Raport_końcowy_RPOWM_9 12 2011 korekta

Transkrypt

Ocena stopnia osiągania celów Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 poprzez realizację Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013
Raport z badania ewaluacyjnego pt.
„Ocena stopnia osiągania celów Strategii Lizbońskiej
i Strategii Europa 2020 poprzez realizację Regionalnego
Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na
lata 2007 – 2013”
Opracowanie:
Zachodniopomorska Grupa Doradcza Sp. z o.o.
Zespół w składzie:
Dr Marta Rzeczkowska-Owczarek – kierownik badania
Andrzej Brończyk
Anna Dmowska
Łukasz Kosmala
Patrycja Krzykowiak
Małgorzata Maruszewska
Daniel Owczarek
Joanna Pośpiech
Milena Rokiczan
Szczecin, listopad 2011 r.
WYKAZ SKRÓTÓW
BO
CATI
CAWI
DI
EU 2020
IDI
IPI
IZ
KM
KK
KPR
MJWPU
NSRO
PZP
RPO
RPO WM
SL
SRWM
SUE
SzOP
UMWM
Beneficjent
Computer Assisted Telephone Interview (wywiad telefoniczny wspomagany
komputerowo)
Computer Assisted Web Interview (badanie kwestionariuszowe z wykorzystaniem
Internetu nadzorowane przez system komputerowy)
Dokument Implementacyjny Krajowego Programu Reform na lata 2008-2011 na rzecz
realizacji Strategii Lizbońskiej
Strategia Europa 2020
Individual In-depth Interview (indywidualny wywiad pogłębiony)
Indykatywny Plan Inwestycyjny
Instytucja Zarządzająca
Komitet Monitorujący
Komisja Konkursowa
Krajowy Program Reform
Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia
Prawo Zamówień Publicznych
Regionalny Program Operacyjny
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013
Strategia Lizbońska
Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego
Strategie Unii Europejskiej
Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Mazowieckiego na lata 2007-2013 (Uszczegółowienie RPO WM)
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
2
STRESZCZENIE
WPROWADZENIE
Badanie pn.: „Ocena stopnia osiągania celów Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 poprzez
realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013”
zostało przeprowadzone w październiku 2011 r. na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Mazowieckiego. Celem badania było dokonanie oceny wpływu projektów realizowanych w ramach
RPO WM 2007-2013 na osiąganie celów Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020, a także na
konkurencyjność województwa mazowieckiego. Cel ten wynika ze specyfiki dokumentów, jakimi są SL
oraz EU 2020. Strategia Lizbońska przyjęta przez Radę Europejską w 2000 r. zakładała, że do 2010 r.
Europa stanie się jedną z najbardziej konkurencyjnych, opartych na wiedzy gospodarek świata.
W połowie 2010 r. Strategia Lizbońska przestała obowiązywać, a w jej miejsce przyjęta została
strategia Europa 2020. Zmiana narzędzia prowadzenia polityki rozwoju na skalę europejską
spowodowała konieczność przeprowadzenia analiz podsumowujących jego realizację, w tym
konieczność weryfikacji wpływu Regionalnych Programów Operacyjnych na realizację celów
wspomnianej strategii.
W badaniu wykorzystano szereg technik badawczych, które umożliwiły zebranie obszernego
materiału empirycznego umożliwiającego odpowiedzenie na pytania badawcze przypisane
poszczególnym celom szczegółowym badania, tj.:
1. Ocena trafności przyjętych do realizacji w ramach RPO WM projektów pod kątem ich
spójności z priorytetami Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020;
2. Ocena wpływu realizowanych projektów w ramach priorytetów prolizbońskich oraz
realizujących Strategię Europa 2020 na konkurencyjność Województwa Mazowieckiego;
3. Identyfikacja mechanizmów wzmacniających/ograniczających powodzenie projektów
przyczyniających się do realizacji Strategii Lizbońskiej/Strategii Europa 2020;
4. Uzyskanie rekomendacji wskazujących niezbędne działania zapewniające realizację Strategii
Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020 poprzez realizacji RPO WM.
5. Porównanie procesów i praktyk stosowanych przez Instytucję Zarządzającą Regionalnym
Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego (IZ RPO WM) z rozwiązaniami
stosowanymi przez inne instytucje odpowiedzialne za zarządzanie innymi RPO w zakresie
zgodności operacji realizowanych w ramach programu ze Strategią Lizbońską i Strategią
Europa 2020.
WYNIKI BADANIA
W ramach RPO WM zrealizowano dotychczas 333 projekty w ramach Działań określonych jako
zgodne z celami SL. Projekty te przyczyniają się przede wszystkim do realizacji celów: wzrost
i poprawa inwestycji w sferze B+R oraz rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej.
W ramach Programu zrealizowano także 97 projektów wpisujących się w cele Strategii Europa 2020,
w tym najwięcej w ramach obszaru: Klimat, energia, mobilność.
Analiza Działania 1.2 RPO WM w kontekście wpływu projektów realizowanych w ramach tego
Działania na osiąganie celów lizbońskich oraz na rozwój województwa pokazała, że Działanie
to prawdopodobnie przyczyni się do zwiększenia wymiaru współpracy pomiędzy nauką
a biznesem, realizacja celów tego Działania wpłynie pozytywnie na wykorzystywanie dorobku
środowiska naukowego w przedsiębiorstwach i wpłynie na wzrost nakładów na działalność B+R.
W opinii beneficjentów najbardziej pożądaną formą wsparcia jest bezzwrotna dotacja.
Eksperci w panelu ekspertów wskazywali jednak na konieczność rozróżnienia form wsparcia
wg rodzaju beneficjenta oraz typu projektu. Najbardziej efektywne ich zdaniem będzie
udzielanie pożyczek na przedsięwzięcia komercyjne, natomiast na działania skierowane na użytek
3
publiczny należy kierować bezzwrotne dotacje. Wyjątkiem są działania badawczo-rozwojowe,
zwłaszcza o charakterze eksperymentalnym - ze względu na brak po stronie przedsiębiorstw
wystarczających środków finansowych na realizację takich projektów, na nie nadal powinny być
kierowane dotacje.
Analiza systemu wskaźników pokazała, że indykatory służące monitorowaniu postępów
i efektów wdrażania projektów wpisują się, choć nie wprost, w poszczególne cele Strategii
Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020.
Kryteria wyboru projektów ogólnie zapewniają wybór projektów realizujących cele Strategii
Lizbońskiej i Europy 2020, jednak poszczególne etapy oceny różnią się skutecznością w tym zakresie,
a same kryteria (formalne i merytoryczne) wymagają uzupełnienia o kryterium formalne –
wykorzystanie co najmniej 1 wskaźnika lizbońskiego w projekcie – oraz kryterium
merytoryczne – zgodność projektu ze strategią EU 2020.
Beneficjenci i wnioskodawcy wyrażają zainteresowanie realizacją projektów, wpisujących się
w kategorie interwencji realizujące cele Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020.
Największym zainteresowaniem cieszą się projekty z obszarów: rozszerzenia i poprawy
infrastruktury; pobudzenia innowacji, wykorzystania ICT oraz zrównoważonego wykorzystanie
zasobów; inwestycje w kapitał ludzki, lepsze systemy edukacji i zdobywanie umiejętności.
Wiedzę na temat dokumentów strategicznych beneficjenci pozyskują przede wszystkim od IZ
i IP II oraz z Internetu. Oceniają oni dostępność dokumentów strategicznych UE jako
wystarczającą. Najlepsze źródła informacji zdaniem beneficjentów to szkolenia, strona
internetowa RPO WM oraz broszury i ulotki kolportowane przez IZ oraz IP II.
Do czynników wzmacniających powodzenie projektów beneficjenci zaliczyli przede wszystkim
zasoby finansowe, które umożliwiają realizację projektu bez konieczności uzależnienia jej od
regularności wypłacania kolejnych transz dofinansowania. Jako bariery w prawidłowej
realizacji projektów beneficjenci wskazali dokładnie te same czynniki tylko w ujęciu negatywnym –
brak odpowiednich zasobów finansowych stanowi taką barierę. W opiniach pracowników instytucji
zarządzających i wdrażających RPO WM oraz ekspertów KK na prawidłową realizację projektów ma
wpływ współwystępowanie czynników o charakterze pozytywnym wynikających z wewnętrznych
uwarunkować beneficjentów (zasoby, wiedza, itp.) oraz czynników zewnętrznych w stosunku do
beneficjentów, do których zalicza się przede wszystkim jasność i stałość przepisów prawa oraz
procedur związanych z naborem, oceną oraz rozliczaniem projektów dofinansowanych z RPO WM.
Badanie nie wykazało jednoznacznego związku pomiędzy realizacją więcej niż jednego
projektu w ramach RPO WM a gotowością do realizacji przedsięwzięć wpisujących się w cele
Strategii Lizbońskiej lub Europy 2020. Z opinii ekspertów oraz pracowników IZ i IP II wynika,
że obserwuje się sytuacje, kiedy doświadczenie beneficjenta z innych projektów przekłada się na
efektywniejszą realizację projektu, a realizowanie inwestycji z różnych Działań powoduje
występowanie efektu synergii, czyli dodatkowych korzyści wynikających z wdrożenia projektu.
KLUCZOWE ZALECENIA I REKOMENDACJE
Na podstawie wniosków wynikających z badania sformułowano następujące rekomendacje:
I.
Należy zobligować wnioskodawcę do opisania, w jaki sposób projekt wpisuje się w cele
strategii unijnych (SL, EU 2020) – przy czym wnioskodawca powinien być zobowiązany do
wpisania, z którym celem/którymi celami strategii koresponduje jego projekt, a także do
opisania, na czym polega spójność. Należy to zrobić w ramach wniosku o dofinansowanie,
alternatywnie w części 4. (D) (z opisem zgodności projektu ze strategiami regionalnymi
4
i lokalnymi) lub części 5. (E) (z opisem zgodności projektu z politykami horyzontalnymi).
Element ten powinien być oceniany na poziomie oceny merytorycznej dokonywanej przez
ekspertów.
II.
Należy zapewnić ekspertom oceniającym wnioski o dofinansowanie w ramach RPO WM
(w odniesieniu do tzw. działań prolizbońskich) szkolenia w zakresie strategii unijnych
(obecnie zasadne są już szkolenia z zakresu strategii Europa 2020).
III.
Należy wyodrębnić w systemie wskaźników RPO WM wskaźniki spójne z celami SL i EU 2020
dla tzw. działań prolizbońskich, aby wnioskodawcy mogli korzystać z gotowych
rozwiązań/propozycji wskaźników do wykorzystania w ich projektach.
IV.
W części 6. (F), oprócz wskazywania indywidualnie sformułowanych wskaźników należy
nałożyć na wnioskodawcę obowiązek wyboru 1-2 wskaźników z listy obligatoryjnych
(podobnie, jak ma to miejsce w POIG). Rozwiązanie to będzie wymagało od IZ sformułowania
takiego systemu wskaźników, w którym wydzielono by dla każdego Działania wskaźniki
rezultatu spójne z celami EU 2020 – aby wnioskodawcy wybierali z gotowej puli (patrz:
rekomendacja nr 3 w tabeli).
V.
Należy wdrożyć 1 z poniższych wariantów:
WARIANT I. Wprowadzone zostaną zmiany we wniosku o dofinansowanie oraz w karcie oceny
projektów:
1. We wniosku zostanie wyodrębniona osobna komórka – analiza zagrożeń - w części 3. (C)
wniosku,
2. We wskazanej w punkcie 1. komórce każdy wnioskodawca zawrze i opisze:
a. zidentyfikowane czynniki zagrażające realizacji projektu (przykładowe ryzyka należy
wskazać w instrukcji do wniosku, aby pokazać wnioskodawcy, w jaki sposób należy je
formułować i identyfikować)
b. opisze, w stosunku do każdego czynnika odrębnie, analizę prawdopodobieństwa
wystąpienia tego czynnika,
c. każdemu zidentyfikowanemu zagrożeniu wskaże działania/metody zaradcze.
3. W kartach oceny merytorycznej (część D. ocena wykonalności), w odniesieniu do oceniania
opisu ryzyk/zagrożeń, wytyczne do oceny zostaną uszczegółowione w co najmniej następujący
sposób:
a. W ramach oceny wykonalności projektu zostanie sformułowany punkt „Analiza ryzyk”,
w którym ekspert oceni, czy uwzględniono różne rodzaje ryzyk (warto zarekomendować
ekspertowi skonfrontowanie opisu z przykładami z instrukcji), czy przedstawiono
wiarygodny plan reakcji na prawdopodobne sytuacje, które mogą wystąpić podczas
realizacji projektu.
WARIANT II. Wprowadzone zostaną zmiany w karcie oceny projektów i instrukcjach do wniosku:
1. W instrukcji do wniosków o dofinansowanie, w części 3. (C), przy opisie ogólnym projektu,
w którym wnioskodawcy obecnie wpisują ryzyka, zostanie wskazane bardziej szczegółowo, jak
należy je formułować (w tym wskazane zostaną przykłady zgodnie z zaleceniem z wariantu I.).
opisu ryzyk/zagrożeń, wytyczne do oceny zostaną uszczegółowione w sposób opisany
w wariancie I. w punkcie 3.
Oceniono, że wariant II. jest bardziej efektywny kosztowo.
5
SUMMARY
INTRODUCTION
The hereby report entitled “The evaluation of the Lisbon Strategy and the Europe 2020 Strategy
goals’ fulfilment through implementation of the Regional Operational Programme of the
Mazowieckie Voivodeship (ROP MV) for the period 2007 – 2013” was conducted in October 2011
against the order of the Marschal’s Office of the Mazowieckie Voivodeship. The aim of the research
was to evaluate the influence of the project implemented within the ROP MV 2007 – 2013 on the
Lisbon Strategy (LS)/Europe 2020 Strategy (EU 2020) goals and on the competitiveness of the
mazowieckie voivodeship. This aim resulted from the specific character of the LS and the EU 2020.
The Lisbon Strategy accepted by the European Council in 2000 stated that till 2010 Europe will
become one of the most competitive, knowledge based economy in the world. In mid-year 2010 the
Lisbon Strategy expired, and was replaced by the Europe 2020 Strategy. Changing of the regional
policy implementation tool on the European scale resulted in the necessity to carry out analysis
summarizing its implementation, including the necessity to verify the influence of the Regional
Operational Programmes on the goals of the above mentioned strategies.
In the research a number of research techniques were used, which enabled gathering an extensive
empirical material to answer the research questions ascribed to particular detailed research goals,
that are:
1. The evaluation of the accuracy of the projects implemented within the ROP MV under their
cohesion with the Lisbon /Europe 2020 Strategy priorities;
2. The evaluation of the influence of the projects implemented within pro-Lisbon and the
Europe 2020 priorities on the competitiveness of the mazowieckie voivodeship;
3. Identification of the mechanisms fostering/limiting the success of the projects contributing
to the implementation of the Lisbon Strategy/Europe 2020 Strategy;
4. Drawing up recommendations indicating essential actions ensuring implementation of the
Lisbon Strategy and the Europe 2020 Strategy through the ROP MV;
5. Comparison of the processes and practices used by the Management Authority of the
Regional Operational Programme of the Mazowieckie Voivodeship (MA ROP MV) with
solutions used by other institutions responsible for management of ROPs to provide
compliance of the operations implemented within the programmes with the Lisbon Strategy
and the Europe 2020 Strategy.
RESULTS OF THE RESEARCH
Until now 333 projects within Measures described as complainant with the LS goals were
implemented within the ROP MV. Those projects mainly contribute to goals: increase and
improvement of the R&D investments and enlargement and improvement of the European
infrastructure. Moreover, 97 projects implementing the Europe 2020 Strategy’s goals were realized
within the Programme, most of them within area: Climate, energy, mobility.
The analysis of projects implemented within the Measure 1.2. ROP MV influence on the
fulfillment of the Lisbon goals and voivodeship development indicated that this Measure
will probably lead to increase in cooperation between science and business, implementation
of this Measure’s goals will positively influence on the implementation of attainments in
entrepreneurs and will result in the increase of the R&D expenditures.
In Beneficiaries’ opinion, the unrepayable subsidy is the most wanted form of support.
However, experts in the Expert Panel indicated the necessity to distinguish the support form
by the beneficiary and project type. According to their opinion, the most effective support
will be to give loans for commercial enterprises and direct unrepayable subsidies for public
6
use. The only exception will be research and development operations, mostly of an experimental
character – because of the lack of sufficient financial means for implementation of such projects on
the entrepreneurs side, these projects should still be subsidized.
The analysis of the indicators system showed that indicators used to monitor progress and
effects of projects implementation contribute, however not directly, to the Lisbon Strategy
and the Europe 2020 Strategy individual goals.
The projects evaluation criteria provide selection of the projects implementing the Lisbon
Strategy and the Europe 2020 Strategy goals, however, individual enaluation stages differ in
effectiveness, and criteria themselves (formal and objective) need to be supplemented with
formal criterion – the usage of at least 1 Lisbon indicator in the project – and objective criterion –
project compliance with the Europe 2020 Strategy.
Beneficiaries and applicants show their interest in implementation of the projects
contributing in intervention categories realizing the Lisbon Strategy and the Europe 2020
Strategy goals. The most interesting are the projects from the following areas: enlargement
and improvement of the infrastructure; innovation fostering, ICT usage and sustainable usage of
resources; investments in human capital, better education systems and abilities acquiring.
The beneficiaries gain knowledge about strategic documents mainly from the MA and the
Intermediate Body II and from internet. They regard availability of those documents as
sufficient. In beneficiaries opinion, the best information sources are trainings, the ROP MV
web site and brochures and leaflets distributed by the MA and IB II.
As the factors fostering the projects’ success, the beneficiaries regarded mainly financial
resources, which enable implementation of the project despite the regularity of cofinancing payments. As barriers of the right implementation of projects, the beneficiaries
indicated exactly the same factors but in a negative way – the lack of sufficient financial resources is
such a barrier. In the ROP MV MA and IB employees’ and experts from the Project Evaluation
Commission’ opinion, the right implementation of projects depends on coexistence of factors of a
positive character resulting from internal conditions of beneficiaries (resources, knowledge, etc.) and
external factors, such as clarity and constancy of law and procedures of application, evaluation and
accountancy of projects co-financed with the ROP MV.
The research did not show a direct connection between implementation of more than one
project within the ROP MV and the readiness to implement enterprises dedicated to the
Lisbon Strategy and the Europe 2020 Strategy goals. In experts’ and the ROP MV MA and IB
employees’ opinion, there are situations when beneficiary’s experience from previous projects
increases the effectiveness of a realized project, and implementation of investments within different
Measures result in a synergy effect, which means additional benefits of a project implementation.
KEY RECOMMENTATIONS
On the basis of research conclusions following recommendations were formulated:
VI.
The applicant should be obliged to describe in which way the project dedicates to the
European union goals (the LS, EU 2020) – the applicant should be obliged to indicate which
goal/goals of the strategies his project corresponds with and to present what the cohesion is
about. It should be done within the application form, alternatively in part 4 (with
a description of the project cohesion with regional and local strategies) or in part 5 (with
a description of a project cohesion with horizontal policies). This element should be
evaluated on the stage of object evaluation undertaken by experts.
7
VII.
Experts evaluating projects within the ROP MV (with reference to so called pro-Lisbon
actions) should be provided with trainings on the European union strategies (currently the
trainings on the Europe 2020 Strategy are also relevant).
VIII.
Within the ROP MV indicators system, indicators coherent with the LS and EU 2020 goals for
so called pro-Lisbon operations should be highlighted, so the applicants could use set
solutions/indicators proposals in their projects
IX.
In part 6 (F),despite presenting individually formulated indicators, there should be an
obligation for an applicant to choose 1-2 indicators from a mandatory list (similarly as in the
OP IE). This solution will require formulation of an indication system, in which for a separate
Measures there are result indicators coherent with the EU 2020 goals – so that the applicants
could choose from a set list (see: recommendation no 3 in the table).
X.
One of the below described scenario should be implemented:
SCENARIO I. Changes in the application form and project evaluation sheet will be implemented:
4. A separate cell in the application form should be highlighted – risk analysis – in part 3. (C) of
the application form.
5. In the cell mentioned in point 1 each applicant will present and describe:
d. Identified threads of project implementation (examples of risks should be indicated in the
application manual, as to show the applicant how they should be formulated and
identified)
e. The probability of each factor appearance,
f. Each identified thread should be followed by remedy actions/methods.
6. In the objective evaluation sheets (part D. feasibility evaluation), in reference to risks/threads
evaluation, the guidelines of evaluation should be developed in the following way:
a. Point “Risks analysis” should be formulated within the project feasibility evaluation, in
which the expert will evaluate whether different risk types were included (expert should
be recommended to check the description with examples from the application form
manual), or a reliable reaction plan for similar situations, which can occur during project
implementation, was presented.
SCENARIO II. Changes in the project evaluation sheet and application form manual will be
implemented:
3. In the application form manual, in part 3. (C), in overall description of a project, in which the
applicants indicate risks, there should be a more detailed information on how to present risks
(including examples according to the recommendation from scenario I).
4. In the objective evaluation sheets (part D. feasibility evaluation) in reference to risks/threads
evaluation, the guidelines of evaluation should be developed in a way presented in the
scenario I point 3.
The evaluation showed that scenario II is more cost efficient.
8
SPIS TREŚCI
WYKAZ SKRÓTÓW ............................................................................................................................................ 2
STRESZCZENIE .................................................................................................................................................. 3
SUMMARY ....................................................................................................................................................... 6
WPROWADZENIE ........................................................................................................................................... 10
1. METODYKA BADANIA ............................................................................................................................... 11
2. WYNIKI BADANIA ...................................................................................................................................... 15
2.1 OCENA TRAFNOŚCI PRZYJĘTYCH DO REALIZACJI W RAMACH RPO WM PROJEKTÓW POD KĄTEM ICH SPÓJNOŚCI Z PRIORYTETAMI
STRATEGII LIZBOŃSKIEJ I STRATEGII EUROPA 2020 ....................................................................................................... 15
2.2 OCENA WPŁYWU REALIZOWANYCH PROJEKTÓW W RAMACH PRIORYTETÓW PROLIZBOŃSKICH ORAZ REALIZUJĄCYCH STRATEGIĘ
EUROPA 2020 NA KONKURENCYJNOŚĆ WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO ...................................................................... 52
2.3 IDENTYFIKACJA MECHANIZMÓW WZMACNIAJĄCYCH/OGRANICZAJĄCYCH POWODZENIE PROJEKTÓW PRZYCZYNIAJĄCYCH SIĘ DO
REALIZACJI STRATEGII LIZBOŃSKIEJ ORAZ STRATEGII EUROPA 2020.................................................................................. 80
2.4 UZYSKANIE REKOMENDACJI WSKAZUJĄCYCH NIEZBĘDNE DZIAŁANIA ZAPEWNIAJĄCE REALIZACJĘ STRATEGII LIZBOŃSKIEJ I
STRATEGII EUROPA 2020 POPRZEZ REALIZACJĘ RPO WM............................................................................................. 89
2.5 PORÓWNANIE PROCESÓW I PRAKTYK STOSOWANYCH PRZEZ INSTYTUCJĘ ZARZĄDZAJĄCĄ REGIONALNYM PROGRAMEM
OPERACYJNYM WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO (IZ RPO WM) Z ROZWIĄZANIAMI STOSOWANYMI PRZEZ INNE INSTYTUCJE
ODPOWIEDZIALNE ZA ZARZĄDZANIE INNYMI RPO W ZAKRESIE ZGODNOŚCI OPERACJI REALIZOWANYCH W RAMACH PROGRAMU ZE
STRATEGIĄ LIZBOŃSKĄ I STRATEGIĄ EUROPA 2020. ..................................................................................................... 91
2.6 ANALIZA LOGICZNA........................................................................................................................................... 98
3. PODSUMOWANIE – WNIOSKI I REKOMENDACJE Z BADANIA .................................................................. 102
SPIS TABEL ................................................................................................................................................... 108
SPIS WYKRESÓW .......................................................................................................................................... 109
SPIS RYSUNKÓW I MAP ................................................................................................................................ 110
ZAŁĄCZNIKI .................................................................................................................................................. 111
ZAŁĄCZNIK 1. CASE STUDY .................................................................................................................................... 111
ZAŁĄCZNIK 2. ZMODYFIKOWANE TABELE ZAŁĄCZNIKA NR 5. DO SZOP RPO WM KRYTERIA WYBORU FINANSOWANYCH OPERACJI
........................................................................................................................................................................ 133
ZAŁĄCZNIK 3. ZMIANY W IINSTRUKCJI WYPEŁNIANIA WNIOSKU O DOFINANSOWANIE PROJEKTU REALIZOWANEGO W RAMACH RPO
WM – FRAGMENTY MODELOWEJ DOKUMENTACJI – WERSJA I. ..................................................................................... 140
ZAŁĄCZNIK 4. ZMIANY W INSTRUKCJI WYPEŁNIANIA WNIOSKU O DOFINANSOWANIE PROJEKTU REALIZOWANEGO W RAMACH RPO
WM – FRAGMENTY MODELOWEJ DOKUMENTACJI – WERSJA II. .................................................................................... 141
ZAŁĄCZNIK 5. KWESTIONARIUSZ CATI DLA BENEFICJENTÓW RPO WM.......................................................................... 143
ZAŁĄCZNIK 6. SCENARIUSZ WYWIADU Z PRACOWNIKAMI IZ RPO WM I IPII ORAZ EKSPERTAMI ODPOWIEDZIALNYMI ZA OCENĘ
MERYTORYCZNĄ PROJEKTÓW .................................................................................................................................. 146
ZAŁĄCZNIK 7. RAMOWY SCENARIUSZ PANELU EKSPERTÓW ........................................................................................... 148
I.
II.
Załącznik 8. Wersja I. wniosku o dofinasowanie
Załącznik 9. Wersja II. wniosku o dofinasowanie
155
155
BIBLIOGRAFIA .............................................................................................................................................. 156
9
WPROWADZENIE
Strategia Lizbońska przyjęta przez Radę Europejską w 2000 r. zakładała, że do 2010 r. Europa stanie
się jedną z najbardziej konkurencyjnych, opartych na wiedzy gospodarek świata. W 2005 r. w ramach
odnowionej Strategii Lizbońskiej wskazano, jako kierunek priorytetowy, zapewnienie silniejszego
i trwałego wzrostu gospodarczego oraz tworzenie większej liczby miejsc pracy poprzez rozwój
innowacji oraz polepszenie warunków prowadzenia działalności gospodarczej. W 2010 r., po
zakończeniu okresu obowiązywania Strategii Lizbońskiej, jako kontynuację jej idei przyjęto
dokument: Europa 2020 - Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju, sprzyjającego
włączeniu społecznemu. Okoliczności te sprawiły, że rok 2011 stał się okresem weryfikacji wpływu
Regionalnych Programów Operacyjnych na realizację celów wspomnianej strategii.
Celem głównym badania była analiza i ocena wpływu projektów realizowanych w ramach RPO WM
2007-2013 na osiągnięcie celów Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020 i konkurencyjność
Województwa Mazowieckiego.
Osiągnięcie celu głównego zostało zrealizowane poprzez realizację celów szczegółowych
sformułowanych w sposób następujący:
Europa 2020.
10
1. METODYKA BADANIA
PYTANIA BADAWCZE
Wykonawca w ramach badania udzielił odpowiedzi na następujące pytania badawcze:
I.
Cel 1. Ocena trafności przyjętych do realizacji w ramach RPO WM projektów pod kątem ich
spójności z priorytetami Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020
1.1. Czy w ramach RPO WM realizowane są projekty, które przyczyniają się do realizacji
Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020?
1.2. W jakim stopniu wnioski o dofinansowanie projektów w ramach działania 1.2 RPO WM
mogą się przyczynić do realizacji Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020?
1.3. Które projekty w największym stopniu przyczyniają się realizacji Strategii Lizbońskiej/
Strategii Europa 2020?
1.4. W jakim stopniu formy wsparcia (bezzwrotna dotacja/pożyczka/poręczenie) w ramach
RPO WM odpowiadają celom analizowanych strategii? Które z form powinny być
preferowane w kontekście maksymalizacji realizacji celów poszczególnych strategii przez
operacje realizowane w ramach RPO WM?
1.5. Czy wskaźniki służące monitorowaniu postępów i efektów wdrażania projektów są
skorelowane z celami Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020?
1.6. Czy opracowując kryteria wyboru dla konkursów brano pod uwagę założenia Strategii
i prolizbońskie wskaźniki? Jeśli tak, to w jakim stopniu kryteria wyboru spełniają
założenia Strategii Lizbońskiej?
II.
Cel 2. Ocena wpływu realizowanych projektów w ramach priorytetów prolizbońskich oraz
realizujących Strategią Europa 2020 na konkurencyjność Województwa Mazowieckiego
2.1. Jak przedstawia się sytuacja społeczno-gospodarcza w Województwie Mazowieckim pod
kątem celów Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020 (m. in. nakłady na badania
i rozwój w stosunku do PKB, stan zatrudnienia wśród kobiet i mężczyzn), w tym
porównanie sytuacji społeczno-gospodarczej na podstawie wybranych wskaźników
z innymi regionami kraju.1
2.2. Czy projekty dofinansowane w ramach RPO WM:
 poszerzają ofertę województwa do lokowania inwestycji?
 przyczyniają się do zwiększenia inwestycji w badania i rozwój?
 rozwijają i pogłębiają regionalny rynek?
 mają wpływ na rozwój i poprawę infrastruktury w regionie?
 przyczyniają się do wzrostu zatrudnienia w regionie?
2.3. W jaki sposób realizacja projektów „prolizbońskich” wpłynęła na sytuację społecznogospodarczą w regionie?
2.4. Które z celów Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020 w największym stopniu
odpowiadają potrzebom beneficjentów RPO WM?
III.
Cel 3. Identyfikacja mechanizmów wzmacniających/ograniczających powodzenie projektów
przyczyniających się do realizacji Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020
3.1. Jakie czynniki wzmacniają powodzenie projektów przyczyniających się do realizacji
3.2. Jakie występują bariery w prawidłowej realizacji projektów istotnych dla realizacji celów
3.3. Czy beneficjenci i wnioskodawcy wyrażają zainteresowanie realizacją projektów,
wpisujących się w kategorie interwencji realizujących cele Strategii Lizbońskiej i Strategii
Europa 2020? W jakim stopniu kryteria prolizbońskie mają wpływ na zakres projektów?
3.4. Z jakich źródeł beneficjenci czerpią wiedzę na temat dokumentów strategicznych
i przepisów wspólnotowych dotyczących ich projektów? Które z tych źródeł informacji
1
Cel uzupełniony przez Wykonawcę.
11
nt. polityk horyzontalnych UE oraz pozostałych przepisów prawa wspólnotowego są
oceniane przez beneficjentów, jako najłatwiej dostępne?
3.5. Czy w przypadku realizacji kilku operacji w ramach RPO WM przez tego samego
beneficjenta występuje efekt synergii w zakresie jakościowej zgodności z celami
poszczególnych strategii? W czym ten efekt się przejawia?
IV.
Cel 4. Uzyskanie rekomendacji wskazujących niezbędne działania zapewniające realizację
Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 poprzez realizację RPO WM
4.1. Zaproponowanie modelowej dokumentacji konkursowej dla działania realizującego cele
Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 (uwzględniającej m. in. wnioski z pytań 3.1
i 3.2).
V.
Cel 5. Porównanie procesów i praktyk stosowanych przez Instytucję Zarządzającą
Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego (IZ RPO WM)
z rozwiązaniami stosowanymi przez inne instytucje odpowiedzialne za zarządzanie innymi
RPO w zakresie zgodności operacji realizowanych w ramach programu ze Strategią Lizbońską
i Strategią Europa 2020.
5.1 Jakie różnice występują w metodach weryfikacji zgodności ze strategiami UE pomiędzy RPO
WM a innymi RPO w innych województwach?
5.2 Jakie rozwiązania stosowane są w ramach RPO w innych województwach celem zapewnienia
wpływu projektów na realizację celów wskazanych w analizowanych strategiach? Czy któreś
z tych rozwiązań można by było przyjąć jako dobre praktyki?
5.3 Które dobre praktyki innych instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie funduszy europejskich
mogą zostać wdrożone przez IZ RPO WM celem zwiększenia wpływu operacji realizowanych
w ramach programu ze Strategią Lizbońską, Strategią Europa 2020?
KRYTERIA EWALUACJI
W badaniu wykorzystano następujące kryteria ewaluacyjne:
1. Trafność, która pozwoli ocenić czy wybór projektów przyjętych do realizacji w ramach RPO WM
sprzyja realizacji Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020;
2. Użyteczność, która pozwoli ocenić, w jakim stopniu środki przeznaczone na realizację projektów
w ramach kategorii realizujących cele Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 przyczynią się
do zaspokojenia potrzeb beneficjentów z Województwa Mazowieckiego;
3. Skuteczność, która pozwoli ocenić, w jakim stopniu wybrane do realizacji projekty przyczyniają się
do zwiększenia konkurencyjności regionu
METODY I TECHNIKI WYKORZYSTANE W BADANIU
Analiza desk research została wykorzystana ze względu na uniwersalny charakter analizowanych
dokumentów. W analizach danych zastanych nie jest obecna większość obciążeń charakterystycznych
dla badań reaktywnych takich jak np. efekt ankieterski, co pozwoliło na zebranie wysoce
obiektywnych informacji. Zastosowanie tej metody zapewniło zdobycie informacji niezbędnych do
formułowania wniosków końcowych do raportu, którymi respondenci nie dysponują osobiście, a są
one zapisane w formie gotowych opracowań i ekspertyz.
Indywidualne wywiady pogłębione - opierające się o rozmowę z respondentem, moderowaną przez
ankietera zgodnie z określonym scenariuszem wywiadu zawierającym komplet zagadnień do
omówienia – zrealizowano z 5 pracownikami UMWM oraz MJWRPO, a także z 14 członkami Komisji
Konkursowej. Informacje i stanowisko przestawione w tych wywiadach zostały bezpośrednio
skonfrontowane ze stanowiskiem beneficjentów w badaniu CATI. Możliwa była zatem wzajemna
krytyczna analiza pozyskanych opinii, co wpłynęło pozytywnie na wypracowane wnioski
i rekomendacje.
Badanie CATI (wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny) umożliwiło szybkie i bardzo
efektywne przeprowadzenie badania wśród beneficjentów RPO WM. Próba w badaniu wyniosła 349
12
beneficjentów, poniższa tabela prezentuje strukturę próby. Próba została zrealizowana na poziomie
98%, spowodowane to było odmowami udziału w badaniu (5 przypadków) oraz niemożliwością
skontaktowania się z beneficjentem przez cały okres realizacji badania ( 9 przypadków).
Tabela 1. Struktura próby w badaniu CATI
Działanie
Temat priorytetu
1.3.
08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa
07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z
dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie
przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i
przedsiębiorstwa itp.)
09 Inne działania mające na celu pobudzanie badań, innowacji i
przedsiębiorczości w MŚP
10 Infrastruktura telekomunikacyjna (w tym sieci szerokopasmowe)
15 Inne działania mające na celu poprawę dostępu MŚP do TIK i ich
wydajne użytkowanie
23 Drogi regionalne/lokalne
45 Gospodarka i zaopatrzenie w wodę pitną
46 Oczyszczanie ścieków
53 Zapobieganie zagrożeniom (w tym opracowanie i wdrażanie
planów i instrumentów zapobiegania i zarządzania zagrożeniami
naturalnym i technologicznym)
54 Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania
zagrożeniom
58 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego
59 Rozwój infrastruktury kulturalnej
60 Inne wsparcie dla poprawy usług kulturalnych
76 Infrastruktura ochrony zdrowia
75 Infrastruktura systemu oświaty
79 Pozostała infrastruktura społeczna
1.5.
1.5.
2.1.
2.3.
3.1.
4.1.
4.1.
4.4.
4.4.
6.1.
6.1.
6.1.
7.1.
7.2.
7.3.
RAZEM
Liczba zakończonych
projektów (mają wniosek o
płatność końcową)
2
46
190
1
30
50
1
3
1
3
5
4
1
6
4
2
349
Źródło: Opracowanie własne
Case studies – analiza/studium przypadków – w niniejszym badaniu studium nastawione było na
szukanie sytuacji wzorcowych, zgodnie z założeniem 4. celu szczegółowego badania. Zbadano łącznie
100 projektów, w analizie wyodrębniono 10 przypadków, które przedstawiono w raporcie końcowym
jako wzorcowe.
Technika analizy SWOT - technika oceny pozycji badanego obiektu (jego silnych i słabych stron) na
tle szans i zagrożeń ze strony otoczenia, wspomagająca wybór najlepszej strategii działania. SWOT
uporządkował analizę pod kątem oceny stosowności rozwiązań przyjętych w systemie oceny
wniosków o dofinansowanie w ramach RPO WM oraz diagnozy czynników wpływających na zgodność
projektów realizowanych w ramach RPO WM ze strategiami UE obecnie i w przyszłości oraz ich
wpływ na realizacje celów badanych strategii. Analiza była bardzo użyteczna pod kątem realizacji celu
3. identyfikacja mechanizmów wzmacniających/ograniczających powodzenie projektów
przyczyniających się do realizacji Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020.
Analiza problemów - drzewo problemów i drzewo celów: są to kompleksowe diagramy pokazujące
logiczne związki przyczynowo skutkowe pomiędzy sytuacjami postrzeganymi jako negatywne
w danym obszarze oraz wskazujące problem główny, jego przyczyny i skutki. Drzewo problemów
umożliwia wskazanie wąskich gardeł – kluczowych problemów, których rozwiązanie wpłynie na
rozwiązanie innych problemów zidentyfikowanych podczas analizy. Opracowane drzewo problemów
13
pozwoliło zidentyfikować problemy i niepożądane zjawiska w procesie weryfikacji oraz realizacji
projektów w ramach RPO WM pod kątem ich zgodności z celami badanych strategii. Na podstawie
drzewa problemów zostało sporządzone drzewo celów, dzięki któremu zostały zidentyfikowane
alternatywne rozwiązania.
W ostatniej fazie badania przeprowadzono panel ekspertów, w formie grupy roboczej powołanej do
celów ewaluacji. Panel miał za zadanie szybko i rzetelnie sformułować syntetyczny osąd, który
integrował najważniejsze informacje dostępne na temat badanych zagadnień.
Za pomocą techniki analizy porównawczej (benchmarking) oceniono, jak w przypadku innych
regionalnych programów operacyjnych zapewnia się zgodność projektów z wymienionymi w obszarze
badawczym dokumentami strategicznymi. Ponadto porównane zostały wskaźniki odzwierciedlające
cele badanych strategii dla województwa mazowieckiego oraz innych województw w Polsce
(określono ranking województw pod kątem wybranych wskaźników).
14
2. WYNIKI BADANIA
2.1 Ocena trafności przyjętych do realizacji w ramach RPO WM projektów pod
kątem ich spójności z priorytetami Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020
Czy w ramach RPO WM realizowane są projekty, które
przyczyniają się do realizacji Strategii Lizbońskiej i Strategii
Europa 2020?
Które projekty w największym stopniu
przyczyniają się do realizacji Strategii Lizbońskiej/ Strategii
Europa 2020?
Projekty wpisujące się w kategorie
interwencji wynikające ze Strategii
Lizbońskiej w sposób naturalny
przyczyniają się do realizacji samej SL.
Do tych projektów należy zaliczyć
w pierwszej kolejności te, które są
realizowane w ramach następujących działań RPO WM:
I.
II.
Priorytet I - Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości na
Mazowszu
1. Działanie 1.1 Wzmocnienie sektora badawczo - rozwojowego
2. Działanie 1.2 Budowa sieci współpracy nauka - gospodarka
3. Działanie 1.3 Kompleksowe przygotowanie terenów pod działalność gospodarczą
4. Działanie 1.4 Wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu
5. Działanie 1.5 Rozwój przedsiębiorczości
6. Działanie 1.7 Promocja gospodarcza
PRIORYTET II - PRZYSPIESZENIE E-ROZWOJU MAZOWSZA
1.
2.
III.
PRIORYTET III. REGIONALNY SYSTEM TRANSPORTOWY
1.
2.
3.
IV.
Działanie 3.1. Infrastruktura drogowa
Działanie 3.2. Regionalny transport publiczny
Działanie 3.3. Lotniska i infrastruktura lotnicza
PRIORYTET V. WZMACNIANIE ROLI MIAST W ROZWOJU REGIONU
1.
V.
Działanie 2.1 Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu
Działanie 2.2 Rozwój e-usług
Działanie 5.1. Transport miejski
PRIORYTET VII. TWORZENIE I POPRAWA WARUNKÓW DLA ROZWOJU KAPITAŁU LUDZKIEGO
1.
Działanie 7.2. Infrastruktura służąca edukacji
2. Działanie 7.3. Infrastruktura służąca pomocy społecznej.
Poniższa tabela przedstawia powiązania pomiędzy celami SL, kategoriami interwencji a Działaniami
RPO. Ponadto wskazuje, w ramach których działań RPO WM, zatem i celów SL, zrealizowano
dotychczas najwięcej projektów
Tabela 2. Tabela zgodności ze Strategią Lizbońską
Wymiary Strategii Lizbońskiej
Rozwój wiedzy i innowacji
Obszary/cele Strategii stanowiące cel jej
głównych działań
Kategorie
interwencji
Działania
RPO WM
Liczba projektów
zrealizowanych w
ramach
wskazanych
działań
wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R,
2, 3,7
1.1, 1.2, 1.5
240
pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz
zrównoważone wykorzystanie zasobów
10, 11, 13, 9, 6,
15, 33, 35
1.6, 1.8, 2.1,
2.2, 2.3
32
przyczynienie się do rozwoju silnej
europejskiej bazy przemysłowej
5,8
1.3, 1.4, 1.7
3
15
Rozwój atrakcyjności UE jako
miejsca dla inwestowania i
pracy
Rozwój „mechanizmów”
umożliwiających
przedsiębiorstwom tworzenie
większej liczby lepszych miejsc
pracy
rozszerzenie i pogłębienie wspólnego rynku
-
-
-
poprawa prawodawstwa europejskiego i
krajowego
-
-
-
stworzenie otwartych i konkurencyjnych
rynków w obrębie UE i poza nią
-
-
-
rozszerzenie i poprawa infrastruktury
europejskiej
18,23,25,28,29,
75,79
3.1, 3.2, 3.3,
5.1, 7.2, 7.3
84
zaangażowanie większej liczby osób w
aktywną działalność zawodową oraz
modernizacja systemów zabezpieczeń
społecznych
5,8
1.3, 1.4, 1.7
3
zwiększenie zdolności adaptacyjnych
pracowników i przedsiębiorstw oraz
elastyczności rynków pracy
5,8
1.3, 1.4, 1.7
3
wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez
lepsze systemy edukacji i zdobywanie
umiejętności
75
7.2
4
Najwięcej projektów zostało zrealizowanych w ramach Działania 1.5 – aż 240, zatem projekty
dofinansowane z RPO WM najbardziej przyczyniają się do realizacji celu SL: wzrost i poprawa
inwestycji w sferze B+R. W drugiej kolejności najlepiej realizowany jest cel SL: rozszerzenie i poprawa
infrastruktury europejskiej – w ramach tego celu zrealizowano 84 projekty.
Ponadto, jako kategorie interwencji przypisane Strategii Lizbońskiej wskazano w załączniku nr 2 SzOP
RPO WM 2007-2013 kategorie:
 39. Energia odnawialna: wiatrowa,
 40. Energia odnawialna: słoneczna,
 41. Energia odnawialna: biomasa,
 42. Energia odnawialna: hydroelektryczna, geotermiczna i pozostałe,
 43. Efektywność energetyczna, produkcja skojarzona (kogeneracja), zarządzanie energią
 52. Promowanie czystego transportu miejskiego wpisujące się.
Zatem należy uznać, że Działania w ramach Priorytetu IV. Środowisko, zapobieganie zagrożeniom
i energetyka także wpisują się w cele Strategii Lizbońskiej. Nie uwzględniono ich w tabeli powyżej,
ponieważ element związany ze zrównoważonym rozwojem i ochroną środowiska został dodany do
Strategii po szczycie Rady Europejskiej w Goeteborgu w 2001 r., natomiast w pierwszej Strategii
Lizbońskiej przyjętej w 2000 r. nie uwzględniono tych zapisów.2 Zostały one jednak uwzględnione
w Strategii Europa 2020, jak czytamy w tabeli poniżej. W ramach tej osi zrealizowano dotychczas
8 projektów (4 z Działania 4.1 i 4 z Działania 4.4).3
2
http://www.eurodoradca.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=44&Itemid=62 (data pobrania:
02.11.2011 r.)
3
Dla przejrzystości wskazane wyżej Działania i kategorie interwencji będą opisywane przede wszystkich przy
analizie realizacji celów strategii Europa 2020.
16
Tabela 3. Tabela zgodności ze Strategią Europa 2020
Priorytety Strategii
UE 2020
Rozwój
inteligentny rozwój gospodarki
opartej na wiedzy i
innowacji
smart growth
Rozwój
zrównoważony wspieranie
gospodarki
efektywniej
korzystającej z
zasobów, bardziej
przyjaznej
środowisku i
bardziej
konkurencyjnej;
suistainable
growth
Rozwój sprzyjający
włączeniu
społecznemu wspieranie
gospodarki o
wysokim poziomie
zatrudnienia,
zapewniającej
spójność
społeczną i
terytorialną.
inclusive growth
Obszary/cele
Strategii UE 2020
stanowiące cel jej
Inicjatywy flagowe UE
Kategorie
interwencji
Działania
RPO WM
Liczba
projektów
zrealizowanych
w ramach
wskazanych
działań
Badania i rozwój,
innowacje
Unia Innowacji - inicjatywa na rzecz poprawy
warunków ramowych i dostępu do
finansowania badań i innowacji, tak by
innowacyjne pomysły przeradzały się w
nowe produkty i usługi, które z kolei
przyczynią się do wzrostu gospodarczego
i tworzenia nowych miejsc pracy;
2, 3
1.1, 1.2
-
Społeczeństwo
informacyjne
Europejska Agenda Cyfrowa -Inicjatywa na
rzecz upowszechnienia szybkiego Internetu i
umożliwienia gospodarstwom domowym
i przedsiębiorstwom czerpania korzyści z
jednolitego rynku cyfrowego;
10, 11, 13
2.1, 2.2
2
Edukacja
Młodzież w drodze - inicjatywa na rzecz
poprawy wyników systemów kształcenia
oraz ułatwiania młodzieży wejścia na rynek
pracy;
75
7.2
4
Klimat, energia,
mobilność
Europa efektywnie korzystająca z zasobów
– inicjatywa na rzecz uniezależnienia wzrostu
gospodarczego od wykorzystania zasobów,
przejścia na gospodarkę niskoemisyjną,
większego wykorzystania odnawialnych
źródeł energii, modernizacji transportu oraz
propagowania efektywności energetycznej;
18, 23, 25, 28,
29, 33, 35, 39,
40, 41, 42, 43,
44, 45, 46, 47,
51, 53
3.1, 3.2,
3.3, 4.1,
4.2, 4.3,
4.4, 5.1
86
Konkurencyjność
Polityka przemysłowa w erze globalizacji –
inicjatywa na rzecz poprawy otoczenia
biznesu, szczególnie w odniesieniu do MŚP,
oraz
wspierania
rozwoju
silnej
i zrównoważonej
bazy
przemysłowej,
przygotowanej do konkurowania na rynkach
światowych;
5, 7, 8
1.3, 1.4,
1.7
3
Zatrudnienie i
umiejętności
Program na rzecz nowych umiejętności
i zatrudnienia – inicjatywa na rzecz
modernizacji rynków pracy i wzmocnienia
pozycji obywateli poprzez rozwój kwalifikacji
przez całe życie w celu zwiększenia
współczynnika aktywności zawodowej i
lepszego dopasowania popytu do podaży na
rynku pracy, między innymi dzięki mobilności
siły roboczej;
-
-
-
Walka z ubóstwem
Europejski program walki z ubóstwem –
inicjatywa na rzecz zapewnienia spójności
społecznej i terytorialnej, tak aby korzyści
płynące ze wzrostu gospodarczego i
zatrudnienia były szeroko dostępne, a osoby
ubogie i wykluczone społecznie mogły żyć
godnie i aktywnie uczestniczyć w życiu
społeczeństwa.
79
7.3
2
W przypadku Strategii Europa 2020 najszerzej realizowany jest cel/obszar: Klimat, energia,
mobilność, w ramach priorytetu Rozwój zrównoważony - wspieranie gospodarki efektywniej
17
korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; suistainable
growth – w ten cel wpisuje się aż 86 zrealizowanych projektów.
W ramach RPO WM zrealizowano już 333 projekty, które przyczyniają się do realizacji
Strategii Lizbońskiej, w tym przede wszystkim do realizacji celów: wzrost i poprawa
inwestycji w sferze B+R oraz rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej.
W ramach Programu zrealizowano także 97 projektów wpisujących się w cele Strategii
Europa 2020, w tym najwięcej w ramach obszaru: Klimat, energia, mobilność.
Poniżej przedstawiono metryki projektowe stanowiące syntetyczne zestawienie informacji
z przeprowadzonej analizy projektów. Zaprezentowane zostały projekty, które wskazano jako
wzorcowe i opisano (ocena ekspercka dokonana przez członków zespołu badawczego) w jaki sposób
projekt realizuje cele strategii. Oprócz projektów z Działań prolizbońskich (wg kategorii interwencji
wskazanych w załączniku nr 1 i 2 do SzOP RPO WM 20087-2013) przyczyniających się w sposób
bezpośredni do realizacji celów SL wskazano także wybrane projekty z Działań, których nie przypisano
do lizbońskich, ale w których także obserwuje się zgodność projektu z celami SL i/lub EU 2020 (tzn.
przyczyniają się w sposób pośredni do realizacji strategii np. – Działanie 6.1 – projekty wspierające
zatrudnienie oraz wpływające na przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu, a także Działanie 7.1 –
w kontekście poprawy infrastruktury oraz projekty reprezentujące podejście zrównoważonego
wykorzystywania zasobów). Prezentowane projekty stanowią przekrój operacji zrealizowanych
w ramach RPO WM – dzięki szczegółowej analizie wykazano szeroki zakres oddziaływania programu
na zapisy Strategii (nie ogranicza się ona jedynie do wskaźników produktu i rezultatu deklarowanych
przez beneficjentów). Jednym z podstawowych czynników warunkujących dobór projektów
wzorcowych były proporcje w uzyskanej próbie badawczej (ponad połowa projektów to inicjatywy
przedsiębiorstw w ramach 7. i 9. kategorii interwencji). Projekty przedsiębiorstw prezentowały
w większości podobną konstrukcję logiczną – do raportu wybrano zatem przedsięwzięcia bądź
o szerokim oddziaływaniu (efekty dodatkowe), bądź o korzystnej relacji nakładu środków publicznych
w stosunku do uzyskanego rezultatu (np. w zakresie nakładów na nowe miejsca pracy). Przyjęte
podeście umożliwiło zaprezentowanie relatywnie dużej ilości projektów infrastrukturalnych
(w stosunku do niewielkiej liczby przedsięwzięć zakończonych) – przy doborze projektów kierowano
się przede wszystkim ich poziomem wpływu na realizację celów strategii. Jako kryterium dodatkowe
przyjęto konieczność prezentacji typów projektów, rzadko postrzeganych jako zgodne
z analizowanymi Strategiami, które jednak w ramach RPO WM na poziomie poszczególnych operacji
odpowiadają celom strategii (przykłady projektów z zakresu lokalnej infrastruktury drogowej,
powiązanej jednak bezpośrednio z europejskimi korytarzami transportowymi w ramach sieci TEN-T
oraz stanowiące niezbędne zaplecze infrastrukturalne dla podmiotów gospodarczych). Powyższa
metodologia zapewniła przedstawienie szerokiego i wyraźnego oddziaływania RPO WM na cele
analizowanych Strategii – przedstawione podejście uwzględnia efekty dodatkowe i pośrednie
zrealizowanych operacji, często niedostrzegane w tego rodzaju analizach.
Ekspercka ocena zgodności projektów ze strategiami UE posłużyła z jednej strony dostarczeniu
informacji o tym, w jaki sposób projekty realizują cele strategii, z drugiej mogą w przyszłości stanowić
dla beneficjentów wzór opisu, który sami, zgodnie z rekomendacjami z badania, będą musieli
formułować.
18
Tabela 4. Metryka projektu: Podniesienie konkurencyjności firmy PIMET poprzez wprowadzenie
nowej ekologicznej technologii - unowocześnienie linii galwanizerii
NR PROJEKTU
RPMA.01.05.00-14-032/08-01
Tytuł projektu
Podniesienie konkurencyjności firmy PIMET poprzez wprowadzenie nowej
ekologicznej technologii - unowocześnienie linii galwanizerii
Nazwa Beneficjenta
Maciej i Tadeusz Popielawscy "PIMET" Spółka Jawna
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Wartość wkładu UE
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
Działanie / kategoria
interwencji
2009-03-01 do 2010-02-28
Cele projektu
Strategia UE, w którą
wpisuje się projekt
2 989 000, 00 zł
1 249 500, 00 zł
Działanie 1.5 Rozwój przedsiębiorczości
Kategoria 7. Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związanych
z innowacjami (technologie innowacyjne, tworzenie nowych przedsiębiorstw
przez uniwersytety, centra B+RT i istniejące już przedsiębiorstwa) – kategoria
prolizbońska
Zasadniczymi celami projektu poza wzrostem konkurencyjności są:
- wprowadzenie innowacyjności procesowej i organizacyjnej (nowoczesny
automatyczny, ekologiczny proces pokrywania galwanicznego); - zwiększenie
możliwości wytwórczych i dalszego rozszerzania asortymentu. Wyposażenie
w nową linię galwaniczną pozwoli ponadto na: - poprawę warunków BHP (odciągi
oparów w poszczególnych wannach); - pozytywny wpływ na ochronę środowiska
(oszczędność wody a w rezultacie zmniejszenie ilości ścieków i ich stężenia zastosowanie płuczek odzyskowych, systemu płukania w przeciwprądzie,
ograniczenie rozchlapywania roztworów, szczelny układ rurowy odprowadzający
ścieki, niskostężone kąpiele alkaiczne do cynkowania detali dla motoryzacji,
całkowita eliminacja chromu +6 z obróbki wykończeniowej cynku tzw. pasywacji); oszczędność
energii
elektrycznej
(odzyskane
ciepło
z
wtryskarek
gorącokanałowych do podgrzewania kąpieli, nowej generacji prostowniki); modyfikacja układu odprowadzającego ścieki pogalwaniczne (orurowanie, systemy
alarmowe); - organizacja laboratorium chemicznego do kontroli kąpieli i ścieków;
- nowe zaawansowane technologicznie produkty specjalistyczne (narzędzia) dla
branż samochodowej, elektromechanicznej i innych firm produkcyjnych.
Projekt niewątpliwie wpisuje się kompleksowo w założenia europejskich
dokumentów strategicznych. W odniesieniu do Strategii Lizbońskiej w ramach
projektu założono oczekiwań w Strategii rozwój wiedzy i innowacji, nie tylko przez
pobudzenie innowacji (nowy produkt dla przemysłu motoryzacyjnego) czy
zrównoważony rozwój (zmniejszenie emisji i zanieczyszczenia ścieków,
wyeliminowanie z produkcji szkodliwych związków chromu oraz oszczędność
energii), ale także rozwój sfery B+R (utworzenie specjalistycznego laboratorium).
Równolegle projekt realizuje postulaty dotyczące wzrostu zatrudnienia, kreując
miejsca pracy dla wykwalifikowanej kadry w branży metalowo-chemicznej
(tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy określone w Strategii
Lizbońskiej).Należy podkreślić pełną zgodność projektu z celami Strategii EU 2020,
inwestycja odpowiada wszystkim pięciu głównym celom: 1. Zatrudnienie (nowe
miejsca pracy)
2. Badania i rozwój oraz innowacje (inwestycja dotyczy badań i rozwoju oraz
prowadzi do wdrożenia innowacji)
3. Zmiany klimatu i energia ( ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w związku
19
W jaki sposób projekt
realizuje cele strategii?
z ograniczeniem zużycia energii)
4. Edukacja (wzrost udziału osób z wykształceniem wyższym - tworzone miejsca
pracy wymagają wyższego wykształcenia)
5. Ubóstwo i wykluczenie społeczne (miejsca pracy w projekcie tworzone są poza
głównymi ośrodkami miejskimi, będąc dostępnymi dla mieszkańców obszarów
objętych problemami społeczno-gospodarczymi)
W wymiarze ilościowym projekt prowadzi do powstania 6 specjalistycznych
miejsc pracy, wdrożenia jednej nowej technologii i udoskonalenia jednego
produktu. Wskaźniki odpowiadają, zatem kwestiom innowacyjności i wzrostu
zatrudnienia. Należy podkreślić wysoką innowacyjność produktową projektu wprowadzenie specjalistycznych narzędzi dla przemysłu, ale i samą nową
organizację procesu wytwórczego (nowy, gorąco-komorowy proces wytwórczy).
Niewątpliwie projekt stanowi wzorzec inwestycji zgodnej z europejskimi
dokumentami strategicznymi. Jedyną słabością inwestycji jest ograniczona liczba
nowych miejsc pracy, przy czym ocena w tym zakresie powinna być ostrożna ze
względu na specjalistyczny charakter zatrudnienia (potencjalna dłuższa trwałość
utworzonych miejsc pracy).
Tabela 5. Metryka projektu: Poprawa konkurencyjności firmy "BRAMAR" M. Raczyński, R.
Raczyński Sp. J. poprzez zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń do uruchomienia produkcji bram
wielkogabarytowych i harmonijkowych bram obiektowych oraz elementów stalowych
NR PROJEKTU
RPMA.01.05.00-14-407/08-04
Tytuł projektu
Nazwa Beneficjenta
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
Cele projektu
Poprawa konkurencyjności firmy "BRAMAR" M. Raczyński, R. Raczyński Sp. J.
poprzez zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń do uruchomienia produkcji bram
wielkogabarytowych i harmonijkowych bram obiektowych oraz elementów
stalowych.
„BRAMAR” M. Raczyński, R. Raczyński Spółka Jawna
2009-07-01 do 2010-07-31
3 064 396, 24 zł
1 280 151, 00 zł
prolizbońska
Głównym celem projektu jest poprawa konkurencyjności firmy na rynku
regionalnym i krajowym poprzez zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń do
uruchomienia produkcji bram wielkogabarytowych i harmonijkowych bram
obiektowych oraz elementów stalowych. Cel główny miał zostać zrealizowany
w oparciu o następujące cele szczegółowe: stworzenie 11 nowych miejsc pracy,
zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń, wdrożenie nowej technologii do
produkcji bram i elementów stalowych, która umożliwi również produkcję
drogowych ekranów akustycznych, przęseł i furtek ogrodzeniowych, akcesoriów
do produkcji bram i ogrodzeń. Wprowadzone zostaną niespotykane na rynku
polskim ręczne i automatyczne bramy harmonijkowe, zaś w pozostałym
asortymencie innowacyjny kształtownik typu "jaskółczy ogon" jako rama
segmentu.
20
Przedmiotowa inwestycja wykazuje szeroką zgodność horyzontalną z celami
Strategii Lizbońskiej i Strategii EU 2020. W odniesieniu do Strategii Lizbońskiej
projekt gwarantuje rozwój wiedzy i innowacji, poprzez stymulowanie działań
badawczo-rozwojowych (inwestycja stanowi wdrożenie do produkcji nowego
typu kształtownika), pobudzenie innowacji (kształtownik i bramy harmonijkowe),
wykorzystanie ICT (sprzęt komputerowy z oprogramowaniem) czy zrównoważone
wykorzystanie zasobów (oszczędność materiałów). Co jednak szczególnie ważne
projekt przyczynia się do wskazywanego w SL zaangażowania większej liczby osób
w aktywną działalność zawodową - inwestycja jest realizowana na obszarze
wiejskim, w południowej części regionu. W odniesieniu do Strategii Europa 2020
inwestycja bezpośrednio realizuje 3 spośród 5 celów: osiągnięcie wskaźnika
zatrudnienia na poziomie 75%; poprawa warunków prowadzenia działalności
badawczo - rozwojowej; wspieranie włączenia społecznego, zwłaszcza poprzez
ograniczanie ubóstwa. Projekt łączy trzy priorytety strategii - rozwój inteligentny
(wysoka innowacyjność), rozwój zrównoważony (m.in. produkcja ekranów
dźwiękochłonnych) oraz rozwój sprzyjający włączeniu społecznego (miejsca pracy
na obszarach zagrożonych strukturalnym dziedziczeniem biedy).
W ramach projektu zadeklarowano stworzenie 11 miejsc pracy. W wymiarze
wskaźnikowym szczegółowo przedstawiono również zakres innowacji (1 nowa
technologia, 1 udoskonalony produkt). Przedstawiona inwestycja wyraźnie
oddziałuje na cele analizowanych strategii i jest przykładem inicjatyw możliwych
do realizacji na obszarach wiejskich, w celu ich włączenia w europejskie procesy
rozwojowe.
Tabela 6. Metryka projektu: Modernizacja procesu produkcji wentylatorów w oparciu
o technologię cięcia plazmą wąskostrumieniową
NR PROJEKTU
RPMA.01.05.00-14-041/08-00
Tytuł projektu
Modernizacja procesu produkcji wentylatorów w oparciu o technologię cięcia
plazmą wąskostrumieniową
Nazwa Beneficjenta
"UNI-PRO" Grzegorz Bokotko
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
2009-05-04 do 2009-09-30
Cele projektu
269 742, 00 zł
112 251, 00 zł
prolizbońska
Celem głównym projektu było zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstwa na
rynku krajowym. Jego osiągnięcie nastąpiło m.in. przez następujące cele
szczegółowe na poziomie rezultatu i oddziaływania: - zwiększenie wartości
sprzedaży i zysków firmy; - wyposażenie firmy w sprzęt specjalistyczny
pozwalający na wzrost wydajności pracy; - rozszerzenie typoszeregu
produkowanych wentylatorów na urządzenia o dużej masie (do 200 kg) i dużych
wymiarach (do 1400 mm); - wdrożenie innowacji procesowej (nowa technologia
cięcia plazmowego); - wprowadzenie usług cięcia blachy na wypalarce plazmowej;
- zmniejszenie pracochłonności i uciążliwości wycinania elementów z blach
21
stalowych; - poprawa wpływu na środowisko naturalne poprzez wprowadzenie
systemu filtracji dymów i pyłów; -zmniejszenie bezrobocia; - zwiększenie
stabilności firmy na rynku poprzez rozszerzenie asortymentu; - poprawa jakości
produkowanych wyrobów.
Analizowany projekt jest przykładem szerokiego oddziaływania na cele Strategii
Lizbońskiej i EU 2020, mimo relatywnie niewielkiej wartości inwestycji. Nie ulega
wątpliwości, że zakładany w projekcie rozwój przedsiębiorstwa nastąpi w wyniku
wdrożenia rozwiązań innowacyjnych odnoszących się zarówno do procesu
produkcyjnego jak i wytwarzanych produktów - Beneficjent zyska możliwość
wytwarzania nowych, większych wentylatorów (związek z procesami badawczorozwojowymi w firmie). Tym samym projekt odpowiada rozwojowi wiedzy
i innowacji zakładanemu w Strategii Lizbońskiej (stworzenie w firmie warunków
do wzrostu i poprawy inwestycji w zakresie B+R, pobudzenie innowacji,
zrównoważony rozwój), ale również celom zatrudnieniowym w niej określonym.
Oddziaływanie pro środowiskowe jest jednym z elementów wspólnych dla
realizacji przez projekt celów Strategii Lizbońskiej i Strategii EU 2020 wprowadzenie systemu filtracji dymów i pyłów pozwala nie tylko wdrażać
zrównoważone wzorce produkcji, ale i realizuje cel Strategii EU 2020 określony
jako ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Ponadto w odniesieniu do ww.
Strategii projekt wspiera cel dotyczący wzrostu wskaźnika zatrudnienia oraz
wzrostu wskaźnika nakładów na inwestycje w badania i rozwój oraz w innowacje.
Projekt prowadzi do stworzenia trzech nowych miejsc pracy. Dodatkowo
w wymiarze ilościowym opisano wdrażane innowacje (1 wdrożona technologia, 1
innowacja). Powyższe rezultaty liczbowe, po ich zestawieniu z zapisami
merytorycznymi i wartością projektu pozwalają ocenić go jako efektywny
z punktu widzenia poniesionych nakładów w kontekście wspierania realizacji
celów Strategii Lizbońskiej i Strategii EU 2020.
Tabela 7. Metryka projektu: Wzrost konkurencyjności firmy CAD/CAM SOLUTION poprzez
implementację innowacyjnej na skalę kraju wielostopniowej technologii produkcji konstrukcji
i elementów prototypowych branży motoryzacyjnej
NR PROJEKTU
RPMA.01.05.00-14-006/08.02
Tytuł projektu
Nazwa Beneficjenta
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
Cele projektu
Wzrost konkurencyjności firmy CAD/CAM SOLUTION poprzez implementację
innowacyjnej na skalę kraju wielostopniowej technologii produkcji konstrukcji
i elementów prototypowych branży motoryzacyjnej
CAD/CAM SOLUTION Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
2009-04-01 do 2009-12-07
1 290 760, 00 zł
539 580, 00 zł
prolizbońska
Celem nadrzędnym projektu był wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa na
rynku międzynarodowym, w tym krajowym w wyniku nowej inwestycji
prowadzącej do dywersyfikacji produkcji poprzez wdrożenie innowacyjnej
22
wielostopniowej technologii produkcji (nośnika innowacji o charakterze
procesowym oraz produktowym). Cele szczegółowe: - dywersyfikacja źródeł
przychodów (innowacje - wprowadzenie prototypów z blachy; przyrządów do
kontroli, jakości tzw. sprawdzianów; usługi obróbki na frezarkach CNC); - wzrost
możliwości produkcyjnych; - wzrost zatrudnienia; - wzrost liczby odbiorców oraz
wartości zamówień; - zwiększenie rentowności sprzedaży; - zwiększenie
pozytywnego wpływu na środowisko naturalne; - poprawa BHP
w przedsiębiorstwie; - pozytywny wpływ na politykę zatrudnienia oraz politykę
równych szans; - pozytywny wpływ na rozwój społeczeństwa informacyjnego.
Cele projektu charakteryzują się wysoką zgodnością z założeniami Strategii
Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020. Głównym atutem analizowanego projektu
w kontekście celów analizowanych strategii jest silny związek inwestycji
z działalnością o charakterze badawczo-rozwojowym. Beneficjent w ramach
projektu rozwija produkcję prototypów wykonywanych na zlecenie czołowych
graczy rynku europejskiego (dotychczasowi klienci firmy to m.in. Audi, BMW,
Drauz Nothelfer, Allgaier, Laepple, Karmann czy Opel). Sama inwestycja zakłada
zakup innowacyjnych rozwiązań technologicznych w postaci specjalistycznego
sprzętu. Inicjatywa przedsiębiorcy jest tym samym zgodna ze wszystkimi celami
Strategii Lizbońskiej wyznaczonymi w ramach jej wymiaru "rozwój wiedzy
i innowacji": -wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R projekt w istocie dotyczy
działalności o charakterze badawczo-rozwojowym - prototypowanie); pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie
zasobów (inwestycja przyczyni się do kreowania nowych innowacji, wykorzystania
specjalistycznego oprogramowania projektowego czy oszczędności zasobów
związanych z dokładnością obróbki na nowych maszynach); - przyczynienie się do
rozwoju silnej europejskiej bazy przemysłowej (produkty wytworzone w wyniku
realizacji projektu będą wykorzystywane przez największe koncerny europejskie,
budując ich przewagę konkurencyjną). Inwestycja odpowiada również celowi
"stworzenie otwartych i konkurencyjnych rynków w obrębie UE i poza nią"
stanowiącemu element drugiego wymiaru SL "Rozwój atrakcyjności UE jako
miejsca dla inwestowania i pracy" - produkcja wytworzona w ramach projektu
będzie w znacznej części kierowana na rynki zagraniczne, zwiększając otwartość
rynku polskiego i rynków krajów-odbiorców. Inwestycja wpisuje się również
w trzeci z wymiarów SL "Rozwój „mechanizmów” umożliwiających
przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy", poprzez
wsparcie realizacji celów związanych z adaptacyjnością pracowników i zdobyciem
przez nich nowych umiejętności (zwiększenie elastyczności projektantów
w zakresie rodzajów projektowanych wyrobów), ale i zaangażowania większej
liczby osób w aktywną działalność zawodową (nowe miejsca pracy). Zgodność
celów projektu ze Strategią Lizbońską jest tym samym niewątpliwa. W zakresie
nowej strategii - Europa 2020 analiza projektu oparta została na jego relacji
w stosunku do wskaźników realizacji strategii - inwestycja realizuje w sposób
bezpośredni lub wpływa pośrednio na wszystkie 5 wyznaczonych wskaźników: wzrost poziomu zatrudnienia (w projekcie powstają nowe miejsca pracy); - wzrost
nakładów na badania i rozwój oraz innowacje (w ramach projektu finansowany
jest innowacyjny sprzęt, który służy realizacji prac rozwojowych dla przemysłu); ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (wpływ pośredni; dzięki opracowanym
prototypom, produkty wytwarzane przez odbiorców mogą ograniczać emisję
CO2, NOx czy SOx do atmosfery); - wzrost udziału osób z wykształceniem
wyższym (stanowiska pracy stworzone w projekcie są dedykowane specjalistom
z wyższym wykształceniem, stanowiąc zachętę do podnoszenia kwalifikacji); zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym
(projekt realizowany jest poza Warszawą, wspierając tym samym walkę
z ubóstwem w bezpośrednim otoczeniu inwestycji - zarówno poprzez nowe
miejsca pracy związane z projektem jak i wzrost zapotrzebowania na usługi
zewnętrzne związane z obsługą działalności Beneficjenta). Inwestycja jest, zatem
w pełni zgodna z obiema analizowanymi Strategiami.
23
W ramach projektu Beneficjent zadeklarował utworzenie 6 nowych miejsc pracy
(mając na uwadze specyfikę jego działalności -prace rozwojowe i specjalistyczny
charakter miejsc pracy liczba ta jest znacząca). W ujęciu wskaźnikowym
zadeklarowano również wdrożenie jednej technologii oraz trzech innowacji.
Ilościowo deklarowane wskaźniki nie odbiegają, zatem od innych
Wnioskodawców w ramach RPO WM, jednak przeprowadzona analiza jakościowa
projektu pozwala ocenić inwestycję jako wzorcową w zakresie zgodności z celami
analizowanych strategii - projekt ma charakter kompleksowy, ale co znacznie
ważniejsze stwarza podstawy do dalszego rozwoju innowacyjnego zarówno
Beneficjenta jak i odbiorców jego produktów. Zidentyfikowano tym samym
znaczący potencjał projektu w zakresie efektu mnożnikowego w odniesieniu do
deklarowanych wskaźników.
Tabela 8. Metryka projektu: Wzrost innowacyjności i konkurencyjności FHT EXPORT-IMPORT dzięki
wdrożeniu innowacyjnej technologii produkcji reduktorów do najnowszej generacji
samochodowych sekwencyjnych instalacji gazowych
NR PROJEKTU
RPMA.01.05.00-14-087/08-02
Tytuł projektu
Nazwa Beneficjenta
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
Cele projektu
Wzrost innowacyjności i konkurencyjności FHT EXPORT-IMPORT dzięki wdrożeniu
innowacyjnej technologii produkcji reduktorów do najnowszej generacji
samochodowych sekwencyjnych instalacji gazowych
FHT EXPORT-IMPORT KRZYSZTOF KĘDZIERSKI
2009-01-01 do 2009-12-31
1 500 600, 00 zł
627 300, 00 zł
prolizbońska
Celem nadrzędnym projektu był wzrost konkurencyjności na skalę
międzynarodową poprzez implementację innowacyjnej na skalę kraju technologii
produkcji reduktorów do najnowszej generacji samochodowych sekwencyjnych
instalacji gazowych. Cele szczegółowe projektu: - wzrost wskaźnika innowacyjności
przedsiębiorstwa (dwa nowe produkty: reduktor LPG i reduktor CNG); dywersyfikacja źródeł przychodów; - wzrost zatrudnienia w przedsiębiorstwie; zwiększenie pozytywnego wpływu na środowisko naturalne (ograniczenie
energochłonności produkcji, ale i cichsza praca silników zasilanych gazem przez
wytworzone w wyniku realizacji projektu reduktory); - wzrost poziomu dochodów
i rentowności przedsiębiorstwa; - optymalizacja i racjonalizacja kosztów
działalności; - wzrost wydajności pracy oraz skrócenie czasu realizacji zleceń; optymalizacja warunków BHP; -pozytywny wpływ na realizację polityki równych
szans
Analizowana inwestycja wykazuje szeroką zgodność z celami Strategii Lizbońskiej
i Strategii Europa 2020. Zgodność projektu z celami Strategii Lizbońskiej odnosi
się do dwóch spośród trzech jej wymiarów tj. "Rozwój wiedzy i innowacji" oraz
"Rozwój „mechanizmów” umożliwiających przedsiębiorstwom tworzenie większej
liczby lepszych miejsc pracy". W odniesieniu do pierwszego wskazanego wymiaru
24
wartość dodana projektu związana jest z jego korelacją z wcześniejszymi pracami
badawczo-rozwojowymi konstrukcji obu reduktorów (należy pamiętać, że
wprowadzenie w firmie procesów ich wytwarzania powinno prowadzić również
do ich modyfikacji i ulepszeń, a zatem stymulować popyt na usługi o charakterze
B+R). Technologia produkcyjna zakupiona w ramach projektu oparta jest na
najnowszych rozwiązaniach technicznych. Nie ma tym samym wątpliwości, że
projekt charakteryzuje się znaczącym potencjałem innowacyjnym i równocześnie
uwzględnia kwestie związane z ochroną środowiska (ograniczenie
energochłonności produkcji oraz hałasu silników zasilanych przez reduktor) odpowiada w pełni celowi SL określonemu jako "pobudzenie innowacji,
wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie zasobów". Realizacja
projektu wiąże się z rozszerzeniem zakresu działalności firmy - wymaga, zatem
zarówno stworzenia nowych miejsc pracy (cel SL określony jako: zaangażowanie
większej liczby osób w aktywną działalność zawodową) jak i zdobycia nowych
umiejętności przez dotychczasowych pracowników (cel: zwiększenie zdolności
adaptacyjnych pracowników). Oba ww. elementy wpisują się w trzeci wymiar SL
(Rozwój „mechanizmów” umożliwiających przedsiębiorstwom tworzenie większej
liczby lepszych miejsc pracy). Podobna skala zgodności projektu odnosi się
również do Strategii Europa 2020 - planowana inwestycja w sposób bezpośredni
lub pośredni przyczynia się do realizacji czterech spośród pięciu wyznaczonych
w niej celów: - wzrost zatrudnienia (w projekcie kreowane są nowe miejsca
pracy); - wzrost inwestycji w badania i rozwój oraz w innowacje (projekt zawiera
elementy innowacyjne i może stymulować równoległy rozwój działalności B+R
w firmie); - ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (inwestycja zakłada
ograniczenie energochłonności produkcji a tym samym pośrednio zmniejszenie
emisji zanieczyszczeń wynikających z procesów wytwarzania energii na potrzeby
Beneficjenta); - zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem
społecznym (projekt realizowany jest poza głównymi ośrodkami gospodarczymi
regionu i sprzyja zatrudnieniu osób zamieszkujących marginalizowane obszary
wiejskie). Przedmiotowa inwestycja w znaczącym stopniu odpowiada zatem
wyzwaniom określonym dla gospodarki europejskiej w kluczowych dokumentach
strategicznych.
W wymiarze ilościowym określonym we wniosku o dofinansowanie Beneficjent
zobowiązał się do stworzenia w ramach projektu 6 nowych miejsc pracy
(gwarantując, że połowa z nich będzie dedykowana kobietom). Innowacyjność
projektu została również odzwierciedlona we wskaźnikach (1 wdrożona
technologia, 2 innowacje, 2 udoskonalone produkty). W projekcie przedstawiono
również inne wskaźniki o charakterze wspierającym. Głównym atutem projektu
w zakresie jego wkładu w realizację zapisów dokumentów strategicznych jest
wymierność efektów - wprowadzenie dwóch nowych na rynku polskim
produktów, zdolnych konkurować w skali międzynarodowej. Zaprezentowany
przez Beneficjenta sposób agregacji celów ułatwia jednoznaczną ocenę projektu
i wraz ze szczegółową analizą zapisów merytorycznych dokumentacji aplikacyjnej
pozwala na stwierdzenie wyraźnej zgodności inwestycji z obiema strategiami.
Tabela 9. Metryka projektu: Rozwój przedsiębiorstwa HartMet Sp. z o.o. poprzez inwestycje
w innowacje
NR PROJEKTU
RPMA.01.05.00-14-134/08-02
Tytuł projektu
Rozwój przedsiębiorstwa HartMet Sp. z o.o. poprzez inwestycje w innowacje
Nazwa Beneficjenta
HartMet Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
2009-10-26 do 2010-09-30
25
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
Cele projektu
5 711 620, 00 zł
2 303 925, 00 zł
prolizbońska
Podstawowym celem projektu jest rozwój przedsiębiorstwa oraz wzrost jego
konkurencyjności na rynku lokalnym, regionalnym, krajowym, a także na arenie
międzynarodowej, poprzez zakup linii do obróbki cieplnej, zakup wyposażenia
laboratorium analitycznego do badań materiałowych oraz hydraulicznej prasy
i wykrawacza). Cele szczegółowe: - poprawa sytuacji finansowej przedsiębiorstwa;
- wzrost zatrudnienia w przedsiębiorstwie; - wzrost innowacyjności
przedsiębiorstwa dzięki wdrożeniu innowacyjnych rozwiązań technologicznych; dywersyfikacja działalności przedsiębiorstwa poprzez wprowadzenie do oferty
jednej nowej usługi (wykrawanie taśm i blach o grubości 8-16mm) oraz jednej
usługi znacznie udoskonalonej (obróbka cieplna - 5-krotny wzrost wydajności, 2krotne zmniejszenie kosztów, kontrola laboratoryjna); - wzrost przychodów ze
sprzedaży; - zwiększenie udziału w rynku poprzez pozyskanie nowych odbiorców; penetracja nowych rynków zbytu; - nawiązanie nowych kooperacji.
Przedstawiony projekt poprzez swoje cele wpisuje się w sposób wyraźny
w postulaty określone zapisami Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020.
Inwestycja łączy sferę usługową z pracami o charakterze badawczym
(wyposażenie laboratorium) , stanowiąc przykład rozwiązań o wysokim stopniu
innowacyjności. Co jednak szczególnie istotne projekt przyczynia się do
osiągnięcia podstawowego celu obu strategii - kreowania wzrostu zatrudnienia.
Atutem projektu jest również racjonalizacja wykorzystania zasobów (poprawa
wydajności produkcji). Projekt ukierunkowany jest na potrzeby odbiorców
rynków zagranicznych, służąc rozwojowi wspólnego rynku europejskiego.
Podsumowując wpływ projektu na cele Strategii Lizbońskiej projekt przede
wszystkim odpowiada wszystkim celom dokumentu związanym z rozwojem
wiedzy i innowacji (rozwój sfery B+R, pobudzenie innowacji, zrównoważone
wykorzystanie zasobów, rozwój silnej bazy przemysłowej). Dodatkowo wspierając
cele z pozostałych wymiarów Strategii, takie jak: stworzenie otwartych
i konkurencyjnych rynków w obrębie UE i poza nią (eksport usług w wyniku
realizacji inwestycji) czy zaangażowanie większej liczby osób w aktywną
działalność zawodową (nowe miejsca pracy poza stolicą województwa).
Inwestycja poza swoją podstawowym zakresem, wnosi tym samym szereg
efektów dodatkowych, które nie ograniczają się do skali lokalnej. W wymiarze
Strategii EU 2020 inicjatywa Beneficjenta pozwala realizować co najmniej trzy
spośród pięciu wyznaczonych celów: - wzrost poziomu zatrudnienia (nowe
miejsca pracy generowane przez inwestycję); - wzrost nakładów na badania,
rozwój i innowacje (projekt łączy zaangażowanie środków prywatnych
i publicznych w celu finansowania rozwoju innowacyjnego Beneficjenta); zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym
(rozwój przedsiębiorstwa przekłada się na rozwój społeczno-gospodarczy
najbliższego otoczenia, a tym samym poprawę materialnych warunków życia
mieszkańców obszaru sąsiadującego z projektem). Powyższa analiza potwierdza,
że inwestycja wpisuje się również w cele nowej strategii europejskiej - Europa
2020.
26
Inwestycja przyczynia się do stworzenia 11 nowych miejsc pracy
(zagwarantowano, że co najmniej jedno z nich będzie przeznaczone dla kobiet).
Również rozwiązania innowacyjne stosowane w projekcie zostały
odzwierciedlone w ramach wskaźników (1 wdrożona technologia, 2 udoskonalone
usługi). Inwestycja charakteryzuje się znaczącymi efektami, które nie mogły
jednak zostać w pełni wykazane z wykorzystaniem wskaźników zdefiniowanych
dla RPO WM.
Tabela 10. Metryka projektu: Uruchomienie produkcji nowych wyrobów cukierniczych w oparciu
o innowacyjną technologię
NR PROJEKTU
RPMA.01.05.00-14-359/08-00
Tytuł projektu
Uruchomienie produkcji nowych wyrobów cukierniczych w oparciu o innowacyjną
technologię
Nazwa Beneficjenta
Zakład Produkcji Czekolady i Artykułów Cukierniczych "WIEPOL" Zakład Pracy
Chronionej Ireneusz Wielimborek
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
2008-12-06 do 2009-04-15
Cele projektu
4 026 000, 00 zł
1 402 500, 00 zł
prolizbońska
Głównym celem projektu było uruchomienie produkcji nowych wyrobów
cukierniczych w oparciu o innowacyjną technologię. Nowe produkty to: polewa
(biała i czarna), cukierki typu pralina, cukierki typu trufle, ciastka. Wszystkie nowe
produkty oparte zostały na bazie tłuszczy beztransowych. Szczegółowe cele
projektu: - wzrost zdolności produkcyjnych (w zakresie półproduktu polewy
i kremu oraz wyrobów gotowych - cukierków); - zmniejszenie stopy bezrobocia; poprawa BHP (osłony elementów pracujących); wzrost przychodów (o kilkanaście
procent). Innowacyjna technologia otrzymywania nadzień cukierniczych i produkcji
polew na bazie tłuszczy beztransowych została opracowana przez Instytut
Chemicznej Technologii Żywności Politechniki Łódzkiej. Proponowany
w technologii otrzymywania polew tłuszcz beztransowy został nominowany do
nagrody "Najbardziej Innowacyjny Produkt Żywnościowy" na targach Food
Ingredients Europe 2007.
Projekt firmy "WIEPOL" w sposób szczególny odpowiada celom określonym
w Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020, mimo jego oczywistych słabości
w zakresie deklarowanych przez Beneficjenta wymiernych rezultatów. Analizując
zgodność projektu z zapisami Strategii Lizbońskiej należy skupić się na dwóch
spośród trzech jej wymiarów tj. "Rozwój wiedzy i innowacji" oraz "Rozwój
„mechanizmów” umożliwiających przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby
lepszych miejsc pracy". Nie ulega wątpliwości, że projekt ma charakter
innowacyjny i wykorzystuje komponent B+R ujęty we wdrażanej technologii odpowiada zatem celom SL, takim jak: wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R
czy pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie
zasobów. Co jednak znacznie ważniejsze wyraźnie wpisuje się w cele trzeciego
wymiaru SL, takie jak: zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność
27
zawodową (nowe miejsca pracy w zakładzie pracy chronionej) oraz zwiększenie
zdolności adaptacyjnych pracowników (nabycie nowych umiejętności). Co jednak
szczególnie ważne cele te realizowane są w przedsiębiorstwie zatrudniającym
osoby z grup szczególnie marginalizowanych - osoby niepełnosprawne, co
pogłębia wymiar uzyskiwanych efektów. W odniesieniu do celów Strategii Europa
2020 projekt odpowiada trzem spośród nich (zatrudnienie, poziom inwestycji
w innowacje i sferę B+R oraz zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem
i wykluczeniem społecznym). Oddziaływanie inwestycji jest, zatem wyraźne,
a przez swoją specyfikę projekt wnosi dodatkowe wartości, które w sposób
pośredni będą oddziaływały na cele strategii (np. w odniesieniu do wzrostu
walorów prozdrowotnych żywności).
Beneficjent zdefiniował dwa wskaźniki obrazujące efekty projektu: wskaźnik
zatrudnienia (6 nowych etatów) oraz liczbę wprowadzonych innowacji (1 szt.) .
Zadeklarowane wskaźniki nie wyczerpują zakresu projektu wyrażonego w jego
celach. Niewątpliwie inwestycja stanowi przykład dla innych zakładów pracy
chronionej w Polsce, obrazujący jak w swojej działalności wdrażać innowacje
i wzmacniać współpracę ze sferą B+R. Projekt angażuje w realizację celów
strategii europejskich przedsiębiorstwo o specyficznej formie prawnej,
prowadzące działalność w sektorze o teoretycznie niewielkim potencjale
innowacyjnym. Inwestycja wskazuje, że tego rodzaju podmioty również mogą
aktywnie uczestniczyć w realizacji celów rozwojowych Unii Europejskiej.
Tabela 11. Metryka projektu: Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu poprzez wyposażenie
placówek oświatowych w najnowsze rozwiązania komputerowe – szansa na lepszy start
w nowoczesną przyszłość dzieci i młodzieży Gminy Nadarzyn
NR PROJEKTU
RPMA.02.01.00-14-002/09-02
Tytuł projektu
Nazwa Beneficjenta
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
Cele projektu
Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu poprzez wyposażenie placówek
oświatowych w najnowsze rozwiązania komputerowe - szansa na lepszy start
w nowoczesną przyszłość dzieci i młodzieży Gminy Nadarzyn
Gmina Nadarzyn
2009-04-01 do 2010-05-31
563 509, 22 zł
423 734, 44 zł
Kategoria 11.
Technologie
informacyjne
i
komunikacyjne
(dostęp,
bezpieczeństwo, interoperacyjność, zapobieganie ryzyku, badania, innowacje)
- kategoria prolizbońska
Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu poprzez wyposażenie placówek
oświatowych w najnowsze rozwiązania komputerowe - szansa na lepszy start
w nowoczesną przyszłość dzieci i młodzieży Gminy Nadarzyn. Główne
długookresowe oddziaływanie projektu: "poprawa spójności społecznej,
gospodarczej i przestrzennej obszaru Mazowsza oraz wspomaganie dyfuzji
procesów rozwojowych z głównego ośrodka regionu - Warszawy oraz z ośrodków
subregionalnych na obszar Gminy Nadarzyn i Powiatu Pruszkowskiego". Cele
szczegółowe: - utworzenie nowoczesnej bazy edukacyjnej wyposażonej
w nowoczesny sprzęt komputerowy, niezbędny w procesie dydaktycznym; dostosowanie bazy dydaktycznej; - umożliwienie dzieciom i młodzieży poznania
28
podstaw technologii informacyjnej i informatyki; - zapewnienie wysokiej jakości
zajęć (w tym uwzględnienie: utworzenia nowoczesnej bazy edukacyjnej
wyposażonej w nowoczesny sprzęt komputerowy, niezbędny w procesie
dydaktycznym, spełniającej oczekiwania dzieci, młodzieży, nauczycieli oraz
rodziców; dostosowania bazy dydaktycznej gminnych placówek szkolnowychowawczych do rosnących wymagań dzieci i młodzieży, zgodnie z przyjętymi
standardami w nowelizacji ustawy oświatowej; umożliwienia poznania podstaw
technologii informacyjnej i informatyki; urozmaicenia i rozszerzenia zajęć
dydaktycznych w ramach podstawy programowej; wykorzystania technologii
informacyjnej jako pomocy w poznawaniu i w nauczaniu innych dziedzin, np.:
języków obcych, podstaw przedsiębiorczości; zapewnienia możliwości realizacji
racjonalnego harmonogramu zajęć z zakresu informatyki i przedmiotów
pochodnych; wzrostu dostępności do szerokopasmowego Internetu; usprawnienia
nauki dzięki nowatorskim tablicom interaktywnym, programom multimedialnym;
rozwinięcia
umiejętności
korzystania
z
technologii
informacyjnych
i komunikacyjnych w edukacji i samokształceniu; umożliwienia korzystania
z technologii informacyjnej od poziomu przedszkoli, także dla dziedzin i rodzin
niemających możliwości korzystania z komputera; wyrównywania szans
edukacyjnych dzieci i młodzieży z terenu gminy oraz przeciwdziałania procesowi
wykluczenia informacyjnego mieszkańcom Gminy; zwiększania poziomu i wzrostu
PKB w przeliczeniu na mieszkańca - bogacenie się społeczeństwa oraz
wyrównywaniu dysproporcji w rozwoju regionu i podnoszenia standardu życia.
Projekt Gminy Nadarzyn, polegający na przeciwdziałaniu wykluczeniu
informacyjnemu placówek edukacyjnych odpowiada postulatom sformułowanym
zarówno w Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020. Zastosowanie
w projekcie nowoczesnych technologii informacyjnych pozwala stwierdzić jego
zgodność z pierwszym wymiarem SL, jakim jest "rozwój wiedzy i innowacji"
poprzez realizację celu zakładającego wykorzystanie ICT. Główne oddziaływanie
przedsięwzięcia koncentruje się jednak na trzecim wymiarze Strategii "Rozwój
„mechanizmów” umożliwiających przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby
lepszych miejsc pracy". Projekt w sposób bezpośredni realizuje cel "Wzrost
inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji i zdobywanie
umiejętności", kreując wzorcowe rozwiązania w zakresie integracji nowoczesnych
technologii z procesami edukacyjnymi. Oddziaływanie projektu na cele SL ma,
zatem charakter skoncentrowany na wybranych obszarach, jednak poziom
wpływu przedsięwzięcia na te obszary jest na tyle znaczący, że projekt powinien
być oceniany jako operacja o znaczącym poziomie oddziaływania. W odniesieniu
do Strategii Europa 2020 projekt w sposób bezpośredni odpowiada dwóm
spośród pięciu wyznaczonych celów ilościowych: w zakresie edukacji inwestycja
pozwoli zmniejszyć odsetek młodych ludzi przedwcześnie porzucających naukę
(podniesienie efektywności i atrakcyjności przekazywania wiedzy w wyniku
zastosowania nowoczesnych technologii), ale przede wszystkim pozwoli na
zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym
(realizacja projektu poza oczywistym walorami edukacyjnymi wyrównuje szanse
społeczne w zakresie dostępu do technologii informacyjnych i sieci Internet.
Zidentyfikowano, zatem bezpośredni związek analizowanego przedsięwzięcia
również z celami Strategii EU 2020.
W powiązaniu ze zidentyfikowanymi obszarami zgodności strategicznej należy
przywołać wskaźniki ujęte w projekcie - 8 jednostek publicznych, w tym 6 szkół
podłączonych do szerokopasmowego Internetu oraz 1278 osób, które uzyskały
dostęp do szerokopasmowego Internetu. Wskaźniki te obrazują efekty projektu
związane w głównej mierze z przeciwdziałaniem wykluczeniu cyfrowemu, należy
jednak podkreślić, że charakter oddziaływania projektu jest znacznie szerszy
i odnosi się również do opisanych efektów społecznych. Głównym atutem
przedsięwzięcia wartym promowania jest połączenie rozwoju oświaty zarówno
z przeciwdziałaniem wykluczeniu cyfrowemu, jak i zastosowaniem innowacyjnych
narzędzi edukacyjnych.
29
Tabela 12. Metryka projektu: Wdrożenie systemów CRM i ERP sposobem na wzrost
konkurencyjności firmy Dental Service
NR PROJEKTU
RPMA.02.03.00-14-089/09-02
Tytuł projektu
Wdrożenie systemów CRM i ERP sposobem na wzrost konkurencyjności firmy
Dental Service
Nazwa Beneficjenta
Dental Service Specjalistyczne Usługi Medyczno - Stomatologiczne Piotr
Grochowski, Anna Orlińska Spółka Jawna
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
2009-11-02 do 2011-06-30
Cele projektu
371 038, 60 zł
152 065, 00 zł
Działanie 2.3 Technologie komunikacyjne i informacyjne dla MSP
Kategoria 15. Inne działania służące dostępowi do TIK dla MŚP i ich wydajnemu
użytkowaniu - kategoria prolizbońska
Celem strategicznym przedsięwzięcia jest zwiększenie konkurencyjności
przedsiębiorstwa poprzez wsparcie poziomu technologicznego i organizacyjnego.
Realizacja celu strategicznego nastąpi poprzez osiągnięcie zakładanych dla
projektu celów szczegółowych na poziomie produktu i rezultatu. Nowoczesne
aplikacje informatyczne klasy ERP i CRM pozwolą w szczególności na: - kontrolę
zużycia materiałów i minimalizowanie strat, a tym samym generowanie
oszczędności, które będzie można przeznaczyć na inwestycje i modernizację firmy;
- usprawnienie rejestracji i przepływu oraz obsługi klienta zewnętrznego
(pacjentów); - kojarzenie i organizację współpracy lekarza i asystentki
w miesięcznym cyklu pracy; - pełną kontrolę nad pracą pracowników; prowadzenie dokumentacji medycznej w wersji elektronicznej; - kontrolę obrotu
finansowego- nadzór nad prawidłowym, ekonomicznym funkcjonowaniem kliniki
celem optymalizacji jej efektów ekonomicznych; - prowadzenie analiz i statystyk
w formie raportów dających możliwość modyfikacji i usprawniania takich
procesów, jak proces zarządzania firmą, zarządzania jakością, zarządzania firmą
i gospodarowania zasobami ludzkimi i pozyskiwaniem klienta; - optymalizacja
polityki firmy i poprawa jej rentowności;
Inicjatywa firmy Dental Service wydaje się w znacznym stopniu odpowiadać
celom wyznaczonym do osiągnięcia przez gospodarkę europejską zarówno
w Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020. Przedstawiony projekt dotyczy
wdrażania systemów informatycznych oraz infrastruktury sieciowej - nie wiąże
się, zatem z tworzeniem nowych miejsc pracy, a tym samym z nadrzędnym
postulatem obu ww. Strategii. Należy jednak dostrzec potencjalne efekty
pośrednie w tym zakresie, związane ze wzrostem zapotrzebowania na ulepszone
usługi firmy. Główną osią zgodności projektu ze Strategią Lizbońską jest
wpisywanie się przez inwestycję w cel Strategii określony jako "pobudzenie
innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie zasobów".
Projekt wprost wdraża innowacyjne rozwiązania ICT do branży medycznej.
Drugim wymiarem zgodności projektu ze Strategią Lizbońską jest jego
oddziaływanie na firmę i jej pracowników - bezpośrednia realizacja celu SL pn.
"zwiększenie zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw". Dzięki
inwestycji pracownic firmy nie tylko usprawnią swoją pracę (zmiana negatywnych
przyzwyczajeń), ale przede wszystkim nabędą umiejętności związanych z obsługą
nowoczesnych narzędzi informatycznych. Poprzez zgodność z opisanymi celami
30
projekt odpowiada, zatem dwóm spośród trzech wymiarów Strategii. Odnosząc
się do Strategii Europa 2020, oddziaływanie projektu ma w głównej mierze
charakter pośredni i dotyczy trzech spośród pięciu ilościowych celów Strategii, tj.
- wzrost stopy zatrudnienia (efekt opisany już wyżej w odniesieniu do SL), - wzrost
inwestycji w badania i rozwój oraz w innowacje (projekt prowadzi do wdrożenia
systemu, który w skali branży poprzez swoją kompleksowość musi być oceniany
jako innowacyjny); - ograniczenie emisji gazów cieplarnianych ( w tym kontekście
wpływ projektu związany jest ze skutkami wdrożenia systemu - wyniki jego pracy
powinny służyć optymalizacji wykorzystania zasobów, w tym zużycia energii,
a tym samym przyczyniać się do zmniejszenia globalnej emisji gazów
cieplarnianych). Dokonując oceny zgodności projektu z celami obu Strategii
należy pamiętać o jego specyfice - inwestycja informatyczna, na tle innych tego
typu projektów realizowanych w ramach RPO WM, analizowana inwestycja
wyróżnia się kompleksowością (wyraźny wpływ na wszystkie obszary działalności
firmy) i innowacyjnością.
Projekt zawiera szereg wskaźników charakteryzujących wdrażane rozwiązania ICT
(opisujących zarówno utworzone sieci WAN i LAN, jak i wdrożone
oprogramowanie - 1 program klasy CRM oraz 1 program klasy ERP). Wskaźniki te
odnoszą się w głównej mierze do wspólnego obszaru realizacji obu Strategii jakim
jest finansowanie innowacji w przedsiębiorstwach. Z punktu widzenia oceny
zgodności projektu ze Strategią Lizbońską i EU 2020, znacznie bardziej znaczące
wydają się być efekty pośrednie niż rezultaty bezpośrednie określone
wskaźnikami zaczerpniętymi z katalogu opracowanego dla RPO WM.
Tabela 13. Metryka projektu: Przebudowa dróg powiatowych na odcinku Stawiszyn-BranicaRadzanów-Młodynie Dolne do granicy powiatu 1121W; 1116W; 1115 W.
NR PROJEKTU
RPMA.03.01.00-14-014/08-03
Tytuł projektu
Przebudowa dróg powiatowych na odcinku Stawiszyn- Branica- RadzanówMłodynie Dolne do granicy powiatu 1121W; 1116W; 1115 W.
Nazwa Beneficjenta
Powiat Białobrzeski
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
2008-09-12 do 2010-10-30
Cele projektu
4 053 234, 07 zł
3 269 166, 35 zł
Kategoria 23. Drogi regionalne/lokalne – kategoria nie realizująca bezpośrednio
celów SL
Celami ogólnymi projektu są: - poprawa dostępności komunikacyjnej gmin
powiatu białobrzeskiego i regionu mazowieckiego oraz szybsze i bezpieczniejsze
powiązanie z regionalnymi centrami gospodarczymi; - wzmocnienie powiązań
krajowych i regionalnych centrów gospodarczych z obszarami o niższym stopniu
rozwoju i zagrożonymi marginalizacją; - zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej
i koncentracji działalności gospodarczej, społecznej i turystycznej poprzez
wzmocnienie powiązań z krajowym i międzynarodowym układem transportu; poprawa spójności regionu, dróg powiatowych czego efektem będzie wzrost
poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego przyczyniający się do powstania
nowych miejsc pracy oraz poprawiający warunki życia społeczności lokalnych; przeciwdziałanie marginalizacji społecznej i ekonomicznej. Do celów
31
bezpośrednich projektu zaliczyć można: - skrócenie czasu przejazdu; - polepszenie
stanu nawierzchni; - poprawa bezpieczeństwa użytkowników; -poprawa nośności
obiektu; - podwyższenie standardu życia mieszkańców poprzez stworzenie
odpowiednich warunków do ruchu kołowego w miejscu zamieszkania; - poprawa
dostępu do obszarów o wysokiej atrakcyjności turystycznej; - poprawa stanu
środowiska naturalnego; - popularyzacja turystyki rowerowej; - poprawa
dostępności i poprawa warunków funkcjonowania istniejących oraz potencjalnych
podmiotów gospodarczych. Rezultatem projektowanej inwestycji będzie skrócenie
czasu przejazdu przez analizowany odcinek drogi oraz zmniejszenie kosztów
eksploatacji pojazdów (naprawy, zużycie paliwa, ogumienie). Kierowcy nie będą
zmuszeni do korzystania z dłuższych dróg dojazdowych do drogi krajowej nr 48
i międzynarodowej S7.
Inwestycje w lokalną infrastrukturę drogową muszą być rozpatrywane w aspekcie
zgodności z celami Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 z uwzględnieniem
ich znaczenia dla podmiotów gospodarczych oraz powiązania z krajową
i europejską siecią drogową. W tym kontekście cele projektu wydają się
odpowiadać zapisom obu ww. Strategii. Zgodność projektu z zapisami Strategii
Lizbońskiej odnosi się w głównej mierze do celu określonego jako "rozszerzenie
i poprawa infrastruktury europejskiej". Stwierdzenie zgodności projektu w tym
zakresie wynika w głównej mierze z wyraźnego powiązania inwestycji z siecią
drogową regionu o znaczeniu krajowymi międzynarodowym. Zgodnie z opisem
projektu dodatkowo w inwestycji należy upatrywać pośredniego powiązania
z celami Strategii Lizbońskiej takimi jak: "przyczynienie się do rozwoju silnej
europejskiej bazy przemysłowej" oraz "zaangażowanie większej liczby osób
w aktywną działalność zawodową ". Ocena tego wpływu powinna cechować się
dużą ostrożnością, jednak nie należy go pomijać. Przytoczone powiązania z celami
Strategii Lizbońskiej wskazują, że projekt odpowiada wszystkim trzem wymiarom
Strategii (będąc związanym jednak tylko z jej wybranymi celami). W odniesieniu
do zapisów Strategii Europa 2020 związek inwestycji z zakładanymi celami ma
charakter pośredni - inwestycja stwarza warunki dla realizacji celów, a nie
przyczynia się do nich w sposób bezpośredni. Pozytywnym wyjątkiem w tym
zakresie jest cel dotyczący zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych (nowa
infrastruktura drogowa, dzięki usprawnieniu ruchu, zmniejsza zużycie paliw,
a tym samym emisję spalin do atmosfery). Projekt ze względu na swoja
charakterystykę odpowiada wyzwaniom określonym w dokumentach
strategicznych w stopniu umiarkowanym, jednak na tle innych tego typu operacji
wykazuje niewątpliwą przewagę w postaci skali inwestycji oraz jej znaczenia dla
układu drogowego regionu.
Z punktu widzenia oceny wpływu projektu na zapisy analizowanych dokumentów
strategicznych ma długość przebudowanego odcinka (11, 87 km). Zadeklarowana
przez Beneficjenta wartość, wyróżnia projekt na tle innych zrealizowanych przy
wsparciu ze środków RPO WM i stwarza wysokie prawdopodobieństwo, że dzięki
swojej skali projekt przyniesie wymierne efekty w życiu społecznym
i gospodarczym - kluczowe z punktu widzenia zgodności przedsięwzięcia z celami
Strategii Lizbońskiej i Europa 2020.
Tabela 14. Metryka projektu: Przebudowa drogi gminnej Strzegowo-Wola Kanigowska-Czarnocinek
NR PROJEKTU
RPMA.03.01.00-14-506/08-01
Tytuł projektu
Przebudowa drogi gminnej Strzegowo - Wola Kanigowska - Czarnocinek
Nazwa Beneficjenta
Gmina Strzegowo
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
2008-08-26 do 2010-07-30
32
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
Cele projektu
4 674 913, 93 zł
3 948 262, 05 zł
Kategoria 23. Drogi regionalne/lokalne – kategoria nie realizująca bezpośrednio
celów SL
Głównym celem projektu jest poprawa dostępności komunikacyjnej Gminy
Strzegowo (w szczególności komunikacja z ośrodkiem subregionalnym Ciechanów). Celami bezpośrednimi inwestycji były: - odblokowanie części
centralnej oraz południowo-wschodniej miejscowości (droga bezpośrednio łączy
się z siecią drogową TEN-T, w której ujęta jest droga krajowa nr 7); - stworzenie
spójności komunikacyjnej dróg lokalnych z drogami wyższego rzędu; - stworzenie
objazdu poprzez stworzenie dróg serwisowych w przypadku zdarzeń krytycznych
na drogach wyższego rzędu dla szybkiego dostępu do zdarzeń specjalistycznym
pojazdom użyteczności publicznej; - stworzenie dostępności komunikacyjnej oraz
przejęcie ruchu lokalnego z dróg wyższego rzędu; - zwiększenie atrakcyjności
terenów bezpośrednio sąsiadujących z drogą; - poprawa dostępności i poprawa
warunków funkcjonowania istniejących oraz potencjalnych przedsiębiorstw; zmniejszenie oddziaływań akustycznych i emisji do powietrza; - podwyższenie
standardu życia mieszkańców poprzez stworzenie odpowiednich warunków do
ruchu kołowego w miejscu zamieszkania.
Projekt Gminy Strzegowo stanowi przykład inwestycji w drogi lokalne, która
wykazuje wyższą niż w innych tego typu projektach zgodność z celami
określonymi w Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020. Głównym atutem
projektu jest powiązanie przebudowywanej drogi bezpośrednio z siecią TEN-T nie ulega zatem wątpliwości, że droga stanowi kluczowe połączenie dla
podmiotów gospodarczych działających w Gminie, ale i jej wszystkich
mieszkańców. Drugim aspektem warunkującym ponadprzeciętną zgodność
z analizowanymi dokumentami strategicznymi jest długość przebudowywanego
odcinka (inwestycja będzie odczuwalna w wymiarze całej regionalnej sieci
transportowej). Projekt wpisuje się w sposób bezpośredni w cel Strategii
Lizbońskiej określony jako "rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej"
(droga dojazdowa do sieci TEN-T). Ponadto należy dostrzec wpływ inwestycji na
pośrednią realizację celów Strategii - związanych z "rozwojem silnej europejskiej
bazy przemysłowej" (wzrost atrakcyjności terenów inwestycyjnych sąsiadujących
z drogą) oraz "zwiększeniem zdolności adaptacyjnych przedsiębiorstw" (poprawa
ich dostępności komunikacyjnej i warunków funkcjonowania). Wpływ projektu na
ww. cele, mimo iż w znacznym stopniu pośredni można uznać za znaczący.
Odnosząc się do pięciu podstawowych celów Strategii Europa 2020 projekt
odpowiada w sposób bezpośredni tylko jednemu z nich - ograniczenie emisji
gazów cieplarnianych (w kontekście ograniczenia emisji spalin pojazdów
poruszających się w obszarze oddziaływania inwestycji). Cztery pozostałe cele
Strategii (zdefiniowane w obszarach, takich jak: zatrudnienie, B+R i innowacje,
edukacja, ubóstwo i wykluczenie społeczne) są realizowane przez projekt
w sposób pośredni - należy mieć jednak na uwadze aspekt zakresu rzeczowego
projektu, szerszego niż w innych projektach z zakresu lokalnej infrastruktury
drogowej. Projekt ma, zatem znacząco większy potencjał do generowania
efektów dodatkowych takich jak efekt komplementarności, synergii czy efekt
mnożnikowy.
W ramach inwestycji zadeklarowano jeden wskaźnik obrazujący jej skalę - długość
przebudowanych dróg gminnych - 9,1 km. Beneficjent określił również wskaźnik
33
ograniczenia liczby wypadków drogowych, który jednak z punktu widzenia
analizowanych dokumentów strategicznych ma jedynie znaczenie wspierające.
Wymierne oddziaływanie projektu na cele Strategii Lizbońskiej i Europa 2020
będzie w głównej mierze oparte na efektach pośrednich. Projekt generuje jednak
korzystne warunki dla wystąpienia tych efektów, stąd niewątpliwie zasługuje na
wyróżnienie.
Tabela 15. Metryka projektu: Prace konserwatorskie elewacji Teatru Wielkiego – Opery
Narodowej. Etap III
NR PROJEKTU
RPMA.06.01.00-14-123/08-04
Tytuł projektu
Prace konserwatorskie elewacji Teatru Wielkiego - Opery Narodowej. Etap III
Nazwa Beneficjenta
Teatr Wielki - Opera Narodowa
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
2009-03-01 do 2010-09-30
Cele projektu
2 905 679, 35 zł
1 325 442, 90 zł
Działanie 6.1. Kultura
Kategoria 58. Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego – kategoria nie
realizująca bezpośrednio celów SL
Głównym przedmiotem projektu będzie konserwacja zewnętrznych elewacji
Teatru Wielkiego służąca zwiększeniu poczucia tożsamości kulturowej
mieszkańców Warszawy i regionu mazowieckiego oraz turystów odwiedzających
Warszawę. Cele szczegółowe: 1) zachowanie dziedzictwa kulturowego w postaci
budynku Teatru Wielkiego 2) zwiększenie atrakcyjności wizualnej budynku Teatru
Wielkiego 3) pełne udostępnienie zabytku na cele turystyczne 4) uczynienie Opery
Narodowej pionierską instytucją kultury w Polsce. Poprawa stanu elewacji,
zlikwidowanie barier dostępowych do zabytku oraz odpowiednia dbałość o jego
stan wraz z innymi działaniami pozaprojektowymi wpłynie na osiągnięcie przez
placówkę wysokich ocen społecznych. Wpłynie to bezpośrednio na pozycję Teatru
Wielkiego wśród najlepszych teatrów europejskich, jako instytucji nie tylko
o wysokim poziomie artystycznym prezentowanych dzieł, ale także wartości
pozaartystycznej w postaci świetnego obiektu infrastruktury kulturalnej, a przez to
turystycznej. W ten sposób Opera Narodowa stanie się "latarnią" dla innych
placówek teatralnych w Polsce i Europie Wschodniej.
Projekt Teatru Wielkiego należy uznać za zgodny z celami zarówno Strategii
Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020. Inwestycja, w sposób bezpośredni realizuje
postulaty zatrudnieniowe obu strategii (realizując tym samym co najmniej jeden
z celów każdego z ww. dokumentów).Oferta kulturalna i turystyczna jest jednym
z czynników uzupełniających uwzględnianych przez inwestujące podmioty
gospodarcze oraz ich pracowników. Teatr Wielki realizując projekt odpowiada
zarówno potrzebom kulturalnym jak i turystycznym, można tym samym uznać, że
podejmowane działanie wpisuje się w cel Strategii Lizbońskiej określony jako
"rozwój atrakcyjności UE jako miejsca dla inwestowania i pracy". Wzrost
atrakcyjności oferty kulturalnej ma nierozerwalny związek z kreowaniem
potencjału intelektualnego i interpersonalnego pracowników - można tym samym
uznać, ze inwestycja wpłynie również w sposób pośredni na realizację celu
"zwiększenie zdolności adaptacyjnych pracowników". W rezultacie projekt
34
w różnym stopniu, ale odpowiada wszystkim trzem wymiarom Strategii
Lizbońskiej (dodatkowo wnosząc wkład w rozwój infrastruktury europejskiej).
Analizując cele wyznaczone w Strategii Europa 2020, poza bezpośrednim
oddziaływaniem na zatrudnienie, inwestycja może również powodować pewne
oszczędności energii (związane z wyeliminowaniem ubytków w elewacji), a tym
samym przyczyniać się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
Można również upatrywać pośredniego wpływu realizowanego projektu
w odniesieniu do pozostałych celów Strategii w zakresie edukacji (w szczególności
w odniesieniu do rozwoju edukacji artystycznej jako jednej z alternatywnych form
kształcenia), ale i przeciwdziałania ubóstwu i marginalizacji społecznej (oferta
kulturalna teatru może być jednym z elementów działań integracyjnych na rzecz
marginalizowanych członków społeczeństwa). Projekt wykazuje, zatem znaczącą
zgodność z zapisami obu realizowanych strategii.
Dla oceny wymiernego wkładu projektu w realizację celów analizowanych
strategii kluczowe znaczenie ma zadeklarowanie przez beneficjenta stworzenia
trzech nowych miejsc pracy. Ocena skali oddziaływania projektu jest doskonale
sprecyzowana poprzez przewidywaną liczbę odwiedzających obiekt będący
przedmiotem projektu - 208 500 osób. Pozostałe wskaźniki projektu mają mniej
istotne znaczenie z punktu widzenia celu prowadzonej analizy. Projekt mimo
znacznej wartości zakłada wsparcie placówki kulturalnej o istotnym znaczeniu
w wymiarze międzynarodowym, stąd deklarowane rezultaty z punktu widzenia
analizowanych Strategii wydają się współmierne w stosunku do poniesionych
nakładów.
Tabela 16. Metryka projektu: Poprawa oferty kulturalnej poprzez modernizację placówek
Miejskiego Ośrodka Kultury w Legionowie
NR PROJEKTU
RPMA.06.01.00-14-135/08-01
Tytuł projektu
Poprawa oferty kulturalnej poprzez modernizację placówek Miejskiego Ośrodka
Kultury w Legionowie
Nazwa Beneficjenta
Gmina Miejska Legionowo
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
2009-02-27 do 2010-03-30
Cele projektu
565 559, 73 zł
217 866, 96 zł
Kategoria 58. Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego – kategoria nie
realizująca bezpośrednio celów SL
Celem głównym projektu jest poprawa oferty kulturalnej i jej dostępności poprzez
modernizację stanu infrastruktury kulturalnej w Legionowie oraz ochrona
materialnego dziedzictwa kulturowego jako czynników stymulujących wzrost
poczucia tożsamości kulturowej mieszkańców Legionowa będącej ważną
przesłanką rozwoju kulturalnego, turystycznego, gospodarczego otoczenia oraz
przeciwdziałania patologiom społecznym. Rozwiązanie zaobserwowanych
problemów nastąpi poprzez: - modernizację i remont 3 budynków MOK, w tym
dwóch zabytkowych; -zwiększenie dostępności publicznej infrastruktury
kulturalnej dla mieszkańców regionu poprzez 1) zwiększenie ilości i zakresu ofert
programowych, m. in. program nauki tańca, program promocji talentów
muzycznych, rozszerzenie programów plastycznych - pracownia i galeria przy ul.
35
Targowej, program plastyki elektronicznej (Targowa), program popularyzacji
Internetu jako źródła wiedzy o kulturze (Centrum Internetowe - Targowa),
program współpracy z Powiatowym Zespołem Szkół w Legionowie obsługującym
dzieci niepełnosprawne, 2) likwidację barier architektonicznych - w 3 budynkach
zmodernizowana/zainstalowana zostanie wewnętrzna i zewnętrzna infrastruktura
dla niepełnosprawnych, przy placówce "centralnej" zbudowany zostanie parking
także z miejscami dla kierowców niepełnosprawnych,; - wzrost poczucia
tożsamości kulturalnej, poziomu wiedzy o kulturze i umiejętności kulturalnych
legionowskiego kapitału społecznego będących czynnikami mającymi pozytywny
wpływ na rozwój kulturalny miasta i powiatu legionowskiego, - ograniczenie
patologii społecznych występujących - w szczególności wśród młodzieży - na
miejskich terenach rewitalizowanych; - zwiększenie oferty dla gości i turystów
zagranicznych; uczynienie z MOK estetycznego, innowacyjnego, jeszcze bardziej
otwartego, oferującego szerszy program produktu kulturalnego: centrum kultury
o oddziaływaniu lokalnym, ponadlokalnym i regionalnym.
Cele przedsięwzięcia są spójne z założeniami Strategii Lizbońskiej i Strategii
Europa 2020. Atutem projektu jest powiązanie oferty kulturalnej z działaniami
w zakresie edukacji artystycznej oraz przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu,
tym samym inwestycja pełniej odpowiada założeniom ww. dokumentów
strategicznych. Podstawowym wymiarem bezpośredniej zgodności projektu
z analizowanymi strategiami jest jego bezpośredni wpływ na wzrost zatrudnienia.
W odniesieniu do Strategii Lizbońskiej należy stwierdzić ponadto wyraźne
oddziaływanie projektu na wzrost wykorzystania ICT, wskazany jako warunek
niezbędny dla rozwoju wiedzy i innowacji (m.in. planowane zajęcia z zakresu
plastyki elektronicznej). Kolejnym celem Strategii Lizbońskiej realizowanym przez
projekt jest "wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji
i zdobywanie umiejętności" - w ramach działalności ośrodka planuje się szereg
zajęć z zakresu edukacji artystycznej (w tym program współpracy z lokalnymi
placówkami oświatowymi). Projekt tworzy tym samym nowe powiązania między
sferą edukacji a działalnością instytucji kulturalnych. Dodatkowo poprzez
ukierunkowanie zajęć na grupy marginalizowane (m.in. osoby niepełnosprawne)
istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że dzięki realizacji projektu więcej osób
zostanie zaangażowanych w aktywną działalność zawodową (pośrednie
oddziaływanie na wzrost zatrudnienia). Poprawa warunków funkcjonowania
MOK, wnosi również wkład w rozszerzenie i poprawę infrastruktury europejskiej
(drugi wymiar SL). Przedsięwzięcie odpowiada zatem wszystkim trzem wymiarom
Strategii. Mimo, iż realizuje bezpośrednio tylko część zakładanych celów, to
jednak oddziaływanie przedsięwzięcia jest wyraźne i nie budzi wątpliwości.
Odnosząc się do założeń Strategii Europa 2020, poza wspomnianym juz
bezpośrednim wpływem na wzrost zatrudnienia (pierwszy z celów wyznaczonych
w Strategii), wykazuje dodatkowe, pośrednie oddziaływanie na realizację celów
o charakterze edukacyjnym oraz dotyczących ograniczeniu ubóstwa i wykluczenia
społecznego. Projekt angażując szczególnie dzieci i młodzież, może w wymiarze
lokalnym ograniczyć zjawisko przedwczesnego porzucania nauki. Planowane
zajęcia edukacyjno-kulturalne ukierunkowane zostaną na młode osoby (w tym
niepełnosprawnych) często zagrożone zjawiskami marginalizacji. Nie ulega
wątpliwości, że ich szanse na normalne funkcjonowanie w społeczeństwie dzięki
realizacji przedsięwzięcia zostaną znacząco zwiększone. Inwestycja w sposób dość
szeroki realizuje zatem cele Strategii Europa 2020.
Wskaźnikiem bezpośrednio wpływającym na realizację celów obu europejskich
dokumentów strategicznych jest deklarowany wzrost zatrudnienia (3 nowe
miejsca pracy, w tym co najmniej 2 dla kobiet). Na uwagę zasługują również
wskaźniki produktu, które gwarantują dopasowanie projektu do potrzeb grup
dotkniętych szczególnym wykluczeniem (osoby niepełnosprawne). Oddziaływanie
projektu jest jednak znacznie szersze, niż mogłyby na to wskazywać
zadeklarowane wskaźniki. Inwestycja łączy zadania kulturalne z celami
edukacyjnymi, równocześnie wykorzystując nowoczesne rozwiązania ICT. Na tle
36
innych inwestycji z zakresu infrastruktury kulturalnej przedsięwzięcie jest
szczególnie ukierunkowane na grupy marginalizowane, tym samym w większym
stopniu niż inne inwestycje ze sfery kultury wpływa na realizację celów Strategii
Europa 2020.
Tabela 17. Metryka projektu: Przebudowa i wyposażenie Zakładu Opieki Długoterminowej
z Zakładem Pielęgnacyjno-Opiekuńczym, Zakładem Opiekuńczo-Leczniczym Radomskiego Szpitala
Specjalistycznego im. Dr Tytusa Chałubińskiego
NR PROJEKTU
RPMA.07.01.00-14-135/08-02
Tytuł projektu
Nazwa Beneficjenta
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
Cele projektu
Przebudowa i wyposażenie Zakładu Opieki Długoterminowej z Zakładem
Pielęgnacyjno-Opiekuńczym, Zakładem Opiekuńczo-Leczniczym Radomskiego
Szpitala Specjalistycznego im. Dr Tytusa Chałubińskiego
Radomski Szpital Specjalistyczny im. Dr Tytusa Chałubińskiego
2008-04-29 do 2009-12-28
3 899 081, 29 zł
2 460 198, 04 zł
Działanie 7.1. Infrastruktura służąca ochronie zdrowia i życia
Kategoria 76. Infrastruktura zdrowotna – kategoria nie realizująca bezpośrednio
celów SL
Celem głównym projektu jest przebudowa i wyposażenie Zakładu Opieki
Długoterminowej Radomskiego Szpitala Specjalistycznego w Radomiu na potrzeby
Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego i Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego w celu
dostosowania do wymagań określonych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia
10.11.2006 r. jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym
pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej, ustawy "Prawo budowlane"
oraz innych obowiązujących przepisów. Celami szczegółowymi są: -przebudowa
i remont wolnych pomieszczeń po O/Dziecięcym na II kondygnacji budynku pod
kątem adaptacji na potrzeby ZOD; - przebudowa i remont istniejącej infrastruktury
ZOD na III kondygnacji budynku; -dostosowanie całego budynku do warunków
jakim powinna odpowiadać infrastruktura ochrony zdrowia (modernizacja węzła
cieplnego, instalacji wentylacyjnej windy, klatek schodowych, tunelu, piwnic,
ocieplenie i wymiana pokrycia dachowego, instalacji odgromowej, wykonanie
nowego złącza kablowego, przystosowanie budynku do przepisów p.poż); zakup
sprzętu i wyposażenia.
Analizowany projekt związany z infrastrukturą ochrony zdrowia odpowiada
wybranym celom zarówno Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020.
Założenia projektu nie są jednak typowe - pomoc ukierunkowana została na
działalność o alternatywnym charakterze w stosunku do tradycyjnej hospitalizacji,
co stanowi niewątpliwą wartość dodaną przedsięwzięcia. W kontekście Strategii
Lizbońskiej inwestycja stanowi jedno z działań na rzecz rozszerzenia i poprawy
infrastruktury europejskiej (infrastruktura ochrony zdrowia). Oddziaływanie
inwestycji na cele strategiczne jest zatem zbliżone do innych projektów ochrony
zdrowia. Dodatkowym walorem projektu w kontekście SL jest wkład
w zrównoważone wykorzystanie zasobów (modernizacja węzła cieplnego
i ocieplenie obiektu). Projekt odgrywa jednak szczególną rolę w odniesieniu do
celów Strategii Europa 2020, a zatem najnowszych wyzwań europejskich
bezpośrednio realizując dwa spośród pięciu wyznaczonych w niej celów
37
ilościowych. Opieka długoterminowa jest świadczeniem medycznym, które
skierowane jest do osób przewlekle chorych , niepełnosprawnych, ze znacznym
deficytem w zakresie samoopieki, ale niewymagających pobytu w szpitalu,
wymagających całodobowej, profesjonalnej, intensywnej opieki i pielęgnacji.
Polega na kompleksowym rozwiązywaniu problemów zdrowotnych osób
przewlekle chorych, skupia się na pielęgnacji, kontynuacji leczenia
farmakologicznego oraz rehabilitacji. Przedsięwzięcie jest tym samym wyraźnie
ukierunkowane na cel Strategii EU 2020 określony jako zmniejszenie liczby osób
zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Działalność tworzonego
zakładu ukierunkowana jest na osoby, które byłyby pozbawione szans egzystencji
w tradycyjnym życiu społecznym. Stworzona infrastruktura stwarza im godne
warunki życia i gwarantuje fachową opiekę. Dodatkowym wkładem projektu
w realizację celów Strategii UE 2020 są działania w zakresie sytemu ogrzewania
i docieplenia - niewątpliwe pozwolą one znacząco zmniejszyć zapotrzebowanie na
energię, a tym samym przyczynią się do ograniczenia emisji CO2 i innych gazów
cieplarnianych.
Wymierne oddziaływanie projektu w kontekście przeciwdziałania wykluczeniu
społecznemu znajduje swoje odzwierciedlenie w deklarowanej liczbie 75
pacjentów korzystających ze zmodernizowanej infrastruktury. Aspektem
wspomagającym są świadczone na ich rzecz badania specjalistyczne (400 szt.
rocznie). Wskaźniki produktu deklarowane przez Beneficjenta mogą być
rozpatrywane jako wnoszące wkład w rozwój europejskiej infrastruktury, ujęty
jako cel SL. Inwestycja realizowana w Radomiu nie jest zatem typowym projektem
z zakresu służby zdrowia, a dzięki ukierunkowaniu m.in. na opiekę paliatywną
w znaczącym stopniu realizuje postulaty Strategii Europa 2020.
Tabela 18. Metryka projektu: Modernizacja budynków Domu Pomocy Społecznej w Kątach na
zaplecze rehabilitacyjno-terapeutyczne, administracyjne i obsługowe
NR PROJEKTU
RPMA.07.03.00-14-004/09-02
Tytuł projektu
Modernizacja budynków Domu Pomocy Społecznej w Kątach na zaplecze
rehabilitacyjno-terapeutyczne, administracyjne i obsługowe
Nazwa Beneficjenta
Powiat Miński
Okres
realizacji
projektu wg umowy o
dofinansowanie
Całkowita
wartość
projektu wg umowy o
dofinansowanie
(EFRR) wg umowy o
dofinansowanie
interwencji
2007-12-12 do 2010-08-31
Cele projektu
837 023, 30 zł
758 131, 79 zł
Działanie 7.3. Infrastruktura służąca pomocy społecznej
Kategoria 79. Inne rodzaje infrastruktury społecznej – kategoria nie realizująca
bezpośrednio celów SL
Celem głównym projektu jest modernizacja budynków DPS w Kątach,
przyczyniająca się do podniesienia jakości funkcjonowania, efektywności
i dostępności instytucji działających w obszarze pomocy społecznej poprzez: wzrost kompleksowości świadczonych usług z zakresu działań rehabilitacyjnoterapeutycznych; - podniesienie jakości i standardów w zakresie udzielanej
pomocy społecznej w regionie; - zaspokojenie potrzeb społeczeństwa w zakresie
świadczeń pomocy społecznej; - utrzymanie istniejących miejsc w jednostce; ulepszenie jakości funkcjonowania placówki poprzez poprawę stanu technicznego
infrastruktury pomocy społecznej; - wzrost poziomu funkcjonalności placówki; 38
kompleksowe i pełne dostosowanie obiektu infrastruktury służącej pomocy
społecznej do potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym przede wszystkim dzieci
i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie; - zintensyfikowanie opieki
i rehabilitacji; -poprawa warunków pracy kadry pracowniczej; - wyposażenie
obiektów pomocy społecznej; - rozwój nowych usług podnoszących poziom
funkcjonalności infrastruktury pomocy społecznej; - wygenerowanie trzech
nowych miejsc pracy; - utworzenie miejsca parkingowego dla osoby
niepełnosprawnej.
Przedmiotowa inwestycja wykazuje zgodność zarówno z celami Strategii
Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020. Niewątpliwie jednym z kluczowych
elementów przesądzających o skali zgodności projektu z oboma przywołanymi
dokumentami, jest fakt uwzględnienia w celach projektu dobrowolnego
zobowiązania do kreowania wzrostu zatrudnienia (3 nowe miejsca pracy).
W rezultacie przedsięwzięcie odpowiada postulatom zatrudnieniowym zarówno
SL jak i Strategii EU 2020. Pogłębiona analiza inwestycji w kontekście zgodności ze
Strategią Lizbońską pozwala zidentyfikować wyraźny wpływ przedsięwzięcia na
dwa cele określone w dokumencie: rozszerzenie i poprawa infrastruktury
europejskiej (infrastruktura pomocy społecznej), ale również zaangażowanie
większej liczby osób w aktywną działalność zawodową oraz modernizacja
systemów zabezpieczeń społecznych (w ramach projektu unowocześniona została
placówka stanowiąca element publicznego systemu zabezpieczenia społecznego).
Projekt pozytywnie wpływa na realizację dwóch spośród trzech wymiarów
Strategii Lizbońskiej. Oceniając oddziaływanie na Strategię Europa 2020, poza
aspektem zatrudnieniowym (wymierny wkład w pierwszy z celów strategii)
przedsięwzięcie wyraźnie wpływa na cel związany ze zmniejszeniem liczby osób
zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym (projekt tworzy miejsca pracy
na obszarach wiejskich, ale przede wszystkim wspiera grupę społeczną narażoną
w istotny sposób na procesy marginalizacji - osoby niepełnosprawne
intelektualnie w stopniu głębokim). Pośrednio projekt wpływa również na
osiągnięcie celów edukacyjnych Strategii (przełamanie zjawiska porzucania nauki)
- jednym z elementów działalności DPS jest edukacja. Dzięki tego rodzaju
aktywności, wiele osób skazanych na brak możliwości nabycia kwalifikacji
uzyskuje przynajmniej podstawowe umiejętności niezbędne do codziennego
funkcjonowania. Wszystkie w. efekty są osiągane poprzez relatywnie niewielką
wartość dofinansowania (w zakresie nowych miejsc pracy nakład środków
publicznych na uzyskany rezultat jest porównywalny z przedsięwzięciami
przedsiębiorstw).
Wkład projektu w realizację zapisów dokumentów strategicznych obrazowany
jest w głównej mierze ilością miejsc w placówce (50 szt.). Dodatkowo we
wskaźnikach produktu uwzględniono zarówno oddziaływanie na wymiar
infrastrukturalny (1 przebudowany dom pomocy społecznej) , ale i na fakt
przystosowania do potrzeb gru marginalizowanych (1 obiekt dostosowany do
potrzeb osób niepełnosprawnych). Przedstawiona inwestycja swoim
oddziaływaniem znacząco wykracza poza zadeklarowane wskaźniki i wpisuje się w
postulaty obu analizowanych Strategii. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt
zgodności z celami Strategii Europa 2020, które poprzez swoją konstrukcję
powodują, że ich osiągnięcie jest możliwe tylko przez wybrane typy przedsięwzięć
o charakterze infrastrukturalnym.
Działanie 1.2 RPO WM – Budowa sieci
współpracy
nauka-gospodarka,
realizowane jest w ramach Priorytetu
I. Tworzenie warunków dla rozwoju
potencjału
innowacyjnego
i przedsiębiorczości na Mazowszu. Celem głównym Priorytetu jest poprawa konkurencyjności
W jakim stopniu wnioski o dofinansowanie projektów w ramach
działania 1.2 RPO WM mogą się przyczynić do realizacji Strategii
Lizbońskiej i Strategii Europa 2020?
39
Mazowsza poprzez tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego
i wsparcie rozwoju przedsiębiorczości. Cele szczegółowe Priorytetu określone zostały w następujący
sposób:
 Zwiększenie transferu innowacji do gospodarki poprzez wzmocnienie potencjału
infrastrukturalnego sfery badawczo-rozwojowej oraz wspieranie inwestycji w badania
i przedsięwzięcia rozwojowe.
 Rozwój sieci powiązań gospodarczych poprzez wspieranie powstawania i rozwoju klastrów
i powiązań kooperacyjnych między przedsiębiorstwami i przedsiębiorstwami a sferą
badawczo-rozwojową.
 Rozwój sieci instytucji otoczenia biznesu i zwiększenie dostępności do usług konsultacyjnych
i doradczych.
 Zwiększenie dostępności firm do kapitału zewnętrznego poprzez tworzenie systemu wsparcia
finansowego przedsiębiorstw.
 Podniesienie konkurencyjności mikroprzedsiębiorstw i MSP poprzez dostosowanie do
wymogów rynkowych, w tym zapewnienie dostępu do nowych technologii, systemów
certyfikacji i jakości.
 Poprawa infrastruktury technicznej oraz instytucjonalnej poprzez wykorzystanie
endogenicznego potencjału, w tym atrakcyjnego położenia regionu i rezerw terenowych dla
inwestycji.4
Celem Działania 1.2 RPO WM jest „zwiększenie transferu innowacji do gospodarki poprzez wspieranie
inwestycji w badania i przedsięwzięcia rozwojowe. Obecnie obserwuje się brak związków pomiędzy
przedsiębiorcami, a sferą nauki. Poprzez to Działanie zamierza się podnieść innowacyjność
przedsiębiorców dzięki wykorzystywaniu rezultatów prac B+RT zrealizowanych na ich potrzeby przez
jednostki naukowe.”5 Beneficjentami Działania są przedsiębiorstwa.
Działanie 1.2 Budowa sieci współpracy nauka-gospodarka wpisuje się w kategorie interwencji:
 03 – Transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MSP i innymi podmiotami,
 04 – Wspieranie B+RT6, w szczególności w MSP (w tym dostęp do usług B+RT w centrach
badań),
i wpisuje się tym samym w wymiar Strategii Lizbońskiej: Rozwój wiedzy i innowacji, cel: wzrost
i poprawa inwestycji w sferze B+R oraz w cel strategii Europa 2020: badania i rozwój, innowacje.
Działanie 1.2 RPO WM przyczyni się do zwiększenia wymiaru współpracy pomiędzy nauką
a biznesem, realizacja celów tego Działania wpłynie pozytywnie na wykorzystywanie dorobku
środowiska naukowego w przedsiębiorstwach i przede wszystkim, zgodnie z założonymi wskaźnikami
rezultatu, wpłynie na wzrost nakładów na działalność B+R.
Ponadto, na co zwracali szczególną uwagę eksperci podczas panelu, Działanie 1.2 zgodnie z celami
Strategii Lizbońskiej prowadzi do transferu innowacji poprzez włączenie jednostki naukowobadawczej. Założeniem i jednocześnie atutem tego Działania zdaniem ekspertów jest realizacja
projektów, które w chwili aplikowania są w fazie eksperymentów. Takie rozwiązanie pomaga
przedsiębiorcom zminimalizować skutki związane z próbą wdrożenia nowatorskiego rozwiązania –
rozwiewanie wątpliwości jeszcze w fazie badań (z tego względu finansowanie tych projektów odbywa
się dwuetapowo).
4
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2007-2013, Warszawa, październik 2007, str.
82.
5
Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 –
2013 (Uszczegółowienie RPO WM), Warszawa, wrzesień 2011, str. 56-61.
6
B+RT: Badania i rozwój technologiczny.
40
Co również istotne, zdaniem ekspertów Działanie 1.2 stanowi swoisty substytut działania 4.1 POIG,
czyli wdrożenia efektów badań przemysłowych w przedsiębiorstwach. Działanie 1.2 RPO WM kreuje
ich zdaniem efekt synergii dla przywołanego działania POIG.
Do tej pory odbył się 1 nabór projektów w ramach tego Działania (kwiecień-maj 2011 r.). Obecnie
trwa ostatnia faza oceny złożonych wniosków (złożono w nim 27 wniosków o dofinansowanie, po
ocenie formalnej zostało 12). O ich faktycznym wpływie na realizację celów Działania, całego RPO
WM oraz Strategii Lizbońskiej i Europy 2020 będzie można wstępnie wnioskować za kilka miesięcy,
po pierwszych wnioskach o płatność.
Działanie 1.2 RPO WM prawdopodobnie przyczyni się do zwiększenia wymiaru współpracy
pomiędzy nauką a biznesem, realizacja celów tego Działania wpłynie pozytywnie na
wykorzystywanie dorobku środowiska naukowego w przedsiębiorstwach i przede wszystkim,
zgodnie z założonymi wskaźnikami rezultatu, wpłynie na wzrost nakładów na działalność
B+R.
Ponadto Działanie 1.2 kreuje swoisty efekt synergii z Działaniem 4.1 POIG - Wsparcie
wdrożeń wyników prac B+R.
W ramach RPO WM przewidziano
w zakresie
wspierania
rozwoju
sektora
przedsiębiorstw
„m.in.
wsparcie dla regionalnych funduszy
pożyczkowych i poręczeniowych,
inkubatorów
przedsiębiorczości,
parków naukowo-technologicznych
czy instytucji otoczenia biznesu świadczących usługi doradcze i informacyjne dla przedsiębiorców.”7
Zasadnym jest twierdzenie, że w kontekście maksymalizacji realizacji celów Strategii Lizbońskiej
i Europa 2020 w ramach RPO WM, wartościowe jest wykorzystanie instrumentów o charakterze
odnawialnym (pożyczka, poręczenie). Te instrumenty pozwalają tymi samymi środkami publicznymi
zasilać kilka nawet kilka inicjatyw biznesowych, a zatem teoretycznie nawet kilkukrotnie zwiększyć
skalę oddziaływania.
W
jakim
stopniu
formy
wsparcia
(bezzwrotna
dotacja/pożyczka/poręczenie) w ramach RPO WM odpowiadają
celom analizowanych strategii? Które z form powinny być
preferowane w kontekście maksymalizacji realizacji celów
poszczególnych strategii przez operacje realizowane w ramach
RPO WM?
JESSICA8 to mechanizm dystrybucji środków publicznych przeznaczonych przede wszystkim na
rewitalizację obszarów miejskich. Wskazaną konstrukcję finansowania można jednak stosować
również dla inwestycji w takich obszarach jak infrastruktura turystyczna, transport publiczny, kultura,
uzbrajanie terenów inwestycyjnych. Inicjatywa JESSICA realizowana jest w ramach Działań RPO WM:
1.6 Wspieranie powiązań kooperacyjnych o znaczeniu regionalnym, 4.3 Ochrona powietrza,
energetyka.
Poręczenie i pożyczkę można by zatem ocenić jako efektywniejsze niż bezzwrotne dotacje, jednak
przed wyciągnięciem takiego wniosku należałoby zadać pytanie, czy w województwie mazowieckim
po stronie beneficjentów istnieje kapitał finansowy zdolny do realizacji inwestycji ograniczanych
ramami proceduralnymi (a także procesami kontrolnymi) w zamian za realne wsparcie finansowe
stanowiące nie więcej niż kilka procent wartości inwestycji (wynikające z mniejszego oprocentowania
udzielanej pożyczki w stosunku do tych, oferowanych na rynku komercyjnym). Doświadczenia innych
7
PARP: Przewidywane formy wsparcia dla przedsiębiorców w latach 2007 – 2013 – woj. mazowieckie,
www.parp.gov.pl
8
JESSICA: Joint European Support for Sustainable Investment In City Areas - Wspólne Europejskie Wsparcie na
rzecz Trwałych Inwestycji na Obszarach Miejskich
41
województw w tym zakresie pokazują, że jedynie niewielka część beneficjentów charakteryzuje się
taką zdolnością.
Zdaniem ekspertów w przypadku projektów komercyjnych bardziej zasadnym jest udzielanie
pożyczek, dzięki czemu dane środki mogą w kilku cyklach wspierać kolejne przedsięwzięcia
realizujące cele SL i UE2020 – większy efekt mnożnikowy niż przy środkach bezzwrotnych. Natomiast
dotacja jest bardziej adekwatna dla beneficjentów reprezentujących instytucje publiczne – czyli
których działania nie przekładają się na zysk BO lecz na użytek publiczny. Ponadto eksperci uważają,
że dotacje należy kierować także na projekty wdrażające technologie lub działania eksperymentalne
o charakterze badawczo-rozwojowym.
W opinii 76% przebadanych beneficjentów bezzwrotna dotacja w największym stopniu pozwala na
maksymalną realizację celów projektów przez nich realizowanych Odpowiedzi pozostałych
beneficjentów były zróżnicowane.
Tabela 19. Które z niżej wymienionych form wsparcia w największym stopniu pozwalają na
maksymalną realizację celów projektów realizowanych przez Pana/Panią w ramach RPO WM?
Które z niżej wymienionych form wsparcia w największym stopniu
pozwalają na maksymalną realizację celów projektów realizowanych
przez Pana/Panią w ramach RPO WM:
Bezzwrotna dotacja
Oddziaływanie każdej z form wsparcia jest podobne
Nie wiem / trudno powiedzieć
Pożyczka
Żadna
Poręczenie
SUMA
Procent
Liczba
76%
10%
8%
4%
2%
0%
100%
256
32
28
12
6
1
335
Wykres 1. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Które z niżej wymienionych form wsparcia
w największym stopniu pozwalają na maksymalną realizację celów projektów realizowanych przez
Pana/Panią w ramach RPO WM?
76%
Bezzwrotna dotacja
10%
Oddziaływanie jest podobne
8%
Nie wiem/trudno powiedzieć
4%
Pożyczka
2%
Żadna
0%
Poręczenie
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
42
Obecnie, w opinii wnioskodawców, najbardziej pożądaną formą wsparcia jest bezzwrotna
dotacja. Jednakże eksperci wskazują na konieczność rozróżnienia form wsparcia wg rodzaju
beneficjenta oraz typu projektu.
Najbardziej efektywne będzie udzielanie pożyczek na przedsięwzięcia komercyjne, natomiast
na działania skierowane na użytek publiczny powinno się kierować bezzwrotne dotacje.
Ponadto, ze względu na brak po stronie przedsiębiorstw wystarczających środków
finansowych na działania badawczo-rozwojowe, zwłaszcza o charakterze
eksperymentalnym, te projekty także powinny być wpieranie dotacjami.
Wskaźniki służące monitorowaniu
postępów i efektów wdrażania
projektów wpisują się w poszczególne
cele Strategii Lizbońskiej oraz Strategii
Europa 2020. Wskaźniki określone
dla RPO WM i projektów dofinansowanych w ramach Programu były tworzone przede wszystkim
w celu monitorowania realizacji założeń i celów RPO, a nie unijnych strategii i nie wpisują się one
wprost w cele którejkolwiek z nich. Niemniej korelacja celów między strategiami UE a RPO WM
w naturalny sposób zdeterminowała przynajmniej częściowe skorelowanie wskaźników realizacji.
Poniższe tabele pokazują przypisane celom Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 wskaźniki RPO
WM. Należy przy tym zaznaczyć, że zgodnie ze specyfikacją badania nie było zadaniem zespołu
badawczego zmierzenie stopnia skorelowania wskaźników z celami SUE, czy też ocena ich jakości
(trafności), a jedynie weryfikacja, czy w ogóle te wskaźniki wpisują się w cele SL i Europy 2020.
Czy wskaźniki służące monitorowaniu postępów i efektów
wdrażania projektów są skorelowane z celami Strategii
Tabela 20. Tabela powiązania celów Strategii Lizbońskiej i wskaźników RPO WM
Wymiary
Strategii
Lizbońskiej
Obszary/cele
Strategii
stanowiące cel
jej głównych
działań
Wskaźniki RPO WM spójne z celami Strategii Lizbońskiej (wskaźniki rezultatu określone w RPO WM)




wzrost i
poprawa
inwestycji w
sferze B+R,
Rozwój
wiedzy i
innowacji
pobudzenie
innowacji,
wykorzystanie
ICT oraz
zrównoważone
wykorzystanie
zasobów




















Liczba utworzonych miejsc pracy w sektorze B+R - etaty badawcze (najlepiej w okresie 5 lat od
rozpoczęcia projektu), w tym kobiety i mężczyźni
Liczba przedsiębiorstw korzystających z usług utworzonych laboratoriów
Liczba przedsiębiorstw korzystających z usług zmodernizowanych laboratoriów
Liczba projektów badawczych, rozwojowych i celowych realizowanych przy wykorzystaniu wspartej
infrastruktury
Liczba wdrożeń powstałych w wyniku zrealizowanych projektów
Liczba Instytucji korzystających z zakupionej aparatury naukowo-badawczej
Liczba zgłoszeń patentowych jako efekt realizacji projektu celowego
Wzrost nakładów na działalność B+RT w przedsiębiorstwach dofinansowanych w ramach działania
Liczba przedsiębiorstw wspartych w zakresie wdrożenia wyników prac B+RT
Liczba udoskonalonych produktów/usług
Liczba działających MSP, które prowadzą sprzedaż produktów lub usług powstałych w wyniku
udzielonego wsparcia
Liczba innowacji wprowadzonych przez powstałe dzięki udzielonemu wsparciu przedsiębiorstwa.
Liczba nowych produktów/usług
Przewidywana całkowita liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów (EPC)
Liczba przedsiębiorstw wyposażonych w sprzęt specjalistyczny
Liczba jednostek organizacyjnych połączonych siecią WAN
Liczba odsłon strony internetowej
Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Liczba MŚP, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Liczba szkół, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Liczba jednostek publicznych, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Długość sieci szkieletowych będących w posiadaniu podmiotów publicznych
Liczba osób korzystających z usług on-line
Liczba użytkowników udostępnionych rejestrów publicznych
43


przyczynienie
się do rozwoju
silnej
europejskiej
bazy
przemysłowej


















rozszerzenie i
pogłębienie
wspólnego
rynku
poprawa
prawodawstwa
europejskiego i
krajowego
stworzenie
otwartych i
konkurencyjnych
Rozwój
rynków w
atrakcyjnoś
obrębie UE i
ci UE jako
poza nią
miejsca dla

inwestowa

nia i pracy

rozszerzenie i
poprawa
infrastruktury
europejskiej
Rozwój
„mechaniz
mów”
umożliwiaj
ących
przedsiębio
rstwom
tworzenie
większej
liczby
lepszych
miejsc
pracy
zaangażowanie
większej liczby
osób w aktywną
działalność
zawodową oraz
modernizacja
systemów
zabezpieczeń
społecznych
zwiększenie
zdolności
adaptacyjnych
pracowników i
przedsiębiorstw
oraz
elastyczności
rynków pracy
wzrost
inwestycji w
kapitał ludzki
poprzez lepsze
Liczba jednostek naukowych korzystających z utworzonych aplikacji lub usług teleinformatycznych
Liczba jednostek sektora publicznego korzystających z utworzonych aplikacji lub usług
teleinformatycznych
Liczba osób, które zyskały możliwość używania podpisu elektronicznego
Liczba publicznych ośrodków ochrony zdrowia świadczących usługi on-line dla obywateli
Liczba pracowników biorących udział w szkoleniach e-learningowych
Liczba osób korzystających z Publicznych Punktów Dostępu do Internetu (PIAP)
Liczba użytkowników objętych systemem antywirusowym
Liczba użytkowników objętych systemem autentyfikacji
Liczba użytkowników objętych systemem identyfikacji
Liczba wdrożonych elektronicznych obiegów dokumentów
Liczba inwestycji zlokalizowanych na przygotowanych terenach
Wartość inwestycji zlokalizowanych na przygotowanych terenach
Wartość udzielonych pożyczek
Liczba przedsiębiorstw wspartych przez fundusze pożyczkowe
Liczba przedsiębiorstw wspartych przez fundusze poręczeniowe
Wartość udzielonych poręczeń
Liczba usług wykonanych na rzecz przedsiębiorstw przez IOB
Liczba nowych i ulepszonych usług świadczonych przez IOB
Liczba projektów inwestycyjnych obsłużonych przez COI / COIE
Liczba podpisanych kontraktów handlowych




Ograniczenie liczby wypadków drogowych
Oszczędność czasu w przewozach pasażerskich
Przyrost liczby ludności korzystającej z regionalnego transportu publicznego wspartego w ramach
Programu
Liczba osób korzystających z obiektów park&ride
Liczba osób korzystających z komunikacji miejskiej
Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury opiekuńczo-wychowawczej
Liczba edukacyjnych obiektów objętych wsparciem realizujących program „Uczenie się przez całe
życie”
Liczba miejsc w przedszkolach zbudowanych lub zmodernizowanych na obszarach wiejskich
Liczba uczniów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów
Liczba studentów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów
Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury społecznej






Liczba usług wykonanych na rzecz przedsiębiorstw przez IOB
Liczba nowych i ulepszonych usług świadczonych przez IOB


Liczba edukacyjnych obiektów objętych wsparciem realizujących program „Uczenie się przez całe
życie”





44
systemy edukacji
i zdobywanie
umiejętności
Tabela 21. Tabela celów Strategii Europa 2020 i wskaźników RPO WM
Obszary/ cele
Strategii UE
Priorytety
2020
Strategii UE 2020 stanowiące cel
jej głównych
działań
Wskaźniki RPO WM spójne z celami Strategii Europa 2020 (wskaźniki rezultatu określone w RPO
WM)




Badania i
rozwój,
innowacje
Rozwój
inteligentny rozwój
gospodarki
opartej na
wiedzy i
innowacji
smart growth














Społeczeństwo

informacyjne











Edukacja
Rozwój
gospodarki
efektywniej
korzystającej z
zasobów,
bardziej
przyjaznej
środowisku i
bardziej
konkurencyjnej;
suistainable
growth






Klimat,
energia,
mobilność











Liczba utworzonych nowych etatów badawczych
Liczba przedsiębiorstw korzystających z usług utworzonych laboratoriów
Liczba przedsiębiorstw korzystających z usług zmodernizowanych laboratoriów
Liczba projektów badawczych, rozwojowych i celowych realizowanych przy wykorzystaniu
wspartej infrastruktury
Liczba wdrożeń powstałych w wyniku zrealizowanych projektów
Liczba Instytucji korzystających z zakupionej aparatury naukowo-badawczej
Liczba zgłoszeń patentowych jako efekt realizacji projektu celowego
Wzrost nakładów na działalność B+RT w przedsiębiorstwach dofinansowanych w ramach
działania
Liczba przedsiębiorstw wspartych w zakresie wdrożenia wyników prac B+RT
Liczba jednostek organizacyjnych połączonych siecią WAN
Liczba osób, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Liczba MŚP, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Liczba szkół, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Liczba jednostek publicznych, które uzyskały możliwość dostępu do Internetu
Długość sieci szkieletowych będących w posiadaniu podmiotów publicznych
Liczba osób korzystających z usług on-line
Liczba użytkowników udostępnionych rejestrów publicznych
Liczba jednostek naukowych korzystających z utworzonych aplikacji lub usług
teleinformatycznych
Liczba jednostek sektora publicznego korzystających z utworzonych aplikacji lub usług
teleinformatycznych
Liczba osób, które zyskały możliwość używania podpisu elektronicznego
Liczba publicznych ośrodków ochrony zdrowia świadczących usługi on-line dla obywateli
Liczba pracowników biorących udział w szkoleniach e-learningowych
Liczba osób korzystających z Publicznych Punktów Dostępu do Internetu (PIAP)
Liczba użytkowników objętych systemem antywirusowym
Liczba użytkowników objętych systemem autentyfikacji
Liczba użytkowników objętych systemem identyfikacji
Liczba instytucji administracji publicznej świadczących usługi dla obywateli on-line
Liczba wdrożonych elektronicznych obiegów dokumentów
Liczba edukacyjnych obiektów objętych wsparciem realizujących program „Uczenie się przez
całe życie”
Liczba uczniów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów
Liczba studentów korzystających z infrastruktury wspartej w wyniku realizacji projektów
Ograniczenie liczby wypadków drogowych
Oszczędność czasu w przewozach pasażerskich
Przyrost liczby ludności korzystającej z regionalnego transportu publicznego wspartego w
ramach Programu
Liczba osób korzystających z obiektów park&ride
Ilość uzdatnionej wody dostarczonej odbiorcom
Powierzchnia zabezpieczonych terenów przez wybudowaną sieć kanalizacji deszczowej
Ilość przepompowanych ścieków
Ilość wody uzdatnionej za pomocą wybudowanych/zmodernizowanych stacji uzdatniania wody
Ilość pozyskanej wody pitnej
Ilość oczyszczonych ścieków
Liczba osób podłączonych do wybudowanej/zmodernizowanej sieci wodociągowej
Liczba osób podłączonych do wybudowanej/zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej
Obciążenie wybudowanej oczyszczalni ścieków ładunkiem zanieczyszczeń
Obciążenie zmodernizowanej oczyszczalni ścieków ładunkiem zanieczyszczeń
45





















Przepustowość wybudowanej oczyszczalni ścieków
Przepustowość zmodernizowanej oczyszczalni ścieków
Liczba osób objętych selektywną zbiórką odpadów
Ilość odpadów poddawanych recyklingowi
Ilość odpadów poddawanych segregacji
Liczba osób objętych systemem zagospodarowania odpadów
Moc przerobowa ZZO
Obszar objęty organizacją i wdrażaniem systemów selektywnej zbiórki odpadów i recyklingu
Zmiana ilości odzyskanych odpadów we wspartych przedsiębiorstwach
Objętość odpadów składowanych na terenach rekultywowanych w wyniku realizacji projektu
Liczba odbiorców mających dostęp do wybudowanej sieci energetycznej
Ilość zaoszczędzonej energii pierwotnej w wyniku realizacji projektów
Liczba budynków podłączonych do sieci ciepłowniczej
Ilość zaoszczędzonego paliwa
Ilość zaoszczędzonej energii elektrycznej w wyniku realizacji projektów
Zmiana emisji głównych zanieczyszczeń powietrza: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły,
dwutlenek węgla
Powierzchnia obszarów, dla których opracowano plany ochrony
Łączna powierzchnia obszarów, na których przywrócono lub zapewniono ochronę właściwego
stanu ekosystemów
Powierzchnia terenu objęta systemem zarządzania środowiskiem
Liczba osób objętych ochroną przeciwpożarową lasów i innymi środkami ochrony
Powierzchnia terenów objętych ochroną przeciwpowodziową
Liczba osób objętych ochroną przeciwpowodziową
Liczba osób korzystających z komunikacji miejskiej
Konkurencyjność




Wartość udzielonych pożyczek
Wartość udzielonych poręczeń
Zatrudnienie i
umiejętności
-
Walka z
ubóstwem




Rozwój
sprzyjający
włączeniu
gospodarki o
wysokim
poziomie
zatrudnienia,
zapewniającej
spójność
społeczną i
terytorialną.
inclusive growth
Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury społecznej
Spójność wskaźników RPO WM, mimo ogólnej zgodności z celami SL, nie jest wyrażona wprost,
dlatego w tym zakresie sformułowano rekomendację, aby opracować listę wskaźników
obligatoryjnych dla projektów spisujących się w cele SL/EU 2020 (patrz tabela wdrażania
rekomendacji, pkt. 3).
Sami pracownicy IZ i IP II w wywiadach pogłębionych mówią, że zdają sobie sprawę z niedoskonałości
systemu wskaźników RPO WM oraz z tego, że nie wynikają one wprost ze Strategii Lizbońskiej czy
Europy 2020 (nawet w Działaniach, które określone są jako zgodne z tymi strategiami). Jednak
podkreślają, że w momencie tworzenia RPO Polska nie miała dużego doświadczenia w tym zakresie
i ten okres programowania w rzeczywistości był okresem zdobywania wiedzy i umiejętności, dzięki
którym w kolejnym okresie ten system będzie już oceniany jako adekwatny i skuteczny.
46
Wskaźniki służące monitorowaniu postępów i efektów wdrażania projektów wpisują się (nie
wprost) w poszczególne cele Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020. Mimo ogólnej
spójność wskaźników realizacji RPO WM ze strategiami UE, poprzednie badania
ewaluacyjne Programu pokazują, że niekoniecznie przekłada się to na efektywność i
skuteczność monitorowania realizacji poszczególnych Działań i projektów.
Czy opracowując kryteria wyboru dla konkursów brano pod
uwagę założenia Strategii i prolizbońskie wskaźniki? Jeśli tak, to
w jakim stopniu kryteria wyboru spełniają założenia Strategii
Lizbońskiej?
W ramach systemu wyboru projektów
do dofinansowania z RPO WM stosuje
się 5 trybów dokonywania wyboru:
 tryb konkursowy zamknięty z preselekcją,
 tryb konkursowy otwarty bez preselekcji,
 tryb indywidualny
 tryb systemowy (projekty pomocy technicznej),
 tryb wyboru projektów w ramach Inicjatywy JESSICA.
W ramach każdego z nich stosuje się odpowiednie kryteria wyboru na poszczególnych etapach
oceny:9
I.
Ocena formalna
II.
Ocena strategiczna

Zgodność z kierunkami rozwoju województwa - projekty oceniane są pod kątem zgodności
z zapisami Strategii Rozwoju Województwa i wojewódzkich dokumentów sektorowych
(w tym z Planem Zagospodarowania Przestrzennego). Preferowane będą projekty, które
w największym stopniu są zgodne z ustaleniami tych dokumentów.

Wpływ projektu na konkurencyjność województwa - ocenie podlega stopień przewagi
proponowanych w projekcie rozwiązań w układzie przestrzennym

Stopień innowacyjności - ocenie podlega zakres nowych rozwiązań technologicznych,
technicznych, organizacyjnych i zarządczych zawartych w projekcie

Spójność regionu - ocenie podlega stopień, w jakim projekt przyczynia się do wyrównywania
różnic w aspekcie ekonomicznym, społecznym i przestrzennym (dostępność).

Zasięg przestrzennego oddziaływania projektu - ocenie podlega zasięg przestrzenny realizacji
projektu.

Efekt synergiczny na inne sfery społeczno-gospodarcze niż przedmiot projektu - ocena
dotyczy wartości dodanej projektu. Efekty projektu powinny być możliwe do zastosowania
w dziedzinach innych niż przedmiot projektu
III.
Ocena merytoryczna
1. Kryteria merytoryczne horyzontalne (dla wszystkich projektów):

Potrzeba realizacji projektu - ocena projektu pod kątem zasadności jego realizacji. Analiza
czy beneficjent w wyczerpujący sposób przedstawił swoje problemy i wskazał sposoby ich
rozwiązania w drodze realizacji przedsięwzięcia. Projekt powinien stanowić logiczną całość,
a informacje zawarte we wniosku i pozostałych dokumentach powinny być spójne.

Komplementarność z innymi przedsięwzięciami - ocenie podlega powiązanie projektu
z innymi przedsięwzięciami zrealizowanymi, obecnie realizowanymi lub planowanymi do
realizacji
2. Kryteria (merytoryczne) szczegółowe dla działań RPO WM
9
Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 20072013 (Uszczegółowienie RPO WM), Załącznik nr 5. Kryteria wyboru finansowanych operacji, Warszawa 2011.
47
Tabela 22. Kryteria merytoryczne dla Działań wpisujących się w cele Strategii Lizbońskiej
Działanie
1.1
1.2
1.3.
1.4
1.5.
Kryteria merytoryczne





















Nawiązanie współpracy z innymi jednostkami naukowymi
Nowoczesność proponowanych rozwiązań.
Nawiązanie współpracy z potencjalnymi odbiorcami badań w wyniku realizacji projektu.
Liczba utworzonych miejsc pracy
Charakter planowanej współpraca w wyniku realizacji projektu.
Współpraca instytucjonalna ze sferą B+RT.
Innowacyjność proponowanych produktów/usług oferowanych dzięki realizacji inwestycji.
Projekt realizowany w branży wysokich technologii lub średnio-wysokich technologii
Rozwój działalności B+RT wewnątrz przedsiębiorstwa w związku z realizacją projektu.
Liczba utworzonych etatów dla pracowników naukowych.
Trwałość nakładów na działalność badawczo-rozwojową.
Otrzymane nagrody i wyróżnienia.
Doświadczenie wnioskodawcy w realizacji projektów celowych
Kompleksowość projektu
Lokalizacja projektu na terenie o zwiększonym bezrobociu
Nawiązanie współpracy z potencjalnymi inwestorami
Kompleksowość proponowanych usług.
Partnerstwo w ramach realizacji projektu.
Wzrost procentowy liczby obsługiwanych podmiotów dzięki realizacji projektu.
Liczba udzielonych usług doradczych w roku poprzedzającym złożenie wniosku.
Wnioskodawca posiada odpowiedni potencjał organizacyjny, niezbędny do realizacji projektu.
Dla funduszy pożyczkowych:

Znajomość regionalnych uwarunkowań gospodarczych –stopień skoncentrowania oferty funduszu
w województwie mazowieckim.

Doświadczenie funduszu w zakresie udzielania pożyczek dla sektora MSP.

Efektywność wykorzystania kapitału własnego przez fundusz pożyczkowy.

Aktywność funduszu we wspieraniu rozwoju przedsiębiorczości na obszarze Mazowsza.

Skuteczność działania funduszu i zdolność powiększania kapitału.

Dostosowanie oferty do istniejącego na Mazowszu zapotrzebowania zgłaszanego przez przedsiębiorców.

Innowacyjność projektu.

Wpływ projektu na rozwój gospodarczy województwa.

Architektura portfela pożyczek dla sektora MSP.

Efektywność zarządzania finansowego funduszem
Dla funduszy doręczeniowych:

Znajomość regionalnych uwarunkowań gospodarczych –stopień skoncentrowania oferty funduszu
w województwie mazowieckim.

Doświadczenie funduszu w zakresie udzielania poręczeń dla sektora MSP.

Efektywność wykorzystania kapitału własnego przez fundusz poręczeniowy.

Aktywność funduszu we wspieraniu rozwoju przedsiębiorczości na obszarze Mazowsza.

Skuteczność działania funduszu i zdolność powiększania kapitału.

Dostosowanie oferty do istniejącego na Mazowszu zapotrzebowania zgłaszanego przez przedsiębiorców.

Innowacyjność projektu.

Wpływ projektu na rozwój gospodarczy województwa.

Architektura portfela poręczeń dla sektora MSP.

Efektywność zarządzania finansowego funduszem

Lokalizacja projektu na terenie o zwiększonym bezrobociu.

Liczba utworzonych etatów w wyniku realizacji projektu.

Procentowy wzrost przychodów ze sprzedaży produktów/usług.

Rentowność inwestycji.

Realizacja projektu w branżach wysokich i średnio–wysokich technologii10

Innowacyjność produktowa/ procesowa produktów/usług oferowanych dzięki realizacji inwestycji.

Innowacyjność organizacyjna/ zarządcza/ marketingowa/ produktów/usług oferowanych dzięki realizacji
inwestycji.

Wykorzystanie nowych technologii w projekcie.

Otrzymane nagrody i wyróżnienia
10
Na podstawie “OECD Science, Technology and Industry Scoreboard 2005”, Annex 1.1. Classification of manufacturing industries based on
technology, s. 184, http://www.oecd-ilibrary.org.
48


1.7
2.1.
2.2.
3.1.
3.2
3.3
4.1
4.2
Zaangażowanie własnego kapitału wnioskodawcy
Zastosowanie technologii proekologicznych
Wyłącznie dla przedsiębiorstw:

Okres funkcjonowania przedsiębiorstwa

Promowanie marki Mazowsza

Zwiększenie eksportu przedsiębiorcy.

Wielkość przedsiębiorstwa
JST:

Liczba przedsiębiorstw wspartych

w wyniku realizacji projektu


Wnioskodawca posiada odpowiedni potencjał organizacyjny.

Charakter przedsięwzięcia informacyjno-promocyjnego
Schemat nr 1. Dotyczy projektów obejmujących budowę sieci Internetu szerokopasmowego

Skalowalność projektu

Objęcie projektem instytucji publicznych

Objęcie projektem ludności

Lokalizacja projektu na obszarach wykluczenia informacyjnego
Schemat nr 2. – dotyczy projektów nie obejmujących budowę sieci Internetu szerokopasmowego, tworzenia
hot-spotów oraz systemów informacji przestrzennej

Zasięg instytucjonalny projektu

Złożoność projektu

Potencjał e-rozwoju Mazowsza

Usprawnienie systemu zarządzania

Inteligentne budynki użyteczności publicznej

Liczba e-usług

Skalowalność projektu

Elektroniczny obieg dokumentów

Interaktywność proponowanych rozwiązań

Dostosowanie e-usług do potrzeb osób niepełnosprawnych

Wpływ projektu na zintegrowanie regionalnego układu komunikacyjnego i zespolenie z krajowym
i europejskim systemem komunikacyjnym

Wpływ na poprawę bezpieczeństwa użytkowników

Średnie dobowe natężenie ruchu

Powiązanie z siecią TEN-T

Wielkość projektu (obsługiwana liczba mieszkańców)

Zwiększenie liczby pasażerów korzystających z transportu publicznego w wyniku realizacji projektu.

Dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych

Integracja z innymi środkami transportu

Wpływ na poprawę bezpieczeństwa użytkowników

Wpływ na poprawę stanu środowiska naturalnego

Zakładana roczna przepustowość portu lotniczego możliwa do osiągnięcia dzięki realizacji projektu

Integracja z innymi systemami komunikacyjnymi

Dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych

Lokalizacja i wpływ na obszary Natura 2000.

Zakładana liczba użytkowników z

obszarów wiejskich

Potrzeby z zakresu infrastruktury oczyszczania ścieków, wynikające ze stopnia skanalizowania gminy (%)

Zastosowanie nowych technologii w projekcie dotyczącym kanalizacji

Zastosowanie nowych technologii w projekcie dotyczącym wodociągu

Gospodarka odpadami:

Sposób redukcji odpadów

Grupy przetworzonych / odzyskanych odpadów.

Wielkość projektu

Partnerstwo

Wprowadzenie systemów selektywnego zbierania odpadów

Kompleksowy charakter projektu dotyczącego usuwania azbestu

Kompleksowy charakter projektu
Rekultywacja:

Stopień przygotowania dokumentacji.

Lokalizacja projektu na obszarach chronionych.
49






4.3
4.4
5.1
7.2.
Przywrócenie wartości
przyrodniczej terenu.
Powierzchnia terenu rekultywowanego (ha)
Efektywność ekologiczna projektu.
Stopień zagrożenia
Partnerstwo w celu zwiększenia powierzchni rekultywowanego składowiska
Schemat I - Odnawialne źródła energii i Kogeneracja

Stopień gotowości projektu do realizacji,

Moc instalacji wytwarzającej energię z wykorzystaniem OZE [MW] w odniesieniu do średniej
konkursowej. Nakład inwestycyjny na jednostkę przeliczeniową 1 MW instalowanej mocy – z podziałem
na grupy według rodzajów instalacji:
- energia wiatrowa;
- energia słoneczna (w tym fotowoltaiczna)
- energia ze spalania biomasy (w tym biogazu)
- energia wodna, geotermalna i pozostałe
- projekty multi.

Ilość zaoszczędzonego paliwa.

Kogeneracja

Łączenie różnych OZE

Polityka energetyczna gminy

Partnerstwo

Innowacyjność technologiczna
Schemat II – Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej

Stopień gotowości projektu do realizacji

Wykorzystanie źródeł

odnawialnych

Zmniejszenie emisji głównych zanieczyszczeń powietrza (dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, dwutlenek
węgla)

Efektywność energetyczna


Polityka energetyczna gminy

Partnerstwo
Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych:

Lokalizacja projektu

Status gatunków / siedlisk objętych projektem.

Znaczenie zagrożeń i pilność ich likwidacji

Ochrona in situ / ex situ.
Ochrona przeciwpowodziowa, zagrożenia środowiska i monitoring jego stanu:

Wielkość obszaru objętego projektem.

Lokalizacja projektu

Partnerstwo

Liczba mieszkańców objętych ochroną przeciwpowodziową.

Renaturyzacja cieków wodnych

Projekt przyjazny środowisku

Poprawa użyteczności transportu miejskiego poprzez modernizację, budowę i rozbudowę infrastruktury
towarzyszącej w zakresie transportu miejskiego

Lokalizacja projektu z zakresu transportu miejskiego

Technologia ekologiczna napędu pojazdów

Wpływ projektu na zwiększenie dostępności dla potrzeb osób niepełnosprawnych

Wpływ projektu na zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego
Przedszkola, szkoły i inne placówki edukacyjne oprócz szkół wyższych:

Lokalizacja projektu/ dochód podatkowy gminy.

Wpływ projektu na zmniejszenie dysproporcji w dostępie do edukacji pomiędzy obszarami wiejskimi, a
miastami

Wpływ projektu na zwiększenie

dostępności infrastruktury do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Wielofunkcyjność wykorzystania

infrastruktury będącej przedmiotem projektu (funkcja podstawowa i uzupełniająca)

Racjonalizacja placówek edukacyjnych – związek z gminnymi lub powiatowymi planami sieci szkół
Szkoły wyższe podlegające ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym:

Wpływ projektu na zmniejszenie

dysproporcji w dostępie do edukacji pomiędzy obszarami wiejskimi, a miastami

50
7.3.



Wpływ projektu na rozwój
kształcenia ustawicznego






Lokalizacja projektu/ dochód podatkowy gminy
Liczba utworzonych miejsc pracy
Efektywność energetyczna projektu
Liczba usług wspomagających funkcjonowanie obiektu
Źródło: Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego
2007-2013 (Uszczegółowienie RPO WM), Załącznik nr 5. Kryteria wyboru finansowanych operacji, Warszawa
2011
Opracowując kryteria wyboru dla konkursów brano pod uwagę założenia Strategii Lizbońskiej
i prolizbońskie wskaźniki w zakresie, w jakim w ogóle RPO zobowiązane było uwzględniać założenia
tego dokumentu. Nie zapisano jednak w ramach systemu kryteriów żadnego kryterium, które
bezpośrednio promowałoby projekty realizujące cele SL. W karcie oceny merytorycznej projektów
(ocena strategiczna – część A.) nie zawarto żadnych wytycznych wskazujących na konieczność
weryfikacji zgodności projektu z celami strategii UE). W instrukcjach do wniosku nie zaleca się nawet
formułowania takiego opisu (wymaga się jedynie opisu zgodności projektów ze strategiami
regionalnymi i lokalnymi – część 4. (D) oraz z politykami horyzontalnymi – część 5. (E). W tym zakresie
sformułowano rekomendację – patrz tabela wdrażania rekomendacji, pkt. 1) 11. Nie ocenia się, ani nie
wymaga w ogóle wpisywania we wniosku o dofinansowanie, informacji o zgodności wskaźników
określonych dla projektów z celami strategii UE (w instrukcji do wniosku o dofinansowanie nie
wskazano wymogu korzystania z puli wskaźników obligatoryjnych spójnych z SL lub EU 2020, w SzOP
RPO WM, w systemie wskaźników nie zaznaczono, czy któreś i które wskaźniki są spójne z celami
wspomnianych strategii) – sformułowano w tym zakresie rekomendacje – patrz: tabela wdrażania
rekomendacji, pkt. 4. Mimo to w ramach Działań spójnych z celami Strategii Lizbońskiej kryteria
wyboru projektów zapewniają wybór projektów realizujących te cele. Na każdym etapie oceny
stopień spełniania założeń SL jest nieco inny (za każdym razem nie wprost poprzez bezpośrednie
odwołanie do SL, ale pośrednio), zgodnie ze swoją specyfiką, tzn.:
1. Na etapie oceny formalnej zapewniony jest najwyższy stopień spełnienia założeń polityk
UE (w tym strategii) ze względu na to, że zgodność projektu z kategoriami interwencji
(w tym kategorie lizbońskie) oraz politykami horyzontalnymi UE (które w naturalny sposób
są spójnie z założeniami strategii UE) jest kryterium dopuszczającym.
2. Na etapie oceny merytorycznej stosowane są kryteria, które cechuje wysoki stopień
spójności z celami Strategii Lizbońskiej, jednak ze względu na to, że ostatecznie o otrzymaniu
dofinansowania decyduje suma punktów za wszystkie kryteria, nie można ocenić, aby na tym
etapie oceny zapewniono najwyższy stopień spełniania założeń SL.
3. Na etapie oceny strategicznej weryfikuje się wpływ projektu na realizację polityki rozwoju,
a zgodnie z ustawą z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U.
z 2009 r. Nr 84, poz. 712 z późn. zm.) strategie rozwoju regionalnego, jako realizujące
strategie rozwoju kraju, muszą być zgodne ze strategiami UE. Zatem w sposób pośredni (nie
wprost) kryteria strategiczne także wpływają na wybór projektów zgodnych ze strategiami
UE, jednak w bardzo niewielkim stopniu.
11
W załączniku nr 3 i 4 niniejszego Raportu zamieszczono zmodyfikowane wzory instrukcji do wniosku o
dofinansowanie.
51
W ramach Działań spójnych z celami Strategii Lizbońskiej kryteria wyboru projektów nie
zapewniają wprost wyboru projektów zgodnych z SL. Pośrednio jednak wybór projektów
realizujących te cele jest zapewniony. Największa spójność z celami Strategii Lizbońskiej
zapewniana jest poprzez kryteria dopuszczające w ramach oceny formalnej, w nieco
mniejszym stopniu spójność projektów ze Strategią zapewniają kryteria merytoryczne.
2.2 Ocena wpływu realizowanych projektów w ramach priorytetów prolizbońskich
oraz realizujących Strategię Europa 2020 na konkurencyjność Województwa
Mazowieckiego
Jak
przedstawia
się
sytuacja
społeczno-gospodarcza
w Województwie Mazowieckim pod kątem celów Strategii
Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020 (m. in. nakłady na badania
i rozwój w stosunku do PKB, stan zatrudnienia wśród kobiet
i mężczyzn), w tym porównanie sytuacji społeczno-gospodarczej
na podstawie wybranych wskaźników z innymi regionami kraju.
Konkurencyjność
województwa
Mazowieckiego z roku na rok zwiększa
się w stosunku do innych regionów
kraju. Cele Strategii Lizbońskiej
i Europa 2020 założone do 2010 roku
w województwie mazowieckim zostały
w niektórych obszarach zrealizowane.
Na przestrzeni lat 2007-2010 województwo mazowieckie rozwijało się bardzo dynamicznie. Region
zajmuje pierwsze miejsce w rozwoju gospodarczym. W 2010 roku województwo wygenerowało
prawie 311,5 mld zł produktu narodowego brutto. Kontrybucja w generowaniu PKB z roku na rok
zwiększała się z 21,7% w 2007 do 22% w 201012. Tempo wzrostu PKB w mazowieckim przekroczyło
o 2,7 punktu procentowego tempo wyznaczone przez Strategię Lizbońską (SL wyznacza tempo
wzrostu na poziomie 3%, a w województwie mazowieckim w 2010 roku wyniosła 5,7%)13. Podobnie
jest z wartością PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca. W województwie mazowieckim corocznie
wytwarza się o prawie 22,5 tys. zł więcej na 1 mieszkańca niż w kraju, co stanowi 61% udział
w generowaniu krajowego PKB. Region jako jedyny w Polsce przekroczył średnią unijną (75%)
w tworzeniu produktu krajowego brutto na 1 mieszkańca. W 2010 roku wygenerowane zostało 87%
PKB w PPS w przeliczeniu na 1 mieszkańca Unii. Województwo mazowieckie najszybciej rozwijało się
pod względem unijnym stanowiąc ponad 96% średniej dla 27 krajów Unii Europejskiej14. Analiza
wskaźnika poziomu cen wykazała, że w województwie mazowieckim poziom cen konsumpcyjnych
w gospodarstwach domowych jest o 0,02 groszy niższy niż w kraju15.
Wskaźniki dotyczące osób zatrudnionych także się zwiększają, co jest spowodowane stosunkowo
najwyższym poziomem wykształcenia ludności w kraju. Choć wskaźniki zatrudnienia nie mają już tak
szybkiego tempa wzrostu jak PKB, to i tak są na poziomie przekraczającym średnie krajowe. Wskaźnik
dyspersji stopy zatrudnienia w regionie wzrastał corocznie średnio o 4% (w 2007-51,9%, 201054,2%)16. Wskaźnik zatrudnienia osób w grupie wiekowej 15-64 lata nieznacząco się zwiększył z 60,9%
w roku 2007 do 64,4% w 2010. Dużym odsetkiem w nowozatrudnionych stanowiły osoby starsze.
Tempo wzrostu zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata wzrasta z roku na rok o 13%17. Mimo tak
dobrych wyników województwa w sferze zatrudnienia to wartość jego wskaźników była dużo niższa
niż zakładały wytyczne Strategii Lizbońskiej (75%). Region mazowiecki jest natomiast liderem
12
Szacunek PKB per capita i bezpośrednich inwestycji zagranicznych w województwach oraz wskaźniki wyprzedzające
koniunktury, Ekspertyza wykonana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, maj 2011, Warszawa, s. 22.
13
Obliczenia własne na podstawie: ibidem, s. 23.
14
Obliczenia własne, ibidem s. 23.
15
Obliczenia własne na podstawie: http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_monitorujace_PLK_HTML.htm.
16
Obliczenia własne na podstawie: BDL GUS.
17
Ibidem.
52
w zmniejszeniu wartości wskaźnika bezrobocia długotrwałego. Liczba bezrobotnych zmniejszyła się
w 2010 w stosunku do 2007 roku o 140% (prawie 50 tys. osób)18. Na skutek corocznego zwiększania
rozwoju gospodarczego i zatrudnienia w regionie mazowieckim wskaźnik zagrożenia ubóstwem był
jednym z niższych w Polsce (w 2010- 15%)19.
W sferze działalności badawczo-rozwojowej województwo mazowieckie dominuje na tle kraju.
Spośród ogólnej liczby jednostek krajowych prowadzących działalność badawczo-rozwojową
i naukową ok. 30% z nich znajduje się na Mazowszu, głównie w Warszawie20.
W zakresie poziomu wskaźników dotyczących środowiska naturalnego – województwo mazowieckie
zajmuje 3 miejsce w rankingu regionów z najwyższą emisją gazów cieplarnianych w kraju. Poziom
emisji szkodliwych gazów do powietrza w 2010 roku w stosunku do 2007 wzrósł o 5%. W 2007 roku
wynosił 28 075 900 ton rocznie, a w 2010 29 506 761 ton. Emisja dwutlenku węgla do atmosfery
wyniosła w 2010 roku 29 331 528 ton, co stanowiło 99,4% wszystkich szkodliwych gazów
wyemitowanych przez województwo21. Takie wyniki związane są pośrednio z istnieniem na terenie
województwa dwóch elektrowni systemowych, które emitują do atmosfery szkodliwe gazy.
Infrastruktura transportowa województwa z racji jego położenia jest dobrze rozwinięta. W regionie
istnieje największy port lotniczy w kraju, a do tego przez jego obszar przebiegają trzy główne
europejskie korytarze transportowe.
W obszarze wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R Strategii Lizbońskiej oraz badania i rozwój,
innowacje Strategii Europa 2020 poprawę obrazują m.in. wskaźniki prezentujące nakłady na
działalność B+R. W województwie mazowieckim na przełomie lat 20037-20010 nakłady na
działalność badawczo-rozwojową wzrosły prawie trzykrotnie (z 264 505 do 790 959 tys. zł). Również
działalność badawczo-rozwojowa w regionie w jednostkach wzrosła z 317 w 2007 roku, do 352
przypadków w 2010 w podmiotach gospodarki narodowej ogółem oraz analogicznie
w przedsiębiorstwach z 165 do 18822.
Realizacja celów SL pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie
zasobów oraz EU2020 badania i rozwój, innowacje widoczna jest poprzez przyrost wskaźników
związanych z nakładami na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach.
18
19
20
21
Ibidem.
Obliczenia własne na podstawie: http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_monitorujace_PLK_HTML.htm.
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2014, s. 14.
Obliczenia własne na podstawie: BDL GUS.
22
Ibidem.
53
Wykres 2. Nakłady na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach sektora usług wg rodzajów
działalności innowacyjnej w województwie mazowieckim w latach 2008-2010 (w tys. zł)
marketing związany z wprowadzeniem…
nakłady inwestycyjne na środki trwałe
zakup oprogramowania
2010
zakup wiedzy zeźródeł zewnętrznych
2009
2008
działalność badawczo rozwojowa (B+R)
ogółem
0
2000000 4000000 6000000 8000000 10000000
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego
Jak widać na wykresie 2. wydatki ogółem na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach sektora
usług w stosunku do roku 2008 wzrosły nieznacznie (w roku 2009 odnotowany został widoczny
spadek nakładów na tę działalność). W roku 2010 w stosunku do roku 2008 nakłady na działalność
B+R oraz zakup wiedzy ze źródeł zewnętrznych i zakup oprogramowania, a także marketing
promujący wdrożone innowacje w tym sektorze przedsiębiorstw wzrosły. Znaczny spadek – o ponad
30% - nastąpił w kwocie nakładów inwestycyjnych na środki trwałe.
Wykres 3. Nakłady na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych wg rodzajów
działalności innowacyjnej w województwie mazowieckim w latach 2007-2010 (w tys. zł)
marketing związany z wprowadzeniem nowych…
nakłady inwestycyjne na środki trwałe
2010
zakup oprogramowania
2009
zakup wiedzy zeźródeł zewnętrznych
2008
działalność badawczo rozwojowa (B+R)
2007
ogółem
0
2000000
4000000
6000000
W przypadku przedsiębiorstw przemysłowych wzrost wydatków inwestycyjnych na innowacje
w stosunku do lat ubiegłych wzrósł o 58%. Spadek zarejestrowano jedynie w nakładach na promocję
wdrożonych innowacji.
Realizację celu społeczeństwo informacyjne UE2020 oraz pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT
oraz zrównoważone wykorzystanie zasobów obrazują wskaźniki odsetka przedsiębiorstw
wykorzystujących Internet w kontaktach z administracja publiczną, który wzrósł z 64,5 w roku 2007
54
do 94,1% w 2010 oraz przedsiębiorstw, dla których strona internetowa spełniała funkcje prezentacji
katalogów, wyrobów lub cenników – analogicznie z 51 do 55,5%23.
Wskaźnikami obrazującymi realizację celu SL przyczynienie się do rozwoju silnej europejskiej bazy
przemysłowej oraz w ramach EU2020 celu konkurencyjność jest m.in. odsetek innowacyjnych
przedsiębiorstw przemysłowych.
Wykres 4. Przemysłowe przedsiębiorstwa innowacyjne w ogólnej liczbie przedsiębiorstw
w województwie mazowieckim w latach 2007-2010 (w %)
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2007
2008
2009
2010
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego.
Z wykresu 4. wynika, że udział innowacyjnych przedsiębiorstw przemysłowych w stosunku do liczby
przedsiębiorstw ogółem spadła.
Efektem realizacji celów SL: zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność zawodową
oraz modernizacja systemów zabezpieczeń społecznych oraz zwiększenie zdolności adaptacyjnych
pracowników i przedsiębiorstw oraz elastyczności rynków pracy, a także zatrudnienie
i umiejętności Strategii UE2020 w mazowieckim jest rosnąca liczba podmiotów nowo zarejestrowane
w rejestrze REGON w stosunku do spadającej liczby podmiotów wykreślonych. Wskaźniki te
w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców obrazuje poniższy wykres.
Wykres 5. Podmioty gospodarki narodowej nowo zarejestrowane w rejestrze REGON oraz
wykreślone w województwie mazowieckim w latach 2008-2010 (na 10 tys. ludności)
140
jednostki nowo
zarejestrowane w rejestrze
REGON
120
100
80
jednostki wykreślone z
rejestru REGON
60
40
2008
2009
2010
Podobnie osiąganie tych celów prezentuje miernik osób pozostających bez pracy powyżej 12 m-cy,
który w stosunku do roku 2007 spadł znacząco. Natomiast liczba osób pozostających bez pracy do 6
m-cy przyrasta.
W regionie wzrosło również zatrudnienie osób starszych (po 50.roku życia). Przy czym większy
przyrost miał miejsce w przypadku starszych mężczyzn niż kobiet.
23
Ibidem.
55
Wykres 6. Bezrobotni zarejestrowani wg czasu pozostawania bez pracy w województwie
mazowieckim w latach 2007-2010
120000
100000
80000
3 miesi±ce i mniej
60000
3 - 6 miesięcy
40000
6 - 12 miesięcy
powyżej 12 miesięcy
20000
0
2007
2008
2009
2010
Efekty realizacji celu EU – wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji
i zdobywanie umiejętności oraz celu UE2020 – zatrudnienie i umiejętności, są widoczne poprzez
strukturę wskaźników skolaryzacji (opisane szerzej w dalszej części Raportu, str. ). W województwie
mazowieckim więcej młodzieży pobiera naukę w szkołach przygotowujących ją do kształcenia
akademickiego, niż w szkołach zasadniczych zawodowych. Z mierników zaprezentowanych na
wykresie widać, że liczba komputerów w szkołach oraz komputerów z dostępem do sieci wzrasta,
przy czym widać, że wile ze stanowisk komputerowych nie jest jeszcze podłączonych do Internetu.
Wykres 7. Liczba komputerów w szkołach ponadgimnazjalnych oraz komputerów z dostępem do
sieci w województwie mazowieckim w latach 2007-2010
29000
28000
27000
komputery w szkole
26000
komputery z dostępem do
Internetu
25000
24000
2007
2008
2009
2010
Realizację celu rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej SL oraz klimat, energia,
mobilność i konkurencyjność UE2020 obrazuje m.in. przyrost wskaźnika dróg publicznych na 100
km2. W mazowieckim w roku 2007 wynosił 86, a w 2010 wzrósł do poziomu 94,8. Przyrasta również
długość czynnej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.
56
Wykres 8. Długość czynnej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w województwie mazowieckim
w latach 2007-2010 (w km)
45000
40000
35000
30000
25000
kanalizacja
20000
wodociągi
15000
10000
5000
0
2007
2008
2009
2010
Przy czym zauważalna jest dysproporcja
a odprowadzającą ją wraz z innymi ściekami.
między
długością
sieci
dostarczającej
wodę
Realizację celu walka z ubóstwem obrazuje miernik bezrobocia, obrazujący liczbę osób bezrobotnych
(w podziale na czas pozostawania bez pracy – wykres 6. ), a także wskaźnik obrazujący zmianę
poziomu dochodów w regionie, tabela 23.
Tabela 23. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w województwie mazowieckim w latach
2007-2010 w relacji do średniej krajowej (Polska=100)
2007
2008
2009
2010
128,1
127,8
126,1
124,6
Mimo przyrostu kwoty wynagrodzenia brutto w województwie mazowieckim wskaźnik przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia brutto w regionie w relacji do średniej krajowej w latach 2007-2010
spada, choć jest on wyższy o prawie 25% niż średnio w regionach kraju.
Poprzez dobrane wyżej wskaźniki został przedstawiony postęp w realizacji w Województwie
Mazowieckim celów Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020 obrazując jednocześnie sytuację
społeczno-gospodarczą w regionie.
W dalszej części rozwój społeczno-gospodarczy regionu zaprezentowany został w porównaniu
z innymi województwami kraju.
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI STRUKTURALNE
A. GOSPODARCZE
1. Produkt krajowy brutto
Produkt Krajowy Brutto przedstawia końcowy rezultat działalności wszystkich podmiotów
gospodarki narodowej. Równa się on sumie wartości dodanej brutto wytworzonej przez wszystkie
krajowe jednostki instytucjonalne zwiększone o podatki od produktów i pomniejszone o dotacje do
nich. Produkt krajowy brutto jest liczony w cenach rynkowych.
57
Tabela 24. Wartość wytworzonego produktu krajowego brutto w cenach bieżących i procentowy
udział poszczególnych województw w jego generowaniu w latach 2007 i 2010
PKB w mln zł
Polska
Dolnośląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Łódzkie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Warmińsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
2007
1 176 737
96 666
55 358
45 361
27 581
72 656
86 634
255 893
26 618
43 685
27 351
67 073
152 741
30 329
32 756
109 131
46 904
2010
1 415 385
116 553
66 667
53 640
31 375
88 071
107 988
311 430
31 365
51 317
32 310
77 708
181 921
37 884
39 511
133 508
54 137
Kontrybucja do krajowego
PKB
2007
2010
100
100
8,2
8,2
4,7
4,7
3,9
3,8
2,3
2,2
6,2
6,2
7,4
7,6
21,7
22,0
2,3
2,2
3,7
3,6
2,3
2,3
5,7
5,5
13,0
12,9
2,6
2,7
2,8
2,8
9,3
9,4
4,0
3,8
** szacunki BIEC Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych
Źródło: Szacunek PKB per capita i bezpośrednich inwestycji zagranicznych w województwach oraz wskaźniki
wyprzedzające koniunktury, Ekspertyza wykonana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, maj 2011,
Warszawa, s. 22.
W 2007 roku wartość wytworzonego produktu krajowego brutto wynosiła 1 176 737 mln zł,
natomiast w roku 2010 sięgnęła kwotę 1 415 385 mln zł. Od momentu akcesji Polski do Unii
Europejskiej (2004) średnioroczne tempo wzrostu PKB dla Polski wynosiło 4,6%. Zauważyć można
wzrost gospodarczy, który w analizowany okresie zwiększył wartość wytworzonego PKB o 20%
(w 2007 -1 176 737mln zł, w 2010 - 1 415 385 mln zł)24.
Na poziomie terytorialnym najwyższy poziom produktu krajowego brutto w badanych latach
wytworzyło województwo mazowieckie. W 2007 roku było to 255 893 mln zł, co stanowiło prawie
21,7% całości wygenerowanego PKB. W 2010 roku wartość ta wzrosła o 22% do wartości 311 430 mln
zł. Województwo mazowieckie było regionem, którego kontrybucja w generowaniu PKB była
najwyższa i z roku na rok się zwiększała. Drugim regionem, w którym rozwój gospodarczy jest także
dobrze widoczny jest województwo śląskie. Wartość wygenerowanego przez nie PKB w roku
badanym (2010) w stosunku do bazowego (2007) zwiększyła się o 1,2%.
W analizowanym okresie w podziale regionalnym nie odnotowano większych zmian w wielkości
generowanego PKB. Jego wartość w województwach: dolnośląskim (8,2%), łódzkim (6,2%), kujawskopomorskim (4,7%), warmińsko-mazurskim (2,8%) i podlaskim (2,3%) pozostała bez zmian. Natomiast
w województwach: lubelskim, lubuskim, opolskim, pomorskim i zachodniopomorskim jego wartość
zmniejszyła się średnio o 0,1 punkt procentowy.
24
Szacunek PKB per capita i bezpośrednich inwestycji zagranicznych w województwach oraz wskaźniki
Warszawa, s. 22.
58
Najwolniejszy rozwój gospodarczy w latach 2007-2010 odnotowano w województwach: lubuskim,
opolskim, podlaskim, świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim. Udział tych regionów w tworzeniu PKB
jest najniższy i wynosi niewiele ponad 2%.25
Wykres 9. Średnioroczne tempo wzrostu PKB w % w latach 2007 i 2010
Dolnośląskie
Polska
Kujawsko-pomorskie
10
9
9,2
Zachodniopomorskie
Lubelskie
8
7
6,8
Wielkopolskie
6,2
6
Lubuskie
5
3,9 4,0
4
5
5,8
2,6
2,9
2,2 2,8
2,7
4,5
5,9
2,9 3
3,4
3,4
4,1 4,7
2,1
2,2
6,2
3,4
2,7
3,9
5,7
3
5,1
Warmińskomazurskie
2
Łódzkie
1
2010
0
Świętokrzyskie
9
Śląskie
4,7 4,7
7,3
Pomorskie
8,5
7,7
2007
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podlaskie
Podkarpackie
2. PKB na 1 mieszkańca
PKB na 1 mieszkańca wyznacza wartość wszystkich produktów i usług finalnych wytworzonych
w danym regionie, w danym roku przez wszystkie podmioty gospodarki. To produkcja wytwarzana
w określonym czasie przez jednego pracującego. Natomiast produkt krajowy brutto per capita
według wartości siły nabywczej jest obliczany według parytetu siły nabywczej walut i wyrażony we
wspólnej umownej walucie PPS (Purchasing Power Standard) w relacji do średniej 27 krajów Unii
Europejskiej. Wyznacza on wartość wszystkich produktów i usług finalnych wytworzonych w danym
regionie przez wszystkie podmioty gospodarki narodowej przypadające na 1 jej mieszkańca. Jest
podstawowym wskaźnikiem, który określa rozwój społeczno- gospodarczy danego regionu.
Tabela 25. Wartość wytworzonego produktu krajowego brutto na 1 mieszkańca w latach 2007 i
2010
w tysiącach zł
EU-27
Polska
Dolnośląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
25
PKB w PPS per capita
2007
2010
25 000
24 500
13 604
14 673
14 791
16 037
11 809
12 752
9 215
9 854
PKB per capita
2007
2010
:
:
30 873
37 065
33 567
40 510
26 801
32 213
20 913
24 892
Ibidem.
59
Lubuskie
Łódzkie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
12 051
12 501
11 657
21 774
11 284
9 178
10 089
13 393
14 435
10 461
10 117
14 217
12 209
12 289
13 735
12 937
23 562
12 056
9 661
10 756
13 761
15 526
11 825
10 957
15 480
12 655
27 350
28 371
26 456
49 415
25 609
20 829
22 896
30 396
32 761
23 741
22 961
32 266
27 708
31 043
34 695
32 681
59 519
30 455
24 405
27 170
34 761
39 220
29 871
27 677
39 104
31 967
** szacunki BIEC Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych
Źródło: Szacunek PKB per capita i bezpośrednich inwestycji zagranicznych w województwach oraz wskaźniki
Warszawa, s. 23, 25.
Wskaźnik produktu krajowego brutto w przeliczeniu na 1 mieszkańca w analizowanym okresie ulegał
stałemu zwiększeniu zarówno w kraju jak i w jednostkach terytorialnych. Przeciętny poziom PKB per
capita dla Polski wynosił 30 873 zł w 2007 roku, w 2009 roku 35 197 zł, a w 2010 – 37 065 zł
i w okresie 2007-2010 wzrastał średnio o 58,4%. W 2010 roku krajowy PKB w przeliczeniu na
1 mieszkańca stanowił 120% średniego PKB z roku 2007. PKB per capita w PPS w Polsce w 2007 roku
wyniósł 13 604 euro (w UE-27 25 000 euro) co stanowiło 54,4% średniej 27 krajów Unii. W 2010 roku
wartość ta wzrosła o 1 069 euro, co stanowiło niepełne 60% średniej unijnej.26
W przekroju województw najwyższą wartość produktu krajowego brutto na 1 mieszkańca
odnotowano w województwie mazowieckim, która wynosiła 49 415 tys. zł w 2007 i 59 519 mln zł
w 2010 roku. Wartość ta przekroczyła średnią dla kraju o prawie 28 punktów procentowych,
stanowiąc 61% średniej krajowej i 87% PKB w PPS na 1 mieszkańca w Unii. Jednocześnie
województwo mazowieckie najszybciej rozwijało się pod względem unijnym stanowiąc ponad 96%
średniej dla UE-27. Region ten jako jedyny przekroczył średnią unijną (75%) w generowaniu produktu
krajowego brutto na 1 mieszkańca. Wartość wskaźnika dla tego województwa wzrastała średnio
120% rocznie. Innymi województwami, w których poziom PKB per capita w 2010 roku przekroczyło
średnią kraju są także: dolnośląskie (109%), śląskie i wielkopolskie (po 106%). Wartość wskaźnika
w tych województwach w badanym okresie wzrastał średnio o 120% rocznie.
Województwem porównywalnym jest województwo pomorskie i łódzkie (odpowiednio po 34 761 tys.
zł i 34 695 tys. zł w 2010 roku). Niski poziom wskaźnika produktu krajowego brutto na 1 mieszkańca
w badanym okresie utrzymywał się w województwach: zachodniopomorskim (86% średniej kraju),
lubuskim (84%), kujawsko-pomorskim (87%), małopolskim (88%), opolskim (82%), świętokrzyskim
(80%) oraz podlaskim i warmińsko-mazurskim (po ok.74%).
Na ostatniej pozycji z najniższą wartością wskaźnika uplasowały się województwa lubelskie
i podkarpackie, których wskaźnik wyniósł w 2010 roku odpowiednio 24 892 i 24 405 tys. zł.
Województwa te wygenerowały jedynie niewiele ponad 66% PKB na 1 mieszkańca. Były one także
województwami, które zajmowały ostatnie pozycje w rankingu regionów europejskich o najniższym
poziomie PKB na 1 mieszkańca w umownej walucie PPS (poniżej 40% średniej UE).27
26
27
Ibidem, s. 23-25.
Ibidem.
60
Wykres 10. PKB per capita w PPS Polski i województw w stosunku do UE-27 w latach 2007 i 2010
Polska
Zachodniopomorskie
Dolnośląskie
100 %
90%
Wielkopolskie
80%
60% 65%
Kujawsko-pomorskie
70%
60%
63% 52% 54%59%
52%
49%
57%
47%
45%
40%
40%
37%
48% 42%
48% 50%
50%
Lubelskie
40%
30%
20%
Świętokrzyskie
10%
Lubuskie
0%
50% 56%
58%
54%
40%37% 47%
56% 44%
39% 45%
49%
94%
87%
63%
Śląskie
Pomorskie
Podlaskie
Podkarpackie
2007
2010
Łódzkie
Małopolskie
96% Mazowieckie
Opolskie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, EUROSTAT.
B. PRACUJĄCY
3. Stopa zatrudnienia
Wskaźnik zatrudnienia obliczono jako procentowy udział pracujących danej kategorii w ogólnej liczbie
ludności danej kategorii. W analizie wzięto także pod uwagę stopę zatrudnienia osób starszych (grupa
wiekowa 55-64 lata) w ogóle zatrudnionych w 2007 i 2010 roku.
Tabela 26. Stopa zatrudnienia w województwach Polski i odsetek osób starszych zatrudnionych
w latach 2007 i 2010
grupa wiekowa 15-64 lata
grupa wiekowa 55-64 lata
w%
2007
2010
2007
2010
Polska
25,8
26,3
29,7
34,0
Dolnośląskie
26,9
28,4
28,9
33,0
Kujawsko-pomorskie
26,0
26,7
26,4
29,6
Lubelskie
25,9
21,9
38,2
37,3
Lubuskie
20,5
26,7
28,2
30,4
Łódzkie
28,4
28,7
28,0
32,9
Małopolskie
24,8
26,1
33,1
36,1
Mazowieckie
28,4
28,7
34,9
39,3
Opolskie
28,4
29,3
28,7
31,7
Podkarpackie
22,7
19,9
33,5
39,9
Podlaskie
25,4
23,4
29,7
33,6
Pomorskie
27,5
28,7
29,7
38,2
Śląskie
25,4
25,6
21,8
28,0
Świętokrzyskie
24,3
24,1
35,8
36,6
19,9
23,1
28,5
31,0
Wielkopolskie
27,4
32,1
27,7
33,9
Zachodniopomorskie
20,2
19,5
25,3
30,6
Źródło: Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego
61
Wartość wskaźnika zatrudnienia w analizowanym okresie uległa nieznacznemu zwiększeniu. W roku
2007 w kraju zatrudnionych było 25,8% Polaków, natomiast w 2010 roku ich ilość zwiększyła się
jedynie o 0,5 punktu procentowego. Jako, że Polska jest krajem ludzi starzejących się, odsetek osób
zatrudnionych z grupy wiekowej 55-64 lata w badanym okresie zwiększyła się z 29,7% do 34%.
Odsetek zatrudnionych z grupy osób starszych (55-64 lata) z roku na rok zwiększał się także we
wszystkich regionach kraju średnio o 34%.
W pięciu regionach wskaźnik zatrudnienia przewyższa średnią krajową, a w trzech był porównywalny.
Najwięcej osób zatrudnionych w 2010 roku było w województwie wielkopolskim. Wskaźnik
zatrudnienia w przeciągu trzech lat zwiększył się o 4,7 p.p. Wyższe wskaźniki posiadały także
województwa: dolnośląskie (28,4%), łódzkie (28,7%), mazowieckie i pomorskie (po 28,7%). Wartości
wskaźników porównywalne były dla województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego (po 26,7%)
oraz małopolskiego (26,1%).
Najmniej zatrudnionych w analizowanym okresie 2007-2010 było w regionie zachodniopomorskim
i podkarpackim, tutaj stopa zatrudnienia wyniosła niespełna 20%, a prognozy wykazują, że z roku na
rok liczba pracujących osób będzie się zmniejszała.
Największy wzrost zatrudnienia między 2007, a 2010 rokiem odnotowano w województwie lubuskim
o 1,3%. Na drugiej pozycji znajdują się regiony północnej i północno-zachodniej Polski - województwa
warmińsko-mazurskie i wielkopolskie (1,16%). W województwach lubelskim i podkarpackim tempo
zatrudnienia było najniższe (niewiele ponad 0,8%). W pozostałych 13 województwach średnie tempo
zatrudnienia kształtowało się podobnie jak w kraju.
Najwięcej osób starszych zatrudnionych było w województwie podkarpackim i mazowieckim, ich
średnia ilość jest o ponad 5 punktów procentowych większa niż w kraju (odpowiednio 39,9% i 39,3%).
Natomiast tempo zatrudnienia osób starszych najszybciej wzrastało w województwach: pomorskim,
śląskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim (około 130% w roku 2010 w stosunku do 2007).28
Wykres 11. Stopa zatrudnienia i udział osób starszych w liczbie zatrudnionych w 2010 roku
Polska
Zachodniopomorskie
Dolnośląskie
40
34
35
Wielkopolskie
33,9
30,6
32,1
31
28
20
Lubelskie
15-64 lata
10
21,9
5
24,1
0
25,6
28,7
Pomorskie
25
15
36,6
Śląskie
Kujawsko-pomorskie
26,328,4 29,6
26,7
19,5
37,3
23,1
Świętokrzyskie
33
30
38,2
23,419,9
33,6
39,9
Podlaskie
Podkarpackie
26,7
30,4
28,7
32,9
26,1
Lubuskie
55-64 lata
Łódzkie
28,7 36,1
Małopolskie
29,3
39,3
31,7
Mazowieckie
Opolskie
.
28
Opracowanie własne na podstawie BDL GUS.
62
C. SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNA
4. Stopa bezrobocia długotrwałego
Bezrobotni to osoby, które spełniają jednocześnie następujące warunki: 1) w okresie badanego
tygodnia nie były osobami pracującymi, 2) aktywnie poszukiwały pracy, tzn. podjęły konkretne
działania w ciągu 4 tygodni, aby znaleźć pracę; 3) były gotowe (zdolne) podjąć pracę w ciągu dwóch
tygodni następujących po tygodniu badanym. Do bezrobotnych zostały zaliczone także osoby, które
nie poszukiwały pracy, ponieważ miały perspektywę pracy i oczekiwały na jej rozpoczęcie przez okres
nie dłuższy niż 3 miesiące oraz były gotowe tę pracę podjąć. Jako bezrobocie długotrwałe rozumie się
pozostanie bez pracy w okresie od 13 miesięcy i więcej.
Tabela 27. Stopa bezrobocia długoterminowego w latach 2007- 2010
w tysiącach osób
Polska
Dolnośląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Łódzkie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Źródło: Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego.
2007
742
78
49
46
13
64
61
84
14
27
24
28
81
44
35
59
36
2010
434
39
24
28
11
34
44
35
8
25
15
17
49
30
12
37
26
Liczba osób bezrobotnych długotrwale w Polsce w badanym okresie uległa znacznemu zmniejszeniu.
W 2007 roku było to 742 tys. osób, a w 2010 - 434, co stanowiło o 171% bezrobotnych mniej. Liczba
bezrobotnych mężczyzn w 2010 roku zmniejszyła się o 153 tys. (167% w stosunku do roku 2007),
a kobiet o 155 tys. osób (175% w stosunku do roku bazowego).
W regionach liczba pozostających bez pracy dłużej niż 13 miesięcy zmniejszała się średnio o 37%.
Miejscem, w którym bezrobocie długotrwałe ulegało największej redukcji był region centralnej Polski
– województwo mazowieckie. Liczba bezrobotnych zmniejszyła się w tym regionie o 140% (prawie
50 tys. osób). Mężczyźni stanowili 54%, a kobiety 46% wszystkich bezrobotnych województwa. Zaraz
obok mazowieckiego były województwa: dolnośląskie, śląskie i łódzkie, których liczba bezrobotnych
długotrwale zmniejszyła się w analizowanym okresie o ponad 30 tys. ludzi. Regionem z najniższym
spadkiem bezrobocia długotrwałego były województwa lubuskie i podkarpackie, w których liczba
bezrobotnych osób zmniejszyła się w przeciągu 3 lat zaledwie o 2 tys.
W przekroju województw najwięcej długotrwale bezrobotnych było w regionie śląskim
i małopolskim. W liczbie osób było ich odpowiednio 49 i 44 tys., co w 2010 roku w ponad 10%
składało się na liczbę wszystkich bezrobotnych w kraju. Natomiast najmniej w województwie
opolskim, w którym bezrobotnych długotrwale było w 2010 roku 8 tys. (2% w skali kraju).
63
Wykres 12. Procentowy udział województw w stopie bezrobocia długoterminowego kraju w latach
2007 i 2010
Dolnośląskie
Zachodniopomorskie
Kujawsko-pomorskie
12, 0%
10,5%
10, 0%
Wielkopolskie
Lubelskie
9,0%
8,0 %
6,6%
8,5% 6,0%
8,0%
5,5%
6,5%
4,9%
6,2%
6,0 %
Lubuskie
4,0 %
4,7%
6,9%
Świętokrzyskie
5,9%
10,9%
Śląskie 11,3%
2,0 %
2,8%
1,8%
2,5%
0,0 %
1,8%
3,8% 3,2%
3,5%
3,6%
7,8%
8,6%
Łódzkie
2007
2010
8,2%
8,1%
10,1%
Małopolskie
5,8%
Pomorskie
3,9%
Podlaskie
11,3% Mazowieckie
Opolskie
1,9%
Podkarpackie
5. Wskaźnik zagrożenia ubóstwem uwzględniając transfery socjalne
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem po uwzględnieniu transferów socjalnych stanowi odsetek osób,
których dochód do dyspozycji po uwzględnieniu transferów społecznych, stanowi wartość niższą od
granicy ubóstwa, jaka jest ustalona na 60% mediany ekwiwalentnych dochodów do dyspozycji
w danym kraju. Wskaźnik ubóstwa obliczany jest na podstawie dochodów z roku poprzedzającego
badanie. Próg ubóstwa wyznacza standard życia gospodarstw domowych w poszczególnych krajach.
Tabela 28. Wskaźnik zagrożenia ubóstwem w Polsce i województwach w latach 2007-2010
w%
2007
2010
Polska
17,3
17,6
Dolnośląskie
18,1
15,9
Kujawsko-pomorskie
17,2
19,2
Lubelskie
26,2
30,7
Lubuskie
15,2
23,3
Łódzkie
17,1
17,8
Małopolskie
17,2
17,7
Mazowieckie
14,7
15,0
Opolskie
11,8
14,7
Podkarpackie
25,0
24,1
Podlaskie
15,4
13,4
Pomorskie
17,5
15,1
Śląskie
12,8
12,4
Świętokrzyskie
20,9
23,2
23,1
15,1
Wielkopolskie
16,1
17,6
Zachodniopomorskie
17,3
17,4
Źródło: Główny Urząd Statystyczny: http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_monitorujace_PLK_HTML.htm .
64
W analizowanym okresie 2007-2010 nie zanotowano wyraźnych zmian wartości wskaźnika
zagrożenia ubóstwem w Polsce. Wskaźnik utrzymuje się na dość stabilnym poziomie wynosząc
średniorocznie niewiele powyżej 17%. Odsetek gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem
relatywnym zwiększył się o 3 punkty procentowe z 17,3% w roku 2007 do 17,6% w 2010. W przekroju
regionalnym wskaźnik ubóstwa w 6 województwach zmniejsza się średnio o 87%, a w pozostałych
zwiększał się mniej lub bardziej.
W analizowanym okresie najwięcej gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem było
w województwie lubelskim (w 2007- 26,2%, w 2010 wzrost do 30,7%). Jednocześnie region ten miał
największy wpływ na krajową wartość wskaźnika (1,7%). W podkarpackim, lubuskim i świętokrzyskim
ubóstwem zagrożonych było średnio 23,5% gospodarstw domowych. W regionie w którym
prawdopodobieństwo ubóstwa było najniższe było województwo śląskie, w którym wskaźnik
relatywny wynosił 12,4% i w porównaniu z rokiem 2007 zmniejszył się o 3%. Województwo śląskie
było także miejscem, które miało najmniejszy wpływ na wartość wskaźnika ubóstwa krajowego.
Na względnie niezmienionym poziomie pozostały wskaźniki 4 województw. W latach 2007-2010 ich
średnioroczne tempo zmian było takie jak krajowe (102%). Były to województwa, które należą do
regionu centralnego (województwo łódzkie, mazowieckie), południowego (małopolskie) i północnozachodniego (zachodniopomorskie).29
Wykres 13. Wskaźnik zagrożenia ubóstwem w Polsce i województwach w 2007 i 2010 roku
17,3
Polska
Zachodniopomorskie
Dolnośląskie
35
30
Wielkopolskie
Kujawsko-pomorskie
25
17,6 18,1
17,4
19,2 30,7
17,3
17,6
15,9 17,2
26,2
16,1
20
Warmińskomazurskie
15
23,1
Lubelskie
10
Świętokrzyskie
15,1
5
20,9
23,2
0
12,8
Śląskie
17,5
Pomorskie
Podlaskie
Lubuskie
23,3
15,2
12,4
17,1
15,1
17,2
13,4
11,8 14,7
15
15,4
14,7
2010
17,8
Łódzkie
17,7
Małopolskie
24,1
25
Podkarpackie
2007
Mazowieckie
Opolskie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie EU-SILC EUROSTAT
6. Dyspersja regionalnych stóp zatrudnienia
Wskaźnik dyspersji regionalnych stóp zatrudnienia wyraża procentowy udział osób pracujących
w ogólnej liczbie ludności danego regionu.
29
Obliczenia własne na podstawie http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_monitorujace_PLK_HTML.htm
65
Tabela 29. Dyspersja regionalnych stóp zatrudnienia w Polsce w 2007 i 2010 roku
w%
Polska
Dolnośląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Łódzkie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
2007
48,6
46,5
45,8
51,1
48,2
49,7
48,9
51,9
46,4
49,3
49,6
48,1
46,1
49,6
46,0
49,9
43,7
2010
50,4
48,5
48,9
50,7
49,8
51,6
50,1
54,2
48,6
50,3
49,2
50,7
48,1
50,1
48,3
53,1
46,2
Zmiany gospodarcze w Polsce spowodowały wzrost wskaźnika zatrudnienia zarówno w kraju, jak
i podregionach. W okresie 2007-2010 wskaźnik uległ zwiększeniu o 104%. W 2007 roku w kraju
zatrudnionych było 1 746 573 osób, a w roku 2010 liczba ta wzrosła o 208 133 osoby.
W przekroju regionalnym także odnotowano wzrost wskaźnika. Największą wartość wskaźnika
w 2010 roku zanotowano w regionie centralnym (mazowieckie, łódzkie) i północno-zachodnim
(wielkopolskie). Tempo wzrostu wskaźnika zwiększało się w tych województwach średnio o 104%
rocznie. W 2010 roku zatrudnionych było odpowiednio: 238 341,131 617 i 135 172 tys. osób. W 11
województwach wartość wskaźnika zwiększała się nieznacznie. Spadek zatrudnienia odnotowano
natomiast w województwach lubelskim i podlaskim. Jego wartość w 2010 roku w stosunku do roku
2007 zmniejszyła się o 0,4 punktu procentowego.
Największa ilość osób zatrudnionych w analizowanym okresie była w jednym z najbardziej
rozwiniętych ekonomicznie województw - województwie mazowieckim. Liczba osób zatrudnionych
tam stanowiła 12% ogółu zatrudnionych w Polsce. W regionie dolnośląskim i śląskim było to
odpowiednio 8 i 9%. Najmniejsze zatrudnienie w 2010 roku było w województwie
zachodniopomorskim. Wskaźnik ten wynosił zaledwie 46,2%.30
30
66
Wykres 14. Dyspersja regionalnych stóp zatrudnienia w województwach Polski w latach 2007
i 2010
Polska
Zachodniopomorskie
Dolnośląskie
50,4
48,5
46,2 48,6
Wielkopolskie
Kujawsko-pomorskie
53,1
46,5
43,7
48,9
49,9
45,8
51,1 Lubelskie
48,3
50,7
46
60
50
40
30
20
10
Świętokrzyskie
48,2 49,8 Lubuskie
50,1 49,6
2007
0
2010
Śląskie
46,1
48,1
Pomorskie
50,7
49,7
48,1
49,2
49,6
Podlaskie
49,3
50,3
Podkarpackie
48,9
46,4
51,6 Łódzkie
50,1
Małopolskie
51,9
54,2Mazowieckie
48,6
Opolskie
D. BADANIA NAUKOWE I ROZWÓJ
7. Wydatki na działalność badawcza i rozwojową (B +R) w % PKB
Wydatki poniesione na działalność badawczą i rozwojową (B+R), są sumą nakładów poniesionych na
nią w danym roku sprawozdawczym przez wszystkie jednostki prowadzące tę działalność, niezależnie
od źródła pochodzenia wydanych na nie środków. Nakłady na B+R wyrażone są jako % PKB.
Wartość wskaźnika nakładów na działalność badawczą i rozwojową w stosunku do PKB w Polsce
w latach 2007-2009 wzrósł o 0,11 punktów procentowych. Zauważa się systematyczny wzrost
wartości wskaźnika w kraju. Jest on jednak o 1,3 punktu procentowego niższy niż ten sam wskaźnik
wyznaczony dla 27 krajów Unii Europejskiej.31
Z powodu braku bieżących danych (za 2010 rok) w GUS i EUROSTAT nakłady poniesione na badania
i rozwój w relacji do PKB nie zostaną poddane głębszej analizie.
8. Poziom wykształcenia osób młodych
Wskaźnik poziomu wykształcenia osób młodych dotyczy osób z grupy wiekowej 20-24 lata
z poziomem wykształcenia co najmniej średnim. W kraju wartość wskaźnika w analizowanym okresie
2007-2010 zmniejszył się o 0,5 punktu procentowego z wartości 91,6% w 2007 roku, do 91,1%
w 2010. Z roku na rok udział osób z minimum średnim wykształceniem w populacji w wieku 20-24 lat
zmniejszał się.
31
Główny Urząd Statystyczny, http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_monitorujace_PLK_HTML.htm.
67
Wskaźnik skolaryzacji netto to relacja liczby osób uczących się (stan na początku roku szkolnego) na
danym poziomie kształcenia (w danej grupie wieku) do liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie
wieku określonej jako odpowiadająca temu poziomowi nauczania32.
W województwie mazowieckim dla przedziału wiekowego 16-18 lat najwyższy jest dla liceów
ogólnokształcących – w roku 2007 52,52%, a w 2010 52,31%. Dla szkół zawodowych
i ogólnonarodowych wskaźnik ten przyjmuje analogicznie wartości 27,84 i 28,14%, a dla zasadniczych
szkół zawodowych – 10,17% i 10,3%.33
Województwo mazowieckie ma jeden z najniższych wskaźników skolaryzacji dla zasadniczych szkół
zawodowych. Niższy ma tylko województwo podlaskie – 9,31%, najwyższy – 18,41% posiada
województwo wielkopolskie. Dla mazowieckiego podobnie kształtuje się ranking pod względem
wskaźnika skolaryzacji dla szkół zawodowych i ogólnonarodowych – niższą wartość ma tylko
województwo zachodniopomorskie (27,46%), a najwyższą świętokrzyskie (34,68%). Natomiast dla
liceów ogólnokształcących mazowieckie przyjmuje jeden z najwyższych wskaźników skolaryzacji.
Wyższy ma tylko lubelskie (52,33%), a najniższy (36,3%).34
W przypadku szkół policealnych zauważalny jest znaczny spadek zainteresowania młodzieży w wieku
19-21 lat nauką w tego tupu szkołach w całej Polsce. Współczynnik skolaryzacji netto dla tych szkół
zmalał szczególnie na przełomie 2008-2009 roku. W 2010 roku największy jest w województwie
śląskim - 9,64%, najmniejszy w opolskim – 5,21%. Mazowieckie z wartością 6,16% plasuje się na 12
miejscu.35
Wykres 15. Współczynniki skolaryzacji netto szkoły policealne (wiek 19-21 lat)
12
10
8
6
4
2
0
2007 [%]
2008 [%]
2009 [%]
2010 [%]
32
Definicja ze strony internetowej GUS (www.stat.gov.pl).
34
Ibidem.
35
Ibidem.
33
68
E. ŚRODOWISKO
9. Emisja gazów cieplarnianych
Wskaźnik emisji gazów cieplarnianych dotyczy emisji zanieczyszczeń powietrza w danym kraju, które
przyczyniają się do globalnego efektu cieplarnianego. Na pojęcie gazu cieplarnianego według danych
opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny składają się: dwutlenek siarki, tlenek azotu, tlenek
węgla, metan, podtlenek azotu i dwutlenek węgla. Emisja szkodliwych gazowych składników
atmosfery w BDL GUS podane są w tonach zanieczyszczeń wytwarzanych w przeciągu roku.
Tabela 30. Emisja gazów cieplarnianych w Polsce w tonach w roku 2007 i 2010
ton / rok
Polska
Dolnośląskie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
Łódzkie
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Śląskie
Świętokrzyskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
2007
223269452
16677110
7534842
5290923
2019075
34018320
15510130
28075900
15549982
3545936
1716244
5979253
46274601
12049789
1405574
18294219
9327554
2010
216155409
16343721
6998979
5196066
2080915
35704615
10475801
29506761
13736434
3767845
1616560
6523874
43390320
13330270
1532659
16801325
9149264
Emisja gazów cieplarnianych w okresie 2007-2010 zmniejszyła się - w tym czasie w kraju
wyemitowano 97% mniej zanieczyszczeń gazowych. W przeciągu 2007 roku wyemitowano ich
w Polsce 223 269 452 ton, a w 2010 o ponad 7 mln ton mniej (216 155 409 ton). Największy udział
w zanieczyszczeniu powietrza miał dwutlenek siarki, w analizowanym okresie stanowił on 99%
wszystkich wyemitowanych gazów cieplarnianych. Tak duża ilość emisji CO2 w dużej mierze
uzależniona jest od faktu, że polski sektor energetyczny bazuje przede wszystkim na elektrowniach
węglowych.
W przekroju regionalnym najwyższy wskaźnik emisji zanieczyszczeń powietrza posiada województwo
śląskie. Emisja gazów cieplarnianych w województwie stanowi ponad 20% wszystkich zanieczyszczeń
kraju. Mimo, że między rokiem 2007, a 2010 ich emisja zmniejszyła się o 94% (z 46 274 601 ton
w 2007 roku, do 43 390 320 w 2010) to i tak jego udział jest największy w Polsce. Tak duża emisyjność
śląska jest spowodowana położeniem regionu w głównym obszarze energetycznym Polski.
W województwie znajdują się największe ośrodki górnicze (wydobycie węgla kamiennego i miedzi),
hutnicze oraz energetyczne. Najniższym wskaźnikiem emisyjności w skali kraju pochwalić się mogą
województwa lubuskie, podlaskie i warmińsko-mazurskie emitując jedynie 1% wszystkich
zanieczyszczeń powietrza w kraju.
Najszybsze tempo wzrostu emisji gazów cieplarnianych w analizowanym okresie zanotowano
w województwie świętokrzyskim (wzrost o 111% w roku badanym w stosunku do bazowego) oraz
w regionie północnym kraju (w województwach pomorskim i warmińsko-mazurskim – wzrost
o 109%). Natomiast w województwie małopolskim emisyjność gazów cieplarnianych w latach 2007-
69
2010 zmniejszała się w najszybszym tempie (zmniejszenie o 68% z 15 510 130 ton w 2007 roku, do
10 475 801 ton w 2010).36
Wykres 16. Udział województw w emisji gazów cieplarnianych w 2007 i 2008 roku
1%
2%
8%
3%
1%
4%
Dolnośląskie
Zachodniopomorskie
25%
Kujawsko-pomorskie
20%
2%
3%
1%
Wielkopolskie
Lubelskie
15%
8%
10%
8% 4%7% 3%
2%
1% 1%
6%
15%
17%
5%
1% 5% 7%
3% 2%
6%
20%
7% 13%
21%
14%
Lubuskie
2007
5%
Świętokrzyskie
Śląskie
0%
Pomorskie
Łódzkie
2010
Małopolskie
Mazowieckie
Podlaskie
Opolskie
Podkarpackie
10. Energochłonność finalna gospodarki PKB
Wskaźnik energochłonności finalnej produktu narodowego brutto wyraża stosunek wewnętrznej
konsumpcji energii brutto i wartości PKB w danym roku kalendarzowym. Mierzy on ilość energii jaka
została zużyta przez odbiorców końcowych bez dalszego ich przetworzenia na inne nośniki energii,
które są potrzebne do produkcji jednostki PKB. Wskaźnik energochłonności gospodarki w danych
publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny wyrażony jest w kilogramach oleju ekwiwalentnego
(kgoe) na 1000 euro, w cenach stałych w 2000 roku.
W latach 2000-2010 energochłonność PKB w Polsce zmniejszyła się o prawie 1/3 (średnio o ok. 2%
rocznie). W 2007 roku konsumpcja energii finalnej wyrażona w kgoe na 1000 euro wyniosła 0,244
i była o 0,9 większa w stosunku do 2009 roku (w 2009- 0,228 kgoe/euro). Na zmniejszenie
energochłonności kraju wpłynęły przede wszystkim przedsięwzięcia termomodernizacyjne
(zmniejszenie udziału sektorów energochłonnych w gospodarce), wprowadzenie urządzeń
i technologii energooszczędnych, zmniejszenie zużycia węgla kamiennego na rzecz paliw
węglowodorowych oraz energii ze źródeł odnawialnych, poprawa sprawności przepływu energii
elektrycznej i ciepła oraz zracjonalizowanie zużycia energii w sektorach mieszkalnictwa i przemysłu.
Mimo corocznego wzrostu efektywności energetycznej wartość wskaźnika jest wciąż za wysoka
w stosunku do założeń Strategii Lizbońskiej (energochłonność polskiej gospodarki w 2010 roku miała
wynieść 0,077 kgoe/euro).37
36
37
Główny Urząd Statystyczny, http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_monitorujace_PLK_HTML.htm.
70
Z uwagi na brak aktualnych danych dla regionów kraju wartość wskaźnika nie zostanie poddana
szerszej analizie.
11. Wielkość transportu towarów w stosunku do PKB
Wskaźnik transportu wyraża wolumen towarowych przewozów lądowych w stosunku do
wytworzonego produktu narodowego brutto w danym roku kalendarzowym. Wskaźnik wyrażony jest
w tonokilometrach. Z uwagi na brak danych bieżących i poszczególnych wartości dla województw
kraju wskaźnik przeanalizowany zostanie jedynie dla Polski za okres 2007-2009.
Wartość wskaźnika w kraju z roku na rok zmniejsza się. W 2007 roku wolumen transportu w relacji do
PKB wyniósł 121,6 tonokilometrów i był o 2% wyższy niż 2 lata później (w 2009- 124,4)38.
Spowolnienie rozwoju transportu drogowego spowodowane jest niedostatkami w infrastrukturze
transportowej. Spowodowane jest to w głównej mierze pogorszeniem stanu technicznego przewozu
oraz brakiem dostępności do dobrej infrastruktury drogowej. Dzięki zwiększeniu nakładów i dużej
skali prac modernizacyjnych w latach 2000-2009 stan jakości odcinków dróg krajowych poprawił się
o 260%, jednakże Polska infrastruktura drogowa nadal jest za mało rozwinięta w stosunku do tempa
rozwoju produkcji, wymiany oraz zmotoryzowania społeczeństwa.
Podobnie jest z infrastrukturą kolejową, gdzie udział przewozów ładunków obniżył się o 57%.
Spowodowane jest to złym stanem technicznym oraz brakiem prac modernizacyjnych sieci
kolejowych, co w konsekwencji doprowadziło do zmniejszenia przewozów pasażerskich i skrócenia
długości eksploatowanych linii kolejowych.
F. REFORMA GOSPODARCZA
12. Względny poziom cen
Wskaźnik względnego poziomu cen odnosi się do poziomu cen jakie przeznaczane są na konsumpcję
finalną w gospodarstwach domowych przy uwzględnieniu podatków pośrednich.
Tabela 31. Względny poziom cen konsumpcyjnych w 2007 i 2010 roku
2007
2010
Polska
100,1
102,6
Dolnośląskie
100,3
102,9
Kujawsko-pomorskie
100,0
102,6
Lubelskie
99,3
101,8
Lubuskie
100,2
102,8
Łódzkie
100,2
102,8
Małopolskie
100,0
102,6
Mazowieckie
99,8
102,4
Opolskie
100,2
102,8
Podkarpackie
100,6
103,2
Podlaskie
99,7
102,3
Pomorskie
100,0
102,6
Śląskie
99,8
102,4
Świętokrzyskie
100,0
102,6
100,5
103,1
Wielkopolskie
100,2
102,8
Zachodniopomorskie
100,1
102,7
Źródło: Główny Urząd Statystyczny, http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_monitorujace_PLK_HTML.htm.
38
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&plugin=1&language=en&pcode=tsien060
71
Wskaźnik poziomu cen konsumpcyjnych w gospodarstwach domowych w analizowanym okresie
wzrastał w Polsce średnio o 0,1 p.p. W 2007 roku wynosiła 102,5 zł, natomiast w 2010- 102,6. Wzrost
cen zanotowano w większości grup towarów i usług. Ceny najbardziej wzrosły w zakresie
mieszkalnictwa (o 0,84 punktu procentowego), transportu, zdrowia oraz żywności i wyrobów
alkoholowych i tytoniowych (o 0,66 p.p). Niższe odnotowano w przemyśle tekstylnym (obuwie,
odzież) oraz w zakresie rekreacji, kultury i transportu.
W 2010 roku w przekroju regionalnym średnie ceny konsumpcyjne wyższe niż krajowe posiadały
województwa podkarpackie i warmińsko-mazurskie - ceny były o średnio 60 gr wyższe niż cena
krajowa.
Niewiele wyższe ceny odnotowano w województwach z regionów: południowo-zachodniej
(dolnośląskie, opolskie), północno-zachodniej (lubuskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie)
i centralnej (łódzkie) Polski. Tutaj cena konsumpcji finalnej w gospodarstwach domowych była o 10 –
30 gr wyższa niż w kraju.
Takie same ceny konsumpcyjne były w 4 województwach: kujawsko-pomorskim, małopolskim,
pomorskim i świętokrzyskim (102,6). Natomiast w pozostałych 4 regionach względny poziom cen
konsumpcyjnych gospodarstw domowych był niższy niż w kraju.
Wykres 17. Względny poziom cen konsumpcji finalnej gospodarstw domowych w 2007 i 2010 roku
Polska
Zachodniopomorskie
Dolnośląskie
104 ,0
102,6
103 ,0
Wielkopolskie
102,8
102,7
102 ,0
101 ,0
100,3
Kujawsko-pomorskie
102,9
102,6
Lubelskie
100,1
100,2 100,1
100,0 101,8
100,5
99,3
100,2 102,8 Lubuskie
100,0
100,2
99,8
100 ,0
103,1
2007
99, 0
Świętokrzyskie
98, 0
102,6
2010
97, 0
Śląskie
102,4
100,0 99,7
102,6
Pomorskie
102,8
99,8 100,0
102,6
100,2
100,6
102,3
102,8
Podlaskie
103,2
Podkarpackie
Łódzkie
102,4
Małopolskie
Mazowieckie
Opolskie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego
13. Inwestycje sektora prywatnego jako % PKB
Wskaźnik średniej stopy inwestycji wyraża relację nakładów brutto na środki trwałe do produktu
krajowego brutto.
Z ostatnich dostępnych danych wynika, że między rokiem 2007, a 2009 doszło do znacznego spadku
wartości wskaźnika nakładów inwestycyjnych brutto przedsiębiorstw sektora prywatnego do
wygenerowanego PKB. W 2007 roku wartość wskaźnika inwestycji wynosiła 17,4%, a do 2010 roku
zmniejszyła się o ponad 2 punkty procentowe (do wartości 15,7%). Nakłady brutto na środki trwałe
72
zmniejszyły się o 0,8% w 2009 roku. Ich relacja w stosunku do PKB wynosiła w 2009 roku 21,2%, czyli
mniej niż w 2007 o 0,4 pp (w 2007- 21,6%)39. Spadek wartości inwestycji sektora prywatnego
spowodowana jest w głównej mierze kryzysem finansowym, który doprowadził do niepewnej sytuacji
finansowej przedsiębiorstw prywatnych na rynku krajowym i międzynarodowym.
Z powodu braku aktualnych danych za rok 2010 dla kraju i poszczególnych regionów, wskaźnik
nakładów inwestycyjnych brutto nie będzie szerzej przedstawiony.
Czy projekty dofinansowane w ramach RPO WM:
- poszerzają ofertę województwa do lokowania inwestycji?
- przyczyniają się do zwiększenia inwestycji w badania i rozwój?
- rozwijają i pogłębiają regionalny rynek?
- mają wpływ na rozwój i poprawę infrastruktury w regionie?
- przyczyniają się do wzrostu zatrudnienia w regionie?
Z danych uzyskanych z Krajowego
Systemu Informatycznego wynika, że
dotychczas zrealizowane projekty
w szerokim
spektrum
wspierają
rozwój
województwa.
Wartości
wskaźników tych projektów zawiera
tabela 32.
Jednym z takich obszarów jest rozwój i poprawa infrastruktury w regionie. Projekty, których
realizacja wsparła uzbrojenie infrastrukturalne województwa zostały przeprowadzone w ramach
działań 3.1 Infrastruktura drogowa – poprzez wybudowanie i przebudowanie poszczególnych
odcinków dróg gminnych, przebudowanie poszczególnych dróg powiatowych, wybudowanie
poszczególnych odcinków dróg wojewódzkich. Poprzez wykonanie projektów z Działania 2.1
Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu został wybudowany fragment sieci Internetu
szerokopasmowego. Projekty sfinansowane z Działania 4.1 Gospodarka wodno-ściekowa przyczyniły
się do uzbrojenia obszaru województwa w dodatkowe odcinki sieci kanalizacji sanitarnej oraz
wodociągowej, a także przebudowę dwóch oraz wybudowanie jednego obiektu oczyszczalni ścieków.
Wpływ zrealizowanych projektów na rozwój i poprawę infrastruktury w regionie został potwierdzony
podczas panelu ekspertów. W badaniu IDI wskazano, że poprawie i rozbudowie uległa zarówno
infrastruktura społeczna – z zakresu opieki zdrowotnej, oświaty (szkoły i przedszkola), jak i techniczna
– drogi, infrastruktura komunalna (wodno-kanalizacyjna, grzewcza). W znacznej mierze przyczyniły
się do tego projekty JST. W badaniu tym zaznaczone zostało, że wpływ projektów dofinansowanych
w ramach RPO WM na rozwój i poprawa infrastruktury w regionie jest zauważalny.
Oferta województwa w zakresie lokowania inwestycji została poszerzona bezpośrednio w ramach
projektów finansowanych z Działania 1.3 Kompleksowe przygotowanie terenów pod działalność
gospodarczą poprzez wsparcie terenów inwestycyjnych. Wpływ na atrakcyjność inwestycyjną terenu
województwa mają również opisane wyżej projekty wpływające na rozwój i poprawę infrastruktury,
ponieważ ten element jest jednym z podstawowych uwarunkowań prowadzenia działalności
gospodarczej, a tym samym wpływa na decyzje inwestorów w kwestii lokalizowania swoich
przedsięwzięć.
Eksperci biorący udział w panelu przyznali, że projekty zrealizowane w ramach RPO WM wpłynęły na
poszerzenie oferty województwa w zakresie lokowania inwestycji. W badaniu IDI wskazano, że
odbyło się to dzięki projektom wspierającym szeroko pojęte otoczenie biznesu (w tym inkubatory
przedsiębiorczości, specjalne strefy ekonomiczne). Projekty JST, w ramach których nastąpiło
kompleksowe uzbrojenie terenów pod inwestycje. Zauważono także, że same konkursy skierowane
do przedsiębiorców (np. z Działania 1.5) wpływają na zwiększenie ich inwestycji w regionie (choć
zastrzeżono, że to odnosi się do rodzimych przedsiębiorców).
39
Obliczenia własne na podst. GUS, http://www.stat.gov.pl/gus/wskazniki_makroekon_PLK_HTML.htm, Roczne wskaźniki
makroekonomiczne.
73
Do zwiększenia inwestycji w badania i rozwój przyczynią się projekty realizowane w ramach
priorytetu I., w tym głównie z Działań 1.1 Wzmocnienie sektora badawczo-rozwojowego oraz 1.2
Budowa sieci współpracy nauka-gospodarka. Przy czym w okresie prowadzenia niniejszej ewaluacji
nie zostały sfinalizowane żadne projekty z tych Działań.
Respondenci w badaniu IDI stwierdzili, że wprawdzie zwiększenie inwestycji w badania i rozwój
odbywa się poprzez realizację projektów w ramach Działania 1.1., to jednak na faktyczny efekt tych
przedsięwzięć będzie możliwy po ich zakończeniu. Zaznaczono, że obecnie odbywa się współpraca
między przedsiębiorcami a ośrodkami naukowymi i uczelniami.
Wzrost zatrudnienia został osiągnięty bezpośrednio poprzez realizację projektów z Działania 1.5
Rozwój przedsiębiorczości, w efekcie których powstały nowe etaty. Do wzrostu zatrudnienia
pośrednio przyczynić się mogą projekty z Działania 7.2 Infrastruktura służąca edukacji – poprzez
przebudowanie kilku oraz wybudowanie jednego obiektu infrastruktury szkół wyższych/szkół, a także
poprzez dostosowanie dostępu dla osób niepełnosprawnych jednego z obiektów infrastruktury szkół
wyższych/szkół.
Wpływ zrealizowanych projektów na wzrost zatrudnienia w regionie został potwierdzony przez
ekspertów biorących udział w panelu. Z opinii wyrażonych przez biorących udział w badaniu IDI
wynika, że wzrost zatrudnienia odbywa się bezpośrednio poprzez realizację wielu projektów
finansowanych z RPO WM, szczególnie w ramach Działań skierowanych do MSP. W dużej mierze
realizowane są również projekty, których efektem jest wdrożenie innowacyjnego rozwiązania lub
zakup technologii, które zastępują prace wielu osób, a tym samym nie przyczyniają się do wzrostu
zatrudnienia, a w dłuższym czasie nawet wręcz przeciwnie.
Wszystkie wskazane wyżej obszary przyczyniają się do rozwoju i pogłębiania rynku, jednak
bezpośrednio wpłynęły na to projekty zrealizowane w ramach Działania 1.5 Rozwój
przedsiębiorczości, poprzez wdrożenie technologii, dokapitalizowanie przedsiębiorstw oraz
wybudowanie i zmodernizowanie budynków przeznaczonych na cele związane z prowadzeniem
działalności gospodarczej.
Eksperci w panelu stwierdzili, że tę prawidłowość również dostrzegają. W badaniu IDI wskazano, że
taki mechanizm ma miejsce poprzez inwestycje w rozwiązania innowacyjne (w tym zakup nowych
technologii), które przyczyniają się do podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw z terenu
województwa. Co za tym idzie – poprzez zwiększenie ich możliwości produkcyjnych/ usługowych.
W dużej mierze rozwój i pogłębienie regionalnego rynku odbywa się to poprzez wsparcie podmiotów
sektora MSP (cyt.: „… miernikiem jest duża ilość projektów z Działania 1.5”). Pojawiły się opinie, że
jest to wpływ pośredni.
Tabela 32. Wpływ projektów realizowanych w ramach RPO WM na podstawie wartości
wskaźników określonych w projektach (z wyłączeniem projektów realizowanych w ramach Działań
8.1 i 8.2)
Kategoria grupy
wskaźników
Wskaźnik w projektach dofinansowanych z RPO
WM
Liczba wspartych terenów inwestycyjnych[szt.]
Lokowanie inwestycji Powierzchnia
wspartych
inwestycyjnych[ha]
Wspieranie
innowacji
i komputeryzacji
terenów
Liczba wdrożonych technologii[szt.]
Liczba
zakupionych
komputerowych[szt.]
zestawów
Działanie RPO WM
Wartość wskaźnika
1.3 Kompleksowe
przygotowanie
terenów pod
działalność
gospodarczą
1.5 Rozwój
przedsiębiorczości
2.1 Przeciwdziałanie
wykluczeniu
4
437,8
237
183
74
informacyjnemu
Wsparcie rozwoju
sektora
przedsiębiorstw
Liczba szkół wyższych doposażonych w
aparaturę naukowo-badawczą na potrzeby
dydaktyki[szt.]
7.3 Infrastruktura
służąca edukacji
1
Liczba dokapitalizowanych przedsiębiorstw[szt.]
1.5 Rozwój
89
Długość wybudowanych dróg gminnych[km]
Długość przebudowanych dróg gminnych[km]
Infrastruktura
drogowa
Infrastruktura
telekomunikacyjna
Infrastruktura
wodno-kanalizacyjna
Długość
przebudowanych
powiatowych[km]
Długość
wybudowanych
wojewódzkich[km]
Długość
wybudowanych
oznakowanych/wytyczonych
rowerowych[km]
Długość
wybudowanej
szerokopasmowego[km]
sieci
dróg
dróg
lub
ścieżek
Internetu
Długość
wybudowanej
sieci
kanalizacji
sanitarnej[km]
Liczba
przebudowanych
oczyszczalni
ścieków[szt.]
Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków[szt.]
Długość wybudowanej sieci wodociągowej[km]
Infrastruktura
dostosowana do
potrzeb osób
niepełnosprawnych
Liczba obiektów dziedzictwa kulturowego
zapewniających
dostęp
dla
osób
niepełnosprawnych[szt.]
Liczba
obiektów
infrastruktury
szkół
wyższych/szkół zapewniających dostęp dla osób
Liczba
obiektów
instytucji
kultury
zapewniających
dostęp
dla
osób
Liczba doposażonych
zdrowia[szt.]
Liczba przebudowanych
zdrowia[szt.]
Infrastruktura
społeczna
instytucji
instytucji
ochrony
ochrony
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
wykluczeniu
informacyjnemu
4.1 Gospodarka
wodno-ściekowa
4.1 Gospodarka
wodno-ściekowa
4.1 Gospodarka
wodno-ściekowa
4.1 Gospodarka
wodno-ściekowa
14,12
98,25
176
3,06
1,31
2
43,54
2
1
15,18
6.1. Kultura
5
7.2. Infrastruktura
służąca edukacji
1
6.1. Kultura
5
7.1. Infrastruktura
służąca ochronie
zdrowia i życia
7.1. Infrastruktura
służąca ochronie
zdrowia i życia
Powierzchnia
1.5 Rozwój
wybudowanych/zmodernizowanych
budynków[m2]
Liczba
obiektów/zbiorów
poddanych
6.1. Kultura
konserwacji[szt.]
Liczba zabezpieczonych obiektów/zbiorów[szt.]
6.1. Kultura
Liczba
7.3. Infrastruktura
zbudowanych/przebudowanych/doposażonych
służąca pomocy
obiektów infrastruktury społecznej[szt.]
społecznej.
Liczba zakupionych wozów pożarniczych
4.4. Ochrona
wyposażonych w sprzęt do prowadzenia akcji przyrody, zagrożenia,
ratowniczych i usuwania skutków katastrof[szt.] systemy monitoringu
Liczba przebudowanych obiektów infrastruktury
7.2. Infrastruktura
szkół wyższych/szkół[szt.]
służąca edukacji
5
3
18638,92
27
2
1
9
4
75
Zatrudnienie
Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury
szkół wyższych/szkół[szt.]
Liczba
obiektów/zbiorów
dziedzictwa
kulturowego objętych wsparciem[szt.]
Liczba wybudowanych obiektów instytucji
kultury[szt.]
Liczba bezpośrednio utworzonych nowych
etatów (EPC)[szt.]
7.2. Infrastruktura
służąca edukacji
1
6.1. Kultura
9
6.1. Kultura
1
1.5 Rozwój
193
Źródło: Opracowanie własne na podstawie zestawienia dot. osiągniętych wartości wskaźników produktu
z wniosków o płatność końcową [KSI (SIMIK 07-13)]
Głównym celem RPO WM, spójnym
z przesłaniem zawartym w SRWM, jest
W jaki sposób realizacja projektów „prolizbońskich”
wpłynęła na sytuację społeczno-gospodarczą w regionie?
poprawa
konkurencyjności
regionu
i zwiększanie jego spójności w aspekcie
terytorialnym, społecznym i gospodarczym.
Poprawa konkurencyjności gospodarki UE stała u podstaw stworzenia i wdrażania Strategii
Lizbońskiej (uzupełnionej w Goeteborgu o kwestię zrównoważonego rozwoju).
Z wyników badania przeprowadzonego metodą panelu ekspertów wynika, że wszystkie działania
realizujące cele Strategii Lizbońskiej i Europa 2020 w efekcie – pośrednio lub bezpośrednio –
wpływają na sytuację społeczno-gospodarczą w regionie.
Zgodnie z zapisami Tabeli zgodności ze Strategią Lizbońską oraz Tabeli zgodności ze Strategią Europa
2020 (tabele 2. i 3.) projekty prolizbońskie sfinansowane z RPO WM zrealizowane zostały w ramach
działań: 1.3 Kompleksowe przygotowanie terenów pod działalność gospodarczą; 1.5 Rozwój
przedsiębiorczości; 2.1 Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu; 3.1 Infrastruktura drogowa;
4.1 Gospodarka wodno-ściekowa; 4.4 Ochrona przyrody, zagrożenia, systemy monitoringu; 7.2
Infrastruktura służąca edukacji; 7.3 Infrastruktura służąca pomocy.
Realizacja tych projektów wpłynęła na rozwój regionu poprzez realizację celów SL wzrost i poprawa
inwestycji w sferze B+R (Działanie 1.5), a także pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz
zrównoważone wykorzystanie zasobów (Działanie 2.2). W województwie rozszerza się i poprawia
infrastrukturę europejską poprzez projekty sfinansowane z Działań 3.1 i 7.3. Projekty zrealizowane
z Działania 7.2 wsparły rozwój społeczny w wyniku wzrostu inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze
systemy edukacji i zdobywanie umiejętności. Rozwój gospodarczy został wsparty poprzez
przyczynienie się do rozwoju silnej europejskiej bazy przemysłowej (Działania 1.3).
Po zakończeniu okresu obowiązywania SL, zapisy dotyczące podnoszenia konkurencyjności, mają
swoją kontynuację w strategii Europa 2020. Poza wsparciem społeczeństwa informacyjnego (poprzez
projekty realizowane z Działania 2.1) oraz walką z ubóstwem (Działanie 7.3), na sytuację społecznogospodarczą regionu wpłynęły projekty wpisujące się w priorytet strategii Europa 2020: Rozwój
zrównoważony – wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej
środowisku i bardziej konkurencyjnej; suistainable growth. W ramach tego priorytetu zrealizowane
zostały projekty z Działań 3.1, 4.1, 4.4 – wpływając na klimat, energię, mobilność w województwie
oraz z Działania 1.3 – podnosząc konkurencyjność regionu.
76
Które z celów Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020 w
największym stopniu odpowiadają potrzebom beneficjentów
RPO WM?
Czy beneficjenci i wnioskodawcy wyrażają
zainteresowanie realizacją projektów, wpisujących się w
kategorie interwencji realizujących cele Strategii Lizbońskiej i
Strategii Europa 2020? W jakim stopniu kryteria prolizbońskie
mają wpływ na zakres projektów?




Jak wynika z danych gromadzonych na
potrzeby sprawozdawczości RPO WM,
najwięcej
wniosków
o dofinansowanie (licząc wszystkie
dotychczas ogłoszone konkursy)
złożono w ramach Działań:
 1.5 Rozwój przedsiębiorczości
(1719),
3.1 Infrastruktura drogowa (601),
6.2. Turystyka (380),
7.2 Infrastruktura służąca edukacji (339),
4.1. Gospodarka wodno-ściekowa (320).
Poza Działaniem 6.2 Turystyka wszystkie najpopularniejsze wśród beneficjentów Działania wpisują się
w Strategię Lizbońską i Strategię Europa 2020. Dokładniejsze informacje o tym, jak rozkładało się
zainteresowanie wnioskodawców w poszczególnych konkursach przedstawia poniższa tabela.
O zainteresowanie realizacją projektów w ramach Działań spójnych ze Strategią Lizbońską zapytano
beneficjentów w badaniu CATI. Ponad połowa (52%) respondentów w badaniu ilościowym
deklarowała, iż podczas opracowywania wniosku o dofinansowanie starała się, aby projekt był
zgodny ze Strategią Lizbońską i/lub Strategią Europa 2020. 40% beneficjentów nie wiedziało lub nie
pamiętało, czy było to ujęte we wniosku o dofinansowanie. 8% respondentów odpowiedziało
przecząco na zadane pytanie.
Wykres 18. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy opracowując wniosek o dofinansowanie starali się
Państwo, aby cele projektu były zgodne z celami Strategii Lizbońskiej i/lub Strategii Europa 2020?
52%
Tak
40%
Nie wiem/ Nie pamiętam
8%
Nie
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Aby przygotować wniosek zgodnie ze strategią beneficjenci zapoznawali się z dokumentami:
 Strategią Lizbońską (23% wskazań),
 Strategią Europa 2020 (18% wskazań),
 Innymi dokumentami (19% wskazań).
Tabela 33. Które z dokumentów strategicznych UE były wówczas przedmiotem Pana/Pani analiz?
Które z dokumentów strategicznych UE były
wówczas przedmiotem Pana/Pani analiz?
Odpowiedź "tak"
Inne
Procent
Liczebność
Procent
Liczebność
Tak
Tak
Nie
Nie
23%
18%
19%
76
59
64
77%
82%
81%
259
276
271
77
W kategorii inne dokumenty beneficjenci wymieniali:
 Dyrektywy, które odnosiły się do wielkości przedsiębiorstwa, dyrektywy związane z ochroną
środowiska;
 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013;
 RPO WM (3);
 Wytyczne dotyczące przeprowadzenia analizy kosztów podane przez dyrekcję generalną do
spraw polityki rozwoju regionalnego;
 Dokument Roboczy Komisji Europejskiej nr 3;
 Analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych – przewodnik;
 Narodowa Strategia Spójności (2);
 Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego;
 Strategia rozwoju województwa mazowieckiego (3);
 RPO WM (2);
 Strategie Lokalne;
 Strategie szczebla Krajowego (3);
 Natura 2000;
 Strategia gminy Myszyniec;
Wśród badanej grupy respondentów, projekty realizowane były najczęściej w ramach następujących
obszarów: Pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie zasobów
(20% beneficjentów); Rozszerzenie i poprawa infrastruktury (19, 6% beneficjentów); Zaangażowanie
większej liczby osób w aktywną działalność zawodową oraz modernizacja systemów zabezpieczeń
społecznych (12, 6% beneficjentów). Najmniej wskazań zauważamy dla takich obszarów jak: Rozwój
silnej europejskiej bazy przemysłowej (4,1%) oraz Poprawa prawodawstwa europejskiego i krajowego
(1,2%).
Tabela 34. W ramach, których obszarów realizuje/zrealizował(a) Pan(i) projekt dofinansowany
z UE?40
W ramach, których obszarów realizuje/zrealizował(a) Pan(i) projekt
dofinansowany z UE?
I.
Pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone
wykorzystanie zasobów
II.
Rozszerzenie i poprawa infrastruktury
III.
Zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność
zawodową oraz modernizacja systemów zabezpieczeń społecznych
IV.
Wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji
i zdobywanie umiejętności
V.
Zwiększenie zdolności adaptacyjnych pracowników i
przedsiębiorstw oraz elastyczności rynków pracy
VI.
Stworzenie otwartych i konkurencyjnych rynków w obrębie UE i
poza nią
VII.
Wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R
VIII.
Rozszerzenie i pogłębienie wspólnego rynku europejskiego
IX.
Rozwój silnej europejskiej bazy przemysłowej
X.
Poprawa prawodawstwa europejskiego i krajowego
SUMA
40
41
Procent
Liczba
20%
152
19,6%
149
12,6%
96
9,9%
75
9,9%
75
9,2%
70
7,4%
6,3%
4,1%
1,2%
100%
56
48
31
9
41
761
Ze względu na większą precyzyjność zastosowano zapis procentów z jednym miejscem po przecinku.
Możliwość wielokrotnego wyboru
78
Wśród wskazań obszarów w ramach, których beneficjenci chcieliby jeszcze realizować swoje projekty,
najczęściej pojawiały się takie odpowiedzi jak: Rozszerzenie i poprawa infrastruktury (16%
beneficjentów); Pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie
zasobów (15,6% beneficjentów); Wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji
i zdobywanie umiejętności (13% beneficjentów); Zaangażowanie większej liczby osób w aktywną
działalność zawodową oraz modernizacja systemów zabezpieczeń społecznych (10,7%
beneficjentów). Najmniej wskazań odnotowano jest w przypadku takich obszarów jak: Rozwój silnej
europejskiej bazy przemysłowej (5,7%) oraz Poprawa prawodawstwa europejskiego i krajowego (3%).
Tabela 35. W ramach których obszarów najchętniej zrealizował(a)by Pan(i) w projekt
dofinansowany z UE?
W ramach których obszarów najchętniej zrealizował(a)by Pan(i) w projekt
dofinansowany z UE?
I.
II.
Liczba
16%
160
15,9%
159
13%
130
10,7%
107
9,9%
99
9,6%
96
8,4%
84
Rozszerzenie i pogłębienie wspólnego rynku europejskiego
7,6%
76
IX.
Rozwój silnej europejskiej bazy przemysłowej
5,7%
57
X.
Poprawa prawodawstwa europejskiego i krajowego
3%
30
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
Rozszerzenie i poprawa infrastruktury
Pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone
wykorzystanie zasobów
Wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji
Zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność
zawodową oraz modernizacja systemów zabezpieczeń społecznych
Wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R
Zwiększenie zdolności adaptacyjnych pracowników i
przedsiębiorstw oraz elastyczności rynków pracy
Stworzenie otwartych i konkurencyjnych rynków w obrębie UE i
poza nią
42
Procent
SUMA
100%
998
43
Beneficjenci i wnioskodawcy wyrażają zainteresowanie realizacją projektów, wpisujących się
w kategorie interwencji realizujących cele Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020.
Największym zainteresowaniem cieszą się projekty z obszaru:
 rozszerzenia i poprawy infrastruktury,
 pobudzenia innowacji, wykorzystania ICT oraz zrównoważonego wykorzystanie
zasobów,
 inwestycje w kapitał ludzki, lepsze systemy edukacji i zdobywanie umiejętności.
Kryteria prolizbońskie nie mają znaczącego wpływu na zakres projektów (patrz podrozdział
2.1 raportu)
42
43
Ze względu na większą precyzyjność zastosowano zapis procentów z jednym miejscem po przecinku.
Możliwość wielokrotnego wyboru.
79
2.3 Identyfikacja mechanizmów wzmacniających/ograniczających powodzenie
projektów przyczyniających się do realizacji Strategii Lizbońskiej oraz Strategii
Europa 2020
W badaniu CATI z beneficjentami RPO
WM
zweryfikowano,
na
ile
poszczególne dokumenty strategiczne
są
przez
Beneficjentów
rozpoznawane, a także które elementy poszczególnych dokumentów są im znane.
Z jakich źródeł beneficjenci czerpią wiedzę na temat
dokumentów strategicznych? Które z tych źródeł są oceniane
przez beneficjentów, jako najłatwiej dostępne?
Na pytanie: Czy Pan/ Pani zna/kojarzy Strategie Unii Europejskiej? aż 71% beneficjentów
odpowiedziało twierdząco. 29% z nich nie zna, ani nie kojarzy żadnej strategii Unii Europejskiej.
Wykres 19. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy Pan/Pani zna /kojarzy strategie Unii Europejskiej?
Nie; 29%
Tak; 71%
Kolejny wykres przedstawia procent odpowiedzi twierdzących na pytanie dotyczące posiadania
wiedzy na temat dokumentów wspólnotowych przez beneficjentów RPO WM. Wiedzę na temat
Strategii Lizbońskiej posiada 27% beneficjentów, natomiast na temat Strategii Europa 2020 - 23%
ankietowanych.
Wykres 20. Procent beneficjentów, którzy posiadają wiedzę na temat Strategii Lizbońskiej i Europa
2020
27%
23%
20%
21%
22%
23%
24%
25%
26%
27%
28%
Następne pytania ankiety weryfikowały, na ile szczegółowa jest wiedza badanych deklarujących
wiedzę na temat wskazanych strategii. W pytaniach pogłębionych o znajomość poszczególnych
elementów wymienionych dokumentów ankietowani, wskazywali:
 w przypadku Strategii Lizbońskiej najlepiej znają nazwę strategii i podstawowe założenia – te
elementy rozpoznaje zdecydowana odpowiedni 32% i 27% badanych.
80

w przypadku Strategii Europa 2020 znajomość wszystkich elementów jest porównywalna
i waha się od 29% (znajomość nazwy) do 20% (znajomość celów i działań).
Wyniki przedstawiają kolejne 2 wykresy.
Wykres 21. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Które z elementów Strategii Lizbońskiej są przez Pana/
Panią rozpoznawalne?
35%
32%
27%
30%
21%
25%
20%
20%
15%
10%
5%
0%
Nazwa Strategii
Podstawowe
założenia
dokumentu
Cele strategiczne i
operacyjne
Działania
realizowane w
ramach Strategii
Wykres 22. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Które z elementów Strategii Europa 2020 są przez
Pana/ Panią rozpoznawalne?
29%
30%
26%
23%
25%
22%
20%
15%
10%
5%
0%
Nazwa Strategii
Podstawowe
założenia
dokumentu
Cele strategiczne i
operacyjne
Działania
realizowane w
ramach Strategii
Najczęściej wskazywanym przez beneficjentów w badaniu CATI źródłem informacji na temat
dokumentów strategicznych była strona internetowa RPO WM - rpo.mazowia.eu - (40% wskazań),
w dalszej kolejności były wskazywane strony internetowe dotyczące tematyki funduszy unijnych
(27%), wersje elektroniczne lub drukowane dokumentów strategicznych wskazało 10%
respondentów, punkt konsultacyjny był użyteczny dla 8% respondentów, najrzadziej wskazywanym
źródłem informacji była prasa (7%) i telewizja (4%).
81
Wykres 23. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Skąd czerpał/a Pan/Pani informacje na temat
dokumentów strategicznych UE by zweryfikować swój projekt?44
40%
40%
35%
30%
27%
25%
20%
15%
10%
8%
10%
7%
5%
4%
5%
0%
Strona
Strony
Internetowa internetowe
RPO WM
dot.fund.unij.
Oryginalny
dokument
Punkt
konsultacyjny
RPO WM
Prasa
Inne
Telewizja
W kategorii inne ankietowani wymieniali:
 Ulotki, foldery
 Wiedza ze studiów
 Dokumenty źródłowe, ustawy
 Szkolenia
 Gazeta prawna
 Biuletyny
 Informatory RPO WM
Przeważająca część beneficjentów przepytanych w badaniu CATI uważa, że poziom dostępności
dokumentów strategicznych jest wystarczający – takiej odpowiedzi w ankiecie udzieliło 61% z nich.
28% ankietowanych uważa, że dostępność tych dokumentów jest bardzo dobra.
Wykres 24. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Na jakim poziomie określiłby/łaby Pan/Pani
dostępność informacji na temat dokumentów strategicznych UE w stosunku, do których musi
Pan/Pani zagwarantować zgodność swojego projektu?
61%
wystarczającym
28%
bardzo dobrym
9%
niewystarczającym
2%
informacje są niedostępne
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
44
Możliwość wyboru wielokrotnego
82
Mimo, że w pytaniu: Skąd czerpał/a Pan/Pani informacje na temat dokumentów strategicznych UE by
zweryfikować swój projekt? jedynie 8% ankietowanych wskazało punkty konsultacyjne RPO WM,
dopytano beneficjentów, czy korzystali z pomocy IZ czy IP II w ramach działań mających na celu
wdrożenie projektu zgodnie z zapisami dokumentów strategicznych UE. Okazało się, że aż 48%
z takiej pomocy korzystało, jednak nie traktuje tego w kategorii źródła informacji. Dopytani, z jakiej
pomocy korzystali, wymieniali:
 wsparcie telefoniczne (25)45,
 doradztwo/konsultacje osobiste pracowników (61),
 szkolenia (57),
 uzyskanie informacji z punktów informacyjnych (5),
 materiały informacyjne (11).
Wykres 25. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Czy korzystał Pan/Pani z pomocy IZ/IP II w ramach
działań mających na celu wdrożenie Pana/Pani projektu zgodnie z zapisami wskazanych
dokumentów strategicznych (np. materiały informacyjne, doradztwo pracowników IZ/IP II,
szkolenia)?
48%
Tak, korzystałem
36%
Nie korzystałem, gdyż nie było takiej potrzeby
Nie korzystałem, gdyż nie wiedziałem, że taka
możliwość istnieje
16%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%
36% beneficjentów odpowiedziało, że nie odczuwało potrzeby korzystania z takiej pomocy, natomiast
16% respondentów, nie wiedziało, że istnieje taka możliwość.
Okazuje się zatem, że instytucje odpowiedzialne za zarządzanie i wdrażanie RPO WM są
najpopularniejszym źródłem informacji wśród beneficjentów. Zapytano więc ankietowanych, jakie
działania powinny podjąć IZ i IPII, aby wpływać na podniesienie poziomu wiedzy beneficjentów
dotyczącej dokumentów strategicznych. W opinii beneficjentów najskuteczniejszym działaniem, jakie
może podjąć Instytucja Zarządzająca/Instytucja Pośrednicząca II Regionalnym Programem
Operacyjnym Województwa Mazowieckiego w celu zapoznania beneficjentów z dokumentami
strategicznymi jest organizacja szkoleń (30%), w dalszej kolejności znajdują się takie wskazania jak:
informator na stronie RPO WM (28%) oraz broszury/ulotki (18%).
45
Częstość pojawiania się odpowiedzi
83
Wykres 26. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Jakie działania powinna podjąć Instytucja
Zarządzająca/Instytucja Pośrednicząca II Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa
Mazowieckiego w celu zapoznania beneficjentów z dokumentami strategicznymi?
30%
Szkolenia
Informator na stronie RPO
WM
28%
18%
Broszury/ulotki
Edukacyjna audycja
telewizyjna
7%
Artykuły w prasie
codziennej
6%
Artykuły w prasie
specjalistycznej
6%
5%
Inne
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
Najmniejsze zainteresowanie wyrażane jest w stosunku do audycji telewizyjnej (7%) i artykułów
w prasie (6%). Wśród odpowiedzi inne, najczęściej pojawiały się:
 przesyłanie informacji drogą mailową, newsletter,
 przydzielanie indywidualnych konsultantów do beneficjentów/projektów,
 opublikowanie stałych wymagań co do projektów oraz wszystkich dokumentów, których
znajomość jest konieczna do przygotowania projektów na stronie internetowej RPO WM.
Beneficjenci czerpią wiedzę na temat dokumentów strategicznych przede wszystkim od IZ i
IP II oraz z Internetu.
Beneficjenci oceniają dostępność dokumentów strategicznych UE jako wystarczającą.
Najlepsze źródła informacji zdaniem beneficjentów do szkolenia, strona internetowa RPO
WM oraz broszury i ulotki kolportowane przez IZ oraz IP II.
Kluczowymi
czynnikami,
wpływającymi
na
powodzenie
projektów, zidentyfikowanymi na
poziomie
konceptualizacji
i operacjonalizacji badania są: zasoby
finansowe beneficjentów, zasoby
kadrowe beneficjentów, przejrzystość
aktów
prawnych
i
procedur
regulujących
przygotowanie
i realizację projektów w ramach RPO WM, udana współpraca beneficjentów z IP II RPO WM, a także
inne czynniki, takie jak zlecenie rozliczania projektu specjalistom w tym zakresie, czynniki
obiektywne, jak dobra współpraca z podwykonawcami czy nawet pogoda sprzyjająca realizacji
projektów infrastrukturalnych.
Jakie
czynniki
wzmacniają
powodzenie
projektów
przyczyniających się do realizacji Strategii Lizbońskiej i Strategii
Europa 2020? Jakie występują bariery w prawidłowej realizacji
projektów istotnych dla realizacji celów Strategii Lizbońskiej i
Strategii Europa 2020? Czy w przypadku realizacji kilku operacji
w ramach RPO WM przez tego samego beneficjenta występuje
efekt synergii w zakresie jakościowej zgodności z celami
poszczególnych strategii? W czym ten efekt się przejawia?
84
Zdaniem beneficjentów czynnikiem, który w największym stopniu wzmacnia powodzenie
projektów dofinansowanych z RPO WM są zasoby finansowe, które umożliwiają realizację projektu,
pomimo opóźnień w wypłacaniu środków pieniężnych (33%), jak również przejrzyste procedury
i wytyczne dotyczące przygotowania i rozliczania projektów (31%).
Tabela 36. Które czynniki Pana(i) zdaniem w największym stopniu wzmacniają powodzenie
projektów dofinansowanych z RPO WM?
Które czynniki Pana(i) zdaniem w największym stopniu wzmacniają
powodzenie projektów dofinansowanych z RPO WM?
Zasoby finansowe – np. możliwość finansowania inwestycji nawet w
sytuacji opóźnień w wypłacie środków z UE
Przejrzyste, zrozumiałe procedury i wytyczne dot. przygotowania i
rozliczania projektów
Zasoby kadrowe – np. posiadanie personelu, który potrafi
samodzielne przygotować i rozliczyć projekt
Zlecenie przygotowania oraz rozliczenia projektu firmie zewnętrznej
specjalizującej się w takich usługach
Współpraca z IP II – np. możliwość korzystania z wiedzy osób, które
tam pracują, pomoc ze strony pracowników w zakresie opracowania
projektów i ich rozliczania
SUMA
Procent
Liczebność
33%
112
31%
103
14%
48
13%
42
9%
30
100%
335
W dalszej kolejności były wymieniane odpowiednie zasoby kadrowe (14%), zlecenie przygotowania
oraz rozliczenia projektu firmie zewnętrznej specjalizującej się w takich usługach (13%) oraz
Współpraca z IP II – np. możliwość korzystania z wiedzy osób, które tam pracują, pomoc ze strony
pracowników w zakresie opracowania projektów i ich rozliczania (9%).
Dla Beneficjentów RPO WM najważniejszym czynnikiem ograniczającym realizacje projektu jest
brak środków finansowych, płynności finansowej (42%) oraz mało precyzyjne i mało zrozumiałe
procedury (41%). Pozostałe czynniki, które w opinii respondentów nie mają tak dużego znaczenia, to
nieodpowiednie zasoby kadrowe (9%), brak możliwości przygotowania oraz rozliczenia projektu przez
specjalistów (4%), niewystarczająca współpraca z IP II (4%).
Tabela 37. Które czynniki Pana(i) zdaniem ograniczają powodzenie projektów dofinansowanych
z RPO WM?
Które czynniki Pana(i) zdaniem ograniczają powodzenie
projektów dofinansowanych z RPO WM?
Zasoby finansowe – np. brak możliwości finansowania inwestycji
w sytuacji opóźnień w wypłacie środków z UE
Mało przejrzyste, mało zrozumiałe procedury i wytyczne dot.
przygotowania i rozliczania projektów
Zasoby kadrowe – np. brak personelu, który potrafi samodzielne
przygotować i rozliczyć projekt
Brak możliwości zlecenia przygotowania oraz rozliczenia projektu
firmie zewnętrznej specjalizującej się w takich usługach
Współpraca z IP II – np. brak możliwości korzystania z wiedzy
osób, które tam pracują, brak pomocy ze strony pracowników w
zakresie opracowania projektów i ich rozliczania
SUMA
Procent
Liczebność
42%
141
41%
136
9%
31
4%
14
4%
13
100%
335
85
Zweryfikowano także ogólny pogląd beneficjentów, na temat tego, czy zidentyfikowane czynniki
wpływające na realizację projektów mają raczej zabarwienie pozytywne czy negatywne.
Wykres 27. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Proszę wskazać, które z wymienionych czynników
wpływają/wpływały pozytywnie, a które negatywnie na realizowany/zrealizowany przez Państwa
projekt?
80%
77%
70%
66%
70%
53%
52%
60%
43%
50%
40%
20%
10%
28%
24%
30%
19%
16%
8%
6%
29%
5%
7%
0%
Zasoby
finansowe
pozytywny wpływ
negatywny wpływ
nie miały wpływu
Zasoby kadrowe
Zlecenie
przygotowania
oraz rozliczenia
projektu firmie
zewnętrznej
Współpraca z IP
II
Procedury i
wytyczne dot.
przygotowania i
rozliczania
projektów
Odpowiedzi badanych pokazują, że w większości wymienione czynniki miały pozytywny wpływ na
realizację projektów, zasoby finansowe – pozytywny wpływ 77%, negatywny wpływ 8%; zasoby
kadrowe – 70% pozytywny wpływ, 6% negatywny wpływ; współpraca z IP II – 66% pozytywny wpływ,
28% nie miała większego wpływu na realizowany projekt. W przypadku zlecenia przygotowania oraz
rozliczenia projektu firmie zewnętrznej 52% respondentów uznało, że miało to wpływ pozytywny,
a 43%, iż nie miało to większego wpływu, tylko 5% beneficjentów, uznało, że miało to wpływ
negatywny. Różnice najbardziej są widoczne w przypadku procedur rozliczania i przygotowania
projektów. 53% ocenia, iż miały one wpływ pozytywny, natomiast 29% uznało, że miały one
negatywny wpływ na realizację projektu, natomiast 19% respondentów wskazało, że czynnik ten nie
miał w ogóle wpływu.
Zdaniem badanych w IDI ekspertów KK oraz pracowników IZ i IP II na efektywność i skuteczność
realizacji wpływają analogiczne czynniki, przy czym respondenci w wywiadach pogłębionych
podkreślali istniejące zależności, czy też wzajemne oddziaływanie tych czynników.
Na powodzenie projektów mają istotny wpływ 2 rodzaje czynników – zewnętrzne w stosunku do
wnioskodawcy/beneficjenta oraz wewnętrzne w stosunku do wnioskodawcy/beneficjenta. Do tych
pierwszych badani zaliczyli przede wszystkim jasność przepisów i procedur, które obowiązują
wszystkich beneficjentów RPO WM, a także pewną stałość tych procedur. Brak zapewnienia tych
czynników niesie za sobą negatywne konsekwencje wpływające na drugą grupę czynników –
wewnętrznych w stosunku do beneficjenta, związanych przede wszystkim z jego wiedzą
i umiejętnościami w zakresie RPO WM. W wywiadzie jeden z respondentów opisywał ten problem
w następujący sposób:
„(…) no i zmiany, to też jakby po stronie IZ-etki, zmiany w dokumentacji, uszczegółowienie, kryteria,
wskaźniki, no przecież one się nie zmieniają w sensie globalnym, bo przecież dyrektywy się nie
86
zmieniają, a ta dokumentacja programowa RPO praktycznie przed każdym konkursem zmienia się,
uszczegółowienie” (IDI: R3)
Na drugą grupę czynników – wewnętrznych w stosunku do beneficjenta – składają się zarówno
wiedza beneficjentów (o RPO WM, ale także o samym przedsięwzięciu, które zamierzają realizować),
jak i powody, dla których starają się o dotację (czy jest to tylko chęć pozyskania dodatkowych
środków, czy też faktyczna chęć rozwoju).
„Myślę że tak po pierwsze, modelowa koncepcja projektu, to znaczy impulsem do działania nie jest
chęć uzyskania środków unijnych, tylko impulsem do działania jest no chęć zmiany czy uzyskania
przewagi konkurencyjnej czy rozwoju przedsiębiorstwa, a nie otrzymanie dotacji, czyli modelowy
projekt którego motorem do działania jest chęć zrealizowania inwestycji rozwoju przedsiębiorca, a
nie chęć uzyskania dotacji” (IDI: R3)
Wskazane wyżej czynniki zostały ujęte w formie schematu przedstawiającego ich elementy składowe
oraz wzajemne oddziaływanie.
Rysunek 1. Czynniki sukcesu projektów realizowanych w ramach RPO WM wg badanych w IDI
Impuls do działania
Rzeczywista chęć realizacji inwestycji
Pragnienie rozwoju
Wpisywanie się
pożądanego
projektu w
ogłoszony
konkurs
Skuteczna
promocja RPO
WM skierowana
do potencjalnych
wnioskodawców
Wiedza beneficjenta
Jak realizować
przedsięwzięcia
zapisane w projekcie
Jak realizować i
rozliczać projekt w
ramach RPO WM
Jasność przepisów, jednolita interpretacja
Stałość zasad/przepisów/procedur
Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy wywiadów pogłębionych
Na poziomie planowania badania zakładano, że jednym z czynników wpływających na powodzenie
projektów jest wiedza i przygotowanie beneficjentów do realizacji inwestycji. Na ten sam czynnik
wskazywali respondenci w wywiadach indywidualnych (opis powyżej). Jako jeden ze wskaźników
posiadania takiej wiedzy wskazano na umiejętność przewidywania ryzyk/zagrożeń, które mogłyby
w przyszłości stanowić barierę w realizacji projektu. Analiza projektów, obejmująca w sumie 101
wniosków o dofinansowanie, wykazała, że jedynie 1/3 wnioskodawców posiada dogłębną wiedzę
na ten temat i uwzględniła we wniosku rzetelną analizę takich barier. Pozostali wnioskodawcy albo
w ogóle nie potrafili wskazać takich zagrożeń (27), albo wskazywali je w sposób, który należy ocenić
jako niepełny/niewystarczający. Wynik analizy w tym zakresie zaprezentowano w kolejnej tabeli.
87
Tabela 38. Uwzględnienie opisów ryzyk/zagrożeń na etapie planowania inwestycji
Kategorie wynikające z analizy projektów
Nie uwzględniano opisu ryzyk/zagrożeń
Nie zidentyfikowano żadnych ryzyk/zagrożeń
Wskazano ryzyka/zagrożenia tylko odnośnie etapów realizacji, na których
mogą się pojawić, bez informacji czego dotyczą
Wskazano tylko jedno ryzyko/zagrożenie
Zawarto pełną analizę ryzy/zagrożeń, wskazano, jakie ryzyka/zagrożenia
mogą wystąpić i na jakim etapie realizacji
Suma
Liczba projektów, które
zakwalifikowano do danej
kategorii
27
20
2
21
31
101
Do pogłębienia wiedzy na temat sposobu realizowania określonych przedsięwzięć oraz ich
racjonalnego planowania już na etapie aplikowania o środki mogłoby zmotywować wnioskodawców
większe przywiązywanie wagi do opisu i oceny ryzyk/zagrożeń. Obecnie opis ryzyk zawarty jest we
wniosku o dofinansowanie w punkcie „Ogólny opis projektu” (część 3. (C)), a wytyczne odnośnie ich
opisu zawarte w instrukcji do wniosku są bardzo ogólne i sformułowane w jednym zdaniu. Motywacją
dla wnioskodawców do przeprowadzenia rzetelnej analizy ryzyk byłoby pokazanie takiej
przykładowej analizy w instrukcji, wraz z podaniem przykładów, które dla wnioskodawcy mogłyby być
inspiracją do przeprowadzenia szerszej analizy wykonalności projektu w tym zakresie (sformułowano
w tym zakresie rekomendacje – patrz: tabela wdrażania rekomendacji, pkt. 5) 46.
Do czynników wzmacniających powodzenie projektów przyczyniających się do realizacji
Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 beneficjenci zaliczyli przede wszystkim zasoby
finansowe, które umożliwiają realizację projektu bez konieczności uzależnienia jej od
regularności wypłacania kolejnych transz dofinansowania.
Jako bariery w prawidłowej realizacji projektów wskazali dokładnie te same czynniki tylko
w ujęciu negatywnym – brak odpowiednich zasobów finansowych stanowi taką barierę.
Ponadto na prawidłową realizację projektów ma wpływ współwystępowanie czynników
o charakterze pozytywnym, wynikających z wewnętrznych uwarunkować beneficjentów
(zasoby, wiedza, itp.) oraz czynników zewnętrznych w stosunku do beneficjentów, do których
zalicza się przede wszystkim jasność i stałość przepisów prawa oraz procedur związanych
z naborem, oceną oraz rozliczaniem projektów dofinansowanych z RPO WM.
Na poziomie tworzenia raportu metodologicznego zakładano, że na sukces projektu składa się
również doświadczenie zdobywane przez beneficjentów w przypadku realizacji więcej niż jednego
projektu. W próbie badawczej w badaniu CATI znalazło się 21 beneficjentów, którzy realizowali
w ramach RPO WM więcej niż 1 projekt. Sprawdzono zatem, czy występuje zależność pomiędzy
doświadczeniem w realizacji więcej niż jednego projektu, a chęcią realizacji projektów zgodnych
z celami strategii UE. Analiza nie wykazała żadnych prawidłowości w tym zakresie.
Weryfikowano zatem tę kwestię poprzez opinie ekspertów oraz pracowników IZ i IP II. W wywiadach
pogłębionych badani nie formułowali kategorycznych opinii uzasadniając, że każdy projekt i każdy
beneficjent jest inny i trudno im nawet na bazie własnego doświadczenia odpowiedzieć na to
pytanie. Zaznaczali jednak, że z pewnością widoczna jest z każdym kolejnym projektem większa
pewność siebie w poruszaniu się pomiędzy przepisami prawa i procedurami IZ oraz IP II RPO WM.
46
W załącznikach nr 8 i 9 do niniejszego raportu znajdują się zmodyfikowane wnioski o dofinansowanie z
wprowadzoną rekomendacją.
88
Podobne zdanie wyrazili eksperci podczas panelu. Eksperci podkreślali także, że obserwowany jest
efekt synergii w przypadku realizacji więcej niż jednego projektu (z różnych Działań) przez JST.
Dotyczy to przede wszystkim projektów infrastrukturalnych.
Badanie nie wykazało jednoznacznego związku pomiędzy realizacją więcej niż jednego
projektu w ramach RPO WM a gotowością do realizacji przedsięwzięć wpisujących się w cele
Strategii Lizbońskiej lub Europy 2020.
Z opinii ekspertów oraz pracowników IZ i IP II wynika, że obserwuje się sytuacje, kiedy
doświadczenie beneficjenta z innych projektów przekłada się na efektywniejszą realizację
projektu, a realizowanie inwestycji z różnych Działań powoduje występowanie efektu
synergii, czyli dodatkowych korzyści wynikających z wdrożenia projektu.
2.4 Uzyskanie rekomendacji wskazujących niezbędne działania zapewniające
realizację Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 poprzez realizację RPO WM
Celem zaproponowania modelowej dokumentacji konkursowej dla działań realizujących cele unijnych
strategii z jednej strony zapytano o opinie na temat dokumentacji aplikacyjnej osoby biorące udział
w weryfikacji i ocenie wniosków,
z drugiej
zbadano
wnioski
Zaproponowanie modelowej dokumentacji konkursowej dla
o dofinansowanie i zweryfikowano,
działania realizującego cele Strategii Lizbońskiej i Strategii
czy we wnioskach zawarto informacje
Europa 2020.
umożliwiające ocenienie zgodności
projektu z celami tych strategii.
Zarówno pracownicy IZ i IP II, jak członkowie KK zgodnie twierdzą, że nie ma we wniosku
o dofinansowanie wyodrębnionego miejsca, w którym wnioskodawcy wskazywaliby na zgodność ich
projektu ze strategiami UE – ani ogólnie, ani w odniesieniu do celów, ani w odniesieniu do
wskaźników. Jednak konieczność wprowadzenia takiego rozwiązania podzieliła respondentów.
Pracownicy IZ oraz IP II, a także część KK stoi na stanowisku, że należy wprowadzić odrębne punkty
we wniosku, które w łatwy sposób pozwoliłyby ocenić, czy projekt jest zgodny ze strategiami UE.
Jeden z respondentów proponował:
„(…) we wnioskach o dofinansowanie, nie ma podpunktu konkretnego, który by się pytał konkretnie
o strategię lizbońską, czy Europa 2020 (…).Myślę, że na przyszłość to warto by było, żeby we
wnioskach o dofinansowanie było odrębne pytanie, dotyczące wpływu projektu na realizację
strategii. No i określenia systemu wskaźników, z których jeden musiałby być wybrany przez
beneficjenta.” (IDI: R 1)
Inny dodał:
„Chociaż lepiej by było, żeby od wnioskodawców, jeśli uważa się za ważne, to zażądać konkretnej
argumentacji. A takiej argumentacji najczęściej nie ma.” (IDI: R6)
Z kolei część respondentów stoi jednak na stanowisku, że skoro RPO WM było opracowywane w taki
sposób, aby około 40% środków zostało przeznaczonych na działania realizujące cele Strategii
Lizbońskiej, to nie ma sensu sprawdzać tego podwójnie. Skoro w RPO WM wskazano, które Działania
wpisują się w cele Strategii (załączniki do SzOP RPO WM 2007-2013), to należy założyć, że projekty
w ramach tych Działań także wpisują się w te cele. Ponadto eksperci KK zauważają, że jeżeli osoba
oceniająca projekt zna doskonale dokumenty strategiczne UE, to analizując cele i wskaźniki opisane
we wniosku, sama jest w stanie stwierdzić, czy projekt faktycznie wpisuje się w cele wymaganych
strategii czy nie. Respondenci mówili o tym w następujący sposób:
„Jeśli 39% alokacji, środków z EFR jest objęta, czy jest zgodna ze strategią lizbońską, przynajmniej
na 40% sam program powinien przyczynić się do osiągnięcia celów strategii lizbońskiej. Nie
wykluczone, że wartości wskaźników z innych działań na które są środki nieobjęte strategią
89
lizbońską, też w jakiś sposób się przyczynią, gdyż w jakiś inny sposób się przyczynią na ich
realizację.” (IDI:R2)
„Myślę, że tak, no bo tutaj dużo zależy od oceniającego, czy sam oceniający wie, jakie są cele
strategii unijnych, wykazany problem i sposób w jak rozwiązać ten problem, myślę, że to pozwala
określić czy są te cele realizowane w ramach tego projektu.” (IDI: R9)
Powyższe propozycje nie zostały jednak w toku analiz wskazane jako wystarczające, gdyż
pozostawiają zbyt dużą swobodę oceny wniosków pod względem zgodności z wybranymi strategiami.
W pierwszym podrozdziale zaprezentowano metryki 15 projektów, w których dokonano takiej
eksperckiej oceny zgodności projektu ze strategiami UE (przede wszystkim pod kątem Strategii
Lizbońskiej). Ocena została dokonana na podstawie analizy wniosków o dofinansowanie projektów
w ramach RPO WM i pokazuje, na ile możliwa jest, po lekturze celów i wskaźników opisanych we
wnioskach, ocena zgodności projektu ze strategiami. Opisy te można potraktować jako wzorcowe
i rekomendować wnioskodawcom formułowanie opisu zgodności projektu z SL/EU 2020 w podobny
sposób.
Jak zatem powinna wyglądać modelowa dokumentacja? Zgodnie z opiniami respondentów oraz
wnioskami wynikającymi z materiału zebranego w badaniu, modelowa dokumentacja47 powinna
zawierać następujące elementy:
1. Należy zobligować wnioskodawcę do opisania, w jaki sposób projekt wpisuje się w cele
strategii unijnych (SL, EU 2020) – przy czym wnioskodawca powinien być zobowiązany do
wpisania, z którym celem/którymi celami strategii koresponduje jego projekt, a także do
opisania, na czym polega spójność. Należy to zrobić w ramach wniosku o dofinansowanie,
alternatywnie w części 4. (D) (z opisem zgodności projektu ze strategiami regionalnymi
i lokalnymi) lub części 5. (E) (z opisem zgodności projektu z politykami horyzontalnymi).
2. W części 6. (F), oprócz wskazywania indywidualnie sformułowanych wskaźników należy
nałożyć na wnioskodawcę obowiązek wyboru 1-2 wskaźników z listy obligatoryjnych.
Rozwiązanie to będzie wymagało od IZ sformułowania takiego systemu wskaźników,
w którym wydzielono by dla każdego Działania wskaźniki rezultatu spójne z celami EU 2020 –
aby wnioskodawcy wybierali z gotowej puli.
Dodatkowo powinno się punktować powyższe praktyki (przynajmniej opisane w punkcie 1.), co
zachęci wnioskodawców do przykładania większej wagi do spójności projektów ze strategiami UE.
Ze względu na wnioski wynikające z analizy kryteriów oceny (patrz podrozdział 2.1 niniejszego
raportu) zaleca się, aby punkt 2. był elementem oceny formalnej, natomiast punkt 1. powinien być
weryfikowany na etapie oceny merytorycznej.
Ze względu na to, że na ekspertów oceniających projekty powyższa rekomendacja nakłada obowiązek
weryfikacji zgodności projektów ze strategiami UE (zatem posiadania pogłębionej wiedzy na ich
temat) zalecane jest także, aby zapewnić ekspertom stosowne szkolenia w tym zakresie.
Ponadto, uwzględniając wnioski wynikające z analizy czynników wpływających na powodzenie
projektów (zwłaszcza wynikających z analizy danych jakościowych pozyskanych wśród ekspertów
i pracowników instytucji zarządzających i wdrażających RPO WM oraz z analizy projektów), zaleca się,
aby w ramach wniosku o dofinansowanie nakłonić wnioskodawcę do zawarcia rzetelnej analizy
ryzyk/zagrożeń dla realizacji inwestycji, a sposób ich opisywania wystandaryzować, co oznacza, że
(alternatywnie):
WARIANT I. Wprowadzone zostaną zmiany we wniosku o dofinansowanie oraz w karcie oceny
projektów:
47
Proponowane modelowe wnioski o dofinansowanie wraz z instrukcją wypełniania oraz zmodyfikowane
kryteria wyboru finansowanych operacji zawarte zaprezentowane zostały w załącznikach elektronicznych
niniejszego Raportu.
90
1. We wniosku zostanie wyodrębniona osobna komórka – analiza zagrożeń w części 3. (C)
wniosku,
2. We wskazanej w punkcie 1. komórce każdy wnioskodawca zawrze i opisze:
a. zidentyfikowane czynniki zagrażające realizacji projektu (przykładowe ryzyka: ryzyko
wynikające z procedury zamówień publicznych (ich ilość i zróżnicowanie, przeciąganie
postępowań w czasie, problemy z wyborem podwykonawców/dostawców), ryzyko
wynikające z ilości partnerów w Projekcie, ryzyko wynikające z ilości etapów, na które
podzielony jest Projekt, ryzyko wynikające z faktu, że całkowita wielkość Projektu
przekraczająca dotychczasowe projekty zrealizowane przez Wnioskodawcę, ryzyko
opóźnienia w dostawie zakupionych maszyn i urządzeń, ryzyko dostarczenia wadliwych
maszyn i urządzeń, ryzyko niedostarczenia maszyn i urządzeń, ryzyko niewystarczająco
wykwalifikowanej kadry do obsługi projektu, ryzyko zmiany popytu na rynku, ryzyko
zmiany cen nabywanych maszyn/urządzeń, ryzyko wahań kursów wymiany walut, itp. –
przykładowe ryzyka warto wskazać w instrukcji do wniosku, aby pokazać wnioskodawcy,
w jaki sposób należy je formułować i identyfikować)
b. opisze, w stosunku do każdego czynnika odrębnie, analizę prawdopodobieństwa
wystąpienia tego czynnika,
c. każdemu zidentyfikowanemu zagrożeniu wskaże działania/metody zaradcze.
opisu ryzyk/zagrożeń, wytyczne do oceny zostaną uszczegółowione w co najmniej
następujący sposób:
a. W ramach oceny wykonalności projektu zostanie sformułowany punkt „Analiza ryzyk”, w
którym ekspert oceni, czy uwzględniono różne rodzaje ryzyk (warto zarekomendować
ekspertowi skonfrontowanie opisu z przykładami z instrukcji), czy przedstawiono
wiarygodny plan reakcji na prawdopodobne sytuacje, które mogą wystąpić podczas
realizacji projektu.
WARIANT II. Wprowadzone zostaną zmiany w karcie oceny projektów i instrukcjach do wniosku:
1. W instrukcji do wniosków o dofinansowanie, w części 3. (C), przy opisie ogólnym projektu,
w którym wnioskodawcy obecnie wpisują ryzyka, zostanie wskazane bardziej szczegółowo,
jak należy je formułować (w tym wskazane zostaną przykłady zgodnie z zaleceniem
z wariantu I.).
opisu ryzyk/zagrożeń, wytyczne do oceny zostaną uszczegółowione w sposób opisany
w wariancie I. w punkcie 3.
Ocenia się, że wariant II. jest bardziej efektywny kosztowo.
2.5 Porównanie procesów i praktyk stosowanych przez Instytucję Zarządzającą
Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego (IZ RPO WM)
z rozwiązaniami stosowanymi przez inne instytucje odpowiedzialne za zarządzanie
innymi RPO w zakresie zgodności operacji realizowanych w ramach programu ze
Strategią Lizbońską i Strategią Europa 2020.
Przeprowadzoną w celu 5. niniejszego badania analizę porównawczą oparto przede wszystkim na 16
regionalnych programach operacyjnych, niemniej Wykonawca zapoznał się także z procedurami
stosowanymi przez instytucje zarządzające i/lub wdrażające Program Operacyjny Innowacyjna
Gospodarka.
W benchmarkingu skupiono się na ocenie i porównaniu Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013 z innymi regionalnymi programami operacyjnymi
w zakresie zapewnienia zgodności realizowanych projektów ze strategiami Unii Europejskiej. Celem
dokonania
oceny
rozwiązań
wykorzystywanych
przez
poszczególne
Instytucje
91
Zarządzające/Wdrażające RPO w zakresie zgodności operacji realizowanych w ramach wskazanych
programów ze Strategią Lizbońską oraz Strategią Europa 2020 zastosowano trzy kryteria:
 metody weryfikacji zgodności ze Strategiami na poziomie wniosku o dofinansowanie;
 metody identyfikacji priorytetów, działań oraz kategorii interwencji RPO, które są adekwatne
do celów poszczególnych Strategii;
 podejmowane działania promocyjno-informacyjne na rzecz Strategii.
Przeprowadzenie analizy porównawczej miało także na celu zidentyfikowanie wartościowych
rozwiązań (dobrych praktyk) w obszarze weryfikacji zgodności realizowanych operacji z SUE, które
mogą zostać wdrożone przez IZ RPO WM.
Analiza porównawcza wykazała, że
procedury
stosowane
w poszczególnych RPO w zakresie
weryfikacji zgodności projektów z SUE
nie różnią się znacznie między sobą.
We wnioskach aplikacyjnych nie ma
wyodrębnionych punktów, w których
wnioskodawcy
zobowiązani
są
wykazać
zgodność
projektu
z określonymi
strategiami
UE.
Najczęściej punkt ten dotyczy
zgodności projektu z politykami horyzontalnymi UE (także w RPO WM).
Jakie różnice występują w metodach weryfikacji zgodności
realizowanych operacji ze strategiami UE pomiędzy RPO WM a
pozostałymi regionalnymi programami operacyjnymi? Jakie
rozwiązania stosowane są w ramach RPO w innych
województwach celem zapewnienia wpływu projektów na
realizację celów wskazanych w analizowanych strategiach? Czy
któreś z tych rozwiązań można by było przyjąć jako dobre
praktyki?
Które dobre praktyki innych instytucji
odpowiedzialnych za wdrażanie funduszy europejskich mogą
zostać wdrożone przez IZ RPO WM celem zagwarantowania
pełnej zgodności operacji z prawem wspólnotowym?
Stosowane mechanizmy zapewniania zgodności projektów ze strategiami UE, zarówno w RPO WM,
jak i w innych RPO, opierają się na wskaźnikach procentowych nakładów na realizację celów Strategii
Lizbońskiej, opartych na kategoriach interwencji. We wszystkich regionalnych programach
operacyjnych, na tzw. Kategorie Lizbońskie przeznaczono ok. 40% alokacji Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego, co jest zgodne z minimalnymi oczekiwaniami KE, co do wielkości alokacji na
obszary, które uznano za istotne w Strategii Lizbońskiej. Największy odsetek środków został
przeznaczony w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego (45,43%),
natomiast najmniejszy w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Świętokrzyskiego
(31,99%). W RPO WM odsetek ten wynosi 39,5%.
Tabela 39. Rozwiązania stosowane przez poszczególne Instytucje Zarządzające Regionalnymi
Programami Operacyjnymi w zakresie zgodności operacji realizowanych w ramach programu ze
Strategią Lizbońską, Strategią Europa 2020
Lp.
WOJEWÓDZTWO
1.
Dolnośląskie
2.
Kujawsko-pomorskie
STRATEGIA LIZBOŃSKA
Wniosek o dofinansowanie:
Brak pola bezpośrednio odnoszącego się do
przedstawienia zgodności projektu z celami
Strategii Lizbońskiej.
Procent środków przeznaczonych na
realizację celów Strategii Lizbońskiej do
całkowitej alokacji EFRR na RPO WD:
40,22
(na podstawie Szczegółowego Opisu
Priorytetów
Regionalnego
Programu
Operacyjnego
dla
Województwa
Dolnośląskiego na lata 2007 2013 Uszczegółowienie RPO WD.)
STRATEGIA EUROPA 2020
Strategii Europa 2020.
92
3.
Lubelskie
4.
Lubuskie
5.
Łódzkie
6.
Małopolskie
całkowitej alokacji EFRR na RPO WK-P:
39,66
(na podstawie Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa KujawskoPomorskiego na lata 2007-2013 - Załącznik
do Uchwały nr 70/892/07 Zarządu
Województwa Kujawsko-Pomorskiego z
dnia 23 października 2007 r.)
całkowitej alokacji EFRR na RPO WL:
40,67
(na podstawie: Załącznik nr 3 „Poziom
wydatków pochodzących z funduszy
strukturalnych w ramach programu
operacyjnego przeznaczonych na realizację
Strategii Lizbońskiej” Szczegółowego opisu
osi priorytetowych RPO WL 2007-2013
wersja nr 4 maj 2011 r.)
całkowitej alokacji EFRR na LRPO:
38,46
(na
podstawie
Uszczegółowienia
Lubuskiego
Regionalnego
Programu
Operacyjnego na lata 2007 – 2013, Zielona
Góra, marzec 2011 r.)
całkowitej alokacji EFRR na RPO WŁ:
37,46
(na podstawie Szczegółowego Opisu Osi
Priorytetowych Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na
lata 2007 – 2013)
całkowitej alokacji EFRR na MRPO:
35,62%
(na
podstawie
Uszczegółowienia
Małopolskiego Regionalnego Programu
Operacyjnego na lata 2007 – 2013, Kraków,
marzec 2011 r.)
Działania promocyjno-informacyjne:
Publikacja na stronie internetowej RPO WK-P
informacji i dokumentów dotyczących Strategii
Europa 2020.
93
7.
Mazowieckie
8.
Opolskie
9.
Podkarpackie
10.
Podlaskie
całkowitej alokacji EFRR na RPO WM:
39,5%
(na
podstawie
Uszczegółowienia
Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Mazowieckiego na lata 2007
– 2013, Warszawa, maj 2011 r.)
całkowitej alokacji EFRR na RPO WO:
41
(na
podstawie:
Załącznik
nr
2
Szczegółowego opisu osi priorytetowych
RPO WO 2007-2013 wersja nr 27 kwiecień
2011 r.)
całkowitej alokacji EFRR na RPO WP:
42,13
(na podstawie: Regionalny Program
Operacyjny Województwa Podkarpackiego
na lata 2007-2013)
43,1
(na
podstawie:
Załącznik
nr
2
Szczegółowego
Opisu
Priorytetów
Województwa Podlaskiego na lata 20072013)
Identyfikacja priorytetów oraz działań RPO,
które są adekwatne do celów Strategii:
W Projekcie Zmian Programu przyjętego
Uchwałą Nr 710/2011 Zarządu Województwa
Opolskiego z 24 maja 2011 r. wyznaczono
obszary wymagające dalszej interwencji
(obszary rekomendowane do wsparcia z
dodatkowych środków) biorąc pod uwagę
zapisy dokumentu Europa 2020, takie jak:

dofinansowanie
instytucji
wspierających innowacyjność oraz
pośredniczących między sektorem
B+R a gospodarką;

wsparcie promocji turystycznej
województwa opolskiego;

wsparcie e-usług dla sektora
publicznego;

wsparcie inwestycji w zakresie
energii słonecznej, biomasy i
geotermicznej;

realizacja
projektów
uczelni
wyższych.
94
11.
Pomorskie
12.
Śląskie
13.
Świętokrzyskie
14.
Warmińskomazurskie
15.
Wielkopolskie
Brak danych
45,43
(na
podstawie:
Załącznik:
Poziom
wydatków
w
ramach
RPO
WP
przeznaczonych na realizację Strategii
Lizbońskiej (EUR) do: Uszczegółowienie
Regionalnego Programu Operacyjnego dla
Województwa Pomorskiego na lata 20072013 (z dnia 10 lutego 2011 r.)
całkowitej alokacji EFRR na RPO WSL:
40
(na podstawie Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Śląskiego na
lata 2007 – 2013)
całkowitej alokacji EFRR na RPO WŚ:
31,99
(na podstawie Szczegółowego opisu osi
priorytetowych Regionalnego Programu
Operacyjnego
Województwa
Świętokrzyskiego na lata 2007-2013)
całkowitej alokacji EFRR na RPO WiM:
37,26
(na
podstawie:
Załącznik
nr
18.
Indykatywny podział środków EFRR według
kategorii interwencji realizujących cele
Strategii Lizbońskiej w RPO Warmia i
Mazury na lata 2007 – 2013 (w euro) do
Szczegółowego opisu osi priorytetowych w
ramach
Regionalnego
Programu
Operacyjnego Warmia i Mazury na lata
2007 - 2013 (Uszczegółowienie))
całkowitej alokacji EFRR na WRPO:
39,82
(na podstawie: Załącznik 2 – poziom
wydatków pochodzących z funduszy
Brak danych
95
strukturalnych w ramach WRPO 2007-2013
przeznaczonych na realizację strategii
Lizbońskiej
do
Uszczegółowienie
Województwa Wielkopolskiego)
16. Zachodniopomorskie Brak pola bezpośrednio odnoszącego się do Brak pola bezpośrednio odnoszącego się do
przedstawienia zgodności projektu z celami przedstawienia zgodności projektu z celami
całkowitej alokacji EFRR na RPO WZ:
40,24
(na podstawie: Załącznik 2. do URPO WZ.
Indykatywny podział środków EFRR na
kategorie interwencji w zestawieniu
wydatków na realizację celów Strategii
Lizbońskiej w RPO WZ (w euro) do
Uszczegółowienie Regionalnego Programu
Operacyjnego
Województwa
Zachodniopomorskiego)
Źródło: D. Owczarek, A. Brończyk, A, Dmowska, Ł. Kosmala, M. Maruszewska, J. Pośpiech, M. Rzeczkowska-Owczarek,
M. Sienkiewicz, Ocena realizacji Strategii Lizbońskiej, Strategii Europa 2020 i Strategii Morza Bałtyckiego w ramach RPO WZ
na lata 2007-2013 oraz zapewnienia zgodności realizowanych operacji z prawem wspólnotowym, Szczecin 2011, na zlecenie
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego
W przypadku działań promocyjno-informacyjnych dotyczących Strategii Lizbońskiej, dokumentu nie
można znaleźć na większości serwisów RPO (na stronie Mazowieckiej Jednostki Wdrażającej nie
odnaleziono dokumentu ani szerszych informacji o nim). W przypadku Strategii Europa 2020,
materiały informacyjne można odnaleźć jedynie na stronie internetowej RPO Województwa
Kujawsko-Pomorskiego. Mazowiecka Jednostka Wdrażająca Programów Unijnych, podobnie jak
większość instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie Regionalnych Programów Operacyjnych, nie
publikuje informacji i dokumentów odnośnie Strategii Europa 2020.
Na podstawie przeprowadzonych analiz sformułowano zalecenie, aby uszczegółowić i doprecyzować
punkt dot. zgodności wniosku o dofinansowania ze strategiami. Wnioskodawca powinien być
zobowiązany w tym punkcie do wskazania zgodności projektu zarówno ze strategiami regionalnymi,
jak i unijnymi (aby mu to umożliwić należy zmodyfikować instrukcję wypełniania wniosku, a także
sam wniosek, w zakresie sformułowanego polecenia oraz liczby znaków możliwej do wpisania we
wskazanej rubryce). Ponadto należy zapewnić wnioskodawcom lepszy dostęp do dokumentów
strategicznych UE, czy to poprzez zamieszczenie ich na stronach RPO WM, czy przez wskazanie (np.
link do strony) gdzie ten dokument można pobrać.
W zakresie zapewnienia zgodności projektów ze strategiami UE w ramach poszczególnych RPO nie
zidentyfikowano rozwiązań, które można wskazać jako dobre praktyki w tym obszarze. Właściwe
rozwiązania w tym zakresie mogą ewentualnie pochodzić z IZ PO IG, z przykładu działania 4.4 – wpływ
na realizację polityk horyzontalnych jest wyrażany za pomocą wskaźników, jednak Wnioskodawcy
pozostawia się wybór między własną koncepcją, a gotową listą wskaźników. Aby punkty zostały
przyznane projekt musi osiągnąć poprawę wartości co najmniej:
 dwóch z listy wskaźników lub,
 jednego wskaźnika z listy i jednego wskaźnika zaproponowanego przez Wnioskodawcę lub,
 trzech wskaźników zaproponowanych przez Wnioskodawcę
o minimum 10% w każdym ze wskaźników w porównaniu do wartości bazowych48.
48
D. Owczarek, A. Brończyk, A. Dmowska, Ł. Kosmala, M. Maruszewska, J. Pośpiech, M. Rzeczkowska-Owczarek,
M. Sienkiewicz, Ocena realizacji Strategii Lizbońskiej, Strategii Europa 2020 i Strategii Morza Bałtyckiego w ramach RPO WZ
96
Idąc za przykładem opisanego wyżej działania POIG, w ramach RPO WM można by zatem, wdrażając
jednocześnie rekomendacje z badania ewaluacyjnego, wyodrębnić listę wskaźników RPO WM
zgodnych ze strategiami UE (obecnie powinna to już być Europa 2020) i zobowiązać
wnioskodawców do wykorzystania co najmniej 1-2 wskaźników z tej listy w przypadku, gdy projekt
wpisuje się w cele strategii. Takie praktyki mogłyby być dodatkowo punktowane, co także
zachęciłoby wnioskodawców do ich stosowania (w tym zakresie sformułowano rekomendacje –
patrz: tabela wdrażania rekomendacji, pkt. 4).
na lata 2007-2013 oraz zapewnienia zgodności realizowanych operacji z prawem wspólnotowym, Szczecin, czerwiec 2011,
za: Przewodnik po kryteriach wyboru finansowanych operacji w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka,
2007-2013, część II, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, wrzesień 2009 r. str. 101
97
Ocena stopnia osiągania celów Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 poprzez realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013
2.6 Analiza logiczna
Czynniki zewnętrzne
Czynniki wewnętrzne
Analiza SWOT
Mocne strony
Słabe strony
1. IZ oraz IP II RPO WM w wystarczający w opinii beneficjentów
sposób zapewnia im dostęp do informacji o dokumentach
strategicznych UE poprzez stronę internetową oraz osobisty
kontakt z pracownikami – najpopularniejszy wśród
beneficjentów kanał komunikacji.
2. Ocena zgodności projektów z założeniami strategicznymi UE
odbywa się przede wszystkim na etapie oceny formalnej, w
ramach kryteriów dopuszczających (choć nie jest to weryfikacja
wprost, ale poprzez ocenę zgodności z politykami
horyzontalnymi, które jednak są spójne z badanymi strategiami)
1. Weryfikacja zgodności projektu ze strategiami UE, dokonywana we
wniosku o dofinansowanie na podstawie oświadczenia o zgodności
z politykami horyzontalnymi budzi wątpliwości, czy jest to
mechanizm wystarczający do zapewnienia zgodności projektów
realizowanych w ramach RPO WM ze strategiami UE.
2. Nie ma zapewnionej formalnej weryfikacji zgodności projektów ze
strategiami UE na poziomie wskaźników.
3. Brak bazy wskaźników wskazanych dla poszczególnych Działań, które
byłyby spójne z SL lub EU 2020
4. Częste zmiany dokumentacji konkursowej oraz uszczegółowienia RPO
WM wpływa negatywnie na poziom przygotowania wnioskodawców
do aplikowania o środki w ramach RPO WM
5. Nie ma wyodrębnionego punktu we wniosku, który nakazywałby
wnioskodawcy rzetelną analizę ryzyka i zaplanowanie działań
zaradczych (czyli de facto zmusił wnioskodawcę do szczegółowego
i rzetelnego przygotowania inwestycji)
Szanse
Zagrożenia
1. Beneficjenci mają świadomość, że zgodność projektu z prawem 1. Tylko 1/3 badanych wniosków o dofinansowanie projektów
wspólnotowym i kluczowymi dokumentami strategicznymi jest
wykazuje, że wnioskodawcy posiadają pogłębioną wiedzę o realizacji
istotna. Prawie 1/3 badanych beneficjentów deklaruje wiedzę
inwestycji, na które potrzebują dotacji z RPO WM.
o strategiach UE oraz chęć realizacji projektów zgodnie z ich
założeniami.
2. Spójność strategicznych dokumentów UE powoduje, że projekty
zgodne z celami jednej strategii wpisują się często w założenia
innych dokumentów, nawet jeśli nie jest to przedmiotem oceny.
3. Województwo mazowieckie rozwija się bardzo dynamicznie,
także dzięki realizacji kolejnych projektów dofinansowanych
w ramach RPO WM, co może mieć przełożenie na realizację
coraz
odważniejszych
projektów
(sukcesy
projektów
„lizbońskich” będą działały motywująco na potencjalnych
wnioskodawców), których rezultaty będą naturalnie spójne
z założeniami badanych strategii.
4. Rozwój konsultingu w zakresie aplikowania o środki oraz
wdrażania projektów dofinansowanych z UE (zwiększająca się
liczba ekspertów w zakresie prawa unijnego) gwarantuje
beneficjentom nieposiadającym takich kompetencji skuteczne
aplikowanie o środki oraz późniejszą realizację projektu zgodnie
z założeniami strategicznymi UE.
99
Brak realizacji celów strategii UE poprzez wdrażanie
RPO WM
SKUTKI/ZAGROŻENIA
Drzewo problemów
Brak zgodności projektów ze strategiami UE
Niewystarczające mechanizmy zapewniające skuteczność weryfikacji
zgodności projektów ze strategiami UE na etapie aplikowania o środki
w ramach Programu
Nie ma zapewnionej formalnej weryfikacji zgodności projektów ze
strategiami UE na poziomie wskaźników.
Brak bazy wskaźników wskazanych dla poszczególnych Działań, które
byłyby spójne z SL lub EU 2020
Częste zmiany dokumentacji konkursowej oraz uszczegółowienia RPO WM
wpływa negatywnie na poziom przygotowania wnioskodawców do
aplikowania o środki w ramach RPO WM
PRZYCZYNY
Weryfikacja zgodności projektu ze strategiami UE, dokonywana we
wniosku o dofinansowanie na podstawie oświadczenia o zgodności
z politykami horyzontalnymi budzi wątpliwości, czy jest to mechanizm
wystarczający do zapewnienia zgodności projektów realizowanych
w ramach RPO WM ze strategiami UE.
Nie ma wyodrębnionego punktu we wniosku, który nakazywałby
wnioskodawcy rzetelną analizę ryzyka i zaplanowanie działań zaradczych
(czyli de facto zmusił wnioskodawcę do szczegółowego i rzetelnego
przygotowania inwestycji)
Tylko 1/3 badanych wniosków o dofinansowanie projektów wykazuje, że
wnioskodawcy posiadają pogłębioną wiedzę o realizacji inwestycji, na
które potrzebują dotacji z RPO WM.
100
Drzewo celów
CELE NADRZĘDNE
Wpływ realizacji RPO WM na osiągnięcie celów
strategii UE
Zgodność projektów ze strategiami UE
Zapewnienie mechanizmów gwarantujących skuteczność weryfikacji
zgodności projektów ze strategiami UE na etapie aplikowania o środki
w ramach Programu.
Zapewnienie formalnej weryfikacji zgodności projektów ze strategiami
UE na poziomie wskaźników poprzez zobowiązanie każdego
wnioskodawcę aplikującego o środki w ramach Działań spójnych ze
strategią EU 2020 do wybrania co najmniej jednego wskaźnika
rezultatu spójnego ze strategią
Unikanie zbyt częstych zmian dokumentacji konkursowej oraz
uszczegółowienia RPO WM
Wyodrębnienie punktu we wniosku, który nakazywałby wnioskodawcy
rzetelną analizę ryzyka i zaplanowanie działań zaradczych (czyli de facto
zmusił wnioskodawcę do szczegółowego i rzetelnego przygotowania
inwestycji)
CELE SZCZEGÓŁOWE
Wyodrębnienie we wniosku punktu, w którym wnioskodawcy
zobowiązani będą do opisywania zgodności projektu z celami wskazanej
strategii UE (EU 2020)
Opracowanie bazy wskaźników wskazanych dla poszczególnych Działań,
które byłyby spójne z SL lub EU 2020
101
3. PODSUMOWANIE – WNIOSKI I REKOMENDACJE Z BADANIA
Celem niniejszego badania było dokonanie oceny wpływu projektów realizowanych w ramach RPO
WM 2007-2013 na osiąganie celów Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020, a także na
konkurencyjność województwa mazowieckiego. Cel główny badania został osiągnięty, zgodnie
z założeniami koncepcji badania, poprzez zrealizowanie pięciu celów szczegółowych, tj.:
Europa 2020.
Zastosowano szereg technik badawczych, które umożliwiły zebranie obszernego materiału
empirycznego, umożliwiającego odpowiedzenie na pytania badawcze przypisane poszczególnym,
wymienionym wyżej celom.
Analiza desk research pokazała, że w ramach RPO WM zrealizowano już 333 projekty w ramach
Działań określonych jako zgodne z celami SL. Wskazano także, że wspomniane projekty przyczyniają
się przede wszystkim do realizacji celów:
 wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R;
 rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej.
W ramach Programu zrealizowano także 97 projektów wpisujących się w cele Strategii Europa 2020,
w tym najwięcej w ramach obszaru: klimat, energia, mobilność.
Aspektem mieszczącym się w obszarze zainteresowania Zamawiającego była także odrębna ocena
Działanie 1.2 RPO WM w kontekście wpływu projektów realizowanych w ramach tego Działania na
osiąganie celów lizbońskich oraz na rozwój województwa w ogóle. Analiza pokazała, że Działanie to
prawdopodobnie przyczyni się do zwiększenia wymiaru współpracy pomiędzy nauką a biznesem,
realizacja celów tego Działania wpłynie pozytywnie na wykorzystywanie dorobku środowiska
naukowego w przedsiębiorstwach i przede wszystkim wpłynie na wzrost nakładów na działalność
B+R. Ponadto, na co zwrócili uwagę eksperci podczas panelu, Działanie 1.2 kreuje swoisty efekt
synergii z Działaniem 4.1 POIG - Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R.
W badaniach CATI weryfikowano opinie beneficjentów na temat najlepszej ich zdaniem formy
wsparcia w kontekście realizacji projektów i działań prolizbońskich. W opinii badanych najbardziej
pożądaną formą wsparcia jest bezzwrotna dotacja. Należy jednak podkreślić, że eksperci wskazywali
na konieczność rozróżnienia form wsparcia wg rodzaju beneficjenta oraz typu projektu. Najbardziej
efektywne ich zdaniem będzie udzielanie pożyczek na przedsięwzięcia komercyjne, natomiast na
działania skierowane na użytek publiczny należy kierować bezzwrotne dotacje. Istotnym wnioskiem
wynikającym z danych jest także brak po stronie przedsiębiorstw wystarczających środków
finansowych na działania badawczo-rozwojowe, zwłaszcza o charakterze eksperymentalnym co
powoduje, że na te projekty nadal powinny być kierowane dotacje.
Analiza systemu wskaźników pokazała, że indykatory służące monitorowaniu postępów i efektów
wdrażania projektów wpisują się, choć nie wprost, w poszczególne cele Strategii Lizbońskiej oraz
Strategii Europa 2020. Jednak mimo ogólnej spójność wskaźników realizacji RPO WM ze strategiami
UE, poprzednie badania ewaluacyjne Programu pokazują, że nie przekłada się to na efektywność
i skuteczność monitorowania realizacji poszczególnych Działań i projektów, stąd w tym zakresie
sformułowano zalecenie, aby system ten nie tylko udoskonalić zgodnie z rekomendacjami
wynikającymi ze wspomnianych raportów, ale dodatkowo wyodrębnić dla każdego Działania listę
wskaźników wpisujących się w cele strategii Europa 2020, co umożliwi wykorzystać wskaźniki do
zwiększenia poziomu zgodności projektów ze strategiami UE.
Badanie kryteriów wyboru projektów ramach Działań spójnych z celami Strategii Lizbońskiej
pokazało, że ogólnie zapewniają one wybór projektów realizujących te cele, jednak poszczególne
etapy oceny różnią się skutecznością w tym zakresie, a same kryteria (formalne i merytoryczne)
wymagają jednak uzupełnienia o kryterium formalne – wykorzystanie co najmniej 1 wskaźnika
lizbońskiego w projekcie – oraz kryterium merytoryczne – zgodność projektu ze strategią EU 2020.
Beneficjenci i wnioskodawcy, jak wynika z przeprowadzonych badań, wyrażają zainteresowanie
realizacją projektów, wpisujących się w kategorie interwencji realizujące cele Strategii Lizbońskiej
i Strategii Europa 2020. Największym zainteresowaniem cieszą się projekty z obszaru:
 rozszerzenia i poprawy infrastruktury,
 pobudzenia innowacji, wykorzystania ICT oraz zrównoważonego wykorzystanie zasobów,
 inwestycje w kapitał ludzki, lepsze systemy edukacji i zdobywanie umiejętności.
Beneficjenci czerpią wiedzę na temat dokumentów strategicznych przede wszystkim od IZ i IP II oraz
z Internetu. Badani w CATI oceniają dostępność dokumentów strategicznych UE jako wystarczającą.
Najlepsze źródła informacji zdaniem beneficjentów do szkolenia, strona internetowa RPO WM oraz
broszury i ulotki kolportowane przez IZ oraz IP II.
W ramach badania identyfikowano także czynniki wpływające na powodzenie projektów
prolizbońsich. Do czynników wzmacniających powodzenie projektów beneficjenci zaliczyli przede
wszystkim zasoby finansowe, które umożliwiają realizację projektu bez konieczności uzależnienia jej
od regularności wypłacania kolejnych transz dofinansowania. Co ciekawe, jako bariery w prawidłowej
realizacji projektów wskazali dokładnie ten same czynniki tylko w ujęciu negatywnym – brak
odpowiednich zasobów finansowych stanowi taką barierę. Ponadto, jako czynnik wzmacniający
powodzenie projektów beneficjenci wskazywali na przejrzystość procedur i wytycznych dotyczących
przygotowania i rozliczania projektów. Pozostałe czynniki: zasoby kadrowe, zlecanie części/całości
prac przygotowawczych i realizacyjnych projektu firmie zajmującej się taką działalnością czy
współpraca z IP II mają już zdaniem beneficjentów dużo mniejsze znaczenie. W przypadku czynników
wpływających negatywnie na powodzenie projektu proporcje wskazań były analogiczne.
Analiza wyników z badań jakościowych pokazała także, że na prawidłową realizację projektów ma
wpływ współwystępowanie czynników o charakterze pozytywnym wynikających z wewnętrznych
uwarunkować beneficjentów (zasoby, wiedza, itp.) oraz czynników zewnętrznych w stosunku do
beneficjentów, do których zalicza się przede wszystkim jasność i stałość przepisów prawa oraz
procedur związanych z naborem, oceną oraz rozliczaniem projektów dofinansowanych z RPO WM.
Badanie nie wykazało jednoznacznego związku pomiędzy realizacją więcej niż jednego projektu
w ramach RPO WM a gotowością do realizacji przedsięwzięć wpisujących się w cele Strategii
Lizbońskiej lub Europy 2020. Z opinii ekspertów oraz pracowników IZ i IP II wynika, że obserwuje się
sytuacje, kiedy doświadczenie beneficjenta z innych projektów przekłada się na efektywniejszą
103
realizację projektu, a realizowanie inwestycji z różnych Działań powoduje występowanie efektu
synergii, czyli dodatkowych korzyści wynikających z wdrożenia projektu.
W ramach celu 4. badania - Uzyskanie rekomendacji wskazujących niezbędne działania zapewniające
realizację Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa 2020 poprzez realizacji RPO WM –
przeanalizowano dane pozyskane w ramach wszystkich pozostałych etapów badania. Analiza
porównawcza praktyk stosowanych przez różne IZ RPO nie wykazała żadnych rozwiązań godnych
polecenia dla instytucji zarządzających i wdrażających RPO WM (pozostałe RPO borykają się
z podobnymi problemami w tym zakresie). Sama analiza wniosków, analiza opinii respondentów
w poszczególnych badaniach oraz zestawienie ich z wiedzą i doświadczeniem ekspertów pozwoliło na
sformułowanie zaleceń w tym zakresie.
Zgodnie z wnioskami wynikającymi z badań należy wprowadzić szereg rozwiązań, które zapewnią
zgodność projektów ze strategiami UE oraz ich efektywną i skuteczną realizację:
1. Należy zobligować wnioskodawcę do opisania, w jaki sposób projekt wpisuje się w cele
strategii unijnych (SL, EU 2020) - w ramach wniosku o dofinansowanie, alternatywnie
w części 4. (D) (z opisem zgodności projektu ze strategiami regionalnymi i lokalnymi) lub
części 5. (E) (z opisem zgodności projektu z politykami horyzontalnymi).
2. Ze względu na to, że na ekspertów oceniających projekty powyższa rekomendacja nakłada
obowiązek weryfikacji zgodności projektów ze strategiami UE (zatem posiadania pogłębionej
wiedzy na ich temat) zalecane jest także, aby zapewnić ekspertom stosowne szkolenia w tym
zakresie.
3. Należy zapewnić weryfikację zgodności projektów ze strategiami na poziomie wskaźników
formułując listę prolizbońskich wskaźników obligatoryjnych oraz obligując wnioskodawców
do ich wykorzystywania.
4. Należy zapewnić rzetelność i racjonalność planowania projektów dofinasnowyach z UE, aby
ich realizacja przebiegała efektywnie. Do racjonalnego planowania już na etapie aplikowania
o środki mogłoby zmotywować wnioskodawców większe przywiązywanie wagi do opisu
i oceny ryzyk/zagrożeń.
Zgodnie z tymi zaleceniami została przygotowana tabela wdrażania rekomendacji, zaprezentowana
poniżej.
104
Tabela wdrażania rekomendacji
Tytuł raportu: „Ocena stopnia osiągania celów Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020 poprzez realizację Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013”
Część A – rekomendacje operacyjne
Adresat
rekomendacji
Lp.
Wniosek
Rekomendacja
1
Weryfikacja zgodności projektu ze strategiami UE,
dokonywana we wniosku o dofinansowanie na
podstawie oświadczenia o zgodności z politykami
horyzontalnymi budzi wątpliwości, czy jest to
mechanizm wystarczający do zapewnienia
zgodności projektów realizowanych w ramach
RPO WM ze strategiami UE.
Zapewnić
skuteczną
weryfikację
zgodności projektu
ze strategiami UE
na podstawie
wniosku o
dofinansowanie
IZ RPO
WM
IP II RPO
WM
2
W odniesieniu do rekomendacji sformułowanej w
punkcie 1. Tabeli wdrażania rekomendacji (oraz w
podrozdziale 2.4 niniejszego raportu) wątpliwość
budzi, czy na etapie oceny merytorycznej wniosku
o dofinansowanie zapewniona jest zgodności
projektów realizowanych w ramach RPO WM ze
strategiami UE.
IZ RPO
WM
3
Nie ma zapewnionej formalnej weryfikacji
zgodności projektów ze strategiami UE
na
poziomie wskaźników.
Zapewnić
skuteczną
weryfikację
zgodności projektu
ze strategiami UE
na etapie oceny
wniosków o
dofinansowanie
Zapewnić
skuteczną
weryfikację
zgodności projektu
ze strategiami UE
na poziomie
wskaźników
IZ RPO
WM
Status:
stan
wdrożenia
realizacji
Należy zobligować wnioskodawcę do opisania, w jaki sposób
projekt wpisuje się w cele strategii unijnych (SL, EU 2020) –
przy czym wnioskodawca powinien być zobowiązany do
wpisania, z którym celem/którymi celami strategii
koresponduje jego projekt, a także do opisania, na czym
polega spójność. Należy to zrobić w ramach wniosku o
dofinansowanie, alternatywnie w części 4. (D) (z opisem
zgodności projektu ze strategiami regionalnymi i lokalnymi)
lub części 5. (E) (z opisem zgodności projektu z politykami
horyzontalnymi).
Element ten powinien być oceniany na poziomie oceny
merytorycznej dokonywanej przez ekspertów.
(Patrz: załączniki 3, 4, 5, 8 i 9 do Raportu)
Należy zapewnić ekspertom oceniającym wnioski o
dofinansowanie w ramach RPO WM (w odniesieniu do tzw.
działań
prolizbońskich) szkolenia w zakresie strategii
unijnych (obecnie zasadne są już szkolenia z zakresu strategii
Europa 2020).
W całości
do
wdrożenia
Kolejna
perspektywa
finansowa
Wysoka
W całości
do
wdrożenia
Kolejna
perspektywa
finansowa
Wysoka
Należy wyodrębnić w systemie wskaźników RPO WM
wskaźniki spójne z celami SL i EU 2020 dla tzw. działań
prolizbońskich, aby wnioskodawcy mogli korzystać z
gotowych
rozwiązań/propozycji
wskaźników
do
wykorzystania w ich projektach.
W całości
do
wdrożenia
Kolejna
perspektywa
finansowa
Wysoka
Sposób wdrożenia
Termin
*
Ważność
rekomen
dacji
Adresat
rekomendacji
Lp.
Wniosek
Rekomendacja
4
Nie ma zapewnionej formalnej weryfikacji
zgodności projektów ze strategiami UE
na
poziomie wskaźników.
Zapewnić
skuteczną
weryfikację
zgodności projektu
ze strategiami UE
na poziomie
wskaźników
IZ RPO
WM
5
Tylko 1/3 badanych wniosków o dofinansowanie
projektów wykazuje, że wnioskodawcy posiadają
pogłębioną wiedzę o realizacji inwestycji, na które
potrzebują dotacji z RPO WM.
Nie ma wyodrębnionego punktu we wniosku,
który nakazywałby wnioskodawcy rzetelną analizę
ryzyka i zaplanowanie działań zaradczych (czyli de
facto zmusił wnioskodawcę do szczegółowego i
rzetelnego przygotowania inwestycji)
Należy skłonić
wnioskodawców
do dokonywania
głębszych analiz
odnośnie realizacji
ich projektów już
na etapie
planowania
inwestycji
IZ RPO
WM
IP II RPO
WM
Sposób wdrożenia
W części 6. (F), oprócz wskazywania indywidualnie
sformułowanych
wskaźników
należy
nałożyć
na
wnioskodawcę obowiązek wyboru 1-2 wskaźników z listy
obligatoryjnych (podobnie, jak ma to miejsce w POIG).
Rozwiązanie to będzie wymagało od IZ sformułowania
takiego systemu wskaźników, w którym wydzielono by dla
każdego Działania wskaźniki rezultatu spójne z celami EU
2020 – aby wnioskodawcy wybierali z gotowej puli (patrz:
rekomendacja nr 3 w tabeli).
Należy wdrożyć 1 z poniższych wariantów:
WARIANT I. Wprowadzone zostaną zmiany we wniosku o
dofinansowanie oraz w karcie oceny projektów:
1. We wniosku zostanie wyodrębniona osobna komórka –
analiza zagrożeń - w części 3. (C) wniosku,
2. We wskazanej w punkcie 1. komórce każdy
wnioskodawca zawrze i opisze:
a. zidentyfikowane czynniki zagrażające realizacji projektu
(przykładowe ryzyka należy wskazać w instrukcji do
wniosku, aby pokazać wnioskodawcy, w jaki sposób
należy je formułować i identyfikować)
b. opisze, w stosunku do każdego czynnika odrębnie,
analizę prawdopodobieństwa wystąpienia tego czynnika,
c. każdemu zidentyfikowanemu zagrożeniu wskaże
działania/metody zaradcze.
3. W kartach oceny merytorycznej (część D. ocena
wykonalności), w odniesieniu do oceniania opisu
ryzyk/zagrożeń,
wytyczne
do
oceny
zostaną
uszczegółowione w co najmniej następujący sposób:
a. W ramach oceny wykonalności projektu zostanie
sformułowany punkt „Analiza ryzyk”, w którym ekspert
Status:
stan
wdrożenia
realizacji
W całości
do
wdrożenia
Kolejna
perspektywa
finansowa
Wysoka
W całości
do
wdrożenia
Kolejna
perspektywa
finansowa
Wysoka
Termin
*
Ważność
rekomen
dacji
106
Lp.
Wniosek
Rekomendacja
Adresat
rekomendacji
Sposób wdrożenia
Status:
stan
wdrożenia
Termin
realizacji
*
Ważność
rekomen
dacji
oceni, czy uwzględniono różne rodzaje ryzyk (warto
zarekomendować ekspertowi skonfrontowanie opisu z
przykładami z instrukcji), czy przedstawiono wiarygodny
plan reakcji na prawdopodobne sytuacje, które mogą
wystąpić podczas realizacji projektu.
WARIANT II. Wprowadzone zostaną zmiany w karcie oceny
projektów i instrukcjach do wniosku:
1. W instrukcji do wniosków o dofinansowanie, w części 3.
(C), przy opisie ogólnym projektu, w którym
wnioskodawcy obecnie wpisują ryzyka, zostanie
wskazane bardziej szczegółowo, jak należy je
formułować (w tym wskazane zostaną przykłady zgodnie
z zaleceniem z wariantu I.).
2. W kartach oceny merytorycznej (część D. ocena
wykonalności), w odniesieniu do oceniania opisu
ryzyk/zagrożeń,
wytyczne
do
oceny
zostaną
uszczegółowione w sposób opisany w wariancie I. w
punkcie 3.
(Patrz: załączniki 3, 4, 5, 8 i 9 do Raportu)
*
Ze względu na okres przeprowadzenia badania i sformułowania rekomendacji, a także w kontekście poziomu wykorzystania alokacji przewidziano, że rekomendacje powinny
dotyczyć przyszłego okresu programowania – Wykonawca nie ma pewności, czy wskazywanie terminu np. I. kwartału 2012 roku byłoby realne i zasadne w
kontekście planowanych naborów wniosków oraz obowiązujących instytucje wdrażające te rekomendacje procedur. Jeśli jednak Zamawiający ocenia, że
obowiązujące go procedury dają mu możliwość wdrożenia rekomendacji przed ogłoszeniem kolejnych konkursów jeszcze w tej perspektywie finansowej,
wówczas zaleca się ich wdrożenie już teraz.
107
SPIS TABEL
TABELA 1. STRUKTURA PRÓBY W BADANIU CATI .............................................................................................................. 13
TABELA 2. TABELA ZGODNOŚCI ZE STRATEGIĄ LIZBOŃSKĄ................................................................................................... 15
TABELA 3. TABELA ZGODNOŚCI ZE STRATEGIĄ EUROPA 2020 ............................................................................................. 17
TABELA 4. METRYKA PROJEKTU: PODNIESIENIE KONKURENCYJNOŚCI FIRMY PIMET POPRZEZ WPROWADZENIE NOWEJ EKOLOGICZNEJ
TECHNOLOGII - UNOWOCZEŚNIENIE LINII GALWANIZERII ............................................................................................. 19
TABELA 5. METRYKA PROJEKTU: POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI FIRMY "BRAMAR" M. RACZYŃSKI, R. RACZYŃSKI SP. J. POPRZEZ
ZAKUP NOWOCZESNYCH MASZYN I URZĄDZEŃ DO URUCHOMIENIA PRODUKCJI BRAM WIELKOGABARYTOWYCH I
HARMONIJKOWYCH BRAM OBIEKTOWYCH ORAZ ELEMENTÓW STALOWYCH .................................................................... 20
TABELA 6. METRYKA PROJEKTU: MODERNIZACJA PROCESU PRODUKCJI WENTYLATORÓW W OPARCIU O TECHNOLOGIĘ CIĘCIA PLAZMĄ
WĄSKOSTRUMIENIOWĄ ...................................................................................................................................... 21
TABELA 7. METRYKA PROJEKTU: WZROST KONKURENCYJNOŚCI FIRMY CAD/CAM SOLUTION POPRZEZ IMPLEMENTACJĘ
INNOWACYJNEJ NA SKALĘ KRAJU WIELOSTOPNIOWEJ TECHNOLOGII PRODUKCJI KONSTRUKCJI I ELEMENTÓW PROTOTYPOWYCH
BRANŻY MOTORYZACYJNEJ ................................................................................................................................... 22
TABELA 8. METRYKA PROJEKTU: WZROST INNOWACYJNOŚCI I KONKURENCYJNOŚCI FHT EXPORT-IMPORT DZIĘKI WDROŻENIU
INNOWACYJNEJ TECHNOLOGII PRODUKCJI REDUKTORÓW DO NAJNOWSZEJ GENERACJI SAMOCHODOWYCH SEKWENCYJNYCH
INSTALACJI GAZOWYCH ....................................................................................................................................... 24
TABELA 9. METRYKA PROJEKTU: ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTWA HARTMET SP. Z O.O. POPRZEZ INWESTYCJE W INNOWACJE ............. 25
TABELA 10. METRYKA PROJEKTU: URUCHOMIENIE PRODUKCJI NOWYCH WYROBÓW CUKIERNICZYCH W OPARCIU O INNOWACYJNĄ
TECHNOLOGIĘ ................................................................................................................................................... 27
TABELA 11. METRYKA PROJEKTU: PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU INFORMACYJNEMU POPRZEZ WYPOSAŻENIE PLACÓWEK
OŚWIATOWYCH W NAJNOWSZE ROZWIĄZANIA KOMPUTEROWE – SZANSA NA LEPSZY START W NOWOCZESNĄ PRZYSZŁOŚĆ DZIECI I
MŁODZIEŻY GMINY NADARZYN ............................................................................................................................. 28
TABELA 12. METRYKA PROJEKTU: WDROŻENIE SYSTEMÓW CRM I ERP SPOSOBEM NA WZROST KONKURENCYJNOŚCI FIRMY DENTAL
SERVICE ........................................................................................................................................................... 30
TABELA 13. METRYKA PROJEKTU: PRZEBUDOWA DRÓG POWIATOWYCH NA ODCINKU STAWISZYN-BRANICA- RADZANÓW-MŁODYNIE
DOLNE DO GRANICY POWIATU 1121W; 1116W; 1115 W. ..................................................................................... 31
TABELA 14. METRYKA PROJEKTU: PRZEBUDOWA DROGI GMINNEJ STRZEGOWO-WOLA KANIGOWSKA-CZARNOCINEK .................... 32
TABELA 15. METRYKA PROJEKTU: PRACE KONSERWATORSKIE ELEWACJI TEATRU WIELKIEGO – OPERY NARODOWEJ. ETAP III ......... 34
TABELA 16. METRYKA PROJEKTU: POPRAWA OFERTY KULTURALNEJ POPRZEZ MODERNIZACJĘ PLACÓWEK MIEJSKIEGO OŚRODKA
KULTURY W LEGIONOWIE .................................................................................................................................... 35
TABELA 17. METRYKA PROJEKTU: PRZEBUDOWA I WYPOSAŻENIE ZAKŁADU OPIEKI DŁUGOTERMINOWEJ Z ZAKŁADEM PIELĘGNACYJNOOPIEKUŃCZYM, ZAKŁADEM OPIEKUŃCZO-LECZNICZYM RADOMSKIEGO SZPITALA SPECJALISTYCZNEGO IM. DR TYTUSA
CHAŁUBIŃSKIEGO .............................................................................................................................................. 37
TABELA 18. METRYKA PROJEKTU: MODERNIZACJA BUDYNKÓW DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ W KĄTACH NA ZAPLECZE
REHABILITACYJNO-TERAPEUTYCZNE, ADMINISTRACYJNE I OBSŁUGOWE ......................................................................... 38
TABELA 19. KTÓRE Z NIŻEJ WYMIENIONYCH FORM WSPARCIA W NAJWIĘKSZYM STOPNIU POZWALAJĄ NA MAKSYMALNĄ REALIZACJĘ
CELÓW PROJEKTÓW REALIZOWANYCH PRZEZ PANA/PANIĄ W RAMACH RPO WM? ........................................................ 42
TABELA 20. TABELA POWIĄZANIA CELÓW STRATEGII LIZBOŃSKIEJ I WSKAŹNIKÓW RPO WM .................................................... 43
TABELA 21. TABELA CELÓW STRATEGII EUROPA 2020 I WSKAŹNIKÓW RPO WM .................................................................. 45
TABELA 22. KRYTERIA MERYTORYCZNE DLA DZIAŁAŃ WPISUJĄCYCH SIĘ W CELE STRATEGII LIZBOŃSKIEJ ....................................... 48
TABELA 23. PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIA BRUTTO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH 2007-2010 W RELACJI
DO ŚREDNIEJ KRAJOWEJ (POLSKA=100) ................................................................................................................. 57
TABELA 24. WARTOŚĆ WYTWORZONEGO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO W CENACH BIEŻĄCYCH I PROCENTOWY UDZIAŁ
POSZCZEGÓLNYCH WOJEWÓDZTW W JEGO GENEROWANIU W LATACH 2007 I 2010 ....................................................... 58
TABELA 25. WARTOŚĆ WYTWORZONEGO PRODUKTU KRAJOWEGO BRUTTO NA 1 MIESZKAŃCA W LATACH 2007 I 2010 ................ 59
TABELA 26. STOPA ZATRUDNIENIA W WOJEWÓDZTWACH POLSKI I ODSETEK OSÓB STARSZYCH ZATRUDNIONYCH W LATACH 2007 I
2010 .............................................................................................................................................................. 61
TABELA 27. STOPA BEZROBOCIA DŁUGOTERMINOWEGO W LATACH 2007- 2010 ................................................................... 63
TABELA 28. WSKAŹNIK ZAGROŻENIA UBÓSTWEM W POLSCE I WOJEWÓDZTWACH W LATACH 2007-2010 .................................. 64
TABELA 29. DYSPERSJA REGIONALNYCH STÓP ZATRUDNIENIA W POLSCE W 2007 I 2010 ROKU................................................. 66
TABELA 30. EMISJA GAZÓW CIEPLARNIANYCH W POLSCE W TONACH W ROKU 2007 I 2010 ..................................................... 69
TABELA 31. WZGLĘDNY POZIOM CEN KONSUMPCYJNYCH W 2007 I 2010 ROKU .................................................................... 71
TABELA 32. WPŁYW PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W RAMACH RPO WM NA PODSTAWIE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW OKREŚLONYCH W
PROJEKTACH (Z WYŁĄCZENIEM PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W RAMACH DZIAŁAŃ 8.1 I 8.2) .......................................... 74
TABELA 33. KTÓRE Z DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH UE BYŁY WÓWCZAS PRZEDMIOTEM PANA/PANI ANALIZ? ......................... 77
TABELA 34. W RAMACH, KTÓRYCH OBSZARÓW REALIZUJE/ZREALIZOWAŁ(A) PAN(I) PROJEKT DOFINANSOWANY Z UE?.................. 78
TABELA 35. W RAMACH KTÓRYCH OBSZARÓW NAJCHĘTNIEJ ZREALIZOWAŁ(A)BY PAN(I) W PROJEKT DOFINANSOWANY Z UE? ......... 79
TABELA 36. KTÓRE CZYNNIKI PANA(I) ZDANIEM W NAJWIĘKSZYM STOPNIU WZMACNIAJĄ POWODZENIE PROJEKTÓW
DOFINANSOWANYCH Z RPO WM? ....................................................................................................................... 85
TABELA 37. KTÓRE CZYNNIKI PANA(I) ZDANIEM OGRANICZAJĄ POWODZENIE PROJEKTÓW DOFINANSOWANYCH Z RPO WM?......... 85
TABELA 38. UWZGLĘDNIENIE OPISÓW RYZYK/ZAGROŻEŃ NA ETAPIE PLANOWANIA INWESTYCJI .................................................. 88
TABELA 39. ROZWIĄZANIA STOSOWANE PRZEZ POSZCZEGÓLNE INSTYTUCJE ZARZĄDZAJĄCE REGIONALNYMI PROGRAMAMI
OPERACYJNYMI W ZAKRESIE ZGODNOŚCI OPERACJI REALIZOWANYCH W RAMACH PROGRAMU ZE STRATEGIĄ LIZBOŃSKĄ,
STRATEGIĄ EUROPA 2020 .................................................................................................................................. 92
SPIS WYKRESÓW
WYKRES 1. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: KTÓRE Z NIŻEJ WYMIENIONYCH FORM WSPARCIA W NAJWIĘKSZYM STOPNIU
POZWALAJĄ NA MAKSYMALNĄ REALIZACJĘ CELÓW PROJEKTÓW REALIZOWANYCH PRZEZ PANA/PANIĄ W RAMACH RPO WM? 42
WYKRES 2. NAKŁADY NA DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNĄ W PRZEDSIĘBIORSTWACH SEKTORA USŁUG WG RODZAJÓW DZIAŁALNOŚCI
INNOWACYJNEJ W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH 2008-2010 (W TYS. ZŁ) ................................................. 54
WYKRES 3. NAKŁADY NA DZIAŁALNOŚĆ INNOWACYJNĄ W PRZEDSIĘBIORSTWACH PRZEMYSŁOWYCH WG RODZAJÓW DZIAŁALNOŚCI
INNOWACYJNEJ W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH 2007-2010 (W TYS. ZŁ) ................................................. 54
WYKRES 4. PRZEMYSŁOWE PRZEDSIĘBIORSTWA INNOWACYJNE W OGÓLNEJ LICZBIE PRZEDSIĘBIORSTW W WOJEWÓDZTWIE
MAZOWIECKIM W LATACH 2007-2010 (W %)........................................................................................................ 55
WYKRES 5. PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ NOWO ZAREJESTROWANE W REJESTRZE REGON ORAZ WYKREŚLONE W
WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH 2008-2010 (NA 10 TYS. LUDNOŚCI).......................................................... 55
WYKRES 6. BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI WG CZASU POZOSTAWANIA BEZ PRACY W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH
2007-2010 .................................................................................................................................................... 56
WYKRES 7. LICZBA KOMPUTERÓW W SZKOŁACH PONADGIMNAZJALNYCH ORAZ KOMPUTERÓW Z DOSTĘPEM DO SIECI W
WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH 2007-2010 .......................................................................................... 56
WYKRES 8. DŁUGOŚĆ CZYNNEJ SIECI WODOCIĄGOWEJ I KANALIZACYJNEJ W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W LATACH 2007-2010
(W KM) ........................................................................................................................................................... 57
WYKRES 9. ŚREDNIOROCZNE TEMPO WZROSTU PKB W % W LATACH 2007 I 2010 ................................................................ 59
WYKRES 10. PKB PER CAPITA W PPS POLSKI I WOJEWÓDZTW W STOSUNKU DO UE-27 W LATACH 2007 I 2010 ........................ 61
WYKRES 11. STOPA ZATRUDNIENIA I UDZIAŁ OSÓB STARSZYCH W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W 2010 ROKU .................................. 62
WYKRES 12. PROCENTOWY UDZIAŁ WOJEWÓDZTW W STOPIE BEZROBOCIA DŁUGOTERMINOWEGO KRAJU W LATACH 2007 I 2010 .. 64
WYKRES 13. WSKAŹNIK ZAGROŻENIA UBÓSTWEM W POLSCE I WOJEWÓDZTWACH W 2007 I 2010 ROKU................................... 65
WYKRES 14. DYSPERSJA REGIONALNYCH STÓP ZATRUDNIENIA W WOJEWÓDZTWACH POLSKI W LATACH 2007 I 2010 ................... 67
WYKRES 15. WSPÓŁCZYNNIKI SKOLARYZACJI NETTO SZKOŁY POLICEALNE (WIEK 19-21 LAT) ..................................................... 68
WYKRES 16. UDZIAŁ WOJEWÓDZTW W EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH W 2007 I 2008 ROKU ................................................ 70
WYKRES 17. WZGLĘDNY POZIOM CEN KONSUMPCJI FINALNEJ GOSPODARSTW DOMOWYCH W 2007 I 2010 ROKU ....................... 72
WYKRES 18. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: CZY OPRACOWUJĄC WNIOSEK O DOFINANSOWANIE STARALI SIĘ PAŃSTWO, ABY CELE
PROJEKTU BYŁY ZGODNE Z CELAMI STRATEGII LIZBOŃSKIEJ I/LUB STRATEGII EUROPA 2020? ............................................ 77
WYKRES 19. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: CZY PAN/PANI ZNA /KOJARZY STRATEGIE UNII EUROPEJSKIEJ? ......................... 80
WYKRES 20. PROCENT BENEFICJENTÓW, KTÓRZY POSIADAJĄ WIEDZĘ NA TEMAT STRATEGII LIZBOŃSKIEJ I EUROPA 2020 ............... 80
109
WYKRES 21. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: KTÓRE Z ELEMENTÓW STRATEGII LIZBOŃSKIEJ SĄ PRZEZ PANA/ PANIĄ
ROZPOZNAWALNE? ............................................................................................................................................ 81
WYKRES 22. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: KTÓRE Z ELEMENTÓW STRATEGII EUROPA 2020 SĄ PRZEZ PANA/ PANIĄ
ROZPOZNAWALNE? ............................................................................................................................................ 81
WYKRES 23. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: SKĄD CZERPAŁ/A PAN/PANI INFORMACJE NA TEMAT DOKUMENTÓW
STRATEGICZNYCH UE BY ZWERYFIKOWAĆ SWÓJ PROJEKT?.......................................................................................... 82
WYKRES 24. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: NA JAKIM POZIOMIE OKREŚLIŁBY/ŁABY PAN/PANI DOSTĘPNOŚĆ INFORMACJI NA
TEMAT DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH UE W STOSUNKU, DO KTÓRYCH MUSI PAN/PANI ZAGWARANTOWAĆ ZGODNOŚĆ
SWOJEGO PROJEKTU? ......................................................................................................................................... 82
WYKRES 25. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: CZY KORZYSTAŁ PAN/PANI Z POMOCY IZ/IP II W RAMACH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA
CELU WDROŻENIE PANA/PANI PROJEKTU ZGODNIE Z ZAPISAMI WSKAZANYCH DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH (NP. MATERIAŁY
INFORMACYJNE, DORADZTWO PRACOWNIKÓW IZ/IP II, SZKOLENIA)? .......................................................................... 83
WYKRES 26. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: JAKIE DZIAŁANIA POWINNA PODJĄĆ INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA/INSTYTUCJA
POŚREDNICZĄCA II REGIONALNYM PROGRAMEM OPERACYJNYM WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO W CELU ZAPOZNANIA
BENEFICJENTÓW Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI? .............................................................................................. 84
WYKRES 27. ROZKŁAD ODPOWIEDZI NA PYTANIE: PROSZĘ WSKAZAĆ, KTÓRE Z WYMIENIONYCH CZYNNIKÓW WPŁYWAJĄ/WPŁYWAŁY
POZYTYWNIE, A KTÓRE NEGATYWNIE NA REALIZOWANY/ZREALIZOWANY PRZEZ PAŃSTWA PROJEKT? .................................. 86
SPIS RYSUNKÓW I MAP
RYSUNEK 1. CZYNNIKI SUKCESU PROJEKTÓW REALIZOWANYCH W RAMACH RPO WM WG BADANYCH W IDI ............................... 87
110
ZAŁĄCZNIKI
Załącznik 1. Case study
Uruchomienie produkcji nowych wyrobów cukierniczych w
oparciu o innowacyjną technologię
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Zakład produkcji czekolady i artykułów
cukierniczych „Wielpol”. Zakład pracy
chronionej Ireneusz Wielimborek
Oś priorytetowa:
Priorytet I - Tworzenie warunków dla
rozwoju potencjału innowacyjnego
i przedsiębiorczości na Mazowszu
Działanie:
Projekt „Uruchomienie
produkcji nowych
wyrobów cukierniczych
w oparciu o
innowacyjną
technologię”
realizowany był
w okresie od grudnia
2008 r. do kwietnia
2009 r.
Zakład Produkcji Czekolady i Artykułów Cukierniczych WIEPOL Zakład
Pracy Chronionej Ireneusz Wielimborek w Sierpcu, rozpoczął
9- Inne działania mające na celu
działalność w 1990 roku. W 1993 roku rozpoczęta została produkcja
pobudzanie badań, innowacji
polew kakaowych i cukierka typu „Trufla”. Dokonana została zmiana
i przedsiębiorczości w MSP
nazwy działalności na Zakład Produkcji Czekolady i Artykułów
Całkowita wartość projektu:
Cukierniczych WIEPOL Ireneusz Wielimborek. Uruchomienie nowej
4 026 000, 00 zł
Wartość uzyskanego dofinansowania: produkcji spowodowało znaczny wzrost obrotów. Wysoka jakość i
1 402 500, 00 zł
konkurencyjne ceny zaowocowały przyrostem ilości odbiorców. Są to
głównie zakłady cukiernicze produkujące na rynek wewnętrzny jak i eksport wyroby w postaci pieczywa
cukierniczego o przedłużonej trwałości. Uzyskanie w 1997 roku statusu Zakładu Pracy Chronionej oraz
przystąpienie w 1998 roku do Krajowej Izby Gospodarczo – Rehabilitacyjnej w istotny sposób zmieniło profil
zatrudnienia w zakładzie. Na potrzeby eksportu do Rosji zakład na swoje wyroby pozyskał certyfikaty
rosyjskiego systemu GOST. Zakup nowych linii technologicznych powodował wzrost zatrudnienia , które
obecnie wynosi ok. 140 osób, przy czym niepełnosprawni stanowią 60 % załogi. Zakład pozyskał nowe rynki
zbytu , sprzedając swe wyroby do krajów będących członkami Unii Europejskiej takich jak: Litwa, Węgry,
Estonia, Słowacja, Czechy, Hiszpania, Niemcy czy Grecja. Mając na uwadze zwiększenie konkurencyjności i
rozszerzenie oferty handlowej w 2004 i 2005 roku, zakład podjął działania zmierzające do uruchomienia
nowej produkcji w postaci czekoladek nadziewanych oraz stworzenie cukierków o rdzeniu miękkim z
nadzieniem owocowym i kremami. Cele te zrealizowane zostały w oparciu o podpisane dwóch umów o
dofinansowanie unijne w ramach programu 2.3 Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw, jak i trzech
wniosków o dofinansowanie w ramach programu PHARE 2003.
Kategoria Interwencji:
Cel projektu
Głównym celem projektu było uruchomienie produkcji nowych wyrobów cukierniczych w oparciu o
innowacyjną technologię. Nowe produkty to: polewa (biała i czarna), cukierki typu pralina, cukierki typu trufle,
ciastka. Wszystkie nowe produkty oparte zostały na bazie tłuszczy beztransowych.
Szczegółowe cele projektu:
111
 Wzrost zdolności produkcyjnych (w zakresie półproduktu polewy i kremu oraz wyrobów gotowych cukierków);
 Zmniejszenie stopy bezrobocia;
 Poprawa BHP (osłony elementów pracujących);
 Wzrost przychodów (o kilkanaście procent). Innowacyjna technologia otrzymywania nadzień cukierniczych i
produkcji polew na bazie tłuszczy beztransowych została opracowana przez Instytut Chemicznej Technologii
Żywności Politechniki Łódzkiej. Proponowany w technologii otrzymywania polew tłuszcz beztransowy został
nominowany do nagrody "Najbardziej Innowacyjny Produkt Żywnościowy" na targach Food Ingredients
Europe 2007.
Strategia UE, w którą wpisują się cele projektu
Projekt firmy "WIEPOL" w sposób szczególny odpowiada celom określonym w Strategii Lizbońskiej i Strategii
Europa 2020. Analizując zgodność projektu z zapisami Strategii Lizbońskiej należy skupić się na dwóch spośród
trzech jej wymiarów tj. "Rozwój wiedzy i innowacji" oraz "Rozwój „mechanizmów” umożliwiających
przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy". Nie ulega wątpliwości, że projekt ma
charakter innowacyjny i wykorzystuje komponent B+R ujęty we wdrażanej technologii - odpowiada, zatem
celom SL, takim jak: wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R czy pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz
zrównoważone wykorzystanie zasobów. Co jednak znacznie ważniejsze wyraźnie wpisuje się w cele trzeciego
wymiaru SL, takie jak: zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność zawodową (nowe miejsca
pracy w zakładzie pracy chronionej) oraz zwiększenie zdolności adaptacyjnych pracowników (nabycie nowych
umiejętności). Co jednak szczególnie ważne cele te realizowane
Strategie UE, w które wpisuje się projekt
są w przedsiębiorstwie zatrudniającym osoby z grup szczególnie Strategia Lizbońska:
marginalizowanych - osoby niepełnosprawne, co pogłębia
 Rozwój wiedzy i innowacji
 "Rozwój „mechanizmów”
wymiar uzyskiwanych efektów. W odniesieniu do celów
umożliwiających przedsiębiorstwom
Strategii Europa 2020 projekt odpowiada trzem spośród nich
tworzenie większej liczby lepszych
(zatrudnienie, poziom inwestycji w innowacje i sferę B+R oraz
miejsc pracy"
zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem Strategia Europa 2020:
społecznym). Oddziaływanie inwestycji jest zatem wyraźne, a
 Zatrudnienie
 Poziom inwestycji w innowacje i sferę
przez swoją specyfikę projekt wnosi dodatkowe wartości które
B+R
w sposób pośredni będą oddziaływały na cele strategii (np. w
 Przeciwdziałanie ubóstwu
odniesieniu do wzrostu walorów prozdrowotnych żywności).
i marginalizacji społecznej
Wymierny wkład projektu w realizację zapisów strategicznych
Beneficjent zdefiniował dwa wskaźniki obrazujące efekty projektu: wskaźnik zatrudnienia (6 nowych etatów)
oraz liczbę wprowadzonych innowacji (1 szt.). Zadeklarowane wskaźniki nie wyczerpują zakresu projektu
wyrażonego w jego celach. Niewątpliwie inwestycja stanowi przykład dla innych zakładów pracy chronionej
w Polsce, obrazujący jak w swojej działalności wdrażać innowacje i wzmacniać współpracę ze sferą B+R.
Projekt angażuje w realizację celów strategii europejskich przedsiębiorstwo o specyficznej formie prawnej,
prowadzące działalność w sektorze o teoretycznie niewielkim potencjale innowacyjnym. Inwestycja
wskazuje, że tego rodzaju podmioty również mogą aktywnie uczestniczyć w realizacji celów rozwojowych
Unii Europejskiej.
112
Wzrost konkurencyjności firmy CAD/CAM SOLUTION
poprzez implementację innowacyjnej na skalę kraju
wielostopniowej technologii produkcji konstrukcji i
elementów prototypowych branży motoryzacyjnej
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
CAD/CAM SOLUTION Sp. z o.o.
Oś priorytetowa:
Działanie:
Projekt „Wzrost
konkurencyjności firmy
CAD/CAM SOLUTION
poprzez implementację
innowacyjnej na skalę kraju
wielostopniowej
technologii produkcji
konstrukcji i elementów
prototypowych branży
motoryzacyjnej” był
realizowany w okresie od
kwietnia 2009 r. do grudnia
2009 r.
CAD/CAM SOLUTION jest polską firmą działającą na rynku od 1995
roku w branży usług CADCAM, specjalizującą się w pracach dla
Wartość uzyskanego dofinansowania:
przemysłu,
w
szczególności samochodowego
oraz AGD.
539 580, 00 zł
Specjalizacja, stopniowy i konsekwentny rozwój
firmy oraz
nacisk na świadczenie usług o najwyższej jakości sprawiły, że obecnie firma nawiązała współpracę z
takimi markami jak: Audi, BMW, Drauz Nothelfer, Allgaier, Laepple, Karmann i Opel. Przy realizacji
projektów wykorzystuje się zaawansowane systemy projektowania wspierane efektywnym systemem
zarządzania jakością, co pozwala świadczyć usługi wysokiej jakości.
1 290 760, 00 zł
Cel projektu
Celem nadrzędnym projektu był wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku międzynarodowym, w
tym krajowym w wyniku nowej inwestycji prowadzącej do dywersyfikacji produkcji poprzez wdrożenie
innowacyjnej wielostopniowej technologii produkcji (nośnika innowacji o charakterze procesowym oraz
produktowym).
Cele szczegółowe:
 dywersyfikacja źródeł przychodów (innowacje - wprowadzenie prototypów z blachy; przyrządów do kontroli
jakości tzw. sprawdzianów; usługi obróbki na frezarkach CNC);
 wzrost możliwości produkcyjnych;
 wzrost zatrudnienia;
 wzrost liczby odbiorców oraz wartości zamówień;
 zwiększenie rentowności sprzedaży;
 zwiększenie pozytywnego wpływu na środowisko naturalne;
 poprawa BHP w przedsiębiorstwie;
 pozytywny wpływ na politykę zatrudnienia oraz politykę równych szans;
 pozytywny wpływ na rozwój społeczeństwa informacyjnego.
113
Cele projektu charakteryzują się wysoką zgodnością z założeniami Strategii Lizbońskiej oraz Strategii Europa
2020. Głównym atutem analizowanego projektu w kontekście celów strategii jest silny związek inwestycji z
działalnością o charakterze badawczo-rozwojowym. Beneficjent w ramach projektu rozwija produkcję
prototypów wykonywanych na zlecenie czołowych graczy rynku europejskiego (dotychczasowi klienci firmy to
m.in. Audi, BMW, Drauz Nothelfer, Allgaier, Laepple, Karmann czy Opel). Sama inwestycja zakłada zakup
innowacyjnych rozwiązań technologicznych w postaci specjalistycznego sprzętu. Inicjatywa przedsiębiorcy jest
tym samym zgodna ze wszystkimi celami Strategii Lizbońskiej wyznaczonymi w ramach jej wymiaru "rozwój
wiedzy i innowacji": -wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R projekt w istocie dotyczy działalności o
charakterze badawczo-rozwojowym - prototypowanie); -pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz
zrównoważone wykorzystanie zasobów (inwestycja przyczyni się do kreowania nowych innowacji,
wykorzystania specjalistycznego oprogramowania projektowego czy oszczędności zasobów związanych z
dokładnością obróbki na nowych maszynach); - przyczynienie się do rozwoju silnej europejskiej bazy
przemysłowej (produkty wytworzone w wyniku realizacji projektu będą wykorzystywane przez największe
koncerny europejskie, budując ich przewagę konkurencyjną). Inwestycja odpowiada również celowi
"stworzenie otwartych i konkurencyjnych rynków w obrębie UE i poza nią" stanowiącemu element drugiego
wymiaru SL "Rozwój atrakcyjności UE jako miejsca dla inwestowania i pracy" - produkcja wytworzona w ramach
projektu będzie w znacznej części kierowana na rynki zagraniczne, zwiększając otwartość rynku polskiego i
rynków krajów-odbiorców. Inwestycja wpisuje się również w trzeci z wymiarów SL "Rozwój „mechanizmów”
umożliwiających przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy", poprzez wsparcie
realizacji celów związanych z adaptacyjnością pracowników i zdobyciem przez nich nowych umiejętności
(zwiększenie elastyczności projektantów w zakresie rodzajów projektowanych wyrobów), ale i zaangażowania
większej liczby osób w aktywną działalność zawodową (nowe miejsca pracy). Zgodność celów projektu ze
Strategią Lizbońską jest tym samym niewątpliwa. W zakresie nowej strategii - Europa 2020 analiza projektu
oparta została na jego relacji w stosunku do wskaźników realizacji strategii - inwestycja realizuje w sposób
bezpośredni lub wpływa pośrednio na wszystkie 5 wyznaczonych wskaźników: -wzrost poziomu zatrudnienia (w
projekcie powstają nowe miejsca pracy); - wzrost nakładów na badania i rozwój oraz innowacje (w ramach
projektu finansowany jest innowacyjny sprzęt, który służy
realizacji prac rozwojowych dla przemysłu); - ograniczenie emisji
Strategia Lizbońska:
gazów cieplarnianych (wpływ pośredni; dzięki opracowanym
prototypom, produkty wytwarzane przez odbiorców mogą
 Rozwój atrakcyjności UE jako miejsca
dla inwestowania i pracy
ograniczać emisję CO2, NOx czy SOx do atmosfery); - wzrost

udziału osób z wykształceniem wyższym (stanowiska pracy
stworzone w projekcie są dedykowane specjalistom z wyższym
wykształceniem,
stanowiąc
zachętę
do
podnoszenia
miejsc pracy
kwalifikacji); - zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i Strategia Europa 2020:
 Zatrudnienie
wykluczeniem społecznym (projekt realizowany jest poza
 Wzrost inwestycji w badania i rozwój
Warszawą, wspierając tym samym walkę z ubóstwem w
oraz w innowacje
bezpośrednim otoczeniu inwestycji - zarówno poprzez nowe
 Ograniczenie emisji gazów
cieplarnianych
miejsca pracy związane z projektem jak i wzrost

Przeciwdziałanie ubóstwu
zapotrzebowania na usługi zewnętrzne związane z obsługą
działalności Beneficjenta). Inwestycja jest, zatem w pełni zgodna
z obiema analizowanymi Strategiami.
114
W ramach projektu beneficjent zadeklarował utworzenie 6 nowych miejsc pracy (mając na uwadze specyfikę
jego działalności - prace rozwojowe i specjalistyczny charakter miejsc pracy liczba ta jest znacząca). W ujęciu
wskaźnikowym zadeklarowano również wdrożenie jednej technologii oraz trzech innowacji. Ilościowo
deklarowane wskaźniki nie odbiegają, zatem od innych wnioskodawców w ramach RPO WM, jednak
przeprowadzona analiza jakościowa projektu pozwala ocenić inwestycję, jako wzorcową w zakresie
zgodności z celami analizowanych strategii - projekt ma charakter kompleksowy, ale co znacznie ważniejsze
stwarza podstawy do dalszego rozwoju innowacyjnego zarówno beneficjenta jak i odbiorców jego
produktów. Zidentyfikowano tym samym znaczący potencjał projektu w zakresie efektu mnożnikowego w
odniesieniu do deklarowanych wskaźników.
115
Poprawa konkurencyjności firmy Bramar M. Raczyński, R.
Raczyński Sp. J. poprzez zakup nowoczesnych maszyn i
urządzeń do uruchomienia produkcji bram
wielkogabarytowych i harmonijkowych bram obiektowych
oraz elementów stalowych
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Bramar Spółka Jawna
Oś priorytetowa:
Projekt „Poprawa konkurencyjności firmy Bramar M. Raczyński, R.
Raczyński Sp. J. poprzez zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń do
uruchomienia produkcji bram wielkogabarytowych i harmonijkowych
bram obiektowych oraz elementów stalowych” był realizowany
w okresie od lipca 2009 do lipca 2010 r.
Firma Bramar to działająca
od 21 lat na polskim rynku
firma
zajmująca
się
automatyzacją
wjazdu,
wejścia i kontroli dostępu.
Jako odrębna jednostka
zajmuje się produkcją bram
harmonijkowych
3 064 396, 24 zł
wykonanych
z
paneli
wypełnionych
pianką
1 280 151, 00 zł
poliuretanową
oraz
świadczy usługi w zakresie cięcia laserem i gięcia krawędziowego. Jest Generalnym Przedstawicielem na
Polskę firm, które zajmują się produkcją urządzeń automatyki bram na posesje prywatne i obiekty
przemysłowe (Meccanica Fadini, V2 S.p.A.), produkcją bram hangarowych przesuwanych i harmonijkowych
do obiektów przemysłowych (Im-Va) oraz Autoryzowanym Partnerem i Serwisem firmy Hörmann.
Działanie:
Cel projektu
Głównym celem projektu była poprawa konkurencyjności firmy na rynku regionalnym i krajowym poprzez
zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń do uruchomienia produkcji bram wielkogabarytowych
i harmonijkowych bram obiektowych oraz elementów stalowych.
Cel główny miał zostać zrealizowany w oparciu o następujące cele szczegółowe:
 stworzenie 11 nowych miejsc pracy,
 zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń,
 wdrożenie nowej technologii do produkcji bram i elementów stalowych, która umożliwi również produkcję
drogowych ekranów akustycznych, przęseł i furtek ogrodzeniowych, akcesoriów do produkcji bram
i ogrodzeń.
Wprowadzone zostaną niespotykane na rynku polskim ręczne i automatyczne bramy harmonijkowe, zaś
w pozostałym asortymencie innowacyjny kształtownik typu "jaskółczy ogon" jako rama segmentu.
116
Przedmiotowa inwestycja wykazuje szeroką zgodność horyzontalną z celami Strategii Lizbońskiej i Strategii
EU 2020. W odniesieniu do Strategii Lizbońskiej projekt gwarantuje rozwój wiedzy i innowacji, poprzez
stymulowanie działań badawczo-rozwojowych (inwestycja stanowi wdrożenie do produkcji nowego typu
kształtownika), pobudzenie innowacji (kształtownik i bramy harmonijkowe), wykorzystanie ICT (sprzęt
komputerowy z oprogramowaniem) czy zrównoważone wykorzystanie zasobów (oszczędność materiałów). Co
jednak szczególnie ważne projekt przyczynia się do wskazywanego w SL zaangażowania większej liczby osób
w aktywną działalność zawodową - inwestycja jest realizowana na obszarze wiejskim, w południowej części
regionu. W odniesieniu do Strategii Europa 2020 inwestycja
bezpośrednio realizuje 3 spośród 5 celów: osiągnięcie wskaźnika
Strategia
Lizbońska:
zatrudnienia na poziomie 75%; poprawa warunków
prowadzenia działalności badawczo – rozwojowej; wspieranie
 Rozwój „mechanizmów”
włączenia społecznego, zwłaszcza poprzez ograniczanie
ubóstwa. Projekt łączy trzy priorytety strategii - rozwój
miejsc pracy
inteligentny (wysoka innowacyjność), rozwój zrównoważony
Strategia
Europa 2020:
(m.in. produkcja ekranów dźwiękochłonnych) oraz rozwój
 Zatrudnienie
sprzyjający włączeniu społecznego (miejsca pracy na obszarach
 Badania i rozwój oraz innowacje
zagrożonych strukturalnym dziedziczeniem biedy).
 Ubóstwo i wykluczenie społeczne
W ramach projektu zadeklarowano stworzenie 11 miejsc pracy. W wymiarze wskaźnikowym szczegółowo
przedstawiono również zakres innowacji (1 nowa technologia, 1 udoskonalony produkt). Przedstawiona
inwestycja wyraźnie oddziałuje na cele analizowanych strategii i jest przykładem inicjatyw możliwych do
realizacji na obszarach wiejskich, w celu ich włączenia w europejskie procesy rozwojowe.
117
Modernizacja procesu produkcji wentylatorów w oparciu o
technologię cięcia plazmą wąskostrumieniową
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
UNI-PRO Grzegorz Bokotko
Oś priorytetowa:
Działanie:
Projekt „Modernizacja
procesu produkcji
w oparciu
o technologię cięcia
plazmą
wąskostrumieniową”
był realizowany
w okresie od maja
2009 do września
2009 r.
Firma UNI-PRO jest polskim producentem wentylatorów
promieniowych, który działa na rynku od 1996 roku. Specjalizuje się
w produkcji wentylatorów promieniowych o średnim i wysokim
ciśnieniu roboczym oraz o dużych wydajnościach. Są to przede
269 742,00 zł
wszystkim wentylatory do transportu materiałów sypkich i zabudowy
w pomieszczeniach z podwyższoną temperaturą (do 250C). UNI-PRO
112 251,00 zł
współpracuje z wieloma dużymi i małymi przedsiębiorstwami
z różnych branży świadcząc swoje usługi zarówno w swojej siedzibie jak i u klienta.
Cel projektu
Celem głównym projektu było zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku krajowym. Jego
osiągnięcie nastąpiło m.in. przez następujące cele szczegółowe na poziomie rezultatu i oddziaływania:
 zwiększenie wartości sprzedaży i zysków firmy;
 wyposażenie firmy w sprzęt specjalistyczny pozwalający na wzrost wydajności pracy;
 rozszerzenie typoszeregu produkowanych wentylatorów na urządzenia o dużej masie (do 200 kg) i dużych
wymiarach (do 1400 mm);
 wdrożenie innowacji procesowej (nowa technologia cięcia plazmowego);
 wprowadzenie usług cięcia blachy na wypalarce plazmowej;
 zmniejszenie pracochłonności i uciążliwości wycinania elementów z blach stalowych;
 poprawa wpływu na środowisko naturalne poprzez wprowadzenie systemu filtracji dymów i pyłów;
 zmniejszenie bezrobocia;
 zwiększenie stabilności firmy na rynku poprzez rozszerzenie asortymentu;
 poprawa jakości produkowanych wyrobów.
Analizowany projekt jest przykładem szerokiego oddziaływania na cele Strategii Lizbońskiej i EU 2020, mimo
relatywnie niewielkiej wartości inwestycji. Nie ulega wątpliwości, że zakładany w projekcie rozwój
przedsiębiorstwa nastąpi w wyniku wdrożenia rozwiązań innowacyjnych odnoszących się zarówno do procesu
118
produkcyjnego jak i wytwarzanych produktów - Beneficjent zyska możliwość wytwarzania nowych, większych
wentylatorów (związek z procesami badawczo-rozwojowymi w firmie). Tym samym projekt odpowiada
rozwojowi wiedzy i innowacji zakładanemu w Strategii Lizbońskiej (stworzenie w firmie warunków do wzrostu
i poprawy inwestycji w zakresie B+R, pobudzenie innowacji, zrównoważony rozwój), ale również celom
zatrudnieniowym w niej określonym. Oddziaływanie
prośrodowiskowe jest jednym z elementów wspólnych dla
realizacji przez projekt celów Strategii Lizbońskiej i Strategii EU
2020 - wprowadzenie systemu filtracji dymów i pyłów pozwala
nie tylko wdrażać zrównoważone wzorce produkcji, ale
i realizuje cel Strategii EU 2020 określony, jako ograniczenie
emisji gazów cieplarnianych. Ponadto w odniesieniu do ww.
Strategii projekt wspiera cel dotyczący wzrostu wskaźnika
zatrudnienia oraz wzrostu wskaźnika nakładów na inwestycje
w badania i rozwój oraz w innowacje.
miejsc pracy
Strategia Europa 2020:
 Zatrudnienie
Projekt prowadzi do stworzenia trzech nowych miejsc pracy. Dodatkowo w wymiarze ilościowym opisano
wdrażane innowacje (1 wdrożona technologia, 1 innowacja). Powyższe rezultaty liczbowe, po ich zestawieniu
z zapisami merytorycznymi i wartością projektu pozwalają ocenić go, jako efektywny z punktu widzenia
poniesionych nakładów w kontekście wspierania realizacji celów Strategii Lizbońskiej i Strategii EU 2020.
119
Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu poprzez
wyposażenie placówek oświatowych w najnowsze
rozwiązania komputerowe - szansa na lepszy start w
nowoczesną przyszłość dzieci i młodzieży Gminy
Nadarzyn
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Gmina Nadarzyn
Oś priorytetowa:
Priorytet II - Przyspieszenie e-Rozwoju
Mazowsza
Działanie:
Działanie 2.1 Przeciwdziałanie
wykluczeniu informacyjnemu
10 - Infrastruktura telekomunikacyjna
(w tym sieci szerokopasmowe).
563 509, 22 zł
423 734, 44 zł
Projekt „Przeciwdziałanie
wykluczeniu
informacyjnemu poprzez
wyposażenie placówek
oświatowych w najnowsze
rozwiązania komputerowe szansa na lepszy start w
nowoczesną przyszłość
dzieci i młodzieży Gminy
Nadarzyn” był realizowany
w okresie od kwietnia
2009r. do maja 2010 r.
Cel projektu
Przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu poprzez wyposażenie
placówek oświatowych w najnowsze rozwiązania komputerowe szansa na lepszy start w nowoczesną przyszłość dzieci i młodzieży
Gminy Nadarzyn.
Główne długookresowe oddziaływanie projektu: "poprawa spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej
obszaru Mazowsza oraz wspomaganie dyfuzji procesów rozwojowych z głównego ośrodka regionu - Warszawy
oraz z ośrodków subregionalnych na obszar Gminy Nadarzyn i Powiatu Pruszkowskiego".
Projekt Gminy Nadarzyn, polegający na przeciwdziałaniu wykluczeniu informacyjnemu placówek
edukacyjnych odpowiada postulatom sformułowanym zarówno w Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa
2020. Zastosowanie w projekcie nowoczesnych technologii informacyjnych pozwala stwierdzić jego zgodność
z pierwszym wymiarem SL, jakim jest "rozwój wiedzy i innowacji" poprzez realizację celu zakładającego
wykorzystanie ICT. Główne oddziaływanie przedsięwzięcia koncentruje się jednak na trzecim wymiarze Strategii
"Rozwój „mechanizmów” umożliwiających przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy".
Projekt w sposób bezpośredni realizuje cel "Wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepsze systemy edukacji
i zdobywanie umiejętności", kreując wzorcowe rozwiązania w zakresie integracji nowoczesnych technologii
z procesami edukacyjnymi. Oddziaływanie projektu na cele SL ma, zatem charakter skoncentrowany na
wybranych obszarach, jednak poziom wpływu przedsięwzięcia na te obszary jest na tyle znaczący, że projekt
powinien być oceniany, jako operacja o znaczącym poziomie oddziaływania. W odniesieniu do Strategii Europa
2020 projekt w sposób bezpośredni odpowiada dwóm spośród pięciu wyznaczonych celów ilościowych:
120
w zakresie edukacji inwestycja pozwoli zmniejszyć odsetek młodych ludzi przedwcześnie porzucających naukę
(podniesienie efektywności i atrakcyjności przekazywania wiedzy w wyniku zastosowania nowoczesnych
technologii), ale przede wszystkim pozwoli na zmniejszenie
liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym
(realizacja projektu poza oczywistym walorami edukacyjnymi
wyrównuje szanse społeczne w zakresie dostępu do technologii
informacyjnych i sieci Internet. Zidentyfikowano, zatem
bezpośredni związek analizowanego przedsięwzięcia również
z celami Strategii EU 2020.
 Wzrost inwestycji w kapitał ludzki
poprzez lepsze systemy edukacji i
zdobywanie umiejętności
miejsc pracy
 Edukacja
W powiązaniu ze zidentyfikowanymi obszarami zgodności strategicznej należy przywołać wskaźniki ujęte
w projekcie - 8 jednostek publicznych, w tym 6 szkół podłączonych do szerokopasmowego Internetu oraz
1278 osób, które uzyskały dostęp do szerokopasmowego Internetu. Wskaźniki te obrazują efekty projektu
związane w głównej mierze z przeciwdziałaniem wykluczeniu cyfrowemu, należy jednak podkreślić, że
charakter oddziaływania projektu jest znacznie szerszy i odnosi się również do opisanych efektów
społecznych. Głównym atutem przedsięwzięcia wartym promowania jest połączenie rozwoju oświaty
zarówno z przeciwdziałaniem wykluczeniu cyfrowemu, jak i zastosowaniem innowacyjnych narzędzi
edukacyjnych.
121
Wdrożenie systemów CRM i ERP sposobem na wzrost
konkurencyjności firmy Dental Service
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Dental Service Specjalistyczne Usługi
Medyczno - Stomatologiczne Piotr
Grochowski, Anna Orlińska Spółka Jawna
Oś priorytetowa:
Priorytet II - Przyspieszenie e-Rozwoju
Mazowsza.
Działanie:
Działanie 2.3 Technologie komunikacyjne
i informacyjne dla MSP Kategoria
Interwencji:
poprawę dostępu MSP do TIK i ich
wydajne użytkowanie
Projekt „Wdrożenie
systemów CRM i ERP
sposobem na wzrost
konkurencyjności firmy
Dental Service” był
realizowany w okresie od
listopada 2009 do
czerwca 2011 r.
Specjalistyczna Klinika Stomatologiczna Dental Service istnieje na
rynku od 1996 roku. Wyposażona jest w nowoczesne gabinety
stomatologiczne i wykwalifikowaną kadrę. Klinika zapewnia pełną
gamę świadczeń stomatologicznych- zajmuje się kompleksową
diagnostyką i wielospecjalistycznym leczeniem stomatologicznym ze
szczególnym uwzględnieniem ortodoncji, protetyki, implantologii
i implantoprotetyki.
371 038, 60 zł
Cel projektu
152 065, 00 zł
Celem
strategicznym
przedsięwzięcia
jest
zwiększenie
konkurencyjności przedsiębiorstwa poprzez wsparcie poziomu technologicznego i organizacyjnego.
Realizacja celu strategicznego nastąpi poprzez osiągnięcie zakładanych dla projektu celów szczegółowych na
poziomie produktu i rezultatu. Nowoczesne aplikacje informatyczne klasy ERP i CRM pozwolą w szczególności
na:
 kontrolę zużycia materiałów i minimalizowanie strat, a tym samym generowanie oszczędności, które będzie
można przeznaczyć na inwestycje i modernizację firmy;
 usprawnienie rejestracji i przepływu oraz obsługi klienta zewnętrznego (pacjentów);
 kojarzenie i organizację współpracy lekarza i asystentki w miesięcznym cyklu pracy;
 pełną kontrolę nad pracą pracowników;
 prowadzenie dokumentacji medycznej w wersji elektronicznej;
 kontrolę obrotu finansowego;
 nadzór nad prawidłowym, ekonomicznym funkcjonowaniem kliniki celem optymalizacji jej efektów
ekonomicznych;
 prowadzenie analiz i statystyk w formie raportów dających możliwość modyfikacji i usprawniania takich
procesów, jak proces zarządzania firmą, zarządzania jakością, zarządzania firmą i gospodarowania zasobami
ludzkimi i pozyskiwaniem klienta; - optymalizacja polityki firmy i poprawa jej rentowności;
Inicjatywa firmy Dental Service w znacznym stopniu odpowiada celom wyznaczonym do osiągnięcia przez
gospodarkę europejską zarówno w Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020. Przedstawiony projekt
122
dotyczy wdrażania systemów informatycznych oraz infrastruktury sieciowej - nie wiąże się, zatem z tworzeniem
nowych miejsc pracy, a tym samym z nadrzędnym postulatem obu ww. Strategii. Należy jednak dostrzec
potencjalne efekty pośrednie w tym zakresie, związane ze wzrostem zapotrzebowania na ulepszone usługi
firmy. Główną osią zgodności projektu ze Strategią Lizbońską jest wpisywanie się przez inwestycję w cel
Strategii określony, jako "pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz zrównoważone wykorzystanie
zasobów". Projekt wprost wdraża innowacyjne rozwiązania ICT do branży medycznej. Drugim wymiarem
zgodności projektu ze Strategią Lizbońską jest jego oddziaływanie na firmę i jej pracowników - bezpośrednia
realizacja celu SL pn. "zwiększenie zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw". Dzięki inwestycji
pracownicy firmy nie tylko usprawnią swoją pracę (zmiana negatywnych przyzwyczajeń), ale przede wszystkim
nabędą umiejętności związanych z obsługą nowoczesnych narzędzi informatycznych. Poprzez zgodność
z opisanymi celami projekt odpowiada, zatem dwóm spośród trzech wymiarów Strategii. Odnosząc się do
Strategii Europa 2020, oddziaływanie projektu ma w głównej mierze charakter pośredni i dotyczy trzech
spośród pięciu ilościowych celów Strategii, tj. - wzrost stopy zatrudnienia (efekt opisany już wyżej w odniesieniu
do SL), - wzrost inwestycji w badania i rozwój oraz w innowacje (projekt prowadzi do wdrożenia systemu, który
w skali branży poprzez swoją kompleksowość musi być oceniany jako innowacyjny); - ograniczenie emisji gazów
cieplarnianych ( w tym kontekście wpływ projektu związany jest
ze skutkami wdrożenia systemu - wyniki jego pracy powinny Strategia Lizbońska:
 Pobudzenie innowacji, wykorzystanie
służyć optymalizacji wykorzystania zasobów, w tym zużycia
ICT oraz zrównoważone wykorzystanie
energii, a tym samym przyczyniać się do zmniejszenia globalnej
zasobów.
emisji gazów cieplarnianych). Dokonując oceny zgodności
 Zwiększenie zdolności adaptacyjnych
projektu z celami obu Strategii należy pamiętać o jego specyfice
pracowników i przedsiębiorstw
- inwestycja informatyczna, na tle innych tego typu projektów
realizowanych w ramach RPO WM, analizowana inwestycja Strategia Europa 2020:
 Wzrost stopy zatrudnienia
wyróżnia się kompleksowością (wyraźny wpływ na wszystkie
 Wzrost inwestycji w badania i rozwój
obszary działalności firmy) i innowacyjnością.
oraz w innowacje
Projekt zawiera szereg wskaźników charakteryzujących wdrażane rozwiązania ICT (opisujących zarówno
utworzone sieci WAN i LAN, jak i wdrożone oprogramowanie - 1 program klasy CRM oraz 1 program klasy
ERP). Wskaźniki te odnoszą się w głównej mierze do wspólnego obszaru realizacji obu Strategii, jakim jest
finansowanie innowacji w przedsiębiorstwach. Z punktu widzenia oceny zgodności projektu ze Strategią
Lizbońską i EU 2020, znacznie bardziej znaczące wydają się być efekty pośrednie niż rezultaty bezpośrednie
określone wskaźnikami zaczerpniętymi z katalogu opracowanego dla RPO WM.
123
Przebudowa drogi gminnej Strzegowo - Wola Kanigowska
– Czarnocinek
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Gmina Strzegowo
Oś priorytetowa:
Priorytet III Regionalny system
transportowy
Działanie:
Projekt „Przebudowa
drogi gminnej
Strzegowo - Wola
Kanigowska –
Czarnocinek” był
realizowany w okresie
od sierpnia 2008 do
lipca 2010 r.
3.1. Infrastruktura drogowa
Strzegowo jest siedzibą gminy wiejskiej o tej samej nazwie, położonej
w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim. W 2008r.
gmina przystąpiła do realizacji projektu w ramach działania 3.1, pn.
4 674 913, 93 zł
„Przebudowa drogi gminnej Strzegowo - Wola Kanigowska –
Czarnocinek”. Głównym celem zadań objętych zakresem działań 3.1,
3 948 262, 05 zł
jest przede wszystkim poprawa parametrów technicznych i standardu
regionalnej sieci drogowej, a także poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego. Realizowane przedsięwzięcia
mają również przyczynić się do poprawy spójności regionu oraz dróg powiatowych, gminnych oraz odcinków
dróg wojewódzkich w miastach na prawach powiatu, poprawiających przede wszystkim poziom rozwoju
społeczno – gospodarczego, przyczyniających się do powstania nowych miejsc pracy oraz poprawiające
warunki życia społeczności lokalnych.
23 – Drogi regionalne/lokalne
Cel projektu
Głównym celem projektu jest poprawa dostępności komunikacyjnej Gminy Strzegowo (w szczególności
komunikacja z ośrodkiem subregionalnym - Ciechanów).
Celami bezpośrednimi inwestycji były:
 odblokowanie części centralnej oraz południowo-wschodniej miejscowości (droga bezpośrednio łączy się
z siecią drogową TEN-T, w której ujęta jest droga krajowa nr 7);
 stworzenie spójności komunikacyjnej dróg lokalnych z drogami wyższego rzędu;
 stworzenie objazdu poprzez stworzenie dróg serwisowych w przypadku zdarzeń krytycznych na drogach
wyższego rzędu dla szybkiego dostępu do zdarzeń specjalistycznym pojazdom użyteczności publicznej;
 stworzenie dostępności komunikacyjnej oraz przejęcie ruchu lokalnego z dróg wyższego rzędu;
 zwiększenie atrakcyjności terenów bezpośrednio sąsiadujących z drogą;
 poprawa dostępności i poprawa warunków funkcjonowania istniejących oraz potencjalnych
przedsiębiorstw;
 zmniejszenie oddziaływań akustycznych i emisji do powietrza;
 podwyższenie standardu życia mieszkańców poprzez stworzenie odpowiednich warunków do ruchu
kołowego w miejscu zamieszkania.
124
Projekt Gminy Strzegowo stanowi przykład inwestycji w drogi lokalne, która wykazuje wyższą niż w innych
tego typu projektach zgodność z celami określonymi w Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020. Głównym
atutem projektu jest powiązanie przebudowywanej drogi bezpośrednio z siecią TEN-T - nie ulega, zatem
wątpliwości, że droga stanowi kluczowe połączenie dla podmiotów gospodarczych działających w Gminie, ale
i jej wszystkich mieszkańców. Drugim aspektem warunkującym ponadprzeciętną zgodność z analizowanymi
dokumentami strategicznymi jest długość przebudowywanego odcinka (inwestycja będzie odczuwalna
w wymiarze całej regionalnej sieci transportowej). Projekt wpisuje się w sposób bezpośredni w cel Strategii
Lizbońskiej określony, jako "rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej" (droga dojazdowa do sieci TENT). Ponadto należy dostrzec wpływ inwestycji na pośrednią realizację celów Strategii - związanych z "rozwojem
silnej europejskiej bazy przemysłowej" (wzrost atrakcyjności terenów inwestycyjnych sąsiadujących z drogą)
oraz "zwiększeniem zdolności adaptacyjnych przedsiębiorstw" (poprawa ich dostępności komunikacyjnej
i warunków funkcjonowania). Wpływ projektu, na ww. cele, mimo iż w znacznym stopniu pośredni można
uznać za znaczący. Odnosząc się do pięciu podstawowych celów Strategii Europa 2020 projekt odpowiada
w sposób bezpośredni tylko jednemu z nich - ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (w kontekście
ograniczenia emisji spalin pojazdów poruszających się w
obszarze oddziaływania inwestycji). Cztery pozostałe cele
Strategia
Lizbońska:
Strategii (zdefiniowane w obszarach, takich jak: zatrudnienie,
 Rozszerzenie i poprawa infrastruktury
B+R i innowacje, edukacja, ubóstwo i wykluczenie społeczne) są
europejskiej
realizowane przez projekt w sposób pośredni - należy mieć
 Rozwój silnej europejskiej bazy
przemysłowej
jednak na uwadze aspekt zakresu rzeczowego projektu,
 Zwiększenie zdolności adaptacyjnych
szerszego niż w innych projektach z zakresu lokalnej
przedsiębiorstw
infrastruktury drogowej. Projekt ma, zatem znacząco większy
potencjał do generowania efektów dodatkowych takich jak
 Ograniczenie emisji gazów
efekt komplementarności, synergii czy efekt mnożnikowy.
cieplarnianych
W ramach inwestycji zadeklarowano jeden wskaźnik obrazujący jej skalę - długość przebudowanych dróg
gminnych - 9, 1 km. Beneficjent określił również wskaźnik ograniczenia liczby wypadków drogowych, który
jednak z punktu widzenia analizowanych dokumentów strategicznych ma jedynie znaczenie wspierające.
Wymierne oddziaływanie projektu na cele Strategii Lizbońskiej i Europa 2020 będzie w głównej mierze
oparte na efektach pośrednich. Projekt generuje jednak korzystne warunki dla wystąpienia tych efektów,
stąd niewątpliwie zasługuje na wyróżnienie.
125
Modernizacja budynków Domu Pomocy Społecznej w
Kątach na zaplecze rehabilitacyjno-terapeutyczne,
administracyjne i obsługowe
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Powiat miński
Oś priorytetowa:
Priorytet VII. Tworzenie i poprawa
warunków dla rozwoju kapitału ludzkiego
Działanie:
Działanie 7.3. Infrastruktura służąca
pomocy społecznej.
Projekt „Modernizacja
budynków Domu Pomocy
Społecznej w Kątach na
zaplecze rehabilitacyjnoterapeutyczne,
administracyjne
i obsługowe” realizowany
był w okresie od grudnia
2007 r. do sierpnia 2010 r.
Dom Pomocy Społecznej w Kątach powstał w 1975 roku. Placówka
mieści się w zabytkowym, dziewiętnastowiecznym dworku
położonym w samym centrum malowniczego parku krajobrazowego
837 023, 30 zł
wpisanego do rejestru zabytków województwa mazowieckiego.
Lokalizacja Domu Pomocy Społecznej stwarza optymalne warunki
758 131, 79 zł
życia i terapii mieszkańców pod względem przyrodniczym
i klimatycznym. Już od ponad trzydziestu lat ośrodek stanowi "drugi dom" dla osób niepełnosprawnych
intelektualnie w stopniu głębokim. W ostatnich latach w Domu Pomocy Społecznej w Kątach
przeprowadzono szereg inwestycji, w tym rozbudowę budynku, które zasadniczo zmieniły jakość
świadczonych przez placówkę usług oraz podniosły konkurencyjność Powiatu Mińskiego na tle województwa
oraz kraju. Dodatkowo, okalający kompleks budynków Domu Pomocy Społecznej w Kątach park
krajobrazowy cieszy oko rodziców odwiedzających Mieszkańców oraz pracowników placówki.
79 Pozostała infrastruktura społeczna
Cel projektu
Celem głównym projektu jest modernizacja budynków DPS w Kątach, przyczyniająca się do podniesienia
jakości funkcjonowania, efektywności i dostępności instytucji działających w obszarze pomocy społecznej
poprzez:
 wzrost kompleksowości świadczonych usług z zakresu działań rehabilitacyjno-terapeutycznych;
 podniesienie jakości i standardów w zakresie udzielanej pomocy społecznej w regionie;
 zaspokojenie potrzeb społeczeństwa w zakresie świadczeń pomocy społecznej;
 utrzymanie istniejących miejsc w jednostce;
 ulepszenie jakości funkcjonowania placówki poprzez poprawę stanu technicznego infrastruktury pomocy
społecznej;
 wzrost poziomu funkcjonalności placówki;
 kompleksowe i pełne dostosowanie obiektu infrastruktury służącej pomocy społecznej do potrzeb osób
niepełnosprawnych, w tym przede wszystkim dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie;
 zintensyfikowanie opieki i rehabilitacji; -poprawa warunków pracy kadry pracowniczej;
126




wyposażenie obiektów pomocy społecznej;
rozwój nowych usług podnoszących poziom funkcjonalności infrastruktury pomocy społecznej;
wygenerowanie trzech nowych miejsc pracy;
utworzenie miejsca parkingowego dla osoby niepełnosprawnej.
Przedmiotowa inwestycja wykazuje zgodność zarówno z celami Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa
2020. Niewątpliwie jednym z kluczowych elementów przesądzających o skali zgodności projektu z oboma
przywołanymi dokumentami, jest fakt uwzględnienia w celach projektu dobrowolnego zobowiązania do
kreowania wzrostu zatrudnienia (3 nowe miejsca pracy). W rezultacie przedsięwzięcie odpowiada postulatom
zatrudnieniowym zarówno SL jak i Strategii EU 2020. Pogłębiona analiza inwestycji w kontekście zgodności ze
Strategią Lizbońską pozwala zidentyfikować wyraźny wpływ przedsięwzięcia na dwa cele określone
w dokumencie: rozszerzenie i poprawa infrastruktury europejskiej (infrastruktura pomocy społecznej), ale
również zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność zawodową oraz modernizacja systemów
zabezpieczeń społecznych (w ramach projektu unowocześniona została placówka stanowiąca element
publicznego systemu zabezpieczenia społecznego). Projekt pozytywnie wpływa na realizację dwóch spośród
trzech wymiarów Strategii Lizbońskiej. Oceniając oddziaływanie na Strategię Europa 2020, poza aspektem
zatrudnieniowym (wymierny wkład w pierwszy z celów strategii) przedsięwzięcie wyraźnie wpływa na cel
związany ze zmniejszeniem liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym (projekt tworzy
miejsca pracy na obszarach wiejskich, ale przede wszystkim wspiera grupę społeczną narażoną w istotny
sposób na procesy marginalizacji - osoby niepełnosprawne
intelektualnie w stopniu głębokim). Pośrednio projekt wpływa
również na osiągnięcie celów edukacyjnych Strategii Strategia Lizbońska:
 Wzrost wykorzystania ICT
(przełamanie zjawiska porzucania nauki) - jednym z elementów
 Rozwój atrakcyjności UE, jako miejsca
działalności DPS jest edukacja. Dzięki tego rodzaju aktywności,
wiele osób skazanych na brak możliwości nabycia kwalifikacji
poprzez lepsze systemy edukacji
uzyskuje przynajmniej podstawowe umiejętności niezbędne do
codziennego funkcjonowania. Wszystkie efekty są osiągane
poprzez relatywnie niewielką wartość dofinansowania
 Zatrudnienie
(w zakresie nowych miejsc pracy nakład środków publicznych na
 Edukacja
uzyskany rezultat jest porównywalny z przedsięwzięciami
przedsiębiorstw).
Wkład projektu w realizację zapisów dokumentów strategicznych obrazowany jest w głównej mierze ilością
miejsc w placówce (50 szt.). Dodatkowo we wskaźnikach produktu uwzględniono zarówno oddziaływanie na
wymiar infrastrukturalny (1 przebudowany dom pomocy społecznej) , ale i na fakt przystosowania do
potrzeb grup marginalizowanych (1 obiekt dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych).
Przedstawiona inwestycja swoim oddziaływaniem znacząco wykracza poza zadeklarowane wskaźniki i
wpisuje się w postulaty obu analizowanych Strategii. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt zgodności z
celami Strategii Europa 2020, które poprzez swoją konstrukcję powodują, że ich osiągnięcie jest możliwe
tylko przez wybrane typy przedsięwzięć o charakterze infrastrukturalnym.
127
Przebudowa i wyposażenie Zakładu Opieki
Długoterminowej z Zakładem Pielęgnacyjno-Opiekuńczym,
Zakładem Opiekuńczo-Leczniczym Radomskiego Szpitala
Specjalistycznego im. Dr Tytusa Chałubińskiego
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Radomski szpital specjalistyczny im. Dr
Tytusa Chałubińskiego
Oś priorytetowa:
Priorytet VII. Tworzenie i poprawa
warunków dla rozwoju kapitału ludzkiego
Działanie:
Działanie 7.1. Infrastruktura służąca
ochronie zdrowia i życia.
Projekt „Przebudowa
i wyposażenie Zakładu Opieki
Długoterminowej z Zakładem
Pielęgnacyjno-Opiekuńczym,
Zakładem OpiekuńczoLeczniczym Radomskiego
Szpitala Specjalistycznego
im. Dr Tytusa Chałubińskiego”
realizowany był w okresie od
kwietnia 2008 r. do grudnia
2009 r.
76- infrastruktura ochrony zdrowia
Po dokonaniu w 1975 r. nowego, administracyjnego podziału kraju
i utworzenia w jego wyniku województwa radomskiego sprawiło, że
w miejsce funkcjonującego od 1973 r. Zespołu Opieki Zdrowotnej,
2 460 198, 04 zł
przejmując dotychczasowe jego zadania, został utworzony z dniem
25 lipca 1975 r. Wojewódzki Szpital Zespolony w Radomiu. Obszarem działania Szpitala Wojewódzkiego,
w zakresie reprezentowanych specjalności, było województwo radomskie. Niezależnie od zadań o zasięgu
wojewódzkim WSzZ spełniał funkcje zakładu opieki zdrowotnej dla mieszkańców miasta Radomia, miastagminy Skaryszew, gmin Gózd, Jastrzębia, Jedlińsk, Kowala, Przytyk, Wolanów, Zakrzew, Jedlnia Letnisko.
W skład WSzZ wchodziły m.in. szpital ogólny w mieście Radomiu, wojewódzki ośrodek doskonalenia kadr
medycznych oraz wojewódzki ośrodek opiekuna społecznego.
Niewątpliwie jednym z ważniejszych wydarzeń dla funkcjonowania i rozwoju Szpitala była zmiana statusu
prawnego WSzZ z jednostki budżetowej na samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, którego
rejestracja w Sądzie przypada na 04.09.1996 r. Dzięki uzyskaniu osobowości prawnej Szpital może
dysponować swoim majątkiem, posiada zdolność kredytową, może kształtować własną politykę płacową,
może zawierać umowy o finansowanie działalności i wreszcie, może prowadzić działalność gospodarczą.
3 899 081, 29 zł
Cel projektu
Celem głównym projektu jest przebudowa i wyposażenie Zakładu Opieki Długoterminowej Radomskiego
Szpitala Specjalistycznego w Radomiu na potrzeby Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego i Zakładu
Opiekuńczo-Leczniczego w celu dostosowania do wymagań określonych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia
z dnia 10.11.2006 r. jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia
i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej, ustawy "Prawo budowlane" oraz innych obowiązujących przepisów.
Celami szczegółowymi są:
128
 przebudowa i remont wolnych pomieszczeń po O/Dziecięcym na II kondygnacji budynku pod kątem
adaptacji na potrzeby ZOD;
 przebudowa i remont istniejącej infrastruktury ZOD na III kondygnacji budynku;
 dostosowanie całego budynku do warunków jakim powinna odpowiadać infrastruktura ochrony zdrowia
(modernizacja węzła cieplnego, instalacji wentylacyjnej windy, klatek schodowych, tunelu, piwnic,
ocieplenie i wymiana pokrycia dachowego, instalacji odgromowej, wykonanie nowego złącza kablowego,
przystosowanie budynku do przepisów p. poż.);
 zakup sprzętu i wyposażenia.
Analizowany projekt związany z infrastrukturą ochrony zdrowia odpowiada wybranym celom zarówno
Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020. Założenia projektu nie są jednak typowe - pomoc
ukierunkowana została na działalność o alternatywnym charakterze w stosunku do tradycyjnej hospitalizacji, co
stanowi niewątpliwą wartość dodaną przedsięwzięcia. W kontekście Strategii Lizbońskiej inwestycja stanowi
jedno z działań na rzecz rozszerzenia i poprawy infrastruktury europejskiej (infrastruktura ochrony zdrowia).
Oddziaływanie inwestycji na cele strategiczne jest, zatem zbliżone do innych projektów ochrony zdrowia.
Dodatkowym walorem projektu w kontekście SL jest wkład w zrównoważone wykorzystanie zasobów
(modernizacja węzła cieplnego i ocieplenie obiektu). Projekt odgrywa jednak szczególną rolę w odniesieniu do
celów Strategii Europa 2020, a zatem najnowszych wyzwań europejskich bezpośrednio realizując dwa spośród
pięciu wyznaczonych w niej celów ilościowych. Opieka długoterminowa jest świadczeniem medycznym, które
skierowane jest do osób przewlekle chorych, niepełnosprawnych, ze znacznym deficytem w zakresie
samoopieki, ale niewymagających pobytu w szpitalu, wymagających całodobowej, profesjonalnej, intensywnej
opieki i pielęgnacji. Polega na kompleksowym rozwiązywaniu problemów zdrowotnych osób przewlekle
chorych, skupia się na pielęgnacji, kontynuacji leczenia farmakologicznego oraz rehabilitacji. Przedsięwzięcie
jest tym samym wyraźnie ukierunkowane na cel Strategii EU
2020 określony, jako zmniejszenie liczby osób zagrożonych
ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Działalność tworzonego
 Wzrost wykorzystania ICT
zakładu ukierunkowana jest na osoby, które byłyby pozbawione
 Rozwój atrakcyjności UE, jako miejsca
szans egzystencji w tradycyjnym życiu społecznym. Stworzona
infrastruktura stwarza im godne warunki życia i gwarantuje
poprzez lepsze systemy edukacji
fachową opiekę. Dodatkowym wkładem projektu w realizację
celów Strategii UE 2020 są działania w zakresie sytemu Strategia Europa 2020:
ogrzewania i docieplenia - niewątpliwe pozwolą one znacząco
 Zatrudnienie
 Edukacja
zmniejszyć zapotrzebowanie na energię, a tym samym
przyczynią się do ograniczenia emisji CO2 i innych gazów
cieplarnianych.
Wymierne oddziaływanie projektu w kontekście przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu znajduje swoje
odzwierciedlenie w deklarowanej liczbie 75 pacjentów korzystających ze zmodernizowanej infrastruktury.
Aspektem wspomagającym są świadczone na ich rzecz badania specjalistyczne (400 szt. rocznie). Wskaźniki
produktu deklarowane przez Beneficjenta mogą być rozpatrywane, jako wnoszące wkład w rozwój
europejskiej infrastruktury, ujęty, jako cel SL. Inwestycja realizowana w Radomiu nie jest, zatem typowym
projektem z zakresu służby zdrowia, a dzięki ukierunkowaniu m.in. na opiekę paliatywną w znaczącym
stopniu realizuje postulaty Strategii Europa 2020.
129
Wdrożenie innowacyjnej technologii wytwarzania form do
przetwórstwa ciekłych silikonów w Topsil
Metryka projektu
Nazwa beneficjenta:
Topsil
Oś priorytetowa:
Działanie:
7- Inwestycje w przedsiębiorstwa
bezpośrednio związane z dziedziną
badań i innowacji (innowacyjne
technologie, tworzenie przedsiębiorstw
przez uczelnie, istniejące ośrodki B+ R+ T
i przedsiębiorstwa, itp.)
Projekt
„Wdrożenie
innowacyjnej
technologii
wytwarzania form
do przetwórstwa
ciekłych silikonów
w Topsil” był
realizowany
w okresie od lipca
2009 do sierpnia
2010 r.
Firma Topsil Global specjalizuje się w branży tworzywa sztuczne. Od
1988 roku jest liderem na polskim rynku przetwórstwa gumy
silikonowej i elastomerów plastycznych za pomocą wszystkich
znanych obecnie technologii- szczególnie wtrysku i wytłaczania.
2 750 990, 20 zł
Produkowane wyroby wykorzystywane są w elektronice, sprzęcie
gospodarstwa domowego, artykułach dla niemowląt, medycynie,
1 150 004, 10 zł
motoryzacji, oświetleniu i budownictwie. Komponenty firmy można
znaleźć w produktach firm takich jak Phillips, czy Bosch.
Cel projektu
Celem głównym projektu było znaczące zwiększenie innowacyjności i podniesienie konkurencyjności "Topsil"
na jednolitym rynku europejskim.
Cele szczegółowe:

wzrost przychodów oraz rentowności po 12 miesiącach od dnia zakończenia realizacji projektu o ponad
20%; - wzrost zatrudnienia o 11 osób na obszarze gminy wiejskiej;

wzrost udziału eksportu w przychodach ze sprzedaży o minimum 25%;

dywersyfikacja produkcji poprzez wejście na nowe rynki i branże (motoryzacyjna, elektroniczna);

obniżenie kosztów pozyskania form o ok. 50% (uniezależnienie od dostawców form);

skrócenie czasu realizacji zleceń;

zmniejszenie liczby odpadów silikonowych z tytułu rezygnacji z wytwarzania na prasach o 100%;

zmniejszenie liczby przestojów wtryskarek z tytułu awarii form (maszyna / miesiąc) o 75%;

wprowadzenie nowego elementu do procesu technologicznego wytwarzania wyrobów z LSR;

zwiększenie potencjału badawczego i dalsze prace nad własną koncepcją modułowej budowy form;

rozwój społeczeństwa informacyjnego (komputerowe systemy wspomagające zarządzanie);

poprawa warunków BHP;

ochrona środowiska;
130

wprowadzenie innowacyjnych zmian organizacyjnych i zarządczych (program do projektowania
i konstruowania form i elementów do produkcji (Catia V5) oraz dodatkowy moduł uzupełniający obecnie
posiadany system ERP - moduł Project.
Projekt polegający na stworzeniu centrum wytwarzania form do przetwórstwa ciekłych silikonów (LSR)
należy uznać za w pełni zgodny z zapisami zarówno Strategii Lizbońskiej jak i Strategii Europa 2020. Analiza
szczegółowa projektu w zakresie Strategii Lizbońskiej wskazuje, że projekt odpowiada wszystkim trzem
wymiarom strategii, tj. 1) Rozwój wiedzy i innowacji (rozwój potencjału badawczego - stworzenie podstaw do
dalszych prac nad własną modułową koncepcją form; wykorzystanie ICT - system wspomagania zarządzania
i oprogramowanie projektowe; zrównoważone wykorzystanie zasobów - zmniejszenie liczby odpadów) 2)
Rozwój atrakcyjności UE jako miejsca dla inwestowania i pracy (poprzez rozszerzenie i pogłębianie wspólnego
rynku - w celach projektu wyraźnie wskazuje się na orientację proeksportową) 3) Rozwój „mechanizmów”
umożliwiających przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy (w ramach projektu
zaplanowano stworzenie nowych specjalistycznych stanowisk pracy). Podobnie kompleksowe oddziaływanie
projektu odnosi się do celów Strategii EU 2020 - projekt realizuje aż cztery, spośród pięciu celów strategii:
1. Zatrudnienie (projekt zakłada tworzenie nowych miejsc
pracy).
Strategia
Lizbońska:
2. Badania i rozwój oraz innowacje (projekt zakłada rozwój
procesów badawczo-rozwojowych w firmie oraz wdrożenie
 Rozwój atrakcyjności UE jako miejsca
innowacji)
4. Edukacja (nowotworzone miejsca pracy tworzone są z myślą
o absolwentach studiów wyższych, zachęcają tym samym do
podnoszenia kwalifikacji)
miejsc pracy
5. Ubóstwo i wykluczenie społeczne (całość projektu jest Strategia Europa 2020:
realizowana na obszarach wiejskich, a zatem dotkniętych
 Zatrudnienie
szczególnymi trudnościami o charakterze społecznym
 Edukacja
i gospodarczym)
Beneficjent wykorzystał szerokie spektrum wskaźników dla zobrazowania oddziaływania projektu.
W wymiarze ilościowym inwestycja wiąże się, zatem ze stworzeniem 11 nowych miejsc pracy (uwzględniono
postulaty równościowe i zagwarantowano, że co najmniej 4 z nich będą dedykowane dla kobiet). Ponadto
ujęto wskaźniki obrazujące innowacyjność przedsięwzięcia (wprowadzenie jednej innowacji oraz jednego
udoskonalonego produktu). W ramach projektu zakupiono zaawansowane technologicznie maszyny, które
połączone z nowoczesną myślą techniczną pozwoliły na stworzenia całkowicie nowych procesów
wytwarzania form. Dodatkowo w firmie powstała własna narzędziownia, w której wykonywane są formy na
własne potrzeby i na zamówienie, co wpłynęło na skrócenie czasu wytwarzania nowych produktów. Projekt
stanowi, zatem przykład operacji, która wraz z podobnymi przedsięwzięciami innych przedsiębiorstw tworzy
podstawy do urzeczywistnienia założeń obu analizowanych dokumentów strategicznych. Należy szczególnie
podkreślić korzystną relację wartości udzielonego dofinansowania w stosunku do liczby miejsc pracy
stworzonych w ramach projektu.
131
132
Załącznik 2. Zmodyfikowane tabele Załącznika nr 5. Do SzOP RPO WM Kryteria wyboru finansowanych operacji
2. Kryteria strategiczne (wspólne dla wszystkich działań, z wyjątkiem Priorytetu VIII Pomoc techniczna oraz schematu JESSICA
realizowanego w ramach działań: 1.6 „Wspieranie powiązań kooperacyjnych o znaczeniu regionalnym”, 4.3 „Ochrona powietrza,
energetyka” 5.2 „Rewitalizacja miast”)
L.p.
1.
2
49
Kryterium
Opis kryterium
Projekty będą oceniane pod kątem zgodności z
celami/obszarami strategii Europa 2020.
Beneficjent
musi
wykazać
zgodność
przyjemniej z jednym celem/obszarem strategii
Europa 2020., przy czym preferowane będą
Zgodność z celami strategii
projekty, które w największym stopniu są
unijnych
wpisują się w cele/obszary tego dokumentu. W
przypadku projektów określanych jako
prolizbońskie49
brak
zgodności
z
przynajmniej jednym z celów/obszarów tego
dokumentu
(uzyskanie
0 pkt.)
dyskwalifikuje projekt do finansowania.
Zgodność
z
kierunkami Projekty będą oceniane pod kątem zgodności z
rozwoju województwa
zapisami Strategii Rozwoju Województwa
i wojewódzkich dokumentów sektorowych (w
tym
z
Planem
Zagospodarowania
Przestrzennego). Preferowane będą projekty,
które w największym stopniu są zgodne z
ustaleniami tych dokumentów.
Źródło
informacji
Wniosek o
dofinansowanie
projektu
Punktacja
Maksymalna
liczba
punktów
Stopień zgodności ze
strategią Europa 2020
(max. 14 punktów)
 Wpisanie się wprost w
cel/obszar Strategii
14
(0 lub 2 punktów)
Wniosek o
dofinansowanie
projektu
Stopień zgodności
ze Strategią Rozwoju
Województwa
(max. 10 punktów)
 Zgodność ramowa
z kierunkiem działania
ujętym
w
15
Jako projekty prolizbońkie należy rozumieć te, które finansowane są w ramach prolizbońskich kategorii interwencji – zgodnie z Załącznikiem nr 1. Indykatywna tabela
finansowa zobowiązań dla RPO WM w podziale na priorytety i działania z przyporządkowaniem kategorii interwencji funduszy strukturalnych, lata 2007-2013 (w euro).
3
Wpływ
projektu
konkurencyjność
województwa
na Ocenie podlega stopień przewagi
proponowanych w projekcie rozwiązań w
układzie przestrzennym
Wniosek o
dofinansowanie
projektu
Strategii
(0 lub 2 punkty)
kierunek działania
Strategii
(0 lub 6 punktów)
 Wpisanie się w więcej
niż jeden kierunek
działań strategicznych
(0 lub 2 punkty)
Stopień zgodności
z wojewódzkimi
dokumentami
sektorowymi, w tym
Planem
Zagospodarowania
(max. 5 punktów)
 Zgodność ramowa
(0 lub 2 punkty)
ustalenia dokumentów
sektorowych
(0 lub 3 punkty)
 Konkurencyjność
w układzie:
- ponad lokalnym
(0 lub 2 punkty)
- regionalnym i
krajowym –
(0 lub 2 punkty)
- europejskim
(0 lub 2 punkty)
6
134
4
4
5
6
Stopień innowacyjności
Ocenie podlega zakres nowych rozwiązań
technologicznych,
technicznych,
organizacyjnych
i zarządczych
zawartych
w projekcie
Wniosek o
dofinansowanie
projektu
Ocenie podlega stopień, w jakim projekt
przyczynia się do wyrównywania różnic w
aspekcie ekonomicznym, społecznym i
przestrzennym (dostępność).
Wniosek o
dofinansowanie
projektu
Zasięg
przestrzennego Ocenie podlega zasięg przestrzenny realizacji
oddziaływania projektu
projektu.
Wniosek o
dofinansowanie
projektu
Spójność regionu
Efekt synergiczny na inne Ocena dotyczy wartości dodanej projektu.
sfery społeczno-gospodarcze Efekty projektu powinny być możliwe do
niż przedmiot projektu
zastosowania
w dziedzinach innych niż
przedmiot projektu
RAZEM
Wniosek o
dofinansowanie
projektu
 Innowacyjność
- technologiczna
i techniczna
(0 lub 3 punkty)
- organizacyjna
i zarządcza
(0 lub 1 punkt)
 Spójność w zakresie:
 ekonomicznym
(0 lub 1 punkt)
 społecznym
(0 lub 1 punkt)
 przestrzennym
(0 lub2 punkty)
 projekty lokalne
(0 punktów)
 projekty ponad lokalne
– powiatowe (1 punkt)
 projekty o zasięgu
ponad powiatowym (3
punkty)
 brak efektu
(0 punktów)
 występowanie efektu
(3 punkty)
4
4
3
3
35
135
3. Kryteria merytoryczne horyzontalne (wspólne dla wszystkich działań, z wyjątkiem Priorytetu VIII Pomoc
techniczna oraz schematu JESSICA realizowanego w ramach działań: 1.6 „Wspieranie powiązań kooperacyjnych o
znaczeniu regionalnym”, 4.3 „Ochrona powietrza, energetyka” 5.2 „Rewitalizacja miast”)
L.p.
1
Kryterium
Opis kryterium
Potrzeba realizacji projektu i Ocena projektu pod kątem zasadności jego
poprawność analizy ryzyk
realizacji. Analiza czy beneficjent w
wyczerpujący sposób przedstawił szanse i
problemy realizacji projektu (w tym
przeprowadził trafną analizę ryzyk) oraz
wskazał sposoby ich rozwiązania w drodze
realizacji przedsięwzięcia. Projekt powinien
stanowić logiczną całość, a informacje zawarte
we wniosku i pozostałych dokumentach
powinny być spójne.
Źródło
informacji
Wniosek o
dofinansowanie
projektu (wraz z
załącznikami)
Punktacja


Projekt stanowi
logiczną całość, a
informacje zawarte
we wniosku i
pozostałych
dokumentach są
spójne – 1 pkt
Wnioskodawca w
wyczerpujący sposób
przedstawił szanse i
problemy realizacji
projektu oraz
wskazał sposoby ich
rozwiązania w drodze
realizacji
przedsięwzięcia, w
szczególności:
- przedstawił rzetelną
i pełną analizę
potrzeb na
produkty/usługi
będące skutkiem
projektu oraz
funkcjonowanie
podmiotu w trakcie i
Maksymalna
liczba
punktów
10
136
po realizacji
inwestycji – 2 pkt.
- przedstawił trafną
analizę zagrożeń
realizacji projektu:
a. wskazał wszystkie
potencjalne czynniki
ryzyka zagrażające
prawidłowej
realizacji projektu i
prawidłowo dobrał
prawdopodobieństwo
ich wystąpienia – 2
pkt.
b. wskazał skuteczne
środki zaradcze,
minimalizujące
negatywne
oddziaływanie
wymienionych
zagrożeń – 3 pkt.
 Realizacja projektu
jest zasadna – 2 pkt.
 W przeciwnym
wypadku – 0 pkt.
Punktacja jest sumowana
wewnątrz kryterium .
2
Komplementarność z innym Ocenie podlegać będzie komplementarność
projektem/ projektami
projektu z innymi zrealizowanymi lub
realizowanymi projektami, rozumiana jako
wzajemne uzupełnianie się lub dopełnianie
Wniosek o
dofinansowanie
projektu (wraz z
załącznikami)
Projekt jest
komplementarny pod
względem:
 przedmiotowym i/lub
5
137
projektów w celu zaspokojenia określonej
potrzeby i/lub uzyskania synergii.
(Synergia
to
współdziałanie
różnych
interwencji, skuteczniejsze niż suma ich
oddzielnych działań; wzajemne wzmacnianie,
potęgowanie się efektów interwencji.)
Komplementarność
przedmiotowa
występuje w przypadku ukierunkowania
wsparcia na konkretną dziedzinę np. branżę,
problem społeczno-gospodarczy.
Komplementarność geograficzna - występuje
w przypadku ukierunkowania wsparcia
pochodzącego z różnych źródeł na te same
tereny, bądź do tych samych środowisk. Należy
zaznaczyć, że są to tereny rozumiane wężej niż
teren danego województwa. Koncentracja
wsparcia na tym samym terenie sama w sobie
nie oznacza, że projekty są komplementarne.
Projekty mają służyć temu samemu celowi:
wzajemnie się uzupełniać w celu zaspokojenia
określonej potrzeby.
Komplementarność
funkcjonalna
–
występuje w przypadku, gdy projekty
wzajemnie dopełniają się: jeden projekt nie
osiągnie celu nadrzędnego bez realizacji
drugiego
projektu.
Osiągnięcie
celów
nadrzędnych projektów jest uzależnione od
realizacji obu projektów. Np. wsparcie w
ramach projektów jest ukierunkowane na
konkretny proces np. społeczno-gospodarczy,
tworzenie
sieci
itp.
Przykład:
komplementarność funkcjonalna w ZPORR w
Dokumenty
potwierdzające
deklarowaną we
wniosku
komplementarn
ość (np. Plany
Działań w
ramach
Programu
Operacyjnego
Kapitał Ludzki)
geograficznym - 1
punkt),
 funkcjonalnym - 2
punkty,
 między
funduszowym - 2
punkty,
punktacja jest sumowana
wewnątrz kryterium.
Brak komplementarności
lub brak wykazania
komplementarności we
wniosku o
dofinansowanie – 0
punktów
138
odniesieniu
do
projektów
drogowych
zdefiniowana została jako powiązanie projektu
z projektami leżącymi w korytarzach
transportowych na danym terenie.
Przy
ocenianiu
komplementarności
funkcjonalnej zakładamy, że projekt jest jakąś
strategią osiągnięcia celu nadrzędnego tj.
wybraniem rozwiązań mających poprawić
sytuację, ale z reguły nie obejmuje wszystkich
przyczyn składających się na główny problem
(nadrzędny), drugi – komplementarny – projekt
powinien być drugą dopełniającą strategią
rozwiązania problemu. Np. samo zakupienie
sprzętu komputerowego dla szkół nie
spowoduje wzrostu umiejętności i stopnia
wykorzystania ICT, żeby uzyskać ten cel
konieczne mogą być także szkolenia z tego
zakresu. I odwrotnie samo szkolenie, bez
możliwości
praktycznego
wykorzystania
umiejętności nie przyniesie założonego celu
nadrzędnego.
Komplementarność międzyfunduszowa –
projekt
jest
komplementarny
z
projektem/projektami realizowanymi w ramach
programu współfinansowanego z innego
funduszu europejskiego np. z PO KL, SPO
RZL (Europejski Fundusz Społeczny), POIiŚ
(dotyczy działań współfinansowanych z
Funduszu Spójności), PROW.
RAZEM
10
139
Załącznik 3. Zmiany w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu
realizowanego w ramach RPO WM – fragmenty modelowej
dokumentacji – wersja I.
W wersji I. modelowej dokumentacji dodano (w stosunku do aktualnie obowiązującej wersji) punkty
pod numerem C8 oraz pod numerem E4 o brzmieniu:
C8 Analiza zagrożeń realizacji projektu (max. 3 tys. znaków)
Należy przeprowadzić i zawrzeć analizę ryzyk, której opis będzie wykorzystywany podczas oceny
wniosku do rozpoznania na ile dokładnie przedsięwzięcie jest przemyślane i zaplanowane.
W analizie tej należy uwzględnić i opisać:
a. zidentyfikowane czynniki zagrażające realizacji projektu (przykładowe czynniki ryzyka: uzyskanie
wymaganych decyzji, pozwoleń, uzyskanie kredytu, pozyskanie pracowników o odpowiednich
kwalifikacjach, ryzyko opóźnienia w dostawie zamówionych maszyn i urządzeń; ryzyko
dostarczenia wadliwych maszyn i urządzeń, ryzyko zmiany kursów walutowych; ryzyko zmiany
popytu na rynku, ryzyko związane z zapewnieniem wkładu własnego),
b. analizę prawdopodobieństwa wystąpienia tego czynnika, w stosunku do każdego czynnika
odrębnie,
c. działania zaradcze dla każdego zidentyfikowanego zagrożenia, czyli co Wnioskodawca zamierza
zrobić, aby dane ryzyko zminimalizować.
(Poprzez kliknięcie na znak (+) pole ulega rozszerzeniu, tak aby Beneficjent mógł wpisać kolejne
czynniki ryzyka wraz z prawdopodobieństwem ich wystąpienia i opisem środków zaradczych. W
poszczególnych komórkach pola należy wpisywać po jednym czynniku opisanym w punkcie a. wraz z
przyporządkowanymi mu elementami opisanymi w punktach b. i c.)
E4 Zgodność projektu ze strategiami UE (max. 3 tys. znaków)
Należy wykazać zgodność przedmiotowego projektu z celami dokumentu Europa 2020 Strategia na
rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Należy
wskazać, w który obszar/cel (które obszary/cele) Strategii wpisują się cele projektu i uzasadnić to
wskazanie.
Załącznik 4. Zmiany w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu
realizowanego w ramach RPO WM – fragmenty modelowej
dokumentacji – wersja II.
Punkty C1 i D1 zmodyfikowano (na bazie aktualnie obowiązującej wersji) o polecenia zawarcia w nich
dodatkowych informacji, w modelowej dokumentacji wersji II. Mają one następujące brzmienie:
C1 Opis ogólny projektu wraz z opisem ryzyka niepowodzenia przedsięwzięcia (max. 9 tys. znaków)
Opis ogólny projektu musi w jednoznaczny sposób zidentyfikować przedmiot projektu, jego zakres
oraz uwzględnić ogólne założenia projektu. Powinien zawierać krótką, syntetyczną charakterystykę
projektu z możliwie zwięzłym opisem zakresu rzeczowego projektu i poszczególnych działań.
Beneficjent powinien uwzględnić najważniejsze etapy projektu, sposoby ich realizacji (metoda,
forma). Ponadto w opisie należy przedstawić czynności już podjęte przez Beneficjenta, np.: zawarcie
umowy z wykonawcą oraz posiadane pozwolenie na budowę lub wskazane daty złożenia wniosku na
wydanie pozwolenia na budowę. (Opis ten powinien zawiać się w 6 tys. znaków.)
W drugiej części – w max. 3 tys. znaków – należy zawrzeć analizę ryzyk, której opis będzie
wykorzystywany podczas oceny wniosku do rozpoznania, na ile dokładnie przedsięwzięcie jest
przemyślane i zaplanowane. W analizie tej należy uwzględnić i opisać:
a. zidentyfikowane czynniki zagrażające realizacji projektu (przykładowe czynniki ryzyka: uzyskanie
wymaganych decyzji, pozwoleń, uzyskanie kredytu, pozyskanie pracowników o odpowiednich
kwalifikacjach, ryzyko opóźnienia dostawie zamówionych maszyn i urządzeń; ryzyko dostarczenia
wadliwych maszyn i urządzeń, ryzyko zmiany kursów walutowych, ; ryzyko zmiany popytu na
rynku, ryzyko związane z zapewnieniem wkładu własnego),
b. analizę prawdopodobieństwa wystąpienia tego czynnika, w stosunku do każdego czynnika
odrębnie,
c. działania zaradcze dla każdego zidentyfikowanego zagrożenia, czyli co Wnioskodawca zamierza
zrobić, aby dane ryzyko zminimalizować.
D1 Zgodność z dokumentami strategicznymi unijnymi oraz szczebla regionalnego – ich celami
i kierunkami
Należy wykazać zgodność przedmiotowego projektu z celami dokumentu Europa 2020 Strategia na
rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz
dokumentami strategicznymi szczebla regionalnego np. Strategią Rozwoju Województwa
Mazowieckiego do roku 2020, Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa
Mazowieckiego i innymi dokumentami regionalnymi właściwymi dla danego rodzaju projektu.
Kliknięcie na znak (+) powoduje dodanie następnych pól do edycji dla kolejnych dokumentów
regionalnych, z którymi wykazuje się zgodność projektu.
141
D1.1. Dokument
Należy wpisać nazwę dokumentu strategicznego unijnego oraz nazwę dokumentu strategicznego
szczebla regionalnego, z którego zapisami taka zgodność występuje (poprzez kliknięcie na znak (+)
pole ulega rozszerzeniu, tak aby Beneficjent mógł wpisać kolejną nazwę dokumentu).
D1.2 Wskazanie odpowiedniego zapisu w dokumencie i uzasadnienie (wykazanie zgodności z
celami i kierunkami)
Wykazując zgodności ze strategią Europa 2020, należy wskazać, w który obszar/cel (które
obszary/cele) Strategii wpisują się cele projektu i uzasadnić to wskazanie.
W odniesieniu do dokumentów strategicznych szczebla regionalnego, należy wskazać konkretny
punkt, podpunkt (rozdział, podrozdział), ew. stronę oraz przytoczyć zapis, adekwatny do przedmiotu
projektu i założonych celów. Ponadto należy udowodnić zgodność projektu z ww. dokumentem,
przedstawiając odpowiednie argumenty i uzasadniając wpisywanie się projektu w założenia zawarte
w danym dokumencie.
Powyższy opis będzie odnosić się do dokumentów zawartych w pkt. D1. 1.
Kliknięcie na znak (+) powoduje dodanie następnych pól dla kolejnych branżowych dokumentów o
charakterze strategicznym i programowym przyjętych przez Sejmik lub Zarząd Województwa
Mazowieckiego, np. Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami, Wojewódzkiego Planu
Zdrowotnego, Strategii Rozwoju Turystyki WM, z którymi wykazuje się zgodność projektu.
Beneficjent powinien w sposób wyraźny wskazać, do którego z dokumentów z pola D1.1 odwołuje
się.
142
Załącznik 5. Kwestionariusz CATI dla beneficjentów RPO WM
Zachodniopomorska Grupa Doradcza Sp. z o.o. na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Mazowieckiego prowadzi badanie ewaluacyjne pn. „Ocena stopnia osiągania celów Strategii Lizbońskiej i
Strategii Europa 2020 poprzez realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego
na lata 2007-2013”.
Jednym z etapów tego badania jest przeprowadzenie ankiety z beneficjentami Regionalnego Programu
Operacyjnego Województwa Mazowieckiego.
Pani/Pana udział w badaniu ma istotne znaczenie dla wyników prowadzonych przez nas badań, a tym samym
dla rekomendacji jakie zaproponujemy na ich podstawie. Wyniki ankiety nie będą w żaden sposób wskazywały
na tożsamość respondentów, więc może się Pani/Pan czuć swobodnie podczas jej wypełniania. Zależy nam na
szczerych i prawdziwych odpowiedziach.
1.
Czy Pan/Pani zna /kojarzy strategie UE?
a. Tak
b. Nie (przejść do pytania 4)
2.
Na temat, których dokumentów wspólnotowych posiada Pan/ Pani wiedzę?
a. Strategia Europa 2020
b. Strategia Lizbońska
c. Nie kojarzę żadnej z ww. strategii
3.
Które z elementów wyżej wymienionych Strategii są przez Pana/ Panią rozpoznawalne?
Elementy strategii
Znam
Nie znam
Znam
Nie znam
Nazwa Strategii
Podstawowe założenia dokumentu
Cele strategiczne i operacyjne
Działania realizowane w ramach strategii
4.
Czy opracowując wniosek o dofinansowanie starali się Państwo, aby cele projektu były zgodne z celami
strategii Lizbońskiej i/lub Strategii Europa 2020?
a. Tak
b. Nie
c. Nie pamiętam/nie wiem
5.
Które z dokumentów strategicznych UE były wówczas przedmiotem Pana/Pani analiz?
a. Strategia Europa 2020
b. Strategia Lizbońska
c. Inne, jakie?
6.
Skąd czerpał/a Pan/Pani informacje na temat strategii UE by zweryfikować swój projekt?
a. Strona Internetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego
b. Strony internetowe dotyczące tematyki funduszy unijnych
c. Wersje elektroniczne lub drukowane dokumentów strategicznych
d. Prasa
e. Telewizja
f. Punkt Konsultacyjny IPII RPO WM
g. Inne, jakie?
143
7.
Na jakim poziomie określiłby/łaby Pan/ Pani dostępność informacji na temat dokumentów
strategicznych UE w stosunku, do których musi Pan/Pani zagwarantować zgodność swojego projektu?
a. Bardzo dobrym
b. Wystarczającym
c. Niewystarczającym
d. Informacje są niedostępne
8.
Czy uważa Pan(i), że zgodność projektu z celami Strategii Lizbońskiej ma duże znaczenie podczas oceny
projektów i wpływa na ich wskazanie do dofinansowania?
a. Zdecydowanie tak
b. Raczej tak
c. Raczej nie
d. Zdecydowanie nie
e. Trudno powiedzieć
9.
Jakie działania powinna podjąć IZ/IP II Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa
Mazowieckiego w celu zapoznania beneficjentów z dokumentami strategicznymi?
a. Szkolenia
b. Materiały informacyjne (broszury/ulotki)
c. Informator na stronie internetowej RPO WM
d. Artykuły w prasie specjalistycznej (dedykowanej poszczególnym grupom beneficjentów)
e. Artykuły w prasie codziennej
f. Edukacyjna audycja telewizyjna
g. Inne, jakie?
10. Czy korzystał Pan/Pani z pomocy IZ/IP II w ramach działań mających na celu wdrożenie Pana/Pani
projektu zgodnie z zapisami wskazanych dokumentów strategicznych (np. materiały informacyjne,
doradztwo pracowników IZ/IP II, szkolenia):
a. Tak,
korzystałem.
(Proszę
krótko
wskazać,
na
czym
polegało
udzielone
wsparcie)……………………………………………………………………………………………………………………….
b. Nie korzystałem, gdyż nie było takiej potrzeby.
c. Nie korzystałem, gdyż nie wiedziałem, że taka możliwość istnieje.
11. Które czynniki Pana(i) zdaniem w największym stopniu wzmacniają powodzenie projektów
dofinansowanych z RPO WM?
a. zasoby finansowe – np. możliwość finansowania inwestycji nawet w sytuacji opóźnień w
wypłacie środków z UE,
b. zasoby kadrowe – np. posiadanie personelu, który potrafi samodzielne przygotować i rozliczyć
projekt,
c. zlecenie przygotowania oraz rozliczenia projektu firmie zewnętrznej specjalizującej się w takich
usługach
d. współpraca z IP II – np. możliwość korzystania z wiedzy osób, które tam pracują, pomoc ze
strony pracowników w zakresie opracowania projektów i ich rozliczania
e. przejrzyste, zrozumiałe procedury i wytyczne dot. przygotowania i rozliczania projektów
12. Które czynniki Pana(i) zdaniem ograniczają powodzenie projektów dofinansowanych z RPO WM?
a. zasoby finansowe – np. brak możliwości finansowania inwestycji w sytuacji opóźnień w
wypłacie środków z UE,
b. zasoby kadrowe – np. brak personelu, który potrafi samodzielne przygotować i rozliczyć projekt,
c. brak możliwości zlecenia przygotowania oraz rozliczenia projektu firmie zewnętrznej
specjalizującej się w takich usługach
d. współpraca z IP II – np. brak możliwości korzystania z wiedzy osób, które tam pracują, brak
pomocy ze strony pracowników w zakresie opracowania projektów i ich rozliczania
e. mało przejrzyste, mało zrozumiałe procedury i wytyczne dot. przygotowania i rozliczania
projektów
144
13. Proszę wskazać, które z wymienionych czynników wpływają/wpływały pozytywnie, a które negatywnie
na realizowany/zrealizowany przez Państwa projekt:
Pozytywny wpływ
a.
b.
c.
d.
e.
Negatywny wpływ
zasoby finansowe
zasoby kadrowe
zlecenie przygotowania oraz rozliczenia projektu firmie
zewnętrznej specjalizującej się w takich usługach
współpraca z IP II
procedury i wytyczne dot. przygotowania i rozliczania projektów
14. Które z niżej wymienionych form wsparcia w największym stopniu pozwalają na maksymalną realizację
celów projektów realizowanych przez Pana/Panią w ramach RPO WM:
a. Bezzwrotna dotacja
b. Pożyczka
c. Poręczenie
d. Żadna
e. Oddziaływanie każdej z form wsparcia jest podobne
f. Nie wiem / trudno powiedzieć
15. W ramach, których
obszarów
realizuje/zrealizował(a)
Pan(i) projekt
50
dofinansowany z UE?
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
h.
i.
j.
16. W ramach których
obszarów najchętniej
zrealizował(a)by Pan(i) w
projekt dofinansowany z
51
UE?
wzrost i poprawa inwestycji w sferze
B+R,
pobudzenie
innowacji,
wykorzystanie
ICT
oraz
zrównoważone
wykorzystanie
zasobów
rozwój silnej europejskiej bazy
przemysłowej
rozszerzenie
i
pogłębienie
wspólnego rynku europejskiego
poprawa
prawodawstwa
europejskiego i krajowego
stworzenie
otwartych
i
konkurencyjnych rynków w obrębie
UE i poza nią
rozszerzenie
i
poprawa
infrastruktury
zaangażowanie większej liczby osób
w aktywną działalność zawodową
oraz
modernizacja
systemów
zabezpieczeń społecznych
zwiększenie
zdolności
adaptacyjnych
pracowników
i
przedsiębiorstw oraz elastyczności
rynków pracy
wzrost inwestycji w kapitał ludzki
poprzez lepsze systemy edukacji i
zdobywanie umiejętności
50
Ewentualnie w kafeterii podać działania RPO WM, później weryfikować odpowiedzi wg tabeli zgodności
celów.
51
Ewentualnie w kafeterii podać działania RPO WM, później weryfikować odpowiedzi wg tabeli zgodności
celów.
145
Załącznik 6. Scenariusz wywiadu z pracownikami IZ RPO WM i IPII oraz ekspertami
odpowiedzialnymi za ocenę merytoryczną projektów
Zachodniopomorska Grupa Doradcza Sp. z o.o. na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa
Mazowieckiego prowadzi badanie ewaluacyjne pn. „Ocena stopnia osiągania celów Strategii Lizbońskiej i
Strategii Europa 2020 poprzez realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego
na lata 2007-2013”.
Jednym z etapów tego badania jest przeprowadzenie wywiadów z Pracownikami Instytucji Zarządzającej i
Wdrażającej Regionalny Program Operacyjnego Województwa Mazowieckiego oraz z ekspertami oceniającymi
projekty.
Pani/Pana udział w badaniu ma istotne znaczenie dla wyników prowadzonych przez nas badań, a tym samym
dla rekomendacji jakie zaproponujemy na ich podstawie. Wyniki wywiadów nie będą w żaden sposób
wskazywały na tożsamość respondentów, więc może się Pani/Pan czuć swobodnie podczas rozmowy. Zależy
nam na szczerych i prawdziwych odpowiedziach.
Informacja dla moderatora: na początku każdego pytania wskazany jest adresat. Za skutecznie przeprowadzony wywiad
zostanie uznany taki, w którym danemu respondentowi zadane zostaną wszystkie pytania przypisane do grupy, której jest
przedstawicielem.
Identyfikacja badanej grupy
Jest Pan(i) przedstawicielem:
IP II RPO WM/UMWM (oznaczenie pytań: IP
II)
Komisji Konkursowej (ekspert) (oznaczenie
pytań: KK)
1.
(KOP, IP II) W jaki sposób, jeśli w ogóle, wnioskodawcy we wnioskach o dofinansowanie opisują zgodność
projektów ze strategiami UE (Lizbońską/Europa 2020)? Czy te zapisy są wystarczające, aby wstępnie
ocenić, na ile projekt przyczyni się do realizacji celów tych strategii? Dlaczego tak Pan(i) uważa?
2. (KOP, IP II) Jak ocenia Pan(i) wpływ projektów realizowanych w ramach RPO WM na realizację wskaźników
zawartych w Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020? Które projekty Pana(i) zdaniem w największym
stopniu przyczyniają się do realizacji celów Strategii Lizbońskiej/Europa 2020?
3. (KOP) Które z niżej wymienionych form wsparcia w największym stopniu realizują cele Strategii Lizbońskiej i
Europy 2020:
 Bezzwrotna dotacja
 Pożyczka
 Poręczenie
Proszę nadać rangi poszczególnym formom i uzasadnić swoją opinię.
4. (KOP) Czy Pana(i) zdaniem projekty dofinansowane w ramach RPO WM:
a. poszerzają ofertę województwa do lokowania inwestycji – w jaki sposób?
b. przyczyniają się do zwiększenia inwestycji w badania i rozwój – w jaki sposób?
c. rozwijają i pogłębiają regionalny rynek - w jaki sposób?
d. mają wpływ na rozwój i poprawę infrastruktury w regionie – w jaki sposób?
e. przyczyniają się do wzrostu zatrudnienia w regionie – w jaki sposób?
5. (IP II) Od czego Pana(i) zdaniem zależy powodzenie projektów przyczyniających się do realizacji Strategii
Lizbońskiej i Strategii Europa 2020? Jakie czynniki po stronie beneficjentów mają wpływ na powodzenie
tych projektów? A jakie czynniki po stronie IZ/IP II RPO WM mają wpływ na powodzenie tych projektów?
Czy można lepiej niż dotychczas dbać o ich powodzenie? Jeśli tak, to w jaki sposób?
6. (IP II) Czy Pana(i) zdaniem beneficjenci i wnioskodawcy wyrażają zainteresowanie realizacją projektów,
wpisujących się w kategorie interwencji realizujących cele Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020?
Czym przejawia się to zainteresowanie/brak zainteresowania? Czym to zainteresowanie/brak
zainteresowania jest spowodowane?
7. (IP II) Czy beneficjenci/wnioskodawcy zwracają się do Państwa z prośbą o informacje dotyczące Strategii
Lizbońskiej i/lub Strategii Europa 2020? O co dokładnie pytają? Czy udzielacie Państwo takich informacji?
Jak to się przekłada na późniejszy kształt projektu i proces jego realizacji?
146
8.
9.
(IP II) Czy obserwują Państwo, aby doświadczenie beneficjenta w realizacji projektów RPO WM w
jakikolwiek sposób wpływało na zgodność projektów (celów i wskaźników) ze Strategią Lizbońską (celami i
wskaźnikami)?
(IP II) W jaki sposób IZ RPO WM oraz IP II mogą wpływać na zgodność projektów realizowanych w ramach
RPO WM ze Strategią Lizbońską/Strategią Europa 2020?
147
Załącznik 7. Ramowy scenariusz panelu ekspertów
Instrukcja:
Cel badania
oznaczono ramkami
Ocena trafności przyjętych do realizacji w ramach RPO WM projektów pod
kątem ich spójności z priorytetami Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020
Pytanie do dyskusji
oznaczono
pogrubieniem
1. W jakim stopniu wnioski o dofinansowanie projektów w ramach
działania 1.2 RPO WM mogą się przyczynić do realizacji Strategii
Informacje
pomocnicze
oznaczono jako:
Przypomnienie:
Przypomnienie:
PRIORYTET I - TWORZENIE WARUNKÓW DLA ROZWOJU POTENCJAŁU INNOWACYJNEGO I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NA MAZOWSZU
VI.
Działanie 1.1 Wzmocnienie sektora badawczo - rozwojowego
VII.
Działanie 1.2 Budowa sieci współpracy nauka - gospodarka
VIII.
Działanie 1.3 Kompleksowe przygotowanie terenów pod działalność gospodarczą
IX.
Działanie 1.4 Wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu
X.
XI.
Działanie 1.6 Wspieranie powiązań kooperacyjnych o znaczeniu regionalnym
XII.
Działanie 1.7 Promocja gospodarcza
XIII.
Działanie 1.8 Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik (BAT)
PRIORYTET II - PRZYSPIESZENIE E-ROZWOJU MAZOWSZA
XIV.
XV.
Działanie 2.2 Rozwój e-usług
XVI.
Działanie 2.3 Technologie komunikacyjne i informacyjne dla MSP
PRIORYTET III. REGIONALNY SYSTEM TRANSPORTOWY
XVII.
XVIII.
Działanie 3.2. Regionalny transport publiczny
XIX.
Działanie 3.3. Lotniska i infrastruktura lotnicza
PRIORYTET IV. ŚRODOWISKO, ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM I ENERGETYKA
XX.
Działanie 4.1. Gospodarka wodno-ściekowa
XXI.
Działanie 4.2. Ochrona powierzchni ziemi
XXII.
Działanie 4.3. Ochrona powietrza, energetyka
XXIII.
Działanie 4.4. Ochrona przyrody, zagrożenia, systemy monitoringu
PRIORYTET V. WZMACNIANIE ROLI MIAST W ROZWOJU REGIONU
XXIV.
Działanie 5.1. Transport miejski
XXV.
Działanie 5.2. Rewitalizacja miast
PRIORYTET VI. WYKORZYSTANIE WALORÓW NATURALNYCH I KULTUROWYCH DLA ROZWOJU TURYSTYKI I REKREACJI.
XXVI.
XXVII.
Działanie 6.2. Turystyka
PRIORYTET VII. TWORZENIE I POPRAWA WARUNKÓW DLA ROZWOJU KAPITAŁU LUDZKIEGO
XXVIII.
Działanie 7.1. Infrastruktura służąca ochronie zdrowia i życia
XXIX.
Działanie 7.2. Infrastruktura służąca edukacji
Działanie 7.3. Infrastruktura służąca pomocy społecznej.
148
Zagadnienia do dyskusji
Ocena trafności przyjętych do realizacji w ramach RPO WM projektów pod kątem ich spójności z
priorytetami Strategii Lizbońskiej/ Strategii Europa 2020
1.
W jakim stopniu wnioski o dofinansowanie projektów w ramach działania 1.2 RPO WM mogą się
przyczynić do realizacji Strategii Lizbońskiej i Strategii Europa 2020?
Przypomnienie:
Działanie 1.2 RPO WM – Budowa sieci współpracy nauka-gospodarka, realizowane jest w ramach Priorytetu I.
Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości na Mazowszu. Celem
głównym Priorytetu jest poprawa konkurencyjności Mazowsza poprzez tworzenie korzystnych warunków dla
rozwoju potencjału innowacyjnego i wsparcie rozwoju przedsiębiorczości. Cele szczegółowe Priorytetu
określone zostały w następujący sposób:
 Zwiększenie transferu innowacji do gospodarki poprzez wzmocnienie potencjału infrastrukturalnego
sfery badawczo - rozwojowej oraz wspieranie inwestycji w badania i przedsięwzięcia rozwojowe.
 Rozwój sieci powiązań gospodarczych poprzez wspieranie powstawania i rozwoju klastrów i powiązań
kooperacyjnych między przedsiębiorstwami i przedsiębiorstwami a sferą badawczo - rozwojową.
 Rozwój sieci instytucji otoczenia biznesu i zwiększenie dostępności do usług konsultacyjnych
i doradczych.
 Zwiększenie dostępności firm do kapitału zewnętrznego poprzez tworzenie systemu wsparcia
finansowego przedsiębiorstw.
 Podniesienie konkurencyjności mikroprzedsiębiorstw i MSP poprzez dostosowanie do wymogów
rynkowych, w tym zapewnienie dostępu do nowych technologii, systemów certyfikacji i jakości.
 Poprawa infrastruktury technicznej oraz instytucjonalnej poprzez wykorzystanie endogenicznego
52
potencjału, w tym atrakcyjnego położenia regionu i rezerw terenowych dla inwestycji.
Celem samego Działania 1.2 RPO WM jest „zwiększenie transferu innowacji do gospodarki poprzez wspieranie
inwestycji w badania i przedsięwzięcia rozwojowe. Obecnie obserwuje się brak związków pomiędzy
przedsiębiorcami, a sferą nauki. Poprzez to Działanie zamierza się podnieść innowacyjność przedsiębiorców
53
dzięki wykorzystywaniu rezultatów prac B+RT zrealizowanych na ich potrzeby przez jednostki naukowe.”
Beneficjentami Działania są przedsiębiorstwa.
Działanie 1.2 Budowa sieci współpracy nauka - gospodarka wpisuje się w kategorie interwencji:
 03 – Transfer technologii i udoskonalanie sieci współpracy między MSP i innymi podmiotami,
54
 04 – Wspieranie B+RT , w szczególności w MSP (w tym dostęp do usług B+RT w centrach badań).
2.
Które projekty w największym stopniu przyczyniają się realizacji Strategii Lizbońskiej/ Strategii
Europa 2020?
Czy występuje zależność między wpływem na strategię a wielkością projektu (czy należy promować
skumulowane oddziaływanie małych projektów czy skuteczniejsze są projekty duże)?
Przypomnienie:
Tabela zgodności ze Strategią Lizbońską
Wymiary Strategii Lizbońskiej
Obszary/cele Strategii stanowiące cel jej
Kategorie
interwencji
Działania
RPO WM
Liczba projektów
realizowanych w
ramach
wskazanych
działań
52
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 2007-2013, Warszawa, październik 2007, str.
82.
53
Szczegółowy Opis Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 –
2013 (Uszczegółowienie RPO WM), Warszawa, wrzesień 2011, str. 56-61.
54
B+RT: Badania i rozwój technologiczny.
149
Rozwój wiedzy i innowacji
wzrost i poprawa inwestycji w sferze B+R,
2, 3,7
1.1, 1.2, 1.5
240
pobudzenie innowacji, wykorzystanie ICT oraz
zrównoważone wykorzystanie zasobów
10, 11, 13
2.1, 2.2
2
przyczynienie się do rozwoju silnej
europejskiej bazy przemysłowej
5,8
1.3, 1.4, 1.7
3
rozszerzenie i pogłębienie wspólnego rynku
-
-
-
poprawa prawodawstwa europejskiego i
krajowego
-
-
-
stworzenie otwartych i konkurencyjnych
rynków w obrębie UE i poza nią
-
-
-
rozszerzenie i poprawa infrastruktury
europejskiej
18,23,25,28,29,
75,79
3.1, 3.2, 3.3,
5.1, 7.2, 7.3
84
zaangażowanie większej liczby osób w
aktywną działalność zawodową oraz
modernizacja systemów zabezpieczeń
społecznych
5,8
1.3, 1.4, 1.7
3
zwiększenie zdolności adaptacyjnych
pracowników i przedsiębiorstw oraz
elastyczności rynków pracy
5,8
1.3, 1.4, 1.7
3
wzrost inwestycji w kapitał ludzki poprzez
lepsze systemy edukacji i zdobywanie
umiejętności
75
7.2
4
Rozwój atrakcyjności UE jako
miejsca dla inwestowania i
pracy
umożliwiających
przedsiębiorstwom tworzenie
większej liczby lepszych miejsc
pracy
Tabela zgodności ze Strategią Europa 2020
Priorytety Strategii
UE 2020
Rozwój
inteligentny rozwój gospodarki
opartej na wiedzy i
innowacji
smart growth
Obszary/cele
Strategii UE 2020
stanowiące cel jej
Inicjatywy flagowe UE
Kategorie
interwencji
Działania
RPO WM
Liczba
projektów
realizowanych
w ramach
wskazanych
działań
Badania i rozwój,
innowacje
Unia Innowacji - inicjatywa na rzecz poprawy
warunków ramowych i dostępu do
finansowania badań i innowacji, tak by
innowacyjne pomysły przeradzały się w
nowe produkty i usługi, które z kolei
przyczynią się do wzrostu gospodarczego i
tworzenia nowych miejsc pracy;
2, 3
1.1, 1.2
-
Społeczeństwo
informacyjne
Europejska Agenda Cyfrowa -Inicjatywa na
rzecz upowszechnienia szybkiego Internetu i
umożliwienia gospodarstwom domowym i
przedsiębiorstwom czerpania korzyści z
jednolitego rynku cyfrowego;
10, 11, 13
2.1, 2.2
2
150
Rozwój
gospodarki
efektywniej
korzystającej z
zasobów, bardziej
przyjaznej
środowisku i
bardziej
konkurencyjnej;
suistainable
growth
Rozwój sprzyjający
włączeniu
gospodarki o
wysokim poziomie
zatrudnienia,
zapewniającej
spójność
społeczną i
terytorialną.
inclusive growth
Edukacja
Młodzież w drodze - inicjatywa na rzecz
poprawy wyników systemów kształcenia
oraz ułatwiania młodzieży wejścia na rynek
pracy;
75
7.2
4
Klimat, energia,
mobilność
Europa efektywnie korzystająca z zasobów
– inicjatywa na rzecz uniezależnienia wzrostu
gospodarczego od wykorzystania zasobów,
przejścia na gospodarkę niskoemisyjną,
większego wykorzystania odnawialnych
źródeł energii, modernizacji transportu oraz
propagowania efektywności energetycznej;
18, 23, 25, 28,
29, 33, 35, 39,
40, 41, 42, 43,
44, 45, 46, 47,
51, 53
3.1, 3.2,
3.3, 4.1,
4.2, 4.3,
4.4, 5.1
86
Konkurencyjność
Polityka przemysłowa w erze globalizacji –
inicjatywa na rzecz poprawy otoczenia
biznesu, szczególnie w odniesieniu do MŚP,
oraz
wspierania
rozwoju
silnej
i
zrównoważonej
bazy
przemysłowej,
przygotowanej do konkurowania na rynkach
światowych;
5, 7, 8
1.3, 1.4,
1.7
3
Zatrudnienie i
umiejętności
Program na rzecz nowych umiejętności i
zatrudnienia – inicjatywa na rzecz
modernizacji rynków pracy i wzmocnienia
pozycji obywateli poprzez rozwój kwalifikacji
przez całe życie w celu zwiększenia
współczynnika aktywności zawodowej i
lepszego dopasowania popytu do podaży na
rynku pracy, między innymi dzięki mobilności
siły roboczej;
-
-
-
Walka z ubóstwem
Europejski program walki z ubóstwem –
inicjatywa na rzecz zapewnienia spójności
społecznej i terytorialnej, tak aby korzyści
płynące ze wzrostu gospodarczego i
zatrudnienia były szeroko dostępne, a osoby
ubogie i wykluczone społecznie mogły żyć
godnie i aktywnie uczestniczyć w życiu
społeczeństwa.
79
7.3
2
3.
W jakim stopniu formy wsparcia (bezzwrotna dotacja/pożyczka/poręczenie) w ramach RPO WM
odpowiadają celom analizowanych strategii? Które z form powinny być preferowane w kontekście
maksymalizacji realizacji celów poszczególnych strategii przez operacje realizowane w ramach RPO
WM?
Przypomnienie:
W ramach RPO WM przewidziano w zakresie wspierania rozwoju sektora przedsiębiorstw „m.in. wsparcie dla
regionalnych funduszy pożyczkowych i poręczeniowych, inkubatorów przedsiębiorczości, parków naukowotechnologicznych czy instytucji otoczenia biznesu świadczących usługi doradcze i informacyjne dla
55
przedsiębiorców.” Zasadnym jest twierdzenie, że w kontekście maksymalizacji realizacji celów Strategii
Lizbońskiej i Europa 2020 w ramach RPO WM, wartościowe jest wykorzystanie instrumentów o charakterze
odnawialnym (pożyczka, poręczenie). Instrumenty inżynierii finansowej pozwalają tymi samymi środkami
publicznymi zasilać kilka do kilkunastu inicjatyw biznesowych, a zatem teoretycznie nawet kilkunastokrotnie
zwiększyć skalę oddziaływania.
55
PARP: Przewidywane formy wsparcia dla przedsiębiorców w latach 2007 – 2013 – woj. mazowieckie,
www.parp.gov.pl
151
56
JESSICA to mechanizm dystrybucji środków publicznych przeznaczonych przede wszystkim na rewitalizację
obszarów miejskich. Wskazaną konstrukcję finansowania można jednak stosować również dla inwestycji w
takich obszarach jak infrastruktura turystyczna, transport publiczny, kultura, uzbrajanie terenów
inwestycyjnych. Inicjatywa JESSICA realizowana jest w ramach Działań RPO WM: 1.6 Wspieranie powiązań
kooperacyjnych o znaczeniu regionalnym, 4.3 Ochrona powietrza, energetyka, 5.2 Ochrona powietrza,
energetyka.
4.
Czy opracowując kryteria wyboru dla konkursów brano pod uwagę założenia Strategii i prolizbońskie
wskaźniki? Jeśli tak to w jakim stopniu kryteria wyboru spełniają założenia Strategii Lizbońskiej?
Czy kryteria są efektywnie stosowane (umożliwiają rzeczywistą selekcję projektów prolizbońskich)?
Przypomnienie:
W ramach systemu wyboru projektów do dofinansowania z RPO WM stosuje się 5 trybów dokonywania
wyboru:
 tryb konkursowy zamknięty z preselekcją,
 tryb konkursowy zamknięty bez preselekcji,
 tryb konkursowy otwarty bez preselekcji,
 tryb indywidualny
 tryb systemowy (projekty pomocy technicznej),
 tryb wyboru projektów w ramach Inicjatywy JESSICA.
W ramach każdego z nich stosuje się odpowiednie kryteria wyboru na poszczególnych etapach oceny:
IV.
Ocena formalna
V.
Ocena strategiczna

Zgodność z kierunkami rozwoju województwa - projekty będą oceniane pod kątem zgodności z zapisami
Strategii Rozwoju Województwa i wojewódzkich dokumentów sektorowych (w tym z Planem
Zagospodarowania Przestrzennego). Preferowane będą projekty, które w największym stopniu są zgodne z
ustaleniami tych dokumentów.

Wpływ projektu na konkurencyjność województwa - ocenie podlega stopień przewagi proponowanych w
projekcie rozwiązań w układzie przestrzennym

Stopień innowacyjności - ocenie podlega zakres nowych rozwiązań technologicznych, technicznych,
organizacyjnych i zarządczych zawartych w projekcie

Spójność regionu - ocenie podlega stopień, w jakim projekt przyczynia się do wyrównywania różnic w
aspekcie ekonomicznym, społecznym i przestrzennym (dostępność).

Zasięg przestrzennego oddziaływania projektu - ocenie podlega zasięg przestrzenny realizacji projektu.

Efekt synergiczny na inne sfery społeczno-gospodarcze niż przedmiot projektu - ocena dotyczy wartości
dodanej projektu. Efekty projektu powinny być możliwe do zastosowania w dziedzinach innych niż
przedmiot projektu
VI.
Ocena merytoryczna
1. Kryteria merytoryczne horyzontalne (dla wszystkich projektów):

Potrzeba realizacji projektu - ocena projektu pod kątem zasadności jego realizacji. Analiza czy beneficjent w
wyczerpujący sposób przedstawił swoje problemy i wskazał sposoby ich rozwiązania w drodze realizacji
przedsięwzięcia. Projekt powinien stanowić logiczną całość, a informacje zawarte we wniosku i pozostałych
dokumentach powinny być spójne.

Komplementarność z innymi przedsięwzięciami - ocenie podlegać będzie powiązanie projektu z innymi
przedsięwzięciami zrealizowanymi, obecnie realizowanymi lub planowanymi do realizacji
2. Kryteria (merytoryczne) szczegółowe dla działań RPO WM
Ocena wpływu realizowanych projektów w ramach priorytetów prolizbońskich oraz realizujących Strategii
Europa 2020 na konkurencyjność Województwa Mazowieckiego
1.
Czy projekty dofinansowane w ramach RPO WM:
56
JESSICA: Joint European Support for Sustainable Investment In City Areas - Wspólne Europejskie Wsparcie na
rzecz Trwałych Inwestycji na Obszarach Miejskich
152





poszerzają ofertę województwa do lokowania inwestycji? W jaki sposób? Jakimi przesłankami się
Państwo kierują formułując swoją opinię?
przyczyniają się do zwiększenia inwestycji w badania i rozwój? W jaki sposób? Jakimi przesłankami
się Państwo kierują formułując swoją opinię?
Czy projekty MSP w ramach działania 1.5 przyczyniają się do zakupu usług badawczo-rozwojowych lub
ich wyników? Czy może stymulują działalność badawczo-rozwojową samych przedsiębiorstw? Jaka jest
skala tego oddziaływania? Co należy zrobić by była większa?
rozwijają i pogłębiają regionalny rynek? W jaki sposób? Jakimi przesłankami się Państwo kierują
formułując swoją opinię?
W jakim stopniu odnosi się to do rynku dóbr i usług komercyjnych, a w jakim do rynku dóbr i usług
publicznych?
Czy projekty przedsiębiorstw przyczyniają się do wprowadzenia nowej oferty (nowe produkty usługi
niespotykane wcześniej na rynku regionalnym) czy bardziej koncentrują się na udoskonalaniu już
istniejącej oferty?
mają wpływ na rozwój i poprawę infrastruktury w regionie? W jaki sposób? Jakimi przesłankami się
Czy rozwój infrastruktury ma charakter zrównoważony, czy też któreś z jej rodzajów są wspierane w
większym stopniu kosztem innych?
przyczyniają się do wzrostu zatrudnienia w regionie? W jaki sposób? Jakimi przesłankami się
Czy wzrost zatrudnienia wynikający z projektów będzie miał charakter trwały? Jakie czynniki mają na
to wpływ?
Przypomnienie:
Wpływ projektów realizowanych w ramach RPO WM na podstawie wartości wskaźników określonych w
projektach (z wyłączeniem projektów realizowanych w ramach Działań 8.1 i 8.2)
Kategoria grupy wskaźników
Wskaźnik w projektach dofinansowanych z RPO WM
Liczba wspartych terenów inwestycyjnych[szt.]
Lokowanie inwestycji
Powierzchnia wspartych terenów inwestycyjnych[ha]
Liczba wdrożonych technologii[szt.]
Wspieranie innowacji
i komputeryzacji
Liczba zakupionych zestawów komputerowych[szt.]
Liczba szkół wyższych doposażonych w aparaturę
naukowo-badawczą na potrzeby dydaktyki[szt.]
Wsparcie rozwoju sektora
przedsiębiorstw
Liczba dokapitalizowanych przedsiębiorstw[szt.]
Długość wybudowanych dróg gminnych[km]
Długość przebudowanych dróg gminnych[km]
Infrastruktura drogowa
Długość przebudowanych dróg powiatowych[km]
Długość wybudowanych dróg wojewódzkich[km]
Długość wybudowanych lub oznakowanych/wytyczonych
ścieżek rowerowych[km]
Infrastruktura
telekomunikacyjna
Długość
wybudowanej
szerokopasmowego[km]
sieci
Internetu
Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej[km]
Infrastruktura wodnokanalizacyjna
Liczba przebudowanych oczyszczalni ścieków[szt.]
Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków[szt.]
Długość wybudowanej sieci wodociągowej[km]
Infrastruktura dostosowana
do potrzeb osób
Liczba
obiektów
dziedzictwa
kulturowego
zapewniających dostęp dla osób niepełnosprawnych[szt.]
Działanie RPO WM
Wartość wskaźnika
1.3 Kompleksowe
przygotowanie terenów
pod działalność
gospodarczą
1.5 Rozwój
wykluczeniu
informacyjnemu
7.3 Infrastruktura służąca
edukacji
1.5 Rozwój
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
3.1 Infrastruktura
drogowa
wykluczeniu
informacyjnemu
4.1 Gospodarka wodnościekowa
4
6.1. Kultura
437,8
237
183
1
89
14,12
98,25
176
3,06
1,31
2
43,54
2
1
15,18
5
153
niepełnosprawnych
Infrastruktura społeczna
Liczba obiektów infrastruktury szkół wyższych/szkół 7.2. Infrastruktura służąca
zapewniających dostęp dla osób niepełnosprawnych[szt.]
edukacji
Liczba obiektów instytucji kultury zapewniających dostęp
6.1. Kultura
dla osób niepełnosprawnych[szt.]
7.1. Infrastruktura służąca
Liczba doposażonych instytucji ochrony zdrowia[szt.]
ochronie zdrowia i życia
7.1. Infrastruktura służąca
Liczba przebudowanych instytucji ochrony zdrowia[szt.]
ochronie zdrowia i życia
Powierzchnia
wybudowanych/zmodernizowanych
1.5 Rozwój
budynków[m2]
5
5
3
18638,92
Liczba obiektów/zbiorów poddanych konserwacji[szt.]
6.1. Kultura
27
Liczba zabezpieczonych obiektów/zbiorów[szt.]
6.1. Kultura
2
Liczba
zbudowanych/przebudowanych/doposażonych 7.3. Infrastruktura służąca
obiektów infrastruktury społecznej[szt.]
pomocy społecznej.
Liczba zakupionych wozów pożarniczych wyposażonych w
4.4. Ochrona przyrody,
sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczych i usuwania
zagrożenia, systemy
skutków katastrof[szt.]
monitoringu
Liczba przebudowanych obiektów infrastruktury szkół 7.2. Infrastruktura służąca
wyższych/szkół[szt.]
edukacji
Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury szkół 7.2. Infrastruktura służąca
wyższych/szkół[szt.]
edukacji
Liczba obiektów/zbiorów dziedzictwa kulturowego
6.1. Kultura
objętych wsparciem[szt.]
Liczba wybudowanych obiektów instytucji kultury[szt.]
Zatrudnienie
1
Liczba bezpośrednio utworzonych nowych etatów
(EPC)[szt.]
Liczba miejsc pracy sfinansowanych ze środków
programu (pomocy technicznej)[etatomiesiąc]
6.1. Kultura
1.5 Rozwój
1.5 Rozwój
1
9
4
1
9
1
193
1065
Źródło: Opracowanie własne na podstawie zestawienia dot. osiągniętych wartości wskaźników produktu
z wniosków o płatność końcową [KSI (SIMIK 07-13)]
2.
W jaki sposób realizacja projektów prolizbońskich wpłynęła na sytuację społeczno-gospodarczą w
regionie? Proszę opisać.
Przypomnienie:
Patrz tabela 1, 2 i 3.
Identyfikacja mechanizmów wzmacniających/ograniczających powodzenie projektów przyczyniających się
do realizacji Strategii Lizbońskiej/Strategii Europa 2020
1.
Czy w przypadku realizacji kilku operacji w ramach RPO WM przez tego samego beneficjenta
występuje efekt synergii w zakresie jakościowej zgodności z celami poszczególnych strategii?
W czym ten efekt się przejawia/może się przejawiać?
Uzyskanie rekomendacji wskazujących niezbędne działania zapewniające realizację Strategii Lizbońskiej oraz
Strategii Europa 2020 poprzez realizacji RPO WM
1.
Jak powinna wyglądać modelowa dokumentacja konkursowa dla Działań realizującego cele Strategii
Proszę wskazać elementy takiej dokumentacji.
Czy stosować opisową ocenę zgodności ze strategiami czy może zaproponować wyłącznie wskaźniki
odnoszące się do celów strategii?
2. Co należy zrobić, aby do osób sprawdzających wpływały takie modelowe dokumentacje?
a) Jakie działania należy podjąć w odniesieniu do wewnętrznych procedur IZ oraz IP II RPO WM?
b) Gdzie umieścić opis zgodności ze strategiami?
c) Jakie działania należy podjąć w odniesieniu do beneficjentów? Skąd Wnioskodawca ma wiedzieć
które wskaźniki rezultatu odnoszą się do danej Strategii?
154
Załącznik 8. Wersja I. wniosku o dofinasowanie
Tylko w wersji elektronicznej plik Excel
Załącznik 9. Wersja II. wniosku o dofinasowanie
Tylko w wersji elektronicznej plik Excel
155
BIBLIOGRAFIA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
Dane GUS dla regionów Polski.
Dokumentacja aplikacyjna w ramach RPO WM,
Krajowe Programy Reform oraz Dokumenty Implementacyjne,
Materiały informacyjne dla beneficjentów dystrybuowane przez IZ RPO WM,
Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki. Uwagi na temat definicji, czynników i miar. Dr
Mariusz-Jan Radło, Warszawa, 2008,
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013,
Ocena realizacji Strategii Lizbońskiej, Strategii Europa 2020 w ramach RPO WM na lata 20072013 oraz zapewnienia zgodności realizowanych operacji z prawem wspólnotowym. Raport z
badania, ZGD Sp. z o.o., Szczecin 2011
Ocena wpływu projektów dofinansowanych w ramach RPO WK-P na realizację celów Strategii
Lizbońskiej, Raport końcowy, konsorcjum złożone z firm: Grupa Gumułka Kancelaria Prawa
Finansowego Sp. z o.o. oraz Grupa Gumułka Sp. z o.o., 2010.
Ogłoszenia o realizowanych przez IZ RPO WM szkoleniach o tematyce związanej z
zastosowanie przepisów wspólnotowych w ramach realizowanych projektów,
Protokoły z posiedzeń Komitetu monitorującego,
Publikacja „Jak realizować Strategię Lizbońską w regionach? IBnGR, Ministerstwo Gospodarki,
Warszawa 2007,
Raporty z badań ewaluacyjnych i ekspertyz przeprowadzonych w ramach RPO WM,
Regionalne Programy Operacyjne w innych województwach,
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2007 – 2013 wraz z
załącznikami,
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ze zm.,
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ze zm.,
Sprawozdania z wdrażania RPO WM za lata 2008, 2009 i 2010,
Strategia Europa 2020,
Strategia Lizbońska a możliwości budowania gospodarki opartej na wiedzy w Polsce – wnioski
i rekomendacje, pod redakcją naukową Ewy Okoń-Horodyńskiej, Krzysztofa Piecha,
Warszawa 2005,
Strategia Lizbońska a rozwój sektora pozarządowego w Polsce, Dr Tomasz Grzegorz Grosse,
Warszawa 2009,
Strategia Lizbońska,
Strategiczne Wytyczne Wspólnoty dla Spójności na lata 2007-2013,
Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – wersje
skonsolidowane,
Ukierunkowanie środków wspólnotowych w ramach krajowych i regionalnych programów
operacyjnych (guidance paper) MRR, DKS, czerwiec 2010 r.,
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. 2009 Nr 84,
poz. 712 ze zm.),
Uszczegółowienie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na
lata 2007-2013 wraz z załącznikami,
Wytyczne dla Wnioskodawców w ramach RPO WM,
Zadania polskich szkół wyższych w realizacji Strategii Lizbońskiej. Materiały robocze z
ogólnopolskiego seminarium, które odbyło się 13 grudnia 2004 r. w Instytucie Społeczeństwa
Wiedzy.
156

Raport_końcowy_RPOWM_9 12 2011 korekta

Transkrypt

Podobne dokumenty

Reforma Strategii Lizbońskiej

Gra miejska – Tropy Europy - Muzeum im. Anny i Jarosława

Program szkolenia

Spis treści Wprowadzenie Rozdział 1 STRATEGIA LIZBOŃSKA

Program (PDF 126kB)

Strategia lizbońska - dokąd zmierzamy (18 marca 2005).

Podział środków

Program szkolenia Działania 1.2 - Badania celowe - RPO

dla rozwoju Mazowsza SZKOLENIE SPECJALISTYCZNE