Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy

Transkrypt

Strategia Rozwiązywania
Problemów Społecznych Gminy
Kępice
na lata 2007 – 2015
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007-2015
Spis treści
1. Wprowadzenie ...................................................................................................................
3
2. Charakterystyka Miasta i Gminy Kępice........................................................................... 8
2.1. Położenie geograficzne .................................................................................................... 8
2.2. Obszar .............................................................................................................................. 8
2.3. Układy osadnicze ............................................................................................................
9
2.4. Demografia ...................................................................................................................... 9
2.5. Sytuacja gospodarcza ....................................................................................................... 11
3. Pomoc społeczna w gminie ................................................................................................ 14
4. Diagnoza społeczna gminy ................................................................................................ 20
4.1. Problemy i zagrożenia rodzin ......................................................................................... 20
4.2. Główne obszary problemowe ......................................................................................... 23
4.2.1. Bezrobocie ..................................................................................................................
23
4.2.2. Niepełnosprawność i starość ......................................................................................
31
4.2.3. Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych ......................................... 36
4.2.4. Uzależnienia ............................................................................................................. 39
4.2.4.1. Alkoholizm .............................................................................................................. 39
4.2.4.2. Narkomania .............................................................................................................
43
4.2.5. Przestępczość .............................................................................................................
46
4.2.6. Przemoc w rodzinie .................................................................................................... . 51
4.2.7. Problemy mieszkaniowe ............................................................................................. 54
4.2.8. Bezdomność ................................................................................................................ 57
4.2.9. Edukacja ...................................................................................................................... 62
4.2.10. Kultura .....................................................................................................................
68
4.2.11.Sytuacja zdrowotna mieszkańców gminy. Dostęp do służby zdrowia ....................
71
5. Misja, wizja, opis priorytetów Strategii .........................................................................
74
6. Harmonogram realizacji celów strategicznych .............................................................
83
7. Wdrażanie i monitoring Strategii .................................................................................
100
2
1. Wprowadzenie
„Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 - 2015 ” to
dokument, którego celem jest przede wszystkim diagnoza problemów społecznych a także
stworzenie systemu zintegrowanych działań jednostek samorządu terytorialnego i organizacji
pozarządowych, które w miarę posiadanych zasobów ludzkich, materialnych i finansowych
pozwolą na poprawę warunków bytowych lokalnej społeczności. Dokument ten ma stanowić
podstawę realizacji celów strategicznych, operacyjnych a także wszelkich działań z zakresu polityki
społecznej na szczeblu gminnym, poprzez tworzenie odpowiednich projektów i programów.
Diagnoza problemów społecznych na terenie gminy Kępice została dokonana w oparciu o dane
uzyskane z Ośrodka Pomocy Społecznej a także innych instytucji działających na terenie Gminy.
Zidentyfikowane dla potrzeb tworzenia Strategii problemy społeczne w tym szczególnie
utrzymujący się wysoki poziom bezrobocia, ubóstwo, niepełnosprawność, bezdomność,
uzależnienia, przestępczość a także bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych
wymagają wprowadzenia skutecznych metod profilaktycznych jak i doraźnych w zakresie
występowania w/w zjawisk. Stworzenie usystematyzowanego, zintegrowanego systemu współpracy
podmiotów działających na gruncie polityki społecznej, edukacji, ochrony zdrowia, gospodarki
mieszkaniowej, bezpieczeństwa publicznego stanowi gwarancję kompleksowości i efektywności
podejmowanych decyzji i działań.
Cele Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 – 2015
zmierzają do stworzenia warunków integracji społecznej a także przeciwdziałanie wykluczeniu
społecznemu. Powstały one w oparciu o
–
identyfikację obecnych problemów społecznych
–
przewidywaną i pożądaną wizję przyszłości
–
analizę Narodowej Strategii Integracji Społecznej, Strategii Polityki Społecznej Województwa
Pomorskiego, projektu Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
–
uwzględnienie priorytetów i kierunków działań, zawartych w w/w dokumentach
Z uwagi na złożoność wskazanych w niniejszym dokumencie problemów społecznych, do każdego
z nich została opracowana analiza SWOT, która umożliwia dokonanie konfrontacji wewnętrznych (
mocne i słabe strony ) i zewnętrznych ( szanse i zagrożenia ) uwarunkowań sytuacji.
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 – 2015 będąca
3
systemowym kompendium rozwiązywania wskazanych w niej problemów może stanowić podstawę
działań i podejmowania decyzji w ramach prowadzonej przez organy gminy polityki społecznej.
Niniejszy dokument jest również podstawą do tworzenia szczegółowych programów działań,
zmierzających do poprawy jakości życia we wszystkich obszarach życia społecznego, na która składa
się przede wszystkim zdolność prowadzenia godnego życia, poczucie bezpieczeństwa i własnej
wartości, możliwość wykorzystywania zdolności intelektualnych i psychofizycznych w dążeniu do
realizacji celów osobistych. Jest to produkt wzajemnego oddziaływania warunków społecznych,
zdrowotnych, ekonomicznych i środowiskowych, które wpływają na rozwój indywidualny i
społeczny. Osiągnięcie zamierzonych w tym zakresie celów wymaga podejmowania różnych
działań strategicznych, szczególnie:
➔
interwencyjnych – o cechach doraźnych, ratowniczych, likwidacja niedoborów będących
źródłem niedostatku, ubóstwa, nierówności społecznej, niedostosowania i patologii
społecznych
➔
asekuracyjnych – zapobiegających i uprzedzających pojawienie się sytuacji zagrażających
bezpieczeństwu socjalnemu
➔
kompensacyjnych – niwelujących luki i deficyty
➔
partycypacyjnych – poszerzających uczestnictwo społeczne w życiu publicznym i
zapobiegającym wszelkim przejawom dyskryminacji, wykluczeniu społecznemu i
marginalizacji.
Najważniejszych założenia
prowadzonej polityki
społecznej powinny opierać się na przede
wszystkim
–
umożliwieniu mieszkańcom Gminy pełnego rozwoju i uczestnictwa w jej życiu gospodarczo –
społecznym
–
stwarzaniu warunków i przestrzeni umożliwiających mieszkańcom Gminy na każdym etapie
życia i w każdej wspólnocie, w której uczestniczą – rodzinie, grupie rówieśniczej, miejscu pracy
lub edukacji, możliwości suwerennej samorealizacji i podejmowania odpowiedzialności za
jakość życia i dobro wspólne
–
działaniu na rzecz realizacji wartości tj. spójność i solidarność społeczna tzn. Wyrównywania
szans wszystkich osób i grup społecznych regionu i solidarne współdziałanie na rzecz pełnej
4
integracji i reintegracji i przeciwdziałania marginalizacji.
Strategia zgodna jest z założeniami polityki państwa, ustaw nakładających na organy administracji
rządowej i samorządowej określone obowiązki a także niżej wymienionymi dokumentami
strategicznymi:
–
Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski na lata 2004 – 2010, wskazująca na
priorytety tj. m.in.
1. Wzrost uczestnictwa dzieci w wychowaniu przedszkolnym
2. Poprawa jakości kształcenia na poziomie gimnazjalnym i średnim
3. Rekompensowanie deficytów rozwoju intelektualnego i sprawnościowego dzieci
4. Radykalne ograniczenie ubóstwa skrajnego
5. Ograniczenie bezrobocia długookresowego
6. Zmniejszenie bezrobocia młodzieży
7. Zwiększenie poziomu zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych
8. Upowszechnianie kształcenia ustawicznego
9. Wzrost dostępu do lokali ( mieszkań ) dla grup najbardziej zagrożonych bezdomnością
10. Zaangażowanie obywateli w działalność społeczną
–
Narowy Plan Rozwoju na lata 2007 -2013 ( projekt wstępny ), obejmujący następujące kierunki
działań
1. Zwiększenie zatrudnienia
2. Wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy
3. Modernizacja organizacji i funkcjonowania rynku pracy
4. Ograniczanie wykluczenia społecznego
5. Wsparcia rodzin
6. Zwiększenie dostępu do edukacji
7. Budowanie kapitału społecznego
–
Program Operacyjny Kapitał Ludzki – Priorytety Regionalne tj.
1. Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej
2. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach
3. Regionalne kadry gospodarki
4. Partnerstwo na rzecz rozwoju obszarów wiejskich
5
–
Strategia Polityki Społecznej Województwa Pomorskiego do 2013 roku, do której realizacji
wyznaczono priorytety tj.
1. Wzrost zatrudnienia i mobilności zawodowej
2. Wzmocnienie integracji społecznej
3. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego
4. Poprawa infrastruktury społecznej i systemów wsparcia integracji społecznej
–
Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego -
Priorytet II Spójność, Cel 1: Wzrost
zatrudnienia i mobilności zawodowej, Cel 2: Rozwój społeczeństwa obywatelskiego
a także
–
Strategia Rozwoju Społeczno - Gospodarczego Powiatu Słupskiego do roku 2011
–
Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Kępice na lata 2007 - 2013
W tworzeniu niniejszej Strategii udział brali członkowie, powołanego Zarządzeniem
Burmistrza Kępic nr 14/2007 z dn. 01.03.2007 r. zespołu zadaniowego, w skład którego wchodzili:
1. Mariola Kmieć - przewodniczący
2. Bożena Sokołowska - z-ca przewodniczącego
3. Lidia Hanczaruk - sekretarz
4. Marzanna Hylarecka - członek
5. Maria Zegadło - członek
6. Zofia Brzezicka - członek
7. Halina Jankowska - członek
8. Jacek Plutowski - członek
9. Krystyna Rapta - członek
10.Beata Kropidłowska - członek
11.Barbara Żylis - członek
12.Andrzej Taukin - członek
13.Ewelina Lewandowska - członek
14.Katarzyna Jahnz - członek
15.Katarzyna Anfolecka - członek
16.Maria Bujwid - członek
17.Grażyna Jahnz - członek
18.Anna Misiun - członek
6
19.Alicja Czajkowska – członek
20. Alicja Strasburg – członek
21. Danuta Olejnik - Sokołowska
Działania zaplanowane do realizacji w ramach Strategii uwzględniają obecną sytuację
demograficzną, gospodarczą, społeczną, mieszkaniową, edukacyjną i zdrowotną na terenie gminy.
Opracowana Strategia jest planem długookresowym. Jej horyzont czasowy obejmuje lata 2007 –
2015
i
w
związku
z
powyższym
implikuje
konieczność
opracowania
i
wdrażania
średniookresowych programów działania jako uzupełnienie do każdego z obszarów tematycznych.
Zawarte w niej cele mają charakter perspektywiczny i konieczna będzie ich stała weryfikacja, a
także aktualizacja i dostosowywanie do zmieniających się czynników społecznych, ekonomicznych
i prawnych.
7
2. Charakterystyka Miasta i Gminy Kępice
2.1.Położenie geograficzne
Gmina Kępice powstała w efekcie ostatniej reformy administracyjnej. Jest położona w
północnej Polsce, na terenie województwa pomorskiego, w południowo – zachodniej części
powiatu słupskiego, wzdłuż linii kolejowej Słupsk – Szczecinek, pomiędzy szlakami drogowymi
Szczecin – Gdańsk i Słupsk – Poznań. Sąsiaduje z gminami: Kobylnica, Trzebielino i Miastko
(woj. pomorskie) oraz Sławno i Polanów (woj. zachodniopomorskie). Teren gminy należy w
większej części do jednostki fizyczno – geograficznej Wysoczyzna Polanowska, wchodzącej w
skład Pojezierza Zachodniopomorskiego.
2.2.Obszar.
Powierzchnia gminy wynosi 29 305 ha, w tym miasta – 611 ha. Stanowi to 12,7%
powierzchni powiatu słupskiego i 1,3% powierzchni województwa pomorskiego. Pod względem
zajmowanego obszaru Gmina Kępice zajmuje trzecie miejsce w powiecie słupskim. Powierzchnia
gminy wynosi 29 343 ha, w tym miasta – 611 ha. Stanowi to 12,7% powierzchni powiatu
słupskiego i 1,3% powierzchni województwa pomorskiego.
Udział i przestrzenny rozkład poszczególnych form użytkowania ziemi nadają gminie
charakter leśno – rolniczy. W strukturze użytkowania gruntów dominują lasy, co sprawia, że Gmina
Kępice zajmuje pierwsze miejsce w powiecie pod względem lesistości. Lesistość obszaru wynosi
61,4% (średnio w powiecie 36,1% ).
Użytki rolne zajmują niespełna 1/3 powierzchni gminy, wśród nich zdecydowanie przeważają
grunty orne, które stanowią ponad 80% gruntów rolnych gminy. Grunty te występują wyspowo
wśród zwartych kompleksów leśnych, ich większe jednolite areały znajdują się w północnej części
gminy. W porównaniu do średnich wartości dla powiatu słupskiego, Gmina Kępice charakteryzuje
się wyższym udziałem powierzchni lasów, niższy jest natomiast udział wszystkich pozostałych
form użytkowania ziemi.
8
2.3.Układy osadnicze:
Na terenie gminy znajduje się 35 miejscowości. Obszar wiejski gminy podzielony jest na 15
sołectw:

Barcino (obejmujące również miejscowości Mielęcino i Kotłowo),

Bronowo (łącznie z miejscowościami Jabłonna i Jabłoniec),

Barwino (z Gościeradzem),

Biesowice (z Biesowiczkami, Kawką i Przyjezierzem),

Darnowo (z Węgorzynem i Ciecholubiem),

Korzybie,

Mzdowo (z miejscowościami Mzdówko, Mzdowiec, Kaczyno i Chorówko),

Obłęże (z Osiekami),

Osowo (z Chorowem), Płocko z Polichnem),

Podgóry (z Brzezinką),

Pustowo,

Przytocko,

Warcino (z miejscowością Łużki)

Żelice
2.4. Demografia.
Stan ludności gminy i miasta Kępice w latach 2004 – 2006 wykazuje tendencje malejącą. W roku
2006 liczba ludności gminy Kępice spadła o 7 osób natomiast w mieście Kępice liczba ludności
zmalała o 116 osób.
Liczba ludności w latach 2004 – 2006:
Tab.1 Gmina Kępice:
Rok
2004
2005
2006
Liczba ogółem
5779
5778
5772
Kobiety
2823
2827
2825
Mężczyźni
2956
2951
2947
9
Wykres 1. Liczba ludności w latach 2004 – 2006 Gminy Kępice.
6000
5500
5000
4500
4000
3500
3000
Liczba ogółem
Kobiety
2500
Mężczyźni
2000
1500
1000
500
0
2004
2005
2006
Tab. 2. Miasto Kępice:
Liczba ogółem
4074
4023
3958
Rok
2004
2005
2006
Kobiety
2070
2050
2018
4250
4000
3750
3500
3250
3000
2750
2500
2250
2000
1750
1500
1250
1000
750
500
250
0
Mężczyźni
2004
1973
1940
Liczba ogółem
Kobiety
Mężczyźni
2004
2005
2006
Wykres. 2 . Liczba ludności w latach 2004 – 2006 Miasta Kępice
Jak wynika ze struktury ludności wg. wieku w latach 2004 – 2006 ok. 60 % ludności stanowią
osoby w wieku produkcyjnym tj. od 19 do 60 lat.
10
Tab. 3. Struktura ludności - Gmina Kępice:
Rok
Ludność ogółem
Wiek
przedprodukcyjny
0 – 18
Wiek produkcyjny
19 - 60
Wiek poprodukcyjny
pow. 60 możemy
M
K
M
K
2004
5779
1583
1947
1592
208
448
2005
5778
1536
1976
1622
201
443
2006
5772
1517
1971
1638
205
441
Tab. 4. Struktura ludności - Miasto Kępice:
Rok
Ludność ogółem
Wiek
przedprodukcyjny
0 – 18
Wiek produkcyjny
19 - 60
Wiek poprodukcyjny
pow. 60
M
K
M
K
2004
4074
985
1350
1287
138
314
2005
4023
930
1339
1301
140
310
2006
3958
887
1329
1285
143
314
Tab. 5 Ruch naturalny ludności - Miasto Kepice
Rok
Małżeństwa
Urodzenia
Zgony
Przyrost naturalny
2004
2005
2006
21
34
31
45
33
37
30
44
34
15
-11
3
Tab. 6 Ruch naturalny ludności - Gmina Kępice
Rok
Małżeństwa
Urodzenia
Zgony
Przyrost naturalny
2004
2005
2006
26
25
39
69
70
71
47
66
53
22
4
18
2.5.Sytuacja gospodarcza.
Na 1 km powierzchni całej Gminy przypadają 33 osoby . 24, 9 % ogółu mieszkańców czynnych
zawodowo utrzymuje się z dochodów uzyskiwanych na podstawie zatrudnienia, natomiast dla 30%
ludzi źródłem utrzymania są niezarobkowe świadczenia np. z pomocy społecznej.
Do największych pod względem zatrudnienia podmiotów gospodarczych na terenie gminy Kępice
zaliczyć można:
11
➔
Zakład Garbarski „ Kegar ” sp. z.o.o. w Kępicach ul. Składowa 3, zatrudniający średnio 160
osób
➔
Metal Works Sp. Jawna w Korzybiu, ul. Sławieńska 8 a, zatrudniający średnio 120 osób
➔
Prywatne Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe „ Gras ” w Korzybiu, ul. Sławieńska
12a, zatrudniający średnio 69 osób
➔
Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego „ Poltarex ” sp. z o.o. Tartak w Korzybiu, ul.
Tartaczna 2, zatrudniający średnio 53 osoby
➔
Zakład Przemysłu Tartacznego i Metalowego w Kępicach, ul. Kępka 17, zatrudniający
średnio 44 osoby
➔
Drelux sp. z.o.o. w Kępicach , ul. Składowa 3, zatrudniająca średnio 15-20 osób na zmianę
Tendencja branżowa przedsiębiorstw na terenie gminy przedstawia sie następująco:
Tab. 7 – Tendencja branżowa
Produkcja wyrobów przemysłowych
Produkcja wyrobów spożywczych
Budownictwo
Transport
Działalność produkcyjno – usługowa
Handel i gastronomia
Działalność usługowa
Ogółem:
2004
16
3
36
18
39
131
137
380
2005
16
3
43
18
32
117
162
391
2006
16
4
42
18
31
117
162
390
Jak wynika z przedstawionej powyżej tabeli najwięcej przedsiębiorstw na terenie Gminy Kępice
prowadzi działalność usługową, znacząca liczba jest również w branży Handel i gastronomia.
W obecnym roku miasto Kępice obchodzi 40 – lecie nadania praw miejskich. Miasto
otrzymało je pierwszego stycznia 1967 roku, na mocy Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w
sprawie utworzenia niektórych miast. Obecnie Kępice pełnią funkcję centrum administracyjnego
gminy, ośrodka gospodarczego i kulturalno – społecznego. Miejscowość ta
spełnia rolę
wielofunkcyjnego ośrodka obsługi ludności. Istnieją w nim placówki handlowe i usługowe, w
głównej mierze prywatnej branży: spożywczej i rolno – spożywczej. Miasto posiada dobrze
rozwiniętą infrastrukturę techniczną, m.in. Sieć telekomunikacyjną, wodociągową, kanalizacyjną,
oraz sanitarną i deszczową wraz z oczyszczalnią ścieków komunalnych i przemysłowych. Do
12
ważniejszych instytucji na terenie gminy należą m.in. Urząd Miejski w Kępicach, Ośrodek Pomocy
Społecznej, Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, BS Ustka O/ Kępice, Komisariat
Policji, Nadleśnictwo Warcino, Technikum Leśne w Warcinie, Gminna Spółdzielnia „ SCH ”,
Poczta Polska, Posterunek Energetyczny w Kępicach, Dom Pomocy Społecznej w Przytocku,
Biblioteka Miejska w Kępicach.
13
3. Pomoc społeczna w gminie.
Podstawową jednostką realizującą funkcje związane z pomocą społeczną na terenie miasta i
gminy Kępice jest powołany Uchwałą Rady Narodowej Miasta i Gminy w Kępicach dnia 27 lutego
1990 roku Ośrodek Pomocy Społecznej w Kępicach. Statutowym celem działalności Ośrodka jest:
1. umożliwianie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których
nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości,
2. wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i
umożliwianie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka,
3. podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielniania osób i rodzin oraz
ich integracji ze środowiskiem,
4. analiza i ocena zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej,
5. realizacja zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych,
6. rozwijanie nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych
potrzeb.
Podstawę urzeczywistniania pomocy społecznej stanowią skoordynowane działania zatrudnionych
przez tutejszy OPS pracowników socjalnych, współpracujących z kuratorami, pedagogami i innymi
służbami socjalnymi, zajmującymi się rozwiązywaniem problemów społecznych.
Praca socjalna jest działalnością zawodową ukierunkowana na pomoc osobom i rodzinom i
rodzinom, we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie a także
tworzenie warunków sprzyjających osiągnięciu tego celu.
Właściwa diagnoza środowiska w szczególności problemów socjalno – bytowych, zdrowotnych,
społecznych mieszkańców gminy stanowi podstawę świadczenia wsparcia i doboru adekwatnych
form pomocy.
Z zebranych danych wynika, iż wzrasta liczba środków finansowych, wykorzystywanych na
realizację zadań własnych. W latach 2004 – 2006 liczba ta wzrosła o 316.500 zł.
14
Wykres 3. Wykorzystanie środków finansowych na pomoc społeczną
W ykorzysta nie środków fina nsow ych na
re a liza cję za da ń z za kre su pomocy
społe czne j w la ta ch 2004 - 2006
1 000 000
800 000
600 000
882 596
737 964
566 096
400 000
200 000
0
321 257
212 418
2004
2005
Zadania w łasne
290 623
2006
Zadania zlecone
Spadek liczby środków wydanych na realizację zadań zleconych w 2005 roku wynika głównie z
wejścia w życie od 1 maja 2004 r. ustawy o świadczeniach rodzinnych, w wyniku czego z katalogu
świadczeń wypłacanych przez OPS w Kępicach odeszły między innymi zasiłki stałe
wyrównawcze, macierzyńskie zasiłki okresowe, gwarantowane zasiłki okresowe a także zasiłki
rodzinne i pielęgnacyjne. Zadania te są obecnie realizowane przez Urząd Miejski w Kępicach jako
zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.
Formy pomocy w ramach zadań zleconych oraz własnych , nakłady poniesionych wydatków na ich
realizację a także stan ilościowy osób korzystających ze wsparcia OPS w Kępicach, w latach 2004 –
2006 przedstawiają sie następująco:
Tab. 8 Zadania własne:
Forma
pomocy
Usługi
opiekuńcze
2004
Liczba
osób,
którym
przyznan
o
świadcze
nie
decyzją
26
2005
Kwota
świadczeń w
zł
78.690
Liczba
osób,
którym
przyznan
o
świadcze
nie
decyzją
30
2006
Kwota
świadczeń w
zł
60.000
Liczba
osób,
którym
przyznan
o
świadcze
nie
decyzją
32
Kwota
świadczeń w zł
82.549
15
Zasiłki
celowe
Zasiłki
okresowe
699
293.359
839
347.305
677
261.518
167
64.320
( śr. wł 6.360
dot. 57.960 )
163
199
114.576
( śr. wł. 20.091
dot. 94.485 )
Dożywianie
dzieci w
szkołach
725
129.446
(śr.wł.
87.546
dot. 41.900 )
1159
130.554
( śr. wł.
50.554 dot.
80.000 )
200.105
(śr.wł.
104.185 dot.
95.920 )
651
423.952
(śr.wł. 172.552
dot. 251.400 )
Tab. 9. Zadania zlecone:
Forma
pomocy
Zasiłki stałe
Składki na
ubezpiecz.
zdrowotne
Składki
emerytalne
Zasiłki stałe
wyrównawcze
Gwarantowane
zasiłki okres.
Macierzyńskie
zasiłki okres.
Zasiłki
rodzinne
Zasiłki
pielęgnacyjne
Usługi
specjalistyczne
Usuwanie
skutków klęsk
żywiołowych
2004
2005
2006
Liczba
Kwota
osób,
świadczeń
którym
w zł
przyznano
świadczenie
decyzją
29
48.070
40
15.157
Liczba
Kwota
osób,
świadczeń w zł
którym
przyznano
świadczen
ie decyzją
Liczba
Kwota
osób,
świadczeń
którym
w zł
przyznano
świadczen
ie decyzją
70
50
180.542
12.465
87
58
219.292
15.053
34
16.754
-
-
57
168.508
-
-
13
16.941
-
-
36
32.467
-
-
11
3.431
-
-
11
2.372
-
-
4
17.022
4
19.411
4
19.182
14
533
-
-
32
37.096
16
Ogólna liczbę osób korzystających z pomocy OPS Kępice przedstawia poniższy wykres:
Do najczęstszych przyczyn kwalifikujących do korzystania z pomocy społecznej na terenie gminy
Kępice nalezą ubóstwo, bezrobocie a także niepełnosprawność i bezradność w sprawach
opiekuńczo wychowawczych.
Tab. 10. Przyczyny przyznania pomocy.
Przyczyny
przyznawania pomocy
Liczba rodzin objętych pomocą w latach:
2004
2005
2006
Ubóstwo
663
615
521
Sieroctwo
0
0
0
Bezdomność
4
3
5
Bezrobocie
603
616
591
Niepełnosprawność
202
189
221
Długotrwała choroba
81
58
79
Bezradność w
sprawach opiekuńczo
wychowawczych
➔ rodziny
niepełne
➔ rodziny
wielodzietne
17
138
129
109
101
57
39
4
116
65
Alkoholizm
10
12
25
Narkomania
2
1
1
Trudności w
przystosowaniu do
życia po opuszczeniu
zakładu karnego
5
7
9
Potrzeba ochrony
macierzyństwa
53
49
47
Wsparcie instytucjonalne w zakresie realizacji działań w sferze pomocy społecznej dla Ośrodka
Pomocy Społecznej w Kępicach stanowi działająca na terenie gminy Fundacja Familia. Siedziba
Fundacji mieści się w miejscowości Warcino. Celem jej działalności jest:
17

Działanie na rzecz dobra rodziny poprzez kształtowanie modelu rodziny żyjącej w oparciu o
wartości płynące z Ewangelii.

Działania na rzecz ochrony zdrowia rodziny

Pomoc społeczno opiekuńcza rodzinom żyjącym w trudnych warunkach ( działalność
charytatywno opiekuńcza )

Działalność oświatowo wychowawcza na rzecz walki z patologiami w rodzinie

Kształtowanie właściwych relacji pomiędzy rodzicami i dziećmi. Pomoc wychowawcza
rodzicom.
Obecnie we współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Kępicach Fundacja Familia realizuje
zadania z zakresu dożywiania na terenie gminy Kępice.
Analiza SWOT
Mocne strony
Słabe strony
- skoordynowany system działań Ośrodka
- brak warunków lokalowych OPS do obsługi
Pomocy Społecznej
petentów
- kompetentna i stale podnosząca swoje
- brak rozwiązań systemowych w zakresie
kwalifikacje kadra pracowników socjalnych
zwalczania bezrobocia
- duża wiedza i rozeznanie w środowisku
- duże obciążenie zawodowe pracowników
pracowników pomocy społecznej
pomocy społecznej
- możliwość zlecania zadań z zakresu pomocy
- brak doświadczenia w opracowywaniu
społecznej organizacjom pozarządowym,
projektów w sprawie pozyskiwania unijnych
gwarantującym odpowiednią jakość i niższe
funduszy strukturalnych
koszty realizacji
- słabo rozwinięta sieć poradnictwa
- umiejętność wykorzystania potencjału
specjalistycznego
partnerów społecznych w realizacji zadań
- brak wypracowanych systemów wspomagania
pomocy społecznej
działań profilaktycznych
- dobra diagnoza sytuacji świadczeniobiorców
- zbyt mała ilość stowarzyszeń inicjatyw
- pomoc osobom uzależnionym i ich rodzinom
obywatelskich
- sprawny system współpracy z kuratorami,
- niewystarczające środki pomocowe na
pedagogami, nauczycielami, policją
realizacje programów pomocowych i szkolenia
- świadomość wśród kadr pomocy społecznej
kadr pomocy społecznej
18
Mocne strony
potrzeby z organizacjami pozarządowymi
Słabe strony
- mały zakres ofert dla osób zagrożonych
marginalizacją
- niedostatecznie sprawny system przepływu
informacji między podmiotami
Szanse
Zagrożenia
- tworzenie lokalnych koalicji podmiotów i
- częste zmiany uregulowań prawnych w
organizacji działających w sferze pomocy
zakresie uregulowań prawnych pomocy
społecznej
społecznej, złożone i zmieniające się procedury
- tworzenie i wdrażanie specjalnych programów prawne
pomocowych
- wysoki poziom bezrobocia w gminie
- ożywienie gospodarcze i tworzenia miejsc
- niskie dochody mieszkańców
pracy
- wzrost występowania patologii społecznych
- rozwój infrastruktury, odpowiadającej
- bezradność i bierność rodzin w rozwiązywaniu
zmieniającym się potrzebom społecznym
własnych problemów
- możliwość pozyskania środków zewnętrznych - długotrwałe uzależnienie rodzin od świadczeń
- integracja z Unia Europejską
z pomocy społecznej
- korzystne regulacje prawne, uwzględniające
- niewydolność wychowawcza rodzinnych
organizacja pozarządowe jako partnera
- negatywne wzorce zachowań społecznych
administracji publicznej w zakresie realizacji
- powstawanie enklaw biedy i patologicznych
zadań z pomocy społecznej
zachowań
- współudział organizacji pozarządowych w
- brak reakcji społeczności lokalnej w
kształtowaniu polityki społecznej
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
- rozwój gospodarczy gminy
4. Diagnoza społeczna na terenie Gminy Kępice
19
4.1. Problemy i zagrożenia rodzin.
Ważne jest, aby tworzenie warunków do pełnego rozwoju i funkcjonowania rodziny poprzez
wspomaganie jej we wszystkich fazach rozwoju było jednym z nadrzędnych celów polityki
społecznej, ponieważ to właśnie rodziny tworzą społeczności lokalne i problemy je dotykające są
problemami całych zbiorowości lokalnych i w związku z powyższym wymagają współpracy w
poszukiwaniu rozwiązań.
Rozpatrując sytuację rodzin na terenie gminy Kępice należy stwierdzić, iż borykają się one przede
wszystkim z problemami tj. :
- brak bezpieczeństwa ekonomicznego – trudna sytuacja na rynku pracy, niski poziom płac, brak
możliwości finansowej na nabycie jak również utrzymanie mieszkania a także wysokie koszty
edukacji dzieci. Brak możliwości zarobkowania powoduje uzależnienie rodzin od pomocy
społecznej.
- problemy mieszkaniowe – duża liczba rodzin zamieszkuje w warunkach, w których dominuje
ciasnota, przegęszczenie, zły stan techniczny zajmowanych lokali. Wspomniane wyżej problemy
finansowe nie pozwalają na zapewnienie sobie we własnym zakresie odpowiednich warunków
lokalowych. Zasoby mieszkaniowe gminy nie są w stanie zaspokoić rosnących potrzeb w tym
zakresie.
- izolacja społeczna – piętrzące się problemy powodują odsuwanie się w konsekwencji rezygnację
z czynnego udziału w życiu gminy
- wzrost niedostosowania społecznego, demoralizacji i przestępczości wśród dzieci i młodzieży
–
długotrwała
nieobecność
pracujących
rodziców,
kryzys
wartości
rodzinnych,
brak
zainteresowania spędzaniem przez dzieci czasu wolnego, problemy rodzinne, w tym szczególnie
rożnego rodzaju patologie powodują wzrost przestępczości a także zainteresowanie substancjami
psychoaktywnymi wśród młodzieży
–
małoletniość i młody wiek matek – niesamodzielność i niezaradność życiowa młodych matek,
które z uwagi na wiek nie są w stanie pełnić ról opiekuńczo – wychowawczych w stosunku do
swojego dziecka.
Efektem jest przejmowanie obowiązków rodzicielskich przez dziadków, rodziców
bądź starsze rodzeństwo nieletnich matek
20
–
osłabienie więzi rodzinnych –skutkuje szybkim podejmowaniem decyzji o rozwodzie bądź o
separacji. Obserwujemy również dużą liczbę niezalegalizowach związków rodziców dzieci. Często
brak chęci zmiany stanu cywilnego a także poczucia odpowiedzialności i wykonywania zadań
rodzicielskich staje się przyczyną wychowywania dziecka przez jednego z rodziców,
- sytuacja materialna rodziny – zależna w dużej mierze od ilości dzieci pozostających na
utrzymaniu rodziców. Samotny rodzic, który borykając się z problemami życia codziennego
również często nie jest w stanie sprostać potrzebom socjalno – bytowym rodziny. Innym
czynnikiem mającym znaczący wpływ na kondycję materialna rodziny na występująca w niej
niepełnosprawność dziecka lub osoby dorosłej.
Słaba sytuacja materialna rodzin, zamieszkujących w szczególności na obszarach wiejskich
powoduje trudności w dostępie do ważnych obszarów życia społecznego, brak dostępu do
informacji dóbr i usług. Należy podkreślić, iż status materialny rodziny wywiera również znaczny
wpływ na więź emocjonalną i relacje pomiędzy jej członkami. Pogłębiająca się tendencja ubóstwa
przyczynia się do zmiany stylu życia, rezygnacji z leczenia, zakupu leków, edukacji, prowadzi do
zaniedbań i niewydolności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych, przyczyniając się przy tym
do szerzenia patologii, będącej podwaliną przestępczości.
Innym problemem, z jakim borykają się rodziny na terenie gminy Kępice jest ograniczony dostęp
do edukacji przedszkolnej. W gminie funkcjonuje tylko jedno przedszkole samorządowe. Wysokie
relatywnie do uzyskiwanych dochodów opłaty, mała ilość ośrodków przedszkolnych powodują, iż
dzieci, szczególnie te z miejscowości wiejskich nie korzystają z tej formy edukacji, która przecież
jest jednym z głównych czynników przeciwdziałania marginalizacji.
Do zagrożeń rodziny zaliczamy takie czynniki jak
- Uzależnienia – kryzys wartości wychowawczych, występujące rodzaje uzależnień w rodzinie,
błędy wychowawcze przyczyniają się do sięgania po środki psychoaktywne dające chwilową
ucieczkę od problemów. Spożywanie alkoholu przez młodzież szkół gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych staje się zjawiskiem coraz bardziej powszechnym. Rośnie również liczba
dzieci i młodzieży eksperymentującej ze spożywaniem a także rozprowadzaniem narkotyków.
–
Przemoc w rodzinie – powszechnie przyjmuje się, że jest to działanie intencjonalne i
skierowane przeciwko innym członkom rodziny, naruszające prawa i dobra osobiste ofiar,
wykorzystujące wyraźną asymetrię sił, powodujące ból i cierpienie.
21
–
Bezradność opiekuńczo – wychowawcza przejawiająca się najczęściej trudnościami we
właściwym wypełnianiu ról społecznych poszczególnych członków rodziny. Przeważnie
niezaradność w sprawowaniu funkcji opiekuńczych i wychowawczych wiąże się i jest następstwem
patologii tj, alkoholizm, przemoc w rodzinie a także chorób, upośledzeń rodziców. Następstwa
problemów wychowania ujawniają się w środowisku rodzinnym, szkolnym w postaci zachowań
konfliktowych, buntowniczych, łamania norm i przepisów.
–
Demoralizacja i przestępczość nieletnich. Demoralizacja będąca procesem bądź stanem
charakteryzującym
negatywne
postawy
i
zachowania
nieletniego
w
stosunku
do
obowiązujących w społeczeństwie podstawowych norm i zasad postępowania, jest wynikiem
oraz przejawem nieprzystosowania społecznego. Udział nieletnich w przestępczości ogółem w
latach 2004 – 2006 na terenie gminy Kępice wynosi średnio 15 % w zakresie kradzieży,
natomiast 30% w zakresie przestępstw narkotykowych.
Podstawą do rozwiązywania problemów społecznych jest wsparcie rodziny w odbudowywaniu
prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właściwym wypełnianiu ról społecznych jej członków.
Wsparcie rodziny powinno być w miarę możliwości wczesne i mieć charakter profilaktyczny,
ochronny.
Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju dzieci,
młodzieży oraz kształtowania wartości i norm związanych z ich wychowaniem.
Rodzina przede wszystkim powinna mieć możliwość samodzielnego zmierzenia się ze swymi
problemami, co pozwoli zwiększyć jej szansę na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku oraz
stymuluje aktywność własną, wyzwala potencjał i pozwala na uczenie się nowych umiejętności.
Pomoc powinna w miarę możliwości prowadzić do życiowego usamodzielniania się osób i rodzin
poprzez przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych przy wykorzystaniu własnych zasobów oraz
środowiska.
4.2. Główne obszary problemowe
4.2.1.Bezrobocie
22
Bezrobocie jest zjawiskiem polegającym na tym, że pewna liczba osób zdolnych do pracy i
gotowych do jej podjęcia nie może znaleźć zatrudnienia. Jest więc efektem nierównowagi na rynku
pracy wynikającej z tego, iż zasoby siły roboczej są większe niż efektywny popyt na pracę.
Rozmiary bezrobocia zależą więc od kształtowania się popytowej i podażowej strony rynku pracy,
a poziom bezrobocia przy danym popycie na pracę zależy od liczby ludności w wieku
produkcyjnym, aktywności zawodowej ludności oraz liczby pracujących.
Problemy na rynku pracy , w szczególności brak miejsc pracy powoduje postęp procesu
ubożenia społeczeństwa. Długotrwałe pozostawanie bez zatrudnienia prowadzi często do
problemów ze znalezieniem, podjęciem a nawet utrzymaniem już uzyskanej pracy. Proces ten jest
również podstawowym czynnikiem prowadzącym do wykluczenia społecznego. Do głównych
przyczyn bezrobocia na terenie Gminy Kępice należy zaliczyć w szczególności:
- upadek PGR a także zakładów przemysłowych
–
sytuację ekonomiczno – gospodarczą regionu w tym głównie brak zakładów przemysłowych,
mała ilość przedsiębiorstw
–
położenie geograficzne gminy
–
problemu komunikacyjne
–
brak terenów pod inwestycję
–
pasywna postawa osób bezrobotnych, objawiająca się brakiem zainteresowania ofertami pracy i
możliwością jej podjęcia
–
„ uzależnienie ” osób bezrobotnych od świadczeń z pomocy społecznej
Stan bezrobocia w gminie Kępice wskazuje tendencję malejącą. Jak wynika z danych Powiatowego
Urzędu pracy, liczba osób bezrobotnych w latach 2004-2006 zmalała o 230 osoby.
Liczba osób zarejestrowanych w tym okresie przedstawia sie następująco:
2004 r. – 1511, w tym kobiety 829
2005 r. – 1502, w tym kobiety 856
2006 r. – 1281, w
tym kobiety 750
Wykres. 4. Liczba osób zarejestrowanych w latach 2004 -2006
23
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych
w latach 2004 - 2006
1 600
1 511
1 500
1 502
1 400
1 300
1 281
1 200
1 100
2004
2005
2006
Wykres. 5. Ilość kobiet i mężczyzn zarejestrowanych w PUP w Słupsku w latach 2004 - 2006
900
850
800
750
700
650
600
550
500
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
Kobiety
Mężczyźni
2004
2005
2006
Pomimo, iż nastąpił spadek liczby zarejestrowanych osób bezrobotnych to bezrobocie jest
nadal jednym z najpoważniejszych problemów społecznych na terenie Gminy Kępice. Trudna jest
również sytuacja na rynku pracy. Mała ilość zakładów pracy, wysokie koszty zatrudnienia
pracowników i niska wartość płacy minimalnej powodują, iż wzrasta liczba osób podejmujących
zatrudnienie w tzw. szarej strefie a także następują coraz częstsze migracje ludności, w celu
uzyskania zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej. Około ( średnio 30 % ) ogółu osób
bezrobotnych stanowią osoby w wieku 25 – 34 lat. Znacząca liczba osób pozostających bez pracy
mieści się w przedziale wiekowym 45- 54 ( średnio 26 % ).
Wykres 5. Bezrobotni wg. wieku
24
450
400
350
18 - 24
25 - 34
35 - 44
45 - 54
55 64
60 - 64
300
250
200
150
100
50
0
2004
2005
2006
Tab. 11 Bezrobotni wg. wieku
18-24
25-34
35-44
45-54
55-59
60-64 lata
2004 r.
288
404
379
389
47
60 lat i więcej
4
2005 r.
332
383
345
383
52
7
2006 r.
248
333
271
363
61
5
Cechą charakterystyczną bezrobocia na terenie Gminy Kępice jest również niski poziom
wykształcenia a także kwalifikacji zawodowych osób bezrobotnych. Wśród zarejestrowanych osób
pozostających bez pracy największy udział w latach 2004-2006 miały osoby z wykształceniem
gimnazjalnym i poniżej ( 2004 – 54%, 2005 – 52%, 2006 – 53% ). Natomiast najmniej w w/w
okresie zarejestrowano osób z wykształceniem wyższym ( 2004 - 0,7 %, 2005 – 1,5 %, 2006 –
1,9% ).
Wykres 6. Bezrobotni wg. wykształcenia
900
800
700
600
wyższe
policealne i średnie zawodowe
Średnie ogólnokształcące
zasad. zawod.
gimnazjalne i poniżej
500
400
300
200
100
0
2004
wyższe
2005
2004 r.
11
2006
2005 r.
23
2006 r.
24
25
policealne
i
średnie
zawodowe
średnie
ogólnokształcą
ce
zasadnicze
zawodowe
gimnazjalne i
poniżej
173
187
149
59
73
59
457
440
364
811
779
685
Tab. 11. Bezrobotni wg. wykształcenia
Niski poziom wykształcenia, brak kwalifikacji zawodowych, rosnący poziom wymagań
pracodawców, problemy komunikacyjne w zakresie dojazdu do pracy a także mała mobilność
życiowa, zawodowa i przestrzenna to najczęstsze przyczyny długotrwałego bezrobocia. W gminie
Kępice osoby pozostające bez pracy dłużej niż 12 miesięcy w latach 2004-2006 stanowiły średnio
41% ogółu osób zarejestrowanych osób bezrobotnych.
Wykres 7. Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy
700
650
600
550
500
450
2004
2005
2006
400
350
300
250
200
150
100
50
0
do 1
1- 3
3- 6
6 - 12
12 - 24
pow. 12
Tab. 12. Bezrobotni wg. czasu pozostawania bez pracy
do 1
1-3
3-6
6-12
12-24
pow. 12
2004 r.
57
137
145
235
283
654
2005 r.
69
204
165
248
226
590
2006 r.
55
155
97
188
152
534
Jak wynika z poniższej analizy na terenie gminy Kępice wśród osób bezrobotnych znacząca liczbę
stanowią osoby z ogólnym stażem pracy od roku do 5 lat a także od 10 do 20 lat.
26
Wykres 8. Bezrobotni wg stażu pracy.
375
350
325
300
275
do 1 roku
1-5
5 - 10
10 - 20
20 - 30
30 lat i więcej
bez stażu
250
225
200
175
150
125
100
75
50
25
0
2004
2005
2006
Tab. 13. Bezrobotni wg. stażu pracy
do 1 roku
1-5
5-10
10-20
20-30
30 lat i więcej
bez stażu
2004 r.
191
364
205
326
203
27
195
2005 r.
208
357
200
306
184
19
228
2006 r.
185
289
186
275
147
17
182
Bezrobocie wywołuje negatywne skutki zarówno w zakresie sfery ekonomicznej jak i
psychospołecznej. Prowadzi do obniżenia standardu życia, izolacji społecznej, staje się powodem
utraty kwalifikacji zawodowych, wywołuje poczucie krzywdy, frustracji, poczucie bezsilności i
brak sensu życia. Ciągły stres prowadzi do zaburzeń psychosomatycznych i zwiększa
zachorowalność osób bezrobotnych. Pozostawanie bez pracy często staje sie przyczyną konfliktów
społecznych i zachowań patologicznych.. Okres bezrobocia oznacza radykalną zmianę rozkładu
czasu w ciągu dnia. Bezrobotni mężczyźni często sięgają po używki, głównie w celu rozładowania
stresu. Osoby o niewielkich szansach na rynku pracy (brak kwalifikacji, zaawansowany wiek)
dostrzegają raczej nadmiar wolnego czasu i rodzące się przygnębienie, a rozczarowanie lub stres
leczą alkoholem lub nikotyną. Bardziej aktywnie i twórczo starają się wykorzystać swój czas ci
bezrobotni, którzy dostrzegają szansę poprawy swojej pozycji na rynku pracy (młodzi, posiadający
poszukiwany zawód lub gotowi do przekwalifikowania się). Bezrobocie pociąga za sobą również
inne negatywne skutki dla społeczeństwa tj. duże koszty świadczeń socjalnych, niewykorzystanie
potencjału wiedzy i przydatności do pracy osób bezrobotnych, a także poczucie zagrożenia utratą
27
pracy u osób zatrudnionych, którzy często obawiając o stałość zatrudnienia godzą się na
wykonywanie prac w niegodziwych i szkodliwych dla zdrowia warunkach. Bezrobocie burzy
klimat życia rodzinnego. Wpływa destrukcyjnie na pełnienie przez rodzinę jej podstawowych
funkcji, na realizację określonych zamierzeń, zadań i planów życiowych. Najbardziej bolesnym
aspektem bezrobocia jest zagrożenie bezpiecznej egzystencji własnej rodziny. Długotrwałe
bezrobocie prowadzi do degradacji ekonomicznej. Trudna sytuacja ekonomiczna rodziny wywołuje
zagrożenie utratą mieszkania, skutkuje brakiem środków finansowych na zaspokojenie
podstawowych potrzeb życiowych, powoduje obniżenie aspiracji edukacyjnych, zahamowanie
motywacji do rozwijania zainteresowań wśród dzieci osób bezrobotnych. Bezrobocie rodziców
wywołuje negatywny wpływ na kształtowanie postawy i osobowości dzieci. Praca zawodowa
wyznacza bowiem postawy i zachowanie dzieci, system stosowanych przez nie ocen, kontakty ze
środowiskiem rówieśniczym, uznawane przez nie wartości czy preferowane cele. Dążenia dzieci i
młodzieży są silnie związane z pozycją zawodową rodziców, a otaczająca rzeczywistość
postrzegana jest przez pryzmat ich pracy zawodowej Zjawisko niemożności podjęcia zatrudnienia
wywołuje dewaluację wartości tj. wykształcenie, praca; potęguje biedę i szerzy skalę ubóstwa.
W ramach zwalczania zjawiska bezrobocia a także niwelowania jego skutków Urząd Miejski w
Kępicach wspólnie z Powiatowym Urzędem Pracy w Słupsku
realizują następujące formy
aktywizacji osób bezrobotnych szkolenia, prace interwencyjne, staż, przygotowania zawodowe,
prace społecznie użyteczne.
Tab. 14 - 15. Aktywizacja bezrobotnych w latach 2004 – 2006
2004 r.
prace interwencyjne
roboty publiczne
staże lub szkolenia
otrzymanie pożyczki na uruchomienie działalności gospodarczej z
tego w ramach utworzenia przez pracodawcę dodatkowego m-sca
pracy
prace interwencyjne
roboty publiczne
podjęcie działalności gospodarczej
podjęcie pracy w ramach refundacji kosztów zatrudnienia bezrobotnego
szkolenia
staże
przygotowania zawodowe
prace społecznie użyteczne
102
91
81
3
2005 r.
135
23
10
2
40
52
32
-
2006 r.
141
0
4
2
14
46
19
29
28
Pasywne formy zwalczanie skutków bezrobocia.
Tab. 16.Bezrobotni zarejestrowani z prawem do zasiłku dla bezrobotnych.
Bezrotni z prawem do zasiłku ( stan na koniec roku )
275
250
225
200
175
Ogółem
Kobiety
Mężczyźni
150
125
100
75
50
25
0
2004
2005
2006
Analizując sytuację osób bezrobotnych na terenie gminy Kępice należy nadmienić również,
iż w Kępicach od 4 kwietnia 2005 roku funkcjonuje terenowy punkt obsługi osób bezrobotnych i
poszukujących pracy. Powstał on na mocy Porozumienia zawartego w dniu 23 marca 2005 roku
pomiędzy Burmistrzem Kępic a Starosta Powiatu Słupskiego. Zatrudniony w w/w punkcie
pracownik ma na celu m.in.
- udzielanie informacji w zakresie stosowania przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy dotyczących w szczególności
- zasad rejestracji
- praw i obowiązków bezrobotnego lub poszukującego pracy
- informowania o wolnych miejscach pracy, kierowania do komórek organizacyjnych Powiatowego
Urzędu Pracy w Słupsku, odpowiedzialnych pod względem merytorycznym za załatwienie spraw
–
prowadzenie rejestracji bezrobotnych i poszukujących pracy
–
przyjmowania bezrobotnych i poszukujących pracy
Funkcjonowanie punktu obsługi osób bezrobotnych w Kępicach znacznie ułatwiło osobom
bezrobotnym załatwienie wszelkich spraw związanych z ich statutem, bez konieczności wyjazdu do
Słupska.
29
Analiza SWOT
MOCNE STRONY
–
–
–
–
–
–
–
–
organizowanie prac interwencyjnych
szkolenia, przekwalifikowania
filia PUP
merytoryczne przygotowanie pracownika,
obsługującego filię
zorganizowane pośrednictwo pracy
współpraca z PUP w zakresie pozyskiwania
środków na organizowanie prac
wkład własny gminy
„ ulgi ” dla nowych przedsiębiorców
SŁABE STRONY
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
SZANSE
–
–
–
–
–
–
–
możliwość pozyskania środków
zewnętrznych
ożywienie gospodarcze, rozwój małej
przedsiębiorczości
tworzenie nowych miejsc pracy
szkolenia
wzrost poziomu wykształcenia
oferta szkół (wyższych, średnich) adekwatna
do rynku pracy
wzrost wartości pracy
położenie gminy
duża odległość do ośrodków przemysłowych
brak terenów pod inwestycje
mała ilość zakładów pracy i osób
prowadzących działalność na własny
rachunek
migracje za granice
duża ilość osób długotrwale bezrobotnych
brak aktywności i brak zainteresowania
ofertami pracy
zatrudnienie w szarej strefie
niski poziom kwalifikacji
słabe dofinansowanie na temat
dofinansowania (działalności gospodarczej)
bariery podatkowe (na szczeblu gminy) dla
nowych przedsiębiorców
słaba promocja gminy
niedostateczna liczba kadr
ZAGROŻENIA
–
–
–
–
–
–
–
–
spadek popytu na prace
wysokie koszty zatrudnienia, polityka
fiskalna państwa
mała ilość szkół kształcących w zakresie
zawodu
niskie płace brak zainteresowania
inwestorów
likwidacja zakładów pracy, zerwanie
połączeń komunikacyjnych
patologia wykluczenie społecznej
zachwianie systemu wartości tj.
wykształcenie, uczucia, praca, solidarność
niskie wydatki państwa na wsparcie
zatrudnienia
4.2. 2.Niepełnosprawność i starość
30
Wraz z rosnącym poziomem cywilizacji, wzrasta liczba ludzi niepełnosprawnych.
Niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z
powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą
niezdolność do pracy. Osobą niepełnosprawną jest osoba, która posiada odpowiednie orzeczenie,
wydane przez organ do tego uprawniony ( jest to wówczas osoba niepełnosprawna prawnie ), lub
osoba, która takiego orzeczenia nie posiada, lecz odczuwa ograniczenie sprawności w
wykonywaniu czynności podstawowych dla swojego wieku ( zabawa, nauka, praca ) - jest to
wówczas osoba niepełnosprawna biologicznie.
Dotknięcie jednego z członków rodziny niesprawnością stanowi dla rodziny sytuację kryzysową.
Wymaga
to
odpowiedniego
systemu
interwencji
kryzysowej
stwarzającej
dla
osoby
niepełnosprawnej i jej rodziny możliwość skorzystania z efektywnego systemu wsparcia,
stanowiącego warunek prewencji podstawowej. Z drugiej strony brak konstruktywnego rozwiązania
sytuacji kryzysowej w przeszłości domaga się wypracowania warunków sprzyjających aktywizacji
zarówno
samej
osoby
niepełnosprawnej
jak
i
jej
rodziny.
Niepełnosprawność uderza najbardziej w finansową i emocjonalną stronę rodziny. Rodzina w takiej
sytuacji
wymaga
zwłaszcza
nieinstytucjonalnych
form
pomocy,
maksymalnie
zindywidualizowanych i dostosowanych do jej potrzeb. Wzmocnienia wymaga sama rodzina, bo
ona zapewnia najwszechstronniej i w sposób ciągły możliwości poznawania uczucia miłości,
potrzeb wolności, religijności. To rodzina, niezależnie od charakteru dokonujących się zmian w
życiu społecznym, z natury broni godności oraz podmiotowości prawnej swych członków.
Tab. 17. Niepełnosprawni korzystający z tytułu niepełnosprawności ze świadczeń pomocy
społecznej w gminie Kępice
Rok
Niepełnosprawni
Na wsi
W mieście
Liczba osób w
tych rodzinach
ogółem
2004
202
131
71
605
2005
189
122
67
563
2006
221
144
77
601
Tab. 18 – 20 Niepełnosprawni korzystający z tytułu niepełnosprawności ze świadczeń
rodzinnych w gminie Kępice
31

Orzeczenia wydane przez Powiatowy Zespół ds Orzekania o Niepełnosprawności
Tab. 18. Dorośli:
Rok
Znaczny st. niepełnosprawności
Umiarkowany st. niepełnosprawności
2004
8
8
2005
10
15
2006
14
21
Tab. 19. Dzieci
Rok
Orzeczenia o
niepełnosprawności ( dzieci do
16-stego roku życia )
Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności
znaczny
umiarkowany
2004
88
1
2005
88
1
5
2006
83
1
6
Tab. 20. Orzeczenia wydane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Rok
I grupa
II grupa
Całkowita
Niezdolność Całkowita
niezdolność do pracy i do pracy i niezdolność
samodzielnej
samodzielnej do pracy
egzystencji
egzystencji
2004
2
2005
8
7
1
1
14
2006
8
8
1
1
16
Przyrost liczby osób niepełnosprawnych wynika również z procesu starzenia sie ludności.
Na terenie Gminy liczba osób w wieku poprodukcyjnym stanowi 12 % ogólnej liczby ludności.
Problemy ludzi starszych najczęściej wynikają z pogorszenia się stanu zdrowia, zaniku tradycji
międzypokoleniowej, przemian kulturowych, niekorzystnych warunków życia i pogorszenia się
sytuacji materialnej. Towarzyszy temu często brak aktywności społecznej, osamotnienie, izolacja,
32
nieporadność życiowa, osłabienie zdolności przystosowawczych do nowych sytuacji. Występuje
stopniowe obniżenie procesów poznawczych, sztywność schematów myślowych a także osłabienie
pamięci. W sferze uczuć pojawia się osłabienie zainteresowania innymi osobami, niestabilność
emocjonalna, zmienność nastrojów, płaczliwość, skłonność do depresji, egoizm, wzrost
podejrzliwości i poczucie zagrożenia,
postawa roszczeniowa,
domaganie się pomocy.
Uwzględniając specyfikę środowiska osób starszych istnieje konieczność stworzenia systemu, który
będzie uwzględniał ich najważniejsze potrzeby.
Na podstawie przedstawionej powyżej tabeli można zaobserwować duży udział dzieci w osobach
niepełnosprawnych. Znaczący wpływ na rozwój niepełnosprawności wśród dzieci ma brak
aktywności ruchowej. Spędzanie dużej ilości czasu przed telewizorem, komputerem wynikająca z
głównie rozwoju mass mediów, małej liczby podwórek, placów zabaw, mało atrakcyjnej oferty
aktywności ruchowej domu kultury , w dużej mierze przyczynia się do rozwoju schorzeń
kręgosłupa i narządów ruchu.
Na terenie Gminy Kępice podobnie jak w skali kraju a także województwa pomorskiego osoby
niepełnosprawne napotykają na trudności w uczestniczeniu w życiu społecznym i zawodowym.
Osoby niepełnosprawne maja również ograniczone możliwości korzystania z oferty edukacyjnej.
Obecnie w województwie pomorskim opieka diagnostyczna i terapeutyczna nad małym dzieckiem
zagrożonym niepełnosprawnością a także niepełnosprawnym jest niewystarczająca i prawie
zupełnie niedostępna. W całym województwie znajduje się sześć placówek diagnostyczno –
terapeutycznych. Najbliższa dla mieszkańców gminy Kępice znajduje się w Słupsku.
Analiza SWOT
Mocne strony
–
–
–
–
–
–
–
–
klasy integracyjne
nauczania indywidualne
zespoły dydaktyczno – wyrównawcze
zajęcia rewalidacyjne
środek transportu do przewożenia osób
niepełnosprawnych
wczesne wspomaganie rozwoju dziecka
zajęcia logopedyczne
zajęcia korekcyjno – kompensacyjne ( wady
postawy )
Słabe strony
–
–
–
–
–
–
–
niska skuteczność działań w kierunku
doinformowania o możliwości skorzystania z
turnusów rehabilitacyjnych
brak ofert pracy dla niepełnosprawnych
brak możliwości rehabilitacji na terenie
gminy
bariery architektoniczne
brak sprzętu rehabilitacyjnego
niska dostępność do edukacji
brak środowiskowego domu pomocy
33
Mocne strony
–
–
–
podnoszenie kwalifikacji
wyspecjalizowana kadra
usługi opiekuńcze i specjalistyczne
Słabe strony
–
–
–
–
–
–
osobom niepełnosprawnym
brak doświadczenia w zakresie pozyskiwania
środków z UE
brak psychologa i nauczyciela terapii
obciążenia zawodowe pracowników
socjalnych
brak doradztwa
niska świadomość osób niepełnosprawnych
o przysługujących im prawach
brak wolontariatu
Szanse
–
–
–
–
–
–
–
–
–
integracja ze społecznością lokalną
kontakty z mediami
przychylność gminy
dostęp do pomocy lekarskiej, rynku pracy
możliwość pozyskania środków z zewnątrz
utworzenia świetlic wiejskich
rozszerzenie współpracy z organizacjami
pozarządowymi
punkty informacyjne, turnusy rehabilitacyjne
umocowania prawne w zakresie
wyrównywania szans
Zagrożenia
–
–
–
niestabilność prawa
zmniejszenie środków w budżecie
brak środków własnych
Cele Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 – 2015
powinny opierać sie na założeniach zmierzających do:
1. Zdiagnozowania zasobów i potrzeb i potrzeb osób niepełnosprawnych i starszych
2. Poprawy jakości i warunków życia osób niepełnosprawnych i starszych
3. Rehabilitacji społeczna
4. Profilaktyki niepełnosprawności
5. Pracy socjalna na rzecz osób niepełnosprawnych i starszych
W celu realizacji powyższych założeń należy podjąć działania, zmierzające do:
–
stworzenia centrum integracji, punktu konsultacyjnego
–
stworzenia centrum wolontariatu
–
stworzenia warunków do rehabilitacji, wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego
–
stworzenia Dziennego Domu Środowiskowego
34
–
szkoleń zawodowych, kursów, likwidacji barier architektonicznych
–
wspierania zakładów pracy zatrudniających osoby niepełnosprawne
–
poprawy warunków mieszkaniowych , budowa nowych mieszkań
–
likwidacji barier architektonicznych
–
promocji bezpiecznego stylu życia
–
wczesnego diagnozowania problemu
–
integracji społecznej
–
stworzenia i udostępnienia obiektów sportowych
–
utworzenia uniwersytetu trzeciego wieku
–
organizacji turnusów rehabilitacyjnych
4.2.3. Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych
35
Środowisko rodzinne jest pierwszym środowiskiem wychowawczym w życiu dziecka. Tu
nawiązuje ono pierwsze kontakty z innymi ludźmi i zdobywa pierwsze doświadczenia z dziedziny
współżycia społecznego. Na środowisko rodzinne składają się: struktura rodziny, atmosfera
wychowawcza w domu, warunki materialne i zdrowotne, stopień wykształcenia rodziców i ogólna
struktura środowiska. Przeważnie niezaradność w sprawowaniu funkcji opiekuńczych i
wychowawczych wiąże się i jest następstwem patologii tj, alkoholizm, przemoc w rodzinie a także
chorób, upośledzeń rodziców. W rodzinach z zaburzeniami, rodzicom brakuje umiejętności
tworzenia właściwego klimatu życia rodzinnego, rozładowywania napięć powstałych poza domem,
właściwych wzorców komunikacji a także dawania rodzinie poczucia bezpieczeństwa, obdarzania
dzieci uwagą.
W wielu sytuacjach dzieci pochodzące z tych rodzin pozostawione są same sobie, większość
wolnego czasu spędzają wśród rówieśników na podwórku, częściej pojawiają się u nich problemy w
szkole ( mniej czasu poświęcają przygotowywaniu się do lekcji, przeżywają więcej porażek
szkolnych w efekcie czego rezygnują z podejmowania wysiłku w zdobywaniu wiedzy), w takiej
sytuacji rodzice nie pomagają lecz podwyższają wymagania w stosunku do ocen i zachowania
dziecka lub też w ogóle przestają się nim interesować. Dzieci odrzucane przez środowisko rodzinne
szukają akceptacji wśród rówieśników, łączą się w grupy subkulturowe, zaczynają wagarować,
uciekać z domu i popadać w konflikt z prawem.
Problemy opiekuńczo - wychowawcze, przemoc w rodzinie, konflikty międzypokoleniowe
wielokrotnie są przyczyną umieszczania dzieci i młodzieży w placówkach opiekuńczo wychowawczych lub resocjalizacyjnych, a dla dorosłych ofiar rodzinnej przemocy są powodem
szukania schronienia i porad w placówkach i organizacjach pomocowych.
W roku 2006 pomocą społeczną z przyczyn wystąpienia bezradności opiekuńczo – wychowawczej
objętych było 129 rodzin.
Analiza SWOT
36
Mocne strony
–
Słabe strony
Intensywna współpraca służb społecznych z
–
pedagogami, kuratorami
nieprawidłowości w funkcjonowaniu rodziny
–
praca socjalna pracowników socjalnych
–
działalność świetlic opiekuńczo –
–
–
brak poradni psychologiczno –
pedagogicznej na terenie gminy
wychowawczych
–
brak wczesnego rozpoznawania
–
zwiększająca się ilość rodzin, w których
dobra współpraca z Sądami, Policją,
występuje bezradność w sprawach
pedagogami, kuratorami, PCPR, Ośrodkami
opiekuńczo – wychowawczych
Szkolno – Wychowawczymi
–
choroby, upośledzenia rodziców
działanie zespołu interdyscyplinarnego
–
brak sankcji prawnych w postępowaniu
karnym nieletnich
–
brak autorytetów
–
niski poziom wykształcenia środowiska
–
niski poziom motywacji w podejmowaniu
zatrudnienia i podnoszenia kwalifikacji
Szanse
Zagrożenia
- ograniczone zasoby finansowe
- pozyskiwanie środków z zewnątrz na
- wzrost przestępczości, drugoroczności
prowadzenie świetlic, zajęć pozalekcyjnych
- materializm
- posiadane środki własne na realizację
- brak autorytetów
- wzrost osób chcących się uczyć w szkołach
- zły wpływ mediów
wyższych
- negatywny wpływ rówieśników
- wzrost bezpieczeństwa
- spychanie odpowiedzialności za wychowanie
- wzrost pomocy sąsiedzkiej
dzieci na osoby spoza rodziny
Wiodącą myślą strategii w zakresie pomocy rodzinie z problemami opiekuńczo - wychowawczymi
jest konieczność systemowego podejścia do pracy z rodziną i kompleksowego oddziaływania na
nią.
Rodzina jest dynamiczną, społeczną całością, jej elementy są ze sobą w interakcji i we wzajemnej
zależności. Należy więc założyć, że nie wystarczy zajmować się tylko dziećmi w celu poprawienia
ich funkcjonowania, lecz całą rodziną, która potrzebuje wszechstronnej diagnozy i pomocy. Mając
na
uwadze
dobro
dziecka
i
rodziny
należy
kierować
się
zasadami:
37
- pomoc powinna być wczesna i mieć charakter profilaktyczny, ochronny i aktywizujący jednostkę
lub
rodzinę
do
poszukiwania
samodzielnych
rozwiązań,
- opieka i pomoc powinny być zorganizowane w środowisku bliskim dziecku; w rodzinie, w szkole
tak, aby umożliwiały mu wzrastanie i rozwój w naturalnych warunkach rodzinnych, kulturowych i
społecznych,
- w przypadku udzielenia pomocy zakłada się stopniowe zmniejszanie jej intensywności, zmianę
charakteru pomocy z intencyjnej na stymulującą i wspierającą.
4.2.4.Uzależnienia
4.2.4.1. Alkoholizm
38
Według najnowszej klasyfikacji, zespół uzależnienia od alkoholu jest chorobą chroniczną i
postępującą, która zaczyna się i rozwijać bez świadomości osoby zainteresowanej. Polega na
niekontrolowanym piciu napojów alkoholowych i może doprowadzić do przedwczesnej śmierci.
Charakteryzują ją przede wszystkim takie zjawiska jak:
–
codzienne wypijanie alkoholu w celu utrzymania zadowalającego stanu
–
regularne, lecz ograniczone do weekendów spożywanie alkoholu
–
ciągi picia występujące naprzemiennie z okresami trzeźwości
–
objawy abstynencyjne
–
utrata kontroli na piciem
–
nawroty picia po próbach utrzymania czasowej abstynencji
Nadużywanie alkoholu bardzo często wynika z nieumiejętności radzenia sobie z
problemami jakie niesie życie i w ostateczności prowadzi do fizycznego i psychicznego
wyniszczenia jednostki.
Nadmierne spożywanie alkoholu znajduje swoje odbicie nie tylko w życiu jednostki, ale także w
życiu społeczeństwa. Problemy, których przyczyną jest alkohol mogą pojawić się w różnych
dziedzinach. Można mówić o następstwach rodzinnych, problemach w pracy, łamaniu porządku
publicznego, wchodzeniu w konflikt z prawem. Bardzo ważnym skutkiem nadużywania alkoholu
jest pogarszanie się sytuacji ekonomicznej i społecznej rodziny. Nadużywanie alkoholu w Polsce
jest jedną z głównych przyczyn rozwodów. Nie bez znaczenia jest wpływ alkoholizmu rodzica na
rozwój dzieci, które żyją w atmosferze ciągłego niepokoju, lęku i napięcia. Uczą się
destruktywnych dla siebie i otoczenia zachowań. W wyniku trudnych nabytych doświadczeń
życiowych grozi im dezintegracja osobowości manifestująca się w różnego typu zaburzeniach
emocjonalnych.
Znaczącym problem związanym z alkoholizmem jest obserwowany wzrost jego spożycia przez
dzieci i młodzież
Wg. diagnozy „ Skala zjawisk i zagrożeń zjawiskami patologii indywidualnej w środowisku
młodzieży szkolnej miasta i gminy Kępice ”, przeprowadzonej przez Pracownie Badań Rynkowych
i Społecznych GRYFEKS w pierwszej dekadzie czerwca 2006 roku metodą ankiety w wybranych
klasach badanych gimnazjów, tylko niespełna dwie trzecie ( 63,6 % ) badanych uczniów kępickich
gimnazjów w okresie kilkunastu miesięcy poprzedzających okres przeprowadzania ankiety, nie
39
sięgało po piwo lub uczyniło to nie więcej lub jeden raz. Niestety wielkość spożycia piwa co
szóstego ucznia równała się spożywaniu tego trunku przez osoby dorosłego.
Wnioskować można, iż alkohol stał się w dzisiejszych czasach dla młodzieży substytutem
papierosów, które jeszcze do niedawna były atrybutem „ dorosłości ”
Poniższa tabela oraz wykres przedstawia częstotliwość spożywania piwa przez młodzież
gimnazjalną.
Tab. 21. Częstotliwość spożycia piwa przez młodzież gimnazjalną
Częstotliwość spożycia piwa
Ilość osób, które tak wskazały
% badanej próby
Ani razu
114
43,7
1 raz
52
19,9
2-5 razy
46
17,6
6-20 razy
27
10,3
Więcej
22
8,4
Razem:
261
100
Wykres 9. Częstotliwość spożycia piwa przez młodzież gimnazjalną
Ani razu
1 raz
2 - 5 razy
6 - 20 razy
więcej
Jak wynika z powyższej diagnozy najczęściej po piwo sięgali gimnazjaliści, uczący się w Kępicach.
Odsetek pijących piwo kilka lub kilkanaście razy w roku w grupie uczniów kępickiego gimnazjum
oscyluje w okolicach 51,5 %. Po piwo najczęściej sięgają dzieci rodziców niekoniecznie lepiej
sytuowanych. Co więcej sięgają po piwo także w swoim domu rodzinnym w obecności i za
40
przyzwoleniem osób pełnoletnich, w tym rodziców. Spożywająca regularnie piwo młodzież
gimnazjalna twierdzi, że w mieście Kępice a także na terenie gminy są miejsca, gdzie nikt nie
nakłania ich do spożywania używek i czuja sie bezpiecznie. Ci sami, najczęściej pijacy robią to z
powodów, wśród których przeważa „ chęć bycia zaakceptowanym przez rówieśników ” a także
„ modne spoiwo towarzyskie„ oraz „ potrzeba odreagowania ”. Podejmujący pojedyncze próby
picia piwa czynili to dla akceptacji rówieśników, by w towarzystwie stanowić „monolit”.
Tab. 22. Częstotliwość spożycia wina przez młodzież gimnazjalną
Częstotliwość spożycia wina
% badanej próby
Ani razu
119
45,6
1 raz
55
24,5
2-5 razy
64
24,5
6-20 razy
8
3,1
Więcej niż 20 razy
5
1,9
Brak odpowiedzi
10
3,8
Razem:
261
100,00
Wykres 10. Częstotliwość spożycia wina przez młodzież gimnazjalną w mieście i gminie
Kępice
Ani razu
1 raz
2 - 5 razy
6 - 20 razy
w iec ej niż 20
brak odpow iedzi
Jak wynika z diagnozy, winem delektują się równie często dziewczęta ja i chłopcy. Również w tym
przypadku młodzież popijająca piwo czyni to dla akceptacji rówieśników, a alkohol traktowany jest
jako modne spoiwo towarzyskie. Najwięcej wina spożywają uczniowie kępickiego gimnazjum .
Więcej niż czwarta część badanych uczniów w gimnazjach w gminie oraz mieście Kępice
41
( 27,3 % badanej populacji uczniów ) spożywało częściej niż jeden raz wódkę. Aż 7,3 % uczniów
gimnazjum miało z wódką kontakt nader częsty.
Tab.23. Częstotliwość spożycia wódki przez młodzież gimnazjalną w mieście i gminie Kępice
Częstotliwość spożycia wódki
% badanej próby
Ani razu
129
49,4
1 raz
58
22,2
2-5 razy
53
20,3
6-20 razy
14
5,4
Więcej niż 20 razy
5
1,9
Brak odpowiedzi
2
0,8
Razem:
261
100,00
Wykres 11. Częstotliwość spożycia wódki przez młodzież gimnazjalną w mieście i gminie
Kępice
Ani razu
1 raz
2 - 5 razy
6 - 20 razy
wiecej niż 20
brak odpowiedzi
Najwięcej alkoholu ( 26,8 % ) spożywana jest przez młodzież w domu rodzinnym, przy nie zawsze
milczącej akceptacji rodziców a także w klubach i na dyskotekach ( 31,8 % ).
Alkoholizm jest problemem całej rodziny, prowadzi do przemocy, koalkoholizmu, stanowi
zagrożenie dla funkcjonowania biologicznego i emocjonalnego wszystkich członków rodziny.
Człowiek uzależniony szkodzi nie tylko sobie, swoim bliskim ale również osobom nie związanym z
nim więzami rodzinnymi. Skuteczna pomoc osobom i rodzinom z problemami alkoholowymi
42
polega
na
umożliwieniu
ludziom
dotkniętym
tą
chorobą
podjęcia
leczenia.
Poważnym problemem w podejmowaniu działań w tym kierunku jest bierna bądź skrajnie
przeciwna postawa ludzi uzależnionych od alkoholu.
4.2.4.2. Narkomania
Narkomania stanowi ogólnoświatowy problem cywilizacyjny. Problem nadużywania
substancji uzależniających jest o tyle poważny, że większość osób, które ich używają nie leczy się,
a nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, jak poważne ma problemy ze zdrowiem. Uzależnienie od
substancji psychoaktywnych rodzi szereg problemów zdrowotnych dla człowieka. Mogą być to
m.in. śmiertelne zatrucia (przedawkowania), ostre i przewlekłe zaburzenia psychiczne, zaburzenia
funkcjonowania poszczególnych narządów lub całego organizmu. Wszystko to prowadzi do
obniżenia jakości życia i jego skrócenia. Uzależnienia są przyczyną niebagatelnych szkód
społecznych. Na poziomie funkcjonowania rodziny prowadzą do poważnych problemów natury
emocjonalnej i ekonomicznej. Na poziomie społeczeństw prowadzą do rosnących kosztów opieki
medycznej, powiększania się grupy osób chorych i niepełnosprawnych. Około 50% wszystkich
samobójstw popełnianych jest pod wpływem substancji psychoaktywnych, a do więcej niż połowy
śmiertelnych wypadków drogowych przyczynia się osłabienie zdolności (notorycznych kierowców
z powodu alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych. Rozprzestrzenianie się chorób
przenoszonych przez krew, wśród nich HIV/AIDS i wirusowego zapalenia wątroby jest w dużej
mierze skutkiem używania narkotyków drogą dożylną.
Narkomania stanowi zagrożenie, na które bardzo narażeni są w dzisiejszych czasach dzieci
oraz młodzież. Według przeprowadzonych Pracownię Badań Rynkowych i Społecznych
GRYFEKS w pierwszej dekadzie czerwca 2006 roku wśród młodzieży gimnazjalnej, nieco częściej
niż co dwudziesty ( 7,3 % ) badany uczeń otrzymał propozycje narkotykowe od bliżej nieznanej
osoby.
Tylko niewielki odsetek młodych uczniów (1,1 % ) spotkał na swojej drodze dealera narkotyków.
Bardzo niepokojący jest fakt, że 6,9 % uczniów otrzymało propozycje narkotykowe od kogoś.
bliskiego z rodziny ( rodzeństwo, kuzynostwo itp. ) Budujący jest fakt, że żadne spośród badanych
dzieci nie otrzymało
propozycji narkotykowej w szkole, co może świadczyć o sukcesie
prowadzonych działań profilaktycznych i prewencyjnych. Więcej niż 1/5 badanych gimnazjalistów
43
( 59 osób, co stanowiło 22,6 % badanej próby ) jest przekonana ( lub wie z całą pewnością ), że w
środowisku Kępic i okolic istnieje względnie sprawnie zorganizowana sieć dystrybucji narkotyków.
Z przeprowadzonych badań wynika, ze najczęściej zażywanym przez młodzież narkotykiem jest
LSD, które więcej niż jeden raz w ciągu roku zażyło 19,6 % badanych uczniów. Kolejnym w
„ rankingu popularności ” są w tym środowisku kleje i środki wziewne – zażyło je kilkakrotnie 16
% badanych respondentów. Po amfetaminę sięgnęło więcej niż jeden raz 9 % badanych.
Tab. 23. Czy młodzież w wieku szkolnym zażywała LSD?
Ani razu
180
69
1 raz
29
11,1
2-5 razy
61
19,6
6-20 razy
1
0,4
Razem
261
100,00
Tab. 24.Czy młodzież w wieku szkolnym sięgała po kleje i środki wziewne?
Ani razu
188
72,0
1 raz
31
11,9
2-5 razy
27
10,3
6-20 razy
15
5,7
Razem
261
100,00
Tab. 25. Czy młodzież w wieku szkolnym brała amfetaminę ?
Ani razu
225
86,2
1 raz
13
5,0
2-5 razy
18
6,9
6-20 razy
5
1,9
Razem
261
100,00
44
Niepokojącym jest fakt, że co trzeci uczeń ( 33% badanych ) jest przeświadczony, że narkotyk jest
skutecznym sposobem na odreagowanie.
Analiza SWOT
44
Mocne strony
–
–
Słabe strony
istnieje gminny program profilaktyki i
- łatwy dostęp do środków odurzających
rozwiązywania problemów alkoholowych
- orzeczenia sądów i niskiej szkodliwości
działalność grupy AA oraz grup wsparcia dla społecznej osób uzależnionych
osób współuzależnionych
- brak ośrodków leczących uzależnienia
–
wysoki poziom kadry
- obniżanie wieku osób spożywających alkohol i
–
programy profilaktyczne w szkołach a także narkotyki
–
na zajęciach pozalekcyjnych
- rosną i niezdiagnozowana liczba dealerów i
Komisja Rozwiązywania Problemów
punktów nielegalnej sprzedaży alkoholu
Alkoholowych
Szanse
–
–
Zagrożenia
współpraca z ośrodka, poradniami leczącymi
–
negatywny wpływ mediów
uzależniania
–
nieprzestrzegania zakazu sprzedaży alkoholu
możliwość pozyskania środków z Urzędu
Marszałkowskiego, budżetu państwa, gminy
nieletnim
–
brak dofinansowania na realizację zadań
profilaktycznym
4.2.5. Przestępczość
Przestępczość jest jedną z kwestii społecznych, która odciska dotkliwe piętno na
funkcjonowaniu każdej społeczności lokalnej, w której ma miejsce. Intensywność oraz
45
częstotliwość z jaką występują zdarzenia przestępcze może wywierać istotny na kształtowanie się
postaw oraz zachowań osób tworzących daną zbiorowość lokalną.
Zjawisko przestępczości nasila się w Polsce coraz bardziej. Szczególnie niepokojącym jest
wzrost tego zjawiska wśród nieletnich.
Przestępstwem w rozumieniu art. 1 § 1Kodeksu karnego jest czyn człowieka bezprawny i
zawiniony, a więc zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego
popełnienia. Przestępczość wśród nieletnich to czyny zabronione przez ustawę jako przestępstwo,
przestępstwo skarbowe lub niektóre wykroczenia, dokonane przez osoby nieletnie w rozumieniu
ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. W Polsce udział młodzież w ogólnej liczbie
przestępstw stanowi 25 – 28 %.
Wg. informacji Komisariatu Policji w Kępicach na stopień zagrożenia przestępczością na
terenie gminy Kępice istotny wpływ wywierają następujące czynniki:
- utrzymujący się wysoki procent bezrobocia na terenach tzw. popegeerowskich i zubożenia
społeczeństwa
- migracja grup przestępczych z sąsiednich terenów, zwłaszcza w okresie letnich sezonów
turystycznych.
Diagnozując przyczyny przestępczości na terenie gminy Kępice należy dodać, iż szczególny wpływ
na rozwój tego procesu mają także patologie występujące w rodzinach, szczególnie alkoholizm a
także bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych rodziców.
Wg. danych Policji w latach 2004 – 2006 najliczniejszą grupę przestępstw kryminalnych
stanowiły kradzieże mienia a także kradzieże z włamaniem, których sprawcami byli również
nieletni.
Tab. 26. Kradzież mienia
Rok
Liczba przestępstw
Udział nieletnich w ogólnej liczbie
2004
2005
2006
- kradzież mienia
86
71
43
przestępstw – kradzież mienia
12 ( 14% )
10 (14 % )
8 ( 19% )
Tab. 27. Kradzież z włamaniem
Rok
Liczba przestępstw
Udział nieletnich w ogólnej
46
- kradzież z włamaniem
liczbie przestępstw – kradzież z
60
40
37
włamaniem
9
6
4
2004
2005
2006
W katalogu dokonanych przestępstw na terenie Gminy Kępice znajdują się również przestępstwa
narkotykowe z udziałem sprawców nieletnich, rozboje i wymuszenia a także fałszerstwo banknotów
pieniężnych, którego dopuścił się również nieletni.
Tab. 28. Przestępstwa narkotykowe
Rok
Liczba przestępstw
Udział nieletnich w ogólnej
narkotykowych
liczbie przestępstw
5
3
2
narkotykowych
2
brak
1
Rozboje, wymuszenia
Udział nieletnich w rozbojach
4
2
3
wymuszeniach
brak
brak
brak
Fałszerstwa
Udział nieletnich w
0
0
1
fałszerstwach
0
0
1
2004
2005
2006
Tab. 2 9. Rozboje, wymuszenia
Rok
2004
2005
2006
Tab. 30. Fałszerstwa
Rok
2004
2005
2006
Ujemny wpływ na skuteczność działań policji w zakresie eliminowania w/w przestępstw
wywierały następujące czynniki:
47
- stan trzeźwości osób pokrzywdzonych – ofiar napadów, pobić i kradzieży,
- brak zainteresowania pokrzywdzonych dodatkowymi zabezpieczeniami przeciw włamaniom a
zwłaszcza ze strony właścicieli pojazdów, brak parkingów strzeżonych w porze nocnej,
- brak należytej troski o mienia prywatne ze strony pokrzywdzonych pozostawiających mienie
znacznej wartości bez właściwego zabezpieczenia
- pozostawienie mienia wartościowego w zaparkowanych samochodach na widocznym miejscu
- brak jakichkolwiek działań ze strony właścicieli lub użytkowników pojazdów mających na celu
właściwe zabezpieczenie mienia.
W latach 2004 – 2006 na terenie gminy Kępice odnotowano również dużą, wzrastającą
liczbę wykroczeń przeciwko porządkowi publicznemu, do których zalicza się zakłócanie ciszy
nocnej, spożywanie alkoholu w miejscu publicznym, a także wykroczenia związane z wałęsaniem
się psów.
Tab. 31. Wykroczenia przeciwko porządkowi publicznemu
Rok
Wykroczenia przeciwko
Udział wykroczeń alkoholowych w
2004
2005
2006
porządkowi publicznemu
242
239
254
ogólnej liczbie wykroczeń p.p.p.
85
82
98
W latach 2004 – 2006 obserwujemy również dużą liczbę interwencji domowych
policjantów, których do najczęstszych przyczyn w szczególności zalicza się:
- przemoc w rodzinie
- konflikty sąsiedzkie
Zauważa się również tendencję wzrostową interwencji policji. W roku 2004 policja interweniowała
w w/w sprawach 722 razy, w 2005 – 698 natomiast w roku 2006 liczba ta wzrosła do 764.
Wykres 11. Interwencje domowe w latach 2004 -2006
48
780
760
740
720
700
680
660
2004
2005
2006
Analiza SWOT
–
Mocne strony
lokalizacja komisariatu i obsługa dla gminy -
Słabe strony
–
pogadanki, spotkania na temat współpracy
–
alkoholizm rodziców
ze szkołami
–
bezradność w sprawach opiekuńczo –
bezrobocie
–
działalność zespołu interdyscyplinarnego
–
skuteczność dodatkowych patroli
–
brak izb wytrzeźwień i środków na ten cel
policyjnych w okresie wakacyjnym
–
brak porozumienia z izbą wytrzeźwień
współpraca z Policyjną Izbą Dziecka w
–
zbyt mała ilość zatrudnionych Policjantów
Słupsku
–
znieczulica społeczna
–
Zagrożenia
brak dofinansowania ze strony gminy,
–
–
dobre wyposażenie Policji
–
-
prewencyjne działania programów
Szanse
dofinansowanie przez gminę Policji
–
podpisanie porozumienia z Izbą
–
wychowawczych
województwa
wytrzeźwień
–
negatywny wpływ mediów
doposażenie Komisariatu
–
brak kontroli i zainteresowania rodziców
–
rosnąca fala przestępczości
-
nieprzestrzeganie zakazu sprzedaży
alkoholu nieletnim
Walka z przestępczością na terenie gminy Kępice powinna skupiać się na działaniach tj.
– dodatkowe patrole w godzinach nocnych, dofinansowanie w tym zakresie
–
działalność zespołu interdyscyplinarnego
–
współpraca z Izbą Wytrzeźwień
49
–
unikanie tworzenia skupisk rodzin patologicznych
–
programy profilaktyczne, prewencyjne
–
rozszerzenie Domu Kultury i innych zajęć- pozaszkolnych
4.2.6. Przemoc w rodzinie
Przemoc w rodzinie może być zarówno skutkiem jak i przyczyną dysfunkcji w rodzinie. Bez
wątpienia należy ja jednak zakwalifikować do kategorii zachowań negatywnych o dużej
szkodliwości społecznej. Według definicji przyjętej przez międzyresortowy zespół „ Bezpieczni w
rodzinie ”, działający w Polsce przy Kancelarii Prezydenta RP w latach 1996 – 1997, przemoc w
rodzinie to:
1) działanie lub zaniechanie podjęte w obrębie rodziny przez jednego z jej członków przeciwko
pozostałym,
2) z wykorzystaniem istniejącej lub stworzonej przez okoliczności przewagi sił lub władzy
3) godzące w ich prawa i dobra osobiste, w szczególności życie i zdrowie ( fizyczne czy
psychiczne )
4) powodujące u nich szkodę lub cierpienie
Przemoc w rodzinie nie zawsze jest łatwa do rozpoznania. Powszechnie przyjmuje się, że jest to
50
działanie intencjonalne i skierowane przeciwko innym członkom rodziny, naruszające prawa i
dobra osobiste ofiar, wykorzystujące wyraźną asymetrię sił, powodujące ból i cierpienie.
Wyróżnia się niestepujące rodzaje przemocy w rodzinie:
Rodzaj przemocy
Przemoc fizyczna
Objawy przemocy
Działania bezpośrednie z użyciem siły, których rezultatem jest nieprzypadkowe
zranienie np. popychanie, obezwładnianie, policzkowanie, szczypanie, kopanie,
duszenie, bicie otwartą ręką, pięścią lub przedmiotami, oblewanie wrzątkiem lub
substancjami żrącymi, użycie broni.
Przemoc psychiczna
Działania prowadzące zniszczenia pozytywnego obrazu własnej osoby, wykorzystujące
mechanizmy psychologiczne np. wyśmiewanie, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie,
narzucanie własnych poglądów, ciągłe krytykowanie, kontrolowanie, ograniczanie
kontaktów z innymi ludźmi, stosowanie gróźb, szantażowanie.
Przemoc seksualna
Wymuszanie różnego rodzaju zachowań niechcianych w celu zaspokojenia potrzeb
seksualnych sprawcy np. nieakceptowanych praktyk seksualnych, sadystycznych form
współżycia a także krytykowanie zachowań seksualnych
Przemoc ekonomiczna
Działania prowadzące do całkowitego uzależnienia finansowego od sprawcy np.
Odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie podjęcia pracy, niezaspokajanie
podstawowych potrzeb materialnych rodziny , okradanie, zaciąganie kredytów i
zmuszanie do zaciągania pożyczek wbrew woli współmałżonka
Zaniedbanie
Działania polegające na ciągłym niezaspokajaniu podstawowych potrzeb fizycznych i
emocjonalnych.
Osoby, będące ofiarami przemocy psychicznej funkcjonują w sposób zaburzony we wszystkich
sferach życia emocjonalnego, psychicznego i społecznego .
Od 1998 roku została wprowadzona procedura interwencji stosowana praz Policję, pomoc
społeczną i gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych zwana Niebieską Kartą.
Jak wynika z informacji Komisariatu Policji w Kępicach nie w każdej rodzinie, w której
interweniowały służby policji z uwagi na przemoc domową, została założona Niebieska Karta.
Często członkowie rodzin, będący ofiarami przemocy odmawiają jej wypełnienia.
Dane statystyczne, oddające obraz ilości założonych Niebieskich Kart w Gminie Kępice prezentują
się następująco:
Tab. 32. Niebieskie Karty
Rok
2004
2005
2006
Liczba Niebieskich Kart
10
31
32
51
Łączenie kompetencji policji, pomocy społecznej i gminnej komisji rozwiązywania problemów
alkoholowych nie tylko podnosi skuteczność udzielanej ofiarom przemocy ofiarom, ale także
stwarza możliwość szybkiej reakcji i objęcia rodziny kompleksową i specjalistyczną pomocą i
opieką, do czasu rozwiązania problemu.
Do ochrony przed przemocą w rodzinie szczególnie zobowiązana jest również gmina.
Przedstawiciele
samorządów
gminnych
powinni
dążyć
do
stworzenia
na
ich
terenie
skoordynowanego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, opartego na profesjonalnych,
interdyscyplinarnych działaniach. Wdrożenie procedury Niebieskiej Karty jest istotnym elementem
przeciwdziałania w tym zakresie, który można wykorzystać do tworzenia profesjonalnych
warunków systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinie w środowisku lokalnym.
Analiza SWOT
Mocne strony
Słabe strony
wykwalifikowana kadra ( pedagog,
–
słaby przepływ informacji
kuratorzy )
–
brak reakcji otoczenia
współpraca z kuratorami, sądami, policją,
–
wysoka i narastająca skala problemu
pedagogami, Domem Interwencji
–
brak bazy lokalnej
Kryzysowej
–
brak centrum wspierania rodziny
–
wypełnianie Niebieskich Kart
–
niska świadomość na temat funkcjonowania
–
rozpoznanie problemu
–
wspieranie i pomoc rodzinie, systematyczna
–
–
rodziny
–
niski poziom asertywności w społeczeństwie
praca
Szanse
Zagrożenia
52
Mocne strony
–
–
koordynacja działań
Słabe strony
- brak środków finansowych
zmieniające się przepisy prawne
–
bezrobocie
( zaostrzenie uregulowań )
–
brak zrozumienia i reakcji ze strony
–
wsparcie ze strony gminy
społeczeństwa
–
pozyskiwanie środków
–
słaby rozwój regionu i miasta
–
nagłaśnianie problemu przez mas-media
–
upadek autorytetów moralnych i społecznych
–
wzrost marginalizacji
4.2.7.Problemy mieszkaniowe
W okresie transformacji w Polsce liczba mieszkań rosła wolniej niż liczba gospodarstw
domowych. W rezultacie wzrósł statystyczny deficyt mieszkań. Ceny ich nabycia, podobnie jak i
koszty utrzymania w większości regulowane są przez rynek. Dla wielu rodzin posiadanie własnego
mieszkania stało się posiadaniem dobra trudno dostępnego a nawet luksusowego. Dla wielu
gospodarstw domowych zmiana mieszkania substandartowego na mieszkanie o przyzwoitym
standardzie jest nie osiągalna. Natomiast gospodarstwa ubogie maja poważne problemu z
opłaceniem i utrzymaniem mieszkania, co niejednokrotnie prowadzi do eksmisji do mieszkań
socjalnych a w drastycznych przypadkach „ na bruk ” stając się przyczyną bezdomności. Brak
realnych możliwości poprawy złych warunków mieszkaniowych a także utrata mieszkania to
czynniki sprzyjające wykluczeniu społecznemu.
Taka sytuacja
odcisnęła również swoje piętno na sytuacji mieszkaniowej w Gminie Kępice.
Występuje tu bardzo mała ilość mieszkań komunalnych i socjalnych, zagęszczenie rodzin w
lokalach mieszkalnych a także duża liczba osób oczekujących na mieszkania. Bezrobocie i
53
zubożenie społeczeństwa powodują, ze wiele rodzin nie stać na utrzymanie i opłacenie mieszkania.
Głownie budynki mieszkaniowe na terenie miasta i gminy Kępice są administrowane przez Zakład
Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Kępicach, Miastecką Spółdzielnię Mieszkaniową a
także wspólnoty mieszkaniowe.
Tab. 33. Stan zasobów mieszkaniowych, gospodarowanych przez Zakład Gospodarki Komunalnej i
Mieszkaniowej w Kępicach latach 2004 – 2006 a także poziom zadłużenia najemców
Rok
2004
2005
2006
Liczba
Liczba
Liczba
Liczba
Poziom
Liczba prawomoc.
budynków
budynków na
mieszkań
mieszkań
zadłużenia
wyroków o
w mieście
24
23
23
wsi
21
21
20
w mieście
166
164
164
na wsi
58
58
57
najemców
109.276,14
97.020,60
120.422,34
eksmisję
2
W administrowanych przez ZGKiM zasobach mieszkaniowych gminy większość budynków
mieszkalnych pochodzi z okresu międzywojennego. Najstarsze budynki pochodzą z 1883 roku.
Są to obiekty z tzw. muru pruskiego. Pięć takich budynków zlokalizowanych jest
przy ul Niepodległości – głównej ulicy miasta Kępice. Cztery budynki z muru pruskiego
posadowione sa także przy ul. Kępka. Na przełomie lat 2004 – 2006 do zasobów gminnych
przyjęte zostały budynki mieszkalne należące do innych administratorów tj. Nadleśnictwo Warcino,
Agencja Nieruchomości Rolnej a także Policji. Wzrost zadłużenia czynszowego na przełomie lat
2004 -2006 spowodowany jest przejęciem zasobów mieszkaniowych od Nadleśnictwa Warcino z
zadłużeniem stanowiącym w roku 2004 wysokość 3.068,89 zł i w latach 2005/2006 z zadłużeniem
wynoszącym 23.490,42 zł. Na dzień dzisiejszy
są dwa orzeczone wyroki eksmisyjne wobec
najemców.
Zasoby mieszkaniowe gminy z uwagi na kilkudziesięcioletni okres eksploatacji wymagają
ciągłych nakładów finansowych na remonty. Cześć obiektów praktycznie powinna być poddana
rozbiórce, gdyż są w złym stanie technicznym a ponieważ w dalszym ciągu są zamieszkałe ich
potrzeby remontowe wzrastają. Dochody z czynszu są niewystarczające w stosunku do rosnących
potrzeb remontowych. ZGKiM nie otrzymuje dotacji na utrzymanie substancji mieszkaniowej.
Realizacja potrzeb remontowych utrzymywana jest na poziomie remontów bieżących z uwagi na
54
brak środków finansowych.
Tab.34. Stan zasobów mieszkaniowych a także poziom zadłużenia najemców Miasteckiej Spółdzielni Mieszkaniowej
Rok
2004
2005
2006
Liczba zasobów
Poziom
Liczba
Wykonane
mieszkaniowych
zadłużenia
prawomocnych
eksmisje
najemców
wyroków o
88.422,00 zł
85.263,00 zł
79.141,00 zł
eksmisję
3
1
0
441
441
441
1
-
Jak widać na podstawie przedstawionych tabeli na terenie Gminy Kępice występuję tendencja
statyczna co do liczby zasobów mieszkaniowych. Głównym ograniczeniem dla rozwoju systemu
budownictwa mieszkań jest znaczna lesistość terenu. Kępice ze wszystkich stron otoczone są
lasami, co powoduje brak możliwości rozwoju nowego osadnictwa a także rozwoju istniejących
struktur osadniczych. Możliwe jest jedynie dogęszczanie istniejącej już zabudowy poprzez wtórne
podziały.
Samorządy gminne w świetle obowiązujących przepisów są zobowiązane do zaspakajania potrzeb
mieszkaniowych osób, znajdujących się w trudnej sytuacji mieszkaniowej. Nałożone ustawowo
obowiązki gmina powinna realizować poprzez budowę mieszkań socjalnych oraz komunalnych.
Należy dążyć zatem do poprawy sytuacji mieszkaniowej mieszkańców gminy Kępice poprzez
budowę na jej terenie mieszkań socjalnych i komunalnych, tworzenie warunków pod budowę przez
Towarzystwo Budownictwa Społecznego, sprzedaż mieszkań i działek pod zabudowę. Należy
czynić również starania w kierunku pozyskiwania nowych zasobów mieszkaniowych od Agencji
Nieruchomości Rolnych, Nadleśnictwa Warcino oraz PKP.
Analiza SWOT
Mocne strony
–
–
przepisy prawa umożliwiające gminom
budowę lokali mieszkalnych
działki pod zabudowę na terenie gminy
Kępice
Słabe strony
–
–
bardzo mała ilość mieszkań komunalnych,
socjalnych
obowiązek zapewnienia lokalu dla osób
eksmitowanych z innych niż komunalne
55
Mocne strony
–
–
firmy budowlane, dostąp do materiałów
budowlanych
działalność TBS
Słabe strony
–
–
–
–
–
mieszkania
wyeksploatowana substancja mieszkaniowa
brak środków finansowych na remont
mieszkań i budowę nowych
zagęszczenie mieszkańców w lokalach
mieszkalnych
duża ilość osób oczekujących na mieszkania
bezrobocie , zubożenie społeczeństwa
Szanse
–
–
–
–
–
–
większe zainteresowanie problemem przez
władze gminy
korzystne kredyty hipoteczne
zewnętrznych na budowę i remont mieszkań
zainteresowanie społeczeństwa
budownictwem jednorodzinnym
rozwój budownictwa TBS
rozwój gospodarczy gminy, wzrost
zatrudnienia
Zagrożenia
–
–
–
intensywny wzrost cen nieruchomości
materiałów budowlanych
brak wpłat od najemców , właścicieli z tyt.
Czynszu
brak dbałości ze strony najemców o
zajmowane mieszkania
4.2.8. Bezdomność
Bezdomnością wg. definicji Andrzeja Przymeńskiego przyjętej również przez Pomorskie Forum na
rzecz wychodzenia z bezdomności jest sytuacja osób, które z rożnych przyczyn, czasowo lub trwale
nie są w stanie zapewnić sobie schronienia spełniającego minimalne warunki pozwalające uznać je
za pomieszczenie mieszkalne. Przyjmuje się, zatem, że bezdomny to człowiek niemający miejsca
spełniającego warunki mieszkalne, w którym mógłby stale przebywać, ani aktualnej możliwości lub
chęci uzyskania takiego miejsca.
Miejsce spełniające warunki mieszkalne to takie, które nadaje się do stałego przebywania bez
narażenia zdrowia, i które umożliwia zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych: wygodnego i
spokojnego noclegu, zachowania higieny osobistej, sporządzania posiłków.
Do podstawowych przyczyn bezdomności najczęściej należą następujące czynniki:
Społeczne:
- Sytuacja społeczno ekonomiczna, której skutkiem jest wzrost bezrobocia
- brak miejsc w placówkach opiekuńczych i leczniczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi lub
osób upośledzonych, niewymagających stałej hospitalizacji
56
- brak miejsc w domach opieki społecznej, szczególnie dla osób starszych
- brak ośrodków dla osób zarażonych wirusem HIV
- redukcja nakładów budżetowych na pomoc społeczną
- niedowład polityki mieszkaniowej
Patologiczne:
- alkoholizm
- narkomania
- przestępczość
- przemoc w rodzinie
- trwały rozpad więzi formalnych i nieformalnych
- brak opieki i zainteresowania ze strony osób najbliższych
- odrzucenie, samotność
Psychologiczne:
–
świadomy wybór sposobu życia jako osoba bezdomna i odmiennego systemu wartości
Prawne:
- przepisy prawne dające możliwość eksmitowania lokatora, nieregulującego zadłużenia z tytułu
czynszu
Generalnie wyróżnia się bezdomność z wyboru, która jest następstwem opcji powziętej zgodnie z
indywidualnymi preferencjami lub bezdomność z konieczności, która dotyka człowieka wbrew jego
woli, potrzebom i inspiracjom.
Z uwagi na szczególny charakter grupy osób bezdomnych istnieje problem zidentyfikowania i
zdiagnozowania jej stanu ilościowego. Na terenie gminy Kępice wg. danych Ośrodka Pomocy
Społecznej utrzymuje się stała liczba osób bezdomnych. Należy podkreślić, iż część z tych osób to
bezdomni, którzy z uwagi na ostatnie zameldowanie na terenie gminy Kępice są objęci pomocą
tutejszego Ośrodka, jednakże przebywają w większych aglomeracjach tj. Słupsk, Gdańsk, Koszalin.
Rok
Liczba bezdomnych
2004
2005
2006
5
5
5
57
Główne przyczyny bezdomności osób z terenu gminy Kępice, mają swoje podłoże w
patologiach ( głównie alkoholiźmie ), eksmisjach osób niepłacących czynszu i małej ilości
gminnych zasobów mieszkaniowych. Wśród omawianej grupy znajdują się również osoby
bezdomne z wyboru, które opuściły własne rodziny i nie mając stałego miejsca zameldowania
prowadzą wędrowny tryb życia.
Do głównych problemów jakie niesie ze sobą zjawisko bezdomności należą:
–
problemy mieszkaniowe – mała ilość zasobów mieszkaniowych na terenie gminy powoduje
niemożność zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób bezdomnych,
–
problemy zdrowotne – brak higieny osobistej, niedożywienie, wychłodzenie i wyniszczenie
organizmu wywołują wśród bezdomnych przewlekłe choroby tj. skóry, płuc, anemię, kończyn,
wątroby itd.
–
problemy finansowe – bezdomni to grupa osób, którzy nie posiadają żadnych stałych
dochodów, nie posiadają stałego zatrudnienia, są to ludzie ubodzy korzystający ze świadczeń
celowych z puli pomocy społecznej
–
zerwane więzi rodzinne – większość bezdomnych to osoby samotne, które choć posiadają
rodziny to nie przejawiają inicjatywy powrotu i integracji z jej członkami
–
trudności w porozumiewaniu się, anty pomocowa postawa bezdomnych – ludzie żyjący w
całkowitej destabilizacji życiowej, długotrwałym stresie i ekstremalnych warunkach kreują
postawę przejawiającą się obojętnością i brakiem chęci do zmiany obecnej sytuacji.
W ramach pomocy świadczonej przez miejscowy Ośrodek Pomocy Społecznej na rzecz
osób bezdomnych, oprócz skierowań do schronisk noclegowych podejmowane są również działania
aktywizujące tj. indywidualny program wychodzenia z bezdomności. Program ten jest
opracowywany wspólnie przez bezdomnego oraz pracownika socjalnego, a jego realizacja wymaga
aktywnego współdziałania ze strony bezdomnego w rozwiązywaniu własnych problemów
życiowych. Na podstawie zawartej umowy bezdomny może oczekiwać pomocy finansowej na
zakup żywności, pomocy w napisaniu podań o zatrudnienie, przydział mieszkania, pomoc w
załatwieniu spraw urzędowych a także otrzymać propozycje zamieszkania w schronisku, leczenia
odwykowego itd. W zamian za otrzymaną pomoc bezdomny zobowiązuje się najczęściej do
poczynienia starań o najem mieszkania, zarejestrowania się w Powiatowym Urzędzie Pracy w
58
Słupsku jako osoba bezrobotna, podjęcia aktywnych działań o zatrudnienie, nabycie uprawnień do
świadczeń zdrowotnych oraz zgłoszenie się na leczenie odwykowe.
Zapobieganie zjawisku bezdomności na terenie Gminy Kępice powinno opierać się w szczególności
na działaniach tj.
–
budowa i przydział mieszkań socjalnych
–
pozyskanie lokali
–
edukacja społeczna ( programy profilaktyczne )
W celu pomocy osobom bezdomnym należy zwrócić szczególną uwagę na działania, mające na
celu aktywizację zawodową, społeczną osób bezdomnych poprzez:
- opracowanie programów wychodzenia z bezdomności
–
zawierania umów z bezdomnymi
–
kierowanie bezdomnych do noclegowni, schronisk
–
wsparcie w poszukiwaniu pracy
Schemat 1. Proces pomocy bezdomnym
OSOBA BEZDOMNA
↓
SCHRONIENIE
SKUPISKA OSÓB
BEZDOMNYCH
↓
INDYWIDUALNY
PROGRAM
WYCHODZENIA
Z BEZDOMNOŚCI
↓
→
PRACA
SOCJALNA
POMOC
DORAŹNA DLA
BEZDOMNYCH
59
UMOWA Z OSOBĄ
BEZDOMNĄ
↓
LOKAL MIESZKALNY
↓
→
MONITOROWANIE
USAMODZIELNIENIE
PRACA SOCJALNA
Analiza SWOT
MOCNE STRONY
–
akcja PUSTOSTAN – działania Policji,
SŁABE STRONY
–
pracowników Socjalnych
brak lokali socjalnych i środków własnych na
ich budowę
–
dobra diagnoza środowiska
–
sprzeczność– uregulowań prawnych
–
zawieranie kontraktu z bezdomnymi w
–
brak noclegowni, schronisk na terenie gminy
ramach Programu Wychodzenia z
–
brak grup wsparcia dla bezdomnych
Bezdomności
–
brak współpracy bezdomnego z pracownikiem
–
możliwość pozyskania pomocy
socjalnym
rzeczowej i finansowej z OPS
–
SZANSE
wzrost zainteresowania władz gminy
problemem bezdomności
ZAGROŻENIA
–
brak wkładu własnego na budowę mieszkań
60
–
możliwość–
pozyskania środków na
socjalnych
budowę mieszkań socjalnych
–
niski poziom współpracy ze schroniskami,
–
wzrost poczucia własnej wartości
noclegowniami
–
współpraca ze schroniskami,
noclegowniami poza terenem gminy
4.2.9. Edukacja.
Zapoczątkowana w 1999 roku reforma systemu oświaty spowodowała bardzo istotne
zmiany w sieci szkolnej na terenie całej Polski. Wówczas rozpoczęły swoją działalność gimnazja a
uczniowie szkół podstawowych zaczęli kończyć edukację na klasie szóstej. W tym okresie Uchwałą
Rady Miasta i Gminy nr VII/38/99 z dnia 08.03.1999 roku na terenie gminy Kępice została
utworzona sieć szkół podstawowych i gimnazjów. Powstało wówczas:
- 6 szkół podstawowych utworzonych w miejscowościach: Barcino, Biesowice, Kępice, Korzybie,
Przytocko, Warcino
- 4 gimnazja utworzone w miejscowościach: Barcino, Biesowice, Kępice, Korzybie.
Na terenie gminy funkcjonuje również Przedszkole, będące filią Szkoły Podstawowej w Kępicach a
także oddział przedszkolny przy szkole Podstawowej w Przytocku. Roczne obowiązkowe
przygotowanie przedszkolne ( „ zerówka ” ) odbywa się w Przedszkolu w Kępicach a także w
pozostałych miejscowościach przy szkołach podstawowych. Kształcenie na poziomie średnim na
terenie gminy odbywa się w Zespole Szkół Leśnych i Ogólnokształcących w Warcinie. Większość
młodzieży dojeżdża jednak do szkół zawodowych i średnich położonych na terenie Słupska oraz
61
Miastka.
W Warcinie znajduje się również Wyższa Szkoła Biznesu Wiejskiego. Mieszkańcy Kępic studiują
także w słupskich uczelniach wyższych tj. Akademii Pomorskiej oraz Wyższej Hanzeatyckiej
Szkole Zarządzania. Duża liczba młodzieży a także osób dorosłych kształci się na poziomie
wyższym w miejscowościach znacznie odległych od Kępic takich jak Poznań, Gdańsk, Szczecin
czy Warszawa
Stan liczby uczniów w poszczególnych szkołach podstawowych i gimnazjalnych w latach 2004
– 2006 przedstawiają poniższe tabele.
Tab. 34. Rok szkolny 2004/2005
Szkoła
Sp Kępice
Kl 0
Kl I
Kl II
Kl
III
Kl
IV
Kl V
Kl
VI
Kl I
Kl.II Kl III Razem
Gimn. Gimn. Gimn.
38
40
44
64
49
53
61
ZS Biesowice 15
24
14
31
26
23
23
29
31
21
237
ZS Barcino
15
24
17
17
13
17
17
15
15
157
ZS Korzybie 16
16
17
15
16
24
22
17
18
17
178
SP Przytocko 12
8
15
11
15
14
14
89
SP Warcino
24
18
24
19
16
14
130
7
15
Gimnazjum
Kępice
Ogółem
349
76
103
127
132
162
142 143
151
139
267
172
115
1407
Tab. 35.Rok szkolny 2005/2006
Szkoła
Sp Kępice
3-5 Kl 0 Kl I
latki
50
Kl
II
Kl
III
Kl
IV
Kl
V
Kl
VI
Kl I
Kl.II Kl III Razem
Gimn. Gimn. Gimn.
27
38
40
43
64
48
53
363
ZS Biesowice
14
13
24
15
27
26
22
33
29
31
234
ZS Barcino
25
7
16
25
17
15
13
17
19
15
169
ZS Korzybie
15
18
13
16
14
15
24
21
17
16
169
SP Przytocko
14
8
8
14
12
16
15
87
62
Szkoła
3-5 Kl 0 Kl I
latki
SP Warcino
11
14
Kl
II
25
Kl
III
15
Kl
IV
23
Kl
V
21
Kl
VI
16
Gimnazjum
Kępice
Ogółem
106
98
126
128
Kl
II
Kl
III
Kl I
Kl.II Kl III Razem
Gimn. Gimn. Gimn.
157 141 143
125
75
87
109
271
146
152
171
1418
Tab. 36. Rok szkolny 2006/2007
Szkoła
3-5 Kl 0 Kl I
latki
Sp Kępice
36
Kl
IV
Kl
V
Kl
VI
Kl I
Kl.II Kl III Razem
Gimn. Gimn. Gimn.
36
29
40
34
40
65
49
ZS Biesowice
13
14
13
26
13
25
24
31
32
30
221
ZS Barcino
20
21
6
16
24
18
12
13
17
16
163
ZS Korzybie
16
15
11
12
15
14
13
24
21
15
156
10
10
8
15
14
15
72
12
14
25
16
23
20
125
SP Przytocko
SP Warcino
15
Gimnazjum
Kępice
Ogółem
100
104
95
122
128 157 139
329
75
74
82
231
140
151
149
1321
Do wyżej wymienionych szkół uczęszczają także dzieci, które legitymują sie orzeczeniami o
stopniu upośledzenia umysłowego, wydanymi przez Poradnie Psychologiczno – Pedagogiczną w
Słupsku.
Stan liczbowy dzieci z upośledzeniem umysłowym w latach 2004 – 2006 przedstawia poniższa
tabela:
Tab. 37. Liczba dzieci z upośledzeniem umysłowym w szkołach na terenie Gminy Kępice.
Liczba dzieci z upośledzeniem umysłowym w latach 2004 - 2006
Szkoła Podstawowa w Kępicach
63
Rok
Upośledzenie
głębokie
Upośledzenie
znaczne
Upośledzenie
umiarkowane
Upośledzenie
lekkie
2004
-
1
3
1
2005
-
1
3
1
2006
-
1
2
1
Gimnazjum w Kępicach
Rok
Upośledzenie
głębokie
Upośledzenie
znaczne
Upośledzenie
umiarkowane
Upośledzenie
lekkie
2004
0
0
0
2
2005
0
0
0
2
2006
0
0
0
2
Zespół Szkół w Biesowicach
Rok
Upośledzenie
głębokie
Upośledzenie
znaczne
Upośledzenie
umiarkowane
Upośledzenie
lekkie
2004
0
1
1
0
2005
0
1
1
2
2006
0
1
1
3
Zespół Szkół w Korzybiu
2004
0
1
3
3
2005
0
1
3
3
2006
0
0
3
3
Szkoła Podstawowa w Przytocku
2004
0
0
2
4
2005
0
0
2
4
2006
0
0
2
4
Szkoła Podstawowa w Warcinie
2004
0
0
0
4
2005
0
0
0
7
2006
0
0
7
Uczniowie z terenu gminy Kępice, legitymujący się orzeczeniami o stopniu upośledzenia
64
umysłowego realizują proces kształcenia również w placówkach spoza terenu gminy tj.
–
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Słupsku,
–
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Tursku
–
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Damnicy
Tab. 38. Liczbę uczniów z terenu Gminy Kępice, kształcących się w placówkach szkolno wychowawczych w latach 2004 – 2006
przebywających w ośrodkach szkolno – wychowawczych
Ośrodek Szkolno - Wychowawczy im. UNICEF w Słupsku
Rok
Upośledzenie
głębokie
Upośledzenie
znaczne
Upośledzenie
umiarkowane
Upośledzenie
lekkie
2004
0
1
2
5
2005
0
1
1
6
2006
0
1
1
5
Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Tursku
Rok
Upośledzenie
głębokie
Upośledzenie
znaczne
Upośledzenie
umiarkowane
Upośledzenie
lekkie
2004
0
0
4
4
2005
0
0
4
4
2006
0
0
4
4
Specjalny Niepubliczny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Tursku
Rok
Upośledzenie
głębokie
Upośledzenie
znaczne
Upośledzenie
umiarkowane
Upośledzenie
lekkie
2004
0
0
0
5
2005
0
0
0
5
2006
0
0
0
5
Analiza SWOT
65
Mocne strony
–
sieć szkół, wykwalifikowana kadra
Słabe strony
–
pedagogiczna
niedostateczna ilość kadry kształcącej w
zakresie języków obcych
–
wysokie znaczenie kulturalne szkół
–
wzrost patologii w szkołach
–
świetlice wiejskie i opiekuńczo
–
obniżenia autorytetu nauczyciela
wychowawcze . CER w W-nie
–
brak autorytetów moralnych '
–
Szkolnictwo średnie
–
słabe wyposażenie szkół, świetlic,
–
współpraca zagraniczna
przedszkoli, brak ofert kształcenia dla
–
edukacja przedszkolna
dorosłych
–
pozyskiwanie wsparcia z zewnątrz
–
zabezpieczenie środków własnych
Szanse
Zagrożenia
–
pozyskanie środków finansowych z zewnątrz
–
brak środków finansowych
–
przychylna polityka władz gminy
–
zanik tradycji kulturowych
–
przedsiębiorczość, kreatywność kadry
–
patologie,
kierowniczej
–
migracje kadry
–
aktywizacja społeczeństwa
–
brak lingwistów
–
wsparcie psychologiczne i pedagogiczne
–
niże demograficzne
–
wykorzystanie potencjału partnerów
społecznych
66
4.2.10. Kultura.
Głównym ośrodkiem kultury na terenie gminy Kępice jest Miejsko – Gminny Ośrodek
Kultury w Kępicach, który swoją działalnością obejmuje cały teren gminy oraz prowadzi
współpracę z innymi ośrodkami na zasadzie wymiany kulturalnej.
Jest również Biblioteka Miejska w Kępicach.
Zbiory Biblioteki mają charakter uniwersalny z przewagą literatury pięknej dla dorosłych, która
stanowi 48,6%, książki dla dzieci i młodzieży – to 25,5% oraz literatura popularno-naukowa 25,9%
zbiorów. Z powodu ograniczonej bazy lokalowej, zwiększonych zadań i zbyt małej obsady
kadrowej, biblioteka ograniczyć musiała swą działalność kulturalno-oświatową i obecnie
upowszechnia czytelnictwo głównie poprzez wystawy książkowe, prowadzenie kącika „Biblioteka
poleca”, wycieczki przedszkolaków i młodszych klas szkolnych do biblioteki połączone z
pogadankami i czytaniem bajek, organizowanie gier i zabaw w oparciu o literaturę, szczególnie w
czasie ferii.
W okresie letnim MGOK opiekuje się turystyką i wypoczynkiem nad gminnymi jeziorami
w Korzybiu i Obłęże, gdzie dla zapewnienia bezpiecznego wypoczynku zatrudnia się ratowników.
Ponadto na terenie gminy funkcjonują świetlice wiejskie. Dotychczas nie zostały utworzone one
jedynie w miejscowościach tj. Barcino, Darnowo, Warcino.
Podstawowym problemem kulturalnym na terenie Gminy Kępice jest brak wykwalifikowanej kadry
w zakresie animacji kultury. W związku z powyższym oferta Domu Kultury nie jest na tyle
rozwinięta, aby cieszyła się dużym zainteresowaniem dzieci i młodzieży. Brakuje sekcji tanecznych
oraz wokalnych. Ponadto sama lokalizacja Domu Kultury, który położony jest na obrzeżach Kępic,
skutkuje małą ilością osób go odwiedzających zaś pomieszczenia nie są przystosowane do
67
organizacji w nim zajęć.
Na terenie Gminy Kępice występuje również niedostateczna ilość obiektów sportowych i placów
zabaw.
Analiza SWOT
Mocne strony
Słabe strony
–
Dom Kultury i jego filie
–
świetlice wiejskie
kultury i szkół kształcących w tych
–
Biblioteka Miejska w Kępicach a także
kierunkach
–
brak wykwalifikowanych animatorów
Biblioteki w Barcinie i Korzybiu
–
brak sekcji tanecznych i wokalnych
–
dostęp do Internetu
–
zła lokalizacja domu kultury
–
Kępice Barcino
–
uboga oferta DK
–
biblioteczki na świetlicach
–
niedostateczna ilość środków w budżecie na
–
teatr amatorski
–
aktywna działalność Klubu Seniora (Kępice,
–
brak kina i teatru
Biesowice) i klubów wiejskich
–
brak obiektów sportowych i placu zabaw
–
orkiestra dęta w Kępicach
–
nieprzystosowanie pomieszczeń domu
–
działalność artystyczna
–
działalność klubu piłkarskiego, tenisa
rozwój kultury
kultury do organizacji zajęć
–
brak środka transportu
stołowego
–
siłownia
–
sala kinowa, widowiskowa
–
współpraca ze szkołami
Szanse
–
pozyskanie środków zewnętrznych na
Zagrożenia
–
rozwój kultury
–
–
–
małe zainteresowanie społeczności ofertą
kultury
działalność Stowarzyszenia Przyjaciół
–
Internet rozwój mass mediów
Gminy Kępice
–
brak czasu, zmiana mentalności
przychylność i zainteresowanie problemem
–
niedostateczna ilość środków w budżecie
władz gminy
–
małe zainteresowanie problemem ze strony
zwiększenie środków w budżecie gminy na
władz gminy
68
Mocne strony
rozwój kultury
–
zaangażowanie i aktywność społeczności
Słabe strony
–
migracje wykwalifikowanej kadry z
przyczyn ekonomicznych
lokalnej w rozwój kultury
W celu poprawy sytuacji kultury na terenie gminy Kępice należy przyjąć kierunki działań, mające
na celu:
1. Rozwój działalności jednostek kultury przez
–
pozyskiwanie środków zew. dotacji itd.
–
utworzenie sekcji tanecznych, wokalnych, muzycznych, aktorskich
–
zatrudnienie wykwalifikowanych instruktorów
–
utworzenie wolontariatu
–
ofertę nauki języków obcych
–
kawiarenkę internetową
–
zorganizowanie zajęć w okresie wakacyjnym
–
organizowanie imprez tanecznych
2. Stworzenie i wyposażenie zaplecza do prowadzenia działalności kulturalnej i sportowej przez:
–
przebudowę Placu Wolności
–
budowę boisk sportowych i placów zabaw
–
przebudowę lub remont obiektu DK
–
przeniesienie biblioteki
–
dostosowanie sal DK do prowadzonych w nich zajęć
–
zakup sprzętu
69
4.2.11. Sytuacja zdrowotna mieszkańców gminy. Dostęp do służby zdrowia.
Zdrowie, zgodnie z definicją przyjętą przez Światową Organizację Zdrowia określane jest
jako stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko występowanie
choroby lub niepełnosprawności. Zdrowy człowiek ma większą szansę na samorealizację,
satysfakcjonujące pełnienie ról społecznych, dobrą adaptację do zmian środowiska oraz radzenie
sobie i kierowanie tymi zmianami. W wydanych dokumentach międzynarodowych podkreśla się, ze
zdrowie jest wartością dla jednostki – warunkiem wstępnym dla dobrego samopoczucia i
odpowiedniej jakości życia ( rozumianej jako sprawne funkcjonowanie do późnej starości,
umożliwiające większą wydajność w pracy i lepsze zarobki oraz satysfakcję z życia )
Zgodnie ze Światową Deklaracja Zdrowia z 1998 roku - zdrowie jest podstawowym prawem
każdego człowieka .
Zdrowie nie jest stanem statycznym, dlatego każdy człowiek we wszystkich okresach swego życia
powinien starać się swoje zdrowie:
●
chronić i utrzymać – zapobiegać chorobom ( profilaktyka )
●
doskonalić – umacniać, poprawiać, pomnażać, zwiększać jego potencjał ( promocja
zdrowia )
●
przywracać – w przypadku choroby ( leczenie i rehabilitacja )
Ważnym czynnikiem wykluczenia społecznego jest brak szeroko rozumianej dostępności do usług
zdrowotnych, która należy zdefiniować jako możliwość uzyskania przez każdego pacjenta
potrzeby opieki zdrowotnej. Zależy ona od wielu czynników, a w szczególności od:
➔
rozmieszczenia poszczególnych świadczeniodawców udzielających określone usługi
medyczne
➔
ilości świadczeń zakontraktowanych przez płatnika ( powoduje to wyznaczanie limitów
70
przyjęć, wydłużenia czasu oczekiwania w poradniach, pracowniach diagnostycznych i na
świadczenia planowane tzw. Kolejki oczekujących )
➔
odpowiednio wykwalifikowanej kadry medycznej
➔
wyposażenia jednostek w sprzęt medyczny
➔
braku barier architektonicznych
Opiekę zdrowotną na terenie Gminy Kępice sprawuje dwóch lekarzy stomatologów a także 4
lekarzy rodzinnych. W mieście Kępice funkcjonują trzy przychodnie lekarzy rodzinnych, a także 2
gabinety stomatologiczne. Przychodnie lekarskie znajdują się również na terenie miejscowości
Korzybie a także Barcino. Natomiast w Biesowicach funkcjonuje gabinet lekarski, w którym
chorych przyjmuje lekarz rodzinny.
Od lutego 2006 roku ratownictwo medyczne w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia na
terenie naszej gminy oraz Gminy Trzebielino prowadzi Podstacja Pogotowia Ratunkowego Słupsku
z siedzibą w Kępicach. Do zagrożeń tych w szczególności zaliczone są: utraty przytomności,
upadki z wysokości, złamania, wypadki komunikacyjne, nagłe zaburzenia świadomości, urazy
wypadkowe powstałe w nagłych sytuacjach, nagłe duszności, porażenia prądem elektrycznym,
poród, dolegliwości związane z ciążą, nagłe zachorowania w miejscu publicznym. Pacjenci
wymagający hospitalizacji przewożeni są do najbliższego właściwego szpitala, a w sytuacji nagłego
zagrożenia - do szpitala, do którego dojazd jest najszybszy.
Rozwiązywanie problemów w zakresie zdrowotnym powinno opierać się na działaniach mających
na celu przede wszystkim:
1. poprawę stanu zdrowia i jakości życia mieszkańców Gminy Kępice poprzez
a) wzrost skuteczności promocji i edukacji zdrowotnej mieszkańców
b) zachęcanie społeczeństwa do aktywnego i zdrowego trybu życia
2. stworzenie i poprawę infrastruktury przez:
–
budowę GCR
–
utworzenie ośrodków zdrowia, specjalistycznych gabinetów lekarskich
–
stworzenie warunków do powstania ambulatorium
–
budowa obiektów sportowych.
71
Analiza SWOT
Mocne strony
Słabe strony
–
Podstacja Pogotowia Ratunkowego
–
niska świadomość społeczna
–
lekarze rodzinni, gabinety opieki lekarskiej
–
mała ilość lekarzy specjalistów
–
badania poziomu cukru, organizowanie
–
brak gabinetów specjalistycznych ,
wyjazdów na badania mammografem,
–
specjalistycznego sprzętu
organizowanie badan specjalistycznych
–
brak stałej opieki pielęgniarskiej w szkołach
przez lekarzy rodzinnych
–
słaba promocja zdrowia
dobre warunki do rekreacji i wypoczynku
–
daleka odległość od szpitala
–
słaba jakość wody pitnej, niesprzyjające
warunki klimatyczne
–
duża zachorowalność na choroby
nowotworowe
–
Szanse
–
budowa Gminnego Centrum Ratownictwa,
wzrastająca liczba wad postawy u dzieci
Zagrożenia
–
obiektów sportowych
migracje wykwalifikowanych pracowników
służby zdrowia
–
wzrost promocji zdrowia
–
wzrost patologii społecznych
–
utworzenie gabinetów specjalistycznych
–
niedostateczna ilość środków finansowych w
–
wzrost świadomości społeczeństwa o
budżecie kraju na służbę zdrowia
możliwości wpływu na zdrowie
–
korzystna dla pacjentów i dla służby zmiana
przepisów o służbie zdrowia
72
Mocne strony
–
Słabe strony
zewnętrznych na promocję zdrowia
5. Misja, wizja, opis priorytetów Strategii.
Misja: Wspólne, zintegrowane działanie osób, instytucji i organizacji, w celu podniesienia
poziomu jakości życia mieszkańców Gminy Kępice, a także przeciwdziałaniu wykluczeniu
społecznemu.
Wizja: Gmina przyjazna i otwarta, szczególnie na młode i wykształcone pokolenie, dająca
możliwość rozwoju społecznego i gospodarczego poprzez innowacyjność oraz wykorzystanie
zasobów ludzkich. W roku 2015 w Gminie funkcjonuje na wysokim poziomie system opieki
zdrowotnej, edukacji, kultury i gospodarki mieszkaniowej jak również profesjonalna pomoc
społeczna.
Zintegrowani społecznie mieszkańcy aktywnie uczestniczą w życiu gminy.
W realizacji misji a także wizji niniejszej Strategii ważne jest przyjęcie najistotniejszych
priorytetów a także określenie celów szczegółowych i działań koniecznych do ich realizacji.
Rozwiązywanie problemów społecznych Gminy Kępice w latach 2007 – 2015 opierać się będzie na
następujących priorytetach:
1. Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej.
2. Rozwój wykształcenia i kompetencji kluczowych mieszkańców gminy.
3. Profilaktyka i rozwiązywanie problemów patologii społecznych
73
4. Profilaktyka, promocja oraz poprawa zdrowia mieszkańców gminy.
5. Rozwój infrastruktury i zasobów ( w tym zasobów ludzkich ) w celu stworzenia spójnego i
sprawnego systemu rozwiązywania problemów społecznych.
Priorytet I . Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej.
Zmiany zachodzące na rynku pracy, wysoki wskaźnik poziomu bezrobocia, przeważająca liczba
osób długotrwale bezrobotnych na terenie gminy to główne czynniki warunkujące konieczność
podjęcia działań, mających na celu aktywizację zawodową osób bezrobotnych i poszukujących
pracy. W związku z tym konieczna jest likwidacja wszelkich barier dla wzrostu zatrudnienia a
także kreowanie aktywnych postaw i umiejętnego poruszania się po rynku pracy. Działania te
powinny być w szczególności skierowane na osoby „ uzależnione ” od pomocy społecznej a także
zagrożone wykluczeniem społecznym, Do grup tych zalicza się głównie osoby długotrwale
bezrobotne, młodzież do 25 roku, osoby po 50 roku życia a także osoby niepełnosprawne i kobiety
wchodzące lub powracające na rynek pracy, borykające się często z problemem dyskryminacji.
Cel 1.1.: Podniesienie poziomu aktywności i mobilności zawodowej oraz zdolności do
zatrudnienia osób bezrobotnych na terenie gminy Kępice.
Realizacji celu posłużą realizowane w ramach współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy w
Słupsku działania tj.
1.1.1.Szkolenia, prowadzące do podniesienia, uzupełnienia lub zmiany kwalifikacji
1.1.2.Staże, przygotowania zawodowe
1.1.3.Prace interwencyjne
1.1.4.Pośrednictwo pracy doradztwo zawodowe. Poradnictwo specjalistyczne.
1.1.5.Zajęcia warsztatowe
1.1.6 Opracowywanie i rozpowszechnianie informacji o ofertach pracy, możliwościach udziału w
szkoleniach, stażach i warsztatach
74
Podstawą systemu zapobiegania wykluczeniu społecznemu jest kompleksowe wsparcie osób
zagrożonych tym zjawiskiem a także stworzenie niezbędnych warunków do integracji tych grup ze
społeczeństwem. Jest to możliwe za pomocą działań zmierzających do kreowania umiejętności w
zakresie pełnienia ról społecznych, wspieranie samodzielności oraz zdobywania kwalifikacji
zawodowych. Jednym z elementów systemu wsparcia jest utworzenie instytucji integracji
społecznej, otwartej na potrzeby środowiska lokalnego mającej na celu reintegrację zawodową i
społeczną osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w ramach której prowadzone będą
działania terapeutyczne osób uzależnionych, działania edukacyjno – pomocowe w zakresie
pozyskiwania zatrudnienia, a także poradnictwo prawno – administracyjne. Ważne jest również
wspieranie
lokalnych
inicjatyw
integracji
i
samopomocy
grup
bezrobotnych
i
osób
niepełnosprawnych.
➔
Cel 1.2: Wyrównywanie szans na rynku pracy oraz promocja integracji społecznej
Działania:
12.1.Utworzenie Środowiskowego Domu Samopomocy
1.2.2. Utworzenie Centrum Wolontariatu
1.2.3. Utworzenia Klubu Integracji Społecznej
1.2.4. Indywidualne programy aktywnej integracji – kontrakty socjalne, indywidualne programy
wychodzenia z bezdomności, programy aktywizacji lokalnej
1.2.5. Utworzenie uniwersytetu trzeciego wieku
1.2.6. Poradnictwo psychospołeczne, zawodowe, a także inne prowadzące do integracji społecznej
1.2.7. Utworzenie Centrum Pomocy i Wspierania Rodziny
1.2.8. Kampanie społeczne, medialne, promujące integrację społeczną.
1.2.9. Wspieranie zakładów pracy, zatrudniających osoby niepełnosprawne
1.2.10. Wspieranie indywidualne i środowiskowe osób ze specyficznymi trudnościami na rynku
pracy.
Podnoszenie poziomu aktywności w regionie powinno zmierzać również poprzez wspieranie
75
rozwoju przedsiębiorczości, tworzenie odpowiednich warunków dla potencjalnych inwestorów a
także działania ukierunkowane na zapewnienie wszystkim osobom zamierzającym rozpocząć
prowadzenie działalności
gospodarczej pomocy w pokonywaniu barier utrudniających proces
samozatrudnienia.
➔
Cel 1.3: Wspieranie przedsiębiorczości i samozatrudnienia w Gminie Kępice
Powyższy cel może zostać zrealizowany za pomocą takich działań jak:
1.3.1.Wspieranie merytoryczne osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą
1.3.2. Promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia poprzez kampanie promocyjno informacyjne
1.3.3.Wspieranie finansowe osób rozpoczynających działalność gospodarczą poprzez fundusz
poręczeń kredytowych, zwolnienia z kosztów.
Priorytet II: Rozwój wykształcenia i kompetencji kluczowych mieszkańców gminy Kępice.
Dostęp do edukacji oraz możliwość korzystania z usług edukacyjnych to podstawowe czynniki
warunkujące pozytywny przebieg ścieżki edukacyjnej, która w późniejszym okresie ma znaczący
wpływ na sytuację człowieka na rynku pracy. Dlatego w działaniach mających na celu
rozwiązywanie problemów społecznych konieczne jest stworzenie systemu wsparcia dla osób i
jednostek oświaty, mającego na celu stworzenie równych szans w dostępie do edukacji.
W dzisiejszych czasach obserwujemy znacznie małą liczbę dzieci uczęszczających do przedszkoli.
Szczególnie problem ten dotyczy dzieci z terenów wiejskich, które niestety mają utrudniony dostęp
do placówki przedszkolnej, spowodowany głównie jej odległością terytorialną a także sytuacja
materialna rodziców. Taka sytuacja w dużej mierze wzmacnia mechanizm dziedziczenia statusu
społecznego rodziców. Różnicowanie szans edukacyjnych w zależności od kapitału społecznego
rodziny i bezpośrednim otoczeniu zaczyna się już w wieku 3-5 lat. Dlatego ważne jest stworzenie
warunków powszechnego dostępu do edukacji przedszkolnej i przez wyrównanie szans
edukacyjnych dzieci, szczególnie z terenów wiejskich gminy.
W działaniach należy również
dostrzec szerszy kontekst edukacji przedszkolnej niż perspektywa dalszego kształcenia, mianowicie
edukację przedszkolną należy uznać jako szczególny czynnik przeciwdziałania marginalizacji
społecznej. Ważne jest również przekonanie do niej rodziców i uświadomienie im jej znaczenia dla
dalszego rozwoju dziecka.
76
Przy wyrównywaniu szans edukacyjnych bardzo ważne jest również objęcie pomocą ludzi
młodych, którzy ze względów na czynniki ekonomiczne, kultowe a także społeczne znajdują się
poza systemem oświaty. Wsparcie może to opierać się na merytorycznej pomocy uczniom z
ubogich rodzin a także może przyjąć formę wsparcia materialnego tj. częściowe pokrycie kosztów
nauczania, czy zakup podręczników, w zależności od kondycji finansowej gminy.
➔
Cel 2.1.: Wyrównanie szans edukacyjnych dzieci z obszarów wiejskich gminy Kępice.
Działania:
2.1.1. Tworzenie ośrodków wychowania przedszkolnego na terenach wiejskich.
2.1.2. Kampania informacyjna promująca edukację przedszkolną
2.1.3. Rozwój systemu wsparcia dla uczniów, będących w trudnej sytuacji ekonomicznej i
społecznej.
W kreowaniu systemu wyrównywania szans edukacyjnych ważne jest również tworzenie
atrakcyjnej i o wysokiej jakości oferty edukacyjnej systemu oświaty Programy rozwojowe szkół
powinny koncentrować się na podnoszeniu w uczniach podstawowych umiejętności a także
kompetencji o kluczowym znaczeniu dla zdolności przy zatrudnieniu czy kontynuowaniu edukacji.
Są to w szczególności programy nauczania w zakresie: języków obcych, przedsiębiorczości ,
informatyki
➔
czy nauk matematyczno- przyrodniczych.
Cel 2.2. : Wzmocnienie atrakcyjności i podniesienie jakości oferty edukacyjnej jednostek
oświaty, ukierunkowanej na rozwój kluczowych kompetencji.
Działania:
2.2.1. Wspieranie jednostek oświaty w zakresie w rozwoju i realizacji zajęć dydaktyczno –
wyrównawczych a także specjalistycznych.
2.2.2. Rozwój wsparcia pedagogiczno – psychologicznego dla uczniów wskazujących problemy w
nauce lub zagrożonych z innych przyczyn wypadnięciem z systemu oświaty
2.2.3. Programy rozwojowe szkół ukierunkowane na rozwój umiejętności uczniów w zakresie
77
kluczowych kompetencji ze szczególnym naciskiem na języki obce, informatykę, przedsiębiorczość
a także nauki matematyczno – przyrodnicze.
Istotnym czynnikiem na rynku pracy jest poziom wykształcenia także posiadane przez kandydatów
do zatrudnienia kompetencje. Zwiększenie dostępności do edukacji osób dorosłych może nastąpić
na poziomie kształcenia ustawicznego. Ważne jest podjęcie działań mających na celu zwiększenie
stopnia upowszechnienia kształcenia ustawicznego oraz wzrost udziały osób dorosłych w tego typu
formach kształcenia. Najbliższe jednostki kształcenia ustawicznego znajdują się na terenie Słupska.
Zasadne jest działanie w celu nawiązania współpracy z placówkami kształcenia ustawicznego i
podjęcie prób rozwoju tej formy nauczania dla dorosłych mieszkańców gmin Kępice, wg
zdiagnozowanych potrzeb kierunków kształcenia.
➔
Cel 2.3.: Rozwój form kształcenia ustawicznego na terenie gminy.
Działania:
2.3.1. Monitorowanie potrzeb regionalnych lub lokalnego rynku pracy w zakresie kierunków
rozwoju kształcenia ustawicznego.
2.3.2. Utworzenie lub/i współpraca z jednostkami kształcenie ustawicznego.
Priorytet III: Profilaktyka i rozwiązywanie problemów patologii społecznych.
Patologie społeczne są podwaliną rozwoju wszelkich innych problemów społecznych. To właśnie
uzależnienia są często przyczyną bezrobocia, bezradności opiekuńczo wychowawczych,
bezdomności, rozwoju uzależnień i przestępczości wśród nieletnich, a także przemocy w rodzinie i
jej rozpadu. W ramach działań profilaktycznych antyuzależnieniowych należy podjąć działania
mające na celu aktywizacje dzieci i młodzieży, stworzenie atrakcyjnej oferty spędzania przez nich
czasu wolnego. Konieczne jest również uświadamianie tej grupie społecznej
zagrożeń i
niebezpieczeństw wynikających z sięgania po środki psychoaktywne. Oprócz profilaktyki należy
prowadzić również czynności, mające na celu zwalczanie już istniejących patologii społecznych,
powołanie specjalistycznych grup rozwiązywania tych problemów a także opracowanie i wdrożenie
78
programów zapobiegania.
➔
Cel 3.1. Przeciwdziałanie uzależnieniom i rozwojowi przestępczości na terenie gminy.
Działania:
3.1.1. Programy edukacyjne, profilaktyczne, prewencyjne, pogadanki, prezentacje.
3.1.2.Stworzenie atrakcyjnej oferty zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży
3.1.3. Prowadzenie świetlic terapeutycznych.
3.1.4. Opracowanie i wdrożenie gminnego programu zapobiegania narkomanii.
3.1.5. Powołanie i utworzenie zespołu interdyscyplinarnego
3.1.6. Utworzenie grupy AA
3.1.7. Wspieranie działalności grup wsparcia
3.1.8. Wspieranie działalności Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
3.1.9. Współpraca z Izba Wytrzeźwień
3.1.10. Wspieranie rozwoju systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinach
3.1.11. Wspieranie Komisariatu Policji w Kępicach w zakresie poprawy stanu bezpieczeństwa
Priorytet IV: Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia mieszkańców gminy.
Oparty na diagnozowaniu i leczeniu stanów chorobowych system ochrony zdrowia w Polsce, w
mniejszym stopniu zajmuje się profilaktyką chorób a także propagowaniem zdrowego stylu życia w
Polsce. Fakt ten znacząco wpływa na obniżenie świadomości zdrowotnej społeczeństwa. Dlatego
edukacja zdrowotna i zintensyfikowana promocja zdrowia mogą w dużej mierze przyczynić się do
ograniczenia skali śmiertelności spowodowanej przez choroby układu krążenia a także wpłynąć na
wzrost świadomości społeczeństwa o znaczeniu wczesnego wykrywania chorób nowotworowych.
Zgodnie z Narodowym Programem Zdrowia na lata 2006 – 2015 promocja zdrowia obejmuje pięć
następujących obszarów działań:
➔
budowanie zdrowotnej polityki publicznej
➔
tworzenia środowisk życia i pracy ( nauki ) sprzyjających zdrowiu
➔
zachęcanie całego społeczeństwa do działań na rzecz zdrowia
➔
rozwijanie u ludzi umiejętności ( osobistych i społecznych ) służących zdrowiu
79
➔
reorientacja służby zdrowia.
Powyższy projekt zakłada aktywizację jednostek samorządu terytorialnego i organizacji
pozarządowych na rzecz zdrowia społeczeństwa, z uwagi na fakt, iż zarówno gmina jak i powiat
jako wspólnoty mieszkańców są w stanie lepiej identyfikować lokalne problemy zdrowia
publicznego z racji na małą liczbę mieszkańców a także znajomość lokalnej specyfiki zarówno
ekonomicznej, społecznej jak i kulturowej. Projekt Narodowego Programu Zdrowia na lata 2006 –
2015 wskazuje, iż większa adaptatywność do potrzeb społeczeństwa jak i też obywatelski charakter
funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego tworzą szerokie ramy do skutecznej polityki
prozdrowotnej prozdrowotnej z zaangażowaniem ogółu wspólnoty mieszkańców.
➔
Cel 4.1.: Intensyfikacja działań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia
Działania:
4.1.1. intensyfikacja i wspomaganie realizacji programów zdrowia i promocji zdrowego stylu życia
4.1.2.organizacja imprez promujące zdrowie, pogadanki
4.1.3.udział w kampaniach o zasięgu ogólnopolskim
4.1.4.działania profilaktyczne mające na celu ograniczenie zjawiska palenia tytoniu i spożywania
alkoholu oraz zmniejszenie spożywania a także ograniczenie skutków spożywania substancji
psychoaktywnych
4.1.5.zintensyfikowanie działań w zakresie profilaktyki próchnicy zębów i chorób przyzębia u
dzieci
4.1.6.zintensyfikowanie działań w zakresie profilaktyki wad postawy u dzieci
4.1.7.zintensyfikowanie działań w zakresie profilaktyki a także wykrywalności chorób
nowotworowych
4.1.8.promowanie zdrowego stylu życia i przestrzegania zasad prawidłowego żywienia
Efektywność działań w zakresie promocji zdrowia w dużej mierze zależy od zainteresowania i
aktywnego współuczestnictwa jej odbiorców. Działania promocyjne polegające na kreowaniu i
popieraniu prozdrowotnych postaw powinny kłaść nacisk na systematyczne angażowanie ludzi we
wszystkie etapy jej działania. Dla osiągnięcia zamierzonych celów niezbędne jest pozyskanie opinii
80
publicznej oraz akceptacji i oceny podejmowanych kroków.
➔
Cel 4.2. : Aktywizacja społeczności lokalnej w zakresie działań na rzecz zdrowia
Działania:
4.2.1.Pobudzania aktywności społeczności lokalnej oraz wspieranie inicjatyw w dziedzinie
promocji zdrowia
4.2.2. Tworzenie sprzyjających warunków dla wspierania rozwoju aktywności w zakresie
umacniania zdrowia.
➔
Cel 4.3.: Stworzenie sprawnego systemu dostępu do służby zdrowia mieszkańców gminy
Kępice.
Działania:
4.3.1.Współpraca z organami samorządu terytorialnego a także placówkami i przedstawicielami
służby zdrowia w zakresie kreowania i wdrażania rozwiązań problemu dostępu mieszkańców
Gminy Kępice do specjalistycznej opieki medycznej.
Priorytet V: Rozwój infrastruktury i zasobów ( w tym zasobów ludzkich ) w celu stworzenia
spójnego i sprawnego systemu rozwiązywania problemów społecznych.
Aby realizować założenia niniejszej Strategii konieczne jest stworzenie i pozyskanie bazy
lokalowej jak również zaopatrzenie jej w niezbędne do tego celu
wyposażenie, pomoce
dydaktyczne, naukowe.
➔
Cel 5.1.
Stworzenie bazy lokalowej, będącej podstawą planowania i wdrażania systemu
rozwiązywania problemów społecznych.
Działania:
5.1. 1.Adaptacja pomieszczeń pod Środowiskowy Dom Samopomocy i jego wyposażenie
5.1.2. Adaptacja pomieszczeń dla Klubu Integracji Społecznej i jego wyposażenie
5.1.3. Budowa mieszkań socjalnych i komunalnych
5.1.4. Budowa obiektów sportowych
81
5.1.5. Stworzenie i wyposażenie zaplecza do prowadzenia działalności kulturalnej
5.1.5.1.Przebudowa Domu Kultury
5.1.5.2. Adaptacja pomieszczeń na centrum informatyczno – biblioteczne
5.1.6. Przebudowa przedszkola w Kępicach i jego doposażenie
5.1.7. Przebudowy, remonty i doposażenie w pomoce dydaktyczne i naukowe szkół
5.1.8. Kontynuacja budowy Gminnego Centrum Ratownictwa.
5.1.9. Utworzenie ambulatorium przy Podstacji Pogotowia Ratunkowego w Kępicach
5.1.10. Adaptacja pomieszczeń na ośrodki zdrowia i gabinety specjalistyczne.
Efektywny przebieg procesów rozwiązywania problemów w dużej mierze zależy również od
poziomu wiedzy, kompetencji i umiejętności pracowników samorządowych służb społecznych a
także
kadr pedagogicznych i administracyjnych systemu
oświaty. Powinny być zatem
podejmowane działania ukierunkowane na wzrost efektywności funkcjonowania administracji na
szczeblu samorządowym poprzez podnoszenie kompetencji jej kadr.
➔
Cel.5.2. Wysoko wykwalifikowane kadry służb społecznych a także systemu oświaty
Działania:
5.2.1. Projekty ukierunkowane na podnoszenie kompetencji kadry samorządowej, w tym m.in.
szkolenia a także dofinansowania do studiów podyplomowych.
5.2.2. Prowadzenie monitoringu potrzeb szkoleniowych w Urzędzie Miejskim w Kępicach a także
jednostkach i zakładach kępickiego samorządu terytorialnego
5.2.3. Projekty ukierunkowane na podniesienie kwalifikacji nauczycieli i pracowników
administracji oświatowej, w tym studia podyplomowe, kursy, szkolenia.
6. Harmonogram realizacji celów strategicznych
82
Priorytet I: Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej
Cel: Podniesienie poziomu aktywności i mobilności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób
bezrobotnych na terenie gminy Kępice
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Szkolenia prowadzące do
podniesienia , uzupełnienia
lub zmiany kwalifikacji
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
Powiatowy Urząd Pracy
60.000 zł
rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
2.
Staże, przygotowania
zawodowe
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
100.000 zł rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
3.
Prace interwencyjne
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
160.000 zł rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
4.
Pośrednictwo pracy i
doradztwo zawodowe,
poradnictwo specjalistyczne
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
15.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
83
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
15.000 zł
Żródła
finansowania
5.
Zajęcia warsztatowe
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
6.
Opracowywanie i
rozpowszechnianie
informacji o ofertach pracy,
możliwościach udziału w
szkoleniach i stażach,
warsztatach
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
2.000 zł rocznie
OPS
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
7.
Monitorowanie lokalnego
rynku pracy i zmian
zachodzących na nim
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
1.000 zł rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
8.
Terapie dla rodzin
dotkniętych bezrobociem –
profilaktyka „ dziedziczenia
bezrobocia ”
Burmistrz Kępic
organizacje
pozarządowe
35.000 zł rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
Cel: Wyrównywanie szans na rynku pracy oraz promocja i wzmacnianie integracji społecznej
84
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Przewidywany
koszt
realizacji
Żródła
finansowania
1.
Utworzenie i funkcjonowanie
Środowiskowego Domu
Samopomocy
2008 – 2009
Burmistrz Kępic
OPS Kępice
Pomorski Urząd
Wojewódzki w
Gdańsku
200.000 zł
rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
2.
Utworzenie Centrum Wolontariatu
2008 - 2010
Organizacje
pozarządowe
25.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
3.
Utworzenie Klubu Integracji
Społecznej
2007 – 2008
Burmistrz Kępic
OPS Kępice
50.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
4.
Indywidualne programy aktywnej
integracji – kontrakty socjalne,
indywidualne programy
wychodzenie z bezdomności,
programy aktywizacji lokalnej
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
OPS Kępice
200.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki OPS,
5.
Utworzenie uniwersytetu trzeciego
wieku
2010-2013
Burmistrz Kępic,
organizacje
50.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
85
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Przewidywany
koszt
realizacji
pozarządowe
Żródła
finansowania
środki finansowe
UE
6.
Poradnictwo psychospołeczne,
zawodowe i inne prowadzące do
integracji społecznej
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
OPS,
20.000 zł rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
7.
Utworzenie Centrum Pomocy i
Wspierania Rodziny
2008 - 2009
Burmistrz Kępic,
organizacje
pozarządowe
150.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE
8.
Kampanie społeczne, medialne,
promujące integrację społeczną
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
OPS, organizacje
pozarządowe
5.000 zł rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki
pozabudżetowe
9.
Wspieranie zakładów pracy,
zatrudniających osoby
niepełnosprawne
2008 – 2015
Burmistrz Kępic
500.000 zł
Budżet gminy,
PFRON
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
OPS, organizacje
100.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
10. Wspieranie indywidualne i
środowiskowe osób ze
86
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
specyficznymi trudnościami na
rynku pracy
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Przewidywany
koszt
realizacji
pozarządowe
Żródła
finansowania
środki
pozabudżetowe
Cel: Wspieranie przedsiębiorczości i samozatrudnienia w regionie
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Wspieranie merytoryczne osób
zamierzających rozpocząć
działalność gospodarczą poprzez
doradztwo i szkolenia
umożliwiające uzyskanie
umiejętności założenia i dalszego
prowadzenia działalności
gospodarczej
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
organizacje
pozarządowe
200.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki
pozabudżetowe
2.
Promocja przedsiębiorczości i
samozatrudnienia poprzez
kampanie promocyjno –
informacyjne
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
organizacje
pozarządowe
15.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki
pozabudżetowe
87
Priorytet II: Rozwój wykształcenia i kompetencji mieszkańców gminy
Cel: Wyrównanie szans edukacyjnych
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Tworzenie ośrodków wychowania
przedszkolnego na terenach
wiejskich
2008-2013
Burmistrz Kępic
300.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki
pozabudzetowe
2.
Kampania informacyjna promująca
edukację przedszkolną
2008 - 2013
Burmistrz Kępice ,
jednostki oświatowe,
organizacje
pozarządowe
40.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki
pozabudzetowe
3.
Rozwój systemu wsparcia dla
uczniów, będących w trudnej
sytuacji ekonomicznej i społecznej
2008 - 2015
Burmistrz Kępic
500.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
Cel: Wzmocnienie atrakcyjności i podniesienie jakości oferty edukacyjnej jednostek oświaty,
ukierunkowanej na rozwój kluczowych kompetencji
88
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Wspieranie w zakresie realizacji
zajęć dydaktyczno –
wyrównawczych a także
specjalistycznych
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
jednostki oświatowe
50.000 zł rocznie Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
2.
Rozwój wsparcia pedagogiczno –
psychologicznego dla uczniów
wykazujących problemy w nauce
lub zagrożonych z innych przyczyn
wypadnięciem z zakresu oświaty
2007 - 2015
Burmistrz Kępic
150.000 zł
rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
3.
Programy rozwojowe szkół
ukierunkowane na rozwój
umiejętności uczniów w zakresie
kluczowych kompetencji ze
szczególnym naciskiem na języki
obce, przedsiębiorczość, nauki
matematyczno – przyrodnicze.
Praca ciągła
Jednostki oświatowe
Burmistrz Kępic
150.000 zł
rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
Cel: Rozwój form kształcenia ustawicznego na terenie gminy
89
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Monitorowanie potrzeb
regionalnych lub lokalnego rynku
pracy w zakresie kierunków
rozwoju kształcenia ustawicznego
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
Powiatowy Urząd
Pracy w Słupsku
2.
Nawiązanie współpracy z
jednostkami kształcenia
ustawicznego
2008 - 2010
Burmistrz Kępic
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
Priorytet: Profilaktyka i rozwiązywanie problemów patologii społecznych.
Cel: Przeciwdziałanie uzależnieniom i rozwojowi przestępczości na terenie gminy.
Lp.
1.
Zadanie
Programu edukacyjne,
profilaktyczne, prewencyjne
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
OPS, jednostki
oświatowe,
Koszt
Żródła
finansowania
budżet państwa,
środki finansowe
90
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
organizacje
pozarządowe, MGOK
Żródła
finansowania
UE, środki
pozabudżetowe
2.
Stworzenie atrakcyjnej oferty zajęć
pozalekcyjnych dla dzieci i
młodzieży
2007- 2008
jednostki oświatowe,
MGOK
80.000 zł
Budżet jednostek
oświatowych oraz
MGOK
3.
Prowadzenie świetlic
terapeutycznych, opiekuńczo –
wychowawczych
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
MGOK
200.000 zł
rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki MGOK
4.
Opracowanie i wdrożenie gminnego
programu zapobiegania narkomanii
2007- 2008
Burmistrz Kępic
OPS, jednostki
oświatowe
40.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
5.
Powołanie i utworzenie zespołu
interdyscyplinarnego
2007
OPS
1.000 zł
Budżet OPS
6.
Utworzenie grupy AA –
samopomocy
2007 -2008
Gminna Komisja
Rozwiązywania
Problemów
Alkoholowych,
organizacje
10.000 zł
Budżet gminy,
Środki
pozabudżetowe,
środki finansowe
UE,
91
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
pozarządowe
7.
Wspieranie działalności grup
wsparcia
Praca ciągła
8.
Wspieranie działalności Gminnej
Komisji Rozwiązywania
Problemów alkoholowych
Praca ciągła
9.
Współpraca z Izbą
Wytrzeźwień
2007- 2015
Burmistrz Kępic,
organizacje
pozarządowe
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
OPS, Policja,
10. Wspieranie rozwoju systemu
przeciwdziałania przemocy w
rodzinach alkoholowych
Burmistrz Kępic,
organizacje
pozarządowe
Burmistrz Kępic,
organizacje
pozarządowe
Środki
pozabudżetowe,
środki finansowe
UE,
100.000 zł
rocznie
Budżet gminy
Środki
pozabudżetowe,
środki finansowe
UE,
10.000 zł rocznie Budżet gminy
Środki
pozabudżetowe,
środki finansowe
UE,
10.000 rocznie
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki
pozabudżetowe,
środki finansowe
92
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
UE,
Priorytet: Profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia mieszkańców gminy
Cel: Intensyfikacja działań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Wspomaganie realizacji programów
zdrowia i promocji zdrowego stylu
życia
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
organizacja
pozarządowe
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
2.
Organizowanie imprez
promujących zdrowie
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
organizacja
pozarządowe,
jednostki oświaty
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki
pozabudżetowe
3.
Udział w kampaniach o zasięgu
ogólnopolskim
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
organizacja
budżet państwa,
93
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
pozarządowe,
jednostki oświaty
środki finansowe
UE, środki
pozabudżetowe
4.
Działania profilaktyczne, mające na
celu ograniczenie zjawiska palenia
tytoniu i spożywania alkoholu
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
organizacja
pozarządowe,
jednostki oświaty,
placówki służby
zdrowia
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki
pozabudżetowe
5.
Profilaktyka wad postawy,
próchnicy zębów i chorób przyzębia
u dzieci a także zintensyfikowanie
działań w zakresie wykrywalności
chorób nowotworowych
Praca ciągła
Burmistrz Kępic,
organizacja
pozarządowe,
jednostki
oświaty,placówki
służby zdrowia
budżet państwa,
środki finansowe
UE, środki
pozabudżetowe
Cel: Stworzenie sprawnego systemu dostępu do służby zdrowia mieszkańców Gminy Kępice.
94
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
1.
Współpraca z organami samorządu
powiatowego, wojewódzkiego a
także placówkami i
przedstawicielami służby zdrowia
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
Koszt
Żródła
finansowania
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
Priorytet: Rozwój infrastruktury i zasobów ( w tym zasobów ludzkich ) w celu stworzenia spójnego i
sprawnego systemu rozwiązywania problemów społecznych.
Cel: Stworzenie bazy lokalowej, będącej podstawą planowania i wdrażania systemu rozwiązywania
problemów społecznych
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Adaptacja pomieszczeń pod
Środowiskowy Dom Samopomocy i
jego wyposażenie
2008 - 2013
Burmistrz Kępic
OPS
150.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
2.
Adaptacja pomieszczeń dla Klubu
Integracji Społecznej i jego
wyposażenie
2007 - 2009
Burmistrz Kępic
OPS
100.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
95
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
3.
Budowa mieszkań socjalnych i
komunalnych
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
5.000.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
4.
Budowa obiektów sportowych
2007 – 2013
Burmistrz Kępic
3.000.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
5.
Stworzenie i wyposażenie zaplecza
do prowadzenia działalności
kulturalnej
- przebudowa Domu Kultury w
Kępicach
- adaptacja pomieszczeń na
Cenrtum Informatyczno –
Biblioteczne
6.
Przebudowa Przedszkola w
Kępicach i jego doposażenie.
Zagospodarowanie terenu
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
2008 – 2013
Burmistrz Kępic
OPS
1.200.000 zł
1.500.000 zł
2008 – 2013
Burmistrz Kępic
OPS
2007 – 2010
Burmistrz Kępic
1.350.000,00 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki pomocowe
96
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
przyległego.
UE
7.
Przebudowy, remonty i doposażenie
w pomoce dydaktyczne i naukowe
szkół
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
3.000.000,00 zł
8.
Kontynuacja budowy Gminnego
Centrum Ratownictwa
2007 - 2010
Burmistrz Kępic
2 000 000,00 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
9.
Utworzenie ambulatorium
2012 - 2015
Burmistrz Kępic
500.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
2009 – 2015
Burmistrz Kępic
200.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki finansowe
UE,
10. Adaptacja pomieszczeń na ośrodki
zdrowia i gabinety specjalistyczne
Budżet gminy,
budżet państwa,
środki pomocowe
UE
Cel: Wysoko wykwalifikowane kadry służb społecznych a także systemu oświaty
97
Lp.
Zadanie
Termin realizacji
zadania
Odpowiedzialni za
realizację zadania
Koszt
Żródła
finansowania
1.
Projekty ukierunkowane na
podnoszenie kompetencji kadry
administracji samorządowej, w tym
na m.in. szkolenia oraz
dofinansowanie studiów
podyplomowych
2008 - 2015
Burmistrz Kępic
150.000 zł
Budżet
gminy,środki
pomocowe UE
2.
Prowadzenie monitoringu potrzeb
szkoleniowych w jednostkach
samorządu terytorialnego
Praca ciągła
Burmistrz Kępic
1.000 zł rocznie
Budżet gminy
3.
Projekty ukierunkowane na
podniesienie kwalifikacji
nauczycieli i pracowników
administracji oświatowej, w tym
studia podyplomowe, kursy,
szkolenia
2008 - 2015
Burmistrz Kępic
150.000 zł
Budżet gminy,
budżet państwa
środki pomocowe
UE
98
7. Wdrażanie i monitoring Strategii
Cele strategiczne wyznaczone w niniejszej
Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 – 2015 odnoszą się do najistotniejszych problemów
występujących na terenie Gminy Kępice.
Realizacja Strategii powinna opierać się na podejmowaniu działań wynikających z założonych
celów zgodnie z kompetencjami samorządu, a także działaniach opartych na partnerstwie pomiędzy
jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami pozarządowymi. Realizatorami zadań,
wynikających z powyższej Strategii będą zatem Urząd Miejski w Kępicach, Ośrodek Pomocy
Społecznej w Kępicach, jednostki oświaty, zdrowia, policji, a także organizacje pozarządowe
działające w sferze pożytku publicznego. Do wskazanych zadań warto zaprosić partnerów z sektora
gospodarczego a także instytucji rynku pracy. W celu zwiększenia skuteczności zamierzonych
działań wskazane jest zawieranie porozumień, partnerstw oraz koalicji powyższych podmiotów.
Członkowie wszystkich tych grup powinni angażować się w proces wykorzystania środków z
Europejskiego Funduszu Społecznego na terenie gminy Kępice.
Zarządzanie Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 -2015
oraz jej monitoring powinno być powierzone Burmistrzowi Kępic z możliwością powołania przez
niego zespołów koordynatorów tych funkcji.
Do głównych zadań wynikających z zarządzania Strategią należy zaliczyć w szczególności:
–
promocję i public relations Strategii
–
gromadzenie materiałów dotyczących efektów rezultatów projektowych podejmowanych do
realizacji celów społecznych, analiza wskaźników: bazowych, wkładu produktu,
–
monitorowanie realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Kępice na lata 2007 – 2013 w
obszarach działań adresowanych do sfery społecznej i ocena na ile realizowane projekty
przyczyniają
się do realizacji celów wyznaczonych przez Strategię
Rozwiązywania
Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 -2015
–
badanie sposobu pozyskiwania środków i wskazywanie źródeł ich gromadzenia dla realizacji
konkretnych celów
–
przygotowanie narzędzi – matryc używanych w procesie monitorowania jakościowego i
ilościowego, zestawienie analizy wskaźników, a także opracowanie systemu konsultacyjnego,
sięgającego do odbioru rezultatów działań przez beneficjentów
99
–
pozyskiwanie opinii ekspertów zewnętrznych, dotyczących skuteczności i efektywności
realizacji celów
–
wnioskowanie podczas śródokresowych ewaluacji w sprawie wprowadzenia ewentualnych
zmian kierunków, rozwiązywania problemów społecznych z pełną analizą uzasadniającą
powody ich wprowadzenia
Działania i przedsięwzięcia służące realizacji założeń wynikających z priorytetów Strategii
Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Kępice na lata 2007 – 2015 powinny być oceniane
na podstawie kryterium:
–
skuteczności
–
celowości
–
efektywności
–
wydajności
Cały proces dodatkowo powinien podlegać ocenie na gruncie praworządności i
gospodarności ( oszczędności ). Oceny wymagają podejścia uporządkowanego, obiektywnych
kryteriów a także stosowania zróżnicowanych metod. Proces oceny realizacji strategii wymaga
również udziału społecznego, w tym szczególnie współdziałania podmiotów i uczestników
strategicznego rozwiązywania problemów. Każdy kierunek działania przypisany poszczególnym
celom niniejszej strategii wymaga monitorowania jego realizacji. Efektem tej kontroli może być
konieczność zmodyfikowania Strategii.
100
101
102

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dom Pomocy Społecznej Przytocko,dnia 12.12.2016r

Uchwała Nr XXVIII/241/2013 z dnia 14 lutego 2013 r.

Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty

Wystawa powarsztatowa

0020001236518 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w

LOKALNE CENTRUM ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

Opis techniczny Korzybie ul. Długa

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dom Pomocy Społecznej Przytocko,dnia 12.12.2016r

Uchwała Nr XXVIII/241/2013 z dnia 14 lutego 2013 r.

Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty

Wystawa powarsztatowa

*0020001236518* Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w

LOKALNE CENTRUM ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

Opis techniczny Korzybie ul. Długa

0020001236518 Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w