Miesięczny raport rynkowy
Transkrypt
Miesięczny raport rynkowy
Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 1 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Główne wydarzenia Świat • Ryzyka polityczne: • Konflikt w Syrii i fale imigrantów w Europie. • Nierozwiązana kwestia ISIS. • Trwający konflikt na Ukrainie. Fundamenty: • Obserwujemy starcie dwóch sił: danych makroekonomicznych i polityki banków centralnych. Słabsze dane makroekonomiczne zwiększają oczekiwania, że banki centralne będą reagować na zawirowania rynkowe luźną polityką monetarną. • W Chinach nastąpiło spowolnienie. Z gospodarki napływają słabe dane, obserwujemy także dewaluację juana. Po spadkach na chińskich giełdach • • • • zainterweniowało państwo. Na światowych rynkach trwa wyprzedaż. Dane dotyczące wskaźników wyprzedających są mieszane. Dane z USA wskazują na poprawę po słabszych kilku pierwszych miesiącach roku. Poprawiają się odczyty PKB. Fed utrzymał stopy procentowe bez zmian. Uruchomienie QE przez EBC spowodowało niewielką, acz postępującą poprawę tempa wzrostu gospodarczego w Europie. Problem greckiego zadłużenia odsunięto w czasie. W Atenach nastąpiła zmiana na stanowisku premiera. Sytuacja polityczna w Grecji dynamicznie się zmienia. Spadają ceny surowców, w tym ropy naftowej. Na rynku ropy naftowej panuje większa konkurencja niż do tej pory. Na obecną sytuację miały wpływ umowa z Iranem i wzrost eksportu rosyjskiej ropy w basenie Oceanu Spokojnego. • Oczekiwana jest stabilizacja poziomów inflacji. Jeżeli ceny surowców będą spadać, może to pociągnąć inflację w dół. • Bilanse banków centralnych rosną nieco wolniej od oczekiwań. Polska Ryzyka polityczne: • Ponowna eskalacja działań separatystów na Ukrainie. • Obietnice przedwyborcze dotyczące polityki gospodarczej i budżetowej. Sprawa kredytów we frankach, podatku bankowego. Fundamenty: • PMI znajduje się na poziomie 51,1 pkt – dużo gorzej od oczekiwań. • RPP we wrześniu pozostawiła stopy procentowe bez zmian. • Produkcja przemysłowa wzrosła w czerwcu o 7,6% r/r, w lipcu o 3,8% r/r (gorzej od oczekiwań). W sierpniu nastąpił wzrost o 5,3% r/r (gorzej od oczekiwań). • Poziom sprzedaży detalicznej w sierpniu spadł o 0,3% r/r. • Inflacja w lipcu osiągnęła poziom -0,7% r/r, a w sierpniu -0,6% r/r (powyżej oczekiwań). • Stopa bezrobocia spadła w czerwcu do 10,3%, a w lipcu do 10,1%. • Wzrost gospodarczy w II kwartale 2015 r. osiągnął poziom 3,3% r/r. Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 2 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Sentyment głównie sytuacja w Chinach. • Poprawiają się nastroje analityków związane z całą strefą euro. Lepsze dane napływają z Hiszpanii. • Nastroje inwestorów w zasadzie się nie zmieniły. Europa • W dalszym ciągu lekko pogarszają się nastroje analityków w zakresie sytuacji w Niemczech. • Na pogorszenie nastrojów wpływała USA • Nastroje w USA zdecydowanie się poprawiły. Indeks Conference Board znajduje się powyżej poziomów z zeszłego roku. • Nastroje pozostają znacząco lepsze niż w Europie. Sentyment w USA Conference Board Sentix ZEW UE Indeks Michigan ZEW Niemcy 0 20 40 60 Sierpień Lipiec Rok wstecz Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. -16 0 4 24 44 Sierpień Lipiec Rok wstecz Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. 64 84 80 100 120 Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 3 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Polityka banków centralnych w skrócie Gdzie powinny być stopy procentowe według reguły Taylora Podstawowe stopy procentowe banków centralnych Turcja, po podwyżkach z zeszłego roku, dokonała kilku obniżek. Pomimo osłabiającej się waluty bank centralny nie podnosi stóp 4,20 2,30 0,10 3,00 3,40 0,00 1,55 0,15 0,50 0,05 0,05 Węgry poniżej Polski 10 -15 -4,80 -3,00 RPP obniża stopy do poziomu 1,5% 6 4 -15,35 -14,1 -9,70 -6,95 -10 12 8 -3,30 -1,30 -5,68 -3,69 -5 0,05 0,05 0,65 0,70 0,05 0,05 0,05 2,81 3,14 0,35 0,05 0,05 2,32 2,75 -0,55 EBC obcina stopy do 0,05% 2 Stopy obecnie Reguła Taylora, styczeń 2015 r. Reguła Taylora, sierpień 2015 r. Źródło: Bloomberg, Baseline Taylor Rule Model, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Polska Węgry EBC Fed UK Turcja Sie ‘15 Wrz ‘14 Paź ‘13 Lis ‘12 Gru ‘11 Sty ‘11 Mar ‘10 Kwi ‘09 Maj ‘08 Cze ‘07 Lip ‘06 Japonia UK Szwajcaria Portugalia Grecja Hiszpania Włochy Francja Niemcy Non-core euro Core-euro Euro Fed -20 Sie‘05 0 Paź ‘04 0 0,25 Stopy procentowe w % 5 5,15 5,45 10 Wydłużony okres niskich stóp w gospodarkach rozwiniętych i nie tylko Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. USA – we wrześniu stopy procentowe nie wzrosły. Kiedy nastąpi podwyżka? Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 4 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Wartość bilansu POBC (wyrażona zarówno w juanach, jak i w dolarach) spadła W mld USD 6000 Fed mówi o zmniejszaniu skali dodruku pieniądza 5000 12 000 10 000 4000 8000 3000 6000 2000 4000 Projekcja EBC QE i BoJ 1000 2000 Fed BoJ EBC POBC Razem (prawa oś) Razem – tylko EBC (szacunek) BoJ – szacunek EBC QE – szacunek Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Wrz ‘16 Wrz ‘14 Wrz ‘12 Wrz ‘10 Wrz ‘08 0 Wrz ‘06 0 Wrz ‘04 z zapadających obligacji, jednak inwestuje w instrumenty o krótszych terminach zapadalności. • EBC od marca 2015 r. skupuje papiery za ok. 60 mld euro miesięcznie. Słabsze dane lub turbulencje na rynkach obligacji mogą powodować przyspieszenie tempa interwencji. • Bank Japonii utrzymuje dotychczasową politykę – dalszy wzrost aktywów postępuje zgodnie z projekcją. Bank Japonii zamierza Bilanse banków centralnych Wrz ‘02 • Fed wygasił QE3, reinwestuje środki zwiększać swój bilans o 80 bln jenów rocznie (ok. 68 mld dolarów). • Wartość bilansu Centralnego Banku Chin nadal spadała – obecnie jest to poziom niższy niż na początku 2015 r. Wrz ‘00 Bilanse banków centralnych Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 5 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Wskaźniki wyprzedzające – PMI dla przemysłu • W Polsce koniunktura w sierpniu się poprawiła, nastąpił jednak silny spadek wskaźnika – do poziomu 51,1 pkt (poniżej oczekiwań). • W strefie euro obserwujemy lekki spadek wartości wskaźnika. • We Francji – po dobrych danych w czerwcu – w sierpniu wskaźnik mocno spadał. • We Włoszech jest gorzej niż • • • • w lipcu, jednak koniunktura pozostaje stosunkowo silna. Chiny już oficjalnie podały, że wskaźnik znalazł się poniżej 50 pkt. Niemcy odnotowały w sierpniu polepszenie w stosunku do lipca – PMI osiągnął 16-miesięczne maksima. W USA poziom indeksu w dalszym ciągu spadał. Spada wartość wskaźnika dla koniunktury światowej. Wskaźniki wyprzedzające – PMI dla przemysłu SPOWOLNIENIE EKSPANSJA JPM Globalny Przemysł Polska 51,1 pkt – gorzej od oczekiwań Polska Chiny Chiny – oficjalnie poniżej 50 pkt ISM USA Francja W Niemczech pogorszenie wskaźnika Włochy Wlk. Brytania Niemcy Strefa euro powyżej 50 pkt Strefa euro 40 Sierpień 42 44 46 48 50 52 54 56 58 Lipiec Źródło: Bloomberg, „Markit”, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. 60 Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 6 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy PMI dla przemysłu – szersza perspektywa Większość PMI powyżej 50 pkt 65 Słabsze dane z Polski 60 55 50 45 Chiny poniżej 50 pkt 40 Francja znów poniżej 50 pkt 35 Poziom oznaczający PMI UK ekspansję PMI Włochy PMI UE PMI Francja PMI Niemcy ISM Manuf US Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Lip ‘15 Lip ‘14 Lip ‘13 Lip ‘12 Lip ‘11 Lip ‘10 Lip ‘09 Lip ‘08 Lip ‘07 30 PMI Chiny JPM Globalny Przemysł PMI Polska Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 7 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Wskaźniki wyprzedzające – PMI dla usług • Włochy odnotowały polepszenie • • • PMI w sektorze usługowym dla najważniejszych gospodarek na świecie nadal pozostają powyżej 50 pkt. • We Francji tempo poprawy koniunktury (podobnie jak w przemyśle) okazało się gorsze niż w lipcu. • • w stosunku do czerwca. W Niemczech w sierpniu sytuacja w dalszym ciągu się poprawiała. W strefie euro w sierpniu wartość PMI wzrosła. W USA nastąpił lekki spadek wskaźnika w stosunku do lipca. Na świecie obserwujemy lekkie przyśpieszenie koniunktury w sektorze usług. Wskaźniki wyprzedzające – PMI dla usług SPOWOLNIENIE EKSPANSJA JPM Globalne Usługi Chiny US ISM Non-Man Francja Włochy Wlk. Brytania Niemcy Strefa euro 30 35 40 45 50 55 Sierpień Lipiec Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. 60 65 70 Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 8 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy 9 6 3 0 -3 -6 -9 Okres słabego wzrostu PKB -12 -15 Strefa euro Niemcy Włochy Francja Hiszpania UK US Polska Chiny Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Turcja Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 Cze ‘10 Cze ‘09 -18 Cze ‘08 • 12 Cze ‘07 • Odbicie w dynamice PKB 15 Cze ‘06 • 18 Cze ‘05 gospodarczy wyniósł 1,5% r/r. W II kwartale 2015 r. tempo wzrostu r/r wyniosło w Niemczech 1,6%, we Francji 1%, we Włoszech 0,5%, a w Hiszpanii 3,1%. • W Chinach wzrost gospodarczy za I kwartał 2015 r. wyniósł 7,0% r/r. Dane za II kwartał mówią o wzroście na poziomie 7,0% r/r (lepiej od oczekiwań), co rodzi coraz więcej pytań o rzeczywisty poziom wzrostu gospodarczego w Państwie Środka. • USA w II kwartale 2015 r. odnotowały wzrost gospodarczy na poziomie 3,7% w ujęciu rocznym (drugi szacunek). Nastąpiła też rewizja • PKB na świecie (r/r) Cze ‘04 • W strefie euro w II kwartale wzrost w górę wzrostu za I kwartał – do 0,6% r/r. W Polsce wzrost gospodarczy w II kwartale 2015 r. osiągnął poziom 3,3% r/r (to wstępne dane GUS). W Japonii wzrost gospodarczy w II kwartale wyniósł -1,2% (lepiej od oczekiwań). Turcja osiągnęła w I kwartale 2015 r. wzrost gospodarczy na poziomie 2,5% r/r. W II kwartale 2015 r. gospodarka urosła o 3,8% r/r. OECD obniżyła prognozy wzrostu gospodarczego dla całego świata o 0,1% w 2015 r. i 0,2% w 2016 r. Cze ‘03 PKB na świecie (r/r) Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 9 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy 0 -10 Niemcy: lepsze dane o wzroście produkcji przemysłowej -20 -30 -40 UE Wielka Brytania Włochy Hiszpania USA Niemcy Polska Francja Japonia Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 15.09.2015 r. Chiny Lip ‘15 Lip ‘14 Lip ‘13 -50 Lip ‘12 • Polska: gorzej od oczekiwań 10 Lip ‘11 • 20 Lip ‘10 • Chiny: gorsze dane o wzroście produkcji przemysłowej 30 Lip ‘09 euro w lipcu 2015 r. wzrosła o 1,9% r/r (lepiej od oczekiwań), przy rewizji w górę danych za czerwiec do 1,4% r/r. • W Niemczech w lipcu nastąpił wzrost tempa produkcji na poziomie 0,5% r/r (lepiej od oczekiwań), zrewidowano też w górę dane za czerwiec. • We Francji spadek produkcji przemysłowej w lipcu osiągnął poziom -0,8% r/r. • W Polsce w lipcu produkcja przemysłowa wzrosła o 3,8% r/r (gorzej od prognoz na poziomie 4,6%). W sierpniu wzrost o 5,3% r/r 40 Lip ‘08 • Produkcja przemysłowa w strefie Dynamika produkcji przemysłowej Lip ‘07 • (gorzej od oczekiwań). W Turcji w lipcu miał miejsce wzrost produkcji przemysłowej na poziomie 0,3% r/r (dużo gorzej od oczekiwań), przy rewizji w dół danych za czerwiec. Według wstępnych danych w Japonii w lipcu poziom produkcji wzrósł o 0,2% r/r (gorzej od oczekiwań). W Chinach w sierpniu wzrost produkcji r/r osiągnął poziom 6,1% (oczekiwano 6,5%). W USA w sierpniu produkcja spadła o 0,4% m/m (gorzej od oczekiwań). Dane za lipiec zostały zrewidowane z 0,8% do 0,9% r/r. Wykorzystanie mocy produkcyjnych jest na poziomie 77,6% (kolejny spadek). Zmiana produkcji przemysłowej r/r w % Dynamika produkcji przemysłowej Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 10 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Ceny surowców • Cena ropy Brent ponownie przebiła • Ceny surowców nadal znajdują się w dół poziom 50 dolarów za baryłkę. • Cena miedzi spadła do najniższego poziomu od lutego 2015 r. na niskich poziomach. • El Niño pozostaje silne. Obecnie nie wpływa w większym stopniu na ceny pszenicy. Lip ‘10 Sie ‘11 Sie ‘12 Sie ‘13 Sie ‘14 Wrz ‘15 Lip ‘10 Sie ‘11 Sie ‘12 Sie ‘13 Sie ‘14 Wrz ‘15 Lip ‘09 12 000 10 000 8000 6000 4000 2000 0 Lip ‘08 Wrz ‘15 Sie ‘14 Sie ‘13 Sie ‘12 Sie ‘11 PSZENICA (USD/bu) DJ UBS COMMODITIES 250 200 150 100 Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Lip ‘09 0 Lip ‘08 Wrz ‘15 Sie ‘14 Sie ‘13 Sie ‘12 Sie ‘11 Lip ‘10 Lip ‘09 50 Lip ‘08 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 euro (z tendencją lekkiego osłabiania się euro) wpływa na ceny na rynku surowców. MIEDŹ (USD/tonę) Lip ‘10 Lip ‘09 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Lip ‘08 ROPA BRENT (USD/baryłkę) • Stabilizacja kursu dolar amerykański/ Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 11 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy 7 Globalny spadek tempa inflacji 6 Podniesienie podatku od sprzedaży w Japonii i stopniowe gaśnięcie tego efektu 5 4 3 2 1 0 -1 Odbicie wskaźników w I kwartale – głównie efekty bazowe -2 UE USA Polska UK Japonia Francja Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Kwi ‘15 Kwi ‘14 Kwi ‘13 Kwi ‘12 Kwi ‘11 Kwi ‘10 Kwi ‘09 -3 Kwi ‘08 wypłaszczenie inflacji po lekkim odbiciu wskaźników na świecie. • W strefie euro w czerwcu, lipcu i sierpniu inflacja osiągnęła poziom 0,2% r/r. • W Niemczech w sierpniu (podobnie jak w lipcu) dynamika inflacji była na poziomie 0,2% r/r. • W USA w czerwcu inflacja znalazła się Efekt = niska inflacja na świecie r/r Kwi ‘07 • Od początku 2015 r. obserwujemy na poziomie 0,1% r/r, w lipcu na poziomie 0,2% r/r. • W Polsce w lipcu miało miejsce dalsze lekkie złagodzenie tempa spadku cen do poziomu -0,7% r/r, w sierpniu zmiana cen osiągnęła poziom -0,6% r/r. • W Japonii obserwowaliśmy wygaszenie efektu zeszłorocznej podwyżki VAT (inflacja w lipcu na poziomie 0,2% r/r). Kwi ‘06 Efekt = niska inflacja na świecie r/r Niemcy Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 12 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Stopa bezrobocia na świecie 30 Wybuch kryzysu Bezrobocie zaczyna rosnąć z pewnym przesunięciem 25 25 W Polsce sprzedaż -0,3% r/r. Gorzej od oczekiwań 20 15 20 Poprawa na rynku pracy we Włoszech Hiszpania i Niemcy również odnotowały solidne wzrosty 10 5 15 0 10 -5 5 USA: spadek stopy bezrobocia do 5,3% USA: dalsze odbicie w górę wskaźnika po słabej zimie -10 Włochy W Polsce dalszy spadek stopy bezrobocia do poziomu 10,3%. W lipcu 10,1% Polska Francja Hiszpania USA (m/m) Niemcy UE Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Włochy Sie ‘15 Lut ‘15 Sie ‘14 Lut ‘14 Sie ‘13 Lut ‘13 Sie ‘12 Sie ‘15 Wrz ‘14 Wrz ‘13 Paź ‘12 Paź ‘11 Lis ‘10 Lis ‘09 Gru ‘08 Gru ‘07 Sty ‘07 Sty ‘06 UE USA Francja Niemcy Polska Hiszpania Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Lut ‘12 -15 0 Sie ‘11 Stopa bezrobocia w % Sprzedaż detaliczna Nadal wysoka stopa bezrobocia pomimo zaskakująco dobrego tempa wzrostu gospodarki Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 13 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Grecja Włochy Niemcy Hiszpania Francja Polska Węgry Japonia Źródło: Bloomberg, Eurostat, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Kwi ‘15 Kwi ‘13 Kwi ‘12 Kwi ‘11 Kwi ‘09 Kwi ‘08 Kwi ‘07 Kwi ‘06 Kwi ‘05 Kwi ‘04 Kwi ‘03 Początek kryzysu w USA Kwi ‘10 260 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Kryzys w strefie euro Kwi ‘14 Wskaźniki zadłużenia do PKB generalnie nadal rosną Dług do PKB Wzrost PKB dla wybranych scenariuszy wzrostu gospodarczego w Chinach Scenariusz bazowy – konsensus wzrostu PKB w Chinach na poziomie 6,7% Scenariusz wzrostu PKB w Chinach na poziomie 2–3% USA 2,4 2,3 Strefa euro 1,3 1,1 Niemcy 1,8 1,4 Japonia 1,5 1,1 G3 1,9 1,8 Inne gospodarki rozwinięte 1,6 1,2 Europa Wschodnia 2,0 1,8 Ameryka Łacińska 2,2 0,5 Azja bez Japonii 6,0 3,0 Gospodarki rozwijające się (EM) 4,8 2,4 Świat (metodologia PPP) 3,7 2,8 Źródło: Union Investment Economics, dane na dzień 14.09.2015 r. Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 14 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Malezja Tajlandia Chiny Korea Płd. Pakistan Indonezja Wietnam Indie Filipiny Średnia * Ryzyko odzwierciedlające możliwość m.in. obniżenia zdolności obsługi zadłużenia. Źródło: Bloomberg, Economist Intelligence Unit, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Francja Austria Wlk. Bryt. USA Ameryka Łacińska Kanada Australia Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 Cze ‘10 Cze ‘09 Cze ‘08 Cze ‘07 Grecja Hiszpania Średnia 80 70 60 50 40 30 20 10 Brazylia Argentyna Urugwaj Chile Meksyk Średnia Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 Cze ‘10 Cze ‘09 Cze ‘08 Cze ‘07 0 Cze ‘06 Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 Cze ‘10 Cze ‘09 Cze ‘08 Cze ‘07 Cze ‘06 Wartość indeksów EIU w punktach Niemcy Włochy Wartość indeksów EIU w punktach Węgry Średnia Azja Południowo-Wschodnia Kraje rozwinięte 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Lip ‘15 Lip ‘14 Lip ‘13 Lip ‘12 Lip ‘11 Lip ‘09 Lip ‘08 Lip ‘07 Ukraina Rosja 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Cze ‘06 Wartość indeksów EIU w punktach Turcja Polska Lip ‘10 Region CEE 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Lip ‘06 Wartość indeksów EIU w punktach Ryzyko polityczne* w wybranych regionach świata (0 – niskie ryzyko; 100 – wysokie ryzyko) Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 15 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Niemcy Włochy Malezja Tajlandia Chiny Korea Płd. Pakistan Indonezja Wietnam Indie Filipiny Średnia * Ryzyko dewaluacji o 25% w ciągu najbliższych 12m. Źródło: Bloomberg, Economist Intelligence Unit, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 Cze ‘10 Cze ‘09 Cze ‘08 Cze ‘07 Cze ‘06 0 Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 20 10 0 Brazylia Argentyna Urugwaj Chile Meksyk Średnia Cze ‘15 10 Cze ‘14 20 30 Cze ‘13 30 40 Cze ‘12 40 Średnia 50 Cze ‘11 50 Kanada Australia 60 Cze ‘07 60 Francja Austria Wlk. Bryt. USA Ameryka Łacińska 70 Cze ‘06 70 Grecja Hiszpania Cze ‘10 Lip ‘15 Lip ‘14 Lip ‘13 Lip ‘12 Lip ‘11 Lip ‘10 Węgry Średnia Azja Południowo-Wschodnia Wartość indeksów EIU w punktach Ukraina Rosja Lip ‘09 Lip ‘08 Lip ‘07 0 Cze ‘10 10 Cze ‘09 20 Cze ‘09 30 Cze ‘08 40 Cze ‘08 50 Cze ‘07 60 Kraje rozwinięte 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Cze ‘06 70 Turcja Polska Wartość indeksów EIU w punktach Wartość indeksów EIU w punktach Region CEE 80 Lip ‘06 Wartość indeksów EIU w punktach Ryzyko walutowe* w wybranych regionach świata (0 – niskie ryzyko; 100 – wysokie ryzyko) Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 16 Miesięczny raport rynkowy Otoczenie makroekonomiczne/klimat gospodarczy Niemcy Włochy 10 Malezja Tajlandia Chiny Korea Płd. Pakistan Indonezja Wietnam Indie Filipiny Średnia Źródło: Bloomberg, Economist Intelligence Unit, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 Cze ‘10 Cze ‘09 Cze ‘08 Cze ‘07 Cze ‘06 0 Cze ‘15 Cze ‘14 Cze ‘13 Cze ‘12 Cze ‘11 30 20 10 0 Brazylia Argentyna Urugwaj Chile Meksyk Średnia Cze ‘15 20 40 Cze ‘14 30 50 Cze ‘13 40 Średnia 60 Cze ‘12 50 Kanada Australia 70 Cze ‘11 60 Francja Austria Wlk. Bryt. USA Ameryka Łacińska 80 Cze ‘07 70 Cze ‘06 80 Grecja Hiszpania Cze ‘10 Lip ‘15 Lip ‘14 Lip ‘13 Lip ‘12 Lip ‘11 Lip ‘10 Węgry Średnia Azja Południowo-Wschodnia Wartość indeksów EIU w punktach Ukraina Rosja Lip ‘09 Lip ‘08 Lip ‘07 0 Cze ‘10 10 Cze ‘09 20 Cze ‘09 30 Cze ‘08 40 Cze ‘08 50 Cze ‘07 60 Kraje rozwinięte 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Cze ‘06 70 Turcja Polska Wartość indeksów EIU w punktach Wartość indeksów EIU w punktach Region CEE 80 Lip ‘06 Wartość indeksów EIU w punktach Ryzyko sektora bankowego w wybranych regionach świata (0 – niskie ryzyko; 100 – wysokie ryzyko) Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 17 odbicia i odrabiania strat na rynku tureckim ponownie zagościły spadki. Obecnie wartość indeksu jest o 15% niższa niż na początku roku. Sytuację w Turcji dodatkowo pogarsza gwałtownie osłabiająca się lira. Sentyment pozostaje negatywny. VIX – indeks strachu 90 80 Wysokie poziomy – indeksy w dołkach 70 60 Niskie poziomy – indeksy wysoko 50 Tąpnięcie w Chinach i spadki na S&P 500 40 30 20 Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Paź ‘15 Wrz ‘13 Wrz ‘11 0 Sie ‘09 Ponownie historyczne szczyty na S&P 500 10 Lip ‘07 Rynki rozwijające się • Tematem przewodnim na rynkach rozwijających się jest sytuacja Chin. Gorsze dane oraz gwałtowne spadki na indeksach kontynentalnych (Szanghaj, Shenzhen) – pomimo tego że rynki te nie są w pełni dostępne dla inwestorów zagranicznych – rozlały się na indeksy w Hongkongu i zepsuły sentyment w regionie azjatyckim oraz na pozostałych światowych rynkach akcji. • Sentyment do rynków wschodzących nadal pozostaje mieszany. • Od początku roku w regionie CEE najwyższe stopy zwrotu przyniosły węgierski BUX i rosyjski MICEX. Lip ‘05 Rynki rozwinięte • Słabe dane gospodarcze z Chin oraz innych gospodarek azjatyckich wywołały tąpnięcie na tamtejszych giełdach, które rozlało się po całym świecie. Indeksy chińskie od początku roku odnotowują negatywne stopy zwrotu. Obecnie na rynkach panuje pewne uspokojenie, jednak zmienność zapewne będzie pozostawać wysoka. • Japoński Nikkei od szczytów stracił ok. 17%, jednak nadal pozostaje ok. 3% powyżej poziomów z początku roku. • W USA spadki dotknęły w zasadzie wszystkie indeksy, do tego stopnia, że na niektórych giełdach wstrzymano obrót. Obecnie sytuacja uległa pewnemu uspokojeniu, niemniej Cze ‘03 Główne wydarzenia na rynku akcji jednak stopy zwrotu z amerykańskich giełd, licząc od początku roku, weszły w negatywne terytorium. • W Europie wartości indeksów znacząco spadały. Straty rozkładały się podobnie na wszystkich najważniejszych rynkach. DAX, CAC 40 i włoski FTSE MIB jeszcze znajdują się wyżej niż na początku roku. Maj ‘01 Rynek akcji Maj ‘99 Miesięczny raport rynkowy Sierpniowe spadki w zasadzie nie dotknęły rosyjskiego indeksu, natomiast BUX stracił około 7,4%. • Spadki ograniczyły stopy zwrotu osiągane od początku roku przez polskie indeksy. Sytuacja na świecie nie pomagała, a (pomimo dobrych fundamentów) dodatkowym czynnikiem ryzyka są deklaracje przedwyborcze dotyczące polityki gospodarczej i budżetowej. • Po wyborach parlamentarnych w Turcji mocno stracił turecki BIST 100. Po okresie Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 18 Miesięczny raport rynkowy Rynek akcji Zwroty z indeksów giełdowych od początku 2015 r. w walutach lokalnych Zwroty z indeksów giełdowych od początku 2015 r. w USD 140 130 130 120 120 110 110 100 100 90 90 80 Tąpnięcie w Chinach i późniejsze niewielkie odreagowanie 80 Tąpnięcie w Chinach i późniejsze niewielkie odreagowanie 70 Dow Jones ISE 100 SPX MICEX DAX BUX WIG20 Nikkei CAC Hang Seng Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Dow Jones ISE 100 SPX MICEX DAX BUX WIG20 Nikkei CAC Hang Seng Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. 28 wrz ‘15 29 sie ‘15 27 lip ‘15 25 cze ‘15 24 maj ‘15 22 kwi ‘15 21 mar ‘15 17 lut ‘15 16 sty ‘15 28 wrz ‘15 28 sie ‘15 27 lip ‘15 25 cze ‘15 24 maj ‘15 22 kwi ‘15 21 mar ‘15 17 lut ‘15 60 16 sty ‘15 70 Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 19 Miesięczny raport rynkowy Rynek obligacji Główne wydarzenia na rynku obligacji Rynki rozwinięte • Na rynkach obligacji – po wzrostach rentowności z kwietnia – trwa odreagowanie i uspokojenie sytuacji. Po wydarzeniach w Chinach rentowności obligacji rosły, jednak pozostały poniżej poziomów z kwietnia. Rynek cechuje się podwyższonym poziomem zmienności. • Rentowności 10-letnich obligacji amerykańskich spadały i zbliżyły się do poziomu 2,00%, by wzrosnąć do poziomów ok. 2,15%. • Uruchomienie QE przez EBC miało bardzo pozytywny wpływ na ceny obligacji krajów strefy euro. Obecne spadki cen komentowane są jako normalizacja sytuacji i powrót rentowności do fundamentów. Od sierpniowych minimów ceny obligacji rosły. • Spadki rentowności obligacji greckich wskazują na wdrażanie rozwiązań, które mają znormalizować poziom zadłużenia. Rynki rozwijające się • Rentowności polskich 10-latek, po osiągnięciu historycznego minimum poniżej 2%, wzrosły do poziomu ponad 3,30%. Po spadku w okolice 2,70% na fali wydarzeń na rynkach światowych wzrosły do poziomów nieco poniżej 3%. • Rentowności 10-letnich obligacji tureckich, po osiągnięciu styczniowych minimów na poziomie 7%, przekroczyły w sierpniu 10%. Sytuacja w Turcji pozostaje niestabilna pod względem politycznym i gospodarczym. Dodatkowo negatywnie na sytuację wpływa osłabiająca się lira. • 10-letnie obligacje węgierskie po obniżce stóp procentowych drożały. Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 20 Miesięczny raport rynkowy Rynek obligacji Rynek obligacji przed i po zmianie retoryki Fed. Obecnie na wielu rynkach historyczne szczyty EBC obniża stopy 12 Fed mówi o zmniejszaniu skali dodruku pieniądza 10 Polska, Węgry – wzrosty porównywalne do tych w strefie euro 8 6 USA – rentowności oscylują wokół poziomu 2%. Wzrosty słabsze niż w strefie euro 4 Silna pogoń za rentownościami. Część 1. 2 Silna pogoń za rentownościami. Część 2.? Uspokojenie się sytuacji na rynku długu Niemcy Francja Turcja USA Polska Hiszpania Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Włochy Węgry Sie ‘15 Lut ‘15 Lip ‘14 Sty ‘14 Cze ‘13 Gru ‘12 Maj ‘12 Paź ‘11 Kwi ‘11 Wrz ‘10 Mar ‘10 0 Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 21 Miesięczny raport rynkowy Rynek obligacji Rentowności 10-letnich obligacji od początku 2015 r. 5 20 18 Rentowności obligacji tureckich powyżej greckich i rosną. Sytuację pogarsza osłabiająca się waluta, co może skłonić bank centralny do podwyżki stóp 16 14 3 12 10 2 8 6 1 Spadek rentowności greckich obligacji po osiągnięciu porozumienia i akceptacji programu pomocowego. Rentowności nadal wysoko 4 2 Niemcy Włochy USA Polska Hiszpania Źródło: opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Grecja Turcja Źródło: opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Wrz ‘15 Sie ‘15 Lip ‘15 Cze ‘15 Maj ‘15 Kwi ‘15 Mar ‘15 Lut ‘15 Wrz ‘15 Sie ‘15 Lip ‘15 Cze ‘15 Maj ‘15 Kwi ‘15 Mar ‘15 Lut ‘15 Francja Węgry Sty ‘15 0 0 Sty ‘15 Rentowności w % 4 Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 22 Miesięczny raport rynkowy Polska Drogowskaz inwestycyjny – cykl rotacji aktywów Co napędza gospodarkę? • Produkcja – rośnie, spadek tempa • Inwestycje – wzrost w stosunku wzrostu. • Konsumpcja – spadek w sierpniu w ujęciu r/r. do 2014 r.; spadek tempa wzrostu. • Jako drogowskaz określający • Wraz z rozwojem cyklu gospodarczego różne klasy aktywów dają lepsze stopy zwrotu. Drogowskaz inwestycyjny – cykl rotacji aktywów Maksimum tempa wzrostu PKB SUROWCE 1,5 Maksima 1,0 GOTÓWKA 0,5 Minimum tempa inflacji Maksimum tempa inflacji 0,0 -0,5 -1,0 AKCJE OBLIGACJE Minimum tempa wzrostu PKB Minima -1,5 Dynamika PKB Dynamika CPI prawdopodobny rozwój sytuacji rynkowej można traktować moment cyklu, w którym się znajdujemy. Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 23 Miesięczny raport rynkowy Polska Podział tempa wzrostu PKB na poszczególne komponenty Gospodarka napędzana eksportem i konsumpcją. Powoli ruszają inwestycje 7% 4,80% 6% 5% 4,60% Gospodarka napędzana eksportem 5,10% 4,50% 3,70% 2,20% 4% 3% 0,70% 2,30% 1,30% 0,20% 2% Gospodarka napędzana inwestycjami i popytem wewnętrznym 3,50% 3,30% 3,10% 3,60% 3,00% 3,40% 3,30% 0,50% 1% 0% -1% Eksport netto Zapasy Inwestycje * Dane szacunkowe. Źródło: GUS, opracowanie na dzień 14.09.2015 r. Konsumpcja publiczna Konsumpcja prywatna PKB r/r Q2 2015* Q1 2015 Q4 2014 Q3 2014 Q2 2014 Q1 2014 Q4 2013 Q3 2013 Q2 2013 Q1 2013 Q4 2012 Q3 2012 Q2 2012 Q1 2012 Q4 2011 Q3 2011 Q2 2011 -3% Q1 2011 -2% Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 24 Miesięczny raport rynkowy Polska 120 60 0 0 -5 -2 -10 -4 20 -15 -6 0 -20 -8 Produkcja (lewa oś) PKB (prawa oś) Źródło: Bloomberg, „Markit”, Eurostat, NBP, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. mocy produkcyjnych. • Wskaźnik kontynuacji inwestycji pozostaje na wysokim poziomie. • Wskaźnik nowych inwestycji osiągnął poziom wyższy niż rok wstecz. 100 Wykorzystanie mocy produkcyjnych (EUC) Wskaźnik kontynuacji inwestycji (NBP) Wskaźnik nowych inwestycji (NBP) Źródło: Bloomberg, „Markit”, Eurostat, NBP, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Mar ‘15 Wrz ‘12 Wrz ‘02 Mar ‘00 Wrz ‘97 40 Wrz ‘92 Lip ‘15 2 Lip ‘14 5 Lip ‘13 80 Lip ‘12 4 Lip ‘11 10 Lip ‘10 6 Lip ‘09 15 Lip ‘08 8 Lip ‘07 20 • Lekko zwiększyło się wykorzystanie Mar ‘10 Produkcja przemysłowa r/r w % versus wzrost gospodarczy w % przemysłowego wyniósł w sierpniu 51,1 pkt (gorzej od oczekiwań). • Spadło tempo wzrostu liczby nowych zamówień, w tym eksportowych. • Wskaźnik dotyczący miejsc pracy znajduje się na relatywnie wysokim poziomie. Wrz ‘07 wzrosła o 3,8% r/r (gorzej od oczekiwań na poziomie 4,6% r/r). W sierpniu nastąpił wzrost o 5,3% r/r (gorzej od oczekiwań). • Wskaźnik PMI dla sektora Mar ‘05 • W lipcu produkcja przemysłowa Mar ‘95 Produkcja przemysłowa r/r w % versus wzrost gospodarczy w % Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 25 Miesięczny raport rynkowy Polska • W ujęciu m/m sprzedaż detaliczna Sprzedaż detaliczna r/r w % versus wzrost gospodarczy w % zwiększyła się w lipcu o 2,1%. W sierpniu spadła o 2,6%. • Sprzedaż detaliczna wzrosła o 1,2% r/r. Dane te są gorsze od oczekiwań. Sprzedaż detaliczna r/r w % versus wzrost gospodarczy w % • Badanie PMI wskazuje na wzrost tempa tworzenia miejsc pracy przez przedsiębiorstwa. Stopa bezrobocia w % 33 9 28 7 23 5 18 13 3 22% 20% 18% 16% 14% 12% Sprzedaż detaliczna r/r w % Zmiana PKB r/r w % (prawa oś) Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. 2% Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Sie ‘15 Sie ‘14 Sie ‘13 Sie ‘12 Sie ‘11 Sie ‘10 Lip ‘09 0% Lip ‘08 Kwi ‘15 Mar ‘14 Sty ‘13 Lis ‘11 Wrz ‘10 Lip ‘09 Maj ‘08 Kwi ‘07 Lut ‘06 Gru ‘04 -5 Paź ‘03 -17 4% Lip ‘07 -3 -12 6% Lip ‘06 -7 8% Lip ‘05 -1 Lip ‘04 -2 10% Lip ‘03 3 Lip ‘02 1 Lip ‘01 8 Sie ‘02 W sierpniu odnotowano spadek o 0,3% r/r. • Stopa bezrobocia osiągnęła w lipcu 10,1%. Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 26 Miesięczny raport rynkowy Polska 6 Wysokie stopy realne 4 FRA powyżej podstawowej stopy procentowej 2 0 Podstawowa stopa procentowa Poziom stopy realnej Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. FRA 9X12 CPI Wrz ‘15 Sie ‘14 Lip ‘13 Cze ‘12 Maj ‘11 Kwi ‘10 Mar ‘09 -2 Lut ‘08 • 8 Sty ‘07 • 10 Gru ‘05 • 12 Lis ‘04 • podstawową stopę procentową na poziomie 1,5%. Inflacja w sierpniu znalazła się na poziomie -0,6%. Rynek FRA 9X12 osiągnął poziom zbliżony do podstawowej stopy procentowej. Scenariusz bazowy to niskie stopy przynajmniej do I kwartału 2016 r. Realne stopy procentowe spadają ze względu na spadek deflacji. 14 Paź ‘03 • RPP we wrześniu utrzymała Stopy procentowe – Polska Wrz ‘02 Stopy procentowe – Polska Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 27 Miesięczny raport rynkowy Polska Zmiana wartości WIG na tle podobnych okresów cyklu koniunkturalnego 250 230 210 Zmiana w % 190 170 150 +26,83% 130 110 +12,5% 90 70 Tygodnie od dołka PKB Dołek PKB z 31.12.2001 Dołek PKB z 31.03.2005 Dołek PKB z 31.03.2009 Dołek PKB z 28.03.2013 Źródło: Bloomberg, opracowanie własne, dane na dzień 14.09.2015 r. Średnia 142 133 124 115 106 97 88 79 70 61 52 43 34 25 16 7 50 Sierpień–wrzesień 2015 r. str. 28 Miesięczny raport rynkowy Zastrzeżenia prawne Powyższe informacje zostały umieszczone w celu reklamy i promocji usługi zarządzania portfelami, w skład których wchodzi poinformowania. W dokumencie użyto informacji ze źródeł własnych oraz z publicznie dostępnych źródeł uznanych przez autora jeden lub więcej instrumentów finansowych, świadczonej przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. za wiarygodne. Union Investment TFI S.A. dołożyła należytych starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były Informacje te nie stanowią oferty zawarcia Umowy o zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub więcej rzetelne i oparte na wiarygodnych źródłach, jednak nie może zagwarantować ich poprawności, kompletności i aktualności, instrumentów finansowych, przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. szczególnie w przypadku gdyby informacje, na których oparto się przy ich sporządzaniu, okazały się niedokładne i niekompletne Z każdą strategią inwestycyjną związane są określone czynniki ryzyka, wskazane w Umowie o zarządzanie portfelami, w skład lub nie odzwierciedlały stanu faktycznego. Wszelkie dane oraz informacje zamieszczone w niniejszej publikacji mają charakter których wchodzi jeden lub więcej instrumentów finansowych, przez Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. wyłącznie informacyjny. oraz w Prospekcie informacyjnym świadczenia usług zarządzania portfelem instrumentów finansowych przez Union Investment Nie należy kopiować tego dokumentu, czy to w całości, czy też jego fragmentów. Nie należy dokonywać w nim zmian, Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. rozpowszechniać go wśród innych osób, podmiotów czy też publikować. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. uzyskało zezwolenie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd inwestycyjnej ani nie należy go traktować w ten sposób. Niniejszy dokument nie stanowi też podstawy do rozpatrywania (obecnie: Komisja Nadzoru Finansowego) na rozszerzenie przedmiotu działalności o zarządzanie cudzym pakietem papierów indywidualnych przypadków podczas świadczenia usług pomocy prawnej. Materiał ten nie stanowi oferty w rozumieniu wartościowych na zlecenie (obecnie: działalność polegająca na zarządzaniu portfelami, w skład których wchodzi jeden lub przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny oraz innych przepisów prawa powszechnie obowiązującego. więcej instrumentów finansowych). Szczegóły dotyczące wyników funduszy i innych produktów zarządzanych przez Union Investment oraz ich klasyfikacji Union Investment TFI S.A. ani zarządzane przez nie fundusze inwestycyjne nie gwarantują osiągnięcia celów inwestycyjnych w odniesieniu do kategorii ryzyka oparte są na wynikach historycznych i/lub zmienności. Te informacje nie gwarantują uzyskania subfunduszu. Uczestnik funduszu musi się liczyć z możliwością zmniejszenia wartości lub utraty zainwestowanych środków. podobnych wyników w przyszłości. Jednocześnie Inwestorzy powinni mieć świadomość, że przyszłe wyniki i zmienność mogą Wymagane prawem informacje, w tym informacje o ryzyku inwestycyjnym związanym z inwestycjami w jednostki uczestnictwa się różnić. subfunduszu oraz informacje o podatku od dochodów kapitałowych obciążającym dochód z inwestycji w subfundusz, znajdują Szczegółowe informacje dostępne są w aktualnym Prospekcie informacyjnym oraz szczegółowych sprawozdaniach finansowych się w Prospekcie informacyjnym i w skrócie Prospektu informacyjnego funduszu. Prospekt informacyjny, Kluczowe informacje dla dostępnych na stronie internetowej www.union-investment.pl. Inwestorów, tabela opłat, dane o ryzyku inwestycyjnym i podatkach dostępne są na stronie www.union-investment.pl. Pomimo że ten dokument został przygotowany z zachowaniem najwyższej staranności, Union Investment TFI S.A. nie ponosi Union Investment TFI S.A. przygotowała niniejszy dokument z dołożeniem wszelkiej staranności i z wykorzystaniem swojej odpowiedzialności za aktualność, dokładność bądź kompletność publikowanych w nim informacji ani za negatywne efekty najlepszej wiedzy. Informacje przedstawione i opisane w tym dokumencie opierają się na ocenie autora w momencie wynikające bezpośrednio lub pośrednio z dystrybucji, użytku, zmiany bądź streszczania jego treści. ich tworzenia i w stosunku do bieżącego stanu prawnego i podatkowego, które mogą ulec zmianie bez uprzedniego Przyjęcie tego dokumentu należy traktować jak zgodę na powyżej wymienione zastrzeżenia.