Konwersatoria i wykłady monograficzne w roku akademickim 2011

Konwersatoria i wyk ady monograficzne
w roku akademickim 2011/2012
Studia stacjonarne
Semestr zimowy
Wybrane zagadnienia z kultury bizanty skiej
Ks. dr Andrzej Borkowski
Konwersatorium – 30 g
Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z wybranymi elementami kultury bizanty skiej
(kultury materialnej i duchowej), dostarczenie wiedzy z zakresu rodowodu, narodzin
i rozkwitu kultury bizanty skiej, wskazanie roli cywilizacji bizanty skiej w dziejach kultury
europejskiej, ukszta towanie umiej tno ci rozpoznawania zjawisk w yciu narodów Europy,
zwi zanych z wp ywem Bizancjum. Przedmiot ten porusza wybrane zagadnienia kultury
bizanty skiej i jej recepcji w yciu narodów Europy. Omawia aspekty ekonomicznego,
socjalnego i politycznego rozwoju Bizancjum, ewolucji my li filozoficznej oraz rozwoju
my li historycznej, prawa i dyplomacji. W trakcie zaj zostan omówione wybitne postacie
(twórcy kultury) pochodz cy z Bizancjum, dorobek materialny w formie spu cizny pisanej,
malarskiej, architektury, muzyki i duchowej. Studenci zapoznaj
si
te
z
charakterystycznymi cechami zwi zanymi z kultur bizanty sk . Nab
umiej tno
rozró nienia i odkrywania tej kultury w spu ci nie narodów europejskich.
Podstaw do zaliczenia jest uczestnictwo w konwersatorium i aktywno
podczas
odbywaj cych si zaj .
Tabu w kulturze
Dr Krzysztof Korotkich
Konwersatorium – 30 g
Problematyka spotka podporz dkowana jest wybranym problemom kultury, które maj
zwi zek ze st umieniem, spo ecznym odrzuceniem, napi tnowaniem, a jednocze nie stanowi
jej istotn cz :
1. Cia o: tajemnica – nago – wyzwanie.
2. Seks. Homoseksualizm, autoerotyzm, norma a odchylenie.
3. Kalectwo – brzydota. Strach przed tolerancj
4. Brzuchomówstwo i s owo magiczne.
5. mier – samobójstwo – pogrzeb – kremacja
6. Religia – zabobon – magia – wró by – grzech.
7. Natr ctwa – choroby psychiczne – uzale nienia
8. Kultura jako ograniczenie – szukanie nowego, subkultury
9. Wi zienie – wojsko – akademik – za innymi murami.
10. Strach (choroba – bieda – pech).
11. Inicjacje. Kultura magiczna – przegl d zagadnie .
12. Inny – obcy. Utopia tolerancji?
Konwersatorium ma charakter monograficznego dyskursu.
Forma zaliczenia: Zaliczenie przedmiotu polega b dzie na ocenie uczestnictwa studenta w
zaj ciach (obecno , aktywno , przygotowanie).
Kultura Bia orusi
Dr Gra yna Charytoniuk-Michiej
Wyk ad monograficzny – 30 g
Bia oru jest naszym najbli szym s siadem. Bia oru i Polsk czy wspólna wielowiekowa
historia i tradycja kulturowa. Dzisiaj, wbrew powszechnej informacji, odbywa si
wielokierunkowa wspó praca transgraniczna. Zatem warto zdoby wiedz na temat tego
pa stwa, jego po enia geograficznego, sieci osadniczej, a tak e dowiedzie si o ludziach,
ich religii i j zyku. Warto pozna wybitnych przedstawicieli w dziejach kultury bia oruskiej.
Celem niech b dzie zdobycie informacji o wspó czesnej kulturze na Bia orusi: literaturze,
muzyce, sztuce, teatrze i kinie oraz kulturze tradycyjnej. Wypada wiedzie i o zabytkach
kultury materialnej naszego wschodniego s siada, aby w przysz ci móc pozna jej walory
turystyczne. Nie mo na przemilcze obecno ci kultury bia oruskiej w Polsce, a przede
wszystkim na Bia ostocczy nie. Zapraszam na wspóln w drówk .
Regionalizm i uniwersalizm w kulturze
Dr Helena G ogowska
Wyk ad monograficzny – 30 g
Celem wyk adu jest wskazanie na elementy regionalizmu i uniwersalizmu w kulturze;
przedstawienie ich wzajemnego oddzia ywania i zale no ci. Przedmiotem zainteresowa s
nast puj ce zagadnienia: elementy regionalne w kulturze (j zyk, folklor, twórczo ludowa),
regionalne kody kulturowe i uniwersalne symbole kulturowe, komunikacja spo eczna na
poziomie regionalnym i globalnym, warto ci uniwersalne i regionalne w ró nych dziedzinach
kultury, regiony kulturowe a kultura regionalna, edukacja regionalna, przejawy regionalizmu i
uniwersalizmu na p aszczy nie kulturowej.
Istotnym jest wskazanie na znaczenie regionalizmu w tworzeniu uniwersalnych warto ci
kulturowych oraz umiej tno doszukiwania si i cenienia uniwersalnych cech w kulturze
regionalnej.
Forma zaliczenia przedmiotu: praca pisemna (esej) na temat uniwersalnych warto ci w
kulturze lokalnej lub elementów regionalnych w kulturze
Semestr letni
wiadomo narodowa i to samo kulturowa
Dr Helena G ogowska
Wyk ad monograficzny – 30 g
Celem przedmiotu jest wskazanie na kategorie wiadomo ci narodowej i to samo ci
kulturowej jako czynników wyznaczaj cych miejsce cz owieka w zró nicowanym
spo ecze stwie, zw aszcza na pograniczu kulturowym. Istotne s czynniki wp ywaj ce na
kszta towanie si wiadomo ci narodowej oraz to samo ci kulturowej: j zyk, religia, tradycja,
historia, polityka, stereotypy i mity. Podczas wyk adów poruszane b
problemy konwersji
narodowej i kulturowej, zale no ci mi dzy kultur dominuj
a peryferyjn , relacje mi dzy
„swoimi” i „obcymi”.
Forma zaliczenia przedmiotu: ustna umiej tno wykazania si rozró nianiem poj .
mier i z o w kulturze
Mgr Marcin Bajko
Konwersatorium – 30 g
Konwersatorium obejmuje takie zagadnienia, jak: symbolika mierci i z a, ich ikonografia,
mier
w tradycji Mezopotamii, Egiptu, antyku grecko-rzymskiego, religiach
monoteistycznych, mier w redniowiecznej Europie, prze om w postrzeganiu mierci
(XVIII/XIX w.), mier w XX w. i wspó cze nie; kwestia samobójstwa oraz problem oby;
definicje i poj cia z a, ród a z a (gnostycyzm, my l wczesnochrze cija ska), personifikacje
a; filozoficzne uj cia problemu z a: w. Augustyn, de Sade, Nietzsche, J. Tischner, R.
Safranski, D. de Rougemont.
Obecno
na zaj ciach (dopuszczalne nieobecno ci: 2), aktywno , znajomo
tre ci
omawianych tematów, przygotowanie pisemnego referatu (na podstawie uprzednio podanych
lektur). W przypadku przekroczenia dozwolonej liczby nieobecno ci, obowi zuje zaliczenie
danego tematu podczas dy uru prowadz cego zaj cia.
Wielcy „podgl dacze” kultury: Witkacy – Schulz - Gombrowicz
Prof. dr hab. Anna Kie
Konwersatorium – 30 g
Witkacy – Schulz – Gombrowicz stanowi „wielk trójc ” polskiej literatury nowoczesnej
XX. To niekwestionowani indywiduali ci, których sztuka s owa podporz dkowana by a
wyrazowi tego, co rozumiemy pod poj ciem podmiotowo ci w sytuacji zagro
wynikaj cych z przemian kulturowych po 1918 r. (umowna cezura oddzielaj ca
dziewi tnastowieczno od dwudziestowieczno ci). Ich twórczo , znana i ceniona w kraju
i poza jego granicami, powstawa a w czasie zintensyfikowanych dyskusji - filozofów,
krytyków, publicystów, ideologów - na temat modelu kultury; zastanego i projektowanego,
antynomii w postaci katastrofizmu i progresywizmu, indywidualizmu i kolektywizmu,
elitaryzmu i masowo ci, sztuki wysokiej i popularnej, tradycyjnych warto ci i
awangardowych kontestacji.
Warto ponowi pytanie, w jakim stopniu w tej refleksji kulturoznawczej uczestniczyli
wymienieni wybitni pisarze – zas uguj cy na miano teoretyków i filozofów kultury, a z
pewno ci przenikliwych krytyków i wspó twórców ycia kulturalnego epoki przy pieszenia
cywilizacyjnego, urbanizacji, kultury masowej, totalitarnych zagro . Ka dy z tych twórców
pozostawi po sobie dzie a wci intryguj ce swoj oryginalno ci . Uwa ne odczytanie czy
Szewców, czy Sklepów cynamonowych, czy Pami tnika z okresu dojrzewania, potwierdza
osobny indywidualizm ich autorów. Mo emy spojrze te na „trójc ” naszej nowoczesnej
literatury ze wzgl du na „miejsca wspólne”.
Obok nowatorskiego pos ugiwania si grotesk jako kategori estetyczn XX w., Witkacy,
Schulz, Gombrowicz - cz sto rewelacyjnie – demaskowali uwik anie jednostki ludzkiej w
niezauwa alne schematy kulturowe; kryzys autonomii twórcy i warto ci kultury. Ukazywali,
cz sto „perwersyjn ”, atrakcyjno nowoczesno ci, ”m odo ci”. Wyst puj c czy to w roli
katastrofisty (Witkacy), czy mitotwórcy (Schulz), czy swoistego egzystencjalisty XX w.
(Gombrowicz), „wielka trójca” naszej awangardy artystycznej potrafi a mistrzowsko odnale
sztuk s owa, g ównie ustanawiaj c nowatorski repertuar groteski, która odpowiada a
wra liwo ci odbiorcy dwudziestowiecznego.
W ramach proponowanych zaj
dokonamy wst pnego wyboru tekstów literackich
Witkacego, Schulza, Gombrowicza, które b
podstaw do przyjrzenia si tym pisarzom
jako bystrym obserwatorom, krytykom, teoretykom i filozofom kultury. Spróbujmy
podejrze artystów sztuki s owa w ich dzia aniu na rzecz b yskotliwie „podgl danej” kultury,
w której nie rezygnowali z podmiotowej roli twórcy.
Podstaw oceny zaliczeniowej b dzie aktywno w trakcie zaj .
Audiosfera. Radio i fonografia dawniej i wspó cze nie.
Dr Wojciech Siwak
Konwersatorium – 30 g
Celem konwersatorium jest przedstawienie zmian, jakie dokona y si w mediach audialnych –
radiu i fonografii od ko ca XIX wieku po wspó czesno . Zmiany te b
analizowane w
uj ciu historycznym, estetycznym i kulturoznawczym. Tematyka zaj obejmowa b dzie
analizy poszczególnych technologii oraz praktyk radiowych i fonograficznych, a tak e ich
wp ywu na twórczo artystyczn , rozwój nowych gatunków medialnych oraz kultur
uchaczy. Podsumowaniem zaj b dzie analiza tendencji rozwoju wspó czesnych mediów
audialnych.
Tematyka:
1.
Historia fonografii - od fonografu Edisona do I-Poda.
2.
Historia radia - od Marconiego i Tesli po radia internetowe.
3.
Radio – specyfika medium w teoriach medioznawczych
4.
Fonografia – specyfika medium w teoriach medioznawczych
5.
Specyfika gatunków radiowych. Gatunki informacyjne, gatunki publicystyczne,
gatunki autorskie. Nowe radio a problem hybrydyzacji gatunków
6.
Formy dzie fonograficznych. Studio nagraniowe - miejsce dokumentacji czy
zasadnicza przestrze twórcza? Wp yw ewolucji fonografii na twórczo
muzyczn w XX i XXI wieku
7.
Media audialne a zapis analogowy i cyfrowy. Radio i fonografia w epoce
cyfrowej. Estetyka radia i fonografii dawniej i dzi .
8.
DIY i self-broadcasting. Wirtualne studia nagraniowe i net-labele. Konwergencja
mediów a twórczo audialna
9.
Kultura s uchaczy. Soundscapes czyli prywatne i publiczne audiosfery.
10.
Salon p ytowy czy sie P2P? Konsument czy prosument? Przemiany organizacji i
rynku mediów audialnych w XXI wieku
Forma zaliczenia: Konwersatorium rozliczane w systemie punktowym, obejmuj cym:
obecno , aktywno i dyskusj na zaj ciach, referaty i referaty translatoryjne, prac pisemn
- esej – do wyboru z pi ciu proponowanych tematów.
zyk filmu
Prof. dr hab. Katarzyna Citko
Wyk ad monograficzny – 30 g
Celem zaj jest przybli enie s uchaczom, czym jest j zyk filmu, z jego „gramatyk ”,
metaforyk i stylem. Poszczególne tre ci wyk adowe uka , w jaki sposób re yserzy
wykorzystuj mo liwo ci medium, jakie stosuj metody i techniki, aby opowiada historie,
które wyra aj idee i anga uj widzów emocjonalnie. Poruszone zostan kwestie zwi zane z
form i stylem filmowym (narracja jako system formalny, techniki inscenizacji, monta ),
czasem i przestrzeni , konstrukcj bohaterów, obrazem i d wi kiem, strategiami
rodzajowymi, gatunkowymi i autorskimi. Rozwa ania poparte b
licznymi przyk adami z
wybranych dzie filmowych okresu kina niemego, d wi kowego i najnowszego, tak e o
charakterze ilustracyjnym (projekcja wybranych fragmentów filmowych).
Zaj cia mog okaza si interesuj ce dla wszystkich, którzy zechc dowiedzie si , jak robi
filmy wybitni twórcy. B
równie przydatne jako teoretyczna baza dla pó niejszej
praktycznej pracy w ramach warsztatów filmowych.
Literatura i kultura polska po 1945 r. w Izraelu (pisarze, pisma, instytucje)
Dr Barbara Olech
Konwersatorium – 30 g
Przedmiotem konwersatorium jest polskoj zyczne ycie literackie i kulturalne w Izraelu po
1945 roku. Przez lata istnia y i dzia y w Tel-Awiwie: ksi garnia-antykwariat „Hasefer” Jana
Foka (Micha a Diamanta), „Wypo yczalnia Ewy Szyper” – za ona przez Ew Szyper i
Paw a Birenbauma, „Ksi garnia Polska” Edmunda i Ady Neusteinów. Wydawano pisma w
zyku polskim (m.in. „Nowiny-Kurier”, „Kontury’, „Akcenty”). Spo ród grona pisz cych
warto wymieni cho by: Irit Amiel, Leo Lipskiego, Id Fink, ucj Gliksman, Natana Grossa,
Józefa Baua, Mieczys awa Rolnickiego, Miriam Akavi czy Mari Lewi sk . Instytucj
zrzeszaj
pisarzy jest Zwi zek Autorów Pisz cych po Polsku w Izraelu, którego pierwszym
przewodnicz cym by Ryszard Löw – cz owiek-instytucja, Honorowy Obywatel Miasta
Krakowa, ale i wielki przyjaciel naszego Uniwersytetu, któremu w testamencie zapisa swoj ,
najwi ksz polsk prywatn bibliotek w Izraelu.
Zaliczenie konwersatorium jest na ocen na podstawie obecno ci i aktywno ci na zaj ciach.
Kultura filmowa
Mgr Tomasz Adamski
Konwersatorium – 30 g
Celem zaj jest wprowadzenie studentów w tajniki powstawania fotografii oraz dzie a
filmowego. Obok teorii na zaj ciach studenci b
mieli okazj zapozna si ze sprz tem
fotograficzno-filmowym na którym b
pracowa w kolejnych latach studiów, ale równie
dowiedzie si , czym jest scenariusz filmowy, co to s storyboardy, czym jest postprodukcja i
monta . Zaj cia te maj przygotowa studenta do tego by w kolejnym semestrze w trakcie
warsztatów filmowo-fotograficznych posiada odpowiedni wiedz i móg przyst pi do
realizacji konkretnego, opartego na w asnym pomy le, projektu fotograficznego i filmowego.
Zaliczenie pisemne.
UWAGA - STUDENT OBOWI ZANY JEST W ROKU AKADEMICKIM ZALICZY
3 PRZEDMIOTY DO WYBORU