dwutlenek wegla skroplony schlodzony-1

WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
1.
WT-2014/ZA-12
PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH
Przedmiotem Warunków Technicznych jest dwutlenek węgla skroplony schłodzony otrzymywany w procesie
skraplania i oczyszczania gazowego CO2, przeznaczony do celów spoŜywczych i technicznych.
2.
WYMAGANIA
2.1. WYMAGANIA OGÓLNE
Dwutlenek węgla skroplony schłodzony jest cieczą bezbarwną, bez zapachu, niepalną.
2.2. WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
wg Tablicy 1.
Tablica 1
Lp.
Wymagania
Jednostka
Wartość
1.
Zawartość CO2
min
% (v/v)
99,95
2.
Zawartość wilgoci
max
ppm (v/v)
11
3.
Zawartość tlenku węgla (CO)
max
ppm (v/v)
1
4.
Zawartość węglowodorów lotnych w
przeliczeniu na CH4
max
ppm (v/v)
10
5.
Zawartość tlenu
max
ppm (v/v)
10
6.
Zawartość tlenków azotu (NO +NO2)
max
ppm (v/v)
1
7.
Zawartość siarki całkowitej
max
ppm (v/v)
0,1
8.
Zawartość organicznych pozostałości
nielotnych (olejów mineralnych)
max
ppm (w/w)
1,5
9.
Zawartość pozostałości nielotnych
max
ppm (w/w)
10
10.
Zawartość metanolu
max
ppm (v/v)
10
11.
Zawartość amoniaku (NH3)
max
ppm (v/v)
2
12.
Zawartość siarkowodoru (H2S)
max
ppm (v/v)
0,1
13.
Zawartość dwutlenku siarki (SO2)
max
ppm (v/v)
1
14.
Zawartość siarczku karbonylu (COS)
max
ppm (v/v)
0,1
15.
Zawartość benzenu
max
ppb (v/v)
20
16.
Zawartość aldehydu octowego
max
ppm (v/v)
0,2
17.
Siarkowodór (H2S), fosfan ((PH3), arsan (AsH3)
18.
Wygląd w wodzie
19.
Zapach i smak
20.
Mikrobiologia:
nieobecny
bezbarwny i klarowny
lekko kwaśny smak, bez
jakiegokolwiek obcego
zapachu
suma całościowa kolonii bakterii
nieobecne w 1 kg
droŜdŜe
nieobecne w 1 kg
Produkt zgodny z wymaganiami Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 1 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
ustanawiające specyfikacje dla dodatków do Ŝywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia
(WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady.
3.
ELEMENTY OZNAKOWANIA
Cysterny kolejowe oraz autocysterny powinny być zaopatrzone w następujące trwale przytwierdzone
elementy:
•
nalepka ostrzegawcza nr 2.2 wg wzoru w RID/ADR
•
tablica ADR zawierająca numer rozpoznawczy zagroŜenia: 22 oraz numer UN:2187
4.
PAKOWANIE
Dwutlenek węgla skroplony schłodzony pakowany jest do cystern kolejowych i autocystern o kodzie cysterny
RxBN, gdzie x - wartość minimalnego odpowiedniego ciśnienia próbnego zgodna z przepisem 4.3.3.2.4 w
RID/ADR. Cysterny powinny posiadać zawory bezpieczeństwa.
Cysterny mogą być napełniane do 98% w temperaturze i ciśnieniu napełniana.
5.
PRZECHOWYWANIE
Dwutlenek węgla skroplony schłodzony naleŜy przechowywać w izolowanych zbiornikach ciśnieniowych.
6.
TRANSPORT
Dwutlenek węgla skroplony schłodzony naleŜy transportować zgodnie z obowiązującymi przepisami
dotyczącymi międzynarodowego przewozu drogowego/kolejowego towarów niebezpiecznych.
Według przepisów RID/ADR produkt jest zaliczany do klasy 2. „Gazy”, Numer UN: 2187.
7.
BADANIA
7.1. PROGRAM BADAŃ
wg Tablicy 2.
Tablica 2
Lp.
Rodzaj badań
Opis badań wg
1.
Oznaczanie zawartości CO2
2.
Oznaczanie zawartości wilgoci
7.4. lub 7.6.
3.
Oznaczanie zawartości tlenku węgla (CO)
7.4. lub 7.7.
4.
Oznaczanie zawartości węglowodorów lotnych w przeliczeniu na CH4
7.4. lub 7.7.
5.
Oznaczanie zawartości tlenu (O2)
7.4. lub 7.8.
6.
Oznaczanie zawartości tlenków azotu (NO +NO2)
7.4. lub 7.9.
7.
Oznaczanie zawartości siarki całkowitej (S)
8.
Oznaczanie zawartości organicznych pozostałości nielotnych
(olejów mineralnych)
7.11.
9.
Oznaczanie zawartości pozostałości nielotnych
7.12.
7.5.
7.4. lub 7.10.
10. Oznaczanie zawartości metanolu
7.4. lub 7.13.
11. Oznaczanie zawartości amoniaku (NH3)
7.4. lub 7.14.
12. Oznaczanie zawartości siarkowodoru (H2S)
7.4. lub 7.15.
13. Oznaczanie zawartości dwutlenku siarki (SO2)
7.4. lub 7.16.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 2 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
14. Obliczanie zawartości siarczku karbonylu (COS)
7.4. lub 7.17.
15. Oznaczanie zawartości benzenu
7.4. lub 7.18.
16. Oznaczanie zawartości aldehydu octowego
17.
7.4.
Sprawdzanie nieobecności siarkowodoru (H2S), fosfanu ((PH3), arsanu
(AsH3)
7.19.
18. Sprawdzanie wyglądu w wodzie
7.20.
19. Sprawdzanie smaku i zapachu
7.21.
Sprawdzanie nieobecności zanieczyszczeń mikrobiologicznych
20.
sumy całościowej bakterii
7.22.
droŜdŜy
7.2. WIELKOŚĆ PARTII
Partię dwutlenku węgla skroplonego schłodzonego stanowi cysterna kolejowa, autocysterna lub zbiornik
stokaŜowy.
7.3. POBÓR PRÓBEK
Pobieranie próbek do badań naleŜy przeprowadzić zgodnie z PN-C-96010:1993. Próbkę pobierać: z cysterny
kolejowej, autocysterny, rurociągu doprowadzającego ciekły, CO2 do cystern podczas napełniania
cystern/autocystern lub ze zbiornika stokaŜowego
7.4. ANALIZA DWUTLENKU WĘGLA
Analiza dwutlenku węgla przeprowadzana jest za pomocą automatycznego analizatora Carboscan
dedykowanego do analizy tego produktu. Oznaczanie zanieczyszczeń w dwutlenku węgla wykonywane jest na
zasadzie spektrometrii w UV i IR. Analizator uzupełniony jest w dodatkowe kanały analityczne do oznaczania
wilgoci i tlenu.
7.5. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI DWUTLENKU WĘGLA
Oznaczanie zawartości CO2 wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p. 5.1.
7.6. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI WILGOCI
7.6.1.
Aparatura.
o
Wilgociomierz SHAW ze skalą temperatury punktu rosy w C i odpowiadającej tej temperaturze zawartości
wilgoci w ppm v/v.
7.6.2.
Wykonanie oznaczania.
Według instrukcji analizatora.
7.7. OZNACZANIE TLENKU WĘGLA I WĘGLOWODORÓW W PRZELICZENIU NA METAN METODĄ
CHROMATOGRAFICZNĄ
Oznaczanie wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p. 5.2.
7.8. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI TLENU
7.8.1.
Zasada metody.
Metoda polega na redukcji w komorze analitycznej, całkowitej ilości tlenu zawartej w strumieniu dwutlenku
węgla.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 3 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
7.8.2.
WT-2014/ZA-12
Aparatura i przyrządy.
Przenośny analizator śladów tlenu firmy AMI, Inc, model 1000RS wyposaŜony w mikrocelę pomiarową T2 lub
inny.
7.8.3.
Wykonanie oznaczania.
Według instrukcji obsługi analizatora.
7.9. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI TLENKU I DWUTLENKU AZOTU
7.9.1.
Zasada metody.
Metoda pozwala na oznaczanie sumy NO i NO2 w gazie. NO utleniany jest do NO2 przy pomocy trójtlenku
chromu (CrO3), a następnie razem z obecnym w gazie NO2 pochłaniany jest w roztworze absorpcyjnym, w
którym zachodzi reakcja dwuazowania z kwasem sulfanilowym. Utworzony związek dwuazowy sprzęga się z
chlorowodorkiem N-(1-naftylo)etylenodwuaminy. Intensywność zabarwienia roztworu jest proporcjonalna do
stęŜenia tlenków azotu w próbie.
7.9.2.
Aparaty i przyrządy.
a)
płuczka Drechsla ze spiekiem lub z bełkotką,
b)
licznik gazowy lub rotametr do mierzenia przepływu badanego gazu 0,2 - 1,0 l/min,
c)
u-rurka zawierająca wysuszony w temp. 105 C trójtlenek chromu,
d)
spektrofotometr z kuwetami o grubości warstwy przepuszczającej 40 mm.
0
7.9.3.
Odczynniki i roztwory.
a)
roztwór absorpcyjny: 1,2 g kwasu sulfanilowego rozpuścić w 150 ml gorącej wody destylowanej dodać
40 ml kwasu solnego cz.d.a. (c.wł. 1,19) i uzupełnić do 200 ml wodą destylowaną,
b)
roztwór N-(1-naftylo)etylenodwuaminy: 0,100 g N-(1-naftylo)etylenodwuaminy rozpuścić w 100 ml
wody destylowanej,
c)
roztwór wzorcowy podstawowy azotynu sodu: odwaŜyć 0,15 g azotynu sodu, rozpuścić w wodzie
destylowanej, przenieść do kolby miarowej pojemności 1 l. uzupełnić wodą destylowaną do kreski i
wymieszać. Zawartość jonów NO2 w 1 ml wynosi 0,1 mg.
d)
roztwór wzorcowy roboczy I: 10 ml roztworu wzorcowego podstawowego uzupełnić wodą destylowaną
do objętości 1000 ml. Zawartość jonów NO2 w 1 ml roztworu wynosi 0,001 mg.
e)
roztwór wzorcowy roboczy II: 10 ml roztworu roboczego I wlać do kolby miarowej pojemności 100 ml i
uzupełnić do kreski wodą destylowaną. 1 ml roztworu wzorcowego roboczego II zawiera 0,0001 mg
NO2 .
7.9.4.
Przygotowanie krzywej wzorcowej.
Do kolb miarowych pojemności 25 ml odmierzyć kolejno: 0; 0,5; 1,0; 3,0; 5,0 ml roztworu wzorcowego
roboczego II, co odpowiada zawartości: 0; 0,00005; 0,0001; 0,0003; 0,0005 mg NO2 w 25 ml roztworu.
Objętość w kolbkach uzupełnić do ok. 15 ml wodą destylowaną, dodać po 2 ml kwasu sulfanilowego
pozostawić na 15 min., dodać po 2 ml N-(1-naftylo)etylenodwuaminy, uzupełnić do kreski wodą destylowaną,
odczekać 15 min i zmierzyć absorbancję roztworów na spektrofotometrze przy długości fali 550 nm, w
kuwetach grubości 40 mm stosując jako odnośnik wzorzec 0.
-
Wykreślić krzywą wzorcową zaleŜności absorbancji od stęŜenia NO 2 w roztworach wzorcowych.
7.9.5.
Wykonanie oznaczania.
Do płuczki wlać 15 ml wody destylowanej, dodać 2 ml kwasu sulfanilowego i podłączyć ją przez u-rurkę z CrO3
3
do badanego gazu. Przez układ poboru przepuścić 0,030 m badanego gazu z prędkością nie większą niŜ 0,4
l/min. Po zakończonym poborze roztwór z płuczki przenieść ilościowo do kolby miarowej pojemności 25 ml
dodać 2 ml N-(1-naftylo) etylenodwuaminy i uzupełnić objętość kolby do kreski wodą destylowaną. Po 15min
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 4 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
zmierzyć absorbancję badanego roztworu na spektrofotometrze w takich samych warunkach, jak przy
wykonywaniu krzywej wzorcowej.
7.9.6.
Obliczanie wyników.
Zawartość sumy tlenku i dwutlenku azotu obliczyć w ppm v/v wg wzoru:
X =
m
V
• 0.75
N
w którym:
-
m - zawartość azotynów NO2 odczytana z krzywej wzorcowej, mg
3
VN - objętość gazu wzięta do analizy przeliczona na Nm .
3
-
0,75 – współczynnik przeliczeniowy mg/m NO 2 na NO ppm v/v
7.10. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI SIARKI CAŁKOWITEJ
7.10.1. Zasada metody.
0
Metoda polega na redukcji w temperaturze 1000 C, w strumieniu wodoru związków siarkowych do
siarkowodoru, który absorbuje się w octanie cynku, a następnie z roztworem N,-N-dwumetylo-pfenylenodwuaminy w obecności chlorku Ŝelazowego w środowisku kwaśnym oznacza jako błękit metylenowy.
7.10.2.
Aparatura i przyrządy.
a)
rura kwarcowa przezroczysta o długości około 500 mm i średnicy 28 mm, na początku której znajduje
się kwarcowa dysza, słuŜąca do dokładnego wymieszania badanego gazu z wodorem,
b)
piec rurowy długości 45 cm, umoŜliwiający osiągnięcie temperatury 1000 C ±15 C, z termoregulacją,
c)
przepływomierz do mierzenia przepływu wodoru w zakresie 0,2 l /min do 2 l/ min,
d)
przepływomierz do mierzenia przepływu dwutlenku węgla w zakresie 0,1 l/ min do1 l/ min,
e)
płuczka Drechsla ze spiekiem lub z bełkotką,
f)
spektrofotometr.
o
0
7.10.3. Odczynniki i roztwory.
a)
wodór - gaz spręŜony o czystości 99,999 %
b)
roztwór octanu cynku: 23,9 g (CH3COO)2Zn . 2 H2O rozpuścić w 1 l wody destylowanej,
c)
roztwór chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylenodwuaminy: 0,11 g chlorowodorku N-N-dwumetylo-pfenylenodwuaminy rozpuścić w 100 ml 6 M kwasu solnego,
d)
roztwór chlorku Ŝelazowego: 2,7 g FeCl3 . 6 H2O rozpuścić w 100 ml 6 M kwasu solnego,
e)
roztwór kwasu solnego 6 M (1 + 1),
f)
jod roztwór o stęŜeniu c (1/2 J2) = 0,1 mol/l,
g)
tiosiarczan sodu roztwór o stęŜeniu 0,1 mol/l,
h)
1 % roztwór skrobi.
i)
roztwór wzorcowy podstawowy:
W kolbie pojemności 100 ml rozpuścić w wodzie 0,750 g siarczku sodowego Na2S . 9H2O, dopełnić wodą do
kreski i wymieszać. Oznaczyć zawartość głównego składnika odmierzając do kolby stoŜkowej pojemności 300
ml ściśle 50 ml 0,1 mol/l roztworu jodu, 100 ml świeŜo przegotowanej i lekko zakwaszonej wody oraz ściśle 20
ml wzorca podstawowego. Roztwór z pipety wlewać powoli do kolby z jodem, przez cały czas dokładnie
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 5 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
mieszając. Nadmiar jodu, odmiareczkować 0,1 mol/l roztworem tiosiarczanu sodu, dodając pod koniec
miareczkowania dwa mililitry roztworu skrobi.
Wykonać próbę zerową dodając do drugiej kolby stoŜkowej 50 ml 0,1 mol/l roztworu jodu, 100 ml zakwaszonej
wody i odmiareczkowując jod 0,1 mol/l roztworem Na2S2O3 wobec skrobi. Zawartość siarki w 1 ml roztworu
podstawowego w mg, obliczyć wg wzoru:
X=
(V1 − V2 ) • c • 16,033
Vp
w którym:
V1 - ilość ml 0,1 mol/l tiosiarczanu sodu zuŜyta do zmiareczkowania próby zerowej,
V2 - ilość ml 0,1 mol/l tiosiarczanu sodu zuŜyta na zmiareczkowanie wzorca podstawowego siarki,
Vp - ilość ml roztworu wzorca podstawowego siarki odmierzona do miareczkowania,
16,033 - przelicznik,
c - stęŜenie tiosiarczanu sodu, mol/l.
j)
roztwór wzorcowy roboczy siarczku: zawierający w 1 ml 0,001 mg siarki przygotowany przez
rozcieńczenie roztworu podstawowego wodorotlenkiem sodu 0,1 mol/l.
7.10.4. Przygotowanie krzywej wzorcowej.
Do pięciu kolb miarowych pojemności 50 ml dodać po 20 ml roztworu octanu cynku wg 7.10.3.b. oraz
odmierzyć kolejno 0; 1,0; 3,0; 5,0; 7,0; 10,0 ml roztworu wzorcowego roboczego siarczku wg 7.10.3.j co
odpowiada zawartości: 0; 0,001; 0,003; 0,005; 0,007; 0,010 mg siarki. Następnie dodać po 5 ml roztworu
chlorowodorku N-N-dwumetylo-fenylenodwuaminy w kwasie solnym, a po wymieszaniu jeszcze po 1 ml
roztworu chlorku Ŝelazowego. Po wywołaniu zabarwienia roztwory odstawić na 15 min. Po upływie tego czasu
zawartość kolb dopełnić do kreski roztworem octanu cynku. Intensywność zabarwienia otrzymanego błękitu
metylenowego mierzyć na spektrofotometrze przy długości fali 680 nm, stosując kuwety o długości drogi
optycznej 10 mm. Wykreślić krzywą wzorcową zaleŜności absorbancji od stęŜenia siarki w roztworach
wzorcowych.
7.10.5.
Wykonanie oznaczania.
0
Włączyć piec z zamontowaną rurą kwarcową i utrzymywać w nim stałą temperaturę na poziomie 1000 C.
Przedmuchać przepływomierz wodoru wodorem, a resztę układu badanym gazem. Połączyć przepływomierz
wodoru do układu i ustalić przepływ wodoru na 0,8 l/min przy przepływie badanego gazu 0,4 l/min. Do płuczki
absorpcyjnej wlać 20 ml roztworu octanu cynku i podłączyć do wylotu rury redukcyjnej. Czas pomiaru ok. 60
min. Zanotować dokładny czas pomiaru i przepływ badanego gazu przez płuczkę. Po zakończonym poborze
płuczkę odłączyć od układu, przenieść ilościowo jej zawartość do kolby miarowej pojemności 50 ml, dodać 5 ml
roztworu chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylenodwuaminy, a po wymieszaniu 1 ml roztworu chlorku
Ŝelazowego. Kolbę odstawić na 15 min a po upływie tego czasu zawartość kolby uzupełnić do kreski
roztworem octanu cynku. Zmierzyć intensywność zabarwienia próbki na spektrofotometrze w kuwecie o
grubości warstwy przepuszczającej 10 mm, przy długości fali 680 nm. Zawartość siarki odczytać z krzywej
wzorcowej.
7.10.6. Obliczanie wyników:
Zawartość siarki w badanym gazie w ppm v/v obliczyć wg wzoru:
X =
m • 0 .7
VN
ppm v/v
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 6 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
w którym:
m - zawartość siarki w badanej próbce gazu odczytana z krzywej wzorcowej w mg,
3
VN - objętość gazu przepuszczonego przez układ pomiarowy, Nm ,
0,7 - współczynnik przeliczeniowy
7.11. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI ORGANICZNYCH POZOSTAŁOŚCI NIELOTNYCH (OLEJÓW
MINERALNYCH)
7.11.1. Zasada oznaczania
Metoda polega na ekstrakcji oleju mineralnego z badanego dwutlenku węgla przy uŜyciu rozpuszczalnika
organicznego, zmierzeniu absorbancji otrzymanego roztworu przy długości fali 270nm i porównaniu wielkości
absorbancji ze skalą wzorców.
7.11.2. Aparatura
Spektrofotometr UV, umoŜliwiający pomiar absorbancji przy długości fali 270nm, wyposaŜony w kuwety
kwarcowe 1cm.
7.11.3.
Odczynniki i roztwory
Stosuje się następujące odczynniki i roztwory:
a)
chloroform cz.d.a.,
b)
roztwór wzorcowy podstawowy oleju; do przygotowania roztworu wzorcowego naleŜy uŜyć tego
samego oleju, który jest stosowany w procesie produkcyjnym dwutlenku węgla (AN-68). Do
wysuszonego do stałej masy naczynka wagowego odwaŜyć ok. 0,5g oleju, rozpuścić w niewielkiej
3
ilości chloroformu, a następnie przenieść do kolby pomiarowej o pojemności 50cm i uzupełnić
3
chloroformem do kreski; obliczyć zawartość oleju w 1cm roztworu. Roztwór jest trwały przez pół roku,
c)
roztwór wzorcowy roboczy oleju; do kolby pomiarowej o pojemności 100cm odmierzyć taką ilość
3
roztworu wzorcowego podstawowego (1cm ), aby po uzupełnieniu objętości rozpuszczalnikiem do
3
kreski otrzymać roztwór zawierający w 1cm 0,0001g oleju.
3
7.11.4. Przygotowanie krzywej wzorcowej
3
Sporządzić pięć roztworów wzorcowych (nr 1÷5), do pięciu kolb pomiarowych o pojemności 25cm odmierzyć
3
3
3
3
3
kolejno: 1,0cm ; 3,0cm ; 5,0cm ; 7,0cm ; 10,0cm roztworu wzorcowego roboczego, uzupełnić chloroformem
do kreski. Tak przygotowane roztwory zawierają odpowiednio: 0,1mg, 0,3mg, 0,5mg, 0,7mg, 1,0mg oleju.
Wykonać pomiar absorbancji poszczególnych wzorców przy długości fali 270nm, stosując jako odnośnik
chloroform. Pomiar wykonać w kuwetach 1 cm. Wykreślić krzywą wzorcową zaleŜności absorbancji od ilości
oleju ( w mg).
7.11.5.
Pobieranie próbek
Pobieranie próbek skroplonego dwutlenku węgla prowadzić w następujący sposób: na zawór do pobierania
próbek nałoŜyć worek z lnianego płótna i szybko wypuścić strumień cieczy; w worku zbiera się stały dwutlenek
węgla.
7.11.6.
Wykonanie oznaczania
3
Do dwóch zlewek o pojemności 2000cm odwaŜyć z dokładnością ±1g, 700g stałego dwutlenku węgla (śnieg),
a następnie pozostawić go w temperaturze pokojowej do całkowitego odparowania. Pozostałość po
odparowaniu rozpuścić w niewielkiej ilości chloroformu, następnie przesączyć przez miękki sączek i przenieść
3
ilościowo do suchej kolby pomiarowej o pojemności 25cm . Wymywanie oleju ze zlewek powtórzyć kilkakrotnie
małymi porcjami chloroformu. Zawartość kolby uzupełnić rozpuszczalnikiem do kreski. Wykonać pomiar
absorbancji przy długości fali 270nm wobec ślepej próby, którą jest chloroform przesączony przez miękki
sączek.
7.11.7.
Obliczanie wyników
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 7 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
Zawartość (X) olejów mineralnych w dwutlenku węgla w mg/kg ppm (w/w) obliczyć wg wzoru:
X =
gdzie:
m1
m2
m1- masa oleju odczytana z krzywej w miligramach,
m2- masa dwutlenku węgla pobrana do analizy w kilogramach.
7.11.8. Wynik oznaczania
Za wynik oznaczania przyjąć wartość obliczoną wg powyŜszego wzoru, podaną z dokładnością do dwóch cyfr
znaczących, gdzie róŜnica między dwoma równoległymi wynikami jest nie większa niŜ 0,4.
Metoda opracowana na podstawie normy PN-C-84909:1997 Gazy techniczne. Dwutlenek węgla skroplony,
skroplony schłodzony i zestalony.
7.12. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI POZOSTAŁOŚCI NIELOTNYCH
7.12.1. Zasada metody.
Metoda polega na odparowaniu wyśnieŜonego dwutlenku węgla i zwaŜeniu pozostałości.
7.12.2.
Aparatura i przyrządy.
a)
przyrząd do pobierania wyśnieŜonego dwutlenku węgla,
b)
zlewka lub krystalizator o pojemności 300 ml,
c)
waga techniczna (dokładność 0,1 g),
d)
waga analityczna,
e)
suszarka laboratoryjna.
7.12.3. Wykonanie oznaczania.
0
Zlewkę lub krystalizator wysuszyć w suszarce laboratoryjnej w temperaturze 105 C do stałej masy i zwaŜyć na
wadze analitycznej z dokładnością do 0,0001 g. Umieścić w naczyniu ok. 300g wyśnieŜonego dwutlenku węgla
zwaŜyć na wadze technicznej i pozostawić do powolnego odparowania. Pozostałość po odparowaniu
o
wysuszyć w suszarce w temperaturze 105 C przez 0,5 godz. do stałej masy. Następnie wystudzić w
eksykatorze i zwaŜyć ponownie na wadze analitycznej z dokładnością do 0,0001g.
Uwaga: W naczyniu po odparowaniu nie powinny być widoczne cząstki stałe.
7.12.4. Obliczanie wyników.
X =
(m2 − m1 ) • 1000 • 1000
M
ppm w/w
w którym:
m1 - masa naczynia pustego g
m2 - masa naczynia z pozostałością po odparowaniu g
M - masa wyśnieŜonego dwutlenku węgla uŜyta do oznaczenia w g.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 8 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
7.13. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI METANOLU
3
Do płuczki PoleŜajewa wlać 5 ml wody destylowanej i przepuścić przez nią 0,015 m dwutlenku węgla z
szybkością 0,4 l/min. Oznaczanie wykonać zgodnie z PN-C-04568:1971
Obliczanie wyników:
X =
a • 5 • 0 .7
V1 • v2
ppm v/v
Gdzie:
a
- wartość odczytana z krzywej wzorcowej mg
V1 - objętość gazu uŜyta do analizy Nm
3
ν2 - objętość roztworu wzięta do analizy ml
5
- objętość wody z zaabsorbowanym metanolem,
3
0,7 - współczynnik przeliczeniowy mg/m na ppm v/v
7.14. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI AMONIAKU
Przez płuczkę PoleŜajewa zawierającą 25 ml wody destylowanej wolnej od amoniaku, zakwaszonej 1 ml
3
kwasu siarkowego o stęŜeniu 0,5 mol/l, przepuścić 0,030 m dwutlenku węgla z szybkością 0,4 l/min.
Oznaczanie wykonać zgodnie z PN-C-04576-4:1994
7.15. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI SIARKOWODORU
7.15.1. Zasada metody.
Metoda polega na absorpcji siarkowodoru w roztworze octanu cynku. Zatrzymany w roztworze siarkowodór z
roztworem chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylenodwuaminy w obecności chlorku Ŝelazowego w
środowisku kwaśnym daje błękit metylenowy. Intensywność zabarwienia zaleŜy od ilości siarkowodoru co jest
podstawą kolorymetrycznego oznaczania.
7.15.2. Aparaty i przyrządy
a)
płuczka Drechsla ze spiekiem lub z bełkotką,
b)
przepływomierz do mierzenia przepływu dwutlenku węgla w zakresie 0,2 –1,5 l/min lub licznik gazowy,
c)
spektrofotometr na zakres światła widzialnego – zakres fali 680 nm,
d)
kuwety do spektrofotometru o grubości warstwy przepuszczającej 10 mm.
7.15.3. Odczynniki i roztwory.
Jak w punkcie 7.9.3. niniejszych warunków technicznych.
7.15.4. Przygotowanie krzywej wzorcowej.
Jak w punkcie 7.9.4. niniejszych warunków technicznych.
7.15.5. Wykonanie oznaczania.
3
Do płuczki absorpcyjnej wlać 20 ml roztworu octanu cynku i przepuścić przez nią 0,060 m dwutlenku węgla z
szybkością 0,8 l/min. Po zakończonym poborze roztwór z płuczki przenieść ilościowo do kolby miarowej
pojemności 50 ml, dodać 5 ml roztworu chlorowodorku N-N-dwumetylo-p-fenylodwuaminy, po wymieszaniu
dodać 1 ml chlorku Ŝelazowego. Kolbę odstawić na 15 min, a po upływie tego czasu zawartość kolby uzupełnić
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 9 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
roztworem octanu cynku do kreski. Wymieszać i zmierzyć intensywność zabarwienia próbki na
spektrofotometrze przy długości fali 680 nm, w kuwecie o grubości warstwy przepuszczającej 10 mm. Jako
odnośnik stosować próbę 0.
7.15.6. Obliczanie wyników.
Zawartość siarkowodoru obliczyć wg wzoru:
X =
m • 0 .7
VN
ppm v/v
w którym:
m - zawartość siarki w badanej próbce odczytana z krzywej wzorcowej w mg
VN - objętość gazu uŜyta do analizy Nm
3
0,7 - współczynnik przeliczeniowy
7.16. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI DWUTLENKU SIARKI
Oznaczanie wykonywać przy uŜyciu rurki Dragera typ: dwutlenek siarki 0,1/a - zgodnie z załączoną instrukcją
producenta.
7.17. OBLICZANIE ZAWARTOŚCI SIARCZKU KARBONYLU
Zawartość siarczku karbonylu obliczyć wg wzoru:
COS = [Scał – (SH2S + SSO2 )] x 1,875
ppm v/v
w którym:
Scał - ilość siarki całkowitej ppm v/v
SH2S - ilość siarki w siarkowodorze, ppm v/v (oznaczonym wg p. 5.4.12)
SSO2 - ilość siarki w dwutlenku siarki, ppm v/v (oznaczonym wg p. 5.4.13)
1,875 - współczynnik przeliczeniowy
7.18. OZNACZANIE ZAWARTOŚCI BENZENU
Oznaczenie wykonać zgodnie z PN-Z-04033-03:1973. Przez płuczkę z roztworem absorpcyjnym przepuścić
ok. 100 l dwutlenku węgla.
7.19. SPRAWDZANIE NIEOBECNOŚCI SIARKOWODORU, FOSFANU, ARSANU
Sprawdzanie wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p. 5.6.
7.20. SPRAWDZANIE WYGLĄDU W WODZIE
Do czystej i suchej kolby Erlenmajera wlać 200 ml wody destylowanej i przepuścić 1 l dwutlenku węgla. Wylot
rurki umieścić przy dnie naczynia z wodą, aby gaz przechodził przez całą objętość wody. Przykryć kolbkę
szkiełkiem zegarkowym, zamieszać próbkę i obserwować wygląd wody. Woda nie powinna zmienić barwy,
zmętnieć, nie powinno być widocznych cząstek stałych ani śladów oleju.
7.21. SPRAWDZANIE ZAPACHU I SMAKU
Sprawdzanie zapachu i smaku wykonać zgodnie z PN-C-84909:1997 p. 5.9.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 10 z 11
WARUNKI TECHNICZNE
DWUTLENEK WĘGLA
SKROPLONY SCHŁODZONY
WT-2014/ZA-12
7.22. SPRAWDZANIE NIEOBECNOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ MIKROBIOLOGICZNYCH – BAKTERII I
DROśDśY
Nasycić 100 ml roztworu peptonu lub soli fizjologicznej w sterylnych warunkach dwutlenkiem węgla w ilości
500l.
1 ml roztworu peptonu /soli fizjologicznej nasyconego badanym dwutlenkiem węgla przenieść na płytkę
Petriego z poŜywką PCA. Wykonać dwukrotne powtórzenie posiewu. Czynności wykonywać w sterylnych
warunkach.
Próbki do badań inkubować w temperaturze 30 ºC przez 72 godziny po czym sprawdzić powierzchnie poŜywki
na płytkach Petriego. Nie powinno obserwować się ani jednej kolonii bakterii i droŜdŜy.
7.23. OCENA WYNIKÓW BADAŃ
Partię dwutlenku węgla naleŜy uznać za zgodną z wymaganiami Warunków Technicznych, jeśli wyniki badań
przeprowadzonych wg programu badań 7.1. odpowiadają wymaganiom podanym w Tablicy 1.
8.
ODWOŁANIA
•
PN-C-04568:1971 Woda i ścieki. Oznaczanie zawartości alkoholu metylowego.
•
PN-C-04576-4:1994 Woda i ścieki. Badania zawartości związków azotu. Oznaczanie azotu
amonowego w wodzie metodą bezpośredniej nessleryzacji.
•
PN-C-84909 :1997 Gazy techniczne. Dwutlenek węgla skroplony, skroplony schłodzony i zestalony.
•
PN-C-96010:1993 Analiza gazów. Urządzenia do pobierania próbek gazów do analiz oraz
wprowadzania ich do analizatorów.
•
PN-Z-04033-03:1973 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości benzenu. Oznaczanie
benzenu na stanowiskach pracy metodą nitracyjną z acetonem.
•
Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. ustanawiające specyfikacje dla
dodatków do Ŝywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008
Parlamentu Europejskiego i Rady.
•
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w
sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające
dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006.
•
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U.2011 nr 227 poz.
1367)
•
Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych
(ADR).
•
Regulamin dla międzynarodowego przewozu kolejami towarów niebezpiecznych (RID) załącznik C do
konwencji o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF).
•
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 kwietnia 2012 r. w
sprawie ciśnieniowych urządzeń transportowych (Dz. U. 2012r. nr 0, poz. 436)
•
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 lipca 2003 r. w sprawie
warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń
ciśnieniowych (Dz. U. Nr 135, poz. 1269)
9.
INFORMACJE DODATKOWE
WT-2014/ZA-12 zastępują WT-2013/ZA-12/1
Grupa Azoty Zakłady Azotowe „Puławy” S.A.
Strona 11 z 11