technik urz sanitar_311_39

1
MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ
PODSTAWA PROGRAMOWA
KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
TECHNIK URZ DZE
SANITARNYCH
311 [39]
Akceptuj :
Minister Spraw Wewn trznych
i Administracji
Zatwierdzam:
Minister Edukacji Narodowej
I. ZAŁO ENIA PROGRAMOWO–ORGANIZACYJNE
2
KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK URZ DZE
SANITARNYCH
1. OPIS KWALIFIKACJI ABSOLWENTA
1.1 Umiej tno ci zawodowe stanowi ce kwalifikacje w zawodzie
–
W wyniku kształcenia w zawodzie ucze powinien umie :
posługiwa si dokumentacj techniczn ,
–
–
–
przeprowadza inwentaryzacj istniej cych instalacji i urz dze sanitarnych,
wykonywa rysunki odr czne i szkice inwentaryzacyjne instalacji sanitarnych,
wykonywa rysunki techniczne budowlane, instalacji i sieci sanitarnych, grzewczych
–
i gazowych,
czyta , analizowa
i maszynowe,
–
–
–
–
–
–
–
i prawidłowo interpretowa
rysunki budowlane, instalacyjne
analizowa i interpretowa schematy instrukcji obsługi maszyn, urz dze
i aparatów stosowanych w technice sanitarnej,
projektowa proste instalacje centralnego ogrzewania, wody zimnej i ciepłej wody
u ytkowej,
kanalizacyjne, gazowe oraz wentylacyjne i klimatyzacyjne, zgodnie
z obowi zuj cymi normami, zasadami techniki i wymaganiami prawa budowlanego,
projektowa
nieskomplikowane odcinki sieci cieplnych, wodoci gowych,
kanalizacyjnych i gazowych, zgodnie z obowi zuj cymi normami, zasadami techniki
i wymogami prawa budowlanego,
dobiera materiały, uzbrojenie, przybory i urz dzenia na podstawie dokumentacji
technicznej,
opracowywa harmonogramy organizacji prac zwi zanych z wykonywaniem
instalacji sanitarnych w budynkach oraz sieci komunalnych w terenie,
–
dobiera narz dzia, sprz t i maszyny do wykonania okre lonych zada , zgodnie
z obowi zuj cymi przepisami bhp i przeciwpo arowymi oraz wymogami ekologii
rodowiska,
prowadzi oszcz dn i racjonaln gospodark materiałow i sprz tow w zakresie
–
–
–
wykonywania instalacji sanitarnych,
wykonywa przedmiary i obmiary robót instalacyjnych,
ustala sposoby realizacji robót,
dokonywa przydziału zada i kierowa prawidłowym przebiegiem procesów
wykonawczych,
3
–
–
–
–
–
–
–
–
–
przestrzega przepisów bezpiecze stwa i higieny pracy, przeciwpo arowych oraz
ochrony rodowiska obowi zuj cych podczas wykonywania robót budowlanych,
instalacyjnych i sieciowych,
koordynowa roboty sieciowe, instalacyjne i budowlane na budowie,
przeprowadza prób szczelno ci i ci nienia wykonanych instalacji budowlanych
i sieci komunalnych,
kontrolowa jako
wykonywania robót instalacyjnych i sieciowych oraz ich
zgodno z dokumentacj techniczn i z postanowieniami prawa budowlanego,
prowadzi dokumentacj budowy zgodnie z obowi zuj cymi przepisami,
sporz dza kalkulacj robót instalacyjnych i sieciowych, opracowywa kosztorysy
oraz formułowa oferty przetargowe,
okre la
wysoko
nakładów rzeczowych potrzebnych do wykonania
poszczególnych robót instalacyjnych i sieci komunalnych,
organizowa
i
kierowa
robotami
remontowymi,
konserwacyjnymi,
i eksploatacyjnymi,
wykorzystywa dost pne programy komputerowe przydatne w zawodzie technika
urz dze sanitarnych,
–
–
–
korzysta z przepisów prawnych, norm i normatywów technicznych,
podejmowa i prowadzi działalno gospodarcz ,
wykorzystywa w działalno ci zawodowej znajomo
procesów zachodz cych
w gospodarce rynkowej,
–
pisa podania, skargi i wnioski do organów administracji pa stwowej i nadzoru
budowlanego,
udziela pierwszej pomocy osobom, które uległy wypadkowi.
–
1.2. Wymagania psychofizyczne wła ciwe dla zawodu:
Kandydat do zawodu powinien charakteryzowa si :
- ogólnym dobrym stanem zdrowia,
- zdolno ciami i zainteresowaniami technicznymi,
- d no ci do wprowadzania nowo ci materiałowych i technologicznych,
- d no ci do stałego podnoszenia swych kwalifikacji,
- wyobra ni przestrzenn ,
- zrównowa eniem,
- spostrzegawczo ci i koncentracj uwagi,
- dokładno ci i sumienno ci ,
- odporno ci na monotoni ,
4
- zrównowa eniem emocjonalnym,
- odporno ci na stres,
- umiej tno ci nawi zywania kontaktów i zgodnej współpracy z innymi pracownikami.
1.3. Przeciwwskazania zdrowotne:
- słaby wzrok, zapalenie spojówek,
- krótkowzroczno ,
- słaby słuch, przewlekłe zapalenie uszu,
- brak czucia,
- słaba siła fizyczna,
- przepukliny,
- choroby go cowe,
- słaba sprawno ruchowa, kalectwo r k i nóg,
- alergia; skóra podatna na grzybice i p kni cia,
- wady serca, nadci nienie t tnicze, ylaki ko czyn,
- skłonno do przezi bie , astma, gru lica, bronchit,
- zawroty głowy, zaburzenia równowagi, l k przestrzeni, epilepsja,
- skłonno do omdle ,
- choroby psychiczne.
UWAGA KO COWA:
O przydatno ci do zawodu i zdolno ci do pracy w budownictwie orzeka lekarz posiadaj cy
odpowiednie kwalifikacje w zakresie: medycyny pracy i uprawnienia do wykonywania
bada profilaktycznych.
Badania lekarskie musz spełnia wszystkie kryteria okre lone we wskazaniach
i przeciwwskazaniach zdrowotnych, dotycz ce toku nauki i pó niejszego wykonywania
zawodu przez kandydata.
2. SPECYFICZNE WYMAGANIA ZAWODU
5
Podstawowym celem kształcenia w zawodzie technika urz dze sanitarnych jest
przygotowanie absolwenta do wykonywania zada i obowi zków w zakresie:
–
kre lenia, szkicowania i odczytywania rysunków technicznych poszczególnych
instalacji i urz dze sanitarnych oraz sieci komunalnych,
opracowywania wykazów potrzebnych materiałów i urz dze instalacyjnych
i sieciowych na podstawie dokumentacji technicznej,
–
–
rozdzielania i zlecania wykonania robót oraz nadzorowania prawidłowo ci i jako ci
monta u instalacji i urz dze sanitarnych oraz sieci komunalnych,
sprawdzania prawidłowo ci wykonania monta u urz dze i instalacji budowlanych
oraz sieci komunalnych,
–
–
–
–
–
przygotowania poszczególnych instalacji do odbioru,
obmiarowania robót,
prowadzenia dokumentacji budowy w zakresie instalacji i urz dze sanitarnych,
sprawowania nadzoru budowlanego z ramienia wykonawcy lub inwestora,
–
–
sporz dzania kosztorysów,
opracowywania prostych nieskomplikowanych projektów instalacji i urz dze
sanitarnych oraz sieci komunalnych,
–
kierowania zespołami ludzkimi.
Warunki gospodarki rynkowej wymagaj ponadto od absolwenta wykonywania takich
czynno ci jak:
–
–
obsługa sprz tu i narz dzi przeznaczonych do wykonywania prac instalacyjnych
w zakresie ł czenia rur i kształtek z ró nych materiałów, monta u nowoczesnej
armatury,
dokonywanie wyboru odpowiedniego systemu instalacji w zale no ci od potrzeb
i mo liwo ci inwestora,
wyszukiwanie na rynku materiałów instalacyjnych konkurencyjnych pod wzgl dem
–
ceny oraz dokonywanie zakupu tych materiałów,
wykorzystywanie komputera do wykonywania obowi zków zawodowych,
–
przygotowywanie i przeprowadzanie przetargów.
–
Przygotowanie zawodowe technika urz dze sanitarnych pozwala na podj cie pracy
na stanowisku technika w:
- przedsi biorstwach monta owych zaplecza technicznego,
- firmach eksploatacyjnych i monta owych,
- jednostkach słu b inwestycyjnych,
- jednostkach nadzoru budowlanego,
- biurach projektowych,
6
- administracjach budynków mieszkalnych,
- zakładach rzemie lniczych,
a po odpowiednim sta u pracy i uzyskaniu uprawnie budowlanych na samodzielnych
stanowiskach kierowniczych i w nadzorze budowlanym oraz na zało enie i prowadzenie
własnej firmy instalacyjnej.
Zało one cele kształcenia zawodowego mo na osi gn
poprzez odpowiednie
zaplanowanie procesu dydaktycznego, przyswojenie wiadomo ci i kształtowanie umiej tno ci
oraz systematyczne sprawdzanie i ocenianie osi gni uczniów.
Zintegrowane tre ci kształcenia istotne dla zawodu technika urz dze sanitarnych
uj te zostały w pi ciu blokach programowych.
Pierwszy blok programowy: „podstawy budownictwa i ekologii rodowiska pracy”
(A), obejmuje zagadnienia dotycz ce elementów budynków i ich funkcji ( ciany, stropy
i stropodachy), gruntów budowlanych i robót ziemnych oraz ekologii rodowiska pracy.
Drugi blok programowy: „procesy instalacyjne” (B), obejmuje zagadnienia
dotycz ce: technologii wykonywania instalacji centralnego ogrzewania, wody zimnej i ciepłej
wody u ytkowej, instalacji kanalizacyjnych, gazowych, wentylacji i klimatyzacji w ró nych
systemach, z zastosowaniem ró nych materiałów, armatury, uzbrojenia, przyborów, urz dze
itp., eksploatacji i konserwacji instalacji istniej cych, remontów i wymiany instalacji
i urz dze zniszczonych.
Trzeci blok programowy: „procesy sieciowe” (C), obejmuje zagadnienia dotycz ce:
uj wody i stacji uzdatniania wody, oczyszczalni cieków, technologii wykonywania sieci
wodoci gowych, kanalizacyjnych, cieplnych i gazowych, z zastosowaniem odpowiednich
materiałów i uzbrojenia oraz eksploatacji, konserwacji i robót remontowych sieci
komunalnych.
Czwarty blok programowy: „dokumentacja techniczna” (D), obejmuje zagadnienia
dotycz ce: wykonywania i czytania rysunków technicznych, opracowywania projektów
prostych instalacji centralnego ogrzewania, wody zimnej i ciepłej wody u ytkowej,
kanalizacji, gazu, wentylacji i klimatyzacji oraz sieci wodoci gowych, kanalizacyjnych,
cieplnych i gazowych, kosztorysowania, wykonywania przedmiaru i obmiaru robót oraz
przepisów prawa budowlanego.
Pi ty blok programowy: „podstawy działalno ci gospodarczej” (E), obejmuje
zagadnienia dotycz ce prowadzenia działalno ci gospodarczej w zmieniaj cych si
warunkach ekonomicznych w zakresie: działania przy zarz dzaniu obiektami, prowadzenia
firm projektowych, wykonawczych (wykonywanie remontów instalacji zniszczonych oraz
monta u instalacji nowych), konserwatorskich i eksploatacyjnych.
7
Kształcenie techników urz dze
sanitarnych powinno odbywa
si
przy współpracy z
firmami zajmuj cymi si : projektowaniem i kosztorysowaniem instalacji sanitarnych,
dystrybucj materiałów instalacyjnych, wykonywaniem nowych instalacji i urz dze
sanitarnych, eksploatacj i konserwacj instalacji i urz dze istniej cych oraz wykonywaniem
remontów instalacji i urz dze zniszczonych.
Firmy współpracuj ce ze szkoł powinny przede wszystkim stworzy uczniom
mo liwo
realizowania zaj
praktycznych i praktyk zawodowych na konkretnych
stanowiskach pracy, z wykorzystaniem najnowszych materiałów i technologii.
3. WARUNKI TECHNICZNE
Proces kształcenia w zawodzie technika urz dze
sanitarnych powinien by
organizowany i prowadzony w pracowniach - laboratoriach:
* rysunku technicznego i projektowania,
* technologicznej - budownictwa ogólnego i robót ziemnych,
* technologicznej - instalacji grzewczych i sieci cieplnych, wentylacji
i klimatyzacji,
* technologicznej - instalacji wodoci gowych i kanalizacyjnych, ciepłej wody
u ytkowej, sieci i instalacji gazu,
* technologicznej - technik wykonywania poł cze ,
* komputerowego wspomagania projektowania.
We wszystkich pracowniach powinny znajdowa si :
* stanowiska uczniowskie (stoliki, krzesła) umo liwiaj ce stosowanie ró nych
form organizacyjnych pracy uczniów (praca zbiorowa jednolita, grupowa,
jednolita i zró nicowana, indywidualna jednolita i zró nicowana),
* stanowisko nauczycielskie wyposa one w multimedialne stanowisko
komputerowe z pełnym oprzyrz dowaniem i oprogramowaniem,
* tablica biała metalowa z kompletem mazaków,
* wyposa enie audiowizualne w postaci:
- rzutnika pisma,
- diaskopu,
- ekranu,
- telewizora kolorowego,
- odtwarzacza video.
Optymalne wyposa enie pracowni – laboratorium rysunku technicznego i projektowania
to:
8
* deski kre larskie - 1 deska na 1 ucznia,
* przybory rysunkowe - liniały, trójk ty, przykładnice,
* przybory kre larskie - rapidography, cyrkle, zerowniki, wzorniki pisma
technicznego,
* skaner,
* panel prezentacyjny lub videoprojektor LCD,
* multiswitch,
* komputery uczniowskie 486 DX, 8 MB RAM, HDD powy ej 200 MB - 15
sztuk.
* monitory SVGA kolorowe, min. 14'' - 15 sztuk,
* nauczycielskie stanowisko komputerowe 486 DX, 16 MB RAM, HDD
powy ej 850 MB, CD wyposa one dodatkowo w ekran ciekłokrystaliczny,
* projektoskop i wska nik laserowy,
* digitizery - 15 sztuk,
* plotery minimum A3 - 4 sztuki,
* drukarki w tym jedna laserowa - 4 sztuki,
* tablica magnetyczna i tablica biała sucho cieralna,
* program AUTO CAD (aktualna wersja) - 15 sztuk,
* oprogramowanie specjalistyczne - 15 sztuk,
* pakiet programów wspomagaj cych obliczenia - 15 sztuk,
* edytory tekstu, arkusze kalkulacyjne, bazy danych,
* zestawy prze roczy i foliogramów ilustruj cych ró ne rozwi zania poszczególnych rodzajów instalacji sanitarnych,
* biblioteczka zawieraj ca:
- Polskie Normy dotycz ce instalacji sanitarnych i sieci komunalnych,
- katalogi i prospekty rozwi za materiałowo-technologicznych,
- instrukcje obsługi programów komputerowych,
- ksi ki i podr czniki specjalistyczne,
- materiały wiczeniowe opracowane przez nauczyciela (karty instrukcyjne do samokształcenia kierowanego, teksty przewodnie do metody
projektów itp.), zestawy zada do badania poziomu przyswojonej wiedzy i ukształtowanych umiej tno ci.
W pracowni–laboratorium budownictwa ogólnego musz by :
·
biblioteczka zawieraj ca:
- Polskie Normy dotycz ce budownictwa,
- warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanomonta owych,
9
-
katalogi i prospekty rozwi za
z zakresu budownictwa,
-
aktualne podr czniki dotycz ce budownictwa,
materiały wiczeniowe opracowane przez nauczyciela (karty
instrukcyjne do samokształcenia kierowanego, teksty przewodnie
do metody projektów itp.), zestawy zada
testowych,
-
materiałowo-technologicznych
problemowych i innych do badania poziomu przyswojonych
wiadomo ci i ukształtowanych umiej tno ci i inne,
czasopisma
specjalistyczne
(„MURATOR”,
„FORUM
BUDOWLANE”),
* videoteka zawieraj ca zbiór filmów dydaktycznych dotycz cych rozwi za
materiałowo-technologicznych budownictwa ró nych firm funkcjonuj cych
na polskim rynku budowlanym,
* zestawy foliogramów i prze roczy ilustruj cych:
- rozwi zania materiałowo-konstrukcyjne przegród budowlanych,
- sposoby zabezpieczania cian wykopów,
* plansze i modele ilustruj ce rozwi zania materiałowo-konstrukcyjne
elementów budynków.
W pracowni–laboratorium instalacji grzewczych, sieci cieplnych, wentylacji
i
klimatyzacji musz by :
* biblioteczka zawieraj ca:
- Polskie Normy
dotycz ce
instalacji
grzewczych,
wentylacji
i klimatyzacji,
- warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanomonta owych,
- katalogi i prospekty rozwi za materiałowo-technologicznych
instalacji grzewczych, sieci cieplnych, wentylacji i klimatyzacji
ró nych firm funkcjonuj cych na polskim rynku instalacyjnym,
- aktualne podr czniki dotycz ce instalacji grzewczych, sieci cieplnych
wentylacji i klimatyzacji,
- materiały wiczeniowe opracowane przez nauczyciela (karty instrukcyjne do samokształcenia kierowanego, teksty przewodnie do metody
projektów itp.), zestawy zada testowych, problemowych i innych do
badania poziomu przyswojonych wiadomo ci i ukształtowanych
umiej tno ci i inne,
- czasopisma specjalistyczne („INSTALATOR POLSKI”, „RYNEK
10
INSTALACYJNY”),
* videoteka zawieraj ca zbiór filmów dydaktycznych dotycz cych rozwi za
materiałowo-technologicznych instalacji grzewczych, sieci cieplnych
wentylacji i klimatyzacji, ró nych firm funkcjonuj cych na polskim rynku
instalacyjnym,
* zestawy foligramów i prze roczy ilustruj ce:
- rozwi zania materiałowo-technologiczne instalacji grzewczych, sieci
cieplnych, wentylacji i klimatyzacji,
- zasady działania instalacji grzewczych i wietrzenia w ró nych
systemach,
* plansze i modele ilustruj ce rozwi zania materiałowo-technologiczne
instalacji grzewczych i wentylacji i klimatyzacji.
W pracowni–laboratorium instalacji i sieci wodoci gowych i kanalizacyjnych,
ciepłej wody u ytkowej, sieci i instalacji gazu musz by :
* biblioteczka zawieraj ca:
Polskie
Normy
kanalizacyjnych,
dotycz ce
instalacji
wodoci gowych,
ciepłej wody u ytkowej i gazowych, sieci wodoci gowych,
kanalizacyjnych i gazowych,
- warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanomonta owych,
- katalogi i prospekty rozwi za materiałowo-technologicznych
instalacji wodoci gowych, kanalizacyjnych ciepłej wody u ytkowej i
gazowych oraz sieci wodoci gowych, kanalizacyjnych i gazowych
ró nych firm funkcjonuj cych na polskim rynku instalacyjnym,
- aktualne podr czniki dotycz ce instalacji wodoci gowych,
kanalizacyjnych, ciepłej wody u ytkowej i gazowych oraz sieci
wodoci gowych, kanalizacyjnych, ciepłej wody u ytkowej i
gazowych.
- materiały wiczeniowe opracowane przez nauczyciela (karty instrukcyjne do samokształcenia kierowanego, teksty przewodnie do metody
projektów itp.), zestawy zada testowych, problemowych i innych do
badania poziomu przyswojonych wiadomo ci i ukształtowanych
umiej tno ci i inne,
- czasopisma specjalistyczne („INSTALATOR POLSKI”, „RYNEK
INSTALACYJNY”),
* videoteka zawieraj ca zbiór filmów dydaktycznych dotycz cych rozwi za
materiałowo-technologicznych instalacji wodoci gowych, kanalizacyjnych
11
i ciepłej wody u ytkowej ró nych firm funkcjonuj cych na polskim rynku
instalacyjnym,
* zestawy foliogramów i prze roczy ilustruj ce:
- rozwi zania materiałowo-technologiczne instalacji wodoci gowych,
kanalizacyjnych, ciepłej wody u ytkowej i gazowych oraz sieci
wodoci gowych, kanalizacyjnych, ciepłej wody u ytkowej i
gazowych.
- zasady działania instalacji wodoci gowych, kanalizacyjnych, ciepłej
wody u ytkowej i gazowych w ró nych systemach,
* plansze i modele ilustruj ce rozwi zania materiałowo-technologiczne
instalacji wodoci gowych, kanalizacyjnych, ciepłej wody u ytkowej i
gazowych oraz sieci
wodoci gowych, kanalizacyjnych, ciepłej wody u ytkowej i gazowych.
W pracowni–laboratorium technik wykonywania instalacji musz by :
* biblioteczka zawieraj ca:
- Polskie Normy dotycz ce instalacji sanitarnych,
- instrukcje bhp i przeciwpo arowe,
- warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanomonta owych,
- katalogi i prospekty rozwi za materiałowo-technologicznych
instalacji: grzewczych, wodoci gowych, kanalizacyjnych ciepłej
wody
u ytkowej i gazowych oraz wentylacji i klimatyzacji,
- aktualne podr czniki dotycz ce wykonawstwa instalacji sanitarnych,
- materiały wiczeniowe opracowane przez nauczyciela (teksty
przewodnie wykonywania ró nych rodzajów poł cze , monta u
przyborów sanitarnych monta u urz dze itp.),
- czasopisma specjalistyczne („INSTALATOR POLSKI”, „RYNEK
INSTALACYJNY”, „MURATOR”, „FORUM BUDOWLANE” itd.)
* podr czny magazyn materiałów instalacyjnych zawieraj cy materiały
wiczeniowo- szkoleniowe w postaci:
- rur z ró nych materiałów, o ró nej rednicy,
- kształtek (ł czników) - kolana, trójniki, mufy z ró nych materiałów o
ró nej rednicy,
- elementów uzbrojenia - zawory odcinaj ce (kulowe i grzybkowe),
zawory grzejnikowe, bezpiecze stwa itp.,
- grzejników ró nych typów ( eberkowe, panelowe, rurowe itp.),
12
- przyborów sanitarnych (miska ust powa, umywalka, zlewozmywak,
wanna, bidet, pisuar itp.),
-
armatury czerpalnej (bateria wannowa, zlewozmywakowa,
umywalkowa,
bidetowa, dolnopłuk, zawór ze zł czk do w a
itp.),
- urz dzenia do przygotowania ciepłej wody u ytkowej,
* stanowiska robocze - stacje dydaktyczne wyposa one w sprz t i narz dzia
do:
- trasowania - miarki, ta my, punktaki, rylce, ołówki, kolorowa kreda,
- ci cia rur z ró nych materiałów - piłki do ci cia rur metalowych,
no yce zapadkowe do ci cia rur z tworzyw sztucznych,
- gi cia rur metalowych - gi tarki,
- gwintowania rur stalowych - gwintownice r czne z kompletem
gwintowników, gwintownica mechaniczna,
- wiercenia otworów - wiertarka elektryczna zwykła z zestawem
wierteł do metalu, wiertarka elektryczna udarowa z zestawerm wierteł
z ko cówkami widiowymi,
- wykonywania poł cze gwintowanych - klucze monterskie,
- wykonywania poł cze lutowanych,
- wykonywania poł cze zgrzewanych - zgrzewarka talerzowa lub
trzpieniowa z zestawem nasadek o ró nej rednicy, wzornik długo ci
zgrzewu,
Wyposa enie stacji dydaktycznej powinno by wystarczaj ce do przeprowadzenia
wicze w 15 - osobowej grupie uczniów.
Organizowanie praktyk zawodowych w firmach nakłada na dyrekcj szkoły dodatkowe
obowi zki organizacyjne i dydaktyczne. Te pierwsze - organizacyjne, zwi zane s z
wyszukaniem firm oferuj cych miejsca pracy (dla praktykantów) i podpisaniem umów
zawieraj cych zakres tre ciowy, czas trwania, formy szkolenia oraz zasady rozlicze
finansowych, te drugie - dotycz nadzoru dydaktycznego ze strony nauczycieli podczas
trwania praktyk zawodowych.
4. WARUNKI KADROWE
Wymagania w zakresie kwalifikacji nauczycieli powinny by zgodne z
rozporz dzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 pa dziernika 1991 r. w sprawie
szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz okre lenia szkół i wypadków,
13
w których mo na zatrudnia nauczycieli nie maj cych wy szego wykształcenia (Dz. U. Nr
89, poz. 433 oraz 1994 r. Nr 5, poz. 19 i Nr 109, poz. 521).
5. KSZTAŁCENIE W RÓ NYCH TYPACH SZKÓŁ
I FORMACH ORGANIZACYJNYCH
Kształcenie technika urz dze sanitarnych odbywa si mo e w nast puj cych typach
szkół zawodowych dla młodzie y i dorosłych:
- technikum - na podbudowie programowej szkoły podstawowej (5-letni cykl kształcenia),
- technikum - na podbudowie programowej szkoły zasadniczej (3-letni cykl kształcenia)
kształc cej
w zawodach:
* monter instalacji i urz dze sanitarnych,
* monter sieci komunalnych,
- szkole policealnej - na podbudowie programowej liceum ogólnokształc cego (2-letni cykl
kształcenia),
Zakres kształcenia zawodowego okre laj umiej tno ci zawodowe, czyli kwalifikacje
w zawodzie oraz tre ci kształcenia uj te w blokach programowych.
Na przyswojenie wiedzy i ukształtowanie umiej tno ci przewidziano w ka dym bloku
programowym odpowiedni liczb godzin w całym cyklu nauczania, które powinno opiera
si na opracowanych programach kształcenia obejmuj cych zagadnienia zwi zane z
projektowaniem, wykonawstwem, eksploatacj
itp. instalacji sanitarnych i sieci
komunalnych, przepisami prawnymi i tematyk ekonomiczn oraz obsług komputera.
Przewiduje si równie
czas na zapoznanie uczniów z nowo ciami materiałowymi i technologicznymi poprzez
prowadzenie szkole , organizowanie wycieczek zawodowych itp.
Podstaw do przydziału godzin na realizacj kształcenia zawodowego stanowi plan
nauczania w technikum 5-letnim (na podbudowie szkoły podstawowej), w którym przewiduje
si : kształcenie teoretyczne i kształcenie praktyczne (zaj cia praktyczne i praktyki
zawodowe).
Ze wzgl du na fakt, e liczba godzin przewidzianych na kształcenie w technikum 3letnim (na podbudowie szkoły zasadniczej) jest mniejsza ni w technikum 5-letnim nale y
dokona korekty tre ci kształcenia uwzgl dniaj c wiedz i umiej tno ci z zakresu szkoły
zawodowej.
W technikum 3-letnim nie przewiduje si zaj
obowi zuj praktyki zawodowe.
praktycznych, natomiast ka dego ucznia
14
W 2-letniej szkole policealnej (na podbudowie liceum ogólnokształc cego)
przewiduje si realizacj tre ci kształcenia zawodowego poprzez prowadzenie zaj
teoretycznych, zaj praktycznych i praktyk zawodowych.
W 3-letnim technikum dla dorosłych nale y zmniejszy
liczb
godzin
(przeznaczonych na realizacj kształcenia zawodowego) proporcjonalnie do liczby godzin
ustalonej w planie nauczania. Nie przewiduje si zaj
praktycznych, a z praktyk
zawodowych mog by zwolnieni słuchacze, którzy:
* posiadaj tytuł robotnika wykwalifikowanego lub mistrza w zawodzie
instalacyjnym,
* wykonuj prac przewidzian w programie praktyk zawodowych.
We wszystkich typach szkół rednich, nadaj cych absolwentom tytuł technika
urz dze sanitarnych, wprowadzono zaj cia specjalizacyjne. Tematyk zaj , które powinny
odbywa si w grupach, wybiera ucze w konsultacji z nauczycielem. Wskazane jest, aby
tematyka zaj fakultatywnych była zgodna z tematem pracy ko cowej (dyplomowej).
6. POWI ZANIE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO
Z KSZTAŁCENIEM OGÓLNYM
Przy opracowywaniu programów kształcenia zawodowego nale y zwróci uwag na
konieczno :
* rozszerzenia tre ci kształcenie uj tych w przedmiotach matematyka, fizyka i chemia
o zagadnienia potrzebne do realizacji tre ci kształcenia zawodowego (ogrzewanie,
wodoci gi i kanalizacja, gaz, wentylacja i klimatyzacja),
* zapewnienia korelacji mi dzyprzedmiotowej.
15
II. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE
Nazwa bloku programowego
Minimalna liczba
godzin
w cyklu kształcenia
w%*
A. PODSTAWY BUDOWNICTWA
I EKOLOGII RODOWISKA PRACY
11 %
B. PROCESY INSTALACYJNE
25 %
C. PROCESY SIECIOWE
16 %
D. DOKUMENTACJA TECHNICZNA
20 %
E. PODSTAWY DZIAŁALNO CI
GOSPODARCZEJ
RAZEM:
8%
80 % **
* Podział godzin na bloki programowe dotyczy zarówno kształcenia młodzie y jak i
dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej) we wszystkich typach szkół okre lonych w
klasyfikacji zawodów.
** 20% godzin pozostaje do rozdysponowania przez autorów programów na dostosowanie
kształcenia do potrzeb lokalnego rynku pracy (w tym na specjalizacj )
16
III. PODSTAWY PROGRAMOWE KSZTAŁCENIA
W BLOKACH PROGRAMOWYCH
A. PODSTAWY BUDOWNICTWA I EKOLOGII RODOWISKA PRACY
1. Cele kształcenia
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia ucze (słuchacz) powinien umie :
- rozró nia rodzaje i kategorie gruntów oraz ocenia przydatno gruntów budowlanych
dla celów instalacyjnych,
- rozró nia i charakteryzowa roboty ziemne ze szczególnym uwzgl dnieniem wykopów
oraz sposoby ich zabezpieczania i metody odwadniania,
- dokonywa prostych pomiarów geodezyjnych,
- rozpoznawa elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynków oraz okre la ich rol
w budynku,
- rozró nia i charakteryzowa materiały budowlane do wznoszenia i wyko czania budynków
ze szczególnym uwzgl dnieniem materiałów termoizolacyjnych,
- rozró nia przegrody budowlane: ciany konstrukcyjne, osłonowe i działowe, stropy,
stropodachy i dachy i charakteryzowa je przede wszystkim pod wzgl dem termoizolacyjno ci
oraz
mo liwo ci prowadzenia przewodów instalacyjnych,
- rozró nia i charakteryzowa roboty wyko czeniowe,
- okre la kolejno wykonywania robót w cyklu wznoszenia budynków,
- analizowa przyczyny zakłóce cykli biochemicznych,
- wskazywa cechy zdegradowanego i niezdegradowanego ekosystemu,
- analizowa rodzaje i ródła zanieczyszcze wody, powietrza i gleby,
- ocenia wpływ zanieczyszcze na rodowisko naturalne,
- wykonywa podstawowe badania: wody i cieków, atmosfery, gleby i hałasu,
- analizowa i interpretowa wyniki bada ,
-wskazywa kierunki ochrony rodowiska naturalnego: zasobów mineralnych, wód
powierzchniowych i podziemnych, powietrza atmosferycznego, ziemi,
- dobiera sposoby rekultywacji terenów zdegradowanych,
- gospodarowa ciekami i odpadami,
- posługiwa si przepisami prawnymi dotycz cymi ochrony rodowiska,
17
- uczestniczy w pracach nad ochron i kształtowaniem rodowiska.
2. Tre ci kształcenia (działy programowe)
* BUDOWLE I BUDYNKI:
- elementy konstrukcyjne i niekonstrukcyjne budynków,
- obci enia działaj ce na poszczególne elementy budynków,
- przegrody budowlane i ich zadania.
* ROBOTY ZIEMNE:
- grunty budowlane,
- wykopy i nasypy,
- zasady wykonywania wykopów pod ruroci gi,
- zabezpieczenie cian wykopów w ró nych warunkach gruntowych,
- odwadnianie wykopów,
- zasady bhp obowi zuj ce podczas wykonywania wykopów, zabezpiecze
oraz prac monta owych w wykopach,
- przedmiar i obmiar robót ziemnych.
* FUNDAMENTY:
- zadania fundamentów,
- fundamenty płytkie i gł bokie,
- czynniki okre laj ce wybór rodzaju fundamentu,
- warunki prowadzenia przewodów instalacyjnych przez fundamenty.
* CIANY:
- ciany konstrukcyjne, działowe i osłonowe; ich funkcje,
- materiały do wykonywania cian,
- ró ne sposoby wykonywania cian,
- ocieplanie i docieplanie cian zewn trznych,
- przewody kominowe,
- zasady prowadzenia przewodów instalacyjnych w przej ciach przez ciany.
* STROPY, STROPODACHY I DACHY:
- zadania stropów i stropodachów oraz dachów,
- stropy g sto ebrowe i płytowe,
18
- stropodachy wentylowane i nie wentylowane,
- materiały do wykonywania stropów, stropodachów i dachów,
- materiały pokryciowe i termoizolacyjne,
- zasady prowadzenia przewodów instalacyjnych przez poziome przegrody
budowlane.
* IZOLACJE:
- izolacje przeciwwilgociowe,
- izolacje wodo- i paroszczelne,
- termoizolacje i izolacje akustyczne.
* ROBOTY WYKO CZENIOWE:
- tynki, ich rodzaje i zakres stosowania,
- okładziny cienne,
- techniki malarskie i zakres ich stosowania,
- materiały podłogowe i zakres ich stosowania,
- stolarka okienna i drzwiowa.
* RÓDŁA I RODZAJE ZANIECZYSZCZE :
- wody,
- powietrza,
- gleby,
- konsekwencje zanieczyszcze
rodowiska.
* KIERUNKI OCHRONY I KSZTAŁTOWANIA RODOWISKA:
- ochrona zasobów mineralnych,
- ochrona przyrody: zieleni i drzewostanów, rezerwatów przyrody,
- ochrona rodowiska miejsko-przemysłowego,
- ochrona rodowiska wiejskiego.
* OCHRONA WÓD POWIERZCHNIOWYCH I PODZIEMNYCH:
- metody badania wód,
- ochrona wód powierzchniowych,
- ochrona wód podziemnych.
* GOSPODARKA CIEKAMI I ODPADAMI:
- badania fizykochemiczne cieków i osadów ciekowych,
- odpady przemysłowe toksyczne i miejskie,
- składowanie, utylizacja, przerób i spalanie odpadów.
19
* OCHRONA POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO:
- badanie zanieczyszcze powietrza,
- sposoby zwalczania zanieczyszcze powietrza.
* OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI:
- badania fizykochemiczne jako ci gleb,
- ochrona gleb przed erozj ,
- ochrona gleb przed zanieczyszczeniami,
- rekultywacja terenów zdegradowanych.
* OCHRONA PRZED HAŁASEM, DRGANIAMI I PROMIENIOWANIEM:
- ródła hałasu i drga , metody ich pomiaru,
- pola elektromagnetyczne i promieniotwórcze,
- profilaktyka i ochrona.
3. Zalecenia dotycz ce oceniania
Poziom wiadomo ci i umiej tno ci przyswojonych i ukształtowanych w wyniku
procesu nauczania-uczenia si tre ci zawartych w poszczególnych działach programowych
powinien by sprawdzany i oceniany oddzielnie.
Narz dziami pomiaru dydaktycznego stosowanymi do przeprowadzania
sprawdzianów powinny by :
- zestawy zada testowych przeznaczone do badania poziomu wiadomo ci,
uwzgl dniaj ce poziomy wymaga :
A - zapami tania wiadomo ci,
B - zrozumienia wiadomo ci,
- zadania problemowe przeznaczone do badania ukształtowanych wiadomo ci
na poziomach:
C - wykorzystania wiadomo ci w sytuacjach typowych,
D - zastosowania wiadomo ci w sytuacjach problemowych.
Sprawdziany badaj ce poziom rzeczywi cie ukształtowanych umiej tno ci mog
polega np na:
* wykonaniu rysunku technicznego
poszczególnych warstw,
ciany osłonowej wraz z opisem
20
* narysowaniu przekroju poprzecznego stropu g sto ebrowego (DZ - 3,
Akermana, Fert, Teriva, itp.), opisaniu i zwymiarowaniu poszczególnych elementów oraz
wskazaniu miejsc, przez które nie wolno wykonywa otworów itp.,
* doborze szeroko ci wykopu do okre lonej rednicy układanego w nim
przewodu oraz sposobu zabezpieczenia cian wykopu w okre lonym gruncie wraz ze szkicem
tego zabezpieczenia,
* okre leniu przyczyn powstawania zanieczyszcze rodowiska w miejscu
nauki ucznia,
* uzasadnieniu potrzeby istnienia parków narodowych i rezerwatów przyrody,
* zaplanowaniu wypoczynku sobotnio-niedzielnego dla rodziny mieszkaj cej
w du ym mie cie przemysłowym.
Po przeprowadzeniu sprawdzianu i dokonaniu oceny nale y przeprowadzi analiz
polegaj c na porównaniu wiadomo ci i umiej tno ci rzeczywi cie przyswojonych i
ukształtowanych przez uczniów z wiadomo ciami i umiej tno ciami zało onymi i
uwzgl dnionymi w poszczególnych działach i blokach tematycznych. Po dokonaniu analizy
nale y opracowa wnioski dotycz ce dalszego post powania dydaktycznego np. zmiany
metod prowadzenia zaj , zmiany form organizacyjnych pracy z uczniami, zastosowania
innych rodków dydaktycznych itp.
Podczas dokonywania oceny sprawdzianów nale y stosowa obowi zuj c skal
ocen. Ocena ko cowa powinna uwzgl dnia oceny cz stkowe, wystawiane na jednostkach
metodycznych podczas prowadzenia zaj .
B. PROCESY INSTALACYJNE
1. Cele kształcenia
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia ucze (słuchacz) powinien umie :
- organizowa stanowiska robocze do wykonywania prac instalacyjnych zgodnie z
obowi zuj cymi wymogami i normami technicznymi, przepisami bezpiecze stwa i higieny
pracy, przeciwpo arowymi oraz ochrony rodowiska,
- stosowa ró ne technologie wykonywania instalacji,
- dobiera stosowne do rodzaju technologii narz dzia, sprz t i urz dzenia,
- posługiwa si narz dziami, sprz tem i urz dzeniami zgodnie z ich przeznaczeniem i
przestrzeganiem zasad bezpiecze stwa i higieny pracy,
- dobiera na podstawie dokumentacji technicznej odpowiednie materiały, uzbrojenie,
armatur , przybory, urz dzenia itp. wraz z wyliczeniem potrzebnej ilo ci,
21
- oszcz dnie wykorzystywa przeznaczone do wykonania instalacji materiały, uzbrojenie,
armatur , przybory itp.,
- organizowa stanowisko robocze,
- wykonywa monta poszczególnych instalacji w odpowiednich systemach zgodnie z
dokumentacj techniczn i wymogami okre lonymi przez producenta materiałów oraz
zachowaniem zasad bezpiecze stwa i higieny pracy,
- organizowa procesy wykonywania instalacji,
- kierowa robotami instalacyjnymi,
- przeprowadza próby szczelno ci i ci nienia wykonanej instalacji,
- odbiera wykonane prace instalacyjne,
- dokonywa obmiaru wykonanych robót instalacyjnych,
- nadzorowa wykonanie prac instalacyjnych,
- udziela pierwszej pomocy w nagłych wypadkach,
- przeprowadza szkolenia w zakresie przestrzegania przepisów bezpiecze stwa i higieny
pracy.
2. Tre ci kształcenia (działy programowe)
* MONTA INSTALACJI GRZEWCZYCH:
- ogrzewanie wodne grawitacyjne z rozdziałem dolnym i górnym,
- ogrzewanie wodne z obiegiem wymuszonym z rozdziałem dolnym i górnym,
- ogrzewanie eta owe,
- ogrzewanie parowe nisko- i wysokopr ne,
- ogrzewanie płaszczyznowe: podłogowe, cienne i sufitowe,
- ródła ciepła, ich rodzaje i zastosowanie,
- grzejniki, ich rodzaje i przeznaczenie oraz zasady monta u,
- rury i kształtki z ró nych materiałów (stal, mied , tworzywa sztuczne)
i sposoby ich ł czenia,
- izolacje ciepłochronne przewodów,
- naczynie wzbiorcze w instalacjach grzewczych,
- uzbrojenie instalacji grzewczych,
- technologia wykonania instalacji grzewczych,
- organizowanie stanowiska roboczego,
- próba szczelno ci poł cze oraz próba ci nienia wykonanej instalacji,
- odbiór techniczny wykonanej instalacji,
- obmiar robót instalacyjnych i budowlanych,
22
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas monta u przewodów,
uzbrojenia, przyborów itp.
* MONTA INSTALACJI WODY ZIMNEJ I CIEPŁEJ WODY U YTKOWEJ:
- przył cze wodoci gowe,
- systemy instalacji wody zimnej i ciepłej wody u ytkowej,
- rury i kształtki z ró nych materiałów (stal, mied , tworzywa sztuczne) i sposoby
ich ł czenia,
- uzbrojenie instalacji wody zimnej i ciepłej wody u ytkowej,
- armatura,
- ródła ciepłej wody u ytkowej,
- technologia wykonywania instalacji,
- organizacja stanowiska roboczego,
- próba szczelno ci poł cze i próba ci nienia wykonanej instalacji,
- odbiór techniczny wykonanej instalacji,
- instalacje przeciwpo arowe,
- obmiar robót instalacyjnych i budowlanych,
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas monta u instalacji
wody zimnej i ciepłej wody u ytkowej.
* MONTA INSTALACJI KANALIZACYJNYCH:
- rodzaje cieków,
- odbiorniki cieków,
- przykanalik,
- poziome i pionowe przewody instalacji kanalizacyjnych,
- rury i kształtki z ró nych materiałów,
- uzbrojenie przewodów kanalizacyjnych,
- przybory sanitarne, rodzaje i przeznaczenie,
- podej cia kanalizacyjne do przyborów sanitarnych,
- kanalizacja deszczowa,
- technologie wykonywania instalacji kanalizacyjnych,
- organizacja stanowiska roboczego,
- próba szczelno ci poł cze ,
- odbiór techniczny wykonanej instalacji kanalizacyjnej,
- obmiar robót instalacyjnych i budowlanych,
- przepisy bhp obowi zuj ce podczas monta u przewodów instalacji kanalizacyjnych.
23
* MONTA INSTALACJI GAZOWYCH:
- gazy stosowane do celów instalacyjnych,
- przył cze gazowe,
- poziome i pionowe przewody instalacji gazowej,
- rury i kształtki stosowane do monta u,
- uzbrojenie zabezpieczaj ce, reguluj ce i kontrolno-pomiarowe,
- urz dzenia gazowe powszechnego u ytku,
- technologia wykonywania instalacji gazowych,
- organizacja stanowiska roboczego,
- próba szczelno ci poł cze ,
- odbiór techniczny wykonanej instalacji gazowej,
- obmiar robót instalacyjnych i budowlanych,
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas monta u przewodów
instalacji gazowej.
* WYKONAWSTWO INSTALACJI WENTYLACYJNEJ I KLIMATYZACJI
- wentylacja naturalna i mechaniczna,
- aeracja,
- przewody i urz dzenia wentylacji naturalnej,
- przewody, kształtki i urz dzenia wentylacji mechanicznej,
- wentylatory osiowe i promieniowe,
- odci gi miejscowe,
- urz dzenia klimatyzacyjne,
- technologia wykonania instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji,
- odbiór techniczny wykonanej instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji,
- obmiar robót wentylacyjnych, klimatyzacji i budowlanych,
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas wykonywania
instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji.
3. Zalecenia dotycz ce oceniania
Poziom wiadomo ci i umiej tno ci przyswojonych i ukształtowanych w wyniku
procesu nauczania-uczenia si tre ci zawartych w poszczególnych działach programowych
powinien by sprawdzany i oceniany oddzielnie.
Narz dziami pomiaru dydaktycznego
sprawdzianów powinny by :
stosowanymi
do
przeprowadzania
- zestawy zada testowych przeznaczone do badania poziomu wiadomo ci,
24
uwzgl dniaj ce poziomy wymaga :
A - zapami tania wiadomo ci,
B - zrozumienia wiadomo ci,
- zadania problemowe przeznaczone do badania ukształtowanych wiadomo ci
na poziomach:
C - wykorzystania wiadomo ci w sytuacjach typowych,
D - zastosowania wiadomo ci w sytuacjach problemowych.
Sprawdziany badaj ce poziom rzeczywi cie ukształtowanych umiej tno ci mog
polega np. na rozwi zaniu zadania problemowego takiego jak:
* opracowanie harmonogramu prac zwi zanych z monta em instalacji:
grzewczej, wody zimnej i ciepłej wody u ytkowej, kanalizacyjnej, gazowej lub wentylacji i
klimatyzacji,
* opracowanie na podstawie dokumentacji technicznej wykazu materiałów,
armatury itp. potrzebnych do wykonania okre lonej instalacji,
* dobór technologii wykonania np. instalacji wodoci gowej i ciepłej wody
u ytkowej, uzasadnienie tego wyboru oraz dobór odpowiednich narz dzi i sprz tu
potrzebnych do jej wykonania,
*
opracowanie
harmonogramu
przebiegu
prac
zwi zanych
z
przeprowadzeniem prób szczelno ci i ci nienia oraz dokonaniem odbioru wykonanej
instalacji.
Po przeprowadzeniu sprawdzianu i dokonaniu oceny nale y przeprowadzi analiz
polegaj c na porównaniu wiadomo ci i umiej tno ci rzeczywi cie przyswojonych i
ukształtowanych przez uczniów z wiadomo ciami i umiej tno ciami zało onymi i
uwzgl dnionymi w poszczególnych działach i blokach tematycznych. Po dokonaniu analizy
nale y opracowa wnioski dotycz ce dalszego post powania dydaktycznego, np. zmiany
metod prowadzenia zaj , zmiany form organizacyjnych pracy z uczniami, zastosowania
innych rodków dydaktycznych itp.
Podczas dokonywania oceny sprawdzianów nale y stosowa obowi zuj c skal
ocen. Ocena ko cowa z ka dego działu programowego powinna uwzgl dnia oceny
cz stkowe, wystawiane na jednostkach metodycznych podczas prowadzenia zaj .
C. PROCESY SIECIOWE
1. Cele kształcenia
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia ucze (słuchacz) powinien umie :
- organizowa i kierowa wykonawstwem sieci komunalnych,
25
- organizowa stanowiska robocze do wykonywania prac zwi zanych z monta em sieci
wodoci gowych, kanalizacyjnych, cieplnych i gazowych zgodnie z obowi zuj cymi normami i
wymogami technicznymi, przepisami bezpiecze stwa i higieny pracy, przeciwpo arowymi
oraz ochrony rodowiska,
- opracowywa harmonogramy przebiegu robót monta owych,
- stosowa ró ne technologie wykonywania sieci komunalnych,
- dobiera stosowne do wykonywanych robót narz dzia, sprz t, urz dzenia i maszyny
budowlane,
- posługiwa si narz dziami, sprz tem i urz dzeniami zgodnie z ich przeznaczeniem i
instrukcj
obsługi oraz z przestrzeganiem przepisów bezpiecze stwa i higieny pracy,
- dobiera na podstawie dokumentacji technicznej odpowiednie do wykonywanej sieci
materiały i uzbrojenie wraz z wyliczeniem potrzebnej ilo ci,
- oszcz dnie i ekonomicznie gospodarowa przeznaczonymi do wykonania sieci materiałami i
uzbrojeniem oraz zabezpiecza je przed uszkodzeniem,
- prowadzi i nadzorowa roboty monta owe zwi zane z monta em sieci komunalnych,
- przeprowadza próby szczelno ci poł cze oraz próby ci nienia wykonanych sieci,
- odbiera wykonane prace sieciowe,
- dokonywa obmiaru wykonanych prac sieciowych i zwi zanych z nimi robót ziemnych,
- przestrzega przepisów bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj cych podczas
wykonywania prac sieciowych,
- udziela pierwszej pomocy w nagłych wypadkach,
- przeprowadza szkolenia w zakresie przestrzegania przepisów bezpiecze stwa i higieny
pracy.
2. Tre ci kształcenia (działy programowe)
* WYKONAWSTWO SIECI CIEPLNYCH:
- ogrzewanie zdalaczynne wod ciepł i gor c oraz par ,
- czynnik grzejny i jego parametry,
- elementy składowe ogrzewa zdalaczynnych,
- ciepłownie osiedlowe i przemysłowe,
- elektrociepłownie,
- klasyfikacja sieci cieplnych,
- materiały i uzbrojenie sieci cieplnej: rury i poł czenia rur, uzbrojenie
przewodów, kompensatory, podpory,
- izolacja termiczna przewodów,
26
- konstrukcje budowlane w sieci cieplnej,
- w zły cieplne (rozdzielnie ciepła) rodzaje i ich charakterystyka,
- pomieszczenia rozdzielni ciepła,
- organizacja pracy przy budowie sieci cieplnych,
- próba szczelno ci poł cze i próba ci nienia sieci,
- odbiór techniczny wykonanej sieci cieplnej,
- obmiar robót sieciowych i zwi zanych z nimi robót ziemnych,
- eksploatacja, konserwacja i remonty sieci cieplnej,
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas wykonywania sieci
cieplnych, oraz w czasie eksploatacji, konserwacji i remontów.
* WYKONAWSTWO SIECI WODOCI GOWYCH:
- uj cia wód powierzchniowych i podziemnych,
- mechaniczne, biologiczne i chemiczne uzdatnianie wody,
- zbiorniki wody,
- pompy i pompownie wodoci gowe,
- rodzaje sieci wodoci gowych,
- materiały do budowy sieci wodoci gowych i przeciwpo arowych,
- uzbrojenie sieci wodoci gowych i przeciwpo arowych,
- organizacja pracy przy budowie wodoci gu,
- układanie i monta przewodów i uzbrojenia,
- płukanie, czyszczenie i dezynfekcja przewodów,
- próba szczelno ci poł cze ,
- odbiór techniczny wykonanej sieci wodoci gowej i przeciwpo arowej,
- obmiar robót sieciowych i zwi zanych z nimi robót ziemnych,
- eksploatacja, konserwacja i remonty sieci wodoci gowych i przeciwpo arowych,
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas wykonywania sieci
oraz w trakcie eksploatacji, konserwacji i remontów.
* WYKONAWSTWO SIECI KANALIZACYJNYCH:
- rodzaje i systemy sieci kanalizacyjnych,
- uzbrojenie sieci kanalizacyjnej,
- materiały do budowy sieci kanalizacyjnej,
- układanie przewodów sieci kanalizacyjnej,
- odbiór techniczny wykonanej sieci kanalizacyjnej,
- obmiar robót sieciowych i zwi zanych z nimi robót ziemnych,
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas monta u przewodów
i uzbrojenia,
27
- eksploatacja i remonty sieci kanalizacyjnych,
- pompy do cieków,
- pompownie kanalizacyjne,
- miejskie i lokalne oczyszczalnie cieków,
- unieszkodliwianie osadów ciekowych.
* WYKONAWSTWO SIECI GAZOWYCH:
- paliwa gazowe - rodzaje, charakterystyka i zakres stosowania,
- metody otrzymywania, sposoby magazynowania i transportu paliw gazowych,
- mokre i suche zbiorniki gazu - podział, charakterystyka, zastosowanie,
- stacje gazowe redukcyjno-pomiarowe - zadania i klasyfikacja,
- zasady bezpiecze stwa dotycz ce budowy i usytuowania budynku stacji,
- gazoci gi - klasyfikacja, rednice rur, ci nienie gazu w gazoci gu,
- układy gazoci gów i ich dobór,
- przewody sieci gazowej,
- zamkni cia na przewodach sieci gazowej,
- uzbrojenie przewodów sieci gazowej,
- organizacja pracy przy budowie gazoci gu,
- zasady monta u i uzbrojenia gazoci gów,
- próby szczelno ci: poł cze i gazoci gu,
- odbiór techniczny robót,
- obmiar robót sieciowych i zwi zanych z nimi robót ziemnych,
- przedmuchiwanie gazoci gu,
- eksploatacja, konserwacja i roboty remontowe sieci gazowych,
- przepisy bezpiecze stwa i higieny pracy obowi zuj ce podczas wykonywania sieci
oraz w trakcie eksploatacji, konserwacji i remontów.
3. Zalecenia dotycz ce oceniania
Poziom wiadomo ci i umiej tno ci przyswojonych i ukształtowanych w wyniku
procesu nauczania-uczenia si tre ci zawartych w poszczególnych działach programowych
powinien by sprawdzany i oceniany oddzielnie.
Narz dziami pomiaru dydaktycznego stosowanymi do przeprowadzania
sprawdzianów powinny by :
- zestawy zada testowych przeznaczone do badania poziomu wiadomo ci,
uwzgl dniaj ce poziomy wymaga :
A - zapami tania wiadomo ci,
28
B - zrozumienia wiadomo ci,
- zadania problemowe przeznaczone do badania ukształtowanych wiadomo ci
na poziomach:
C - wykorzystania wiadomo ci w sytuacjach typowych,
D - zastosowania wiadomo ci w sytuacjach problemowych.
Sprawdziany badaj ce poziom rzeczywi cie ukształtowanych umiej tno ci mog
polega np. na rozwi zaniu zadania problemowego takiego jak:
* opracowanie harmonogramu przebiegu prac zwi zanych z monta em sieci
kanalizacyjnej, posługiwanie si przy tym dokumentacj techniczn ,
* dobór potrzebnych do wykonania sieci wodoci gowej rur, kształtek i
uzbrojenia oraz wyliczenie ich ilo ci na podstawie przy tym z dokumentacji technicznej i
dost pnych katalogów oraz prospektów materiałów i uzbrojenia,
* opracowanie harmonogramu przebiegu prac zwi zanych z monta em kanału
sieci ciepłowniczej,
* opracowanie harmonogramu przebiegu prac monta owych sieci gazowej
wraz z instrukcj przestrzegania przepisów bhp.
Po przeprowadzeniu sprawdzianu i dokonaniu oceny nale y przeprowadzi analiz
polegaj c na porównaniu wiadomo ci i umiej tno ci rzeczywi cie przyswojonych i
ukształtowanych przez uczniów z wiadomo ciami i umiej tno ciami zało onymi i
uwzgl dnionymi w poszczególnych działach i blokach tematycznych. Po dokonaniu analizy
nale y opracowa wnioski dotycz ce dalszego post powania dydaktycznego np. zmiany
metod prowadzenia zaj , zmiany form organizacyjnych pracy z uczniami, zastosowania
innych rodków dydaktycznych itp.
Podczas dokonywania oceny sprawdzianów nale y stosowa obowi zuj c skal
ocen. Ocena ko cowa z ka dego działu programowego powinna uwzgl dnia oceny
cz stkowe, wystawiane na jednostkach metodycznych podczas prowadzenia zaj .
D. DOKUMENTACJA TECHNICZNA
1. Cele kształcenia.
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia ucze (słuchacz) powinien umie :
- organizowa stanowisko pracy kre larza,
- posługiwa si przyborami do wykonywania rysunków,
- prawidłowo wymiarowa i estetycznie opisywa rysunki,
- wykonywa rysunki w rzutach prostok tnych i aksonometrycznych,
29
- szkicowa figury i bryły geometryczne oraz elementy budowlane i instalacyjne,
- posługiwa si normami technicznymi obowi zuj cymi w rysunku budowlanym i
instalacyjnym,
- stosowa oznaczenia graficzne materiałów i elementów budowlanych,
- stosowa oznaczenia graficzne elementów poszczególnych instalacji sanitarnych i sieci
komunalnych,
- rysowa na podstawie technicznych rysunków architektonicznych podkłady budowlane
dla potrzeb projektowania instalacji sanitarnych,
- oblicza współczynnik przenikania ciepła dla ró nych przegród budowlanych,
- oblicza straty ciepła w pomieszczeniach i budynkach oraz dobiera grzejniki i ródła
ciepła,
- rysowa na podkładach budowlanych rozmieszczenie grzejników, ródeł ciepła, przyborów
sanitarnych i innych urz dze instalacyjnych oraz przewodów instalacji grzewczych wody
zimnej i ciepłej wody u ytkowej, kanalizacyjnych, gazowych, wentylacji i klimatyzacji,
- rysowa rozwini cia płaskie i aksonometryczne projektowanych instalacji sanitarnych,
- oblicza rednice przewodów instalacji sanitarnych,
- rysowa przewody sieci cieplnych, wodoci gowych, kanalizacyjnych i gazowych w rzutach
i rozwini ciach (profilach),
- oblicza rednice przewodów sieci komunalnych,
- dobiera uzbrojenie przewodów poszczególnych sieci komunalnych,
- opracowywa opis techniczny do projektów technicznych instalacji sanitarnych i sieci
komunalnych,
- wykonywa przedmiary robót instalacyjnych i sieciowych,
- opracowywa wykazy materiałów, uzbrojenia, armatury, przyborów itp. na podstawie
projektów technicznych,
- opracowywa kosztorysy projektowanych instalacji sanitarnych i sieci komunalnych,
- posługiwa si obowi zuj cymi normami i normatywami technicznymi,
- czyta i analizowa
sieciowe,
projekty techniczne, architektoniczne, budowlane, instalacyjne i
- czyta i analizowa opisy techniczne i kosztorysy,
- wykorzystywa programy komputerowe w procesie projektowania instalacji sanitarnych
i sieci komunalnych,
- korzysta z ró nych ródeł informacji technicznej i komputerowej.
2. Tre ci kształcenia (działy programowe)
* RYSUNEK TECHNICZNY:
30
- opisywanie rysunków,
- wymiarowanie elementów na rysunkach,
- podstawowe konstrukcje rysunkowe,
- rzutowanie prostok tne figur i brył geometrycznych,
- rzutowanie aksonometryczne,
- szkicowanie elementów z natury.
* PROJEKTOWANIE PROSTYCH INSTALACJI GRZEWCZYCH:
- obliczanie strat ciepła w pomieszczeniach,
- dobieranie grzejników,
- dobieranie ródeł ciepła,
- wykonywanie rysunków technicznych (rzuty kondygnacji, rozwini cia)
instalacji grzewczych,
- obliczanie rednic przewodów,
- dobieranie rur i uzbrojenia,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonywanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów, uzbrojenia, urz dze itp.,
- kosztorysowanie prac zwi zanych z monta em instalacji grzewczych.
* PROJEKTOWANIE PROSTYCH INSTALACJI WODY ZIMNEJ
I CIEPŁEJ WODY U YTKOWEJ ORAZ PRZECIWPO AROWEJ:
- obliczanie zapotrzebowania wody,
- dobieranie rur, uzbrojenia i armatury,
- obliczanie rednic przewodów,
- wykonywanie rysunków technicznych instalacji wodoci gowych ciepłej wody
u ytkowej, przeciwpo arowych,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonywanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów, uzbrojenia, armatury czerpalnej i innych,
- kosztorysowanie prac zwi zanych z monta em instalacji wody zimnej
i ciepłej wody u ytkowej oraz przeciwpo arowych.
* PROJEKTOWANIE PROSTYCH INSTALACJI KANALIZACYJNYCH:
- dobieranie rur, uzbrojenia i przyborów sanitarnych,
- wykonywanie rysunków instalacji kanalizacyjnych (rzuty kondygnacji, profile),
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonywanie przedmiaru robót,
31
- sporz dzanie wykazu materiałów, uzbrojenia, przyborów sanitarnych,
- wykonanie kosztorysu zaprojektowanej kanalizacji.
* PROJEKTOWANIE PROSTYCH INSTALACJI GAZOWYCH:
- wykonywanie rysunków instalacji gazowej (rzuty kondygnacji, rozwini cie
aksonometryczne),
- obliczanie rednic przewodów,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonywanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów, urz dze i uzbrojenia,
- wykonywanie kosztorysu zaprojektowanej instalacji gazowej.
* PROJEKTOWANIE WENTYLACJI I KLIMATYZACJI:
- obliczanie wymian powietrza w okre lonym pomieszczeniu,
- rysowanie na rysunkach technicznych elementów wentylacji naturalnej,
- rysowanie na rysunkach technicznych (rzuty kondygnacji) elementów wentylacji
mechanicznej,
- wykonanie rozwini cia aksonometrycznego instalacji wentylacji mechanicznej,
- zaprojektowanie odci gu miejscowego dla okre lonego stanowiska roboczego,
- zaprojektowanie klimatyzacji w pomieszczeniu o okre lonym przeznaczeniu,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów, urz dze i uzbrojenia,
- wykonanie kosztorysu zaprojektowanej wentylacji lub klimatyzacji.
* PROJEKTOWANIE SIECI CIEPLNYCH:
- obliczanie zapotrzebowania czynnika grzejnego,
- obliczanie hydrauliczne sieci cieplnych,
- rysowanie trasy przewodów sieci cieplnych,
- rysowanie profilu przewodów sieci cieplnych,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów i uzbrojenia,
- kosztorysowanie robót zwi zanych z monta em sieci cieplnych.
* PROJEKTOWANIE SIECI WODOCI GOWYCH I PRZECIWPO AROWYCH:
- obliczanie zapotrzebowania ilo ci wody,
32
- rysowanie trasy przewodów sieci wodoci gowych i przeciwpo arowych wraz z
uzbrojeniem,
- rysowanie profilu sieci wodoci gowych,
- obliczanie rednic przewodów i ci nienia,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów i uzbrojenia,
- kosztorysowanie robót zwi zanych z monta em sieci wodoci gowych i
przeciwpo arowych.
* PROJEKTOWANIE SIECI KANALIZACYJNYCH:
- obliczanie ilo ci cieków,
- rysowanie tras przebiegu sieci kanalizacyjnych,
- rysowanie profilu podłu nego sieci kanalizacyjnej,
- obliczanie rednic przewodów i dobieranie materiałów,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów i uzbrojenia,
- kosztorysowanie robót zwi zanych z budow sieci kanalizacyjnych.
* PROJEKTOWANIE SIECI GAZOWYCH:
- obliczanie zapotrzebowania gazu,
- rysowanie tras przebiegu sieci gazowej wraz z uzbrojeniem,
- rysowanie profilu podłu nego sieci,
- obliczanie rednic przewodów,
- redagowanie opisu technicznego,
- wykonanie przedmiaru robót,
- sporz dzanie wykazu materiałów i uzbrojenia,
- kosztorysowanie robót zwi zanych z monta em sieci gazowych.
* U YTKOWANIE KOMPUTERA W PRACY ZAWODOWEJ:
- programy komputerowe do obliczania strat ciepła w budynkach,
- programy komputerowe do wykonywania oblicze rednic przewodów
instalacyjnych,
- programy komputerowe wspomagaj ce wykonywanie rysunków technicznych,
- programy komputerowe do wykonywania kosztorysów,
- ródła informacji technicznej i komputerowej.
33
* CZYTANIE DOKUMENTACJI TECHNICZNEJ:
- czytanie i analizowanie projektów technicznych architektoniczno-budowlanych,
- czytanie i analizowanie projektów technicznych ró nych instalacji sanitarnych,
- czytanie i analizowanie projektów technicznych sieci komunalnych,
- czytanie i analizowanie opisów technicznych i cz ci kosztorysowej projektów
technicznych.
3. Zalecenia dotycz ce oceniania
Poziom wiadomo ci i umiej tno ci przyswojonych i ukształtowanych w wyniku
procesu nauczania-uczenia si tre ci zawartych w poszczególnych działach programowych
powinien by sprawdzany i oceniany oddzielnie.
Narz dziami pomiaru dydaktycznego stosowanymi do przeprowadzania
sprawdzianów powinny by :
- zestawy zada testowych przeznaczone do badania poziomu wiadomo ci,
uwzgl dniaj ce poziomy wymaga :
A - zapami tania wiadomo ci,
B - zrozumienia wiadomo ci,
- zadania problemowe przeznaczone do badania ukształtowanych wiadomo ci
na poziomach:
C - wykorzystania wiadomo ci w sytuacjach typowych,
D - zastosowania wiadomo ci w sytuacjach problemowych.
Sprawdziany badaj ce poziom rzeczywi cie ukształtowanych umiej tno ci mog
polega np. na wykonaniu zadania typu „próba pracy” tj.:
* narysowanie w rzutach prostok tnych zadanej bryły geometrycznej,
* obliczenie współczynnika przenikania ciepła dla okre lonej przegrody
budowlanej,
* obliczenie strat ciepła w zadanym pomieszczeniu o okre lonym
przeznaczeniu,
* rozrysowanie pionu kanalizacyjnego,
* rozrysowanie w rzucie aksonometrycznym instalacji gazowej,
* rozrysowanie wyci gu miejscowego,
* analizowanie projektu technicznego wybranej instalacji.
Po przeprowadzeniu sprawdzianu i dokonaniu oceny nale y przeprowadzi analiz
polegaj c na porównaniu wiadomo ci i umiej tno ci rzeczywi cie przyswojonych i
ukształtowanych przez uczniów z wiadomo ciami i umiej tno ciami zało onymi i
uwzgl dnionymi w poszczególnych działach i blokach tematycznych. Po dokonaniu analizy
nale y opracowa
wnioski dotycz ce dalszego post powania dydaktycznego np. zmiany
34
metod prowadzenia zaj , zmiany form organizacyjnych pracy z uczniami, zastosowania
innych rodków dydaktycznych itp.
Podczas dokonywania oceny sprawdzianów nale y stosowa obowi zuj c skal
ocen. Ocena ko cowa z ka dego działu programowego powinna uwzgl dnia oceny
cz stkowe, wystawiane na jednostkach metodycznych podczas prowadzenia zaj .
E. PODSTAWY DZIAŁALNO CI GOSPODARCZEJ
1. Cele kształcenia
W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia ucze (słuchacz) powinien umie :
- wykorzystywa podstawowe poj cia ekonomiczne i prawne w prowadzeniu działalno ci
gospodarczej,
- okre la potrzeby powstawania podmiotów gospodarczych oraz zasady ich funkcjonowania,
- bada rynek pracy,
- racjonalnie gospodarowa rodkami produkcji,
- wykorzystywa zasady gospodarki finansowej i rynkowej,
- wylicza wyniki finansowe przedsi biorstwa,
- oblicza wynagrodzenie,
- zakłada i prowadzi własn działalno gospodarcz ,
- korzysta ze ródeł prawa,
- stosowa przepisy prawa administracyjnego, cywilnego, karnego i prawa pracy,
- interpretowa przepisy prawa budowlanego przy cisłym zrozumieniu technicznych poj
budowlanych,
- posługiwa si przepisami prawnymi obowi zuj cymi w budownictwie,
- sporz dza stosowne dokumenty zwi zane z prowadzeniem prac budowlanych i
instalacyjnych zgodnie ze wskazówkami informacji prawnej.
2. Tre ci kształcenia (działy programowe)
* PODMIOTY GOSPODARCZE:
- przedsi biorstwa pa stwowe, mieszane i komunalne,
- spółdzielnie,
- przedsi biorstwa prywatne:
* spółki cywilne,
* spółki handlowe,
- fundacje,
- zrzeszenia przedsi biorstw,
35
- struktura organizacyjna podmiotów gospodarczych,
- przekształcenia własno ciowe.
* CZŁOWIEK W PROCESIE GOSPODARCZYM:
- badanie rynku pracy,
- zasady przyjmowania i zwalniania pracowników,
- prawa i obowi zki pracownika - Kodeks Pracy,
- style kierowania,
- karanie i nagradzanie pracowników,
- wydajno pracy,
- systemy wynagrodze , zasady obliczania.
* RODKI PRODUKCJI:
- maj tek przedsi biorstwa,
- rodki trwałe,
- rodki obrotowe,
- inwestycje,
- gospodarka materiałowa,
- gospodarka magazynowa.
* GOSPODARKA FINANSOWA:
- system finansowy,
- kalkulacja cen na własne wyroby,
- przychody z działalno ci gospodarczej,
- rodki płatnicze,
- koszty działalno ci,
- zyski,
- analiza finansowa,
- analiza bilansu,
- ksi gowo
w przedsi biorstwie.
* ZASADY GOSPODARKI RYNKOWEJ:
- marketing,
- działalno promocyjna,
- podatki, dokumenty podatkowe,
- kredyty,
- ubezpieczenia społeczne,
- współpraca z bankiem oraz urz dami pa stwowymi i samorz dowymi.
36
* PRAWO ADMINISTRACYJNE, KARNE I CYWILNE:
- organy administracji pa stwowej,
- akty administracyjne,
- ródła prawa karnego,
- przepisy prawa cywilnego,
- umowy - zasady spisywania,
- post powanie cywilne.
* PRAWO PRACY:
- przepisy prawa pracy,
- umowa o prac - zawarcie, rozwi zanie, wyga ni cie,
- urlopy,
- ochrona pracy młodocianych i kobiet.
* PODSTAWY PRAWNE REALIZACJI BUDOWY:
- plany realizacyjne inwestycji budowlanych,
- sporz dzanie dokumentacji technicznych,
- pozwolenie na budow ,
- umowy o wykonanie robót i remontów,
- roboty budowlane i nadzór nad ich wykonaniem,
- dziennik budowy,
- u ytkowanie i utrzymanie obiektów budowlanych,
- samowole budowlane,
- katastrofy budowlane,
- odpowiedzialno zawodowa,
- ochrona dóbr kultury i przyrody.
* PRZEPISY PRAWNE DOTYCZ CE OBIEKTÓW BUDOWLANYCH:
- poj cia techniczne w rozumieniu prawa budowlanego,
- warunki techniczne przy sytuowaniu budynków,
- warunki techniczne, jakim powinny odpowiada :
* elementy budynków,
* pomieszczenia o ró nym przeznaczeniu,
- warunki techniczne projektowania i wykonywania:
* ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji, o wietlenia pomieszcze ,
* zaopatrzenia w wod i odprowadzania cieków,
37
* zabezpieczenia budynków przed po arem i wybuchem.
3. Zalecenia dotycz ce oceniania
Poziom wiadomo ci i umiej tno ci przyswojonych i ukształtowanych w wyniku
procesu nauczania-uczenia si tre ci zawartych w poszczególnych działach programowych
powinien by sprawdzany i oceniany oddzielnie.
Narz dziami pomiaru dydaktycznego stosowanymi do przeprowadzania
sprawdzianów powinny by :
- zestawy zada testowych przeznaczone do badania poziomu wiadomo ci,
uwzgl dniaj ce poziomy wymaga :
A - zapami tania wiadomo ci,
B - zrozumienia wiadomo ci,
- zadania problemowe przeznaczone do badania ukształtowanych wiadomo ci
na poziomach:
C - wykorzystania wiadomo ci w sytuacjach typowych,
D - zastosowania wiadomo ci w sytuacjach problemowych.
Sprawdziany badaj ce poziom rzeczywi cie ukształtowanych umiej tno ci mog
polega np. na rozwi zaniu zadania problemowego takiego jak:
* opracowanie schematu organizacyjnego spółki produkcyjno-handlowousługowej z ograniczon odpowiedzialno ci ,
* opracowanie wst pnej kalkulacji robót zwi zanych z monta em przyborów
sanitarnych w pomieszczeniu sanitariatu w przedszkolu,
* spisanie umowy-zlecenia na wykonanie przył cza wodoci gowego,
* okre lenie warunków technicznych usytuowania budynku wolnostoj cego
przeznaczonego na stały pobyt ludzi.
Po przeprowadzeniu sprawdzianu i dokonaniu oceny nale y przeprowadzi analiz
polegaj c na porównaniu wiadomo ci i umiej tno ci rzeczywi cie przyswojonych i
ukształtowanych przez uczniów z wiadomo ciami i umiej tno ciami zało onymi i
uwzgl dnionymi w poszczególnych działach i blokach tematycznych. Po dokonaniu analizy
nale y opracowa wnioski dotycz ce dalszego post powania dydaktycznego np. zmiany
metod prowadzenia zaj , zmiany form organizacyjnych pracy z uczniami, zastosowania
innych rodków dydaktycznych itp.
38
Podczas dokonywania oceny sprawdzianów nale y stosowa obowi zuj c skal
ocen. Ocena ko cowa z ka dego działu programowego powinna uwzgl dnia oceny
cz stkowe, wystawiane na jednostkach metodycznych podczas prowadzenia zaj .