Lista tematów do ustnej części egzaminu maturalnego z języka

Lista tematów do ustnej części egzaminu maturalnego z języka polskiego na rok szkolny 2013/2014.
I. Literatura:
1. Literackie portrety kobiet. Omów sposoby ich prezentacji i funkcje, jakie pełnią w tekście,
na wybranych przykładach utworów polskich i obcych.
2. Portret idealisty w różnych epokach literackich. Porównaj sylwetki bohaterów, analizując
utwory polskie i obce.
3. Portrety zakochanych. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie z różnych
epok.
4. Odmienne ujęcia motywu domu rodzinnego w literaturze różnych epok. Przedstaw
zagadnienie, analizując wybrane utwory.
5. Przemiana wewnętrzna jako motyw literacki i ważny czynnik określający osobowość postaci.
Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory z różnych epok.
6. Różnorodne obrazy śmierci w literaturze. Przedstaw zagadnienie na przykładach utworów
przynajmniej z dwu epok.
7. Różnorodne ujęcia motywu Arkadii w literaturze na przestrzeni epok. Przedstaw zagadnienie,
analizując wybrane utwory literackie.
8. Rozmaite sposoby kreacji Boga w literaturze. Omów problem na wybranych przykładach
przynajmniej z dwu epok.
9. Różne postawy człowieka w sytuacji ekstremalnej. Omów problem, interpretując wybrane
utwory literackie z XIX i/lub XX w.
10. Bohaterowie, bohaterki jako wzory postępowania dla dzisiejszego czytelnika. Przedstaw
zagadnienie, analizując wybrane przykłady literatury polskiej lub obcej.
11. Mężczyzna heros i pantoflarz. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie
z różnych epok.
12. Portrety karierowiczów w literaturze. Omów problem, analizując wybrane dzieła literackie
z różnych epok.
13. Porównaj literackie portrety przyjaciół, analizując celowo dobrane utwory.
14. Literackie portrety małżeństw. Omów sposoby ich prezentacji w wybranych utworach.
15. Bohater literacki dotknięty szaleństwem. Omów zagadnienie na wybranych przykładach
utworów, przynajmniej z dwu epok.
16. Portret matki w literaturze. Przedstaw różnorodne postacie matek , analizując celowo
dobrane utwory.
17. Motyw tyrtejski w literaturze polskiej. Omów problem, analizując wybrane utwory.
18. Przedstaw wybrane postacie kobiece, zwracając uwagę na ponadczasowość ich postaw.
Przedstaw zagadnienie, interpretując wybrane dzieła literackie.
19. Ojcowie i synowie. Przedstaw zagadnienie na przykładach literackich, przynajmniej z dwu
epok.
20. Porównaj kreacje Żydów w literaturze, analizując wybrane utwory z XIX i XX w.
21. Miłość i jej zróżnicowana rola w życiu człowieka. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane
utwory literackie z różnych epok.
22. Podróż jako częsty motyw w literaturze polskiej i obcej. Przedstaw zagadnienie, interpretując
celowo dobrane utwory.
23. Władza i jej wpływ na człowieka. Omów problem, uwzględniając losy rządzących
oraz rządzonych, przedstawione w wybranych utworach literackich.
24. Zbrodnia i kara jako motyw literatury polskiej i obcej. Przedstaw zagadnienie, analizując
celowo dobrane utwory.
25. Obraz wsi w literaturze polskiej. Przedstaw zagadnienie, analizując utwory z dwu epok.
26. Satyra i groteska jako sposoby portretowania społeczeństwa. Omów problem, interpretując
celowo dobrane utwory z różnych epok.
27. ,,Żyć życiem innym niż większość’’. Omów problem, analizując wybrane utwory z różnych
epok.
28. Obrazy życia człowieka zniewolonego. Omów problem, analizując celowo dobrane utwory
literackie z XX w.
29. Portret dziecka w literaturze różnych epok. Przedstaw zagadnienie , interpretując wybrane
dzieła literackie.
30. Porównaj kreacje młodych mężczyzn, bohaterów dramatów, analizując wybrane utwory
z różnych epok literackich.
31. Kobiety niezwykłe jako bohaterki literatury polskiej i obcej. Przedstaw problem, analizując
utwory literackie z różnych epok.
32. Epizody II wojny światowej widziane oczyma pojedynczych żołnierzy. Przedstaw zagadnienie,
odwołując się do wybranych utworów literackich różnych autorów.
33. Fakty i mity na temat wybuchu II wojny światowej. Przedstaw zagadnienie, analizując
literaturę faktu i beletrystyczną.
34. Jednostka wobec cierpienia, okrucieństwa i śmierci. Omów problem, analizując wybrane
utwory literackie na przestrzeni epok.
35. Powaga, humor i zabawa w kulturze sarmackiej. Omów problem, analizując wybrane utwory
literatury polskiej.
36. Obrazy życia w łagrach sowieckich i lagrach niemieckich. Omów problem, analizując wybrane
utwory literackie.
37. Konflikt pokoleń. Omów problem, analizując celowo dobrane utwory z różnych epok.
38. Obraz Litwy w twórczości pisarzy polskich. Analizując wybrane dzieła literackie, pokaż
różnorodne wizje tej krainy.
39. Różne sposoby personifikowania zła w XIX i XX w. Przedstaw je, analizując wybrane utwory
literackie.
40. Relacje pomiędzy człowiekiem a społeczeństwem, Przedstaw je, analizując wybrane utwory
literatury współczesnej (np. P. Huelle, A. Stasiuk, W. Kuczok).
41. Różne typy bohaterów w literaturze współczesnej. Scharakteryzuj je na podstawie analizy
wybranych utworów epickich.
42. Samotność bohatera romantycznego i człowieka współczesnego. Scharakteryzuj i porównaj
wybranych bohaterów literackich.
43. Dramat niespełnienia ludzkich marzeń przedstawiony w literaturze. Określ jego przyczyny
i konsekwencje, analizując wybrane utwory pozytywizmu.
44. Analizując wybrane utwory pozytywizmu, przedstaw różne sposoby przekazywania prawdy
historycznej w literaturze tej epoki.
45. Różne wizje przyszłości zawarte w literaturze fantastycznonaukowej. Scharakteryzuj je,
analizując wybrane powieści.
46. Sposoby ukazywania bohaterskiej śmierci w literaturze. Scharakteryzuj je na przykładzie
wybranych utworów powstałych w dwóch epokach literackich.
47. Praca i jej rola w życiu człowieka. Przedstaw zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory
literackie z różnych epok.
II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki:
1. Rozrachunek z historią najnowszą w działach polskiej szkoły filmowej inspirowanych
literaturą. Omów problem na podstawie ekranizacji wybranego utworu prozatorskiego.
2. Artystyczne interpretacje wybranego powstania narodowego w literaturze i malarstwie
(analiza porównawcza dzieł).
3. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Zanalizuj wybrane dzieła
literackie i filmowe.
4. Problemy filmowej adaptacji. Porównaj film z jego pierwowzorem; oceń adaptację.
5. Motyw wsi w literaturze i malarstwie XIX w. Przedstaw zagadnienie, interpretując
odpowiednie teksty kultury.
6. Film animowany i rysunkowy jako dzieło dla widzów w każdym wieku. Przedstaw
zagadnienie, analizując następujące utwory literackie: ,,Świteź’’ Adama Mickiewicza,
,,Folwark zwierzęcy’’ George’ a Orwella, oraz ich filmowe adaptacje.
7. Wojny na kartach literatury i w filmie. Porównaj sposoby przedstawienia konfliktów
zbrojnych, analizując wybrane teksty kultury.
8. Różnorodne obrazy pożegnań w literaturze i innych tekstach kultury. Omów zagadnienie,
analizując wybrane dzieło literackie, filmowe i malarskie.
9. Portrety świętych w literaturze i malarstwie. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane
teksty kultury z różnych epok.
10. Szatan w literaturze i innych tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane
dzieło literackie, filmowe i obraz.
11. Obraz getta warszawskiego w literaturze i filmie. Omów zagadnienie, analizując dobrane
celowo działa literackie i filmowe.
12. Teksty piosenek XX i XXI w., kicz czy literatura? Omów problem, analizując stosowne utwory,
np. autorstwa Agnieszki Osieckiej, Jonasza Kofty, Wojciecha Młynarskiego
oraz współczesnych autorów z XXI w.
13. Fryzjer jako bohater utworu literackiego i filmu. Omów różne kreacje fryzjera, analizując
wybrane teksty kultury.
14. Wesele jako motyw literacki i filmowy. Przedstaw zagadnienie, interpretując celowo dobrane
teksty kultury.
III. Język:
1. Komizm i sposoby jego realizacji w literaturze polskiej. Przedstaw zagadnienie, analizując
teksty kultury z dwu różnych wieków.
2. Fenomen języka reklamy. Przedstaw zagadnienie, analizując celowo dobrane teksty reklam.
3. Stylizacja i jej rola w literaturze. Omów problem, analizując celowo dobrane przykłady.
4. Specyfika języka polityków. Omów problem, analizując celowo dobrane teksty przemówień
i programów z XX i XXI w.
5. Nagłówki prasowe. Zwróć uwagę na ich treść, funkcję i sposoby oddziaływania na odbiorcę.
Przedstaw zagadnienie, analizując celowo dobrany materiał z dzienników i tygodników.
6. Język tekstów piosenek dwu różnych kierunków muzyki popularnej. Przedstaw zagadnienie,
analizując wybrane teksty hip - hop’ owe oraz poezji śpiewanej.
7. Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi
się posłużyłeś.
8. Język Twoich rówieśników – scharakteryzuj na podstawie analizy zgromadzonego materiału
językowego.
9. Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Przedstaw
zagadnienie, analizując wybrane przykłady tekstów kabaretowych.
Opracowała
Elżbieta Pawłowska
Zatwierdziła