docUCZEŃ CHRYSTUSA MISJONARZEM NADZIEI
download 
Reklamacja Transkrypt
UCZEŃ CHRYSTUSA MISJONARZEM NADZIEI
Misyjne Materiały Liturgiczne UCZEŃ CHRYSTUSA MISJONARZEM NADZIEI TYDZIEŃ MISYJNY 2008 Papieskie Dzieła Misyjne Warszawa 2008 TM2008.indd 1 2008-08-08 13:46:34 Missio-Polonia Wydawnictwo Papieskich Dzieł Misyjnych 01-015 Warszawa, Skwer Kard. Stefana Wyszyńskiego 9 tel. (022) 838-29-44, 636-93-28; faks (022) 838-00-08 Zespół redakcyjny: ks. Jan Piotrowski, Beata Prusinowska, Elżbieta Polkowska, Anna Siudak FMM, Anna Sobiech, ks. Eugeniusz Szyszka Korekta: Irmina Janus, Joanna Przypolska Skład: Krzysztof Kopania ISSN 1232-6100 TM2008.indd 2 2008-08-08 13:46:35 WPROWADZENIE Od kilku miesięcy Kościół w Polsce podąża śladami hasła roku duszpasterskiego 2007/2008 „Bądźmy uczniami Chrystusa”. Z głębszej refleksji teologiczno-duszpasterskiej nad tą prawdą zrodziła się propozycja przeżywania Tygodnia Misyjnego w październiku 2008 r. pod hasłem „Uczeń Chrystusa misjonarzem nadziei”. Na kartach Pisma Świętego tak wiele miejsca poświęca się idei ucznia. W Starym Testamencie uczeń to ten, który otrzymuje nauczanie w szkole swojego mistrza rabbiego (por. Iz 8, 16; 50, 4; 5, 13). Z kolei w Nowym Testamencie uczniowie pojawiają się wraz z Janem Chrzcicielem, gromadzą się wokół niego oraz idą za nim (Mt 9, 14; Mk 2, 18; J 1, 35). Uczniów – w pełnym tego słowa znaczeniu – gromadził wokół siebie przede wszystkim Pan Jezus, kiedy przemierzał palestyńską ziemię. Zwykle to uczniowie wybierali szkoły swoich mistrzów, jednak w przypadku uczniów Jezusa On sam ich powoływał (por. Mt 10, 1) i byli oni gotowi utożsamiać swoje życie z życiem Mistrza (Mt 10, 24). Do szkoły uczniów Chrystusa każdego z nas wprowadza sakrament chrztu św. i to właśnie on otwiera niezmierzone perspektywy dawania świadectwa o Boskim Mistrzu. Prawdziwy uczeń Chrystusa jest misjonarzem, co dobitnie przypomniał Jan Paweł II w encyklice „Redemptoris missio”: „Wszyscy chrześcijanie, członkowie Kościoła, na mocy chrztu świętego są współodpowiedzialni za działalność misyjną. Udział wspólnot i poszczególnych wiernych w tym prawie nazywa się współpracą misyjną” (RMis 77). Nauczanie papieskie nie pozostawia żadnych wątpliwości, że każdy ochrzczony jest misjonarzem i musi dzielić się darem wiary z innymi. Tam, gdzie jest głoszona Ewangelia, jest nadzieja, ponieważ w nadziei zostaliśmy zbawieni. Wyjątkowa refleksja papieża Benedykta XVI w encyklice „Spe salvi” nad tym aspektem życia chrześcijańskie- TM2008.indd 3 2008-08-08 13:46:35 go dopełnia wyzwania Tygodnia Misyjnego: „Uczeń Chrystusa misjonarzem nadziei”. W tegorocznych materiałach znajdziemy Orędzie misyjne Ojca Świętego Benedykta XVI na Niedzielę Misyjną 19 października, które zawiera wiele treści do systematycznej refleksji i zwraca uwagę na potrzebę wolności w życiu człowieka, konieczność odczytywania misji jako zadania miłości oraz potrzebę nieustannej ewangelizacji. W dalszej kolejności zaprezentowane są homilie dla dorosłych, młodzieży i dzieci, wprowadzenia do liturgii Mszy św. oraz modlitwy powszechne. Prawdziwi uczniowie są zawsze w szkole Maryi, aby się uczyć odczytywać orędzie Jezusa (por. RVM 14). Dlatego jako pomoce duszpasterskie proponujemy rozważania różańcowe oraz czytanki poświęcone tematom kolejnych dni Tygodnia Misyjnego. Dodatek dla dzieci oraz statystyki misyjne Kościoła w świecie uzupełniają tegoroczne materiały. Cennym dodatkiem do animacji misyjnej, a także przypomnieniem pięknej postaci misjonarza kard. Adama Kozłowieckiego – metropolity Lusaki w Zambii oraz długoletniego dyrektora krajowego Papieskich Dzieł Misyjnych w tym kraju – jest płyta DVD zatytułowana „Książę Kościoła”. Zapraszam więc duszpasterzy oraz ich współpracowników – katechetów duchownych i świeckich oraz animatorów – aby uczynili z tych materiałów użyteczne narzędzie w animacji misyjnej w czasie Niedzieli Misyjnej i Tygodnia Misyjnego. Pragnę zapewnić wszystkich duszpasterzy i wiernych z naszych polskich parafii i wspólnot, że młode Kościoły – zwłaszcza w Afryce, Azji, Oceanii oraz Ameryce Łacińskiej – mają wiele wdzięczności wobec tych, którzy wspierają je swoją modlitwą i darami materialnymi. Pozwólmy, aby i nasze życie dzięki modlitwie karmiło się nadzieją i było darem dla tych, którzy wciąż czekają na Dobrą Nowinę o Jezusie Chrystusie. Ks. Jan Piotrowski dyrektor krajowy PDM TM2008.indd 4 2008-08-08 13:46:35 ORĘDZIE BENEDYKTA XVI NA ŚWIATOWY DZIEŃ MISYJNY 19 października 2008 r. TM2008.indd 5 2008-08-08 13:46:35 Drodzy Bracia i Siostry! Z okazji Światowego Dnia Misyjnego chciałbym zaprosić Was do refleksji nad stałą koniecznością głoszenia Ewangelii również w naszych czasach. Nakaz misyjny na początku tego tysiąclecia nie przestał być absolutnym priorytetem dla wszystkich ochrzczonych, wezwanych do bycia „sługami i apostołami Jezusa Chrystusa”. Już mój czcigodny poprzednik sługa Boży Paweł VI w adhortacji apostolskiej Evangelii nuntiandi podkreślił, że „obowiązek ewangelizacji należy uważać za łaskę i właściwe powołanie Kościoła, wyraża ona najprawdziwszą jego właściwość” (nr 14). Jako przykład zaangażowania apostolskiego chciałbym wskazać św. Pawła, Apostoła Narodów, któremu poświęcony jest obecny rok. Ten Rok Pawłowy daje nam możliwość głębszego poznania tego wybitnego apostoła, którego powołaniem było głoszenia Ewangelii narodom, zgodnie z tym, co Pan mu objawił: „Idź, bo Ja cię poślę daleko, do pogan” (Dz 22, 21). Jak zatem nie skorzystać z okazji jubileuszu ofiarowanego Kościołom lokalnym, wspólnotom chrześcijan i poszczególnym wiernym, aby głosić aż po krańce świata Ewangelię oraz moc Bożą ku zbawieniu każdego wierzącego (por. Rz 1, 16)? 1. Ludzkość potrzebuje wyzwolenia Ludzkość potrzebuje wyzwolenia i odkupienia. Stworzenie – mówi św. Paweł – cierpi i żywi nadzieję osiągnięcia wolności dzieci Bożych (por. Rz 8, 19-22). Te słowa są prawdziwe także we współczesnym świecie. Stworzenie cierpi. Ludzkość cierpi i oczekuje prawdziwej wolności, oczekuje innego, lepszego świata, oczekuje „odkupienia”. W rzeczywistości ludzkość wie, że ten oczekiwany nowy świat zakłada pojawienie się nowego człowieka, pojawienie się dzieci Bożych. Przyjrzyjmy się z bliska sytuacji współczesnego świata. Jeśli z jednej strony arena międzynarodowa ukazuje perspektywy obiecującego rozwoju ekonomicznego i społecznego, to z drugiej strony zwraca TM2008.indd 6 2008-08-08 13:46:35 naszą uwagę na poważny niepokój dotyczący przyszłości samego człowieka. Przemoc, w wielu przypadkach charakteryzująca relacje pomiędzy jednostkami i narodami, ubóstwo nękające miliony mieszkańców, dyskryminacje, a czasem nawet prześladowania z powodów rasowych, kulturowych i religijnych, zmuszają wielu ludzi do ucieczki ze swoich krajów w poszukiwaniu schronienia i opieki. Postęp techniczny, jeśli nie jest ukierunkowany na godność i dobro człowieka albo nie jest podporządkowany solidarnemu rozwojowi, traci swoją możliwość niesienia nadziei i powoduje zachwianie równowagi oraz zaostrzenie istniejących już niesprawiedliwości. Inaczej mówiąc, istnieje stałe zagrożenie w relacji człowiek – środowisko z powodu krótkowzrocznego wykorzystywania zasobów, które negatywnie odbijają się na zdrowiu fizycznym i psychicznym istoty ludzkiej. W ten sposób przyszłość człowieka wystawiona jest na ryzyko zamachu na jego życie, który przybiera różne sposoby i formy. Wobec takiego scenariusza „gnębi nas niepokój i zadajemy sobie pytanie, miotani nadzieją i trwogą” (Gaudium et spes, 4): co stanie się z ludzkością i stworzeniem? Czy jest nadzieja na przyszłość, a może raczej: czy istnieje przyszłość dla ludzkości? I jaka będzie ta przyszłość? Dla nas, chrześcijan, odpowiedź na te pytania znajduje się w Ewangelii. Chrystus jest naszą przyszłością i – jak napisałem w encyklice Spe salvi – Jego Ewangelia jest przekazem, który „przemienia życie”, daje nadzieję, na oścież otwiera wrota czasu i oświetla przyszłość ludzkości i wszechświata (por. nr 2). Święty Paweł zrozumiał, że ludzkość nie odnajdzie zbawienia i nadziei poza Chrystusem. To dlatego odczuwał silną potrzebę „głoszenia życia obiecanego w Chrystusie Jezusie” (2 Tm 1, 1), „naszej nadziei” (1 Tm 1, 1), aby wszyscy mogli być współdziedzicami i współuczestnikami obietnicy przez Ewangelię (por. Ef 3, 6). Był świadomy, że bez Chrystusa ludzkość „pozbawiona jest nadziei i Boga na tym świecie (por. Ef 2, 12), bez nadziei, ponieważ bez Boga” (Spe salvi, 3). TM2008.indd 7 2008-08-08 13:46:35 Rzeczywiście, „ten, który nie zna Boga, mając nawet liczne nadzieje w głębi, pozbawiony jest nadziei, tej wielkiej nadziei, która podtrzymuje całe istnienie (por. Ef 2, 12)” (Spe salvi, 27). 2. Misje to sprawa miłości Głoszenie Chrystusa i Jego zbawczego orędzia jest dla wszystkich najważniejszym zadaniem. „Biada mi – mówił św. Paweł – gdybym nie głosił Ewangelii” (1 Kor 9, 16). Na drodze do Damaszku doświadczył i zrozumiał, że odkupienie i misja są dziełem Boga i Jego miłości. Miłość Chrystusa prowadziła go po drogach Cesarstwa Rzymskiego jako herolda, apostoła, głosiciela, mistrza Ewangelii, który mówił o sobie, że jest jej „posłem jako więzień” (por. Ef 6, 20). Miłość Boża uczyniła go „wszystkim dla wszystkich, żeby w ogóle ocalić przynajmniej niektórych” (1 Kor 9, 22). Biorąc pod uwagę doświadczenie św. Pawła rozumiemy, że działalność misyjna jest odpowiedzią na miłość, którą Bóg nas obdarza. Jego miłość nas wybawia i ukierunkowuje na misje ad gentes. Jest to energia duchowa, powodująca w rodzinie ludzkiej wzrost harmonii, sprawiedliwości i komunii między osobami, rasami i narodami, do której wszyscy dążą (por., Deus caritas est, 2). To Bóg, który jest Miłością, prowadzi Kościół na krańce świata i wzywa ewangelizatorów, aby zaspokajali swoje pragnienie „u źródła pierwszego i oryginalnego, którym jest Jezus Chrystus, z którego przebitego Serca wypływa miłość samego Boga” (Deus Caritas est, 7). Tylko z tego źródła można czerpać uwagę, troskę, współczucie, gościnność, dyspozycyjność, zainteresowanie problemami ludzi oraz inne cnoty potrzebne głosicielom Ewangelii, aby wszystko opuścić i poświęcić się całkowicie i bezwarunkowo rozpowszechnianiu w świecie wonności Chrystusowej miłości. 3. Nieustannie ewangelizować Podczas gdy pierwsza ewangelizacja w licznych regionach świata jest niezbędną i pilną, różne diecezje i instytuty życia konsekrowanego cierpią dziś na brak kapłanów i powołań zakonnych. Koniecznym staje TM2008.indd 8 2008-08-08 13:46:35 się potwierdzenie, że Chrystusowy nakaz ewangelizowania wszystkich narodów nadal pozostaje priorytetem pomimo wzrastających trudności. Nic nie może usprawiedliwić spowolnienia lub stagnacji, ponieważ „nakaz głoszenia Ewangelii wszystkim ludziom jest pierwszorzędnym i naturalnym posłannictwem Kościoła” (EN 14). Misja „dopiero się rozpoczyna i w jej służbie musimy zaangażować wszystkie nasze siły” (RMis 1). Jak więc tutaj nie pomyśleć o Macedończyku, który ukazał się Pawłowi we śnie wołając: „Przepraw się do Macedonii i pomóż nam”? Liczni są dzisiaj ci, którzy oczekują na głoszenie Ewangelii i pragną nadziei i miłości. Ci, którzy w głębi swego serca słyszą wołanie o pomoc płynące od ludzkości i pozostawiają wszystko dla Chrystusa i przekazują ludziom wiarę i miłość do Niego (por. Spe salvi, 8). 4. Biada mi, gdybym nie głosił Ewangelii (1 Kor 9, 16) Drodzy Bracia i Siostry, „duc in altum” – wypłyńmy na głębię ogromnego morza świata i, idąc za zaproszeniem Jezusa, zarzucajmy sieci bez lęku, ufni w Jego stałą pomoc. Święty Paweł przypomina nam, że głoszenie Ewangelii nie jest powodem do chluby (por. 1 Kor 9, 16), ale zadaniem i radością. Drodzy Bracia Biskupi, biorąc przykład z Pawła, niech każdy z Was czuje się „więźniem Chrystusa dla pogan” (Ef 3, 1), wiedząc, że w trudnościach i doświadczeniach może liczyć na moc płynącą od Niego. Biskup nie jest konsekrowany tylko dla swojej diecezji, ale dla zbawienia całego świata (por. RMis 63). Tak jak apostoł Paweł jest on wezwany, aby zwrócić się ku tym braciom z daleka, którzy jeszcze nie znają Chrystusa lub tym, którzy jeszcze nie doświadczyli Jego wyzwalającej miłości. Wysiłki biskupa powinny zmierzać do umisyjniania całej wspólnoty diecezjalnej i chętnego posyłania, w miarę możliwości, kapłanów i świeckich do pracy ewangelizacyjnej w innych Kościołach. W ten sposób misja ad gentes staje się wartością jednoczącą i skupiającą całą jego działalność duszpasterską i charytatywną. TM2008.indd 9 2008-08-08 13:46:35 Wy, Drodzy Księża, pierwsi współpracownicy biskupów, bądźcie wspaniałomyślnymi pasterzami i entuzjastycznymi ewangelizatorami! Wielu spośród Was w ostatnich dziesięcioleciach udało się na tereny misyjne w następstwie encykliki Fidei donum, której 50. rocznicę ogłoszenia niedawno wspominaliśmy i poprzez którą nasz czcigodny poprzednik sługa Boży Pius XII dał impuls do współpracy między Kościołami. Mam nadzieję, że ten misyjny zapał nie osłabnie w Kościołach lokalnych, pomimo braku duchowieństwa w wielu z nich. I Wy, Drodzy Zakonnicy i Siostry Zakonne, naznaczeni powołaniem z mocnym rysem misyjnym – dzięki świadectwu jedności z Chrystusem i sequela radykalnemu pójściu za Jego Ewangelią – głoście Ewangelię wszystkim, a szczególnie tym, którzy są daleko. Drodzy Wierni Świeccy, pracujący w różnych środowiskach, wszyscy jesteście wezwani, aby uczestniczyć w rozpowszechnianiu Ewangelii w coraz bardziej istotny sposób. Cały świat otwiera się przed Wami jako złożony i różnorodny areopag wymagający ewangelizacji. Dawajcie świadectwo swoim życiem, że chrześcijanie „należą do nowego społeczeństwa, ku któremu zmierzają i które ich pielgrzymowanie antycypuje” (Spe salvi, 4). 5. Zakończenie Drodzy Bracia i Siostry, niech obchody Światowego Dnia Misyjnego zachęcą Was wszystkich do ponownego uświadomienia sobie pilnej potrzeby głoszenia Ewangelii. Z wielką satysfakcją chciałbym podkreślić udział Papieskich Dzieł Misyjnych w dziele ewangelizacji Kościoła. Dziękuję im za wsparcie, jakie ofiarują wszystkim wspólnotom, a zwłaszcza najmłodszym spośród nich. Stanowią one ważne narzędzie dla animacji i formacji ludu Bożego w duchu misyjnym i ożywiają komunię osób i dóbr pomiędzy różnymi częściami Mistycznego Ciała Chrystusa. Niech taca zbierana we wszystkich parafiach podczas Niedzieli Misyjnej będzie znakiem komunii i wzajemnej troski pomię- TM2008.indd 10 2008-08-08 13:46:36 dzy Kościołami. Niech wśród ludu chrześcijańskiego coraz bardziej wzmacnia się modlitwa jako niezastąpiony środek duchowy dla szerzenia pomiędzy wszystkimi narodami światła Chrystusa, „światła przez antonomazję”, która oświeca „ciemności historii” (Spe salvi, 49). Zawierzając Panu pracę apostolską misjonarzy, Kościoły rozsiane w świecie, świeckich zaangażowanych w różnorodną działalność misyjną i przyzywając wstawiennictwa apostoła Pawła oraz Najświętszej Maryi Panny, „żywej Arki Przymierza”, Gwiazdy ewangelizacji i nadziei, udzielam wszystkim mojego apostolskiego błogosławieństwa. Benedykt XVI Watykan, 11 maja 2008 Tłumaczenie Papieskich Dzieł Misyjnych TM2008.indd 11 2008-08-08 13:46:36 TM2008.indd 12 2008-08-08 13:46:36 NIEDZIELA – 19 X UCZNIOWIE CHRYSTUSA SŁUGAMI NADZIEI Komentarz na wejście „Uczniowie Chrystusa sługami nadziei” – to hasło przeżywanej dziś Niedzieli Misyjnej. Dlatego kierujemy naszą uwagę w stronę Kościoła na całym świecie. Pragniemy umacniać w sobie świadomość rzeczywistości Kościoła powszechnego, który nie zna granic. Chcemy ożywiać nadzieję, którą Chrystus ofiarował nie tylko nam, ale także tym, którzy na różnych kontynentach żyją często bez nadziei. Pragniemy dzielić się z naszymi braćmi i siostrami, którzy jeszcze nie znają Chrystusa, darami wiary i nadziei, aby dać świadectwo, że każdy z nas jako uczeń Chrystusa jest prawdziwie sługą nadziei. Akt pokuty – Panie Jezu, nasz Odkupicielu, który jesteś nadzieją ubogich. Zmiłuj się nad nami. – Chryste, Ty jesteś Drogą, którą dojdziemy do Nieba. Zmiłuj się nad nami. – Panie, Ty jesteś Miłością i prowadzisz nas ku Bogu i ku sobie nawzajem. Zmiłuj się nad nami. Modlitwa wiernych Żyć w Kościele znaczy być odpowiedzialnym za głoszenie Ewangelii całemu światu. Polecajmy zatem Bogu nie tylko nasze osobiste potrzeby, lecz także całego Kościoła powszechnego, obejmując pamięcią ludzi na wszystkich kontynentach. – Za Ojca Świętego Benedykta XVI, aby niestrudzenie głosił światu Ewangelię nadziei. Ciebie prosimy... – Za wszystkich misjonarzy i misjonarki, aby niosąc Chrystusa ludziom, stawali się dla nich prawdziwymi świadkami nadziei. Ciebie prosimy... TM2008.indd 13 2008-08-08 13:46:36 – Za wszystkich zaangażowanych w misyjne dzieło Kościoła, wspierających Papieskie Dzieła Misyjne, a zwłaszcza Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary, aby wobec świata dawali świadectwo o Chrystusie ofiarującym każdemu człowiekowi nadzieję, która zawieść nie może. Ciebie prosimy... – Za zmarłych misjonarzy: duchownych i świeckich, za zmarłych współpracowników i dobrodziejów misji, aby za świadectwo wiary i miłości Jezus nagrodził ich radością chwały wiecznej. Ciebie prosimy... – Za naszą wspólnotę, abyśmy w codziennym życiu, w rodzinach i w pracy naszym postępowaniem dawali świadectwo, że rzeczywiście jesteśmy uczniami Chrystusa i świadkami Bożej nadziei. Ciebie prosimy... Wszechmogący Boże, usłysz nasze pokorne prośby i udziel nam swojego błogosławieństwa, abyśmy zawsze byli gorliwi w służbie misyjnemu dziełu Kościoła i coraz pełniej stawali się Twoimi uczniami. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Komentarz do procesji z darami Do stołu Pańskiego przynosimy: Biblię – wyraża nasze pragnienie, by wszystkie narody przyjęły słowo Boże i według niego kształtowały swoje życie. Puste naczynie – jako wyraz solidarności z tymi, którzy głodują i cierpią na różne choroby. Przyjmij Panie nasze pragnienie śpieszenia im z pomocą. Chleb – który za chwilę stanie się Ciałem Chrystusa, jest wyrazem solidarności z Kościołem w krajach misyjnych, z którym tworzymy jedno Mistyczne Ciało Chrystusa. Wino – zostanie przemienione w Najświętszą Krew Chrystusa i stanie się źródłem duchowej przemiany i uświęcenia dla wszystkich, którzy ją spożywają. TM2008.indd 14 2008-08-08 13:46:36 Homilia dla młodzieży „Drodzy młodzi, jak wielokrotnie powtarzali to moi czcigodni Poprzednicy Paweł VI i Jan Paweł II, głoszenie Ewangelii i świadectwo wiary są dzisiaj konieczne jak nigdy dotąd. Ktoś może pomyśleć, że zaoferowanie cennego skarbu wiary osobom, które w nim nie współuczestniczą, może być nietolerancją wobec nich, ale tak nie jest, ponieważ proponowanie Chrystusa nie oznacza narzucania Go. Zresztą, dwa tysiące lat temu dwunastu Apostołów oddało życie, ażeby Chrystus był znany i miłowany. Od tamtych czasów Ewangelia rozszerza się poprzez wieki dzięki mężczyznom i kobietom ożywianym tą samą gorliwością misyjną. Dlatego także i dzisiaj potrzeba uczniów Chrystusa, którzy nie szczędziliby czasu i energii na służbę Ewangelii. Potrzeba młodych, którzy pozwolą płonąć w sobie miłości Bożej i hojnie odpowiedzą na jej nalegający apel, tak jak uczyniło to wielu młodych błogosławionych i świętych z przeszłości i również z czasów nam bliższych” – w ten sposób do zaangażowania misyjnego zachęcał papież Benedykt XVI w swoim Orędziu na XXIII Światowe Dni Młodzieży, które odbywały się w tym roku w Sydney. Ważne jest, abyśmy powrócili do tych słów dzisiaj, gdy rozpoczynamy kolejny Tydzień Misyjny, który chcemy przeżywać pod hasłem: „Uczeń Chrystusa misjonarzem nadziei”. „Pozwolić płonąć w sobie miłości Bożej” – do tego, jak słyszeliśmy, wzywał Benedykt XVI wszystkich młodych, bo tylko wtedy uczeń Chrystusa może stać się misjonarzem nadziei. Jakże przekonująco brzmią te słowa Papieża w kontekście dzisiejszego I czytania z Księgi Wyjścia. Czytania, które przedstawia nam Mojżesza, który przyczynia się do zwycięstwa Izraelitów nad Amalekitami. To dzięki jego modlitwie i temu, że pozwalał „płonąć w sobie miłości Bożej”, Bóg walczył razem z narodem wybranym. Na szczególną uwagę zasługuje w tym opisie także postawa Aarona i Chura, którzy widząc, że unoszące się w modlitwie ku górze ręce Mojżesza zdrętwiały, podpierali je – „jeden TM2008.indd 15 2008-08-08 13:46:36 z tej, a drugi z tamtej strony”. W ten sposób obydwaj mieli duży wkład w zanoszonej do Boga modlitwie. Przyglądając się tej starobiblijnej scenie, uświadamiamy sobie prawdę o szczególnym naszym powołaniu do współpracy misyjnej. Wiemy dobrze, że tak jak uczył Sobór Watykański II, każdy misjonarz „przepojony żywą wiarą i niesłabnącą nadzieją, powinien być mężem modlitwy; powinien płonąć duchem mocy, miłości i trzeźwości”. Ale trzeba też pamiętać, że potrzebuje on każdego z nas, abyśmy niczym Aaron i Chur wspierali go swoimi modlitwami, ofiarami duchowymi czy materialnymi. Być może wydawać się one będą czymś małym, ale jak poucza nas dzisiejsza Ewangelia, jeśli nasza modlitwa będzie miała charakter uporczywy, czy może raczej wytrwały, to mamy prawo uważać, że zostaniemy wysłuchani. Każdy misjonarz potrzebuje naszego duchowego wsparcia, bo jakże często w swojej misyjnej codzienności musi wypełniać wskazania św. Pawła z Listu do Tymoteusza, który mówi o powinności „głoszenia nauki, nastawania w porę i nie w porę, wykazywania błędów, pouczania, podnoszenia na duchu z całą cierpliwością” oraz być przygotowanym nawet na złożenie ofiary ze swojego życia. Moi Drodzy! Chiałbym wspomnieć przykład niezwykłej postawy misjonarza – ks. Jana Czuby – pierwszego polskiego męczennika fideidonisty. W tym roku bowiem, 27 października 2008 r., będziemy obchodzić 10. rocznicę jego męczeńskiej śmierci w Kongo. Ks. Jan tak oto opisuje swoją sytuację na dwa dni przed śmiercią: „Pisząc ten list nie jestem pewny „jutra”, znowu prawie wojna, stolica diecezji opustoszała, są u mnie też dawny wikary Bogdana i obecny Stana, którzy też uciekają. (...) Zostaję na miejscu do końca, parafia funkcjonuje prawie normalnie, codziennie odmawiamy cząstkę różańca o pokój. Odwiedziłem już po wakacjach większe wspólnoty, na mniejsze przyjdzie czas. Już znudziło mi się o tym pisać i tym żyć, chciałoby się normalnego życia w pokoju” (Loulombo, 25 października 1998). TM2008.indd 16 2008-08-08 13:46:36 Ks. Jan został wierny do końca. Ze swojego życia złożył największą ofiarę, na jaką stać człowieka. Żył nadzieją, o której tak pięknie pisał ostatnio papież Benedykt XVI: „Prawdziwą, wielką nadzieją człowieka, która przetrwa wszelkie zawody, może być tylko Bóg – Bóg, który nas umiłował i wciąż nas miłuje «aż do końca», do ostatecznego «wykonało się!»” (Spe salvi, 27). W całym tym kontekście wydaje się być czymś niewielkim nasze dotychczasowe zaangażowanie w wypełnianie misyjnego nakazu, który otrzymali od Chrystusa wszyscy Jego uczniowie. Bo czymś drobnym wydają się być okazjonalne modlitwy w intencji misji i misjonarzy, skromne ofiary, gdy zobaczymy puszkę z napisem „Na misje”. Niech zatem ten dzień będzie dla nas okazją do zrobienia rachunku sumienia oraz odpowiedzi w sercach na pytanie czy jestem uczniem Chrystusa i misjonarzem nadziei. Ks. Andrzej Augustyn, Tarnów Homilia dla dorosłych 1. Tegoroczną Niedzielę Misyjną obchodzimy w interesującym klimacie roku duszpasterskiego Kościoła w Polsce, który zaprasza nas, abyśmy byli uczniami Chrystusa. Uczeń jest przede wszystkim tym, który słucha i bierze sobie szczerze do serca wskazania swojego mistrza. Jak echo rozbrzmiewają nam więc słowa Maryi z Ewangelii św. Jana, wypowiedziane podczas uczty w Kanie Galilejskiej: „Uczyńcie wszystko, co wam powie” (J 2, 5). Również tegoroczny 49. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny, który odbył się w Kanadzie, zwraca uwagę, że Eucharystia buduje Kościół i Kościół żyje z Eucharystii. Prawda ta powinna docierać do nas zawsze, kiedy uczestniczymy w niedzielnej Mszy św. – jak dzisiaj – aby żyć świadomością, że każda wspólnota eucharystyczna jest wspólnotą misyjną, jak uczy Benedykt XVI (por. Sacramentum caritatis, 84). Światowy Dzień Misyjny, zwany w Polsce Niedzielą Misyjną, zaprasza nas usilnie do TM2008.indd 17 2008-08-08 13:46:36 świadomej współpracy misyjnej, która jest owocem łaski chrztu św. i świadectwem dojrzałej wiary. Jest odpowiedzią uczniów na słowa Chrystusa: „Idźcie i głoście” i jednocześnie odpowiedzią na oczekiwania tych, którzy wciąż nie znają Ewangelii. 2. Liturgia słowa, która stanowi istotną część każdej celebracji eucharystycznej, zaprasza nas do refleksji, która musi się karmić nadzieją. Takie oczekiwania mieli członkowie narodu wybranego, kiedy po wiekach niewoli nastał czas panowania Cyrusa. Gwarantem spodziewanej wolności nie był jednak potężny władca, ale sam Bóg. Idąc dalej śladem Bożego słowa, podejmujemy wraz z psalmistą pańskim pieśń uwielbienia. Jest ona powszechnym hymnem – chwałą wszystkich narodów – ku czci prawdziwego Boga, Pana i jedynego sprawiedliwego. Ta Boża sprawiedliwość najpełniej i najdoskonalej objawia się w Jezusie Chrystusie, którego uczniem i niestrudzonym apostołem był św. Paweł. Tam, gdzie głoszona jest Ewangelia i tam, gdzie jest ona przyjęta, przychodzą wraz z nią łaska i pokój (por. 1 Tes 1, 1). Kolejnymi owocami obecności łaski są wiara, miłość i nadzieja. Paweł Apostoł, którego rok jubileuszowy obchodzimy w Kościele powszechnym, miał świadomość, że wszelki trud pracy misyjnej jest owocny, jeśli jest trwale zakorzeniony w uprzednim działaniu Ducha Świętego (por. Redemptoris missio, 21-30). Głoszenie Ewangelii w minionych czasach, także dziś, w epoce globalizacji, gdy świat wydaje się być zredukowany do rozmiarów małej wioski, napotyka różne trudności. Są nimi: przewrotność ideologiczna i etyczna, wszelkiego rodzaju wyzysk ekonomiczny i egoizm, niezrozumiały upadek wartości właściwych osobie ludzkiej. Nie dziwmy się więc, że jako chrześcijanie jesteśmy wystawieni na rozmaite próby i doświadczenia, czasami bardzo bolesne. Takie pytanie stawiał już swoim współczesnym sam Jezus: „Czemu Mnie wystawiacie na próbę, obłudnicy?”. Czas Kościoła to czas próby, ale jest to także czas nadziei przeżywanej w miłości świadectwa i misyjnych wyzwań. TM2008.indd 18 2008-08-08 13:46:36 3. Niedziela Misyjna jest świętem wiary całego Kościoła we wszystkich zakątkach świata. Tam, gdzie jest wiara, potrzebne jest świadectwo całego życia: postawy, słów i obyczajów. Czy dziś osoba nie znająca Chrystusa miałaby okazję – w naszym środowisku, rodzinie, szkole i parafii – poznać poprzez nasze życie piękno Ewangelii? Niech towarzyszy nam świadomość, że „misje” zaczynają się od przemiany własnego serca, aby dojrzała wiara mogła stać się darem dla innych. Wiara umacnia się tylko wtedy, kiedy jest przekazywana (por. RMis 2). Na tegoroczny Tydzień Misyjny Papieskie Dzieła Misyjne proponują pogłębienie prawdy, że uczniowie Chrystusa są siewcami nadziei. W nadziei zostaliśmy zbawieni. Ta myśl św. Pawła, rozwinięta bogato przez Benedykta XVI w encyklice „Spe salvi”, uczy nas, że pierwszym miejscem uczenia się nadziei jest modlitwa. To właśnie modlitwa musi się stać darem w dniu misyjnej solidarności wiary i ofiary dla tych, którzy nie mieli okazji poznać zbawczego orędzia Chrystusa. Nie ma nadziei bez modlitwy, a ta ostatnia powinna być także naszym codziennym pokarmem. Czekają na nią misjonarze, również polscy, w liczbie ponad 2100 osób. Oczekują naszej modlitwy nie znający Chrystusa, a stanowią blisko 2/3 ludzkości. Niech w bogatym skarbcu Kościoła nie zabraknie także duchowych ofiar cierpienia i bólu tylu ludzi chorych, samotnych i opuszczonych. Nadzieja nakazuje nam patrzeć w przyszłość, ku godzinie sprawiedliwości, a misyjna współpraca duchowa i materialna, podjęta świadomie i wytrwale, jest doskonałym czasem do realizacji naszego powołania uczniów Chrystusa i siewców nadziei. Ks. Jan Piotrowski, dyrektor krajowy PDM Rozważania różańcowe (tajemnice chwalebne) W modlitwie różańcowej, o którą wiele razy prosiła nas Matka Boża, polecajmy wszystkie sprawy misyjne Kościoła, młode wspólnoty chrześcijan, misjonarzy pracujących na wszystkich kontynentach, TM2008.indd 19 2008-08-08 13:46:36 nowe powołania oraz nas samych, abyśmy na miarę naszych możliwości przez swoje modlitwy i ofiary przyczyniali się do głoszenia Ewangelii Jezusa aż po krańce ziemi. 1. Zmartwychwstanie Pana Jezusa Po bolesnej męce i śmierci Chrystusa nadszedł radosny dzień Jego chwalebnego zmartwychwstania. Pan Jezus zwyciężył śmierć i szatana. Ci, którzy w Chrystusa uwierzą, Jemu zaufają, z Nim będą złączeni w życiu i w śmierci, także zwyciężą śmierć i chwalebnie zmartwychwstaną. Oby ta radosna wieść dotarła do wszystkich ludzi i wszystkich do Chrystusa pociągnęła. Panie Jezu! Prosimy Cię o liczne i gorliwe powołania misyjne, by nigdy nie brakowało odważnych heroldów ogłaszających ludziom Ewangelię o Twoim dziele odkupienia, o Twoim i naszym zmartwychwstaniu. 2. Wniebowstąpienie Pana Jezusa Pan Jezus wstąpił do nieba, by nam niebo otworzyć. Tam nas oczekuje i w drodze do nieba wspiera swoją łaską. Niebo, życie wieczne, szczęście przewyższające wszelkie ludzkie wyobrażenia – stoi dla nas otworem. Oby nam nie zabrakło dobrej woli w dążeniu do tego najważniejszego i ostatecznego celu naszego życia i byśmy ochotnie współpracowali z łaską Chrystusa. Idźmy wiernie i wytrwale za Chrystusem do niebieskiej ojczyzny. Módlmy się w intencji misjonarzy, by nadzieja wielkiej nagrody, jaka czeka ich od Chrystusa w niebie, dodawała im sił i zapału w trudnej pracy. Módlmy się o to, by i oni sami doszli do nieba i jak najwięcej dusz tam doprowadzili. 3. Zesłanie Ducha Świętego Duch Święty swym światłem i mocą tak potężnie wspierał Apostołów, pierwszych misjonarzy Chrystusa, że szybko i daleko rozgłosili Ewangelię Chrystusową w pogańskim świecie. TM2008.indd 20 2008-08-08 13:46:37 Prośmy Ducha Świętego, by i dziś swym potężnym działaniem wspierał misjonarzy w głoszeniu Ewangelii i pozwolił im cieszyć się różnorodnymi owocami swej pracy. Duchu Święty! Rozprosz Twym światłem mroki naszych czasów, miłością pokonaj nienawiść, przemień smutek i ból w radość, daj światu upragniony pokój! 4. Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny Maryja, Matka i najbliższa współpracownica Pana Jezusa w Jego dziele odkupienia, ma też największy udział w Jego zmartwychwstaniu i chwale – z ciałem i duszą została wzięta do nieba i wywyższona nad wszystkich. Matka Najświętsza pozostanie na zawsze najdoskonalszym wzorem apostoła Chrystusowego dzięki swemu całkowitemu oddaniu Bogu do dyspozycji oraz pokornej służbie. Kto będzie naśladował postawę pokornej służebnicy Maryi, ten pociągnie wiele dusz do Chrystusa i będzie miał kiedyś udział w chwale nieba. Módlmy się, aby Matka Najświętsza wypraszała pokorne i służebne usposobienie ducha dla wszystkich misjonarzy i misjonarek. 5. Ukoronowanie Maryi na Królową Nieba i Ziemi Maryja, Królowa Apostołów, jest zarazem Matką Kościoła Chrystusowego. Napełniona Duchem Świętym wraz z Apostołami w Wieczerniku, roztoczyła macierzyńską opiekę nad rodzącym się Kościołem. Dla pierwszej gminy chrześcijańskiej w Jerozolimie była oparciem, natchnieniem i nauczycielką. Matka Najświętsza roztacza swą szczególną opiekę nad misjonarzami, którzy z wielkim utrudzeniem, wśród wielu zagrożeń i niebezpieczeństw głoszą Ewangelię Chrystusa. Podejmujmy nasze wysiłki przez wytrwałe modlitwy oraz ofiarowanie cierpień w intencji dzieła misyjnego Kościoła. Módlmy się o liczne i gorliwe powołania misyjne, o potrzebne łaski, TM2008.indd 21 2008-08-08 13:46:37 siły i zdrowie dla misjonarzy i ich pomocników, by ich praca była jak najowocniejsza dla chwały Boga i zbawienia ludzi. Klerycy WSD, Wrocław Czytanka różańcowa Przeżywamy dziś Światowy Dzień Misyjny, powszechnie zwany Niedzielą Misyjną. To święto powszechności Kościoła zostało ustanowione w roku 1926 przez Stolicę Apostolską na prośbę Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary. Jest to okazja do szczególnej modlitwy oraz złożenia ofiary materialnej na potrzeby misji. Na ten dzień Ojciec Święty Benedykt XVI napisał orędzie, w którym przypomina o naglącej potrzebie głoszenia Ewangelii. To zadanie misyjne powinno być absolutnym priorytetem dla każdego ochrzczonego. W tym roku jako model zaangażowania apostolskiego papież wskazuje św. Pawła, którego rok jubileuszowy obchodzimy w Kościele powszechnym. Ojciec Święty, omawiając sytuację współczesnego świata, wskazuje na szerokie perspektywy rozwoju na poziomie technicznym i ekonomicznym, ale ukazuje też niepokojące zjawiska, jakimi są: przemoc, dyskryminacja, prześladowania, rabunkowa gospodarka niszcząca środowisko ekologiczne. Na pełne niepokoju pytania o przyszłość ludzkości papież odpowiada wskazując na Jezusa Chrystusa jako naszą przyszłość i Jego Ewangelię, która jest w mocy dokonać przemiany życia na wszystkich poziomach. Św. Paweł zwracając się do Efezjan nie mających nadziei ani Boga na tym świecie, dobrze rozumiał, że ludzkość nie odnajdzie odkupienia i nadziei poza Chrystusem (por. Ef 2, 12). Wyzwania współczesnego świata to przypomnienie dla nas wszystkich obowiązku głoszenia Chrystusa i Jego zbawczego orędzia. Za św. Pawłem, Apostołem narodów, powinniśmy mówić: „Biada mi, gdybym nie głosił Ewangelii” (1 Kor 9, 16). Jeśli doświadczyliśmy miłości Jezusa, TM2008.indd 22 2008-08-08 13:46:37 jeśli znamy Jego Ewangelię i naprawdę wierzymy w Jego zbawczą moc, powinniśmy zaangażować nasze siły, aby wszyscy ludzie mogli mieć udział w owocach Jego odkupienia. Miłość Jezusa do każdego człowieka objawiona na drzewie krzyża to potężna siła duchowa, która może zaprowadzić harmonię, sprawiedliwość, komunię pomiędzy osobami i całymi narodami. Tylko czerpiąc ze źródła miłości, z przebitego serca Jezusa, możemy innym dawać miłość, troskę, naszą uwagę, zainteresowanie. Ta miłość dodaje misjonarzom sił do opuszczenia wszystkiego, aby całkowicie poświęcić się szerzeniu Ewangelii Jezusa aż po krańce ziemi. Wiele narodów oczekuje wciąż pierwszej ewangelizacji. Chociaż w niektórych Kościołach lokalnych zauważa się spadek powołań, to jednak zdaniem papieża nic nie usprawiedliwia zahamowania i stagnacji w działalności misyjnej. Pomimo przeżywanych trudności misje stanowią istotę Kościoła i cel jego działalności. Dlatego Ojciec Święty słowami „duc in altum” zachęca nas wszystkich do wypłynięcia na głębię oceanu, jakim jest cały świat, z ufnością w stałą pomoc Jezusa. Przypomina, że zadanie to spoczywa w pierwszym rzędzie na biskupach, których mają wspierać kapłani – ich najbliżsi współpracownicy. Jednak zadanie to dotyczy każdego ochrzczonego, który stanowiąc cząstkę Kościoła, powinien głosić Ewangelię wedle swoich sił i możliwości. Naszym krajem misyjnym może być rodzinny dom, miejsce pracy, środowisko, ale też cały świat. Przede wszystkim świadectwo życia ma ukazywać, że jako chrześcijanie należymy do „nowej społeczności”. W tegorocznym orędziu Benedykt XVI wspomina Papieskie Dzieła Misyjne jako skuteczne narzędzie do animacji i formacji misyjnej całego ludu Bożego. To dzięki nim tworzy się komunia pomiędzy Kościołami lokalnymi, które wymieniają się wzajemnie darami, służącymi umocnieniu i wzrostowi młodych wspólnot oraz ożywieniu starszych. Zachęca również wszystkich do coraz gorliwszej modlitwy TM2008.indd 23 2008-08-08 13:46:37 w intencji misji i misjonarzy, która jest niezastąpiona w szerzeniu światła Chrystusa oświecającego mroki historii. Razem z papieżem – szczególnie poprzez modlitwę różańcową – powierzajmy dzieło misyjne Kościoła Matce Bożej, Żywej Arce Przymierza, Gwieździe ewangelizacji i nadziei, aby umacniała nas w głoszeniu Ewangelii Jezusowej i wypraszała coraz to nowe powołania misyjne na ogromne żniwo, które sięga krańców ziemi. Elżbieta Wryk, PDM Warszawa TM2008.indd 24 2008-08-08 13:46:37 PONIEDZIAŁEK – 20 X KOŚCIÓŁ WSPÓLNOTĄ NADZIEI Komentarz na wejście Kościół od samego początku był wspólnotą wyjątkową, ponieważ dawał nadzieję. Wszyscy: kobiety i mężczyźni, biedni i bogaci, niewolnicy i wolni, nawet ci, którzy są odrzuceni przez ten świat, mogą w Kościele znaleźć swoje miejsce. Niech uczestnictwo w tej Najświętszej Ofierze stanie się dla nas świętym czasem, poprzez który „uświadomimy sobie potrzebę naszego udziału w zbawczej misji Chrystusowego Kościoła, poprzez ofiarę i konkretną pomoc” niesioną braciom. Modlitwa wiernych Do naszego Ojca w niebie, który jest źródłem nadziei dla każdego człowieka, zanieśmy wspólnie prośby: – Za cały Kościół na świecie, aby będąc żywym świadkiem Chrystusowego Zmartwychwstania, dawał prawdziwą nadzieję tym, którzy po ludzku ją utracili. Ciebie prosimy… – Za misjonarzy i misjonarki, niech poprzez swoją służbę głoszenia Prawdy najbardziej potrzebującym, wlewają nadzieję w poranione poczuciem beznadziei serca. Ciebie prosimy… – O powołania do kapłaństwa, do życia konsekrowanego, do posługi na misjach, aby Ewangelia nadziei na zbawienie mogła rozbrzmiewać na całym świecie. Ciebie prosimy… – Aby wszystkie wspólnoty chrześcijańskie miały świadomość uczestniczenia w powszechnej misji Kościoła i niosły pomoc tam, gdzie najbardziej potrzeba świadków nadziei. Ciebie prosimy… – O radość życia wiecznego dla zmarłych misjonarzy i wszystkich dobroczyńców misji. Niech za trud włożony w rozwój Królestwa Bożego na ziemi otrzymają wieczny w nim udział. Ciebie prosimy… TM2008.indd 25 2008-08-08 13:46:37 – Za nas tu zgromadzonych, aby świadomość bycia przekazicielami Chrystusowej nadziei mobilizowała nas do bardziej chrześcijańskiego życia. Ciebie prosimy… Miłosierny Boże, przyjmij nasze prośby, które pełni wiary, nadziei i miłości zanosimy do Ciebie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Rozważania różańcowe (tajemnice radosne) Poprzez rozważanie kolejnych tajemnic różańca, napełnijmy się tą nadzieją, którą miała Maryja, ufając do końca. Prośmy więc, abyśmy wiernie naśladowali tę, którą we wspólnocie Kościoła uważamy za przewodniczkę nadziei. 1. Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie Archanioł Gabriel przychodzi do Maryi, będąc wysłannikiem nadziei. Nie narusza wolności tej, która została wybrana przez Boga, ale jedynie ogłasza Bożą wolę, oczekując odpowiedzi. Misjonarz, posłany przez Kościół, aby być głosicielem nadziei, nie narusza wolności tych, do których idzie: czeka na odpowiedź. Maryjo, wyproś łaskę wiary, nadziei i miłości dla narodów, które nie poznały jeszcze twego Syna, aby na wezwanie wysłanników nadziei umiały odpowiedzieć: „Niech mi się stanie”. 2. Nawiedzenie św. Elżbiety Na głos pozdrowienia Maryi poruszyło się dzieciątko w łonie Elżbiety. Ta, która w swym łonie nosiła Nadzieję dla całego świata, przychodzi z pomocą, umacniając nadzieję i poprzez „Magnificat” oddając chwałę Bogu. Maryjo, spraw, aby na głos Kościoła poruszyło się serce człowieka XXI wieku i mógł wyśpiewać chwałę Bogu. 3. Narodzenie Pana Jezusa Bóg przez narodzenie swego Syna w ubóstwie pokazał, co tak naprawdę jest najważniejsze: nie wartości materialne, nie pozycja społeczna, ale człowiek. TM2008.indd 26 2008-08-08 13:46:37 Maryjo, uproś, by wspólnoty chrześcijańskie na całym świecie poprzez swoje świadectwo sprawiły, aby Chrystus narodził się w sercach tych naszych braci i sióstr, którzy zagubili nadzieję. 4. Ofiarowanie Jezusa W ofiarowaniu uczynionym przez Maryję, Chrystus został poświęcony Bogu Ojcu. Ci, którzy ofiarują swoje życie dla głoszenia Ewangelii, też są poświęceni Bogu – nie żałując swego zdrowia i życia, świadczą, że prawdziwa nadzieja nie jest z tego świata. Maryjo, wyjednaj odwagę dla tych, którzy mając ducha chrześcijańskiego, wahają się ofiarować swoje życie dla głoszenia nadziei. 5. Odnalezienie Jezusa w świątyni Współczesny świat zagubił Jezusa, a z Nim zagubił nadzieję oraz prawdziwy sens swego istnienia. Człowiek, aby odnaleźć Chrystusa, musi szukać, aby szukać, musi mieć nadzieję na znalezienie. Maryjo, spraw, aby Kościół twego Syna był nie tylko znakiem nadziei dla świata, ale też miejscem, w którym można odnaleźć nadzieję. Czytanka różańcowa Jezus Chrystus w swoim nakazie misyjnym skierowanym do Apostołów powiedział: „Idźcie na cały świat i czyńcie uczniami wszystkie narody“. W świetle tych słów warto zadać sobie pytanie: Co powinien robić uczeń Chrystusa, aby inni mogli go naśladować? Uczeń Chrystusa powinien być zasłuchany w Jego słowa, powinien jak On być przyczyną radości dla otaczających go ludzi, powinien rozsiewać dobro, ale przede wszystkim powinien być źródłem nadziei w świecie. Papież Benedykt XVI w encyklice Spe salvi zadaje pytanie: „Na czym polega owa nadzieja, która – jako nadzieja – jest «zbawieniem»?”. I daje odpowiedź: „Dla nas nadzieja jest spotkaniem Boga”. A gdzie współczesny człowiek może spotkać Boga? Jeden z kapłanów pracujących na Białorusi opowiada takie zdarzenie ze swej posługi: „Podczas mojej pracy często musiałem pokonywać dziesiątki kilometrów, aby TM2008.indd 27 2008-08-08 13:46:37 dotrzeć do parafian rozsianych w różnych odległych zakątkach mojej parafii. Często jechałem na Mszę św., która była odprawiana tylko dla trzech lub czterech osób. Niejeden raz zadawałem sobie pytanie: czy warto? Jednak pewnego dnia Bóg dał mi namacalny dowód, że warto. Otóż nie mogłem dojechać do jednej wioski, bo samochód był w remoncie. Myślałem sobie, że te trzy babcie same się pomodlą na różańcu, przecież są pobożne, i nic się nie stanie. Jednak po kilku dniach, gdy samochód był już sprawny i sumienie nie dawało mi spokoju, bo jednak nie dotrzymałem danego słowa, wybrałem się do tej wioseczki. Ku mojej radości spotykam jedną z moich trzech parafianek i gdy zaczynam tłumaczyć sytuację, ona opowiada: «Ojczanka, nic się nie stało, ale my do dziś czekamy na was, bo przecież Mszy św. nie było. Bo jak Ojczanka do nas przyjeżdżasz i modlisz się, to tak, jakbyśmy miały u siebie kawałeczek Boga». Wtedy zrozumiałem, że moja osoba jest nadzieją na spotkanie człowieka z Chrystusem. I jeżeli Kościół mnie posyła w imieniu Chrystusa, to nie jest ważne, ilu będzie ludzi na Mszy św., ile kilometrów trzeba przejechać, ważne, aby nie zawieść nadziei pokładanej w Bogu, a przecież On chce działać przeze mnie”. Dla nas nadzieja jest spotkaniem Boga, a Boga można spotkać w Kościele, który z Chrystusowego ustanowienia jest wspólnotą nadziei. Dlatego my, jako Kościół, musimy stać się miejscem, gdzie ci, którzy poszukują nadziei, mogą ją znaleźć. Zakończmy słowami sługi Bożego Jana Pawła II z encykliki Redemptoris missio: „Zwracam się zatem do ochrzczonych: (…) wy jesteście dziś nadzieją naszego Kościoła, który ma dwa tysiące lat. Winniście jak pierwsi chrześcijanie promieniować entuzjazmem, odwagą w wielkodusznym oddaniu Bogu i bliźniemu. Jednym słowem, winniście kroczyć drogą świętości. Tylko w ten sposób będziecie mogli być znakiem Boga w świecie i przeżywać na nowo w waszych krajach misyjną epopeję Kościoła pierwotnego. W ten sposób staniecie się zaczynem ducha misyjnego”. Ks. Krzysztof Mikołajczyk, Tarnów TM2008.indd 28 2008-08-08 13:46:37 WTOREK – 21 X RODZINA SZKOŁĄ NADZIEI Komentarz na wejście Już od momentu chrztu jesteśmy misjonarzami posyłanymi do głoszenia Ewangelii całemu światu. Jednak zanim to nastąpi, musimy przygotować się do tego w naszych rodzinach, wzrastając i dojrzewając w wierze. Rodzina jest pierwszą szkołą misyjną. W rodzinie uczymy się nadziei na lepsze jutro. Kl. Adrian Piecuch MSF Modlitwa wiernych Wszyscy jesteśmy w jednej rodzinie, w jednym domu, który zwie się Kościołem i jest powszechnym znakiem zbawienia, dlatego złączeni w wierze prośmy naszego Ojca: – Módlmy się za Kościół święty, aby głosząc ubogim Ewangelię nadziei, pozostał zawsze nieskrępowany w swojej misji. Ciebie prosimy… – Módlmy się za misjonarzy i misjonarki, aby ich poświęcenie dla wszystkich ludzi było wiarygodnym znakiem Królestwa Bożego. Ciebie prosimy… – Módlmy się za rodziny, które nie usłyszały jeszcze o Jezusie Chrystusie, by przez posługę sakramentalną misjonarzy jak najszybciej zostały włączone do wielkiej rodziny Chrystusowej. Ciebie prosimy… – Módlmy się za misyjne seminaria duchowne oraz za nowicjaty zakonne, aby nie brakowało im środków do kształcenia kapłanów i osób zakonnych. Ciebie prosimy… – Módlmy się za ludzi, którzy z własnego wyboru pozostają w mrokach niewiary i beznadziei, aby łaska Ducha Świętego dokonała przemiany ich serc. Ciebie prosimy… – Módlmy się za nas samych, abyśmy nigdy nie tracili nadziei, że moc Ducha Świętego przemieni oblicze tej ziemi. Ciebie prosimy… TM2008.indd 29 2008-08-08 13:46:37 Boże, daj wszystkim ludziom na ziemi doświadczyć działania Ducha Świętego. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Dk. Łukasz Skołud MSF Rozważania różańcowe (tajemnice bolesne) Wraz z Maryją wejdźmy w rozważanie bolesnej męki Jezusa. Prośmy ją, by pomogła nam dostrzec Jezusa zarówno w cierpiącym, pozbawionym nadziei człowieku, obok którego nieraz przechodzimy obojętnie, jak i w tym oddalonym o tysiące kilometrów. 1. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu Nasze serca biją mocno, bo chcemy czuwać, by nie być jak śpiący Apostołowie. Pomóżmy tym, którzy jak Jezus w Ogrójcu, pozostają sam na sam z wielkim cierpieniem. To często głodne rodziny uchodźców, skłócone rodziny sąsiadów. Sposoby są znane: modlitwa, pociecha, wsparcie materialne, ukazanie nadziei. Trzeba tylko podjąć wysiłek. 2. Biczowanie Pana Jezusa Wystawił swoje ciało na mękę, mając świadomość, że tylko tak może odkupić człowieka. Czy jestem gotów odjąć sobie, by pomóc bliźniemu? Czy pomimo własnych trudności i skupienia się na własnych problemach potrafię zwrócić się w kierunku bliźniego, by dać mu nadzieję na lepsze jutro? 3. Cierniem ukoronowanie Ból fizyczny, zniewaga i kpina sprawiają, że przestajemy myśleć o tym, co duchowe i przez to tracimy nadzieję. Ten schemat powtarza się w życiu niemalże każdego człowieka na ziemi. Chrystus wiedział, jak ukierunkować cierpienie. Przypomina nam, że cierpienie może stać się zbawienne nie tylko dla nas, ale również dla tych, za których je ofiarujemy. 4. Dźwiganie krzyża Niekończące się ucieczki z miejsca na miejsce setek tysięcy ludzi na kontynencie afrykańskim, ubodzy i głodni w Indiach, prześladowani w Chinach, uciskani za prawdę w Europie – to wielka współczesna TM2008.indd 30 2008-08-08 13:46:38 droga krzyżowa samego Chrystusa, który cierpi w tych ludziach. Kim będę wobec Niego? Weroniką, Szymonem, płaczącą niewiastą, poganiającym żołnierzem czy obojętnym widzem? 5. Śmierć na krzyżu Przyzwyczailiśmy się do obrazów znęcania się nad innym człowiekiem. Dużo tego pokazuje się w wiadomościach, filmach, realityshow… Powoli stajemy się obojętni, jak owi widzowie przy krzyżu. Oby słowa z „Apokalipsy” św. Jana przynagliły nas do czynienia dobra: „Obyś był zimny albo gorący!” (Ap 3, 15). Przecież przyświeca nam idea nieba dająca nadzieję, która może poruszyć nawet najbardziej znieczulonych. Ks. Andriei Tron MSF Czytanka różańcowa Z listu misjonarza pracującego w Papui Nowej Gwinei: „Nie widuję cię w kościele. Co się stało? – zapytałem jednego z naszych parafian, spotykając go w mieście. Kupiłem żonę, mam trochę pracy w ogrodzie, robię nowy dom…– i rzucił jeszcze parę usprawiedliwień, jakby miał to już przygotowane na ewentualne spotkanie ze mną. Może to nasze spotkanie wstrząsnęło jego usypiającą duszą, bo już następnej niedzieli spotkałem go w kościele. No i jak życie biegnie? – zapytałem go zaraz po Mszy św. Tak sobie – odpowiedział z niezbyt radosną miną, jakby go coś trapiło. No a kiedy chciałbyś uregulować małżeństwo w kościele? – zapytałem nagle. Chyba nie spodziewał się takiego pytania, bo nie ukrywał zaskoczenia. Odpowiedział po paru długich sekundach milczenia: Pater, ja mam czas, jestem młody, może kupię sobie jeszcze jedną kobietę… Rzeczywiście po roku kupił sobie drugą żonę i przestał chodzić do kościoła. Ktoś mi powiedział potem, że się wstydzi, bo nie przystępuje do Komunii św. Sekciarze tylko na to czekają, aby przygarnąć tych biedaków, pozbawionych możliwości pełnego uczestnictwa w Eucharystii. Po jakimś czasie znów go spotkałem, nie był za bardzo rozmowny. Okazało się, że ma już trzecią żonę i poszedł do jednej z sekt, w której TM2008.indd 31 2008-08-08 13:46:38 nikomu nie przeszkadza to, że ma trzy żony i może w pełni uczestniczyć w nabożeństwie”. A wydawałoby się, że wystarczy przytoczyć słowa zapisane w Biblii: „Dlatego to mężczyzna opuszcza ojca swego i matkę swoją i łączy się ze swą żoną tak ściśle, że stają się jednym ciałem” (Rdz 2, 24). Jak widać na powyższym przykładzie, sprawa tylko na pozór wydaje się być prosta. Misjonarze pracujący w krajach charakteryzujących się odmienną kulturą czy mentalnością stale napotykają różnego rodzaju przeszkody. Ot, choćby kwestia rozumienia małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny na całe życie. Jednym z najważniejszych zadań każdego misjonarza jest praca z rodzinami. Bo to przecież w rodzinach dorastają nowe pokolenia. Zresztą sługa Boży Jan Paweł II wielokrotnie w swoich wypowiedziach podkreślał, jak ważna jest opieka i praca dla dobra rodzin. Niestety, status rodziny w wielu krajach jest zagrożony – czy to poprzez ustawy prawne godzące bezpośrednio w rodzinę, czy też ze względu na specyficzny charakter bądź mentalność danej społeczności. Sytuacje takie jak ta rodem z Papui Nowej Gwinei, zdają się potwierdzać, że wiele jest jeszcze do zrobienia. Wobec takich wyzwań, misjonarz jako świadek nadziei powinien tę nadzieję nieść tam, gdzie wydaje się zaledwie tlić lub już zupełnie wygasła. Takie zobowiązanie wymaga jednak od misjonarza ciągłej formacji, zarówno intelektualnej, jak i duchowej. Bo przecież, aby innych nauczać, sam musi najpierw być uczniem; aby innych obdarzać nadzieją, sam musi jej doświadczyć; aby innym wskazywać drogę do Boga, sam musi ją najpierw odnaleźć i przejść. A co my mamy do zrobienia? Jak my możemy pomóc? Na pewno naszym olbrzymim wkładem w działalność misyjną Kościoła jest to dzisiejsze zgromadzenie na modlitwie, w której wyrażamy pamięć o misjonarzach – świadkach nadziei pracujących na całym świecie! Dk. Rafał Ochojski MSF TM2008.indd 32 2008-08-08 13:46:38 ŚRODA – 22 X UCZEŃ CHRYSTUSA SIEWCĄ NADZIEI Komentarz na wejście Polecajmy w tej Eucharystii wszystkich ludzi, którzy nie znają Chrystusa, by otworzyli się na światło Ewangelii i przyjęli Dobrą Nowinę o zbawieniu. Prośmy też Pana żniwa, by posyłał licznych misjonarzy, którzy jak św. Paweł będą z odwagą głosili Boże słowo. Modlitwa wiernych Świadomi wielkiego obdarowania Ewangelią Chrystusa i zaproszeni do przekazywania jej innym módlmy się, by tajemniczy plan zbawienia, ukryty przed wiekami u Boga, mógł się realizować w świecie. – Módlmy się za Kościół św., by dzięki darowi łaski udzielonej mu przez Boga głosił wszystkim ludom ziemi Dobrą Nowinę o niezgłębionym bogactwie Chrystusowej miłości. Ciebie prosimy... – Módlmy się za wszystkie narody nie znające jeszcze Chrystusa, by dzięki światłu Ducha Świętego otworzyły się na Jego przyjęcie i stały się uczestnikami zbawienia. Ciebie prosimy... – Módlmy się za wszystkich misjonarzy, by jak św. Paweł stawali się sługami Ewangelii i czerpali z darów łaski udzielanych im przez Boga. Ciebie prosimy... – Módlmy się o powołania misyjne, by nigdy nie zabrakło światu gorliwych i świętych apostołów Chrystusa, którzy staną się siewcami Bożego słowa. Ciebie prosimy... – Módlmy się, aby Papieskie Dzieła Misyjne budziły świadomość misyjną oraz niosły skuteczną pomoc duchową i materialną Kościołom misyjnym. Ciebie prosimy... – Módlmy się za nas samych, byśmy przyjmując Eucharystycznego Jezusa do naszych serc i życia, dzielili się tym skarbem z innymi. Ciebie prosimy... TM2008.indd 33 2008-08-08 13:46:38 Boże Ojcze, który w Jezusie objawiłeś nam niezgłębione bogactwo Twojej łaski i wydobyłeś na światło, czym jest wykonanie tajemniczego planu zbawienia wobec każdego człowieka, wysłuchaj naszych próśb. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Rozważania różańcowe (tajemnice chwalebne) Chwalebne tajemnice różańca są tajemnicami chrześcijańskiej nadziei. Rozważając je, módlmy się, aby dzięki działalności ewangelizacyjnej misjonarzy wszystkie ludy ziemi stały się jej uczestnikami. 1. Zmartwychwstanie Pana Jezusa Dzięki zmartwychwstaniu Jezusa została nam ofiarowana nadzieja, mocą której możemy stawiać czoła naszej codzienności, przyjąć cierpienia i je zaakceptować. Pewność celu, że w Chrystusie zmartwychwstaniemy, pomaga nam łatwiej znosić trud drogi. Tę nadzieję odkupienia umacniamy dzieląc się nią z innymi. Módlmy się, by radość zmartwychwstania przemieniała nasze życie, byśmy stawali się wiarygodnymi świadkami dla tych, do których nie dotarła jeszcze Dobra Nowina. 2. Wniebowstąpienie Pana Jezusa Wniebowstąpienie Jezusa pozostawiło nam pragnienie prawdziwego życia, które jest głębokim zjednoczeniem z Bogiem. Życie wieczne jest więc momentem ostatecznego zaspokojenia tej naszej najgłębszej tęsknoty. Jest to doświadczenie radości wypływającej z zapowiedzi Jezusa: „Znowu was zobaczę i rozraduje się wasze serce, a radości waszej nikt wam nie odbierze” (J 16, 22). Umocnieni nadzieją ostatecznego spotkania z Bogiem, źródłem naszego wiecznego życia, módlmy się o prawdziwe życie dla tych, którzy są jeszcze pogrążeni w cieniu śmierci. 3. Zesłanie Ducha Świętego Kto doświadczył dotknięcia miłości, którą jest Duch Święty, zaczyna pojmować czym jest prawdziwe życie oraz rozumieć słowa Jezusa: TM2008.indd 34 2008-08-08 13:46:38 „Będziemy mieli życie w obfitości” (J 10, 10). Prawdziwego życia nie mamy sami z siebie ani dla siebie. Jest ono relacją z Tym, który jest źródłem życia i miłości. I dzięki Niemu to życie i miłość jesteśmy w stanie przekazywać innym. Módlmy się, by wszyscy ludzie otworzyli się na działanie Ducha Świętego i przyjęli Boże życie. 4. Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny Człowiek, by mógł żyć wiecznie, musi napełniać się Bogiem. Dlatego nasze serca potrzebują się nieustannie rozszerzać, by móc Go przyjąć. Bóg, który nas napełnia, rozszerza nie tylko nasze serca, ale także nasze pragnienia i naszego ducha przemieniając nas w siebie. Maryja, która nigdy nie zerwała kontaktu z Bogiem poprzez grzech, została Nim wypełniona najpełniej ze wszystkich ludzi. Módlmy się za pośrednictwem Maryi, by wszystkie serca otworzyły się na Boga i pozwoliły, by je przemieniał. 5. Ukoronowanie Maryi na Królową nieba i ziemi Dla Maryi fundamentem nadziei był Bóg. Objawił się w Jezusie i w Nim umiłował wszystkich ludzi do końca. Jego Królestwo jest obecne tam, gdzie jest kochany i dokąd dociera Jego miłość. Maryja, Królowa miłości, otrzymała prawdziwe życie w Bogu, do którego wszyscy zdążamy. Prośmy Królową nieba i ziemi, by wstawiała się za wszystkimi, którzy urzeczywistniają Królestwo Boże w świecie. Czytanka różańcowa Nadzieja jest głęboko wpisana w życie każdego człowieka. Dzięki niej osoba ludzka może się rozwijać i wzrastać, ma odwagę podejmować codzienne trudy, zmierzyć się z problemami, z cierpieniem, pokonać wszelkie bariery i mury, potrafi przebaczyć i pojednać się, wyjść z sytuacji po ludzku beznadziejnych. Bez nadziei niemożliwe jest życie, bez niej człowiek umiera. TM2008.indd 35 2008-08-08 13:46:38 Nadziei człowiek nie posiada sam z siebie, jej źródło jest poza nim. Nadzieją dla chrześcijanina jest Chrystus. Uczeń Chrystusa, by mógł stawać się siewcą nadziei, musi pozwolić Bogu wewnętrznie się przeniknąć, oczyścić, przemienić i wejść z Nim w komunię: „Jak ja trwam w Ojcu, a Ojciec we mnie”. Zjednoczenie z Bogiem kształtuje całe istnienie ucznia i prowadzi go do odkrycia jego tożsamości. Daje wewnętrzną wolność oraz rodzi potrzebę dzielenia się Bogiem z innymi. Z nadziei chrześcijan rodzi się nadzieja dla wszystkich. Ucznia Chrystusa poznaje się po jego odniesieniu do cierpienia i cierpiących. Chrześcijanin przyjmując i akceptując własne cierpienie, nadaje mu zbawczy sens. Traktuje je jako drogę oczyszczenia i duchowego dojrzewania. Potrafi również przyjąć cierpienie drugiego człowieka, współczuć mu i wspierać go w dźwiganiu krzyża. Przyjmuje również cierpienia z powodu pragnienia prawdy i sprawiedliwości. Uczeń Chrystusa, by móc nieść innym nadzieję, musi nieustannie rozszerzać swoje serce, uwalniać się od pychy oraz wykorzeniać z duszy to, co w niej jest dzikie. Pozytywnego świata nie można zbudować tam, gdzie dziczeją dusze. To dokonuje się przez modlitwę, która otwiera na nadzieję i czyni ucznia sługą nadziei. Uczeń Chrystusa jest siewcą nadziei poprzez swoją szczerość, życie w prawdzie, uśmiech, gotowość do niesienia pomocy, męstwo w przeciwnościach, zapał i dojrzałą, bezwarunkową miłość, wiarę i ufność, odpowiedzialność i wierność. Chrześcijanin niesie innym radość człowieka wyzwolonego i odkupionego przez Chrystusa, radość, której nikt i nic nie potrafi odebrać. Radość mającą swe źródło w nadziei. By nieść nadzieję w dzisiejszym świecie, uczeń Chrystusa musi całkowicie oprzeć się na Bogu, a nowe życie, które zostało mu dane, przekazywać innym. Jest to życie, którego śmierć nie dotknie, które będzie trwało wiecznie. Chrześcijańska nadzieja rodzi się z pewności zbawienia i wiedzie ku zbawieniu. S. Anna Siudak FMM, PDM Warszawa TM2008.indd 36 2008-08-08 13:46:38 CZWARTEK – 23 X PAPIESKIE DZIEŁA MISYJNE DROGĄ MISYJNEJ NADZIEI Komentarz na wejście „Przyszedłem ogień rzucić na ziemię i jakże bardzo pragnę, żeby on już zapłonął!” – mówi Jezus w dzisiejszej Ewangelii. Uczestnictwo w Eucharystii pomaga nam doświadczać tego ognia Chrystusowej miłości. Przeżywając Tydzień Misyjny, prośmy, by posługa Papieskich Dzieł Misyjnych rozbudzała w uczniach Chrystusa poczucie odpowiedzialności za powszechną misję Kościoła. Modlitwa wiernych Ewangelia, drogocenna perła, która daje uczniom Chrystusa misyjną dynamikę wiary, wymaga od nas, abyśmy się stali głosicielami słowa, które ma moc ognia. Prośmy zatem Boga o gorącą wiarę i rozwój dzieła ewangelizacji we wszystkich krajach. – Módlmy się za Kościół Chrystusowy, aby głosząc światu Ewangelię, prowadził wszystkich ludzi do spotkania z Bogiem. Ciebie prosimy... – Módlmy się za papieża Benedykta XVI, aby jego apostolska działalność niosła światu nawrócenie i pokój. Ciebie prosimy... – Módlmy się za Papieskie Dzieła Misyjne, które są drogą misyjnej nadziei, aby Zbawiciel przez ich posługę otworzył serca wielu na potrzeby bliźnich i uczynił ich wielkodusznymi pomocnikami misji. Ciebie prosimy... – Módlmy się za misjonarzy i misjonarki, zwiastunów Dobrej Nowiny, aby przez ich apostolskie wysiłki orędzie Boże dotarło aż po krańce ziemi. Ciebie prosimy... – Módlmy się o nowe powołania do pracy misyjnej w Kościele, aby światu nigdy nie zabrakło ofiarnych siewców słowa Bożego. Ciebie prosimy... TM2008.indd 37 2008-08-08 13:46:38 – Módlmy się za nas uczestniczących w świętej liturgii, abyśmy jako uczniowie Chrystusa dla wszystkich byli misjonarzami nadziei. Ciebie prosimy... Wszechmogący, wieczny Boże, oczyść nas ogniem Twojej miłości i spraw, aby wszyscy ludzie doszli do poznania prawdy i osiągnęli zbawienie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Rozważania różańcowe (tajemnice światła) Rozważając tajemnice światła obejmijmy modlitwą cały Kościół i jego misyjną działalność, prosząc, by Papieskie Dzieła Misyjne stały się dla wszystkich uczniów Chrystusa drogą misyjnej nadziei. 1. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie Jezus objawia swoje Bóstwo, przyjmując chrzest solidaryzuje się z grzesznym rodzajem ludzkim. Rozpoczyna zbawcze dzieło odkupienia każdego człowieka. Przez przyjęcie chrztu staliśmy się dziećmi Bożymi i mamy udział w powszechnej misji Kościoła. Maryjo, pomóż nam poznać tajemnice bycia dziećmi Bożymi, abyśmy wspomagając Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci przyczyniali się do rozwoju Kościoła na całej ziemi. 2. Objawienie się Jezusa na weselu w Kanie Galilejskiej Warto uwierzyć Jezusowi bez zastrzeżeń i wprowadzać w życie Jego słowa, a On nie odmówi niczego. Maryjo, pomóż dostrzegać obecność Chrystusa w drugim człowieku, Jego troskę o szczęście wieczne dla wszystkich ludzi. Spraw, byśmy czyniąc wszystko, cokolwiek mówi nam Twój Syn, wspierali Papieskie Dzieło św. Piotra Apostoła, by nie zabrakło żniwiarzy na niwie Pańskiej. 3. Głoszenie Królestwa Bożego i wezwanie do nawrócenia Potrzebna jest odwaga, ażeby powiedzieć „zgrzeszyłem”, aby powstać i wrócić do ojca. Potrzebna jest odwaga, by budować Królestwo Boże, by żyć wiarą, która rozwija się, gdy jest przekazywana. Potrzebna jest odwaga, by zanieść Chrystusa wszystkim ludziom. TM2008.indd 38 2008-08-08 13:46:38 Przez Twoje wstawiennictwo, Maryjo, prosimy Chrystusa za Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary, by ożywiając wśród chrześcijan ducha modlitwy i ofiary dla misji, pozwalało lepiej realizować Królestwo Boże, które jest celem naszego życia. 4. Przemienienie na górze Tabor Jezus przemienił się wobec Apostołów, którzy ujrzawszy przyszłą chwałę, są pełni zachwytu, a przez Boga wezwani do posłuszeństwa. Nauczyciel uczy nas, że dla przyszłej chwały warto jest znosić cierpienia i podejmować wszelki trud misyjny. Prosimy, Maryjo, abyś wyjednała nam łaskę zrozumienia Bóstwa Jezusa Chrystusa i nieustanną potrzebę wspierania Papieskiej Unii Misyjnej, która będąc „duszą innych Papieskich Dzieł Misyjnych” decyduje o ich żywotności. 5. Ustanowienie Eucharystii Eucharystia jest „chlebem żywym”, „chlebem łamanym za życie świata”, który daje życie wieczne. Nie ma większej tajemnicy wiary, która uobecnia się codziennie wśród nas, jak rzeczywista obecność Chrystusa we Mszy św. Niewiastę Eucharystii, Maryję, prosimy, by dla wszystkich wybłagała łaskę umiłowania tego Najświętszego z sakramentów, by poprzez posługę Papieskich Dzieł Misyjnych w każdym zakątku ziemi, wszyscy ludzie mogli czerpać z tego nieskończonego źródła miłości i miłosierdzia, uczestnicząc we Mszy św. i przyjmując Komunię św. Czytanka różańcowa Na mocy sakramentu chrztu i bierzmowania każdy chrześcijanin jest zobowiązany do uczestnictwa w powszechnej misji Kościoła – „Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam” (J 20, 21). W sposób szczególny powinniśmy uświadamiać sobie tę prawdę, przeżywając obecny rok duszpasterski pod hasłem: „Bądźmy uczniami Chrystusa”. Być uczniem Chrystusa, być w szkole Mistrza, to stawać się na wzór TM2008.indd 39 2008-08-08 13:46:38 Nauczyciela świadkiem wiary, nadziei i miłości względem każdego człowieka. Chrystus posłany przez Ojca wypełnił swoją misję odkupienia ludzi, a wstępując do nieba nakazał, by wszyscy Jego uczniowie byli świadkami zbawienia: „Idźcie więc i czyńcie uczniów wśród wszystkich narodów” (Mt 28, 19a). Na przestrzeni historii Kościoła powstało wiele organizacji i wspólnot, które przyczyniły się do ożywienia ducha misyjnego wśród uczniów Pana. Jednakże, jak przypomniał to w encyklice „Redemptoris missio” Jan Paweł II: „W tym dziele ożywiania ducha misyjnego główne zadanie spoczywa na Papieskich Dziełach Misyjnych” (RMis 84). Papieskie Dzieła Misyjne, które powstały z inicjatywy charyzmatycznych założycieli zarówno świeckich, jak i duchownych, to cztery Dzieła – Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary, Papieskie Dzieło św. Piotra Apostoła, Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci i Papieska Unia Misyjna. Tylko tym Dziełom nadano określenie „Papieskie”, ponieważ ich rozwój nastąpił dzięki pomocy Stolicy Apostolskiej, która przyjmując je za swoje nadała im charakter powszechny, czyniąc z nich drogę misyjnej nadziei. Mają one także swoje miejsce w życiu Kościoła w Polsce i przez dziesięciolecia są szkołą wiary i solidarności z młodymi Kościołami na całym świecie. W tym roku obchodzimy już 150-lecie Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci, a w przyszłym roku świętować będziemy 80 lat działalności Papieskiego Dzieła św. Piotra Apostoła. Jezus Chrystus, który nas powołał i pragnie czynić nas swoimi uczniami, oczekuje od nas otwartych serc, gotowych przyjąć moc Ducha Świętego. Niech zatem Duch Święty czyni z nas, przez zaangażowanie w Papieskie Dzieła Misyjne, prawdziwych uczniów Chrystusa – misjonarzy nadziei, którzy bez lęku podejmą misję czynienia uczniów wśród wszystkich narodów. Ks. Marek A. Gałuszka, Witoszów Dolny, diec. świdnicka TM2008.indd 40 2008-08-08 13:46:39 PIĄTEK – 24 X CIERPIĄCY I CHORZY NAUCZYCIELAMI NADZIEI Komentarz na wejście W Ewangelii Jezus wyrzuca swoim słuchaczom obłudę i zatwardziałość, mówiąc, że są głusi na głos sumienia i ślepi na ZNAKI CZASU, którymi Bóg przemawia do nich ku przestrodze i nawróceniu, zanim nadejdzie czas ostatecznego rozliczenia (Łk 12, 54-55). Kończący się Tydzień Misyjny ukazał nam problemy milionów ludzi: bezdomnych, ofiar wojen, klęsk żywiołowych, głodu, żyjących bez Boga i bez nadziei… Jaką odpowiedź damy Bogu i naszym braciom na te znaki czasu? Modlitwa wiernych „Żyjemy w Kościele, we wspólnocie uczniów Chrystusa, w nadziei i radości i z ufnością patrzymy w przyszłość tak daleko, jak może sięgnąć nadzieja człowieka wierzącego” (Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei). – Módlmy się, aby mocą modlitw i ofiar uczniów Chrystusa, zwłaszcza chorych i cierpiących, Kościół święty w pokoju i wolności niósł wszystkim narodom wiarę i nadzieję zbawienia. Ciebie prosimy… – Módlmy się za Ojca Świętego Benedykta XVI, aby jego podróże oraz przesłania apostolskie otwierały serca rządzących i rządzonych na prawdy wiary oraz na solidarną współpracę narodów w budowaniu pokoju i bezpieczeństwa. Ciebie prosimy… – Módlmy się o liczne powołania misyjne, by światło Ewangelii i nadziei zbawienia dotarło do narodów, które nie znają Chrystusa. Ciebie prosimy… – Prośmy Pana, aby wszystkie wspólnoty chrześcijańskie uświadomiły sobie potrzebę uczestnictwa przez modlitwę i konkretną pomoc w powszechnej misji Kościoła. Ciebie prosimy… TM2008.indd 41 2008-08-08 13:46:39 – W 150. rocznicę rozpoczęcia działalności Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci w naszej ojczyźnie dziękujmy za ofiarność „małych misjonarzy” i prośmy o ożywienie tej działalności w każdej parafii. Ciebie prosimy… – Módlmy się za nas tutaj obecnych, abyśmy pełni wdzięczności za dar wiary, odpowiadali na przesłanie naszego mistrza i nauczyciela: „Głoście ewangelię całemu światu”. Ciebie prosimy... Ojcze Niebieski, spraw, abyśmy czerpiąc ze źródeł Twojej Miłości, otwierali nasze serca na potrzeby braci i sióstr całego świata. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Rozważania różańcowe (tajemnice bolesne) Z cierpieniami Chrystusa, które dzisiaj będziemy rozważać, złączmy nasze modlitwy i cierpienia i ofiarujmy je za misjonarzy pracujących na wszystkich kontynentach świata. 1. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu „Jezus rzekł do nich: <Smutna jest dusza moja aż do śmierci; zostańcie tu i czuwajcie ze Mną>” (Mt 26, 38). Jezus mówi do nas: czuwajcie i módlcie się. Prosi szczególnie chorych i cierpiących, aby swoje, często bezsenne, noce łączyli z Jego cierpieniem w Ogrójcu, wypraszając wiele sił i mocy utrudzonym pracą misjonarzom, szczególnie w krajach Ameryki. 2. Biczowanie Pana Jezusa W Dziejach Apostolskich czytamy jak mężnie Apostołowie głosili Chrystusa. „A przywoławszy Apostołów, kazali ich ubiczować i zabronili im przemawiać w imię Jezusa, a potem zwolnili. A oni odchodzili sprzed Sanhedrynu i cieszyli się, że stali się godni cierpieć dla imienia Jezusa (Dz 5, 40-41). Módlmy się za Kościół w Azji, a szczególnie w Chinach. Prośmy o męstwo, umocnienie i wzrost jedności i wiary dla kapłanów i wyznawców Chrystusa – szczególnie więzionych i torturowanych. TM2008.indd 42 2008-08-08 13:46:39 3. Cierniem ukoronowanie Pana Jezusa „Uplótłszy wieniec z ciernia, włożyli Mu na głowę, a do prawej ręki dali Mu trzcinę. Potem przyklękali przed Nim i szydzili z Niego, mówiąc: <Witaj, Królu żydowski!>” (Mt 27, 29). Prośmy, aby misjonarze łagodzący walki plemion o władzę w Afryce, głosili Królestwo Boże w pokoju i bezpieczeństwie. 4. Pan Jezus dźwiga krzyż Droga misjonarza to często droga krzyżowa. Przyjmując z rąk biskupa krzyż misyjny, misjonarz jedzie na misje z wiarą, miłością i nadzieją w zwycięstwo krzyża i moc potęgi modlitwy. Módlmy się za misjonarzy w Oceanii, gdzie liczne sekty odwodzą wiernych od wiary w Chrystusa, Odkupiciela świata. 5. Ukrzyżowanie Pana Jezusa „Pragnę” – to bolesne wołanie Jezusa na krzyżu rozbrzmiewa po dzień dzisiejszy, gdy miliony ludzi, odkupionych Jego Krwią, nie znają Go jeszcze. Módlmy się, by Europa, w której chrześcijaństwo od początku zapuściło głęboko swe korzenie, była bastionem wiary i miejscem licznych powołań misyjnych, kapłańskich i zakonnych. Czytanka różańcowa Wielu z nas pamięta dzień inauguracji pontyfikatu papieża Jana Pawła II – niedzielę 22 X 1978 roku. Po uroczystej Eucharystii na placu św. Piotra zbiegł po schodach ołtarza i znalazł się w tłumie wiernych. Ku zdumieniu wszystkich podszedł do miejsca, gdzie było wielu chorych, cierpiących i niepełnosprawnych na wózkach inwalidzkich. Do nich – do chorych – Jan Paweł II zwrócił się z prośbą: „Proszę Was, ofiarujcie swoje modlitwy i cierpienia mojej posłudze pasterskiej na Stolicy Piotrowej”. Później, ilekroć podejmował swoje podróże apostolskie na wszystkie kontynenty świata, zwracał się zawsze do chorych, prosząc ich o cenną pomoc duchową. TM2008.indd 43 2008-08-08 13:46:39 Działalność misyjna leżała bardzo na sercu Jana Pawła II, który już na pierwszym konsystorzu powiedział do kardynałów: „Największą troską mego serca są misje”. Stąd też tak wielka była jego nadzieja pokładana w chorych i cierpiących – bowiem codzienne życiowe krzyże człowieka, przyjęte dobrowolnie, z miłości do Boga i ludzi, włączają go w odkupieńcze dzieło Chrystusa. Dwie trzecie ludzkości nic nie wie o zbawczej miłości Boga na krzyżu. Całe kontynenty stoją jeszcze z dala od Chrystusa. Łącząc nasze bóle i cierpienia z ofiarą Chrystusa, możemy im pomóc. Chrystus czeka na ofiarę naszej miłości. A modlitwy i cierpienia chorych mogą się przyczynić do nawrócenia świata. Nadzieja, jedna z trzech cnót teologicznych, ma swoje źródło w Chrystusie – ona zawieść nie może. W Liście do Rzymian św. Paweł pisze: „Sądzę bowiem, że cierpień teraźniejszych nie można stawiać na równi z chwałą, która ma się w nas objawić” (Rz 8, 18). W nadziei jesteśmy zbawieni. Ona jest mocą w budowaniu Chrystusowego Królestwa na ziemi. Ksiądz Paweł Lambert, francuski misjonarz, odwiedzał m.in. pewną ciężko chorą wdowę – Hinduskę, niewidomą z powodu postępującego trądu. Pewnego razu chora skarżyła się: „Ojcze, nie wiem o co mam Boga prosić, tak bym chciała już umrzeć”. Ksiądz odpowiedział: „Skoro Pan Bóg trzyma cię przy życiu, to znaczy, że cię tutaj jeszcze potrzebuje”. Nastąpił długi moment modlitewnego dziękczynienia w ciszy. A gdy ksiądz wstał, trędowata wyciągnęła w jego stronę różaniec i powiedziała: „Niech ojciec przynosi mi cierpienia ludzi, z którymi się spotyka, i niech im mówi, że modlę się za nich”. Cierpienie może być cennym darem również dla innych. Chorzy i cierpiący, wezwani do tak wielkiej misji odkupieńczej z Chrystusem, będą też uczestnikami Jego chwały. Oni są dla nas NAUCZYCIELAMI NADZIEI. S. Izabela Rudnicka OP, Rzeszów TM2008.indd 44 2008-08-08 13:46:39 SOBOTA – 25 X MARYJA MISJONARKĄ NADZIEI Komentarz na wejście W sobotni wieczór stojąc przy ołtarzu Pańskim, chcemy spojrzeć na Maryję, która jak uczy Ojciec Święty Benedykt XVI, jest „Gwiazdą nadziei” (Spe salvi 49), a przez to pierwszą misjonarką. Maryja chce kształtować nas w szkole swojego Syna, abyśmy byli dobrymi uczniami, którzy będą uczestniczyć w powszechnej misji Kościoła poprzez ofiarę i konkretną pomoc. Za dotychczasowy brak takiej świadomości, a także inne grzechy i zaniedbania nasze szczerze przeprośmy Boga. Modlitwa wiernych Zjednoczeni w wierze, nadziei oraz miłości prośmy pokornie Pana: – Aby Kościół święty czerpał nadzieję z rozważania tajemnic życia Jezusa i Maryi. Ciebie prosimy... – Aby Ojciec Święty Benedykt XVI prowadził wielkie dzieło ewangelizacji narodów. Ciebie prosimy... – Aby młodzi ludzie znajdowali radość w służbie Bożej i z ochotą głosili Ewangelię aż po krańce świata. Ciebie prosimy... – Aby ludzie żyjący w materialnym dostatku umieli dostrzec potrzeby braci w krajach misyjnych. Ciebie prosimy... – Aby zmarli misjonarze i misjonarki mogli uczestniczyć w chwale Bożej. Ciebie prosimy... – Aby każdy z nas, umocniony Słowem Bożym i Eucharystią, dawał świadectwo chrześcijańskiego życia. Ciebie prosimy... Boże, Ojcze Wszechmogący, wysłuchaj naszych próśb i spraw, abyśmy zawsze wypełniali Twoją wolę. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. TM2008.indd 45 2008-08-08 13:46:39 Rozważania różańcowe (tajemnice radosne) Rozważając w dniu dzisiejszym radosne tajemnice różańca świętego, chcemy wraz z Maryją przejść jej drogę wiary i spełnionych nadziei. Niech to rozważanie wzbudzi w sercu każdego z nas pragnienie bycia misjonarzem i podążania za „Misjonarką nadziei”. 1. Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie Maryja na słowa Archanioła Gabriela odpowiada: „Oto ja służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa Twego”. I my powinniśmy podjąć z zaufaniem swoje zadanie w życiu. Być może będzie to wezwanie do głębszego zaangażowania się w dzieło misyjne Kościoła. Maryjo, uproś nam łaski do naśladowania Twoich cnót! 2. Nawiedzenie św. Elżbiety Maryja odwiedza swoją krewną, aby jej ofiarować swoje usługi. Dziś łatwo jest mówić o pomaganiu innym, a trudniej to wykonać. Świat misyjny ciągle czeka na naszą pomoc. Maryjo, napełnij serca nasze miłością ku wszystkim ludziom, szczególnie tym z biednych krajów misyjnych! 3. Narodzenie Jezusa Dzieciątko Jezus przychodzi na świat w ubogiej stajence, w wielkim ubóstwie. My dziś posiadamy pewne dobra, których nie wszyscy ludzie na ziemi są posiadaczami. Niech one nie przesłaniają nam dóbr wiecznych. Maryjo, uproś nam potrzebne łaski, byśmy umieli wspierać materialnie naszych potrzebujących braci! 4. Ofiarowanie Jezusa Czterdziestego dnia po narodzeniu Maryja niesie Jezusa do świątyni i ofiaruje Go Bogu, do którego należy każda chwila. My z własnej woli ofiarujmy Bogu siebie i swój czas, bo przecież wszystko i tak jest Jego. O Maryjo, wzorze posłuszeństwa, spraw, abyśmy cię wiernie naśladowali! TM2008.indd 46 2008-08-08 13:46:39 5. Odnalezienie Jezusa w świątyni Mając lat dwanaście, Pan Jezus idzie do świątyni i tutaj pozostaje między uczonymi. Maryja wraz z Józefem przez trzy dni Go szukają i wreszcie odnajdują. I my musimy odnaleźć Boga i samego siebie. Zgodzić się oddać Bogu swój czas i siły, jeśli zapragnie naszego zaangażowania misyjnego. O Jezu, za przyczyną Twojej Matki – Gwiazdy Ewangelizacji – udziel nam łaski, byśmy odnalazłszy Ciebie, nie utracili Cię już nigdy! Czytanka różańcowa W tym ostatnim dniu Tygodnia Misyjnego wpatrujemy się w tę, która uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane jej od Pana. To ją nazywamy pierwszą uczennicą i misjonarką. To ją, w hymnie sprzed ponad tysiąca lat, Kościół pozdrawia słowami: „Ave maris stella” – Witaj Gwiazdo Morza! Życie ludzkie bowiem jest niczym żegluga po morzu historii, w ciemnościach i burzy, w której wyglądamy gwiazdy wskazującej kurs. Tą najjaśniejszą „Gwiazdą nadziei” dla nas jest właśnie Maryja, która przez swoje „fiat” otwarła Bogu drzwi naszego świata. Maryja z nadzieją wypowiedziała swoje „tak” – Oto ja, służebnica Pańska, niech mi się stanie według Twego słowa (por. Łk 1, 38). To Ona podjęła się misji pomocy wobec św. Elżbiety, niosąc w swym łonie nadzieję dla świata. Pomimo całej radości z początków życia Jezusa, a następnie z Jego publicznej działalności doświadczyła też prawdy o „znaku sprzeciwu” (por. Łk 4, 28). Nową misję otrzymała stojąc przy krzyżu Jezusa, stając się Matką wszystkich, którzy będą wierzyć w Niego i iść za Nim. W noc Golgoty nadzieja jednak nie umarła w sercu Maryi. Nie zaciemniły jej też ciemności Wielkiej Soboty, bo była pewność nadziei, czyli poranek Wielkiej Nocy. Spełniona nadzieja zmartwychwstania dotknęła serca Maryi i złączyła jej serce z sercami uczniów, którzy stali się rodziną Jezusa. Ona była z nimi po Wniebowstąpieniu, kiedy oczekiwali obietnicy Ducha Świętego, który swą mocą napełnił cały świat. Odtąd pozostaje Maryja pośród ucz- TM2008.indd 47 2008-08-08 13:46:39 niów jako ich Matka, jako Matka nadziei. Jest wzorem macierzyńskiej miłości, jaka powinna ożywiać wszystkich, którzy w dziele misyjnego apostolstwa pracują nad odrodzeniem człowieka. Maryja jest wzorem wiary, nadziei i miłości dla każdego misjonarza i misjonarki. Tak było w życiu polskiego misjonarza, zwanego Apostołem trędowatych, bł. Jana Beyzyma (1850-1912). Był on wielkim czcicielem Maryi. Udając się na Madagaskar do „czarnych piskląt”, zabrał ze sobą kopię obrazu Pani o Czarnym Obliczu z Jasnej Góry. Sam wyrzeźbił kunsztowną ramę i umieścił obraz w ołtarzu kaplicy szpitalnej, gdzie znajduje się po dziś dzień. Pracując wśród trędowatych, prosił Matkę Najświętszą, żeby „raczyła dotknąć go porządnym trądem”. Chciał przyjąć „tę drobnostkę” z nadzieją, że wybłaga zdrowie dla swoich chorych i „zbawienie jak największej liczby trędowatych”. Matka Najświętsza zachowała go jednak od trądu, ale nie brakowało mu innych kłopotów. Cierpiał z powodu malarii. Burze niszczyły chaty trędowatych, raz nawet legła w gruzach kaplica misyjna. Szarańcza zżerała zasiewy. Do tego dochodziły jeszcze kłopoty z biurokratami rządowymi. Heroiczna i pełna nadziei postawa ojca Beyzyma dała początek współczesnej, dobrze zorganizowanej, stałej opiece nad trędowatymi. To zaufanie Matce Bożej i pomoc rodaków sprawiły, że schorowany misjonarz na rok przed swoją śmiercią mógł się cieszyć otwarciem nowoczesnego jak na owe czasy szpitala, który dysponował własnym wodociągiem, kanalizacją i mógł pomieścić jednorazowo 150 pacjentów. Maryjo, Gwiazdo Ewangelizacji, Misjonarko nadziei, bądź nadal przewodniczką na drogach nadziei współczesnego Kościoła! Bądź opiekunką misjonarzy – „siewców nadziei”! Dopomóż też nam stać się uczniami Chrystusa, misjonarzami nadziei, którzy będą świadomie uczestniczyć w powszechnej misji Kościoła poprzez modlitwę, ofiarę i konkretną pomoc. Ks. Stanisław Solilak, Gozdów, diec. zamojsko-lubaczowska TM2008.indd 48 2008-08-08 13:46:39 DODATEK DLA DZIECI MSZA ŚWIĘTA 19 października 2008 r. • XXIX niedziela zwykła Iz 45, 1. 4-6; Ps 96; 1 Tes 1, 1-5b; Mt 22, 15-21 Wstęp do Mszy św. Obchodzimy dziś Światowy Dzień Misyjny, kiedy Kościół w sposób szczególny przypomina nam misyjny nakaz Pana Jezusa: „Idźcie i głoście światu Ewangelię”. Nakaz ten dotyczy również dzieci. A zatem wy też macie stawać się misjonarzami. I choć nie możecie jeszcze wyjechać w dalekie kraje, to jednak poprzez modlitwę dotrzecie wszędzie. Udział we Mszy św. jest najwspanialszym duchowym prezentem, jaki możecie ofiarować misjonarzom oraz ludziom, wśród których pracują. Akt pokutny Żeby nasz udział w Eucharystii mógł przynieść upragnione owoce, przeprośmy Pana Jezusa za brak starań, by być Jego misjonarzami. Przepraszamy Cię, Panie Jezu, że nie modliliśmy się za misje i misjonarzy oraz nie podejmowaliśmy wyrzeczeń, by pomóc cierpiącym dzieciom z krajów misyjnych. Panie, zmiłuj się nad nami. Przebacz nam, Panie, że nie staraliśmy się, jak św. Tereska, patronka misji, przyjąć i ofiarować za misje tego, co dla nas jest trudne i bolesne, ale odpłacaliśmy złem za zło, gniewaliśmy się i obrażaliśmy na innych. Chryste, zmiłuj się nad nami. Przepraszamy Cię, Jezu, za to, że nie dawaliśmy świadectwa o Tobie swoim zachowaniem, słowami i uczynkami. Panie, zmiłuj się nad nami. Homilia 1. Obchodzimy dziś Światowy Dzień Misyjny. Jest to dzień, w którym każdy uczeń Pana Jezusa – a więc babcia i dziadek, mama i tata, brat TM2008.indd 49 2008-08-08 13:46:39 i siostra, pani od matematyki i ksiądz proboszcz, a także ty i ja – wsłuchuje się w ewangeliczne słowa: „Idźcie i głoście światu Ewangelię”. Czy ktoś z was wie, kim jest misjonarz? (odpowiedzi dzieci) Misjonarz to człowiek posłany przez Kościół, żeby głosić Ewangelię Pana Jezusa wszystkim ludziom, którzy Go jeszcze nie poznali. 2. A teraz udamy się w „podróż” do różnych zakątków świata i zobaczymy, komu misjonarze głoszą radosną wieść o Panu Jezusie. I tak w Ameryce Łacińskiej widzimy misjonarzy pracujących w gorącej Amazonii albo w wysokich, zimnych górach Andach. Jedni pracują głęboko w buszu wśród Indian, inni pośród dzieci ulicy, jeszcze inni w slumsach wielkich miast. Misjonarze w Afryce często ryzykują życie, aby mówić o Jezusie tam, gdzie toczą się wojny albo istnieją konflikty plemienne. Spotykają tam dzieci osierocone i dzieci, które porwano do armii i zmuszano do okrutnych rzeczy. W Azji natomiast misjonarze poznają bardzo stare kultury oraz religie. Muszą poświęcić wiele czasu na naukę języków, np. chińskiego lub koreańskiego. Spieszą z pomocą dzieciom, które od świtu do nocy zmuszane są do bardzo ciężkiej pracy, często jedynie za garść ryżu. Przez całe dni nie widzą słońca, nie znają beztroskiej zabawy ani radości płynącej z nauki w szkole. Wszędzie tam, gdzie misjonarze pracują, głoszona jest Dobra Nowina, a w sercach ludzi jest więcej nadziei. Dzieci wojny otrzymują nadzieję na życie w pokoju, dzieci ulicy na życie bez przemocy i strachu, dzieci Afryki na studnie z czystą wodą i naukę w szkole. Misjonarze niosą nadzieję na lepsze jutro i pomagają zmieniać dotychczasowe życie. Niezwykle trudno jest głosić Ewangelię, nieść miłość i nadzieję tam, gdy wybuchają coraz to nowe wojny oraz konflikty i trud wieloletniej pracy zamieniają w popiół. Niektórzy pytają: „Czy praca misjonarzy ma sens?”. Pomyślcie, co by było, gdyby zabrakło tych, którzy niosą TM2008.indd 50 2008-08-08 13:46:40 nadzieję w najtrudniejszych sytuacjach? Gdyby nikt nie mówił o Jezusie, który kocha, nikogo nie opuszcza i wszystko przebacza? 3. Dzisiaj – razem z Kościołem na całym świecie – ofiarujemy za misjonarzy naszą modlitwę, by wesprzeć ich piękną pracę. Z okazji Światowego Dnia Misyjnego Ojciec Święty napisał do nas specjalny list, tzw. orędzie misyjne, w którym przypomina, że wszyscy jesteśmy misjonarzami Pana Jezusa. On każdego z nas posyła z Dobrą Nowiną do tych, którzy jeszcze o Nim nie słyszeli. Czy to znaczy, że wszyscy, tak jak tu jesteśmy, mamy teraz spakować swoje rzeczy i wyjechać na misje? Ależ nie! Można być również misjonarzem nie opuszczając domu, chodząc do szkoły i wypełniając codzienne obowiązki. A w jaki sposób? Kto należy do Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci, dobrze wie, jak być misjonarzem Pana Jezusa. Przede wszystkim przez modlitwę – jedno „Zdrowaś Maryjo” w wieczornej modlitwie w intencji misjonarzy i ludzi, wśród których pracują. Po drugie – duchowe „podarunki”. Święta Tereska ofiarowywała Panu Jezusowi wszystko to, co było dla niej przykre i bolesne, a On to wszystko przyjmował i przemieniał. Zamiast gniewać się, obrażać, odpłacać złem za zło – trzeba przebaczyć i powiedzieć: „Przyjmij, Panie Jezu, tę przykrość i przemień w duchowy prezent dla misjonarza, który w tej chwili może już opada z sił, dla dziecka w kraju misyjnym, które jeszcze Ciebie nie poznało i tak bardzo Cię potrzebuje”. Wtedy ze swojej przykrości czyni się najwspanialszy duchowy prezent. Po trzecie – wyrzeczenia. Od czasu do czasu należy sobie czegoś odmówić, np. cukierka lub batonika, a zaoszczędzone w ten sposób pieniądze przeznaczyć dla dzieci w krajach misyjnych. Te niewielkie ofiary od małych misjonarzy Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci uratowały życie bardzo wielu dzieciom żołnierzom, dzieciom ulicy i dzieciom zmuszanym do niewolniczej pracy. Po czwarte – należy być uczniem Pana Jezusa w każdej sytuacji i w każdym miejscu. Misjonarz to ktoś, kto nie tylko mówi o Zbawicielu TM2008.indd 51 2008-08-08 13:46:40 świata, ale także swoim zachowaniem, uczynkiem i słowem, np. jak zwraca się do rodziców, nauczycieli czy koleżanki z klasy, daje odpowiednie świadectwo, to znaczy postępuje tak, jak uczy Jezus. 4. Musicie wiedzieć, że nie tylko wy spoglądacie na krańce świata. Również dzieci z innych kontynentów spoglądają na was, ponieważ mieszkacie w kraju, który był ojczyzną wielkiego przyjaciela dzieci, Sługi Bożego Jana Pawła II. Był on jednym z największych współczesnych misjonarzy i niestrudzonym głosicielem nadziei. Naśladujecie go w tym. Wspierajcie i módlcie się za misjonarzy na całym świecie, aby nigdy nie zabrakło im sił w głoszeniu Jezusa i niesieniu nadziei wszystkim ludziom świata. Ks. Tomasz Szyszka SVD Modlitwa wiernych W Światowy Dzień Misyjny polecamy Bogu całe misyjne dzieło Kościoła. – Módlmy się za naszego papieża Benedykta XVI, by w swej trosce o rozwój Kościoła misyjnego wspierany był przez wszystkich chrześcijan. Ciebie prosimy… – Módlmy się za misjonarzy i misjonarki na całym świecie, by dzięki świętości życia, byli świadkami nadziei dla wszystkich ludzi. Ciebie prosimy… – Módlmy się o nowe powołania misyjne: kapłańskie, zakonne oraz osób świeckich, by Ewangelia mogła być głoszona aż po krańce ziemi. Ciebie prosimy… – Módlmy się za wszystkie dzieci świata, by mogły żyć w pokoju, miały dostęp do nauki, leczenia i godnego życia. Ciebie prosimy… – Módlmy się za małych misjonarzy należących do Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci, by poprzez modlitwę, wyrzeczenia i drobne ofiary pomagali dzieciom z krajów misyjnych. Ciebie prosimy… TM2008.indd 52 2008-08-08 13:46:40 – Módlmy się za nas zgromadzonych na Eucharystii, byśmy swoim zachowaniem świadczyli, że jesteśmy misjonarzami Pana Jezusa i pociągali innych do Niego. Ciebie prosimy... Boże, przyjmij nasze modlitwy, które zanosimy za Kościół misyjny i wysłuchaj nas przez Chrystusa Pana naszego. Amen Komentarz do darów W Światowy Dzień Misyjny my, mali misjonarze, przynosimy Ci, Panie, dary: ŚWIATŁO – symbol Zmartwychwstałego Chrystusa, którego chcemy zanieść wszystkim dzieciom na ziemi. ZIARNA KUKURYDZY – symbol Ameryki Łacińskiej, w której misjonarze pracują z dziećmi ulicy w slumsach wielkich miast. OWOCE – przypominają nam urodzajną Afrykę, w której żyje wiele dzieci osieroconych, głodnych, nie mających dostępu do nauki i opieki zdrowotnej, porywanych do armii i zmuszanych do okrutnych rzeczy. RYŻ – to symbol Azji, w której tak wiele dzieci pozbawiono beztroskiego dzieciństwa, zmuszając je do ciężkiej pracy. KWIATY – wyrażają piękno Oceanii, gdzie misjonarze rozproszeni po niezliczonych wyspach niosą dzieciom wraz z Dobrą Nowiną nadzieję na lepsze jutro. 150 CUKIERKÓW – to dar naszych wyrzeczeń i dobrych uczynków, które ofiarujemy dzieciom misji w 150. rocznicę istnienia Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci w Polsce. CHLEB – nasz codzienny pokarm, wyraża naszą solidarność ze wszystkimi głodnymi dziećmi, za chwilę stanie się Ciałem Pana Jezusa. WINO – wyraża naszą potrzebę dzielenia się Nim z innymi – za chwilę stanie się Krwią Pana Jezusa. s. Anna Siudak FMM, PDM Warszawa TM2008.indd 53 2008-08-08 13:46:40 ROZWAŻANIA RÓŻAŃCOWE Tajemnice radosne 1. Zwiastowanie NMP Pamiętamy chwile, kiedy przybyła do nas dawno nie widziana ciocia, wujek czy też koleżanka. Byliśmy ciekawi, jaką nowinę nam przynoszą. Ugościliśmy przybysza jak najlepiej. I może nawet nie pomyśleliśmy, że wysłuchanie i przyjęcie ich nowiny było ukoronowaniem przybycia gościa. Umiejętnością słuchania dajemy nadzieję wszystkim, którzy chcą z nami rozmawiać. Naśladujmy Maryję w jej uważnym słuchaniu słów Anioła. To, co Pan Bóg do nas mówi przez różnych swoich posłańców, także nam samym daje nadzieję. Módlmy się za mieszkańców Europy, aby na nowo otwierali się na słowo Boga. 2. Nawiedzenie św. Elżbiety Pamiętamy chwile, kiedy ktoś potrzebował wsparcia, a my z otwartym sercem śpieszyliśmy z pomocą. Może to była tylko przyjacielska rozmowa – czas poświęcony komuś z rodziny lub znajomych; może to był dobry uczynek albo jakiś podarunek, który wspomógł naszego bliźniego. Gotowością przychodzenia z pomocą dajemy nadzieję wszystkim, którzy znajdują się w jakiejkolwiek potrzebie. Naśladujmy Maryję w Jej dobroci wobec bliźnich. To, co Pan Bóg czyni nam przez dobro innych ludzi, także nam samym daje nadzieję. Módlmy się za mieszkańców Afryki, aby przyjmowana pomoc z innych stron świata stała się początkiem wzajemnego dzielenia dobrem. TM2008.indd 54 2008-08-08 13:46:40 3. Narodzenie Pana Jezusa Pamiętamy ludzi, którzy byli smutni i przygaszeni, bo spotkało ich nieszczęście lub za mało mieli szczęścia w życiu. I pamiętamy tych, którzy mieli w sobie radość, bo wiedzieli, że wszystkiego w ich życiu jest tyle, ile potrzeba – mieli w sercu miłość do Boga i do ludzi. Nie bali się trudności dnia powszedniego i nie gonili za przemijającymi uciechami. A my byliśmy razem z nimi. Pan Bóg też chce być z nami. Naśladujmy Maryję w jej wytrwałości wypełniania Bożego planu zbawiania człowieka. To, co Pan Bóg czyni na świecie przez ludzi, którzy mają silną wiarę, także nam samym daje nadzieję. Módlmy się za mieszkańców Ameryki, aby wielkie ubóstwo jednych ani nadmiar bogactwa drugich nie zabrały im wiary z serc. 4. Ofiarowanie Pana Jezusa w świątyni Pamiętamy radość, kiedy ktoś dał nam prezent, na który bardzo czekaliśmy. Tego, co działo się w naszym sercu, nie dało się nawet wyrazić słowami. Byliśmy gotowi skakać z radości. Pamiętamy też błysk radości w oczach tych ludzi, którzy od nas otrzymali coś dobrego lub przez nich oczekiwanego. Cieszyliśmy się ich radością. Ofiarowanie ludziom tego, co dla nich ważne i potrzebne, daje innym nadzieję, że są wartościowi i cenni. Naśladujmy Maryję w Jej wdzięczności Bogu za otrzymane Życie i Wybranie. I naśladujmy Ją w umiejętności dzielenia się otrzymanym Darem. To, co Pan Bóg czyni w sercach ludzi, aby nauczyli się wdzięczności, także nam samym daje nadzieję. Módlmy się za mieszkańców Oceanii, aby przyjmowali Ewangelię z otwartością i radością, i dzielili się nią z resztą świata. 5. Znalezienie Pana Jezusa Pamiętamy nasz smutek, a może i płacz, gdy zgubiliśmy rzecz, która była dla nas cenna. Pamiętamy przygnębienie, gdy straciliśmy przyjaźń TM2008.indd 55 2008-08-08 13:46:40 kolegi lub koleżanki. Pamiętamy burzę w sercu, gdy nie potrafiliśmy się porozumieć z najbliższymi. Przede wszystkim jednak pamiętamy radość, gdy zgubiona rzecz została odnaleziona, a stracona przyjaźń odżyła. Odnalezienie się w przyjaźni i miłości do Boga i ludzi daje innym nadzieję, że żadne trudności i niepowodzenia, przeszkody i nieporozumienia nie trwają wiecznie. Naśladujmy Maryję w jej szukaniu Prawdy i bliskiej obecności Jezusa. To, co Pan Bóg czyni w sercach i umysłach ludzi, aby uczynić ich wrażliwymi na Prawdę, Dobro i Piękno, także nam samym daje nadzieję. Módlmy się za mieszkańców Azji, aby w Chrystusie odkryli światło pozwalające dokładniej zrozumieć własną kulturę i głębię ducha. Maria Domańska, Tarnowskie Góry, diec. gliwicka Tajemnice światła 1. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie Kiedy cały lud przystępował do chrztu, Jezus także przyjął chrzest. A gdy się modlił, otworzyło się niebo i Duch Święty zstąpił na Niego, w postaci cielesnej niby gołębica, a z nieba odezwał się głos: «Tyś jest mój Syn umiłowany, w Tobie mam upodobanie» (Łk 3, 21-22). W chwili chrztu staliśmy się dziećmi Bożymi. Każdy dzień naszego życia daje nam wiele okazji, żeby czynić dobro. Przez takie postępowanie stajemy się prawdziwymi uczniami Pana Jezusa i świątynią Trójcy Świętej, która objawiła się podczas chrztu Pańskiego. Jezu, otwieraj nasze serca na potrzeby dalekich braci i sióstr z krajów misyjnych. 2. Objawienie Pana Jezusa na weselu w Kanie Galilejskiej Wtedy Matka Jego powiedziała do sług: «Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie» (J 2, 5). Pan Jezus swój pierwszy cud uczynił w Kanie Galilejskiej na prośbę Maryi. Wtedy uwierzyli w Niego uczniowie. W tej tajemnicy Jezus objawia się jako Mesjasz, zaś Maryja daje się poznać jako Ta, która wstawia TM2008.indd 56 2008-08-08 13:46:40 się za potrzebującymi ludźmi, a jednocześnie wzywa do posłuszeństwa swojemu Synowi. Jezu, dziękujemy Ci, że dałeś nam swoją Matkę jako wzór do naśladowania. Ona nas uczy, jak być Twoimi uczniami i jak pomagać tym, którzy jeszcze Ciebie nie znają. 3. Głoszenie królestwa Bożego i wzywanie do nawrócenia I obchodził Jezus całą Galileę, nauczając w tamtejszych synagogach, głosząc Ewangelię o królestwie i lecząc wszystkie choroby i wszelkie słabości wśród ludu. (…) I szły za Nim liczne tłumy (Mt 4, 23-25). Pan Jezus nie tylko głosił królestwo Boże, w Nim to królestwo się uobecniło. Obowiązkiem każdego chrześcijanina jest budowanie – poprzez swoje życie – Jego królestwa, królestwa sprawiedliwości, pokoju, miłości i prawdy. Jezu, niech każda modlitwa za naszych rówieśników z krajów misyjnych i misjonarzy, każda ofiara duchowa i materialna przyczynia się do wzrostu Twojego królestwa na ziemi. 4. Przemienienie na górze Tabor Po sześciu dniach Jezus wziął z sobą Piotra, Jakuba i brata jego Jana i zaprowadził ich na górę wysoką, osobno. Tam przemienił się wobec nich: twarz Jego zajaśniała jak słońce, odzienie zaś stało się białe jak światło (Mt 17, 1-3). Na górze Tabor Pan Jezus pokazał swoim Apostołom, że jest Bogiem. Przez to wydarzenie chciał ich umocnić na czas swojej męki i śmierci na krzyżu. Jezu, pomóż nam walczyć z naszymi wadami i słabościami. Otwieraj nasze oczy, by widziały Twoją obecność w ludziach potrzebujących pomocy. Uczyń nasze serce według serca Twego. 5. Ustanowienie Eucharystii A gdy jedli, wziął chleb, odmówił błogosławieństwo, połamał i dał im, mówiąc: «Bierzcie, to jest Ciało moje». Potem wziął kielich i odmówiwszy TM2008.indd 57 2008-08-08 13:46:40 dziękczynienie, dał im, i pili z niego wszyscy. I rzekł do nich: «To jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana» (Mk 14, 22-23). W Wieczerniku Pan Jezus ustanowił sakrament kapłaństwa i Eucharystii, aby już na zawsze być z nami i umacniać nas w drodze do Ojca. Nasz Boski Nauczyciel pozostawił wtedy jeszcze jeden ważny znak. Kiedy klęczał przed Apostołami i mył im nogi, dał nam najpiękniejszą lekcję pokory i służby. Po tym wszyscy poznają, że jesteśmy Jego uczniami, jeśli będziemy się wzajemnie miłowali. Jezu, spraw, byśmy zawsze pamiętali, że przynależność do Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci daje nam wspaniałą okazję, by realizować Twoje przykazanie miłości. S. Barbara Smorul FMM, Okuniew (diec. warszawsko-praska) Tajemnice bolesne 1. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu Panie Jezu, Ty także bałeś się tej okrutnej śmierci. Krwawy pot oblał Twoją twarz. Jednak nie uciekłeś. Powiedziałeś swojemu Ojcu w niebie, że chcesz pełnić Jego wolę. Naucz nas przyjmować wszelkie trudności z odwagą i miłością. Wspieraj misjonarzy, którzy głoszą Twoją Ewangelię za cenę zdrowia, a nawet życia. 2. Biczowanie Pana Jezusa Panie Jezu, Ty przyjąłeś na siebie bolesne ciosy bicza. To Ciebie bardzo bolało, ale jeszcze bardziej boli Cię serce z powodu naszych grzechów. W chwilach, gdy przychodzi pokusa, chcemy pamiętać o Twojej męce i Twoim sercu pełnym miłości. Przyjmij naszą modlitwę za dzieci cierpiące z powodu przemocy, za dzieci wykorzystywane w walkach zbrojnych. Niech znajdą pocieszenie i uzdrowienie w Twoim sercu. Bądź blisko misjonarzy, których dotknęła choroba. TM2008.indd 58 2008-08-08 13:46:40 3. Cierniem ukoronowanie Pana Jezusa Panie Jezu, wyśmiano Cię i włożono na Twoją głowę koronę z cierni. Ty doskonale wiesz, jak czuje się człowiek wyśmiany i niewinnie oskarżony. Daj nam serce wrażliwe i miłosierne, abyśmy nigdy nikogo nie osądzali ani nie wyśmiewali. Chcemy pamiętać, że Ty mieszkasz w każdym człowieku. Weź w obronę tych, którym odebrano dobre imię. Zawróć z drogi tych, których serca chorują z nienawiści. Chroń dzieci na całym świecie, aby mogły Cię kochać czystym sercem. 4. Droga krzyżowa Pana Jezusa Panie Jezu, Ty wziąłeś na ramiona ciężki krzyż. Utorowałeś nam drogę do prawdziwego szczęścia. Tak bardzo chcesz, abyśmy radowali się z Tobą w niebie. Naucz nas kroczyć za Tobą w miłości i wierze. Każdego dnia wybierać to co dobre i rezygnować z tego, co przynosi szkodę naszemu sercu i duszy. Pomóż dzieciom zmuszanym do ciężkiej pracy w fabrykach i na plantacjach. Zdejmij z ich ramion zbyt wielki bagaż trosk i lęków. 5. Pan Jezus umiera na krzyżu Panie Jezu, ukrzyżowany i zraniony włócznią, Ty pokazałeś nam, jak bardzo nas kochasz. Ty otworzyłeś dla nas niebo. Codziennie czekasz na nas w sakramencie Eucharystii oraz pokuty i pojednania. Naucz nas kochać Ciebie ponad wszystko i dzielić się Twoją miłością z naszymi dalekimi braćmi i siostrami. Mieszkaj w naszych sercach, abyśmy patrzyli na świat i ludzi Twoimi oczami. Prowadź nas drogą Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci, w którym możemy głosić Twoją Ewangelię i pomagać naszym rówieśnikom na całym świecie. Anna Sobiech, PDM Warszawa TM2008.indd 59 2008-08-08 13:46:40 Tajemnice chwalebne 1. Zmartwychwstanie Pana Jezusa Pan Jezus umarł i zmartwychwstał, żeby zbawić każdego z nas, ponieważ do końca nas umiłował. Okażmy Mu swoją wdzięczność, kochając bliźnich. Bądźmy Jego uczniami i wszędzie rozpowszechniajmy miłość i nadzieję. Dzielmy się tym z rówieśnikami z krajów misyjnych. Radując się ze zmartwychwstania Syna Bożego, módlmy się za naszych rówieśników z krajów misyjnych, którzy jeszcze nie słyszeli Dobrej Nowiny o zmartwychwstaniu. Jezu, my, mali misjonarze, prosimy Cię, spraw, aby cierpiące dzieci z krajów misyjnych nie lękały się śmierci, gdyż Twoje zmartwychwstanie jest dla nich zapowiedzią ich zmartwychwstania. 2. Wniebowstąpienie Pana Jezusa Pan Jezus wstępując do nieba, nakazał uczniom głosić swoje imię. Te Jego słowa skierowane były do wszystkich ludzi, a więc i do nas. Głosząc imię Pana Jezusa, stajemy się Jego misjonarzami i nasze myśli wybiegają za Nim do nieba. Wniebowstąpienie to także obietnica Pana Jezusa, że wszyscy ludzie, którzy żyją według Jego nauki i potrafią oddać swoje serca dla innych, będą mieli przygotowane miejsce w niebie. Takimi ludźmi są z pewnością misjonarze. Módlmy się zatem w ich intencji, aby w zdrowiu i radości głosili Ewangelię we wszystkich zakątkach ziemi. Jezu, wstępujący do nieba, my, mali misjonarze, prosimy Cię, aby każdy człowiek dowiedział się, jak ma żyć, żeby kiedyś zamieszkać w Domu Ojca. 3. Zesłanie Ducha Świętego Pan Jezus zesłał Ducha Świętego, aby umocnić wiarę swoich uczniów, a więc również misjonarzy, którzy niosą nadzieję wszystkim ludziom. Duch Święty wspiera także małych misjonarzy. Przed 150. laty powstało Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci, które pomaga najmłodszym TM2008.indd 60 2008-08-08 13:46:41 mieszkańcom Afryki, Ameryki, Azji i Oceanii. Stara się wspierać misjonarzy i misjonarki w niesieniu światu Jezusa. Przez modlitwy i ofiary „posyła” im Ducha Świętego. Jezu, ześlij na nas Ducha Świętego, by tchnął w nas odwagę i chęć głoszenia Ewangelii. Niech nas nauczy prawdziwej miłości do bliźniego; miłości, która ogarnie cały świat. Duchu Święty, umocnij naszą wiarę. 4. Wniebowzięcie Matki Bożej Maryja patrzyła na świat z miłością. Była misjonarzem nadziei. Kochała wszystkich. W takich też wartościach wychowywała Jezusa, swojego Syna. Za swoje całkowite oddanie Bogu została wzięta do nieba z duszą i ciałem. Maryjo, Ty jesteś Matką wszystkich ludzi. Otocz swoją macierzyńską opieką również mieszkańców krajów misyjnych. Dodaj im odwagi, ufności i miłości. Chroń przed lękiem i zwątpieniem. Jezu, niech nieskazitelne życie Maryi, Twojej Matki, będzie wzorem do naśladowania również dla wszystkich mieszkańców krajów misyjnych. Spraw, by stała się dla nich Bramą do nieba. 5. Ukoronowanie Matki Bożej na Królową nieba i ziemi Za swoje ziemskie życie Maryja otrzymała nagrodę. Za pokorną miłość i wypełnianie woli Bożej została Królową nieba i ziemi. Jest teraz naszą Orędowniczką przed Bogiem. Kocha nas, rozumie i pomaga w każdej chwili życia. Zawsze możemy na Nią liczyć. My, dzieci Papieskiego Dzieła Misyjnego, niosąc światu Jezusa – poprzez modlitwę, drobne wyrzeczenia i dobre uczynki – naśladujemy Maryję i stajemy się misjonarzami nadziei. Maryjo, naucz nas kochać swojego Syna tak, jak Ty Go kochasz. Ty jesteś dla nas źródłem siły i czynienia dobra. Jezu, spraw, abyśmy owocnie uczestniczyli w Papieskim Dziele Misyjnym Dzieci, o którym z wielką życzliwością mówił Jan Paweł II. Oprac. s. Marzena Karteczka, karmelitanka Dzieciątka Jezus, diec. tarnowska TM2008.indd 61 2008-08-08 13:46:41 OBRZĘD PRZYJĘCIA DZIECI DO PAPIESKIEGO DZIEŁA MISYJNEGO Drogie dzieci! Przez pewien czas przygotowywałyście się, aby teraz w sposób pełniejszy uczestniczyć w misyjnej działalności Kościoła. Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci, którego szeregi dzisiaj powiększycie, obejmuje swą troską dzieci z krajów misyjnych, które jeszcze nie znają Pana Jezusa i cierpią z powodu różnego rodzaju niesprawiedliwości, a także pracujących wśród nich misjonarzy. Znając wasze zamiary, powiedzcie wobec swoich rodziców, rodzeństwa i wszystkich tu obecnych, czy dobrowolnie i z ochotą podejmujecie się zadań, które stawia przed wami wasze misyjne dzieło. Pytam więc was: CELEBRANS: Czy chcecie pomagać dzieciom i misjonarzom z krajów misyjnych? DZIECI: Chcemy. CELEBRANS: Skoro wyrażacie chęć niesienia tej szczególnej pomocy, zapytuję więc was: Czy chcecie codziennie modlić się za swoich rówieśników z krajów misyjnych nie znających jeszcze Pana Jezusa? DZIECI: Chcemy. CELEBRANS: Czy chcecie swoje dobre uczynki ofiarować w intencji tych dzieci i misjonarzy, którzy im głoszą Pana Jezusa? TM2008.indd 62 2008-08-08 13:46:41 DZIECI: Chcemy. CELEBRANS: Czy chcecie część swoich drobnych oszczędności przeznaczać każdego miesiąca dla dzieci nie znających Pana Jezusa, głodnych, chorych, bezdomnych, nagich, opuszczonych i sprzedawanych w niewolę? DZIECI: Chcemy. CELEBRANS: Czy chcecie coraz więcej dowiadywać się o krajach misyjnych przez czytanie czasopisma „Świat Misyjny”? DZIECI: Chcemy. Drogie dzieci, Pan Jezus, któremu pragniecie służyć poprzez niesienie pomocy misjonarzom i dzieciom z krajów misyjnych, niech umocni wasze dobre postanowienia i udzieli swej łaski do wytrwania w nich. Amen Bóg w Trójcy Jedyny niech wspomaga rodziców tych dzieci i zebranych tutaj wiernych, aby swoją modlitwą, słowem i świadectwem życia pomagali wytrwać im w powziętych postanowieniach, a przez to stać się radością i nadzieją Kościoła misyjnego. Amen TM2008.indd 63 2008-08-08 13:46:41 KATECHEZA MISYJNA PDMD skarb do odkrycia CEL OGÓLNY: Zrozumienie, że Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci powinno być skarbem dla każdego dziecka i dla całego Kościoła. CELE SZCZEGÓŁOWE: – uczeń okazuje Bogu wdzięczność za PDMD; – uczeń pamięta o Dzieciątku Jezus, Patronie PDMD, oraz o dzieciach z krajów misyjnych; – uczeń dostrzega korzyści, jakich może doświadczyć dzięki PDMD; – uczeń rozumie, że w drodze do nieba każdy człowiek potrzebuje pokarmu duchowego i modli się w intencji misji i misjonarzy. POMOCE: ozdobne pudełko w środku z zieloną kopertą, w której znajduje się kartka z logo Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci, karty pracy na temat PDMD, materiały źródłowe, zdjęcie Dzieciątka Jezus, Patrona PDMD Wprowadzenie Czy kiedykolwiek zdarzyło się wam znaleźć coś cennego? A może wygrać coś wartościowego w loterii fantowej? A czy ktoś z was chciałby znaleźć jakiś skarb choć raz w życiu? Odpowiedzi uczniów Na dzisiejszej katechezie będziemy odkrywać skarb, który może zmienić nasze życie. Może je bardzo wzbogacić i uczynić bardziej twórczym. Katecheta pokazuje uczniom zamknięte pudełko stojące na widocznym miejscu i mówi, że wewnątrz znajduje się skarb Aktywizacja I Uczeń-ochotnik lub sam katecheta czyta opowiadanie pt. Bezinteresowna miłość dziecka (zał. nr 1) TM2008.indd 64 2008-08-08 13:46:41 – Co dziewczynka ofiarowała tatusiowi? – Dlaczego jej dar był tak cenny? – Co tata zrobił z darem córki? Skarbem dla taty była bezinteresowna miłość córki. Jak myślicie, co on czuł, kiedy otrzymał taki wyjątkowy dar? (wypowiedzi uczniów) Dziś będziemy odkrywać skarb. Każdy, kto go odkrywa, odnajduje w życiu sens. Staje się radosny, bezpieczny i szczęśliwy. Właśnie taki skarb znajduje się w naszym pudełku. Katecheta otwiera pudełko (lub prosi ucznia) i wyjmuje jego zawartość: zieloną, zamkniętą kopertę z napisem: Cenny skarb dla ciebie i dla mnie! Jak myślicie, co znajduje się w kopercie? Burza mózgów: różne propozycje uczniów, po zakończeniu katecheta wyjmuje kartkę z logo PDMD i zawiesza na tablicy. Zieloną kredą zapisuje temat katechezy: PDMD skarb do odkrycia. Następnie wyjaśnia, co oznacza skrót PDMD Pod skrótem PDMD kryje się nazwa Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci. Stowarzyszenie to, początkowo zwane Dziełem Świętego Dziecięctwa Pana Jezusa, zostało powołane do życia w roku 1843. Jego twórcą był francuski bp Karol de Forbin-Janson. Była to jego odpowiedź na prośbę misjonarzy z Chin, którzy błagali o ratunek dla dzieci porzucanych i umierających na ulicach. Stolica Apostolska w roku 1922 uznała to piękne dzieło miłości za swoje i zaczęła je polecać wszystkim Kościołom lokalnym. Od chwili, gdy Dzieło stało się papieskim, jego pełna nazwa brzmi: Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci. Do naszego kraju trafiło ono w roku 1858 i zaczęło czynić wiele dobra dla najbardziej potrzebujących dzieci z krajów misyjnych. Jest to naprawdę bardzo cenny skarb przeznaczony dla małych mieszkańców całego świata. Może go odkryć każde dziecko i zaczerpnąć z jego skarbca – Kościoła – coś dla siebie, dla swojego życia, a następnie podzielić się z dalekimi braćmi i siostrami, którzy także pragną być szczęśliwi. TM2008.indd 65 2008-08-08 13:46:41 Dzieci należące do Dzieła zobowiązane są do codziennego odmawiania jednej modlitwy „Zdrowaś Maryjo” oraz do odkładania drobnej monety raz tygodniu. Jest to bowiem program mający na celu pomoc duchową i materialną dzieciom, które jeszcze nie odkryły najcenniejszego Skarbu, którym jest Pan Jezus – Serce, Patron i Fundament Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci. Dzieło otwarte jest na wszystkie dzieci, na których pomoc bardzo liczą rówieśnicy z krajów misyjnych. W Polsce działa od 150. lat i właśnie w tym roku obchodzimy jego urodziny, które przeżywamy radośnie i owocnie. Pragniemy odkrywać ukryte w nim „perły”, „klejnoty” i inne cuda. Bo czyż nie jest do prawdziwy cud, gdy dzieci z całego serca pragną obdarzać miłością swoich rówieśników w potrzebie? Podsumowanie PDMD realizuje słowa wielkiego misjonarza świata Jana Pawła II: „Nigdy nie jest tak, żeby człowiek, czyniąc dobro drugiemu, sam tylko był dobroczyńcą. Jest on równocześnie obdarowywany, obdarowany tym, co ten drugi przyjmuje z miłością”. „Dłonie są krajobrazem serca. Człowiek jest wielki nie przez to, co posiada, lecz przez to, kim jest; nie przez to, co ma, lecz przez to, czym dzieli się z innymi”. Aktywizacja II Katecheta rozdaje karty pracy (zał. nr 2). Po ich wypełnieniu uczniowie wklejają je do zeszytu. Dzieci na ochotnika odczytują właściwe odpowiedzi Jeśli odkryjemy prawdziwą wartość PDMD, wówczas poczujemy radość, pokój, wolność... Dzieło to, dzięki Panu Jezusowi i Jego Ewangelii, staje się cennym skarbem, pokarmem duchowym i materialnym w drodze do naszego Ojca, który nie chce, żebyśmy zginęli z nędzy i głodu. Działalność PDMD uzdrawia nas, leczy, dodaje odwagi i daje radość. TM2008.indd 66 2008-08-08 13:46:41 Zastanówcie się, co dziecko może stracić odrzucając dar, jakim jest PDMD. Uczniowie na kartkach A-4 udzielają pisemnych odpowiedzi (praca w dwójkach). Po lewej stronie tablicy katecheta pisze słowo: straty. Uczniowie zawieszają pod nim odpowiedzi obrazujące straty, jakich mogą doświadczyć dzieci, które odrzucą dar PDMD. Następnie katecheta zdaje pytania: – Dlaczego PDMD jest skarbem, którego nie warto stracić? – Jakie dary otrzymujemy dzięki PDMD? – Co oznacza logo PDMD? – Co mogą zyskać dzieci poprzez włączenie się w działalność tego Dzieła? Uczniowie (praca w dwójkach) na kartkach A-4 udzielają pisemnych odpowiedzi. Katecheta po prawej stronie tablicy pisze słowo: korzyści. Dzieci zawieszają odpowiedzi obrazujące korzyści, jakich mogą doświadczyć przyjmując skarb PDMD. Katecheta krótko podsumowuje odpowiedzi uczniów i przypomina ważne informacje na temat logo Logo PDMD symbolizuje dzieci ze wszystkich kontynentów, które pod krzyżem zmartwychwstałego Chrystusa, najcenniejszego Skarbu, dążą do osiągnięcia chwały dzieci Bożych. Pan Jezus odkupił nas przez śmierć krzyżową i dał nam nadzieję zmartwychwstania. Dzieci z PDMD całego świata chcą nieść Ewangelię i pomoc potrzebującym rówieśnikom z krajów misyjnych. Napis Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci jest koloru zielonego – koloru nadziei, pomocy i życzliwości najbardziej potrzebującym rówieśnikom z krajów misyjnych. Kolory ubrań dzieci: czerwone, zielone, żółte, niebieskie i białe, oznaczają poszczególne kontynenty, a także to, że PDMD ma wiele barw, które pochodzą od każdego dziecka dającego z siebie modlitwę, czas, talenty i zdolności. Dzięki temu tworzy się kolorowa paleta, tęcza miłości i życzliwości. Każdy, kto należy do PDMD lub z nim TM2008.indd 67 2008-08-08 13:46:41 współpracuje dla dobra potrzebujących rówieśników, może stać się tęczą miłości, rozprowadzającą światło Ewangelii i miłości. Staje się ogniskiem ciepła i życzliwości, przy którym każde dziecko może się ogrzać. Podsumowanie Dzięki PDMD na całym świecie powstaje wiele ognisk miłości, rozdających różne skarby od Pana Jezusa dla dzieci. „Ognisko” w przeciwieństwie do „grupy’ czy „koła” jest wspólnotą otwartą, do której każdy może dołączyć i „ogrzać się” dobrocią oraz „rozjaśnić życie Chrystusową Ewangelią, gdyż taka jest natura ognia: wydawać ciepło i światło”.1 „PDMD to jakby ogromny chór utworzony z dzieci całego świata, które razem śpiewają Bogu swoje »oto jestem« – wyrażając je poprzez modlitwę, entuzjazm i konkretne zaangażowanie” – tak to Dzieło nazwał Jan Paweł II. Być zatem członkiem tego „chóru świata” oznacza ciągłą gotowość do uczestnictwa w „prawdziwym cudzie miłości Bożej”, to nieustanne odkrywanie skarbów i darów, które zostawił nam Pan Jezus. Warto zatem włączyć się do tego chóru tworzonego przez dzieci dla innych dzieci. Praca domowa W oparciu o tekst źródłowy każdy uczeń wypisuje na małych, kolorowych karteczkach siedem słów opisujących PDMD. Katecheta rozdaje tekst źródłowy (zał. nr 3), z którym dzieci zapoznają się w domu, a następnie wykonają zadaną pracę. Długość i trudność tekstu źródłowego należy dobrać do wieku uczniów. W młodszych klasach szkoły podstawowej można zbudować trójkąt tylko z trzech pojęć - kluczy (po wstępnej rozmowie z klasą), a następnie zaproponować układanie zdań z pojęciami, 1 Kinga Kozdrój SNMP, Podarować dzieciom miłość dzieci” – Abc animacji misyjnej dzieci, Istnienie i rola „ogniska misyjnego” Misio-Polonia Wydawnictwo Papieskich Dzieł Misyjnych 2004 r., s. 63 TM2008.indd 68 2008-08-08 13:46:41 dzięki czemu powstaną boki trójkąta. W starszych klasach pary wybierają 7 kluczowych słów. Uczniowie mogą opierać się na swojej dotychczasowej wiedzy na temat PDMD, ale mogą również korzystać z tekstu źródłowego. Wówczas sieć relacji będzie dotyczyć treści zawartych w tekście. Przykładowe słowa kluczowe to: Chrystus, dzieci, miłość, misje, modlitwa, ofiara, służba. Na następnej katechezie dzieci – podzielone na dwójki – na szarym papierze nakleją kartki ze słowami, aby powstał owal. W oparciu o tekst źródłowy (zał. nr 3) wyszukują relacji i powiązań pomiędzy hasłami zapisanymi na karteczkach. Zaznaczają wszystkie i łączą je linią ze słowami kluczowymi. Nad liniami zapisują zdania, które zawierają pojęcia z karteczek i wyrażają istotne treści zawarte w tekście źródłowym. Ważne jest, aby linie pomiędzy pojęciami były wyraźne, a napisane powiązania czytelne. Każdą relację zaznaczają innym kolorem, aby cała sieć była klarowna i trafnie obrazowała treść zawartą w tekście źródłowym. Po wykonaniu zadania uczniowie zaprezentują swoje prace przed klasą, a po zajęciach zawieszą je na tablicy informacyjnej. Katecheta może pogłębić treść pojęć kluczowych w oparciu o wiedzę zawartą w tekstach Jan Pawła II na temat PDMD. Załącznik nr 1 Bezinteresowna miłość dziecka Nasze dzieci mogą nas wiele nauczyć. Mój przyjaciel ukarał kiedyś swoją trzyletnią córeczkę za to, że do pakowania zużyła pozłacany papier. Papier był drogi, więc wpadł w złość, widząc jak dziecko przyozdabia nim jakiś prezent pod choinkę. Jednak następnego ranka dziewczynka przyniosła podarunek, mówiąc czule: „To dla ciebie, tatusiu”. Znajomy zawstydził się swoim wybuchem gniewu, ale znowu wpadł w złość, kiedy zobaczył, że pudełko jest puste. Zdenerwowany krzyczał do córki: „Nie wiesz, że nie daje się pustych pudełek w prezencie?”. TM2008.indd 69 2008-08-08 13:46:41 Dziewczynka spojrzała na niego załzawionymi oczami i rzekła: „Och, tatusiu, pudełko nie jest puste. Jest pełne moich pocałunków. Wszystkie są z miłości do ciebie”. Wzruszony i zawstydzony ojciec przytulił córeczkę i poprosił ją o przebaczenie. Później powiedział mi, że przez długie lata trzymał pod łóżkiem podarowane mu wtedy pudełeczko. W chwilach zwątpienia zawsze sięgał do pudełka po któryś z całusów ofiarowanych mu przez kochające dziecko. Każdy z rodziców otrzymał kiedyś od swoich dzieci podobny prezent składający się z pocałunków miłości. Jest to najcenniejszych dar, jaki można otrzymać. (James C. Dobson, Bezinteresowna miłość dziecka, w: Dom pełen serca, część 1, Palabra, Warszawa 1999, s. 8-9.) TM2008.indd 70 2008-08-08 13:46:42 Załącznik nr 2 „Dłonie są krajobrazem serca.” Narysuj w kółku symbol obrazujący słowa Jana Pawła II Wpisz odpowiedzi w miejsce kółek 1. Podaj skrót nazwy dzieła misyjnego, które istnieje w Polsce od 1858 r. 2. Czym dla każdego dziecka jest PDMD? 3. Co było skarbem dla taty małej dziewczynki? 4. Co czuje człowiek, gdy odkryje wartość PDMD? 5. Kto jest Patronem PDMD? Wyrazy pomocnicze: Radość, Miłość, Jezus, PDMD, Skarbem TM2008.indd 71 2008-08-08 13:46:42 Załącznik nr 3 Długość tekstu źródłowego należy dostosować do wieku uczniów W roku 1843 francuski bp Karol de Forbin-Janson powołał do istnienia Dzieło Misyjne Dzieci. Było ono odpowiedzią na apel misjonarzy w Chinach, proszących o pomoc dla dzieci opuszczonych, niechcianych i umierających na ulicach. Pierwsze z pomocą pospieszyły dzieci francuskie. Wkrótce dołączyli do nich rówieśnicy z Belgii, Austrii i Niemiec. Z czasem zaczęli też dołączać mali mieszkańcy z innych krajów europejskich, a później również z innych kontynentów. Na wyniki ich pracy nie trzeba było długo czekać. Duch powszechnego braterstwa sprzyjał rozwojowi Dzieło, a także inspirował ludzi dobrej woli do służby na rzecz misji oraz dzieci z krajów słabo rozwiniętych. Od roku 1922 Stolica Apostolska zaczęła polecać to Dzieło miłości i służby wszystkim Kościołom lokalnym. Stało się wtedy ono Dziełem papieskim. W Polsce istnieje od roku 1858 i czyni wiele dobra dla dzieci z krajów misyjnych. W ramach Dzieła organizowane są różnorodne spotkania i kongresy misyjne. Zaprasza dzieci do codziennej modlitwy i systematycznej ofiary. Prowadzi ich stałą formację. Dzieło wydaje również czasopismo pt. „Świat Misyjny”, w którym można znaleźć informacje o krajach misyjnych, o życiu dzieci, listy misjonarzy, wiadomości z życia PDMD w Polsce, bajki z różnych stron świata, konkursy oraz kolorowe zdjęcia z różnych zakątków. Dzieci należące do PDM, zgodnie z założeniami bp. Karola de Forbin-Jansona, zobowiązane są do codziennego odmawiania jednej modlitwy „Zdrowaś Maryjo” oraz do odkładania raz w tygodniu drobnej monety. To jest program niesienia duchowej i materialnej pomocy dzieciom nie znającym Chrystusa. Podczas roku liturgicznego członkowie Dzieła kilkakrotnie znajdują się w „stanie podwyższonego pogotowia misyjnego”. Tak jest w okresie Bożego Narodzenia (kolędowanie misyjne), w Adwencie i Wielkim TM2008.indd 72 2008-08-08 13:46:42 Poście (wyrzeczenia dla misji), w „Białym Tygodniu” (z okazji I Komunii Świętej) oraz w październiku w Tygodniu Misyjnym. Dzięki akcjom charytatywnym na rzecz misji oraz osobistym ofiarom małych misjonarzy budowane są szkoły, szpitale i sierocińce. Kupowane są lekarstwa, żywność i pomoce metodyczne dla szkół. Do przedsięwzięć PDMD włączają się tysiące dzieci, także te, które jeszcze nie należą do Dzieła. Na przykład w maju, kiedy drugoklasiści przeżywają uroczystość pierwszego pełnego uczestnictwa w Eucharystii, w wielu parafiach w Białym Tygodniu organizowany jest dzień misyjny. Dzieci dzielą się wówczas częścią swoich prezentów materialnych. Wiele z nich dołącza też w tym czasie do PDMD i staje się „małymi misjonarzami” w swoim środowisku. Hasłem Dzieła są słowa „Dzieci pomagają dzieciom”, zaś patronem Dzieciątko Jezus, które stawia dorosłym dziecko jako wzór do naśladowania. Jan Paweł II napisał, że „niebo jest dla tych, którzy są prości jak dzieci, tak pełni zawierzenia jak one, tak pełni dobroci i czyści. Tylko tacy mogą odnaleźć w Bogu swojego Ojca i za sprawą Jezusa stać się również dziećmi Bożymi”2. Biskup Karol de Forbin-Janson, założyciel Dzieła, właśnie na wrażliwości i miłości dzieci postanowił zbudować przyjaźń i solidarność bez granic. Delikatność najmłodszych miała uzupełnić brak wrażliwości dorosłych na tragiczny los dzieci umierających z głodu, porzucanych na ulicach, wykorzystywanych i prześladowanych. Stąd też zrodziło się dzieło dziecięcej pomocy dla najbardziej potrzebujących rówieśników. Do dziś mali mieszkańcy Europy i innych kontynentów są zaangażowani we współpracę misyjną. W imię powszechnego braterstwa nieustannie niosą pomoc swoim potrzebującym rówieśnikom. PDMD nie ogranicza się jedynie do obrony praw dziecka i jego godności, ale za swoje podstawowe zadanie przyjmuje objawianie światu miłości Pana Jezusa. Dzieci stają się Jego małymi misjonarzami 2 Fragment Listu Jana Pawła II do dzieci, Watykan, 13 XII 1994 r. TM2008.indd 73 2008-08-08 13:46:42 nie tylko w swoim środowisku, ale również „aż po krańce świata”. Misję ewangelizacyjną spełniają mocą wiary i modlitwy obejmującej całą rodzinę ludzką. Tak właśnie podejmują współodpowiedzialność za zbawienie swoich dalekich braci i sióstr. Pomimo dużych odległości geograficznych, różnic etnicznych i kulturowych otwierają się na inne dzieci w duchu solidarności i komunii, do jakiej wzywa Pan Jezus. Nie chodzi tu o solidarność na płaszczyźnie materialnej, ile w wymiarze duchowym. Można obecnie zaobserwować, szczególnie w krajach bogatych, stosunkową łatwość dzielenia się chlebem. O wiele trudniej przychodzi nam dzielić się wiarą. Należy zatem powrócić do korzeni PDMD, do jego wymiaru duchowego: modlitwy i ofiary, a dopiero później przechodzić do działania w ramach solidarności materialnej. Charyzmatem PDMD, przekazanym przez założyciela, jest przede wszystkim modlitwa – przez nią dzieci mówią miłującemu Ojcu o potrzebach rówieśników całego świata. One same wobec wielkich problemów świata są bezradne, ale mogą je przedstawiać Bogu, podobnie jak czynił to Mojżesz w modlitewnym geście stale uniesionych rąk, podczas gdy lud walczył. PDMD tym różni się od organizacji UNICEF (Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom), że jego zadaniem nie jest rozwiązywanie problemów dzieci świata, ale przedstawianie ich w modlitwie Bogu, podejmowanie wyrzeczeń i dzielenie się w duchu wiary z dziećmi bardziej potrzebującymi. Jest to stowarzyszenie dzieci, które na mocy chrztu są pełnoprawnymi członkami Kościoła i mają w nim własną organizację na prawach papieskich. Dzieło to, aby właściwie mogło się rozwijać, potrzebuje pomocy osób dorosłych: wychowawców, katechetów, animatorów i rodziców. Chrześcijanie współczesnego świata nie mogą zapominać, że Kościół od najdawniejszych czasów czerpał zobowiązanie i zapał misyjny z miłości Boga do wszystkich ludzi, „albowiem miłość Chrystusa przynagla nas” (2 kor 5, 14)3 i „miłość jest duszą misji”. 3 KKK nr 851. TM2008.indd 74 2008-08-08 13:46:42 Jan Paweł II w encyklice „Redemptoris missio” napisał o duchu całej działalności misyjnej: „o miłości, która jest siłą pobudzającą misje. Tylko miłość powinna rozstrzygać, czy coś ma być wykonane czy zaniechane, zmienione czy niezmienione. Miłość jest zasadą działania oraz celem, do którego należy dążyć. Cokolwiek szczerze uczyni się dla niej i zgodnie z nią, nigdy nie będzie niewłaściwe”. Być zatem misjonarzem, to znaczy miłować Boga całym sobą aż do oddania życia za Niego, jeśli okaże się to konieczne. Być misjonarzem, to znaczy pochylić się jak dobry Samarytanin nad potrzebami wszystkich, zwłaszcza najuboższych i najbardziej potrzebujących, ponieważ kto sercem kocha Pana Jezusa, nie zabiega o własną korzyść, ale jedynie o chwałę Ojca i dobro bliźniego4. W tym roku obchodzimy 150. rocznicę Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci, które przyczynia się do odkrywania oblicza Pana Jezusa, do głoszenia Ewangelii na wszystkich kontynentach, do realizacji wielu przedsięwzięć i projektów na rzecz dzieci z krajów misyjnych i pracujących wśród nich misjonarzy. Jest to wielkie, bezcenne Dzieło, które każdego dnia przynosi wspaniałe owoce i w praktyce realizuje słowa Jana Pawła II: „Niech mali misjonarze trzeciego tysiąclecia, z udziałem swoich wychowawców, katechetów i animatorów przeżywają w sposób nowy ewangeliczne treści i stają się misyjnym zaczynem w Kościele i świecie”. Julita Nagel, Warszawa, archidiec. warszawska 4 Fragmenty orędzia Benedykta XVI na Światowy Dzień Misyjny 2006 – Miłość duszą misji. TM2008.indd 75 2008-08-08 13:46:42 OFIARY Polskie dzieci należące do Papieskiego Dzieła Misyjnego zebrały w 2007 roku – 1 348 554, 17 zł Ofiary z ich osobistych wyrzeczeń – 217 267, 61 zł (z 35 diecezji) Ofiary z I Komunii Świętej – 681 181, 45 zł (z 41 diecezji) Ofiary z „Kolędników Misyjnych” – 450 105, 11 zł (z 41 diecezji) Inne ofiary – 20 473, 02 zł Sekretariat Generalny PDMD w Rzymie wskazał projekty i kraje, do których ofiary te zostały przekazane Algieria – 2 projekty Ghana – 6 projektów Ekwador – 3 projekty Indie – 15 projektów Indonezja–8 projektów Madagaskar – 5 projektów Namibia – 5 projektów Peru – 2 projekty Rep. Dem. Kongo – 9 projekty Sri Lanka – 8 projektów Syria – 7 projektów RAZEM – 70 projektów TM2008.indd 76 2008-08-08 13:46:42 STATYSTYKA MISYJNA 1. POLSCY MISJONARZE W ŚWIECIE Polscy misjonarze na poszczególnych kontynentach Według danych Komisji Episkopatu Polski ds. Misji na dzień 27 maja 2008 r. na świecie pracuje 2 106 polskich misjonarzy. Większość z nich to osoby konsekrowane – 1 128 księży i braci oraz 626 sióstr zakonnych. Na misjach pracuje aktualnie 311 księży diecezjalnych. Najmniej liczną grupę stanowią świeccy misjonarze – 41 osób. Blisko połowa misjonarzy, bo 923 osoby, służy w Afryce. Kraje, w których znajduje się najwięcej głosicieli Ewangelii, to Kamerun (141), Zambia (103), Madagaskar (64, w tym 55 zakonników), Tanzania (63), Rwanda (63), Demokratyczna Republika Konga (53). Od wielu lat polscy misjonarze pracują także w Republice Południowej Afryki (49), w Kenii jest ich 43, a w Togo ewangelizuje 36 polskich misjonarzy. W krajach Ameryki Południowej i Środkowej znajduje się obecnie 814 misjonarzy i misjonarek z Polski. Najwięcej z nich przebywa w Brazylii (329), Argentynie (124), Boliwii (119) i Peru (49). W Paragwaju głosi Ewangelię 38 osób z Polski, a w Ekwadorze przebywa 30 misjonarzy. Zarówno w Meksyku, jak i Wenezueli służy po 17 misjonarzy. W Chile przebywa 15 polskich misjonarzy. W Azji pracuje aktualnie 283 polskich misjonarzy. Najwięcej z nich służy w Kościele w Kazachstanie (83), następnie w Izraelu (41) oraz w Japonii (34). Misjonarze pracują również od wielu lat w Indonezji (20), w Indiach (19), Uzbekistanie (18), Tajwanie (15), na Filipinach (11). W Chinach i w Korei Południowej przebywa obecnie po 9 misjonarzy. W Oceanii pracuje 69 polskich misjonarzy. Prawie wszyscy, bo 68, pracują na Papui Nowej Gwinei. Tylko jeden zakonnik z Polski służy na wyspie Samoa. TM2008.indd 77 2008-08-08 13:46:42 W Europie do krajów misyjnych zaliczana jest m.in. Bośnia i Hercegowina oraz Serbia. Służy tam 3 misjonarzy z Polski. Kontynent Razem Księża diecezjalni Osoby świeckie Siostry zakonne Zakonnicy Afryka 923 95 17 352 459 Ameryka Płd. i Środkowa 814 166 11 156 481 14 2 0 0 12 283 37 8 113 125 Europa 3 0 2 1 0 Oceania 69 11 3 4 51 2106 311 41 626 1128 Ameryka Pn. Azja i Azja Mniejsza Razem Dane Komisji Episkopatu Polski ds. Misji na dzień 27 maja 2008 r. Polscy biskupi misyjni W szeregach polskich misjonarzy mamy 13 biskupów. W Boliwii posługują bp Stanisław Dowłasiewicz OFM Conv (Santa Cruz de la Sierra), bp Antoni Bonifacy Reimann OFM (Nuflo de Chávez) oraz bp Krzysztof Białasik SVD (Oruro). W Brazylii pracuje czterech polskich biskupów: bp Czesław Stanula CSSR (Itabuna), bp Jan Wilk OFM Conv (Anápolis), bp Edward Zielski (Campo Maior) oraz bp Augustyn Januszewicz OFM Conv (Luziâna). W Kamerunie posługę biskupią pełnią: bp Jan Ozga (Doumé) oraz bp Eugeniusz Jureczko OMI (Yokaduma). Na Madagaskarze pracuje bp Zygmunt Robaszkiewicz MSF (Morombe). W Kazachstanie posługuje abp Tomasz Peta (Astana) oraz bp Janusz Kaleta (Atyrau). Na Papui Nowej Gwinei pracuje natomiast abp Wilhelm Kurtz SVD (Madang). TM2008.indd 78 2008-08-08 13:46:42 Pierwsze wyjazdy polskich misjonarzy w roku 2007/2008 Od 1 stycznia 2007 roku do 1 czerwca 2008 r. z Polski wyjechało do pracy misyjnej po raz pierwszy 49 osób. Większość z nich (24 osoby) to księża diecezjalni. Ponadto w ostatnim czasie rozpoczęło pracę 15 sióstr zakonnych, 5 zakonników oraz 5 osób świeckich. 8 osób wyjechało do Kazachstanu, 5 do Boliwii oraz Ekwadoru. Ponadto misjonarze rozpoczęli pracę misyjną w Rwandzie, Czadzie, Kamerunie, na Papui Nowej Gwinei, w Indiach, Burundi, Zambii, Izraelu, Paragwaju, Togo, Algierii, Republice Środkowoafrykańskiej, Tanzanii, Republice Południowej Afryki, Chile, Kenii, Peru, Gwatemali oraz w Salwadorze. Afryka Ameryka Azja Oceania Razem Księża fideidoniści 8 13 1 2 24 Zakonnicy 3 1 1 - 5 Siostry zakonne 7 1 7 - 15 Misjonarze świeccy 2 1 1 1 5 20 16 10 3 49 Razem Dane: Komisja Episkopatu Polski ds. Misji Średnia wieku i średnia pobytu polskich misjonarzy na misjach Ze statystyk wynika, iż najstarsi misjonarze to zakonnicy pracujący w Ameryce Łacińskiej i Azji. Najmłodsi głosiciele Ewangelii to misjonarze świeccy służący na Papui Nowej Gwinei. Natomiast najdłuższym stażem misyjnym wykazują się członkowie zgromadzeń męskich i żeńskich pracujący w Azji, a także siostry na Papui Nowej Gwinei. TM2008.indd 79 2008-08-08 13:46:42 Afryka Księża fideidoniści Zakonnicy Siostry zakonne Misjonarze świeccy Śr. wieku Śr. pobytu 45, 66 Ameryka Płd. i Środkowa Azja Śr. wieku Śr. pobytu Oceania 48, 70 Śr. wieku Śr. pobytu 45, 55 Śr. wieku Śr. pobytu 41, 79 7, 13 48, 05 9, 85 52, 87 6, 59 51, 45 5, 81 49, 82 7, 47 48, 61 11, 83 50, 29 14, 13 51, 42 10, 53 51, 43 8, 34 40, 45 10, 29 39, 16 12, 58 42, 01 12, 40 38, 67 5, 89 3, 46 9, 36 4, 52 Dane: Komisja Episkopatu Polski ds. Misji 2. KOŚCIÓŁ KATOLICKI NA ŚWIECIE W roku 2007 papież Benedykt XVI erygował osiem diecezji, ustanowił dwie metropolie oraz mianował 169 nowych biskupów. Katolicy W 2006 roku liczba katolików na świecie wynosiła 1 131 000 000 (miliard sto trzydzieści jeden milionów). W porównaniu z rokiem 2005 jest to wzrost o 1, 4%. Najwięcej katolików przybywa w Afryce i Azji. Mimo wzrostu liczby katolików na świecie spadł nieznacznie odsetek w stosunku do liczby ludności świata. Duchowieństwo W Kościele wzrosła liczba księży katolickich. W 2006 roku w Kościele na świecie służyło 407 262 kapłanów katolickich. W stosunku do 2005 roku jest to wzrost o 0, 21%. Jedna trzecia z nich to zakonnicy, pozostali to księża diecezjalni. Obecnie w Kościele mamy 199 kardynałów i 4 898 biskupów. Tych ostatnich jest o 1, 2% więcej niż rok wcześniej. TM2008.indd 80 2008-08-08 13:46:43 W 2006 roku na całym świecie przygotowywało się do kapłaństwa 115 480 seminarzystów diecezjalnych i zakonnych. (Dane z Annuario Pontificio 2008) DIECEZJE Ofiary z Niedzieli Misyjnej 2007 w zł białostocka 78 180, 00 bielsko-żywiecka 40 500, 00 bydgoska 10 000, 00 częstochowska 51 048, 75 drohiczyńska 44 000, 00 elbląska 17 367, 00 ełcka 35 579, 00 gdańska 40 215, 00 gliwicka 110 000, 00 gnieźnieńska 60 342, 63 kaliska 55 350, 00 katowicka 75 750, 00 kielecka 40 850, 00 koszalińsko-kołobrzeska 84 544, 07 krakowska 62 480, 00 legnicka 40 000, 00 lubelska 72 194, 00 łomżyńska 73 050, 00 łowicka 59 310, 00 łódzka 228 335, 30 opolska 36 900, 00 TM2008.indd 81 2008-08-08 13:46:43 pelplińska 25 500, 00 płocka 135 303, 00 poznańska 327 213, 23 przemyska 36 400, 00 radomska 146 557, 00 rzeszowska 60 250, 00 sandomierska 21 890, 00 siedlecka 187 568, 00 sosnowiecka 61 220, 00 szczecińsko-kamieńska 17 646, 00 świdnicka 30 293, 00 tarnowska 292 344, 50 toruńska 52 635, 80 warmińska 73 430, 41 warszawska 111 056, 80 warszawsko-praska 202 500, 00 włocławska 82 300, 00 wrocławska 39 520, 00 zamojsko-lubaczowska 81 170, 00 zielonogórsko-gorzowska 50 000, 00 Ordynariat Polowy 18 925, 81 Wpłaty anonimowe 500, 00 SUMA 3 370 219, 30 Dane: Papieskie Dzieła Misyjne TM2008.indd 82 2008-08-08 13:46:43
