poradnik finansowanie usuwania azbestu
Transkrypt
poradnik finansowanie usuwania azbestu
PORADNIK FINANSOWANIE USUWANIA AZBESTU ZE ŚRODKÓW KRAJOWYCH I UNIJNYCH W LATACH 2008-2013 pod redakcją: EWY WILK 1 października 2008 r. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie w ramach: ”Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest, stosowanych na terytorium Polski” © Copyright by Ministerstwo Gospodarki Skład i druk: 2 Bluet e-mail: [email protected] Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Spis treści 1. Wstęp 4 2. Ogólnopolskie instrumenty wspierające bezpieczne eliminowanie z użytkowania wyrobów azbestowych 6 2.1. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 2.2. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 2.3. Linia KfW5 w BOŚ 2.4. Kredyt na zakup i montaż urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska w BOŚ 3. 6 8 11 12 Instrumenty finansowe wspierające bezpieczne eliminowanie z użytkowania wyrobów azbestowych w poszczególnych województwach 13 3.1 województwo dolnośląskie 3.2 województwo kujawsko-pomorskie 3.3 województwo lubelskie 3.4 województwo lubuskie 3.5 województwo łódzkie 3.6 województwo małopolskie 3.7 województwo mazowieckie 3.8 województwo opolskie 3.9 województwo podkarpackie 3.10 województwo podlaskie 3.11 województwo pomorskie 3.12 województwo śląskie 3.13 województwo świętokrzyskie 3.14 województwo warmińsko-mazurskie 3.15 województwo wielkopolskie 3.16 województwo zachodniopomorskie 14 18 24 28 31 36 40 47 49 55 59 63 70 72 76 81 4. Zestawienie załączników 83 5. Bibliografia 84 3 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 1. Wstęp Azbest to ogólna nazwa minerałów z grupy amfiboli i serpentynitów, występujących w formie włóknistych skupień. Azbest, obok PCB, zgodnie z ustawą dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska jest substancją stwarzającą szczególne zagrożenie dla środowiska, której wykorzystywanie, przemieszczanie, eliminowanie dozwolone jest przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności. Na mocy polskiego prawa azbest może być wykorzystywany nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2032 roku. Z punktu widzenia chemicznego, azbesty są uwodnionymi krzemianami magnezu. Wzory chemiczne poszczególnych odmian azbestu zostały przedstawione poniżej: chryzotyl krokidolit amozyt antiofillit tremolit aktynolit Mg6[(OH)8Si4O10] Na2Fe3Fe2[(OH)Si4O11]2 (Fe,Mg)7[(OH)Si4O11]2 (Mg,Fe)7[(OH)Si4O11]2 Ca2Mg5[(OH)Si4O11]2 Ca2(Mg)[(OH)Si4O11]2 Największe zastosowanie przemysłowe miał azbest serpentynowy (chryzotylowy), tworzący cienkie żyły w serpentynitach, o giętkich włóknach (do 0,1 µm grubości), odpornych na działanie czynników chemicznych, wysokich temperatur oraz na ścieranie, a także źle przewodzących ciepło i elektryczność. Używany był do wyrobu tkanin ogniotrwałych, okładzin ciernych, szczęk hamulcowych, farb ogniotrwałych, materiałów izolacyjnych oraz niepalnych materiałów budowlanych. Azbest amfibolowy charakteryzuje się dużą kwasoodpornością. Jest znacznie mniej rozpowszechniony w przyrodzie. Wykorzystywany był w przemyśle chemicznym. Pomimo, iż występowanie azbestu w przyrodzie jest stosunkowo powszechne, tylko w kilku miejscach na świecie prowadzona była eksploatacja azbestu na skalę przemysłową. Polska nie posiada złóż azbestu nadających się do eksploatacji przemysłowej. W Polsce, zwłaszcza w latach 60-tych XX wieku, najczęściej wykorzystywane były płyty azbestowo-cementowe, otrzymywane w wyniku prasowania mieszaniny cementu z włóknami azbestowymi. Płyty płaskie i faliste wykorzystywane były do krycia dachów, rzadziej do elewacji budynków gospodarczych i mieszkalnych czy przemysłowych. Rury azbestowo-cementowe znalazły zastosowanie do wykonywania instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych oraz przewodów kominowych i zsypów w budynkach wielokondygnacyjnych. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 19. VI. 20. 21. 22. 23. VII. 24. 25. 26. 27. Wyrób nie jest narażony na wpływy zewnętrzne Wykorzystanie pomieszczenia Regularnie przez dzieci, młodzież lub sportowców Trwałe lub częste przebywanie w pomieszczeniach innych osób Czasowo wykorzystywane pomieszczenie Rzadko wykorzystywane pomieszczenie Usytuowanie wyrobu Bezpośrednio w pomieszczeniu Za zawieszonym, nieszczelnym sufitem lub innym pokryciem W systemie wywietrzania pomieszczenia (kanały wentylacyjne) Za zawieszonym szczelnym sufitem lub innym pokryciem, ponad pyłoszczelną powierzchnią lub poza szczelnym kanałem wentylacyjnym Suma punktów oceny 0 35 30 20 10 30 25 25 10 ................................ Stopień pilności I (wymiana lub naprawa wymagana bezzwłocznie) 65 i więcej punktów Stopień pilności II (ponowna ocena wymagana w czasie do 1 roku) powyżej 35 do 60 punktów Stopień pilności III (ponowna ocena w terminie do 5 lat) do 35 punktów UWAGA: podkreślić należy tylko jedną pozycję w grupie, jeśli wystąpi więcej niż jedna, podkreślić należy najwyższą punktację. Zsumować ilość punktów, ustalić ocenę końcową i stopień pilności. ……………………………………… Oceniający nazwisko i imię ………………………………………… Właściciel / Zarządca ...…………………………………….. Adres data …………………………….. 1) 2) 3) 4) Według klasyfikacji wyrobów przyjętych w sprawozdaniu rocznym - załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. Nr 192, poz. 1876). Zgodnie z inwentaryzacją i sprawozdaniem rocznym - § 7 wymienionego w odnośniku 1 rozporządzenia. Duże uszkodzenia - widoczne pęknięcia lub ubytki na powierzchni równej lub większej niż 3% powierzchni wyrobu. Małe uszkodzenia - brak widocznych pęknięć, a ubytki na powierzchni mniejszej niż 3% powierzchni wyrobu. Płyty faliste produkowane były głównie w nieistniejącym dziś zakładzie ZWAC „Izolacja” w Małkini, a płyty płaskie w Zakładach Wyrobów AzbestowoCementowych w Wierzbicy, Szczucinie, Trzemesznie i Ogrodzieńcu. 4 89 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Załącznik nr 3 Wzór oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest Produkcja płyt azbestowo-cementowych w Polsce została zakazana ustawą z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. W Unii Europejskiej stosowanie azbestu zostało zakazane z dniem 1 stycznia 2005 r. OCENA stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest Miejsce / obiekt / urządzenie budowlane / instalacja przemysłowa: .......................................................................................................................................... Adres miejsca/ obiektu/ urządzenia budowlanego/ instalacji przemysłowej: .......................................................................................................................................... Pomieszczenie: .......................................................................................................................................... 1) Rodzaj / nazwa wyrobu .......................................................................................................................................... 2 2) Ilość wyrobów (m , tony) .......................................................................................................................................... Gru pa / Nr I. 1. 2. 3. 4. II. 5. 6. III. 7. 8. 9. IV. 10. 11. 12. V. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 88 Wyrób – rodzaj Sposób zastosowania azbestu Powierzchnia pokryta masą natryskową z azbestem (torkret) Tynk zawierający azbest Lekkie płyty izolacyjne z azbestem (ciężar obj. < 1.000 kg/m3) Pozostałe wyroby z azbestem Rodzaj azbestu Azbest chryzotylowy Inny azbest (np. krokidolit) Struktura powierzchni wyrobu z azbestem Rozluźniona (naruszona) struktura włókien Mocna struktura włókien, lecz bez albo z niewystarczającą powłoką farby zewnętrznej Pomalowana i nieuszkodzona powłoka zewnętrzna Stan zewnętrzny wyrobu z azbestem Duże uszkodzenia Małe uszkodzenia Brak Możliwość uszkodzenia powierzchni wyrobu z azbestem Wyrób jest przedmiotem jakichś prac Wyrób przez bezpośrednią dostępność narażony na uszkodzenia (do wysokości 2 m) Wyrób narażony na uszkodzenia mechaniczne Wyrób narażony na wstrząsy i drgania Wyrób narażony na działanie czynników atmosferycznych (na zewnątrz obiektu) Wyrób znajduje się w zasięgu silnych ruchów powietrza Ocena Przyjęta punktacja 30 30 25 10 5 15 30 10 0 30 3) 10 4) 0 15 W Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski okres trwałości płyt azbestowo-cementowych określono na około 30 lat. Wynikało to z kilkudziesięcioletnich doświadczeń w użytkowaniu płyt wytwarzanych powszechnie stosowaną tzw. mokrą metodą produkcji (metodą Hatschek’a). Stopień korozji zależny jest od czasu użytkowania i czynników atmosferycznych, charakterystycznych dla badanego obszaru. Usuwanie wyrobów zawierających azbest wymaga zachowania szczególnych procedur postępowania i przestrzegania przepisów, aby nie spowodować emisji włókien azbestowych do środowiska i narażenia zdrowia ludzkiego. Usunięte wyroby zawierające azbest należy traktować jako odpady niebezpieczne i stosować do nich zasady postępowania określone w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Azbest staje się niebezpieczny, gdy przedostanie się do powietrza w postaci pyłu azbestowego. W wyniku przedostania się do organizmu włókien respirabilnych przez układ oddechowy mogą nastąpić zmiany chorobowe głównie u ludzi zawodowo narażonych na pył azbestowy, w szczególności: pylica azbestowa, nowotwory złośliwe czy zgrubienia opłucnej. Nadal istnieje ryzyko narażenia na kontakt z wyrobami zawierającymi azbest w budynkach, urządzeniach i instalacjach poprzez: użytkowanie wyrobów azbestowych, prowadzące do zanieczyszczenia powietrza pyłem azbestowym w wyniku: korozji i mechanicznych uszkodzeń płyt azbestowo-cementowych, ścierania tarcz sprzęgłowych i hamulcowych, użytkowanie urządzeń grzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych i izolacji zawierających azbest, niewłaściwe usuwanie z dachów i elewacji wyrobów zawierających azbest, niewłaściwe składowanie odpadów azbestowych. Przedmiotem niniejszego Poradnika jest analiza istniejących w Polsce instrumentów finansowania prac związanych z bezpiecznym eliminowaniem z użytkowania wyrobów azbestowych zarówno w odniesieniu do osób fizycznych, przedsiębiorców, jak i organów administracji publicznej zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów Programem usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski. Celem niniejszego Poradnika jest przybliżenie wykorzystującym wyroby azbestowe kwestii pozyskania środków finansowych na usuwanie tych substancji, zarówno ze środków krajowych, jak i zagranicznych. Poradnik zawiera informacje aktualne na 30.09.2008 r. 10 10 10 10 10 5 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 2. Ogólnopolskie instrumenty wspierające bezpieczne eliminowanie z użytkowania wyrobów azbestowych Ogólnopolskie instrumenty wspierające bezpieczne eliminowanie z użytkowania wyrobów zawierających azbest stanowią cztery instrumenty adresowane do potencjalnych beneficjentów z wszystkich województw oferowane przez: 1. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 2. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 3. Bank Ochrony Środowiska S.A.: a. Linia KfW5 b. Kredyt na zakup i montaż urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Załącznik nr 2 Formularz karty przekazania odpadu według wzoru stanowiącego załącznik nr 4 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów 2.1. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ul. Konstruktorska 3a, 02-673 Warszawa tel. (022) 45-90-100, faks (022) 459-01-01 e-mail: [email protected] www.nfosigw.gov.pl Zgodnie z Kryteriami wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z marca 2008 roku w priorytecie 2 Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi przewidziano działanie 2.2.3 Wsparcie dla przedsiębiorców i gmin w zakresie unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, zawierających azbest. Beneficjenci Działanie 2.2.3 Wsparcie dla przedsiębiorców i gmin w zakresie unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, zawierających azbest przeznaczone jest dla następujących typów beneficjentów: 1. jednostki samorządu terytorialnego (jst) i ich związki, 2. podmioty świadczące usługi z zakresu zadań własnych jst, 3. przedsiębiorcy. Koszty kwalifikowane W ramach działania 2.2.3. Wsparcie dla przedsiębiorców i gmin w zakresie unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, zawierających azbest kosztami kwalifikowanymi mogą być: 1. koszty demontażu wyrobów zawierających azbest, 2. koszty transportu do miejsca składowania, 3. koszty unieszkodliwienia (składowania). Działanie 2.2.3 obejmuje także wymianę rur cementowo-azbestowych. W ramach działania nie mogą zostać sfinansowane zakupy nowych elementów. 6 Objaśnienia: a Numer nadawany jest przez posiadacza odpadów, który przekazuje odpad. b Imię i nazwisko lub nazwa podmiotu. c W przypadku odpadów komunalnych kartę wypełnia przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008), lub gminna jednostka organizacyjna, o której mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. d W przypadku gdy odpad jest transportowany kolejno przez dwóch lub więcej prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów, w oznaczonych rubrykach należy podać wymagane dane i podpisy wszystkich prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów z zachowaniem kolejności transportowania odpadu. e Adres zamieszkania lub siedziby podmiotu. f Adres miejsca odbioru odpadu, pod który należy dostarczyć odpad, wskazany przez posiadacza odpadu prowadzącemu działalność w zakresie transportu odpadów. g W przypadku odpadów niebezpiecznych podać datę przekazania odpadu. Karta może być stosowana jako jednorazowa karta przekazania odpadu lub jako zbiorcza karta przekazania odpadu, obejmująca odpad danego rodzaju przekazywany łącznie w czasie jednego miesiąca kalendarzowego, za pośrednictwem tego samego prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów temu samemu posiadaczowi odpadów. h Podać masę odpadów z dokładnością co najmniej do pierwszego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż niebezpieczne; co najmniej do trzeciego miejsca po przecinku dla odpadów niebezpiecznych. i Dotyczy odpadów niebezpiecznych. 87 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Załącznik nr 1 Wzór informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003 roku w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest 1) INFORMACJA O WYROBACH ZAWIERAJĄCYCH AZBEST I MIEJSCU ICH WYKORZYSTYWANIA Miejsce, adres ………………………………………………………………………………….. .......................................................................................................................................... *) Właściciel/zarządca/użytkownik : osoba prawna - nazwa, adres……………………………………………….……. …………............................................................................................................ osoba fizyczna - imię, nazwisko i adres………………………………………….. ………….……................................................................................................... Tytuł własności …………………………………………………………………………………. Forma wsparcia W zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest Narodowy Fundusz oferuje wsparcie finansowe w formie oprocentowanych pożyczek oraz dotacji. Warunki dofinansowania i ochrona selekcji: 1. 2. 3. Kwalifikacja wniosków do działań z priorytetu nr 2 Gospodarka odpadami powierzchni ziemi odbywa się na podstawie kryteriów formalnych i kryteriów znaczenie dla środowiska, efektywność kosztowa, inne kryteria oceny, tj: a. doświadczenie w realizacji podobnych projektów, b. wyodrębniony zespół odpowiedzialny za wdrożenie projektu, c. zintegrowane zarządzanie systemem gospodarki odpadami komunalnymi, d. zaawansowanie (np. % dokumentacji przetargowej i wykonawczej), e. skutki zaniechania realizacji przedsięwzięcia. 2) Nazwa, rodzaj wyrobu ……………………………………………………………………….. 2 3) Ilość (m , tony) ………………………………………………………………………………... 4) Przydatność do dalszej eksploatacji ……………………………………………………….. Przewidywany termin usunięcia wyrobu: 5). okresowej wymiany z tytułu zużycia wyrobu .......................................................... całkowitego usunięcia niebezpiecznych materiałów i substancji …………………… Kryterium charakterystycznym dla dzialania 2.2.3 Wsparcie dla przedsiębiorców i gmin w zakresie unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, zawierających azbest jest minimalna ilość wyrobów zawierających azbest przewidziana do usunięcia i unieszkodliwienia lub zabezpieczenia. Wynosi ona 10 tys. Mg. Minimalna kwota pożyczki wynosi 2 mln zł. Nie określono minimalnej wysokości kwoty dotacji. 6) Inne istotne informacje o wyrobach …………………………………………………………. Podpis……………………... Data ..................... ____________ Objaśnienia: *) Niepotrzebne skreślić. 1) Za wyrób zawierający azbest uważa się każdy wyrób o stężeniu równym lub wyższym od 0,1 % azbestu. 2) Przy określaniu rodzaju wyrobu zawierającego azbest należy stosować następującą klasyfikację: płyty azbestowo-cementowe płaskie stosowane w budownictwie, płyty faliste azbestowo-cementowe dla budownictwa, rury i złącza azbestowo-cementowe, izolacje natryskowe środkami zawierającymi w swoim składzie azbest, wyroby cierne azbestowo-kauczukowe, przędza specjalna, w tym włókna azbestowe obrobione, szczeliwa azbestowe, taśmy tkane i plecione, sznury i sznurki, wyroby azbestowo-kauczukowe, z wyjątkiem wyrobów ciernych, papier, tektura, inne wyroby zawierające azbest, oddzielnie niewymienione, w tym papier i tektura. 3) Podać podstawę zapisu (np. dokumentacja techniczna, pomiar z natury). 4) Według „Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest” - załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra właściwego do spraw gospodarki w sprawie sposobów bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest. 5) Na postawie corocznego rozporządzenia ministra właściwego do spraw gospodarki w sprawie dopuszczenia wyrobów zawierających azbest do produkcji lub do wprowadzenia na polski obszar celny. 6) Np. informacja o oznaczeniu na planie sytuacyjnym terenu instalacji lub urządzenia zawierającego azbest. 86 Termin i miejsce złożenia wniosku Aktualnie obowiązującą wersję wniosku z Priorytetu nr 2 Ochrona powierzchni ziemi, gospodarowanie odpadami i zasobami wraz z wykazem załączników niezbędnych do złożenia kompletnego wniosku można będzie uzyskać w siedzibie Funduszu lub ze strony internetowej. Wnioski o dofinansowanie przedsięwzięć w ramach działania 2.2.3. Wsparcie dla przedsiębiorców i gmin w zakresie unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, zawierających azbest złożone do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej do końca 2008 roku zostaną rozpatrzone w 2009 roku zgodnie z obowiązującymi wówczas kryteriami i zasadami. Wnioski mogą być składane w ciągu roku. Dotychczas obowiązujące sesje rozpatrywania wniosków zostały zastąpione listą rankingową aktualizowaną raz na dwa miesiące. 7 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 2.2. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie Al. Jana Pawła II 70, 00-175 Warszawa tel. 0 800 38 00 84, faks 022 318-53-30 www.arimr.gov.pl e-mail: [email protected] Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 27. 28. 29. 30. W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW) istnieje możliwość sfinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem azbestu w I osi priorytetowej w ramach działania 1.2.1 Modernizacja gospodarstw rolnych. 31. 32. Beneficjenci Beneficjentami w ramach działania 1.2.1 Modernizacja gospodarstw rolnych mogą być: 1. osoby fizyczne, które nie osiągnęły wieku emerytalnego, 2. osoby prawne, 3. spółki osobowe, prowadzące działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. W pierwszym okresie wdrażania PROW, celem ułatwienia dostępu do środków publicznych podmiotom, które dotychczas nie otrzymały wsparcia, ograniczono możliwość korzystania z pomocy beneficjentom działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, 2004-2006”. Szczegółowe zasady w tym zakresie określone są w przepisach krajowych. Typy projektów W ramach działania 1.2.1. Modernizacja gospodarstw rolnych wspierane są inwestycje materialne i niematerialne służące modernizacji produkcji rolnej, w szczególności: 1. inwestycje materialne: a) budowa lub remont połączony z modernizacją budynków lub budowli, b) zakup lub instalacja maszyn, urządzeń, w tym sprzętu komputerowego, c) zakładanie, modernizacja sadów lub plantacji wieloletnich, d) zakup, instalacja lub budowa elementów infrastruktury technicznej wpływających bezpośrednio na warunki prowadzenia działalności rolniczej, przygotowania do sprzedaży lub sprzedaży bezpośredniej. 2. inwestycje niematerialne: a) zakup patentów, licencji, w tym licencji na oprogramowanie, b) usługi związane z przygotowaniem dokumentacji technicznej lub ekonomicznej dotyczącej projektu oraz nadzorem technicznym, związane bezpośrednio z realizacją projektu. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych, Dz.U. Nr 193, poz. 1399 Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych, Dz.U. Nr 185, poz. 1317 Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 września 2007 r. w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych, Dz.U. Nr 175, poz. 1232 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów, Dz.U. Nr 30, poz. 213 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest, Dz.U. Nr 71, poz. 649 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2002 r. w sprawie sposobu przedkładania wojewodzie informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska, Dz.U. Nr 175. 1439 Strona internetowa Banku Gospodarstwa Krajowego www.bgk.com.pl Strona internetowa Ekofunduszu www.ekofundusz.org.pl Strona internetowa Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej www.efrwp.com.pl Strona internetowa Europejskiego Obszaru Gospodarczego www.eog.gov.pl Strona internetowa Fundacji „Fundusz Współpracy” www.cofund.org.pl Strona internetowa Funduszu Na Rzecz Globalnego Środowiska www.undp.org.pl Strona internetowa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej www.nfosigw.gov.pl Strona internetowa Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko http://www.funduszestrukturalne.gov.pl/NSS/programy/krajowe/poiis/ Strona internetowa www.bosbank.pl Strony internetowa Fundacji Wspomagania i Rozwoju Wsi www.fww.org.pl Strony internetowe poszczególnych Regionalnych Programów Operacyjnych Strony internetowe poszczególnych wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej Ustawa z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Dz.U. Nr 227, poz. 1658 Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, Dz.U. 2004 Nr 3, poz. 20 z późn. zm. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, Dz.U. z 2007 r. Nr 39 poz. 251 z późn. zm. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw, Dz.U. Nr 100, poz. 1085 z późn. zm. Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Warszawa, 2007 Wywiad z Naczelnikiem i pracownikiem Wydziału Projektów Ekologicznych w Departamencie Projektów Ekologicznych i Obsługi Samorządów w centrali Banku Ochrony Środowiska S.A. Zasady udzielania dofinansowania ze środków 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej Zasady udzielania dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, NFOŚiGW, Warszawa, 2008 W ramach działania 1.2.1 Modernizacja gospodarstw rolnych możliwe jest sfinansowanie inwestycji polegającej na bezpiecznym usunięciu azbestu tylko jako elementu projektu, polegającego na budowie, przebudowie, remoncie połączonym z modernizacją budynków lub budowli wykorzystywanych do produkcji rolnej oraz do 8 85 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 5. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 84 Bibliografia „Aspekty zdrowotne związane z narażeniem na azbest”, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu, kwiecień 2000 r. „Bezpieczne postępowania z azbestem i materiałami zawierającymi azbest” pod red. Jerzego Dyczka, Materiały specjalistycznego kursu szkoleniowego, AGH, Kraków, 26-27.06.2003 „Kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków …” dla 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej „Kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”, Uchwała nr 17/08 Rady Nadzorczej NFOŚiGW z dnia 6 marca 2008 roku „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 14 maja 2002 roku, Warszawa, maj 2002 Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013, Warszawa, 2007 Listy priorytetowych programów/działań Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej na lata 2008-2009 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie, Narodowa Strategia Spójności, Warszawa, 2007 Ochrona Środowiska – Przedsiębiorcy, UKIE, Warszawa, 2007 Odpowiedzi uzyskane na zapytania ankietowe skierowane do 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej Odpowiedzi uzyskane na zapytania ankietowe skierowane do Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko oraz Rozwój Polski Wschodniej Odpowiedzi uzyskane na zapytania ankietowe skierowane do wszystkich Instytucji Zarządzających Regionalnymi Programami Operacyjnymi Popularna Encyklopedia Powszechna, Kraków, 2001 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko oraz Uszczegółowienie Programu, 2007 Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej, Warszawa, 2007 Regionalne Programy Operacyjne oraz uszczegółowienia Regionalnych Programów Operacyjnych dla 16 województw, Regulamin dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Katowicach zadań z zakresu usuwania i unieszkodliwiania azbestu, tekst jednolity uwzględniający zmiany przyjęte uchwałą Rady Nadzorczej nr 310/2007 z dnia 27.09.2007 r. Regulamin konkursu „STOP-AZBEST”, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie Regulamin konkursu „Unieszkodliwianie odpadów azbestowo-cementowych z terenu województwa pomorskiego” Regulamin postępowania w sprawach przyznania środków WFOŚiGW na dofinansowanie działań z zakresu unieszkodliwiania azbestu na terenie województwa mazowieckiego, Warszawa, 2008 Regulamin udzielania dotacji ze środków WFOŚiGW w Białymstoku na zadania z zakresu usuwania azbestu Regulamin udzielania dotacji ze środków WFOŚiGW w Opolu na zadania z zakresu usuwania azbestu Regulamin udzielania pożyczek z funduszu Fundacji Wspomagania Wsi, styczeń 2008 Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003 roku w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest, Dz.U. Nr 192, poz. 1876 Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest, Dz.U. Nr 71, poz. 649 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2008r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, Dz.U. Nr 193, poz. 1397 z późn. zm. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 przechowywania, magazynowania, przygotowywania do sprzedaży lub sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych wraz z zakupem, montażem instalacji technicznej, wyposażenia. Koszty kwalifikowane stanowią koszty rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna w celu realizacji operacji, a także koszty materiałów zastępujących materiały szkodliwe (w tym azbest). Forma wsparcia W ramach PROW możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie refundacji części wydatków kwalifikowanych operacji (części poniesionych kosztów realizacji inwestycji). Warunki dofinansowania Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne w ramach działania w okresie realizacji PROW nie może przekroczyć 300 tys. zł (76.848,2 €). Równowartość kwoty wyrażona w euro ma charakter indykatywny. Do realizacji mogą być przyjęte operacje, których wysokość kosztów kwalifikowanych będzie wynosiła powyżej 20 tys. zł. Ograniczenie to nie dotyczy operacji obejmujących wyłącznie wyposażenie gospodarstwa rolnego w urządzenia do składowania nawozów naturalnych lub projektów związanych z dostosowaniem do norm wspólnotowych. Poziom pomocy wynosi maksymalnie: 40% kosztów inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą, 50% kosztów inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą, realizowanej przez osobę fizyczną, która w dniu złożenia wniosku o pomoc nie ukończyła 40 roku życia, 50% kosztów inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą, realizowanej na obszarach górskich, innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, obszarach rolnych objętych siecią NATURA 2000 lub obszarach, na których obowiązują ograniczenia w związku z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej, 60% kosztów inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą, realizowanej przez osobę fizyczną, która w dniu złożenia wniosku o pomoc nie ukończyła 40 roku życia, na obszarach górskich, innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, obszarach rolnych objętych siecią NATURA 2000 lub obszarach, na których obowiązują ograniczenia w związku z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej, 75% kosztów inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą, realizowanej w związku z wprowadzeniem w życie Dyrektywy Azotanowej – dotyczy umów zawartych do dnia 30 kwietnia 2008 r. Pomoc przyznawana jest na inwestycję, która spełnia wymagania określone przepisami prawa, jest uzasadniona pod względem wysokości kosztów, nie ma charakteru inwestycji odtworzeniowej oraz przyczyni się do poprawy ogólnych wyników gospodarstwa, w tym w szczególności: a) wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA), b) poprawy jakości produkcji lub zwiększenia wartości dodanej produktu w wyniku racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji, zmiany profilu lub skali produkcji, lub c) poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie ochrony środowiska, lub 9 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 d) e) f) poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie warunków utrzymania zwierząt, lub poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie higieny i bezpieczeństwa produkcji, lub poprawy sytuacji w gospodarstwie w zakresie infrastruktury drogowej. Gospodarstwo, którego dotyczy inwestycja, musi być żywotne pod względem ekonomicznym (wielkość ekonomiczna gospodarstwa wynosi co najmniej równowartość 4 ESU) i prowadzone przez osobę posiadającą odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 4. 1 2 3 Zestawienie załączników Wzór informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania Formularz karty przekazania odpadu Wzór oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest 84 85 86 W przypadku osób fizycznych będących beneficjentami działania Ułatwianie startu młodym rolnikom objętego PROW 2007-2013 dopuszcza się przyznanie pomocy osobie nieposiadającej wymaganych kwalifikacji zawodowych pod warunkiem, że uzyska ona odpowiednie wykształcenie w terminie określonym w związku z przyznaniem pomocy w ramach działania Ułatwianie startu młodym rolnikom. Szczegółowe warunki dofinansowania określone są w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Termin i miejsce złożenia wniosku Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa podaje do publicznej wiadomości, na stronie internetowej Agencji oraz w co najmniej jednym dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym, informację o możliwości składania w danym roku wniosków o przyznanie pomocy. Wniosek można składać po upływie 14 dni od tego dnia. Prezes ARiMR podaje do publicznej wiadomości (nie rzadziej niż co 14 dni) informację o liczbie wniosków o przyznanie pomocy złożonych w danym roku realizacji PROW i zapotrzebowaniu na środki wynikające z tych wniosków, z podziałem na województwa. Termin składania wniosków w danym roku upływa z końcem dnia roboczego następującego po dniu podania do publicznej wiadomości informacji określającej, że zapotrzebowanie na środki osiągnęło co najmniej 120% dostępnych w danym roku w danym województwie (lecz nie później niż 31 grudnia danego roku). Wniosek o przyznanie pomocy składa się osobiście, lub za pośrednictwem osoby upoważnionej, bezpośrednio w oddziale Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. 10 83 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania objęte mogą być: demontaż wyrobów zawierających azbest, transport do miejsca składowania, unieszkodliwienie odpadów azbestowych, a także zakup i montaż nowych pokryć dachowych lub elewacji. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,3 s.r.w., lecz nie mniej niż 2,0%], kwota kredytu: do 80% kosztów realizowanej inwestycji, okres kredytowania: do 5 lat, okres karencji: 12 miesięcy od daty zakończenia zadania. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego Instytucja Zarządzająca RPO Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego poprzez Departament Wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie ul. Korsarzy 34, 70-540 Szczecin tel. (091) 441-11-00, faks (091) 488-99-94 www.rpo.wzp.pl e-mail: [email protected] W ramach RPO Województwa Zachodniopomorskiego nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem wyłącznie usuwanie wyrobów zawierających azbest. W ramach osi priorytetowej 4. Infrastruktura ochrony środowiska, w działaniu 4.2. Gospodarka odpadami, istnieje możliwość współfinansowania przedsięwzięć, mających m.in. na celu unieszkodliwiane i zagospodarowanie oraz ewidencjonowanie odpadów, w tym w szczególności odpadów azbestowych. Termin rozpoczęcia naboru w ramach działania 4.2 Gospodarka odpadami będzie określony dopiero po opracowaniu programu pomocowego określającego warunki dopuszczalności pomocy oraz uzyskaniu akceptacji Komisji Europejskiej. 82 2.3. Linia KfW5 w BOŚ Bank Ochrony Środowiska S.A. oferuje kredyty z linii kredytowej KfW5 (Kreditanstalt für Wiederaufbau), w ramach której finansowane są przedsięwzięcia polegające na unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest. Podstawą udzielenia każdego rodzaju kredytu jest posiadanie przez wnioskodawcę zdolności do zaciągnięcia kredytu i ustanowienie odpowiednich form zabezpieczenia spłaty kredytu. Podmioty uprawnione Podmiotami uprawnionymi do ubiegania się o kredyt są małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP), które nie korzystały do tej pory z finansowania w ramach programu SME Finance Facility (KfW2 i KfW4): 1. zatrudniające do 250 pracowników, 2. o rocznych obrotach do 40 mln EUR lub sumie bilansowej do 27 mln EUR, 3. spełniające warunek niezależności UE (nie więcej niż 25% udziałów należy do firmy nie będącej MSP zgodnie z definicją Unii Europejskiej). Przedmiot kredytowania W ramach linii KfW5 przedmiotem kredytowania objęte jest unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest, w tym w szczególności: 1. budowa wodociągów w technologii rur bezazbestowych w miejsce wodociągów z rur azbestowych (zakup i instalacja nowych rur wodociągowych), 2. wymiana lub zabezpieczenie powierzchni dachowych lub elewacyjnych z płyt azbestowych. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. okres kredytowania minimum 5 lat – maksimum 10 lat (do 10.03.2017), karencja w spłacie kapitału (nieobowiązkowa) – do 2 lat, waluta – € lub zł, maksymalna kwota indywidualnego kredytu – 250 tys. € lub jej równowartość w zł, maksymalny udział KfW5 w finansowaniu projektu wynosi 85%, minimalny wkład własny kredytobiorcy wynosi 15%, prowizja przygotowawcza – 0,75% kwoty kredytu, minimalna marża odsetkowa: warunki kredytowania są zróżnicowane ze względu na rating podmiotu kredytowania, okres kredytowania oraz rodzaj waluty i są zgodne z obowiązującą Uchwałą Zarządu BOŚ w sprawie oprocentowania środków pieniężnych, kredytów i pożyczek w Banku Ochrony Środowiska S.A. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski kredytowe można składać w Oddziałach Banku w dowolnym terminie. Adresy placówek BOŚ w poszczególnych województwach znajdują się w punkcie 3 Poradnika. 11 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 2.4. Kredyt na zakup i montaż urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska w BOŚ BOŚ oferuje kredyt na zakup i montaż urządzeń służących ochronie środowiska w ramach porozumienia ze sprzedawcami i dystrybutorami wyrobów służących ochronie środowiska. Klient, ubiegający się o kredyt w ramach porozumienia z dystrybutorem, do usuwania azbestu i montażu nowego pokrycia dachowego powinien wybrać firmę, z którą Bank ma podpisane porozumienie o współpracy. Podmioty uprawnione Podmiotami uprawnionymi do ubiegania się o kredyt są osoby fizyczne, przedsiębiorcy oraz jednostki samorządu terytorialnego. Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania objęte są następujące koszty: demontaż, transport, unieszkodliwienie azbestu oraz zakup i położenie nowego pokrycia dachowego. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne, ustalone na podstawie uchwały Zarządu BOŚ, w przypadku zawarcia umowy pomiędzy Bankiem, a sprzedawcą bądź producentem urządzeń, kredyty udzielone na zakupy tych urządzeń mogą być oprocentowane od 1% w skali roku (szczegółowe informacje w Oddziałach Banku), kwota kredytu: do 100% kosztów zakupu i kosztów montażu, przy czym koszty montażu mogą być kredytowane w jednym z poniższych przypadków: a) gdy Sprzedawca, z którym Bank podpisał porozumienie jest jednocześnie Wykonawcą, b) gdy Wykonawca jest jednostką autoryzowaną przez Sprzedawcę, z którym Bank podpisał porozumienie, c) gdy Bank podpisał z Wykonawcą porozumienie dotyczące montażu urządzeń i wyrobów zakupionych wyłącznie na zasadach obowiązujących dla niniejszego produktu, okres realizacji inwestycji: do 6 miesięcy od daty postawienia kredytu do dyspozycji kredytobiorcy, okres kredytowania: do 5 lat Termin i miejsce złożenia wniosku Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski kredytowe można składać w Oddziałach Banku w dowolnym terminie. Adresy placówek BOŚ w poszczególnych województwach znajdują się w punkcie 3 Poradnika. 12 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.16 województwo zachodniopomorskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie ul. Solskiego 3, 71-323 Szczecin tel. (091) 486-15-56, faks (091) 486-15-57 e-mail: [email protected] www.wfos.szczecin.pl W latach 2003-2008 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie nie uczestniczył w dofinansowaniu zadań związanych z usuwaniem azbestu i innych odpadów zawierających azbest. WFOŚiGW w Szczecinie na podstawie podpisanej umowy o współpracy z Bankiem Ochrony Środowiska S.A. Oddział w Szczecinie i Koszalinie udziela dopłat do kredytów preferencyjnych na inwestycje z zakresu usuwania odpadów zawierających azbest. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie Oddział BOŚ w Szczecinie 71-602 Szczecin, ul. Ś.Storrady 1 tel. (0-91) 48-00-600, faks (0-91) 48-00-601 e-mail: [email protected] Oddział BOŚ w Koszalinie 75-021 Koszalin, ul. Zwycięstwa 42 tel. (0-94) 347-48-00, faks (0-94) 347-48-04 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Szczecinie i Koszalinie współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa zachodniopomorskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie są przeznaczone dla wszystkich ubiegających się z terenu województwa zachodniopomorskiego (kredyt nie przysługuje przedsiębiorcy, który nie spełnia warunków, określonych w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, umożliwiających udzielenie dofinansowania). 81 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 potrzebnych dla rozwoju gospodarczego terenów odnawianych, sposoby rozwiązywania problemów społecznych, kilkuletnie plany finansowe dotyczące odnowy. Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu wynosi 75% kosztów kwalifikowanych, a dla projektów podlegających zasadom udzielania pomocy publicznej 50% z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej. Minimalny wkład własny beneficjenta wynosi minimalnie 25% kosztów kwalifikowanych. Minimalny wkład własny jednostek samorządu terytorialnego lub jednostek podległych, pochodzących z ich budżetu i / lub z komercyjnych kredytów bankowych wynosi 1% kosztów kwalifikowanych projektu. W ramach działania będzie możliwa realizacja kompleksowych (zintegrowanych) projektów z zakresu odnowy miast – wyłącznie w ramach Programów Rozwoju Lokalnego bądź Programów Rewitalizacji, obejmujących więcej niż dwa ściśle wiążące się ze sobą przedsięwzięcia (preferowane będą projekty, zawierające przynajmniej jedno przedsięwzięcie mające na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym). Wydatkami kwalifikującymi się do objęcia dofinansowaniem są wyłącznie wydatki niezbędne do realizacji projektu i faktycznie poniesione przez beneficjenta w okresie realizacji projektu, nie wcześniej niż przed 1 stycznia 2007 r., z wyjątkiem projektów podlegających pomocy publicznej. W stosunku do projektów objętych zasadami pomocy publicznej termin rozpoczęcia kwalifikowalności powinien być zgodny z obowiązującymi w tym zakresie zasadami. Termin i miejsce złożenia wniosku Projekty, które mogą być przyjęte do wsparcia w ramach działania 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich, będą wybierane w trybie konkursowym. Zgodnie z harmonogramem przyjętym 5 czerwca 2008 r. uchwałą nr 1402/2008 Zarządu Województwa Wielkopolskiego, na rok 2008 nie przewidziano ogłoszenia konkursu w ramach przedmiotowego działania. Do końca 2008 r. ma zostać zatwierdzony harmonogram na kolejne lata programowania. Nabór projektów do dofinansowania w ramach trybu konkursowego poprzedzony będzie ogłoszeniem o konkursie. Regulamin konkursu będzie określał cel, zakres, zasady organizacji konkursu, sposób wyboru projektów, w tym w szczególności termin i miejsce składania wniosków. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3. Instrumenty finansowe wspierające bezpieczne eliminowanie z użytkowania wyrobów azbestowych w poszczególnych województwach W poszczególnych województwach instrumenty finansowe wspierające bezpieczne eliminowanie z użytkowania wyrobów azbestowych oferowane są przez następujące instytucje: 1. Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 2. Bank Ochrony Środowiska S.A. we współpracy z WFOŚiGW, 3. Regionalne Programy Operacyjne dla poszczególnych województw. Poszczególne Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki wodnej oferują wsparcie dofinansowania bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest zgodnie z uchwalanymi każdego roku priorytetami działalności. Forma i zakres wsparcia, a także uprawnieni do ubiegania się o dofinansowanie różnią się w zależności od obowiązujących zasad w każdym z wojewódzkich funduszy. BOŚ udziela kredytów pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej warunki dofinansowania podmiotom, które udokumentowały wymierny efekt ekologicznorzeczowy oraz posiadają zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych, a także gdy, ustanowiono odpowiednie formy zabezpieczenia spłaty kredytu. Wsparcie oferowane w ramach RPO objęte jest przepisami o pomocy publicznej. W przypadku projektów objętych pomocą de minimis wynosi maksymalnie do 85% wydatków kwalifikowalnych, z zastrzeżeniem reguł wskazanych w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych. Projekty wybierane są w trybie indywidualnym lub trybie konkursowym. Tryb indywidualny wskazuje na projekty kluczowe przyjęte w wykazie indywidualnych projektów kluczowych dla poszczególnych Regionalnych Programów Operacyjnych. W trybie konkursowym możliwe są konkursy zamknięte lub otwarte. W ramach konkursów zamkniętych daty otwarcia i zamknięcia naboru wniosków (okres przyjmowania wniosków) zostają określone w ogłoszeniu o konkursie, a w konkursach otwartych nabór wniosków i ich ocena prowadzone są w sposób ciągły, do wyczerpania określonego limitu środków lub zamknięcia konkursu uzasadnionego odpowiednią decyzją. Lista wydatków kwalifikowanych w ramach działań jest określona w dokumentach Regionalnych Programów Operacyjnych, Uszczegółowienie/ Szczegółowy opis RPO. Pozostają one w zgodności z Krajowymi wytycznymi dotyczącymi kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013. Aktualne wersje formularzy wniosków oraz wykazy niezbędnych załączników, będących integralną częścią wniosku, zostaną określone w ogłoszeniu konkursowym. Będzie je można odebrać w Instytucjach Zarządzających poszczególnymi RPO lub na ich stronach internetowych. 80 13 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.1 województwo dolnośląskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu ul. Jastrzębia 24, 53-148 Wrocław tel. (0-71) 333-09-40, faks (0-71 )332-37-76 e-mail: [email protected] www.fos.wroc.pl Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu w ramach realizacji zadań priorytetowych w dziedzinie gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi przewiduje dofinansowanie unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, odpadów medycznych oraz odpadów przemysłowych (priorytet 4.4.). Zgodnie z uzyskanymi informacjami usuwanie wyrobów zawierających azbest będzie traktowane priorytetowo także w 2009 roku. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu mogą być: 1. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i ich stowarzyszenia, 2. przedsiębiorcy, 3. pozostałe osoby prawne, posiadające zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych, 4. jednostki budżetu państwa, publiczne zakłady opieki zdrowotnej, nieprowadzące działalności gospodarczej stowarzyszenia, związki wyznaniowe, fundacje, inne jednostki o charakterze opiekuńczowychowawczym, kultury fizycznej, oświatowym, kulturalnym i badawczym. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Forma wsparcia W zakresie usuwania azbestu Wojewódzki Fundusz oferuje wsparcie finansowe w formie pożyczek preferencyjnych, dotacji oraz dopłat do oprocentowania kredytu preferencyjnego udzielanego przez BOŚ. - 14 Pożyczki udzielane są: jednostkom samorządu terytorialnego, ich związkom i ich stowarzyszeniom, przedsiębiorcom (osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą), Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 W Wielkopolskim RPO istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem wyrobów zawierających azbest w ramach Działania 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich. Beneficjenci Beneficjentami w ramach Działania 4.1 Rewitalizacja obszarów miejskich mogą być następujące podmioty, których projekt został ujęty w Planie Rozwoju Lokalnego lub w Programie Rewitalizacji: 1. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, 2. jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną, 3. podmioty działające na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego wybrane zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, 4. jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną, 5. szkoły wyższe, jednostki naukowe, osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki oświatowe, jednostki kultury, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych, 6. instytucje otoczenia biznesu, 7. administracja rządowa, 8. partnerzy społeczni i gospodarczy, 9. spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, 10. przedsiębiorcy/MŚP, 11. porozumienia w/w podmiotów, 12. podmioty działające w oparciu o ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. Typy projektów Istnieje możliwość wymiany elementów konstrukcyjnych zawierających azbest w budynkach publicznych (poza celami mieszkaniowymi) w przypadku, gdy nie wymaga to przebudowy całego obiektu i po spełnieniu wymagań przekazania powstałych odpadów zawierających azbest podmiotom, które uzyskały zezwolenie właściwego organu na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki takimi odpadami. Forma wsparcia W ramach Wielkopolskiego RPO możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie refundacji wydatków. Warunki dofinansowania Miasta, które będą chciały uzyskać wsparcie w ramach działania, muszą posiadać zatwierdzone uchwałą Rady Miasta Programy Rozwoju Lokalnego lub Programy Rewitalizacji, mogące być podstawą do identyfikacji zintegrowanych projektów rewitalizacyjnych. W Programach Rozwoju Lokalnego lub Programach Rewitalizacji m.in. muszą zostać wyznaczone granice odnawianego obszaru wraz z ich uzasadnieniem. Powinny one zawierać także opis niezbędnych działań 79 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu są przeznaczone dla wszystkich ubiegających się z terenu województwa wielkopolskiego, z wyjątkiem jednostek samorządu terytorialnego. Przedmiot kredytowania Kredyt może być przeznaczony na inwestycje związane z usuwaniem i unieszkodliwianiem azbestu i wyrobów zawierających azbest, polegające na wymianie powierzchni dachowych lub elewacyjnych wykonanych z materiałów zawierających azbest. Ponadto jako koszty kwalifikowane uznawane są roboty demontażowe, transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest, zakup materiałów do wykonania zamiennych pokryć dachowych lub elewacyjnych, roboty budowlanomontażowe związane z wykonaniem zamiennych pokryć dachowych lub elewacyjnych. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,65 s.r.w.], kwota kredytu: do 80% kosztów realizowanej inwestycji, lecz nie więcej niż 50 tys. zł dla osób fizycznych, 300 tys. zł dla wspólnot mieszkaniowych i 500 tys. zł dla pozostałych kredytobiorców, okres kredytowania: do 5 lat, okres karencji: 12 miesięcy od daty zakończenia zadania. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 - - Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Instrumenty oferowane przez Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny Instytucja Zarządzająca Wielkopolskim RPO na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Wielkopolskiego poprzez Departament Wdrażania Programu Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu ul. Strzelecka 49; 61-846 Poznań tel. (061) 858-12-11; faks 061 858-12-20 www.wrpo.wielkopolskie.pl e-mail: [email protected] 78 Dotacje mogą być udzielone: jednostkom samorządu terytorialnego, ich związkom i ich stowarzyszeniom, jednostkom budżetu państwa, publicznym zakładom opieki zdrowotnej, nieprowadzącym działalności gospodarczej stowarzyszeniom, związkom wyznaniowym, fundacjom i innym jednostkom o charakterze opiekuńczowychowawczym, kultury fizycznej, oświatowym, kulturalnym i badawczym. Z dopłat do oprocentowania kredytu preferencyjnego udzielanego przez BOŚ mogą skorzystać osoby fizyczne, osoby prawne (z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego) oraz wspólnoty mieszkaniowe. Warunki dofinansowania Wojewódzki Fundusz udziela dofinansowania pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej warunki dofinansowania podmiotom, posiadającym zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych. - Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udzieli Główny Ekolog Oddziału. pozostałym osobom prawnym, posiadającym zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych. Fundusz udziela pomocy finansowej w następującej wysokości: do 75% wartości zadania w przypadku dofinansowania tylko w formie pożyczki, do 25% wartości zadania w przypadku dofinansowania tylko w formie dotacji, w przypadku łączenia obydwu form: do 25% wartości zadania w przypadku dofinansowania w formie dotacji i do 75% wartości zadania w przypadku dofinansowania w formie pożyczki. Wysokość pożyczki nie może być niższa niż wysokość dotacji. Termin i miejsce złożenia wniosku W 2008 roku wniosek o udzielenie dofinansowania ze środków WFOŚiGW we Wrocławiu OZ - Gospodarka Odpadami i Ochrona Powierzchni Ziemi składa się z części A i A.1., jednego tematycznego formularza części B (ekologiczno-technicznej) oraz jednego tematycznego formularza części C (ekonomiczno-finansowej). Aktualnie obowiązującą wersję wniosku o dofinansowanie zadania wraz z wykazem załączników można uzyskać w Oddziałach Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Wnioski o wsparcie finansowe można składać przez cały rok. Rozpatrywane są na bieżąco. Wnioski składa się w zależności od lokalizacji zadania w jednym z 4 Oddziałów: 1. Oddział Wrocław (ul. Jastrzębia 24, 53-148 Wrocław, tel. (0-71) 333-09-40, faks (0-71) 332-37-76, e-mail: [email protected]) – działaniem oddziału objęte są gminy z następujących powiatów: Wołów, Trzebnica, Milicz, Środa Śląska, Wrocław, Oleśnica, Oława, Strzelin, 2. Oddział Jelenia Góra (Plac Ratuszowy 31/32, 58-500 Jelenia Góra, tel. (075) 75-32-829, faks (075) 75-32-869, e-mail: [email protected]) – 15 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3. 4. działaniem oddziału objęte są gminy z następujących powiatów: Zgorzelec, Bolesławiec, Lubań, Lwówek Śląski, Jelenia Góra, Kamienna Góra, Oddział Legnica (ul. Okrzei 16, 59-220 Legnica, tel. (0-76) 85-243-01, faks (0-76) 86-207-47, e-mail: [email protected]) – działaniem oddziału objęte są gminy z następujących powiatów: Głogów, Góra, Polkowice, Lubin, Legnica, Złotoryja, Jawor, Oddział Wałbrzych (ul. Kolejowa 8, 58-310 Szczawno Zdrój, tel. (0-74) 84151-52, faks (0-74) 841-50-41, e-mail: [email protected]) – działaniem oddziału objęte są gminy z następujących powiatów: Świdnica, Wałbrzych, Dzierżoniów, Ząbkowice Śląskie, Kłodzko. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu Oddział BOŚ we Wrocławiu 50-032 Wrocław, ul. G.Zapolskiej 1 tel. (0-71) 344-36-29, faks (0-71) 344-36-20 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział we Wrocławiu współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa dolnośląskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu są przeznaczone dla: 1. osób fizycznych, 2. osób prawnych (z wyłączeniem jednostek samorządu terytorialnego), 3. wspólnot mieszkaniowych, będących właścicielami lub zarządcami budynków, a także dla ich współwłaścicieli lub użytkowników (pod warunkiem zgody właścicieli budynków). Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania objęta jest eliminacja odpadów azbestowych z obiektów budowlanych i tymczasowych obiektów budowlanych, obejmująca demontaż materiałów lub zabezpieczenie powłokami malarskimi powierzchni dachowych i elewacyjnych zawierających azbest, a także transport i unieszkodliwienie azbestu. Kredytem nie można finansować zakupu nowego pokrycia dachowego. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 16 oprocentowanie: zmienne [WIBOR 1M pomniejszony o 2,5 pp., lecz nie mniej niż 1,00%], kwota kredytu: do 90% kosztów zadania, lecz nie więcej niż 100 tys. zł, okres kredytowania: do 5 lat, Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Warunki dofinansowania Warunkiem ubiegania się o pomoc finansową jest realizacja zadania usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest przez firmy, które są do tego uprawnione oraz zdeponowanie tych wyrobów na składowisku posiadającym decyzję na przyjmowanie tego typu odpadów. Brak jest ograniczeń co do wysokości pomocy finansowej z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Termin i miejsce złożenia wniosku Wniosek o udzielenie pożyczki / dotacji / dopłaty do oprocentowania preferencyjnego kredytu bankowego ze środków Wojewódzkiego Funduszu na wsparcie realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych w dziedzinie ochrony środowiska składa się z części A i B. Część A jest wypełniana przez WFOŚiGW. Część B zawiera informacje o wnioskodawcy, opisie przedsięwzięcia i jego stanu formalno-prawnego, stopnia zaawansowania rzeczowo-finansowego, efekcie rzeczowym i ekologicznym oraz źródłach finansowania i proponowanym zabezpieczeniu. Do wniosku należy dołączyć wymagane załączniki zgodnie z aktualnie obowiązującym wykazem, w tym m.in. załączniki dotyczące pomocy publicznej (jeśli dotyczy beneficjenta) oraz załącznika z wyliczonym efektem ekologicznym. Aktualnie obowiązujące wzory formularzy dostępne są w siedzibie Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Wnioski do Wojewódzkiego Funduszu można składać w terminie do 31 października roku poprzedzającego rok na który składany jest wniosek. Rozpatrzenie wniosków wpływających po tym terminie uzależnione jest od uzyskania dodatkowych środków przez Fundusz. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu Oddział BOŚ w Poznaniu 60-529 Poznań, ul. J.Dąbrowskiego 81/85 tel. (0-61) 841-08-00, faks (0-61) 841-74-24 e-mail: [email protected] Oddział BOŚ w Ostrowie Wielkopolskim 63-400 Ostrów Wlkp., Al. Powstańców Wlkp.14 tel. (0-62) 735-18-92, faks (0-62) 735-11-65 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Poznaniu i Ostrowie Wielkopolskim współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa wielkopolskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. 77 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.15 województwo wielkopolskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu ul. Szczepanowskiego 15A, 60-541 Poznań tel. (0 61) 845-62-00, faks (0 61) 841-10-09 e-mail: [email protected] www.wfosgw.poznan.pl W ramach zadań priorytetowych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu w priorytecie C przewidziano dofinansowanie zadań z zakresu ochrony powierzchni ziemi i zagospodarowania odpadów zgodnie z Planami Gospodarki Odpadami. Wsparcie dofinansowania usuwania azbestu realizowane będzie także w 2009 roku. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu mogą być: 1. samorządy, 2. osoby prawne, 3. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Pomoc finansowa może zostać udzielona tylko na usuwanie pokryć dachowych i dociepleń. Nie ma natomiast możliwości finansowania wymiany rur azbestowo-cementowych. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 4. okres karencji: do czasu zakończenia zadania. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku kredytowego wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Dolnośląskiego Instytucja Zarządzająca RPO dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Dolnośląskiego poprzez Departament Regionalnego Programu Operacyjnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego we Wrocławiu ul. Wybrzeże Juliusza Słowackiego 12-14, 50-411 Wrocław tel. (071) 776-93-35; faks (071) 776-90-03 www.rpo.dolnyslask.pl e-mail: [email protected] W Regionalnym Programie Operacyjnym dla Województwa Dolnośląskiego nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie azbestu. Forma wsparcia Realizacja zadań polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu odpadów niebezpiecznych w postaci materiałów zawierających azbest może być dofinansowana w formie pożyczek, dotacji i kredytu preferencyjnego w BOŚ Dotacja przeznaczona jest dla powiatów realizujących „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest”. Pożyczki z możliwością 5% umorzenia dedykowane są samorządom oraz jednostkom im podległym, w których udział samorządu przekracza 50%, natomiast pożyczki zwrotne w całości adresowane są dla osób prawnych i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Osoby fizyczne, nieprowadzące działalności gospodarczej, mogą ubiegać się o pomoc finansową w formie kredytu preferencyjnego udzielanego przez BOŚ. Oddział w Poznaniu i Ostrowie Wielkopolskim. 76 17 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.2 województwo kujawsko-pomorskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu ul. Szosa Chełmińska 68, 87-100 Toruń tel. (056) 62-12-300, faks (056) 62-12-302 e-mail: [email protected] www.wfosigw.torun.pl Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest udziela dopłat do preferencyjnie oprocentowanych kredytów oferowanych przez Bank Ochrony Środowiska S.A. (oddział we Włocławku, Toruniu i Bydgoszczy). W ramach linii nr 9 dofinansowywana jest wymiana powierzchni dachowych azbestowych lub elewacyjnych płyt azbestowych, a także budowa wodociągów w technologii rur bezazbestowych. BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu Oddział BOŚ w Bydgoszczy 85-950 Bydgoszcz, ul. Bernardyńska 13 tel. (0-52) 348-10-80, faks (0-52) 348-10-49 e-mail: [email protected] Oddział BOŚ w Toruniu 87-100 Toruń, ul. Dominikańska 9 tel. (0-56) 619-34-01, faks (0-56) 619-34-25 e-mail: [email protected] Oddział BOŚ we Włocławku 87-800 Włocławek, ul. T.Kościuszki 15 tel. (0-54) 230-34-64, faks (0-54) 231-36-67 e-mail: [email protected] Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Forma wsparcia W ramach RPO Warmia i Mazury możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie refundacji. Warunki dofinansowania Maksymalny poziom dofinansowania środkami EFRR wynosi 85% wydatków kwalifikowalnych na poziomie projektu (w przypadku projektów nieobjętych pomocą publiczną i niegenerujących dochodu). Dla projektów podlegających zasadom udzielania pomocy publicznej maksymalny poziom dofinansowania projektów ze środków publicznych będzie zgodny z zasadami określonymi w rozporządzeniu w sprawie udzielania pomocy na rewitalizację w ramach regionalnych programów operacyjnych. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi 15% całkowitych wydatków kwalifikowalnych (w przypadku projektów nieobjętych zasadami udzielania pomocy publicznej i projektów niegenerujących dochodu). Minimalny poziom środków własnych, jakie Beneficjent zobowiązany jest zabezpieczyć, wynosi 10% całkowitych wydatków kwalifikowalnych (w przypadku projektów nieobjętych zasadami udzielania pomocy publicznej i projektów niegenerujących dochodu). Dla projektów podlegających zasadom udzielania pomocy publicznej minimalny wkład własny beneficjenta, zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniach dotyczących udzielania pomocy publicznej, wynosi maksymalnie 50%. Minimalna wartość projektu wynosi 500 tys. zł. Rozpoczęciem okresu kwalifikowalności jest 1 stycznia 2007 r. Termin i miejsce złożenia wniosku Zgodnie z Harmonogramem naborów wniosków o dofinansowanie konkursy w ramach działania rozpoczną się w następujących terminach: 1. 2 luty 2009 – 20 luty 2009r. 2. I półrocze 2010 r. 3. I półrocze 2012 r. BOŚ Oddział w Bydgoszczy, Toruniu i Włocławku współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa kujawskopomorskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. Zgodnie z uzyskanymi informacjami wsparcie będzie przedłużone na 2009 rok. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu są przeznaczone dla: 1. jednostek samorządu terytorialnego, 18 75 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego 2. 3. Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny Warmia i Mazury Instytucja Zarządzająca RPO Warmia i Mazury na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego poprzez Departament Zarządzania Programami Rozwoju Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie ul. Kościuszki 83, 10-950 Olsztyn tel.: (089) 52-19-600; faks 0 89 52 19 609 www.warmia.mazury.pl e-mail: [email protected] W RPO Warmia i Mazury nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie wyrobów zawierających azbest. W ramach osi 4 Rozwój, rewitalizacja i restrukturyzacja miast, w ramach poddziałania 4.1.1 Poprawa warunków technicznych budynków zrealizowanych w technologii z wielkiej płyty, istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem azbestu tylko jako elementu infrastruktury towarzyszącej w ramach projektu. Beneficjenci W ramach poddziałania 4.1.1 Poprawa warunków technicznych budynków zrealizowanych w technologii z wielkiej płyty Beneficjentami mogą być spółdzielnie mieszkaniowe lub wspólnoty mieszkaniowe. Typy projektów W ramach poddziałania 4.1.1 Poprawa warunków technicznych budynków zrealizowanych w technologii z wielkiej płyty istnieje możliwość dofinansowania remontu dachu (maksymalna kwota wsparcia wynosi 85%), w ramach projektu polegającego na modernizacji i remoncie wspólnych części budynków wielorodzinnych zrealizowanych w przestarzałych technologiach przemysłowych z wielkiej płyty. Unieszkodliwienie zalegającego na nim azbestu będzie stanowić koszt niekwalifikowany. 74 podmiotów gospodarczych, osób fizycznych. Przedmiot kredytowania W ramach linii nr 9 przedmiotem kredytowania objęte są inwestycje dotyczące usuwania wyrobów zawierających azbest, tj. wymiana powierzchni dachowych azbestowych lub elewacyjnych płyt azbestowych. Z kredytu mogą być finansowane także koszty demontażu, unieszkodliwienia, zakupu i montażu nowego pokrycia dachu lub elewacji. Kredytem może być ponadto objęta budowa wodociągów w technologii rur bezazbestowych w miejsce wodociągów z rur cementowoazbestowych. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [1 srw pomniejszona o 3 pp., lecz nie mniej niż 1,00%], kwota kredytu: do 100 tys. zł, lecz nie więcej niż 80% kosztu całkowitego inwestycji, okres kredytowania: do 5 lat, okres karencji: 6 miesięcy od czasu zakończenia zadania. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku kredytowego wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego Instytucja Zarządzająca RPO Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego poprzez Departament Wdrażania RPO w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu ul. Marii Skłodowskiej-Curie 73, 87-100 Toruń tel. (056) 656-11-30, faks (056) 656-11-29 www.fundusze.kujawsko-pomorskie.pl oraz www.mojregion.eu e-mail: [email protected] 19 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 W RPO Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach następujących działań istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem wyrobów zawierających azbest: 1. działanie 2.2 Gospodarka odpadami, 2. działanie 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast. Działanie 2.2 Gospodarka odpadami Beneficjenci 1. 2. 3. Beneficjentami działania 2.2. Gospodarka odpadami mogą być: jednostki samorządu terytorialnego (jst), ich związki i stowarzyszenia, podmioty świadczące usługi zadań własnych jst. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 2. Termin i miejsce złożenia wniosku Wniosek o dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu składa się z 3 części: informacyjnej, finansowej i techniczno-ekologicznej. Aktualną wersję wniosku o dofinansowanie z WFOŚiGW w Olsztynie wraz z wzorami oświadczeń i wykazem dokumentów, które stanowią załączniki do wniosku można pobrać w siedzibie Funduszu lub ze strony internetowej Funduszu. Wnioski w ramach konkursu można składać do końca 2008 roku w siedzibie Funduszu w Olsztynie. Typy projektów Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie W ramach działania 2.2 Gospodarka odpadami możliwe będzie sfinansowanie m.in. przedsięwzięć polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu (w tym także koszty transportu na składowisko) odpadów zawierających azbest oraz innych odpadów niebezpiecznych z obiektów i sieci usług publicznych. Oddział BOŚ w Olsztynie 10-900 Olsztyn, Pl. Konsulatu Polskiego 6 tel. (0-89) 522-71-40, faks (0-89) 522-70-75 e-mail: [email protected] Forma wsparcia W ramach RPO Województwa Kujawsko-Pomorskiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie zaliczek i refundacji poniesionych wydatków. Warunki dofinansowania W działaniu 2.2 Gospodarka odpadami nie przewiduje się wspierania projektów objętych pomocą publiczną. Nie określono minimalnych ani maksymalnych kwot wsparcia oraz wartości projektu. Maksymalny udział dofinansowania ze środków wspólnotowych, tj. z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w wydatkach kwalifikowalnych projektu wynosi 70% (minimalny wkład własny beneficjenta w wydatkach kwalifikowalnych projektu wynosi 30%). Wydatkami kwalifikowalnymi są wydatki poniesione nie wcześniej niż 1 stycznia 2007r. BOŚ Oddział w Olsztynie współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie są przeznaczone dla: 1. osób fizycznych, 2. jednostek samorządu terytorialnego, 3. osób prawnych. Termin i miejsce złożenia wniosku Szczegółowe informacje na temat zasad organizacji, warunków uczestnictwa, kryteriów i sposobu wyboru projektów, terminów, a także pozostałe informacje niezbędne podczas przygotowywania dokumentacji konkursowej zawarte są w Trybie składania wniosków o dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013, który dostępny jest w Instytucji Zarządzającej RPO Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz na stronach internetowych Instytucji Zarządzającej. Zgodnie ze zaktualizowanym 31 lipca 2008 r. Wieloletnim harmonogramem konkursów w ramach działania 2.2 Gospodarka odpadami przewidziano 3 konkursy 20 ekologicznego – usunięcie ze środowiska wyrobów zawierających azbest w ilości wyrażonych w tonach. Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania jest finansowanie demontażu, zabezpieczenia, wywozu i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest oraz częściowej wymiany poszycia dachowego, których koszt kalkulowany nie jest wyższy niż 1.500 zł brutto za tonę odpadów. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,4 s.r.w. powiększone o 1,7 p.p.], kwota kredytu: do 80% kosztów inwestycji, okres kredytowania: 5-10 lat, okres karencji: 12 miesięcy od daty zakończenia zadania. 73 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.14 województwo warmińsko-mazurskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie ul. Św. Barbary 9, 10-026 Olsztyn, tel. (089) 522-02-00, faks (089) 522-02-09 e-mail: [email protected], www.wfosigw.olsztyn.pl W ramach priorytetu III: Ochrona powierzchni ziemi przewidziane jest wsparcie na realizację kompleksowych, ponadlokalnych zadań z zakresu unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie oferuje dofinansowanie usuwania azbestu w ramach konkursu STOP-AZBEST. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie w ramach konkursu STOP-AZBEST mogą być instytucje użyteczności publicznej funkcjonujące na terenie województwa warmińskomazurskiego, np. jednostki samorządu terytorialnego, administracja rządowa czy też jednostki organizacyjne Lasów Państwowych. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Forma wsparcia Realizacja zadań polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu odpadów niebezpiecznych w ramach konkursu STOP-AZBEST może być dofinansowana w formie dotacji. Ponadto Wojewódzki Fundusz udziela dopłat do odsetek od kredytów bankowych oferowanych przez BOŚ. Warunki dofinansowania Wielkość dofinansowania w konkursie wynosi 1.000 zł na 1 tonę unieszkodliwianych odpadów z tym, że nie więcej niż 50.000 zł na jeden projekt. Maksymalny udział środków dotacyjnych nie może przekroczyć 60% całkowitych kosztów projektu (brutto) z tym, że Fundusz dofinansowuje kwotę netto. Realizacja zadania w ramach programu winna zagwarantować osiągnięcie oczekiwanych efektów: 1. rzeczowego – trwała likwidacja pokryć dachowych wykonanych z eternitu poświadczonych kartą przekazania odpadu, 72 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 zamknięte, które planowane są do ogłoszenia w następujących terminach (podano z alokacjami finansowymi przypadającymi na dany konkurs): 1. I kwartał 2009 r. (10 mln €), 2. II kwartał 2010 r. (10 mln €), 3. II kwartał 2011 r. (8,5 mln €). Nabór projektów do dofinansowania w ramach trybu konkursowego poprzedzony jest ogłoszeniem o konkursie. Regulamin konkursu będzie określał cel, zakres, zasady organizacji konkursu, sposób wyboru projektów, w tym w szczególności termin i miejsce składania wniosków. W II osi priorytetowej, w ramach Działania 2.2 Gospodarka odpadami wskazano jeden projekt kluczowy – projekt pn. Wymiana rur azbestowo-cementowych wraz z modernizacją infrastruktury wodociągowej w Grudziądzu. Wnioskodawcą są Miejskie Wodociągi i Oczyszczalnia sp. z o.o. w Grudziądzu. Jego szacunkowy koszt całkowity wynosi 3,74 mln €, w tym 1,87 mln € to szacunkowa kwota dofinansowania ze środków wspólnotowych. Działanie 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast Beneficjenci Beneficjentami w ramach Działania 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast mogą być: 1. jednostki samorządu terytorialnego (jst), 2. związki, porozumienia i stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, 3. administracja rządowa, 4. szkoły wyższe i instytucje kultury, 5. osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki, 6. zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie zdrowia, 7. pozostałe podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną, 8. organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, fundacje, prowadzące statutową działalność non profit w obszarze objętym wsparciem w ramach działania, 9. kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, 10. spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, Towarzystwo Budownictwa Społecznego, 11. przedsiębiorstwa. Typy projektów W ramach działania 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast możliwe będzie sfinansowanie przedsięwzięć polegających m.in. na zastępowaniu azbestowych elementów budynków wielorodzinnych mieszkalnych materiałami mniej szkodliwymi dla człowieka. W ramach działania do wsparcia kwalifikowane będą projekty, których zakres obejmuje renowację części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych. 21 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Forma wsparcia W ramach RPO Województwa Kujawsko-Pomorskiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie zaliczek (z wyłączeniem przedsiębiorstw) i refundacji. Warunki dofinansowania W ramach działania 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast przewiduje się wspieranie projektów objętych pomocą publiczną. Warunkiem ubiegania się o dofinansowanie jest umieszczenie projektu w Lokalnym Programie Rewitalizacji. Nie określono minimalnych, ani maksymalnych kwot wsparcia oraz wartości projektu. Maksymalny udział dofinansowania ze środków wspólnotowych, tj. z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w wydatkach kwalifikowalnych projektu jest następujący: 1. dla projektów, których nie dotyczy pomoc publiczna: 85% - miasta 5-10 tys. mieszkańców oraz miasta 10-15 tys. mieszkańców, 80% - miasta 15-20 tys. mieszkańców, 75% - miasta powyżej 20 tys. mieszkańców, 70% - miasta subregionalne: Inowrocław, Grudziądz, Włocławek, 65% - aglomeracja bydgosko-toruńska. 2. dla projektów objętych pomocą publiczną – zgodnie ze schematem pomocy publicznej. Dofinansowanie pochodzi w 85% ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i 15% z budżetu państwa, 3. dla państwowych jednostek budżetowych – 100%. Dofinansowanie pochodzi w: 85% - miasta 5-10 tys. mieszkańców oraz miasta 10-15 tys. mieszkańców, 80% - miasta 15-20 tys. mieszkańców, 75% - miasta powyżej 20 tys. mieszkańców, 70% - miasta subregionalne: Inowrocław, Grudziądz, Włocławek, 65% - aglomeracja bydgosko-toruńska ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i odpowiednio 15%, 20%, 25%, 30% i 35% ze środków budżetu państwa. Minimalny wkład własny beneficjenta w wydatkach kwalifikowalnych projektu wynosi: 1. 2. 3. dla projektów, których nie dotyczy pomoc publiczna - 15% (pozostałe miasta do wysokości dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), dla projektów objętych pomocą publiczną – zgodnie ze schematem pomocy publicznej, dla państwowych jednostek budżetowych – 0%. W projektach, których nie dotyczy pomoc publiczna wydatkami kwalifikowalnymi są wydatki poniesione nie wcześniej niż 1 stycznia 2007r., natomiast w stosunku do projektów objętych zasadami pomocy publicznej termin kwalifikowalności powinien być zgodny z obowiązującymi w tym zakresie zasadami. 22 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Pożyczką mogą być objęte: demontaż, transport i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych pozostałym beneficjentom wsparcia. Warunki dofinansowania Możliwość dofinansowania przedsięwzięcia poprzedza zakwalifikowanie wstępne w oparciu o złożoną kartę informacyjną zadania (KIZ) oraz końcowa kwalifikacja zadania wynikająca z oceny wniosku wraz z kompletem wymaganych dokumentów. W karcie informacyjnej zadania powinny zostać podane wszelkie dane niezbędne do wstępnego zakwalifikowania zadania do dofinansowania zgodnie z aktualnymi wymogami. W przypadku pożyczki dofinansowanie nie może przekroczyć 80% kosztów kwalifikowanych, natomiast dotacje mogą być udzielane w wysokości do 40% kosztów kwalifikowanych. Przy ustalaniu wysokości kosztów kwalifikowanych zadania należy również uwzględnić maksymalną wysokość kosztów jednostkowych wynoszących dla przedsięwzięć z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest do 700 zł za tonę. Fundusz nie dofinansowuje zadań zakończonych. Fundusz udziela dofinansowania pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej warunki dofinansowania podmiotom, posiadającym zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych. Termin i miejsce złożenia wniosku Wniosek do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach o dofinansowanie zadania składa się z 3 części: informacji o wnioskodawcy, części ekologiczno-technicznej i części finansowej. Aktualną wersję wniosku wraz z wykazem dokumentów, które stanowią załączniki do wniosku można otrzymać w siedzibie Funduszu lub ze strony internetowej Funduszu. Karty informacyjne zadania i wnioski wraz z wymaganymi załącznikami można składać w biurze Funduszu w dowolnym terminie. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego Instytucja Zarządzająca RPO Województwa Świętokrzyskiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Świętokrzyskiego poprzez Departament Funduszy Strukturalnych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach Al. IX Wieków Kielc 3, 25-516 Kielce tel. (041) 342-17-62, faks (041) 344-57-23 www.rpo-swietokrzyskie.pl e-mail: [email protected] W RPO Województwa Świętokrzyskiego nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie wyrobów zawierających azbest. 71 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.13 województwo świętokrzyskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach ul. Św. Leonarda 7, 25-311 Kielce, tel. (0-41) 366-15-12, faks (0-41) 366-09-05 e-mail: [email protected] www.wfos.kielce.uw.gov.pl Zgodnie z Listą przedsięwzięć priorytetowych do dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach w 2008 roku, a także w 2009 r. w ramach priorytetu III: Ochrona powierzchni ziemi przewidziane jest wsparcie finansowe na usuwanie i unieszkodliwianie odpadów azbestowych. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Warunkiem złożenia wniosku w konkursie otwartym będzie pozytywna ocena Lokalnego Programu Rewitalizacji przez Instytucję Zarządzającą. Termin i miejsce złożenia wniosku Zgodnie ze zaktualizowanym 31 lipca 2008 r. Wieloletnim harmonogramem konkursów w ramach działania 7.1 Rewitalizacja zdegradowanych dzielnic miast przewidziano ogłoszenie jednego konkursu otwartego w listopadzie 2008 r. z alokacją 66,5 mln €. Nabór projektów do dofinansowania w ramach trybu konkursowego poprzedzony będzie ogłoszeniem o konkursie. Regulamin konkursu będzie określał cel, zakres, zasady organizacji konkursu, sposób wyboru projektów, w tym w szczególności termin i miejsce składania wniosków. Nabór wniosków i ich ocena prowadzone są w sposób ciągły, do wyczerpania określonego limitu środków lub zamknięcia konkursu uzasadnionego odpowiednią decyzją Zarządu Województwa. Wyniki ogłaszane są na bieżąco lub cyklicznie. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach mogą być: 1. gminy i ich komunalne jednoosobowe spółki handlowe, 2. powiaty i inne powiatowe osoby prawne, 3. związki gmin, 4. inne osoby prawne lub jednostki organizacyjne realizujące zadania z zakresu wyrobów zawierających azbest. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu i transportu materiałów zawierających azbest z obiektów budowlanych użyteczności publicznej oraz z obiektów budowlanych spółdzielni mieszkaniowych i wspólnot mieszkaniowych, a także na realizację programów usuwania wyrobów zawierających azbest przez jednostki samorządu terytorialnego. Z dotychczasowej praktyki wynika, iż koszty unieszkodliwienia po uzgodnieniu z Funduszem były zaliczane do kosztów kwalifikowanych. Forma wsparcia Realizacja zadań polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu odpadów niebezpiecznych w postaci materiałów zawierających azbest może być dofinansowana w formie pożyczek i dotacji. Dotacja może być udzielona na usuwanie (demontaż i transport) i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych w postaci materiałów zawierających azbest w obiektach jednostek publicznych przeznaczonych do wykonywania funkcji: ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej, placówek opiekuńczowychowawczych, szkół, a także na realizację programów usuwania materiałów zawierających azbest dla jednostek samorządu terytorialnego. 70 23 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.3 województwo lubelskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie ul. Spokojna 7, 20-074 Lublin tel./faks (081) 532-17-64, (81) 742-46-48 e-mail: [email protected] www.wfos.lublin.pl W latach 2008-2009 w priorytecie 4 Ochrona powierzchni ziemi dofinansowaniu podlegają przedsięwzięcia mające na celu zmniejszenie szkodliwego oddziaływania odpadów na środowisko, a zarazem wspomagające realizację zobowiązań w związku z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Należy do nich w szczególności unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest zgodnie z Programem usuwania wyrobów zawierających azbest dla województwa lubelskiego. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie mogą być: 1. osoby fizyczne, 2. jednostki samorządu terytorialnego, 3. osoby prawne, 4. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Forma wsparcia Fundusz oferuje wsparcie finansowe w formie pożyczek preferencyjnych, dotacji oraz dopłat do oprocentowania kredytu preferencyjnego udzielanego przez BOŚ. Pożyczki mogą zostać udzielone jednostkom samorządu terytorialnego, osobom prawnym i osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą. Dotacjami objęte mogą być jednostki samorządu terytorialnego, które podejmą się organizacji usuwania wyrobów zawierających azbest z obiektów należących do osób fizycznych. Osoby fizyczne oraz wspólnoty mieszkaniowe mogą uzyskać dopłaty do odsetek kredytu w BOŚ. Warunki dofinansowania Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 b) dla projektów, które noszą znamiona pomocy publicznej, jest możliwe do wysokości określonej w odrębnych przepisach dotyczących pomocy publicznej. Minimalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 20%. Minimalny wkład własny beneficjenta wynosi 15% kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Nie określono minimalnej, ani maksymalnej wartości wsparcia oraz wartości projektu, który może być finansowany w ramach poddziałania 6.2.1. RPO Rewitalizacja – „duże miasta”. W zakresie projektów, których wsparcie nie nosi znamion pomocy publicznej, rozpoczęciem okresu kwalifikowalności jest 1 stycznia 2007 r. W zakresie projektów, których wsparcie nosi znamiona pomocy publicznej, rozpoczęcie okresu kwalifikowalności wynikało będzie z zapisów właściwych rozporządzeń Ministra Rozwoju Regionalnego. Termin i miejsce złożenia wniosku Zarząd Województwa Śląskiego 20 maja 2008 r. przyjął harmonogram ogłaszania konkursów w ramach RPO dla Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. Zgodnie z przyjętym harmonogramem dla działania 6.2.1 Rewitalizacja – „duże miasta” w 2008 r. zostanie ogłoszony nabór wniosków (do dyspozycji będzie alokacja w wysokości 35 mln €). Przyjęty harmonogram konkursów przewiduje nabór wniosków przez Instytucję Zarządzającą w formule konkursów zamkniętych. Nabór wniosków dla poddziałania 6.2.1 Rewitalizacja – „duże miasta” odbywać się będzie w terminie od 8 lipca 2009 r. do 8 września 2009 r. Kolejny nabór będzie się odbywał w terminie 8 stycznia 2010 r. – 8 marca 2010 r. (z alokacją 28,9 mln €). Zgodnie z przyjętym harmonogramem dla poddziałania 6.2.2 Rewitalizacja – „małe miasta” w 2008 r. zostanie ogłoszony nabór wniosków (do dyspozycji będzie alokacja w wysokości 30 mln €). Przyjęty harmonogram konkursów przewiduje nabór wniosków przez Instytucję Zarządzającą w formule konkursów zamkniętych. Nabór wniosków dla poddziałania 6.2.2 Rewitalizacja – „małe miasta” odbywać się będzie w terminie od 9 września 2009 r. do 9 listopada 2009 r. Kolejny nabór będzie się odbywał w terminie 7 grudnia 2010 r. – 7 lutego 2011 r. (z alokacją 17,8 mln €). Nabór projektów do dofinansowania w ramach trybu konkursowego poprzedzony jest ogłoszeniem o konkursie. Regulamin konkursu będzie określał cel, zakres, zasady organizacji konkursu, sposób wyboru projektów, w tym w szczególności termin i miejsce składania wniosków. Wnioski o dofinansowanie projektów w ramach RPO dla Województwa Śląskiego należy składać za pomocą aplikacji Elektroniczny Wniosek Aplikacyjny (EWA). Wypełniony formularz EWA należy przesłać do Instytucji Zarządzającej za pośrednictwem Systemu Informatycznego Wdrażania i Zarządzania RPO dla Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 dostępnego na stronie internetowej Instytucji Zarządzającej. Wielkość pomocy finansowej zależy od aktualnej sytuacji finansowej Funduszu i efektywności ekologiczno-ekonomicznej zadania. Po akceptacji wniosku 24 69 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Forma wsparcia W ramach RPO dla Województwa Śląskiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie zaliczek i refundacji. Warunki dofinansowania Projekty realizowane w ramach działania 6.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych muszą wynikać z Lokalnych Programów Rewitalizacji. W ramach jednego działania dopuszcza się realizację inwestycji polegających na łączeniu kilku typów projektów pod warunkiem, że dotyczą tej samej kategorii interwencji6. Projekty z zakresu działania 6.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych muszą spełniać co najmniej dwa spośród wymienionych celów: gospodarczy, edukacyjny, turystyczny, rekreacyjny, społeczny i kulturalny. Projekty spełniające tylko jeden cel: edukacyjny, turystyczny, rekreacyjny i kulturalny nie są możliwe do realizacji w ramach rewitalizacji z uwagi na konieczność przestrzegania linii demarkacyjnej pomiędzy priorytetami RPO województwa śląskiego na lata 20072013. Wsparcie projektów realizujących tylko jeden cel możliwe jest natomiast w przypadku, gdy realizują one cel gospodarczy lub społeczny. Sam cel społeczny może być realizowany jednak tylko w przypadku projektów związanych z zastępowaniem azbestowych elementów budynków wielorodzinnych mieszkalnych materiałami mniej szkodliwymi dla zdrowia człowieka wraz z unieszkodliwieniem azbestu. Ze wsparcia wyłączone są projekty związane z budową, przebudową, adaptacją, remontem budynków stanowiących siedzibę administracji publicznej. Inwestycje, których efektem jest wsparcie podmiotów pełniących funkcje związane z pomocą i opieką społeczną, a także ochroną zdrowia (np. domy opieki społecznej, ośrodki zdrowia) mogą być realizowane tylko jako niedominujący element szerszego zintegrowanego projektu rewitalizacji (np. przedmiotem projektu z zakresu rewitalizacji jest kwartał dzielnicy, gdzie dokonuje się przywrócenia do wcześniejszych funkcji lub nadania nowych szeregowi terenów lub obiektów, w tym jeden z nich jest przeznaczony na potrzeby np. domu pomocy społecznej, szpitala czy ośrodka zdrowia). Projekty polegające wyłącznie na usuwaniu wyrobów zawierających azbest realizowane przez spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe mogą dotyczyć wyłącznie budynków mieszkalnych. Nie jest możliwe finansowanie usuwania azbestu z budynków o charakterze np. gospodarczym, będących własnością spółdzielni. Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi: a) 85% kosztów kwalifikowalnych projektu - dla projektów, które nie noszą znamion pomocy publicznej, 6 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 i wprowadzeniu zadania do Planu rzeczowo-finansowego dotacji na dany rok z określoną kwotą i zapisem „nie więcej niż 50% kosztu zadania” należy dostarczyć komplet dokumentów zgodnie z obowiązującym wykazem i podpisać umowę. Dotacja jest przekazywana jako refundacja po zakończeniu zadania na podstawie oryginalnych faktur i musi być rozliczona i przekazana w danym roku budżetowym. Jednostki samorządu terytorialnego na organizację usuwania wyrobów zawierających azbest z obiektów należących do osób fizycznych mogą uzyskać dotację do 50% kosztów kwalifikowanych. Wojewódzki Fundusz udziela dofinansowania pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej warunki dofinansowania podmiotom, posiadającym zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych. Termin i miejsce złożenia wniosku W 2008 roku obowiązują dwa wzory wniosków o udzielenie dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Lublinie: Formularz wniosku dla jednostek samorządu terytorialnego oraz Formularz wniosku dla podmiotów gospodarczych i innych jednostek organizacyjnych na zadania inwestycyjne. Zawierają one podstawowe informacje o wnioskodawcy i realizowanym zadaniu, przewidywanym efekcie rzeczowym i ekologicznym realizacji zadania, źródłach jego finansowania, a także stanie formalno-prawnym przygotowania zadania. W przypadku przedsiębiorców należy także przedłożyć opis działalności gospodarczej wnioskodawcy. Załącznikami do wniosku są harmonogram finansowo-rzeczowy oraz sytuacja finansowa Wnioskodawcy. Aktualną wersję wykazu dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy dotacji i pożyczki, wniosku o dofinansowanie zadania można uzyskać w Oddziałach Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Wnioski o udzielenie dotacji są przyjmowane w Funduszu do 30 listopada roku poprzedzającego realizację zadania. Wnioski o udzielenie pożyczki są przyjmowane w biurze Funduszu i rozpatrywane przez cały rok. Wnioski mogą zostać złożone w zależności od miejsca realizacji zadania także w punktach obsługi wniosków: 1. Siedziba oddziału w Lublinie – dla gmin z następujących powiatów: Lublin, Łuków, Ryki, Lubartów, Puławy, Łęczna, Świdnik, Opole Lubelskie, Kraśnik, Janów Lubelski, 2. Punkt w Białej Podlaskiej (21-500 Biała Podlaska, Al.1000-lecia 28a/12, tel./faks (0-83) 342-03-97, 342-11-73, e-mail: [email protected]) – działaniem punktu objęte są gminy z następujących powiatów: Biała Podlaska, Parczew, Radzyń Podlaski, 3. Punkt w Chełmie (22-100 Chełm, ul. I Armii Wojska Polskiego 16, tel./faks (0-82) 565-89-16, 564-41-61, e-mail: [email protected]) – działaniem punktu objęte są gminy z następujących powiatów: Chełm, Włodawa, Krasnystaw, 4. Punkt w Zamościu (22-400 Zamość, ul. Promienna 4, tel./faks (0-84) 62718-07, 639-30-94, e-mail: [email protected]) – działaniem punktu objęte są gminy z następujących powiatów: Zamość, Biłgoraj, Hrubieszów, Tomaszów Lubelski. ibidem 68 25 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie Oddział BOŚ w Lublinie 20-002 Lublin, ul. Krakowskie Przedmieście 54 tel. (81) 535-06-10, faks (81) 532-56-33 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Lublinie współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa lubelskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2010 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie są przeznaczone dla: 1. wspólnot mieszkaniowych, 2. osób fizycznych. Przedmiot kredytowania Bank oferuje linię kredytową nr 4 z dopłatą do odsetek bankowych Inwestycje w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest. Przedmiotem kredytowania w ramach linii objęta jest wymiana powierzchni dachowych i elewacyjnych z materiałów zawierających azbest (w zakresie demontażu, transportu i składowania materiałów zawierających azbest) oraz wymiana przewodów wodociągowych z materiałów zawierających azbest (w zakresie demontażu, transportu i składowania materiałów zawierających azbest). Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [(1 srw powiększona o 1,4 pp.)*0,5], kwota kredytu: nie może być wyższa niż 100 tys. zł, do 100% kwalifikowanych kosztów zadania, okres kredytowania: do 5 lat, okres karencji: do 6 miesięcy od daty zakończenia inwestycji. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku kredytowego wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Wysokość dopłat jest 26 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Działanie 6.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych Poddziałanie 6.2.1 Rewitalizacja - „duże miasta” oraz Poddziałanie 6.2.2 Rewitalizacja - „małe miasta” Beneficjenci Beneficjentami w ramach Działania 6.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych mogą być: 1. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, 2. podmioty, w których większość udziałów lub akcji posiadają jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki i stowarzyszenia, 3. podmioty działające na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego wybrane zgodnie z prawem zamówień publicznych, 4. szkoły wyższe, 5. kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, 6. organizacje pozarządowe, 7. jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych, posiadające osobowość prawną (nie wymienione wyżej), 8. spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, 9. porozumienia podmiotów wymienionych w pkt. 1-8 reprezentowane przez lidera, 10. podmioty działające w oparciu o umowę/ porozumienie zgodne z zapisami ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. Typy projektów W ramach działania 6.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych współfinansowane mogą być m.in. projekty, których przedmiotem jest zastępowanie azbestowych elementów budynków wielorodzinnych mieszkalnych materiałami mniej szkodliwymi dla zdrowia człowieka wraz z unieszkodliwieniem azbestu. Unieszkodliwienie odpadów azbestowych powinno zostać wykonane przez podmiot, który uzyskał zezwolenie właściwego organu na prowadzenie działalności w zakresie gospodarki odpadami. Wymiana elementów azbestowych (konstrukcje, stropy, dachy, elewacje) nie może wiązać się z przebudową całego obiektu tj. wymiana okien, prac w indywidualnych mieszkaniach, remont klatek schodowych, drzwi wejściowych itp. Koszty związane z dociepleniem czy zmianą elewacji budynku mogą być natomiast wliczone w koszty projektu polegającego na usuwaniu azbestu tylko i wyłącznie przy założeniu, że działanie to pociąga za sobą konieczność uszkodzenia starego docieplenia i zastąpienia go nowymi materiałami elewacyjnymi (prace mają charakter odtworzeniowy, a uszkodzenia lub wymiana na nowe elementów innych niż azbestowe, np. ocieplenie budynku, nie są możliwe do uniknięcia, co znajduje potwierdzenie w projektach technicznych). Inwestycje z zakresu tego typu projektu dotyczą co do zasady jedynie budynków mieszkalnych, w których nie jest prowadzona działalność usługowa, administracyjna, gospodarcza. Z możliwości ubiegania się o dofinansowanie nie zostaną jednak wykluczone budynki mieszkalne wielorodzinne, w których lokale użytkowe nie przekraczają 10%. 67 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 projekty związane z oczyszczaniem terenów z odpadów azbestowych, a także budynków użyteczności publicznej, za wyjątkiem budynków stanowiących siedzibę administracji publicznej. akceptowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie. Forma wsparcia W ramach RPO dla Województwa Śląskiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie zaliczek i refundacji. Warunki dofinansowania Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 85% kosztów wydatków kwalifikowanych, z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej. Minimalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 20%. Minimalny wkład własny beneficjenta wynosi 15% kosztów kwalifikowalnych inwestycji. W zakresie projektów, których wsparcie nie nosi znamion pomocy publicznej, rozpoczęciem okresu kwalifikowalności jest 1 stycznia 2007 r. W zakresie projektów, których wsparcie nosi znamiona pomocy publicznej, rozpoczęcie okresu kwalifikowalności wynikało będzie z zapisów właściwych rozporządzeń Ministra Rozwoju Regionalnego. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Lubelskiego Instytucja Zarządzająca RPO dla Województwa Lubelskiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Lubelskiego poprzez Departament Strategii i Rozwoju Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubelskiego w Lublinie ul. Czechowska 19; 20-072 Lublin tel. (081) 441-67-38; faks (081) 441-67-40 www.rpo.lubelskie.pl e-mail: [email protected] W ramach RPO dla Województwa Lubelskiego nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie wyrobów zawierających azbest. Termin i miejsce złożenia wniosku Zarząd Województwa Śląskiego 20 maja 2008 r. przyjął harmonogram ogłaszania konkursów w ramach RPO dla Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. Zgodnie z przyjętym harmonogramem dla działania 5.2 Gospodarka odpadami w 2008 r. nie przewidziano ogłoszenia konkursu. Przyjęty harmonogram konkursów przewiduje nabór wniosków przez Instytucję Zarządzającą w formie konkursu zamkniętego. Nabór wniosków dla działania 5.2 Gospodarka odpadami odbywać się będzie w terminie od 7 lipca 2009 r. do 7 września 2009 r. (do dyspozycji będzie alokacja w wysokości 17,68 mln €). Nabór projektów do dofinansowania w ramach trybu konkursowego poprzedzony jest ogłoszeniem o konkursie. Regulamin konkursu będzie określał cel, zakres, zasady organizacji konkursu, sposób wyboru projektów, w tym w szczególności termin i miejsce składania wniosków. Wnioski o dofinansowanie projektów w ramach RPO dla Województwa Śląskiego należy składać za pomocą aplikacji Elektroniczny Wniosek Aplikacyjny (EWA). Wypełniony formularz EWA należy przesłać do Instytucji Zarządzającej za pośrednictwem Systemu Informatycznego Wdrażania i Zarządzania RPO dla Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 dostępnego na stronie internetowej Instytucji Zarządzającej. 66 27 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.4 województwo lubuskie Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Śląskiego Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze Instytucja Zarządzająca RPO dla Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Śląskiego poprzez Wydział Rozwoju Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Śląskiego w Katowicach ul. Ligonia 46, 40-032 Katowice tel. (032) 774-06-54, faks (032) 774-01-35 www.rpo.silesia-region.pl e-mail: [email protected] Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze ul. Kożuchowska 4, 65-364 Zielona Góra tel. (0-68) 328-86-00, faks (0-68) 328-86-01 e-mail: [email protected] www.wfosigw.zgora.pl W ramach obowiązującej w 2008 r. i uchwalonej na 2009 r. Listy Przedsięwzięć Priorytetowych w priorytecie dziedzinowym Ochrona powierzchni ziemi (Przeciwdziałanie powstawaniu odpadów, w tym niebezpiecznych oraz działania systemowe na rzecz ich odzysku, unieszkodliwiania i gospodarczego wykorzystania) przedmiotem dofinansowania środkami Funduszu może być bezpieczne usuwanie wyrobów zawierających azbest. W RPO dla Województwa Śląskiego w ramach następujących działań istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem azbestu: 1. działanie 5.2 Gospodarka odpadami 2. działanie 6.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych. Działanie 5.2 Gospodarka odpadami Beneficjenci Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze mogą być: 1. jednostki samorządu terytorialnego, 2. osoby prawne (przedsiębiorcy). 1. 2. 3. Koszty kwalifikowane 4. W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych na uprawnionym składowisku. 5. 6. Forma wsparcia Fundusz oferuje wsparcie w formie pożyczek na zasadach preferencyjnego oprocentowania dla beneficjentów bezpośredniej pomocy oraz dopłat do odsetek od kredytów bankowych udzielanych przez BOŚ. Warunki dofinansowania W ramach wsparcia można otrzymać do 80% kosztów kwalifikowanych w formie pożyczki. Wojewódzki Fundusz udziela dofinansowania pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej warunki dofinansowania podmiotom, posiadającym zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych. Beneficjentami działania 5.2. Gospodarka odpadami mogą być: jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, podmioty, w których większość udziałów lub akcji posiadają jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki i stowarzyszenia, podmioty działające na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego, wybrane zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną (nie wymienione wyżej), porozumienia podmiotów wymienionych w pkt 1-4 reprezentowane przez lidera, podmioty działające w oparciu o umowę/porozumienie zgodne z zapisami ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. Typy projektów W działaniu 5.2 Gospodarka odpadami wsparcie uzyskają projekty kompleksowego oczyszczania terenów z odpadów zawierających azbest oraz projekty dotyczące rekultywacji obszarów zdegradowanych i składowisk odpadów na cele przyrodnicze. W ramach jednego działania dopuszcza się realizację inwestycji polegających na łączeniu kilku typów projektów pod warunkiem, że dotyczą tej samej kategorii interwencji5. W ramach typu projektu pn. kompleksowe oczyszczanie terenu z odpadów zawierających azbest, a także usuwanie azbestu z budynków użyteczności publicznej wraz z zapewnieniem bezpiecznego unieszkodliwiania odpadów, wsparcie uzyskają 5 Kategorie interwencji dla poszczególnych typów projektów pokazuje załącznik nr 1 Szczegółowy budżet RPO województwa śląskiego, http://rpo.silesia-region.pl/?grupa=1&art=1187858034&kat=0_04&katrodzic=0 28 65 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Realizacja zadań polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z pozostałych obiektów budowlanych może być dofinansowana w formie pożyczki w wysokości do 100% kosztów kwalifikowanych, z wyłączeniem budynków stanowiących własność osób fizycznych. Warunki dofinansowania Wojewódzki Fundusz udziela dofinansowania pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej warunki dofinansowania podmiotom, posiadającym zdolność do zaciągania zobowiązań finansowych. Dofinansowanie można objąć obiekty, jeśli wnioskodawca wywiązywał się z obowiązku wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pieniężnych stanowiących dochody Funduszu, a także gdy wywiązuje się z innych zobowiązań w stosunku do Funduszu. Obiekty objęte wnioskiem o dofinansowanie muszą być zakwalifikowane do I stopnia pilności w Ocenie stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest, stanowiącej załącznik nr 3 do Poradnika. Jako potwierdzenie wykonania zadania oraz osiągnięcia zakładanych efektów ekologicznych i rzeczowych wnioskodawca zobowiązany jest przedłożyć m.in.: kserokopie zezwoleń na wytwarzanie, transport i unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest wydanych podmiotom świadczącym usługi w zakresie demontażu, transportu i unieszkodliwienia odpadów zawierających azbest, kserokopie kart przekazania odpadów zawierających azbest w celu ich unieszkodliwienia na odpowiednim składowisku odpadów azbestowych. Zakres zadania dofinansowany w ramach Regulaminu dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Katowicach zadań z zakresu usuwania i unieszkodliwiania azbestu powinien być zrealizowany do końca 2008 roku. Termin i miejsce złożenia wniosku Aktualna wersja wniosku o dofinansowanie realizacji zadania ze środków WFOŚiGW w Katowicach na zadanie inwestycyjne (wniosek część A, część A1 dla wnioskodawców ubiegających się o pomoc publiczną de minimis, wniosek część A2 dla wnioskodawców ubiegających się o pomoc publiczną inną niż de minimis, wniosek część B2, harmonogram inwestycyjny, wniosek część C1 dla jednostek samorządu terytorialnego lub wniosek część C2 dla przedsiębiorców i innych jednostek organizacyjnych, sytuacja finansowa wnioskodawcy) wraz z wykazem załączników dostępna jest w Oddziałach Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Wnioski należy złożyć w terminie do 31 października 2008 r. w biurze Funduszu w Katowicach lub w biurach terenowych: 1. Biuro Terenowe w Częstochowie, ul. Czartoryskiego 28, 42-200 Częstochowa, tel. (034) 365-40-81, faks (034) 365-11-52, e-mail: [email protected], 2. Biuro Terenowe w Bielsku-Białej, ul. Legionów 57, 43-300 Bielsko-Biała, tel. (033) 810-09-80, faks (033) 810-09-78, e-mail: [email protected]. 64 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Termin i miejsce złożenia wniosku W 2008 roku obowiązuje wzór wniosku o dofinansowanie ze środków WFOŚiGW w Zielonej Górze, w skład którego wchodzą: obowiązujący formularz wniosku (dla komponentu OZ) wraz z załącznikami skompletowanymi według obowiązującego Wykazu dokumentów stanowiących załączniki do wniosku o dofinansowanie dla poszczególnych grup beneficjentów. Wnioski o dofinansowanie środkami Funduszu podlegają ocenie według obowiązujących (w roku składania wniosku) Kryteriów wyboru przedsięwzięć... Aktualną wersję wykazu dokumentów stanowiących załączniki, wniosek o dofinansowanie zadania można uzyskać w siedzibie Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Wnioski o dofinansowanie należy złożyć w Biurze Funduszu. Zgłoszenie zadania odbywa się za pomocą formularza wniosku odpowiedniego do rodzaju zadania złożonego w terminie do 31 października 2008 r. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze Oddział Operacyjny BOŚ w Zielonej Górze 65-001 Zielona Góra, ul. Westerplatte 50a tel. (0-68) 324-36-54, faks (0-68) 324-51-95 Oddział Operacyjny BOŚ w Gorzowie Wielkopolskim 66-400 Gorzów Wielkopolski, ul. Sikorskiego 140A, tel. (0-95) 733 67 50, faks (0-95) 733 67 55 BOŚ Oddział w Zielonej Górze i Gorzowie Wielkopolskim współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa lubuskiego. Umowa jest zawarta na czas nieokreślony. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze są przeznaczone dla: 1. osób fizycznych, 2. osób prawnych, 3. innych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, którym przepisy prawa zezwalają na nabywanie praw oraz na zaciąganie zobowiązań we własnym imieniu (np. wspólnoty mieszkaniowe), 4. właścicieli nieruchomości lub podmiotów dysponujących innym prawem władania nieruchomością. 29 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania objęte są zadania związane z usuwaniem i unieszkodliwianiem azbestu i wyrobów zawierających azbest, polegające na demontażu, transporcie i unieszkodliwieniu odpadów azbestowych z dachów i elewacji. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,8 srw], kwota kredytu: do 80% kwalifikowanych kosztów realizowanej inwestycji, lecz nie więcej niż 100 tys. zł dla osób fizycznych, 300 tys. zł dla pozostałych kredytobiorców, okres kredytowania: w zależności od zdolności kredytowej, okres karencji: do 6 miesięcy od daty zakończenia inwestycji. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku kredytowego wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Instrumenty oferowane przez Lubuski Regionalny Program Operacyjny Instytucja Zarządzająca Lubuskim RPO na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Lubuskiego poprzez Departament Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze ul. Kożuchowska 15a, 65-364 Zielona Góra tel. (068) 456-53-33, faks (068) 456-53-44 www.lrpo.lubuskie.pl e-mail: [email protected] W ramach Lubuskiego RPO nie możliwości sfinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem azbestu. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.12 województwo śląskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska w Katowicach ul. Plebiscytowa 19, 40-045 Katowice tel. (032) 603-22-00, faks (032) 251-04-06 e-mail: [email protected] www.wfosigw.katowice.pl i Gospodarki Wodnej W ramach realizacji priorytetu 2 Gospodarka odpadami realizowane jest działanie OZ 2.2. Usuwanie i unieszkodliwianie azbestu zgodnie z obowiązującym w 2008 r. Regulaminem dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Katowicach zadań z zakresu usuwania i unieszkodliwiania azbestu. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach mogą być: 1. jednostki samorządu terytorialnego, 2. osoby prawne, 3. wspólnoty mieszkaniowe. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Fundusz honoruje jedynie faktury wystawione po dacie decyzji odpowiedniego organu Funduszu o przyznaniu dofinansowania. Forma wsparcia Realizacja zadań polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z budynków służby zdrowia, oświaty i opieki społecznej może być dofinansowana w wysokości do 100% kosztów kwalifikowanych, w tym w formie dotacji do 60%. Realizacja zadań polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z budynków stanowiących własność osób fizycznych może być dofinansowana w formie pożyczki w wysokości do 100% kosztów kwalifikowanych, ale wnioskodawcą może być jedynie jednostka samorządu terytorialnego, która przedkłada zbiorczy wniosek obejmujący budynki wszystkich zainteresowanych mieszkańców. Realizacja zadań polegających na usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu z budynków, w których utworzono wspólnotę mieszkaniową może być dofinansowana w formie pożyczki do 100% kosztów kwalifikowanych. Wnioskodawcą może być jedynie wspólnota. 30 63 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3. 4. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 okres kredytowania: do 5 lat, okres karencji: zgodnie z indywidualnymi zapisami umownymi. 3.5 województwo łódzkie Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego Instytucja Zarządzająca RPO dla Województwa Pomorskiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Pomorskiego poprzez Departament Programów Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego w Gdańsku ul. Augustyńskiego 2, 80-819 Gdańsk tel. (058) 326-81-33, faks (058) 326-81-34 www.dpr.woj-pomorskie.pl e-mail: [email protected] W ramach RPO dla Województwa Pomorskiego nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie wyrobów zawierających azbest. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi ul. Łąkowa 11, 90-652 Łódź tel. (042) 639-53-54, faks (042) 639-51-21 e-mail: [email protected] www.wfosigw.lodz.pl Na liście przedsięwzięć priorytetowych planowanych do dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Łodzi na 2008 rok w ramach Priorytetu III Ochrona powierzchni ziemi uwzględniono realizację przedsięwzięć związanych z usuwaniem azbestu i wyrobów zawierających azbest. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi mogą być: 1. jednostki samorządu terytorialnego, 2. przedsiębiorcy, 3. organizacje pozarządowe. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Forma wsparcia Dla beneficjentów wymienionych powyżej Fundusz oferuje wsparcie w formie pożyczek. Wsparcie finansowe dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej jest realizowane przez Fundusz wyłącznie w formie dopłaty do oprocentowania kredytu udzielanego przez banki. Warunki dofinansowania Pożyczką ze środków WFOŚiGW w Łodzi objęte może być 90% kwalifikowanych kosztów zadania. Wojewódzki Fundusz udziela dofinansowania pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa na podstawie umowy cywilnoprawnej określającej warunki dofinansowania. Fundusz uzależnia przyznanie dofinansowania od: 1. zgodności zadania z Kryteriami wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków WFOŚiGW w Łodzi, 2. wywiązywania się przez Wnioskodawcę z obowiązku uiszczania opłat za korzystanie ze środowiska, administracyjnych kar pieniężnych za 62 31 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3. 4. przekroczenie lub naruszenie wymogów ochrony środowiska zobowiązań finansowych wobec Funduszu, zdolności kredytowej Wnioskodawcy, zabezpieczenia zwrotu wnioskowanej kwoty dofinansowania. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Termin i miejsce złożenia wniosku oraz Fundusz nie udziela dofinansowania na zadania zakończone. Termin i miejsce złożenia wniosku Kompletny wniosek o udzielenie dofinansowania w formie pożyczki/dotacji z WFOŚiGW w Łodzi składa się z części „A”, części „B”- Zadanie z dziedziny Ochrony Ziemi oraz części „C.I” i „C.II” wraz z załącznikami. Aktualne wersje formularzy dostępne są w siedzibie Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. WFOŚiGW w Łodzi wprowadził terminy sesji przyjmowania wniosków. Dla Priorytetu 2 Gospodarka odpadami, ochrona powierzchni ziemi (OZ) termin składania wniosków w ramach III sesji minął 10 września 2008 r. Terminy IV sesji zostaną ogłoszone, jeśli pozostaną środki niewykorzystane z poprzednich sesji. Wnioski należy składać w biurze Funduszu. Dla zadań zgłaszanych w ramach konkursu Unieszkodliwianie odpadów azbestowo-cementowych z terenu województwa pomorskiego obowiązuje oddzielny formularz wniosku oraz wymagane załączniki. Wykaz wymaganych załączników oraz aktualne wersje wniosków znajdują się w siedzibie Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Zgodnie z obowiązującymi zasadami wnioski należy składać w siedzibie Funduszu do 30 listopada roku poprzedzającego rok realizacji zadania. Wnioski zgłoszone po terminie są przyjmowane i rozpatrywane w miarę posiadanych środków. Zgodnie z ogłoszonymi na 2009 rok priorytetami oraz informacjami z WFOŚiGW w Gdańsku, wsparcie finansowe zadań z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest zostanie utrzymane. Decyzja o ogłoszeniu dodatkowych konkursów zapadnie po określeniu wysokości pozostających w dyspozycji Funduszu środków finansowych. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku Współpraca z bankami WFOŚiGW w Łodzi podpisał umowy o współpracy w zakresie udzielania kredytów preferencyjnych z następującymi bankami: Bank Ochrony Środowiska S.A. w Łodzi, Bank Spółdzielczy „PACO-BANK”, Bank Spółdzielczy w Bełchatowie, Bank Spółdzielczy w Poddębicach, Bank Spółdzielczy w Skierniewicach, Bank Spółdzielczy Ziemi Piotrkowskiej, Bank Spółdzielczy w Radomsku, Rejonowy Bank Spółdzielczy w Lututowie oraz Bank Spółdzielczy Rzemiosła. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi Oddział BOŚ w Łodzi 90-368 Łódź, ul. Piotrkowska 166/168 tel. (0-42) 636-74-54, faks (0-42) 636-75-17 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Łodzi współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa łódzkiego. Umowa jest zawarta na czas nieokreślony. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi są przeznaczone dla: 1. osób fizycznych, 2. jednostek samorządu terytorialnego, 3. przedsiębiorstw. 32 Oddział BOŚ w Gdańsku 80-824 Gdańsk, ul. Podwale Przedmiejskie 30 tel. (0-58) 301-12-75, faks (0-58) 301-68-88 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Gdańsku współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa pomorskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku są przeznaczone dla: 1. osób fizycznych, w tym prowadzących działalność gospodarczą, 2. spółdzielni mieszkaniowych, 3. wspólnot mieszkaniowych. Przedmiot kredytowania W ramach linii kredytowej LK 3 kredytem objęta może być wymiana elementów budowlanych zawierających azbest, usuwanie (demontaż) materiałów azbestowych z budynków (np. płyt elewacyjnych, materiałów izolacyjnych) oraz koszty transportu i unieszkodliwienia odpadów azbestowych. Warunki kredytowania 1. 2. oprocentowanie: [3,5%], kwota kredytu: do 80% kosztów zadania, lecz nie więcej niż 40 tys. zł, 61 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Przedmiot kredytowania wnioskodawcy projektów realizowanych w ramach konkursu Unieszkodliwianie odpadów azbestowo-cementowych z terenu województwa pomorskiego. Ponadto Wojewódzki Fundusz we współpracy z BOŚ uruchomił linię LK 3, w ramach której wsparciem objęte jest usuwanie i unieszkodliwianie azbestu oraz wyrobów azbestowych. Przedmiotem kredytu objęte są działania związane z unieszkodliwianiem azbestu (demontaż, transport i składowanie) ujętych w programach gospodarki odpadami na terenie województwa łódzkiego. Warunki kredytowania Warunki dofinansowania Zadania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest są realizowane na zasadach ogólnych. Projekty wybierane są na podstawie obowiązujących kryteriów wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków WFOŚiGW w Gdańsku, ze szczególnym uwzględnieniem kryterium osiągniętego efektu ekologicznego. Miernikiem wielkości efektu ekologicznego jest ilość unieszkodliwionych odpadów mierzona w tonach. WFOŚiGW w Gdańsku nie udziela dofinansowania na przedsięwzięcia zakończone. Udzielenie dofinansowania jest uzależnione od wywiązania się przez wnioskodawcę z obowiązku uiszczania opłat za korzystanie ze środowiska i administracyjnych kar pieniężnych wynikających z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska oraz od wywiązania się ze zobowiązań w stosunku do Funduszu wynikających z wcześniej zawartych umów. Udzielone przez WFOŚ w Gdańsku dofinansowanie nie może przekroczyć 80% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. W szczególnych przypadkach dofinansowanie udzielone podmiotom sektora finansów publicznych może wynosić do 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. Zadania zgłaszane w ramach konkursu Unieszkodliwianie odpadów azbestowo-cementowych z terenu województwa pomorskiego były wybierane na podstawie uszczegółowionych kryteriów zawartych w regulaminie konkursu. Zgodnie z regulaminem wysokość dotacji ze środków Funduszu uzależniona jest: w przypadku Gminy – od wartości współczynnika G podstawowych dochodów podatkowych Gminy na rok 2007, o którym mowa w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zwanego dalej współczynnikiem G Gminy w przypadku Powiatu – od wartości średniej arytmetycznej współczynników G wszystkich Gmin danego Powiatu, zwanego dalej współczynnikiem G Powiatu. Wyznaczono następujące progi przy obliczaniu wysokości dotacji: współczynnik G Gminy/G Powiatu jest równy lub większy od 0,9 średniej arytmetycznej współczynników G wszystkich Gmin z terenu województwa pomorskiego – dotacja w wysokości 60% kosztów kwalifikowanych, współczynnik G Gminy/G Powiatu jest mniejszy od 0,9 a równy lub większy od 0,7 ww. średniej – dotacja w wysokości 70% kosztów kwalifikowanych, współczynnik G Gminy/G Powiatu jest mniejszy od 0,7 ww. średniej – dotacja w wysokości 80% kosztów kwalifikowanych. 1. 2. 3. 4. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku kredytowego wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Decyzja o przyznaniu dopłaty podejmowana jest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Łódzkiego Instytucja Zarządzająca RPO dla Województwa Łódzkiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Łódzkiego poprzez Departament ds. Regionalnego Programu Operacyjnego w Urzędzie Marszałkowskim w Łodzi al. Piłsudskiego 8, 90-051 Łódź tel. (042) 663-30-64, faks (042) 663-30-54 www.rpo.lodzkie.pl e-mail: [email protected] W RPO dla Województwa Łódzkiego istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem azbestu w II osi priorytetowej w ramach Działania II.2 Gospodarka odpadami. Beneficjenci Średnia arytmetyczna współczynników G wszystkich Gmin z terenu województwa pomorskiego na rok 2007 wynosi 708,45 zł. 1. 2. 60 oprocentowanie: zmienne [0,65 srw], kwota kredytu: do 70% kosztów kwalifikowanych zadania, lecz nie więcej niż 60-180 tys. zł, okres kredytowania: od 5 do 15 lat, okres karencji: do 6-15 miesięcy od daty zakończenia inwestycji. Beneficjentami w ramach Działania II.2 Gospodarka odpadami mogą być: jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną, 33 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3. 4. 5. 6. jednostki organizacyjne administracji rządowej, podmioty wykonujące usługi publiczne na podstawie umowy zawartej z jst, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, TBS, przedsiębiorcy (spółki komunalne, MŚP). Typy projektów W ramach Działania II.2 Gospodarka odpadami przewiduje się wsparcie przedsięwzięć polegających na usuwaniu z budynków mieszkalnych lub użyteczności publicznej elementów zawierających azbest oraz ich unieszkodliwieniu. Beneficjent powinien zlecić wyspecjalizowanej firmie usuwanie azbestu i jego transport na składowisko. Osoby fizyczne (właściciele budynków) we własnym zakresie będą pokrywać koszt zastąpienia usuniętych elementów innymi materiałami. Forma wsparcia W ramach RPO dla Województwa Łódzkiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie zaliczek (w przypadku jst) i refundacji (w przypadku pozostałych beneficjentów) części lub całości wydatków kwalifikowanych. Warunki dofinansowania Przedsięwzięcia w zakresie usuwania azbestu i jego unieszkodliwiania realizowane w ramach działania II.2 Gospodarka odpadami muszą być: 1. spójne z celami aktualnie obowiązującego wojewódzkiego programu ochrony środowiska, 2. spójne z aktualnie obowiązującym wojewódzkim planem gospodarki odpadami, 3. spójne z programem działań w zakresie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest opracowanym dla obszaru, na którym realizowany jest projekt. Dodatkowo wymagane będzie wykonanie przez Beneficjenta inwentaryzacji ilości, stanu i miejsca występowania azbestu planowanego do usunięcia. Zgodnie z treścią RPO dla Województwa Łódzkiego maksymalny poziom dofinansowania ze środków wspólnotowych, tj. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wynosi 85% wydatków kwalifikowalnych projektu. W przypadku projektów objętych pomocą publiczną, maksymalny udział środków UE stanowić będzie 85% wartości dofinansowania otrzymanego z RPO dla Województwa Łódzkiego przy założeniu, że pozostałe 15% wartości wsparcia zostanie sfinansowane ze środków budżetu państwa. W odniesieniu do projektów nieobjętych zasadami udzielania pomocy publicznej, minimalny wkład własny beneficjenta wynosi 15% wydatków kwalifikowanych projektu. W przypadku pozostałych projektów, minimalny wkład własny beneficjenta będzie obliczany na podstawie maksymalnej dopuszczalnej intensywności pomocy publicznej, określonej w rozporządzeniach Ministra Rozwoju Regionalnego. Okres kwalifikowalności w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 rozpoczął się 1 stycznia 34 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.11 województwo pomorskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku ul. Straganiarska 24-27, 80-837 Gdańsk tel. (058) 305-56-31, faks (058) 301-91-92 e-mail: [email protected] www.wfosigw-gda.pl W ramach realizacji priorytetowego celu III: Gospodarka odpadami, ochrona powierzchni ziemi i wdrażanie czystych technologii uwzględniono program dotyczący unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, w tym odpadów zawierających azbest. Zadania związane z usuwaniem wyrobów azbestowych są realizowane na zasadach ogólnych przewidzianych dla projektów inwestycyjnych oraz poprzez realizowany od dwóch lat konkurs Unieszkodliwianie odpadów azbestowocementowych z terenu województwa pomorskiego. Celem konkursu było wyłonienie spośród zgłoszonych zadań tych, których realizacja przyniesie najlepsze efekty ekologiczne wyrażone ilością odpadów azbestowo-cementowych skierowanych do unieszkodliwienia, a następnie dofinansowanie ich realizacji w formie dotacji ze środków Funduszu. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania azbestu przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku mogą być: 1. osoby fizyczne, 2. przedsiębiorcy, 3. jednostki samorządu terytorialnego. Wyjątek stanowią zadania zgłaszane w ramach konkursu Unieszkodliwianie odpadów azbestowo-cementowych z terenu województwa pomorskiego, adresowanego do gmin i powiatów z terenu województwa pomorskiego. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Forma wsparcia W zależności od formy prawnej wnioskodawcy możliwe są następujące formy dofinansowania: dotacja, pożyczka preferencyjna oraz dopłata do odsetek kredytu bankowego. Wsparcie w formie pożyczki adresowane jest do osób fizycznych, przedsiębiorców i jednostek samorządu terytorialnego. O dotacje mogą się ubiegać podmioty sektora finansów publicznych oraz organizacje pożytku publicznego oraz 59 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 W ramach RPO dla Województwa Podlaskiego nie przewidziano możliwości współfinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Usuwanie i unieszkodliwienie azbestu nie są kosztami kwalifikowalnymi. 2007 r. W stosunku do projektów objętych zasadami pomocy publicznej termin rozpoczęcia kwalifikowalności powinien być zgodny z obowiązującymi w tym zakresie zasadami. W ramach RPO dla Województwa Łódzkiego projekty nie objęte zakresem pomocy PROW, czyli wykraczające poza zbiórkę, segregację i wywóz odpadów będą realizowane bez ograniczeń kwotowych oraz terytorialnych. Termin i miejsce złożenia wniosku W ramach Działania II.2 Gospodarka odpadami przewidziany jest tryb konkursowy oraz tryb indywidualny wyboru projektów. Instytucja Zarządzająca RPO Województwa Łódzkiego lub Centrum Obsługi Przedsiębiorcy (ul. Piotrkowska 113, 90-430 Łódź, tel. 042-638-59-31, e-mail: [email protected], www.lop.uml.lodz.pl) jako Instytucja Pośrednicząca II stopnia najpóźniej do końca pierwszego kwartału każdego roku kalendarzowego przygotowuje harmonogram konkursów, które planuje ogłosić w danym roku. 3 września 2008 r. Uchwałą Zarządu Województwa Łódzkiego Nr 1341/08 został przyjęty zaktualizowany harmonogram ogłaszania konkursów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013, uwzględniający jedynie harmonogram ogłaszania konkursów na rok 2008. Nie określono jeszcze terminu ogłoszenia konkursów w ramach Działania II.2 Gospodarka odpadami w ramach RPO dla Województwa Łódzkiego. Nabór projektów do dofinansowania w ramach trybu konkursowego poprzedzony będzie ogłoszeniem o konkursie. Regulamin konkursu będzie określał cel, zakres, zasady organizacji konkursu, sposób wyboru projektów, w tym w szczególności termin i miejsce składania wniosków. 58 35 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.6 województwo małopolskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie ul. Kanonicza 12, 31-002 Kraków tel. (012) 422-94-90; tel./faks (012) 422-30-46 e-mail: [email protected] www.wfos.krakow.pl Na liście przedsięwzięć priorytetowych planowanych do dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Krakowie na 2008 rok w ramach Priorytetu II Inne zadania modernizacyjne i inwestycyjne służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej znajduje się działanie 2. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie mogą być: 1. jednostki samorządu terytorialnego, 2. jednostki naukowo-badawcze, 3. podmioty gospodarcze. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty dotyczące demontażu oraz transportu odpadów azbestowych do miejsca unieszkodliwienia. Nie są natomiast dofinansowywane koszty unieszkodliwienia odpadów azbestowych. Forma wsparcia Na zadania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie udziela pożyczek, dotacji oraz pomocy w spłacie do 75% odsetek od pożyczek, które inwestorzy zaciągnęli w bankach wytypowanych przez Fundusz. Dla osób fizycznych przeznaczony jest kredyt bankowy w BOŚ z dopłatą WFOŚiGW do odsetek. Warunki dofinansowania Pożyczki udzielane ze środków Funduszu mogą dotyczyć finansowania do 90% kosztów zadania brutto w przypadku jednostek samorządu terytorialnego lub budżetowych nie prowadzących działalności gospodarczej, jeżeli nie przekraczają one wskaźników stosowanych przez Fundusz oraz finansowania do 70% kosztów zadań brutto w przypadku podmiotów gospodarczych, osób fizycznych i prawnych prowadzących lub nie prowadzących działalności gospodarczej, jeżeli nie przekraczają one wskaźników stosowanych przez Fundusz. Inwestor musi wykazać zaangażowanie środków własnych w wysokości minimum 20% kosztów zadania netto przed 36 Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku są przeznaczone dla: 1. osób prawnych, 2. osób fizycznych, w tym prowadzących działalność gospodarczą. Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania objęte mogą być inwestycje z usuwaniem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest. związane Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,4 srw, lecz nie mniej niż 4%], kwota kredytu: do 50 tys. zł - dla osób fizycznych, do 100 tys. zł - dla osób prawnych i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, okres kredytowania: do 3 lat, okres karencji: zgodnie z indywidualnymi zapisami umownymi. Termin i miejsce złożenia wniosku Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Decyzję o udzieleniu kredytu preferencyjnego podejmuje Bank po wcześniejszym zaakceptowaniu danego zadania przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Podlaskiego Instytucja Zarządzająca RPO dla Województwa Podlaskiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Małopolskiego poprzez Departament Zarządzania RPO w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego w Białymstoku ul. Gen. F. Kleeberga 20, 15-691 Białystok tel. (085) 654-82-00 faks (085) 654-82-01 www.rpowp.wrotapodlasia.pl e-mail: [email protected] 57 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 jednostek samorządu terytorialnego, zwanego dalej współczynnikiem G Gminy, a w przypadku Powiatu – od wartości średniej arytmetycznej współczynników G wszystkich Gmin danego Powiatu, zwanego dalej współczynnikiem G Powiatu. Wyznaczono następujące progi przy obliczaniu wysokości dotacji: współczynnik G Gminy/G Powiatu jest równy lub większy od 0,9 średniej arytmetycznej współczynników G wszystkich Gmin z terenu województwa podlaskiego – dotacja w wysokości 60% kosztów kwalifikowanych, współczynnik G Gminy/G Powiatu jest mniejszy od 0,9 a równy lub większy od 0,7 ww. średniej – dotacja w wysokości 70% kosztów kwalifikowanych, współczynnik G Gminy/G Powiatu jest mniejszy od 0,7 ww. średniej – dotacja w wysokości 80% kosztów kwalifikowanych. rozpoczęciem finansowania przez Fundusz, o ile nie jest to jednostka samorządu terytorialnego lub budżetowa. Natomiast dotacja udzielona ze środków Funduszu nie może przekroczyć 40% kosztów zadania. Dotacją objęta może być ilość azbestu wykazana w Informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystania, stanowiącej załącznik nr 1 do Poradnika. Podstawą wypłaty środków finansowych jest Umowa dotacji podpisana pomiędzy Gminą/Powiatem a Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku. Termin i miejsce złożenia wniosku Wnioski o dofinansowanie w roku 2008 należy składać według wzoru o symbolu AZBEST/2008 wraz z wymaganymi załącznikami. Aktualna wersja wniosku wraz z wykazem załączników dostępna jest w siedzibie Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Z wnioskiem o udzielenie dotacji należy wystąpić przed rozpoczęciem prac, a w celu potwierdzenia osiągnięcia planowanych efektów wnioskodawca jest zobowiązany do przedłożenia w Funduszu, potwierdzonej za zgodność z oryginałem Karty przekazania odpadu według formularza z załącznika nr 2 do Poradnika. Wnioski należy składać w terminie do 31 grudnia 2008 r. Rozpatrzenie wniosków i podjęcie decyzji o dofinansowaniu nastąpi w terminie do 30 kwietnia 2009 r. Dotacje będą udzielane do czasu wyczerpania środków przewidzianych w rocznym Planie działalności Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku na 2009 r. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku Oddział BOŚ w Białymstoku 15-282 Białystok, ul. Piękna 1 tel. (0-85) 742-21-56, faks (0-85) 742-94-56 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Białymstoku współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa podlaskiego. Umowa jest zawarta na czas nieokreślony. 56 Termin i miejsce złożenia wniosku Kompletny wniosek o udzielenie dofinansowania w formie pożyczki/dotacji z WFOŚiGW w Krakowie składa się z Karty Informacyjnej Zadania oraz z części „A” ogólnej, części „B”- dane techniczno-ekologiczne oraz części „C” – Plan ekonomicznofinansowy zadania wraz z załącznikami. Aktualne wersje formularzy oraz wykaz załączników dostępne są w siedzibie Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Wnioski o dofinansowanie zadań inwestycyjnych z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest mogą być składane w terminie do 31 października 2008 r. w Biurze Funduszu w Krakowie. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie Oddział BOŚ w Krakowie 31-110 Kraków, ul. Piłsudskiego 23 tel. (0-12) 628-45-00, faks (0-12) 423-10-98 e-mail: [email protected] Oddział BOŚ w Tarnowie 33-100 Tarnów, ul. J.Piłsudskiego 5 tel. (0-14) 622-08-39, faks (0-14) 621-69-92 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Krakowie i Tarnowie współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa małopolskiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie są przeznaczone dla: 1. właścicieli lub użytkowników wieczystych obiektu i terenu, na którym zlokalizowany jest obiekt, 2. gmin i powiatów – w przypadku usuwania materiałów azbestowych z prywatnych posesji lub obiektów stanowiących własność gminy lub powiatu, 3. spółdzielni mieszkaniowych lub wspólnot mieszkaniowych. 37 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Przedmiot kredytowania Kredytem objęte może być usunięcie (demontaż) oraz załadunek i transport azbestowych elementów budowlanych do miejsca ich unieszkodliwienia wraz z zabezpieczeniem azbestowych powierzchni dachowych, elewacyjnych lub drogowych. Kredytem nie mogą być objęte koszty składowania na składowisku odpadów azbestowych oraz zakupu i transportu nowych materiałów. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,30 srw], kwota kredytu: maksymalny koszt usunięcia i transportu jednej tony azbestowych elementów budowlanych, zabezpieczenia azbestowych powierzchni dachowych, elewacyjnych i drogowych nie może wynieść więcej niż 2.625 zł za tonę, okres kredytowania: do 4 lat, okres karencji: do czasu zakończenia inwestycji. Finansowanie zadań z dziedziny gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi uzależnia się od posiadania przez wnioskodawcę planu gospodarki odpadami (dotyczy jednostek samorządu terytorialnego, zobowiązanych do posiadania takiego planu) oraz zgodności projektowanej inwestycji z tym planem. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór Karty Informacyjnej Zadania (KIZ) i wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Po weryfikacji kompletu dokumentów w oddziale BOŚ wniosek przesyłany jest do akceptacji do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.10 województwo podlaskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ul. Św. Rocha 5, 15-879 Białystok tel. 085 74-60-241, faks 0-85 74-60-166 e-mail: [email protected] www.wfosigw.bialystok.pl Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku przyjął Regulamin udzielania dotacji na zadania z zakresu usuwania azbestu, stanowiący załącznik do Zasad udzielania pomocy finansowej ze środków WFOŚiGW w Białymstoku. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku mogą być gminy i powiaty województwa podlaskiego, realizujące gminne/powiatowe programy usuwania azbestu. Koszty kwalifikowane Do kosztów kwalifikowanych zaliczane są koszty demontażu pokrycia lub wyrobów zawierających azbest, koszty transportu odpadów niebezpiecznych z miejsca rozbiórki do miejsca unieszkodliwienia poprzez składowanie oraz koszty unieszkodliwiania poprzez składowanie odpadów niebezpiecznych na składowisku, poniesione po 14.03.2008 r. Forma wsparcia Fundusz oferuje dofinansowanie usuwania azbestu w formie dotacji oraz kredyty z dopłatą do oprocentowania we współpracy z BOŚ. Warunki dofinansowania Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku dofinansowuje zadania z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa, tj. przez firmy posiadające pozwolenia na wytwarzanie i gospodarowanie odpadami zawierającymi azbest. Do dofinansowania mogą zostać zgłoszone tylko zadania ujęte w gminnych/powiatowych programach usuwania azbestu i współfinansowane ze środków własnych gmin/powiatów z obiektów, których właścicielami są osoby fizyczne (również wspólnoty mieszkaniowe) oraz z obiektów gminnych/powiatowych. Wysokość dotacji ze środków Funduszu uzależniona jest w przypadku Gminy - od wartości współczynnika G podstawowych dochodów podatkowych Gminy na rok 2009, o którym mowa w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach 38 55 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Załączniku nr 6 Obszary zmarginalizowane gospodarczo i społecznie do RPO Województwa Podkarpackiego na lata 2007-20134. Termin i miejsce złożenia wniosku Zgodnie z Harmonogramem naborów wniosków o dofinansowanie konkursy w ramach działania rozpoczną się w następujących terminach: 1. czerwiec 2009 r. 2. listopad 2010 r. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Instrumenty oferowane przez Małopolski Regionalny Program Operacyjny Instytucja Zarządzająca Małopolskiego RPO na lata 2007-2013 Zarząd Województwa Małopolskiego poprzez Departament Funduszy Europejskich w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego w Krakowie ul. Wielicka 72, 30-552 Kraków tel. (012) 299-07-40; faks (012) 299-07-41 www.wrotamalopolski.pl/root_MRPO e-mail: [email protected] W Małopolskim RPO nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie azbestu. W ramach 6 osi priorytetowej Infrastruktura ochrony środowiska, w Działaniu 7.3 Gospodarka odpadami istnieje możliwość wsparcia przedsięwzięć mających na celu wprowadzenie systemu gospodarki odpadami komunalnymi zgodnego z Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami, w tym polegające m.in. na realizacji gminnych i powiatowych programów usuwania azbestu jako dokumentów odrębnych lub stanowiących część planów gospodarki odpadami. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Instytucji Zarządzającej Małopolskim RPO – pierwszy konkurs ogłoszony będzie w IV kwartale 2008 r., a drugi (ostatni) przewidziany jest do ogłoszenia w III kwartale 2010 r. 4 http://www.wrota.podkarpackie.pl/res/rpo/Aktualnosci/2007/rpo_wp_6_11_07.pdf 54 39 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.7 województwo mazowieckie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie ul. J.S. Bacha 2, 02-743 Warszawa tel. (22) 853-53-21, faks (22) 853-53-02 e-mail: [email protected] www.wfosigw.pl Na 2009 rok przewidziano także w ramach Priorytetu dziedzinowego IV Ochrona ziemi dofinansowanie projektów z zakresu działania 5. Usuwanie i unieszkodliwianie azbestu. Wsparcie działań polegających na usuwaniu azbestu jest realizowane na podstawie uchwalonych Zasad przeznaczania środków WFOŚiGW na dofinansowanie działań z zakresu unieszkodliwiania azbestu na terenie województwa mazowieckiego. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie mogą być: 1. osoby prawne, 2. osoby fizyczne, 3. jednostki organizacyjne administracji publicznej nieposiadające osobowości prawnej, 4. związki celowe tych osób. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem azbestu dofinansowywane są koszty demontażu płyt azbestowych, koszt przewiezienia azbestu z miejsca demontażu do miejsca unieszkodliwienia oraz koszt unieszkodliwiania azbestu. Środki Funduszu nie mogą być przeznaczone na wykonanie nowych pokryć dachowych. Forma wsparcia Realizacja zadań polegających na unieszkodliwianiu azbestu może być dofinansowana w wysokości do 100% kosztów kwalifikowanych w formie dotacji, a po wyczerpaniu środków na dany rok w formie pożyczki. Dodatkowo Wojewódzki Fundusz udziela pomocy finansowej, na realizację zadań o charakterze proekologicznym w postaci dopłat ze środków Funduszu do oprocentowania preferencyjnych kredytów, udzielanych przez Bank Ochrony Środowiska. Warunki dofinansowania Zgodnie z Regulaminem postępowania w sprawach przyznania środków WFOŚiGW na dofinansowanie działań z zakresu unieszkodliwiania azbestu na terenie 40 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Forma wsparcia W ramach RPO Województwa Podkarpackiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie zasadniczo w formie refundacji. Przewiduje się także możliwość zaliczkowania w ograniczonym zakresie. Warunki dofinansowania Maksymalny udział środków wspólnotowych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 85%. W uzasadnionych przypadkach Instytucja Zarządzająca na etapie ogłaszania konkursów może podjąć decyzję o jego obniżeniu lub podwyższeniu. Minimalny wkład własny Beneficjenta na poziomie projektu wynosi 0%, przy czym przedstawiony poziom wkładu własnego ma charakter preferencyjny, tj. wkład krajowy w projekcie może pochodzić (nawet w całości) ze środków innych niż środki własne beneficjenta. Ograniczenia w tym zakresie dotyczą: - projektów składanych przez jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki im podległe, w przypadku których wkład pochodzący ze środków własnych lub pożyczek musi wynosić nie mniej niż 5% kosztów całkowitych projektu, - pomocy publicznej na nowe inwestycje, gdzie wysokość wkładu własnego beneficjenta nie może być niższa niż 25% wydatków kwalifikowanych, pochodzących ze środków własnych lub z zewnętrznych źródeł finansowania, w formie pozbawionej wsparcia ze środków publicznych. W przypadku, gdy projekt uzyskuje wsparcie w trybie pomocy publicznej, kwota dofinansowania dla projektu, ustalona zgodnie z właściwym rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego, składa się w 85% ze środków EFRR i w 15% ze środków budżetu państwa. Minimalna wartość kosztów jednego projektu wynosi 250 tys. zł. Maksymalna wartość wsparcia z publicznych środków wspólnotowych dla pojedynczego projektu wynosi 8,5 mln zł, natomiast minimalna 500 tys. zł (w przypadku obszarów objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013). Instytucja Zarządzająca może zmienić lub wprowadzić dodatkowe limity wartości projektów w ramach poszczególnych konkursów, a także może wprowadzić limity wsparcia w ramach poszczególnych konkursów. Dniem rozpoczęcia kwalifikowalności wydatków jest 1 stycznia 2007 r. W stosunku do projektów objętych zasadami pomocy publicznej termin rozpoczęcia kwalifikowalności powinien być zgodny z obowiązującymi w tym zakresie zasadami. Koszty kwalifikowane W ramach Działania 7.1 Rewitalizacja miast możliwe jest dofinansowanie m.in przedsięwzięcia polegającego na renowacji części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych oraz renowacji i adaptacji na cele mieszkaniowe budynków istniejących, stanowiących własność władz publicznych lub własność podmiotów działających w celach niezarobkowych. Wszystkie miasta, na terenie których mogą być podejmowane działania rewitalizacyjne przedstawia mapa zamieszczona w 53 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Zarządzająca na etapie ogłaszania konkursów może podjąć decyzję o jego obniżeniu lub podwyższeniu. województwa mazowieckiego dofinansowaniem mogą być objęte obiekty, których właściciel, zarządca lub użytkownik, będący osobą prawną sporządził i złożył wojewodzie (od 1.01.2008 r. marszałkowi województwa), właściciel, zarządca lub użytkownik, będący osobą fizyczną odpowiednio wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta Informację o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystania (załącznik nr 1 do Poradnika). Ponadto Wnioskodawca ubiegający się o dofinansowanie (dysponujący obiektem na cele budowlane) zobowiązany jest uzyskać od właściwych organów administracji architektoniczno-budowlanej prawomocne decyzje administracyjne związane z zakresem wykonywanych prac oraz do przedłożenia Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest wykonanej zgodnie ze wzorem zawartym w załączniku nr 3 do Poradnika. Minimalny wkład własny Beneficjenta na poziomie projektu wynosi 0%, przy czym przedstawiony poziom wkładu własnego ma charakter preferencyjny, tj. wkład krajowy w projekcie może pochodzić (nawet w całości) ze środków innych niż środki własne beneficjenta. Ograniczenia w tym zakresie dotyczą: - projektów składanych przez jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki im podległe, w przypadku których wkład pochodzący ze środków własnych lub pożyczek musi wynosić nie mniej niż 5% kosztów całkowitych projektu, - pomocy publicznej na nowe inwestycje, gdzie wysokość wkładu własnego beneficjenta nie może być niższa niż 25% wydatków kwalifikowanych, pochodzących ze środków własnych lub z zewnętrznych źródeł finansowania, w formie pozbawionej wsparcia ze środków publicznych. W przypadku, gdy projekt uzyskuje wsparcie w trybie pomocy publicznej, kwota dofinansowania dla projektu, ustalona zgodnie z właściwym rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego, składa się w 85% ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i w 15% ze środków budżetu państwa. Maksymalna wartość kosztów kwalifikowanych wynosi mniej niż 10 mln zł, natomiast minimalna wartość wynosi 0,5 mln zł. Instytucja Zarządzająca może zmienić lub wprowadzić dodatkowe limity wartości projektów w ramach poszczególnych konkursów, a także może wprowadzić limity wsparcia w ramach poszczególnych konkursów. Dniem rozpoczęcia kwalifikowalności wydatków jest 1 stycznia 2007 r. W stosunku do projektów objętych zasadami pomocy publicznej termin rozpoczęcia kwalifikowalności powinien być zgodny z obowiązującymi w tym zakresie zasadami. Termin i miejsce złożenia wniosku Zgodnie z Harmonogramem naborów wniosków o dofinansowanie konkursy w ramach działania rozpoczną się w następujących terminach: 1. luty 2009 r. 2. marzec 2011 r. Działanie 7.1. Rewitalizacja miast Beneficjenci 1. 2. 3. 4. 5. 6. Prace związane z usuwaniem i unieszkodliwianiem azbestu muszą być wykonywane przez firmę posiadającą stosowne zezwolenia na wytwarzanie, transport i unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest, a wykonawcy zadania powinien zostać wybrany zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Wypłata środków odbywa się w ramach umów cywilnoprawnych, po złożeniu przez Wnioskodawcę faktury oraz protokołu potwierdzającego wykonanie zadania wraz z oświadczeniem wykonawcy o prawidłowym wykonaniu prac oraz o oczyszczeniu terenu z pyłu azbestowego, z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i sanitarnych. Termin i miejsce złożenia wniosku Osoby prawne oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą składać wnioski indywidualne o przyznanie dofinansowania na aktualnie obowiązującym formularzu wniosku. Karta Informacyjna Zadania, wzór wniosku oraz aktualnie obowiązujący wykaz załączników można uzyskać w Biurze Funduszu oraz na stronie internetowej Funduszu. Osoby fizyczne (w tym wspólnoty mieszkaniowe) nieprowadzące działalności gospodarczej składają wnioski o dofinansowanie za pośrednictwem gminy. Wnioski należy składać w Biurze Funduszu w Warszawie. Kompletne wnioski o dofinansowanie będą rozpatrywane według kolejności złożenia do czasu wyczerpania środków wydzielonych w planie finansowym na realizację zadań w ramach priorytetu Ochrona ziemi w danym roku. Beneficjentami w ramach działania 7.1 Rewitalizacja miast mogą być: jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną3, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, Towarzystwa Budownictwa Społecznego. 3 W ramach tej kategorii mieści się również Skarb Państwa reprezentowany przez właściwe jednostki organizacyjne. Dopuszczalnym beneficjentem jest na przykład: Skarb Państwa – Komendant Wojewódzki /Powiatowy/Miejski Policji 52 41 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie I Oddział BOŚ w Warszawie 02-665 Warszawa, Al. Wilanowska 372 tel. (0-22) 336-01-13, faks (0-22) 647-04-47 e-mail: [email protected] II Oddział BOŚ w Warszawie 00-958 Warszawa, Al. Solidarności 104 tel. (0-22) 532-71-00, faks (0-22) 632-52-49 e-mail: [email protected] III Oddział BOŚ w Warszawie 00-950 Warszawa, Al. Jana Pawła II 12 tel. (0-22) 850-87-18, faks (0-22) 850-88-98 e-mail: [email protected] BOŚ I, II i III Oddział w Warszawie współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa mazowieckiego. Umowę zawarto do 31.12.2008 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie są przeznaczone dla: 1. klientów indywidualnych, 2. klientów korporacyjnych, 3. jednostek samorządu terytorialnego. Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania objęte są działania, polegające na usuwaniu (demontażu i transporcie) i unieszkodliwianiu wyrobów zawierających azbest. Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,7 srw, lecz nie mniej niż 3,5%], kwota kredytu: do 70% kosztów zadania (w indywidualnych przypadkach do 90%), okres kredytowania: do 8 lat, okres karencji: do 1 roku licząc od dnia zawarcia umowy kredytowej. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. 42 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 wielorodzinnych budynków mieszkalnych oraz renowacji i adaptacji na cele mieszkaniowe budynków istniejących, stanowiących własność władz publicznych lub własność podmiotów działających w celach niezarobkowych, przez beneficjentów wymienionych w ramach tego działania. Działanie 2.2. Infrastruktura energetyczna Beneficjenci Beneficjentami w ramach działania 2.2 Infrastruktura energetyczna mogą być: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną1, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, szkoły wyższe, zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie ochrony zdrowia, osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki, partnerzy społeczni i gospodarczy, tj.: organizacje pozarządowe, jednostki naukowe, kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, przedsiębiorcy2. Typy projektów W ramach Działania 2.2 Infrastruktura energetyczna możliwe jest dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem wyrobów zawierających azbest tylko jako elementu infrastruktury towarzyszącej w ramach projektu, np. kompleksowej termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej. Forma wsparcia W ramach RPO Województwa Podkarpackiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie zasadniczo w formie refundacji. Przewiduje się także możliwość zaliczkowania w ograniczonym zakresie. Warunki dofinansowania Maksymalny udział środków wspólnotowych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 85%. W uzasadnionych przypadkach Instytucja 1 W ramach tej kategorii mieści się również Skarb Państwa reprezentowany przez właściwe jednostki organizacyjne. Dopuszczalnym beneficjentem jest na przykład: Skarb Państwa – Komendant Wojewódzki/Powiatowy/Miejski Policji 2 Dotyczy wyłącznie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółek akcyjnych utworzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego lub do których jednostka samorządu terytorialnego przystąpiła, realizujących zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych, zgodnie z regulaminem zatwierdzonym przez organ wykonawczy właściwej jednostki samorządu terytorialnego. 51 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Warunki kredytowania 1. 2. 3. 4. oprocentowanie: zmienne [0,68 srw], kwota kredytu: do 90% kosztów zadania, lecz nie więcej niż 170 tys. zł, okres kredytowania: do 8 lat, okres karencji: do 6 miesięcy od daty zakończenia zadania. Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku. Termin i miejsce złożenia wniosku kredytowego Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego Aktualnie obowiązujący wzór wniosku wraz z wykazem niezbędnych załączników można odebrać w Oddziale Banku. Wszelkich informacji na temat kredytu, wniosku i niezbędnych załączników udziela Główny Ekolog Oddziału. Instytucja Zarządzająca RPO Województwa Mazowieckiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Mazowieckiego poprzez Mazowiecką Jednostkę Wdrażania Programów Unijnych Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie ul. Jagiellońska 74, 03-301 Warszawa tel. (022) 295-20-00, faks (022) 295-20-01 www.mazovia.pl e-mail: [email protected] Wnioski można składać w oddziale Banku w dowolnym terminie, najlepiej w momencie planowania inwestycji. Ważne jest to, aby wnioskodawca nie dokonał płatności za zakup i usługi, ponieważ Bank w przypadku kredytów preferencyjnych nie refunduje poniesionych kosztów. Wypłata środków kredytu dokonywana jest bezgotówkowo, na rachunek dostawców i wykonawców, pod przedłożone faktury lub inne dokumenty finansowe. Wnioski rozpatrywane są w Banku, natomiast wnioskowane zadanie jest akceptowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego W RPO Województwa Mazowieckiego istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem azbestu w ramach 2 działań: 1. działanie 4.2 Ochrona powierzchni ziemi, 2. działanie 5.2 Rewitalizacja miast. Działanie 4.2 Ochrona powierzchni ziemi Instytucja Zarządzająca RPO Województwa Podkarpackiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Podkarpackiego poprzez Wydziału Rozwoju Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie ul. Grunwaldzka 15; 35-959 Rzeszów tel. (017) 747-64-66, faks (017) 747-64-27 www.wrota.podkarpackie.pl/pl/rpo e-mail: [email protected] Beneficjenci Beneficjentami w ramach Działania 4.2 Ochrona powierzchni ziemi mogą być: 1. 2. 3. 4. W ramach RPO Województwa Podkarpackiego nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie wyrobów zawierających azbest. W ramach osi priorytetowej 2 Infrastruktura techniczna, w ramach działania 2.2 Infrastruktura energetyczna istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem wyrobów zawierających azbest tylko jako elementu infrastruktury towarzyszącej w ramach projektu, np. kompleksowej termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej. 5. 6. 7. 8. W ramach osi priorytetowej 7 Spójność wewnątrzregionalna, w ramach działania 7.1. Rewitalizacja miast, istnieje możliwość dofinansowania inwestycji związanych z bezpiecznym usuwaniem azbestu tylko jako elementu infrastruktury towarzyszącej w ramach projektu dotyczącego renowacji części wspólnych 50 jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną, podmioty działające w oparciu o zapisy ustawy dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, podmioty wykonujące usługi publiczne na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego, w których większość udziałów lub akcji posiada samorząd, podmioty wybrane w drodze ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych wykonujące usługi publiczne na podstawie obowiązującej umowy zawartej z jednostką samorządu terytorialnego na świadczenie usług z danej dziedziny, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne, jednostki organizacyjne podległe Ministrowi Obrony Narodowej oraz dla których jest on organem założycielskim lub organem nadzorczym, zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie ochrony zdrowia – zakontraktowane z NFZ. 43 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Typy projektów W ramach działania 4.2 Ochrona powierzchni ziemi przewidziane jest wsparcie przedsięwzięć mających na celu kompleksowe oczyszczenie terenu z odpadów zawierających azbest, a także usuwanie azbestu z budynków administracji publicznej wraz z zapewnieniem bezpiecznego unieszkodliwienia odpadów azbestowych oraz budowa składowisk odpadów niebezpiecznych. Forma wsparcia W ramach RPO Województwa Mazowieckiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie zaliczek lub refundacji wydatków. Warunki dofinansowania W ramach działania 4.2 Ochrona powierzchni ziemi wspierane będą przedsięwzięcia zapisane w Wojewódzkim planie gospodarki odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015, obsługujące do 150 tys. mieszkańców, nieobjęte zakresem pomocy Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW). Maksymalny udział środków wspólnotowych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 85%, z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi: 3% - dla jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych, gdy nie występuje pomoc publiczna, 15% - dla pozostałych beneficjentów, gdy nie występuje pomoc publiczna, 40% - w przypadku udzielenia pomocy de minimis. Termin kwalifikowalności wydatków rozpoczął się 1 stycznia 2007 r., a w przypadku występowania pomocy publicznej termin rozpoczęcia kwalifikowalności powinien być zgodny z obowiązującymi w tym zakresie zasadami. W ramach działania 4.2 Ochrona powierzchni ziemi nie określono minimalnej, ani maksymalnej wartości projektu oraz minimalnej i maksymalnej kwoty wsparcia z przedmiotowej dziedziny. Terminy i miejsce złożenia wniosku Projekty, które mogą być przyjęte do wsparcia w ramach Działania 4.2 Ochrona powierzchni ziemi, będą wybierane w trybie konkursowym ze wstępną kwalifikacją projektów (preselekcją), składającą się z dwóch zasadniczych faz: 1. wstępnej kwalifikacji projektów (preselekcji), polegającej na ocenie wniosków sporządzonych w uproszczonej formie kart projektów, z minimalną liczbą załączników, 2. oceny projektów zaproszonych do dalszej części konkursu po fazie wstępnej kwalifikacji projektów, bazującej na pełnej dokumentacji aplikacyjnej. Nabory projektów prowadzone są w formule konkursów zamkniętych. 44 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.9 województwo podkarpackie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i w Rzeszowie ul. Zygmuntowska 9, 35-025 Rzeszów tel. (017) 852-23-44, faks (017) 853-63-61 wew. 102 e-mail: [email protected] www.bip.wfosigw.rzeszow.pl Gospodarki Wodnej Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie nie posiada w swojej ofercie programu dofinansowania usuwania azbestu i odpadów azbestowych w ramach planowej działalności Funduszu. W ramach współpracy z BOŚ Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie oferuje kredyty na zadania z zakresu usuwania i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest. Instrumenty oferowane przez BOŚ we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie Oddział BOŚ w Rzeszowie 35-017 Rzeszów, ul. S.Moniuszki 8 tel. (0-17) 862-57-44, faks (0-17) 862-57-44 e-mail: [email protected] BOŚ Oddział w Rzeszowie współpracuje z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie w zakresie preferencyjnego kredytowania inwestycji, polegających na usuwaniu wyrobów zawierających azbest, realizowanych na terenie województwa podkarpackiego. Umowa jest zawarta do 31.12.2008 r. Podmioty uprawnione Kredyty preferencyjne z dopłatami do oprocentowania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie są przeznaczone dla: 1. osób fizycznych, 2. osób prawnych, 3. wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Przedmiot kredytowania Przedmiotem kredytowania objęte są zadania zakresu usuwania i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest, polegające na demontażu, transporcie i unieszkodliwianiu odpadów azbestowych. 49 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 cementowych wynosi 11 kg. Dotacja do jednego obiektu budowlanego (rozumianego jako obiekt wolnostojący) nie może być wyższa niż 5.000 zł. W ramach działania 4.2 Ochrona powierzchni ziemi w 2008 r. przewidziano 1 konkurs dotyczący wykorzystania alokacji przypadającej w ramach przedmiotowego działania na 2008 r. (8,8 mln €). Wnioski o dofinansowanie realizacji projektu mogą być składane od 28 lipca 2008 r. do 20 października 2008 r. w siedzibie Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych. Instytucja Zarządzająca nie określiła terminów konkursów na lata kolejne. Dotacją mogą być objęte obiekty z których, po wykorzystaniu dotacji, zostanie usunięte całe pokrycie i wszystkie wyroby zawierające azbest. Właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości może złożyć w roku kalendarzowym jeden wniosek o dotację, także w przypadku, gdy podmiot składający wniosek jest właścicielem kilku nieruchomości). Ponadto dotacją objęta jest ilość azbestu wykazana w Informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystania (załącznik nr 1 do Poradnika). Podstawą obliczenia należnej dotacji jest ilość wyrobów zawierających azbest wykazana w Karcie przekazania odpadu (załącznik nr 2 do Poradnika), przekazana do unieszkodliwienia poprzez składowanie. Podstawą wypłaty dotacji jest umowa dotacji oraz faktura VAT wystawiona przez firmę posiadającą stosowne zezwolenie lub decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Wnioskodawca zobowiązany jest do złożenia, przed terminem wypłaty dotacji, w Funduszu oświadczenia wykonawcy o prawidłowym wykonaniu prac oraz o oczyszczeniu terenu z pyłu azbestowego, z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i sanitarnych. Termin i miejsce złożenia wniosku Aktualną wersję wniosku o przyznanie dotacji ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu na zadanie z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest oraz wykaz dokumentów niezbędnych do załączenia do wniosku można otrzymać w oddziale WFOŚiGW w Opolu oraz na stronie internetowej Funduszu. Z wnioskiem o udzielenie dotacji należy wystąpić przed rozpoczęciem prac. Wniosek należy złożyć w siedzibie Funduszu. Dopuszcza się złożenie wniosku o dotację nie później niż 4 miesiące od daty wystawienia faktury. Instrumenty oferowane przez Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Opolskiego Instytucja Zarządzająca RPO dla Województwa Opolskiego na lata 20072013 Zarząd Województwa Opolskiego poprzez Departament Koordynacji Programów Operacyjnych w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Opolskiego w Opolu ul. Ostrówek 5-7, 45-082 Opole tel. (077) 541-65-65, (077) 541-65-66, faks (077) 541-65-67 www.rpo.opolskie.pl/rpo/ e-mail: [email protected] W RPO dla Województwa Opolskiego nie jest przewidziana możliwość dofinansowania projektów, których przedmiotem jest wyłącznie usuwanie wyrobów zawierających azbest. 48 Działanie 5.2 Rewitalizacja miast Beneficjenci 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Beneficjentami w ramach działania 5.2 Rewitalizacja miast mogą być: jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną, spółki z większościowym udziałem jst, instytucje kultury, szkoły wyższe, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, TBS, jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną, organy administracji rządowej, podmioty działające w oparciu o ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. Typy projektów W ramach działania 5.2 Rewitalizacja miast przewidziane jest wsparcie przedsięwzięć, realizowanych w ramach zintegrowanych projektów odnowy obszarów miejskich, w których jako element projektu traktowana jest wymiana elementów zawierających azbest. Forma wsparcia W ramach RPO Województwa Mazowieckiego możliwą formą wsparcia jest pomoc bezzwrotna (dotacja), która beneficjentowi przekazywana będzie w formie zaliczek lub refundacji wydatków. Warunki dofinansowania Projekty realizowane w ramach rewitalizacji miast muszą być zlokalizowane na obszarach problemowych wyznaczonych w Lokalnych Programach Rewitalizacji, które są opracowywane i zatwierdzane przez lokalny samorząd. Maksymalny udział środków wspólnotowych w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 85%, z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej. Minimalny wkład własny Beneficjenta wynosi: 3% - dla jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych, gdy nie występuje pomoc publiczna, 15% - dla pozostałych beneficjentów, gdy nie występuje pomoc publiczna, 40% - w przypadku udzielenia pomocy de minimis. 45 Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 Termin kwalifikowalności wydatków rozpoczął się 1 stycznia 2007 r., a w przypadku występowania pomocy publicznej – termin ten powinien być zgodny z obowiązującymi w tym zakresie zasadami. W ramach działania 5.2 Rewitalizacja miast nie określono minimalnych i maksymalnych wartości projektu, ani wsparcia. Termin i miejsce złożenia wniosku Projekty, które mogą być przyjęte do wsparcia w ramach Działania 5.2 Rewitalizacja miast, będą wybierane w trybie konkursowym ze wstępną kwalifikacją projektów (preselekcją) lub w trybie indywidualnym. Nabory projektów prowadzone są w formule konkursów zamkniętych. Zgodnie z harmonogramem udostępnionym na stronie internetowej www.mazovia.pl w ramach działania 5.2 Rewitalizacja miast w 2008 r. przewidziano 1 konkurs (w terminie 1 października 2008 r. – 3 listopada 2008 r.). Jest to konkurs dotyczący wykorzystania alokacji przypadającej w ramach przedmiotowego działania na 2008 r. (33,6 mln €). Finansowanie usuwania azbestu ze środków krajowych i unijnych w latach 2008-2013 3.8 województwo opolskie Instrumenty oferowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu ul. Krakowska 53, 45-018 Opole tel. (077) 45-37-611, faks (077) 45-37-611 wew. 119 e-mail: [email protected] www.wfosigw.opole.pl W ramach działania 3.7. Gospodarka odpadami przewidziano m.in. wspieranie działań związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Beneficjenci Beneficjentami wsparcia w ramach dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu mogą być: 1. osoby fizyczne, 2. osoby prawne. Koszty kwalifikowane W ramach zadań związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest dofinansowywane są koszty demontażu pokrycia lub wyrobów zawierających azbest, koszty transportu odpadów niebezpiecznych z miejsca rozbiórki do miejsca unieszkodliwienia poprzez składowanie oraz koszty unieszkodliwienia poprzez składowania odpadów niebezpiecznych na składowisku poniesione po 01.01.2008 r. Forma wsparcia Fundusz oferuje wsparcie dofinansowania usuwania wyrobów zawierających azbest w formie dotacji. Dotacja może być udzielona na zadania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest bez względu na formę prawną wnioskodawcy. Dotacją mogą być objęte obiekty, dla których właściciel, zarządca lub użytkownik, będący osobą prawną sporządził i złożył wojewodzie (od 1.01.2008 r. marszałkowi województwa), a właściciel, zarządca lub użytkownik, będący osobą fizyczną - wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta Informację o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystania według wzoru z załącznika nr 1 do Poradnika. Warunki dofinansowania Zadania z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest są dofinansowywane pod warunkiem prowadzenia prac zgodnie z wymogami prawa, tj. przez firmę posiadającą pozwolenie na wytwarzanie i gospodarowanie odpadami zawierającymi azbest. Dotacja może wynosić do 60% kosztów kwalifikowanych netto, jednak nie więcej niż 1.000 zł/Mg usuniętych odpadów azbestowych. Dla oszacowania wysokości dotacji przyjmowane jest, że średnia masa 1 m2 płyt azbestowo- 46 47