pobierz plik

Transkrypt

pobierz plik

Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15
w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce
Raport metodologiczny
11 września 2008 r.
Warszawa
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UEUE-15
w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce
Raport metodologiczny
WPROWADZENIE .................................................................................................................. 2
1. PRZEGLĄD METOD BADAWCZYCH ...................................................................................... 2
1.1. METODOLOGIA EWALUACJI NA POZIOMIE MAKROEKONOMICZNYM ................................... 2
1.2. METODOLOGIA EWALUACJI NA POZIOMIE MIKROEKONOMICZNYM .................................... 7
2. SZCZEGÓŁOWY OPIS METODOLOGII EWALUACJI NA POZIOMIE MAKROEKONOMICZNYM .............. 13
2.1. WYKORZYSTANIE TABLIC PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH I TABLIC STRUKTURY
IMPORTU ....................................................................................................................... 13
2.2. WYKORZYSTANIE DANYCH SEKTOROWYCH NT. STRUMIENI HANDLU ZAGRANICZNEGO ......... 15
2.3. CZĘŚĆ MAKROEKONOMICZNA BADANIA EWALUACYJNEGO – KROK PO KROKU .................... 16
2.4. PRZEGLĄD LITERATURY DOTYCZĄCEJ WPŁYWU EKSPORTU NA PKB ORAZ ZATRUDNIENIE ...... 19
3. SZCZEGÓŁOWY OPIS METODOLOGII EWALUACJI NA POZIOMIE MIKROEKONOMICZNYM ............... 21
3.1. BADANIE ANKIETOWE CAWI .................................................................................. 22
3.2. PROCEDURA DOBORU PRÓBY DO BADANIA ANKIETOWEGO CAWI .................................. 26
3.3. ANALIZA DOKUMENTACJI PROJEKTÓW....................................................................... 27
3.4. STUDIA PRZYPADKÓW: METODA WYWIADU POGŁĘBIONEGO .......................................... 32
4. METODA TWORZENIA PROGNOZ ..................................................................................... 34
5. DODATKOWE PYTANIA BADAWCZE .................................................................................. 35
6. HARMONOGRAM BADANIA ORAZ PREZENTACJA WYNIKÓW ................................................... 37
6.1. HARMONOGRAM ................................................................................................. 37
6.2. PREZENTACJA WYNIKÓW ........................................................................................ 38
7. TABELARYCZNE PODSUMOWANIE METODOLOGII EWALUACJI................................................. 39
ZAŁĄCZNIK I WSTĘPNY PROJEKT BADANIA ANKIETOWEGO CAWI .................................................. 43
MODUŁ A: CHARAKTERYSTYKA PROJEKTU I WNIOSKODAWCY ................................................... 43
MODUŁ B: CHARAKTERYSTYKA WYKONAWCÓW .................................................................... 47
ZAŁĄCZNIK II KLASYFIKACJA SEKTOROWA NACE........................................................................ 51
ZAŁĄCZNIK III LISTA PROJEKTÓW WYLOSOWANYCH DO ANALIZY DOKUMENTACJI .............................. 54
LISTA GŁÓWNA ............................................................................................................... 54
LISTA REZERWOWA .......................................................................................................... 59
ZAŁĄCZNIK IV. SZCZEGÓŁOWY HARMONOGRAM REALIZACJI BADANIA. ........................................... 64
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w Polsce | 11 września 2008 r.
Spis treści
1
Ocena korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji polityki spójności w
Polsce dokonana zostanie na dwóch poziomach: makro- i mikroekonomicznym.
Zastosowanie owego dychotomicznego podziału determinuje zarówno strukturę raportu
końcowego, podsumowującego wyniki badania, jak i niniejszego raportu metodologicznego.
Przede wszystkim zaś określa ono sam zestaw wykorzystanych metod badawczych, które
będą różne dla każdej z dwóch części. Jednakże dopiero uwzględnienie obu poziomów
analizy pozwoli na rzetelną i szczegółową ocenę korzyści, jakie Państwom UE-15 przynosi
realizacja polityki spójności w Polsce.
Poniższy raport metodologiczny składa się z sześciu rozdziałów. W rozdziale 1 zawarto
przegląd metod badawczych, przedstawionych w odniesieniu do pytań badawczych, na które
pozwolą one udzielić odpowiedzi. W rozdziale 2 omówiono szczegółowo metodologię
badania makroekonomicznego, a w rozdziale 3 – mikroekonomicznego. Rozdział 4
prezentuje metodę tworzenia prognoz. W rozdziale 5 zawarto opis dodatkowych pytań
badawczych, do których również odnosi się niniejsze badanie. W rozdziale 6 omówiono
harmonogram badania oraz sposób prezentacji wyników w raporcie końcowym. Rozdział 7
stanowi skrótowe podsumowanie niniejszego raportu metodologicznego w formie
tabelarycznej.
1. Przegląd metod badawczych
Zadaniem bieżącego rozdziału jest wskazanie, na czym polegać będą poszczególne metody
badawcze i jaka jest ich rola w projekcie. Kolejne podrozdziały stanowią opis poszczególnych
aspektów przyjętej metodologii, przedstawiony w odniesieniu do kolejnych pytań
badawczych.
1.1.
Metodologia ewaluacji na poziomie makroekonomicznym
Ewaluacja na poziomie makroekonomicznym ma na celu zbadanie wpływu środków
wydatkowanych w ramach projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych UE na
wzrost popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego w Polsce i, w konsekwencji, na zwiększenie
importu dóbr i usług z Państw UE-15. Ocenie podlegać będzie też struktura sektorowa owego
dodatkowego popytu na dobra i usługi importowane z tych krajów. Ewaluacja na poziomie
Wprowadzeni e
2
Dane wykorzystywane w analizie makroekonomicznej:
• Szacunki wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski.
• Tablice przepływów międzygałęziowych w Polsce.
• Rachunki sektorowe handlu zagranicznego (importu i eksportu).
• Wartość eksportu ogółem oraz eksportu do Polski poszczególnych krajów UE-15
w latach 2004-2007.
• Meta-analiza współzależności pomiędzy handlem zagranicznym a PKB i
zatrudnieniem.
• Meta-analiza prognoz ewolucji handlu zagranicznego, PKB i zatrudnienia w
krajach UE-15 w latach 2008-2015.
makroekonomicznym przeprowadzona będzie zatem z wykorzystaniem dekompozycji
strumieni produkcji oraz handlu zagranicznego pomiędzy poszczególne sektory NACE.1
Model strukturalny gospodarki otwartej wykorzystany przy konstrukcji prognoz wpływu
polityki spójności na gospodarkę Polski.
Punktem startowym badania są szacunki wpływu transferu środków unijnych w ramach
funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności UE do Polski na polską gospodarkę w
latach 2004-2007, wraz z prognozą na lata 2008-2015. Szacunki te powstały w oparciu o
opracowany przez zespół IBS model EUImpactMOD.
EUImpactMOD jest dynamicznym stochastycznym modelem równowagi ogólnej (DSGE, ang.
Dynamic Stochastic General Equilibrium model), skalibrowanym na podstawie danych dla
gospodarki polskiej. Jest to model małej gospodarki otwartej z egzogeniczną zagranicą. Przy
jego konstrukcji główny nacisk położono na rozbudowę segmentu fiskalnego, tak aby
możliwe było dokonanie wszechstronnej oceny wpływu funduszy strukturalnych UE na
gospodarkę. Model ten został dodatkowo wyposażony w podstawowe frykcje realne w
postaci sztywności konsumpcji (formowanie się nawyków konsumpcyjnych), inwestycji
1
Klasyfikacja NACE (franc. Nomenclature statistique des Activités économiques dans la Communauté
Européenne - Statystyczna Klasyfikacja Działalności Gospodarczych w Unii Europejskiej) dzieli gospodarki krajów
UE na 59 sektorów. Najnowsza, obowiązująca od 1 stycznia 2008r. wersja klasyfikacji NACE ma oznaczenie
„Rev. 2” – tj. druga korekta. W przypadku Polski niektóre kategorie sektorowe zostały jednak dodatkowo
zagregowane, dlatego też badanie bazować będzie ostatecznie na podziale na 55 sektorów. Pełną listę
sektorów przedstawiono w załączniku II.
• Wartość inwestycji w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE.
3
(koszty inwestycji), rynku pracy (poszukiwania i negocjacje płacowe) i wynagrodzeń
(stopniowe dostosowywanie się płac do płacy równowagi po wystąpieniu szoku). W modelu
uwzględniono też zasadę współfinansowania środków unijnych przez polski sektor publiczny
oraz zmienność tych wydatków w czasie.
Szacunki wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski mają charakter zbyt zagregowany
jak na potrzeby niniejszego badania: uwzględniają one jedynie rozbicie PKB pomiędzy sektor
rolnictwa, przemysłu, usług, edukacji oraz sektor publiczny. Konieczne będzie zatem rozbicie
szacunków wpływu polityki spójności na gospodarkę Polski na poszczególne sektory wg
klasyfikacji NACE. Rozbicie to zostanie dokonane w dwóch krokach: (i) najpierw na projekty
współfinansowane z funduszy strukturalnych ekstrapolowana zostanie struktura całej
gospodarki Polski (a więc przyjęte zostanie założenie, że procentowy udział poszczególnych
gałęzi gospodarki w tworzeniu łącznej kwoty wpływu polityki spójności na gospodarkę Polski
jest taki sam, jak ich procentowy udział w tworzeniu PKB gospodarki), a na dalszym etapie
analizy (ii) wykorzystane zostaną wyniki z części mikroekonomicznej badania, dzięki którym
owo rozbicie sektorowe będzie można dokładnie odwzorować. Ekstrapolacja w kroku (i)
dokonana zostanie przy użyciu tablicy przepływów międzygałęziowych oraz struktury
importu w Polsce. Należy się spodziewać, że wyniki w kroku drugim będą istotnie
dokładniejsze niż w kroku pierwszym, gdyż uwzględnią one fakt, że fundusze strukturalne na
ogół nie subsydiują gospodarki w sposób proporcjonalny. Nie będzie można ich uzyskać
jednak, dopóki nie zostanie ukończone badanie ankietowe CAWI, stanowiące część składową
ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym.
Struktura sektorowa dodatkowego popytu na dobra i usługi importowane z krajów UE-15,
wygenerowanego dzięki efektom polityki spójności w Polsce, zostanie następnie
scharakteryzowana w oparciu o (i) uzyskane w powyższym kroku oszacowania wpływu
polityki spójności na popyt produkcyjny poszczególnych gałęzi polskiej gospodarki oraz na
popyt konsumpcyjny i inwestycyjny, a także (ii) o tablicę struktury importu w Polsce. Tablica
ta zawiera dane nt. importu produkcyjnego poszczególnych gałęzi gospodarki oraz importu
konsumpcyjnego i inwestycyjnego Polski, z rozbiciem na poszczególne kategorie
importowanych dóbr według klasyfikacji NACE.
Dalsze rozbicie dodatkowego popytu na dobra i usługi importowane pomiędzy popyt na
dobra pochodzące z poszczególnych krajów UE-15 będzie możliwe dzięki danym nt. struktury
sektorowej handlu między Polską a każdym z tych krajów.2 Odpowiednie wielkości zostaną
2
Rachunki sektorowe handlu zagranicznego (importu i eksportu) między Polską a poszczególnymi Państwami
UE-15 dostępne są na stronie HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data: http://www.hwwa.de/wmatrix.
Pytanie badawcze nr 1. Ocena wielkości wygenerowanego dodatkowego popytu
(konsumpcyjnego i inwestycyjnego) na dobra i usługi importowane z krajów UE-15.
4
przedstawione w jednostkach realnych (skorygowanych o wpływ inflacji oraz zmienności
kursu walutowego), a więc w cenach stałych; wartości te będą podane zarówno w złotych
(PLN), jak i w euro (EUR).
Analiza dotychczasowej struktury sektorowej handlu poszczególnych krajów UE-15 z Polską
oraz jego udziału w łącznym wolumenie ich importu i eksportu przeprowadzona zostanie w
oparciu o wspomniane powyżej rachunki sektorowe handlu zagranicznego. Wielkości te
zostaną przedstawione w jednostkach realnych (skorygowanych o wpływ inflacji oraz
zmienności kursu walutowego), w PLN oraz EUR.
W celu uzyskania odpowiedzi na przywołane w powyższym nagłówku pytanie drugie
badania, dane wyjściowe z punktu pierwszego – tj. wielkość dodatkowego popytu na dobra i
usługi importowane z poszczególnych krajów UE-15 do Polski, w rozbiciu na sektory wg
klasyfikacji NACE – zestawione zostaną z łącznymi wielkościami ich eksportu do Polski, także
w rozbiciu na sektory. Aby uzyskać procentowy wpływ realizowanej w Polsce polityki
spójności na poziom handlu poszczególnych krajów UE-15 z Polską oraz ewolucję wszystkich
tych wartości w czasie, wykorzystane zostaną tablice przepływów międzygałęziowych dla
poszczególnych krajów UE-15, pozwalające odnieść oszacowane w bieżącym badaniu
przyrosty do całości produkcji w poszczególnych sektorach ich gospodarek. Wszystkie dane
dotyczące tablic przepływów międzygałęziowych udostępniane są publicznie przez Eurostat.
W przypadku Polski najnowsze dane pochodzą z 2000-2004r.
Pytanie badawcze nr 3. Ocena wpływu wzrostu wolumenu handlu krajów UE-15 z Polską
na PKB oraz zatrudnienie w tych krajach.
Ocena wpływu wzrostu wolumenu handlu Państw UE-15 z Polską na PKB oraz zatrudnienie w
tych krajach wykonana zostanie jako meta-analiza wyników zawartych w artykułach
ekonomicznych. Służyć będzie ona wyłonieniu oszacowań najlepiej dopasowanych do
przypadku krajów UE-15 w latach 2004-07, w miarę możliwości również w rozbiciu na
sektory oraz dla każdego kraju oddzielnie.
Znalazłszy w literaturze szczegółowe oszacowania, jak bodźce eksportowe przekładają się na
reakcję PKB oraz zatrudnienia, ocena wpływu wzrostu wolumenu handlu krajów UE-15 z
Polską na PKB oraz zatrudnienie w tych krajach zostanie obliczona jako odpowiednia funkcja
Pytanie badawcze nr 2. Ocena zmian wartości i struktury dóbr eksportowanych przez
kraje UE-15 do Polski wskutek pojawienia się dodatkowego popytu.
5
od wpływu polityki spójności w Polsce na wzrost importu dóbr i usług z krajów UE-15,
oszacowanego w punktach wcześniejszych.
Za zastosowaniem powyższej metody przemawia fakt, że zależności przyczynowo-skutkowe
między handlem zagranicznym oraz PKB i zatrudnieniem są istotnym tematem badań
ekonomistów od wielu lat, w związku z czym powstało na ten temat bardzo wiele
wartościowych i innowacyjnych prac.3 Byłoby więc istotną stratą dla niniejszego badania,
gdyby tego z potencjału nie skorzystać w sposób systematyczny.
Tablice przepływów międzygałęziowych (TPM) publikowane przez Eurostat są dobrym narzędziem opisu
struktury gospodarek poszczególnych krajów. Każda taka tablica to przede wszystkim macierz o wymiarach
59x59 (ponieważ klasyfikacja NACE obejmuje 59 kategorii sektorowych – w przypadku Polski liczba ta
zredukowana została do 55 kategorii ze względu na wymogi tajności, w szczególności połączono w jedną cztery
kategorie NACE związane z wydobyciem surowców naturalnych, łącznie potraktowano też transport wodny i
powietrzny); każdy element (i,j) tej macierzy – tj. o numerze wiersza i oraz numerze kolumny j – oznacza
wartość przepływu dóbr lub usług z gałęzi i-tej do gałęzi j-tej (np. z gałęzi „prace budowlane” do gałęzi
„przemysł chemiczny”), celem wykorzystania w procesie produkcyjnym w gałęzi j-tej. Produkt końcowy
poszczególnych gałęzi, a więc ta część produktu globalnego, która nie została wykorzystana w charakterze
półproduktów procesu produkcyjnego w którejkolwiek gałęzi, jest natomiast dzielony pomiędzy szereg
kategorii zużycia końcowego: konsumpcyjnych, inwestycyjnych oraz eksportowych.
TPM zawiera też informacje o imporcie materiałów wykorzystywanych w produkcji w poszczególnych gałęziach
gospodarki oraz imporcie inwestycyjnym i konsumpcyjnym, przy czym w danych Eurostatu import ten
podzielony jest dodatkowo pomiędzy import z krajów UE-15 oraz z krajów pozostałych (co jest bardzo istotne
w kontekście bieżącego badania). W TPM znajdują się też wielkości łącznych zysków poszczególnych gałęzi
gospodarki, ich funduszy płac oraz wydatków na amortyzację środków trwałych.
Tablica struktury importu uzupełnia TPM o strukturę importu materiałów wykorzystywanych w procesie
produkcyjnym. Każdy element (i,j) jej podstawowej macierzy stanowi wartość importu dóbr lub usług i-tej
gałęzi do j-tej gałęzi polskiej gospodarki. Dodatkowo do tablicy dołączone są też wektory wartości importu
konsumpcyjnego oraz inwestycyjnego dóbr i usług pochodzących z poszczególnych gałęzi NACE.
Wszystkie informacje zawarte w TPM oraz w tablicy struktury importu są cenne w analizie struktury gospodarki
narodowej, w szczególności zaś mogą one zostać wykorzystane celem uzyskania rozbicia sektorowego
dodatkowego popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego wygenerowanego dzięki realizacji polityki spójności UE
w Polsce.
Jeśli przyjąć założenie o stałości w czasie relacji input-output w gospodarce (a więc proporcji między wartością
przepływu z gałęzi i-tej do gałęzi j-tej a produktem globalnym w gałęzi j-tej) – a jest to założenie uzasadnione,
gdyż relacje input-output determinowane są przez wykorzystywaną w poszczególnych gałęziach technologię
produkcyjną, a ta nie podlega gwałtownym lub nieoczekiwanym zmianom w czasie – tablica przepływów
międzygałęziowych staje się też cennym narzędziem prognostycznym (Leontief, Wassily, Input-Output
Economics (2nd Edition), Oxford University Press, 1986 (1966)). Prognozy zmiany popytu na dobra
poszczególnych gałęzi są wówczas tworzone z wykorzystaniem (stałej w czasie) macierzy struktury kosztów
poszczególnych gałęzi oraz prognoz zmiany łącznego popytu.
Z 3perspektywy proponowanego badania wykorzystanie TPM pozwoli na znacznie bardziej precyzyjną translację
Wstępnyz przegląd
prac zawarto
w rozdziale
3 niniejszego
wydatków
funduszytakich
UE w Polsce
na zmiany
w polskim
imporcie z raportu.
państw UE.
Zawartość tablic przepływów międzygałęziowych oraz tablic struktury importu
6
Prognoza na lata 2008-2015 sporządzona zostanie w oparciu o dostępne dane nt. struktury
produkcji i handlu zagranicznego w Polsce i poszczególnych krajach UE-15 (tablice
przepływów międzygałęziowych oraz rachunki sektorowe handlu zagranicznego) oraz dane
agregatowe dotyczące ich realnego PKB oraz zatrudnienia. Kluczowe będą tu oczywiście też
oszacowania wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski, a także dostępne już dziś
prognozy przyszłych wartości inwestycji współfinansowanych w ramach funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójności UE, w tym – wartości wpłat poszczególnych krajów UE15, najlepiej w rozbiciu na sektory.
Uwzględniona zostanie też ekstrapolacja
dotychczasowego stopnia wykorzystywania przez Polskę zadeklarowanych przez UE kwot.
W miarę dostępności oficjalnych prognoz handlu i PKB, formułowanych przez urzędy
statystyczne poszczególnych krajów, będą one tu wykorzystywane; w odniesieniu do
dalszych lat prognozy konieczne będzie zapewne skorzystanie z prognoz dostępnych w
literaturze ekonomicznej (w tym, w raportach instytucji międzynarodowych). W celu
wyodrębnienia takich oszacowań przeprowadzona zostanie pomocnicza meta-analiza
prognoz handlu zagranicznego i PKB w krajach UE-15 oraz w Polsce na lata 2008-2015.
1.2.
Metodologia ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym
Celem ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym jest dokonanie oceny korzyści
uzyskiwanych przez firmy z Państw UE-15 w związku z realizacją wybranych rodzajów
interwencji współfinansowanych z funduszy strukturalnych UE. Dobrana odpowiednio do
tego celu metodologia badania wykorzystuje następujące zestawy danych (zob. ramka
poniżej).
Kluczowym elementem realizacji ewaluacji na poziomie mikroekonomicznym jest więc
analiza poszczególnych projektów, zmierzająca do ustalenia faktycznego zaangażowania firm
zagranicznych w realizację projektów współfinansowanych przez fundusze europejskie w
Polsce (zarówno w roli beneficjentów, jak i wykonawców). W zależności od stopnia
szczegółowości oraz charakteru poszczególnych pytań badawczych, analiza taka dokonywana
będzie z wykorzystaniem (i) wyników badania ankietowego – gwarantującego najszerszą
próbę, a przez to największą ogólność uzyskanych wyników, lecz względnie najwęższy zakres
analizy – pytania badawcze nr 4 i 5, (ii) bezpośredniego wglądu w dokumentacje wybranych
projektów – pytanie nr 5, oraz (iii) wywiadu pogłębionego – gwarantującego najszerszy
zakres analizy, lecz z konieczności ograniczonego do niewielkiej liczby firm, a przez to nie
pozwalającego na wnioskowanie statystyczne o całej populacji firm – pytanie nr 6.
Prognoza na lata 2008-2015.
7
•
Wyniki ankiety internetowej (badanie CAWI), przeprowadzonej na
odpowiednio dobranej próbie wnioskodawców, których projekty były
współfinansowane z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce.
•
Wyniki analizy dokumentacji wybranych projektów.
•
Studia przypadku, dotyczące wybranych projektów.
•
Meta-analiza literatury dotyczącej rentowności, stopnia obciążenia podatkami
oraz funduszem płac firm działających w poszczególnych sektorach w krajach
UE-15.
•
Wywiady pogłębione z przedstawicielami przedsiębiorstw z krajów UE-15,
prowadzących działalność gospodarczą w Polsce lub eksportujących swe dobra
lub usługi do Polski.
•
Tablica przepływów międzygałęziowych dla Polski oraz tablica struktury
importu.
•
Rachunki sektorowe handlu zagranicznego między Polską a krajami UE-15.
•
Baza danych nt. wyników finansowych firm w krajach UE-15, udostępniana
przez Eurostat.
Wyniki ankiety internetowej (CAWI, ang. Computer Aided Web Interview) wykorzystane będą
zarówno podczas odpowiedzi na czwarte, jak i piąte pytanie badawcze. Ankiety takie będą
przeprowadzone na jak najszerszej próbie wnioskodawców, których projekty były
współfinansowane z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce. O ile to tylko
okaże się możliwe, badanie obejmie całą populację 86 371 projektów współfinansowanych z
funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce. Zostanie ono poprzedzone
niewielkim badaniem pilotażowym. Szczegółowa konstrukcja badania CAWI została opisana
w rozdziale 4 niniejszego raportu, a wstępny projekt ankiety zawarto w załączniku.
Z drugiej strony jednak, z wstępnej analizy projektów współfinansowanych z funduszy
strukturalnych i Funduszu Spójności UE w Polsce wynika, że ich rozkład jest silnie
asymetryczny, tzn. najwięcej jest projektów o małej wartości, które jednak nawet łącznie nie
są w stanie zgromadzić większości środków. Obserwujemy bardzo wysoki stopień
koncentracji środków w projektach największych – pierwszy percentyl rozkładu skupia blisko
60 proc. całkowitej wartości środków – co sugeruje wyraźnie, że właśnie te, relatywnie
nieliczne, duże projekty będą miały decydujące znaczenie dla wyników badania w ujęciu
wartościowym. W związku z tym zarówno w realizacji badania CAWI, jak i analizie
dokumentacji wybranych projektów, szczególna uwaga zostanie zwrócona na projekty
największe – przy zachowaniu w próbie reprezentatywnej grupy projektów mniejszych.
Dane wykorzystywane w analizie mikroekonomicznej:
8
Analiza dokumentacji przeprowadzona zostanie natomiast na odpowiednio dobranej
(metodą losowania warstwowego, zob. rozdział 4 poniżej) grupie pięćdziesięciu projektów.
W przypadku niedostępności pełnej dokumentacji dla któregoś z projektów oryginalnie
wylosowanej grupy, dobierane będą projekty z listy rezerwowej.
Uwzględnienie w badaniu ankietowym CAWI wnioskodawców charakterystyk firm będących
beneficjentami lub wykonawcami projektów, takich jak: kraj pochodzenia, łączna wartość
zaabsorbowanych środków oraz sektor gospodarki (klasyfikacja NACE), pozwoli na
bezpośrednie określenie, po pierwsze, liczby firm z krajów UE-15 będących beneficjentami
funduszy oraz kwoty środków, które firmy te otrzymały dzięki realizacji polityki spójności w
Polsce, a także, po drugie, liczby firm z tych krajów będących wykonawcami projektów oraz
kwoty środków, które z kolei te firmy otrzymały dzięki realizacji polityki spójności w Polsce.
Wszystkie te dane zestawione zostaną też w podziale na poszczególne sektory gospodarki.
Wynik taki będzie stanowił dokładną i wyczerpującą odpowiedź na pytanie badawcze nr 4.
Uzyskane tu rozbicie sektorowe wygenerowanego dzięki realizacji polityki spójności w Polsce
dodatkowego popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego zostanie również wykorzystane w
analizie makroekonomicznej, gdzie posłuży ono udoskonaleniu tego badania, zastępując
stosowane w pierwszym przybliżeniu rozbicie sektorowe dodatkowego popytu jako
ekstrapolację struktury całej gospodarki.
Pytanie badawcze nr 5. Analiza pośrednich korzyści uzyskiwanych przez firmy z krajów
UE-15 w wyniku wzrostu zapotrzebowania na zagraniczne dobra i usługi w związku z
realizacją polityki spójności w Polsce.
Wyniki uzyskane dzięki badaniu CAWI i analizie dokumentacji wybranych projektów,
dotyczące sformułowanego powyżej pytania badawczego, zostaną przeanalizowane z
wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych w Polsce oraz poszczególnych krajach
UE-15, rachunków sektorowych handlu zagranicznego, a także danych dotyczących
współczynników penetracji poszczególnych gałęzi gospodarki Polski przez kapitał zagraniczny
z krajów UE-15 (to ostatnie zagadnienie wiąże się też z dodatkowymi pytaniami badawczymi
– zob. rozdział 5).
Zidentyfikowane w wynikach ankiet CAWI firmy będące wykonawcami projektów lub
dostarczycielami dóbr pośrednich bezpośrednio do wnioskodawcy (niezależnie od kraju
pochodzenia), zaklasyfikowane do poszczególnych sektorów NACE, zestawione zostaną z
Pytanie badawcze nr 4. Analiza bezpośrednich korzyści uzyskiwanych przez firmy z UE-15
będące beneficjentami funduszy lub wykonawcami projektów.
9
odpowiadającymi im kwotami łącznej wartości zamówienia. Możliwe będzie dzięki temu
uzyskanie dokładnego rozbicia sektorowego dodatkowego popytu inwestycyjnego i
konsumpcyjnego, wygenerowanego dzięki realizacji polityki spójności w Polsce.
Podział importu (zdezagregowanego wg sektorów NACE) pomiędzy wszystkie piętnaście
krajów UE-15 zostanie dokonany z wykorzystaniem rachunków sektorowych handlu
zagranicznego między Polską a poszczególnymi krajami UE-15. Wynik ten pozwoli określić,
jak wskutek realizacji polityki spójności w Polsce zmieniła się struktura i wartość eksportu
dóbr i usług pośrednich z krajów UE-15 do Polski, uściślając w ten sposób wyniki uzyskane w
makroekonomicznej części ewaluacji, gdzie wpływ pośredni i bezpośredni były wyliczone
jedynie ogółem, bez dekompozycji.
Przeciętna proporcja podatku oraz osiąganego zysku do produktu globalnego w
poszczególnych sektorach NACE w krajach UE-15 obliczona zostanie (a następnie
ekstrapolowana na analizowaną grupę firm) w oparciu o tablice przepływów
międzygałęziowych w poszczególnych krajach UE-15, w miarę możliwości z wykorzystaniem
również innych źródeł literaturowych, w tym raportów międzynarodowych i narodowych
instytucji. Wykorzystane zostaną także bazy danych nt. wyników finansowych firm w krajach
UE-15 (Eurostat) celem – w zestawieniu z szacunkami z tablicy przepływów
międzygałęziowych – dodatkowego zwiększenia precyzji oszacowania, w jaki sposób polityka
spójności w Polsce wpłynęła na rozwój badanych firm z krajów UE-15, w tym na ich
rentowność oraz na wielkość płaconych przez nie podatków w krajach macierzystych.
Ze szczególną uwagą potraktowany zostanie import do Polski z krajów UE-15 produktów i
technologii innowacyjnych, a także usług bankowych i doradczych. Wyodrębnienie gałęzi
przemysłu i usług, które można zaklasyfikować jako innowacyjne, polega na prostym
wyodrębnieniu pewnego jednoznacznie wyznaczonego podzbioru kategorii NACE (zob.
rozdział 4). Analogicznie wskazane zostaną też sektory skupiające firmy świadczące usługi
bankowe oraz usługi doradztwa dla firm. Sektory te zostaną scharakteryzowane bardziej
szczegółowo niż pozostałe w raporcie końcowym.
Pytanie badawcze nr 6. Analiza korzyści uzyskiwanych przez firmy zagraniczne w wyniku
efektów rzeczowych (produktów i rezultatów) realizacji polityki spójności w Polsce.
W przypadku przywołanego powyżej pytania badawczego nr 6, punktem wyjścia będą dane
jakościowe oparte o studia przypadków. Na liście analizowanych przypadków znajdzie się
grupa 20 firm z krajów UE-15, które prowadzą wymianę handlową lub działalność
gospodarczą w Polsce. Grupa ta zostanie wyłoniona na podstawie (wstępnych) odpowiedzi
Rozbicie to będzie następnie służyło do obliczenia – na podstawie tablicy przepływów
międzygałęziowych w Polsce – wartości i struktury sektorowej importu do Polski dóbr i usług
z krajów UE-15.
10
Metodologia badania opierać się będzie na wywiadach pogłębionych. Skonstruowany
zostanie zestaw pytań zadawanych na początek. Na część z nich respondenci proszeni będą o
wybranie najwłaściwszej odpowiedzi z listy, na inne będą mogli odpowiedzieć swobodnie.
Pytania dotyczyć będą wpływu współfinansowanych z funduszy strukturalnych UE inwestycji
w infrastrukturę podstawową w Polsce na: (i) zwiększenie możliwości eksploracji polskiego
rynku, w szczególności rynków lokalnych i regionalnych, przez produkowane przez daną
firmę dobra, (ii) zwiększenie wewnętrznej i zewnętrznej wymiany handlowej UE, w tym z
byłymi republikami radzieckimi – w szczególności zaś na stopień, w którym dana firma efekt
ten odczuła, (iii) obniżenie kosztów działalności danej firmy.
Dodatkowo w wywiadach określona zostanie względna skala poszczególnych efektów oraz
opóźnienia, z jakimi efekty te się pojawiają. Wyniki te pozwolą określić, jak silnych efektów
zewnętrznych inwestycji w infrastrukturę podstawową można się spodziewać, oraz jak dużą
część tych efektów są w stanie zaabsorbować firmy z krajów UE-15.
Szczegóły dotyczące metodologii wywiadów pogłębionych, stosowanej podczas analizy
wybranych przypadków, zawarto w rozdziale 4 niniejszego raportu.
Suplement. Korzyści uzyskiwane przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji projektów w
ramach współpracy terytorialnej lub w obszarze ochrony środowiska.
Metodologia studiów przypadków ilustrujących korzyści uzyskiwane przez Państwa UE-15 w
wyniku realizacji projektów w ramach współpracy terytorialnej (w szczególności: o
charakterze transgranicznym i międzyregionalnym) oraz projektów w obszarze ochrony
środowiska będzie polegać na wywiadach pogłębionych, a zatem będzie analogiczna do
przypadku odpowiedzi na pytanie badawcze nr 6 bieżącej ewaluacji. Występują tu jednak
pewne różnice, dlatego też podczas przeprowadzania wywiadów zadawane będą nieco inne
pytania.
Po pierwsze, realizacja projektów w ramach współpracy terytorialnej – ze względu na
skupienie uwagi badania na Państwach UE-15 mowa będzie tu przede wszystkim o
na pytania badawcze 4-5 niniejszej ewaluacji: uwzględnione zostaną zatem przede wszystkim
te sektory gospodarki, których udział w gospodarce polskiej jest największy; te, które
najwięcej importują z krajów UE-15, oraz te, które najsilniej odczuły realizację w Polsce
polityki spójności UE. Celem wstępnego oszacowania, na ile efekty rzeczowe realizacji
polityki spójności w Polsce wpłynęły na całą populację firm zagranicznych, wyniki uzyskane
dzięki tym studiom przypadków zestawione zostaną z odsetkiem firm z poszczególnych
krajów i poszczególnych sektorów gospodarki, które związane są w jakimkolwiek stopniu z
Polską. Ze względu na niską liczebność próby, nie może tu być jednak mowy o
reprezentatywności ani zastosowaniu metod statystycznych.
11
Po drugie, w przypadku projektów w obszarze ochrony środowiska, kluczem do odpowiedzi
na bieżące pytanie badawcze będzie zidentyfikowanie grup osób, regionów lub firm z Państw
UE-15, które odnoszą korzyści w związku z realizacją ww. projektów. Mogą to być korzyści
związane bezpośrednio z poprawą jakości środowiska w krajach UE-15 (np. poprawa
czystości powietrza w obszarach przy graniczy polsko-niemieckiej), ale także np. z poprawą
walorów turystycznych pewnych regionów Polski czy z zaangażowaniem firm z Państw UE-15
do zadań związanych np. z utylizacją odpadów.
Ze względu na specyficzny charakter omówionych projektów celowe wydaje się tu
przeprowadzenie wywiadów pogłębionych nie tylko z firmami z Państw UE-15, które mogły
skorzystać na realizacji omówionych projektów, ale również z przedstawicielami co najmniej
dwóch wnioskodawców projektów będących jednostkami samorządu terytorialnego.
Prognoza na lata 2008-2015.
Na podstawie wyników badania mikroekonomicznego możliwe stanie się istotne
udoskonalenie prognozy wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na firmy z krajów UE15 na okres 2008-2015, wyprowadzonej już w części makroekonomicznej.
Na podstawie odpowiedzi na pytania badawcze 4-5 oraz oszacowań dotyczących przyszłych
wartości inwestycji w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE (z
uwzględnieniem ekstrapolacji dotychczasowego stopnia wykorzystywania przez Polskę
zadeklarowanych przez UE kwot), skonstruowana zostanie też prognoza liczby firm z krajów
UE-15 będących bezpośrednimi beneficjentami lub wykonawcami projektów oraz wartości
realizowanych przez nie projektów w latach 2008-2015, a także firm korzystających z owych
projektów pośrednio – dzięki wzrostowi popytu na oferowane przez nie dobra lub usługi
pośrednie.
współpracy pomiędzy zachodnimi regionami Polski a wschodnimi regionami Niemiec – już w
założeniach ma przynieść bezpośrednie korzyści regionom obu krajów. Efekty rzeczowe
realizacji tych projektów odnoszą się bowiem do wszystkich objętych nimi regionów, a nie
tylko Polski. Możliwe jest więc, że beneficjentami takiego projektu będą np. firmy niemieckie
działające w Niemczech lub też mieszkańcy określonych miejscowości w Niemczech. Celem
bieżącej części badania będzie więc identyfikacja tego rodzaju efektów i określenie, w
ramach wywiadów pogłębionych, w jakim stopniu i poprzez jakie mechanizmy współpraca
transgraniczna i międzyregionalna z regionami krajów UE-15 może przynosić korzyści tym
krajom.
12
2. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na poziomie
makroekonomicznym
2.1.
Wykorzystanie tablic przepływów międzygałęziowych i tablic
struktury importu
Tablice przepływów międzygałęziowych (TPM), a także tablice struktury importu, dla Polski
oraz wszystkich krajów UE-15, publikowane są przez Eurostat. W przypadku Polski, dostępne
są pełne dane z roku 2000 oraz niepełne z lat 2002, 2003 i 2004; sytuacja wygląda podobnie
również w odniesieniu do poszczególnych krajów UE-15, choć zdarzają się kraje, dla których
dostępność danych jest większa (nigdy jednak nie są dostępne dane nowsze niż z 2005r.).
Tablice przepływów międzygałęziowych są niezwykle użytecznym narzędziem z punktu
widzenia celu niniejszego badania, pozwalają one bowiem wniknąć w strukturę produkcji i
handlu w gospodarce. Dołączone do nich tablice „przepływów międzygałęziowych” z
zagranicą, a więc tablice struktury importu, w tym – importu materiałów i dóbr pośrednich
niezbędnych do działalności firm w poszczególnych sektorach, a także importu
konsumpcyjnego i inwestycyjnego pozwalają natomiast dokonać szczegółowej dekompozycji
importu pomiędzy dobra i usługi pochodzące z poszczególnych sektorów NACE.
Stopień dezagregacji danych jest w tych tablicach dostatecznie wysoki z punktu widzenia
potrzeb niniejszego badania: gospodarka jest w nich rozbita na 59 kategorii sektorowych
zgodnych z klasyfikacją NACE (w przypadku Polski nieliczne sektory zostały zagregowane,
liczba sektorów została przez to zredukowana do 55). Co szczególnie istotne z punktu
widzenia celu badania, silnie zdezagregowany jest w nich sektor produkcyjny oraz usługowy.
Ponadto, dla każdego sektora przeprowadzona jest osobna kalkulacja płac, podatków oraz
zysków z działalności. Wykorzystanie tablic przepływów międzygałęziowych pozwala więc
wyciągnąć znacznie bardziej szczegółowe wnioski nt. zmian rentowności firm oraz udziału
funduszu płac w ich łącznej produkcji (wyniki te kluczowe są również dla mikroekonomicznej
części badania), niż byłoby to możliwe, gdybyśmy pominęli ten etap dezagregacji.
Dodatkową zaletą tablic publikowanych przez Eurostat jest uwzględnienie w nich importu
materiałów przez poszczególne sektory z rozbiciem na import z krajów UE-15 oraz krajów
pozostałych.
Bieżący rozdział służy uszczegółowieniu opisu metodologii ewaluacji na poziomie
makroekonomicznym. Najpierw przedstawione zostaną w nim źródła informacji, na których
ewaluacja ta będzie się opierać, a następnie zdefiniowany plan kolejnych czynności
badawczych. Omówione zostaną też wstępne wyniki przeglądu literatury podejmującej
temat makroekonomicznej zależności między eksportem a PKB i zatrudnieniem.
13
Z drugiej strony, całkowite nieuwzględnienie w badaniu stopniowej ewolucji, jakiej podlega
w czasie struktura sektorowa gospodarki Polski, byłoby jednak błędem – zwłaszcza, że
wprowadzanie tego rodzaju zmian jest przecież kluczowym postulatem, w oparciu o który
działają fundusze strukturalne UE (wspierające w szczególności rozwój sektorów
nowoczesnych, wykorzystujących zaawansowane technologie i sprzyjających szybszemu
rozwojowi gospodarczemu kosztem – w sensie procentowym – sektorów tradycyjnych).
Dlatego też umieszczone w TPM liczby zostaną zaktualizowane tak, by odzwierciedlić trendy
restrukturyzacyjne. Trendy te będziemy mogli zidentyfikować w przybliżeniu na podstawie
publikowanych przez Eurostat sektorowych tablic zużycia oraz produkcji, dostępnych dla
Polski w latach 2000-2004r.
Warto od razu zaznaczyć, że nie należy oczekiwać, by korekty te – odnoszące się do struktury
gospodarki w ujęciu procentowym – były znaczne. Wiąże się to z faktem, że (i) znaczna część
procesów restrukturyzacyjnych odbywa się w ramach poszczególnych kategorii NACE, przez
co nie znajduje ona odzwierciedlenia w danych dotyczących struktury przepływów pomiędzy
sektorami; (ii) niektóre efekty mogą się wzajemnie znosić – przykładowo, kiedy rozwój jednej
gałęzi pociąga za sobą dodatkowe zapotrzebowanie na półprodukty z innych gałęzi,
proporcjonalne do skali własnego rozwoju, współczynniki w TPM nie ulegną zmianie; (iii)
wiele zjawisk znajduje odzwierciedlenie w danych ze znacznym opóźnieniem oraz wywołuje
efekty przejściowe: realizacja inwestycji jest bowiem czasochłonna i może wiązać się z
przejściowo zwiększonym zapotrzebowaniem na dobra i usługi z niektórych gałęzi (np.
budowa każdej fabryki pociąga za sobą popyt na surowce budowlane oraz usługi sektora
konstrukcyjnego).
Najważniejszym powodem, dla którego wykorzystanie w analizach tablic sprzed okresu
analizy (2000r. oraz 2002-2004r.) jest uzasadnione, jest fakt, iż z racji samej swej konstrukcji,
struktura procentowa produkcji oraz handlu zagranicznego w gospodarce nie podlega
gwałtownym zmianom w czasie (poza okresem burzliwej transformacji ustrojowej, który
jednak Polska miała za sobą do roku 2000). Można zatem zasadnie podejrzewać, że w 20042007 struktura gospodarki Polski była w swej istocie podobna do tej z lat 2000-2004;
analogicznie i z jeszcze mniejszym marginesem błędu wnioskować możemy też o Państwach
UE-15.
14
Słowniczek pojęć związanych z TPM
Produkt globalny gałęzi gospodarki – łączna wartość dóbr lub usług wyprodukowanych przez daną gałąź
gospodarki krajowej w danym roku, niezależnie od dalszego przeznaczenia. Produkt globalny dzielony jest
pomiędzy zużycie pośrednie (zużycie jako „półproduktów”, materiałów potrzebnych do produkcji w
poszczególnych gałęziach gospodarki) oraz zużycie końcowe, czyli konsumpcję, inwestycje w kapitał trwały,
zmiany stanu zapasów oraz eksport.
Import produkcyjny (materiałowy) – import dóbr i usług celem wykorzystania (zużycia) w procesie
produkcyjnym poszczególnych gałęzi gospodarki krajowej.
Import konsumpcyjny – import dóbr i usług przeznaczonych do konsumpcji.
Import inwestycyjny – import dóbr i usług wykorzystanych w inwestycjach w kapitał trwały.
Współczynnik importochłonności gałęzi gospodarki – udział procentowy importu produkcyjnego w
produkcie globalnym danej gałęzi gospodarki.
2.2.
Wykorzystanie
zagranicznego
danych
sektorowych
nt.
strumieni
handlu
Aby w pełni zrealizować cel niniejszego badania ewaluacyjnego, trzeba nie tylko oszacować
wzrost popytu inwestycyjnego i konsumpcyjnego na dobra zagraniczne w Polsce wskutek
realizowanej tu polityki spójności UE, ale także uzyskać rozbicie tych wielkości między
poszczególne sektory gospodarki oraz poszczególne kraje UE-15. Niezwykle użytecznym
narzędziem w tym względzie jest macierz rachunków sektorowych handlu zagranicznego –
rozległy zbiór zdezagregowanych danych, w którym uwzględnione są wartości strumieni
importu i eksportu dóbr i usług pochodzących z poszczególnych sektorów gospodarki, z i do
wybranych krajów (a więc, w przypadku bieżącego badania, z poszczególnych krajów UE-15 –
każdego z osobna – do Polski). Macierz taka udostępniana jest przez HWWA World Matrix of
Sectoral Economic Data, http://www.hwwa.de/wmatrix.
Niestety, dla przypadku Polski dane te dostępne są tylko do roku 2001. Niemniej jednak ich
wykorzystanie jest zasadne, gdyż podobnie jak tablica przepływów międzygałęziowych, tak i
struktura sektorowa handlu zagranicznego – w ujęciu procentowym – jest względnie stała w
czasie. Przyczyny takiego stanu rzeczy są identyczne jak w przypadku TPM, opisanym w
poprzednim podrozdziale. Ewolucję kierunków polskiego importu i eksportu w latach 20002007 można natomiast prześledzić w łatwo dostępnych danych zagregowanych.
Wykorzystując te dane, macierz rachunków sektorowych handlu zagranicznego zostanie
zatem skorygowana tak, by (i) struktura sektorowa handlu z poszczególnymi Państwami UE-
Produkt końcowy gałęzi gospodarki – produkt globalny pomniejszony o zużycie pośrednie. Produkt
końcowy dzielony jest pomiędzy konsumpcję, inwestycje w kapitał trwały, zmiany stanu zapasów oraz
eksport. Na mocy tożsamości rachunków narodowych, zsumowany produkt końcowy wszystkich gałęzi
gospodarki jest tym samym, co PKB kraju plus łączny import (tj. suma importu produkcyjnego,
konsumpcyjnego i inwestycyjnego).
15
15 była zgodna z strukturą sektorową handlu Polski z UE-15 jako całością w 2004r. –
dostępną w ramach TPM, a (ii) całkowite wolumeny handlu odzwierciedlały wartości
charakteryzujące poszczególne lata 2004-2007.
2.3.
Część makroekonomiczna badania ewaluacyjnego – krok po kroku
Oszacowania wpływu funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności UE na wielkość i
strukturę importu dóbr i usług z krajów UE-15 wyznaczone będą na podstawie szacunków
wpływu tychże funduszy na PKB Polski rozbity na pięć (zaledwie) kategorii sektorowych, w
ośmiu kolejnych krokach. Wykorzystana zostanie przy tym udostępniana przez Eurostat
tablica przepływów międzygałęziowych dla Polski, a także tablica struktury gałęziowej
polskiego importu. Ponadto, dane dotyczące struktury sektorowej polskiego importu,
udostępniane przez HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data spełniać będą rolę
pomocniczą, umożliwiając rozbicie dodatkowego importu pomiędzy poszczególne Państwa
UE-15.
Opis kolejnych kroków realizacji zawarto w poniższych akapitach.
Krok I. Rozbicie przyrostu PKB pomiędzy sektory (wg klasyfikacji NACE).
W kroku tym jako dane wejściowe wzięty zostanie wektor y0 o długości 5, gdzie 5 jest liczbą
sektorów, na jaki gospodarka Polski została rozbita w oszacowaniach wpływu funduszy
unijnych na gospodarkę Polski, przeprowadzonych za pomocą modelu EUImpactMod
(sektory rolnictwa, przemysłu, usług, edukacji oraz sektor publiczny). Wykorzystany zostanie
też wektor p, znormalizowany tj. Σpi=1, stanowiący strukturę sektorową polskiego PKB w
rozbiciu na 55 kategorii NACE. Wektor p można łatwo uzyskać z wektora produkcji końcowej
(od którego trzeba odjąć wektor importu) gospodarki Polski, znajdującego się w ramach
TPM.
Poszczególne elementy wektora y0 przemnożone zostaną przez odpowiednie pod-wektory
wektora p (zawierające elementy składające się na jedną z pięciu ogólnych kategorii
produktów, np. „rolnictwo” lub „usługi”), znormalizowane poprzez podzielenie ich wartości
przez sumę udziałów wszystkich sektorów NACE w ramach danej ogólnej kategorii. W efekcie
uzyskany zostanie wektor y2 długości 55. Wektor y1 stanowić będzie oszacowanie przyrostu
produktu brutto poszczególnych kategorii sektorowych polskiej gospodarki. Dla każdego
roku analizy lub prognozy, taki wektor y1 konstruowany będzie w analogiczny sposób.
Jednostka, w której wyrażony będzie wektor y1 będzie taka sama, jak jednostka, w której
denominowano wektor y0. Kiedy dostępne staną się wyniki badania ankietowego,
W niniejszym podrozdziale opisane zostaną kolejno kroki, które należy wykonać, by
przeprowadzić część makroekonomiczną niniejszego badania.
16
przeprowadzonego w ramach części mikroekonomicznej ewaluacji, skonstruowany zostanie
także wektor p2, stanowiący udoskonalenie wektora p, lecz spełniający tę samą funkcję –
będzie on bowiem odzwierciedlał strukturę sektorową nie całej gospodarki, lecz tej jej części,
której rozwój współfinansowany jest w ramach polityk spójności UE.
W następnym kroku, do wektora y1 dodany zostanie wektor oszacowań dodatkowego
importu dóbr i usług poszczególnych gałęzi, wyliczony jako ekstrapolacja dotychczasowych
proporcji łącznego importu produktów danej gałęzi, uwzględniającego zarówno import
produkcyjny, jak i konsumpcyjny oraz inwestycyjny (dostępnego w ramach tablic struktury
importu Polski) do produktu końcowego poszczególnych gałęzi (dostępnego w ramach
polskiej TPM). Wektor y2 wyliczony jako suma wektora y1 oraz wektora y1 przemnożonego
przez wektor współczynników łącznej importochłonności poszczególnych gałęzi stanowił
będzie oszacowanie przyrostu produktu globalnego poszczególnych sektorów NACE polskiej
gospodarki, uzyskanego dzięki realizowanym tu politykom spójności UE.
Dodatkowy popyt konsumpcyjny i inwestycyjny y obliczony zostanie następnie za pomocą
oszacowania przyrostu produktu końcowego (przyrost PKB plus przyrost importu) w Polsce,
w rozbiciu na poszczególne kategorie NACE – tj. wektora y2 obliczonego w I kroku.
Dodatkowy import konsumpcyjny i inwestycyjny będzie wówczas iloczynem wektora
przyrostu produktu końcowego y2 oraz współczynnika importochłonności konsumpcyjnoinwestycyjnej gospodarki Polski. Współczynnik ów wyliczany jest jako iloraz łącznego
importu konsumpcyjnego i inwestycyjnego poszczególnych gałęzi z krajów UE-15
(dostępnego w ramach tablicy struktury importu) oraz ich produktu końcowego (dostępnego
w ramach tablicy przepływów międzygałęziowych).
Krok III. Obliczenie przyrostu produktu globalnego.
Na podstawie szacunków przyrostu PKB uzyskanych w kroku I, metodą Leontiewa wyliczony
zostanie też przyrost produktu globalnego w Polsce. Będzie on wyznaczony jako x1=(I-A)-1y2,
gdzie A jest macierzą struktury kosztów polskiej gospodarki (tj. każdy element macierzy A,
aij=xij/Xj, jest udziałem materiałów pochodzących z gałęzi i-tej w łącznym produkcie gałęzi jtej), a I jest macierzą jednostkową. Macierz A wyliczana jest bezpośrednio z tablicy
przepływów międzygałęziowych.
Krok IV. Obliczenie przyrostu zapotrzebowania na materiały importowane przez
poszczególne gałęzie polskiej gospodarki.
Krok II. Obliczenie dodatkowego popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego.
17
Współczynnik importochłonności poszczególnych gałęzi polskiej gospodarki, równy ilorazowi
importu materiałowego tych gałęzi w ramach UE-15 oraz ich produktu globalnego (oba
wektory dostępne bezpośrednio w tablicy przepływów międzygałęziowych), przemnożony
zostanie przez przyrost produktu globalnego wyliczony w kroku II. Uzyskany zostanie w ten
sposób wektor x2 opisujący przyrost importu materiałowego, dokonywanego przez
poszczególne gałęzie gospodarki Polski.
Dodatkowy popyt produkcyjny na produkty poszczególnych gałęzi gospodarki (wg klasyfikacji
NACE) obliczony zostanie za pomocą wyników z kroku III oraz tablicy struktury gałęziowej
polskiego importu. Wynosi on po prostu x=B x2, gdzie B jest macierzą struktury gałęziowej
polskiego importu – każdy jej element Bij=bij/bj oznacza udział importu produktów
pochodzących z gałęzi i-tej w łącznym imporcie gałęzi j-tej.
Krok VI. Rozbicie dodatkowego popytu na dobra importowane pomiędzy poszczególne
kraje UE-15.
Dodatkowy popyt produkcyjny x, oraz konsumpcyjno-inwestycyjny y, rozbity zostanie
pomiędzy poszczególne kraje UE-15 dzięki tablicom sektorowym handlu zagranicznego
(udostępnianym przez HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data). Tablice te zawierają
dane o łącznej wartości importu do Polski dóbr i usług, w podziale na kategorie NACE oraz na
poszczególne kraje UE-15. Łatwo stąd uzyskać współczynniki struktury, wyznaczające udział
procentowy produktów z danego kraju, tj. Austrii, Belgii, itd., w łącznej wartości strumienia
dóbr i usług płynących z UE-15 do Polski. Wymnażając takie współczynniki struktury przez
oszacowania dodatkowego popytu produkcyjnego x, oraz konsumpcyjno-inwestycyjnego y,
dostajemy wektory xAT, yAT, xBE, yBE, itd., mówiące o wartości dodatkowego popytu
(produkcyjnego lub konsumpcyjno-inwestycyjnego) na dobra i usługi z danego kraju UE-15.
Krok VII. Odniesienie do dotychczasowej struktury sektorowej eksportu poszczególnych
Państw UE-15.
Wyniki uzyskane w kroku VI odniesione zostaną do dotychczasowej struktury sektorowej
eksportu poszczególnych krajów, w tym do (i) eksportu ogółem oraz (ii) eksportu do Polski.
Dane nt. owej struktury wyliczone zostaną z tablic przepływów międzygałęziowych dla
poszczególnych tych krajów (Eurostat) – a także z danych dotyczących eksportu danego kraju
do Polski (HWWA World Matrix of Sectoral Economic Data) – poprzez podzielenie wartości
eksportu poszczególnych sektorów NACE przez sumaryczną wartość ich eksportu. Tak
wyliczone współczynniki struktury eksportu zestawione zostaną ze strukturą sektorową
Krok V. Obliczenie dodatkowego popytu produkcyjnego na import produktów
pochodzących z poszczególnych gałęzi gospodarki.
18
dodatkowego eksportu, uzyskanego dzięki realizacji polityki spójności UE w Polsce w
poszczególnych latach ewaluacji.
Zmienne udziału procentowego oraz procentowej zmiany struktury eksportu poszczególnych
krajów UE-15 wyliczone zostaną z powyższych współczynników, z wykorzystaniem także
zagregowanych danych o eksporcie poszczególnych krajach w latach 2004-2007 (dostępnych
w wielu portalach z danymi makroekonomicznymi) – zarówno ogółem, jak i szczegółowo o
eksporcie skierowanym do Polski.
Wpływ wzrostu eksportu na PKB i zatrudnienie w krajach UE-15 oszacowany zostanie w
sposób wtórny, wykorzystujący wyniki innych badań z różnych źródeł. Wstępne wyniki metaanalizy tych wyników zawarto w poniższym podrozdziale.
2.4.
Przegląd literatury dotyczącej wpływu eksportu na PKB oraz
zatrudnienie
Eksport wpływa bezpośrednio na wielkość PKB, gdyż jest jego składnikiem. Istnieje jednak
wiele powodów, dla których można się spodziewać, że wpływ handlu na PKB będzie w istocie
większy niż tylko sama zmiana w jego wolumenie, w proporcji 1-1. Już Adam Smith, w 1776
roku, podkreślał bowiem istotność specjalizacji, zwiększającej efektywność produkcji.
Większy wolumen produkcji, wynikający z dostępu do większego rynku, może pozwolić na
wykorzystanie efektów skali. Wzrost intensywności handlu może też zwiększyć konkurencję
na rynku, tworząc tym samym bodźce do większej innowacyjności i efektywniejszego
zarządzania. W ostatnich latach podkreśla się również pozytywną rolę handlu w
rozpowszechnianiu i wymianie wiedzy oraz technologii.
Mimo intuicyjnie jasnych zależności, w literaturze ekonomicznej nie ma jak dotąd
consensusu co do skali wpływu eksportu na wielkość produktu. Jednym z kluczowych
problemów jest tu metodologia badań – modele ekonometryczne oparte na metodzie KMNK
(tj. klasycznej metodzie najmniejszych kwadratów) nie są bowiem odporne na problem
endogeniczności eksportu w stosunku do produktu. Niezbędne jest więc stosowanie bardziej
wyrafinowanych metod ekonometrycznych, np. opartych o metodę zmiennych
instrumentalnych.
Ważną trudnością jest tu również konieczność kontrolowania owych regresji o możliwie dużą
liczbę dodatkowych zmiennych objaśniających (takich, jak np. zmiany w polityce
gospodarczej i monetarnej), których nieuwzględnienie może spowodować zawyżenie
współczynnika mówiącego o wpływie handlu na PKB (tzw. obciążenie estymatorów ze
względu na pominięte zmienne – ang. omitted variables bias). Problem ten rozwiązywany
Krok VIII. Oszacowanie wpływu wzrostu eksportu na PKB i zatrudnienie w krajach UE-15.
19
Skutkiem wymienionych powyżej problemów jest duża wrażliwość badań skali wpływu
eksportu na PKB na różnice metodologiczne, prowadzące w konsekwencji do istotnych różnic
pomiędzy wynikami. Mimo tych nieścisłości warto jednak pamiętać, że różnice pojawiają się
tylko co do skali wpływu, lecz nie do jego kierunku. Kierunek wpływu jest bowiem
jednoznacznie dodatni: eksport zwiększa PKB bardziej niż wynika to z faktu, że jest jego
składnikiem. I tak, przegląd literatury przeprowadzony przez Giles’a i Williamsa (2000)4
stwierdził pozytywny wpływ polityk eksportowych w 68 na 75 zreferowanych badań – oraz
brak wpływu w pozostałych 7 badaniach.
Również w ramach literatury przedmiotu wstępnie przeanalizowanej w ramach niniejszego
badania, wpływ handlu zagranicznego (a w szczególności eksportu) na wielkość produktu
okazuje się jednoznacznie pozytywny. Literatura ta koncentruje się głównie na krajach
rozwijających się, choć dostępne są również opracowania badające wpływ zmian w krajach
wysoko rozwiniętych. W szczególności Frankel i Romer (1999)5 wskazują, że wzrost wielkości
handlu (stosunek eksportu i importu do wielkości PKB) o 1 punkt procentowy zwiększy
wielkość dochodu per capita o 0,9%. Badinger i Breuss (2005)6 szacują natomiast, że wzrost
wskaźnika eksportu (eksport/produkt) o 1 pkt. procentowy zwiększa produktywność sektora
wytwórczego o 0,6%. Lewer and Van den Berg (2003)7, w zależności od specyfikacji modelu i
badanego państwa szacują, że zmiana wielkości handlu o 1 pp. powoduje wzrost produktu o
0,1-0,6%. Autorzy ci wskazują również, że struktura eksportu ma znaczenie dla wielkości
wpływu handlu na produkt i zatrudnienie. Eksport dóbr wysoko przetworzonych i
zaawansowanych technologicznie przyśpiesza bowiem wzrost w stopniu istotnie większym
niż eksport surowców czy produktów nisko przetworzonych.
Wpływ eksportu na zatrudnienie jest natomiast mniej jednoznaczny. Z jednej strony wzrost
popytu powinien powodować wzrost zatrudnienia w firmach produkujących dobra, na które
4
Giles J., Williams C., Export-led Growth: A Survey of the Empirical Literature and Some Non-causality Results.
Part 1, The Journal of International Trade & Economic Development, 2000.
5
Frankel J., Romer D., Does Trade Cause Growth?, American Economic Review, Vol. 89, No. 3, (Jun., 1999), s.
379-399.
6
7
Badinger H., Breuss F., Trade and Productivity: An Industry Perspective, EI Working Paper No. 66, 2005.
Lewer J., Van den Berg H., Does Trade Composition Influence Economic Growth? Time Series Evidence for 28
OECD and Developing Countries, The Journal of International Trade & Economic Development, 2003.
jest częściowo poprzez badanie krajów, które w sposób odczuwalny zmieniły swoją politykę
handlową, poprzez np. obniżenie ceł czy otwarcie rynku na handel. Daje to możliwość
bezpośredniego porównania dwóch stanów gospodarki (zamknięta i otwarta) i uzyskania
bardziej wiarygodnych wyników. Tego typu badanie nie jest jednak możliwe w stosunku do
krajów UE, wśród których większość barier w handlu wewnętrznym zniesiono już
kilkadziesiąt lat temu. Co więcej, zmiany w wielkości wolumenu handlu pomiędzy krajami
cechują się umiarkowaną dynamiką, przez co uchwycenie skali wpływu jest trudniejsze.
20
Szczegółowa meta-analiza literatury dotyczącej wpływu wzrostu eksportu na PKB i
zatrudnienie stanie się podstawą do wnioskowania nt. wpływu zwiększonego popytu na
dobra i usługi importowane przez Polskę na PKB i zatrudnienie w państwach UE-15. Należy
się wszakże spodziewać, że zmiany wielkości wolumenu handlu spowodowane wzrostem
popytu Polski, wynikającym z wykorzystania tu środków z funduszy strukturalnych oraz
Funduszu Spójności UE, będą relatywnie małe w stosunku do całości wymiany handlowej
pomiędzy UE-15 a Polską (a więc tym bardziej w stosunku do łącznej wielkości PKB w krajach
płatników netto). Z tego powodu warto mieć na uwadze, że uchwycenie rzeczywistego
wpływu może być obciążone ryzykiem błędu. Ryzyko to jest konsekwencją samej konstrukcji
badania – pytania badawcze wymagają kwantyfikacji efektów pośrednich, czasem wręcz
pośrednich drugiego i dalszych rzędów – i nie jest związane z przyjętą tu metodologią.10
3. Szczegółowy opis metodologii ewaluacji na
n a poziomie
mikroekonomicznym
Bieżący rozdział służy uszczegółowieniu opisu metodologii ewaluacji na poziomie
mikroekonomicznym. Przedstawione zostaną w nim źródła informacji, na których ewaluacja
ta będzie się opierać; zdefiniowana zostanie też metodologia badania ankietowego oraz
8
Greenaway D., Hine R., Wright P., An empirical assessment of the impact of trade on employment in the UK,
European Journal of Political Economy Vol. 15, s. 485–500, 1999.
9
Hoekman B., Winters A., Trade and Employment: Stylized Facts and Research Findings, DESA Working Paper
No. 7, November 2005.
10
Inne prace podejmujące temat zależności między eksportem a PKB i zatrudnieniem to m.in. Z. Xu (1996), On
the Causality between Export Growth and GDP Growth: An Empirical Reinvestigation, Review of International
Economics, 4(2), 172–184; H. Yamada (1998), A Note on the Causality Between Export and Productivity: An
Empirical Re-Examination, Economics Letters 61(1), 111-114; R. M. Leichenko (2000), Exports, Employment, and
Production: A Causal Assessment of U.S. States and Regions, Economic Geography 76(4), 303-325; L. Konya
(2004), Export-Led Growth, Growth-Driven Export, Both or None? Granger Causality Analysis on OECD
Countries, Applied Econometrics and International Development 4(1); F. X. Lan, V.N. Balasubramanyam (2005),
Exports, foreign direct investment and employment: the case of China, World Economy 28 (4), 607-625.
pojawia się zwiększone zapotrzebowanie, z drugiej strony jednak Greenaway et al. (1999)8
wskazują, że większa otwartość rynku powoduje zwiększenie efektywności wykorzystania siły
roboczej w firmie. Hoekman i Winters (2005)9 wskazują, że to, czy zwiększony handel
wpływa bardziej na zatrudnienie czy na wysokość płac, zależy od instytucji rynku pracy,
efektywności rynków kapitałowych i polityk społecznych. Autorzy ci wskazują jednocześnie,
że wpływ zmian wielkości handlu ma w skali makro niewielki wpływ na sytuację na rynku
pracy. Reasumując, wpływ ten może okazać się zarówno pozytywny, jak i negatywny, przy
czym nieco częściej wskazywane są w literaturze efekty pozytywne, natomiast w żadnym
wypadku siła owego wpływu nie okazała się znacząca.
21
wywiadu pogłębionego. Omówiona zostanie również procedura doboru próby na potrzeby
niniejszego badania. Szczegółowy projekt ankiety, lista kategorii sektorowych wg klasyfikacji
NACE oraz lista projektów wylosowanych do szczegółowej analizy dokumentacji zostały
umieszczone w załączniku tego raportu.
Badanie ankietowe CAWI
Pytania badawcze nr 4-5, dotyczące bezpośrednich korzyści odnoszonych przez firmy z
krajów UE-15 w związku z realizacją polityki spójności w Polsce, a także związanych z polityką
tą korzyści pośrednich (dodatkowy eksport do Polski dóbr i usług), wymagają odpowiedzi
szczegółowej, opartej na jak najszerszej – w miarę możliwości nawet pełnej – próbie
projektów. Kluczowa jest tu bowiem możliwość wnioskowania statystycznego o całości
populacji – w przeciwnym razie niemożliwa byłaby przecież rzetelna kwantyfikacja
poszczególnych efektów.
Metodologię gromadzenia danych pozwalających odpowiedzieć na te pytania zdecydowano
się oprzeć o ankietę internetową (CAWI – ang. Computer Aided Web Interview). Wybór ten
podyktowany jest możliwością łatwego dotarcia do bardzo szerokiej grupy wnioskodawców
o dofinansowanie projektów, gwarantuje też duży stopień realizacji ankiet.11 Pozostałe
argumenty przemawiające za zastosowaniem metody CAWI zawarto w ramce poniżej.
Wybór formularzy internetowych jako podstawowego narzędzia pozyskiwania danych ma też
związek ze specyfiką badanej populacji – przede wszystkim jej dużą liczebnością oraz
rozproszeniem kluczowych dla badania informacji, które utrudnia zbieranie ich w oparciu o
analizę dokumentacji.
Pełen projekt badania ankietowego CAWI zawarto w załączniku I. Należy jednak zaznaczyć,
że ostateczny jego kształt może nieco różnić się od poniższej propozycji; zadecyduje o nim
badanie pilotażowe na niewielkiej podpróbie firm, dzięki któremu dowiemy się, które
pytania okażą się dla respondentów zbyt szczegółowe, a które można dodatkowo rozbić
celem uzyskania (łatwo dostępnych) bardziej szczegółowych informacji.
11
Doświadczenia Instytutu Badań Strukturalnych z badania beneficjentów projektów realizowanych w ramach
SPO RZL metodą CAWI wskazuje że, w tego typu ankiecie – której respondentami są koordynatorzy projektów –
można spodziewać się realizacji próby na poziomie około 50 proc., co w badaniach internetowych uznać należy
za bardzo dobrą realizację.
3.1.
22
Przewagi badania internetowego nad innymi technikami
Wykorzystanie innych metod do pozyskiwania kluczowych z punktu wiedzenia celu badania danych o
poszczególnych projektach wymagałoby nieporównywalnie większych nakładów oraz wydłużyłoby czas
zbierania informacji. Oparcie głównej części badania na analizie dokumentacji projektowej oznaczałoby
znaczne zawężanie badanej próby z powodu czasochłonności analizy pojedynczego projektu. Ponadto,
duże różnice w formach sprawozdawczości pomiędzy programami operacyjnymi mogłyby powodować
istotnie problemy z porównywalnością otrzymanych wyników. Bardzo liczna populacja dyskwalifikuje
także inne metody badawcze wymagające bezpośredniego udziału ankietera przy pozyskiwaniu informacji
o pojedynczym projekcie takie jak badania telefoniczne czy wywiady bezpośrednie.
Podsumowując, badanie internetowe jest dobrze dopasowane do specyfiki projektu oraz umożliwi
przeprowadzenie badania na bardzo licznej populacji, co będzie mieć kluczowe znaczenie dla jakości
oszacowań. Z dotychczasowych doświadczeń Instytutu Badań Strukturalnych wynika, że w badaniach
koordynatorów projektów finansowanych z funduszy UE liczyć można – przy realizacji badania dla
Ministerstwa Rozwoju Regionalnego – na ponadprzeciętną realizację, sięgającą 60 proc. badanej grupy,
szczególnie jeśli zaproszeniu do badania towarzyszyć będzie list polecający od Ministra.
Identyfikacja zadań wykonywanych przez wykonawców pod kątem sektorów gospodarki
Podobnie jak w makroekonomicznej części badania, punktem wyjścia przy określaniu
podziału sektorowego gospodarki jest klasyfikacja aktywności gospodarczej NACE. Duża
liczba zawartych w niej kategorii znacznie utrudnia jednak wykorzystanie jej w ankiecie w
sposób bezpośredni – uwzględnienie wszystkich sekcji w pojedynczym pytaniu mogłoby
doprowadzić do przypadkowych odpowiedzi respondentów. Optymalnym rozwiązaniem
wydaje się więc być wykorzystanie w kwestionariuszu pytań doprecyzowujących tak, aby
uczestnicy badania na poszczególnych etapach ankiety nie musieli wybierać pomiędzy zbyt
wieloma możliwościami odpowiedzi. Nazwy sekcji NACE pojawią się na liście potencjalnych
wariantów odpowiedzi dopiero po przypisaniu wykonawcy jednej z trzech najbardziej
ogólnych kategorii realizowanych zadań – dostaw, robót budowlanych lub usług. Są to
terminy pochodzące z prawa o zamówieniach publicznych, z którym koordynatorzy
projektów powinni być w podstawowym zakresie zaznajomieni. Tak skonstruowana
sekwencyjność pytań doprecyzowujących powinna zminimalizować odsetek błędnie
wypełnionych ankiet. Zasadność zaproponowanej struktury kwestionariusza zostanie
zweryfikowana podczas badania pilotażowego.
Lista kategorii NACE, w wersji możliwej do uzyskania w ramach ankiety – czyli nieznacznie
zagregowanej względem oryginalnego podziału na 59 kategorii, przedstawiona została w
Badania ankietowe typu CAWI są bardzo wydajnym narzędziem pozyskiwania informacji od dużych
populacji respondentów (Fricker, A. et al. (2005), An Experimental Comparison of Web and Telephone
Surveys, Public Opinion Quarterly 69(3), 370-392). Z taką też populacją mamy do czynienia w niniejszej
analizie. Wysoka jakość wynikowej bazy danych zostanie zagwarantowana dzięki ściśle zdefiniowanym
słownikom odpowiedzi oraz poprzedzeniu głównego badania CAWI ankietą pilotażową.
23
• Oszacowanie liczby zagranicznych beneficjentów i wykonawców oraz kwot
przekazanych im z tytułu realizacji w Polsce projektów współfinansowanych
przez fundusze strukturalne oraz Fundusz Spójności UE (pytanie badawcze nr
4).
• Oszacowanie wpływu pośredniego realizacji polityki spójności w Polsce na
firmy z krajów UE-15 dostarczające dóbr i usług pośrednich na potrzeby
realizacji ww. projektów (pytanie badawcze nr 5).
• Identyfikacja projektów, które zostaną poddane pogłębionej analizie (pytanie
badawcze nr 6).
• Oszacowanie wpływu realizowanych w Polsce projektów współfinansowanych
z funduszy strukturalnych UE na rozwój firm z krajów UE-15 dostarczających
do Polski dóbr i usług (pośrednich) niezbędnych do realizacji ww. projektów, w
rozbiciu na sektory gospodarki (dodatkowe pytanie badawcze).
• Wyznaczenie dokładnego rozbicia sektorowego dodatkowego popytu
inwestycyjnego i konsumpcyjnego, wygenerowanego dzięki realizacji polityki
spójności w Polsce (pytania badawcze nr 1 i 2 w części makroekonomicznej).
W celu zapewnienia maksymalnej poprawności szacunków, wyniki badania CAWI
zostaną skonfrontowane z wynikami analizy dokumentacji wybranych projektów.
załączniku II. Każdej z kategorii sektorowych, którą wskazać mogą respondenci ankiety,
przyporządkowano odpowiednie numery wg oficjalnej nomenklatury NACE.
W tabeli zaprezentowanej w załączniku II zaznaczono też sektory (według klasyfikacji NACE)
dostarczające produktów i technologii innowacyjnych, a także usług bankowych i
doradczych, co do których przeprowadzona zostanie bardziej szczegółowa analiza na etapie
badania dokumentacji projektów. Sektory intensywnie wykorzystujące technologię i wiedzę
zidentyfikowane zostały przede wszystkim w oparciu o wskazania wynikające z analiz
Eurostatu (mowa w szczególności o dokumencie pt. Technology and knowledge-intensive
sectors, czyli „Sektory intensywnie wykorzystujące technologię i wiedzę” właśnie). Bardziej
szczegółowy opis metodologii klasyfikacji zawarto w załączniku II.
Otrzymane w ramach badania CAWI dane staną się podstawą następujących etapów
analizy na poziomie mikroekonomicznym i makroekonomicznym:
24
25
Realizacja badania – aspekty techniczne
Po ostatecznym zidentyfikowaniu próby badawczej, do wszystkich znajdujących się w niej
koordynatorów projektów zostaną wysłane pocztą elektroniczną zaproszenia do udziału w
ankiecie. Będą one zawierały krótki opis projektu oraz adres internetowy, pod którym
znajdować się będzie formularz. Do zaproszeń tych załączany będzie też list polecający od
wysokiego rangą urzędnika Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (w miarę możliwości od
samego Ministra), co pozwoli zmotywować wnioskodawców do udziału w ankiecie.
Z punktu widzenia specyfiki badania, nie powinno ono mieć charakteru anonimowego, który
zazwyczaj jest wykorzystywany ankietach ewaluacyjnych. Identyfikacja odpowiedzi
poszczególnych respondentów w wynikowej bazie danych, stworzy możliwość selekcji
najciekawszych z punktu widzenia celów badania projektów. Wyodrębnione w ten sposób
przypadki staną się ważnym punktem wyjścia w kolejnych etapach analizy na poziomie
mikroekonomicznym.
W trakcie realizacji badania zostanie także zaproponowana koncepcja zachęcania
koordynatorów projektów do wypełniania przeznaczonych dla nich kwestionariuszy, aby
zapewnić możliwie wysoki poziom realizacji próby. W szczególności będzie ona zawierała
propozycje akcji informacyjnej przeprowadzonej przy współpracy z Instytucją Zarządzającą i
Instytucjami Pośredniczącymi I-ego stopnia.
Opublikowanie ostatecznej wersji formularza w Internecie i rozesłanie zaproszeń do udziału
w badaniu zostanie poprzedzone ankietą pilotażową. Liczebność wykorzystanej w niej próby
badawczej nie została jeszcze ustalona.
3.2.
Procedura doboru próby do badania ankietowego CAWI
Jakość danych uzyskanych poprzez badanie CAWI będzie miała kluczowe znaczenie dla
realizacji innych elementów badania. W związku z tym, optymalnym rozwiązaniem jest
przeprowadzenie go na całej populacji wnioskodawców, a więc na grupie 86 371 projektów.
Praktyczna możliwość przeprowadzenia tak dużego badania zależy jednak od dostępności
adresów poczty elektronicznej koordynatorów projektów.
Badanie CAWI przeprowadzone zostanie przy użyciu sprawdzonych narzędzi
informatycznych wykorzystywanych przez Instytut Badań Strukturalnych w innych
projektach. Interaktywny formularz będzie umieszczony na zapewniającym pełną poufność
przechowywanych danych serwerze zewnętrznym. Kwestionariusz nie będzie miał
charakteru ogólnodostępnego, aby uniemożliwić wypełnianie go przypadkowym osobom.
Jest to możliwe dzięki generowaniu tzw. kodów dostępu, dzięki którym każdy z
respondentów otrzyma unikalny adres URL przeznaczonej dla niego ankiety. Ten sam
mechanizm wykluczy także możliwość ponownego wypełnienia już zakończonego
kwestionariusza.
26
W sytuacji, gdyby stworzenie pełnej bazy danych okazało się jednak niemożliwe, badanie
CAWI zostanie przeprowadzone na dobranej z punktu widzenia celów badania
reprezentatywnej próbie badawczej. W tym celu zostanie wykorzystana metoda losowania
warstwowego, oparta na warstwowaniu populacji ze względu na kwotę dofinansowania oraz
program operacyjny UE. Umożliwi ona uwzględnienie w analizie dwóch kluczowych dla
wyników badania faktów.12
Ponieważ objęcie badaniem CAWI pełnej populacji koordynatorów projektów może okazać się z przyczyn
technicznych (rozproszone informacje nt. adresów poczty elektronicznej) niemożliwe, przewiduje się, że
minimalna próba badawcza wyniesie 5 tysięcy projektów i będzie mieć dobór warstwowy (z preferencjami
dla projektów większych), przy zachowaniu możliwości uogólnienia wyników na całą populację.
Po pierwsze, populacja projektów strukturalnych realizowanych w Polsce charakteryzuje się
bardzo silnie lewostronnie skośnym rozkładem kwoty dofinansowania: dla przykładu, już
pierwszy percentyl projektów gromadzi ponad 50 proc. łącznej kwoty dofinansowania.
Dlatego też, do otrzymania wiarygodnych wyników w ujęciu wartościowym istotna jest
względnie silniejsza reprezentacja największych projektów w próbie niż wynikałoby z ich
udziału w populacji, ponieważ posiadają one bardzo dużą wartość informacyjną. Jest to
szczególnie istotne z punktu widzenia otrzymania wiarygodnych danych o strukturze
wykonawców oraz cechach wykorzystywanych w projektach dóbr pośrednich.
Z drugiej strony, w doborze próby uwzględnić należy także dużą różnorodność sektorową
realizowanych w Polsce projektów, tak, aby zdobyć rzetelny zakres informacji o wszystkich,
także charakteryzujących się mniejszą kwotą dofinansowania, programach operacyjnych.
Badanie powinno być reprezentatywne dla wszystkich programów operacyjnych ze względu
na to, że można oczekiwać występowania między programami istotnych różnic co do roli
przedsiębiorstw zagranicznych oraz struktury sektorowej dokonywanych zakupów.
3.3.
A naliza dokumentacji projektów
Dane zgromadzone metodą ankiety internetowej CAWI nie wystarczą jednak, by móc
dostatecznie szczegółowo odpowiedzieć na pytania badawcze nr 5-6, wymagające włączenia
do rozważań również danych jakościowych. Dlatego też jednym z najważniejszych etapów
gromadzenia danych będzie analiza jakościowo-ilościowa sprawozdań z 70 projektów.
Analiza zostanie przeprowadzona w dwóch turach: 50 projektów (wg załącznika) zostanie
przebadanych przed badaniem CAWI, natomiast 20 po przeprowadzeniu badania CAWI, przy
12
Metodologia losowania warstwowego przedstawiona została z większą dozą szczegółowości w poniższym
rozdziale 3.3.
Rozmiar próby badawczej
27
czym w drugim wypadku analizie zostaną poddane wyłącznie zidentyfikowane w ramach
CAWI projekty beneficjentów, wykonawców lub dostawców z państw UE-15.
W przeciwieństwie do badania ankietowego CAWI, analiza dokumentacji projektów nie
będzie mogła jednak dostarczyć informacji, na podstawie których można by przeprowadzać
rzetelne wnioskowanie statystyczne o całej populacji projektów. Powodem jest tu
ograniczona (z konieczności) liczebność próby.
Analiza dokumentacji będzie miała natomiast kluczowe znaczenie na etapie analizy wyników
badania CAWI, a także przyczyni się do lepszego zaprojektowania samych ankiet.
W ramach analizy ewaluatorzy IBS zbadają kraj pochodzenia firm zaangażowanych w
realizację projektu, określą rozmiary i strukturę procentową przepływów finansowych w
ramach projektów oraz podejmą próbę określenia dostawców. Przewiduje się, że ewaluacja
opierać się będzie na dokumentacji projektów będącej w dyspozycji Zleceniodawcy
(względnie innych podmiotów publicznych i udostępnionej za pośrednictwem
Zleceniodawcy), w razie potrzeby uzupełnianej bezpośrednimi kontaktami z
wnioskodawcami.
Wybór próby do analizy dokumentacji
W bazie danych znajduje się 86 371 projektów. Konieczne jest wiec skonstruowanie
algorytmu, który pozwoli na wybranie 50 projektów do pierwszej tury analizy
dokumentacji.13 Wybrane projekty powinny charakteryzować się dużą wartością
informacyjną. Z tego powodu pożądaną cechą algorytmu wyboru tychże projektów będzie
nadreprezentacja projektów dużych (pod względem wartości), które najczęściej
charakteryzują się większą liczbą podmiotów kooperujących (a więc również
podwykonawców z państw UE-15), są również bardziej złożone, dzięki czemu powinny
zawierać więcej interesujących informacji. W miarę możliwości próba powinna
13
Według tego samego algorytmu wylosowanych zostanie 50 kolejnych projektów, które stworzą listę
rezerwową na wpadek braku odpowiedniej dokumentacji czy poszukiwanych informacji dla niektórych
projektów z listy podstawowej. W razie wystąpienia takiej sytuacji, do próby dobierane będą wówczas
odpowiednie projekty z listy rezerwowej, tak by utrzymać łączną liczbę 50 projektów w próbie, a także
szczegółową strukturę tejże próby.
Celem analizy będzie nakreślenie obrazu występowania w Polsce podmiotów zagranicznych z
państw UE-15 będących beneficjentami lub wykonawcami polityk spójności UE. Zbadane
zostaną: kraj pochodzenia firm zaangażowanych w realizację projektu, a także wielkość oraz
struktura procentowa przepływów finansowych pomiędzy tymi firmami. Podczas analizy
zwrócona zostanie również uwaga na jakość i dostępność danych w dokumentacji.
28
reprezentować zróżnicowanie projektów pod względem rodzaju programu, wykonawcy, jak i
obszaru realizacji.
Stworzenie algorytmu, dzięki któremu wybrana zostanie próba do analizy dokumentacji
wymaga uwzględnienia podstawowych statystyk charakteryzujących poszczególne grupy
projektów. Statystyki te zaprezentowano w tabeli 1.
Nazwa programu
14
Udział w
Liczba
całkowitej
Średnia
Wartość
Udział w
projekt
liczbie
wartość
całkowita
całości
ów
projektów % projektu w zł projektów w zł funduszy %
Fundusz Spójności
130
0,15 220 614 966 28 679 945 544
30,62
Interreg PolskaBiałoruś-Ukraina
162
0,19
1 216 968
197 148 861
0,21
Interreg PolskaCzechy
178
0,21
553 867
98 588 362
0,11
Interreg PolskaLitwa-Kaliningrad
154
0,18
685 547
105 574 185
0,11
Interreg PolskaMeklemburgia
165
0,19
861 587
142 161 783
0,15
Interreg PolskaSłowacja
71
0,08
806 260
57 244 429
0,06
Interreg PolskaBrandenburgia
97
0,11
1 718 977
166 740 784
0,18
Interreg PolskaSaksonia
94
0,11
1 419 904
133 470 984
0,14
Pomoc techniczna
143
0,17
1 011 197
144 601 185
0,15
Program Inicjatywy
Wspólnotowej
EQUAL
104
0,12
6 738 753
700 830 272
0,75
Wartość projektu wpisywana jest na podstawie wartości prognozowanych (a nie wartości wykonanych),
ponieważ nie wszystkie projekty zostały całkowicie rozliczone do dnia 31.03.2008 (np. w Funduszu Spójności
jedynie 3 z 131).
Tabela 1. Podstawowe statystyki opisowe charakteryzujące analizowane projekty.14
29
Restrukturyzacja i
modernizacja
sektora
żywnościowego oraz
rozwój obszarów
wiejskich
51 293
59,39
Rozwój zasobów
ludzkich
4 013
4,65
2 013 986
8 082 123 895
8,63
Rybołówstwo i
przetwórstwo ryb
3 275
3,79
414 560
1 357 685 480
1,45
115
0,13
62 353 154
7 170 612 668
7,66
Wzrost
konkurencyjności
przedsiębiorstw
13 662
15,82
1 071 184 14 634 515 982
15,63
Zintegrowany
Program Operacyjny
Rozwoju
Regionalnego
12 715
14,72
1 531 535 19 473 464 211
20,79
Suma
86 371
100
1 084 324 93 654 220 115
100,00
13,36
Źródło: obliczenia własne IBS
Łatwo zauważyć, że projekty w ramach wymienionych 16 programów cechują się bardzo
dużym zróżnicowaniem. Najliczniej reprezentowane są projekty z programu Restrukturyzacja
i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, które stanowią
niemal 60% całkowitej liczby projektów. Jednocześnie jednak charakteryzują się one
najmniejszą średnią wartością projektu (244 tys. zł), a w konsekwencji stanowią jedynie 13%
wartości wszystkich funduszy.
Dla kontrastu warto zwrócić uwagę na projekty w ramach Funduszu Spójności UE. Stanowią
one jedynie 1,5 promila całkowitej liczby projektów, ale jednocześnie ich średnia wartość jest
kilka do kilkuset razy większa od średniej wartości projektów w innych grupach, a łącznie
odpowiadają one za ponad 30% wszystkich wydatków w ramach funduszy. W konsekwencji
można się więc spodziewać, że ich wpływ na gospodarki krajów UE-15 będzie też największy.
Algorytm losowania musi brać pod uwagę zarówno wielkość projektu, udział programu w
całości wydatków funduszu, jak i liczbę projektów w ramach poszczególnych programów.
Zdecydowany priorytet położony będzie jednak na wielkość projektu, gdyż większe projekty
będą (co do zasady) zawierały większą ilość informacji.
Transport
243 883 12 509 511 489
30
Tabela 2 przedstawia liczbę projektów wybranych z poszczególnych programów do próby na
podstawie udziału całkowitej wartości projektów skorygowanych o liczbę projektów na
rynku. Z powodu niewielkiej liczby projektów, a także relatywnie niewielkiej ich wartości,
programy Interrreg, Pomocy technicznej i Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL zostały
połączone w jedną grupę, z której losowane będą 2 projekty do próby.
Aby zapewnić obecność największych projektów w próbie, 10 projektów wylosowanych
zostanie z grupy 100 największych projektów (pod względem wartości prognozowanej).
Nazwa programu
Liczba projektów
wybranych do
próby
W tym spośród 100
największych
projektów
Fundusz Spójności
14
3
Interreg/Pomoc techniczna/EQUAL
2
-
Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów
wiejskich
6
-
Rozwój zasobów ludzkich
5
1
Rybołówstwo i przetwórstwo ryb
1
-
Transport
5
2
Wzrost konkurencyjności
przedsiębiorstw
7
2
Zintegrowany Program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego
10
2
Źródło: obliczenia własne IBS
Z powodu niskiej średniej wartości projektów w ramach programów Interreg,
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, a
także Rybołówstwo i przetwórstwo ryb zdecydowano, że do próby losowane będą tylko
projekty o wartościach powyżej 250 tys. zł (wartość wybrana arbitralnie), gdyż mniejsze
mogą nie gwarantować wystarczającej ilości informacji. Ten sam warunek zaaplikowano do
projektów z innych programów; w głównej mierze ma to usunąć ze zbioru projekty o źle
Tabela 2. Liczba projektów wybranych do próby z poszczególnych programów.
31
wpisanych wartościach (w bazie znalazło się m.in. 138 projektów o prognozowanej wartości
0). Powyższa reguła zawęziła liczbę projektów do 25602.
Ostateczną listę wylosowanych projektów utworzono metodą losowania warstwowego.
Odpowiednie liczby projektów z poszczególnych programów operacyjnych (wymienione w
Tabeli 2) zostały zatem wybrane losowo spośród całej puli projektów realizowanych w
ramach tychże programów. Wymienione w Tabeli 2 osobno projekty duże zostały również
dobrane losowo spośród odpowiednio zawężonych populacji (ograniczonych do 100
projektów największych pod względem wartości prognozowanej).
3.4.
Studia przypadków: metod a wywiadu pogłębionego
Istotnym elementem analizy na poziomie mikroekonomicznym będzie zbadanie wpływu
efektów rzeczowych realizacji polityki spójności w Polsce, w szczególności inwestycji w
infrastrukturę podstawową, na funkcjonowanie wybranych firm z krajów UE-15. W
przeciwieństwie do wcześniejszych modułów badania, punktem wyjścia będą tutaj dane
jakościowe uzyskane dzięki studiom przypadków. Tego typu analiza stanowić będzie ciekawe
oraz ważne z punktu widzenia celu ewaluacji dopełnienie pozostałych elementów badania
mikroekonomicznego dzięki ujęciu efektów polityki spójności z punktu widzenia
pojedynczych przedsiębiorstw z Państw UE-15.
Studia przypadków przeprowadzone zostaną na próbie 20 przedsiębiorstw, wyłonionej
na podstawie wstępnych odpowiedzi na 4. i 5. pytanie badawcze oraz objęcie badaniem
istotnych ze względu na specyfikę badania sektorów.
Studia przypadków będą miały na celu dostarczenie informacji umożliwiających odpowiedź
na pytanie badawcze nr 6. Dotyczy ono korzyści uzyskiwanych przez firmy z Państw
należących do UE-15 dzięki efektom rzeczowym inwestycji w infrastrukturę podstawową w
Polsce. Trzema głównymi wymiarami, w których korzyści te będą analizowane są:
• Zwiększenie możliwości eksploracji polskiego rynku,
• Zwiększenie wewnętrznej i zewnętrznej wymiany handlowej UE,
• Obniżenie kosztów działalności firmy.
W części analizy odpowiadającej pytaniu badawczemu nr 6 wyróżnić można 2 etapy.
W pierwszym, w oparciu o wstępne odpowiedzi na pytania badawcze nr 4-5 oraz o
powszechnie dostępne dane dotyczące działalności firm zagranicznych na terenie Polski,
zidentyfikowana zostanie grupa przedsiębiorstw będących potencjalnymi kandydatami do
dogłębnej analizy. W drugim etapie, wybrane firmy z owej grupy poddane zostaną
Załącznik III zawiera listę 50 projektów wylosowanych do próby i 50 projektów, które znajdą
się na liście rezerwowej.
32
Z punktu widzenia głównych celów tej części analizy, konieczne będzie skoncentrowanie
uwagi zespołu badawczego na przedsiębiorstwach działających w sektorach gospodarki, na
które inwestycje w infrastrukturę podstawową mogły w rzeczywisty sposób oddziaływać.
Dlatego też proponuje się, by w próbie badawczej firm z Państw UE-15 działających w Polsce
uwzględnić przede wszystkim następujące kategorie firm:
•
•
•
•
•
•
•
Duży inwestor zagraniczny,
Sieć handlu detalicznego,
Firma transportowa,
Firma działająca w sektorze energetycznym,
Przedstawicielstwo handlowe producenta dóbr inwestycyjnych,
Przedstawicielstwo handlowe producenta dóbr konsumpcyjnych,
Firma usługowa.
Po zapoznaniu się z ogólnodostępnymi materiałami o poszczególnych przedsiębiorstwach
zakwalifikowanych do próby, z przedstawicielami każdego z nich przeprowadzone zostaną
indywidualne wywiady pogłębione (ang. In-Depth Interview - IDI). Rozmowa przebiegać
będzie według ściśle ustalonego scenariusza. Na początku zadawane będą pytania
zamknięte, a następnie pytania, na które respondenci będą mogli odpowiedzieć swobodnie.
Dla każdej kategorii respondentów scenariusz będzie jednak opracowywany oddzielnie, tak
aby uchwycić specyfikę branży, w której analizowane firmy funkcjonują oraz uwzględnić
sposób, w jaki na obszar ich działania wpływają inwestycje w infrastrukturę podstawową.
Jednocześnie, cześć pytań będzie wspólna dla wszystkich przeprowadzonych wywiadów, aby
zachować porównywalność wyników i tym samym zmaksymalizować stopień ogólności
(generalizowalności) odpowiedzi na postawione pytanie badawcze.
Metodologia studiów przypadku, oparta o wywiady pogłębione, wykorzystywana będzie też
w odniesieniu do uzupełniającej część mikroekonomiczną niniejszego badania analizy
korzyści uzyskiwanych przez Państwa UE-15 w wyniku realizacji projektów w ramach
współpracy terytorialnej (w szczególności: o charakterze transgranicznym i
międzyregionalnym) oraz projektów w obszarze ochrony środowiska – przewiduje się
przeprowadzenia w tym zakresie 6 dodatkowych studiów przypadków (przy czym w ramach
projektów współpracy terytorialnej uwzględnione zostaną przynajmniej 2 projekty
wykraczające poza dwustronną współpracę polsko-niemiecką).
gruntownemu badaniu w ramach studiów przypadków. Podstawowymi kryteriami selekcji do
próby badawczej będą: stopień zaangażowania danego przedsiębiorstwa w działalność w
Polsce, sektor gospodarki, w którym ono działa (przy czym ważne jest tu, by struktura
gałęziowa wybranych przypadków była podobna do struktury całej polskiej gospodarki oraz
by uwzględnione w niej były w szczególności te gałęzie, które skorzystały na realizacji polityki
spójności UE w Polsce najbardziej), a także gotowość jego przedstawicieli do udziału w
badaniu. Priorytetowo zostaną potraktowane firmy, których profil umożliwi uzyskanie
możliwie kompletnych odpowiedzi na wszystkie trzy części składowe pytania badawczego.
33
4. Metoda tworzenia prognoz
Okres taki jest oczywiście bardzo długi, zwłaszcza wobec faktu, że dostępny zbiór danych
obejmuje zaledwie 4 lata obserwacji 2004-2007. Należy pamiętać, że wobec tak dużego
stopnia niepewności co do warunków gospodarczych w okresie prognozy, metodologia
tworzenia prognoz jest szczególnie ważna.
Proponowana tu metoda tworzenia prognoz jest metodą konserwatywną, starającą się
czerpać możliwie dużo informacji nt. oczekiwanej ewolucji zmiennych ekonomicznych w
okresie prognozy z innych źródeł literaturowych, w tym z oficjalnych prognoz publikowanych
przez GUS oraz urzędy statystyczne poszczególnych krajów UE-15. Istotne jest też, by starać
się możliwie dobrze odwzorować oczekiwany przebieg cyklu koniunkturalnego w okresie
prognozy, co w przypadku Polski zostanie zagwarantowane dzięki oparciu się o prognozy
wpływu polityki spójności na gospodarkę polską w latach 2008-2015, sformułowane na
podstawie modelu EUImpactMOD, będącego dynamicznym, strukturalnym modelem
równowagi ogólnej, a więc uwzględniającym zarówno długookresowe zależności, jak i
zmienność cykliczną zmiennych makroekonomicznych, a nie tylko ekstrapolującym
dotychczasowe trendy. Przeprowadzona zostanie też meta-analiza literatury celem
znalezienia najdoskonalszej z możliwych prognozy ewolucji agregatowych zmiennych
makroekonomicznych w krajach UE-15 w latach 2008-2015.
Metodologia konstrukcji prognozy wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na Państwa
UE-15 jest w swej istocie identyczna, jak metodologia analizy danych z lat 2004-2007,
opisana szczegółowo powyżej. Nie ma więc sensu jej tu powtarzać. Jedyną różnicą jest, że
dane rzeczywiste zastąpione zostaną odpowiednimi prognozami, których wybór
poprzedzony będzie gruntowną kwerendą dotychczasowej literatury przedmiotu. Wobec
bardzo długiego horyzontu prognozy, do raportu dołączony zostanie też szczegółowy opis
źródeł potencjalnych błędów, sposobu, w jaki mogą się one propagować, oraz metod
udoskonalania tych prognoz w miarę pojawiania się nowych danych statystycznych.
Prognoza na poziomie makroekonomicznym
Prognoza na poziomie makroekonomicznym sporządzona zostanie w oparciu o dostępne
dane nt. struktury produkcji i handlu zagranicznego w Polsce i poszczególnych krajach UE-15
Jednym z kluczowych elementów niniejszego badania jest skonstruowanie prognoz wpływu
realizowanej w Polsce polityki spójności UE na gospodarki poszczególnych krajów UE-15 w
skali makro, a także na rozwój firm w tych krajach. Prognozy te będą obejmować lata 20082015.
34
Prognoza na poziomie mikroekonomicznym
Skonstruowana w ramach badania mikroekonomicznego (drugiego celu szczegółowego
niniejszego badania) prognoza wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na firmy z krajów
UE-15, na okres 2008-2015, opierać się będzie o oszacowania przyszłych wartości inwestycji
w Polsce w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE. Podobnie jak w
prognozie na poziomie makro, uwzględniona zostanie też ekstrapolacja dotychczasowego
stopnia wykorzystywania przez Polskę zadeklarowanych przez UE kwot.
Zakresem obecnej prognozy będzie, po pierwsze, liczba firm z krajów UE-15 będących
bezpośrednimi beneficjentami lub wykonawcami projektów realizowanych w Polsce oraz
wartości realizowanych przez nie projektów w latach 2008-2015; po drugie, wartość korzyści
firm z krajów UE-15 korzystających z owych projektów pośrednio – poprzez wzrost popytu na
oferowane przez nie dobra lub usługi. W prognozie tej dokonana zostanie też ekstrapolacja
dotychczasowych rezultatów (tj. zaobserwowanych w okresie 2004-2007) przy założeniu
stałości struktury realizowanych projektów w latach późniejszych oraz, w miarę dostępności
danych, z uwzględnieniem oczekiwanych zmian w tej strukturze w okresie prognozy.
5. Dodatkowe pytania badawcze
Proponowana metodologia analizy makro- i mikroekonomicznej pozwala odpowiedzieć
również na szereg dodatkowych pytań badawczych.
Po pierwsze, wielkość popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego wygenerowanego przez
realizację polityki spójności w Polsce, skierowana na dobra i usługi importowane z krajów
UE-15, oszacowana będzie nie tylko jako wielkość zagregowana, lecz również w rozbiciu na
oraz skonstruowane na bazie dostępnej literatury ekonomicznej prognozy dotyczące
realnego PKB oraz zatrudnienia w krajach UE-15 w latach 2008-2015. Kluczowe będą też
oszacowania dotyczące przyszłych wartości inwestycji w ramach funduszy strukturalnych i
Funduszu Spójności UE (przy czym uwzględniona zostanie też ekstrapolacja
dotychczasowego stopnia wykorzystywania przez Polskę zadeklarowanych przez UE kwot)
oraz oszacowania wpływu polityk spójności na gospodarkę Polski (udostępniane przez MRR).
W miarę dostępności oficjalnych prognoz handlu i PKB, formułowanych przez urzędy
statystyczne poszczególnych krajów, będą one wykorzystywane; w odniesieniu do dalszych
lat prognozy koniecznością będzie jednak korzystanie z prognoz dostępnych w literaturze. W
tym celu przeprowadzona zostanie meta-analiza prognoz handlu zagranicznego i PKB w
krajach UE-15 oraz w Polsce na lata 2008-2015.
35
poszczególne sektory gospodarki (wg klasyfikacji NACE). Posłużenie się tym rozbiciem
pozwoli na znacznie dokładniejszy opis wpływu realizacji polityki spójności w Polsce na
gospodarki w krajów UE-15 w ujęciu makroekonomicznym, pozwalając odpowiedzieć na
dodatkowe pytanie badawcze:
Po drugie, wykorzystanie tak szczegółowego rozbicia już na etapie makro – klasyfikacja NACE
zawiera przecież aż 59 kategorii sektorowych (55 w przypadku Polski) – pozwala na
zintegrowanie ze sobą analiz na poziomie makro- oraz mikroekonomicznym. Wykorzystanie
danych uzyskanych na etapie mikro podczas udzielania odpowiedzi na pytanie o
zagregowany wpływ realizacji polityki spójności w Polsce na działalność firm z krajów UE-15
pozwala odpowiedzieć na dodatkowe, bardzo istotne z punktu widzenia celu badania,
pytanie badawcze:
Jak różni się struktura sektorowa projektów współfinansowanych przez fundusze strukturalne
oraz Fundusz Spójności UE w Polsce od struktury sektorowej całej polskiej gospodarki?
Po trzecie, wykorzystanie w części mikroekonomicznej badania internetowego typu CAWI,
dezagregacji sektorowej wg klasyfikacji NACE oraz tablic przepływów międzygałęziowych
pozwoli na skonstruowanie o wiele większej i istotnie bardziej reprezentatywnej próby
badawczej projektów, niż byłoby to możliwe w przypadku tradycyjnych badań ankietowych.
Przyjęta tu metodologia pozwoli bardziej szczegółowo scharakteryzować wpływ realizowanej
w Polsce polityki spójności UE na rozwój firm z krajów UE-15. W istocie, dzięki zastosowaniu
tych narzędzi możliwe będzie udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytania badawcze,
znacząco rozszerzające zakres badania. Pytania te brzmią:
Jaki jest wpływ realizowanych w Polsce projektów współfinansowanych z funduszy
strukturalnych UE na rozwój firm z poszczególnych sektorów gospodarki krajów UE-15
dostarczających do Polski dóbr i usług (pośrednich) niezbędnych do realizacji ww. projektów?
Jak wpływ ten przełoży się na wzrost zysków tych firm, ich funduszu płac oraz podatków,
płaconych przez nie w krajach macierzystych?
Istotne jest, że dzięki zastosowaniu tablic przepływów międzygałęziowych w krajach UE,
możliwe będzie uzyskanie wiarygodnych szacunków wzrostu zysków, płac i podatków w
każdym sektorze gospodarki z osobna.
Po czwarte, analizę mikroekonomiczną można też łatwo uogólnić poprzez uwzględnienie
zobowiązań firm działających w Polsce wobec kapitału zagranicznego z krajów UE-15 (np. w
sytuacji bezpośrednich inwestycji zagranicznych – FDI). Równolegle do kroku drugiego
odpowiedzi na pytanie badawcze nr 5, oszacowany zostanie więc też dodatkowy popyt
poszczególnych gałęzi gospodarki na dobra i usługi krajowe. Część płynących stąd zysków
Jaka wielkość popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego wygenerowanego przez realizację
polityki spójności w Polsce skierowana jest na dobra i usługi importowane wytwarzane w
poszczególnych sektorach gospodarki krajów UE-15?
36
przepłynie przecież do właścicieli w krajach UE-15, co można uwzględnić w rachunku korzyści
tych Państw. Omówione tu dodatkowe pytanie badawcze można zatem zadać następująco:
strukturalnych UE na rozwój firm mających swe siedziby w Polsce, lecz posiadających
zobowiązania kapitałowe w krajach UE-15?
Inwestycje zagraniczne państw UE-15 w Polsce są bardzo wysokie, wiele z największych
firm należy w większym lub mniejszym stopniu do podmiotów wywodzących się z tych
państw. Jedną z zalet proponowanej metodologii jest to, że możliwe będzie
oszacowanie wpływu realizacji polityki spójności nie tylko na firmy zagraniczne w myśl
definicji zawartej w wyjaśnieniach do SIWZ (a więc firmę zarejestrowaną/mającą
główną siedzibę na terytorium państwa UE-15), ale także wyniki firm polskich z
udziałem kapitału zagranicznego z państw UE-15 oraz wynikających z nich transferów
do państw UE-15.
Uwzględnienie wpływu realizacji polityki spójności na zyski z bezpośrednich inwestycji
zagranicznych w Polsce podmiotów z państw UE-15 ma kluczowe znaczenie dla
całościowego określenia korzyści wynikających dla gospodarek tych krajów z realizacji
polityki spójności w Polsce.
6. Harmonogram badania oraz prezentacja wyników
6.1.
Harmonogram
Zgodnie z zapisami Opisu przedmiotu zamówienia badanie zostało zaplanowane w taki
sposób, by jego realizacja zamknęła się w ciągu 28 tygodni od podpisania umowy, przy czym
pierwsze trzy tygodnie (etap I) poświęcone zostały dopracowaniu i uzgodnieniu metodologii
badania – podsumowanej w niniejszym raporcie. Dalsze 25 tygodni (etap II) służyć będzie
natomiast przeprowadzeniu samego badania oraz prezentacji jego wyników. Szczegółowy,
rozpisany na poszczególne tygodnie harmonogram prac przedstawiony został w załączniku
IV.
Realizacja etapu II została podzielona na cztery zadania (II.1-II.4). W ramach zadania II.1.
zrealizowane zostaną badania własne, których rolą będzie dostarczenie szczegółowych
informacji nt. roli firm zagranicznych w projektach realizowanych w ramach polityki
strukturalnych UE na rozwój firm mających swe siedziby w Polsce, lecz posiadających
zobowiązania kapitałowe w krajach UE-15?
37
spójności w Polsce. Zadanie będzie realizowane od 4 tygodnia od podpisania umowy, przy
czym jego ramach zrealizowane zostaną:
Równolegle rozpocznie się też realizacja zadania II.2., obejmująca analizy
makroekonomiczne. Ponieważ analizy te będą w dużym stopniu bazować na danych
zastanych, rozpoczęcie prac w tym zakresie nie wymaga zamknięcia prac w ramach zadania
II.2. Przewiduje się, że wyniki analiz makroekonomicznych (wykorzystujących wyniki
zadania II.1. w zakresie wyników badań CAWI oraz budowy baz danych) zostaną
przedstawione Zamawiającemu w raporcie cząstkowym w ciągu 14 tygodni od podpisania
umowy (wraz z prezentacją multimedialną na życzenie Zamawiającego).
Rozpoczęcie prac na zadaniem II.3., tj. analizami mikroekonomicznymi, wymaga
wcześniejszego zamknięcia badania CAWI i w związku z tym przypadnie na 14 tydzień po
podpisaniu umowy. Kolejne zagadnienia w ramach analiz mikroekonomicznych
podejmowane będą do 23 tygodnia od podpisania umowy, kiedy przewiduje się zakończenie
badania. Równocześnie w trakcie realizacji zadania II.3. uwzględnione zostaną pozostałe
wyniki analiz prowadzonych w ramach zadania II.1. (doprecyzowanie szacunków dzięki
zakończeniu analizy dokumentacji projektów) oraz II.2. (zapewnienie spójności szacunków
makroekonomicznych z mikroekonomicznymi i ich wzajemnych powiązań). W ramach
zadania II.3. przeprowadzone zostaną także pogłębione wywiady indywidualne z wybranymi
przedsiębiorcami i analizy ich przypadków, służące określeniu efektów pośrednich.
Ostatnie zadanie II.4. rozpocznie się w 24 tygodniu od podpisania umowy i będzie trwać do
jego zakończenia. Celem tego zadania będzie przedstawienie Zamawiającemu materiałów
podsumowujących projekt (raportu końcowego, broszury i prezentacji) i uzgodnienie ich
ostatecznego kształtu.
6.2.
Prezentacja wyników
Wyniki badania zaprezentowane zostaną w dwóch opracowaniach – raporcie cząstkowym
oraz raporcie końcowym. Raport cząstkowy obejmował będzie wyniki analiz na poziomie
makroekonomicznym, natomiast raport końcowy – zarówno analiz na poziomie
makroekonomicznym, jak i mikroekonomicznym. Będzie on też obejmował rezultaty obliczeń
na poziomie makro, korzystających pośrednio ze struktury sektorowej wyznaczonej w
ramach badania CAWI, których z konieczności (czas konieczny na przeprowadzenie ankiety)
zabraknie w raporcie cząstkowym.
• badanie internetowe CAWI – do 13 tygodnia od podpisania umowy;
• analiza dokumentacji wybranych projektów – do 18 tygodnia;
• budowa baz danych – statystyki publiczne produkcji, zatrudnienia, handlu
zagranicznego, prognoz dla Państw UE-15, tablice przepływów międzygałęziowych i
ich korekty – do 8 tygodnia.
38
Oprócz surowej prezentacji wyników w postaci tabel i wykresów, raport końcowy zawierał
będzie też ich interpretację i wnioski. Zgodnie z celem badania, wnioski te będą miały
charakter strategiczny i długookresowy. Ma to związek z faktem, iż (i) okres badania i
prognozy – łącznie są to lata 2004-2015 – jest bardzo długi i pozwala na odniesienie
uzyskanych oszacowań do obserwowanych długookresowych trendów; (ii) na podstawie
wyników badania można będzie określić mechanizmy, dzięki którym Państwa UE-15 już
skorzystały, korzystają lub mogą w przyszłości skorzystać – bezpośrednio lub pośrednio – w
wyniku realizacji polityki spójności UE w Polsce, umożliwiając tym samym wyprowadzanie w
odniesieniu do nich tez o charakterze normatywnym; oraz (iii) badanie zidentyfikuje sektory
gospodarki Polski oraz gospodarek krajów UE-15, które skorzystają dzięki polityce spójności
najbardziej, przez co możliwe stanie się właściwe umiejscowienie owych sektorów w
kontekście strategii rozwoju całej Unii Europejskiej i jej regionów. Niniejsze badanie powinno
więc bardzo dobrze wpisać się w toczącą się dyskusję dotyczącą kierunków rozwoju polityki
spójności UE, a także sektorów gospodarki, w które najkorzystniej jest alokować środki w
ramach funduszy strukturalnych.
Treść raportu końcowego będzie też podsumowana w skrótowej, uprzystępniającej wyniki
badania broszurze. Deklarujemy dbałość o formę graficzną tejże broszury oraz zapewniamy,
że będzie ona napisana językiem nienaukowym, zrozumiałym dla laika. Na życzenie
Zamawiającego, treść raportu końcowego przedstawiona zostanie też w postaci prezentacji
multimedialnej.
7. Tabelaryczne podsumowanie metodologii ewaluacji
Lp.
Pytanie badawcze
Przyjęta metodologia
1
Jaka wielkość dodatkowego popytu
(konsumpcyjnego
i
inwestycyjnego)
wygenerowanego przez realizację polityki
spójności w Polsce skierowana jest na
dobra i usługi importowane z krajów UE-
Rozbicie
prognoz
zagregowanego
wpływu
polityki
spójności
na
gospodarkę Polski na sektory NACE (w
pierwszym kroku: z wykorzystaniem
tablicy przepływów międzygałęziowych
Wyniki prezentowane będą w wielkościach denominowanych w polskich złotych oraz euro.
W odniesieniu do wyników określających zmianę struktury sektorowej odpowiednich
zmiennych, np. eksportu z poszczególnych Państw UE-15 do Polski, prezentowane wartości
będą wyrażone w procentach (tj. na przykład, udział sektora budowlanego w łącznym
eksporcie z Włoch do Polski). Odpowiedzi na poszczególne pytania badawcze, udzielane dla
każdego z lat 2004-2007 z osobna, zestawiane będą też we właściwych przypadkach z
odpowiednimi prognozami na lata 2008-2015 tak, by łatwo było uzyskać porównywalność
prezentowanych danych. Oprócz tabelarycznego przedstawienia poszczególnych liczb,
uzyskane wyniki zostaną również przedstawione w formie atrakcyjnych graficznie wykresów.
39
– TPM w Polsce; w drugim kroku: z
wykorzystaniem wyników badania
CAWI oraz bezpośrednich analiz
dokumentacji projektów). Oszacowanie
dodatkowego importu dóbr i usług z
poszczególnych krajów UE-15, w
podziale na sektory NACE, na podstawie
TPM w Polsce oraz rachunków
sektorowych handlu zagranicznego
pomiędzy Polską a krajami UE-15.
2
Jak zmieniła się w latach 2004-2007
wartość i struktura dóbr i usług
eksportowanych przez kraje UE-15 do
Polski
wskutek
pojawienia
się
dodatkowego popytu konsumpcyjnego i
inwestycyjnego dzięki realizacji polityki
spójności?
Oszacowanie dodatkowego eksportu
dóbr i usług z poszczególnych krajów
UE-15 do Polski, w podziale na sektory
NACE, wzięte będą z punktu
pierwszego.
Zmiana
struktury
dodatkowego
eksportu
oraz
procentowa zmiana wartości obliczone
zostaną dzięki wykorzystaniu TPM dla
krajów UE-15.
3
Jaki wpływ na PKB oraz zatrudnienie w
krajach UE-15 ma zwiększenie wymiany
handlowej z Polską (na skutek wzrostu
popytu uzyskanego dzięki realizacji polityki
spójności w Polsce)?
Meta-analiza wyników zawartych w
opublikowanych
pracach
ekonomicznych. Obliczenie wpływu
dodatkowego eksportu na PKB i
zatrudnienie w krajach UE-15 na
podstawie obliczeń w punktach
powyższych
oraz
oszacowań
zaczerpniętych z literatury.
4
Jaka wartość środków z funduszy
strukturalnych została zaabsorbowana
przez firmy zagraniczne z krajów UE-15
będące (a) beneficjentami funduszy
strukturalnych UE w Polsce lub (b)
wykonawcami
projektów
współfinansowanych z tychże funduszy?
Jaka liczba firm z krajów UE-15 skorzystała
bezpośrednio na realizacji polityki
spójności w Polsce dzięki byciu (a)
beneficjentem lub (b) wykonawcą
realizowanych tu projektów?
Badanie
internetowe
CAWI.
Bezpośrednia analiza dokumentacji
projektów w ramach odpowiednio
dobranej próby.
15?
40
Jaki
jest
wpływ
projektów
współfinansowanych
z
funduszy
strukturalnych UE w Polsce na rozwój firm
z krajów UE-15 dostarczających (a) dóbr,
(b) usług niezbędnych do realizacji tych
projektów? Jaki jest wpływ tych projektów
na wzrost zysków omawianych firm oraz
podatków płaconych przez nie w krajach
macierzystych?
Badanie
internetowe
CAWI.
Bezpośrednia analiza dokumentacji
projektów w ramach odpowiednio
dobranej próby.
Wyprowadzenie
dokładnego
rozbicia
sektorowego
dodatkowego popytu inwestycyjnego i
konsumpcyjnego pomiędzy sektory
NACE oraz kraje UE-15. Zmiana zysków
firm obsługujących dodatkowy eksport
do Polski obliczona zostanie dzięki
wykorzystaniu TPM dla krajów UE-15.
W
celu
obliczenia
efektów
procentowych wykorzystane zostaną
też
dane
dotyczące
struktury
sektorowej
handlu
zagranicznego
Polski.
6
Jaki jest wpływ inwestycji w infrastrukturę
podstawową
współfinansowanych
z
funduszy strukturalnych UE w Polsce na
(a) zwiększenie możliwości eksploracji
polskiego rynku – w tym rynków lokalnych
i regionalnych – przez dobra i usługi
dostarczane przez firmy z krajów UE-15,
(b) zwiększenie wewnętrznej i zewnętrznej
wymiany handlowej UE-15, w tym z byłymi
republikami radzieckimi, (c) obniżenie
kosztów działalności firm z krajów UE-15?
Analiza
jakościowa.
Wywiad
pogłębiony,
przeprowadzony
dla
odpowiednio dobranej, niewielkiej
grupy firm z krajów UE-15, które
prowadzą wymianę handlową lub
działalność gospodarczą w Polsce.
Pytania
dotyczące
konsekwencji
realizacji inwestycji w infrastrukturę
podstawową, współfinansowanych w
ramach polityki spójności UE w Polsce,
w odniesieniu do punktów (a)-(c). Próba
kwantyfikacji skali poszczególnych
efektów oraz opóźnień, z jakimi się one
pojawiają.
7
Prognoza wpływu realizacji polityki
spójności w Polsce na gospodarki krajów
UE-15 w latach 2008-2015, sporządzona
na poziomie makroekonomicznym.
Meta-analiza
prognoz
handlu
zagranicznego i PKB w krajach UE-15 i
Polsce na lata 2008-2015. Prognoza
skonstruowana będzie w oparciu o dane
nt. agregatów makroekonomicznych, a
także oszacowania wpływu polityk
spójności na gospodarkę Polski w
rozbiciu na sektory NACE, deklarowane
kwoty funduszy oraz ekstrapolację
stopnia wykorzystania tychże kwot.
5
41
Prognoza na lata 2008-2015, sporządzona Istotne
udoskonalenie
prognozy
po przeprowadzeniu analiz na poziomie wyprowadzonej
w
części
mikroekonomicznym.
makroekonomicznej. Prognoza liczby
firm z krajów UE-15 będących
beneficjentami
lub
wykonawcami
realizowanych w Polsce projektów
współfinansowanych przez fundusze
strukturalne lub Fundusz Spójności UE,
a także firm korzystających pośrednio z
tych projektów.
8
42
Załącznik I
Wstępny projekt
p rojekt badania ankietowego CAWI
W pierwszej części ankiety, będziecie Państwo poproszeni o udzielenie kilku podstawowych
informacji o realizowanym przez Państwa instytucję projekcie.
Jeżeli Państwa instytucja była wnioskodawcą więcej niż jednego projektu
współfinansowanego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, prosimy o
scharakteryzowanie projektu, którego nazwa została wymieniona w wiadomości
zapraszającej do wzięcia udziału w badaniu.
A1. Tytuł projektu:
<<pole tekstowe>>
A2. Lata realizacji projektu
A2.1. Początek:
___________
r.
A2.2. Koniec:
___________
r.
A3. Nazwa instytucji:
<<pole tekstowe>>
B5. Adres wnioskodawcy
B5.1. Ulica
<<pole tekstowe>>
Moduł A: C harakterystyka projektu i wnioskodawcy
43
B5.2. Nr
<<pole tekstowe>>
B5.3. Kod pocztowy
<<pole tekstowe>>
B5.4. Miasto
<<pole tekstowe>>
<<pole tekstowe>>
B5.6. Adres e-mail
<<pole tekstowe>>
A5. Kraj pochodzenia wnioskodawcy:
1
2
Polska
Inny kraj
A5.A [
A5(2)]
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Austria
Belgia
Dania
Finlandia
Francja
Grecja
Hiszpania
Holandia
Irlandia
Luksemburg
Niemcy
Portugalia
Szwecja
Wielka Brytania
Włochy
Inny kraj (proszę wpisać jaki) __________________
B5.5. Telefon kontaktowy
44
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
SPO Rozwój Zasobów Ludzkich
SPO Transport
SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw
SPO
Restrukturyzacja
i
Modernizacja
Sektora
Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich
SPO Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego
Program Operacyjny Pomoc Techniczna
Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG
Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL
Fundusz Spójności
A7. Jaka była łączna wartość projektu?
Prosimy o podanie wydatków ogółem zgodnie z najbardziej aktualnym wnioskiem o
dofinansowanie. Wartość proszę podać w tys. złotych.
___________
tys. złotych
A8. Ile wynosił wkład własny?
Wartość proszę podać w tys. złotych.
___________
tys. złotych
A9. Ile wynosiły łączne koszty osobowe projektu?
Wartość proszę podać w tys. złotych.
___________
tys. złotych
A10. Ilu było wykonawców zadań związanych z realizacją projektu?
Pod pojęciem wykonawców rozumie się podmioty, którym w ramach projektu udzielono
zamówienia publicznego, lub które wykonywały zadania związane z realizacją projektu,
jednak zostały wyłączone z procedury udzielania zamówienia publicznego.
1
2
1
2
A6. Program operacyjny:
45
3
4
5
6
7
8
3
4
5
6
7
8
46
Moduł B : Charakterystyka wykonawców
W poprzedniej części ankiety zaznaczyliście Państwo, że w realizacji zadań związanych z
projektem brało udział <<n>> wykonawców. Prosimy o wprowadzanie poszczególnych
wykonawców do kwestionariusza zgodnie z wielkością przekazanych im środków,
zaczynając od wykonawcy, który otrzymał ich najwięcej.
(formularz pojawi się n razy, w zależności od wskazanej liczby wykonawców).
Poniższe pytania dotyczą wykonawcy, któremu przekazano n-tą największą liczbę środków.
Jeżeli tym wykonawcą było konsorcjum, prosimy o udzielenie informacji o liderze tego
konsorcjum.
B1. Nazwa wykonawcy
<<pole tekstowe>>
B2. Czy wykonawca był:
1
2
Pojedynczym podmiotem
Konsorcjum
B3. Kraj pochodzenia wykonawcy15 (lidera konsorcjum – pojawi się odpowiedni wariant)
1
2
Polska
Inny kraj
B4.A [
B3(2)]
1
2
3
4
5
6
7
15
Austria
Belgia
Dania
Finlandia
Francja
Grecja
Hiszpania
Przez „kraj pochodzenia” wykonawcy lub lidera konsorcjum rozumiemy kraj, w którym mieści się jego
oficjalna siedziba.
Wykonawca <<n>>
47
Holandia
Irlandia
Luksemburg
Niemcy
Portugalia
Szwecja
Wielka Brytania
Włochy
Inny kraj (proszę wpisać jaki) __________________
B5. Adres wykonawcy (Adres lidera konsorcjum)
B5.1. Ulica
<<pole tekstowe>>
B5.2. Nr
<<pole tekstowe>>
B5.3. Kod pocztowy
<<pole tekstowe>>
B5.4. Miasto
<<pole tekstowe>>
B5.5. Telefon kontaktowy
<<pole tekstowe>>
B5.6. Adres e-mail
<<pole tekstowe>>
B6. Jakiego rodzaju zadania realizował ten wykonawca?
Jeżeli zamówienie dotyczyło więcej niż jednego z poniższych obszarów, prosimy o wskazanie
tego, który stanowił największą część zamówienia. W kolejnym kroku zostaniecie państwo
poproszeni do doprecyzowanie przedmiotu zamówienia realizowanego przez wykonawcę.
/losowa kolejność odpowiedzi/
1
2
3
Dostawy
Roboty budowlane
Świadczenie usług
B7.A
B7.B
B7.C
8
9
10
11
12
13
14
15
16
48
B7.A. [
B6(1)] Czego dotyczyły realizowane przez wykonawcę dostawy?
1
2
3
Produktów sektora przemysłowego
B7.A.A
Energii lub wody
B7.A.B
Produktów innych sektorów gospodarki (m.in. rolniczego, B7.A.C
wydobywczego)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Żywność, napoje i tytoń
Tekstylia, odzież
Produkty drewniane (w tym meble)
Produkty papierowe, poligraficzne
Produkty przemysłu chemicznego
Produkty przemysłu petrochemicznego, guma, plastik
Produkty przemysłu hutniczego
Produkty przemysłu maszynowego
Inne (proszę wpisać, jakie)
B7.A.A1. [
B7.A.A(8)] /losowa kolejność odpowiedzi/
1
2
3
Sprzęt elektroniczny i optyczny
Sprzęt transportowy
Inne urządzenia maszynowe
B7.A.B. [
B7.A(2)) /losowa kolejność odpowiedzi/
1
2
3
4
Dostawy energii elektrycznej
Dostawy gazu
Dostawy gorącej wody
Dostawy wody
B7.A.C. [
B7.A(3)) /losowa kolejność odpowiedzi/
1
2
3
4
Dostawy produktów sektora rolniczego
Dostawy produktów sektora leśnego
Dostawy produktów sektora rybołówczego
Dostawy produktów sektora wydobywczego
B7.A.A1
B7.A.A [
B7.A(1)) Jakiego rodzaju produkty przemysłowe zostały objęte dostawą?
/losowa kolejność odpowiedzi/
49
B7.B [
B6(2)] Szczegółowy zakres robót budowlanych. /losowa kolejność odpowiedzi/
1
2
3
4
Budowa infrastruktury transportowej
Budowa infrastruktury energetycznej i komunalnej
Budynki użyteczności publicznej
Inne (proszę wpisać jakie)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Handel detaliczny i hurtowy, naprawa
Usługi hotelarskie i gastronomiczne
Usługi
transportowe,
turystyczne,
pocztowe
i
telekomunikacyjne
Pośrednictwo finansowe i usługi wspierające
Wynajem i obsługa nieruchomości
Wynajem ruchomości
Usługi informatyczne
Badania i rozwój
Usługi przeznaczone dla przedsiębiorców (m.in. doradcze,
prawne)
Usługi zdrowotne i socjalne
Usługi edukacyjne i szkoleniowe
Usługi komunalne
Inne (proszę wpisać jakie)
B8. Kwota przekazana wykonawcy:
_________ tys. złotych, co stanowiło ________ % wydatków projektu ogółem.
B9. Proszę wskazać, jaka cześć środków została przekazana wykonawcy w poszczególnych
latach:
Wartość proszę podać w procentach w odniesieniu do całkowitego wynagrodzenia danego
wykonawcy.
[suma wpisanych wartości musi sumować się do 100]
2004
2005
2006
2007
2008
B7.C [
B6(3)] Szczegółowy zakres wykonywanych usług /losowa kolejność odpowiedzi/
50
Załącznik II
Klasyfikacja sektorowa NACE
Tabela A. Klasyfikacja sektorowa NACE a sektory w badaniu ankietowym CAWI.
NACE Nazwa kategorii/podkategorii sektorowej
Innow. (*)
1 Dostawy
Dostawy produktów sektora przemysłowego
15,16 Żywność, napoje i tytoń
17-19 Tekstylia, odzież
20, 36 Produkty drewniane (w tym meble)
21,22 Produkty papierowe, poligraficzne
24 Produkty przemysłu chemicznego
tak
23,25 Produkty przemysłu petrochemicznego, guma, plastik
26-28 Produkty przemysłu hutniczego
29-35 Produkty przemysłu maszynowego (rozbicie na kategorie)
30-33 Sprzęt elektroniczny i optyczny
tak
34,35 Sprzęt transportowy
tak
29 Inne urządzenia maszynowe
36,37 Inne
1.2
Dostawy energii i wody
40 Dostawy energii elektrycznej
40 Dostawy gazu
40 Dostawy gorącej wody
41 Dostawy wody
1.3
Pozostałe dostawy
1 Dostawy produktów sektora rolniczego
2 Dostawy produktów sektora leśniczego
5 Dostawy produktów sektora rybołówczego
10-14 Dostawy produktów sektora wydobywczego
tak
1.1
51
2 Roboty budowlane
Roboty budowlane
45 Budowa infrastruktury transportowej
45 Budowa infrastruktury energetycznej i komunalnej
45 Budynki
3 Świadczenie usług
55 Usługi hotelarskie i gastronomiczne
60-63 Usługi transportowe i turystyczne
64 Usługi pocztowe i telekomunikacyjne
65-67 Pośrednictwo finansowe i usługi wspierające
tak
tak
70 Wynajem i obsługa nieruchomości
71 Wynajem ruchomości
72 Usługi informatyczne
tak
73 Badania i rozwój
tak
74 Usługi przeznaczone dla przedsiębiorców
tak
80 Usługi edukacyjne i szkoleniowe
85 Usługi zdrowotne i socjalne
90 Usługi komunalne
0 Inne usługi
(*) – symbolem „tak” oznaczone zostały kategorie sektorowe dostarczające produktów
i technologii innowacyjnych, a także usług bankowych i doradczych
Zgodnie z powyższą tabelą, jako sektory innowacyjne zostały zakwalifikowane:
• przemysł chemiczny,
• przemysł maszynowy (rozbity na 3 kategorie: przemysł elektroniczny i optyczny,
przemysł transportowy oraz przemysł produkujący pozostałe urządzenia
maszynowe),
• usługi pocztowe i telekomunikacyjne,
• usługi informatyczne,
• badania i rozwój,
• pośrednictwo finansowe, ubezpieczenia oraz usługi wspierające,
50-52 Handel detaliczny i hurtowy, naprawa
52
• usługi przeznaczone dla przedsiębiorstw.
Dokonany w niniejszym badaniu podział sekcji gospodarki produkujących dobra
przemysłowe oparty został o klasyfikację OECD (Manufacturing industries classified
according to their global technological intensity – tj. „Gałęzie przemysłu sklasyfikowane
według ich globalnej intensywności technologicznej”). Jako innowacyjne wybrano sektory
NACE zakwalifikowane w ramach tej metodologii do grup przemysłów high-technology oraz
medium-high-technology. W jednym przypadku konieczne było przy tym zastosowanie
uproszczenia, ponieważ podział OECD klasyfikuje części składowe poszczególnych sekcji, a
nie sekcje jako całości: jako innowacyjna uznana została cała sekcja nr 35 (przemysł
transportowy), pomimo tego, że jedna z jej pięciu części składowych, przemysł okrętowy, nie
znajduje się w wykazie sektorów wysokiej technologii. Uproszczenie to było jednak
konieczne, aby zebrane dane mogły stanowić wkład do tablicy przepływów
międzygałęziowych.
Tego typu problem nie wystąpił natomiast w przypadku podziału sektorów usługowych.
Kluczem do wyboru sekcji innowacyjnych była kategoria knowledge-intensive high
technology services rozszerzona o usługi finansowe oraz usługi przeznaczone dla
przedsiębiorstw. Obie te dołączone sekcje charakteryzują się bowiem dużym stopniem
oparcia na wiedzy, a ponadto stanowią istotny element niniejszego badania, ponieważ
zawierają w sobie wyeksponowane osobno przez Zamawiającego sektory usług bankowych
oraz doradczych.
Podstawą do takiego właśnie podziału kategorii sektorowych NACE był dokument pt.
Technology and knowledge-intensive sectors, opublikowany przez Eurostat w ramach cyklu
publikacji metodologicznych „Eurostat Metadata”, datowany na luty 2008r. Poszczególne
sektory gospodarki zostały tam przyporządkowane do zbiorczych grup pod względem
poziomu zaawansowania technologicznego (w przypadku sektorów przemysłowych) oraz
stopnia oparcia na wiedzy (w przypadku sektorów usługowych). Zaproponowano tam szereg
konkurencyjnych metodologii takiego podziału, pozwalając tym samym na dokonanie
wyboru w zależności od potrzeb badawczych.
53
Załącznik III
Lista projektów wylosowanych do analizy dokumentacji
IdProjekt
141
Identyf
2000/PL/1
6/P/PE/00
5
2001/PL/1
6/P/PE/02
4
150
2002/PL/1
6/P/PA/00
9
114
165
128
151
173
179
203
205
225
65031
68188
2002/PL/1
6/P/PA/00
8
2000/PL/1
6/P/PE/02
1
2002/PL/1
6/P/PA/01
0
2003/PL/1
6/P/PE/04
2
Skrot
Projekt.Nazwa
Gospodarka odpadami
AD-FSP- stałymi w Krakowie, etap
0006
I
AD-FSP- Poprawa jakości wody w
0033
Białymstoku
Pomoc techniczna dla
przygotowania projektu
modernizacji linii
AD-FSP- kolejowej (E-20 i CE-20)
0042
- pozostałe prace
Pomoc techniczna dla
przygotowania projektu
modernizacji linii
kolejowej E75 na odcinku
Warszawa – Białystok –
AD-FSP- Sokółka – Trakiszki (Rail
0057
Baltica)
AD-FSP- Poprawa jakości wody w
0020
Suwałkach
Przygotowanie projektu
AD-FSP- budowy autostrady A2,
0043
odc. Stryków-Konotopa
Gospodarka wodnoAD-FSP- ściekowa w Stalowej
0065
Woli
Pomoc w zakresie
przygotowania i
wdrażania projektów
2004/PL/1
kolejowych
6/C/PA/00 AD-FSP- współfinansowanych z
2
0071
FS
2004/PL/1
Gospodarka wodno6/C/PE/02 AD-FSP- ściekowa w aglomeracji
6
0095
wadowickiej
Kanalizacja Miasta
2004/PL/1
Zgierza wraz
6/C/PE/02 AD-FSP- modernizacją
8
0097
oczyszczalni ścieków
2005/PL/1
Gospodarka wodno6/C/PE/00 AD-FSP- ściekowa w gminie
8
0117
Świebodzin
Remont wieży widokowej
CZ.04.4.8
na Wielkiej Sowie wraz z
5/1.3.PL.1/ AD-INT- zagospodarowaniem
0387
065031
terenu
POPT-2.3- AD-POT- Działania informacyjne
2006-04
068188
dotyczące systemu
Kategoria.Naz
wa
jednostka
samorządu
terytorialnego
Podkat
egoria.
Nazwa
Program.Naz
wa
JST
gmina
Fundusz
Spójności
przedsiębiorst
wo
inne
Fundusz
Spójności
jednostka
budżetowa
inne
Fundusz
Spójności
inne
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
inne
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
inne
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
przedsiębiorst
wo
inne
jednostka
samorządu
JST
terytorialnego gmina
Fundusz
Spójności
Fundusz
Spójności
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
budżetowa
INTERREG
POLSKACZECHY
Pomoc
techniczna
jednostka
budżetowa
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
budżetowa
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
budżetowa
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
inne
Lista głó wna
54
739798
OR1461410OR140000
2/04
739798
Budowa i modernizacja
infrastruktury
przeciwpożarowej i
lasach I kategorii
zagrożenia pożarowego
jednostka
budżetowa
inne
746811
OR1061415OR100047
1/05
746811
Budowa dróg
wewnętrznych, budowa
urządzeń do
odprowadzania i
oczyszczania ścieków
rolnik
inne
712470
OR0861400OR080005
9/04
712470
Zakup kombajnu
zbożowego Class Lexion
580
rolnik
inne
717831
OR1361400OR130135
3/05
717831
Zakup wyposażenia
chlewni, maszyn i
urządzeń rolniczych
rolnik
inne
718405
OR1461400OR140020
1/05
718405
Zakup ciągnika
rolniczego oraz zakup
trzech silosów
zbożowych i budowa
płyty fundamentowej.
rolnik
inne
701106
OR0261400OR020046
6/05
701106
30218
23/1/1.3A/
2005
AD-RZL0115
Zakup ciągnika 150 170
KM, Opryskiwacza 18 m,
pługa 4 skibowego i
agregatu uprawowo
siewnego.
rolnik
jednostka
samorządu
Otwarta Brama
terytorialnego
inne
JST
powiat
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Rozwój
zasobów
ludzkich
informatycznego SIMIK
55
31337
508611
600792
8418
31755
31757
204785
8932
205866
204337
AD-RZL064490
AD-RZL1235
DWF_2_1. AD-RZL5_337
508611
OR1161522OR110001
6/05
600792
Do zagrożonych
długotrwałym
bezrobociem
Dobry Start
Pomocna dłoń
Modernizacja Falochronu
Północnego narzutowego
we Władysławowie
Zakup autobusu
szynowego dla
AD-TRA- województwa warmińsko0093
mazurskiego
Budowa obwodnicy
Zachodniej Legnicy Etap ID - odcinek od ul.
AD-TRA- Nowodworskiej do
0041
autostrady A4
Remont południowego
wiaduktu drogowego
"Krzywa Góra" wraz z
modernizacją dojazdów
AD-TRA- w ciągu drogi krajowej nr
0043
1 we Włocławku
MODERNIZACJA
PARKU
MASZYNOWEGO
SPÓŁKI LIMA-POL
SPOWKP/
CELEM PODNIESIENIA
2.3/14/014 ad-wkp- KONKURENCYJNOŚCI
67
204785
RYNKOWEJ
Redukcja odpadu
niebezpiecznego –
czterochloroetylenu
WKP_1/2. ADpoprzez modernizację
4.4/2/2005 WKPinstalacji do mycia rurek
/5/27
9088
aluminiowych
SPOWKP/
2.3/02/164 ad-wkp8
205866
SPOWKP/
2.3/24/001 ad-wkp57
204337
jednostka
samorządu
terytorialnego
NGO
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
powiat
inne
inne
przedsiębiorst
wo
inne
Rozwój
zasobów
ludzkich
Rozwój
zasobów
ludzkich
Rozwój
zasobów
ludzkich
Rybołówstwo
i
przetwórstwo
ryb
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
wojewó
dztwo
Transport
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
Transport
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
Transport
Przeds.
średnie
przedsi
przedsiębiorst ębiorst
wo
wo
Przedsi
ęb.duże
przedsi
wo
wo
Przeds.
firmy poprzez wdrożenie
średnie
innowacyjnego procesu
przedsi
technologicznego
produkcji mebli
wo
wo
WZROST
KONKURENCYJNOŚCI
PRZEDSIĘBIORSTWA
Przeds.
POPRZEZ ZAKUP
INNOWACYJNYCH
średnie
URZĄDZEŃ DO PRAC
przedsi
ZWIĄZANYCH Z
GEOINŻYNIERIĄ.
wo
wo
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
64490
11/1/1.3A/
2006
DWF.1.5.
A.1.1.5
SPO
RZL.618.1
94.2004_1
2_31_01
56
306257
Modernizacja przebudowa drogi
powiatowej nr 0138Z
AD-ZPO- odcinek: ul. Westerplatte3.1/422/05 3194
ul.Dworcowa w m. Rewal
ZWIĘKSZENIE
ZDOLNOŚCI
PRODUKCYJNYCH
FIRMY POPRZEZ
UNOWOCZEŚNIENIE
Z/2.02/III/3 AD-ZPO- POSIADANEGO PARKU
.4/66/05
306257
MASZYNOWEGO
38182
Przebudowa budynków i
unowocześnianie bazy
Z/*2.18/I/1 AD-ZPO- sprzętowej SP ZOZ
.3.2/1/04
0955
Łańcut
400586
101.
(15.01.08)
Równy start - program
Z/2.24/II/2. AD-ZPO- stypendialny Powiatu
2/39/05
400586
Myszkowskiego
8252
Sieć kanalizacyjna
ciśnieniowa z
Z/2.20/III/3 AD-ZPO- przepompowniami - II
.2/14/05
062816
etap - zadanie I
39603
Wspieranie szans
Z/2.30/II/2. AD-ZPO- edukacyjnych uczniów
2.1/39/05 39603
poznańskich szkół
201578
Z/2.04/III/3
Budynek Usługowy
.4/ZARR/ AD-ZPO- zakwaterowania
W/62/04
201578
turystycznego w Rewalu
303700
Z/12/II/2.5/ AD-ZPO- Zostań skutecznym
31/05
303700
przedsiębiorcą
40101
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
powiat
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
placówki
Rozwoju
ochrony
Regionalneg
zdrowia
inne
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
jednostka
Rozwoju
samorządu
JST
Regionalneg
terytorialnego powiat o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
jednostka
Rozwoju
samorządu
JST
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
jednostka
Rozwoju
samorządu
JST
Regionalneg
o
Zintegrowany
Przedsi Program
ęb.Operacyjny
mikropr Rozwoju
przedsiębiorst zedsięb Regionalneg
wo
iorstwo o
Zintegrowany
Placów Program
ka
Operacyjny
ośw.Rozwoju
placówka
publicz Regionalneg
oświatowa
na
o
Przedsi
ęb.mikropr
przedsiębiorst zedsięb
wo
iorstwo
Z grupy 100 największych projektów
221
2005/PL/1
6/C/PE/00
AD-FSP- Zaopatrzenie w wodę i
0113
oczyszczanie ścieków w
jednostka
samorządu
JST
gmina
Fundusz
Spójności
503612
SPOWKP/ AD2.2.1/14/0 WKP261
503612
Przeds.
Rozbudowa
średnie
przedsiębiorstwa poprzez
wdrożenie innowacyjnej
przedsi
technologii produkcji
kotłów w Ilinie.
wo
wo
57
160
177
2002/PL/1
6/P/PE/03
5
2004/PL/1
6/C/PT/00
1
31717
31724
401935
37321
38410
terytorialnego
Oczyszczanie ścieków i
AD-FSP- uzdatnianie wody pitnej
0052
w Częstochowie
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
AD-FSP- Budowa autostrady A-2,
0069
odcinek: Konin - Emilia
jednostka
budżetowa
inne
AD-RZL0683
jednostka
budżetowa
inne
Fundusz
Spójności
Rozwój
zasobów
ludzkich
inne
Transport
Pracownie komputerowe
dla szkół
Budowa I etapu
obwodnicy m. Puławy dł.
12,71km wraz z budową
nowego mostu przez rz.
AD-TRA- Wisłę w Puławach dł.
0003
1038,2 mb
Budowa Trasy
AD-TRA- Kwiatkowskiego w Gdyni
0010
- III Etap
30786
401922
Warszawie - faza III
ADWKP005079-04 401922
ADWKP009274-04 401935
jednostka
budżetowa
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
Przedsi
ęb.Kompleksowa
małe
modernizacja i
przedsi
rozbudowa Leszczyńskiej przedsiębiorst ębiorst
Fabryki Pomp Sp. z o.o. wo
wo
Przedsi
ęb.duże
Rozbudowa i
przedsi
modernizacja koksowni
"Radlin"
wo
wo
Z/2.02/I/1.
6/6/04
Przebudowa Średnicowej
Linii Tramwajowej
jednostka
AD-ZPO- Północ-Południe we
samorządu
0061
Wrocławiu
terytorialnego
JST
gmina
Z/2.22/I/1.
4/539/05
Budowa Wielofunkcyjnej
Hali SportowoWidowiskowej na granicy jednostka
AD-ZPO- miast Gdańska i Sopotu - samorządu
1183
etap I
terytorialnego
JST
gmina
Fundusz
Spójności
Transport
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
3
58
Lista rezerwowa
111
118
129
142
167
174
180
186
Identyf
2000/PL/1
6/P/PE/00
2
2000/PL/1
6/P/PE/00
9
2000/PL/1
6/P/PE/02
2
2001/PL/1
6/P/PE/02
6
2003/PL/1
6/P/PA/01
4
2003/PL/1
6/P/PE/04
4
2004/PL/1
6/C/PE/00
1
2004/PL/1
6/C/PE/00
7
220
2004/PL/1
6/C/PE/03
4
2005/PL/1
6/C/PE/00
2
227
2005/PL/1
6/C/PE/01
1
505944
TA/NEB/P
L/JTS/3.2/
06/02
65129
PL-06-F12-D-1355ERN
208
503377
Skrot
Projekt.Nazwa
Gospodarka odpadami
AD-FSP- dla Doliny Redy i
0003
Chylonki
Modernizacja
AD-FSP- oczyszczalni ścieków w
0010
Przemyślu
AD-FSP- Oczyszczanie ścieków w
0021
Brzegu
AD-FSP- Oczyszczanie ścieków w
0034
Bolesławcu
Wsparcie procesu
przygotowania i realizacji
projektów finansowanych
AD-FSP- w ramach FS w sektorze
0059
transportu drogowego
Zaopatrzenie w wodę i
AD-FSP- oczyszczanie ścieków w
0066
Chorzowie
przedsiębiorst
wo
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
budżetowa
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
samorządu
terytorialnego
AD-FSP- Gospodarka wodno0072
ściekowa w Będzinie
Gospodarka wodnoAD-FSP- ściekowa w Grodzisku
0078
Mazowieckim
Modernizacja i
rozbudowa miejskiego
jednostka
AD-FSP- systemu kanalizacji
samorządu
0100
sanitarnej w Pabianicach terytorialnego
Gospodarka wodnojednostka
AD-FSP- ściekowa w Żyrardowie i samorządu
0112
Jaktorowie
terytorialnego
Modernizacja i
rozbudowa systemu
odbioru ścieków w
jednostka
AD-FSP- Ostrołęce i gminie
samorządu
0119
Olszewo-Borki
terytorialnego
Informacja o programie,
promocja i ocena
AD-INT- programu w ramach
505944
WST (2006)
inne
PROSTYTUCJA, CZYLI
MŁODZIEŻ NA
SPRZEDAŻ przeciwdziałanie
AD-INT- prostytucji nieletnich na
jednostka
065129
obszarze wsparcia.
budżetowa
AD-ROL- Kształtowanie centrum
503377
wsi Potok Wielki
jednostka
samorządu
terytorialnego
Program.Naz
wa
inne
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
inne
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
JST
gmina
Fundusz
Spójności
INTERREG
POLSKABIAŁORUŚUKRAINA
inne
inne
JST
gmina
INTERREG
POLSKASAKSONIA
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
IdProjekt
Podkat
Kategoria.Naz egoria.
wa
Nazwa
59
709500
OR0761400OR070100
5/05
709500
rozwój plantacji borówki
poprzez zakup sadzonek
borówki 28000szt, zakup
i montaż siatki przeciwko
ptakom, instalacja
nawadniająca na
powierzchni 6,14 ha,
remont budynku pod
przechowalnię owoców,
hydroforni, instalacja
chłodnicza z montażem,
zakup nowych m
rolnik
inne
742138
OR0761413OR070050
2/06
742138
Zakup podwozia
samochodu ciężarowego. rolnik
inne
709744
OR0761400OR070131
1/05
709744
budowa budynku szklarni
i budynku kotłowni,
instalacja systemu
nawadniania
kropelkowego oraz zakup
różnych urządzeń i
akcesoriów ogrodniczych rolnik
inne
708643
OR0661400OR060137
2/06
708643
Budowa stajni dla koni
rolnik
inne
OR0661404OR060003
1/05
739002
Powiększenie zdolności
produkcyjnych zakładu
dzięki wprowadzeniu
innowacji w procesie
technologicznym i
poprawę logistyki w
obrocie towarem.
przedsiębiorst
wo
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
samorządu
terytorialnego
brak
danych
739002
513917
505008
19/2/1.2A/
2006
AD-RZL513917
Klucz do przyszłości
AD-RZL505008
Pomost do kariery
JST
powiat
JST
powiat
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Restrukturyz
acja i
modernizacja
sektora
żywnościowe
go oraz
rozwój
obszarów
wiejskich
Rozwój
zasobów
ludzkich
Rozwój
zasobów
ludzkich
obszarów
wiejskich
60
65940
1a/S/Łę/1.
2/23/06
600583
31766
31777
31742
Integracja społecznozawodowa osób
zagrożonych
wykluczeniem
społecznym
AD-RZL065940
Młodzi profesjonaliści
Modernizacja
gospodarstwa rybnego
OR0661521położonego w
OR060000
miejscowości Liplas
7/05
600583
gmina Gdów.
Remont i przebudowa ul.
Głogowskiej w Poznaniu
na odcinku od wiaduktu
AD-TRA- Górczyńskiego do ul.
0052
Rawickiej
"Kampania informacyjno
AD-TRA- - promocyjna SPOT w
0063
latach 2005 - 2006"
Przebudowa ul.
Żmigrodzkiej we
AD-TRA- Wrocławiu w ciągu drogi
0028
krajowej nr 5
ZDOBYCIE
EUROPEJSKIEGO
RYNKU
OFFSHORE'OWEGO
SPOWKP/
DZIĘKI ROZSZERZENIU
2.3/18/125 ad-wkp- OFERTY
1
205642
PRODUKCYJNEJ
JST
powiat
Rozwój
zasobów
ludzkich
Rozwój
zasobów
ludzkich
rybak
inne
Rybołówstwo
i
przetwórstwo
ryb
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
Transport
jednostka
budżetowa
inne
Transport
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
Transport
NGO
jednostka
samorządu
terytorialnego
inne
205442
SPOWKP/
2.3/14/013 ad-wkp00
205442
Przeds.
średnie
przedsi
wo
wo
Przedsi
ęb.poprzez poszerzenie
małe
oferty produktowej dzięki
przedsi
wdrożeniu innowacyjnych przedsiębiorst ębiorst
technologii
wo
wo
Przedsi
ęb.URUCHOMIENIE
małe
INNOWACYJNEJ LINII
przedsi
PRODUKCYJNEJ
KOSTKI TOALETOWEJ wo
wo
122815
WKP_1/1. AD4.5/2/2006 WKP/20/23/601 9395
Priorytetowe technologie
dla zrównoważonego
rozwoju województwa
świętokrzyskiego
205642
205893
31967
40874
SPOWKP/
2.3/04/102 ad-wkp1
205893
WKP_1/1. AD3/2/2005/3 WKP1/116
0162
Grudziądzki Park
Przemysłowy
Budowa sieci
wodociągowej
Z/2.28/III/3 AD-ZPO- Gawrzyjałki-Pużary.1/201/04
4189
Lipowiec
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
jednostka
naukowobadawcza
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
jednostka
samorządu
terytorialnego
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
inne
Przedsi
ęb.duże
przedsi
wo
wo
JST
gmina
31347
DWF.1.5.A
.1.1.5
SPORZL.5
85.161.20
04_12_31 AD-RZL_01
1245
61
Modernizacja i adaptacja
zabytkowych budynków
Muzeum i Archiwum
AD-ZPO- Archidiecezjalnego w
2264
Poznaniu
kościoły,
związki
wyznaniowe
39491
1.4/360
306712
Zakup wyposażenia i
środków trwałych dla
nowopowstałego obiektu
Z/2.22/III/3 AD-ZPO- restauracyjno.4/015/05
306712
hotelowego
Przedsi
ęb.mikropr
wo
iorstwo
304956
Rozbudowa sieci
radiowego dostępu do
Z/2.14/III/3 AD-ZPO- Internetu przez JMDI
.4/1075/05 304956
Jacek Maleszko
Przedsi
ęb.mikropr
wo
iorstwo
Placów
ka
ośw.prywatn
a
305477
Z/2.18/II/2. AD-ZPO- Nowe kwalifikacje nowe
3/69/06
305477
możliwości
501368
344.
(16.01.08)
jednostka
AD-ZPO- Miejski System Informacji samorządu
501368
Turystycznej
terytorialnego
JST
gmina
239/2004
Modernizacja drogi
powiatowej nr 3947E na
odcinku od drogi
AD-ZPO- Krajowej nr 1 do
064005
miejscowości Rożny
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
powiat
3.5.1/378/
05
Zachodniopom. Program
Szkolenia Młodzieży
Piłkarskiej i Rozwoju
AD-ZPO- Infrastruktury Sportowej
5704
EUROBOISKA
NGO
inne
64005
113310
placówka
oświatowa
inne
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Z grupy 100
największych
projektów:
182
196
231
2004/PL/1
6/C/PE/00
3
2004/PL/1
6/C/PE/01
7
2005/PL/1
6/C/PT/00
1
AD-FSP- Bydgoski system wodny i
0074
kanalizacyjny II
Modernizacja i
rozbudowa systemu
AD-FSP- wodno-kanalizacyjnego
0088
na terenie gminy Radom
Modernizacja linii
AD-FSP- kolejowej E65, odcinek
0123
Warszawa-Gdynia, etap
przedsiębiorst brak
wo
danych
Fundusz
Spójności
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
Fundusz
Spójności
jednostka
budżetowa
inne
Fundusz
Spójności
Regionalneg
o
62
II
31763
jednostka
budżetowa
jednostka
samorządu
terytorialnego
jednostka
samorządu
terytorialnego
inne
Rozwój
zasobów
ludzkich
JST
gmina
Transport
38654
JST
gmina
Przeds.
średnie
ADRozbudowa zakładu w
przedsi
WKPŁodzi o wydział produkcji przedsiębiorst ębiorst
005258-04 401908
lodówek
wo
wo
Przedsi
ęb.Zmiana technologii
duże
ADprodukcji chloru z
przedsi
WKPdiafragmentowej na
membranową
wo
wo
005122-04 401909
Przeds.
średnie
Budowa DTŚ Zachód
przedsi
17.
AD-ZPO- odcinek R1, R2 w Rudzie przedsiębiorst ębiorst
(16.01.08) 1427
Śląskiej
wo
wo
112980
Budowa Trasy
Siekierkowskiej odcinek
Z/2.14/I/1.
IIB od węzła Bora1.1/1492/0 AD-ZPO- Komorowskiego do ulicy
5
5374
Płowieckiej
31793
401908
401909
jednostka
samorządu
terytorialnego
JST
gmina
Transport
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Wzrost
konkurencyjn
ości
przedsiębiors
tw
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalneg
o
505749
Wsparcie zatrudnienia
osób niepełnosprawnych
na otwartym rynku pracy
Budowa dróg
dojazdowych (krajowych)
do II przeprawy mostowej
AD-TRA- w Płocku - etap I.
0049
Budowa odc. I i II
Przeprawa przez rzekę
AD-TRA- Wartę - nowy przebieg
0079
drogi krajowej nr 25
76/PFRON AD-RZL/1.4b/2005 505749
63
Załącznik IV.
Szczegółowy h armonogram realizacji badania.
64

pobierz plik

Transkrypt

Podobne dokumenty

Streszczenie raportu

(PSO)?

EUROPEJSKIE FORUM NOWYCH IDEI RAPORT

Polityka 8 kor 2.indd

Edward Molendowski, Akcesja Polski do UE i jej wplyw na

Agenda lizbońska w świetle wybranych aspektów zastosowań

Import z Chin: krok po kroku – 19 listopada 2014 r.

Pełne zatrudnienie, dobrobyt i silny sektor publiczny