Pobierz
Transkrypt
Pobierz
RM-111-10-15 U C H WA Ł A N R 1 7 / 2 0 1 5 RADY MINISTRÓW z dnia 3 lutego 2015 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Udział Polski w Programie na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) oraz w instrumentach finansowych programów UE wspierających konkurencyjność przedsiębiorstw, w latach 2015–2021” Na podstawie art. 136 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.1) Rada Ministrów uchwala, co następuje: § 1. Ustanawia się program wieloletni pod nazwą „Udział Polski w Programie na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) oraz w instrumentach finansowych programów UE wspierających konkurencyjność przedsiębiorstw, w latach 2015–2021”, zwany dalej „Programem”, stanowiący załącznik do uchwały. § 2. Okres realizacji Programu ustala się na lata 2015–2021. § 3. 1. Program realizuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. 2. Nadzór nad realizacją Programu sprawuje minister właściwy do spraw gospodarki. § 4. Łączne wydatki z budżetu państwa na realizację Programu wyniosą 70 245 000 zł. § 5. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, z mocą od dnia 1 stycznia 2015 r. PREZES RADY MINISTRÓW Digitally signed by Mariusz Skowroński Date: 2015.03.02 15:33:10 CET 1 EWA KOPACZ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 938 i 1646 oraz z 2014 r. poz. 379, 911, 1146, 1626 i 1877. Załącznik do uchwały nr 17/2015 Rady Ministrów z dnia 3 lutego 2015 r. Program wieloletni pn. „Udział Polski w Programie na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) oraz w instrumentach finansowych programów UE wspierających konkurencyjność przedsiębiorstw, w latach 2015–2021” 1. Wprowadzenie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1287/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) (2014–2020) i uchylające decyzję nr 1639/2006/WE (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 33) dało postawę do funkcjonowania sieci Enterprise Europe Network w latach 2015–2021 oraz uruchomienia nowych instrumentów finansowych gwarancyjnych i kapitałowych dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Jednocześnie na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiającego „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) oraz uchylającego decyzję nr 1982/2006/WE (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 104) dano znaczące możliwości finansowania i rozwoju MŚP oraz zaoferowano instrumenty finansowe komplementarne do instrumentów programu COSME. Ponadto na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1295/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiającego program „Kreatywna Europa” (2014–2020) i uchylającego decyzje nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 221) przyjęto program służący wspieraniu europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego, w ramach którego przewiduje się nowy instrument finansowy dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz organizacji działających w tych dwóch sektorach. Natomiast na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1296/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie programu Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych („EaSI”) i zmieniającego decyzję nr 283/2010/UE ustanawiającą Europejski instrument mikrofinansowy na rzecz zatrudnienia i włączenia społecznego Progress (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 238) uruchomiono program mający na celu m.in. ułatwianie dostępu do finansowania osobom w trudnej sytuacji skłonnym założyć lub rozwijać własne mikroprzedsiębiorstwo, mikroprzedsiębiorstwom, zarówno w fazie rozruchu, jak i rozwoju, a także przedsiębiorstwom społecznym. Budżet programu COSME, podobnie jak pozostałych ww. programów ramowych Unii Europejskiej (UE), nie jest podzielony na poszczególne kraje i jedynie od aktywności polskich instytucji oraz przedsiębiorstw zależy, jaka część budżetu danego programu zostanie wykorzystana przez beneficjentów z Polski, do których w pierwszej kolejności zaliczają się mali i średni przedsiębiorcy, a także osoby wykonujące wolne zawody, zamierzające rozpocząć działalność gospodarczą oraz, w mniejszym zakresie, organizacje otoczenia biznesu. Ponieważ powyższe programy unijne oraz oferowane w ich ramach instrumenty, w tym instrumenty finansowe, mogą stanowić istotne źródło rozwoju polskich przedsiębiorstw, jak również stanowić uzupełnienie wsparcia oferowanego w ramach programów krajowych i regionalnych, niezbędne jest zapewnienie szerokiej promocji tych programów i ich instrumentów wśród przedsiębiorców oraz zachęcanie do ich wykorzystywania. Niezbędne jest również kontynuowanie promowania dostępnych dla przedsiębiorców instrumentów finansowych, które zostały uruchomione w ramach programów unijnych obowiązujących w poprzedniej perspektywie finansowej. Nadal dostępne jest dla przedsiębiorców (do 2017 r. lub do wyczerpania środków) preferencyjne finansowanie zwrotne w ramach Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP), 7. Programu ramowego UE w dziedzinie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji oraz programu Europejskiego Instrumentu Mikrofinansowego Progress, oferowane przez wybrane instytucje finansowe – pośredników tych instrumentów w Polsce1). Dlatego też opracowany został niniejszy program wieloletni, który stanowi program rozwoju w rozumieniu art. 15 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2014 r. poz. 1649). 1) Do końca października 2014 r. z instrumentów gwarancyjnych programu CIP skorzystało ponad 8 tys. MŚP. W ich wdrażanie zaangażowało się 8 polskich pośredników finansowych (cztery banki, dwa fundusze leasingowe i dwa fundusze poręczeniowe). Ponadto 5 polskich instytucji finansowych (trzy banki, jedna spółka leasingowa i jeden fundusz mikropożyczkowy) zajęło się wdrażaniem instrumentów zwrotnych: 7. Programu Ramowego (komponent RSI) oraz Europejskiego Instrumentu Mikrofinansowego Progress. Informacje na temat aktualnych pośredników finansowych programów unijnych są dostępne na stronie KPK: www.instrumentyfinansoweue.gov.pl. 2 2. Diagnoza Szczegółowa diagnoza sytuacji polskiej gospodarki oraz sektora przedsiębiorstw została zawarta w przyjętej przez Rząd w dniu 15 stycznia 2013 r. opracowanej w Ministerstwie Gospodarki Strategii Innowacyjności i Efektywności Gospodarki – „Dynamiczna Polska 2020” (SIEG). Również Program Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 r. (PRP), przyjęty przez Rząd w dniu 8 kwietnia 2014 r., stanowiący program wykonawczy do ww. Strategii, zawiera diagnozę innowacyjności przedsiębiorstw oraz analizę istniejącego systemu wsparcia. Ww. dokumenty, a także wyniki ostatnich badań sektora małych i średnich przedsiębiorstw2), wyraźnie wskazują na kluczową rolę sektora przedsiębiorstw w rozwoju polskiej gospodarki. Pod względem liczby przedsiębiorstw, która wynosi ok. 1,8 mln firm, Polska jest szóstą gospodarką Unii Europejskiej (UE). Mikro-, małe i średnie firmy w Polsce, podobnie jak w UE, stanowią przeważającą większość działających przedsiębiorstw (99,8%). Jednakże sektor MŚP w Polsce jest w większym stopniu zdominowany przez mikroprzedsiębiorstwa, których udział w całkowitej liczbie firm wynosi 95,9% (w UE – 92,5%). Udział małych firm w Polsce (3,1%) jest o połowę mniejszy od średniej dla UE (6,2%), natomiast udział podmiotów średniej wielkości jest zbliżony do średniej unijnej (0,9% – Polska, 1,0% – UE). W podmiotach sektora MŚP pracowało w 2011 r. ok. 70% ogółu pracujących. Sektor MŚP zatrudniał 60,5% ogółu zatrudnionych w przedsiębiorstwach. Ponad 2,4 mln osób stanowiły osoby pracujące na własny rachunek. Polskie przedsiębiorstwa zatrudniały przeciętnie 4,5 osoby, co plasowało je na 18. miejscu wśród 27 krajów europejskich, dla których przeciętna wynosiła 5,3. W 2011 r. działalność inwestycyjną prowadziło 17,2% polskich przedsiębiorstw. Wartość nakładów inwestycyjnych MŚP w 2011 r. wyniosła 80,8 mld zł, a firm dużych – 80,4 mld zł. Ww. badania wskazują, że polskie przedsiębiorstwa charakteryzują się wyraźnie niższym poziomem rozwoju w porównaniu do innych krajów Europy. Świadczą o tym: relatywnie niski poziom liczby pracujących i zatrudnionych, niski poziom produktywności wyrażony wartością dodaną brutto na jednego pracującego lub jedno przedsiębiorstwo, 2) skala działalności według średnich obrotów, Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2011–2012, PARP, Warszawa 2013 r. 3 ograniczona obecność na rynkach zagranicznych. Wyniki ostatniego badania Innovation Union Scoreboard 20143) pokazują, że Polska należy do krajów o umiarkowanej innowacyjności i wyprzedza jedynie Rumunię, Łotwę i Bułgarię. W stosunku do poprzedniego badania Polska osiągnęła niewielki postęp, przesuwając się z grupy „skromnych innowatorów” i wracając do grupy „umiarkowanych innowatorów”, w której znajdowała się w poprzednich latach. Najlepszy system innowacji posiada Szwecja, na kolejnych miejscach znalazły się: Dania, Niemcy i Finlandia. Państwa te są najlepsze we wszystkich wymiarach: od nakładów na badania i innowacje, poprzez działania przedsiębiorstw na rzecz innowacji, po wyniki w zakresie innowacji i skutki ekonomiczne. Większość wskaźników dla Polski składających się na wskaźnik sumaryczny znajduje się poniżej średniej unijnej. Najmocniejszą stroną Polski są wydatki innowacyjne poza B+R oraz liczba młodzieży posiadającej wykształcenie średnie. Z ostatniego badania wynika, że nastąpiły znaczne spadki wskaźnika dotyczącego innowacyjnych przedsiębiorstw sektora MŚP współpracujących z innymi podmiotami oraz wskaźnika innowacyjności własnej MŚP. Polskie przedsiębiorstwa są nie tylko mało innowacyjne, ale także w znikomym stopniu uczestniczą w programach ramowych UE. W latach 2007–2013 realizowany był 7. Program ramowy UE w dziedzinie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji. Jak pokazują wyniki analizy dotyczącej udziału w tym programie4), Polska znalazła się na drugiej pozycji pod względem uczestnictwa jednostek naukowych (instytuty badawcze, uczelnie), a jednocześnie na 26 pozycji, biorąc pod uwagę uczestnictwo przemysłu. Niskie zainteresowanie polskiego przemysłu podejmowaniem badań i współpracą europejską w zakresie rozwoju technologii pozostaje najważniejszym problemem oraz wyzwaniem dla zwiększenia udziału Polski w realizowanym obecnie programie Horyzont 2020. Również pierwszy konkurs przeprowadzony przez Komisję Europejską w ramach działania pod nazwą „Instrument dla Małych i Średnich Przedsiębiorców” programu Horyzont 2020 wskazał, że polscy mali i średni przedsiębiorcy mają problem ze skutecznym aplikowaniem o środki finansowe w ramach programów ramowych5). 3) 4) 5) H. Hollanders, N. Es-Sadki, Innovation Union Scoreboard 2014, EC 2014 oraz Tablica wyników Unii badań i innowacji z 2014 r. Streszczenie. Wersja PL. KE, DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu. A. Siemaszko, A. J. Galik „Analiza udziału Polski w 7. Programie Ramowym UE”, Warszawa, maj 2014 r. W pierwszym konkursie organizowanym dla firm zainteresowanych udziałem w I fazie tego Instrumentu wśród 155 beneficjentów znalazł się tylko jeden przedsiębiorca z Polski. W konkursie dla przedsiębiorców zainteresowanych II fazą tego Instrumentu na 580 wniosków złożonych do Komisji Europejskiej znalazło się jedynie 11 wniosków z Polski (dla porównania 69 z Hiszpanii, 70 z Włoch i 20 z Węgier). Więcej informacji na ten temat na stronie http://ec.europa.eu/easme/en/horizons-2020-sme-instrument. 4 Podstawowymi problemami z punktu widzenia rozwoju firm w Polsce są6): dostęp do zasobów, w szczególności środków finansowych, dostęp do odpowiednich zasobów kadrowych i wyposażenia technologicznego, które są szczególnie istotne dla stymulowania potencjału ekonomicznego polskich przedsiębiorstw. Jak wskazują wyniki badań MŚP7), w 2011 r., podobnie jak w latach poprzednich, dominującym źródłem finansowania inwestycji MŚP w Polsce były środki własne – 63,4%. Na drugim miejscu znalazły się środki pochodzące z kredytów i pożyczek krajowych – 17,5%, a na trzecim – środki pochodzące z zagranicy – 9%. Znacznie mniejsze znaczenie miały pozostałe źródła, takie jak środki budżetowe – 3,6%. Im większe przedsiębiorstwo, tym zaangażowanie środków własnych w finansowanie inwestycji jest większe. Przedsiębiorcy angażują w rozwój zewnętrzne źródła finansowania, w sytuacji gdy kapitał własny staje się niewystarczający. Najpopularniejszym zewnętrznym źródłem finansowania małych i średnich przedsiębiorstw są kredyty i pożyczki. Zdecydowanie najrzadziej wykorzystywane jest zewnętrzne finansowanie kapitałowe. Raport poświęcony analizie luki finansowej w polskich przedsiębiorstwach8) zwraca uwagę na bardzo dużą wrażliwość małych i średnich przedsiębiorstw na problem niedostępności finansowania, w szczególności w pierwszych latach działalności. Przedsiębiorstwa te mają krótką historię kredytową, mogą zaoferować niewielkie zabezpieczenie, ich przeżywalność jest niska, a dodatkowym czynnikiem ryzyka jest brak profesjonalnej kadry menedżerskiej. Ponadto, jak wynika z ww. raportu oraz innych poświęconych tej tematyce 9), najczęstszymi powodami nieubiegania się o finansowanie zewnętrzne są: obawa przed zadłużaniem się, uznawanie procedur bankowych za zbyt skomplikowane, brak możliwości skorzystania z finansowania (np. ze względu na brak zdolności kredytowej, brak odpowiednich zabezpieczeń) oraz brak wiary w możliwość spłaty zadłużenia. Przedsiębiorcy również bardzo często nie widzą w swoich firmach potrzeb inwestycyjnych. Istotną barierą w wykorzystaniu finansowania zewnętrznego jest również niewielka wiedza przedsiębiorstw na temat instrumentów zwrotnych oraz mechanizmów ich funkcjonowania, a także niedostateczna informacja na ten temat. 6) 7) 8) 9) Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2011–2012, PARP, Warszawa 2013 r. Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach 2011–2012, PARP, Warszawa 2013 r. Raport końcowy „Ocena luki finansowej w zakresie dostępu polskich przedsiębiorstw do finansowania zewnętrznego. Wnioski i rekomendacje dla procesu programowania polityki spójności w okresie 2014–2020”, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa, czerwiec 2013 r. Badanie pt. „Ocena realizacji instrumentów inżynierii finansowej w ramach NSRO 2007–2013. Raport końcowy”, Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o., Warszawa, marzec 2013 r., „Raport o sytuacji mikro- i małych firm w roku 2013”, Bank Pekao S.A., Warszawa, styczeń 2014 r. 5 Na niedostateczną wiedzę przedsiębiorców na temat instrumentów finansowych programów ramowych UE wskazują również badania ankietowe przeprowadzone przez Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów UE10). Badania zostały przeprowadzone w latach 2011–2014 na grupie ponad 3400 przedsiębiorców. Prawie 97% respondentów oceniło swoją wiedzę na temat instrumentów finansowych programów ramowych jako niewystarczającą, zaś 72% wskazało na potrzebę uzyskania szerszej informacji na ten temat. Jednocześnie 93% przedsiębiorców oświadczyło, że nigdy wcześniej nie korzystało z instrumentów finansowych programów UE, a 78% wskazało, że nie posiada wiedzy o narodowych pośrednikach finansowych i ich ofercie. Dodatkowe badanie przeprowadzone w 2013 r. wśród 2000 przedsiębiorców z całego kraju potwierdziło potrzebę istnienia punktu informacyjno-doradczego zapewniającego w jednym miejscu kompleksowe informacje o wszystkich instrumentach finansowych programów UE (tzw. centrum kompetencyjnego). Na taką potrzebę wskazało 94% przedsiębiorców spośród 700 firm, respondentów tego badania. 3. Cel główny Programu wieloletniego i cele szczegółowe Celem głównym Programu wieloletniego jest zapewnienie udziału polskich podmiotów w Programie na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) oraz wykorzystanie dla poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw instrumentów finansowych oferowanych w ramach programów unijnych. Cele szczegółowe to: 1) zapewnienie przedsiębiorcom dostępu do zintegrowanych usług oferowanych przez Enterprise Europe Network, w tym z zakresu innowacyjności i internacjonalizacji, 2) poprawa dostępu MŚP do finansowania zewnętrznego oraz zwiększenie wykorzystywania przez polskie instytucje finansowe oraz przez przedsiębiorców unijnych instrumentów finansowych. Realizacja Programu będzie przyczyniać się do realizacji celów i priorytetów określonych w „Strategii Rozwoju Kraju 2020” oraz w „Strategii Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska 2020””. Ze względu na przewidywany horyzont realizacji projektów w ramach programów COSME, Horyzont 2020 (w tym w szczególności dotyczący działalności sieci Enterprise Europe Network), realizacja programu wieloletniego wykracza poza okresy obowiązywania ww. dokumentów. 10) Źródło: KPK ds. Instrumentów Finansowych Programów UE, październik 2014 r. 6 Realizacja Programu wieloletniego, dotyczącego wykorzystywania dla rozwoju przedsiębiorstw programów unijnych, przyczyniać się będzie również do realizacji Strategii „Europa 2020” – Strategii na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Strategia „Europa 2020” – opublikowana dnia 3 marca 2010 r. w Komunikacie Komisji „Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu”. Strategia podkreśla potrzebę wspólnego działania państw członkowskich na rzecz wychodzenia z kryzysu oraz wdrażania reform umożliwiających stawienie czoła wyzwaniom związanym z globalizacją, starzeniem się społeczeństw oraz rosnącą potrzebą racjonalnego wykorzystywania zasobów. Założeniem Strategii jest sprawienie, aby Unia Europejska stała się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną oraz opartą na wiedzy gospodarką na świecie. W celu osiągnięcia powyższych założeń zaproponowano trzy wzajemnie ze sobą powiązane priorytety: rozwój inteligentny (ang. smart growth), czyli rozwój gospodarki oparty na wiedzy i innowacjach, rozwój zrównoważony (ang. sustainable growth), czyli wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej, rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (ang. inclusive growth), czyli wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. Strategia określiła siedem inicjatyw przewodnich, z których cztery koncentrują się w szczególności na poprawie warunków ramowych i otoczenia biznesowego dla MŚP. Strategia Rozwoju Kraju 2020 – przyjęta uchwałą Rady Ministrów w dniu 25 września 2012 r. Jednym z celów zdefiniowanych w Strategii dla obszaru strategicznego „Konkurencyjna gospodarka” jest zwiększenie innowacyjności gospodarki. Strategia zakłada, że tworzone będą warunki do wprowadzania innowacji w przedsiębiorstwach i budowania w ten sposób silnej pozycji konkurencyjnej – na rynkach polskim, europejskim i globalnym. Wśród działań, które zostaną podjęte, wymienia się m.in. wspieranie rozwoju instrumentów finansowania, oparcie ich na modelu rynkowym, z dominującą rolą mechanizmów kredytowych i funduszy Venture Capital. Podejmowane mają być również inicjatywy na rzecz zaangażowania kapitału zagranicznego. Strategia przewiduje ponadto wzmocnienie i rozwój instytucji otoczenia biznesu wspierających 7 innowacyjność oraz ułatwienie dostępu do oferowanych przez nie usług. Przedmiotowy program wpisuje się także w kierunek interwencji II.2.2 Wzrost udziału przemysłów i usług średnio i wysoko zaawansowanych technologicznie, który dotyczy m.in. rozwoju instytucji otoczenia biznesu, w tym tych udzielających wsparcia finansowego. Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska 2020” (SIEG) – przyjęta przez Rząd w dniu 15 stycznia 2013 r. SIEG określiła kierunki działań, jakie powinny zostać podjęte, aby polska gospodarka, w perspektywie do 2020 r., stała się innowacyjna i efektywna zasobowo. Jednym z takich kierunków jest ułatwianie przedsiębiorstwom dostępu do kapitału we wszystkich fazach ich rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem kapitału wysokiego ryzyka i sektora MŚP. SIEG wskazuje na potrzebę rozwoju wszystkich form finansowania zewnętrznego: systemu pożyczkowego, poręczeniowego, gwarancyjnego, systemu mikrofinansowania, systemu finansowania podwyższonego ryzyka, a także prowadzenia działań informacyjnych i szkoleniowych zachęcających przedsiębiorstwa do korzystania z instrumentów finansowych. Kolejnym kierunkiem działań jest wspieranie procesu umiędzynarodowienia innowacyjnych przedsiębiorstw poprzez m.in. wsparcie ośrodków innowacji w zakresie świadczenia usług internacjonalizacji biznesu. Program Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 r. (PRP) stanowiący program wykonawczy do Strategii Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska 2020” – przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 8 kwietnia 2014 r. W programie tym znalazła się zapowiedź podjęcia działań na rzecz zwiększenia udziału podmiotów z Polski w programach ramowych UE. 4. Priorytety oraz kierunki interwencji Realizacja Programu obejmie dwie główne grupy zadań: 1. Zapewnienie finansowania wkładu własnego polskich konsorcjów wchodzących w skład sieci Enterprise Europe Network wybranych przez Komisję Europejską w drodze konkursu o sygnaturze COS-WP2014-2-01. 2. Sfinansowanie działalności Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów Unii Europejskiej. Ponadto w Programie przewidziano środki finansowe przeznaczone na sfinansowanie dodatkowych działań związanych z realizacją programu wieloletniego oraz udziałem w inicjatywach podejmowanych w ramach programu COSME. 8 Ad 1. Sieć Enterprise Europe Network działa od dnia 1 stycznia 2008 r. Została powołana w ramach Programu Ramowego na rzecz Konkurencyjności i Innowacji (CIP) i łączy w sobie dorobek i zalety dwóch poprzednio działających na rzecz sektora MŚP sieci: Euro Info Centres i Innovation Relay Centres. Sieć oferuje małym i średnim przedsiębiorstwom kompleksowe usługi, które mają pomóc im w pełni rozwinąć potencjał i zdolności innowacyjne. Sieć Enterprise Europe Network jest także pośrednikiem umożliwiającym instytucjom Unii Europejskiej pełniejszą orientację w potrzebach małych i średnich przedsiębiorstw. Ośrodki sieci są afiliowane przy rozmaitych organizacjach wspierających rozwój gospodarczy, takich jak: izby przemysłowo-handlowe, agencje rozwoju regionalnego, centra wspierania przedsiębiorczości itp. Działają one na zasadzie non-profit. Finansowanie działalności ośrodków sieci pochodzi ze środków unijnych oraz środków krajowych. Obecnie działa blisko 600 ośrodków sieci Enterprise Europe Network w Europie, na Bliskim Wschodzie, w Azji i w Ameryce. Sieć świadczy usługi wsparcia dla przedsiębiorstw za pośrednictwem punktów kontaktowych zlokalizowanych w ponad 50 krajach (EU28, państwa kandydujące: Turcja, była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Islandia, Czarnogóra, Serbia, inne państwa: Norwegia, Albania, Armenia, Bośnia i Hercegowina, Brazylia, Chile, Chiny, Egipt, Izrael, Japonia, Korea Płd., Meksyk, Mołdawia, Rosja, Syria, Szwajcaria, Tunezja, Ukraina, USA, Indie, Kanada, Maroko). W Polsce w latach 2008–2014 działało 30 ośrodków sieci zgrupowanych w 4 konsorcjach11). Enterprise Europe Network to więcej niż pojedyncze ośrodki rozmieszczone w różnych krajach i regionach. Wyjątkowa wartość i możliwości sieci Enterprise Europe Network wypływają ze ścisłej współpracy ośrodków. Wszystkie biura mogą komunikować się ze sobą, co zapewnia szybkie przekazywanie i uzyskiwanie dokładnych informacji, a także mają dostęp do wspólnych baz zawierających profile firm szukających partnerów zagranicznych. Działalność ośrodków sieci opiera się na zasadzie „zawsze właściwych drzwi”, co w praktyce oznacza nieodsyłanie petenta. Wszystkie MŚP otrzymują informacje i dostęp do zindywidualizowanych usług, dostosowanych do ich potrzeb. W latach 2008–201412) polska sieć Enterprise Europe Network osiągnęła znaczące rezultaty w swojej działalności. Przykładowo: 11) 12) 56 090 osób wzięło udział w szkoleniach i seminariach organizowanych przez sieć, 59 802 osoby skorzystały ze szkoleń organizowanych drogą elektroniczną, Szczegółowe informacje przedstawiono w załączniku nr 1. Dane dotyczące 2014 roku obejmują okres pierwszych trzech kwartałów. 9 12 762 przedsiębiorców uzyskało wsparcie z zakresu internacjonalizacji i innowacji, 4645 przedsiębiorców uczestniczyło w gospodarczych organizowanych przez sieć, na 29 269 pytań nadesłanych przez przedsiębiorców udzielono odpowiedzi, 1 138 654 użytkowników skorzystało z polskiej strony internetowej sieci Enterprise Europe Network (www.een.org.pl). spotkaniach brokerskich i misjach Sieć Enterprise Europe Network uczestniczy w wielu inicjatywach i przedsięwzięciach organizowanych i współorganizowanych przez Komisję Europejską. Do najważniejszych można zaliczyć: Misje dla Wzrostu (Missions for Growth), Tydzień MŚP (SME Week) oraz kampanie tematyczne. Sieć współpracuje z agencjami Komisji Europejskiej, takimi jak Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (Office for Harmonization in the Internal Market – OHIM) i Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (European Agency for Safety and Health at Work EU-OSHA). Ośrodki sieci współpracują również z organami polskiej administracji na szczeblu krajowym oraz regionalnym, a także regionalnymi i lokalnymi organizacjami otoczenia biznesu. Działalność ośrodków Enterprise Europe Network jest na bieżąco monitorowana i dobrze oceniana przez Agencję Wykonawczą do spraw Małych i Średnich Przedsiębiorstw (dawniej Europejską Agencję do spraw Konkurencyjności i Innowacji) oraz Komisję Europejską. Działalność sieci jest również bardzo dobrze oceniana przez jej klientów13). Wszystkie rodzaje świadczonych przez sieć usług otrzymały ponad 80% ocen dobrych i bardzo dobrych. Polskie ośrodki w ocenach wypadły jeszcze lepiej, uzyskując ponad 90% ocen dobrych i bardzo dobrych dla pięciu kategorii usług. W całym badaniu wzięło udział ok. 85 tys. klientów sieci (w tym ok. 3,3 tys. klientów polskich ośrodków). 13) Client Satisfaction Survey. Report 2013 – przygotowany przez KE. 10 Poniższa tabela pokazuje wyniki oceny dla całej sieci oraz dla polskich ośrodków. Lp. Cała sieć Enterprise Europe Network Rodzaj usługi Polskie ośrodki sieci Ocena b. dobra i dobra (%) 1 wydarzenia (konferencje, seminaria, 2 3 4 5 6 warsztaty, szkolenia itp.) usługi partnerskie (misje, spotkania brokerskie itp.) specjalistyczne usługi doradcze (usługi w obszarze umiędzynarodowienia i innowacyjności itp.) usługi informacyjne ogólne (odpowiedzi na pytania itp.) usługi subskrybowane (informacje na temat zamówień, dotyczące legislacji unijnej itp.) publikacje (strony internetowe, newslettery, opracowania itp.) 87,8 94,0 80,9 92,0 86,4 96,0 87,7 99,0 81,5 93,0 80,5 88,0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Client Satisfaction Survey. Report 2013. Od 2015 r. finansowanie działalności Enterprise Europe Network zostało zapewnione w ramach programu COSME. Program COSME to kolejny program unijny mający na celu zwiększenie konkurencyjności i trwałości przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich. Szczegółowe cele programu COSME to: poprawa dostępu MŚP do finansowania w formie instrumentów kapitałowych i dłużnych, poprawa dostępu do rynków, w szczególności unijnych, ale również na poziomie globalnym, poprawa ramowych warunków konkurencyjności i trwałości przedsiębiorstw unijnych, w szczególności MŚP, w tym w sektorze turystyki, krzewienie przedsiębiorczości i kultury przedsiębiorczości. Program COSME stanowi w znacznym stopniu kontynuację Programu na rzecz przedsiębiorczości i innowacji realizowanego w latach 2007–2013 w ramach Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP). Główne elementy programu COSME to instrumenty finansowe ułatwiające przedsiębiorcom dostęp do finansowania (co najmniej 60% środków zostanie przeznaczonych na ten cel) oraz działalność sieci Enterprise Europe Network świadczącej zintegrowane usługi na rzecz 11 przedsiębiorców. Realizowane będą również działania służące poprawie ramowych warunków dla konkurencyjności przedsiębiorstw oraz służące promocji przedsiębiorczości. Zgodnie z art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 1287/2013, działania prowadzone w ramach sieci Enterprise Europe Network będą obejmować: świadczenie usług informacyjnych i doradczych w zakresie unijnych inicjatyw i prawa; zapewnianie wsparcia dla podnoszenia umiejętności zarządczych w celu zwiększania konkurencyjności MŚP; wsparcie mające na celu zwiększenie wiedzy finansowej MŚP, w tym usługi informacyjne i doradcze w zakresie możliwości finansowania, dostępu do finansowania oraz powiązanych systemów coachingu i wsparcia mentorskiego; działania mające na celu zwiększenie dostępu MŚP do wiedzy z zakresu efektywności energetycznej, klimatu i środowiska naturalnego, a także promowanie unijnych programów i instrumentów finansowych (w tym programu „Horyzont 2020” we współpracy z krajowymi punktami kontaktowymi i funduszami strukturalnymi), ułatwianie transgranicznej współpracy biznesowej, transferu badań i rozwoju, technologii i wiedzy oraz tworzenia partnerstw w zakresie technologii i innowacji, zapewnienie kanału komunikacji między MŚP a KE. Działalność sieci będzie przyczyniać się do poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej i promowania kultury przedsiębiorczości. Korzystanie z usług sieci daje MŚP możliwość dostosowania swoich produktów i usług do wymogów Wspólnego Rynku. Umożliwia także nawiązanie współpracy z przedsiębiorstwami z UE i spoza obszaru Wspólnego Rynku. Dodatkowo sieć wspiera udział MŚP w programach ramowych oraz w konsultacjach prowadzonych na szczeblu KE. Ośrodki Enterprise Europe Network będą także uczestniczyć w realizacji usług finansowanych w ramach programu Horyzont 2020 w zakresie: 14) wsparcia doradczego dla firm, które uzyskały dofinansowanie w ramach Instrumentu MŚP (SME Instrument14)) podczas realizacji projektu, Instrument MŚP adresowany jest do firm innowacyjnych zainteresowanych wprowadzeniem na rynek nowego produktu, procesu lub usługi i oferuje wsparcie podczas całego procesu tworzenia innowacji. Faza I (trwająca do 6 miesięcy) dotyczy opracowania studium wykonalności projektu. W ramach tej fazy finansowanie jest udzielane w formie ryczałtu do wysokości 50 000 euro. W fazie II (trwającej od 12 do 24 miesięcy) nacisk jest położony na dopracowanie rozwijanego rozwiązania poprzez działania takie jak: demonstracja, testowanie, prototypowanie, pilotowanie, zmiana skali, wzornictwo, powielanie rynkowe oraz wszelkie działania mające na celu doprowadzenie innowacyjnego projektu (produktu, procesu, usługi itp.) do stanu gotowości do wprowadzenia na rynek. W tej fazie można otrzymać wsparcie w wysokości do 2,5 mln euro. III faza to pomoc w komercjalizacji projektu, ale nie ma w tej fazie bezpośredniego dofinansowania. MŚP mogą skorzystać z dostępnych unijnych instrumentów zwrotnych. Podczas I i II fazy beneficjenci Instrumentu MŚP będą mogli skorzystać z usług coachingu oferowanych za pośrednictwem Enterprise Europe Network. W fazie III przedsiębiorcy mogą korzystać z całego wachlarza usług oferowanych przez Enterprise Europe Network. 12 usług doradczych mających na celu zwiększenie zdolności zarządzania innowacjami w MŚP. Na realizację programu COSME przewiduje się środki w wysokości ok. 2,3 mld euro. Budżet programu COSME nie jest podzielony na poszczególne kraje. O środki te konkurować będą projekty składane przez podmioty ze wszystkich krajów uczestniczących w programie w odpowiedzi na konkursy ogłaszane przez KE (lub przetargi). Wszystkie projekty będą oceniane na podstawie jednakowych dla wszystkich wnioskodawców kryteriów określonych dla poszczególnych konkursów. W dniu 22 stycznia 2014 r. KE ogłosiła pierwszy konkurs w ramach programu COSME. Dotyczył on działalności sieci Enterprise Europe Network w latach 2015–2020. Wnioski można było składać do dnia 3 czerwca 2014 r. Polskie konsorcja działające w sieci w latach 2008–2014 złożyły wnioski w odpowiedzi na ten konkurs. Wsparcie KE dla ośrodków sieci wyniesie maksymalnie 60% kosztów kwalifikowanych. Ośrodki muszą wykazać, że będą miały zapewnione pozostałe 40% środków. KE, po dokonaniu oceny złożonych wniosków, podpisze z wybranymi wnioskodawcami umowy ramowe partnerstwa (Framework Partnership Agreement (FPA)), które mają obejmować okres 6 lat z zastrzeżeniem możliwości objęcia wsparciem również działalności sieci w 2021 r. Następnie KE zawrze umowy dotacji (Specific Grant Agreement (SGA)) na pierwszy dwuletni okres działalności sieci, tj. na lata 2015 i 2016. Kolejne umowy dotacji zostaną zawarte na lata 2017 i 2018, natomiast ostatnie umowy planowane są na okres 2019–2021. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, w imieniu wszystkich ośrodków Enterprise Europe Network, które złożyły wnioski w odpowiedzi na konkurs KE, zwróciła się z prośbą o zapewnienie ze środków budżetu państwa, wzorem lat ubiegłych15), finansowania wkładu własnego wybranych przez KE ośrodków. Zakłada się, że na zapewnienie wkładu własnego (40%) potrzebne będą środki w wysokości ok. 8 935 tys. zł rocznie16). Ostateczna kwota wsparcia na ten cel będzie mogła być określona po rozstrzygnięciu przez KE konkursu na działalność sieci Enterprise Europe Network oraz wyborze polskich 15) 16) W latach 2008–2014 wsparcie finansowe dla działalności ośrodków sieci Enterprise Europe Network zostało zapewnione w ramach programu wieloletniego pod nazwą „Udział Polski w Programie ramowym na rzecz konkurencyjności i innowacji, w latach 2008–2013”, przyjętego uchwałą Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2007 r. Realizacja tego programu, na mocy uchwały nr 4/2014 Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2014 r., została przedłużona do końca 2014 r. W ramach dokumentacji konkursowej składanej do KE nie było wymogu przedstawienia budżetów proponowanych działań. Budżety poszczególnych konsorcjów na lata 2015 i 2016 będą ustalane dopiero na drugim etapie konkursu, czyli po podpisaniu umów ramowych z KE. Wstępny budżet polskich ośrodków Enterprise Europe Network na lata 2015 i 2016 wynosi ok. 10,56 mln euro. Przyjmując do przeliczenia kurs euro stosowany do szacowania zamówień publicznych w wysokości 4,2249 zł, łączna wartość projektów wynosi ok. 44,67 mln zł, czyli rocznie ok. 22,335 mln zł. 13 beneficjentów, a także ustaleniu budżetów realizowanych przez nich projektów. Kwota wsparcia będzie ustalana corocznie w umowach zawieranych z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości – realizatorem programu wieloletniego. Zabezpieczenie dofinansowania dla działalności polskich ośrodków Enterprise Europe Network zapewni przedsiębiorcom nieprzerwany dostęp do kompleksowych usług informacyjnych i doradczych, usług z zakresu innowacji i transferu technologii, pomocy w poszukiwaniu partnerów technologicznych i handlowych, a także zwiększenie udziału MŚP w procesie decyzyjnym UE. Oczekiwane rezultaty działań podejmowanych przez ośrodki Enterprise Europe Network to: zwiększenie liczby MŚP, które współpracują z zagranicznymi partnerami (zarówno z krajów UE, jak i spoza tego regionu) w zakresie wymiany handlowej, technologicznej, transferu wiedzy, technologii lub partnerstwa w zakresie innowacji, zwiększenie wiedzy wśród polskich MŚP na temat regulacji prawa i programów UE, w tym w szczególności programów UE, oraz prowadzenia działalności na rynkach międzynarodowych, zwiększenie udziału polskich MŚP w programach ramowych UE, zwiększenie udziału polskich MŚP w procesach decyzyjnych i konsultacjach prowadzonych na szczeblu UE. Ad 2. W 2007 r. z inicjatywy Ministra Gospodarki został powołany Krajowy Punkt Kontaktowy prowadzony przez Związek Banków Polskich. Do 2013 r. zajmował się promowaniem instrumentów finansowych dla MŚP oferowanych w ramach programu CIP, a od 2014 r. zajmuje się wszystkimi instrumentami finansowymi programów Unii Europejskiej. Utworzenie tego Punktu wynikało z doświadczeń z realizacji poprzedniego programu ramowego Komisji Europejskiej na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw17), z którego Polska skorzystała w niewielkim stopniu. Głównym celem było zapewnienie jak największej liczby polskich pośredników i beneficjentów instrumentów finansowych programów UE, w tym przede wszystkim programu CIP, oraz jak największe wykorzystanie dostępnych na ten cel środków. 17) Wieloletni Program na rzecz Przedsiębiorstw i Przedsiębiorczości, a w szczególności na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw 2001–2006 (tzw. Program MAP). 14 Efekty działalności Krajowego Punktu Kontaktowego w latach 2008–201418) to np.: 73 795 uczestników wydarzeń (konferencje, seminaria, warsztaty, dni informacyjne), podczas których prezentowane były informacje na temat instrumentów finansowych, 4707 konsultacji elektroniczną, ponad 120 000 użytkowników (477 390 wejść) polskiej strony internetowej poświęconej CIP i instrumentom finansowym programów UE, 15 wniosków złożonych przez polskie instytucje finansowe o status narodowego pośrednika finansowego w programie CIP, 8 pośredników finansowych (cztery banki, dwa przedsiębiorstwa leasingowe i dwa udzielonych wszystkim zainteresowanym, w tym drogą fundusze poręczeniowe) instrumentów programu CIP wybranych przez KE, ponad 8200 przedsiębiorców, którzy skorzystali z instrumentów finansowych programu CIP, ponad 5,2 mld zł preferencyjnego finansowania dla przedsiębiorców w ramach programu CIP zakontraktowanego w EFI przez pośredników finansowych. Dotychczasowa działalność Krajowego Punktu Kontaktowego spowodowała, że Polska znalazła się w czołówce państw19), które skutecznie sięgnęły po instrumenty gwarancyjne programu CIP. Krajowy Punkt Kontaktowy wspierał także podmioty starające się o otrzymanie statusu pośrednika finansowego w ramach dwóch komplementarnych programów UE: Europejskiego Instrumentu Mikrofinansowego Progress oraz Instrumentu Podziału Ryzyka na rzecz Innowacji (RSI) w ramach 7. Programu ramowego. W tych dwóch programach status pośrednika finansowego uzyskało 5 instytucji finansowych (trzy banki, fundusz pożyczkowy oraz jedno przedsiębiorstwo leasingowe), które uruchomiły preferencyjne finansowanie o wartości 794 mln zł20). Z instrumentu programu Progress skorzystało 1862 beneficjentów ostatecznych, a z instrumentu RSI 7. PR skorzystało 78 podmiotów. Działalność Krajowego Punktu Kontaktowego jest oceniana bardzo dobrze. Świadczą o tym otrzymane przez ten Punkt nagrody i wyróżnienia (np. w 2012 r. – I Nagroda Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w konkursie „Innowacyjna instytucja otoczenia biznesu”, w 2013 r. – zwycięzca w eliminacjach krajowych konkursu Komisji Europejskiej „Europejskie Nagrody Promocji Przedsiębiorczości” w kategorii „Poprawa otoczenia 18) 19) 20) Stan na koniec III kwartału 2014 r. Overview of beneficiaries of awarded grants and intermediaries of the financial instruments under the EIP work programme 2013, Komisja Europejska, czerwiec 2014 r. Źródło: KPK ds. Instrumentów Finansowych programów UE na podstawie danych od polskich pośredników finansowych, październik 2014 r. Stan na koniec III kwartału 2014 r. 15 biznesu”), liczne rekomendacje polskich organizacji przedsiębiorców, polskich i europejskich instytucji finansowych oraz Komisji Europejskiej. Również w raporcie oceniającym realizację instrumentów inżynierii finansowej w latach 2007–201321) zwrócono uwagę na aktywną działalność tego Punktu, która przyczyniła się do dużego zainteresowania unijnymi instrumentami finansowymi. Krajowy Punkt Kontaktowy posiada specjalistyczną wiedzę, doświadczenie branżowe oraz szerokie bezpośrednie kontakty z rynkiem finansowym zarówno krajowym, jak i europejskim. Działa na zasadzie tzw. „jednego okienka” dla wszystkich podmiotów zainteresowanych instrumentami finansowymi programów ramowych UE (np. instytucje finansowe, instytucje otoczenia biznesu, przedsiębiorcy). W 2014 r. rozpoczęła się realizacja nowych programów ramowych UE, w ramach których oferowane są instrumenty finansowe dla przedsiębiorców. Oprócz wymienionego wcześniej programu COSME, instrumenty finansowe są przewidziane również w ramach następujących programów: HORYZONT 2020 – Program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji, którego instrumenty finansowe dla przedsiębiorców mają być komplementarne do instrumentów programu COSME, Program UE na rzecz przemian i innowacji społecznych („EaSI”), który proponuje instrument mikrofinansowy mający na celu ułatwianie dostępu do finansowania osobom w trudnej sytuacji skłonnym założyć lub rozwijać własne mikroprzedsiębiorstwo, mikroprzedsiębiorstwom zarówno w fazie rozruchu, jak i rozwoju, a także przedsiębiorstwom społecznym, Kreatywna Europa – Program ramowy służący wspieraniu europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego, w ramach którego przewiduje się nowy instrument finansowy mający na celu poprawę dostępu do finansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz organizacji działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym. W ramach samego tylko programu COSME na instrumenty finansowe zostanie przeznaczonych co najmniej 60% budżetu tego programu, który wynosi 2,3 mld euro, czyli ponad 1,38 mld euro (w programie CIP na ten cel przeznaczono 1,130 mld euro, czyli ok. 30% całkowitego budżetu tego programu). 21) Badanie pt. „Ocena realizacji instrumentów inżynierii finansowej w ramach NSRO 2007–2013. Raport końcowy”, Policy & Action Group Uniconsult Sp. z o.o., Warszawa, marzec 2013 r. 16 W ramach programu Horyzont 2020 oferowane są instrumenty finansowe komplementarne do instrumentów finansowych programu COSME, adresowane do firm innowacyjnych lub potrzebujących finansowania w wysokości wyższej niż dostępna w COSME. Informacje na temat wszystkich instrumentów finansowych programów UE przedstawiono w załączniku nr 2. Od sierpnia 2014 r. instytucje finansowe mogą składać wnioski do EFI i ubiegać się o pełnienie roli pośrednika finansowego instrumentów gwarancyjnych i kapitałowych programu COSME oraz instrumentów gwarancyjnych programu Horyzont. Skuteczne przystąpienie polskich instytucji finansowych do tych programów jest warunkiem niezbędnym, aby polskie MŚP mogły korzystać z instrumentów finansowych oferowanych w ramach nowych programów unijnych. Pożądane jest zatem zapewnienie w jednym miejscu wszystkim zainteresowanym instytucjom finansowym informacji na temat wszystkich dostępnych instrumentów oraz prowadzenie szerokiej akcji informacyjnej i promocyjnej na ten temat. Dlatego też planowane jest, podobnie jak w latach 2008–201422), zapewnienie funkcjonowania Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów Unii Europejskiej oraz środków na sfinansowanie jego działalności. Celem działania tego Punktu będzie promowanie instrumentów finansowych oraz inspirowanie instytucji finansowanych oraz przedsiębiorców do korzystania z nich. Powyższe działania powinny przyczynić się do składania wniosków przez polskie instytucje finansowe i pełnienia przez nie roli pośredników instrumentów unijnych. Pozwoli to zapewnić dodatkowe źródła finansowania dla działalności przedsiębiorstw. Ponieważ w ramach programu CIP z instrumentów kapitałowych nie skorzystał żaden polski podmiot, niezbędne będzie położenie większego nacisku na działania związane z promowaniem wykorzystywania przez polskie instytucje instrumentów kapitałowych nowych programów UE. Mając na uwadze obecny stan polskiego rynku podwyższonego ryzyka oraz zmiany w regulacjach unijnych w tym obszarze, można oczekiwać większego zainteresowania tymi instrumentami w obecnej perspektywie finansowej. Ponadto, biorąc pod uwagę, że instrumenty finansowe są nadal dostępne (do 2017 r. lub do wyczerpania środków) dla przedsiębiorców w ramach programów z poprzedniej perspektywy 22) W latach 2008–2014 środki na działalność Krajowego Punktu Kontaktowego zostały zapewnione w ramach programu wieloletniego pod nazwą „Udział Polski w Programie ramowym na rzecz konkurencyjności i innowacji, w latach 2008–2013”, który został przyjęty uchwałą nr 313/2007 Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2007 r. oraz zmieniony uchwałą nr 4/2014 Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2014 r., która przedłużyła jego realizację do końca 2014 r. Do końca 2013 r. Krajowy Punkt Kontaktowy, który działa przy Związku Banków Polskich, promował instrumenty finansowe programu CIP, natomiast w 2014 r. jego zadania zostały rozszerzone o instrumenty finansowe oferowane w ramach wszystkich programów unijnych. 17 finansowej (Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP), 7. Program ramowy w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji, program Progress), dlatego też zadaniem Krajowego Punktu Kontaktowego będzie także kontynuowanie promowania korzystania przez przedsiębiorców z instrumentów dostępnych w tych programach. Oczekiwane efekty działań podejmowanych ds. instrumentów finansowych programów UE to: przez Krajowy Punkt Kontaktowy zapewnienie polskim pośrednikom finansowym nowych programów ramowych UE oferujących finansowanie na inwestycje innowacyjne oraz rozwój przedsiębiorstw, zwiększenie dostępu polskich przedsiębiorców, w tym przede wszystkim MŚP, do finansowania zewnętrznego, zwiększenie udziału polskich MŚP w programach ramowych UE (w zakresie instrumentów zwrotnych). Powyższe działania przyczyniać się będą do realizacji przez przedsiębiorców nowych inwestycji, wspierać będą ich rozwój oraz poprawę konkurencyjności oraz stymulować tworzenie nowych i utrzymanie istniejących miejsc pracy. Działalność ośrodków Enterprise Europe Network oraz Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów UE stanowić będzie kompleksową, uzupełniającą się ofertę wsparcia mającą na celu zapewnienie szerokiego udziału polskich podmiotów w programach ramowych UE. Program wieloletni stanowić będzie kontynuację działań realizowanych w latach 2008–2014 w ramach programu wieloletniego „Udział Polski w Programie ramowym na rzecz konkurencyjności i innowacji, w latach 2008–2014”. Zarówno sieć Enterprise Europe Network, jak i Krajowy Punkt Kontaktowy ds. instrumentów finansowych programów UE osiągnęły znaczne wyniki w prowadzonej działalności i są pozytywnie oceniane przez instytucje krajowe i UE oraz przez przedsiębiorców. Biorąc pod uwagę: gotowe instrumentarium stworzone przez sieć Enterprise Europe Network oraz Krajowy Punkt Kontaktowy w latach 2008–2014 (np. strony internetowe, bazy danych, materiały informacyjne, newslettery, szkolenia internetowe itp.), nakłady poniesione na promocję usług świadczonych przez sieć Enterprise Europe Network oraz Krajowy Punkt Kontaktowy, których efektem jest znaczna rozpoznawalność tych ośrodków wśród grup docelowych (w tym MŚP), 18 zdobyte przez sieć Enterprise Europe Network oraz Krajowy Punkt Kontaktowy doświadczenie, posiadaną specjalistyczną wiedzę i szerokie kontakty z instytucjami unijnymi, ustanowienie Programu i kontynuowanie dotychczasowych działań jest najbardziej efektywną ekonomicznie metodą osiągnięcia oczekiwanych rezultatów. Poszczególne konsorcja sieci Enterprise Europe Network, obejmujące swoim zakresem działalności obszar kilku województw, będą zapewniać przedsiębiorcom prowadzącym działalność na określonym obszarze taki sam zakres informacji oraz dostęp do zindywidualizowanych usług dostosowanych do ich potrzeb. Działalność Krajowego Punktu Kontaktowego będzie zainteresowanych podmiotów na terenie całego kraju. adresowana do wszystkich 5. Plan finansowy Łączne nakłady z budżetu państwa na realizację Programu w latach 2015–2021 wyniosą 70 245 000 zł i będą przeznaczone na: 62 545 000 zł – na zapewnienie finansowania wkładu własnego w wysokości 40% kosztów kwalifikowanych polskich konsorcjów wybranych przez KE w drodze konkursu o sygnaturze COS-WP2014-2-0123), 7 000 000 zł – na sfinansowanie działalności Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów Unii Europejskiej24), 700 000 zł – na sfinansowanie dodatkowych działań związanych z realizacją programu wieloletniego oraz udziałem w inicjatywach podejmowanych w ramach programu COSME (spotkania i wymiana doświadczeń, ekspertyzy itp.). 23) Jest to maksymalna wysokość środków potrzebnych na zapewnienie wkładu własnego dla ośrodków Enterprise Europe Network, która została oszacowana na podstawie wstępnych planowanych budżetów poszczególnych ośrodków. Natomiast wysokość faktycznego wsparcia dla ośrodków sieci w danym roku będzie określana w corocznie zawieranych umowach z PARP – realizatorem programu wieloletniego i będzie wynikała z umów podpisanych przez konsorcja z KE. Planowane wydatki na działalność Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów UE uległy zwiększeniu w porównaniu do lat 2008–2014. Wynika to ze znacznego rozszerzenia zakresu zadań tego Punktu oraz oczekiwanych większych rezultatów jego działalności. Do końca 2013 r. KPK zajmował się promowaniem instrumentów finansowych w ramach jednego programu CIP. W 2014 r. jego zadania zostały rozszerzone o instrumenty finansowe w ramach czterech nowych programów unijnych oraz o dwa z perspektywy 2007–2013, przy założeniu, że tylko część nowych instrumentów zostanie uruchomiona przez KE w 2014 r. Od 2015 r. dostępnych będzie znacznie więcej instrumentów, co powoduje konieczność zwiększenia kosztów związanych z prowadzeniem działalności informacyjno-promocyjnej przez KPK (większa liczba spotkań, konferencji, publikacji, konsultacji, odpowiednio zwiększony stan zatrudnienia). 24) 19 Nakłady, w tym z budżetu państwa, na realizację Programu w latach 2015–2021 Wsparcie w rozbiciu na lata (zł) Tytuł wsparcia 2015 Zapewnienie finansowania wkładu własnego (40%) polskich konsorcjów wybranych przez Komisję Europejską w drodze konkursu Dofinansowanie konsorcjów (60%) ze środków unijnych w ramach programu COSME Sfinansowanie działalności Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów UE Sfinansowanie dodatkowych działań związanych z realizacją programu wieloletniego Ogółem w tym budżet państwa 8 935 000 2016 8 935 000 2017 8 935 000 2018 8 935 000 2019 2020 2021 Ogółem 8 935 000 8 935 000 8 935 000 62 545 000* 13 400 000 13 400 000 13 400 000 13 400 000 13 400 000 13 400 000 13 400 000 93 800 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 7 000 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 700 000 23 435 000 23 435 000 23 435 000 23 435 000 23 435 000 23 435 000 23 435 000 164 045 000 10 035 000 10 035 000 10 035 000 10 035 000 10 035 000 10 035 000 10 035 000 70 245 000 * Ostateczna kwota wsparcia na ten cel będzie ustalana corocznie w umowach dotacji na podstawie budżetów poszczególnych konsorcjów. 20 6. Podstawowe założenia systemu realizacji i monitorowania Zarządzanie i koordynację realizacji zadań Programu będzie prowadzić Ministerstwo Gospodarki. Realizatorem Programu będzie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, która co roku będzie otrzymywała środki z budżetu Ministerstwa Gospodarki na podstawie zawieranych z Ministrem Gospodarki umów. Środki te zostaną przekazane przez PARP do: – Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów UE, – do konsorcjów wybranych w drodze konkursu przez KE, a także zostaną wykorzystane na realizację zadań własnych PARP (pełniącej rolę koordynatora jednego z konsorcjów oraz prowadzącej ośrodek Enterprise Europe Network) wynikających z umowy zawartej z KE. Krajowy Punkt Kontaktowy otrzyma wsparcie na pokrycie wydatków związanych z jego funkcjonowaniem i realizowaniem jego zadań. Konsorcja otrzymają wsparcie na pokrycie wydatków związanych z realizacją zadań w części nieobjętej finansowaniem z budżetu UE. Podstawą prawną udzielania wsparcia będzie rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 grudnia 2006 r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej niezwiązanej z programami operacyjnymi (Dz. U. Nr 226, poz. 1651, z późn. zm.). Realizacja Programu będzie monitorowana w cyklach rocznych na podstawie sprawozdań przygotowywanych przez PARP z realizacji zawartych z Ministrem Gospodarki umów. Sprawozdawczość przygotowywana w zakresie działalności konsorcjów będzie powiązana ze sprawozdawczością przygotowywaną na potrzeby KE, w związku z realizacją obowiązków sprawozdawczych wynikających z ww. programu COSME. Wnioski wynikające z procesu monitorowania będą podstawą do ewentualnych zmian i korekt Programu. Podstawowym wskaźnikiem realizacji celów Programu będzie ogólna liczba odbiorców działań realizowanych przez instytucje wspierane w ramach Programu. Zakłada się, że w całym okresie obowiązywania Programu będzie ich ponad 270 tys. Odbiorcami działań będą przede wszystkim MŚP, a także instytucje finansowe, otoczenia biznesu itp. 21 Szczegółowymi wskaźnikami realizacji Programu będą: 1) w zakresie działalności ośrodków Enterprise Europe Network: Nazwa wskaźnika Wartość docelowa liczba MŚP, które skorzystają z usług sieci (bez odbiorców usług świadczonych drogą elektroniczną), 73 650 liczba MŚP biorących udział w wydarzeniach brokerskich i misjach zagranicznych, 4 330 liczba zorganizowanych spotkań z udziałem polskich przedsiębiorstw podczas wydarzeń 11 510 brokerskich i misji zagranicznych, liczba osiągnięć, w tym zawartych partnerskich umów biznesowych i technologicznych, 1 430 liczba uczestników w organizowanych wydarzeniach lokalnych lub regionalnych, 44 730 liczba odbiorców usług świadczonych drogą elektroniczną (w tym użytkowników stron internetowych). 980 100 2) w zakresie działalności Krajowego Punktu Kontaktowego ds. instrumentów finansowych programów UE: Nazwa wskaźnika Wartość docelowa liczba instytucji (finansowych, otoczenia biznesu itp.) poinformowanych o instrumentach finansowych programów UE, 2 000 liczba zorganizowanych wydarzeń (konferencji, warsztatów, seminariów itp.) poświęconych instrumentom 250 finansowym UE, liczba uczestników w organizowanych lub wspieranych merytorycznie przez KPK wydarzeniach dla adresatów instrumentów finansowych UE, 22 100 000 liczba zorganizowanych stanowisk eksperckich i informacyjno-promocyjnych, liczba udzielonych informacji i konsultacji, w tym drogą elektroniczną, 250 50 000 liczba opracowanych publikacji i ich nakład, liczba użytkowników polskiej strony internetowej poświęconej instrumentom finansowym programów UE, liczba instytucji finansowych, które złożyły wnioski o udział w programach UE, liczba instytucji finansowych pośredniczących w korzystaniu z instrumentów finansowych programów UE, 50/250 000 500 000 40 20 liczba beneficjentów ostatecznych instrumentów finansowych programów UE. 30 000 Ocena Programu zostanie dokonana po zakończeniu jego realizacji. Harmonogram realizacji Programu wieloletniego: II kwartał 2015 r. – podpisanie umów ramowych z PARP na cały okres realizacji Programu dotyczących wsparcia dla działalności ośrodków Enterprise Europe Network oraz Krajowego Punktu Kontaktowego oraz ich finansowania w 2015 roku, I kwartał corocznie w okresie 2016–2021 – podpisywanie umów wykonawczych z PARP zapewniających finansowanie dla działalności ośrodków Enterprise Europe Network oraz Krajowego Punktu Kontaktowego w danym roku, I kwartał corocznie w okresie 2016–2021 – ocena realizacji Programu za rok poprzedni, II kwartał 2022 r. – końcowa ocena realizacji Programu. 23 Załącznik nr 1 Wykaz konsorcjów i ośrodków Enterprise Europe Network w Polsce w latach 2008–2014 (finansowanych w ramach programu CIP) Nazwa konsorcjum/nazwa Lp. instytucji wchodzących w skład Ulica, numer Kod/Miasto konsorcjum I Konsorcjum Central Poland – Business Support Network Koordynator: 1 Polska Agencja Rozwoju ul. Pańska 81/83 00-834 Warszawa ul. Racjonalizacji 6/8 02-673 Warszawa ul. Piotrkowska 86 90-103 Łódź ul. Włocławska 167 87-100 Toruń Przedsiębiorczości 2 3 4 5 6 II Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Toruńska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Stowarzyszenie „Wolna Al. Niepodległości Przedsiębiorczość” 797 B Stowarzyszenie Centrum Transferu Technologii CTT ul. Grunwaldzka 529 81-810 Sopot 80-320 Gdańsk Konsorcjum B2 Europe West Poland Koordynator: 1 Politechnika Wrocławska, ul. Smoluchowskiego Wrocławskie Centrum Transferu 48 50-372 Wrocław Technologii Fundacja Uniwersytetu im. Adama 2 Mickiewicza Poznański Park ul. Rubież 46 Naukowo-Technologiczny 24 61-612 Poznań Regionalne Centrum Innowacji 3 i Transferu Technologii, Zachodniopomorski Uniwersytet ul. Janosika 8 71-424 Szczecin ul. Szczawieńska 2 58-310 Szczawno-Zdrój Technologiczny 4 5 Dolnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości ul. Częstochowska 25 62-800 Kalisz Zachodniopomorskie Stowarzyszenie 6 Rozwoju Gospodarczego – Szczecińskie Centrum ul. Kolumba 86 70-035 Szczecin ul. Damrota 4 45-064 Opole ul. Syrkiewicza 6 66-002 Nowy Kisielin ul. Zakładowa 4 62-510 Konin Przedsiębiorczości 7 Stowarzyszenie „Promocja Przedsiębiorczości” w Opolu Uniwersytet Zielonogórski, Centrum 8 Przedsiębiorczości i Transferu Technologii 9 III Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie Konsorcjum Business and Innovation Support for North-East Poland Koordynator: 1 Uniwersytecki Ośrodek Transferu ul. Żwirki i Wigury Technologii, Uniwersytet 93 02-089 Warszawa Warszawski 2 Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego Uniwersytet Warmińsko-Mazurski 3 w Olsztynie, Centrum Innowacji i Transferu Technologii 4 ul. Starobojarska 15 ul. Prawocheńskiego 4 Warmińsko-Mazurska Agencja Plac Gen. Józefa Rozwoju Regionalnego S.A. Bema 3 25 15-073 Białystok 10-719 Olsztyn 10-516 Olsztyn Lubelskie Centrum Transferu ul. Nadbystrzycka 36, 20-618 Lublin Technologii, Politechnika Lubelska pokój 730 6 Lubelska Fundacja Rozwoju ul. Rynek 7 IV Konsorcjum Business Support Network South Poland 5 20-111 Lublin Koordynator: 1 Al. Solidarności 34 25-323 Kielce ul. Warszawska 24 31-155 Kraków ul. Floriańska 3 31-019 Kraków ul. Powstańców 17 40-039 Katowice ul. Astrów 10 40-045 Katowice ul. Sienkiewicza 53 25-002 Kielce ul. Szopena 51 35-959 Rzeszów SGPPL Dolina Lotnicza ul. Szopena 51 35-959 Rzeszów Wyższa Szkoła Informatyki ul. mjr H. i Zarządzania Sucharskiego 2 Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii sp. z o.o. 2 3 4 5 6 7 8 9 Politechnika Krakowska, Centrum Transferu Technologii Izba Przemysłowo-Handlowa w Krakowie Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Górnośląska Agencja Promocji Przedsiębiorczości S.A. Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. 26 35-225 Rzeszów Załącznik nr 2 Instrumenty finansowe programów ramowych Unii Europejskiej 1. Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) (2007–2013) Nazwa SMEG: SME Guarantee Facility instrumentu System poręczeń dla MŚP Cel Narzędzie Stan wdrażania Poprawa dostępu do finansowania dla MŚP dzięki preferencyjnym instrumentom dłużnym (m.in. kredyty, pożyczki, leasing, poręczenia). Gwarancje i regwarancje Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego dla instytucji finansowych oferujących produkty dla MŚP. 10 umów zawartych z polskimi pośrednikami. W 2014 r. aktywna oferta 5 pośredników. Oferta preferencyjnego finansowania dostępna maksymalnie do 2017 r. Nazwa GIF: High Growth and Innovative SME Facility instrumentu Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP Cel Poprawa dostępu do finansowania dla MŚP przez kapitał zalążkowy i startowy dla MŚP w fazie początkowej oraz w fazie rozszerzania działalności. Narzędzie Inwestycje w wyspecjalizowane fundusze podwyższonego ryzyka, które z kolei udostępniają kapitał MŚP. Stan Instrument nie został uruchomiony w Polsce. wdrażania Budżet instrumentów finansowych programu CIP: 1,1 mld euro. 2. 7. Program ramowy Wspólnoty Europejskiej w zakresie badań, rozwoju technologicznego i demonstracji (2007–2013) Nazwa RSI: Risk Sharing Instrument instrumentu Instrument podziału ryzyka Cel Narzędzie Stan wdrażania Poprawa dostępu do finansowania dla innowacyjnych MŚP oraz przedsiębiorstw średnich-plus (small midcaps, od 250 do 500 zatrudnionych) dzięki preferencyjnym instrumentom dłużnym (m.in. kredyty, leasing). Gwarancje i regwarancje Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego dla instytucji finansowych oferujących produkty dla innowacyjnych przedsiębiorstw. 3 umowy zawarte z polskimi pośrednikami. W 2014 r. aktywna oferta 3 pośredników. Oferta preferencyjnego finansowania dostępna maksymalnie do 2016 r. Budżet instrumentu RSI: 1,125 mld euro. 27 3. Europejski instrument mikrofinansowy na rzecz zatrudnienia i włączenia społecznego Progress Nazwa European Progress Microfinance Facility instrumentu Europejski Instrument Mikrofinansowy Progress Cel Zwiększenie dostępności mikrokredytów – pożyczek poniżej 25 tys. euro – przeznaczonych na zakładanie lub rozwijanie działalności małych firm. Narzędzie Gwarancje oraz pożyczki Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego dla instytucji udzielających mikrokredytów. Stan 2 umowy zawarte z polskimi pośrednikami. wdrażania W 2014 r. aktywna oferta 2 pośredników. Budżet instrumentu mikrofinansowego Progress: 205 mln euro. 4. Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) (2014–2020) Nazwa instrumentu LGF: Loan Guarantee Facility Instrument Gwarancji Kredytowych Cel Stan wdrażania Poprawa dostępu do finansowania dla MŚP dzięki preferencyjnym instrumentom dłużnym (m.in. kredyty, pożyczki, leasing, poręczenia). Gwarancje, regwarancje i sekurytyzacja Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego dla instytucji finansowych oferujących produkty dla MŚP. Instrument uruchomiony 4 sierpnia 2014 r. (konkurs dla instytucji finansowych – kandydatów na pośredników finansowych instrumentu). Nazwa instrumentu EFG: Equity Facility for Growth Instrument kapitałowy na rzecz wzrostu gospodarczego Cel Poprawa dostępu do finansowania dla MŚP w fazie ekspansji i wzrostu, w szczególności działających na skalę międzynarodową. Finansowanie udziałowe dla funduszy oferujących kapitał wysokiego ryzyka oraz finansowanie typu mezzanine, takie jak pożyczki podporządkowane lub partycypacyjne, dla MŚP w fazie ekspansji i wzrostu. Instrument uruchomiony 4 sierpnia 2014 r. (konkurs dla instytucji finansowych – kandydatów na pośredników finansowych instrumentu). Narzędzie Narzędzie Stan wdrażania Budżet instrumentów finansowych programu COSME: 1,379 mld euro. 28 5. „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) Nazwa instrumentu InnovFin Large Projects Cel Poprawa dostępu do finansowania innowacyjnych projektów realizowanych przez duże przedsiębiorstwa oraz beneficjentów niebędących przedsiębiorstwami. Pożyczki z Europejskiego Banku Inwestycyjnego o wartości od 25 do 300 mln euro. Instrument planowany do uruchomienia. Narzędzie Stan wdrażania Nazwa instrumentu InnovFin MidCap Growth Finance Cel Poprawa dostępu do finansowania innowacyjnych projektów dla przedsiębiorstw do 3000 zatrudnionych, w tym MŚP. Finansowanie z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w formie pożyczek, gwarancji, instrumentów pośrednich (w tym mezzanine) oraz quasikapitałowych o wartości od 7,5 do 25 mln euro. Instrument planowany do uruchomienia. Narzędzie Stan wdrażania Nazwa instrumentu InnovFin MidCap Guarantee Cel Poprawa dostępu do finansowania innowacyjnych projektów dla przedsiębiorstw do 3000 zatrudnionych. Finansowanie z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w formie gwarancji, regwarancji oraz pożyczek dla instytucji finansowych oferujących produkty dla przedsiębiorstw. Wartość finansowania dla przedsiębiorstw od 7,5 do 25 mln euro. Instrument planowany do uruchomienia. Narzędzie Stan wdrażania Nazwa instrumentu InnovFin SME Guarantee Cel Poprawa dostępu do finansowania dla innowacyjnych MŚP oraz przedsiębiorstw do 500 zatrudnionych. Gwarancje, regwarancje oraz sekurytyzacja ze strony Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego dla instytucji finansowych oferujących produkty dla przedsiębiorstw. Wartość finansowania dla przedsiębiorstw od 25 tys. do 7,5 mln euro. Instrument uruchomiony 4 sierpnia 2014 r. (konkurs dla instytucji finansowych – kandydatów na pośredników finansowych instrumentu). Narzędzie Stan wdrażania 29 Nazwa instrumentu InnovFin SME Venture Capital Cel Poprawa dostępu do finansowania dla przedsiębiorstw we wczesnej fazie rozwoju oraz dla wzmocnienia działalności badawczej i innowacyjnej w przedsiębiorstwach. Finansowanie udziałowe dla funduszy oferujących kapitał wysokiego ryzyka dla przedsiębiorstw do 500 zatrudnionych, prowadzących działalność badawczą i innowacyjną, znajdujących się we wczesnej fazie rozwoju. Instrument planowany do uruchomienia. Narzędzie Stan wdrażania Budżet instrumentów finansowych programu Horyzont 2020: 2,842 mld euro. 6. Program Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych („EaSI”) (2014–2020) Nazwa instrumentu Oś mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej Cel Poprawa dostępu do finansowania dla grup w trudnej sytuacji i mikroprzedsiębiorstw, wspieranie przedsiębiorczości społecznej. Gwarancje oraz regwarancje dla instytucji finansowych oferujących mikrokredyty – pożyczki poniżej 25 tys. euro. Finansowanie kapitałowe, pożyczki i dotacje dla przedsiębiorstw społecznych. Instrument planowany do uruchomienia. Narzędzie Stan wdrażania Budżet instrumentów finansowych programu EaSI: 193 mln euro. 7. Program „Kreatywna Europa” (2014–2020) Nazwa instrumentu Cultural And Creative Sectors Guarantee Facility System poręczeń na rzecz sektora kultury i sektora kreatywnego Cel Poprawa dostępu do finansowania dla MŚP oraz mikro-, małych i średnich organizacji działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym. Gwarancje Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego dla instytucji finansowych oferujących produkty dla MŚP oraz mikro-, małych i średnich organizacji działających w sektorze kultury i sektorze kreatywnym. Instrument planowany do uruchomienia. Narzędzie Stan wdrażania Budżet instrumentów finansowych programu Kreatywna Europa: 120 mln euro. 30