoĞü wymiany pamiĊci fiskalnej.
Błąd daty
Została podana niepoprawna data.
Sprawdziü poprawnoĞü programu
Błąd iloĞci paraBłĊdne dane przesłane z aplikacji. komputerowego (ustawienia,
metrów
opcje, protokół).
Zmniejszyü iloĞü lub rozbiü iloĞü
Błąd iloĞci towa- Przekroczona maksymalna iloĞü
na dwie pozycje lub dwa paragoru
towaru moĪliwa do sprzedaĪy.
ny.
Próba powtórnego zaprogramowaBłąd inicjalizacji
nia numeru unikatowego.
BŁĄD KRYWewnĊtrzny błąd programu, zakłóWyłączyü i włączyü drukarkĊ.
TYCZNY
cenie pracy, lub awaria sprzĊtowa.
Sprawdziü ustawienia lub parameBłąd kwoty lub
Drukarka otrzymała błĊdne dane.
try w aplikacji na komputerze
tekstu
73
NOVITUS
Komunikaty
Błąd kwoty SUMA lub RABAT
Błąd kwoty
WPŁATA
Błąd kwoty WYPŁATA
Błąd liczby linii
paragonu
DEON E
Opis
Niepoprawna wartoĞü sumy sprzedaĪy lub rabatu.
Niepoprawna wartoĞü kwoty do
wpłaty.
Niepoprawna wartoĞü kwoty do
wypłaty.
Niezgodna z zadeklarowaną iloĞü
linii paragonu.
Doszło do przekłamania obrazu
Błąd mapy pam.
pamiĊci fiskalnej. Drukarka dokona
Fiskalnej
ponownej analizy.
Ewentualne czynnoĞci.
Błąd pola Data
miesiąc
Sprawdziü ustawienia lub parametry w aplikacji na komputerze
NaleĪy poczekaü aĪ drukarka dokona ponownej analizy pamiĊci
fiskalnej.
MoĪliwa awaria pamiĊci fiskalnej
Błąd zapisu lub weryfikacji pamiĊci
lub układów zapis/odczyt na płyfiskalnej
cie elektroniki.
Przekłamanie tekstu nagłówka, za
NaleĪy zaprogramowaü nagłówek.
duĪo linii, etc..
Ogólne przekłamanie nazwy.
Za krótka, za długa, niedozwolone
Zmieniü nazwĊ towaru.
znaki.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Ogólny błąd zapisu/odczytu urządzeĔ drukarki – awaria sprzĊtowa
lub zakłócenie pracy.
Przeprowadzone operacje (rabat,
storno) spowodowały powstanie
Anulowaü paragon.
ujemnej wartoĞci.
Drukarka bĊdzie zgłaszaü komunikat do momentu zatwierdzenia.
Przekłamanie danych w pamiĊci
Wtedy wykona zerowanie pamiĊci
operacyjnej drukarki.
RAM wraz odpowiednim wpisem
do pamiĊci fiskalnej.
Program wysłał niedozwoloną
wartoĞü parametru. Sprawdziü poBłĊdne dane przesłane z aplikacji
prawnoĞü wprowadzonych danych.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Błąd pola Data
rok
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Błąd modułu fiskalnego
Błąd nagłówka
Błąd nazwy
Błąd nazwy towaru
Błąd Numeru kasjera
Błąd Numeru kasy
Błąd Numeru paragonu
Błąd operacji I/O
Błąd operacji
STORNO
Błąd pamiĊci
RAM
Błąd parametru
74
NOVITUS
Komunikaty
Błąd pola Kod
Autoryzacji
Błąd pola Kontrahent
Błąd pola Kwota
Błąd pola Nazwa
Karty
Błąd pola Numer
karty
Błąd pola Terminal
Błąd rabatu
Błąd stanu kasy
DEON E
Opis
Ewentualne czynnoĞci.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Błąd transakcji kartą płatniczą.
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane.
Podano rabat niepoprawny formalZmieniü wartoĞü rabatu.
nie lub przekraczający zakres.
Przekłamanie stanu kasy (gotówki).
Podana stawka jest niezaprogramoBłąd stawki PTU
wana lub towar jest zablokowany
towaru
do sprzedaĪy.
Błąd symbolu
Niepoprawne dane symbolu stawki.
PTU
Błąd tekstu para- Błąd w liniach dodatkowych paragonu
gonu.
Błąd tekstu
zmiany kasjera
Drukarka otrzymała niepoprawne
dane zmiany kasjera.
Błąd transmisji
Zła suma kontrolna pakietu danych
w transmisji.
Błąd wartoĞci
towaru
Błąd zakresu raportu
Błąd zegara
Brak danych w
tym zakresie
Brak drukarki
Sprawdziü ustawienia lub parametry w aplikacji na komputerze
Aplikacja wysłała niepoprawny
format tekstu linii dodatkowych.
Sprawdziü ustawienia w programie obsługującym drukarkĊ.
Sprawdziü ustawienia lub parametry w aplikacji na komputerze
Sprawdziü czy nie ma usterki
sprzĊtowej połączenia (przewodu), sprawdziü dopasowanie prĊdkoĞci transmisji.
Sprawdziü ustawienia lub parametry w aplikacji na komputerze.
NaleĪy zweryfikowaü dane zakresu i podaü poprawne wartoĞci.
NaleĪy zaprogramowaü poprawną
datĊ i godzinĊ.
Niepoprawny format wartoĞci towaru lub iloĞü*cena ≠ wartoĞü
Podano niepoprawny zakres raportu.
Przekłamanie rejestru zegara czasu
rzeczywistego.
W podanym zakresie brak jest danych.
Nie podłączony mechanizm druku- Skontrolowaü stan podłączeĔ z
jący lub awaria drukowania.
mechanizmem drukującym.
Brak numeru NIP
Brak numeru
unikatowego
Zaprogramowaü właĞciwe stawki
PTU.
Zaprogramowaü numer NIP.
MoĪliwa awaria pamiĊci fiskalnej.
75
Sprawdziü podłączenie pamiĊci
fiskalnej.
NOVITUS
DEON E
Komunikaty
Opis
Brak pamiĊci fiMoĪliwa awaria pamiĊci fiskalnej.
skalnej
BRAK PAPIERU
Transakcja nie została rozpoczĊta a
Brak paragonu
drukarka otrzymała rozkaz zakoĔdo zakoĔczenia
czenia transakcji.
Ewentualne czynnoĞci.
Sprawdziü podłączenie pamiĊci
fiskalnej.
ZałoĪyü nową rolkĊ papieru
Dokonaü najpierw wystawienia
pozycji sprzedaĪy i dopiero zamknąü transakcjĊ.
Naładowaü bateryjkĊ poprzez pozostawienie drukarki włączonej
BRAK
Bateria NiCd podtrzymująca RAM
przez okres kilku godzin. SprawPODTRZ.
jest odłączona, nie naładowana lub
dziü czy zworka podłączenia batePAMIĉCI RAM uszkodzona.
rii jest załoĪona. Zmierzyü napiĊcie bateryjki (ok. 3,8V ± ,0,3V).
Brak wyĞwietla- Nie podłączony wyĞwietlacz klienta Skontrolowaü stan podłączeĔ wycza klienta
lub awaria.
Ğwietlacza.
Brak zaprograZaprogramowaü obowiązujące
mowanych stastawki PTU.
wek
Koniec pamiĊci
PamiĊü fiskalna została zapełniona. NaleĪy wezwaü serwis
fiskalnej
Zaleca siĊ wstrzymanie pracy w
NAŁADUJ
WewnĊtrzny akumulator wymaga
celu doładowania akumulatora
AKUMULATOR naładowania.
drukarki.
Zakres zmiany czasu wykracza poza ZmianĊ wiĊkszą niĪ ±1godz. moNiedozwolona
± 1godzinĊ, co jest dla uĪytkownika Īe dokonaü tylko serwisant uĪyzmiana czasu
wając przycisku serwisowego.
czynnoĞcią niedozwoloną.
CzynnoĞü wymaga, aby liczniki
NaleĪy wykonaü raport dobowy
Niezerowe liczsprzedaĪy dziennej zostały wyze- lub zrezygnowaü z czynnoĞci
niki sprzedaĪy.
rowane.
wymagającej jego wykonania.
NaleĪy wybraü odpowiedni protoDrukarka otrzymała nieznany forNieznany rozkaz
kół komunikacji w aplikacji na
mat rozkazu.
komputerze.
Operacja anulo- Operacja anulowana została przewana
rwana przez obsługującego.
Paragon juĪ roz- Próba powtórnego rozpoczĊcia
poczĊty
transakcji.
Przekroczony li- Przekroczono dopuszczalny limit
KoniecznoĞü wymiany pamiĊci
mit pam. Fisk
zerowaĔ lub programowaĔ PTU.
fiskalnej.
Dokonaü wyłączenia i włączenia
Błąd procesu drukowania. ZakłócePrzepełnienie budrukarki. MoĪliwa moĪe byü konie pracy drukarki lub awaria sprzĊfora wydruku
niecznoĞü dokonania zerowania
towa.
drukarki.
Przepełnienie
Licznik zliczający stan gotówki
NaleĪy dokonaü wypłaty.
stanu gotówki
przekroczył dopuszczalną wartoĞü.
76
NOVITUS
DEON E
Komunikaty
Opis
Przepełnienie to- Przepełnienie zakresu licznika
talizera
sprzedaĪy.
Sprawdziü stan przewodów komunikacji, schemat podłączenia,
ustawieĔ protokołu transmisji w
drukarce i w programie.
Nie moĪna przeprowadziü procesu
Urządzenie jest juĪ zafiskalizowane. fiskalizacji na urządzeniu juĪ zafiskalizowanym
Stan akumulatora uniemoĪliwia juĪ NaleĪy pozostawiü urządzenie w
dalszą poprawną pracĊ. Drukarka celu naładowania akumulatora
wyłączy siĊ.
wewnĊtrznego.
Drukarka nie zezwala na wykonanie
raportu dobowego z zerowymi wartoĞciami liczników sprzedaĪy.
Próba programowania identycznych
wartoĞci stawek PTU.
Próbowano dokonaü operacji moĪliwej tylko w trybie TYLKO DO
ODCZYTU”
CzynnoĞü dostĊpna tylko w trybie
fiskalnym.
Drukarka został przełączona do trybu, w którym moĪliwy jest wyłącznie odczyt danych z pamiĊci fiskalnej.
WartoĞü do wypłaty była wiĊksza
niĪ stan gotówki. WartoĞü ujemna
jest niedopuszczalna, wiĊc drukarka
ustawia wartoĞü 0.
Drukarka nie otrzymała rozkazu
Sprawdziü ustawienia lub paramerozpoczĊcia transakcji.
try w aplikacji na komputerze.
Opcja ustawiana przez serwis – minął okres, po którym naleĪy wykonaü przegląd ustawowy urządzenia
IloĞü przesłanych stawek do zaproSprawdziü ustawienia w progragramowania jest inna od zadeklamie obsługującym drukarkĊ.
rowanej lub jest równa 0.
Dokonano wymiany pamiĊci fiskal- Drukarka zostanie zablokowana.
nej. Operacja ta dostĊpna jest tylko Konieczny kontakt z producenu producenta.
tem.
Przepełniony bu- Doszło do przepełnienia bufora
for komunikacji transmisji szeregowej.
Refiskalizacja
niedozwolona
ROZŁADOWANY AKUMULATOR
SprzedaĪ zerowa
Stawki PTU juĪ
zaprogramowane
Tryb fiskalny nie
zakoĔczony
Tryb niefiskalny
Tryb TYLKO
ODCZYT
Ujemny stan kasy wyzerowany
Wyłączony tryb
transakcji
Zleü przegląd
ustawowy – wezwij serwis
Zła iloĞü stawek
PTU
Zmiana pamiĊci
fiskalnej
Ewentualne czynnoĞci.
77
NOVITUS
DEON E
11 Zabiegi konserwacyjne
Drukarka DEON E jest praktycznie urządzeniem bezobsługowym. Nie wymaga specjalnych zabiegów konserwacyjnych czy obsługowych, związanych z koniecznoĞcią regulacji, smarowaĔ, itp. zabiegów. Jednak uĪytkownik powinien co pewien czas
przeprowadziü pewne operacje „kosmetyczne” takie jak:
‰ Oczyszczenie wszystkich zewnĊtrznych elementów obudowy drukarki. Dokonywaü tego moĪna przy uĪyciu miĊkkiej szmatki zwilĪonej lekko wodą z dodatkiem
delikatnych Ğrodków czyszczących, lub płynem antystatycznym.
‰ Oczyszczenie mechanizmu drukującego z drobnych pozostałoĞci papieru. Zabiegu
tego naleĪy dokonywaü przy zmienianiu rolki papieru na nową.
‰ Po zuĪyciu kaĪdych 10 - 15 rolek papieru naleĪy gruntownie oczyĞciü mechanizm
drukujący. Przy pomocy pĊdzelka naleĪy oczyĞciü mechanizm ze wszelkich pyłków (zwłaszcza gumową rolkĊ) i wydmuchnąü je sprĊĪonym powietrzem np. przy
pomocy odkurzacza.
Wszystkie te zabiegi naleĪy wykonywaü przy odłączonym przewodzie zasilającym!
Przy zastosowaniu powyĪszych wskazówek urządzenie bĊdzie pracowało bezawaryjnie przez cały czas eksploatacji. Zaniedbanie ich przez uĪytkownika moĪe
spowodowaü uszkodzenie drukarki, a tym samym utratĊ praw gwarancyjnych.
78
NOVITUS
DEON E
12 Przewody połączeniowe
Drukarka posiada dwa interfejsy komunikacyjne pomiĊdzy drukarką a komputerem:
- port szeregowy wg standardu V.24 / RS-232C
- port USB.
Przy podłączeniu urządzenia do portu COM1 naleĪy zastosowaü przewód po
stronie kasy zakoĔczony wtyczką RJA15-144-0110. Widok wtyku RJ przedstawia rysunek poniĪej. Podłączenia kasy z portem USB komputera dokonuje siĊ kablem USB typu
A-B.
KolejnoĞü wyprowadzeĔ portu szeregowego J9 – COM1:
1
2
3
4
RxD1
TxD1
RTS1 (lub szuflada aktywna)
GND
Złącze USB typ B – J8 – gniazdo USB:
Nr wyprowadzenia
1
2
3
4
Funkcja
Opis
USB_DN
USB_DP
GND
Linia danych Linia danych +
Masa
Kabel szeregowy z podłączeniem szuflady
79
NOVITUS
DEON E
Przewód zasilający:
80
NOVITUS
DEON E
13 Decyzje Ministra Finansów dopuszczające do sprzedaĪy
81
NOVITUS
DEON E
W związku z ciągłymi udoskonaleniami urządzeĔ, bĊdą one poddawane kolejnym badaniom w Ministerstwie
Finansów, dlatego aktualny wykaz decyzji dopuszczających urządzenia do sprzedaĪy zamieszczony jest na internetowej stronie producenta: www.novitus.pl
82
NOVITUS
DEON E
14 Deklaracja zgodnoĞci CE
83
NOVITUS
DEON E
15 Notatki
DeonE_1.10_Instrukcja_obsługi_v1.06_2010-11-05.doc
84