Transport strumieni VoD w kanale ATM kategorii CBR

Transkrypt

Transport strumieni VoD w kanale ATM kategorii CBR
Marek Natkaniec, Krzysztof Wajda
Katedra Telekomunikacji
Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków
Transport strumieni VoD w kanale ATM
kategorii CBR
Operatorzy telekomunikacyjni czyni¹ starania w kierunku realizacji systemu VoD
opartego na transmisji strumieni MPEG. Wykorzystanie kategorii ruchowej CBR do
transmisji „wybuchowego” ruchu typu MPEG jest skutecznym sposobem realizacji us³ugi
VoD. Prostota definiowania parametrów kana³u CBR u³atwia negocjacje parametrów
ruchowych pomiêdzy u¿ytkownikiem a operatorem sieci. Odpowiednie wyg³adzenie
strumieni daje podobny efekt jak multipleksacja statystyczna strumieni VBR – podniesienie
efektywnoœci systemu transportu informacji MPEG.
1. Wprowadzenie
Obserwujemy obecnie wzrastaj¹ce zainteresowanie firm telekomunikacyjnych dla
przygotowania systemu przesy³ania informacji wideo na ¿¹danie czyli realizacj¹ us³ugi VoD (Video
on Demand). Inn¹ powszechnie akceptowan¹ us³ug¹ zwi¹zan¹ z transmisj¹ skompresowanych
strumieni wideo jest dystrybucja programów telewizyjnych.
Istnieje silna tendencja do implementacji nowych us³ug szerokopasmowych w sieciach
zbudowanych z wykorzystaniem najnowszych technik sieciowych, takich jak ATM, w œrodowisku
œwiat³owodowym lub miedzianym (techniki xDSL).
Dysponuj¹c okreœlonym pasmem dla us³ugi VoD d¹¿ymy do zagwarantowania transmisji jak
najwiêkszej liczby strumieni programów bez istotnego pogarszania jakoœci ich transmisji.
Najbardziej znanymi i powszechnie u¿ywanymi standardami kodowania wideo jest MPEG w wersji
1 i 2 [1]. Koder MPEG generuje ramki o zmiennych d³ugoœciach u³o¿one w strukturê GOP (Group
of Pictures). Metodami zmniejszaj¹cymi zapotrzebowanie na przepustowoœæ przy transmisji
strumieni MPEG jest wykorzystanie buforów wyg³adzaj¹cych oraz odpowiednia synchronizacja
wzajemna strumieni.
W ka¿dym stratnym systemie kodowania istnieje zwi¹zek pomiêdzy prêdkoœci¹ transmisji
kodowanych danych a zniekszta³ceniami generowanego sygna³u. Transmisja pojedynczego
strumienia wideo w kanale CBR (Constant Bit Rate) wi¹¿e siê z koniecznoœci¹ stosowania bufora
wyg³adzaj¹cego gwa³towne zmiany przep³ywnoœci bitowej. Zape³nianie bufora danych jest
monitorowane przez tzw. kontroler przep³ywnoœci zabezpieczaj¹cy bufor przed przepe³nieniem lub
niedostatecznym wype³nieniem. W tego typu systemach kodowania koder generuje strumieñ bitów,
którego szybkoœæ bitowa jest sta³a w przeci¹gu d³ugiego okresu czasu z krótko okresowymi
wariacjami ograniczonymi wielkoœci¹ bufora zastosowanego w koderze. Strumieñ bitów
wytworzony w ten w³aœnie sposób odnosi siê zwykle do strumienia CBR. Dla odró¿nienia strumieñ
bitowy, którego przep³ywnoœæ nie jest sta³a w czasie jest nazywany strumieniem VBR (Variable Bit
Rate).
Do transmisji strumieni MPEG jest przeznaczona kategoria ruchowa rt-VBR jednak istnieje
potrzeba przeanalizowania wp³ywu wykorzystania do tego celu tak¿e innych kategorii ruchowych.
Prostota definiowania parametrów kana³u CBR u³atwia negocjacje parametrów ruchowych
pomiêdzy u¿ytkownikiem a operatorem sieci. Pozornie trudne jest w tym przypadku osi¹gniêcie
du¿ej efektywnoœci transmisji, gdy¿ definiowanie jako podstawowego dla CBR parametru PCR
(Peak Cell Rate) oznacza koniecznoœæ zorientowania rezerwacji na wartoœci maksymalne.
2. Wyg³adzanie sygna³u wideo
Istnieje potrzeba wyg³adzenia porowatego charakteru strumienia MPEG w celu dostosowania
szybkoœci chwilowej do przepustowoœci kana³u transmisyjnego. Zastosowanie elementu
poœrednicz¹cego - kontrolera przep³ywnoœci, umo¿liwia regulacjê szybkoœci kodowania przy
zachowaniu zadowalaj¹cego poziomu zniekszta³ceñ. Standard MPEG okreœla sk³adniê kodowanego
strumienia bitowego oraz mechanizm jego dekodowania [1]. Co wiêcej, standard definiuje istnienie
hipotetycznego dekodera zwanego weryfikatorem bufora wideo VBV (Video Buffer Verifier)
pokazanego na Rys. 1.
Bufor
Dekodera
Kana³ o danej
przep³ywnoœci
R
BVBV
Dekoder
Ekran
Kana³ o
wysokiej
przep³ywnoœci
Rys. 1. Schemat blokowy weryfikatora bufora wideo.
Dzia³anie weryfikatora bufora wideo polega na porównywaniu czy zakodowany strumieñ
bitowy bêdzie dekodowalny z przy okreœlonych ograniczeniach na wielkoœæ bufora dekoduj¹cego
BVBV i wejœciow¹ przep³ywnoœæ bitow¹ R. Jak pokazano na Rys. 2 wyjœciowa przep³ywnoœæ bitowa
kodera wideo mo¿e byæ regulowana przez zmianê poziomu kwantyzacji Q S. Zwiêkszenie QS
redukuje wyjœciow¹ przep³ywnoœæ bitow¹, ale tak¿e zmniejsza jakoœæ kompresowanego obrazu.
Podobnie, zmniejszenie QS powoduje wzrost zarówno przep³ywnoœci bitowej jak i jakoœci
kompresowanego obrazu. Rys. 3 pokazuje krzyw¹ zale¿noœci pomiêdzy przep³ywnoœci¹ bitow¹
oraz poziomem wprowadzanych zniekszta³ceñ. Przy braku zniekszta³ceñ Ÿród³o jest kodowane z
entropi¹ równ¹ R. Chocia¿ QS mo¿e byæ u¿ywane do kontroli stopnia przep³ywnoœci i zniekszta³ceñ
to jednak kodowanie ze sta³¹ wartoœci¹ QS niekoniecznie oznacza zachowanie sta³ej przep³ywnoœci
bitowej lub otrzymanie sta³ej jakoœci obrazu. Oba te czynniki s¹ równie¿ zale¿ne od treœci
przekazywanego obrazu. Rozwa¿aj¹c zdolnoœæ percepcji wizualnej cz³owieka zauwa¿amy, ¿e
postrzeganie zniekszta³ceñ jest skorelowane z pewnymi w³asnoœciami przestrzennymi obrazu
(sekwencji wideo).
Kontroler
przep³ywnoœci
Transformacja
Kwantyzacja
Kodowanie
entropijne
Bufor
Rys. 2. Schemat blokowy kontroli przep³ywnoœci w typowym systemie kodowania wideo.
Rys. 3. Przyk³adowa zale¿noœæ pomiêdzy przep³ywnoœci¹ a zniekszta³ceniami dla transmisji
sygna³u wideo.
3. Statystyczna analiza wybranych sekwencji wideo
W celu praktycznego zbadania czynników wp³ywaj¹cych na przesy³anie strumieni MPEG w
sieci ATM, zrealizowano szereg badañ symulacyjnych. Badania oparte by³y na wykorzystaniu
trzech sekwencji filmowych zakodowanych w standardzie MPEG-1. Ka¿da z nich posiada
odmienn¹ charakterystykê ruchow¹. •ród³a tych filmów zosta³y zakodowane w Institute of
Computer Science na Uniwersytecie w Würzburgu przy pomocy kodera programowego UC
Berkeley MPEG-I [9]. Wszystkie sekwencje filmowe posiadaj¹ nastêpuj¹ce parametry:
•
•
•
•
•
•
•
Czêstotliwoœæ ramek: 25 ramek na sekundê;
Ka¿da ramka zawiera jedn¹ porcjê danych;
GOP wg. struktury: IBBPBBPBBPBB (12 ramek);
Skala kwantyzacji: 10(I), 14(P), 18(B);
Poszukiwanie wektora ruchu: logarytmiczne / proste; ramka odniesienia: oryginalna;
Wejœcie kodera: 384x288 pikseli z 12 bitow¹ informacj¹ o kolorze;
Iloœæ ramek przypadaj¹cych na jedn¹ sekwencjê : 40000 (oko³o 0.5 godziny filmu).
Badania dotyczy³y trzech sekwencjach filmowych:
•
•
•
lambs – fragment filmu „Milczenie owiec”;
race – wyœcig Formu³y 1 Hockenheim/Germany 1994;
mr.bean – trzy episody serialu komediowego „Jaœ Fasola”.
Poni¿ej w Tabeli 1 zostanie przedstawiona krótka statystyka wybranych filmów. Tabela 2
przedstawia dok³adne statystyki opisowe ramek I, P, B wybranych sekwencji filmowych.
Tabela 1. Proste statystyki kodowanych sekwencji
Sekwencja
Lambs
Mr.Bean
Race
Stopieñ
kompresji
X:1
363
150
86
Œrednia
[bity]
7,312
17,647
30,749
Ramki
CoV
1.53
1.17
0.69
Szczyt /
Œrednia
18.4
13.0
6.6
Œrednia
[bity]
87,634
211,368
369,060
Struktury GOP
CoV
0.60
0.50
0.38
Szczyt /
Œrednia
5.3
4.1
3.6
Tabela 2. Statystyki opisowe ramek I, P, B.
Sekwencja
Rodzaj ramki
IloϾ ramek
Œrednia d³ugoœæ
ramki [bity]
Minimalna d³ugoœæ
ramki [bity]
Maksymalna
d³ugoœæ ramki [bity]
Odchylenie
standardowe [bity]
Suma [bajty]
I
3334
38023
Lambs
P
10000
7436
B
26666
3424
I
3334
75161
Mr.Bean
P
10000
18282
B
26666
10214
I
3334
79241
Race
P
10000
38200
B
26666
21891
15120
528
288
14272
1720
344
36972
6040
4192
134222
88600
54976
150176
119216
129072
186048
202416
165448
12813
8051
3184
19458
14318
6697
20826
18235
9997
15846407
9295367
11415921
31323423
22852858
34046647
33023820
47750679
72971062
Rys. 4 przedstawia fragment sekwencji IBP ramek filmu Mr. BEAN (4 sekundy trwania zapisu
wideo). Mo¿emy zaobserwowaæ tu cyklicznie powtarzaj¹c¹ siê 12 klatkow¹ strukturê GOP
(pomiêdzy jasnymi s³upkami), a tak¿e wyraŸne ró¿nice w wielkoœci ró¿nych typów ramek (I,P,B).
Charakterystyczna jest tak¿e du¿a zmiennoœæ wielkoœci ramek tego samego typu w czasie.
120000
Ramki I
Ramki B
Ramki P
Wielkoœci ramek [bit]
100000
80000
60000
40000
20000
96
91
86
81
76
71
66
61
56
51
46
41
36
31
26
21
16
11
6
1
0
Numer ramki
Rys. 4. Fragment sekwencji IBP ramek filmu „Mr. BEAN”.
4. Wyniki badañ
Przeprowadzone badania zosta³y podzielone na dwa etapy. Celem pierwszego etapu by³o
okreœlenie jak zmienia siê œrednia i maksymalna zajê toœæ bufora w zale¿noœci od zmiany szybkoœci
transmisji w kanale CBR. Zastosowany bufor wyg³adza wybuchow¹ naturê strumienia MPEG,
zmniejsza zatem wymagania na szybkoœæ ³¹cza CBR, wprowadza jednoczeœnie niekorzystne
opóŸnienie. Druga czêœæ badañ obejmowa³a przeprowadzenie szeregu symulacji zwi¹zanych z
multipleksacj¹ 3 lub 5 strumieni ró¿nych sekwencji filmowych MPEG. Celem tych badañ by³o
sprawdzenie jak zmienia siê œrednia i maksymalna zajê toœæ bufora przy zadanej prêdkoœci kana³u
CBR w przypadkach transmisji strumieni zgodnych oraz przesuniêtych w fazie.
4.1 Wp³yw szybkoœci ³¹cza CBR na wymagan¹ wielkoœæ bufora
W celu zasymulowania rzeczywistego Ÿród³a MPEG-I w programie COMNET III stworzono
12 Ÿróde³ informacji tworz¹cych strukturê GOP. Ka¿de z tych Ÿróde³ by³o odpowiedzialne za
generowanie ramki odpowiedniego typu (I, P, B) o odpowiedniej wielkoœci. Do tego celu do
symulatora zosta³y wprowadzone rozk³ady czê stoœci wystêpowania ramek (histogramy)
rzeczywistych fragmentów filmowych. Transmisja wszystkich ramek odbywa³a siê po ³¹czach o
odpowiednio dobranych parametrach, tak by jak najwierniej odtworzyæ dzia³anie kodera. Struktura
GOP by³a czasowo wyzwalana co 0.5s, natomiast ka¿da z ramek, zaczynaj¹c od ramki startowej – I
by³a odpowiedzialna za wyzwalanie kolejnej ramki, tak by na wyjœciu kodera pojawia³a siê
struktura: IBBPBBPBBPBB. Wyjœcie kodera posiada³o bufor o zmiennej wielkoœci, do którego
do³¹czony by³ kana³ transmisyjny CBR o zadanych parametrach. Powy¿sz¹ sytuacjê przedstawia
Rys. 5.
Rys. 5. Symulowany model kodera wraz z kana³em w programie COMNET III.
Szybkoœæ magistrali kodera zosta³a tak dobrana, by nawet najd³u¿sze ramki I zd¹¿y³y opuœciæ
Ÿród³o przed pojawieniem siê nastêpnej w kolejnoœci ramki B. Produkowane obecnie kodery,
budowane w oparciu o procesory DSP posiadaj¹ magistrale przesy³aj¹ce dane z prêdkoœci¹
przewy¿szaj¹c¹ 1 Gbit/s. Rozwa¿aj¹c jednak koder wewnêtrzny pracuj¹cy na karcie PCI komputera
PC musimy liczyæ siê ze spadkiem prêdkoœci transmisji do oko³o 100 Mbit/s. Szybkoœæ
umieszczania informacji w buforze zale¿y wiêc od zastosowanej platformy sprzêtowej.
W pierwszej fazie przyjê to transmisjê ramek o sta³ej d³ugoœci, równej 400 oktetów. Wielkoœæ ta
by³a wybrana pod k¹tem przysz³ego zastosowania multipleksacji statystycznej w sieci
bezprzewodowej zgodnej ze standardem IEEE 802.11 [6]. W tym przypadku kana³ CBR oznacza
kana³ o ustalonej i dedykowanej przepustowoœci dla transmisji strumienia MPEG. Sieæ IEEE
802.11 dopuszcza transmisjê ramek o zmiennej d³ugoœci.
800000
100
"LAMBS"
90
700000
80
wielkoϾ bufora [bajty]
70
500000
60
400000
50
40
300000
30
200000
wykorzystanie ³¹cza CBR [%]
600000
20
100000
10
380
370
360
350
340
330
320
310
300
290
280
270
260
250
240
230
220
210
200
190
180
170
160
0
150
0
szybkoϾ transmisji w kanale CBR [kbit/s]
œrednia zajêtoœæ bufora
maksymalna zajêtoœæ bufora
wykorzystanie ³¹cza
Rys. 6. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora oraz wykorzystania ³¹cza w funkcji
szybkoœci transmisji w kanale CBR dla sekwencji „LAMBS”.
Z przeprowadzonych wczeœniej badañ wynika, ¿e stosowanie zarówno zbyt krótkich, jak i zbyt
d³ugich ramek wp³ywa niekorzystnie na wydajnoœæ sieci. Stosowanie ramek bardzo krótkich
prowadzi do niepotrzebnego nadmiaru spowodowanego obecnoœci¹ nag³ówka, co przek³ada siê w
wiêkszym opóŸnieniu. Bardzo d³ugie ramki wymagaj¹ stosowania dzielenia ich na krótsze pakiety,
co równie¿ wprowadza niekorzystne opóŸnienie. Wielkoœæ bufora zosta³a ograniczona do 1000000
bajtów. Czas symulacji by³ sta³y dla ka¿dej iteracji i wynosi³ 120s.
800000
100
"Mr. BEAN"
700000
90
wielkoϾ bufora [bajty]
70
500000
60
400000
50
300000
40
30
200000
wykorzystanie ³¹cza CBR [%]
80
600000
20
100000
10
800
780
760
740
720
700
680
660
640
620
600
580
560
540
520
500
480
460
440
420
0
400
0
szybkoϾ transmisji w kanale CBR [kbit/s]
œrednia zajêtoœæ bufora
maksymalna zajêtoœæ bufora
wykorzystanie ³¹cza
Rys. 7. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora oraz wykorzystania ³¹cza w funkcji
szybkoœci transmisji w kanale CBR dla sekwencji „Mr. BEAN”.
900000
100
"RACE"
90
800000
wielkoϾ bufora [bajty]
70
600000
60
500000
50
400000
40
300000
30
200000
wykorzystanie ³¹cza CBR [%]
80
700000
20
100000
10
œrednia zajêtoœæ bufora
maksymalna zajêtoœæ bufora
1150
1130
1110
1090
1070
1050
1030
szybkoϾ transmisji w kanale CBR [kbit/s]
1010
990
970
950
930
910
890
870
850
830
810
790
770
750
730
0
710
0
wykorzystanie ³¹cza
Rys. 8. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora oraz wykorzystania ³¹cza w funkcji
szybkoœci transmisji w kanale CBR dla sekwencji „RACE”.
Druga faza badañ obejmowa³a transmisjê ramek ATM’owych (47 bajtów danych + 6 bajtów
nag³ówka, zgodnie z AAL1). W kanale CBR transmitowany by³ 1 strumieñ „Mr. Bean”. Podczas
symulacji przyjê to nastêpuj¹ce parametry: CIR=600 kbit/s, granica wybuchowoœci strumienia=160
kbit, przep³ywnoœæ GCRA1=10000 pakietów/s, granica wybuchowoœci GCRA1=1000 pakietów
(parametr „granica wybuchowoœci” – burst limit - jest zdefiniowany jako wewnê trzne ustalenie w
programie symulacyjnym COMNET i nie jest w³aœciwy dla standardu ATM). Czas symulacji by³
sta³y dla ka¿dej iteracji i wynosi³ 120s. Uzyskane wyniki zosta³y przedstawione na rys. 9.
80000
300
70000
250
200
50000
40000
150
30000
100
opóŸnienie [ms]
zajêtoœæ bufora [bajty]
60000
20000
50
0
1000
960
920
880
840
800
760
720
680
640
600
560
520
0
480
10000
szybkoϾ transmisji w kanale CBR [kbps]
œrednia zajêtoœæ bufora
maksymalna zajêtoœæ bufora
opóŸnienie
Rys. 9. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora oraz opóŸnienie transmisji w funkcji
szybkoœci transmisji w kanale ATM-CBR dla sekwencji „Mr. BEAN”.
4.2 Multipleksacja oraz buforowanie strumieni MPEG
Do przeprowadzenia wszystkich symulacji zwi¹zanych z multipleksacj¹ i buforowaniem kilku
strumieni MPEG wykorzystano ponownie program COMNET III firmy CACI. Struktura
pojedynczego strumienia MPEG by³a identyczna jak w przypadku badañ wp³ywu prêdkoœci ³¹cza
na wymagan¹ wielkoœæ bufora. 12 Ÿróde³ informacji tworzy³o strukturê GOP. GOP by³o
wyzwalane ka¿dorazowo co 0.5 sekundy. Ramka I ka¿dej z sekwencji filmowych rozpoczyna³a
wyzwalanie kolejnych ramek (BBPBB...) tego samego GOP. Dodatkowo w przypadkach w których
stosowano przesuniêcie fazowe sekwencji filmowych s³u¿y³a ona do wyzwalania kolejnych
sekwencji filmowych. I tak np. ramka I pierwszej sekwencji filmowej wyzwala³a ze sta³ym
opóŸnieniem ramkê B tego samego GOP oraz ramkê I sekwencji drugiej. W ten sposób wyzwalanie
kolejnych Ÿróde³ zosta³o opóŸniane o czas trwania 1 ramki. (por. Rys. 10).
I
film 1
B
B
P
B
B
P
B
B
P
B
B
I
do kana³u
CBR
I
film 2
B
B
P
B
B
P
B
B
P
B
B
I
B
B
P
B
B
P
B
B
P
B
film 3
czas
multiplekser
Rys. 10. Multipleksacja z przesuniêciem o 1 ramkê trzech filmów o 12-ramkowej strukturze GOP.
Przeprowadzone badania podzielono na dwie fazy. W pierwszej fazie symulowano
multipleksacjê 3 oraz 5 strumieni MPEG w kanale CBR, przy transmisji ramek o sta³ej d³ugoœci
równej 400 oktetów. W odró¿nieniu od modelu poprzedniego wêze³ ONU posiada wiêkszy bufor
oraz zapewnia z³o¿enie 3 sygna³ów w jeden strumieñ wprowadzany nastêpnie do kana³u CBR
Pierwsza czêœæ symulacji wi¹za³a siê ze z³o¿eniem trzech identycznych strumieni wideo „Mr.
BEAN”. Symulowano zarówno równoczesn¹ transmisjê wszystkich filmów, jak i transmisjê z
rozsuniêciem czasowym. Czas przesuniêcia transmisji ka¿dej sekwencji odpowiada³ czasowi
trwania 1 ramki. Kolejne symulacje ró¿ni³y siê rodzajem zastosowanego materia³u filmowego.
Symulowano multipleksacjê trzech ró¿nych strumieni: „LAMBS”, „Mr. BEAN”, „RACE” zarówno
bez jak i z przesuniêciem fazowym. Ostatnie badania ró¿ni³y siê liczb¹ multipleksowanych
strumieni. Symulowano z³o¿enie 5 sekwencji filmowych „Mr. BEAN” w dwóch przypadkach: bez
oraz z przesuniêciem fazowym. We wszystkich trzech przypadkach porównywano œredni¹ oraz
maksymaln¹ zajêtoœæ bufora. Czas symulacji by³ sta³y dla ka¿dej iteracji i wynosi³ 120s. Wyniki
symulacji zosta³y przedstawione kolejno na Rys. 11, 12, 13.
70000
wielkoϾ bufora [bajty]
60000
50000
40000
30000
20000
10000
2800
2720
2640
2560
2480
2400
2320
2240
2160
2080
2000
1920
1840
1760
1680
1600
1540
1500
1460
1420
0
szybkoϾ transmisji w kanale CBR [kbit/s]
œr. zajêtoœæ bufora - brak przesuniêcia fazowego
maks. zajêtoœæ bufora - brak przesuniêcia fazowego
œr. zajêtoœæ bufora - przesuniêcie faz. o 1 ramkê
maks. zajêtoœæ bufora - przesuniêcie faz. o 1 ramkê
Rys. 11. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora w funkcji szybkoœci transmisji w kanale
CBR dla 3 zmultipleksowanych sekwencji „Mr. BEAN” bez przesuniêcia fazowego, oraz z
przesuniêciem o 1 ramkê.
90000
80000
wielkoϾ bufora [bajty]
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
3000
2920
2840
2760
2680
2600
2520
2440
2360
2280
2200
2120
2040
1960
1880
1800
1720
1640
1560
1480
0
prêdkoœæ transmisji w kanale CBR [kbit/s]
œr. zajêtoœæ bufora - brak przesuniêcia fazowego
maks. zajêtoœæ bufora - brak przesuniêcia fazowego
œr. zajêtoœæ bufora - przesuniêcie faz. o 1 ramkê
maks. zajêtoœæ bufora - przesuniêcie faz. o 1 ramkê
Rys. 12. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora w funkcji szybkoœci transmisji w kanale
CBR dla 3 zmultipleksowanych sekwencji „LAMBS”, „Mr. BEAN” i „RACE” bez przesuniêcia
fazowego, oraz z przesuniêciem o 1 ramkê.
120000
wielkoϾ bufora [bajty]
100000
80000
60000
40000
20000
4500
4400
4300
4200
4100
4000
3900
3800
3700
3600
3500
3400
3300
3200
3100
3000
2900
2800
2700
2650
2600
2550
2500
2450
2400
2350
0
szybkoϾ transmisji w kanale CBR [kbit/s]
œr. zajêtoœæ bufora - brak przesuniêcia fazowego
maks. zajêtoœæ bufora - brak przesuniêcia fazowego
œr. zajêtoœæ bufora - przesuniêcie faz. o 1 ramkê
maks. zajêtoœæ bufora - przesuniêcie faz. o 1 ramkê
Rys. 13. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora w funkcji szybkoœci transmisji w kanale
CBR dla 5 zmultipleksowanych sekwencji „Mr. BEAN” bez przesuniêcia fazowego, oraz z
przesuniêciem o 1 ramkê.
W drugiej fazie przeprowadzono multipleksacjê 5 strumieni MPEG „Mr. BEAN” w kanale
ATM-CBR bez przesuniêcia fazowego. Wszystkie parametry symulacji pozosta³y takie jak w
przypadku transmisji pojedynczego strumienia w kanale ATM-CBR. Uzyskane wyniki zosta³y
przedstawione na Rys. 14.
120000
200
180
160
140
80000
120
60000
100
80
40000
opóŸnienie [ms]
wielkoϾ bufora [bajty]
100000
60
40
20000
20
4900
4700
4500
4300
4100
3900
3700
3500
3300
3100
2900
2700
0
2500
0
szybkoϾ transmisji w kanale CBR [kbps]
œrednia zajêtoœæ bufora
maksymalna zajêtoœæ bufora
opóŸnienie
Rys. 14. Wykres œredniej i maksymalnej zajêtoœci bufora oraz opóŸnienie w funkcji szybkoœci
transmisji w kanale ATM-CBR dla 5 zmultipleksowanych sekwencji „Mr. BEAN”.
5. Podsumowanie
Celem badañ by³o okreœlenie jak zmienia siê œrednia i maksymalna zajêtoœæ bufora w zale¿noœci
od zmiany szybkoœci transmisji w kanale CBR zarówno dla pojedynczego strumienia jak i dla
zmultipleksowanych kilku sekwencji MPEG. Nieznaczne przesuniêcie w fazie transmitowanych
strumieni prowadzi do zmniejszenia maksymalnej zajêtoœci bufora, a w rezultacie do zmniejszenia
wymaganej przepustowoœci w kanale CBR. Z uwagi na du¿¹ czasoch³onnoœæ przeprowadzanych
symulacji ograniczono do piêciu maksymaln¹ liczbê multipleksowanych sekwencji filmowych. Z
obserwacji wykresów uzyskanych w pierwszej czêœci badañ mo¿emy wyci¹gn¹æ nastêpuj¹ce
wnioski:
§
Charakterystyczny jest tu punkt przegiêcia na wykresach, tj. wartoœæ szybkoœci transmisji w
kanale CBR, przy której nastêpuje gwa³towny spadek œredniej oraz maksymalnej zajêtoœci
bufora;
§
Zbyt du¿e zmniejszenie szybkoœci transmisji w kanale CBR prowadzi do powstania du¿ych
opóŸnieñ w przekazie obrazu filmowego (nale¿y pamiê taæ o istnieniu po stronie odbiorczej
du¿ego bufora);
§
W warunkach ograniczonych zasobów sieciowych (ma³a pojemnoœæ kana³u CBR) celowe jest
ustawienie punktu pracy systemu w pobli¿u punktu przegiêcia. Prowadzi to powstania
niekorzystnego opóŸnienia, pozwala jednak maksymalnie wykorzystaæ mo¿liwoœci
zastosowanego ³¹cza (szczególnie istotne w przypadku dzier¿awy ³¹cza, lub te¿
wykorzystywania sieci o bardzo ma³ej przepustowoœci [6]).
Druga czêœæ badañ dotyczy³a multipleksacji ró¿nych rodzajów strumieni filmowych:
„LAMBS”, „Mr. BEAN”, „RACE”. Otrzymane wykresy pozwalaj¹ na wyci¹gniêcie nastêpuj¹cych
wniosków:
§
Podobnie jak w pierwszej czêœci badañ spadek szybkoœci transmisji w kanale CBR prowadzi do
wzrostu œredniej oraz maksymalnej zajêtoœci bufora. Charakterystyczny jest punkt przegiêcia,
powy¿ej którego nastêpuje gwa³towny wzrost zajê toœci bufora. Otrzymane wyniki pokazuj¹, ¿e
wykorzystanie procentowe ³¹cza CBR powy¿ej punktu przegiêcia wynosi 100% (nasycanie siê
bufora);
§
Œrednia zajêtoœæ bufora dla multipleksacji zarówno 3 tych samych jak i ró¿nych strumieni
filmowych jest nieznacznie mniejsza dla transmisji z przesuniêciem fazowym. WyraŸn¹ ró¿nicê
widaæ dopiero przy multipleksacji wiêkszej liczby strumieni;
§
Przy multipleksacji strumieni bez przesuniêcia fazowego (nak³adanie siê w jednej chwili
czasowej ramek typu I) niezale¿nie od wzrostu szybkoœci transmisji w kanale CBR
obserwujemy sta³y poziom maksymalnej zajêtoœci bufora;
§
Dla du¿ych prêdkoœci transmisji w kanale CBR przy multipleksacji z przesuniêciem fazowym o
jedn¹ ramkê obserwujemy znaczny spadek maksymalnej zajêtoœci bufora (do oko³o 50%).
Potwierdza to dotychczasowe rozwa¿ania teoretyczne;
§
Transmisja wiêkszej liczby strumieni z przesuniêciem fazowym powoduje znaczne uœrednienie
ruchu (zmniejsza siê wybuchowoœæ strumienia MPEG). Jest to widoczne w zmniejszaniu siê
maksymalnej zajê toœci bufora;
Wykorzystanie kategorii ruchowej CBR do transmisji „wybuchowego” ruchu typu MPEG jest
skutecznym sposobem realizacji us³ugi VoD. Prostota definiowania parametrów kana³u CBR
u³atwia negocjacje parametrów ruchowych pomiêdzy u¿ytkownikiem a operatorem sieci. Pozornie
trudne jest w tym przypadku osi¹gniêcie du¿ej efektywnoœci transmisji. W istocie odpowiednie
wyg³adzenie strumieni daje podobny efekt jak multipleksacja statystyczna strumieni VBR –
podniesienie efektywnoœci systemu transportu informacji MPEG.
Literatura
[1] ISO-IEC / JTC1 / SC29 / WG11 / N0802. Generic coding of moving pictures and associated
audio information: Video, November 1994. MPEG Draft Recommendation ITU-T H.262, ISO /
IEC 13818-2 .
[2] Krunz M., Tripathi S.: Scene-Based Characterization of VBR MPEG-Compressed Video Traffic.
Department of Computer Science, University of Maryland.
[3] Kuriacose J., Reininger D.: Source traffic smoothing for VBR MPEG encoders. Princeton, C&C
ResearcFh Laboratories.
[4] La Corte A., Lombardo A., Pallazo S.: Buffer compensation analysis for synchronization of
multimedia services in wireless networks. University of Catania.
[5] Lam S., Chow S., Yau D.: An Algorithm for Lossless Smoothing of MPEG Video. University of
Texas at Austin.
[6] Natkaniec M., Wajda K., Pach A.R.: Transmisja strumienia MPEG-I w sieci standardu IEEE
802.11 Katedra Telekomunikacji AGH, 1998.
[7] Pacyna P. Dystrybucja strumieni MPEG w sieciach szerokopasmowych. Sprawozdanie z
Projektu Badawczego 456/T11/97/12, 1998.
[8] Reininger D.: Variable Bit Rate MPEG Video: Characteristics, Modeling and Multiplexing.
C&C Research Laboratories.
[9] Rose O.: VBR video traffic. COST242 Closing Seminar, June 4-5, 1996.
[10] Rose O.: Discrete-time Analysis of a Finite Buffer with VBR MPEG Video Traffic Input. Report
No. 150 University of Würzburg, Institute of Computer Science, 1996.
[11] Sen S., Dey J., Kurose J., Stankovic J., Towsley D.: Online smoothing of live video
transmissions. University of Massachusetts.
[12] Vitter J., Hoang D.: Multiplexing VBR Video Sequence onto a CBR Channel with
Lexicographic Optimization. Duke University, Digital Video Systems Inc.
[13] Wajda K., Pacyna P. Statystyczne w³aœciwoœci strumienia MPEG i ich wp³yw na realizacjê
us³ug multimedialnych. KST’97, Bydgoszcz 1997.
[14] ATM Forum, BTD-SAA-AMS-VBRMPEG2-02.02, VBR MPEG-2 - Baseline Text, Anaheim,
February 1998.