Andrzej Wiktor

CENTRUM KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO
NOWY SĄCZ
Andrzej Wiktor
Analiza porównawczo diagnozująca, wyników egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, uzyskanych przez
absolwentów klas czwartych technikum ZSEM Nowy Sącz w roku
szkolnym 2005/2006, na tle wyników absolwentów z terenu kraju i
terenu OKE Kraków, dla zawodów Technik elektronik i Technik
elektryk.
Nowy Sącz 2006r
I.
WSTĘP
W wyniku reformy oświatowej, w roku szkolnym 2002/2003, technikum o pięcioletnim
cyklu nauczania zostało przekształcone w czteroletnie technikum zawodowe, uległa też
podobnie jak w szkole zasadniczej formuła egzaminu zawodowego. Dotychczasowy egzamin
wewnętrzny realizowany po ukończeniu szkoły w placówce macierzystej zdającego i przed
komisją powołaną przez przewodniczącego, którym z urzędu był dyrektor szkoły, reforma
zamieniła na egzamin zewnętrzny realizowany przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne,
którego struktura i zadania egzaminacyjne są jednolite dla każdego absolwenta zdającego
egzamin w całym kraju. Nowa forma egzaminu nosi nazwę egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje zawodowe, lub w skrócie egzaminu zawodowego, i jest formą oceny poziomu
opanowania wiadomości i umiejętności z zakresu danego zawodu, ustalonych w standardach
wymagań będących podstawą przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe.
Egzamin zawodowy przeprowadzany jest jeden raz w ciągu roku szkolnego – w okresie od
czerwca do sierpnia, w terminie ustalonym przez dyrektora Centralnej Komisji
Egzaminacyjnej. Termin egzaminu ustala dyrektor CKE i ogłasza go na stronie internetowej
nie później niż na cztery miesiące przed jego terminem. Harmonogram przeprowadzania
etapu praktycznego egzaminu ustala dyrektor OKE i przekazuje go kierownikom ośrodków
egzaminacyjnych, którymi są dyrektorzy placówek oświatowych, lub przedstawiciele
pracodawców w zakładach. Placówki i zakłady, o których mowa dla realizacji etapu
praktycznego egzaminów, muszą uzyskać akredytację adekwatnych do ich lokalizacji
Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych, poprzez przygotowanie zgodnych ze standardem dla
danego zawodu stanowisk egzaminacyjnych, umożliwiających realizację egzminu.
Egzamin zawodowy składa się z dwóch etapów:
•
pisemnego, który składa się z dwóch części,
•
praktycznego
Wynik egzaminu zawodowego ustala i ogłasza OKE i jest on ostateczny. Absolwent, który
zda egzamin zawodowy, otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe
wydany przez OKE. Na swój wniosek do dyrektora OKE może również otrzymać
„Europass”, suplement do dyplomu w języku polskim i angielskim, w którym wymienia się
wszystkie umiejętności zawodowe uzyskane przez absolwenta, i pozwalający mu na pracę w
swoim zawodzie na rynkach krajów unijnych.
Strona 2 z 39
Struktura i forma egzaminu zawodowego
ETAP PISEMNY
ETAP PRAKTYCZNY
Przeprowadzany w formie testu
Składa się z dwóch części, podczas których zdający
rozwiązuje zadania zamknięte wielokrotnego wyboru
Część 1
Część 2
Zdający wykonuje
zadania egzaminacyjne
Zadania egzaminacyjne
Zadania egzaminacyjne
sprawdzające praktyczne
sprawdzające wiadomości
sprawdzające wiadomości
umiejętności z zakresu
i umiejętności właściwe dla
i umiejętności związane
kwalifikacji w danym zawodzie
kwalifikacji w danym
z zatrudnieniem i działalnością
zawodzie
gospodarczą
Obie części trwają łącznie 120 minut
Czas trwania wynosi 180 lub
240 minut
Dla uczniów z dysfunkcjami czas trwania może być przedłużony nie więcej niż o 30 minut
Organizowany w upoważnionej
Organizowany w szkole, którą ukończył zdający
szkole, placówce, albo
u upoważnionego pracodawcy
Aby zdać egzamin i otrzymać dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe
zdający musi uzyskać:
w części 1
w części 2
co najmniej 50%
co najmniej 30%
punktów możliwych
punktów możliwych
do uzyskania
do uzyskania
co najmniej 75%
punktów możliwych
do uzyskania
Etap pisemny egzaminu zawodowego
Zadania egzaminacyjne etapu pisemnego obejmują:
•
w części I (50 zadań) – zakres wiadomości i umiejętności właściwych dla kwalifikacji w
danym zawodzie zawartych (zgrupowanych) w trzech obszarach wymagań:
1) czytanie ze zrozumieniem informacji przedstawionych w formie opisu, instrukcji,
rysunków, szkiców, wykresów, dokumentacji technicznej i technologicznej,
2) przetwarzanie danych liczbowych i operacyjnych,
3) bezpieczne wykonywanie zadań zawodowych zgodnie z przepisami bhp, ochrony
przeciw pożarowej oraz ochrony środowiska.
Strona 3 z 39
•
w części II (20 zadań) – zakres wiadomości i umiejętności związanych
z zatrudnieniem i działalnością gospodarczą zawartych (zgrupowanych) w dwóch
obszarach:
1) czytanie ze zrozumieniem informacji przedstawionych w formie opisu, instrukcji,
tabeli, wykresu,
2) przetwarzanie danych liczbowych i operacyjnych.
Etap praktyczny egzaminu zawodowego
Polega na wykonaniu zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym i w
zależności od zawodu obejmuje:
•
opracowanie projektu realizacji określonych prac,
albo
•
opracowanie projektu realizacji określonych prac i wykonanie określonej pracy lub prac
na stanowisku egzaminacyjnym, wyposażonym zgodnie ze standardami wymagań
będącymi podstawą przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe w danym zawodzie, zwanych „pracą egzaminacyjną”.
Zadanie egzaminacyjne opracowane na podstawie zadania o treści ogólnej sformułowanego
w standardzie wymagań egzaminacyjnych dla zawodu powinno umożliwiać sprawdzenie czy
absolwent potrafi:
1) analizować dokumentację,
2) dobierać metody, techniki i urządzenia do kontroli wielkości parametrów
właściwych dla półproduktów, wyrobów lub obiektów na podstawie
dokumentacji,
3) opracowywać projekty (np. w formie schematów blokowych) przebiegu procesu
wykonania lub wytwarzania obiektu lub produktu,
4) określać warunki eksploatacji dla wyrobów lub obiektów w zależności od ich
właściwości na podstawie dokumentacji,
5) opracowywać harmonogramy lub kosztorysy prac realizowanych w procesie
wytwarzania oraz, w przypadku, gdy zakres egzaminu w danym zawodzie
obejmuje również wykonanie określonych prac,
6) wykonywać określone prace z zakresu technologii wytwarzania,
7) przeprowadzić ocenę jakości wykonanych prac.
Zadania dla etapu praktycznego egzaminu zawodowego w obydwu zawodach
kształconych w Zespole Szkół Elektryczno Mechanicznych w Nowym Sączu, w roku
szkolnym 2005/2006, i będących przedmiotem niniejszej analizy, są zadaniami
Strona 4 z 39
realizowanymi wg modelu drugiego, to znaczy polegają na opracowaniu projektu i
wykonaniu określonych prac na stanowisku egzaminacyjnym. Egzamin zawodowy w klasach
technikum zawodowego na podbudowie gimnazjum odbył się po raz pierwszy w całym kraju
właśnie w roku 2006, i był sprawdzianem pracy pedagogów i uczniów na przestrzeni czterech
ostatnich lat. Analiza wyników tego egzaminu uzyskanych przez naszych uczniów w
odniesieniu do wyników dla całej OKE Kraków i w kraju, której dokonałem szczegółowo w
poszczególnych obszarach, ma na celu zweryfikowanie jakości pracy obydwu podmiotów
procesu nauczania tj. nauczyciela i ucznia oraz wyciągnięciu wniosków służących poprawie
jakości kształcenia dla umiejętności i wiadomości, które wypadły na egzaminie słabiej.
Uzyskane wyniki analizy były przedmiotem spotkania z nauczycielami przedmiotów
zawodowych i praktycznej nauki zawodu, które to spotkanie miało za zadanie pokazać
nauczycielom, które z elementów nauczanych przez nich przedmiotów powinny być
wzmocnione, a które realizowane są w sposób wystarczający. Analizę niniejszą
zrealizowałem będąc z urzędu odpowiedzialnym w placówce za realizację etapu praktycznego
egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, aby poprawić działania szkoły mające
na celu takie przygotowanie uczniów do egzaminów zawodowych, które pozwoli im w jak
największej ilości uzyskać dyplomy potwierdzające kwalifikacje zawodowe.
Strona 5 z 39
Analiza wyników egzaminu zawodowego dla zawodu technik elektronik
Egzamin zawodowy w zawodzie technik elektronik, zdawało w roku szkolnym
2005/2006, 56 absolwentów 2 klas ZSEM w Nowym Sączu. Absolwenci zgodnie z regułami
egzaminu zawodowego najpierw realizowali etap pisemny odpowiadając na 70 pytań
podzielonych na dwa obszary, z czego 50 pytań dotyczyło wiadomości i umiejętności
zawodowych, przy koniecznym progu zaliczenia 50%, oraz 20 pytań w obszarze dotyczącym
zatrudnienia i działalności gospodarczej i progiem zaliczenia 30%. W innym dniu realizowali
etap praktyczny, pisząc projekt realizacji prac dotyczących uruchomienia zasilacza
stabilizowanego z wykonaniem niezbędnych prac pomiarowych służących temu celowi. Ich
projekty praktyczne oceniane były w ośmiu obszarach:
1. tytuł projektu,
2. założenia wynikające z treści zadania,
3. wykaz działań związanych z uruchomieniem i sprawdzeniem działania zasilacza,
4. wykaz mierzonych wielkości wraz z opisem sposobu pomiaru,
5. schematy układów pomiarowych do sprawdzenia działania zasilacza,
6. charakterystyki napięciowe i napięciowo-prądowe,
7. obliczenia charakterystycznych parametrów zasilacza, ich porównanie z danymi
technicznymi oraz wnioski z porównania i wskazania eksploatacyjne,
8. pracę egzaminacyjną jako całość (przejrzystość, estetykę, logikę układu treści
projektu realizacji prac oraz poprawność terminologiczną).
próg zaliczenia tego etapu to 75%. Osiągnięte przez nich wyniki w obydwu etapach egzaminu
zaprezentowane zostaną na szczegółowych wykresach, których zadaniem jest umożliwienie
wyciągnięcia wniosków co do sukcesów bądź niepowodzeń zdających w poszczególnych
obszarach etapu pisemnego i praktycznego. Odniesienie wyników uzyskanych przez uczniów
ZSEM, w ocenianych obszarach do wyników uzyskanych przez zdających, w tym samym
zawodzie, w poszczególnych województwach z terenu działania OKE Kraków, pozwoli na
odniesienie jakości pracy szkoły do jakości na poziomie makroregionu.
W tabeli 1 zobrazowano wyniki uzyskane przez całą badaną populację uczniów ZSEM Nowy
Sącz, w obydwu etapach egzaminu i poszczególnych jego obszarach, ze szczególnym
uwzględnieniem wyników najlepszych, najgorszych, wyniku średniego i mediany czyli
wyniku środkowego.
Strona 6 z 39
Tabela 1
ETAP
PISEMNY
3
63,4
75
0
100
59,8
100
0
100
0
93,8
100
0
100
71,3
81
0
100
98,2
100
0
100
Wynik całości %
VIII. Praca egz. jako
całość
VII. Obliczenia,
wskazania
eksploatacyjne
80,4 98,2 87,1 72,5
80 100 100
78
35
0
0
0
95 100 100 100
VI. Charakterystyki
zasilacza
66,6
68
44
82
IV Wykaz
parametrów
mierzonych
V Schematy
układów
pomiarowych
III Wykaz działań
Część II
I Tytuł projektu
II Założenia do
projektu
Część I
Średni wynik
Mediana
Wynik najgorszy
Wynik najlepszy
Ilość osób
którzy nie zdali
1etapu
Ilość osób
którzy nie zdali
obydwu etapów
ETAP PRAKTYCZNY (obszary)
79,6
82
0
100
11
2
Najbardziej reprezentatywnym dla statystyki pokazanej w tej tabeli i założonych celów
badania jest wynik średni, który odniesiony do wymaganych progów zaliczenia dla
poszczególnych etapów egzaminu, jest w stanie pokazać, w którym z obszarów uczniowie
średnio nie zaliczyliby danego etapu egzaminu. W etapie pisemnym uzyskane wyniki są w
obydwu obszarach zadowalające jest to jednak moim zdaniem efekt dość nisko ustawionych
progów zaliczenia. Nieco inaczej przedstawia się sytuacja w etapie praktycznym, tutaj
osiągnięcia wystarczające, zdający osiągnęli we wszystkich obszarach za wyjątkiem obszaru
nr 3, 4, 5 i 7, przy czym najgorzej jest w obszarze 5, który dotyczy umiejętności rysowania
schematów układów pomiarowych, czyli generalnie tworzenia dokumentacji technicznej.
Wykres nr 1 pokazuje wyniki egzaminu dla zawodu technik elektronik w ujęciu całościowym,
czyli jak ma się ilość absolwentów, którzy nie zdali poszczególnych etapów egzaminu do
populacji która otrzymała dyplomy potwierdzające kwalifikacje zawodowe wśród uczniów
ZSEM Nowy Sącz.
Jak wyraźnie wynika z wykresu na 56 osób, które przystąpiły do egzaminu dyplom
potwierdzający kwalifikacje zawodowe otrzymało 78% zdających, a pozostałe 22% nie
otrzymało go ze względu na nie zdanie jednego, (14 zdających) lub obydwu etapów (2
zdających).
Strona 7 z 39
Statystyka zdawlności dla zawodu technik elektronik
Nie zdali
obydwu etapów
2 osoby
Nie zdali etapu
praktycznego
11 osób
Przystąpiło do
egzaminu w obydwu
etapach 56 osób
Otrzymali dyplom
78%
Nie Otrzymali
dyplomu 22%
Nie zdali etapu
pisemnego
3 osoby
Wykres nr1. statystyka zdawalności egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie Technik elektronik 311[07] w ZSEM
Nowy Sącz
Strona 8 z 39
Kolejno zaprezentowane wykres nr 2 i 3 dotyczą etapu pisemnego egzaminu, a
pokazują w ujęciu statystycznym ilości osób z danym dorobkiem punktowym dla obydwu
obszarów tego etapu. Jak wynika z wykresów nie ma pośród zdających takich, którzy
osiągnęliby w obydwu obszarach etapu pisemnego 100% możliwych punktów. Nieco lepiej
sytuacja wygląda w obszarze 2 dotyczącym zatrudnienia i działalności gospodarczej gdzie jest
kilku zdających, którzy osiągnęli prawie doskonałe wyniki. Obszar 1 dotyczący umiejętności
i wiadomości zawodowych, który z punktu widzenia zawodowego jest moim zdaniem
bardziej istotny nie jest już tak kolorowy, gdyż uzyskane wyniki przez zdających pomimo
tego, że w zdecydowanej większości przekraczają próg zaliczenia to lokują się w granicach
65% łącznej liczby punktów możliwych do uzyskania w tym obszarze.
Strona 9 z 39
Ilość zdających
ILOŚCI PUNKTÓW UZYSKNE DLA ZAWODU TECHNIK ELEKTRONIK ETAP PISEMNY OBSZAR 1 "WIADOMOŚCI
I UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWE"
Próg zaliczenia etapu pisemnego
7
6
5
4
3
2
1
0
22
24
25
26
27
28
29
30
31
32
1
33
34
35
36
37
38
39
40
41
Ilość uzyskanych punktów
Wykres nr 2. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 1 w etapie pisemnym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 10 z 39
ilość zdających
Wyniki punktowe dla zawodu technik elektronik etap pisemny obszar 2 "zatrudnienie i działalność
gospodarcza"
Próg zaliczenia etapu pisemnego
16
14
12
10
8
6
4
2
0
7
12
14
15
1
16
17
18
19
uzyskane ilości punktów
Wykres nr 3. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 2 w etapie pisemnym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 11 z 39
Kolejne wykresy od nr 4 do 11 prezentują wyniki uzyskane w obszarach od 2 do 7
etapu praktycznego, całościowe wyniki tego etapu oraz porównanie z wynikami w kraju i na
terenie OKE Kraków. Celowo pominięto wykresy dla obszaru pierwszego i ósmego w etapie
praktycznym, gdyż uzyskane w tych obszarach wyniki są praktycznie maksymalne co
oznacza, że zdający poradzili sobie z nimi bez problemów. Obszar 1 i 8 dotyczy strony
estetycznej, języka technicznego i układu logicznego pracy oraz tytułu projektu prac, który
zdający powinni mu nadać. Dość ciekawym jest obszar 2, w którym większość zdających
osiągnęła prawie maksymalne wyniki, ale jak wynika z wykresu jest kilka osób, którym
napisanie założeń technicznych wynikających z danych zadania przysparza sporych
problemów. Dość istotnym z punktu widzenia wyników egzaminu w zawodzie technik
elektronik jest obszar 5, w którym prawie 50% zdających osiągnęło wynik zerowy lub bardzo
niski, co świadczy o słabym opanowaniu umiejętności rysowania schematów pomiarowych
posługiwania się symbolami graficznymi urządzeń elektronicznych i pomiarowych, ogólnie
tworzeniem i czytaniem dokumentacji co jest jedną z kluczowych dla tego zawodu
umiejętności zawodowych. Obszar 6 jest przeciwieństwem obszaru 5, w którym praktycznie
prawie wszyscy wykazali się umiejętnościami tworzenia charakterystyk, ale umiejętność
wyciągania logicznych wniosków na ich bazie w obszarze 7 jest już domeną, którą posiada
około 50% zdających. Wykres 9 prezentujący wyniki całościowe etapu praktycznego
pokazuje, że najliczniejszą grupą są zdający z 75% uzyskanych punktów, co może świadczyć,
że egzaminatorzy w sytuacjach z pogranicza oceniali prace działając na korzyść zdających.
Wykres 10 porównuje to jaką trudność sprawiały zdającym w zawodzie technik elektronik w
ZSEM poszczególne obszary zadania w etapie praktycznym, z wynikami na terenie kraju i
OKE Kraków. Wyniki te nałożone zostały na dane prezentowane przez Wydział Egzaminów
Zawodowych OKE Kraków, i wynika z nich, że w każdym z obszarów absolwenci naszej
szkoły radzili sobie lepiej. Jeszcze bardziej spektakularnie wygląda porównanie wyników,
szczególnie całościowych i dla etapu praktycznego egzaminu, tu osiągane przez naszych
uczniów wyniki są prawie 100% lepsze od wyników w kraju i nieco mniej niż 100% na
terenie OKE Kraków.
Strona 12 z 39
Ilość zdających
Wyniki dla zawodu technik elektronik etap praktyczny obszar 2 "założenia do projektu
wynikające z treści zadania"
40
35
30
25
20
15
10
5
0
0
11
22
33
56
1
67
78
89
100
% ilości punktów
Wykres nr 4. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 2 w etapie praktycznym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 13 z 39
Ilość zdających
Wyniki dla zawodu Technik elektronik etap praktyczny obszar 3 "wykaz działań związanych z
uruchomieniem i sprawdzeniem zasilacza"
14
12
10
8
6
4
2
0
0
11
44
56
1
67
78
89
100 % ilości punktów
Wykres nr 5. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 3 w etapie praktycznym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 14 z 39
Ilość zdających
Wyniki egzaminu technik elektronik etap praktyczny obszar 4 "wykaz mierzonych wielkości
wraz z opisem sposobu pomiaru"
25
20
15
10
5
0
0
25
25
50
1
75
100
% ilości punktów
Wykres nr 6. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 4 w etapie praktycznym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 15 z 39
Ilość zdających
Wyniki egzaminu dla zawodu technik elektronik etap praktyczny obszar 5 "schematy
układów pomiarowych do sprawdzenia działania zasilacza"
35
30
25
20
15
10
5
0
0
50
1
100
% ilości punktów
Wykres nr 6. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 5 w etapie praktycznym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 16 z 39
Ilość zdających
Wyniki
egzaminu dla zawodu technik elektronik etap praktyczny obszar 6 "charakterystyki
napięciowe i napięciowo prądowe badanego zasilacza"
60
50
40
30
20
10
0
0
50
1
100
% ilości punktów
Wykres nr 7. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 6 w etapie praktycznym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 17 z 39
Ilość zdających
Wyniki egzaminu dla zawodu technik elektronik etap praktyczny obszar 7 "obliczenia
charakterystycznych parametrów, ich porównanie z danymi technicznymi oraz wnioski z
porównania i wskazania eksploatacyjne"
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
0
8
15
15
23
31
38
50
54
58
1
62
69
73
77
81
85
88
92
100
% ilości punktów
Wykres nr 8 . Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 7 w etapie praktycznym zawód technik elektronik
311[07] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 18 z 39
Ilość zdających
Całościowe wyniki egzaminu dla zawodu technik elektronik etap praktyczny
7
Próg zaliczenia dla etapu praktycznego
6
5
4
3
2
1
0
0
40 43 53 58 61 62 63 65 74 75 76 77 78 80 81 182 83 84 85 86 88 89 91 92 93 94 96 97 98 99 100
% ilości punktów
Wykres nr 9 . Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla etapu praktycznego zawód technik elektronik 311[07] w
ZSEM Nowy Sącz.
Strona 19 z 39
0,713
0,982
ZSEM
0.43
0.46
ZSEM
0.86
0,938
ZSEM
0.65
0.61
0.92
ZSEM Nowy Sącz
ZSEM 0,59
0.44
0.44
ZSEM 0,63
0.40
0.50
0.40
ZSEM 0,725
0.61
0.60
0.60
0.76
ZSEM
0.80
ZSEM 0,87
0.83
0.99
0.96
Średnia łatwość
1.00
OKE w Krakowie
1,0
kraj
0.20
0.00
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
Obszar pracy egzaminacyjnej
Wykres nr 10 . Porównanie średniej łatwości zadania w poszczególnych obszarach dla zdających w zawodzie technik elektronik 311[07] na
terenie całego kraju, OKE Kraków i ZSEM Nowy Sącz.
Strona 20 z 39
kraj
12
18
ZSEM Nowy Sącz
39.6%
78%
ZSEM
80% ZSEM
39.8%
40%
45.4%
48.8%
94%
65.4%
64.3%
80%
60%
06
ZSEM
100%
OKE
etap pisemny
etap praktyczny
43.3%
43.3%
35.7%
42.5%
51.7%
43.3%
68.3%
0%
66.3%
57.9%
20%
dyplom
Wykres nr 11 . Porównanie wyników etapu pisemnego praktycznego oraz otrzymanych w wyniku zdania egzaminu dyplomów dla zdających w
zawodzie technik elektronik 311[07], na terenie całego kraju, OKE Kraków (w województwach: podkarpackim- 18, małopolskim-12, lubelskim06), a ZSEM Nowy Sącz.
Strona 21 z 39
Analiza wyników egzaminu zawodowego dla zawodu technik elektryk
Egzamin zawodowy w zawodzie technik elektryk, zdawało w roku szkolnym
2005/2006, 87 absolwentów 3 klas ZSEM w Nowym Sączu. Absolwenci zgodnie z regułami
egzaminu zawodowego, tak jak w poprzednio omawianym zawodzie, najpierw realizowali
etap pisemny odpowiadając na 70 pytań podzielonych na dwa obszary, z czego 50 pytań
dotyczyło wiadomości i umiejętności zawodowych, przy koniecznym progu zaliczenia 50%,
oraz 20 pytań w obszarze dotyczącym zatrudnienia i działalności gospodarczej i progiem
zaliczenia 30%. W innym dniu realizowali etap praktyczny, pisząc projekt realizacji prac
dotyczących zdiagnozowania i wykonania naprawy oraz modyfikacji układu napędowego
silnika pompy. Ich projekty praktyczne oceniane były w siedmiu obszarach:
1. tytuł projektu,
2. założenia do projektu realizacji prac,
3. wykaz prawdopodobnych przyczyn awarii układu,
4. algorytm prac prowadzących do lokalizacji i usunięcia uszkodzenia oraz wykaz
mierzonych wielkości,
5. opis oraz schemat modyfikacji obwodu sterowania silnikiem oraz wskazania
eksploatacyjne,
6. dokumentacja z wykonania zadania,
7. pracę egzaminacyjną jako całość (przejrzystość, estetykę, logikę układu treści
projektu realizacji prac oraz poprawność terminologiczną).
próg zaliczenia tego etapu to 75%. Osiągnięte przez nich wyniki w obydwu etapach egzaminu
zaprezentowane zostaną na szczegółowych wykresach, których zadaniem jest umożliwienie
wyciągnięcia wniosków co do sukcesów bądź niepowodzeń zdających w poszczególnych
obszarach etapu pisemnego i praktycznego. Odniesienie wyników uzyskanych przez uczniów
ZSEM, w ocenianych obszarach do wyników uzyskanych przez zdających, w tym samym
zawodzie, w poszczególnych województwach z terenu działania OKE Kraków, pozwoli na
odniesienie jakości pracy szkoły do jakości na poziomie makroregionu.
W tabeli 2 zobrazowano wyniki uzyskane przez całą badaną populację uczniów ZSEM Nowy
Sącz, w obydwu etapach egzaminu i poszczególnych jego obszarach, ze szczególnym
uwzględnieniem wyników najlepszych, najgorszych, wyniku średniego i mediany czyli
wyniku środkowego.
Strona 22 z 39
Tabela 2
ETAP
PISEMNY
13
79,0
82,0
0
100
81,3
100,0
0
100
81,8
86,0
0
100
0
67,8
85,0
0
100
63,0
80,0
0
100
Wynik całości %
VII. Praca egz. jako
całość
VI. Dokumentacja z
wykonania zadania
77,6 97,7
80,0 100,0
45,0
0
90,0
100
III Wykaz
możliwych
przyczyn awarii
IV Algorytm prac i
wykaz mierzonych
wielkości
V Opis oraz
schemat
modyfikacji
63,2
64,0
30,0
88,0
II Założenia do
projektu
Część II
I Tytuł projektu
Część I
Średni wynik
Mediana
Wynik najgorszy
Wynik najlepszy
Ilość osób
którzy nie zdali
1etapu
Ilość osób
którzy nie zdali
obydwu etapów
ETAP PRAKTYCZNY (obszary)
86,8
100,0
0
100
78,1
83,0
0
98,0
11
1
Najbardziej reprezentatywnym dla statystyki pokazanej w tej tabeli i założonych celów
badania jest wynik średni, który odniesiony do wymaganych progów zaliczenia dla
poszczególnych etapów egzaminu, jest w stanie pokazać, w którym z obszarów uczniowie
średnio nie zaliczyliby danego etapu egzaminu. W etapie pisemnym uzyskane wyniki są w
obydwu obszarach zadowalające jest to jednak jak poprzednio efekt dość nisko ustawionych
progów zaliczenia, jednakże etapu pisemnego nie zdało aż 13 zdających w pierwszej części.
Jest to wynik znacznie gorszy niż w techniku elektroniku. Nieco inaczej przedstawia się
sytuacja w etapie praktycznym, tutaj osiągnięcia wystarczające, zdający osiągnęli we
wszystkich obszarach za wyjątkiem obszaru nr 5 i 6, przy czym najgorzej jest w obszarze 6,
który dotyczy podobnie jak w zawodzie technik elektronik umiejętności tworzenia
dokumentacji technicznej. Wykres nr 12 pokazuje wyniki egzaminu dla zawodu technik
elektryk w ujęciu całościowym, czyli jak ma się ilość absolwentów, którzy nie zdali
poszczególnych etapów egzaminu do populacji która otrzymała dyplomy potwierdzające
kwalifikacje zawodowe wśród uczniów ZSEM Nowy Sącz.
Jak wyraźnie wynika z wykresu na 78 osób, które przystąpiły do egzaminu dyplom
potwierdzający kwalifikacje zawodowe otrzymało 78,2% zdających, a pozostałe 21,8% nie
otrzymało go ze względu na nie zdanie jednego, (24 zdających) lub obydwu etapów (1
zdający).
Strona 23 z 39
Nie zdali obydwu
etapów
1 osoba
Nie zdali etapu
praktycznego
11 osób
Statystyka zdawalności dla zawodu technik elektryk etap pisemny i praktyczny
Przystąpiło do
egzaminu w obydwu
etapach 78 osób
Nie zdali etapu
pisemnego
13 osób
Otrzymali dyplom
78,2%
Nie Otrzymali
dyplomu 21,8%
Wykres nr12. Statystyka zdawalności egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie Technik elektryk 311[08]
Strona 24 z 39
Kolejno zaprezentowane wykres nr 13 i 14 dotyczą etapu pisemnego egzaminu, a
pokazują w ujęciu statystycznym ilości osób z danym dorobkiem punktowym dla obydwu
obszarów tego etapu. Jak wynika z wykresów nie ma pośród zdających takich, którzy
osiągnęliby w obydwu obszarach etapu pisemnego 100% możliwych punktów. Nieco lepiej
sytuacja wygląda w obszarze 2 dotyczącym zatrudnienia i działalności gospodarczej gdzie jest
kilku zdających, którzy osiągnęli prawie doskonałe wyniki. Obszar 1 dotyczący umiejętności
i wiadomości zawodowych, który z punktu widzenia zawodowego jest moim zdaniem
bardziej istotny nie jest już tak kolorowy, gdyż uzyskane wyniki przez zdających pomimo
tego, że w zdecydowanej większości przekraczają próg zaliczenia to lokują się w granicach
65% łącznej liczby punktów możliwych do uzyskania w tym obszarze.
Strona 25 z 39
Ilość zdających
Wyniki egzaminu w etapie pisemnym Technik elektryk 311[08]
Próg zaliczenia etapu pisemnego
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
15
16
18
20
22
23
24
25
26
27
28
29
30
1
31
32
33
35
36
37
38
39
40
41
42
44
Ilość punktów
Wykres nr 13. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 1 w etapie pisemnym zawód technik
elektryk 311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 26 z 39
ilość zdających
Wyniki punktowe dla zawodu technik elektryk etap pisemny obszar 2 "zatrudnienie i działalność
gospodarcza"
Próg zaliczenia etapu pisemnego
16
14
12
10
8
6
4
2
0
9
10
11
13
1
14
15
17
16
17
18
uzyskane ilości punktów
Wykres nr 14. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 2 w etapie pisemnym zawód technik elektryk
311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 27 z 39
Kolejne wykresy od nr 15 do 23 prezentują wyniki uzyskane w obszarach od 2 do 7
etapu praktycznego, całościowe wyniki tego etapu oraz porównanie z wynikami w kraju i na
terenie OKE Kraków. Podobnie jak dla zawodu technik elektronik pominięto tym razem 1
wykres dla obszaru pierwszego w etapie praktycznym, gdyż uzyskane w tych obszarze
wyniki są praktycznie maksymalne co oznacza, że zdający poradzili sobie z nim bez
problemów. Obszar 1 dotyczy tytułu projektu prac, który zdający powinni mu nadać. Podobna
sytuacja jak w techniku elektroniku występuje w obszarze 2, w którym większość zdających
osiągnęła prawie maksymalne wyniki, ale jest spora grupa z wynikami na bardzo niskim
poziomie. Obszar 3 jak wynika z wykresu pomimo dość wysokiego wyniku średniego
pokazuje znaczny odsetek zdających którzy uzyskali bardzo niski wynik na poziomie od 0 –
25 i 50% możliwej liczby punktów. Wynika więc z tego, że zdający mają problemy z
ustaleniem możliwych przyczyn uszkodzenia układu, co będzie wymagało zwrócenia uwagi
na ten problem w realizacji zajęć dydaktycznych. Najsłabiej w przypadku zawodu technik
elektryk, podobnie jak w techniku elektroniku, wypadła umiejętność wykonania i czytania
dokumentacji technicznej czyli obszar nr 5 i 6, w których to obszarach wyniki dające
przekroczenie progu zdawalności przekraczają niewiele ponad 50%. Obszary te wymagają od
zdającego własnej inwencji i umiejętności logicznego myślenia, są zatem trudne, co po części
usprawiedliwia wyniki, jednak niski ich poziom będzie musiał spowodować położenie przez
uczących, większego nacisku na samodzielną pracę twórczą i zwiększenia wymagań, oraz
stałego sprawdzania osiągnięć uczniów. Na taką sytuację ma również wpływ zlikwidowanie
w klasach technikum przedmiotu o nazwie rysunek zawodowy, i włączenie go do bloku
przedmiotów zawodowych, co na pewno spowodowało ograniczenie umiejętności uczniów w
zakresie tworzenia dokumentacji technicznej. Podobna sytuacja jak w przypadku technika
elektronika, co prezentuje wykres nr 21, jest z grupą zdających, którzy uzyskali minimum do
zaliczenia etapu praktycznego czyli 75% punktów. Jest to grupa, która w większości, na
pewno skorzystała z przychylności egzaminatorów powodowanej faktem, że prace te będąc
na pograniczu oceniane były na korzyść zdających. Wykresy 22 i 23 porównują, tak jak w
przypadku technika elektronika, wyniki dla poszczególnych etapów egzaminu i całościowe,
oraz to jaką trudność sprawiały zdającym w zawodzie technik elektryk w ZSEM
poszczególne obszary zadania w etapie praktycznym, z wynikami na terenie kraju i OKE
Kraków. Wyniki te nałożone zostały na dane prezentowane przez Wydział Egzaminów
Zawodowych OKE Kraków, i wynika z nich, że w każdym z obszarów absolwenci naszej
szkoły radzili sobie również, jak elektronicy, lepiej. Pomimo tego wyniki te nie są tak
wyraźnie lepsze jak w przypadku zawodu technik elektronik.
Strona 28 z 39
Ilość zdających
% Ilości uzyskanych punktów w etapie praktycznym Technik elektryk obszar 2 " założenia do projektu"
40
35
30
25
20
15
10
5
0
0
36
45
55
1
64
82
100
% ilości puntów
Wykres nr 15. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 2 w etapie praktycznym zawód technik elektryk
311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 29 z 39
Ilość zdających
% Ilości punktów uzyskanych w etapie praktycznym Technik elektryk obszar 3 "wykaz możliwych przyczyn
uszkodzenia"
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
0
25
50
1
75
100
% ilość punktów
Wykres nr 16. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 3 w etapie praktycznym zawód technik elektryk
311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 30 z 39
Ilość zdających
45
% ilości punktów uzyskane dla zawodu technik elektryk obszar 4 "algorytm prac prowadzących do
lokaizacji i usunięcia usterek i wykaz mierzonych wielkości"
40
35
30
25
20
15
10
5
0
0
14
18
32
55
68
1
73
76
77
82
86
100
% ilości punktów
Wykres nr 17. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 4 w etapie praktycznym zawód technik elektryk
311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 31 z 39
Ilość zdających
% wynik dla zawodu technik elektryk etap praktyczny obszar 5 "Opis oraz schemat modyfikacji obwodu
sterowania silnikiem i wskazania ekspoatcyjne"
30
25
20
15
10
5
0
0
38
46
1
54
85
100
% ilości punktów
Wykres nr 18. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 5 w etapie praktycznym zawód technik elektryk
311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 32 z 39
Ilość zdających
% Wyniki dla zawodu technik elektryk etap praktyczny obszar 6 " dokumentacja z wykonania zadania"
35
30
25
20
15
10
5
0
0
20
40
1
60
80
100
% ilości punktów
Wykres nr 19. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 6 w etapie praktycznym zawód technik elektryk
311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 33 z 39
Ilość zdających
% ilości punktów dla zawodu technik elektryk etap praktyczny obszar 7 " praca egzaminacyjna jako całość
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0
25
50
1
75
100
% ilości punktów
Wykres nr 20 . Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla obszaru 7 w etapie praktycznym zawód technik elektryk
311[08] w ZSEM Nowy Sącz.
Strona 34 z 39
Ilość zdających
Etap praktyczny egzaminu technik elektryk jako całość
10
Próg zaliczenia dla etapu praktycznego
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
0
11 20 24 25 34 40 46
61 69 75 76
78 79
80 81 83 84
1
85 86 88
89 90 91 93 94
95 96 98
% ilości zdobytych punktów
Wykres nr 21. Ilości punktów w odniesieniu do ilości zdających, którzy je uzyskali dla etapu praktycznego zawód technik elektryk 311[08] w
ZSEM Nowy Sącz.
Strona 35 z 39
OKE w Krakowie
ZSEM Nowy Sącz
ZSEM
0,868
0.89
0.85
ZSEM 0,63
0.51
0.45
ZSEM 0,678
0.46
0.41
ZSEM
0.40
0,818
0.73
0.67
0,813
0.74
ZSEM
ZSEM
0.67
0.73
0.60
0.67
ZSEM
0.80
0,79
0,98
0.96
1.00
0.93
Średnia łatwość
kraj
0.20
0.00
I
II
III
IV
V
VI
VII
Obszar pracy egzaminacyjnej
Wykres nr 22. Porównanie średniej łatwości zadania w poszczególnych obszarach dla zdających w zawodzie technik elektryk 311[08] na terenie
całego kraju, OKE Kraków i ZSEM Nowy Sącz.
Strona 36 z 39
kraj
12
18
32.7%
58.8%
42.4%
49.8%
75.7%
etap praktyczny
47.0%
36.9%
etap pisemny
60.6%
55.0%
0%
73.1%
57.7%
20%
ZSEM
ZSEM
62.4%
53.6%
ZSEM
63.6%
55.9%
60%
78,2%
87,4%
ZSEM Nowy Sącz
80%
40%
06
85%
100%
OKE
dyplom
Wykres nr 23. Porównanie wyników etapu pisemnego praktycznego oraz otrzymanych w wyniku zdania egzaminu dyplomów dla
zdających w zawodzie technik elektronik 311[07], na terenie całego kraju, OKE Kraków (w województwach: podkarpackim -18, małopolskim 12, lubelskim - 06) a ZSEM Nowy Sącz.
Strona 37 z 39
Podsumowanie
Pierwsza edycja egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe pokazała, że
opuszczający mury szkoły absolwenci poradzili sobie lepiej niż ich koledzy z innych rejonów
kraju. Uzyskane przez nich wyniki w niektórych obszarach egzaminu zawodowego były
prawie 100% lepsze. Jest to powód do dumy, jest to jednak również powód do dalszej
wytężonej pracy na różnego rodzaju zajęciach zawodowych z dwu powodów:
1) aby utrzymać a nawet poprawić swoją pozycję na rynku technicznych szkół
zawodowych,
2) wyeliminować niedociągnięcia w obszarach, które niniejsza analiza wykazała.
W celu poprawy istniejącego stanu rzeczy i osiągnięcia w następnych edycjach egzaminów
zewnętrznych jeszcze lepszych wyników, należałoby moim zdaniem sformułować
następujące wnioski do działania w roku szkolnym 2007/2008, które dotyczą problemów
wykazanych w tej analizie:
Technik elektronik
1.
Położyć większy nacisk na rysowanie schematów układów pomiarowych oraz
opanowanie symboli graficznych podzespołów elektronicznych i urządzeń
pomiarowych:
•
rysować schematy układów pomiarowych w oparciu o narzuconą ilość i rodzaj
przyrządów pomiarowych,
•
rysować schematy układów a nie wykorzystywać w zajęciach gotowe czy
kserowane.
2.
Kształcić umiejętność opisu sposobów pomiaru danych wielkości w układach
pomiarowych (np. samodzielne tworzenie sprawozdań dla realizowanych ćwiczeń na
pracowni elektroniki):
•
sprawdzać częściej umiejętność określania nazw danych wielkości fizycznych i
ich jednostek.
3.
Położyć większy nacisk na obliczanie zadań, których celem będzie kształcenie
umiejętności obliczania parametrów urządzeń i ich porównywanie z ich danymi
znamionowymi (katalogowymi):
•
korzystać częściej z kart katalogowych urządzeń i podzespołów w różnych
wersjach językowych.
II.
Technik elektryk
1. Umiejętność tworzenia dokumentacji z wykonywania zadania:
Strona 38 z 39
•
określanie miejsce i rodzaju uszkodzenia,
•
wnioski dotyczące postępowania podczas usuwania uszkodzenia z
wykorzystaniem dostępnego na stanowisku sprzętu pomiarowego i narzędzi.
2. Umiejętność dokonywania modyfikacji układów elektrycznych szczególnie układów
sterowania stycznikowo-przekaźnikowego:
•
umiejętność rysowania schematów elektrycznych,
•
znajomość symboli graficznych podzespołów i urządzeń elektrycznych,
•
samodzielne tworzenie dokumentacji i jej sprawdzanie (schematy).
3. Wyszukiwanie założeń, (danych zadania) z jego treści,
4. Kształcenie umiejętności wyszukiwania możliwych przyczyn awarii czy uszkodzenia
układów elektrycznych (szczególnie układów stycznikowo-przekaźnikowych)
5. Tworzenie algorytmów postępowania przy wyszukiwaniu usterek (najlepiej wg
znormalizowanych struktur graficznych):
•
wykorzystać w kształceniu algorytmiki w zawodzie program komputerowy
Crocodile Technology będący na wyposażeniu placówki.
Strona 39 z 39