Program Profilaktyczny SOSW w Kisielicach

Transkrypt

Program Profilaktyczny SOSW w Kisielicach
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
SZKOLNY PROGRAM
PROFILAKTYKI
Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego
w Kisielicach
na lata 2016 - 2019
"Szukam nauczyciela i mistrza
niech przywróci mi wzrok słuch i mowę
niech jeszcze raz nazwie rzeczy i pojęcia
niech oddzieli światło od ciemności."
Tadeusz Różewicz
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
WSTĘP
Profilaktyka rozumiana jest jako proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie
z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu a także
ograniczanie i likwidowanie czynników niekorzystnych dla zdrowia i życia człowieka (wg
Zbigniewa Bronisława Gasia, 2001). Realizowana jest między innymi na gruncie szkolnym
we współpracy ze środowiskiem lokalnym.
Szkolny Program Profilaktyki w Specjalnym Ośrodku Szkolno Wychowawczym
w Kisielicach jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby rozwojowe dzieci,
wymagania rodziców oraz potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska. Stanowi integralną
część statutu szkoły, jest skorelowany z Programem Wychowawczym Szkoły i Placówki.
Podstawa prawna:









Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez
Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum
konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
w dniu 16 lipca 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.),
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze
zm.),
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy
programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych
typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie
szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród d zieci i młodzieży
zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2003 r. Nr 26 poz. 226),
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr
231 poz. 1375 ze zm.),
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1356 ze zm.),
Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz.
124),
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i
wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 ze zm.).
2
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Cel główny:
Wspomaganie wszechstronnego, harmonijnego rozwoju ucznia. Zapobieganie występowaniu
niekorzystnych symptomów zagrażających prawidłowemu rozwojowi ucznia. Kształtowanie
postaw i zachowań społecznie pożądanych poprzez zintegrowane działania nauczycieli,
uczniów i rodziców.
Cele szczegółowe:







Tworzenie warunków edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych zapewniających
wychowankom poczucie bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego
Promowanie zdrowego stylu życia
Kształtowanie umiejętności prawidłowej reakcji w sytuacji zagrożenia
Uczenie zachowań asertywnych
Wspieranie dzieci z ubogich i zaniedbanych środowiskowo rodzin
Podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów w domu, w szkole, na ulicy oraz podczas
zabaw.
Podejmowanie działalności informacyjnej i edukacyjnej w obszarze psychoprofilaktyki
w stosunku do rodziców
Realizatorzy Programu:
• wychowawcy klas
• pedagog szkolny
• psycholog szkolny
• nauczyciele poszczególnych przedmiotów
• pielęgniarka szkolna
• wychowawcy świetlicy
• nauczyciel bibliotekarz
 rodzice
Realizacja Szkolnego Programu Profilaktyki przebiega w ścisłej współpracy z rodzicami i jest
stałym, niekończącym się procesem wspomagania uczniów w radzeniu sobie z problemami
i zagrożeniami, procesem ograniczającym i likwidującym czynniki, które zaburzają ich
prawidłowy rozwój.
3
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Formy realizacji:
 zajęcia z wychowawcą
 zajęcia warsztatowe dla dzieci i rodziców
 zajęcia z psychologiem i pedagogiem
 spotkania z rodzicami
 zajęcia sportowe
Metody pracy:
 pogadanki
 gry i zabawy psychologiczne
 zajęcia terapeutyczne
 warsztaty dla nauczycieli i rodziców
 pokazy
 instruktaże
 symulacje
 scenki sytuacyjne
 teatrzyki
 przykłady
 spotkania z policjantem, strażakiem, lekarzem
 ćwiczenia praktyczne
 filmy edukacyjne
4
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
SZCZEGÓŁ OWE TREŚ CI KS ZTAŁCENIA:
Zagadnienia objęte działaniami
profilaktycznymi
Rozwijanie
kompetencji
społecznych
Świadomość
siebie,
wspomaganie
rozwoju
emocjonalnego
Zadania szczegółowe
Nauka i utrwalanie
danych osobowych.
Określanie własnych
zainteresowań, określanie
swoich umiejętności
i trudności
Rozpoznawanie własnych
potrzeb, nazywanie
przeżywanych przez
siebie emocji, ocena
własnego zachowania
Kształtowanie poczucia
własnej wartości
Wyrabianie umiejętności
odróżniania czynów
dobrych od złych
Kształtowanie
umiejętności dotyczących
podejmowania decyzji co
do własnej osoby
Znajomość reguł
i norm
społecznych
Poznawanie zasad
zachowania w różnych
miejscach publicznychszkoła, ulica, kościół,
środki komunikacji,
instytucje kultury, itp.
Nauka i utrwalanie zasad
zachowania w różnych
sytuacjach społecznych
Empatia
i wrażliwość
na potrzeby
innych
Sposób realizacji
Nauka rozpoznawania
i nazywania emocji
przeżywanych przez inne
osoby
Kształtowanie
umiejętności
przyjmowania różnych
punktów widzenia,
rozpoznawania sytuacji,
w których osoba
5
Podejmowanie tematyki z
zakresu kompetencji społecznych
podczas
lekcji godziny wychowawczej,
zajęć wychowawczych ,
w ramach przedmiotu
„funkcjonowanie” w internacie
Konsultacje indywidualne
z psychologiem, pedagogiem
ośrodka
Zajęcia terapeutyczne
z psychologiem i pedagogiem
ośrodka
Stosowanie podczas codziennych
zajęć lekcyjnych,
wychowawczych metod
aktywizujących, elementów
dramy, gier i zabaw
interakcyjnych
rozwijających kompetencje
społeczne
Stosowanie podczas codziennych
zajęć w ośrodku metody pracy
w grupach, stwarzanie okazji do
podejmowania współpracy,
komunikowania się
z innymi w naturalnych
sytuacjach
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
potrzebuje pomocy
innych
Dostarczanie informacji
na temat udzielania
pomocy osobom będącym
w trudnej sytuacji
Strategie
radzenia sobie w
sytuacjach
trudnych
Nauka rozpoznawania
czynników
wywołujących stres
Rozpoznawanie sygnałów
zagrożenia i
wypracowanie nawyku
unikania ich
Nauka sposobów
rozładowywania
napięć, prostych technik
relaksacyjnych
Nauka wyrażania emocji
w sposób akceptowany
społecznie, w tym
wyrażanie negatywnych
emocji
Dostarczanie wiedzy na
temat osób, instytucji
świadczących pomoc
w konkretnych sytuacjach
– w ośrodku, miejscu
zamieszkania
Komunikacja
interpersonalna
Rozwijanie u ucznia
motywacji do
porozumiewania się
z drugą osobą
(rówieśnikiem,
dorosłym),
komunikowania potrzeb i
stanów emocjonalnych
Nauka zasad prowadzenia
rozmowy w różnych
sytuacjach społecznych
Rozwijanie umiejętności
słuchania drugiej osoby,
przekazywania informacji
6
Organizacja Pikniku
Integracyjnego
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Nauka formułowanie
próśb i zadawania pytań
w celu uzyskania
potrzebnych informacji
Kształtowanie
umiejętności
rozwiązywanie
konfliktów
interpersonalnych
Nauka zachowań
asertywnych odmawianie, wyrażanie
własnego
zdania w sposób
akceptowany społecznie
Kształtowanie
umiejętności wyrażania
pozytywnych stanów
emocjonalnych w
kontaktach z innymi
osobami
Promowanie
Zdrowy
zdrowego stylu i bezpieczny styl
życia
życia
Kształtowanie nawyku
dbania o zdrowie własne
i innych
Zajęcia edukacyjnoinformacyjne,
zajęcia sportowe
Upowszechnianie wiedzy
z zakresu higieny jamy
ustnej
Instruktaże, pokazy
Wdrażanie do
podejmowania
różnych form aktywności
fizycznej
Upowszechnianie
różnorodnych form
sportu, turystyki i
rekreacji
Przeprowadzanie badań
profilaktycznych
Zapewnienie wychowankom
udziału w ofercie zajęć
sportowych m. in.
w Powiatowych Igrzyskach Osób
Niepełnosprawnych
Aktywne uczestniczenie
w zawodach sportowych na
różnych szczeblach
Popularyzowanie wiedzy
przekazywanej wychowankom
w formie pogadanek, prelekcji,
rozmów indywidualnych,
projekcji filmów, przygotowania
gazetek ściennych, dystrybucji
materiałów edukacyjnych
7
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Wdrażanie i realizacja
programów z zakresu
bezpieczeństwa przez
nauczycieli i wychowawców.
Organizacja pracy Ośrodka w
oparciu o regulaminy i procedury
mające na celu zapewnienie
dzieciom bezpieczeństwa np.
regulamin dyżurów nauczycieli
podczas przerw, regulamin
wycieczek, procedury
postępowania w sytuacjach
trudnych
Dobra organizacja dyżurów
podczas przerw
Prowadzenie różnorodnych form
zajęć w zakresie wychowania
komunikacyjnego i wdrażanie
nawyków bezpiecznego
zachowania sięw ruchu
drogowym
Ćwiczenia praktyczne – spacer
ulicami miasta
Spotkania z pracownikami
policji, strażakami
Wspólne bezpieczne zabawy
dzieci z nauczycielami
i wychowawcami
Zajęcia z zakresu udzielania
pierwszej pomocy
Zajęcia z zakresu bezpieczeństwa
Przeciwpożarowego
Przeprowadzenie próbnej
ewakuacji p/poż.
Kontrola sposobu korzystania
z portali Internetowych
8
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Bezpieczeństwo
własne i innych
Propagowanie procedur
postępowania w
sytuacjach kryzysowych
i zagrożenia
Propagowanie wśród
uczniów zagadnień
związanych
z bezpieczeństwem
w różnych sytuacjach
dnia codziennego
Zapewnienie dziecku
przyjaznych, zdrowych,
bezpiecznych warunków
do nauki i zabawy
Pomoc uczniom w
adaptacji do nowych
warunków szkolnych,
warunków mieszkania w
internacie w tym
o ich poczucie
bezpieczeństwa
Rozwijanie
odpowiedzialnej postawy
dbałości o
bezpieczeństwo własne i
innych m. in. podczas
zajęć dogoterapii i
hipoterapii
Kształtowanie
właściwych nawyków
bezpiecznego zachowania
w szkole(m. in. podczas
zajęć hipoterapii i
dogoterapii), domu,
miejscu zabawy, nad
wodą, na śniegu
Tworzenie właściwych
warunków, niezbędnych
do zapewnienia
uczniowi komfortu
psychicznego, poczucia
bezpieczeństwa
i akceptacji, nawiązanie
pozytywnego kontaktu
emocjonalnego
nauczyciela z uczniem.
Uwrażliwianie na
niebezpieczne sytuacje
9
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Kształtowanie
odpowiednich zachowań
ucznia związanych
z ruchem drogowym
Troska o to, aby
urządzenia i sprzęt
wykorzystywany podczas
zajęć i w czasie wolnym
przez dzieci był
bezpieczny, sprawny
i właściwie użytkowany
Przestrzeganie zasad
zachowania
bezpieczeństwa
związanych z
prawidłowym
postępowaniem w czasie
zajęć ruchowych
i artystycznotechnicznych
Rozwijanie umiejętności
posługiwania się
telefonami alarmowymi
oraz wiarygodnego
przekazywania
wiadomości
Zachęcanie do
korzystania z pomocy
dorosłych,
w przypadku
niebezpieczeństw
lub doznanego urazu
Przybliżanie uczniom
zasad udzielania
pierwszej pomoc
Profilaktyka
nadwagi
i otyłości
Organizowanie warunków
do uprawiania przez
uczniów różnych
dyscyplin sportowych,
udziału w zawodach
sportowych, turystyce
i krajoznawstwie
Zwracanie uwagi na
znaczenie zdrowego
odżywiania dla rozwoju
dzieci i młodzieży
10
Ograniczanie ilości spożywanych
przez dzieci słodyczy
Zajęcia edukacyjno-informacyjne
Zajęcia sportowe
Uwzględnianie diety wybranych
dzieci w jadłospisie
Aktywny wypoczynek
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Utrwalanie zasad
prawidłowego
odżywiania oraz higieny
przygotowywania i
spożywania posiłków
Kontrola masy ciała
Edukacja dzieci
i rodziców w
zakresie promowania
zdrowego żywienia i
aktywności fizycznej
Profilaktyka
zachowań
ryzykownych
Przeciwdziałanie
przemocy
i agresji
Uczenie konstruktywnego
rozwiązywania
konfliktów, negocjacji,
przepraszania i
przebaczania
Uczenie umiejętności
kierowania swoim
postępowaniem,
rozwijanie umiejętności
dokonywania wyboru
i poczucia
odpowiedzialności za
własne decyzje
Lekcje do dyspozycji
wychowawcy klasowego
o charakterze edukacyjnoinformacyjnym
Pogadanki
Zajęcia edukacyjno-informacyjne
Zajęcia terapeutyczne z
psychologiem i pedagogiem –
indywidualne i grupowe mające
na celu rozwijanie kompetencji
społecznych, sposobów radzenia
sobie w sytuacjach trudnych,
autonomii i kontroli nad
Rozwijanie zainteresowań emocjami
poprzez różnorodną ofertę
zajęć dodatkowych, kółek Doraźne interwencje pedagoga,
zainteresowań
psychologa, dyrekcji,
pracowników szkoły w sytuacji
Przestrzeganie społecznie kryzysowej
akceptowanych norm
Ćwiczenie umiejętności
Wyrabianie umiejętności
psychologicznych
wyrażania niezgody na
umożliwiających
zachowania agresywne
radzenie sobie w sytuacjach
i poniżanie przez innych.
trudnych, pokonywanie stresu,
podejmowania decyzji w
Kształtowanie
sytuacjach codziennych oraz
umiejętności zwracania
podczas zajęć
się o pomoc do innych
ludzi.
Poruszanie tematyki z zakresu
przeciwdziałania agresji
Nauka umiejętności
i przemocy na godzinach
odmawiania
wychowawczych w klasach dla
dzieci i młodzieży
Kształtowanie
niepełnosprawnej
umiejętności radzenia
intelektualnie stopniu lekkim
sobie w różnych
sytuacjach społecznych,
Zajęcia informacyjno-edukacyjne
uczenie u miejętności
prowadzone przez policję
rozwiązy wania sytuacji
konfliktowych
11
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
Podtrzy mywanie klimatu
zaufania, bezp ieczeństwa,
współpracy w Ośrodku
Ukazywan ie ró żnych
mo żliwości gospodarowania
własnym czasem wolny m
Profilaktyka
używania
substancji
psychoaktywnych
Kształtowanie
umiejętności unikania
zagrożeń związanych
z nałogami i
uzależnieniami
Przekazywanie wiedzy z
zakresu przyczyn sięgania
po środki
psychoaktywne,
mechanizmów,
rodzajów i faz
uzależnienia, skutków
oraz form pomocy.
Zapoznanie uczniów
z instytucjami i osobami,
które świadczą pomoc
Edukacja
seksualna
Nauka reguł
bezpiecznego
zachowania i obrony
przed wykorzystaniem
seksualnym i przemocą
Wdrażanie do
identyfikacji z własną
płcią
Uczenie umiejętności
kierowania
swoim postępowaniem,
rozwijanie umiejętności
dokonywania wyboru
i poczucia
odpowiedzialności za
własne decyzje
Propagowanie
prawidłowych zachowań
w kontaktach z innymi
Nauka asertywności,
postawy nieulegania
namowom, groźbom
i przekupstwu (pieniądze
12
Udzielanie pomocy
psychologicznopedagogicznej poprzez rozmowy,
porady i konsultacje dla uczniów
Upowszechnianie ulotek
i broszur tematycznych
Zajęcia edukacyjno-informacyjne
i terapeutyczne
Poruszanie tematyki za zakresu
przeciwdziałania uzależnieniom
na godzinach wychowawczych
w klasach dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnej intelektualnie
w stopniu lekkim
Kontrola programów oglądanych
przez dziecko, pomoc w
rozumieniu i przyswajaniu treści
prezentowane przez media
Zajęcia z edukacji
psychoseksualnej
Rozmowy, pogadanki, filmy
Korekta nieprawidłowych
zachowań
Współpraca z pielęgniarką
szkolną
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Zespole Szkół Rolniczych im Heleny i Stanisława Sierakowskich
w Kisielicach
i słodycze)
Przekazanie uczniom
informacji na temat ciała
i jego funkcji
Wyjaśnianie
podstawowych reakcji
organizmu związanych
dojrzewaniem i życiem
płciowym
Współpraca z rodzicami
Przygotowanie osób
niepełnosprawnych do
pełnienia ról osobistych
w dorosłym życiu
Zapoznanie rodziców z programem profilaktycznym
Informowanie o dostępnych formach pomocy
Wymiana informacji
Wspólne organizowanie imprez szkolnych
Pedagogizacja rodziców
Zaangażowanie rodziców w poszukiwaniu konstruktywnych
rozwiązań i środków zaradczych
Zorganizowanie spotkań warsztatowych z rodzicami na
wybrane tematy
Prze widywane efekty:
Uczeń:
 uzyskuje pomoc pedagogiczno-psychologiczną
 uświadamia sobie istniejące zagrożenia i potrafi im przeciwdziałać
 posiada wiedzę na temat szkodliwości używania i nad używania używek
 dostrzega korzyści płynące ze zdrowego stylu życia
 osiąga dojrzałą osobowość psychospołeczną
Sposoby e waluacji:
 obserwacja zachowań
 sondaże wśród uczniów i rodziców
 analiza ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, nauczycieli, rodziców (ankiety
ewaluacyjne)
 analiza dokumentów (plany pracy wychowawcy, dzienniki)
 zapisy w dzienniku pedagoga, psychologa
Pozytywnie opiniujemy do realizacji na lata 2016 – 2019
Rada Rodziców:
Dyrektor
…………………………….
…………………………….
…………………………….
…………………………….
13