efektywność nauczania w klasach i-iii prywatnej szkoły podstawowej

Transkrypt

efektywność nauczania w klasach i-iii prywatnej szkoły podstawowej
EFEKTYWNOŚĆ NAUCZANIA W KLASACH I-III
PRYWATNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ
„MORSKA KRAINA” W ŚWIETLE
REALIZOWANYCH PROGRAMÓW I INNOWACJI
W LATACH 2010/2013
RAPORT
Opracowała Jolanta Kieruzel
SPIS TREŚCI
I. Założenia dydaktyczno – wychowawcze…………………………………………….
II. Realizowane programy i podjęte działania………………………….………………
III. Charakterystyka zespołu klasowego……………………………………………….
IV. Efekty nauczania i wychowania (ewaluacja)……………………………………….
1) konkursy międzyszkolne………………………………………………………………..
2)badanie kompetencji trzecioklasistów…………………………………………………..
3)sylwetka ucznia…………………………………………………………………………….
V. Wnioski…………………………………………………………………………………..
1
ZAŁOŻENIA DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE
„Pozwólcie dziecku doświadczać po omacku, wydłużać swe korzenie,
drążyć, dowiadywać się, porównywać, szukać w książkach i
materiałach źródłowych, zanurzać swą ciekawość w kapryśnych
głębinach wiedzy. Pozwólcie mu wyruszyć w podróże odkryć –
czasem trudne, ale pozwalające znaleźć taki program, jaki będzie
dla niego pewny.”
C.Freinet
Aby dziecko prawidłowo funkcjonowało w szkole i dzięki nabywanym w niej
doświadczeniom, wiedzy i umiejętnościom odnalazło się w świecie zewnętrznym, potrzebne
jest rozwijanie indywidualnych cech osobowości, kształtowanie charakteru i umiejętności
współdziałania. Realizacja tych celów jest możliwa dzięki ścisłemu współdziałaniu wszystkich
środowisk edukacyjnych, a w szczególności domu rodzinnego i szkoły. Tylko taka świadoma
współpraca pomoże dziecku w:
1)
2)
3)
4)
5)
rozwijaniu samodzielności i wiary we własne siły
wpajaniu szacunku do porządku i pracy
przyswajaniu umiejętności pracy indywidualnej i zespołowej
osiąganiu długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem
kształtowaniu postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie na
zewnętrznym przymusie
6) uniezależnieniu od nagrody
7) formowaniu postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji
8) kształtowaniu postawy szacunku dla pracy innych
9) rozwijaniu indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy
10) osiąganiu spontanicznej samodyscypliny wynikającej z dziecięcego posłuszeństwa
2
REALIZOWANE PROGRAMY I PODJĘTE DZIAŁANIA
Edukacja na pierwszym edukacyjnym w Prywatnej Szkole Podstawowej „Morska Kraina” w
latach 2010/2013 realizowana była na podstawie Programu Nauczania Edukacji
Wczesnoszkolnej w Klasach I-III Szkoły Podstawowej wydawnictwa OPERON i
opracowanego przez wydawnictwo pakietu edukacyjnego „Kolorowa klasa”. Program
odpowiada wytycznym MEN na temat podstawy programowej.
Programami i działaniami uzupełniającymi w całym cyklu były:
1) „Program rozwijania uzdolnień matematycznych dzieci w ostatnim roku wychowania
przedszkolnego oraz w pierwszym roku nauki szkolnej” opracowany przez panią
profesor Edytę.Gruszczyk-Kolczyńską przy pomocy pani Ewy Zielińskiej dla
placówki edukacyjnej „Morska Kraina „ w Kołobrzegu
2) Program innowacyjny wspomagający proces rozwijania uzdolnień matematycznych u
dzieci z Prywatnej Szkoły Podstawowej „Morska Kraina”
3) Innowacja programowo-metodyczna w zakresie nauczania języka obcego w klasach IIII w Prywatnej Szkole Podstawowej „Morska Kraina” w Kołobrzegu
4) Program edukacyjno-terapeutyczny „Ortograffiti z Bratkiem”
5) Diagnoza zdolności matematycznych przed rozpoczęciem nauki w klasie I i na
zakończenie klasy I przeprowadzona wg narzędzi pani profesor E.Gruszczyk –
Kolczyńskiej
6) Ogólnorozwojowe warsztaty tematyczne (żeglarskie, plastyczne, taneczne,
dziennikarski, lingwistyczne, matematyczne, przyrodnicze, języka migowego)
7) Międzynarodowy Dzień Tabliczki Mnożenia
8) W ostatniej klasie Uniwersytet Dziecięcy na Politechnice w Koszalinie
9) Wycieczki i wyjazdy edukacyjne, zajęcia warsztatowe w terenie, spotkania z
ciekawymi ludźmi, zielone szkoły, imprezy integracyjne z udziałem rodziców.
10) Liczne prezentacje, występy, przedstawienia.
3
CHARAKTERYSTYKA ZESPOŁU KLASOWEGO
I.
Klasa I – początek roku szkolnego (20 osób)
Uczniowie w klasie reprezentują bardzo zróżnicowany poziom. Jest grupa uczniów bardzo
zdolnych, pracowitych i ambitnych, którzy narzucają tempo i styl pracy. Są to uczniowie
wzorowo wypełniający obowiązki, osiągający bardzo wysokie wyniki w nauce, bardzo dobrze
zachowujący się, kreatywni i wykazujący się inicjatywą własną. Jest jeden uczeń z wybitnymi
zdolnościami do uczenia się, ale wykazuje symptomy dziecka z zespołem Asbergera (brak
diagnozy z wyboru rodziców). Są też uczniowie z poważnymi trudnościami w nauce, których
objęto pomocą w ramach programu terapeutyczno-edukacyjnego „Ortograffiti z Bratkiem”.
Jeden z nich nie opanował minimum programowego dla klasy I, ale rodzice nie zgodzili się na
pozostawienie go w klasie I. Uczeń pracował przez wakacje i nadrobił zaległości w stopniu
umożliwiającym edukację w klasie II (opanował znajomość liter i czytania).
W grupie są też uczniowie sprawiający problemy wychowawcze, nadpobudliwi,
niezdyscyplinowani, lekceważący obowiązki ucznia, nie panujący nad emocjami i
powściągami.
Klasa jest bardzo głośna i trudno jest zapanować nad dyscypliną, szczególnie na zajęciach
dodatkowych i na stołówce. Dzieci nie mają należytego szacunku do osób dorosłych i bardzo
dobitnie akcentują swoją indywidualność. W większości mają nawyk bardzo głośnego
wypowiadania się, wręcz wykrzykiwania swoich komunikatów i nie reagują na upomnienia
nauczycieli. Jest grupa chłopców, którzy mimo zakazu biegają po szkole i, co bardzo
niepokojące, nie przestają nawet po bezpośrednim upomnieniu nauczyciela. Prezentują w ten
sposób zupełną ignorancję i brak szacunku do nauczyciela.
Jako zespół grupa jest bardzo zgrana. W relacjach z rówieśnikami nie zauważono
niepokojących zachowań. Czasami dochodziło do sprzeczek, czasami do wymiany ciosów
między chłopcami, ale incydenty te nie rzutowały na ogólną atmosferę i nie wynikały z
uprzedzeń bądź chęci zrobienia komuś krzywdy. Były raczej wynikiem impulsu i chęci
obrony swego terytorium. Ogólnie wszyscy czują się w zespole dobrze, a ich preferencje
często się zmieniają. Nie można wyodrębnić wyraźnych podziałów na grupy, ich kontakty i
relacje są płynne.
Znamienną kwestią w klasie jest bardzo sumienne przygotowywanie i prezentowanie prac
domowych oraz bardzo dobra frekwencja. Dzieci rzadko i bez wyraźnego powodu opuszczają
zajęcia. Najczęściej są to dłuższe nieobecności spowodowane chorobą. Większość
nieobecności jest na bieżąco usprawiedliwiana, a zaległości nadrabiane.
i sprawia to zauważalny nawet przez rodziców spadek jego wyników w nauce.
4
II.
Klasa I - koniec roku szkolnego (20 osób)
Dzieci mają ogromną swobodę myślenia i są bardzo kreatywne. Uwielbiają wszelkie
rozrywki umysłowe, potrafią rozwiązywać i samodzielnie układać krzyżówki oraz rebusy.
Chętnie pracują w grupach i tworzą projekty. Uczestniczą w zabawach teatralnych i bardzo
lubią tę formę impresji. Samodzielnie kreują postaci, wykonują rekwizyty i potrafią się nimi
posługiwać.
Wszyscy poczynili ogromne postępy na płaszczyźnie wychowawczej. Nauczyli się pracy
w parze i grupie oraz zasad współżycia w zespole. Stosują się do większości zasad szkolnych
i klasowych, chociaż nawyki wyniesione z domu utrudniają ich dyscyplinowanie. Dzieci są
zbyt swobodne, nadal nie odnoszą się z należytym szacunkiem do dorosłych, co jest
szczególnie zauważalne w sytuacjach pozalekcyjnych: na zajęciach warsztatowych, na
stołówce, podczas wspólnych śniadań, czy zabaw. Szczególnie beztrosko zachowują się po
dłuższej nieobecności w szkole (przerwy świąteczne, choroby). Wtedy na nowo musza
dostosowywać się do zasad.
Jako zespół funkcjonują doskonale, wspierają się, pomagają, wszyscy wszystkich traktują
równo. Często zmieniają partnera w parze, towarzystwo przy śniadaniu, czy przy stole na
stołówce, co świadczy o braku uprzedzeń.
III.
Klasa III – koniec roku szkolnego (20 osób)
W klasie III nastąpiła zmiana: odszedł jeden uczeń, a na jego miejsce doszła dziewczynka
z innej szkoły.
Klasa nadal doskonale funkcjonuje jako zespół mimo, że zauważalne są indywidualne
preferencje oraz antypatie. Dzieci wspierają się, pomagają sobie i wzajemnie motywują.
Wszyscy chętnie uczestniczą w proponowanych przez wychowawczynię wspólnych
wycieczkach, wyjściach i wyjazdach. Na takich wyjazdach są bardzo karni, zdyscyplinowani i
zaskakują swoją wiedzą, dojrzałością oraz otwartością umysłu.
Bardzo wyraźnie wyodrębniła się grupa uczniów kreatywnych, ambitnych, którzy coraz
częściej przejmują inicjatywę i dają dobry przykład innym. Prezentują wysoki poziom
wiadomości i umiejętności oraz godną postawę ucznia. Uczniowie ci otrzymali Certyfikat
Wzorowego Ucznia (7). Są też uczniowie wyróżniający się ambicją, systematycznością i
bardzo dobrymi wynikami w nauce (5). Dzięki nim średnie wyniki klasy w testach i
sprawdzianach są wysokie i klasa uznawana jest za bardzo dobrą.
Większość uczniów uczestniczy w rozmaitych formach zajęć pozaszkolnych i
reprezentuje szkołę na zewnątrz (szkoła muzyczna, balet, taniec klasyczny, nauka śpiewu,
tenis, siatkówka, basen).
Jest jednak równie wyraźna grupa uczniów, którzy niewiele mają do zaoferowania, a ich
zainteresowania oraz zachowania znacznie odbiegają od tych preferowanych w szkole. Są to
uczniowie mało ambitni, bierni, bez inwencji twórczej. Dzieci te podejmują działania tylko
jako kolejne zadania do wykonania i prezentują znacznie niższe wyniki niż reszta zespołu.
5
Coraz bardziej uwidaczniają się różnice indywidualne w zakresie umiejętności i
wiadomości, które spowodowane są dysfunkcjami w obrębie zdolności do uczenia się. Na
podstawie badań przeprowadzonych w poradni psychologiczno-pedagogicznej u dwóch
uczniów stwierdzono ryzyko dysleksji. U pozostałych dwóch uczniów o niskich wynikach w
nauce są to przyczyny wynikające z nieodpowiedniego podejścia do obowiązków szkolnych i
braku wsparcia ze strony domu. Uczniowie ci sprawiają też często problemy wychowawcze.
Ogromne trudności z opanowaniem wiadomości i umiejętności miała również uczennica,
która dołączyła do klasy z początkiem klasy trzeciej. Dziewczynka potrzebowała pół roku,
aby odnaleźć się w nowych warunkach, a zaległości z poprzednich lat nie pozwoliły osiągnąć
zadawalających wyników. Dziewczynka jest bardzo pilna i ambitna, bardzo dużo pracuje w
domu z rodzicami, ale prezentuje znacznie niższy niż klasa potencjał w zakresie umiejętności
uczenia się. Szczególne trudności występują na matematyce. Dziewczynka w minimalnym
stopniu opanowała technikę rachunku pamięciowego i tabliczki mnożenia oraz logicznego
myślenia. Ma trudności z dostrzeganiem zależności i analogii.
Na uwagę zasługuje bardzo dobra frekwencja uczniów. Uczniowie coraz rzadziej
opuszczają pojedyncze dni, a ich nieobecności były spowodowane przede wszystkim chorobą.
Dobre tempo pracy, właściwa postawa uczniów i wszystkie działania wspomagające
proces rozwoju umysłowego oraz działania wychowawcze zaowocowały licznymi sukcesami
uczniów:
-Dwoje z nich reprezentowało szkołę w miejskim przeglądzie recytatorskim „Ptaki, ptaszki i
ptaszęta szkolne” otrzymując wyróżnienie.
- 17 uczniów wzięło udział w międzynarodowym konkursie matematycznym Kangur. Jeden
z nich uzyskał wynik bardzo dobry, a trzej inni otrzymali wyróżnienia.
-Czteroosobowa reprezentacja klasy zajęła I miejsce w międzyszkolnym konkursie wiedzy
o Kołobrzegu.
- Dziewięcioosobowa grupa innych uczniów I miejsce w międzyszkolnym konkursie o
prawach dziecka.
- Jedna uczennica dwukrotnie zajmowała czołowe II miejsce w Miejskim konkursie
piosenki angielskiej „I can sing”
-Wszyscy uczniowie mieli okazję reprezentować szkołę w konkursach międzyszkolnych.
6
EFEKTY NAUCZANIA I WYCHOWANIA (EWALUACJA)
I.
Konkursy międzyszkolne w roku szkolnym 2011/2012 (klasa II)
- Miejski konkurs piosenki angielskiej „I can sing” – II miejsce w kategorii solistów
- Międzyszkolna Mini Olimpiada Sportowa dla uczniów klas I i II – I miejsce
II.
Konkursy międzyszkolne w roku szkolnym 2012/2013 (klasa III)
- Miejski Przegląd Recytatorski „Ptaki, ptaszki i ptaszęta szkolne” –wyróżnienie
- Międzyszkolny konkurs wiedzy o Kołobrzegu – I miejsce czteroosobowej drużyny
- Międzyszkolny konkurs o prawach dziecka – I miejsce dziewięcioosobowej drużyny
- Miejski konkurs piosenki angielskiej „I can sing” – II miejsce w kategorii solistów
Są to konkursy, na które uczniowie zostali zaproszeni i jednocześnie jedyne. O innych,
odbywających się w mieście, nie byliśmy informowani. We wszystkich, w których
braliśmy udział zdobywaliśmy czołowe miejsca.
III.
Międzynarodowy konkurs matematyczny Kangur – jeden wynik bardzo dobry,
trzy wyróżnienia
IV.
Badanie kompetencji „Trzecioteścik” wydawnictwa OPERON
V.
Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasistów (OBUT) 2013
7
Badanie kompetencji „Trzecioteścik” wydawnictwa OPERON
Wyniki klasy na tle średniego wyniku uzyskanego w szkole w obrębie poszczególnych
obszarów wymagań
8
Wykres przedstawiający poziom wykonania zadań z poszczególnych części sprawdzianu
* Łatwość zadania to stosunek sumy punktów uzyskanych przez zdających za zadanie do
iloczynu liczby egzaminowanych uczniów i maksymalnej liczby punktów możliwych do
uzyskania za zadanie
9
Porównanie średnich kraju, województwa i szkoły (klasy)
Język polski
szkoła
szkoła; 88%
województwo;
72,85%
województwo
kraj
kraj; 75%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Matematyka
szkoła
szkoła; 84,50%
województwo;
67,10%
województwo
kraj
kraj; 71%
0%
10%
20%
30%
40%
10
50%
60%
70%
80%
90%
Umiejętności praktyczne (matematyka)
szkoła; 96,67%
szkoła
województwo
województwo;
81,67%
kraj
kraj; 83,76%
70,00% 75,00% 80,00% 85,00% 90,00% 95,00%100,00%
Liczenie i sprawność rachunkowa
województwo
województwo;
64,60%
szkoła
szkoła; 77%
kraj
kraj; 68,08%
58,00% 60,00% 62,00% 64,00% 66,00% 68,00% 70,00% 72,00% 74,00% 76,00% 78,00%
11
Rozwiązywanie zadań tekstowych
szkoła; 80,56%
szkoła
województwo
województwo ;
59,11%
kraj
kraj; 55,84%
0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00% 80,00% 90,00%
Czytanie
szkoła
województwo
kraj
szkoła ; 87,14%
województwo;
76,15%
kraj; 77,46%
70,00% 72,00% 74,00% 76,00% 78,00% 80,00% 82,00% 84,00% 86,00% 88,00%
12
Pisanie
szkoła
szkoła; 91,43%
województwo;
78,43%
województwo
kraj
kraj; 75,64%
0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00% 80,00% 90,00%100,00%
Elementy wiedzy o języku
szkoła
szkoła; 85%
wojewodztwo
wojewodztwo;
69,67%
kraj
kraj; 72,17%
0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00% 80,00% 90,00%
13
v.Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasistów (OBUT)
Szukając potwierdzenia zdobytych przez uczniów umiejętności i wiadomości
przeprowadzono dodatkowo sprawdzian OBUT z części matematycznej. Do sprawdzianu
przystąpiło 20 uczniów (100%) i rozwiązywało test składający się z 16 zadań.
Maksymalna ilość punktów w teście – 18
Ilość zdobytych punktów
przez uczniów kl.III
18
17
16
15
14
12
11
10
mniej niż 9
Ilość uczniów
1
3
3
1
2
2
1
2
4
50% uczniów uzyskało wynik wyższy niż 75%. Czterech uczniów uzyskało mniej niż
50% wymaganych punktów. Byli to uczniowie z ogólnymi trudnościami w nauce i objęci
opieką indywidualną. Dwaj mają opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej o ryzyku
dysleksji, a jedna uczennica dołączyła do zespołu w klasie trzeciej i nie zdołała nadrobić
zaległości. Wyniki sprawdzianu OBUT potwierdzają, że uczniowie doskonale radzą sobie z
rozwiązaniem bardzo nietypowych i złożonych zadań . W przypadku każdego zadania ilość
poprawnych rozwiązań stanowi ponad 50% .
Za pomocą testu badano trzy obszary umiejetności:
1) Sprawność rachunkowa (zadania 1-3)
2) Rozwiązywanie zadań tekstowych (zadania 4-11)
3) Czytanie tekstów wnioskowanie (zadania12-16)
Kolejne zadanie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Ilość prawidłowych odpowiedzi
11
16
17
18
17
12
12
11
11
16
13
13
16
17
12
13
14
SYLWETKA UCZNIA
Po zrealizowaniu programu innowacyjnego wspomagającego proces rozwijania uzdolnień
matematycznych w trzyletnim cyklu w latach 2010-2013 stwierdza się, co następuje:

Uczniowie wykazują się dużą kreatywnością w działaniu .

Mają silne poczucie wiary we własne możliwości i chętnie podejmują nowe działania.

Podejmują liczne próby w celu rozwiązania problemu, nie zniechęcają się.

Osiągają bardzo dobre wyniki w nauce, są chłonni, ciekawi świata.

Doskonale sprawdzają się w pracach zespołowych.

Osiągnęli bardzo dobre wyniki w ogólnopolskich badaniach kompetencji
trzecioklasistów (badanie wydawnictwa OPERON i OBUT).

Osiągnęli bardzo dobre wyniki w Międzynarodowym Konkursie Matematycznym
Kangur (jeden wynik bardzo dobry i 3 wyróżnienia).

W konkursach międzyszkolnych zajmowali pierwsze miejsca wykazując się dużą
odpornością na stres, współpracą w zespole i ambicją.

Doskonale wykorzystują wiadomości w praktyce i rozwiązują zadania z treścią.

Wykazują dużą świadomość i umiejętność korzystania z licznych pomocy oraz źródeł
w celu rozwiązania problemu.
15