KOZŁOWSKI Marcin - Stypendia Wspomagające Innowacyjne

Transkrypt

KOZŁOWSKI Marcin - Stypendia Wspomagające Innowacyjne
Projekt stypendialny
SWIFT
(Stypendia Wspomagające Innowacyjne Forum Technologii)
POKL.08.02.01-24-005/10
Temat:
Analiza doświadczalno-teoretyczna hybrydowych belek drewniano-szklanych
Obszar technologiczny:
Technologie dla ochrony środowiska
Imię, nazwisko:
MARCIN KOZŁOWSKI
Instytucja, Wydział, Instytut/Katedra:
Politechnika Śląska, Wydział Budownictwa, Katedra Inżynierii Budowlanej
Krótka charakterystyka badań
Szkło jest jednym z najważniejszych materiałów w nowoczesnej architekturze. Pomimo wysokiej
wytrzymałości oraz trwałości charakteryzuje się licznymi wadami, z których największą jest
kruchość. Projekt badawczy dotyczy zagadnienia łączenia szkła z innymi materiałami w taki sposób,
aby zniwelować jego wady materiałowe i stworzyć synergiczną hybrydę.
Głównym celem niniejszego projektu badawczego jest weryfikacja dotychczasowych poglądów oraz
rozwinięcie wiedzy na temat mechanicznej współpracy drewna i szkła połączonych podatnymi
połączeniami klejonymi. Celem projektu jest także stworzenie modelu analitycznego
i numerycznego, zweryfikowanego przez badania wytrzymałościowe. Modele mają na celu
odzwierciedlenie zachowania się hybrydowych elementów pod obciążeniem, określenie rozdziału
obciążenia oraz wyznaczania ich sztywności, a także udowodnienie synergicznej natury drewnianoszklanych kompozytów.
Drewno jest materiałem naturalnym, ekologicznym i wraz ze swoimi własnościami doskonale
wpisuje się w założenia zrównoważonego rozwoju. Wysoka wytrzymałość w porównaniu z niskim
współczynnikiem przewodzenia ciepła sprawia, że drewno jest mocną alternatywą dla innych
materiałów konstrukcyjnych (np. stali). Dodatkowo, zwiększenie udziału drewna jako materiału
konstrukcyjnego do wznoszenia budynków pozwoli europejskim krajom zredukować poziom emisji
CO2 i innych gazów cieplarnianych, do czego zobowiązały się w międzynarodowym porozumieniu,
tzw. Protokole z Kioto. Polska również podpisała ten dokument.
Jak powszechnie wiadomo, naturalne światło słoneczne ma korzystny wpływ na zdrowie i komfort
życia ludzi mieszkających lub pracujących w budynkach. Z tego powodu możliwość zwiększenia
przeziernych powierzchni poprzez wykorzystanie konstrukcyjnych hybryd drewniano-szklanych jest
rozwiązaniem pożądanym. Poza tym, nowoczesne trendy w architekturze zorientowane
są na wysoką jakości życia i niskie zużycie energii, w co doskonale wpisują się nowoczesne szklane
produkty, takie jak szyby zespolone oraz dwuwarstwowe fasady, które pozwalają znacznie
zredukować koszty klimatyzacji latem oraz wydatki na ogrzewanie zimą.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Szkło pomimo wielu zalet, m.in. wysokiej wytrzymałości na ściskanie i trwałości, posiada liczne
wady. Pierwszą z nich jest kruchość – po osiągnięciu wytrzymałości szkło pęka w ułamku sekundy,
bez ostrzeżenia, rozpadając się na wiele kawałków o ostrych krawędziach. Drugą, jest ogromna
dysproporcja w wytrzymałości szkła na ściskanie i rozciąganie, która nie pozwala w pełni
wykorzystać potencjału materiału. Kolejną jest ekstremalna wrażliwość szkła na koncentracje
naprężeń.
Tradycyjne podejście do projektowania szklanych belek polega głównie na wykorzystaniu szkła
hartowanego, bardziej wytrzymałego niż szkło płaskie, laminowaniu kilku tafli w celu minimalizacji
prawdopodobieństwa całkowitego zniszczenia belki, wymiarowaniu z ekstremalnie wysokimi
współczynnikami bezpieczeństwa oraz stosowaniu dodatkowych tafli mających chronić nośny trzon
laminatu. Takie konserwatywne techniki są nieekonomiczne i nie wykorzystują w pełni własności
wytrzymałościowych szkła.
Planowany projekt badawczy bazuje na innej koncepcji. Polega ona na kombinacji szkła z drewnem
w taki sposób, aby połączenie ich własności stworzyło synergiczną hybrydę, której własności
są bardziej korzystne niż suma oddzielnych właściwości poszczególnych materiałów. Po osiągnięciu
pewnego stopnia wytężenia zginanego przekroju pozostaje margines bezpieczeństwa, w którym
element ulega dużym ugięciom - w ten sposób daje sygnał ostrzegawczy przed zbliżającą się utratą
nośności. W tym stadium pracy przekroju szklany środnik jest zarysowany (spękany), a naprężenia
rozciągające (w dolnych włóknach) przenosi drewniana półka. Drewno w przeciwieństwie do szkła
dobrze znosi naprężenia rozciągające, stąd idealnie spełnia tę rolę. Poza tym półki wykonane z tego
materiału stanowią dobre zabezpieczenie przed zwichrzeniem belki oraz chronią wrażliwe
krawędzie szklanego środnika w miejscach przyłożenia obciążenia.
Przedmiotem niniejszego projektu badawczego jest analiza zginanych hybrydowych drewnianoszklanych belek o przekroju dwuteowym. Przekrój składa się ze szklanego środnika i półek
wykonanych z drewna klejonego. W uproszczeniu drewno przenosi siły podłużne wynikające
z rozkładu momentu zginającego, a szkło siły poprzeczne. Materiałem spajającym szkło i drewno
są kleje. Takie rozwiązanie posiada wiele zalet. Pierwszą jest fakt, że po osiągnięciu wytrzymałości
przez szkło i powstaniu rys w rozciąganej strefie przekroju, drewniane półki w połączeniu
z niezarysowaną (ściskaną) częścią przekroju są stanie dalej przenosić obciążenie. Drugą jest
ciągliwość – koncepcja pozwala na dużo większe ugięcia w porównaniu z belkami wykonanymi
wyłącznie ze szkła. Dlatego jedną z najważniejszych zalet takich belek jest duża nośność szczątkowa
po pojawieniu się pierwszej rysy w szkle. W literaturze okres od pojawienia się pierwszej rysy
w środniku do kompletnego zniszczenia elementu nazywany jest „marginesem bezpieczeństwa”.
Dostarcza on nam ostrzegawczy sygnał, że belka jest przeciążona i dostarcza czas na działania
zaradcze.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego