plik - MOPS Jaworzno

Uchwała Nr LIII/690/2006
Rady Miejskiej w Jaworznie
z dnia 28 kwietnia 2006 r.
w sprawie programu pomocy osobom bezdomnym i przeciwdziałania zjawisku bezdomności
Jaworznie.
w
Na podstawie art. 12 pkt 11 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst
jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) , art. 18 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia
8 marca
1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz art. 17 ust.
1pkt 1 i art. 19 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej
(Dz. U. Nr 64, poz.
593 z późn. zm.)
Rada Miejska w Jaworznie
uchwala, co następuje:
§1
Przyjąć program pomocy osobom bezdomnym i przeciwdziałania zjawisku bezdomności w Jaworznie zwany
dalej „Programem”, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§2
Program stanowi integralną część Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Jaworznie na lata
2006 – 2020.
§3
Zalecić właściwym Komisjom Rady Miejskiej okresowe zapoznawanie się z realizacją Programu
wprowadzanie tej tematyki do rocznych planów pracy.
i
§4
Zobowiązać Prezydenta Miasta do składania rocznych sprawozdań z realizacji Programu w terminie do dnia
31 marca.
§5
Wykonanie uchwały powierzyć Prezydentowi Miasta Jaworzna.
§6
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący
Rady Miejskiej
Janusz CIOŁCZYK
Załącznik
do uchwały Nr LIII/690/2006
Rady Miejskiej w Jaworznie
z dnia 28 kwietnia 2006 r.
PROGRAM
POMOCY OSOBOM BEZDOMNYM
I PRZECIWDZIAŁANIA ZJAWISKU
BEZDOMNOŚCI W JAWORZNIE
Jaworzno, kwiecień 2006 r.
SPIS TREŚCI
I.
UWAGI OGÓLNE ………………………………………………………...................................
1
II.
DEFINICJE POJĘĆ ………………………………………………………………………………
1
III.
DIAGNOZA SPOŁECZNA ……………………………………………………………………….
1
IV.
ADRESACI PROGRAMU ……………………………...........................................................
6
V.
ZASOBY INSTYTUCJONALNE MIASTA ……………………………………………………...
6
VI.
CEL GŁÓWNY PROGRAMU ……………………………………….......................................
6
VII.
KIERUNKI DZIAŁAŃ …………………………………………………………………………….
6
VIII.
HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ ………………………………………………………
7
IX.
EFEKTY PROGRAMU ……………………………………….................................................
8
X.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU ………………………………………...................
9
XI.
EWALUACJA PROGRAMU……………………………………………………………………...
9
XII.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE ………………………………………………………………..
9
I. UWAGI OGÓLNE
Niniejsze opracowanie ukazuje obecny rozmiar bezdomności w Jaworznie.
Problem będzie zapewne nadal elementem życia społecznego i należy uwzględnić ten fakt w
założeniach polityki społecznej prowadzonej przez gminę, gdyż to właśnie gmina jest
podstawowym podmiotem świadczącym pomoc w sytuacjach bezdomności.
Praktyka pokazuje, że dotychczasowe formy pomocy, na niektórych płaszczyznach okazują
się być niewystarczające.
Narastanie zjawiska bezdomności , które niesie ze sobą negatywne skutki społeczne,
uzasadnia konieczność prowadzenia planowych, interdyscyplinarnych, wzmożonych działań o
charakterze profilaktycznym, osłonowym i aktywizującym.
II. DEFINICJA POJĘCIA
Bezdomność w sensie dosłownym oznacza brak mieszkania, brak podstawowego centrum
życiowego.
A. Przymeński interpretuje bezdomność jako : „ sytuację osób , które z różnych przyczyn,
czasowo lub trwale nie są w stanie zapewnić sobie schronienia spełniającego minimalne warunki
pozwalające uznać je za pomieszczenia mieszkalne.
Według ustawy o pomocy społecznej, za osobę bezdomną uznaję się osobę nie
zamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów
i
mieszkaniowym zasobie gminy i nie zameldowaną na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o
ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osobę nie zamieszkująca w lokalu mieszkalnym
i zameldowaną na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania.
III. DIAGNOZA SPOŁECZNA
Opierając się na ustaleniach i rezultatach prowadzonych od kilku lat badań zjawiska
bezdomności w Polsce wydaje się, że ujęcie w ramy teoretyczne tego jakże dynamicznego
problemu społecznego będzie bardzo trudne.
Najważniejszą przeszkodą w rozpoznaniu zjawiska bezdomności w Polsce, jest brak dobrze
udokumentowanej wiedzy, ujmującej je w sposób całościowy. Za problem podstawowy poza samą
definicją zjawiska uznać można zagadnienie jego skali oraz geografii.
Odwołując się do przemian ustrojowych na przełomie lat osiemdziesiątych
i dziewięćdziesiątych, jako genezy większości przyczyn bezdomności nie sposób nie stwierdzić, że
to właśnie tu należy doszukiwać się przyczyn tak silnego wybuchu zjawiska bezdomności w
Polsce. To właśnie restrukturyzacja zakładów przemysłowych i związane
z nim
bezrobocie, likwidowanie hoteli robotniczych, ubożenie społeczeństwa, zmiany demograficzne,
ruchliwość społeczna, niedowład polityki mieszkaniowej, eksmisje „na bruk”, wzrost kosztów
utrzymania lokali, brak lokali zastępczych i socjalnych, różne rodzaje patologii indywidualnej
(alkoholizm, narkomania, prostytucja), konflikty na tle obyczajowym, odtrącanie niesamodzielnych
członków rodziny (samotne matki) - wszystko to powoduje tak dużą skalę bezdomności.
Szacunkowa liczba bezdomnych na terenie Jaworzna w poszczególnych latach plasuje się
w granicach : rok 2001 – 120 osób, rok 2002 – 140 osób, rok 2003 – 180 osób,
rok 2004 – 200 osób, rok 2005 - 220 osób.
Rejestrowane w mieście Jaworzno przyczyny bezdomności nie odbiegają od wymienionych w
literaturze , są to :
• konflikty rodzinne, trwały rozpad związku małżeńskiego z koniecznością opuszczenia
mieszkania,
• bezrobocie, utrata źródła utrzymania,
• uzależnienie alkoholowe,
• brak możliwości powrotu do mieszkania po opuszczeniu zakładu karnego,
• utrata mieszkania z powodu eksmisji za zaległości czynszowe,
• brak motywacji do podjęcia zatrudnienia,
• przemoc w rodzinie.
Analiza zbiorowości bezdomnych mężczyzn wykazuje , że bezdomni rekrutują się
w większości ze średnich grup wiekowych. 60% zbiorowości to ludzie powyżej 40 roku życia, przy
czym 20% stanowią bezdomni w wieku 50-60 lat. Około 10% klientów to ludzie powyżej 60 roku
życia. 40% bezdomnych to osoby poniżej 40 roku życia.
Wśród obserwowanych bezdomnych jest około 35% rozwiedzionych, 52% stanu wolnego, 10%
żonatych i 3% wdowców. Osoby bezdomne legitymują się w większości podstawowym
wykształceniem - 62%. Jednocześnie 36% bezdomnych ukończyło szkoły zawodowe
i
średnie. Pozostałe osoby legitymują się wykształceniem niepełnym podstawowym 1%
i
niepełnym wyższym 1%.
Programowanie rozwiązań problemu bezdomności – zjawiska występującego na terenie
Jaworzna- wymaga jego szczegółowej analizy, której dokonano na podstawie danych Miejskiego
Ośrodka Pomocy Społecznej.
Udzielanie pomocy osobom bezdomnym należy do zadań własnych gminy i z budżetu gminy są
wydatkowane pieniądze na jej finansowanie.
W Jaworznie świadczy się pomoc na rzecz bezdomnych:
- mężczyzn – poprzez przyznanie tymczasowego schronienia z gorącym posiłkiem w Domu
Noclegowym dla Bezdomnych Mężczyzn przy ul. Łukasiewicza 6 oraz przyznanie miejsca w
Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Dobroczynnym w Jaworznie przy ul. Solskiego 3
(zgodnie z umową Prezydenta Miasta z Chrześcijańskim Stowarzyszeniem Dobroczynnym)
- kobiet i kobiet z dziećmi – poprzez przyznanie miejsca w Domu Noclegowym dla Bezdomnych
Kobiet oraz Domu dla Matek z Małoletnimi Dziećmi i Kobiet w ciąży przy Ośrodku Pomocy
Dzieciom i Rodzinie w Jaworznie Al. Piłsudskiego 86.
- mężczyzn i kobiet – w Domu Życia i Modlitwy „Betlejem” Stowarzyszenia „Betlejem” (bez decyzji
administracyjnej MOPS).
Na przestrzeni lat 2001 – 2005 zauważa się wyraźną tendencję wzrostową zjawiska
bezdomności w Jaworznie, na co wskazuje liczba osób, które skorzystały z pomocy w formie
schronienia w w/w placówkach.
Środowisko
2001
rok
2002
rok
2003
rok
2004
rok
2005
rok
Bezdomni mężczyźni
73
83
112
119
135
Bezdomne kobiety w tym kobiety z dziećmi
45
53
50
53
62
Razem
118
136
162
172
197
Jest to tzw. zarejestrowana bezdomność.
Około 25% bezdomnych jest zatrudnionych. Bezdomni pracują w oparciu o umowy
zlecenia, umowy o pracę na czas określony, sporadycznie zdarza się, że osoby bezdomne pracują
w oparciu o umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony.
Pozostali bezdomni to osoby pracujące „na czarno”, a także emeryci i renciści . Najczęściej
przyczyną braku aktywności na rynku pracy jest niechęć do podjęcia zatrudnienia, niezdolność do
podjęcia pracy z powodu złego stanu zdrowia, niskie kwalifikacje zawodowe.
Większość bezdomnych znalazła się w sytuacji bezdomności z powodu rozpadu więzi
rodzinnych i w wyniku nadużywania alkoholu i alkoholizmu członków rodziny, a więc
w efekcie splotu czynników natury patologicznej. Bezdomność taka dotyczy 62% osób.
W większości zostali oni wymeldowani z domów rodzinnych zarówno w wyniku rozwodu jak
i „tułaczki” życiowej powodującej długotrwałą nieobecność w domu.
Około 28% populacji to bezdomni z przyczyn społecznych. Znaleźć wśród nich można osoby, które
nigdy nie pozostawały w związku małżeńskim, które w przeszłości opuściły dom rodzinny w
poszukiwaniu pracy, zamieszkiwały hotele robotnicze i lokale służbowe, przemieszczały się po
kraju zgodnie z koniunkturą zatrudnienia. Bezdomność ta jest wynikiem niekorzystnego zbiegu
okoliczności, powstała w momencie, kiedy źródła utrzymania były niewystarczające lub nie było ich
w ogóle.
Kolejną grupę stanowią bezdomni z przyczyn związanych z konfliktem z prawem -10%. Są
to głównie osoby, które odbywały karę pozbawienia wolności, a po opuszczeniu więzienia nie miały
dokąd wrócić. W tej grupie znalazły się również osoby wyeksmitowane
z zajmowanych
lokali w wyniku postanowień sądowych wydanych na wniosek właścicieli budynków, w związku z
ich zadłużeniem czynszowym.
Osobnym zagadnieniem są bezdomne kobiety, których jest coraz więcej i zauważa się potrzebę
stworzenia na terenie gminy dodatkowej bazy noclegowej dla zaspokojenia ich podstawowych
potrzeb.
Analizę zbiorowości bezdomnych kobiet z terenu Jaworzna przedstawiono przy pomocy
wykresów nr 1-3.
Wykres Nr 1.
WIEK BEZDOMNYCH KOBIET
60%
50%
45%
50%
40%
30%
20%
5%
10%
0%
poniżej 40 r.ż
40 - 60 r.ż
powyżej 60 r.ż
Większość bezdomnych kobiet jest w średnim wieku – 50% analizowanej zbiorowości.
45% jest poniżej 40 roku życia. Pozostały odsetek stanowią kobiety po 60 roku życia.
Wykres Nr 2.
WYKSZTAŁCENIE BEZDOMNYCH KOBIET
31%
podstaw ow e
45%
niepełne podstaw ow e
średnie
zaw odow e
12%
12%
Jak wynika z przedstawionego wykresu zdecydowaną większość stanowią kobiety
z zaledwie podstawowym wykształceniem – 45%. Niepełne podstawowe wykształcenie ma 12%
analizowanej zbiorowości. Tylko 12% kobiet bezdomnych posiada wykształcenie średnie. 31%
stanowią kobiety z zawodowym wykształceniem.
Wykres Nr 3
STAN CYWILNY BEZDOMNYCH KOBIET
w olne
17%
rozw idzione
22%
w dow y
2%
zam ężne
59%
W większości bezdomne kobiety pozostają w związkach małżeńskich ( 59%), 22%
analizowanej zbiorowości stanowią kobiety z orzeczonym rozwodem lub sprawy rozwodowe są w
toku. Pozostały procent stanowią wdowy i kobiety stanu wolnego, które niejednokrotnie
pozostawały w nieformalnych związkach.
W świecie, który generalnie zorganizowany jest patriarchalnie, załamanie się więzi
partnerskiej czy małżeńskiej, śmierć partnera czy męża mogą być powodem utraty dachu nad
głową .Część kobiet rezygnuje też z mieszkania , gdy przemoc fizyczna wobec nich lub ich dziecka
staje się nie do zniesienia. Inne wbrew swojej woli zmuszone są do wypełnienia roli matki czy
żony w taki sposób, z którym nie mogą się identyfikować. Niektóre kobiety zwłaszcza z
biedniejszych rodzin dzielą jedno mieszkanie z wieloma innymi osobami i kilkoma pokoleniami, co
sprawia że nie mogą stworzyć sobie własnego intymnego obszaru życia. Następstwem tego stanu
jest załamanie psychiczne i ucieczka z domu za wszelką cenę, aby tylko zerwać z dotychczasową
sytuacją.
Dla wielu kobiet opuszczenie środowiska , w którym dotąd żyły, jest „skokiem
w przepaść” bez zabezpieczenia finansowego. Decydują się na egzystencję, która staje się jednym
wielkim wyrzeczeniem. Ucieczka z dotychczasowego świata oznacza brak mieszkania i biedę.
IV. ADRESACI PROGRAMU
Program skierowany jest do osób bezdomnych z terenu Jaworzna oraz osób
i
rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej i materialnej, zagrożonych utratą mieszkania.
V. ZASOBY INSTYTUCJONALNE MIASTA
Główni realizatorzy Programu to:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
Prezydent Miasta,
Rada Miejska,
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej,
Dom Noclegowy dla Bezdomnych Mężczyzn,
Ośrodek Pomocy Dzieciom i Rodzinie (Ośrodek Interwencji Kryzysowej),
Powiatowy Urząd Pracy,
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
Stowarzyszenie „Betlejem”,
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Dobroczynne.
VI. CEL GŁÓWNY PROGRAMU
ZAPEWNIENIE OSOBOM BEZDOMNYM SCHRONIENIA I STWORZENIE IM SZANS
I WARUNKÓW DO WYJŚCIA Z BEZDOMNOŚCI, USAMODZIELNIENIA SIĘ I POWROTU DO
ŚRODOWISKA SPOŁECZNEGO ORAZ ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU ZJAWISKA
BEZDOMNOŚCI.
Cel główny Programu wpisuje się w cel generalny Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych w Jaworznie na lata 2006 – 2020 „zaspokojenie potrzeb społecznych oraz
przeciwdziałanie zagrożeniom w stopniu zapewniającym równowagę społeczną i rozwój miasta, ze
szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz osób, rodzin i środowisk zagrożonych ubóstwem i
wykluczeniem społecznym”.
Jednym z priorytetów Strategii jest „pomoc osobom bezdomnym i zagrożonym eksmisją”.
VII. KIERUNKI DZIAŁAŃ
1. Działania profilaktyczne – zapobiegające utrwalaniu się i poszerzaniu zjawiska bezdomności.
2. Działania osłonowe – zapewniające pomoc i schronienie osobom bezdomnym.
3. Działania aktywizujące – dające perspektywy wyjścia z bezdomności.
VIII. HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ
Lp.
Zadanie
Sposób realizacji
Realizatorzy
Termin
realizacji
KIERUNEK 1: Działania profilaktyczne
1.
Wdrożenie Programu
pomocy osobom
zagrożonym eksmisją
Przyjęcie przez Radę Miejską Programu pomocy
osobom zagrożonym eksmisją z takimi elementami
jak:
- program oddłużeniowy,
- pomoc finansowa w zakresie świadczeń z pomocy
społecznej,
- dodatki mieszkaniowe,
- zamiany mieszkań,
- możliwość odpracowania zaległości czynszowych,
- lokale socjalne,
- zatrudnienie wspierane.
Prezydent Miasta,
Rada Miejska,
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Gospodarki
Komunalnej, Miejski
Ośrodek Pomocy
Społecznej,
Powiatowy Urząd
Pracy
2006
KIERUNEK 2: Działania osłonowe
Rozwój bazy
instytucjonalnej.
1. Utworzenie Domu Dla Matki z Małoletnimi Dziećmi
i Kobiet w Ciąży zgodnego ze standardami
rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej.
Prezydent Miasta,
Rada Miejska,
Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej,
Ośrodek Interwencji
Kryzysowej
2. Wyprowadzenie Domu Noclegowego Dla
Bezdomnych Kobiet z Ośrodka Interwencji
Kryzysowej na Podłężu i zlecenie tego zadania
organizacji pozarządowej lub połączenie
organizacyjne z Domem Dla Bezdomnych
Mężczyzn – jednostką miasta.
Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej,
Ośrodek Interwencji
Kryzysowej
3. Zwiększenie bazy noclegowej dla bezdomnych
mężczyzn poprzez zlecenie tego zadania
organizacji pozarządowej lub przeznaczenie
dodatkowego lokalu dla Domu Dla Bezdomnych
Mężczyzn albo przeznaczenie na ten cel
większego lokalu (najlepiej budynku
wolnostojącego), a w dotychczasowej siedzibie
zlokalizowanie Domu Noclegowego Dla
Bezdomnych Kobiet.
Prezydent Miasta,
Rada Miejska,
Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej,
Dom Noclegowy dla
Bezdomnych
Mężczyzn
Prowadzenie Domów Dla
Bezdomnych Mężczyzn
i Kobiet.
1. Zabezpieczenie noclegu, wyżywienia, środków
higieny i odzieży.
2. Udzielanie pomocy medycznej i sanitarnej.
3. Pomoc w uzyskaniu miejsc w domach pomocy
społecznej.
4. Pomoc w uzyskaniu świadczeń z zabezpieczenia
społecznego, w tym z pomocy społecznej oraz
świadczeń rentowych i emerytalnych.
5. Pomoc w wyrabianiu lub odtwarzaniu
dokumentów osobistych.
Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej,
Dom Noclegowy Dla
Bezdomnych Kobiet,
Dom Noclegowy Dla
Bezdomnych
Mężczyzn.
3.
Prowadzenie łaźni dla
osób bezdomnych.
Zapewnienie dostępu do urządzeń dla utrzymania
higieny osobistej osób, które nie chcą skorzystać
z usług noclegowni i schronisk.
Dom Noclegowy Dla
Bezdomnych
Mężczyzn
4.
Prowadzenie odzieżowni.
Wydawanie odzieży używanej dla osób bezdomnych.
Polski Czerwony
Krzyż
1.
2.
2006 - 2008
2006 - 2008
2006 - 2008
Na bieżąco.
Na bieżąco
Na bieżąco
5.
6.
Przedzimowa akcja
informacyjna
o instytucjach
i organizacjach
pomagających
bezdomnym.
1.Umieszczanie plakatów w miejscach publicznych.
2. Odwiedzanie potencjalnych miejsc przebywania
bezdomnych.
3. Nawiązanie współpracy zainteresowanych
instytucji i organizacji.
Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej,
Policja, Straż
Miejska, PKP,
organizacje
pozarządowe
Współpraca samorządu
z organizacjami
pozarządowymi w celu
zapewnienia miejsc
noclegowych.
Zlecenie prowadzenia noclegowni organizacjom
pozarządowym.
Prezydent Miasta,
Rada Miejska,
Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej,
organizacje
pozarządowe
Na bieżąco
Na bieżąco
KIERUNEK 3: Działania aktywizujące
1.
Wyprowadzanie
z bezdomności osób
rokujących perspektywy
przezwyciężenia trudnej
sytuacji.
1. Realizacja programów wychodzenia
z bezdomności zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
2. Inne działania aktywizujące, a w szczególności:
- poszukiwanie stałych miejsc zamieszkania,
- wspieranie uzyskania meldunku,
- przydzielanie mieszkań z zasobów gminy,
- udzielanie pomocy w rozwiązywaniu problemów
rodzinnych,
- pomoc w nawiązaniu zerwanych stosunków
rodzinnych, powrót do rodziny,
- umożliwienie i pomoc w leczeniu uzależnień,
- udzielanie pomocy prawnej i psychologicznej,
- pomoc w zagospodarowaniu osobom
usamodzielniającym się,
- pomoc w poszukiwaniu miejsc pracy,
- aktywizacja społeczna i zawodowa,
- rozwijanie zainteresowań twórczych.
3. Realizacja Programu Przeciwdziałania
negatywnym skutkom długotrwałego bezrobocia
poprzez wspieranie osób zagrożonych
wykluczeniem społecznym w Jaworznie.
Miejski Ośrodek
Pomocy Społecznej,
Dom Noclegowy Dla
Bezdomnych Kobiet,
Dom Noclegowy Dla
Bezdomnych
Mężczyzn,
organizacje
pozarządowe
realizujące zadania
z zakresu
bezdomności,
Powiatowy Urząd
Pracy
IX. EFEKTY PROGRAMU
1. Zmniejszenie rozmiaru bezdomności na terenie miasta.
2. Przywracanie bezdomnych do życia w społeczeństwie.
3. Zwiększenie bezpieczeństwa publicznego w mieście.
X. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU
Środki na realizację Programu mogą pochodzić z:
1) budżetu miasta,
2) budżetu państwa,
3) państwowych funduszy celowych,
4) funduszy unijnych oraz innych zagranicznych mechanizmów finansowych,
5) budżetów organizacji pozarządowych,
6) z innych źródeł (np. darowizny).
Na bieżąco
XI. EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacja poprzez zbieranie, analizę i interpretację danych ma na celu ocenę wartości
Programu. Uzyskane informacje mają być pomocne dla planowania, realizacji
i
ewentualnego rozwoju Programu.
Do badań ewaluacyjnych stosować można obydwa rodzaje metod badawczych
tj.
techniki ilościowe (np. koszty, ilość świadczeniobiorców, ilość usług) i jakościowe
(np.
ankiety, obserwacje, opinie, dyskusje, raporty).
Badane mogą być m.in. takie elementy:
1) dostępność usług,
2) standard usług,
3) informacja o programie,
4) kompetencje realizatorów programu,
5) terminowość,
6) stopień realizacji celów i zadań,
7) pozytywne oddziaływanie programu,
8) poczucie bezpieczeństwa.
Skuteczność ewaluacji podnoszą następujące zapisy uchwały Rady Miejskiej wprowadzające
program:
1) zalecenie właściwym Komisjom Rady Miejskiej okresowe zapoznawanie się z realizacją
Programu i wprowadzenie tej tematyki do rocznych planów pracy,
2) zobowiązanie Prezydenta Miasta do składania rocznych sprawozdań z realizacji Programu.
Ewaluacja ma znaczenie zarówno dla podmiotów realizujących Program, które sprawdzają w
ten sposób efektywność swoich działań i skuteczność przyjętych założeń, jak i dla sponsorów
(budżetowych i pozabudżetowych), którzy oczekują informacji o sposobie wydatkowania pieniędzy.
XII. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Program to dokument otwarty i „elastyczny” tzn. może podlegać okresowym weryfikacjom i
niezbędnym modyfikacjom związanym ze zmieniającą się rzeczywistością społeczno –
ekonomiczną, rozeznanymi potrzebami miasta oraz wymogami prawa.
Koordynatora Programu wyznacza Prezydent Miasta, na wniosek Dyrektora Miejskiego
Ośrodka Pomocy Społecznej – Koordynatora Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w
Jaworznie na lata 2006 – 2020.