docPlik źródłowy - Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy w Bystrzycy
download 
Reklamacja Transkrypt
Plik źródłowy - Specjalny Ośrodek Szkolno Wychowawczy w Bystrzycy
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy Środowisko Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy Bystrzyca Lubelski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Lublinie Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 2 / 36 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach 03-06-2013 - 14-06-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Ewa Romaniuk, Elżbieta Denejko. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor szkoły Nauczyciele Metoda/technika Sposób doboru próby Indywidualny wywiad pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) nd Pracownicy niepedagogiczni Uczniowie Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Rodzice Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Ankieta audytoryjna (PAPI) Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Obserwacja zajęć Obserwacja zajęć pozalekcyjnych Obserwacja szkoły Analiza danych zastanych Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy Wielkość próby/liczba obserwowanych jednostek nd nd Badanie na próbie pełnej nd 7 Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Pracownicy inni niż nauczyciele Przedstawiciele trzech ostatnich roczników, wywiad prowadzony przy udziale wychowawców Przedstawiciele rady rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki oraz wszyscy chętni Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych. Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy 8 godzin lekcyjnych, dobór uwzględnia różnorodność uczniów w szkole. Klasy uczniów z upośledzeniem w stopniu lekkim uczestniczące w obserwacji, to klasy najstarsze i rok młodsze od najstarszych. W przypadku szkół dla uczniów z upośledzeniem umiarkowanym lub znacznym - obserwacja obejmuje po jednym oddziale z każdego etapu edukacyjnego. 7 Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych 11 0 3 4 7 2 nd 3 / 36 Informacja o placówce Nazwa placówki Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy Patron Typ placówki Szkoła podstawowa Miejscowość Bystrzyca Ulica Bystrzyca Numer 92 Kod pocztowy 20-258 Urząd pocztowy Lublin 62 Telefon 0817510790 Fax Www Regon 43116505500001 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter specjalna Uczniowie, wychow., słuchacze 23 Oddziały 2 Nauczyciele pełnozatrudnieni 0 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 0 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0 Średnia liczba uczących się w oddziale 11.5 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo LUBELSKIE Powiat lubelski Gmina Wólka Typ gminy gmina wiejska Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 4 / 36 Wprowadzenie: obraz placówki Raport, do którego lektury Państwa zapraszamy dotyczy ewaluacji zewnętrznej problemowej, przeprowadzonej w Szkole Podstawowej Specjalnej funkcjonującej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Bystrzycy przeznaczonym dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym, w tym osób z autyzmem. Głównym zadaniem Ośrodka jest przygotowanie wychowanków w miarę możliwości do samodzielnego udziału w życiu społecznym w integracji ze środowiskiem. Organem prowadzącym Ośrodek jest Powiat Lubelski. W raporcie znajdziecie Państwo informacje o szkole, których źródłem jest przeprowadzone badanie. Oferta edukacyjna szkoły posiada nowatorskie rozwiązania programowe np. metody terapii przeznaczone wcześniej jedynie dla osób w normie intelektualnej np. metoda Tomatisa, EEG Biofeedback. Uczniowie w szkole mogą rozwijać własne zainteresowania i predyspozycje np. poprzez udział: w kołach zainteresowań (sportowym, komputerowym, muzycznym, teatralnym, plastycznym), w warsztatach ceramicznych, w plenerach malarskich, w zawodach sportowych. Procesy edukacyjne realizowane w szkole są planowane i uwzględniają zapisy podstawy programowej. Ocenianie szkolne motywuje uczniów do osiągania sukcesów na miarę ich możliwości. Działania wychowawcze są spójne i służą kształtowaniu właściwych postaw wśród wychowanków. Uczniowie uczestniczą adekwatnie do własnych możliwości w planowaniu i modyfikacji działań wychowawczych, w tym włączają się w działalność samorządu uczniowskiego, zawierają kontrakty wychowanek - wychowawca, współredagują „Program wychowawczy Ośrodka” Szkoła rozpoznaje potrzeby rozwojowe dzieci oraz prowadzi działania służące zwiększaniu szans edukacyjnych uczniów, w tym ma miejsce indywidualizacja nauczania, zapewnianie uczniom wsparcia specjalistów, zapewnianie dobrze wyposażonych obiektów sportowych, podtrzymywanie współpracy z Powiatowym Centrum Pomocy w Lublinie. Działanie te, minimalizują skutki zaburzeń w rozwoju oraz umożliwiają wychowankom osiąganie sukcesów edukacyjnych na miarę ich możliwości. Szeroka współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym wzbogaca jej ofertę i przyczynia się do rozwoju uczniów. Wartość tej współpracy docenia zarówno społeczność szkolna oraz podmioty współpracujące z Ośrodkiem. Szkoła podejmuje starania by przygotować wychowanków w miarę możliwości rozwojowych do samodzielności w życiu, dalszej edukacji i funkcjonowania na rynku pracy. Szkoła skutecznie promuje swoje działania w środowisku lokalnym oraz podejmuje wartość uczenia się przez całe życie (np. prowadząc pedagogizację rodziców oraz wspierając rady pedagogiczne ze szkół masowych w organizowaniu pracy z uczniem niepełnosprawnym) Szkoła pozyskuje od rodziców informacje dotyczące własnego funkcjonowania i procesu nauczania oraz stara się je wykorzystać. Informuje rodziców o rozwoju ich dzieci oraz wspiera w wychowaniu. Rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę, zwłaszcza uroczystościach i imprezach. Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 5 / 36 Wyniki ewaluacji: Obszar: Procesy Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Komentarz: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy działa zgodnie z koncepcją pracy, która znana jest wszystkim jej pracownikom. Większość nauczycieli czuje się współautorami koncepcji pracy szkoły. Podejmowane są różnorodne działania służące realizacji koncepcji pracy szkoły. Koncepcja pracy szkoły jest analizowana oraz znana i akceptowana przez uczniów i rodziców. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Badanie wskazało, że istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana pracownikom szkoły. Dyrektor szkoły, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni wskazali podczas wywiadów najważniejsze założenia koncepcji pracy szkoły, są to: Dążenie do wszechstronnego rozwoju osobowości każdego dziecka, na miarę jego możliwości intelektualnych, społecznych i emocjonalnych. Zapewnienie przyjaznej dla ucznia opieki i edukacji. Stała, pełna diagnoza każdego dziecka i w oparciu o nią opracowywanie działań korygująco-wspomagających. Dostosowywanie realizacji programów nauczania do tempa rozwoju dziecka. Rzetelne przygotowanie wychowanków do sprawdzianów i egzaminów kompetencyjnych a równocześnie do pełnienia ról społecznych w przyszłości. Kontynuacja dotychczasowego stylu kierowania Ośrodkiem w jego całej strukturze organizacyjnej. Stałe uzgadnianie wspólnoty celów wszystkich społeczności Ośrodka tj. dzieci, rodziców i nauczycieli. Systematyczne uczestnictwo pracowników w procesie kierowania Ośrodkiem. Realizacja Planu Rozwoju Ośrodka we wszystkich płaszczyznach jego działalności . Prowadzenie w sposób systematyczny działalności promocyjnej Ośrodka za pomocą mediów, folderów stałych i okolicznościowych, strony internetowej itd. Pracownicy niepedagogiczni dodali ponadto, że w szkole ważne jest kształtowanie u uczniów postaw np. szacunku do siebie i innych, do pracy własnej i innych, budowanie poczucia wartości u dzieci, wdrażanie do odpowiedzialności oraz zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego dzieciom. Takie same założenia koncepcji pracy szkoły odnaleziono w przestawionych przez dyrektora dokumentach. Wszyscy nauczyciele w ankiecie (7/7) stwierdzili, że rada nie zatwierdziła koncepcji pracy w sposób formalny ale czują się jej współautorami (7/7). W dokumentach szkolnych nie ma zapisu o przyjęciu przez radę pedagogiczną koncepcji pracy szkoły. Jednak podczas posiedzenia rady pedagogicznej nauczyciele wyjaśnili, że wspólnie pracowali nad koncepcją szkoły i przyjęli ją do pracy mimo braku głosowania na ten temat. Wszyscy zgodnie stwierdzili, że znają i realizują zapisy koncepcji w swojej pracy, co też potwierdza jej przyjęcie przez ogół nauczycieli. Na uwagę zasługuje fakt, że szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły. Nauczyciele i dyrektor szkoły podczas wywiadów wymienili następujące działania realizujące koncepcje pracy szkoły: działania prowadzone stale: Realizacja programów edukacyjnych zgodnie z nową podstawą programową, w tym zwracanie uwagi na zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, zwracanie uwagi na rozwijanie kompetencji kluczowych u uczniów. Realizowanie obowiązujących w Ośrodku programów wychowawczego i programu spójności oddziaływań Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 6 / 36 wychowawczych. Działalność szkolnego doradcy zawodowego, Analizowanie wyników egzaminów/sprawdzianów zewnętrznych, realizowanie wniosków z nich płynących. Tworzenie i realizacja zapisów kart IPET (Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny), na podstawie orzeczeń, analiza wyników nauczania dla każdego ucznia, diagnoza osiągnięć semestralna i roczna, plan rewalidacji indywidualnej, Badanie osiągnięć ucznia na wejściu i na zakończeniu, uczniowie nowo przybyli są diagnozowani przez psychologa (kierowanie na psychoterapię, działania wewnątrz zespołów wychowawczych), Prowadzenie zajęć z rewalidacji przygotowujących do egzaminów, Prowadzenie działalności promocyjnej – strona www, tworzenie folderów, Działalność samorządu uczniowskiego, Demokratyzacja zarządzania – uzgadniane wspólnie są plany lekcji, działalność zespołów, plany wychowawczy i spójności oddziaływań wychowawczych, statut szkolny. Działania zespołów klasowych, zespoły uzgadniają problemy wychowawcze, we współpracy z pedagogiem i psychologiem, Tworzenie planu rozwoju ośrodka wraz z radami pedagogicznymi szkoleniowymi, wynikającymi z potrzeb nauczycieli i szkoły np. szkolenie „Praca z uczniem z problemami psychicznymi”, Kontakty szkoły z pedagogami szkół okolicznych, z PCPR (Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie), Wyjazdy z kiermaszami, wystawami dzieci do gminy, do innych miejscowości, do galerii handlowych lubelskich, Organizacja imprez ogólnopolskich prowadzonych na terenie szkoły np. Edukacja XXI wieku – konkurs komputerowy dla uczniów z umiarkowanym stopniem upośledzenia, Wdrażanie uczniów do pracy – poprzez dyżury na stołówce, na korytarzach, sprzątanie, zmywanie korytarzy, sprzątanie sali lekcyjnej, pokoi, pomoc przy sprzątaniu terenów zielonych, praca w tartaku. działania nowe: Prowadzenie profilu szkoły na facebook’u (2011/12) Nowa strona www szkoły (2013)www.soswbystrzyca.edu.pl Szeroko zakrojona akcja promocyjno-informacyjna – w tym Dni Otwarte dla rodziców, dzieci, instytucji z którymi współpracujemy, okolicznych mieszkańców, rozgrywki w piłce nożnej dla uczniów do lat 16, kontakty z ośrodkami społecznym. Z wypowiedzi dyrektora i nauczycieli wynika, że koncepcja pracy szkoły jest analizowana. Dyrektor szkoły w ankiecie stwierdził, że w analizie i modyfikacji koncepcji pracy szkoły biorą udział; dyrektor szkoły, oraz wybrani przez dyrekcję nauczyciele. Wszyscy nauczyciele (7/7) w ankiecie przyznali się do udziału w pracach nad analizą i modyfikacją koncepcji pracy szkoły. Zaś podczas wywiadu oświadczyli, że koncepcja pracy szkoły jest analizowana a wnioski z tej analizy są przedstawiane przez dyrektora szkoły na radzie pedagogicznej. Wymienili następujące wnioski: poszerzyć oddziaływanie zwiazane z przegotowaniem uczniów do egzaminów zewnętrznych, wzmocnić współpracę nauczycieli z pedagogiem i psychologiem, położyć większy nacisk na promocję placówki, wprowadzić zmiany w statucie związane z przyjmowaniem nowych uczniów z autyzmem i ze sprzężeniami. Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem tych analiz. Według dyrektora i nauczycieli wypowiadających się w wywiadach główne założenia koncepcji szkoły są stałe. Zgodnie stwierdzili, że zmian dokonano w związku z rozszerzeniem kierunków pracy szkoły, np. rozszerzono promocję szkoły poprzez dni otwarte i strony internetowe, włączono do współpracy inne instytucje np. ośrodki pomocy społecznej, Ośrodek rehabilitacyjno-wychowawczy ze szpitala w Łęcznej, zmodyfikowano tematykę szkoleń Rady Pedagogicznej na bardziej odpowiadające tematom bieżącym, poszerzono ofertę dla dzieci z niepełnosprawnością stopniu znacznym i głębokim oraz dla dzieci z autyzmem oraz zatrudniono pedagoga. Dyrektor szkoły dodał również, że zaktualizowano programy wychowawczy i spójności oddziaływań wychowawczych. Stwierdził ponadto, że zmiany te wynikają z potrzeb szkoły. Kolejnym argumentem potwierdzającym spełnianie tego wymagania jest fakt, że istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom i rodzicom i akceptowana przez nich. Dyrektor szkoły w wywiadzie wyjaśnił, że z powodu upośledzenia umysłowego, nie można podać uczniom punktów koncepcji, ale praca wychowawcza polega na tym, że nauczyciele przekazują uczniom jak mają się Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 7 / 36 zachowywać, jak są oceniani, zapoznaje się ich ze sposobem realizacji zadań. Podczas wywiadu uczniowie stwierdzili, że w szkole kładzie się szczególny nacisk na kulturę, zasady zachowania się, bezpieczeństwo, organizowanie wycieczek, punktualność, organizowanie imprez integracyjnych i konkursów. W odpowiedzi na pytanie co im się w szkole najbardziej podoba wymienili: zawody w piłkę nożną i siatkową, imprezy, konkursy plastyczne i z czytania, przede wszystkim z powodu nagród, wycieczka do Francji, turnusy rehabilitacyjne oraz biwak nad jeziorem Firlej. Ponadto dyrektor podczas wywiadu stwierdził, że rodzice i rada rodziców są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły podczas zebrań. W opinii rodziców uczestniczących w wywiadzie w szkole uznaje się za ważne: żeby nauczyć dzieci funkcjonowania w społeczeństwie, czytać pisać i liczyć, żeby umiały sobie poradzić w sklepie, urzędzie, samodzielności, podstawowych czynności codziennych, życia w grupie, pomagania sobie wzajemnie, zapewnianie dzieciom bezpieczeństwa. Stwierdzili także, że w szkole prowadzone są zajęcia dodatkowe np. uczy się dzieci garncarstwa, zajęć sportowych, usprawniających dzieci, uczy się kultury, zwrotów grzecznościowych, nauczyciele motywują dzieci do nauki i do rozwoju. Dodali ponadto, że ważna w tej szkole jest dobra atmosfera. Według rodziców najważniejsze kierunki pracy szkoły w pełni ich satysfakcjonują. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Komentarz: Oferta edukacyjna szkoły odpowiada potrzebom uczących się, a realizacja podstawy programowej jest monitorowana. Oferta edukacyjna jest modyfikowana, wzbogacana i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe, które mają na celu wszechstronny rozwój uczniów, m.in. stosując eksperymentalnie metody terapii przeznaczone wcześniej jedynie dla osób w normie intelektualnej np. metoda Tomatisa, EEG Biofeedback. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające bardzo wysoki poziom spełnienia wymagania. Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową. Dyrektor szkoły w ankiecie i nauczyciele w wywiadzie zgodnie stwierdzili, że w programach nauczania realizują wszystkie elementy podstawy programowej. Wymienili wśród nich: cele, metody i formy pracy, osiągnięcia (dla uczniów z upośledzeniem w stopniu umiarkowanym), zalecane warunki realizacji (dla uczniów z upośledzeniem w stopniu lekkim). Dodali ponadto, że treści kształcenia zostały wzbogacone o treści programów innowacyjnych. Ponadto dyrektor dodał, że głównym celem edukacji w szkole specjalnej jest wyposażenie w takie umiejętności, aby uczeń: mógł porozumiewać się z otoczeniem w najpełniejszy sposób, werbalnie lub pozawerbalnie, zdobył maksymalną niezależność życiową w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, był zaradny w życiu codziennym adekwatnie do własnego, indywidualnego poziomu sprawności i umiejętności, mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami danej zbiorowości, znając i przestrzegając ogólnie przyjęte normy współżycia społecznego, zachowując prawo do swojej inności. Badanie potwierdza, że oferta edukacyjna szkoły jest zgodna z potrzebami uczniów. Wszyscy ankietowani rodzice (4/4) stwierdzili, że szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne ich dzieci, podobnie uczniowie w wywiadzie zgodnie stwierdzili, że szkoła umożliwia im nauczenie się najważniejszych dla nich rzeczy. Odpowiadając na pytanie, czego najbardziej chcieliby się nauczyć w szkole, wymieniali najczęściej, że poszczególnych przedmiotów np. matematyki, techniki, języka angielskiego i francuskiego. Według ankietowanych rodziców potrzebami edukacyjnymi ich dzieci jest: nauka czytania i pisania, mówienia, oraz radzenia sobie w życiu. Nauczyciele podczas wywiadu wymienili najważniejsze działania szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów, według nich jest to: realizacja podstawy programowej, kształcenie kompetencji kluczowych, realizacja programów w tym programów innowacyjnych, organizowanie wyjazdów i imprez integracyjnych także ze współudziałem środowiska, prowadzenie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, organizowanie i udział w konkursach i zawodach sportowych i inne działania wpisane w koncepcję pracy ośrodka. Ponadto nauczyciele w ankiecie wskazali zmiany w ofercie szkoły zostały wprowadzone w ostatnim roku szkolnym, by umożliwić uczniom pełniejszy, wielokierunkowy rozwój, są to: poszerzenie zakresu oddziaływań Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 8 / 36 w ramach wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, organizacja pikniku integracyjnego dla wychowanków oraz dni otwartych szkoły oraz prowadzenie zajęć realizowanych wcześniej w ramach programów innowacyjnych jako zajęć rewalidacyjno-terapeutycznych (np. EEG Biofeedback). Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Dyrektor szkoły wyjaśnił w wywiadzie, że specyfika pracy z uczniem z upośledzeniem umysłowym powoduje, że osiągnięcie ogólnych kompetencji nie jest w wielu przypadkach możliwe, zwłaszcza dla uczniów z umiarkowanym stopniem upośledzenia – co wynika z ich możliwości, ale też podstawy programowej – choćby wyłączenie kształcenia komputerowego dla uczniów z up. umiarkowanym. Nieco lepiej wygląda to u uczniów z lekkim stopniem upośledzenia umysłowego – ale i tam możliwości osiągnięcia poszukiwanych kompetencji przez pracodawców są mocno utrudnione. Aby umożliwić uczniom rozwijanie umiejętności podstawowych, stosowane zadania językowe wymagają kształcenia umiejętności myślenia, czyli obserwacji, porównywania, klasyfikowania informacji, analizowania, interpretowania i wyciągania wniosków oraz oceniania, w tym również świadomego oceniania własnych postępów w nauce. Dodatkowo, aby spełnić wyżej opisane wymogi stosowane są aktywne formy pracy na lekcji, np. pracę nad projektami, prezentacje plakatów przygotowanych przez uczniów, pracę w parach i grupach oraz wycieczki w terenie, gdzie dzieci mogą doświadczyć nowych sytuacji, a nie tylko o nich dowiedzieć się od nauczyciela. Według dyrektora szkoły, nauczycieli i partnerów szkoły uczestniczących w wywiadach szkoła kształtuje u swoich uczniów następujące umiejętności: Kompetencje informatyczne – obejmują umiejętne posługiwanie się komputerem, Wdrażanie do uczenia się przez całe życie – to zdolność wytrwałego uczenia się, organizowania własnego procesu uczenia się, zarządzanie własnym czasem i informacjami indywidualnie i w grupach, na lekcjach wychowawczych, Kompetencje społeczne i obywatelskie – obejmują pełny zakres zachowań przygotowujących do uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym. poprzez organizowanie wycieczek, wizyty w urzędach, zachowanie się w autobusach, Inicjatywność i przedsiębiorczość – oznaczają zdolność do wcielania pomysłów w czyn, kreatywność, innowacyjność, zdolność do planowania przedsięwzięć i realizacja celów, zastosowanie metod aktywizujących na zajęciach Świadomość i ekspresja kulturalna – docenianie znaczenia twórczego wyrażania doświadczeń i uczuć za pośrednictwem muzyki, sztuk teatralnych, literatury. W szkole funkcjonuje wiele programów w których uczestniczą uczniowie w tym z art. 42, Umiejętność pracy w grupie – formy pracy na zajęciach. Realizacja podstawy programowej jest monitorowana, na co zgodnie wskazywali zarówno dyrektor jak i nauczyciele podczas wywiadów. Stwierdzili, że realizacja podstawy programowej jest monitorowana przez zespoły klasowe, na tych zespołach odbywa się korelacja programów z podstawą programową, czy są zgodne z potrzebami i możliwościami uczniów, ponadto zespoły klasowe analizują sposób realizacji podstawy programowej przez nauczycieli. Dyrektor przeprowadza analizy z monitorowania podstawy programowej i przedstawia radzie pedagogicznej wnioski. Dodatkowo wyjaśniono, że nauczyciele co semestr wypełniają protokoły badania wyników nauczania indywidualnie dla każdego ucznia, co jest także sprawozdaniem z realizacji podstawy programowej Nauczyciele i dyrektor wymienili wnioski wynikające z monitorowania podstawy programowej: podstawa programowa jest realizowana programy nauczania są zgodne z podstawą programową nauczyciele planują pracę dydaktyczną uwzględniają wymagania określone w podstawie programowej, zapewnione są warunki do realizacji podstawy programowej z przedmiotów nauczania. Argumentem potwierdzającym spełnianie tego wymagania jest fakt, że oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Wypowiadający się w wywiadach dyrektor szkoły i partnerzy wymienili zmiany w ofercie szkoły, które zostały wprowadzone, by umożliwić uczniom pełniejszy rozwój: Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 9 / 36 prowadzenie zajęć realizowanych wcześniej w ramach programów innowacyjnych jako zajęć rewalidacyjno – terapeutycznych (np. EEG Biofeedback, koło komputerowe) poszerzenie zakresu oddziaływań w ramach Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dzieci (włączenie do oferty zajęć z dziećmi z autyzmem) działania podjęte w ramach dni otwartych placówki umożliwiające integrację ze środowiskiem, nawiązywanie przez uczniów kontaktów z dziećmi z innych placówek a także integrację rodziców (dla dzieci z normą intelektualną i niepełnosprawnościami), organizacja pikniku integracyjnego dla wychowanków, ich rodziców i opiekunów oraz pracowników Ośrodka. Według uczniów w szkole można rozwijać zainteresowania poprzez popołudniowe zajęcia (np. komputerowe), zajęcia ceramiczne, jazda na rowerze, zajęcia sportowe, zajęcia z gotowania, zajęcia na technice np. wykonywane są stołki z drewna, a także to czego można się nauczyć podczas zajęć lekcyjnych. Stwierdzili też, że można brać udział konkursie plastycznym, konkursie komputerowym,. Według ankietowanych rodziców, ich dzieci powinni nauczyć się w szkole: samodzielności, radzenia sobie w życiu, czytania, pisania i liczenia. Bardzo wysoki poziom spełniania tego wymagania potwierdza fakt, że szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe. Dyrektor szkoły i nauczyciele podczas wywiadów wymienili przykłady nowatorskich rozwiązań programowych lub działań edukacyjnych wprowadzonych w szkole. Wyjaśniono, że ośrodek brał udział w projekcie „Innowacyjne metody nauczania dzieci z upośledzeniem umysłowym w powiecie lubelskim”. W ramach projektu opracowano i wdrożono 5 programów innowacyjnych (innowacji pedagogicznych), zarejestrowanych w Lubelskim Kuratorium Oświaty jako innowacje pedagogiczne: Arteterapia dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym. Wprowadzono zajęcia dodatkowe w wymiarze 6 godz. tygodniowo dla grupy w ramach których realizowany jest program z zakresu arteterapii. Zajęcia prowadzone są w formie pozalekcyjnej, podczas zajęć uczniowie poznają technikę ceramiczną. Nowatorstwem jest zastosowanie metody – technika ceramiczna. Uczniowie biorą też udział w kiermaszach i wystawach prezentując swoje prace. Uczniowie są kwalifikowani na zajęcia na podstawie przeprowadzonej diagnozy. Zadaniem programu jest wspomaganie podstawowej edukacji uczniów opartej na bazie podstawy programowej oraz poszerzenie tematyki realizowanych zajęć. Wspomaganie rozwoju ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym z wykorzystaniem technologii informacyjnej. Innowacja polega na wprowadzeniu zajęć w formie pozalekcyjnej, podczas których wychodzi się poza ramy obowiązujące w nauczaniu uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, wprowadza się nowe, bardzo przydatne treści z zakresu wykorzystywania i zastosowania technologii informacyjnej. Wspomaganie rozwoju ucznia poprzez skorelowanie treści z indywidualnymi programami edukacyjno-terapeutycznymi. Terapia muzyką, ruchem i mową dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym wg koncepcji Karola Orffa. Innowacja polega na prowadzeniu zajęć dodatkowych z wykorzystaniem koncepcji Karola Orffa w blokach tematycznych: dźwięk i głos, muzyka i ruch, emocje. Wielokierunkowość oddziaływań metody ma zapewnić wsparcie rozwoju psychospołecznego ucznia, wprowadza nowe treści nauczania z zakresu terapii poprzez muzykę. Innowacyjny program wspomagania rozwoju dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym z wykorzystaniem metody EEG Biofeedback. Jest to metoda terapii, polegająca na podawaniu uczniom sygnałów zwrotnych o zmianach stanu fizjologicznego jego organizmu, dzięki czemu może on nauczyć się świadomie modyfikować funkcje, które normalnie nie są kontrolowane świadomie. Wprowadzono nowoczesnych metod terapeutycznych dla dzieci z upośledzeniem umiarkowanym wykorzystywanych dotychczas jedynie w odniesieniu do osób w normie intelektualnej. Prowadzone są zajęcia pozalekcyjne rewalidacji indywidualnej o charakterze terapii korekcyjno-kompensacyjnej z wykorzystaniem metody EEG Biofeedback w wymiarze 1 godz. tygodniowo Metoda Tomatisa jako wspomaganie rozwoju uczniów z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności umysłowej. Wprowadzono metodę Tomatisa w odniesieniu do wybranej grupy uczniów z upośledzeniem umysłowym jako wspomagania procesu rewalidacyjnego poprzez jej wpływ na sferę orientacyjno-poznawczą, komunikację językową, sferę emocjonalną oraz postawy społeczne. Prowadzone są terapie stymulacji audio-psycho-lingwistycznej w formie zajęć pozalekcyjnych. Oprogramowanie generuje skupienie uwagi słuchowej i sprawdza jakie są efekty tej metody. Zazwyczaj takie zajęcia są przeznaczone dla osób w normie intelektualnej – w szkole twórczo dostosowano wymogi metody do uczniów z upośledzeniem umysłowym. Programy te spełniają warunki określone w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 10 / 36 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki. Ilość prowadzonych w szkole innowacji pedagogicznych jest wystarczającym argumentem uzasadniającym bardzo wysoki stopień spełniania tego wymagania. Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Komentarz: Procesy edukacyjne są planowane, organizowane i realizowane z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów umożliwiających realizację podstawy programowej, a ich organizacja sprzyja uczeniu się. Stosowane metody nauczania i ocenianie motywują uczniów do osiągania sukcesów na miarę ich możliwości oraz oczekiwań. W szkole prowadzony jest monitoring osiągnięć uczniów. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Z badań (ankiety i wywiadu dla nauczycieli) wynika, że zalecane warunki i sposoby realizacji podstaw programowych są w szkole wykorzystywane. Nauczyciele w ankiecie wymienili zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, które stosują na poszczególnych zajęciach. Podczas wywiadu nauczyciele zwrócili uwagę, że jedynym ograniczeniem w realizacji podstawy programowej jest to, że nie ma podręczników do przedmiotów, do nowej podstawy programowej wszystkie podręczniki są nieaktualne. Zarówno dyrektor szkoły, jak i nauczyciele uznali, że procesy edukacyjne są planowane. Dyrektor szkoły podczas wywiadu wskazał sposoby planowania w szkole procesów edukacyjnych przez nauczycieli i zespoły przedmiotowe: nauczyciele wspólnie opracowują roczny plan pracy szkoły wykorzystując zalecane warunki i sposoby realizacji podstaw programowych; w oparciu o programy własne opracowują rozkłady materiałów nauczania na poszczególnych poziomach edukacyjnych, dyrektor lub zespół klasowy sprawdza je odnośnie podstawy programowej, kalendarz imprez i uroczystości szkolnych, opracowywane przez zespół są karty IPET, nauczyciele opracowują indywidualne programy terapeutyczne dla każdego ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym. plan doskonalenia zawodowego dla nauczycieli dyrektor opracowuje plan pracy szkoły oraz plan nadzoru pedagogicznego, zespoły klasowe, ds. rewalidacji, ds. wczesnego wspomagania i rozwoju – planują się pracę roczną, analizuje się wyniki. Wszyscy nauczyciele w ankiecie zaznaczyli, że w szkole planuje się procesy edukacyjne. Wymienili, jakie czynniki uwzględniają w planowaniu procesów edukacyjnych w odniesieniu do przedmiotu, którego uczą: potrzeby uczniów (7/7), możliwości uczniów (7/7), czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści (7/7), organizację roku szkolnego (7/7), liczebność klas (5/7), zaś w innych wymienili – rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania (liczba godzin przewidzianych dla danego przedmiotu i zajęć na cykl edukacyjny, a także w danym roku szkolnym), podstawę programową kształcenia ogólnego dla gimnazjum, analizę wyników testów sprawdzianów, kartkówek, wnioski płynące z prac zespołu klasowego i analizy wyników nauczania, wnioski z analizy orzeczeń i opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej i własnych obserwacji. Należy podkreślić, że podczas wszystkich obserwacji nauczyciele uwzględniali jednostkowe zróżnicowania uczniów np. w zależności od możliwości uczniów, nauczyciele indywidualnie podchodzili do tempa pracy i samodzielności wykonywania zadań, przygotowując dla uczniów zadania o zróżnicowanej trudności i stosując wobec nich różne metody pracy. Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. Świadczą o tym wypowiedzi respondentów (nauczyciele, rodzice i uczniowie) oraz analiza dokumentacji. Wszyscy ankietowani nauczyciele (7/7) stwierdzili, że szkoła zapewnia im możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 11 / 36 a pomieszczenia, w których prowadzą zajęcia, sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. Według wszystkich ankietowanych rodziców (4/4) plan lekcji jest ułożony tak, że sprzyja uczeniu się. Podobnie wypowiadali się uczniowie podczas wywiadu, którzy stwierdzili, że nie czują się zmęczeni z powodu liczby zajęć w szkole. Analiza planu lekcji dla Szkoły Podstawowej Specjalnej pozwoliła stwierdzić, że liczba godzin zajęć dla klasy jest rozłożona równomiernie na poszczególne dni tygodnia a ułożenie przedmiotów w planie dnia sprzyja uczeniu się poprzez zachowanie higieny pracy. Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się, co znalazło odzwierciedlenie w przeprowadzonym badaniu. Dyrektor szkoły w wywiadzie podał przykłady działań nauczycieli, które nakierowane są na zwiększenie efektywności procesu uczenia się w szkole: analiza wyników nauczania dla każdego przedmiotu omawiana na zespołach klasowych, kartkówki, sprawdziany teksty - analiza wyników i dobór odpowiednich treści. analizowanie egzaminów zewnętrznych – wyciąganie wniosków, planowanie pracy w następnym roku szkolnym, stosowanie metod aktywizujących, wiązanie teorii z praktyką, indywidualizacja pracy z każdym uczniem – zaczynając od pełnej diagnozy na wejściu, poprzez plany pracy z uczniem, pełna indywidualizacja pracy na lekcjach, realizacje indywidualnych zajęć, ewaluacje pracy, modyfikacja oddziaływań edukacyjnych i wychowawczych, prowadzenie zajęć rewalidacyjnych, prowadzenie zajęć dodatkowych – programy prowadzone przez nauczycieli dla grup w ramach art. 42 i w ramach zajęć internackich prowadzenie zajęć z pedagogiem, psychologiem i zajęcia z logopedą, spójne działania wychowawcze – np. podejmowanie działań zwiększających samoocenę uczniów, np. udział w konkursach wewnątrzszkolnych i wojewódzkich, działania artystyczne, plastyczne i sportowe, umożliwienie osiągnięcia sukcesu uczniom mimo ograniczeń, nauczyciele internatu piszą swoje plany we współpracy z programami nauczycieli w szkole, żeby wspierać dzieci po zajęciach w szkole, współpraca z rodzicami – prace domowe zadawane dla uczniów, do których wskazówki otrzymują również rodzice, rozwój bazy dydaktycznej – np. wzbogacenie bazy w oprogramowanie komputerowe i związane z zajęciami z techniki, wymiana sprzętu w pracowni komputerowej, dbałość o bazę sportową, stosowanie innowacyjnych metod, które zostały wdrożone na stałe i sprzyjają efektywności pracy, doskonalenie nauczycieli odpowiadające potrzebom szkoły i dzieci – studia z techniki, studia wspomagania dzieci z autyzmem. Nauczyciele podczas wywiadu podali metody nauczania, które stosuje się w szkole w celu zwiększenia aktywności uczniów i ich poczucia odpowiedzialności za proces uczenia się. Są to metody aktywizujące np. metoda dobrego startu, gry dydaktyczne, W. Sherborne, Knilla, burza mózgów, drama, linia czasu, gra pojęciowa, za i przeciw, ośrodków pracy, wielozmysłowe uczenie się symboli graficznych, Weroniki Sherborne – rozwijanie przez ruch, usprawnienie ruchowe, poznanie własnego ciała, Knilla – w pracy z dzieckiem autystycznym, rozwijanie świadomości i nawiązywanie kontaktu wzrokowego, metoda Affoltera do pracy z dzieckiem autystycznym – wyzwolenie dłoni dziecka poprzez kierowanie pracą, metoda Tomatisa, EEG Biofeedbeck, na zajęciach indywidualnych metody lub elementy metod stosowanych w pracy z dzieckiem z trudnościami w czytaniu i pisaniu (np. metody 18-tu struktur wyrazowych – Kujawa, Kurzyna; „Kształcenie techniki czytania i pisania” – M. Bastek, terapia matematyczna – Gruszczyk Kolczyńskiej” oraz inne metody stasowane w terapii dzieci z różnymi zaburzeniami rozwojowymi. Obserwacja zajęć pozwoliła stwierdzić, że wszyscy nauczyciele stwarzają uczniom możliwość samodzielnego wykonania zadań, nauczyciel stosują formy pracy zespołowej i wykorzystają z technologię informacyjno-komunikacyjną, jeżeli cel lekcji to uzasadnia. Tworzą sytuacje, w których uczniowie mogą rozwiązywać problemy (sprzyjające uczeniu się) – często są to sytuacje związane z nowym materiałem, argumentowaniem rozwiązania zadania. Ponadto uczniowie są zaangażowani w wykonywanie zadań podczas obserwowanych zajęć a nauczyciele motywują uczniów do aktywności poprzez pochwały i oceny za wykonane zadania, pomoc i wsparcie w trudnościach. Należy dodać także, że szkoła posiada klasopracownię wyposażoną w stanowiska komputerowe z podłączeniem do internetu i oprogramowaniem. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce i motywuje ich do dalszej pracy. Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 12 / 36 Ankietowani nauczyciele stwierdzili, że zawsze przekazują uczniom informację zwrotną, uzasadniającą ocenę. Taka informacja według respondentów zawiera: pochwałę lub dezaprobatę dla osiągnięć uzyskanych przez ucznia, nad czym uczeń powinien popracować, stopień zaangażowania ucznia w wykonywane zadania, propozycję możliwości poprawienia oceny i informacje o możliwości uzyskania pomocy od nauczyciela, zastosowanie pozytywnych wzmocnień w celu zachęcenia do dalszej pracy, pochwałę za nawet najmniejszą aktywność . Uczniowie podczas wywiadu stwierdzili, że nauczyciele odnoszą się do tego, co umieli lub wiedzieli wcześniej. Obserwacja szkoły pozwala stwierdzić, że w szkole widoczne są informacje o sukcesach uczniów – na korytarzu wystawiona jest tablica, na której wymienione są ostatnie sukcesy uczniów w olimpiadach, konkursach i zawodach sportowych. W szkole widoczne są dyplomy i puchary uczniów, za wysokie lokaty w zawodach i konkursach zarówno szkolnych jak i pozaszkolnych. W salach i pracowniach widoczne są też wytwory prac uczniowskich, które cieszą się ogromnym zainteresowaniem podczas różnych kiermaszów i festynów. Zapisy w znajdujące się w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania wskazują, że ocenianie zakłada dawanie uczniom informacji o postępach w nauce. Według wszystkich ankietowanych nauczycieli (7/7) uczniowie dzięki informacji zwrotnej, jaką otrzymują są zmotywowani do pracy. Wszyscy ankietowani rodzice (4/4) stwierdzili, że ocenianie zachęca ich dzieci do dalszego uczenia się. Zaś uczniowie podczas wywiadu stwierdzili, że nauczyciele rozmawiają z nimi o tym, co wpłynęło na ich sukcesy i trudności w nauce i pomagają w tym co jest trudne. W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów, co uzasadnili dyrektor szkoły i nauczyciele podczas wywiadów wskazując sposoby prowadzonego jest monitoringu osiągnięć uczniów: Wszyscy nauczyciele co semestr wypełniają protokoły badania wyników nauczania z każdego przedmiotu i dla każdego ucznia. Protokoły te są analizowanie na zebraniach zespołów klasowych i na tej podstawie podejmowane są decyzje co do sposobów dalszej realizacji programów nauczania, wprowadzane są ewentualne modyfikacje treści lub metod. Analizowane są wyniki egzaminów zewnętrznych, opracowane wraz z wnioskami do dalszej pracy. Analizowanie kartkówek, sprawdzianów, testów, próbnych egzaminów. Ponadto dyrektor stwierdził, że monitoring ten dotyczy wszystkich uczniów. Stwierdzono, że wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Dyrektor szkoły w ankiecie i nauczyciele podczas wywiadu wskazali przykłady wdrożonych wniosków z monitoringu osiągnięć uczniów, są to: w następnym roku szkolnym zwrócić szczególna uwagę na umiejętności uczniów, które w protokołach badania wyników nauczania wypadły najsłabiej (zmodyfikować nauczycielskie plany nauczania, zwiększyć ilość metod aktywizujących w procesie nauczania); ćwiczyć treści matematyczne, w tym przede wszystkim w zakresie geometrii – z charakteru upośledzenia umysłowego wynikają trudności w nabywaniu wiadomości i umiejętności szczególnie matematyczno-przyrodniczych, z matematyki oraz w zakresie rozumienia treści czytanego tekstu; należy wykorzystać zajęcia prowadzone w ramach rewalidacji indywidualnej, tj. zajęcia korekcyjno-kompensacyjne oraz zespoły wyrównywania wiedzy przygotowujące do egzaminów zewnętrznych w celu wyrównania braków oraz zwieszenia efektów nauczania; zwrócić większą uwagę na współpracę na współpracę nauczycieli szkoły z nauczycielami internatu w celu konsultacji związanych ze zwiększeniem efektywności nauczania; uczniów z zaburzeniami emocjonalnymi, zaburzeniami zachowań objąć terapią psychologiczno-pedagogiczną; umożliwić uczniom odniesienie sukcesu poprzez udział w konkursach, przedstawieniach, apelach; systematycznie uaktualniać IPETy przez zespół klasowy (wychowawca, nauczyciele pracujący z uczniem w szkole i w internacie, pedagog, psycholog, rewalidatorzy, rodzice), analiza powinna się dobywać 2x w roku szkolnym, dokonanie wielospecjalistycznej diagnozy funkcjonowania ucznia; zwiększyć ilość metod aktywizujących w procesie nauczania. Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane. Dyrektor szkoły opisał sposób prowadzonego monitoringu procesów edukacyjnych: Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 13 / 36 dyrektor analizuje nauczycielskie rozkłady materiału dla każdego przedmiotu (wrzesień), zespoły klasowe analizują je pod kątem zgodności z podstawą programową, nauczyciele dla każdego ucznia wypełniają protokół badania wyników nauczania co semestr, analizie podlega również indywidualny program edukacyjny dla uczniów z upośledzeniem umiarkowanym. Opracowane są karty IPET dla uczniów z upośledzeniem lekkim, podlegają rokrocznie wielospecjalistycznej ocenie prowadzonej przez zespół klasowy. Analizowane są wyniki sprawdzianu. działa zespół ds. ewaluacji programu wychowawczego, analizowany jest program spójności oddziaływań wychowawczych monitorujemy i ewaluujemy, aktualizowany jest statut pod kątem kar i nagród, zespoły klasowe analizują procesy wychowawcze dla każdego dziecka monitorując procesy wychowawcze, skupiając się na informacjach też od pedagoga i psychologa, przez psychologa i pedagoga jest też prowadzony monitoring zachowań uczniów, psycholog szkolny prowadzi diagnozę nowoprzyjętych uczniów, analiza realizacji zajęć z art. 42 co i jak jest realizowane i co można byłoby zmienić, zespoły klasowe monitorują każdego ucznia jeżeli chodzi o IPETY, podlega on wielospecjalistycznej ocenie przez zespół i nanoszone są zmiany uczniowie z upośledzeniem umiarkowanym: nauczyciele co pół roku piszą sprawdzanie co zrealizowali z planu rocznego, co należy zmienić, czy co dodać z każdego przedmiotu nauczyciele wypisują osiągnięcia ucznia z danego przedmiotu w zakresie konkretnych umiejętności, na podstawie tego opracowują plany pracy na następny rok, można modyfikować treści, dla nowego ucznia tworzony jest nowy IPET i to jest forma diagnozy wstępnej Nauczyciele w ankiecie wymienili monitorowane zagadnienia dotyczące procesów edukacyjnych, jest to poziom umiejętności: czytania i pisania, tworzenia własnego tekstu, czytania ze zrozumieniem, analizy tekstu, rozwiązywania zadań tekstowych oraz testy sprawności fizycznej i monitorowanie wyników egzaminów. Ponadto omawiając sposób monitorowania stwierdzili, że prowadzony jest arkusz wielospecjalistycznej oceny ucznia – tworzony na początku i na koniec roku szkolnego, tworzone są arkusze ewaluacyjne dotyczące analizy kart IPET, analizowane efekty zajęć rewalidacyjno-kompensacyjnych, monitoruje się ponadto potrzeby klasy i przydziela zajęcia takie jakie są uczniom potrzebne i jest to modyfikowane w miarę potrzeb. W dokumentacji szkolnej znajdują się następujące zapisy potwierdzające monitorowanie jakości i efektywności procesu uczenia się uczniów: protokoły z badania wyników nauczania przygotowane przez wychowawców/ nauczycieli z poszczególnych przedmów klas, co semestr – uwagi uwzględniające osiągnięcia ucznia (stopień realizacji programu) protokoły z zebrań zespołów klasowych – omówienie frekwencji, postępów w nauce, ocen z zachowania, analiza i aktualizacja kart IPET, analiza zgodności programów nauczania z podstawą programową, omówienie arkuszy ewaluacyjnych dla uczniów, omówienie osiągnięć uczniów na zajęciach edukacyjnych, zajęciach kompensacyjno-wyrównawczych, logopedycznych, gimnastyce korekcyjnej oraz zachowania podczas lekcji i zajęciach popołudniowych, przydzielanie godzin zajęć rewalidacji indywidualnej, omówienie osiągnięć uczniów i przyznanie nagród, monitorowanie osiągnięć uczniów prowadzone podczas wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia (zespół ds. wczesnego wspomagania i rozwoju – sprawozdania co semestr) protokoły (z każdego przedmiotu ) z badania wyników nauczania zawierające oceny opisowe każdego z uczniów, z każdego z przedmiotów sprawozdania z realizacji IPET (opracowanych w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem w stopniu umiarkowanym i znacznym, dokonuje się wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania uwzględniającej ocenę efektywności udzielanej pomocy, cosemestralna analiza umiejętności i wiadomości uczniów – przygotowana przez przewodniczącego zespołu klasowego po posiedzeniu zespołu klasowego (forma uogólnienia ocen opisowych). planowanie pracy – przydział godzin w ramach zespołu ds. rewalidacji i indywidualnej. Wyniki badania wskazują także, ze wnioski z monitoringu są wykorzystywane do planowania procesów edukacyjnych. Dyrektor szkoły (ankieta) i nauczyciele (wywiad) potwierdzili wykorzystywanie w planowaniu procesów edukacyjnych wniosków z monitoringu. Podali przykłady: zacieśnienie współpracy z internatem, planowanie działań na cały rok szkolny przez zespoły klasowe, nauczyciele wykorzystują wnioski podczas planowania zajęć w klasie, modyfikując zakres treści przekazywanych uczniom (w tym indywidualizacja Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 14 / 36 procesu nauczania w zależności od ucznia), ponadto od początku następnego roku szkolnego nauczyciele będą planować prace i przekazywać roczne plany pracy zespołów klasowych, kontynuowanie dotychczasowych działań związanych z IPET, kontynuowanie wielospecjalistycznej oceny ucznia we współpracy z rodzicami i wychowawcami internatu. uaktualnianie procedur dotyczących bezpieczeństwa w placówce - w październiku zespół uaktualnił procedury np. procedurę dotycząca zachowania się w sytuacji uczniów oddalających się z placówki, procedura pracy z uczniem z zaburzeniami psychicznymi ( w trakcie pracy), objęcie danego ucznia terapia psychologiczną bądź opieką pedagoga, kierowanie konkretnych uczniów na zajęcia rewalidacji indywidualnej, działania podejmowane w stosunku do uczniów nowoprzyjętych, a także kiedy występuje problem wychowawczy lub dydaktyczny z uczniem np. trudność z czytaniem po wakacjach, objęcie konkretnych uczniów nowymi metodami podczas rewalidacji indywidualnej na podstawie opinii z poradni i obserwacji, wykorzystanie wniosków z egzaminów zewnętrznych w procesie tworzenia rozkładów materiału dla danego przedmiotu - w ramach zajęć rewalidacji indywidualnej tworzone są zespoły wyrównywania wiedzy. Badanie wykazało, ze współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. Wszyscy nauczyciele w ankiecie stwierdzili, że na większości zajęć biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć. Nauczyciele w wywiadzie i ankiecie podali przykłady podejmowanych przez szkołę działań uwzględniających propozycje i opinie uczniów o tym, jak powinien przebiegać proces nauczania: wpływ na sposób prowadzenia zajęć - stosowanie przerw, dobór metod pracy- uczniowie sugerują np. obejrzenie filmu, form pracy, wybór ćwiczeń, programów komputerowych, miejsce odbywania zajęć – np. wychowanie komunikacyjne na dworze, proponowanie dodatkowych zajęć wyrównawczych, propozycje wycieczki np. wyjazd do kina. Według uczniów (wywiad) nauczyciele pytają ich o opinie, w jaki sposób chcieliby się uczyć się na lekcjach. Większość ankietowanych rodziców uważa, że nauczyciele uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć czy sposobu prowadzania zajęć. Podając przykłady wymienili: organizacje dodatkowych zajęć np. w pracowni ceramicznej, organizowanie wycieczek i wyjść poza szkołę, organizowanie dodatkowych zajęć komputerowych. Zaś odpowiadając na pytanie podczas wywiadu w jaki sposób nauczyciele współpracują z dziećmi, aby uczyły się lepiej, rodzice stwierdzili, że nauczyciele nagradzają dzieci za każde najmniejsze nawet osiągnięcia, dostrzegają, że coś się udało, tworzą bardzo dobrą atmosferę, dostosowują sposób pracy do potrzeb dzieci. Argumentem potwierdzającym spełnianie tego wymagania jest fakt, że nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania i motywowania uczniów w procesie uczenia się. Nauczyciele w ankiecie wymienili sposoby jakimi wspierają i motywują swoich uczniów: stosowanie wzmocnień pozytywnych; zwracanie uwagi na poczynione postępy, nawet najdrobniejsze; stwarzanie możliwości wykorzystania zdobytych umiejętności w praktyce; przekazywanie informacji o źródłach pozyskiwania potrzebnych materiałów na zajęcia (biblioteka, Internet; indywidualizacja procesu nauczania; umożliwienie zdobycia wyższej oceny poprzez wykonanie dodatkowej pracy, przygotowywanie uczniów do konkursów, przygotowywanie uczniów do zawodów sportowych; indywidualna praca z uczniem na zajęciach przygotowujących do egzaminów zewnętrznych, prowadzenie kół zainteresowań; indywidualizacja procesu nauczania stosowanie pozytywnych bodźców takich jak pochwała słowna ucznia do rodziców organizowanie quizów na koniec semestru/roku w celu podsumowania zdobytej wiedzy i słodkich nagród nagradzanie dodatkowych prac uczniów wyróżnianie uczniów na apelach listy gratulacyjne dla rodziców stwarzanie możliwości wykorzystania zdobytych umiejętności w praktyce. Uczniowie podczas wywiadu podali przykłady działań nauczycieli, które zachęcają uczniów do nauki: motywują Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 15 / 36 ocenami pozytywnymi, nagrodami na koniec roku (deskorolkę, cukierki, pochwały), pochwałami do rodziców, nagrodami. W opinii rodziców biorących udział w wywiadzie nauczyciele motywują dzieci do nauki poprzez nagradzanie nawet za najmniejsze osiągnięcia, tworzenie bardzo dobrej atmosfery i dostosowywanie sposobu pracy do potrzeb dzieci. Należy podkreślić ponadto, że informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. Według wszystkich ankietowanych rodziców informacja o wynikach dziecka, uzyskana od nauczycieli pomaga mu się uczyć. Uczniowie podczas wywiadu powiedzieli, że w szkole rozmawia się z nimi o tym, jak się uczyć, ponieważ nauczyciele pokazują im i pomagają w trudniejszych zadaniach. Te działania nauczycieli według uczniów były im bardzo pomocne. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Komentarz: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania i wzajemnego wsparcia nauczycieli. Wspólnie planują zadania, realizują je i analizują ich efekty. W proces zmian dotyczących procesów edukacyjnych angażują się wszyscy nauczyciele. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów edukacyjnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele (7) stwierdzili, że konsultują swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. W dokumentach szkolnych odnaleziono następujące przykłady współdziałania nauczycieli przy tworzeniu procesów edukacyjnych: tworzenie, analiza i modyfikacja IPETów –podczas zebrań zespołów klasowych, analiza i wnioski z egzaminów zewnętrznych przedstawiane na radzie pedagogicznej do wdrożenia, planowanie organizacji festynów i imprez, omówienie zmian i przydziału godzin kompensacyjno-wyrównawczych dla poszczególnych uczniów, wskazanie zajęć w ramach rewalidacji indywidualnej w zespołach klasowych. Badanie wykazało, że nauczyciele współpracują przy analizie procesów edukacyjnych. Dyrektor szkoły i nauczyciele podczas wywiadów omówili, w jaki sposób w szkole zorganizowana jest analiza procesów edukacyjnych: podczas spotkań zespołów klasowych – analizuje się wyniki nauczania, zgodność z podstawą programową, procesy edukacyjne, w sytuacji kiedy przychodzi nowy uczeń do szkoły, wychowawca i dyrektor analizuje zalecenia poradni psychologiczno-pedagogicznej, prowadzone diagnoza przez psychologa, analiza dokumentów z poprzedniej placówki, na zebraniu zespołu analizuje się ucznia pod kątem skonstruowania IPETu, na postawie tej diagnozy kieruje się na zajęcia dodatkowe (rewalidacja, psycholog, pedagog), co pół roku odbywa się analiza wyników nauczania, co modyfikuje sposób pracy z uczniem (kieruje się na zajęcia dodatkowe (rewalidacja, psycholog, pedagog). na poziomie klasy jest to skorelowane tak jak na poziomie ucznia, zespół klasowy i wychowawca klasy przedstawia radzie pedagogicznej wyniki nauczania swojej klasy w formie tabelarycznej oraz oceny opisowe, efekty pracy zespołu klasowego (zbierają się co 2-3 miesiące lub częściej), wychowawca klasy przestawia na radzie pedagogicznej wyniki klasyfikacyjne uczniów, na plenarnym zebraniu podsumowuje się wyniki dla całej szkoły. Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 16 / 36 Ponadto nauczyciele dodali: zespół rewalidatorów – analizuje postęp procesu rewalidacyjnego w odniesieniu do każdego dziecka, te analizy są też przekazywane do zespołu klasowego, zespół do wczesnego wspomagania rozwoju dziecka – analizuje postęp procesu rewalidacyjnego w odniesieniu do każdego dziecka, analiza spraw wychowawczych z pedagogiem i psychologiem szkolnym, aktualnie prowadzona jest analiza i ewaluacja programu wychowawczego zaś na podstawie programu wychowawczego każdy wychowawca tworzy swój program i analizuje jego realizacje na radzie pedagogicznej. Ankietowani nauczyciele stwierdzili, że analizy procesów edukacyjnych zachodzących w szkole dokonują: samodzielnie przeprowadzając analizę procesów, za które ponoszą odpowiedzialność (7/7), analizę podejmują wspólnie z innymi nauczycielami np. w zespołach zadaniowych (7/7) oraz analizy tego typu prowadzą z innymi nauczycielami przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów (7/7). Należy podkreślić, że nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele (7) stwierdzili, że wsparcie jakie uzyskują od innych nauczycieli jest wystarczające. Dyrektor szkoły w wywiadzie i nauczyciele w ankiecie wskazali przykłady wspierania się nauczycieli w pracy z uczniami: podczas zebrań zespołów klasowych – omawianie problemów dydaktycznych, edukacyjnych, wychowawczych i wspólne szukanie rozwiązań, wspólne wystawianie oceny z zachowania, wsparcie dotyczące prowadzonej terapii, wspólne rozwiązywanie problemów dydaktycznych i wychowawczych wspólna analiza IPETów opiniowanie przez zespoły programów i ich spójność z podstawą programową, włączanie się do działań psychologa/pedagoga (uczestniczą w pracach zespołów) wspieranie się podczas awansu zawodowego – opiekun stażu, obserwacje lekcji własnych, opiekuna stażu, współpraca podczas imprez i uroczystości szkolnych, wybierany jest koordynator i powoływany jest zespół do współpracy, duże wycieczki i turnusy rehabilitacyjne są planowane na początku roku (kilkudniowe) jedzie wtedy kilku nauczycieli, zespoły klasowe, ds. rewalidacji, ds. wczesnego wspomagania i rozwoju – planują pracę roczną, analizują wyniki. Ponadto nauczyciele dodali jeszcze inne formy wpierania się np.: dzielenie się wiedzą i doświadczeniem zdobytą na kursach i szkoleniach oraz wymiana pomocy dydaktycznych. Argumentem potwierdzającym spełnianie tego wymagania jest fakt, że proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji. Większość ankietowanych nauczycieli (6/7) stwierdziło, że ich głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych. Według ww. respondentów (7/7) objawia się to poprzez: wnioskowanie o wprowadzenie koniecznych zmian na podstawie analizy przebiegu procesów edukacyjnych w ramach pracy zespołów klasowych a także zatwierdzanie tych wniosków na radzie pedagogicznej. Dyrektor wymienił następujące zmiany dotyczące procesów edukacyjnych zostały wprowadzone w szkole w wyniku wspólnie podjętych decyzji: kwalifikowanie dzieci na konkretne zajęcia – rewalidacja, zajęcia z pedagogiem, psychologiem, innych zajęć – w ramach zespołów klasowych, dostosowywanie liczby godzin do potrzeb dziecka, zakres treści w korelacji z orzeczeniem poradni – w ramach zespołu rewalidacyjnego, analiza i wdrażanie wniosków z frekwencji na lekcjach – w ramach zespołów klasowych. Poziom spełniania wymagania: B Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 17 / 36 Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów Komentarz: Spójność działań wychowawczych podejmowanych w szkole zapewniają przede wszystkim: spotkania zespołów klasowych w których uczestniczą wszyscy pracownicy mający kontakt z uczniami danej klasy oraz dokumenty: „Program wychowawczy Ośrodka” i program pt. „Spójność oddziaływań wychowawczych w Ośrodku” , które regulują pracę wychowawczą nauczycieli oraz określają procedurę postępowania w konkretnych sytuacjach. Szkoła podejmuje działania w celu zaspokajania zdiagnozowanych potrzeb uczniów. Wychowankowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw oraz adekwatnie do własnych możliwości, również w planowaniu i modyfikacji działań wychowawczych. Wnioski z analizy działań wychowawczych wykorzystywane są do doskonalenia pracy wychowawczej. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne. Dyrektor i nauczyciele podczas wywiadów poinformowali, że spójność tych oddziaływań, zapewniana jest poprzez: 1) „Program wychowawczy Ośrodka” oraz program pt. „Spójność oddziaływań wychowawczych w Ośrodku” – dokumenty te, regulują zasady współdziałania nauczycieli, specjalistów, rodziców oraz uczniów, określają realizowane w szkole cykle problemowe (z uwzględnieniem tematyki, celów i sposobów realizacji) oraz określają procedurę postępowania w konkretnych sytuacjach – tym samym, są podstawą planowania przez nauczycieli pracy wychowawczej; w opinii dyrektora powyższe dokumenty zawierają również wskazówki wychowawcze dla rodziców 2) wspólne analizowanie podczas spotkań zespołów klasowych problemów wychowawczych oraz wspólne podejmowanie decyzji dotyczących działań wychowawczych (przez: nauczycieli przedmiotów, rewalidatorów, pedagoga, psychologa, wychowawcę klasy, opiekunów z internatu, czasami również rodziców) Nauczyciele oświadczyli, że o utrzymanie spójności działań wychowawczych, dbają również poprzez konsekwentne stosowanie systemu kar i nagród (zapisanych w Statucie szkoły) oraz zapewniają spójność oddziaływań wychowawczych w szkole i w domu, poprzez kontakt z rodzicami i ich pedagogizację. Dyrektor dodał jeszcze, że pedagog i psycholog uczestnicząc w spotkaniach zespołów klasowych dokładniej znają problemy wychowawcze uczniów i konsultują je ze specjalistami. W opinii pracowników niepedagogicznych, w szkole dyskutuje się na temat pożądanych postaw uczniów. Respondenci zadeklarowali, mogą zgłaszać dyrekcji, nauczycielom i wychowawcom wszelkie uwagi dotyczące postaw wychowanków. Ponadto pracownicy niepedagogiczni stwierdzili że pozyskane dzięki częstym kontaktom z rodzicami informacje o uczniach i ich sytuacji rodzinnej (np. materialnej), w razie konieczności przekazują nauczycielom. Zdaniem rozmówców, również nauczyciele informują kadrę niepedagogiczną o tym, na które dzieci należy zwrócić szczególną uwagę, jak należy z nimi pracować, jaką dietę przygotować. W ocenie dyrektora, dzięki spójności oddziaływań wychowawczych udało się wypracować: atmosferę sprzyjająca rozwojowi ucznia, o czym zdaniem respondenta świadczą sukcesy wychowanków na przeglądach artystycznych, konkursach, współpracę z wieloma instytucjami i organizacjami, dzięki czemu m.in. uzyskiwane jest wsparcie sponsorów, dobrą współpracę z większością rodziców. W opinii dyrektora i nauczycieli, trudności w zapewnianiu spójności działań wychowawczych, pojawiają się z uwagi na: dużą liczbę uczniów z zaburzeniami psychicznymi i neuropsychiatrycznymi, pojawianie się w Ośrodku uczniów niedostosowanych społecznie, w tym mających problemy z prawem, co zdaniem respondentów utrudnia a czasem uniemożliwia realizację programu wychowawczego wobec dzieci upośledzonych umysłowo, brak systematycznego kontaktu ze szkołą lub bardzo rzadki kontakt części rodziców, co zdaniem respondentów wynika z uwarunkowań społecznych, zdrowotnych, osobowościowych, negatywne doświadczenia dzieci (w tym negatywny stosunek do szkoły) wyniesione z poprzednich szkół. Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 18 / 36 Działania wychowawcze są adekwatne do potrzeb uczniów. Wszyscy ankietowani rodzice (4) zadeklarowali że to, w jaki sposób szkoła wychowuje uczniów, odpowiada potrzebom ich dziecka. Z wywiadów udzielonych przez rodziców i uczniów wynika, że od uczniów w szkole oczekuje się: kultury bycia, uczciwości, odpowiedzialności, serdeczności, samodzielności, systematycznej nauki. Uczniowie dodali, że szkoła stwarza możliwość spotkań z kolegami oraz kładzie nacisk na dużą ilość zajęć wychowania fizycznego, techniki, informatyki, języka francuskiego. Uczniowie nie ocenili, czy wartości te są dla nich ważne. Nauczyciele uczestniczący w wywiadzie poinformowali, że w szkole przeprowadza się diagnozę wychowawczych potrzeb uczniów poprzez: analizę dokumentów, wywiad z rodzicami, rozmowę z dzieckiem, obserwację zachowań dziecka, wywiad środowiskowy (w tym kontakt z psychologiem, pedagogiem w poprzedniej placówce do której uczęszczało dziecko, ewentualny kontakt z kuratorem sądowym). W opinii nauczycieli, w wyniku tej diagnozy określono następujące potrzeby: materialne (ubrań, przyborów toaletowych), społeczne (bezpieczeństwa, akceptacji, integracji z otoczeniem), wzoru, autorytetu, zdrowego trybu życia, przestrzegania reguł społecznych, radzenia sobie w sytuacji stresowej (w tym umiejętności rozładowywania napięć w akceptowalny sposób). Wśród działań prowadzonych w szkole w związku z zaspokajaniem zdiagnozowanych potrzeb wychowanków, nauczyciele wskazali: kompensowanie braków domu rodzinnego poprzez celebrowanie w klasie/szkole świąt, uroczystości, tradycji oraz poprzez zaspokajanie potrzeb materialnych (zakup ubrania, przyborów szkolnych, pościeli, sprzętów) i odwożenie dzieci na konsultacje lekarskie, organizowanie pomocy socjalnej, organizowanie dzieciom czasu wolnego (poprzez wycieczki, wyjazdy do kina, spa, kawiarni), prowadzenie profilaktyki uzależnień (przez pielęgniarkę oraz wychowawców), pracę nad zachowaniami agresywnymi wynikającymi z agresji słownej i fizycznej, pracę nad umiejętnością i sposobem rozładowywania napięć w akceptowalny sposób (w tym: umożliwianie uczniom udziału w zajęciach sportowych, muzycznych, manualnych, artystycznych, arteterapii, zajęciach z psychologiem oraz rozmowy z uczniem). Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw oraz w planowaniu i modyfikacji działań wychowawczych w szkole. Podczas wszystkich obserwowanych zajęć (2) nauczyciele kształtowali pożądane postawy, w tym: uspołeczniali uczniów doskonaląc umiejętności współpracy i wzajemnej pomocy, kształtowali właściwe nawyki pracy na lekcji (np. dyscyplinę, skupienie uwagi na zadaniu, wykonywanie poleceń nauczyciela, odpowiadanie na pytania nauczyciela przez wskazanego ucznia), korygowali i eliminowali niewłaściwe zachowania dzieci. Należy podkreślić, że nauczyciele tworząc atmosferę akceptacji i życzliwości, uczyli dzieci serdeczności, życzliwości. W opinii nauczycieli, uczniowie biorą udział w działaniach kształtujących społecznie pożądane postawy, w tym wszyscy uczniowie uczestniczą w apelach i imprezach szkolnych oraz akcjach ekologicznych (np. "Sprzątanie świata", "Dzień ziemi"). Wszyscy ankietowani nauczyciele (7) twierdzą, że ostatnio dyskusja na temat pożądanych postaw uczniów, miała miejsce "w przeciągu ostatnich sześciu miesięcy". Zdaniem dyrektora i wszystkich ankietowanych nauczycieli (7) uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie szkolnego systemu oddziaływań wychowawczych. W opinii respondentów, przykładem współtworzenia i modyfikowania szkolnego systemu działań wychowawczych przez uczniów m.in. jest: działalność samorządu uczniowskiego, w tym współorganizacja i udział w imprezach szkolnych (np. dyskotekach) i konkursach (np. na dzień kobiet, na walentynki), przedsięwzięciach (np. kiermaszach, spotkaniach integracyjnych, Ogólnopolskim Konkursie Wielozmysłowego Poznawania Świata „Edukacja XXI wieku”), wpływ na stosowane w szkole nagrody i kary poprzez współtworzenie kryteriów ocen zachowania oraz Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 19 / 36 sugestie kierowane do wychowawców odnośnie właściwych postaw i zachowań uczniów, zawieranie kontraktów wychowanek-wychowawca, wpływ na „Program wychowawczy Ośrodka” poprzez współtworzenie rozdziału "Model wychowanka SOSW w Bystrzycy". Dyrektor dodał, że uczniowie współtworzą i modyfikują szkolny systemu działań wychowawczych również poprzez: pomoc w prowadzeniu sklepiku, wpływ na asortyment towarów w sklepiku, udział w ustalaniu dni wolnych od nauki szkolnej, możliwość odwołania od niesatysfakcjonującej oceny zachowania. Zdaniem nauczycieli wpływ uczniów na szkolny system działań wychowawczych, w tym kształtowanie zachowań i pożądanych postaw, polega także na: współorganizacji apeli okolicznościowych (np. z okazji świąt narodowych), uczestnictwie w programach i akcjach środowiskowych, w tym akcjach charytatywnych (np. zbiórce korków na rzecz Hospicjum Małego Księcia w Lublinie), uczestnictwie w zawodach sportowych, pełnieniu dyżurów w klasach i na stołówce szkolnej, uczestnictwie w wycieczkach, uczestnictwie w kołach zainteresowań, współdecydowaniu o tematyce godzin wychowawczych (np. radzenie sobie z nałogiem), oddziaływaniu osobistym przykładem na innych uczniów (np. "Mister ośrodka", "Miss Ośrodka", sukcesy sportowe). W opinii nauczycieli uczestniczących w wywiadzie w szkole promowane są takie postawy, jak: asertywność, szacunek do ludzi, poczucie własnej wartości, obowiązkowość, odpowiedzialność, kultura bycia, zdyscyplinowanie, punktualność, uczciwość, postawy prospołeczne i proekologiczne. Zdaniem rozmówców, uczniowie na ogół zgadzają się z tymi postawami. W opinii rodziców, wpływ uczniów na to w jaki sposób próbuje się ich wychowywać do postaw i wartości promowanych w szkole, polega na tym że dzięki osobistemu kontaktowi nauczyciela z każdym z dzieci, możliwe jest dopasowanie oddziaływania na każdego z uczniów do jego indywidualnych potrzeb. Ponadto rodzice powiedzieli, że szkoła uwzględniając specyfikę swoich wychowanków realizuje uroczystości adekwatne do rozpoznanych potrzeb (np. urodziny obchodzone w klasie). Zdaniem uczniów uczestniczących w wywiadzie, ich pomysły i oczekiwania mają wpływ na to, w jaki sposób w szkole kształtuje się właściwe zachowania i pożądane postawy, czego przykładem jest uwzględnianie propozycji takich jak np. praca w grupie podczas zajęć, wyjazd do kina czy zorganizowanie wycieczki rowerowej po okolicy. Z informacji pozyskanych od dyrektora i nauczycieli wynika, że wnioski z analiz działań wychowawczych są wdrażane. Dyrektor i nauczyciele wskazali następujące przykłady wykorzystania wniosków z analizy działań wychowawczych: prowadzenie pogadanek dla rodziców (w tym, co najmniej jednej przez przedstawiciela Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie); udzielanie porad dotyczących (np. autoagresji, rozładowywania napięć i stresu); udzielanie przez pedagoga szkolnego wsparcia rodzicom w pisaniu wniosków o pomoc z opieki społecznej; udzielanie porad przez wychowawcę i pedagoga podczas wizyt w domu rodzinnym wychowanka (przynajmniej raz podczas etapu edukacyjnego)– działania podejmowane w związku z realizacją wniosku "Systematycznie prowadzić pedagogizację rodziców przez udzielanie porad, wskazówek pożądanych w procesie wychowania" kierowanie przez zespoły klasowe ucznia mającego problem z rozładowywaniem napięć w sposób społecznie akceptowany na zajęcia psychoterapii; zrealizowanie szkolenia rady pedagogicznej na temat "Jak pracować z uczniem z problemami psychicznymi"; praca pedagoga i psychologa - działania podejmowane w związku z realizacją wniosku "Objąć opieką psychoterapeutyczną uczniów mających trudności z kontrolowaniem i rozładowywaniem negatywnych emocji" realizacja programów prowadzonych przez sanepid np. „Przeciwdziałanie nałogom”; realizacja zajęć z psychologiem; tematyka godzin wychowawczych dotycząca profilaktyki nałogów – działania podejmowane w związku z realizacją wniosku "Należy propagować zdrowy tryb życia - bez nałogów” stosowanie wzmocnień pozytywnych (większej ilości nagród, umożliwianie odnoszenia sukcesów poprzez organizowanie konkursów); eliminowanie niepożądanych zachowań; realizacja zajęć z pedagogiem i psychologiem; angażowanie rodziców w rozwiązywanie problemów – działania podejmowane w związku z realizacją wniosku „Sprawdzają się wzmocnienia pozytywne" Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 20 / 36 omawianie z dziećmi filmów i spektakli w których uczestniczą, korzystanie z Internetu, pogadanki na godzinie wychowawczej na temat właściwego korzystania z mediów, współpraca z rodzicami i internatem w zakresie kształtowania u dzieci umiejętności właściwego korzystania z mediów – działania podejmowane w związku z realizacją wniosku "Kształtować u wychowanków umiejętności właściwego korzystania z mediów w celu ochrony przed negatywnym ich wpływem" realizacja zajęć z art. 42 KN oraz zwiększenie ilość wycieczek np. rowerowych – działania podejmowane w związku z realizacją wniosku "Rozwijanie zainteresowań, zdolności, umiejętności i potrzeby organizowania przez ucznia czasu wolnego" Dyrektor dodał jeszcze: szukanie sponsorów oraz wyposażanie uczniów w ubrania, przybory szkolne, środki czystości – działania podejmowane w związku z realizacją wniosku "Poprawa sytuacji materialnej uczniów". Natomiast nauczyciele dodali: dbanie o stały kontakt z rodzicami (osobisty, telefoniczny, inicjowanie przez szkołę wizyty rodziców sporadycznie kontaktujących się ze szkołą, przygotowywanie poczęstunku na zebrania z rodzicami, prowadzenie wywiadów środowiskowych – działania podejmowane w związku z realizacją wniosku "Angażować rodziców w rozwiązywanie problemów". Warto zauważyć, że uczestniczący w wywiadzie nauczyciele mają poczucie, że cyt. "Dużo jest jeszcze do zrobienia" Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Komentarz: W szkole prowadzone są działania służące zwiększaniu szans edukacyjnych uczniów, co umożliwia wychowankom osiąganie sukcesów edukacyjnych na miarę ich możliwości. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. W opinii partnerów uczestniczących w wywiadzie, w miejscach w których mieszkają uczniowie pojawiają się problemy społeczne, takie jak: patologie, alkoholizm, bezrobocie, upośledzenie umysłowe, zburzenia zachowania, niedostosowanie społeczne rodziców oraz rozbite rodziny. Zdaniem dyrektora i nauczycieli, indywidualizacja procesu nauczania powoduje, że w szkole na ogół nie zdarza się by uczniowie nie osiągali sukcesu edukacyjnego na miarę swoich możliwości. Respondenci stwierdzili, że istnieją jednak zewnętrzne czynniki, które utrudniają niektórym wychowankom osiągnięcie sukcesu adekwatnego do możliwości psychofizycznych. W opinii dyrektora, czynnikami takimi są: dysfunkcyjna rodzina oraz uwarunkowania ekonomiczne, zaś w odczuciu nauczycieli - długa absencja dziecka w szkole. Zebrane podczas badania informacje pozwalają stwierdzić, że w szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów. Dyrektor poinformował, że z uwagi na charakter edukacji uczniów posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego (uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu od lekkiego do znacznego), nauczyciele dostosowują treści, metody i organizację nauczania oraz oczekiwane osiągnięcia wychowanków do zaleceń zawartych w orzeczeniach, w tym prowadzą kształcenie oparte na wielozmysłowym poznawaniu otaczającego świata. W opinii respondenta, zapewnia to każdemu wychowankowi osiągnięcie sukcesu na miarę jego możliwości. Zdaniem dyrektora, wszyscy uczniowie posiadający orzeczenie lub opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, objęci są terapią pedagogiczną. W opinii dyrektora, w związku z ograniczaniem wpływu czynników zakłócających proces edukacji, szkoła: stosuje ocenianie kształtujące, stosuje wzmocnienia pozytywne, realizuje rewalidację indywidualną (w wymiarze 10 godzin na klasę), w tym gimnastykę korekcyjną, zajęcia logopedyczne, zajęcia EEG Biofeedback, realizuje zajęcia z psychologiem, dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym realizuje zajęcia komputerowe, realizuje zajęcia plastyki, techniki, artystyczne, Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 21 / 36 kładzie nacisk na zajęcia sportowe, umożliwia udział w zawodach sportowych, organizuje teatrzyki, jasełka, kiermasze, nawiązała współpracę ze sponsorami. W opinii rodziców, dbając o umożliwianie każdemu uczniowi odniesienia sukcesu w nauce na miarę jego możliwości, szkoła podejmuje: indywidualizację nauczania, wprowadzenie nowych metod usprawniających dzieci - Biofeedback,Tomatisa, chwalenie i nagradzanie dziecka nawet za najmniejsze sukcesy, zapewnianie dzieciom poczucia bezpieczeństwa oraz środowiska wolnego od agresji. Według przedstawicieli partnerów, działania szkoły zwiększające szanse edukacyjne uczniów, to: rozpoznawanie możliwości uczniów, indywidualizacja nauczania, przygotowywanie wychowanków w miarę możliwości do samodzielności w życiu, stwarzanie uczniom warunków do rozwijania predyspozycji (sportowych, artystycznych) poprzez prowadzenie warsztatów ceramicznych, organizowanie plenerów malarskich, umożliwianie udziału w zawodach sportowych, umożliwianie socjalizacji, uczenie pracy, zapewnianie spójność działań nauczycieli i wychowawców internatu, zapewnianie zaangażowanej kadry, zapewnianie wsparcia specjalistów, zapewnianie dobrze wyposażonych obiektów sportowych dających możliwość trenowania, umożliwianie uczniom zamieszkania w internacie, zapewnianie natychmiastowej interwencji w sytuacjach trudnych, podtrzymywanie współpracy z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Efektem tych działań - w opinii przedstawicieli partnerów jest: rozwój uczniów, w przypadku niektórych wychowanków - odizolowanie od dysfunkcyjnego środowiska rodzinnego, zapewnienie uczniom bytu, normalności, wzmacnianie u dzieci poczucia własnej wartości dzięki sukcesom odnoszonym w konkursach wewnętrznych i zewnętrznych oraz zawodach sportowych (w tym tytułom laureatów w zawodach o zasięgu ogólnopolskim), wysoki poziom edukacji plastycznej, podwyższenie sprawności fizycznej dzieci, stosowanie przez dzieci zwrotów grzecznościowych, wspieranie rodziców w zakresie uzyskania świadczeń z pomocy społecznej oraz pozyskania wsparcia na refundację leków, integracja wychowanków ze środowiskiem, podjęcie przez niektórych absolwentów pracy. Wszyscy ankietowani rodzice (4) przyznali, że w szkole podejmuje się starania, by dziecko miało poczucie sukcesu w nauce na miarę jego możliwości. Jako przykłady takiego działania, respondenci wskazali: nagradzanie za sukcesy 2/4 zachęcanie do udziału w konkursach 1/4 Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 22 / 36 dostrzegane nawet niewielkich osiągnięć dziecka 1/4. W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Wszyscy (4) ankietowani rodzice mają poczucie, że ich dziecko w szkole jest traktowane indywidualnie. Uczniowie twierdzą, że nauczyciele pomagają im kiedy maja trudności w nauce, w tym: tłumaczą materiał, pomagają w razie trudności, rozmawiają o trudnościach, umożliwiają poprawę popełnionych błędów oraz chwalą uczniów i dopingują do podejmowania wysiłku. Podczas wszystkich (2) obserwowanych zajęć, nauczyciele przez całą lekcję różnicowali stawiane uczniom zadania (np. polecali pisanie po śladzie) dostosowując je do możliwości percepcyjnych ucznia i indywidualnego tempa pracy. Ponadto nauczyciel sprawdzał uczniom zapisy w zeszytach, wskazywał błędy oraz sposób ich poprawy. W opinii nauczycieli uczestniczących w wywiadzie proces edukacji indywidualizowany jest poprzez: tworzenie indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego dla każdego ucznia oraz modyfikowanie go zgodnie z potrzebami wychowanka, indywidualną pracę z każdym uczniem na wszystkich zajęciach, dostosowanie metod pracy do potrzeb uczniów, stwarzanie uczniom możliwości angażowania się w różne przedsięwzięcia, prowadzenie kół zainteresowań (sportowego, komputerowego, muzycznego, teatralnego, plastycznego, garncarskiego, ceramicznego). Dyrektor poinformował, że w budowaniu i wzmacnianiu wewnętrznej motywacji uczniów do pełnego wykorzystania własnych możliwości, szkoła wykorzystuje narzędzia takie jak: ocenianie kształtujące, stwarzanie wychowankom okazji do odniesienia sukcesu, stosowanie WSO i PSO, w tym informowanie uczniów na początku roku szkolnego o kryteriach ocen i kryteriach ocen zachowania, stosowanie systemu nagród za każdą formę aktywności (w tym wycieczki, nagrody rzeczowe, wyróżnienia na forum społeczności szkolnej), podwyższanie samooceny uczniów poprzez umożliwianie zaprezentowania się w środowisku, prowadzenie w ramach rewalidacji zajęć wyrównujących braki. Respondent wyjaśnił, że w szkole istnieje system nagradzania uczniów za osiągnięcia w różnych dziedzinach, w tym: w ramach poszczególnych przedmiotów, w ramach zajęć fakultatywnych, za działania wychodzące poza zajęcia oferowane w szkole oraz za osiągnięcia sportowe. Dyrektor podkreślił, że w ostatnich latach, kilku uczniów otrzymało stypendium Starosty Lubelskiego za osiągnięcia sportowe (w tym za zdobycie Mistrzostwa Polski PTSS „Sprawni Razem” w siatkówce plażowej). W opinii uczniów, nauczyciele wierzą w ich możliwości, co okazują mówiąc żeby się nie poddawać, dopingując do działania, mówiąc że sobie poradzą oraz żeby spróbować jeszcze raz . Poziom spełniania wymagania: B Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 23 / 36 Obszar: Środowisko Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju Komentarz: Szkołą korzysta z zasobów środowiska, rozpoznaje jego potrzeby i oczekiwania oraz podejmuje działania w celu zaspokojenia zdiagnozowanych potrzeb. Szeroka współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym wzbogaca jej ofertę i przyczynia się do rozwoju uczniów. Wartość tej współpracy docenia społeczność szkolna oraz podmioty współpracujące z Ośrodkiem. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Z przeprowadzonego badania wynika, że szkoła współpracuje z różnymi podmiotami działającymi w środowisku. W opinii dyrektora osoby, instytucje i organizacje tworzące lokalne środowisko szkoły, to: poradnia psychologiczno-pedagogiczna, policja, placówki ochrony zdrowia, fundacje, ośrodek pomocy społecznej, szkoły lub inne placówki edukacyjne, organizacje pozarządowe, inne instytucje samorządowe, przedsiębiorcy, rodzice, kościoły i związki wyznaniowe. Zdaniem dyrektora i nauczycieli, kluczowe podmioty z którymi szkoła współpracuje, to: Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Ponad Podziałami” (organizacja imprez, pozyskiwanie środków na rzecz uczniów oraz poszukiwanie sponsorów) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 7 w Lublinie (kierowanie uczniów na badania, aktualizacja orzeczeń, profilaktyka wychowawcza, udział nauczycieli w konferencjach i szkoleniach organizowanych w poradni, współpraca z pedagogiem szkolnym i nauczycielami prowadzącymi rewalidację) Dom Dziecka nr 3 w Lublinie i Dom Dziecka w Przybysławicach (kontakty z wychowawcami, pedagogami i psychologami; wymiana informacji na temat zachowania wychowanków, zgłaszanie aktualnych potrzeb dziecka, informowanie o postępach w nauce) ośrodki pomocy społecznej (m.in. wnioskowanie o pomoc materialną w sytuacjach losowych, wnioskowanie o objęcie dziecka bezpłatnym dożywianiem, wnioskowanie o refundację leków) Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie (kierowanie rodziców z wnioskiem o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, informowanie rodziców na temat ulg przysługujących z tytułu posiadania orzeczenia o niepełnosprawności, organizacja turnusów rehabilitacyjnych, dofinansowanie imprez i wyjazdów dla podopiecznych z niepełnosprawnością, prowadzenie pogadanek dla rodziców, wspieranie rodziców w sprawach urzędowych) zespoły administracyjne szkół, wydziały oświaty przy urzędach gminy (wnioskowanie o zwrot kosztów dojazdu dziecka do szkoły bądź zorganizowania dojazdu do placówki) Ośrodek Zdrowia w Łuszczowie (organizacja opieki zdrowotnej i stomatologicznej, profilaktyka prozdrowotna) Szpital Neuropsychiatryczny w Lublinie, Odział Szpitalny Dziecięcy i Młodzieżowy, Przychodnia Przyszpitalna (konsultacje z lekarzami w sprawach wychowanków objętych leczeniem psychiatrycznym, umawianie wizyt do lekarzy psychiatrów na wizyty kontrolne, uzupełnienie brakujących leków) Dziecięcy Szpital Kliniczny w Lublinie (umawianie wizyt do lekarzy specjalistów, psychologów) Komisariat Policji w Niemcach - współpraca z dzielnicowym( (monitorowanie bezpieczeństwa w placówce, doraźne interwencje w sytuacji zachowań wychowanków mających znamiona niedostosowania - kradzieże, ucieczki, działania o charakterze prewencyjnym) Warsztaty Terapii Zajęciowej "Między Nami" w Krężnicy Jarej (spotkania warsztatowe: ceramika, wikliniarstwo, decoupage; spotkania integracyjne młodzieży) Parafia w Turce (prowadzenie przez nauczycieli zajęć w czasie ferii). W opinii dyrektora, kluczowym partnerem szkoły są również: Domy Pomocy Społecznej w Matczynie, Świdniku, Kiełczewicach (wymiana informacji na temat Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 24 / 36 wychowanków, regularne kontakty z pracownikami, podejmowanie wspólnych decyzji dotyczących spraw wychowawczych) sądy rodzinne i sądy do spraw nieletnich (zwracanie się z prośbą o wgląd w sytuację rodzinną wychowanka, zwracanie się z prośbą o umieszczenie wychowanka w placówce resocjalizacyjnej, sporządzanie opinii na wniosek sądu) Sąd Rejonowy w Lublinie Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej do Wykonywania Orzeczeń w Sprawach Rodzinnych i Nieletnich (kontakty z kuratorami, sporządzanie opinii na prośbę kuratorów, omawianie sytuacji podopiecznych) asystenci rodzinni (omawianie sytuacji rodzinnej, prawnej, społecznej wspólnych podopiecznych) Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii w Ostrowie Lubelskim (kierowanie wychowanków zagrożonych demoralizacją, współpraca z psychologiem, wymiana doświadczeń w pracy z dzieckiem zagrożonym demoralizacją) Krajowy Ośrodek Psychiatrii Sądowej dla Nieletnich w Garwolinie (kierowanie wychowanków leczonych psychiatrycznie sprawiających problemy wychowawcze na leczenie, kontakt z psychoterapeutami oraz nauczycielami szkoły przyszpitalnej w celu uzyskania informacji na temat efektów leczenia) Pedagodzy i psycholodzy ze szkół masowych (pozyskiwanie informacji na temat nowo przyjętych wychowanków, wymiana doświadczeń w pracy z dzieckiem specjalnej troski) Komenda Miejska Policji w Lublinie Wydział do Spraw Przestępczości Nieletnich (współpraca z funkcjonariuszami w przypadku wejścia w kolizję z prawem wychowanka) Środowiskowy Dom Samopomocy w Bychawie – spotkania warsztatowe (ceramika, wikliniarstwo, decoupage), spotkania integracyjne Szkoła Podstawowa w Sobianowicach, Gimnazjum w Pliszczynie (warsztaty ceramiczne, integracja niepełnosprawnych ze środowiskiem w tym zawody sportowe ze szkołą podstawową, spotkania integracyjne na imprezach organizowanych przez szkoły, wymiana doświadczeń w zakresie pracy w szkole masowej z uczniem z upośledzeniem, organizowaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej, organizacja konkursów) Szkoła Podstawowa nr 22 w Lublinie (spotkania integracyjne, sponsoring) Ochotnicza Straż Pożarna w Bystrzycy (udostępnianie sali gimnastycznej, wspólne rozgrywki w siatkówkę, pokazy na imprezach, festynach) Izba Pielęgniarek i Położnych w Lublinie (kiermasze, pokazy wytworów wychowanków, uczestnictwo w festynach) Cukiernia „Elka” w Leonowie(sponsoring). Zdaniem nauczycieli, ważnym partnerem szkoły jest ponadto: Polskie Towarzystwo Społeczno - Sportowe „Sprawni razem” (organizacja zawodów sportowych, wyjazdy na zawody). Udostępniona dokumentacja potwierdza współpracę szkoły ze wskazanymi przez dyrektora i nauczycieli podmiotami środowiska lokalnego. Ankietowani nauczyciele twierdzą, że w bieżącym lub w poprzednim roku szkolnym współpracowali m.in. z: rodzicami (7/7) szkołami lub innymi placówkami edukacyjnymi (5/7) poradnią psychologiczno-pedagogiczną (5/7) przedsiębiorcami (4/7) placówkami ochrony zdrowia (3/7) ośrodkiem pomocy społecznej (3/7) biblioteką (3/7) organizacjami pozarządowymi (2/7) centrum pomocy rodzinie (2/7) fundacjami (2/7) lokalnym samorządem (2/7). Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 25 / 36 W ocenie wszystkich ankietowanych nauczycieli (7) oraz przedstawicieli partnerów uczestniczących w wywiadzie, współpraca szkoły z zewnętrznymi podmiotami jest satysfakcjonująca i wystarczająca w stosunku do istniejących potrzeb. Szkoła identyfikuje potrzeby środowiska lokalnego oraz prowadzi działania, które mają na celu ich zaspokojenie. Dyrektor stwierdził, że Ośrodek pozyskuje informacje na temat potrzeb i możliwości środowiska poprzez rozmowy mające miejsce podczas imprez w których uczestniczą podmioty społeczności lokalnej. Zdaniem dyrektora oraz nauczycieli, Ośrodek rozpoznał i zaspokaja takie najważniejsze potrzeby lokalnego środowiska, jak: edukacja dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, przedstawianie Ośrodka (w tym, podczas wyjazdów do domów rodzinnych potencjalnych wychowanków) jako efektywniejszego środowiska rozwoju dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – niepełnosprawnego intelektualnie, upowszechnianie za pośrednictwem folderów, strony internetowej Ośrodka oraz serwisu społecznościowego facebook informacji o ofercie edukacyjnej placówki, o specyfice funkcjonowania dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w celu wyszukiwania osób/rodzin do których kierowana jest oferta, wspieranie rodziców w wychowaniu dziecka niepełnosprawnego, w tym w realizowanie zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, udostępnianie bazy lokalowej Ośrodka, w tym: sali gimnastycznej (Ochotniczej Straży Pożarnej w Bystrzycy i miejscowej młodzieży) oraz pracowni garncarskiej (prowadzenie warsztatów ceramiki dla uczniów z lokalnych szkół), edukacja rad pedagogicznych ze szkół masowych w zakresie organizacji rewalidacji dzieci niepełnosprawnych uczących się w tych szkołach (doradztwo oraz zapraszanie nauczycieli do Ośrodka w celu zapoznania z warsztatem pracy), organizowanie imprez, festynów z udziałem społeczności lokalnej (np. Edukacja XXI w., festyn w ramach „Dni otwartych”)w celu umożliwiania integracji ze środowiskiem. W dokumentacji szkolnej znajdują się zapisy świadczące o podejmowaniu działań uwzględniających potrzeby środowiska lokalnego, w tym udostępnianie społeczności lokalnej pracowni garncarskiej i obiektów sportowych oraz organizowanie imprez z udziałem społeczności (np. festynu rodzinnego "Pożegnanie lata – powitanie jesieni"). W opinii przedstawicieli partnerów uczestniczących w wywiadzie, działaniami szkoły podjętymi w odpowiedzi na potrzeby środowiska lokalnego są: wspieranie nauczycieli szkół masowych poprzez wymianę doświadczeń w zakresie opieki i wychowania uczniów niepełnosprawnych organizowanie imprez z udziałem społeczności lokalnej (np. pikniku) organizowanie wystaw i kiermaszów wytworów uczniów prowadzenie zajęć warsztatowych z ceramiki dla uczniów szkoły masowej wystawienie jasełek w kościele sprawowanie całodobowej opieki nad jednym z wychowanków z powodu niewydolności rodziny realizowanie zajęć wczesnego wspomagania rozwoju umożliwianie uczniom szkół masowych działalności wolontariackiej na terenie Ośrodka. Dyrektor podał, że w tym lub poprzednim roku szkolnym z zasobów szkoły na zasadach non-profit korzystały podmioty taki, jak: instytucje samorządowe, szkoły lub inne placówki edukacyjne, rodzice, kościoły i związki wyznaniowe oraz OSP. Z informacji pozyskanych podczas badania wynika, że szkoła korzysta z zasobów środowiska w procesie nauczania. W opinii dyrektora szkoła korzysta z: bezpłatnych kursów i szkoleń rady pedagogicznej, prowadzonych przez Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Lublinie wsparcia specjalistów z ośrodków i szpitali w zakresie pracy z uczniem z problemami psychicznymi pogadanek dla rodziców prowadzonych przez pracowników Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie wsparcia poradni psychologiczno-pedagogicznych Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 26 / 36 zajęć artystycznych i sportowych organizowanych przez Gimnazjum w Pliszczynie oraz Szkołę Podstawową w Sobianowicach wsparcia Stowarzyszenia "Ponad podziałami" w zakresie fundowanych dla wychowanków nagród wsparcia organu prowadzącego i sponsorów w zakresie finansowania zakupu pomocy dydaktycznych i sprzętu. Ankietowani nauczyciele i dyrektor zadeklarowali, że w dwóch ostatnich latach, szkoła we współpracy z podmiotami środowiska lokalnego prowadziła takie działania dydaktyczne, wychowawcze lub organizacyjne jak: zakup sprzętu dla szkoły, imprezy środowiskowe, organizacja wyjazdów i wycieczek szkolnych, projekty edukacyjne, pomoc socjalna dla uczniów. Nauczyciele dodali jeszcze: organizację zajęć pozalekcyjnych, organizację zajęć profilaktycznych oraz prowadzenie lub współprowadzenie lekcji. Zdaniem uczestniczących w badaniu respondentów, współpraca szkoły z podmiotami działającymi w środowisku wpływa na rozwój uczniów. W opinii wychowanków uczestniczących w wywiadzie, szkoła organizuje zajęcia, które dają im szanse na spotkanie z ludźmi lub organizacjami spoza szkoły, i są dla nich interesujące, w tym: Ogólnopolski Konkurs Komputerowy Wielozmysłowego Poznawania Świata „Dzień otwarty” z udziałem gości z Łęcznej i Sobianowic piknik z młodszymi dziećmi. W opinii respondentów spotkania te umożliwiają nawiązanie kontaktów i stwarzają okazję uczenia się np. cyt. " jak mamy się zachowywać, jak z nimi rozmawiać". Dyrektor i nauczyciele podali, że najważniejsze korzyści, jakie odnoszą uczniowie dzięki współpracy szkoły z organizacjami i instytucjami działającymi w lokalnym środowisku, to: budowanie poczucia wiary we własne możliwości oraz wzrastająca samoocena uczniów nabywanie umiejętności niezbędnych w samodzielnym życiu (np. korzystania z instytucji użyteczności publicznej) budowanie motywacji do podejmowania nowych wyzwań kształtowanie postaw społecznych kształtowanie pożądanych cech charakteru (obowiązkowość, punktualność, rzetelność, odpowiedzialność) doskonalenie umiejętności komunikacyjnych integracja ze środowiskiem efektywniejszy proces edukacyjny pozyskanie środków finansowych i pomocy rzeczowej (np. art. papierniczych, przyborów szkolnych, odzieży, obuwia, słodyczy, zabawek i środków czystości) pozyskanie nagród. Poziom spełniania wymagania: B Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 27 / 36 Wymaganie: Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów Komentarz: Szkoła współpracuje z absolwentami i wykorzystuje informacje o ich losach do doskonalenia pracy dydaktycznej i wychowawczej. Podejmuje starania by przygotować wychowanków w miarę możliwości rozwojowych do samodzielności w życiu, dalszej edukacji i funkcjonowania na rynku pracy. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Z informacji uzyskanych od dyrektora, nauczycieli oraz uczniów wynika, że szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów w procesie nauczania i wychowania. Wszyscy (7) ankietowani nauczyciele twierdzą, że przynajmniej od czasu do czasu wykorzystują informacje o losach absolwentów do doskonalenia procesu nauczania lub wychowania. Zdaniem dyrektora i nauczycieli, pozyskane poprzez kontakt z absolwentami i pedagogami szkół, do których trafiają absolwenci informacje, wpłynęły na zwiększenie nacisku na zajęcia praktyczne, które mogą pomóc wychowankom w wyborze przyszłego zawodu. Nauczyciele dodali, że informacje o losach absolwentów wykorzystują pokazując uczniom sylwetki absolwentów jako przykład radzenia sobie w życiu (np. wskazują zawody, które dały zatrudnienie absolwentom). Uczniowie podczas wywiadu stwierdzili, że nauczyciele opowiadają im o losach absolwentów oraz ich aktywności zawodowej. Zdaniem dyrektora, nauczycieli oraz wychowanków, szkoła współpracuje z absolwentami. Przykładem tej współpracy, w opinii dyrektora i nauczycieli jest: kontynuowanie przez absolwentów Szkoły Podstawowej nauki w Gimnazjum funkcjonującym w SOSW w Bystrzycy, organizowanie w każdą środę, otwartych dla absolwentów rozgrywek sportowych - meczy piłki siatkówkowej lub piłki nożnej, podtrzymywanie przez wychowawców i aktualnych wychowanków kontaktu z absolwentami, zapraszanie absolwentów na imprezy okolicznościowe. Uczniowie podczas wywiadu powiedzieli, że absolwenci kontaktują się ze szkołą osobiście, telefonicznie, za pomocą portali społecznościowych oraz podkreślili, że uczestniczą w środowych meczach piłki siatkowej. Szkoła przygotowuje do dalszej edukacji oraz funkcjonowania na rynku pracy. Należy nadmienić, że wszyscy absolwenci Szkoły Podstawowej Specjalnej funkcjonującej w SOSW w Bystrzycy są przyjmowani do Gimnazjum w SOSW w Bystrzycy. W ocenie rodziców uczestniczących w wywiadzie, szkoła dobrze przygotowuje uczniów do funkcjonowania w dalszym życiu, w tym również zawodowym. Zdaniem respondentów, od kiedy dziecko uczęszcza do Szkoły Podstawowej Specjalnej w Bystrzycy, obserwują postęp umiejętności takich jak komunikowanie się z otoczeniem, pisanie, radzenie sobie w codziennych sytuacjach. W opinii dyrektora i nauczycieli szkoła w celu przygotowania uczniów do funkcjonowania na rynku pracy podejmuje następujące działania, np.: umożliwia wychowankom udział w pracach społecznie użytecznych w celu wdrożenia do pracy którą mogą w przyszłości podjąć, usamodzielnia wychowanków ucząc codziennych czynności, samodzielności, samoobsługi, organizuje wycieczki będące okazją do zapoznania się z instytucjami funkcjonującymi w środowisku lokalnym oraz kształtujące kompetencje społecznych, zawodowe i przygotowujące do sprostania codziennym czynnościom (np. wypełnienia dokumentów, gospodarowania funduszami), umożliwia wdrożenie do korzystania z TI i sprzętu multimedialnego podczas zająć lekcyjnych i pozalekcyjnych, w tym realizacji programu "Wspomaganie rozwoju umysłowego ucznia z wykorzystaniem technologii komputerowej", doskonali umiejętność porozumiewania się w języku ojczystym organizując zajęcia logopedyczne, częściej wykorzystuje metody aktywizujące w pracy z uczniami w celu kształcenia umiejętności kluczowych (np. pracy w grupie), wdraża do uczenia się poprzez kształtowanie umiejętności organizowania własnego procesu uczenia się, zarządzania własnym czasem oraz kształtowanie wytrwałości w uczeniu się, Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 28 / 36 kształtuje świadomość i ekspresję kulturalną (w tym realizuje program arteterapii za pomocą technik ceramicznych). Partnerzy lokalni Ośrodka są przekonani, że oferta szkoły jest dostosowana do potrzeb obecnego rynku pracy. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji Komentarz: Szkoła skutecznie promuje swoje działania w środowisku lokalnym. Rodzice i przedstawiciele partnerów postrzegają placówkę jako dbającą o jakość kształcenia oraz dobre relacje ze środowiskiem lokalnym. Szkoła promuje wartość uczenia się przez całe życie. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające wysoki poziom spełnienia wymagania. Z opinii dyrektora i analizy dokumentów wynika, że szkoła prowadzi działania informacyjne dotyczące oferty edukacyjnej, działań szkoły oraz jej osiągnięć poprzez: informatory, ulotki, foldery, własną stronę internetową, tablice ogłoszeń, gazetkę szkolną, cykliczne prezentowanie się w lokalnych mediach. Dyrektor podał, że szkoła nie więcej niż miesiąc wstecz, upowszechniła za pośrednictwem Facebooka informację o zorganizowanym w Ośrodku festynie integracyjnym – „Dni otwarte SOSW w Bystrzycy” oraz imprezie plenerowej zorganizowanej w ramach V Ogólnopolskiego Konkursu Komputerowego Wielozmysłowego Poznawania Świata "Edukacja XXI wieku". Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska znają osiągnięcia szkoły i jej uczniów. Ankietowani rodzice zadeklarowali, że szkoła informowała ich o najważniejszych osiągnięciach swoich uczniów i nauczycieli, w tym o: sukcesach uczniów w konkursach (4/4) zrealizowaniu przez szkołę projektu lub udziale w akcji społecznej (4/4) otrzymaniu przez szkołę dotacji/grantu (2/4) sukcesach uczniów w zawodach/imprezach sportowych (1/4) udziale przedstawicieli szkoły w ważnych wydarzeniach i uroczystościach (1/4). Również uczestniczący w wywiadzie przedstawiciele partnerów podali, że szkoła informowała ich o osiągnięciach swoich uczniów i nauczycieli, w tym o: sukcesach uczniów w konkursach, plenerach malarskich, sukcesach uczniów w zawodach/imprezach sportowych, nagrodach i wyróżnieniach przyznawanych nauczycielom i innym pracownikom szkoły. Większość ankietowanych rodziców (3/4) oraz przedstawiciele partnerów ocenili uzyskiwane informacje na temat osiągnięć uczniów i szkoły jako wystarczające. Jeden badany rodzic podał, że „trudno powiedzieć" czy informacje te, są wystarczające. Szkoła uzasadnia prowadzone przez nią działania pod względem ich celowości i skuteczności. Wszyscy ankietowani nauczyciele twierdzą, że uzasadniają rodzicom cel edukacyjny i wychowawczy działań, które realizują; cele jakie chce realizować szkoła oraz mówią jakie działania szkoły sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną i wychowawczą. Większość ankietowanych rodziców podała, że jest informowana o celach edukacyjnych działań, które realizują nauczyciele; działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość wychowawczą oraz celach, które chce realizować szkoła. Nie więcej niż połowa respondentów jest poinformowana o celach Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 29 / 36 wychowawczych działań, które realizują nauczyciele, oraz działaniach szkoły, które sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną. Należy nadmienić, że z uwagi na absencję przedstawiciela samorządu podczas wywiadu z przedstawicielami partnerów, nie pozyskano informacji na temat tego czy szkoła uzasadnia samorządowi prowadzone przez siebie działania. Szkoła prowadzi działania w lokalnej społeczności promujące wartość uczenia się przez całe życie. Z wywiadów udzielonych przez dyrektora oraz przedstawicieli partnerów wynika, że szkoła w dwóch ostatnich latach prowadziła następujące działania edukacyjne dla dorosłych: pogadanki i prelekcje dla rodziców prowadzone przez psychologa i pedagoga, pogadanki dla rodziców prowadzone przez przedstawiciela Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie(dotyczące środków i form pomocy z tytułu posiadania przez dziecko orzeczenia o niepełnosprawności), psychoedukację prowadzoną przez pedagoga podczas wizyt w domach rodzinnych wychowanków, popularyzowanie (poprzez stronę internetową, Facebook oraz imprezy integracyjne) informacji o Ośrodku, specyfice funkcjonowania wychowanków, ich potrzebach i możliwościach, prowadzenie zajęć otwartych oraz udzielanie porad dla nauczycieli z okolicznych szkół masowych w zakresie organizowania opieki i edukacji dzieci z orzeczeniem o upośledzeniu Ankietowani rodzice zadeklarowali, że szkoła prowadziła dla rodziców lub innych dorosłych: działania informacyjne (3/4), akcje społeczne (2/4), szkolenia, kursy, warsztaty (1/4) oraz spotkania z ciekawymi ludźmi (1/4). Rodzice i przedstawiciele lokalnego środowiska postrzegają szkołę jako dbającą o jakość kształcenia i relacje z lokalnym środowiskiem. Wszyscy ankietowani rodzice (4) oraz uczestniczący w wywiadach rodzice i przedstawiciele partnerów powiedzieli, że szkoła dba o jakość kształcenia. W opinii respondentów świadczą o tym następujące fakty: nauczyciele aktualizują swoje umiejętności i kwalifikacje, przygotowywane są materiały wykorzystywane podczas zajęć np. karty pracy, indywidualizuje się pracę z uczniem (np. dostosowując czas na wykonania zadania do potrzeb dziecka), wprowadzono nowe metod usprawniające dzieci - Biofeedback, Tomatisa, dba się o bazę dydaktyczną, realizowane są projekty unijne, realizowane są turnusy rehabilitacyjne (we współpracy z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie), realizowane są wyjazdy zagraniczne (w ramach projektów), zabiega się o współpracę ze środowiskiem ucznia, dostrzegalne są postępy uczniów. Zdaniem wszystkich ankietowanych rodziców (4) oraz partnerów lokalnych, nauczycielom i innym pracownikom szkoły zależy na współpracy z lokalnym środowiskiem. Poziom spełniania wymagania: B Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 30 / 36 Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły Komentarz: Szkoła pozyskuje od rodziców informacje dotyczące własnego funkcjonowania i procesu nauczania oraz stara się je wykorzystać. Informuje rodziców o rozwoju ich dzieci oraz wspiera w wychowaniu. Rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę, zwłaszcza uroczystościach i imprezach. Nie wszyscy rodzice uczestniczą w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły, częściej decydują w sprawach własnego dziecka. Poniżej przedstawione zostaną argumenty uzasadniające średni poziom spełnienia wymagania. W wyniku przeprowadzonego badania ustalono, że rodzice dzielą się opiniami na temat pracy szkoły oraz procesu nauczania. Zdaniem wszystkich ankietowanych rodziców (4), nauczyciele poświęcają rodzicom odpowiednią ilość czasu oraz stwarzają im możliwości do dzielenia się opiniami i oczekiwaniami dotyczącymi funkcjonowania i pracy szkoły. Dyrektor uważa, że rodzice mają możliwość wyrażania swoich opinii na temat prowadzonych zajęć, spotkań, wolontariatu, wyjazdów wychowanków. Z informacji pozyskanych od rodziców, dyrektora i nauczycieli wynika, że rodzice najczęściej dzielą się z pracownikami szkoły swoimi opiniami na temat pracy szkoły i sposobu nauczania podczas: zebrań z rodzicami, uroczystości i imprez szkolnych lub klasowych, indywidualnych rozmów poza wyznaczonymi godzinami spotkań dla rodziców. Zdaniem dyrektora i nauczycieli rodzice mogą wyrażać opinie również podczas: ankietowania i indywidualnych rozmów w ramach wyznaczonych godzin spotkań dla rodziców. Opinie pozyskane od rodziców mają wpływ na działania szkoły. Dyrektor oraz wszyscy ankietowani rodzice (4) i nauczyciele (7) twierdzą, że opinie rodziców brane są pod uwagę przy planowaniu działań szkoły. Jako przykład takich działań, respondenci wskazali udział dzieci w zajęciach dodatkowych oraz sposób pracy z uczniem z problemami zdrowotnymi. Dyrektor i nauczyciele podali ponadto: organizowanie turnusów rehabilitacyjnych, sposób pracy podczas zajęć rewalidacyjnych oraz ilość godzin tych zajęć dla konkretnego dziecka, organizowanie imprez klasowych/szkolnych w które włączają się rodzice, organizowanie odjazdów i przyjazdów dzieci do szkoły, organizowanie wyjazdów i wycieczek. Szkoła wspiera rodziców w wychowaniu dzieci. Rodzice uczestniczący w wywiadzie ocenili, że wsparcie udzielane przez szkołę jest wystarczające. Z ankiet przeprowadzonych wśród rodziców wynika, że szkoła wspiera ich w wychowaniu dzieci, poprzez: umożliwianie korzystania z pomocy pedagoga lub psychologa szkolnego, umożliwianie korzystania z pomocy poradni psychologiczno-pedagogicznej, opiekę socjalną, doradztwo w ramach indywidualnych lub grupowych spotkań z nauczycielem, udzielanie rad i wsparcia przez nauczycieli w sytuacjach problemowych. Uczestniczący w wywiadzie rodzice, dodali jeszcze: prelekcję zapoznającą z możliwościami i drogą uzyskania wsparcia przeprowadzoną przez pracownika PCPR, Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 31 / 36 organizowanie turnusów rehabilitacyjnych, pogadanki dotyczące postępowania dziećmi, prowadzone przez pedagoga odwiedzającego dom rodzinny wychowanka. Dyrektor i ankietowani nauczyciele zadeklarowali, że wspierają rodziców w wychowaniu dzieci: utrzymując stały kontakt z rodzicami, poznając sytuację życiową wychowanków i ich rodzin, prowadząc indywidualne lub grupowe spotkania z rodzicami, służąc radą i wsparciem w sytuacjach problemowych, doradzając gdzie rodzice mogą szukać wsparcia, umożliwiając korzystanie z pomocy pedagoga lub psychologa, umożliwiając korzystanie z warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze, kierując do poradni psychologiczno-pedagogicznej, umożliwiając uczniom korzystanie ze świetlicy, prowadząc profilaktykę zachowań ryzykownych, prowadząc zajęcia wychowawcze dla dzieci. W opinii dyrektora, kluczowe działania to: kierowanie dzieci na koniec etapu edukacyjnego do poradni, realizacja warsztatów psychologicznych dla rodziców, prowadzenie świetlicy, umożliwianie korzystania z pomocy pedagoga i psychologa, realizacja profilaktyki zachowań ryzykownych, realizacja w ramach zajęć wychowawczych programów profilaktyki uzależnień i zdrowego stylu życia. Rodzice są informowani o rozwoju ich dzieci. Według wszystkich ankietowanych rodziców (4) oraz wszystkich ankietowanych nauczycieli (7), rodzice są w wystarczającym stopniu informowani przez szkołę zarówno o sukcesach jak trudnościach dziecka w szkole. Należy podkreślić, że w ocenie rodziców informacje, które otrzymują od nauczycieli i innych pracowników szkoły na temat ich dzieci, są pomocne w wychowaniu. Rodzice uczestniczą w działaniach organizowanych przez szkołę. Rodzice zadeklarowali, że uczestniczyli w organizowanych przez szkołę imprezach (np. festyn w ramach „Dni otwartych”, zabawa choinkowa, wybory „Miss i Mistera Ośrodka”, wigilia, „Dzień wiosny”, „Dzień jesieni”, imprezy integracyjne) oraz jako opiekunowie w wycieczkach. Zdaniem nauczycieli uczestniczących w wywiadzie, rodzice uczestniczyli także w: pogadance przeprowadzonej przez psychologa pt. „Rodzice dziecko nauczyciel - w jaki sposób współpracować” , w prelekcji przeprowadzonej przez pracownika PCPR nt. uprawnień osób niepełnoprawnych oraz w spotkaniach informacyjnych. Nie wszyscy rodzice biorą udział w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły. Większość ankietowanych rodziców (3/4) twierdzi, że w tym lub poprzednim roku szkolnym nie współuczestniczyło w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły. Jeden respondent jest zdania, że podejmował takie decyzje. Dyrektor podczas badania podkreślił, że kontakty z częścią rodziców są utrudnione, co zdaniem respondenta wynika m.in. z uwarunkowań społecznych i zdrowotnych. Ponadto rozmówca dodał, że kontakty części rodziców ze szkołą, zawsze inicjowane są przez dyrektora i nauczycieli. Należy też zauważyć, że 2/9 uczniów Szkoły Podstawowej Specjalnej w Bystrzycy wychowuje się w domu dziecka. W opinii wszystkich (7) ankietowanych nauczycieli, rodzice "raczej" uczestniczą w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły. Jako przykłady współuczestnictwa rodziców w decydowaniu o życiu szkoły dyrektor i nauczyciele wskazali: opiniowanie projektu organizacji pracy szkoły, w tym tygodniowego rozkładu zajęć lekcyjnych, opiniowanie wstępnego przydziału czynności, wybór dnia zajęć w ramach wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, opiniowanie oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciela stażysty, kontraktowego i mianowanego w trybie określonym w Karcie Nauczyciela, rozdysponowanie środków rady rodziców, wybór zajęć dodatkowych, wybór metod pracy z dzieckiem, organizację turnusów rehabilitacyjnych decydowanie o wyjazdach dzieci na turnusy rehabilitacyjne, Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 32 / 36 współdecydowanie o rodzaju zajęć wspierających dziecko w rozwoju prowadzonych przez szkołę, możliwość uczestnictwa w tworzeniu i modyfikowaniu indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego dla dziecka, decydowanie o tym dokąd odbędzie się wycieczka, współdecydowanie o charakterze i przebiegu uroczystości i imprez szkolnych i klasowych. Zdaniem dyrektora, największy wpływ rodzice mieli na: organizację turnusów rehabilitacyjnych, wyjazdy dzieci na turnusy rehabilitacyjne, decydowanie o tym dokąd odbędzie się wycieczka oraz charakter i przebieg imprez klasowych. Z analizy dokumentacji wynika, że rodzice w Ośrodku wpływają na organizowane w szkole uroczystości oraz opiniują: arkusz organizacji pracy szkoły i sposób realizacji przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie. Rodzice, jako przykłady decyzji dotyczących życia szkoły, w których podejmowaniu brali udział, wskazali: organizację imprez szkolnych i klasowych, wybór zajęć dodatkowych w których uczestniczy dziecko, wybór metody pracy z dzieckiem, wyjazdy dziecka na wycieczkę. Należy zauważyć, że część wskazanych przez rodziców przykładów dotyczy decydowania w sprawach własnego dziecka, a nie podejmowania decyzji dotyczących życia szkoły. Poziom spełniania wymagania: C Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 33 / 36 Wnioski z ewaluacji: 1. Istniejąca w szkole koncepcja pracy jest znana i akceptowana przez nauczycieli, rodziców i uczniów. Podlega ona stosownie do potrzeb analizie i modyfikacji. 2. Procesy zachodzące w szkole mają charakter zorganizowany, przemyślany i służą realizacji przyjętej w szkole koncepcji. 3. Szkoła posiada ofertę edukacyjną, która wspiera rozwój uczniów o specjalnych potrzebach oraz prowadzi działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji, które pozwalają uczniom na osiągnięcie sukcesu na miarę ich możliwości oraz poprawę funkcjonowania w życiu społecznym. Stosowane innowacje pedagogiczne przyczyniają się do podniesienia jakości pracy w szkole. 4. Nauczyciele współpracują w zespołach, wzajemnie wspierają się w rozwiązywaniu trudności wychowawczych i dydaktycznych. 5. Spójność działań wychowawczych podejmowanych w szkole wpływa korzystnie na kształtowanie postaw uczniów, efektywność działań wychowawczych, atmosferę w szkole, jakość relacji interpersonalnych oraz szeroką współpracę z wieloma instytucjami środowiska lokalnego. 6. Prowadzona w szkole diagnoza potrzeb, możliwości oraz potencjału rozwojowego ucznia umożliwia dostosowanie działań służących zwiększaniu szans edukacyjnych (w tym metod pracy i organizacji kształcenia) do rozpoznanych potrzeb wychowanka a przez to, efektywniejsze przygotowanie uczniów do samodzielnego funkcjonowania. 7. Szkoła umiejętnie rozbudza zainteresowania uczniów, zapewnia warunki do ich rozwijania, co sprzyja odnoszeniu przez uczniów sukcesów na miarę ich możliwości. 8. Szeroka współpraca szkoły z podmiotami działającymi w środowisku lokalnym wpływa pozytywnie na rozwój uczniów, minimalizowanie skutków zaburzeń psychofizycznych wychowanków, rozwój zainteresowań uczniów oraz promocję szkoły. 9. Szkoła skutecznie wspiera rodziców w wychowaniu, jednak nie wszyscy rodzice uczestniczą w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły. 10. Nauczyciele budują u swoich wychowanków wiarę we własne możliwości i wspierają ich w rozwoju. Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy 34 / 36 Wymaganie Obszar: Procesy Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Kształtuje się postawy uczniów Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Obszar: Środowisko Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów Promowana jest wartość edukacji Rodzice są partnerami szkoły Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy Poziom spełniania wymagania B A B B B B B B B C 35 / 36 Raport sporządzili: Ewa Romaniuk Elżbieta Denejko Kurator Oświaty: ................................................ Raport z ewaluacji: Szkoła Podstawowa Specjalna w Bystrzycy Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) 36 / 36
