biblioterapia

BIBLIOTERAPIA
ZESTAWIENIE BIBLIOGRAFICZNE W WYBORZE
ZA LATA 2000 - 2009
Biblioterapia to metoda wykorzystująca różne formy twórczości literackiej
(poezję, literaturę beletrystyczną, prasę, sztukę teatralną, film) oraz twórczości
artystycznej do celów terapeutycznych.
Ze względu na swoje wartości terapeutyczne, biblioterapia jest często
wykorzystywana w pracy z dziećmi i dorosłymi.
Niniejsze zestawienie bibliograficzne zawiera wybór piśmiennictwa,
wydawnictw zwartych i artykułów z czasopism, na temat biblioterapii.
Obejmuje ono zarówno zagadnienia teoretyczne, jak i materiały metodyczne
(programy i scenariusze zajęć biblioterapeutycznych). W zestawieniu ujęto
także książki o charakterze terapeutycznym.
WYDAWNICTWA ZWARTE
1. ABOFF M.: Nie lubię łaskotek. Gdańsk: Gdańskie Wydaw.
Psychologiczne, 2004. Sygn. 42460
Opowiadanie o prawie dziecka do powiedzenia „NIE”, kiedy jest
dotykane w taki sposób, że odczuwa przykrość lub zakłopotanie.
2. ANTOS A.: Terapeutyczna funkcja książki w pedagogice specjalnej (w:)
Współczesna myśl pedagogiczna / red. N. Stolińska-Pobralska. Łódź:
Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna, 2003, s. 91-102. Sygn. 42001
3. BAJKOTERAPIA czyli dla małych i dużych o tym, jak bajki mogą
pomagać / aut. K. Ibisz [i in.] Warszawa: Wydaw. Nasza Księgarnia,
2009. Sygn. 44872
4. BORECKA I.: Biblioterapia w edukacji czytelniczej i medialnej w szkole
podstawowej i gimnazjum: materiały dydaktyczne dla nauczycieli i
bibliotekarzy. Wałbrzych: Wydaw. Unus, 2002. Sygn. 41841
5. BORECKA I., WONTOROWSKA-ROTER S.: Biblioterapia w edukacji
dziecka niepełnosprawnego intelektualnie: materiały dydaktyczne dla
nauczycieli i bibliotekarzy. Wałbrzych: Wydaw. Unus, 2003. Sygn. 41840
6. CAIN B.: Chyba jestem nieśmiały. Gdańsk: Gdańskie Wydaw.
Psychologiczne, 2007. Sygn. 43924
Opowieść, która pokazuje dzieciom, że nieśmiałość nie musi
przeszkadzać i uniemożliwiać zawieranie przyjaźni.
7. CZERNIANIN W.: Teoretyczne podstawy biblioterapii. Wrocław: Oficyna
Wydaw. ATUT, 2008. Sygn. 44805
8. DEPINO C.: Śmierdzący ser. Gdańsk: Gdańskie Wydaw. Psychologiczne,
2004. Sygn. 42461
Opowiadanie przedstawiające zjawisko przemocy w szkole. Autorka
radzi, jak można z nim walczyć.
1
9. DIAGNOSTYCZNA i terapeutyczna funkcja biblioteki szkolnej: materiały
konferencji Wrocław, 25-26 września 2003 r. / pod red. S. Kubowa.
Wrocław: Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji Towarzystwa Wiedzy
Powszechnej, 2003. Sygn. 42221
10. EICHELBERGER W., SUCHOWIERSKA A.: Bajka to życie albo z jakiej jesteś
bajki: historie zmyślone opatrzone pomocnym komentarzem.
Warszawa: Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, 2008. Sygn.
44323
11. DUTHEIL F., FELLNER H.: Rasizm i nietolerancja nie! Warszawa: Muchomor,
2005. Sygn. 43586
Miniporadnik, który uczy dzieci akceptacji drugiego człowieka; do
czytania z rodzicami dla dzieci powyżej 7 lat.
12. KOZŁOWSKA A.: Zaczarowane bajki, które leczą: dla dzieci i dorosłych.
Warszawa: Wydaw. Akademickie Żak, 2007. Sygn. 44316
13. MEYER-GLITZA E.: Jakub pogromca strachu: terapeutyczne
opowiadania dla dzieci przeżywających lęki. Kielce: Wydaw. Jedność,
2001. Sygn. 40243
14. MEYER-GLITZA E.: Kiedy Pani Złość przychodzi z wizytą: terapeutyczne
opowiadania dla impulsywnych dzieci. Kielce: Wydaw. Jedność, 2001.
Sygn. 40245, 44216
15. MOLICKA M.: Bajkoterapia: o lękach dzieci i nowej metodzie terapii.
Poznań: Media Rodzina, 2002. Sygn. 40448, 42837, 42868
16. POTEMPSKA E., SOBIESKA-SZOSTAKIEWICZ G.: Rozwój empatii i
kompetencji społecznych: program wychowawczo-terapeutyczny.
Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy PsychologicznoPedagogicznej, 2003. Sygn. 41705
Program zajęć biblioterapeutycznych z elementami dramy.
17. SAINT MARS D. de, BLOCH S.: Poniżanie nie! Warszawa: Muchomor,
2005. Sygn. 43717
Miniporadnik, który pokazuje dzieciom, jak sprzeciwiać się
upokarzaniu, jak radzić sobie nawet z drobnymi niesprawiedliwościami;
do czytania z rodzicami dla dzieci powyżej 7 lat.
18. STALFELT P.: Mała książka o śmierci. Warszawa: Jacek Santorski & Co
Agencja Wydawnicza, 2008. Sygn. 44415
Autorka książki z ogromnym wyczuciem i powagą, a jednocześnie z
odpowiednią dozą humoru odpowiada na pytania, które nurtują dzieci
i związane są z tematem śmierci.
19. SZCZUPAŁ B.: Zastosowanie biblioterapii w pracy dydaktycznowychowawczej z dziećmi przewlekle chorymi w zakładzie leczniczym
(w:) Wybrane problemy edukacji dzieci w przedszkolu i szkole / pod red.
S. Guz, J. Andrzejewskiej. Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, 2005, s. 51-57. Sygn. 43915
20. SZELIGA K.: Bajkoterapia czyli jak z Guziolkiem tworzyć i wykorzystywać
bajki i opowiadania w biblioterapii oraz rozwoju aktywności twórczej
dziecka w wieku przedszkolnym: poradnik dla Dzieci, Rodziców i
Nauczycieli. Kraków: Oficyna Wydaw. Impuls, 2008. Sygn. 44324
2
21. WILGOCKI J., WRIGHT M.K.: Czas niepewności: o dzieciach w rodzinach
zastępczych. Gdańsk: Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2002. Sygn.
43296
Książka mówi o uczuciach i zmartwieniach dzieci będących w
rodzinach zastępczych.
22. ZUBRZYCKA E.: Słup soli: jak powstrzymać szkolnych dręczycieli. Gdańsk:
Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2005 Sygn. 43028
Autorka książki, w formie opowiadania, przedstawia zjawisko
dręczenia dzieci przez dzieci. Podpowiada także, jak można wybrnąć z
tej sytuacji.
ARTYKUŁY Z CZASOPISM
1. ANDRZEJEWSKA a.: Biblioterapia w podmiotowym podejściu do osób
niepełnosprawnych // Opieka, Wychowanie, Terapia. – 2001, nr 1, s. 2931
2. BŁASZCZYK-SMOLEC A.: Edukacja czytelnicza a biblioterapia //
Biblioteka w Szkole. – 2002, nr 6, s. 4-5
3. BORECKA I.: Biblioterapia – czyli jak pomagać przez książkę i czytanie //
Nasze Forum. – 2001, nr 3/4, s. 51-62
4. BORECKA I.: Biblioterapia w szkole, czyli o doskonaleniu nauczycieli
bibliotekarzy // Biblioteka w Szkole. – 2000, nr 9, s. 22-23
5. BORECKA I.: O edukacji nauczycieli w zakresie biblioterapii //
Bibliotekarz. – 2000, nr 7/8, s. 31-33
6. BORECKA I.: O zawodzie i doskonaleniu zawodowym biblioterapeuty //
Bibliotekarz. – 2001, nr 3, s. 11-12
7. BOROWIEC B.: Wykorzystanie poezji dziecięcej w biblioterapii na
przykładzie wiersza „Rupaki” Danuty Wawiłow // Nauczanie
Początkowe. – 2006/2007, nr 2, s. 45-55
8. CHMIELEWSKA O.: Biblioterapia // Życie Szkoły. – 2005, nr 10, s. 29-31
9. CHOJNACKA K.: Biblioterapia w pracy z grupą // Problemy OpiekuńczoWychowawcze. – 2005, nr 2, s. 23-26
10. CICHOŃ-PIASECKA M.: Baśnioterapia w rehabilitacji dzieci
upośledzonych umysłowo // Szkoła Specjalna. – 2005, nr 1, s. 53-58
11. CYRKLAFF M.: Wykorzystanie fragmentów powieści Josteina Gaardera
do tworzenia warsztatów biblioterapeutycznych // Wychowanie na co
dzień. – 2007, nr 6, wkładka metod. s. I-III
12. GAJEK G.: Haiku – słowa – motyle, słowa – kropelki rosy, słowa – szum
strumyka. Przykład poezjo terapii // Biblioteka w Szkole. – 2008, nr 4, s.
13-14
3
13. IWAN B.: Biblioterapia w Miejskiej Bibliotece Publicznej // Poradnik
Bibliotekarza. – 2008, nr 1, s. 29-30
14. KIEŁTYK I.: Problemy dzieci sprawnych inaczej we współczesnej prozie
„dziecięco-młodzieżowej” // Poradnik Bibliotekarza. - 2000, nr 10, s. 2124
15. KONIECZNA E.J.: Biblioterapia pedagogiczna // Opieka, Wychowanie,
Terapia. – 2003, nr 1, s. 30-33
16. KONOPNICKA I.: Terapia czytelnicza // Życie Szkoły, nr 2007, nr 5, s. 12-16
17. KRAMARCZYK E.: Bajki szczególne, bajki terapeutyczne // Życie Szkoły. –
2007, nr 10, s. 10-13
18. KRUSZEWSKI T.M.: Biblioterapia – idee i praktyka // Bibliotekarz. – 2000, nr
3, s. 16-19
19. KRUSZEWSKI T.: Biblioterapia wobec problemów ludzi dotkniętych
niepłodnością // Niepełnosprawność i Rehabilitacja. – 2005, nr 4, s. 6477
20. KRUSZEWSKI T.: Cyberbiblioterapia – o wadach nowoczesnego
kształcenia // Wychowanie na co dzień. – 2008, nr 3, s. 6-8
21. KRUSZEWSKI T.: Książka w życiu osób uzależnionych od narkotyków (na
podstawie badań własnych) // Poradnik Bibliotekarza. – 2001, nr 11, s. 913
22. KRUSZEWSKI T.: Terapeutyczny charakter książki // Nowe Książki. – 2000,
nr 1, s. 78-79
23. KRUSZEWSKI T.: Terapeutyczny charakter materiałów czytelniczych //
Opieka, Wychowanie, Terapia. – 2000, nr 1, s. 45-47
24. KRZYŚKA S.: Dzieci lubią wiersze // Edukacja i Dialog. – 2007, nr 5, s. 21-23
25. KRZYŚKA S.: Poezjoterapia wzbogaca duchowo // Edukacja i Dialog. –
2004, nr 9, s. 66-69
26. KRZYŚKA S.M.: Terapeutyczne aspekty poezji // Edukacja i Dialog. –
2006, nr 8, s. 61-66
27. LABRYGA S.: Biblioterapia w pracy domu dziecka // Problemy
Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2005, nr 8, s. 36-37
28. LEJOWSKA E.: „Baśniowe spotkania” w pracy rewalidacyjnej z dziećmi o
obniżonej możliwości intelektualnej // Wszystko dla Szkoły. - 2008, nr 2, s.
9-12
29. LEŚNIAK A.: Książka to drogowskaz na krętych ścieżkach życia – czyli
parę słów o biblioterapii // Poradnik Bibliotekarza. – 2003, nr 6, s. 10-11
30. MATRAS - MASTALERZ W.: Kiedy boję się szkoły? Metody oddziaływań
biblioterapeutycznych minimalizujących lęk i agresję wśród dzieci i
młodzieży // Poradnik Bibliotekarza. – 2009, nr 6, s. 36-39
31. MILEWSKA I.: Biblioterapia a ergonomia // Poradnik Bibliotekarza. – 2002,
nr 10, s. 7-9
4
32. MOLICKA M.: Bajka jako metoda redukcji lęku u dzieci // Problemy
Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2001, nr 1, s. 40-44
33. NIEDŹWIECKA M.: Biblioterapia jako jedna z metod kształtowania
osobowości dziecka z upośledzeniem umysłowym na lekcjach języka
polskiego // Szkoła Specjalna. – 2000, nr 4, s. 211-214
34. NOWACZYK B.: Terapeutyczna rola biblioteki szkolnej // Wychowanie na
co dzień. – 2007, nr 3, s. 14-15
35. PAWĘZOWSKA P.: Zastosowanie w terapii zajęciowej biblioterapii
wychowawczej. Zajęcia psychohigieniczne z elementami logopedii w
początkowym okresie zdrowienia pacjenta po udarze mózgu //
Wspólne Tematy. – 2009, nr 1, s. 41-48
36. PYTKA M.: Bajka, bajko terapia, wychowanie… // Opieka, Wychowanie,
Terapia. – 2002, nr 4, s. 38-42
37. SACHALIŃSKA E.: Biblioterapia może pomóc. Zestawienie
bibliograficzne // Biblioteka w Szkole. – 2002, nr 2, s. 27
38. SURNIAK G.: Bajki terapeutyczne w pracy z dziećmi // Poradnik
Bibliotekarza. – 2008, nr 1, dod. s. 1-2
39. SZCZUPAŁ B.: Możliwości zastosowania biblioterapii w pracy z osobami
niepełnosprawnymi // Wspólne Tematy. – 2008, nr 9, s. 39-44
40. SZELIGA K.: Lecznica dla duszy // Życie Szkoły. – 2007, nr 10, s. 22-27
41. SZULC W.: Bajki nie-bajki i bajko terapia // Życie Szkoły. – 2006, nr 6, s. 511
42. SZULC W.: O rzetelną bibliografię biblioterapii // Bibliotekarz. – 2000, nr
12, s. 13-16
43. SZULC W.: Terapia przez sztukę. Powrót do źródeł // Wspólne Tematy. –
2005, nr 3, s. 3-9
44. ŚWIERCZYŃSKA M.: Biblioterapia. Szkolenie dla nauczycieli // Biblioteka
w Szkole. – 2008, nr 12, s. 13-15
45. TRELLA V., WOJCIECHOWSKA K.: Zastosowanie komputera w
biblioterapii: współpraca miedzy terapeutą i informatykiem w
bibliotece dziecięco-młodzieżowej // Poradnik Bibliotekarza. – 2005, nr
7/8, s. 10-12
46. WALECKA - TROCHA G.: Książka i jej substytuty w profilaktyce uzależnień
// Wychowanie na co dzień. – 2000, nr 12, s. 22-26
47. WIDEROWSKA M.: Warsztat biblioterapeuty // Poradnik Bibliotekarza. –
2008, nr 1, s. 34-36
48. WYGLĘDOWSKA E.: Dziecko dyslektyczne z zaniżoną samooceną w
bibliotece szkolnej. Zajęcia biblioterapeutyczne połączone z treningiem
umiejętności społecznej, wzmacniające poczucie własnej wartości.
Opis i analiza przypadku edukacyjnego // Biblioteka w Szkole. – 2009, nr
5, s. 8-10
5
49. ZAWADZKA R.: Zajęcia biblioterapeutyczne. Opis i analiza przypadku //
Biblioteka w Szkole. – 2002, nr 5, s. 16
50. ZYCH A. TUK R.: Książka leczy – biblioterapeutyczne działanie książki //
Poradnik Bibliotekarza. – 2003, nr 6, s. 25-26
SCENARIUSZE, KONSPEKTY, PROGRAMY
1. BIAŁOŃ-SIUDA A., LEWANDOWSKA M.: Adaptacja uczniów klasy I SP do
środowiska szkolnego. Program wychowawczy z elementami
biblioterapii // Biblioteka w Szkole. – 2007, nr 5, s. 20-21
2. BORECKA I.: Portret seniora. Warsztaty biblioterapeutyczne // Poradnik
Bibliotekarza. – 2007, nr 1, s. 41-42
3. BORECKA I.: Są takie ogrody. Program terapeutyczny dla seniorów //
Poradnik Bibliotekarza. – 2008, nr 6, s. 2932
4. BOT J.: Terapia bajką // Wychowanie w Przedszkolu. – 2008, nr 5, s. 53-56
Scenariusz zajęć z grupą dzieci przedszkolnych, na podstawie tekstu
terapeutycznego Aliny Lenczewskiej „Żegnajcie nocne strachy”.
5. BUKOWSKA I.: Oswajać lęki // Wychowanie w Przedszkolu. – 2009, nr 9, s.
33-38
Scenariusze zajęć biblioterapeutycznych w przedszkolu.
6. BULIK I., KOSZARNA I., KOWALEWICZ M., WILAMOWSKA E.: Jak „jeża”
pozbawić kolców?. Scenariusz zajęć biblioterapeutycznych dla klas IIIIV szkoły podstawowej // Biblioteka w Szkole. – 2004,nr 2, s. 10
7. BŹDZIUCH J.: Jak Radzić sobie z negatywnym wpływem rówieśników?
Konspekt zajęć z biblioterapii // Poradnik Bibliotekarza. – 2006, nr 11, s.
35-37
8. CHACHUŁA M.: Każdy z nas jest wyjątkowy! Program zajęć
biblioterapeutycznych dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej //
Biblioteka w Szkole. – 2007, nr 11, s. 8-10
9. FRANASZCZUK - TRUSZKOWSKA M.: Program „Jak dobrze być razem” –
wybrane scenariusze biblioterapeutycznych zajęć integracyjnych w
klasie pierwszej szkoły podstawowej // Wychowanie na co dzień. –
2007, nr 1/2, wkładka metod. s. I-VI
10. GAJEK G.: Książka prostuje kręte ścieżki życia. Program
biblioterapeutyczny dla uczniów klas V i VI szkoły podstawowej //
Biblioteka w Szkole. – 2008, nr 4, s. 10-12
11. GAJEK G.: Na niepowodzenia w szkole – magiczna moc bajko terapii.
Scenariusz zajęć z wykorzystaniem Bajki o mróweczce Marii Molickiej //
Biblioteka w Szkole. – 2008, nr 5, s. 15-16
6
12. GIELECIAK U.: Książka – moja Arkadia, kraina szczęścia. Propozycja
pozalekcyjnych zajęć profilaktyczno-edukacyjnych w bibliotece
szkolnej // Biblioteka w Szkole. – 2001, nr 10, s. 18-19
13. HALICKA M.: Poradzę sobie ze złością. Konspekt zajęć
biblioterapeutycznych dla uczniów klasy III szkoły podstawowej //
Biblioteka w Szkole. – 2006, nr 10, s. 18-19
14. IPPOLDT L.: Kiedy muszę nauczyć się żyć – biblioterapia dzieci
niepełnosprawnych intelektualnie // Poradnik Bibliotekarza. – 2009, nr 3,
s. 33-37
15. JANECZKO-WITKOWSKA K.: Jak radzić sobie z negatywnym wpływem
rówieśników? Konspekt zajęć z biblioterapii // Poradnik Bibliotekarza. –
2006, nr 11, s. 35-36
16. JANECZKO-WITKOWSKA K.: Pokonywanie słabości. Konspekt zajęć z
biblioterapii // Poradnik Bibliotekarza. – 2005, nr 9, s. 39-40
17. JAROSZEWSKA A., MAZIŃSKA J., HEINRICH A.: Niepełnosprawni są wśród
nas. Scenariusz zajęć biblioterapeutycznych dla uczniów gimnazjum //
Biblioteka w Szkole. – 2004, nr 10, s. 17
18. JOHN K.: Kochamy mimo odmienności. Scenariusz baśnioterapii //
Biblioteka w Szkole. – 2008, nr 12, s. 16
19. KAJL - JANKOWSKA T.: Rozejrzyj się, nie jesteś sam! Scenariusz zajęć
biblioterapeutycznych // Biblioteka w Szkole. – 2008, nr 12, s. 17-18
20. LUBOS A.: Jak radzić sobie ze złością? Scenariusz zajęć
biblioterapeutycznych dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej //
Biblioteka w Szkole. – 2006, nr 10, s.19
21. PYTEL J.: Anoreksja – wróg nr 1 nastolatek. Zajęcia biblioterapeutyczne
// Biblioteka-Szkolne Centrum Informacji. – 2009, nr 3, s. 14-15
22. SIERADZKA I.: Hobbit, czyli tam i z powrotem. Scenariusze
biblioterapeutyczne // Biblioteka w Szkole. – 2006, nr12, s. 22-23
23. SIKORSKA - CELEJEWSKA A.: Walka z kompleksami. Zajęcia
biblioterapeutyczne // Biblioteka- Szkolne Centrum Informacji. – 2008, nr
4, s. 14-15
24. WIDEROWSKA M.: Tworzenie książki łatwej w czytaniu i książki zabawki.
Scenariusz zajęć warsztatowych // Poradnik Bibliotekarza. – 2008, nr 1, s.
37
25. WIDZOWSKA – PASIAK A.: Program biblioterapeutyczny – oswajanie
straszaków. Cz. 1 // Poradnik Bibliotekarza. – 2009, nr 1, s. 34-36
26. WIDZOWSKA – PASIAK A.: Program biblioterapeutyczny – oswajanie
straszaków. Cz. 2 // Poradnik Bibliotekarza. – 2009, nr 2, s. 35-39
27. WYGLĘDOWSKA E.: Co to znaczy opiekować się kimś. Scenariusz zajęć
biblioterapeutycznych dla uczniów klas I-IV szkoły podstawowej //
Biblioteka w Szkole. – 2007, nr 11, s. 11-12
7
28. WYGLĘDOWSKA E.: Księżniczka. Scenariusz zajęć biblioterapeutycznych
dla uczniów klas 0-1 szkoły podstawowej // Biblioteka w Szkole. – 2007,
nr 9, s.14-15
Opracowała Agnieszka Graczyk
8