Stanowisko Klubu Przyrodników i Fundacji WWF Polska

Stanowisko Klubu Przyrodników i Fundacji WWF Polska

ĝZLHERG]LQ:DUV]DZD26.02.2013
Stanowisko
.OXEX3U]\URGQLNyZLF undacji W W F Polska
w sprawie
Projektu nowelizacji ustawy Prawo wodne, ustawy o ochronie przyrody,
ustawy o udRVWĊSQLDQLXLQIRUPDFMLRĞURGRZLVNXLMHJRRFKURQLHXG]LDOH
VSRáHF]HĔVWZDZRFKURQLHĞURGRZLVNDRUD]RRFHQDFKRGG]LDá\ZDQLDQD
ĞURGRZLVNRSURMHNW-12-18)
8ZDJLRJyOQH
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo wodne, ustawy o ochronie przyrody, ustawy o
XGRVWĊSQLDQLX LQIRUPDFML R ĞURGRZLVNX L MHJR RFKURQLH XG]LDOH VSRáHF]HĔVWZD Z RFKURQLH
ĞURGRZLVND RUD] R RFHQDFK RGG]LDá\ZDQLD QD ĞURGRZLVNR z dnia 18 grudnia 2012 r., (dalej
jako projekt 2012-12-18) QDOHĪ\ SRVWU]HJDü MDNR UHDNFMĊ 0LQLVWHUVWZD ĝURGRZLVNa na
XFK\ELHQLD Z WUDQVSR]\FML L LPSOHPHQWDFML Z 3ROVFH ZVSyOQRWRZHJR SUDZRGDZVWZD
]ZLą]DQHJREH]SRĞUHGQLROXE SRĞUHGQLR ]JRVSRGDURwaniem wodami ± ]ZáDV]F]D5DPRZHM
Dyrektywy Wodnej, Dyrektywy Azotanowej, Dyrektywy EIADWDNĪHG\UHNW\Z6LHGOLVNRZHM
i Ptasiej.
Przedmiotowy projekt zawiera PLĊG]\ LQQ\PL SURSR]\FMĊ ÄUR]ZLą]DQLD SUREOHPX´
GHVWUXNW\ZQ\FK GOD ĞURGRZLVND SUDF XWU]\PDQLRZ\FK, prowadzonych na wodach
ĞUyGOąGRZ\FK w Polsce, a nie poprzedzanych odpowiednimi ocenami. 3UREOHPWHQE\áRGODW
sygnalizowany przez polskie SU]\URGQLF]H RUJDQL]DFMH SR]DU]ąGRZH (w tym Klub
3U]\URGQLNyZLWWF), w NWyU\FKRSLQLLSUDFHXWU]\PDQLRZH]HZ]JOĊGXQDVNDOĊ (ilustracja
1 i 2) VSRVyE LFK SURZDG]HQLD L VNXWNL SU]\URGQLF]H VWDQRZLą V\VWHPRZH QDUXV]HQLH
G\UHNW\Z GRW\F]ąF\FK RFHQ RGG]LDá\ZDQLD QD ĞURGRZLVNR, wysoce prawdopodobne
systemowe naruszenie Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz VWDQRZLą]DJURĪHQLHGODUHDOL]DFML
w PolsFH FHOyZ G\UHNW\Z Siedliskowej i Ptasiej. 1LQLHMV]D DQDOL]D RGQRVL VLĊ GR
zaproponowanych w projekcie ustaZ\ UR]ZLą]DĔ Z W\P ]DNUHVLH QLH REHMPXMH QDWRPLDVW
SR]RVWDá\FKSURSR]\FMLOHJLVODF\MQ\FKQSGRW\F]ąF\FKWUDQVSR]\FML'\UHNW\Z\$]RWDQRZHM
Jednak, projekt 2012-12-18, pomimo pewnych pozytywnych zmian - NWyUHMHGQDNPRJą, jak
SRNDĪHP\ QLĪHM RND]Dü VLĊ Sowierzchowne - EĊG]LH VNXWNRZDá SRJáĊELHQLHP SUREOHPX
]DPLDVW JR UR]ZLą]Dü Projekt 2012-12-18 w swoim obecnym brzmieniu RVáDEL D QLH
1
Z]PRFQL NRQWUROĊ DVSHNWyZ ĞURGowiskowych
LQVW\WXFMRQDOQąMDNLVSRáHF]Qą
prac
utrzymaniowych,
]DUyZQR
Zaprezentowane w projekcie 2012-12-18 SRGHMĞFLHGRNZHVWLLXWU]\PDQLDZyGĞUyGOąGRZ\FK,
FKRü QD SR]LRPLH RJyOQ\P GHNODUXMH ĪH XWU]\P\ZDQLH ZyG QLH SRZLQQR XQLHPRĪOLZLDü
RVLąJDQLD FHOyZ ĞURGRZLVNRZ\FK Z SUDNW\F]Q\FK V]F]HJyáDFK EĊG]LH QDGDO QLHVSyMQH ]
zasadami nowoczesnego gospodarowania wodami. Projekt nadal utrzymuje obecne w Prawie
wRGQ\P UR]ZLą]DQLD SROHJDMąFH QD W\P ĪH ÄXWU]\P\ZDQLH ZyG MHVW RERZLą]NLHP ich
ZáDĞFLFLHOD´ D SROHJD P LQ QD Ä]DSHZQLDQLX VZRERGQHJR SU]HSá\ZX ZyG L ORGyZ´ QLH
GRVWU]HJDMąF LVWQLHQLD V\WXDFML Z NWyUHM ]DUyZQR FHORP ĞURGRZLVNRZ\P GOD ZyG MDN L
]DU]ąG]DQLX U\]\NLHP SRZRG]LRZ\P EDUG]LHM SU]\VáXĪ\áDE\ VLĊ DNFHSWDFMD VSRZROQLRQHJR
RGSá\ZX ZyG Z W\P SRZVWDZDQLH ]DVWRLVN UR]OHZLVN L ]DEDJQLHĔ : projekcie w\UDĨQLH
GDMHVLĊGRVWU]HFGRPLQDFMĊdawnego SRJOąGX XNV]WDáWRZDQHJRZODWDFKXELHJáHJRZLHNX,
D Z\UDĪRQHJR WDNĪH Z REHFQ\P 3UDZLH :RGQ\P), LĪ ZRG\ QDOHĪ\ MDN QDMV]\EFLHM
RGSURZDG]Dü ]H ZV]\VWNLFK ]OHZQL WDNĪH ] PDá\FK ]OHZQL Z NUDMREUD]LH UROQLF]\FK
3RGHMĞFLH WDNLH VWRL Z VSU]HF]QRĞci z ]DVDGDPL ]DU]ąG]DQLD U\]\NLHP SRZRG]LRZ\P
Z\UDĪRQ\PL Z ]DSLVDFK '\UHNW\Z\ 3RZRG]LRZHM JG]LH Z\UDĨQLH SRGNUHĞOD VLĊ
NRQLHF]QRĞü VSRZDOQLDQLD VSá\ZX ZyG L ]DWU]\P\ZDQLD ZyG Z ]OHZQLDFK Z NUDMREUD]LH
rolniczym, aby áDJRG]LüNXPXORZDQLHVLĊVSá\ZyZZwLĊNV]\FKU]HNDFK.
Projekt 2012-12-18 ZF]ĊĞFLGRW\F]ąFHMXWU]\PDQLDZyGĞUyGOąGRZ\FK pomija WDNĪHLVWRWQH
FHOHRSHUDF\MQHMDNLHPRJá\E\LSRZLQQy E\üRVLąJQLĊWHSU]H]ZáDĞFLZH utrzymywanie strefy
EU]HJRZHMZyGDNWyUHVąQLH]EĊGQHGRRVLąJQLĊFLDFHOyZĞURGRZLVNRZ\FKZ\QLNDMąF\FK]
Ramowej Dyrektywy Wodnej ± w tym EDUG]RZDĪQąNZHVWLĊG]LDáDĔQDU]HF]RJUDQLF]DQLD
VSá\ZXGRZyG]DQLHF]\V]F]HĔREV]DURZ\FKSRFKRG]HQLDUROQLF]HJRRUD]NZHVWLĊG]LDáDĔQD
rzecz NRPSHQVDFML ]PLDQ RFLHSODQLH VLĊ NOLPDWX 3URSRnowany w projekcie katalog prac
XWU]\PDQLRZ\FKG]LDáDĔWDNLFKQLH]DZLHUD.
2EHFQ\ PRGHO XWU]\P\ZDQLD ZyG Z 3ROVFH SRGWU]\P\ZDQ\ SURMHNWHP 2012-12-18 QDOHĪ\
UyZQLHĪ RFHQLü negatywnie w konWHNĞFLH zasady zwrotu NRV]WyZ XVáXJ ZRGQ\FK
8WU]\P\ZDQLH ZyG ± zaryZQR Z REHFQ\P VWDQLH SUDZQ\P MDN L ZHGáXJ NDWDORJX SUDF
utrzymaniowych proponowanego projektem 2012-12-18 ± WR G]LDáDQLD, NWyU\FK JáyZQ\P
EHQHILFMHQWHP EĊG]LH VHNWRU LQWHQV\ZQHJR UROQLFWZD 'RW\F]\ WR ]ZáDV]F]D G]LDáDQLD
SROHJDMąFHJR QD SRJáĊELDQLX U]HN (XVXZDQLH QDPXáyZ L UXPRV]X ]H ĞUyGOąGRZ\FK ZyG
powierzchniowych) FHOHP]OLNZLGRZDQLDORNDOQ\FKSRGWRSLHĔUHDOL]RZDQHJRJáRZQLHSU]H]
:RMHZyG]NLH =DU]ąG\ 0HOLRUDFML L 8U]ąG]HĔ :RGQ\FK 'RW\FKF]DVRZH GRĞZLDGF]HQLD
ZVND]XMą ĪH G]LDáDQLD WDNLH SRGHMPRZDQH Vą F]ĊVWR Z RGSRZLHG]L QD LQG\ZLGXDOQH
roszczenia UROQLNyZ DQDZHWEH]ĪDGQHJR]JáDV]DQHJRSU]H]UROQLNyZ]DSRWU]HERZDQLD, bez
SU]HSURZDG]HQLD DQDOL]\ HNRQRPLF]QHM NRV]WyZ SUDF L NRU]\ĞFL RGQRV]RQ\FK SU]H]
rolnictwo. 7\PF]DVHPNRV]W\W\FKG]LDáDĔSRQRVLwáDĞFLFLHO ZRG\F]\OLZSU]\SDGNXZyG
Sá\QąF\FK± Skarb PaĔstwa. 1DOHĪ\]DXZDĪ\üĪHVHNWRUUROQLFWZDMHVWSUDNW\F]QLH]ZROQLRQ\
z ponoszenia RSáDW]DXVáXJLZRGQH
3U]HSURZDG]RQD SU]H] ::) RFHQD VNDOL SRJáĊELDQLD U]HN GOD SRWrzeb rolnictwa
prowadzonych pU]H]:RMHZyG]NLH=DU]ąG\0HOLRUDFMLL8U]ąG]HĔ:RGQ\FK(ilustracja nr 1)
ZVND]XMHĪHZODWDFK± SRJáĊELRQRZ3ROVFHRN9NPELHJXFLHNyZ2]QDF]D
WRĪHSUDFHXWU]\PDQLRZHSROHJDMąFHQDXVXZDQLHQDPXáyZLUXPRV]X]HĞUyGOąGRZ\FKZyG
powierzchniowych VWDQRZLąXNU\WąGRWDFMĊ]EXGĪHWXSDĔVWZDGODLQWHQV\ZQHJRUROQLFWZDR
ZDUWRĞFL VLĊJDMąFHM VHWHN PLOLRQyZ 3/1 ,QWHQV\ZQH UROQLFWZR QHJDW\ZQLH ZSá\ZDMąFH QD
ĞURGRZLVNR QLH MHVW MHG\Qą RSFMą JHQHURZDQLD ]\VNyZ ] UROQLF]HJR XĪ\WNRZDQLH GROLQ
rzecznych JG\ĪZLOJRWQHRNUHVRZRSRGWDSLDQH áąNLPRJąE\üZáąF]RQHZV\VWHPGRSáDW]
SURJUDPXUROQRĞURGRZLVNRZHJR Projekt 2012-12-18 QLHPRG\ILNXMHWDNLHJRSRGHMĞFLDZD
wrĊcz przeciwnie ± MHJR FHOHP MHVW SURFHGXUDOQH XáDWZLHQLH Z\NRQ\ZDQLD RGPXOHĔ D Z
2
s]F]HJyOQRĞFL XVXQLĊFLH Äprzeszkody´, MDNą Z REHFQ\P VWDQLH SUDZQ\P VWDQRZL SHZQD
PRĪOLZRĞü NRQWUROL DGPLQLVWUDF\MQHM RGPXOHĔ XNV]WDáWRZDQD QD ED]LH RU]HF]HĔ VąGyZ
SROVNLFK Z SRVWDFL DUW XVWDZ\ R RFKURQLH SU]\URG\ GRSXV]F]DMąFD UyZQLHĪ PRĪOLZRĞü
uczestnictwa w SRVWĊSRZDQLDFK administracyjnych RUJDQL]DFML VSRáHF]Q\FK G]LDáDMąF\FK Z
WURVFH R LQWHUHV VSRáHF]Q\, bez ich uprzywilejowania, ale QD ]DVDGDFK RJyOQ\FK, jak w
NDĪG\PLQQ\PSRVWĊSRwaniu administracyjnym w Polsce.
3U]HGHZV]\VWNLP]DĞSURMHNW2-12-QLHXVXZDZV]\VWNLFKQLH]JRGQRĞFL]SUDZHP8QLL
Europejskiej ]ZLą]DQ\FK ]SUDFDPLXWU]\PDQLRZ\PLZW\PZV]F]HJyOQRĞFLQLH]JRGQRĞFL]
G\UHNW\Zą(,$RUD]]G\UHNW\ZDPLSWDVLąLVLHGOLVNRZą.
3RQLĪHM SU]HGVWDZLDP\ XZDJL V]F]HJyáRZH i nasze propozycMH UR]ZLą]DĔ NWyUH SRPRJá\E\
]LQWHJURZDü XWU]\P\ZDQLH ZyG ] Z\PRJDPL RFKURQ\ ĞURGRZLVND L SU]\URG\ RUD] ]
RVLąJDQLHPFHOyZĞURGRZLVNRZ\FKGODZyG
Ilustracja 1 . 3UDFH XWU]\PDQLRZH SROHJDMąFH QD XVXZDQLH QDPXáyZ L UXPRV]X ]H ĞUyGOąGRZ\FK ZyG
powierzchniowych, ]UHDOL]RZDQH Z 3ROVFH SU]H] :RMHZyG]NLH =DU]ąG\ 0HOLRUDFML L 8U]ąG]HĔ :RGQ\FK Z
latach 2010 ± 2012, ZUD]]LFKSRáRĪHQLHPZREHFREV]DUyZ1DWXUD 6]DU\NRORUR]QDF]DZRMHZyG]WZD]
NWyU\FKEUDNGDQ\FK
3
Ilustracja 2. Prace utrzymaniowe poleJDMąFH QD XVXZDQLH QDPXáyZ L UXPRV]X ]H ĞUyGOąGRZ\FK ZyG
powierzchniowych, ]UHDOL]RZDQH Z 3ROVFH SU]H] :RMHZyG]NLH =DU]ąG\ 0HOLRUDFML L 8U]ąG]HĔ :RGQ\FK Z
latach 2010 ± 2012, ZUD]] LFKSRáRĪHQLHP ZREHFREV]DUyZ1DWXUD, ]XZ]JOĊGQLHQLHPW\SXMHGQROLW\ch
F]ĊĞFLZyGQDWXUDOQHVLOQLH]PLHQLRQHV]WXF]QH 6]DU\NRORUR]QDF]DZRMHZyG]WZD]NWyU\FKEUDNGDQ\FK
Uwaga nr 1 ± 2JyOQDGHILQLFMDXWU]\P\ZDQLDZyG
8WU]\P\ZDQLHZyGSRZLQQR]RVWDüZSLVDQHZV]HURNLNRQWHNVWG]LDáDĔSU]\F]\QLDMąF\FKVLĊ
GR RVLąJDQLD FHOyZ ĞURGRZLVNRZ\FK D WDNĪH ]DU]ąG]DQLD U\]\NLHP SRZRG]LRZ\P Z
GRU]HF]X6DP]DSLVĪHÄQLHPRĪHRQRXQLHPRĪOLZLDüRVLąJQLĊFLXFHOyZĞURGRZLVNRZ\FKGOD
ZyG´, MDNL ]RVWDá ]DSURSRQRZDQ\ Z SURMHNFLH -12-28, WR ]E\W PDáR $E\ XVXQąü
VSU]HF]QRĞü REHcnego polskiego Prawa WRGQHJR ] FHODPL Z\]QDF]DQ\PL SU]H] 5DPRZą
'\UHNW\ZĊ:RGQą, QDOHĪDáRE\ ZRJyOHZ\NOXF]\üV\WXDFMH JG\XWU]\P\ZDQLHZyGRGGDOD
GDQą F]ĊĞü ZyG RG RVLąJQLĊFLD FHOX ĞURGRZLVNRZHJR QS XWU]\PXMH SU]HNV]WDáFHQLD
hydromorfologiczne nie dająFHVLĊSRJRG]Lü ]FHOHPĞURGRZLVNRZ\PDQLHW\ONRV\WXDFMH, w
NWyU\FK ]XSHáQLH XQLHPRĪOLZLD RVLąJQLĊFLe tego FHOX 7HQ GUXJL ]DSLV EĊG]LH ERZLHP
LQWHUSUHWRZDQ\ µWHRUHW\F]QLH¶ osi ąJQLĊFLH FHOX QLH ]RVWDáR XQLHPRĪOLZLRQH ER ]DZV]H
WHRUHW\F]QLHPRĪQDZ\Nona ü SURZDG]ąFHGRWHJRSUDFHUHQDWXU\]DF\MQH ± W\OHĪHQLNWWDNLFK
SUDFQLHEĊG]LH]DPLHU]DáZU]HF]\ZLVWRĞFLZ\NRQ\ZDü
4
2EHFQLH ZáDĞFLFLHOH ZyG ]RERZLą]DQL przez art. 21 ust 1 Prawa Wodnego do ich
ÄXWU]\P\ZDQLD´ SRVWU]HJDMą WHQ RERZLą]HN MDNR RERZLą]ek prowadzenia prac
XWU]\PDQLRZ\FK QDZHW ZyZF]DV JG\ ]DSHZQLDQLH VSá\ZX ZyG L XWU]\P\ZDQLH XU]ąG]HĔ
wodnych QLH VáXĪ\ REHFQLH ĪDGQ\P LQWHUHVRP SXEOLF]Q\P :=0L8: F]ĊVWR XZDĪDMą ĪH
NDĪGHXU]ąG]HQLHZRGQH]QDMGXMąFHVLĊÄQDVWDQLH´DWDNĪHNDĪG\FLHNSRZinny co do zasady
E\üÄXWU]\P\ZDQH´QDZHWMHĞOLSUDFHXWU]\PDQLRZHQLF]HPXMXĪQLHVáXĪąERQSUROQLFWZR
w RWRF]HQLX GDQHJR FLHNX ]DQLNáR EąGĨ UROQLF\ QD W\P WHUHQLH XF]HVWQLF]ą Z SURJUDPLH
UROQRĞURGRZLVNRZ\P Z\PDJDMąF\P ZUĊF] ]DFKRZDQLD áąN R EDJLHQQ\P charakterze.
7\PF]DVHP QDWXUDOQHM U]HFH EĊGąFHM Z GREU\P VWDQLH HNRORJLF]Q\P ĪDGQH SUDFH
XWU]\PDQLRZH QLH Vą SRWU]HEQH PRWU]HED LFK Z\NRQ\ZDQLD PRĪH Z\QLNDü FR QDMZ\ĪHM ]
SRWU]HE F]áRZLHND NRU]\VWDMąFHJR ] ZyG OXE FKURQLąFHJR VLĊ SU]HG ]DJURĪHQLHP
powoG]LRZ\P 'ODWHJR ZDĪQH Z\GDMH VLĊ ]DVWU]HĪHQLH ĪH Z\NRQ\ZDQLH SUDF
XWU]\PDQLRZ\FKQLHMHVWFHOHPVDP\PZVRELHLRERZLą]NLHPGRW\F]ąF\PNDĪGHMZRG\DOH
MHVWPRĪOLZRĞFLą]NWyUHMNRU]\VWDüPRĪQDJG\VáXĪ\WRLVWRWQ\P FHORPNRU]\VWDQLD]ZyG
OXE ]DU]ąG]DQLD U\]\NLHP SRZRG]LRZ\P D MHGQRF]HĞQLH VSU]\MD RVLąJDQLX FHOyZ
ĞURGRZLVNRZ\FK
Katalog prac utrzymaniowych, przewidywany do wprowadzenia przez nowy art. 22 ust 3,
SRZLQLHQE\üNDWDORJLHPSUDFNWyUHPRJą E\üZ\NRQ\ZDQHZUDPDFKXWU]\P\ZDQLDZyGD
nie katalogiem prac RERZLą]NRZ\FK GR Z\NRQ\ZDQLD NWyU\FK ZáDĞFLFLHO ZyG MHVW
]RERZLą]DQ\:VWĊSGRZ\OLF]HQLDSRZLQLHQZLĊFPLHüEU]PLHQLHÄ&HOHRNWyU\FKPRZDZ
XVW PRJąE\üUHDOL]RZDQHSU]H]´ DQLHÄ&HOHRNWyU\FKPRZDZXVW VąUHDOL]RZDQH
przez..´:SU]HFLZQ\PUD]LHSU]HSLVE\áE\RGF]\W\ZDQ\± ]ZáDV]F]DZSRZLą]DQLX]DUW
ust 1 Prawa Wodnego, ]JRGQLH ] NWyU\P Ä8WU]\P\ZDQLH ZyG VWDQRZL RERZLą]HN LFK
ZáDĞFLFLHOD´ MDNR QDND] Z\NRQ\ZDQLD SUDF XMĊW\FK Z W\P NDWDORJX ± QDZHW MHĪHOL QLH
VáXĪ\á\E\ RQH ĪDGQHPX VHQVRZQHPX FHORZL SXEOLF]QHJR L XWUXGQLDá\E\ RVLąJQLĊFLH FHOX
ĞURGRZLVNRZHJRGODZyG SRUWDNĪHXZDJDQU
= SRMĊFLD µXWU]\P\ZDQLD¶ SRZLQQ\ E\ü Z\NOXF]RQH UHPRQW\ i nowe inwestycje, a
SR]RVWDZLRQDW\ONRELHĪąFDNRQVHUZDFMD.
Proponujemy ZLĊc E\ XWU]\P\ZDQLH ZyG E\áR GHILQLRZDQH Ä8WU]\P\ZDQLH ĞUyGOąGRZ\FK
ZyG SRZLHU]FKQLRZ\FK RUD] PRUVNLFK ZyG ZHZQĊWU]Q\FK SROHJD QD ]DFKRZDQLX VWDQX LFK
GQD OXE EU]HJyZ RUD] QD NRQVHUZDFML LVWQLHMąF\FK EXGRZOL UHJXODF\MQ\FK MHĪHOL OHĪ\ WR Z
interesie public]Q\PLVSU]\MDRVLąJQLĊFLXFHOyZĞURGRZLVNRZ\FK , RNWyU\PPRZDZDUWGI´
Uwaga nr 2 ± 2JyOQ\]DNUHVXWU]\P\ZDQLDZyG
8WU]\P\ZDQLHZyGSRZLQQRE\üUR]XPLDQHW\ONRMDNRELHĪąFHLSRZWDU]DOQHSUDFHPDMąFH
FKDUDNWHUELHĪąFHMNRQVHUZDFML=SRMĊFLDWHJRSRZLQQ\E\üco do zasady Z\áąF]RQHUHPRQW\
± definiowane jako odtwarzanie VWDQX SURMHNWRZHJR XU]ąG]HĔ ZRGQ\FK XU]ąG]HĔ
SU]HFLZSRZRG]LRZ\FKSDUDPHWUyZUHJXODF\MQ\FKFLHNyZF]\SDUDPHWUyZHNVSORDWDF\MQ\FK
ĞUyGOąGRZ\FKGUyJZRGQ\FK
Zjawiskiem powszechnyP QD ZLHOX U]HNDFK Z 3ROVFH MHVW ]DFKRG]ąFD VSRQWDQLF]QD
renaturyzcaja LFK NRU\W VSU]\MDMąFD RGWZDU]DQLX VLĊ QDWXUDOQ\FK ]HVSRáyZ LFKWLRIDXQ\
EHQWRVX L URĞOLQQRĞFL :LHOH U]HN GDZQLHM SU]HNV]WDáFRQ\FK Z Z\QLNX WDNLFK SURFHVyZ
SRZUyFLáR GR VWDQX ]EOLĪRQHJR GR GREUHJR VWDQX HNRORJLF]QHJR =MDZLVND WH Vą MHGQDN Z
QLHNWyU\FK NUĊJDFK SRVWU]HJDQH MDNR ÄZLHOROHWQLH ]DQLHGEDQLD Z XWU]\P\ZDQLH ZyG´
Z\PDJDMąFH REHFQLH QDGURELHQLD ]D SRPRFą SUDF ÄXWU]\PDQLRZ\FK´ SU]\ZUDFDMąF\FK
]DSURMHNWRZDQHNLONDG]LHVLąWODWWHPX SDUDPHWU\NRU\WU]HF]Q\FK3UDFHWDNLHEĊGąQD]\ZDQH
5
ZáDĞQLH ÄUHPRQWDPL´ XU]ąG]HĔ ZRGQ\FK DOER W]Z ÄNRQVHUZDFMą JUXQWRZQą´ EĊGą
REHMPRZDü P LQ Ä]DV\S\ZDQLH Z\UZ L LFK ]DEXGRZĊ´ RUD] ÄXVXZDQLH QDPXáyZ L
UXPRZLVND´
Tymczasem, takie prace ± RGWZDU]DMąFH SRZLHOXODWDFKSU]HNV]WDáFHQLDUHJXODF\MQHU]HN
² 3R SLHUZV]H Z\GDMą VLĊ PLHĞFLü Z NDWHJRULL µSUDF NDQDOL]DF\MQ\FK L
SU]HFLZSRZRG]LRZ\FK¶ XMĊW\FK Z ]DáąF]QLNX ,, G\UHNW\Z\ (,$ Z\ZRáXMą ERZLHP
QLHNLHG\VNXWNLĞURGRZLVNRZHSRUyZQ\ZDOQH]QRZ\PLUHJXODFMDPi16ąQLHZąWSOLZLH
µLQWHUZHQFMDPL Z ĞURGRZLVNX L NUDMREUD]LH´ PRJąF\PL SRZRGRZDü ]QDF]ąFH VNXWNL
GODĞURGRZLVNDLSU]HNV]WDáFDüMHZstosunku GRVWDQXREHFQHJR,FKXMĊFLHMDNRµSUDF
XWU]\PDQLRZ\FK´ SURZDG]L GR Z\áąF]HQLD LFK ] RERZLą]NX VFUHHQLQJX U\]yka ich
RGG]LDá\ZDQLDQDĞURGRZLVNRFREĊG]LHQDGDOR]QDF]DüQLH]JRGQRĞü]DUWL
dyrektywy EIA.
² 3R GUXJLH PRJą ]QDF]ąFR QHJDW\ZQLH ZSá\ZDü QD PRĪOLZRĞü RVLąJQLĊFLD FHOyZ
ĞURGRZLVNRZ\FKGODZyG, Z\PDJDQ\FK5DPRZą'\UHNW\Zą:RGQą0LPREUDNXZ
tej G\UHNW\ZLH EH]SRĞUHGQLR ZVND]DQHJR RERZLą]NX RFHQRZHJR SUDZLGáRZD MHM
transpozycja do prawa krajowego musi SROHJDü QLH W\ONR QD SU]HSLVDQLX ]DSLVyZ
G\UHNW\Z\ DOH UyZQLHĪ QD VNRQVWUXRZDQLX VNXWHF]QHJR V\VWHPX ]DSHZQLDMąFHJR
UHDOL]DFMĊRNUHĞORQ\FKZG\UHNW\ZLHFHOyZ6NODV\ILNRZDQLHSUDFRPyZLRQ\FKZ\ĪHM
MDNR ÄXWU]\PDQLRZ\FK´ SURZDG]L GR XQLNQLĊFLD UR]ZDĪDQLD Z MDNLHMNROZLHN IRUPLH
LFKZSá\ZXZNRQWHNĞFLHFHOyZĞURGRZLVNRZ\FK5':.
Wszelkie remonty EXGRZOL UHJXODF\MQ\FK L XU]ąG]HĔ ZRGQ\FK SRZLQQ\ E\ü Z\áąF]one z
NDWDORJX SUDF XWU]\PDQLRZ\FK D LFK UHDOL]DFMD SRZLQQD E\ü GRSXV]F]DOQD MHG\QLH SR
X]\VNDQLXGHF\]MLĞURGRZLVNRZHM5HPRQWVLOQLH]QLV]F]RQHMEXGRZOLUHJXODF\MQHMOXELQQHJR
XU]ąG]HQLD ZRGQHJR PRĪH PLHü ERZLHP EDUG]R SRZDĪQH QHJDW\ZQH NRQVHNZHQFMH Gla
HNRV\VWHPX U]HNL FKURQLRQ\FK JDWXQNyZ RUJDQL]PyZ ZRGQ\FK L GREUHJR VWDQX ZyG Z
UR]XPLHQLX 5DPRZHM '\UHNW\Z\ :RGQHM 6\WXDFMH WDNą GREU]H LOXVWUXMH SU]\NáDG
UHPRQWRZDQLD EĊGąF\FK Z EDUG]R ]á\P VWDQLH EXGRZOL SLĊWU]ąF\FK QS ]DSyU
przeciwrumowiskowych nDSRWRNDFKNDUSDFNLFKF]\MD]yZQDU]HNDFK3U]\PRU]D%XGRZOH
WDNLHPRJąE\üZREHFQLHZWDN]á\PVWDQLHWHFKQLF]Q\PĪHSUDNW\F]QLHQLHSLĊWU]ąZRG\D
W\P VDP\P QLH VWDQRZLą SU]HV]NRG\ GOD PLJUDFML ZVWĊSXMąFHM U\E 3R Z\UHPRQWRZDQLX
EXGRZOLSLĊWU]ąFHMEH]Z\SRVDĪHQLDMHMZSU]HMĞFLHGODU\EFLąJáRĞüHNRORJLF]QDU]HNL]RVWDMH
SU]HUZDQD XWUDFRQD ]RVWDMH F]HĞü VLHGOLVN JDWXQNyZ SUąGROXEQ\FK FR MHVW ]QDF]ąF\P
QHJDW\ZQ\PRGG]LDá\ZDQLHPQDHNRV\VWHPU]HNL
:\áąF]HQLHUHPRQWyZ]NDWDORJXSUDFXWU]\PDQLRZ\FKMHVWUyZQLHĪZDĪQH]WHJRSRZRGXĪH
ZWHUPLQRORJLLK\GURWHFKQLF]QHMMDNRRELHNWXU]ąG]HQLHZRGQHE\ZDWUDNWRZDQHNRU\WRU]HNL
QD]\ZDQHQSÄRGELRUQLNLHPZyGGUHQDĪRZ\FK´3RZVWąSLHQLX3ROVNLGR8QLL(XURSHMVNLHM
zrealizowano wiele prac hydrotechnicznych R FKDUDNWHU]H UHJXODFML SRG QD]Zą Ä remont
koryta rzeki´ Ämodernizacja koryta rzeki ´ LWS 3UDFH WDNLH E\á\ WUDNWRZDQH MDNR SUDFH
XWU]\PDQLRZH UHDOL]RZDQH EH] GHF\]ML ĞURGRZLVNRZHM PLDá\ Z U]HF]\ZLVWRĞFL FKDUDNWHU
regulacji, a ich skutki przyrodnicze nRVLá\ ]QDPLRQD NOĊVNL HNRORJLF]QHM SU]HMDZLDMąFHM VLĊ
1
W 2012 r. SRGQD]ZąµUHPRQWXRSDVNLEU]HJRZHM¶Lµ]DV\S\ZDQLDZ\UZZRSDVFH¶ZSRZLą]DQLX]
µNRQLHF]QRĞFLąXWU]\P\ZDQLDSDUDPHWUyZGURJLZRGQHM¶Z\NRQDQRZREV]DU]H1DWXUD3/%LZ
JUDQLFDFK3DUNX1DURGRZHJR8MĞFLH:DUW\SUDFHEORNXMąFHLVWQLHMąFHRGZLHOXODWZOHZ\ZyG:DUW\GR%DVHQX
6áRĔVNLHJRSU]H]SU]HUZ\ZLVWQLHMąFHMRSDVFHFR]QDF]ąFRZSá\ZDQDK\GURORJLĊNOXF]RZHMGODSWDNyZ
wodno-EáRWQ\FKF]ĊĞFLREV]DUX3UDFHR]DVDGQLF]\PRGG]LDá\ZDQLXQDĞURGRZLVNRLREV]DU1DWXUD
]RVWDá\Z\NRQDQHZáDĞQLHMDNRSUDFHµXWU]\PDQLRZH¶LµXVXZDMąFHV]NRG\SU]HFLZSRZRG]LRZH¶ZGRGDWNX
VILQDQVRZDQH]HĞURGNyZ8(]DSRPRFą)XQGXV]X6ROLGDUQRĞFL
6
np. 60-NURWQ\P VSDGNLHP ELRPDV\ U\E L ]DQLNLHP JDWXQNyZ U\E FKURQLRQ\FK QD PRF\
Dyrektywy Siedliskowej i prawa krajowego2.
3UREOHP WHQ GRW\F]\ ZLHOX U]HN Z NUDMREUD]DFK UROQLF]\FK DOH Z V]F]HJyOQ\P ]Dkresie
GRW\F]\ WDNĪH µGUyJ ZRGQ\FK¶ SRQLHZDĪ Z LFK SU]\SDGNX ]DNUHV SUDF UHPRQWRZ\FK L
µ]DSHZQLDMąF\FK SDUDPHWU\ GURJL ZRGQHM¶ PRĪH E\ü V]F]HJyOQLH QLV]F]ąF\ GOD ĞURGRZLVND
Tymczasem, w projekcie 2012-12-18 zapisano m. in. w projektowanym art. 22 ust 2 pNWĪH
XWU]\P\ZDQLHP U]HN Vą PLQ SUDFH PDMąFH QD FHOX Äzapewnienie ZáDĞFLZ\FK SDUDPHWUyZ
HNVSORDWDF\MQ\FKĞUyGOąGRZ\FKGUyJZRGQ\FKRNUHĞORQ\FKQDSRGVWDZLHSU]HSLVyZXVWDZ\]
GQLDJUXGQLDURĪHJOXG]HĞUyGOąGRZHM´:LHOHU]HNZ3ROVFH± WDNĪe np. Biebrza w
%LHEU]DĔVNLP 3DUNX 1DURGRZ\P - to formalnie tylko LVWQLHMąFH ĞUyGOąGRZH drogi wodne,
]XSHáQLHOXEW\ONRZEDUG]RPDá\PVWRSQLXZ\NRU]\VW\ZDQHGODSRWU]HEĪHJOXJLWRZDURZHM
]H Z]JOĊGX QD PDUJLQDOQH ]QDF]HQLH JRVSRGDUF]H WHM IRUP\ WUDQVSRUWX w Polsce oraz ze
Z]JOĊGX QD QLHNRU]\VWQH GOD ĪHJOXJL ZDUXQNL K\GURPRUIRORJLF]QH JáĊERNRĞü FLHNyZ
SU]HSá\ZyEĊGąFHNRQVHNZHQFMąPLQQ\PLVSRQWDQLF]QHMUHQDWXU\]DFMLNRU\WU]HNLLQQ\FK
FLHNyZRGG]LHVLĊFLROHFLQLHSRGGDZDQ\FK]DELHJRPK\GURWHFKQLF]Q\P W efekcie na wielu
U]HNDFK RGWZRU]\á\ VLĊ ZDUXQNL K\GURPRUIRORJLF]QH FHFKXMąFH VLĊ Z\VRNLP VWRSQLHP
QDWXUDOQRĞFLL XQLNDWRZ\PLZDORUDPLSU]\URGQLF]\PL6]HUHJU]HNIRUPDOQLH]DOLF]RQ\FKZ
SRF]HW ĞUyGOąGRZ\FK GUyJ ZRGQ\FK QS %LHEU]D %XJ ĞURGNRZD :LVáD MHVW REMĊW\FK
UyĪQ\PL IRUPDPL RFKURQ\ SU]\URG\ Z W\P MDNR REV]DU\ VLHFL 1DWXUD GOD NWyU\FK
SU]HGPLRWHP RFKURQ\ Vą VLHGOLVND L JDWXQNL EH]SRĞUHGQLR X]DOHĪQLRQH RG ZDUXQNyZ
K\GURPRUIRORJLF]Q\FK REHFQLH SDQXMąF\FK QD W\FK U]HNDFK : HIHNFLH Äzapewnienie
ZáDĞFLZ\FK SDUDPHWUyZ HNVSORDWDF\MQ\FK ĞUyGOąGRZ\FK GUyJ ZRGQ\FK RNUHĞORQ\FK QD
SRGVWDZLHSU]HSLVyZXVWDZ\]GQLDJUXGQLDURĪHJOXG]HĞUyGOąGRZHM´R]QDF]DáRE\
EDUG]RSRZDĪQąLQJHUHQFMĊZREHFQHZDUXQNLK\GURPRUIRORJLF]QH ± LQJHUHQFMĊo charakterze
regulacji rzeki. W konsekwencji ]DSHZQLHQLH ÄZáDĞFLZ\FK SDUDPHWUyZ HNVSORDWDF\MQ\FK
ĞUyGOąGRZ\FK GUyJ ZRGQ\FK «´ VWDQRZLáRE\ SRZDĪQH ]DJURĪHQLH GOD FHOyZ RFKURQ\
REV]DUyZ1DWXUDLLQQ\FKIRUPREV]DURZHMRFKURQ\SU]\URG\ZGROLQDFKU]HNIRUPDOQLH
EĊGąF\FK GURJDPL ZRGQ\PL RUD] GOD JDWXQNyZ L VLHGOLVN FKURQLRQ\FK XQLMQ\P L SROVNLP
SUDZHPZ\VWĊSXMąF\FKSR]DREV]DUDPLVLHFL1DWXUD
1DOHĪ\ SRGNUHĞOLü ĪH RG ODW SRVWXOXMH VLĊ ZHU\ILNDFMĊ OLVW\ L SDUDPHWUyZ polskich
ĞUyGOąGRZ\FK GUyJ ZRGQ\FK w konteNĞFLH LFK QLHDGHNZDWQRĞFL GR REHFQ\FK XZDUXQNRZDĔ
VSRáHF]QR-ekonomicznych, przyrodniczych i prawnych (patrz np. opracowanie wykonane na
]OHFHQLH .=*: Ä Projekt Narodowej Strategii Gospodarowania Woda mi do roku 2020 (z
XZ]JOĊGQLHQLHP HWDSX )´. ZH Z]JOĊGX QD RSLVDQH Z\ĪHM XZDUXQNRZDQLD QD SROVNLFK
ĞUyGOąGRZ\FK GUogach ZRGQ\FK SRZLQQD E\ü UR]ZLMDQD ĪHJOXJD UHNUHDF\MQD ED]XMąFD QD
GRVWRVRZDQLX SDUDPHWUyZ MHGQRVWHN Sá\ZDMąF\FK GR REHFQ\FK SDUDPHWUyZ
K\GURPRUIRORJLF]Q\FKGUyJZodnych a nie odwrotnie ± ÄáyGĨSRZLQQDE\üGRVWRVRZDQD do
U]HNLDQLHU]HNDGRáRG]L´
Uwaga nr 3 ± B UDNXMąFHHOHPHQW\ZRJyOQ\P]DNUHVLHXWU]\P\ZDQLDZyG
-HĪHOL XWU]\P\ZDQLH ZyG PLDáRE\ VLĊ ZSLV\ZDü Z RJyOQ\ SURJUDP RVLąJDQLD FHOyZ
ĞURGRZLVNRZ\FK WR ]DNUHV MHJR FHOyZ SRZLQLHQ E\ü rozszerzony o RFKURQĊ URĞOLQQRĞFL QD
EU]HJDFK ZyG FKURQLąFHM ZRG\ SU]HG QLHNRU]\VWQ\PL ]PLDQDPL IL]\NRFKHPLF]Q\PL Z W\P
HXWURIL]DFMą.
2
7DNLHVNXWNLUHDOL]DFML]DGDQLDÄ0RGHUQL]DFMDSU]HNURMXSRGáXĪQHJRLSRSU]HF]QHJRNRU\WDU]HNLà\G\QLDRG
km 51+6GRNP´QDWHUHQLHJPLQ6WXSVNL6]\GáRZRZSRZLHFLHPáDZVNLPRUD]JPLQ\*UXGXVNZ
SRZLHFLHFLHFKDQRZVNLP´Z\NRQDQHJRZUZáDĞQLHMDNRµUHPRQWXU]ąG]HĔZRGQ\FK¶VILQDQVRZDQHJRZ
GRGDWNX]HĞURGNyZ8(ZUDPDFK352:GRNXPHQWXMHHNVSHUW\]D:LĞQLHZROVNLHJR
7
W ramDFK RERZLą]NyZ ZáDĞFLFLHOD ZyG (zoEOLJRZDQHJR GR XWU]\P\ZDQLD ZyG L EU]HJyZ
ZyG ZH ZáDĞFLZ\P VWDnie) powinna VLĊ UyZQLHĪ ]DZLHUDü GEDáRĞü R ZáDĞFLZą VWUXNWXUĊ L
IXQNFMRQRZDQLH VWUHI EXIRURZ\FK Z]GáXĪ FLHNyZ. 6WUHI\ EXIRURZH SRZLQQ\ E\ü WZRU]RQH
SU]HGHZV]\VWNLP]HVSRQWDQLF]QLHUR]ZLMDMąFHMVLĊQDWXUDOQHMURĞOLQQRĞFL]LHOQHMNU]HZLDVWHM
i drzewiastej. Dopuszczalne powiQQ\ E\ü WHĪ QDVDG]HQLD QS ] ]DVWRVRZDQLHP Ī\ZRNRáyZ
wierzbowych. *áyZQąIXQNFMąVWUHIEXIRURZ\FKMHVW]DSHZQLHQLH efektywnego ograniczenia
VSá\ZX GR ZyG ELRJHQyZ L LQQ\FK ]DQLHF]\V]F]HĔ REV]DURZ\FK SRFKRG]HQLD UROQLF]HJR
6WUHID V]HURNRĞFL - PHWUyZ SRFKáDQLD áDGXQNX azotu i fosforu GRFKRG]ąFHJR z
SU]\OHJá\FK SyO PRSU]H] ]DFLHQLDQLH ]ZLHUFLDGáD ZRG\ RGSRZLHGQLR XNV]WDáWRZDQH VWUHI\
EXIRURZH SRZLQQ\ UyZQLHĪ ]DSRELHJDü QDGPLHUQHPX QDJU]HZDQLD VLĊ ZRG\ VNXWNXMąFHJR
deficytem tlenu i pogorszeniem siĊ ZDUXQNyZ E\WRZDQLD U\E ]ZáDV]F]D ]LPQROXEQ\FK U\E
áRVRVLRZDW\FK ± JDWXQNyZ R V]F]HJyOQ\P ]QDF]HQLX JRVSRGDUF]\P3. Ta funkcja stref
EXIRURZ\FK Z]GáXĪ FLHNyZ QDELHUD V]F]HJyOQHJR ]QDF]HQLD ZREHF RFLHSODQLD VLĊ NOLPDWX
tworzenie i utrzymywanie stref buforowych zbudowaQ\FK ] QDWXUDOQHM URĞOLQQRĞFL ]LHOQHM
NU]HZLDVWHM L GU]HZLDVWHM MHVW MHGQ\P ] QDU]ĊG]L NRPSHQVRZDQLD QLHNRU]\VWQ\FK GOD
ĞURGRZLVNDLJRVSRGDUNL]PLDQNOLPDWX=DWHPVWZDU]DQLHZDUXQNyZGRSRZVWDZDQLDZ]GáXĪ
FLHNyZSDVyZ QDWXUDOQHMURĞOLQQRĞFL i zapobieganie niszczeniu stref buforowych, np. poprzez
QLHOHJDOQH Z\FLQDQLH GU]HZ L NU]HZyZ ]DRU\ZDQLH LWS SRZLQQR E\ü ]DSLVDQ\P Z 3UDZLH
ZRGQ\P RERZLą]NLHP ZáDĞFLFLHOD ZyG UHDOL]RZDQ\P Z UDPDFK XWU]\PDQLD ZyG
ĞUyGOąGRZ\FK
Uwaga nr 4 ± .DWDORJÄSUDFXWU]\PDQLRZ\FK´
Projekt 2012-12- ZSURZDG]D ]DPNQLĊW\ NDWDORJ SUDF NWyUH PRJą E\ü4 wykonywane w
UDPDFK ÄXWU]\P\ZDQLD ZyG´. Sama ta zmiana ma pozytywny charakter, ograniczy bowiem
GRW\FKF]DVRZHSUDNW\NLZUDPDFKNWyU\Fh SRGQD]ZąÄXWU]\P\ZDQLDZyG´GRFKRG]LáR± z
SRPLQLĊFLHP MDNLFKNROZLHN RFHQ RGG]LDá\ZDQLD QD ĞURGRZLVNR - do budowy nowych
XU]ąG]HĔZRGQ\FKZV]F]HJyOQRĞFLQSRSDVHNEU]HJRZ\FKXPRFQLHĔ EU]HJRZ\FKSá\WDPL
EHWRQRZ\PLXPRFQLHĔEU]HJRZ\FK]QDU]XWyZNDPLHQQ\FKRSDVHNLSURJyZJDELRQRZ\ch,
JDELRQRZ\FK OXE EHWRQRZ\FK JXUWyZ GHQQ\FK LWS D ZLĊF GR SUDF ZFKRG]ąF\FK Z ]DNUHV
]DáąF]QLND,,G\UHNW\Z\(,$JednakDE\VNXWHNWDNL]RVWDáU]HF]\ZLĞFLHRVLąJQLĊW\ZV]HONLH
prace wchodząFH Z ]DNUHV ]DáąF]QLND ,, G\UHNW\Z\ (,$ SRZLQQ\ E\ü U]HF]\ZLĞcie
wyeliminowane z katalogu prac utrzymaniowych. Tymczasem WDNVLĊQLHVWDáR:
1. 1LHSUDZLGáRZHMHVWXMĊFLHZZ\ND]LHÄ]DV\S\ZDQLDZ\UZ´3RGWąQD]ZąVąZ3ROVFH
Z\NRQ\ZDQH SUDFH LVWRWQLH PRG\ILNXMąFH ZDUXQNL SU]HSá\ZX ZyG L VWDQ VWUHI\
EU]HJRZHM7HUPLQÄZ\UZD´QLHMHVWSUHF\]\MQLH]GHILQLRZDQ\ZSUDNW\FHZ3ROVFH
UR]XPLH VLĊ SRG QLP IUDJPHQW EU]HJX JG]LH QDVWĊSXMH HUR]MD ERF]QD SRGP\ZDQLH
EU]HJX:]DOHĪQRĞFLRGZLHONRĞFLLFKDUDNWHUXU]HNLIUDJPHQW\EU]HJyZ]R]QDNDPL
3
:URNXQDNLONXG]LHVLĊFLXNLORPHWUDFKELHJXU]HNL.DPLHQLF\1DZRMRZVNLHMZ\Sá\FRQHMSR
]UHDOL]RZDQLXµXVXZDQLDV]NyGSRZRG]LRZ\FK¶ZUDPDFKXWU]\P\ZDQLDU]HNLGRV]áRGRPDVRZHJRĞQLĊFLD
U\EZVNXWHNSU]HJU]DQLDVLĊZRG\GRWHPSHUDWXUĞPLHUWHOQ\FKGODU\E
4
2EHFQDUHGDNFMDSURMHNWXPRĪHZUĊF]VXJHURZDüĪHSUDFHWHPXV]ąE\üZ\NRQ\ZDQHQDNDĪGHMU]HFHFRQD
SHZQRE\áRE\EDUG]RV]NRGOLZHGODĞURGRZLVNDLVWDQXHNRORJLF]QHJRZyG3RUXZDJDQU:VWĊSGR
wyliczenia powinien PLHüEU]PLHQLHÄ&HOHRNWyU\FKPRZDZXVWPRJąE\üUHDOL]RZDQHSU]H]´DQLHÄ Cele,
RNWyU\FKPRZDZXVWVąUHDOL]RZDQHSU]H]´:SU]HFLZQ\PUD]LHSU]HSLVE\áE\RGF]\W\ZDQ\± ]ZáDV]F]D
ZSRZLą]DQLX]DUWXVW3UDZD:RGQHJR, ]JRGQLH]NWyU\PÄ8WU]\P\ZDQLHZyGVWDQRZLRERZLą]HNLFK
ZáDĞFLFLHOD´MDNRQDND]Z\NRQ\ZDQLDSUDFXMĊW\FKZW\PNDWDORJX± QDZHWMHĪHOLQLHVáXĪ\á\E\RQHĪDGQHPX
VHQVRZQHPXFHORZLSXEOLF]QHJRLXWUXGQLDá\E\RVLąJQLĊFLHFHOXĞURGRZLVNRZHJRGODZyG
8
HUR]ML ERF]QHM ÄZ\UZ\´ PRJą PLHü ZLHONRĞü RG NLONXG]LHVLĊFLX FP GR NLONXVHW
PHWUyZ ELHĪąF\FK : SUDNW\FH SROVNLHM SRG QD]Zą Ä]DV\S\ZDQLH Z\UZ´ MHVW
UHDOL]RZDQH WDNĪH ]DV\S\ZDQLH LFK QS FLĊĪNLP QDU]XWHP NDPLHQQ\P 3UDFH WH ]
VDPHJR]DáRĪHQLDPRG\ILNXMąQDWXUDOQHNV]WDáWRZDQLHVLĊQXUWX LNRU\WDU]HNL&KRüZ
QLHNWyU\FKV\WXDFMDFKNRQLHF]QHSRZLQQ\E\üWUDNWRZDQHMDNRÄprace kanalizacyjne i
przeciwpowodziowe´ ZFKRG]ąFH Z ]DNUHV ]DáąF]QLND ,, G\UHNW\Z\ (,$ L MDNR WDNLH
Z\PDJDMąFHFRGR]DVDG\UR]ZDĪHQLDSRWU]HE\RFHQ\RGG]LDá\ZDQLDQDĞUodowisko, a
wg prawa polskiego ± X]\VNDQLDGHF\]MLRĞURGRZLVNRZ\FKXZDUXQNRZDQLDFK
1DOHĪ\ Z W\P PLHMVFX SRGNUHĞOLü ĪH HUR]MD ERF]QD MHVW QDWXUDOQ\P L SRWU]HEQ\P
SURFHVHP ]DFKRG]ąF\P Z NRU\WDFK U]HN L VWUXPLHQL EDUG]R ZDĪQ\P ] SXQNWX
widzenia utrzymywDQLD NRU\WD U]HNL Z G\QDPLF]QHM UyZQRZDG]H L SUDZLGáRZHJR
funkcjonowania ekosystemu rzeki D FR VLĊ ] W\P ZLąĪH ± GR RVLąJQLĊFLD GREUHJR
HNRORJLF]QHJRVWDQXZyGZUR]XPLHQLX5DPRZHM'\UHNW\Z:RGQHj. -HMSU]HMDZ\Vą
ZDĪQHWDNĪHGODUyĪQRURGQRĞFLELRORJLF]QHM]ZLą]DQHM]U]HNą Strome, urwiste brzegi
´Z\UZ\´ WR NOXF]RZH PLHMVFD GR OĊJyZ ]LPRURGND ĪRáQ\, MDVNyáNL EU]HJyZNL
NRORQLH EU]HJyZHN Z VWURP\FK EU]HJDFK ZLĊNV]\FK U]HN PRJą OLF]\ü SR Nilkaset
SDU 0LHMVFD ]ZLą]DQH ] HUR]Mą ERF]Qą L ]ZDORQ\PL GU]HZDPL Vą preferowanym
ELRWRSHPEURGĨFDSLVNOLZHJR5.
3RZVWDZDQLHÄZ\UZ´ZEU]HJDFKU]HNLSRWRNyZZSU]HV]áRĞFLXUHJXORZDQ\FKQDOHĪ\
WUDNWRZDüMDNRSU]HMDZVSRQWDQLF]QHMSRĪąGDQHMLEH]QDNáDGRZHMUHQDWXU\]DFMLU]HNL
SRSUDZLDMąFHM ZDUXQNL E\WRZDQLD V]HUHJX RUJDQL]PyZ ZRGQ\FK Z W\P JDWXQNyZ
FKURQLRQ\FKLU\ER]QDF]HQLXJRVSRGDUF]\P:]ZLą]NX]SRZ\ĪV]\P na rzekach i
SRWRNDFK R K\GURPRUIRORJLL ]EOLĪRQHM GR QDWXUDOQHM Ä]DV\S\ZDQLH Z\UZ´ SRZLQQR
E\ü ] ]DVDG\ RJUDQLF]RQH GR PLQLPXm, a na rzekach i potokach w przeV]áRĞFL
uregulowanych, DOH Z PLHMVFDFK JG]LH HUR]MD ERF]QD QLH VWZDU]D ]DJURĪHQLD GOD
]DEXGRZ\ DQL LVWRWQ\FK HOHPHQWyZ LQIUDVWUXNWXU\ SRZLQQR E\ü WUDNWRZDQH MDNR
VSRQWDQLF]QD SRSUDZD ZDUXQNyZ K\GURPRUIRORJLF]Q\FK Z FLHNX 1LH SRZLQQ\ E\ü
zasypywane wyrwy SRZVWDMąFH QD RGFLQNDFK U]HN Sá\QąF\FK SU]H] WHUHQ\ XĪ\WNyZ
zielonych, zadrzewienia i lasy, itp. 0RĪH QDWRPLDVW E\ü ]DVDGQH ]DV\S\ZDQLH Z\UZ
ZWHG\JG\LFKUR]ZyM]DJUDĪD]DEXGRZLHOXELQIUDVWUXNWXU]H5R]VWU]\JQLĊFLDZW\P
]DNUHVLHSRZLQQ\MHGQDN]DSDGDü SRDQDOL]LHZV]\VWNLFKDVSHNWyZVSUDZ\GRF]HJR
ZáDĞFLZDMHVWSURFHGXUDGHF\]MLRĞURGRZLVNRZ\FKXZDUXQNRZDQLDFK
2. 1LHSUDZLGáRZH MHVW XMĊFLH Z Z\ND]LH ÄUHPRQWyZ EXGRZOL UHJXODF\MQ\FK L XU]ąG]HĔ
ZRGQ\FK´ 3RG Wą QD]Zą Vą F]ĊVWR Z\NRQ\ZDQH SUDFH RGWZDU]DMąFH QLHPDO
QLHLVWQLHMąFH MXĪ EXGRZOH UHJXODF\MQH L W\P VDP\P ]QDF]QLH ]PLHQLDMąFH VWRVXQNL
ZRGQHZ]JOĊGHPVWDQXDNWXDOQHJR3RUZWHMVSUDZLHXZDJDQULSU]\SLVGRQLHM
3. 1LHSUDZLGáRZHMHVWXMĊFLHZZ\ND]LHÄXVXZDQLDQDPXáyZLUXPRV]X´3RG WąQD]Zą
VąF]ĊVWRUHDOL]RZDQHZ3ROVFHSUDFH
-‐
ZQDF]ąFR PRG\ILNXMąFH SURILO SRGáXĪQ\ L SRSU]HF]Q\ NRU\WD oraz warunki
SU]HSá\ZXZyG3RGQD]ZąÄXVXZDQLHQDPXáyZ´UHDOL]RZDQHMHVW]Z\NOHW]Z
RGPXODQLHFLHNyZNWyUHSROHJDQDZ\GRE\FLX]GQDFLHNXQDPXáX]DSRPRFą
5
3U]\SRPLQDP\WXĪH DUWE'\UHNW\Z\SWDVLHM]RERZLą]XMHZV]F]HJyOQRĞFLGRÄutrzymywania siedlisk
SWDNyZ]JRGQLH]LFKSRWU]HEDPLHNRORJLF]Q\PL]DUyZQRQDREV]DUDFK1DWXUDMDNLSR]DQLPL´ . Wydaje
VLĊĪHUXW\QRZH]DV\S\ZDQLHZV]\VWNLFKZ\UZEU]HJRZ\FKWZRU]RQ\FKSU]H]U]HNLSURZDG]LáRE\GR
QDUXV]HQLDWHJR]RERZLą]DQLDZVWRVXQNXGRZ\PLHQLRQ\FKZ\ĪHMJDWXQNyZSWDNyZ
9
koparko-RGPXODUNL D QDVWĊSQLH UR]SODQWRZDQLX XURENX QD brzegu. Zwykle
GąĪ\ VLĊ SU]\ W\P RG RGWZRU]HQLD ÄSU]HNURMX UHJXODF\MQHJR´ U]HNL ± tj.
WUDSH]RZHJR SU]HNURMX SRSU]HF]QHJR RUD] SURVWROLQLMQHJR L Z\UyZQDQHJR
SU]HNURMXSRGáXĪQHJROLNZLGXMąFHOHPHQW\QDWXUDOQHJR]UyĪQLFRZDQLDNRU\WD
± Z\Sá\FDQLD SU]HJáĊELHQLD D WDNĪH SRGFLĊFLD L VNDUS\ EU]HJyZ 3UDFH WH Z
SROVNLHM SUDNW\FH Vą ]Z\NOH Z\NRQ\ZDQH Z FHOX ]PLHQLHQLD ZDUXQNyZ
wodnych w stosunku do stanu aktualnego ± np. w celu likwidacji powstawania
podtopieĔ i rozlewisk na wniosek UROQLNyZ ,VWQLHMHSU]\W\PSRZDĪQHryzyko,
LĪ VNXPXORZDQ\ HIHNW XVXZDQLD QDPXáyZ L UXPRV]X ]H ĞUyGOąGRZ\FK ZyG
powierzchniowych, SURZDG]ąF\ GR przyspieszenia RGSá\Zu ZyG ]H ]OHZQL
rolniczych, EĊG]LHVNXWNRZDáZ]URVWHP]DJURĪHQLDSRZRGziowego na rzekach
JáyZQ\FK JG]LH NRQFHQWUXMH VLĊ QDMFHQQLHMV]D LQIUDVWUXNWXUD L Z]URVWHP
ZLHONRĞFLVWUDWSRZRG]LRZ\FK
-‐
3R]\VNDQLDSLDVNXOXEĪZLUX]NRU\WU]HF]Q\FK
=ZUDFDP\WXXZDJĊĪHXVXZDQLHQDPXáyZLUXPRZLVNDU]HF]QHJRQDVXZDSRZDĪne
ZąWSOLZRĞFL ] SXQNWX ZLG]HQLD HNRORJLL HNRV\VWHPX U]HF]QHJR L Z\PRJX RVLąJDQLD
GREUHJRVWDQXHNRORJLF]QHJRZyG2EHFQRĞüQDPXáyZi rumoszu wynika z dynamiki
SU]HSá\ZyZ L FKDUDNWHUX ]OHZQL. .DĪGD LQJHUHQFMD EĊG]LH V\]\IRZą SUDFą, bo rzeka
EĊG]LH SU]\ZUDFDáD VWDQ WDNL MDNL Z\QLND ] QDWXUDOQHM UyZQRZDJL WUDQVSRUWX
rumowiska.
Usuwanie QDPXáyZLUXPRV]X]HĞUyGOąGRZ\FKZyGSRZLHU]FKQLRZ\FK ZWDNLVSRVyE
L QD WDNą ZLHONą VNDOĊ MDN WR VLĊ RGE\ZD REHFQLH6 VWRL Z VSU]HF]QRĞFL ] GREU\PL
praktykami ± z zaleceniami zawartymi opracowaniach Ä3RGUĊF]QLNGREU\FKSUDNW\NZ
gospodarce wodnej na terenach nizinnych ± wybrane zagadnienia ´*'2ĝ r.) i
Ä=DVDG\ GREUHM SUDNW\NL Z XWU]\PDQLX U]HN L SRWRNyZ JyUVNLFK´ Z\GDZQLFWZR
Ministerstwa ĝURGRZLVND:DUV]DZD r.).
W odniesieniu GRU]HNQL]LQQ\FKĞUHGQLFKPDá\FKL EPDá\FK Ä3RGUĊF]QLNGREU\FK
SUDNW\N Z JRVSRGDUFH ZRGQHM«´ SRGNUHĞOD ĪH GREUH SUDNW\NL XWU]\PDQLD W\FK U]HN
SRZLQQ\ E\ü PDNV\PDOQLH ]ELHĪQH ] FHODPL UHQDWXU\]DFML L Z V]F]HJyOQRĞFL
XZ]JOĊGQLDü zachowanie lub w miarĊ moĪliwoĞci odtwarzanie rozwiniĊcia rzeki w
planie (skrĊtnoĞü U]HNL UyĪnorodnoĞü i zmiennoĞü krzywizn) RUD] UyĪnorodnoĞci
NV]WDáWX NRU\WD U]HF]QHJR SR]RVWDZLHQLH VWUXNWXU NRU\WRZ\FK JáĊboczki, odsypiska,
namuliska). Wbrew tym zasadom dobrych praktyk, usuZDQLD QDPXáyZ L UXPRV]X z
rzek w nizinnym krajobrazie rolniczym wykRQXMHVLĊZFDá\PSU]HNURMXNRU\WDU]HNL
na wielokilometrowych odcinkach7 U]HNL FR SURZDG]L GR FDáNRZLWHJR L
wielkoobszarowego zniszczenia naturalnych struktur korytowych, do uproszczenia
NV]WDáWX NRU\WD D FR ]D W\P LG]LH ± dR ]DQLNX ]UyĪQLFRZDQLD PLNUR L mesosiedlisk
EH]SRĞUHGQLR ZDUXQNXMąF\FK WUZDáH Z\VWĊSRZDQLH ]UyĪQLFRZDQHJR ]HVSRáX
RUJDQL]PyZ ZRGQ\FK 2SUyF] QLHNRU]\VWQ\FK GOD HNRV\VWHPX ZRGQHJR ]PLDQ Z
morfologii cieku, usuwanie namXáyZLUXPRV]X ZEH]SRĞUHGQLVSRVyEQLV]F]\Ī\MąFH
Z RVDGDFK GHQQ\FK RUJDQL]P\ ZRGQH QD SU]\NáDG ODUZ\ PLQRJyZ SLVNRU]H
FKURQLRQHQDPRF\'\UHNW\Z\6LHGOLVNRZHMPLĊF]DNL ZW\P FKURQLRQHSROVNLPL
XQLMQ\P SUDZHP JDWXQNL ] Ä&]HUZRQHM OLVW\ ]ZLHU]ąW JLQąF\FK L ]DJURĪRQ\FK Z
Polsce´ Z\GDZQLFWZR ,23 .UDNyZ ± VNyMND JUXERVNRUXSRZD VNyMND
6
1DWHQWHPDWSU]HGNáDGDP\RGUĊEQ\UDSRUW
:JQDV]HMZLHG]\ZFRQDMPQLHMSU]\SDGNDFKGáXJRĞüRGFLQNDU]HNLRGPXORQHJRZMHGQ\PW\ONRVH]RQLH
pUDFZ\NRQDZF]\FKZ\QRVLáDSRZ\ĪHMNPPDNV\PDOQDGáXJRĞüRGPXORQHJRRGFLQNDZMHGQ\PVH]RQLH
Z\QRVLáDNP
7
10
VSáDV]F]RQDV]F]HĪXMDZLHONDLFKU]ąV]F] Dytiscus latissimus. Zmniejszenie warstwy
PXáXPRĪHGRGDWNRZRVSRZRGRZDü]ZLĊNV]RQąĞPLHUWHOQRĞüZĞUyGW\FKRVREQLNyZ
skyMHN NWyUH SU]HĪ\Mą XVXZDQLH QDPXáyZ - GR VNXWHF]QHJR SU]H]LPRZDQLD VNyMNL
SRWU]HEXMąRVDGyZGHQQ\FKRRGSRZLHGQLHMJUXERĞFLZNWyU\FKPRJąVLĊ]DJU]HEDü
=PQLHMV]HQLH OLF]HEQRĞFL PDáĪ\ Z EH]SRĞUHGQL VSRVyE QHJDW\ZQLH RGG]LDáXMH QD
UyĪDQNĊ± chroniony na PRF\'\UHNW\Z6LHGOLVNRZHMJDWXQHNU\E\VNáDGDMąF\LNUĊZ
MDPLHVNU]HORZHMPDáĪ\
8VXZDQLHQDPXáyZLUXPRV]XZVSRVyEEH]SRĞUHGQLQLV]F]\Ī\MąFHQDGQLH]ELRUQLND
LZRVDGDFKGHQQ\FKEH]NUĊJRZFHQSVNRUXSLDNLMĊWNLFKUXĞFLNLZLGHOQLFHGUREQH
PLĊF]DNi, skorupiakiVWDQRZLąFHSRGVWDZRZąED]ĊSRNDUPRZąZLHOX JDWXQNyZU\E
Z W\P FKURQLRQ\FK L JDWXQNyZ R ]QDFzeniu ekonomicznym (np. brzana, brzanka,
OLSLHĔĞOL]QLHNWyUHJDWXQNLVWU]HEOL). :SUDZG]LHIDXQDEH]NUĊJRZFyZGHQQ\FKW]Z
makrobentos, regeneruje VLĊSRXVXQLĊFLXRVDGyZ]GQDU]HNLUHODW\ZQLHV]\ENRNLOND
PLHVLĊF\ Z U]HNDFK JyUVNLFK MHGQDNĪH WHQ ]UHJHQHURZDQ\ ]HVSyá EH]NUĊJRZFyZ
PRĪHE\ü]XERĪRQ\]DUyZQRSRGZ]JOĊGHPMDNRĞFLRZ\PREQLĪRQDOLF]EDJDWXQNyZ
]DQLNJDWXQNyZU]DGNLFKLWSRUD]LORĞFLRZ\PQLĪV]DOLF]EDRVREQLNyZLELRPDVD
1HJDW\ZQH NUyWNRRNUHVRZH L WUZDáH ]PLDQ\ Z IDXQLH EH]NUĊJRZFyZ GHQQ\FK
VSRZRGRZDQHXVXZDQLHPQDPXáyZLUXPRV]XZSá\ZDMąQDVWDQSRSXODFMLĪ\ZLąF\FK
VLĊPDNUREHQWRVHPU\E
8VXZDQLHQDPXáyZLUXPRV]XPRĪHZVSRVyE EH]SRĞUHGQLVSRZRGRZDü]QLV]F]HQLH
JQLD]GWDUáRZ\FKU\EáRVRVLRZDW\FKIL]\F]QHQLV]F]HQLHJQLD]GZWUDNFLHZ\ELHUDQLD
RVDGyZ GHQQ\FK =PĊWQLHQLH ZRG\ VSRZRGRZDQH XVXZDQLHP QDPXáyZ L UXPRV]X
PRĪHWDNĪHSRĞUHGQLR SURZDG]LüGR]QLV]F]HQLDJQLD]GWDUáRZ\FKU\EáRVRVLRZDW\FK
ZVNXWHN]DWNDQLDF]ąVWHF]NDPLPXáXSU]HVWU]HQLSRPLĊG]\]LDUQDPLĪZLUX]NWyUHJR
]EXGRZDQH Vą JQLD]GD FR SURZDG]L GR XGXV]HQLD ]DURGNyZ =PĊWQLHQLH ZRG\
VSRZRGRZDQHXVXZDQLHPQDPXáyZLUXPRV]XPRĪHUyZQLHĪGRSURZDG]LüGR]DQLNX
QLHNWyU\FKV]F]HJyOQLHZUDĪOLZ\FKQD]DQLHF]\V]F]HQLHZyG, JDWXQNyZMĊWHNZDĪHN
L FKUXĞFLNyZ 7H WU]\ JUXS\ RZDGyZ PDMą Z\VRNą SXQNWDFMH Z LQGHNVDFK
EHQWRVRZ\FKVWRVRZDQ\FKGRRFHQ\VWDQXHNRORJLF]QHJRZyG
W przypadku rzek o cKDUDNWHU]H JyUVNLP Zierzchnia warstwa osadu stanowi
obrukowanie dna, NWyUH G]LĊNL WHPX jest bardzo odporne na erozjĊ GHQQą 3R
zniszczeniu obrukowania QDVWĊSXMH PQLHM OXE EDUG]LHM JZDáWRZDQD HUR]MD ZJáĊEQD L
wsteczna 6NXWNLHP WHJR MHVW ]XERĪHQLH ]UyĪQLFRwania siedlisk i pogorszenia
warunNyZ WDUáRZ\FK dla ryb reofilnych (np. SVWUąJD SRWRNRZHJR áRVRVLD OLSLHQLD i
ZDUXQNyZUR]ZRMXnarybku. :LĊNV]DPRFVWUXPLHQLDZRG\ZSU]HJáĊELRQ\PNRU\FLH
SRZRGXMHXVXQLĊFLHIUDNFMLĪZLURZ\FKQDMRGSRZLHGQLHMV]\FKGODRGEycia skutecznego
WDUáD. Inne negatywne przyspieszonej erozji dennej VNXWNL WR SU]HUZDQLH áąF]QRĞFL
rzeki z terenami zalewowymi SURZDG]ąFHGRSrzesus]HQLHODVyZáĊJRZ\FK.
8VXZDQLHP QDPXáyZ L UXPRV]X ]ZáDV]F]D Z IRUPLH ]DELHJX SRZWDU]DOQHJR PRĪH
UyZQLHĪ VSRZRGRZDü ]QDF]ąFH ]XERĪHQLH ]HVSRáX URĞOLQ ZRGQ\FK ± JDWXQNyZ
FKURQLRQ\FK L JDWXQNyZ EĊGąF\FK ZVNDĨQLNLHP GREUHJR VWDQX HNRORJLF]QHJR ZyG
mierzonym za pomocą W]ZZVNDĨQLNDPDNURILWRZHJR
-DNRX]DVDGQLHQLHGODXVXZDQLHPQDPXáyZL UXPRV]XÄRGPXODQLD´U]Hk nizinnych
w krajobrazie rolniczym, instytucje odpowiedzialne za wykonanie takich prac
:=0L8: QDMF]ĊĞFLHM SRGDMą ]OLNZLGRZDQLH ORNDOQ\FK SRGWRSLHĔ QD XĪ\WNDFK
]LHORQ\FK =DWHP SUDFH SROHJDMąFH QD XVXZDQLHP QDPXáyZ L UXPRV]X PDMą QD FHOX
WUZDáą]PLDQĊVWRVXQNyZZRGQ\FKZGROLQLHU]HNLRVLąJQLĊWąSRSU]H]SU]HNV]WDáFHQLH
SURILOX NRU\WD U]HNL SRJáĊELHQLH NRU\WD 1DOHĪ\ ]DXZDĪ\ü ĪH áąNL L SDVWZLVND QD
11
NWyU\FK Z\VWĊSXMąSRGWRSLHQLDVąUHIXJLDPL JDWXQNyZSáD]yZL SWDNyZ]DJURĪRQ\FK
wymarciem ± JDWXQNyZRVLOQ\FKVSDGNRZ\FKWUHQGDFKOLF]HEQRĞFL
=DWHP OLNZLGRZDQLHORNDOQ\FKSRGWRSLHĔQDXĪ\WNDFK]LHORQ\FKQDWDNą VNDOĊMDNWR
RGE\ZD VLĊ REHFQLH VWZDU]D SRZDĪQH ]DJURĪHQLH GOD WUZDáRĞFL NUDMRZHM SRSXODFML
ZLHOXJDWXQNyZSWDNyZQDZHWW\FKZFLąĪMHV]F]HSRVSROLW\FKQSERFLDQDELDáHJR
F\UDQNL SáDVNRQRVD GHUNDF]D F]DMNL U\F\ND EURGĨFD NUZDZRG]LREHJR, kszyka.
:DJĊ WHJR ]DJURĪHQLD SRGNUHĞODMą DXWRU]\ RSUDFRZDĔ Ä Poradnik ochrony siedlisk i
JDWXQNyZ 1DWXUD ´ Z\GDZQLFWZR 0LQLVWHUVWZD ĝURGRZLVND RUD] Ä Atlas
SRVSROLW\FK SWDNyZ OĊJRZ\FK 3ROVNL 5R]PLHV]F]HQLH Z\ELyUF]RĞü VLHGOLVNRZD
trendy´Z\GDZQLFWZR*áyZQHM,QVSHNFML2FKURQ\ĞURGRZLVND
3RZ\ĪV]HSU]\NáDG\ZVND]XMąQDOLF]QHL]áRĪRQH]QDF]ąFHQHJDW\ZQHRGG]LDá\ZDQLD
na ekosystem wodny usXZDQLHP QDPXáyZ L UXPRV]X 1DOHĪ\ Z W\P PLHMVFX
]DXZDĪ\üĪHSRPLPRWo, tylko w latach 2010 ± SUDFHSROHJDMąFHQDXVXZDQLHP
QDPXáyZ L UXPRV]X SU]HSURZDG]RQR Z 3ROVFH QD FR QDMPQLHM 9 W\V NP ELHĪąF\FK
FLHNyZ
Uwaga nr 5 ± Procedura zezwalania na prace utrzymaniowe i ich kontroli
Prace utrzymaniowe wymienione w proponowanym art. 22 ust. 3, nawet po wyeliminowaniu
]NDWDORJXURG]DMyZSUDFZ\PLHQLRQ\FKZXZDG]HQUQDGDOPRJąPLHüLVWRWQ\ZSá\ZQD
ĞURGRZLVNR SU]\URGQLF]H D Z V]F]HJyOQRĞFL QD element\ VWDQX HNRORJLF]QHJR ZyG QD
SU]HGPLRW\ RFKURQ\ Z REV]DUDFK 1DWXUD SWDNL L LFK VLHGOLVND RUD] QD ]ZLą]DQH ]
ZRGDPLJDWXQNL]]DáąF]QLND,9L9G\UHNW\Z\VLHGOLVNRZHM
2EHFQLH SU]\VWąSLHQLH GR UHDOL]DFML SUDF ]LHPQ\FK QS RGPXODQLD PRJąF\FK ]PLHQLü
stosunki wodne na obszarach cennych przyrodniczo (w tym na obszarach chronionych, ale nie
W\ONR QD QLFK Z\PDJD X]\VNDQLD GHF\]ML 5HJLRQDOQHJR '\UHNWRUD 2FKURQ\ ĝURGRZLVND
RNUHĞODMąFHM ZDUXQNL SURZDG]HQLD UREyW F]\OL W]Z GHF\]ML ] DUW XVWDZ\ R RFKronie
SU]\URG\1DWRPLDVWSUDFHSRZRGXMąFHQLV]F]HQLHOXEXV]NDG]DQLHJDWXQNyZFKURQLRQ\FKOXE
LFK VLHGOLVN Z W\P XVXZDQLH WDP EREURZ\FK Z\PDJDMą ]H]ZROHQLD QD RGVWĊSVWZR RG
]DND]yZ RFKURQ\ JDWXQNRZHM : SRVWĊSRZDQLDFK PRĪH E\ü UR]ZDĪRQH U\]\NR
RGG]LDá\Zania na obszar Natura 2000. 2UJDQL]DFMD VSRáHF]QD G]LDáDMąFD Z LQWHUHVLH
VSRáHF]Q\PPRĪHSRZRáXMąFVLĊQDVZRMHFHOHVWDWXWRZHZQRVLüRGRSXV]F]HQLHMHMGRWDNLFK
SRVWĊSRZDĔ QD SUDZDFK VWURQ\ 3UREOHPHP MHVW ZSUDZG]LH VWRVRZDQLH W\FK SU]HSLVyZ Z
praktyce, ERZLHPZLHOHSUDFXWU]\PDQLRZ\FKE\áRLZFLąĪMHVWUHDOL]RZDQ\FK]QDUXV]HQLHP
SRZ\ĪV]\FKRERZLą]NyZ6DPMHGQDNLQVWUXPHQW]H]ZDODQLDQDSUDFHXWU]\PDQLRZHLVWQLHMH
/XNąZobecnym systemie prawnym jest natomiast brak wymogu uzyskiwania jakichkolwiek
zezwoleĔ GODSUDFLQQ\FKQLĪ]LHPQHQSGODXVXZDQLD]DWRUyZXVXZDQLDGU]HZSRZDORQ\FK
12
Z QXUW U]HNL F]\ Z\NDV]DQLD OXE XVXZDQLD URĞOLQQRĞFL ]LHOQHM ] U]HN XVXZDQLD GU]HZ
PáRGV]\FKQLĪODWF]\OLQSLQLFMDOQ\FKSRVWDFLODVyZáĊJRZ\FK(8.
Proponowana nowelizacja QLH OLNZLGXMH WX ĪDGQ\FK OXN L Z ĪDGQ\P PLHMVFX QLH Z]PDFQLD
RERZLą]XMąFHJRV\VWHPXSUDZQHJR=QDF]QLHRVáDELDnatomiast prawne mechanizmy kontroli
L DXWRU\]DFMLSUDFXWU]\PDQLRZ\FKZW\P WDNĪHW\FKNWyUHVąREHFQLHSRGGDQHZ\PRJRZL
uzyskania decyzji z art. 118.
: PLHMVFH RERZLą]NX X]\VNLZDQLD GHF\]ML ] DUW ]H]ZDODMąFHM QD Z\NRQDQLH SUDF
PLDáRE\E\üZSURZDG]RQH]JáDV]DQLHSUDF5HJLRQDOQHPX'\UHNWRURZL2FKURQ\ĝURGowiska,
NWyU\ Z FLąJX GQL PyJáE\ ZQLHĞü VSU]HFLZ L QDáRĪ\ü RERZLą]HN Xzyskania decyzji.
1DWRPLDVW Z SU]\SDGNX EUDNX VWDQRZLVND 5'2ĝ Z W\P WHUPLQLH PRĪQD E\ SU]\VWąSLü do
Z\NRQ\ZDQLDSUDF-HGQDNSURFHGXUDWDPLDáDE\]RVWDüRJUDQLF]RQDZ\áąF]QLHGRREV]DUyZ
REMĊW\FK IRUPDPL RFKURQ\ SU]\URG\ L PLDáDE\ GRW\F]\ü Z\áąF]QLH SUDF SROHJDMąF\FK QD
XVXZDQLX QDPXáyZ L UXPRZLVND RUD] XVXZDQLD WDP EREURZ\FK Uczestnictwo w
HZHQWXDOQ\PSRVWĊSRZDQLXRGHF\]MĊ]DUWXVWDZ\RRFKURQLHSU]\URG\MHĪHOLZRJyOH
WDNLH SRVWĊpowDQLH PLDáRE\ E\ü SU]HSURZDG]DQH ]RVWDáRE\ RJUDQLF]RQH GR ZQLRVkodawcy,
ZáDĞciFLHOD ZRG\ L HZ ZáDĞFLFLHOD GRWNQLĊW\FK SUDFDPL QLHUXFKRPRĞFL ] Z\NOXF]HQLHP
moĪOLZRĞFL XG]LDáX XĪ\WNRZQLND U\EDFNLHJR L RUJDQL]DFML VSRáecznych ± D ZLĊF ]QDF]QLH
]DZĊĪRQH Z VWRVXQNX GR µ]DVDG RJyOQ\FK¶ RERZLą]XMąF\FK ZREHF ZV]\VWNLFK SRVWĊSRZDĔ
administracyjnych w Polsce.
5R]ZLą]DQLHWRPDQDV]\P]GDQLHPQDVWĊSXMąFHZDG\
-‐
Prace ± nawet odmuleniowe ± UHDOL]RZDQH QD JUDQLF\ SRQLĪHM OXE SRZ\ĪHM REV]DUX
1DWXUDQLHSRGOHJDá\E\ĪDGQHMSURFHGXU]HZW\PQLHE\á\E\QDZHW]JáDV]DQHGR
5'2ĝD W\PF]DVHPPRJąRQH]QDF]ąFRZSá\ZDü na warunki wodne, a tym samym
na cele ochrony w obszarach Natura 20009. W naszej opinii jest to naruszenie art. 6(3)
dyrektywy siedliskowej;
-‐
$XWRU\]DFMD SUDF RGPXOHQLRZ\FK Z REV]DUDFK 1DWXUD PRJáDE\ QDVWĊSRZDü Z
drRG]HÄPLOF]ąFHM]JRG\´WMQLH]DMĊFLDVWDQRZLVNDSU]H]5'2ĝZFLąJXGQLRG
RWU]\PDQLD]JáRV]HQLD :QDV]HM RFHQLHWDNLHUR]ZLą]DQLHMHVWQLH]JRGQH]DUW
G\UHNW\Z\ VLHGOLVNRZHM Z\PDJDMąF\P Z\UDĨQLH ÄZ\UDĪHQLD ]JRG\ SR XSHZQLHQLX
VLĊĪHSU]HGVLĊZ]LĊFLHQLHZSá\QLHQLHNRU]\VWQLHQDREV]DU1DWXUD´FRQLHPRĪH
E\üUR]XPLDQHMDNRPLOF]ąFHSU]\]ZDODQLHSU]H]EUDNVSU]HFLZX
8
/XNĊXVXZDáRE\np. QDVWĊSXMąFHEU]PLHQLHSU]HSLVX$UW3URZDG]HQLHUREyWSROHJDMąF\FKQDUHJXODFML
ZyG EXGRZLHZDáyZSU]HFLZSRZRG]LRZ\FKXVXZDQLDOXESU]HPLHV]F]DQLDQDPXáyZOXEUXPRZLVNDU]HF]QHJR
]DV\S\ZDQLXZ\GPXVXZDQLDGU]HZ]ZyGDWDNĪHUREyWPHOLRUDF\MQ\FKRGZRGQLHĔEXGRZODQ\FKRUD] innych
UREyW]PLHQLDMąF\FKVWRVXQNLZRGQHOXEZLQQ\VSRVyEPRJąF\FKZSá\QąüQDVWDQZyGOXEVWDQHNRV\VWHPyZ
OXEJDWXQNyZRGZRG\]DOHĪQ\FK ± QDWHUHQDFKRV]F]HJyOQ\FKZDUWRĞFLDFKSU]\URGQLF]\FK]ZáDV]F]DQD
WHUHQDFKQDNWyU\FK]QDMGXMąVLĊVNXSLHQLDURĞOLQQRĞFLRV]F]HJyOQHMZDUWRĞFL]SXQNWXZLG]HQLD
przyrodniczego, terenach o walorac KNUDMREUD]RZ\FKLHNRORJLF]Q\FKWHUHQDFKPDVRZ\FKOĊJyZSWDFWZD
Z\VWĊSRZDQLDVNXSLHĔJDWXQNyZFKURQLRQ\FKRUD]WDUOLVN]LPRZLVNSU]HSáDZHNLPLHMVFPDVRZHMPLJUDFMLU\EL
LQQ\FKRUJDQL]PyZZRGQ\FKQDVWĊSXMHQDSRGVWDZLHGHF\]MLUHJLRQDOQHJRG\UHNWRUD RFKURQ\ĞURGRZLVNDNWyU\
XVWDODZDUXQNLSURZDG]HQLDUREyW .
9
:UZ\NRQDQREH]ĪDGQ\FK]H]ZROHĔRGPXOHQLHJyUQHJRELHJXU]HNL3áRFLF]QDWXĪSRZ\ĪHMMHMZSá\ZX
GRREV]DUX1DWXUD8URF]\VND3XV]F]\'UDZVNLHM3UDFHVSRZRGRZDá\]DPXOHQLHU]HNLZREszarze Natura
LNROPDWDFMĊRVDGyZQDMHMGQLHDWDNĪHRGWOHQLHQLHZRG\ZSá\ZDMąFHMGRREV]DUX1DWXUD]QDF]Q\
Z]URVW]DZDUWRĞFLD]RWXLIRVIRUXSURZDG]ąFGRSRJRUV]HQLDVWDQXFKURQLRQHJRZREV]DU]H1DWXUD
siedliska 3260 i do czasowego pogorszenia stanu (bardzo silnego zakwitu fitoplanktonu) w jeziorze Sitno ±
SRáRĪRQ\PZREV]DU]H1DWXUDFKURQLRQ\PVLHGOLVNXSU]H]NWyUHU]HNDSU]HSá\ZDZVZRLPGDOV]\P
biegu.
13
-‐
: ĪDGHQ VSRVyE QLH E\á\E\ NRQWURORZDQH DQL DXWRU\]RZDQH SUDFH ± nawet
odmuleniowe ± poza granicami form ochrony przyrody; W\PVDP\PZĪDGHQVSRVyE
QLH E\áDE\ ]DSHZQLRQD Z ]DNUHVLH OLF]Q\FK JDWXQNyZ SWDNyZ ZRGQR-EáRWQ\FK
]ZLą]DQ\FK ] UR]OHZLVNDPL Z NUDMRbrazie rolniczym - QS HIHNW\ZQRĞü DUW E
G\UHNW\Z\ SWDVLHM Z\PDJDMąFHJR XWU]\P\ZDQLD VLHGOLVN SWDNyZ ]JRGQLH ] LFK
potrzHEDPLHNRORJLF]Q\PLWDNĪHSR]DREV]DUDPL1DWXUD
-‐
: ĪDGHQ VSRVyE QLH E\á\E\ NRQWURORZDQH DQL DXWRU\]RZDQH LQQH kategorie prac
utrzymaniowych, w tym zasypywanie i zabudowa biologiczna wyrw, usuwanie z rzek
]DWRUyZZW\PUXPRV]XGU]HZQHJRXVXZDQLHURĞOLQQRĞFL± DMDNX]DVDGQLP\QLĪHM
PRJą RQH ]QDF]ąFR RGG]LDá\ZDü QD SU]HGPLRW\ RFKURQ\ REV]DUyZ 1DWXUD JDWXQNLFKURQLRQHSWDNLLLFKVLHGOLVNDF]\VWDQHNRORJLF]Q\ZyGZQDV]HMRSLQLLMHVW
to naruszenie art. 6(3) dyrektywy siedliskowej;
-‐
Naruszony E\áE\ Z\PyJ Z\QLNDMąF\ ] DUW XVW OLW L 5DPRZHM '\UHNW\Z\
:RGQHM Z\PDJDMąF\ SU]\MĊFLD SURJUDPX ĞURGNyZ SURZDG]ąF\FK GR RVLąJQLĊFLD
FHOyZ ĞURGRZLVNRZ\FK D ]DZLHUDMąFHJR REOLJDWRU\MQLH ÄĞURGNL RERZLą]NRZH´, w
VNáDGNWyU\FKZFKRG]ąÄĞrodki dla kaĪdych innych szkodliwych wpáywyw na stan wyd
okreĞlonych na mocy art. 5 i za áącznika II, w szczegylnoĞci dla zapewnienia, Īe
warunki hydromorfologiczne czĊĞci wyd są zgodne z osi ągniĊciem wymaganego stanu
ekologicznego czy dobrego potencja áu ekologicznego dla czĊĞci wyd okreĞ lonych jako
sztuczne lub silnie zmienione. Kontrole w tym celu mogą przyjąü formĊ wymogu
uzyskania uprzedniego zezwolenia lub rejestracji opartej na ogylnie wi ąĪących
zasadach gdzie taki wymyg nie jest w inny sposyb przewidziany przez prawodawstwo
wspylnotowe´. Jak wykazano w innych miejscach naszego stanowiska, prace
utrzymaniowe wSá\ZDMąQDZDUXQNLK\GURPRUIRORJLF]QHZVSRVyEPDMąF\]QDF]HQLH
dla RVLąJQLĊFLD GREUHJR VWDQX HNRORJLF]QHJR OXE SRWHQFMDáX HNRORJLF]QHJR ±
Z\PDJDMą ZLĊF SU]\MĊFLD RGSRZLHGQLFK ĞURGNyZ NRQWUROL 3URSRQRZDQH UHJXODFMH
projektu 2012-12- SURZDG]Lá\E\ W\PF]DVHP GR XPRĪOLZLHQLD Z\NRQ\ZDQLD
ZLĊNV]RĞFLSUDFXWU]\PDQLRZ\FKEH]ĪDGQHMNRQWUROL
-‐
2JUDQLF]RQD E\áE\ ]QDF]QLH WDNĪH Z SRUyZQDQLX GR G]LVLHMV]HJR VWDQX SUDZQHJR
PRĪOLZRĞüXG]LDáXVSRáHF]HĔVWZD RUJDQL]DFMLVSRáHF]Q\FKZVSUDZDFK]ZLą]DQ\FK]
XWU]\P\ZDQLHPZyG&KRüQLHQDUXV]DWRZSURVWOLWHU\ĪDGQHM]G\UHNW\ZZ\GDMHVLĊ
VSU]HF]QH]GXFKHP5DPRZHM'\UHNW\Z\:RGQHMLSUDZDĞURGRwiskowego UE.
3RGNUHĞODP\WXZV]F]HJyOQRĞFLĪHSUDFHSURSRQRZDQH (w projekcie 2012-12-18) do uznania
]D ÄXWU]\PDQLRZH´ PRJą ]QDF]ąFR RGG]LDá\ZDü QD SU]HGPLRW\ RFKURQ\ REV]DUyZ 1DWXUD
JDWXQNLFKURQLRQHSWDNLLLFKVLHGOLVNDF]\VWDQHNRORJLF]Q\ZyG
Ad 1) Z\NDV]DQLHURĞOLQ]GQDRUD]EU]HJyZĞUyGOąGRZ\FKZyGSRZLHU]FKQLRZ\FK (te prace
wg projektu 2012-12-PLDáE\E\üZFDá\PNUDMXZ\NRQ\ZDQHEH]NRQLHF]QRĞci uzyskania
ĪąGQ\FK]H]ZROHĔLEH]SU]HSURZDG]DQLDĪDGQ\FKRFHQ
5RĞOLQQRĞüURĞOLQ\]LHOQHUR]ZLMDMąFDVLĊZNRU\FLHU]HNVWUXPLHQLLLQQ\FKFLHNyZ
PRĪHSURZDG]LüGRXWUXGQLHQLDSU]HSá\ZXZyGVNXWNXMąFHJRSRGQLHVLHQLHPSR]LRPX
ZRG\ Z FLHNX Z\ZRáXMąF\P ORNDOQH, okresowe SRGWRSLHQLD FR Z QLHNWyU\FK
SU]\SDGNDFK U]HF]\ZLĞFLH PRĪH X]DVDGQLü SRWU]HEĊ Z\NDV]DQLD URĞOLQQRĞFL
5RĞOLQQRĞüSRW\P]DELHJXPDPRĪOLZRĞüV]\ENLHMUHJHQHUDFML-HGQDNĪHSRPLPRWR
Z\NDV]DQLH QD RGFLQNDFK U]HN ZáRVLHQLF]QLNRZ\FK ] W\SRZą GOD QLFK URĞOLQQRĞFLą
14
PRĪH RGG]LDá\ZDü QD VLHGOLVNR SU]\URGQLF]H FKURQLRQH Z REV]DUDFK 1DWXUD
2000.
1DOHĪ\]DXZDĪ\üĪHZ\NDV]DQLHEU]HJyZZyGĞUyGOąGRZ\FKPRĪHPLHüQHJDW\ZQ\
ZSá\Z QD IXQNFMRQRZDQLH HIHNW\ZQRĞü VWUHI EXIRURZ\FK Z]GáXĪ FLHNyZ NWyU\FK
IXQNFMą MHVW Z\FKZ\W\ZDQLH ELRJHQyZ L LQQ\FK ]DQLHF]\V]F]HĔ REV]DURZ\FK
2EQLĪHQLHHIHNW\ZQRĞFLVWUHIEXIRURZ\FKEĊG]LHPLDáRORNDOQ\QHJDW\ZQ\ZSá\ZQD
MDNRĞü ZyG Z FLHNX D VNXPXORZDQ\ HIHNW Z VNDOL NUDMX PRĪH VNXWNRZDü wzrostem
LORĞüELRJHQyZGRVWDUF]DQ\FKSU]H]SROVNLHU]HNLGR%DáW\NX:\NDV]DQLHURĞOLQQRĞFL
PDWHĪQHJDW\ZQ\ZSá\ZQDWHUPLNĊZyG]DZDUWRĞüWOHQXZZRG]LHQDJU]HZDQLHVLĊ
ZVNXWHN]PQLHMV]HQLD]DFLHQLHQLD]ZLHUFLDGáDZRG\RUD]QDED]ĊSRNDUPRZąU\EZ
VNáDG NWyUHM ZFKRG]ą WDNĪH EH]NUĊJRZFH Ī\MąFH QD URĞOLQDFK SRUDVWDMąF\FK EU]HJL
ZyG : ]ZLą]NX ] W\P QD EU]HJDFK FLHNyZ SRZLQQD E\ü Z PLDUĊ PRĪOLZRĞFL
]DFKRZ\ZDQD QDWXUDOQD URĞOLQQRĞü D MHM XVXQLĊFLH PXVL E\ü U]HWHOQLH X]DVDGQLRQH
3RZLQQ\E\üWDNĪHSU]HVWU]HJDQHRGSRZLHGQLHWHUPLQ\NRV]HQLDGRVWRVRZDQHGRW\SX
NRV]RQHMURĞOLQQRĞFLL]ZLą]DQ\FK]QLąJDWXQNyZ]ZLHU]ąWQSSWDNyZJQLD]GXMąF\FK
w trzcinowiskach). 3R]RVWDZLRQHSRNRV\PRJą]RVWDüVSáXNDQHGRU]HN]DJQLZDüL
E\üSU]\F]\QąXGXV]HQLDU\EMDNWRPLDáRPLHMVFHMXĪZLHORNURWQLHQSQD%XJX
Ad 2) XVXZDQLH URĞOLQ Sá\ZDMąF\FK L NRU]HQLąF\FK VLĊ Z GQLH ĞUyGOąGRZ\FK ZyG
powierzchniowych (te prace wg projektu 2012-12-PLDáE\E\üZFDá\PNUDMXZ\NRQ\ZDQH
EH]NRQLHF]QRĞFLX]\VNDQLDĪąGQ\FK]H]ZROHĔLEH]SU]HSURZDG]DQLDĪDGQ\FKRFHQ
UVXZDQLH URĞOLQ Sá\ZDMąF\FK L NRU]HQLąF\FK VLĊ Z GQLH ĞUyGOąGRZ\FK ZyG oznacza
SRZDĪQąLQJHUHQFMĊDSUDNW\F]QLH GHZDVWDFMĊVLHGOLVNL]ELRURZLVNURĞOLQQ\FK3U]\
NLONDNURWQ\P SRZWyU]HQLX WDNLHJR ]DELHJX PRĪH GRMĞü GR HOLPLQDFML ORNDOQ\FK
SRSXODFMLJDWXQNyZURĞOLQZW\PJDWXQNyZFKURQLRQ\FKXQLMQ\PLSROVNLPSUDZHP
oraz niekorzystnych zmian w funkcjonowaniu ekosysWHPyZ ZRGQ\FK:SU]\SDGNX
U]HN ZáRsieQLF]QLNRZ\FK VLHGOLVNR SU]\URGQLF]H XVXZDQLH URĞOLQQRĞFL PRĪH
VNXWNRZDüFDáNRZLWąGHZDVWDFMąL]QLV]F]HQLHPWHJRVLHGOLVND
Ad 3) XVXZDQLHGU]HZLNU]HZyZNWyU\FKZLHNQLHSU]HNUDF]DODWSRUDVWDMąF\FKGQ a oraz
EU]HJLĞUyGOąGRZ\FKZyGSRZLHU]FKQLRZ\FK (te prace wg projektu 2012-12-PLDáE\E\üZ
FDá\P NUDMX Z\NRQ\ZDQH EH] NRQLHF]QRĞFL X]\VNDQLD ĪaGQ\FK ]H]ZROHĔ L EH]
SU]HSURZDG]DQLDĪDGQ\FKRFHQ
']LDáDQLH PRĪH E\ü X]DVDGQLRQH GOD XWU]\PDQLD ZDUXQNyZ SU]HSá\ZX ZyG SU]\
Z\VRNLFK VWDQDFK Z ZąVNLFK V]WXF]QLH ]ZĊĪRQ\FK GROLQDFK U]HF]Q\FK JG]LH
NRQLHF]QH MHVW PRĪOLZLH V]\ENLH SU]HSURZDG]HQLH ZyG SRZRG]LRZ\FK -HGQDNĪH
QDZHWQDWDNLFKWHUHQDFK]DPLDVWSHUPDQHQWQHJRXVXZDQLDNU]HZyZLPáRG\FKGU]HZ
QDOHĪDáRE\UDF]HMSURZDG]Lü]DELHJÄZ\NDV]DQLD´FRNLONDODWURĞOLQQRĞFLNU]HZLDVWHM
ZWDNLVSRVyEDE\NU]HZ\PRJá\RGUDVWDüGRZLHONRĞFLZ\VRNRĞFLQLHXWUXGQLDMąFHM
LVWRWQLHSU]HSURZDG]DQLDZyGSRZRG]LRZ\FK%DGDQLDGRZRG]ą, ĪHQLVNDURĞOLQQRĞü
NáDG]LH VLĊ SRG QDSRUHP ZRG\ L RSRU\ SU]HSá\ZX JZDáWRZQLH VSDGDMą =DFKRZDQLH
URĞOLQQRĞFL NU]HZLDVWHM QD EU]HJDFK U]HNL Z JUDQLFDFK WHUHQyZ ]DEXGRZDQ\FK MHVW
LVWRWQH ]DUyZQR GOD MDNRĞFL ZRG\ NZHVWLD ]DFLHQLHQLD Z\FKZ\W\ZDQLH ELRJHQyZ L
LQQ\FK]DQLHF]\V]F]HĔREV]DURZ\FK i funkcjonowania ekosystemu wodnego na tym
RGFLQNXU]HNLQSZ]PLDQNRZDQDZ\ĪHMNZHVWLDED]\SRNDUPRZHMU\EDOHWDNĪHGOD
SHáQLHQLD SU]H] U]HNĊ IXQNFML OąGRZHJR NRU\WDU]D HNRORJLF]QHJR =DNU]HZLHQLD
Z]GáXĪ EU]HJyZ U]HN QD RGFLQNDFK Z JUDQLFDFK WHUHQyZ ]DEXGRZDQ\FK ]DSHZQLDMą
15
FLąJáRĞü NRU\WDU]D HNRORJLF]QHJR SU]\QDMPQLHM GOD QLHNWyU\FK JDWXQNyZ ]ZLHU]ąW
OąGRZ\FK
:ZDUXQNDFKEDUG]RG\QDPLF]Q\FKVLHGOLVNáĊJyZZLHU]ERZR-topolowych (siedlisko
przyrodnicze 91E0 chronione w obszarach Natura 2000), drzewa (i krzewy) w wieku
GRODWPDMąMXĪSRNUyMPáRGHJRODVXáĊJRZHJRRERJDWHMIORU]HLIDXQLH7HJRW\SX
IRUPDFMD URĞOLQD ]QDF]QLH OHSLHM SHáQL IXQNFMH VWUHI\ EXIRURZHM QLĪ VWUHID EXIRURZD
XWZRU]RQDZ\áąF]QLH]URĞOLQQRĞFL]LHOQHM3RQDGWRGRSXV]F]HQLHGRVSRntanicznego
UR]ZRMX ODVyZ áĊJRZ\FK PRĪH E\ü MHGQ\P ]H ĞURGNyZ RFKURQQ\FK VWRVRZDQ\FK Z
obszarze Natura 2000, np. w celu odtwarzania ciąJáRĞFL VLHGOLVND SU]\URGQLF]HJR
(ZREV]DU]H:yZF]DVZ\FLQDQLHQDZHWPáRG\FKGU]HZZLQLFMDOQ\FKSRVWDFLDFK
áĊJyZ VWDQRZLáDE\ ]QDF]ąFH QHJDW\ZQH RGG]LDá\ZDQLH QD PRĪOLZRĞü RVLąJQLĊFLD
FHOyZRFKURQ\REV]DUX1DWXUD
Ad. 4) zasypywanie wyrw w brzegach i ich zabudowa biologiczna (te prace wg projektu 201212-PLDáE\E\üZFDá\PNUDMXZ\NRQ\ZDQHEH]NRQLHF]QRĞFLX]\VNDQLDĪąGQ\FK]H]ZROHĔ
LEH]SU]HSURZDG]DQLDĪDGQ\FKRFHQ
=DVWU]HĪHQLD Z]JOĊGHP WHM NDWHJRULL SUDF SU]HGVWDZLRQR Z UDPDFK 8ZDJL QU :
VWRVXQNX GR REV]DUyZ 1DWXUD FKURQLąF\FK ]LPRURGND OXE MDVNyáNĊ EU]HJyZNĊ
zasypywanie wyrw w brzegach jest dziaáanLHP EH]SRĞUHGQLR QLV]F]ąF\P VLHGOLVND
OĊJRZH W\FK JDWXQNyZ ] FDáą SHZQRĞFLą PRĪH Z WDNLFK V\WXDFMDFK ]QDF]ąFR
QHJDW\ZQLHRGG]LDá\ZDüQDREV]DU1DWXUD
Ad 5) XGUDĪQLDQLH ĞUyGOąGRZ\FK ZyG SRZLHU]FKQLRZ\FK SU]H] XVXZDQLH ]DWRUyZ
XWUXGQLDMąF\FK VZRERGQ\ SU]HSá\Z ZyG (te prace wg projektu 2012-12- PLDáE\ E\ü Z
FDá\P NUDMX Z\NRQ\ZDQH EH] NRQLHF]QRĞFL X]\VNDQLD ĪąGQ\FK ]H]ZROHĔ L EH]
SU]HSURZDG]DQLDĪDGQ\FKRFHQ
UVXZDQLH ]DWRUyZ XWUXGQLDMąF\FK VZRERGQ\ SU]HSá\Z ZyG PRĪH QLHNLHG\ E\ü
konieczne, np. w graQLFDFK WHUHQyZ ]DEXGRZDQ\FK -HGQDN PRĪH RQR VWDQRZLü
LVWRWQąLQJHUHQFMĊZHNRV\VWHPU]HNL
: V]F]HJyOQRĞFL W]Z JUXE\ UXPRV] GU]HZQ\ SQLH L JDáĊ]LH GU]HZ ĞFLĊW\FK SU]H]
EREU\ OXE ]ZDORQ\FK GR NRU\WD U]HNL ] LQQ\FK SRZRGyZ VWDQRZL ZDĪQ\ HOHPHQW
ekosystemu rzeki. Jest on EDUG]RZDĪQ\P L SRĪąGDQ\P HOHPHQWHPPRUIRORJLLU]HNL
JG\Ī SRZLĊNV]D UyĪQRURGQRĞü PLNURVLHGOLVN FR SU]HNáDGD VLĊ QD OHSV]\ LQGHNV
K\GURPRUIRORJLF]Q\3HáQLWDNĪHZDĪQąIXQNFMĊZXWU]\P\ZDQLXHNRV\VWHPXU]HNLZ
UyZQRZDG]H G]LĊNL WáXPLHQLX HQHUJLL ZRG\ L VSRZDOQLDQLX SU]HSá\ZX =QDF]HQLH
ochrony, a nawet sztucznego wprowadzania do rzek grubego rumoszu drzewnego
SRGNUHĞODMą DXWRU]\ RSUDFRZDQLD Ä Zasady dobrej praktyki w utrzymaniu rzek i
SRWRNyZ JyUVNLFK´ Z\GDZQLFWZR MiQLVWHUVWZR ĝURGRZLVND, 2005 r.). Na ten temat
LVWQLHMH WDNĪH ZLHOH SXEOLNDFML QDXNRZ\FK10. ,VWRWQH PRĪH E\ü ]QDF]HQLH UXPRV]X
10
Np.: W<ĩ*$ B., KACZKA R.J., ZAWIEJSKA J. (2003) - Gruby rumosz drzewny Z FLHNDFK JyUVNLFK ± formy
Z\VWĊSRZDQLDZDUXQNLGHSR]\FMLL]QDF]HQLHĞURGRZLVNRZHARCHE M.M.S. (2009) - Retention, Movement, and
the Biotic Response To Large Woody Debris in the Channelized Missouri; BOYER, K.L., BERG, D.R. AND S.V.
GREGORY (2003) - Riparian management for wood in rivers; BOYER S. GURNELL A. (Eds. 2003) - The Ecology
and Management of Wood in World River; LINSTEAD, C. AND GURNELL A.M. (1999) - Large woody debris in
British Headwater Rivers. MOTT, N (2005) - Managing Woody Debris in Rivers and Streams; HUGHES V.,
THOMS M. C. 2003. - Associations between channel morphology and large woody debris in a lowland river.;
GREGORY, K. J. AND DAVIS, R. J. (1992) - Coarse woody debris in stream channels in relation to river channel
16
drzewnego w funkcjonowaniu chronionego w obszarach Natura 2000 ekosystemu rzek
ZáRVLHQLF]QLNRZ\FK 1DWRPLDVW XVXQLĊFLH JUXEHJR UXPRV]X GU]HZQHJR PRĪH
PLHü EDUG]R SRZDĪQH L ]áRĪRQH QHJDW\ZQH NRQVHNZHQFMH 1D SU]\NáDG XVXQLĊFLH
]ZDORQ\FKGU]HZ]NRU\WDU]HNLRJyUVNLFKFKDUDNWHU]HPRĪHPLHüZUĊF]NDWDVWURIDOQH
VNXWNL GOD HNRV\VWHPX U]HF]QHJR JG\Ī SRZRGXMH SRZDĪQ\ Z]URVW SUĊGNRĞFL ZRG\
NWyUD Z\SáXNXMH GUREQLHMV]H IUDNFMH ĪZLUX Z\NRU]\VW\ZDQH SU]H] U\E\ áRVRVLRZDWH
(np. SVWUąJ SRWRNRZ\ WURü ZĊGURZQD áRVRĞ ± ten ostatni gatunek jest przedmiotem
ochrony w obszarach Natura 2000 MDNR PDWHULDá GR EXGRZ\ JQLD]G WDUáRZ\FK :
VNUDMQ\FKSU]\SDGNDFK PRĪHGRMĞüGRFDáNRZLWHJRZ\SáXNDQLDGUREQLHMVzych frakcji
ĪZLUX L Z NRQVHNZHQFML GR Z\PDUFLD ORNDOQ\FK SRSXODFML U\E áRVRVLRZDW\FK QLH
PRJąF\FKVNXWHF]QLHRGE\üWDUáD.
Ad 7) UHPRQW L ELHĪąFD NRQVHUZDFMD EXGRZOL UHJXODF\MQ\FK L XU]ąG]HĔ ZRGQ\FK RUD]
ubezpieczeĔZREUĊELHW\FKEXGRZOLLXU]ąG]HĔVWDQRZLąF\FKZáDVQRĞüZáDĞFLFLHODZRG\ (te
prace wg projektu 2012-12- PLDáE\ E\ü Z FDá\P NUDMX Z\NRQ\ZDQH EH] NRQLHF]QRĞci
X]\VNDQLDĪąGQ\FK]H]ZROHĔLEH]SU]HSURZDG]DQLDĪDGQ\FKRFHQ
=DVDGQLF]H]DVWU]HĪHQLDZREHFÄUHPRQWyZ´SU]HGVWDZLRQRMDNR8ZDJĊQU3RUWHĪ
przypis nr 1. : NDWDORJX SUDF XWU]\PDQLRZ\FK SRZLQQD VLĊ ]QDOHĨü MHG\QLH ELHĪąFD
NRQVHUZDFMDEXGRZOLUHJXODF\MQ\FKLXU]ąG]HĔZRGQ\FK ± SUDFHSROHJDMąFHQDGEDQLX
RGREUHLGáXJRWUZDáHG]LDáDQLHaktualnie ZSHáQLfunkcjonalnego obiektu.
Ad 8) UR]ELyUNa tam bobrowych (te prace wg projektu 2012-12-PLDáE\E\üZFDá\PNUDMX
SR]D IRUPDPL RFKURQ\ SU]\URG\ EH] NRQLHF]QRĞFL X]\VNDQLD ĪDGQ\FK ]H]ZROHĔ L EH]
SU]HSURZDG]DQLD ĪDGQ\FK RFHQ D Z IRUPDFK RFKURQ\ SU]\URG\ PRJá\E\ E\ü Z\NRQDQH SR
]JáRV]HQLXGR5'2ĝLEUDNXVSU]HFLZX5'2ĝZFLąJXGQL
7HQ URG]DM SUDF QDOHĪ\ SRVWU]HJDü Z NRQWHNĞFLH RERZLą]XMąFHJR RG SDĨG]LHUQLND
UDUWDXVWDZ\RRFKURQLHSU]\URG\]JRGQLH]NWyU\P5'2ĝPRĪHZGURG]H
]DU]ąG]enia ± aktu prawa miejscowego zezwoliü na wykonywanie F]\QQRĞFL
]DND]DQ\FK SU]HSLVDPL RFKURQ\ JDWXQNRZHM D ZLĊF WDNĪH QD XVXZDQLH WDP
EREURZ\FK :DUXQNLHP Z\GDQLD WDNLHJR ]DU]ąG]HQLD QLH MHVW SU]\ W\P
]DJZDUDQWRZDQLHEUDNXQHJDW\ZQHJRRGG]LDá\ZDQLDQDREVzar Natura 2000, np. taki,
Z NWyU\P EyEU MHVW SU]HGPLRWHP RFKURQ\ : ]ZLą]NX ] W\P Z SU]\SDGNX Z\GDQLD
WDNLHJR ]DU]ąG]HQLD QD XVXZDQLH WDP EREURZ\FK QLH EĊG]LH MXĪ Z\PDJDQH ĪDGQH
RGUĊEQH]H]ZROHQLHD]JRGDQDWRQDZHWZREV]DU]H1DWXUDFKURQLąF\Pbobry,
EĊG]LHPRJáDPLHüSRVWDüµEUDNXVSU]HFLZX¶WMPLOF]ąFHMDNFHSWDFML
2F]\ZLVWH Z\GDMH VLĊ ĪH UR]ELyUND WDP EREURZ\FK Z REV]DU]H 1DWXUD Z\]QDF]RQ\P GOD RFKURQ\ EREUD MHVW G]LDáDQLHP PRJąF\P ZSá\ZDü QHJDW\ZQLH QD
FHOH RFKURQ\ REV]DUX D ZLĊF Z\PDJDMąF\P ]H]ZROHQLD ]JRGQHJR ] DUW dyrektywy siedlLVNRZHM 3URSRQRZDQD UHJXODFMD SUDZQD Z SRZLą]DQLX ]
]DU]ąG]HQLHP 5'2ĝ wydawanym na podstawie art. 56a, XPRĪOLZLDáDE\ W\PF]DVHP
WDNą UR]ELyUNĊ WDP EH] XSHZQLHQLD VLĊ FR GR RGG]LDá\ZDQLD WHM F]\QQRĞFi na cele
ochrony obszaru Natura 2000.
management in woodland areas; GURNELL, ANGELA M. AND GREGORY, K.J. AND PETTS, GEOFFREY E. (1995) The role of coarse woody debris in forest aquatic habitats: Implications for management; H. P,e*$<, A. M.
GURNELL 1998 - Large woody debris and river geomorphological pattern: examples from S.E. France and S.
England.
17
1DOHĪ\ tu dodatkowo ]DXZDĪ\ü ĪH Z RSUDFRZ\ZDQ\P REHFQLH SROVNLP SURJUDPLH
UROQRĞURGRZLVNRZR-NOLPDW\F]Q\P UR]ZDĪD VLĊ ZSURZDG]HQLH W]Z SDNLHWX
retencyjnego ± GRSáDW\ GOD UROQLNyZ ]D UHWHQFMRQRZDQLH ZRG\ Z NUDMREUD]LH
UROQLF]\P -HGQ\P ] HOHPHQWyZ WHJR SDNLHWX E\á\E\ GRSáDW\ ]D SRGWRSLHQLD
SRZRGRZDQH SU]H] G]LDáDOQRĞFL EREUyZ %REU\ SHáQLD ZDĪQą UROH Z ]ZLĊNV]DQLX
QDWXUDOQHM]GROQRĞFLUHWHQF\MQHM]OHZQLZNUDMREUD]LHOHĞQ\PLUROQLF]\m.
Ad 9) XVXZDQLH QDPXáyZ L UXPRV]X ]H ĞUyGOąGRZ\FK ZyG SRZLHU]FKQLRZ\FK (te prace wg
projektu 2012-12- PLDáE\ E\ü Z FDá\P NUDMX SR]D IRUPDPL RFKURQ\ SU]\URG\ EH]
NRQLHF]QRĞFLX]\VNDQLDĪDGQ\FK]H]ZROHĔLEH]SU]HSURZDG]DQLDĪDGQ\FKRFHQDZIRUPDFK
RFKURQ\SU]\URG\PRJá\E\E\üZ\NRQDQHSR]JáRV]HQLXGR5'2ĝLEUDNXVSU]HFLZX5'2ĝ
ZFLąJXGQL
=DVWU]HĪHQLD Z]JOĊGHP WHM NDWHJRULL SUDF SU]HGVWDZLRQR Z UDPDFK 8ZDJL QU W
obszarach Natura 2000 G]LDáDQLHPRĪHRGG]LDá\ZDünp. chronione w tych obszarach:
QDPLQRJLODUZ\Ī\MąSU]H]NLOND ODWZPXOHU]HF]Q\PUyĪDQNĊQLV]F]HQLHVNXSLHĔ
PDáĪ\QLH]EĊGQ\FKGRUR]PQDĪDQLDVLĊUyĪDQNLJáRZDF]DELDáRSáHWZHJRQLV]F]HQLH
GQD NROPDWDFMD RVDGyZ GHQQ\FK áRVRVLD NROPDWDFMD RVDGyZ GHQQ\FK LQQH U\E\
PRG\ILNDFMD VLHGOLVND VNyMNĊ JUXERVNRUXSRZą EH]SRĞUHGQLH QLV]F]HQLH WU]HSOĊ
]LHORQD L LQQH JDWXQNL ZDĪHN QLV]F]HQLH ODUZ L LFK VLHGOLVN VLHGOLVNR EH]SRĞUHGQLH QLV]F]HQLH ]DPXOHQLH NROPDWDFMD RVDGyZ GHQQ\FK VLHGOLVND EH]SRĞUHGQLH QLV]F]HQLH PRW\OH SáD]\ L SWDNL SU]\OHJá\FK GR U]HNL WHUHQyZ
SRGPRNá\FK]PLDQDZDUXQNyZZRGQ\FKSU]H]SU]\VSLHV]HQLHRGSá\ZXZyG
Uwaga nr 6 ± %UDNPRQLWRULQJXLLGHQW\ILNDFMLZSá\ZXSUDFXWU]\PDQLRZ\FK
QDVWDQZyGSRZLHU]FKQLRZ\FK
-DN SRND]DQR Z\ĪHM ÄSUDFH XWU]\PDQLRZH´ Vą LVWRWnym czynnikiem antropogenicznym
RGG]LDáXMąF\P QD K\GURPRUIRORJLĊ ZyG SRZLHU]cKQLRZ\FK Z V]F]HJyOQRĞFL
SU]HFLZG]LDáDMąF\P XQDWXUDOQLDQLX VLĊ WHM K\GURPRUIRORJLL :\GDMH VLĊ ĪH W\P VDP\P
PLHV]F]ą VLĊ Z SRMĊFLX ÄOszacowania i identyfikacji innych znaczących wpáywyw
antropogenicznych na stan wyd powierzchniowych´ RUD] µIdentyfikacji znaczących
morfologicznych zmian czĊĞci wyG´ FR ]JRGQLH ] ]DáąF]QLNLHP ,, 5DPRZHM '\UHNW\Z\
:RGQHMSNWLRUD]DUWWHMG\UHNW\Z\SURZDG]LGRRERZLą]NXPRQLWRURZDQLDL
oceQLDQLDLFKVNXWNyZ
Znamienne jest tymczasem ĪH LQVW\WXFMH RGSRZLHG]LDOQH ]D ZGUDĪDQLH Z 3ROVFH
ZVSyOQRWRZHJR SUDZRGDZVWZD ]ZLą]DQHJR ] RFKURQą ZyG VLHGOLVN L JDWXQNyZ QLH
SU]HSURZDG]Lá\ GRW\FKF]DV ĪDGQ\FK QDZHW SLORWDĪRZ\FK EDGDĔ QDXNRZ\FK NWyUH
XPRĪOLZLá\ EDUG]LHM SUHF\]\MQą RFHQĊ ĞURGRZLVNRZ\FK VNXWNyZ MXĪ Z\NRQDQ\FK L
SODQRZDQ\FK SUDF SROHJDMąF\FK QD XVXZDQLX QDPXáyZ L UXPRV]X ]H ĞUyGOąGRZ\FK ZyG
powierzchniowych. W 3ROVFH SUDNW\F]QLH QLH SURZDG]L VLĊ V\VWHPDW\F]QLH ĪDGQHJR
regionalnego ani centralnego rejestru prac hydrotechnicznych (regulacyjnych i
XWU]\PDQLRZ\FKDWDNĪHUHQDWXU\]DF\MQ\FKZ\NRQ\ZDQ\FKQDZRGDFKĞUyGOąGRZ\FK± brak
MHVWED]\GDQ\FKXPRĪOLZLDMąFHMáDWZHLSUHF\]\MQHXVWDOHQLD]DNUHVXWDNLFKSUDFORNDOL]DFML
terminu ich wykonania, NRV]WyZVSRG]LHZDQ\FKHNRQRPLF]Q\FKNRU]\ĞFLW\FKSUDFLWS:
]ZLą]NX]W\PZVNDOLGRU]HF]\LPQLHMV]\FKZ\G]LHOHĔK\GURJUDILF]Q\FKQLHMHVWPRĪOLZD
QDZHW SU]\EOLĪRQą RFHQD VNXWNyZ ĞURGRZLVNRZ\FK SRWHQFMDOQLH GHVWUXNW\ZQ\FK GOD
HNRV\VWHPyZZRGQ\FKSUDFK\GURWHFKQLF]Q\FKWDNLFKMDNXVXZDQLHPQDPXáyZLUXPRV]X]
ZyGĞUyGOąGRZ\FK
18
7\PVDP\PQLHMHVWPRĪOLZDNRQWURODZSá\ZXSUDFXWU]\PDQLRZ\FKQDVWDQZyG3URZDG]L
WR GR SRGQLHVLRQHJR MXĪ ZF]HĞQLHM QDUXV]HQLD Z\PRJX Z\QLNDMąFHJR ] DUW XVW OLW. (i)
Ramowej Dyrektywy Wodnej - SU]\MĊFLD SURJUDPX ĞURGNyZ SURZDG]ąF\FK GR RVLąJQLĊFLD
FHOyZĞURGRZLVNRZ\FK]DZLHUDMąFHJRREOLJDWRU\MQLHÄĞrodki dla kaĪdych innych szkodliwych
wpáywyw na stan wyd okreĞlonych na mocy art. 5 i za áącznika II, w szczegylnoĞci dla
zapewnienia, Īe warunki hydromorfologiczne czĊĞci wyd są zgodne z osi ągniĊciem
wymaganego stanu ekologicznego czy dobrego potencja áu ekologicznego dla czĊĞci wyd
okreĞlonych jako sztuczne lub silnie zmienione. Kontrole w tym celu mogą przyjąü formĊ
wymogu uzyskania uprzedniego zezwolenia lub rejestracji opartej na ogylnie wi ąĪących
zasadach gdzie taki wymyg nie jest w inny sposyb przewidziany przez prawodawstwo
wspylnotowe´.
=XSRZDĪQLHQLD=DU]ąGX.OXEX3U]\URGQLNyZ
3LRWU1LH]QDĔVNL
3DZHá3DZODF]\N
Kierownik ']LDáX2FKURQ\3U]\URG\
WWF Polska
19