D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słupsku

Sygn. akt I Ns 473/16
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lipca 2016 roku
Sąd Rejonowy w Słupsku, I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Katarzyna Niemczyk
Protokolant: starszy sekretarz sądowy M. K.
po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2016 roku w Słupsku
na rozprawie
sprawy z wniosku R. M.
przy udziale J. P. (1), J. K., A. Ż., M. Ż., T. P., S. P. (1), S. P. (2), Ł. P., A. P., M. P. i J. P. (2)
o stwierdzenie nabycia spadku po L. P. i B. P. (1)
1. stwierdza, że spadek po L. P., zmarłym w dniu 20.07.1989 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S., na podstawie
ustawy nabyły wprost:
a/ żona B. P. (1) (córka N. i B.) w 1 / 4 części;
b/ oraz dzieci: J. Ż. (córka L. i B.), R. M. (córka L. i B.), J. K. (córka L. i B.), J. P. (1) (syn L. i B.) i R. P. (1) (syn L.
i B.) w 3 / 20 częściach każdy z nich;
2. stwierdza, że spadek po B. P. (1), zmarłej w dniu 17.07.2008 roku w S., ostatnio stale zamieszkałej w S., na podstawie
testamentu notarialnego z dnia 16.10.2006 roku nabyła wprost w całości córka R. M. (córka L. i B.).
sygn. akt I Ns 473/16
UZASADNIENIE
Wnioskodawca R. M. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po:
1/ L. P. na podstawie ustawy na rzecz żony B. P. (1) i na rzecz dzieci spadkodawcy tj.: J. Ż., R. M., J. K., J. P. (1) i R. P. (1);
2/ B. P. (1) na podstawie testamentu na rzecz córki R. M..
W odpowiedzi na wniosek uczestnik S. P. (1) wniósł o usprawiedliwienie nieobecności na rozprawie i oświadczył, że
nie będzie w niej uczestniczył z powodu wyjazdu za granicę. Podał, że nie zgadza się z aktem notarialnym repertorium
A nr (...). Oświadczył, że nie zrzeka się spadku po dziadku L. P.. (k. 47).
Na rozprawie w dniu 18.07.2016 roku obecni uczestnicy zajęli stanowisko w sprawie (k. 49 – 53).
Uczestniczka J. K. oświadczyła, że ze spadku po ojcu nie zrezygnuje jak również, że nie zgłasza zastrzeżeń co do
testamentu sporządzonego przez mamę.
Uczestnik J. P. (1) poparł wniosek o stwierdzenie nabycia spadku.
Uczestnik M. Ż. w imieniu własnym i jako pełnomocnik uczestnika A. Ż. poparł wniosek o stwierdzenie nabycia spadku.
Uczestniczka T. P. oświadczyła, że niczego się nie zrzeka pozostawiając rozstrzygnięcie sprawy uznaniu sądu.
Uczestnik Ł. P. oświadczył, że niczego się nie zrzeka jak również nie zgłasza zastrzeżeń co do ważności testamentu.
Uczestnik A. P. oświadczył, że niczego się nie zrzeka. Zgłasza zarzut co do ważności testamentu polegający na tym, że
m.in. uczestnik nie był przy jego sporządzaniu.
Uczestniczka M. P. oświadczyła, że zgadza się z wnioskiem. Podała, że nie zgłasza zarzutów co do ważności testamentu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
L. P. zmarł w dniu 20.07.1989 roku w S.. Ostatnio stale przed śmiercią mieszkał w S.. W chwili zgonu był żonaty z
B. P. (1).
(dowód: odpis skrócony aktu zgonu L. P. k. 4, odpis skrócony aktu małżeństwa L. P. i B. U. k. 45, zapewnienie złożone
przez wnioskodawcę i uczestników obecnych na rozprawie, czas nagrania 00:15:12; 00:25:40; 00:26:53; 00:27:51;
00:31:08; 00:33:10, 00:35:32; 00:36:53)
B. P. (1) zmarła w dniu 17.07.2008 roku w S., ostatnio stale przed śmiercią mieszkała w S.. W chwili zgonu była wdową.
(dowód: odpis skrócony aktu zgonu w aktach I Ns 1014/12 Sądu Rejonowego w Słupsku k. 4; zapewnienie złożone
przez wnioskodawcę i uczestników obecnych na rozprawie, czas nagrania 00:15:12; 00:25:40; 00:26:53; 00:27:51;
00:31:08; 00:33:10, 00:35:32; 00:36:53)
L. P. i B. P. (1) mieli wyłącznie wspólne dzieci:
1/ J. Ż., która zmarła w dniu 22.06.2015 roku;
2/ R. M.;
3/ J. K.;
4/ J. P. (1);
5/ R. P. (1), który zmarł w dniu 8.02.1993 roku.
L. P. nie miał żadnych innych dzieci, w tym pozamałżeńskich, ani przysposobionych.
B. P. (1) nie miała żadnych innych dzieci, w tym pozamałżeńskich bądź przysposobionych.
(dowód: odpis skrócony aktu zgonu J. Ż., odpis skrócony aktu małżeństwa R. P. (2) i T. M.; odpis skrócony aktu
małżeństwa J. F. i L. K., odpis skrócony aktu urodzenia J. P. (1), odpis skrócony aktu zgonu R. P. (1) k. 5; zapewnienie
złożone przez wnioskodawcę i uczestników obecnych na rozprawie, czas nagrania 00:15:12; 00:25:40; 00:26:53;
00:27:51; 00:31:08; 00:33:10, 00:35:32; 00:36:53)
L. P. ani B. P. (1) nie zawierali umów o zrzeczenie się dziedziczenia spadku po nich. Nikt nie został uznany
za niegodnego dziedziczenia po L. P., ani po B. P. (1). Nie był uzyskiwany akt poświadczenia dziedziczenia po
spadkodawcach. Nie były składane oświadczenia spadkowe w przedmiocie nabycia bądź odrzucenia spadku po L. P.,
ani po B. P. (1).
L. P. nie sporządzał testamentu.
(dowód: zapewnienie złożone przez wnioskodawcę i uczestników obecnych na rozprawie, czas nagrania 00:15:12;
00:25:40; 00:26:53; 00:27:51; 00:31:08; 00:33:10, 00:35:32; 00:36:53)
B. P. (1) w dniu 16.10.2006 roku sporządziła przed notariuszem testament, w którym oświadczyła, że do całości spadku
powołuje swoją córkę R. M..
Na wypisie aktu znajduje się adnotacja o tym, że na oryginale aktu znajduje się tuszowy odcisk kciuka B. P. (1) oraz
własnoręczne podpisy A. K. i notariusza.
Testament został otwarty i ogłoszony w dniu 28.11.2012 roku w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w
Słupsku, sygn. akt I Ns 1014/12.
(dowód w aktach sprawy I Ns 1014/12 Sądu Rejonowego w Słupsku: wypis aktu notarialnego z dnia 16.10.2006 roku
k. 6, protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu k. 7)
W skład spadku po L. P. nie wchodziło gospodarstwo rolne.
(bezsporne: oświadczenie wnioskodawczyni k. 44)
Sąd zważył, co następuje:
Wniosek zasługuje na uwzględnienie.
Na mocy przepisu art. 926 1 Kodeksu cywilnego powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.
Jak stanowi przepis art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz
jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza
niż jedna czwarta całości spadku.
Na mocy przepisu art. 1015 § 1 i § 2 zdanie pierwsze k.c. oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być
złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.
Ponieważ L. P. nie sporządzał testamentu, spadek po tym spadkodawcy przypadał spadkobiercom ustawowym. Żaden
ze spadkobierców nie składał oświadczeń spadkowych, a zatem przyjęli oni spadek wprost.
Udział przypadający żonie B. P. (1) wynosi 1 / 4. Pozostała zaś część 3 / 4 spadku przypada wszystkim dzieciom w
częściach równych. Ponieważ L. P. miał pięcioro dzieci, udział spadkowy przypadający na każde z dzieci wynosi 3 /20
części (3 / 4 x 1 / 5). Zgon J. Ż. i R. P. (1) po śmierci rodziców nie ma znaczenia dla stwierdzenia nabycia spadku przez te
osoby po ojcu L. P.. Zstępni, żona oraz mąż nieżyjących dzieci L. P. byli stroną tego postępowania jako zainteresowani
jego wynikiem.
Mając na uwadze powyższe sąd na podstawie przepisu art. 931 § 1 k.c. stwierdził, że spadek po L. P., zmarłym w dniu
20.07.1989 roku w S., ostatnio stale zamieszkałym w S., na podstawie ustawy nabyły wprost:
- żona B. P. (1) w 1 / 4 części;
- oraz dzieci: J. Ż., R. M., J. K., J. P. (1) i R. P. (1) w 3 / 20 częściach każdy z nich,
o czym orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji postanowienia.
Na mocy przepisu art. 950 k.c. testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego.
B. P. (1) w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego powołała do całości spadku swoją córkę R. M..
Żadna ze stron postępowania nie zgłosiła zarzutów na okoliczność ważności testamentu spadkodawczyni. Twierdzenia
części uczestników o tym, że „nie zrzekają się spadku po B. P. (1)” nie są zarzutami co do ważności testamentu i nie
wywołują wątpliwości sądu co do ważności testamentu sporządzonego w formie aktu notarialnego, które wymagałyby
podjęcie działań z urzędu.
Również zarzut polegający na tym, że inne zainteresowane osoby nie były przy sporządzaniu testamentu nie stanowią
zarzutów, które można zakwalifikować jako podważające ważność testamentu.
Zgodnie ze słusznym stanowiskiem komentatorów i Sądu Najwyższego, przepisy o formie aktu notarialnego są dość
rygorystyczne i sformalizowane, stąd też ta forma testamentu uważana jest za najbardziej bezpieczną i najtrudniejszą
do obalenia formę testamentu, z uwagi na charakter dokumentu oraz udział w czynności notariusza. Najpełniej też
zabezpiecza rzeczywistą wolę spadkodawcy. Notariuszowi bowiem nie wolno dokonywać czynności notarialnej, jeżeli
poweźmie wątpliwość, czy strona czynności notarialnej ma zdolność do czynności prawnych nie tylko w rozumieniu
art. 11 k.c., lecz także w tych wszystkich sytuacjach, gdy zachodzi przypuszczenie o zaistnieniu wady oświadczenia woli
(post. SN z dnia 14 czerwca 2012 r., I CSK 564/11, Lex nr 1214325).
Uznać należy, że testament sporządzony przez B. P. (1) jest ważny. Zgodnie z wolą spadkodawczyni, do całości spadku
po B. P. (1) została powołana córka R. M..
Na marginesie wskazać należy, że w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku prowadzonej przed Sądem Rejonowym w
Słupsku, sygn. akt I Ns 286/13 (zakończonej umorzeniem postępowania), również nie były składane zarzuty dotyczące
ważności testamentu sporządzonego przez B. P. (2).
Wobec powyższego sąd na podstawie przepisu art. 950 k.c. w zw. z art. 941 k.c. stwierdził, że spadek po B. P. (1),
zmarłej w dniu 17.07.2008 roku w S., ostatnio stale zamieszkałej w S., na podstawie testamentu notarialnego z dnia
16.10.2006 roku nabyła wprost w całości córka R. M., o czym orzekł jak w punkcie drugim sentencji postanowienia.