Filtry aktywne. - Politechnika Wrocławska

Transkrypt

Filtry aktywne. - Politechnika Wrocławska
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne czasu ciągłego
i dyskretnego
Wrocław 2016
Politechnika Wrocławska
Filtry
Stosowanie filtrów w elektronice ma na celu wyeliminowanie czy też
zmniejszenie wpływu sygnałów o niepożądanej częstotliwości dla pracy czy
też funkcji danego układu.
Za pomocą filtrów można kształtować impulsy napięciowe, wybierać jedne
i eliminować inne sygnały np. tunery to po prostu przestrajalne filtry
pasmowe.
Każde urządzenie elektroniczne zawiera filtry.
Filtry górnoprzepustowe stosowane są często jako pojemnościowe sprzężenie
między układami elektronicznymi (np. wzmacniaczami) celem zablokowania
tzw. składowej stałej.
Filtry dolnoprzepustowe do tłumienia sygnałów w.cz., które mogą przeniknąć
przez pojemności wyłączników, albo zbliżonych do siebie przewodów
powodując wzajemne zakłócanie obwodów elektronicznych.
1
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtry aktywne, w porównaniu z filtrami pasywnymi RLC, wyróżniają się
wieloma zaletami, np.
dużą stabilnością pracy, dokładnością, łatwością przestrajania
częstotliwości, brakiem tłumienia sygnału użytecznego a nawet możliwością
jego wzmacniania, eliminacją elementów indukcyjnych (L) kosztownych
i niewygodnych za względu na duże gabaryty.
Filtry aktywne RC mogą pracować w szerokim zakresie częstotliwości - od
tysięcznych części Hz do kilkudziesięciu, a nawet do kilkuset kHz. Górna
częstotliwość pracy filtru jest ograniczona pasmem przenoszenia WO.
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Rodzaje
Ze względu na sposób działania filtry aktywne dzielimy na:
- filtry o pracy ciągłej (ang. continous time filters)
- filtry C przełączane (ang. switched capacitor)
Ze względu na rodzaj charakterystyki częstotliwościowej filtry dzielimy na:
KU
f
2
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Charakterystyka amplitudowa
Pasmo przepustowe to zakres częstotliwości sygnałów przechodzących przez
filtr bez znacznego tłumienia. Najczęściej przyjmuje sie, ze krańcem pasma
przepustowego jest częstotliwość, dla której wzmocnienie filtru maleje o 3dB.
Pasmo zaporowe to pasmo częstotliwości, których amplituda ma zostać
zmniejszona poniżej zaprojektowanego poziomu.
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Charakterystyka amplitudowa
Parametry oceny filtru to tętnienie pasma przepustowego i zaporowego oraz
stromość nachylenia charakterystyki. W zależności od przeznaczenia filtru
dopuszcza się pewien poziom tętnienia jak i określoną szerokość obszaru
przejścia, możliwe jest zaprojektowanie filtru z bardzo stromą
charakterystyką lub taki, który nie wprowadza zakłóceń w paśmie
przepustowym.
3
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Charakterystyka fazowa
Charakterystyka fazowa - zależność przesunięcia fazowego pomiędzy sygnałem
wyjściowym a wejściowym filtru od częstotliwości tych sygnałów.
Ważność charakterystyki fazowej filtru wynika z faktu, ze jeśli składowe sygnału
wyjściowego, których częstotliwości całkowicie mieszczą sie w paśmie
przepustowym filtru, są rożnie opóźnione po przejściu przez filtr, to sygnał
wyjściowy filtru będzie zniekształcony.
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Odpowiedź na skok jednostkowy
Filtry można charakteryzować parametrami w dziedzinie czasu. Jest to istotne gdy
filtr jest pobudzany sygnałami impulsowymi.
4
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Odpowiedź na skok jednostkowy
Czas narastania odpowiedzi- jest to czas w którym napięcie wyjściowe osiągnie
poziom 90% do swojej wartości maksymalnej (tr)
Czas ustalania - czas w jakim napięcie wyjściowe ustala się w obrębie 5%
odchylenia od swojej wartości końcowej (ts)
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Odpowiedź na skok jednostkowy
Przerzut - maksymalna wartość napięcia o jakie napięcie wyjściowe przewyższa
chwilowo swoją wartość końcową.
Tętnienie - oscylacje wokół średniej wartości końcowej
5
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Rodzaje
Ze względu na sposób aproksymacji ch-yki częstotliwościowej:
- Butterwortha
- Czebyszewa
- Bessela (Thompsona)
- Butterwortha - Thompsona
Ze względu na rząd:
pierwszego, drugiego, trzeciego, n-tego rzędu
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Rodzaje
Ze względu na rząd:
pierwszego, drugiego, trzeciego, n-tego rzędu
6
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtr dolnoprzepustowy
Filtr dolnoprzepustowy (LP) (ang. lowpass filter)
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtr górnoprzepustowy
Filtr górnoprzepustowy (HP) (ang. highpass filter)
7
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtr pasmowoprzepustowy
Filtr pasmowoprzepustowy (BP) (ang. bandpass filter)
stosowane głównie w takich
przypadkach, w których z sygnałów
o
jednej
częstotliwości,
lub
występujących w wąskim paśmie
częstotliwości,
należy
usunąć
towarzyszące im szumy lub
zakłócenia o częstotliwościach
zbliżonych
do
częstotliwości
sygnału.
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtr pasmowozaporowy
Filtr pasmowozaporowy (BR) (ang. bandreject filter)
stosowane do tłumienia
sygnałów zakłócających
o częstotliwościach leżących
w paśmie użytecznym. Mogą
być stosowane np. do eliminacji
przydźwięku o częstotliwości
sieci.
8
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Struktura Sallen-Key’a – filtr LP
ω0 =
1
R1 R2 C1C 2
KU = H 0 = 1 +
H LP (s ) =
U wy (s )
U we (s )
R4
R3
KU
R1 R2 C1C 2
=
 1
1 − Ku
1
s 2 + 
+
+
 R1C1 R2 C1 R2 C 2

1
 s +
R1 R2 C1C 2

Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Struktura Sallen-Key’a – filtr HP
KU = H 0 = 1 +
R4
R3
ω0 =
1
R1 R2 C1C 2
Dla C1 = C2 = C
ω0 =
H HP (s ) =
U wy (s )
U we (s )
=
1
C R1 R2
KU s 2
 1
1 − KU
1
s 2 + 
+
+
R
C
R
C
R1C1
 2 1
2 2

1
 s +
R
R

1 2 C1C 2
9
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Struktura Sallen-Key’a – filtr BP
ω0 =
Q=
H BP (s ) =
U wy (s )
U we (s )
=
R1 + R2
R1 R2 R3 C1C 2
R1 + R2
R1 R2 R3 C1C 2
 1
1 − KU
1
1

+
+
+
R2 C1
 R1C1 R3C 2 R3 C1



KU
s
R1C1
 1
1 − KU
1
1
s 2 + 
+
+
+
R
C
R
C
R
C
R2 C1
3 2
3 1
 1 1

R1 + R2
 s +
R
R
1 2 R3 C1C 2

Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Wielokrotne ujemne SZ – filtr LP
ω0 =
1
R2 R3 C1C 2
KU = H 0 = −
R2
R1
KU
R2 R3C1C 2
H LP (s ) =
=
U we (s )
s  1
1
1 
1
+
s 2 +  +
+
C1  R1 R2 R3  R2 R3 C1C 2
U wy ( s )
−
10
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Wielokrotne ujemne SZ – filtr HP
ω0 =
1
R1 R2 C 2 C 3
KU = H 0 = −
H HP (s ) =
U wy (s )
U we (s )
=
s
s2 +
R2
C1
C2
KU s
 C1
1
1 
1

 +
+
+
 C 2 C3 C 2 C 3  R1 R2 C 2 C3
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Wielokrotne ujemne SZ – filtr BP
Dla C1 = C2 = C
Q=
ω 0 R2 C
ω0 =
2
=
ω0
ω gH − ω gL
R1 + R2
= ω gL ω gH
R1 R2 R3C 2
s
U wy (s )
R1C1
H BP (s ) =
=
U we ( s )

R1 + R2
1
1 
 +
+
s 2 + s
R
C
R
C
R
R
3 2 
1 2 R3 C1C 2
 3 1
−
11
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Mostek TT– filtr BR
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Wielokrotne ujemne SZ – filtr BR
R
R 
H BR (s ) = − 6 H BP (s ) + 6 
R52 
 R51
Wzmocnienia obu torów sumatora muszą być
takie same, tzn.:
R R
R
3
⋅ 6 = 6
2 R1 R51 R52
12
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtry C przełączane
Filtry charakteryzują się:
- współczynniki transmitancji filtru nie zależą od wartości pojemności ale od ich
stosunków,
- częstotliwość graniczna filtru jest wprost proporcjonalna do f zegara, ze
współczynnikiem proporcjonalności zależnym od stosunku C.
Dzięki temu filtry:
- mają duża dokładność wykonania (niemożliwą w innych technologiach);
- mogą być automatycznie przestrajane poprzez zmianę f zegara.
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtry C przełączane – symulacja rezystancji
I=
U
R
I=
Rzast =
dQ d (UC S ) UC S
=
=
= UC S f S
dt
dt
TS
1
CS f S
13
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtry C przełączane – integrator odwracający
U wy
U we
=−
U wy
1
τs
U we
τ = CRZAST
τ = RC
gdzie:
1
τs
C
η
=
=
f S C S 2πf S
=−
Stosunek określany przez producenta:
η
2π
=
C
CS
η = (50 ÷ 200)
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtry C przełączane – integrator nieodwracający
Zmiana znaku Uwe poprzez oddawanie ładunku przez zmianę polaryzacji C.
U wy
U we
=
f S CS 1
=
sC
τs
τ = CRZAST =
C
η
=
f S C S 2πf S
14
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtry C przełączane – II rzędu
Politechnika Wrocławska
Filtry aktywne
Filtry C przełączane – II rzędu
Filtr dolnoprzepustowy
U wy 3
U we
R1
R2
=
R1 2 2 2 R1
τ ω 0 s + τω 0 s + 1
R3
R4
−
Filtr górnoprzepustowy
U wy1
U we
−
=
R3
R2
R3
R3 1
1
+
+1
R1τ 2ω 02 s 2 R4τω 0 s
2πf S
ω0 =
ω0 =
η
2πf S
η
Filtr pasmowoprzepustowy
U wy 2
U we
R1
τω 0 s
R2
=
R1 2 2 2 R1
τ ω 0 s + τω 0 s + 1
R3
R4
−
ω0 =
2πf S
η
15