WPROWADZENIE

Główne idee archidiecezjalnego programu duszpasterskiego na rok 2005/2006
1/4
WPROWADZENIE
Główne idee archidiecezjalnego programu duszpasterskiego
na rok 2005/2006
Warto kolejny raz przypomnieć, że Program duszpasterski dla Kościoła poznańskiego w
punkcie wyjścia nawiązuje do kazania inauguracyjnego Księdza Arcybiskupa, w którym stwierdził,
że Programem tym jest wszechstronny rozwój człowieka, wspólnoty ludzkiej, kultury i wiary.
Rozwijając dalej te myśli poprzez odwołanie się do obrazu ziemi, wody, powietrza i ognia,
ostatecznie zaaplikował owe obrazy–symbole świata w myśli starożytnych do Kościoła, który jak
wielkie drzewo, wyrasta z tych czterech głównych elementów świata.
W związku z tym zaproponowano podstawowy szkic Programu, swoisty punkt odniesienia dla
dalszych szczegółowych opracowań na kolejne lata, w formie obrazu wspomnianego drzewa.
Zadaniem duszpasterstwa winno być budowanie tu i teraz Kościoła, który jest podobny do drzewa.
Jego korzenie stanowi mistyka, czyli zakorzenienie w Bogu. Owoce, które przynosi postawione na
takich korzeniach drzewo, to: koinonia, martyria, diakonia. Na każdym etapie naszej pracy,
zarówno dotyczącym człowieka, wspólnoty, kultury oraz wiary, chodzi zawsze o spojrzenie w
czterech płaszczyznach – mistyki, koinoni, martyri oraz diakoni.
Powracamy do tych wyjściowych założeń, aby przedstawić propozycję aktualizacji
Archidiecezjalnego programu duszpasterskiego w związku z rozpoczynającym się od Adwentu
nowym rokiem pracy duszpasterskiej. Ich przypomnienie powinno też zachęcić do podsumowania –
wraz ze świeckimi i duchownymi współpracownikami – kończącego się roku duszpasterskiego. Nie
powinno zabraknąć pytania o to, w jakim stopniu powołane do życia Parafialne Rady
Duszpasterskie uczestniczyły w wypracowywaniu szczegółów realizacji Programu
duszpasterskiego na terenie własnej parafii.
Propozycja realizacji Programu duszpasterskiego w najbliższym roku duszpasterskim
nawiązuje do przygotowanego przez Komisję Duszpasterstwa Ogólnego Konferencji Episkopatu
Polski pięcioletniego programu na lata 2006–2010, którego ramowy temat brzmi: Kościół niosący
Ewangelię nadziei. Komisja zdecydowała – w duchu tego, co postulowaliśmy od kilku lat, że
program duszpasterski dla Kościoła w Polsce ma ustalać jedynie pewien zakres działań wspólnych
na poziomie Konferencji Episkopatu oraz dać pewne sugestie biskupom diecezjalnym dla
opracowania programów w Kościołach partykularnych. Nie pretenduje do określenia całościowego
programu duszpasterskiego dla Kościoła w Polsce, lecz raczej próbuje sformułować pewne kierunki
działania.
Działania duszpasterskie na lata 2005–2010 zakładają kontynuację tematu nadziei, który
zrodził się z odczytania ważnego aspektu adhortacji apostolskiej Jana Pawła II Ecclesia in Europa.
Program duszpasterski: Kościół niosący Ewangelię nadziei w trakcie poszczególnych lat skupiać
się będzie na rozmaitych polach, zarówno na realizacji przez chrześcijan teologicznej cnoty nadziei,
jak i przyjmowaniu oraz dzieleniu się przez nich Ewangelią.
1
Główne idee archidiecezjalnego programu duszpasterskiego na rok 2005/2006
2/4
W pierwszym (najbliższym) roku (2005/2006) hasło: Przywracajmy nadzieję ubogim skupia
się na adresatach Ewangelii nadziei, tzn. ubogich, czyli ludziach, którzy cierpią niedostatek z
przyczyn materialnych lub duchowych. To im przede wszystkim należy nieść Ewangelię nadziei.
W kolejnych latach realizowana będzie następująca tematyka:
•
•
•
•
w roku 2006/2007 – hasło: Przypatrzymy się powołaniu naszemu
w roku 2007/2008 – hasło: Bądźmy uczniami Chrystusa
w roku 2008/2009 – hasło: Otoczmy troską życie
w roku 2009/2010 – hasło: Bądźmy świadkami miłości
Ciągle aktualne pozostają główne cele duszpasterskie naszego lokalnego programu
duszpasterskiego:
•
•
•
•
Ożywienie duszpasterstwa w archidiecezji poznańskiej poprzez całoroczną troskę o rozwój
człowieka, wspólnoty, kultury i wiary;
Przepojenie pracy duszpasterskiej duchem Ewangelii nadziei;
Odkrywanie Kościoła lokalnego jako miejsca i narzędzia Komunii;
Przepowiadanie Jezusa Chrystusa (całościowe, wyraźne i odnowione) jako źródła nadziei
dla współczesnego człowieka (por. EiE 48).
Cele szczegółowe:
•
•
•
•
•
Kształtowanie dojrzałej religijności (por. EiE 50 oraz Dyrektorium o pobożności ludowej i
liturgii);
Nadanie wspólnego kierunku pracy duszpasterskiej we wszystkich wspólnotach
parafialnych;
Ożywienie duszpasterstwa parafialnego;
Ożywienie aktywności Zespołów Synodalnych;
Umożliwienie zaangażowania pastoralnego Parafialnych Rad Duszpasterskich i
Ekonomicznych.
W realizacji szczegółowych zadań proponujemy zachowanie przyjętego schematu, opartego na
podstawowych okresach liturgicznych i czterech obszarach działania, które koncentrują się wokół
rozwoju człowieka, rozwoju wspólnoty, rozwoju kultury oraz rozwoju wiary. Tak więc:
CZŁOWIEK (Adwent i Boże Narodzenie)
– Syn Boży stał się człowiekiem
WSPÓLNOTA (Wielki Post)
– Kościół wspólnotą solidarnej miłości
WIARA (Okres Paschalny)
– Eucharystia szkołą postawy służebnej
KULTURA (Okres zwykły)
– Świat przemieniany miłością miłosierną
2
Główne idee archidiecezjalnego programu duszpasterskiego na rok 2005/2006
3/4
Okres Adwentu i Bożego Narodzenia
Podjęcie w tegorocznym programie duszpasterskim hasła – Przywracajmy nadzieję ubogim
jest potrzebą czasu i zarazem odpowiedzią na wezwanie Jana Pawła II zawarte w adhortacji
apostolskiej Ecclesia in Europa, w której czytamy: Cały Kościół powinien przywracać nadzieję
ubogim. Przyjmować ich i służyć im oznacza przyjmować i służyć Chrystusowi (por. Mt 25, 40).
Miłość preferencyjna wobec ubogich jest koniecznym wymiarem chrześcijańskiej egzystencji i
służby Ewangelii. Kochać ich i dawać świadectwo, że są szczególnie umiłowani przez Boga,
oznacza uznać, że wartość osoby jest niezależna od sytuacji ekonomicznej, kulturalnej, społecznej,
w jakiej się znajduje, i pomagać im wykorzystać ich możliwości (EiE 86).
Hasło obecnego roku duszpasterskiego skupia się na adresatach Ewangelii nadziei, tzn.
ubogich, czyli ludziach, którzy cierpią niedostatek z przyczyn materialnych lub duchowych. To im
przede wszystkim należy nieść Ewangelię nadziei. Chcąc jednak spełnić to zadanie, trzeba samemu
być człowiekiem nadziei. To prawda, że bieda materialna bardzo często pozbawia ludzi nadziei, ale
trzeba też zauważyć ubóstwo dotyczące duchowej sfery życia ludzkiego. Pamiętać także należy,
aby rozpoznając sytuację społeczną w naszym kraju – co potrzebne jest do podjęcia właściwych
sposobów działania - nie zatrzymywać się tylko na negatywach, ale dostrzec również te
płaszczyzny dobra, które w ciągu ostatnich szesnastu lat zostało wyzwolone.
W okresie Adwentu i Bożego Narodzenia podkreślać będziemy, że przychodzący Chrystus jest
źródłem nadziei człowieka, a Jego ziemskie ubóstwo szczególnym wyrazem solidarności z
ubogimi. Prawdę tę ma przypominać motto tego okresu – Syn Boży stał się człowiekiem,
uświadamiając równocześnie, że w działalności duszpasterskiej okresu Adwentu i Bożego
Narodzenia chodzi nam szczególnie o rozwój człowieka.
Liturgiczna myśl tego okresu skierowana jest najpierw na powtórne przyjście Mesjasza i Jego
eschatologicznego królestwa, co przypominają teksty mszalne i czytania pierwszej części Adwentu
(do 16 grudnia). Druga część Adwentu (od 17 do 24 grudnia) stanowi bezpośrednie przygotowanie
do uroczystości Narodzenia Pańskiego. Główną postacią tej części Adwentu jest Jan Chrzciciel,
przygotowujący dla Pana „drogę na pustyni” poprzez wzywanie do wewnętrznej przemiany, pokuty
i odrodzenia. W napięciu pomiędzy historycznym adwentem Zbawiciela i Jego adwentem
eschatologicznym aktualizuje się osobiste spotkanie człowieka z Chrystusem, zwłaszcza w znakach
sakramentalnych, szczególnie w Eucharystii. Tę właśnie aktualność adwentu Pana w życiu każdego
człowieka należy uczynić myślą przewodnią wszelkich inicjatyw duszpasterskich. Nie można też
zapomnieć, że szczególne miejsce w liturgii Adwentu zajmuje Najświętsza Maryja Panna, która jest
przykładem oczekiwania na przyjście Chrystusa.
Okres Bożego Narodzenia z kolei wspomina nie tylko historyczne przyjście Zbawiciela, ale jest
przede wszystkim uobecnieniem tajemnicy Objawienia, którą stopniowo przybliżają nam trzy
następujące po sobie święta: Uroczystość Narodzenia Pańskiego, Uroczystość Objawienia
Pańskiego oraz Niedziela Chrztu Pańskiego. Każde z nich wspomina kolejny, coraz szerszy krąg
osób doświadczających objawienia.
Liturgia wspomniane poszerzanie kręgów objawiania się Syna Bożego ukazuje przede
wszystkim w czytaniach dni powszednich tego okresu, wychodząc od wydarzeń z Ewangelii lat
dziecięcych Chrystusa do wydarzeń, przez które Jezus objawia swoją mesjańską godność i
posłannictwo. Podobnie jak w Adwencie, tak w okresie Bożego Narodzenia ukazana zostaje nam
3
Główne idee archidiecezjalnego programu duszpasterskiego na rok 2005/2006
4/4
Najświętsza Maryja Panna, która prowadzi na spotkanie z Jezusem. W sposób szczególny
poświęcone są Jej Niedziela Świętej Rodziny i Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki, ale liturgia
pozostałych dni okresu Bożego Narodzenia stale przypomina Jej osobę.
ks. Adam Przybecki
4