Znalezisko denara legionowego Marka Antoniusza w okolicach wsi

JAROSŁAW BODZEK, AGATA SZTYBER
Znalezisko denara legionowego Marka Antoniusza w okolicach wsi Dzielna, gm. Opoczno
W sąsiedztwie wsi Dzielna, gm. Opoczno ( miasto w Polsce środkowej w rejonie Wzgórz
Opoczyńskich) przypadkowo znaleziony został denar legionowy Marka Antoniusza (RRC nr
544; CRR, nr 1212–1253). Okoliczności odkrycia pozostają nieznane, nie jest możliwe
również stwierdzenie, czy moneta jest znaleziskiem pojedynczym, czy też opisywany denar
stanowi część rozproszonego, niezarejestrowanego zespołu. Moneta jest znacznie zużyta,
zwłaszcza na rewersie, co nie pozwala nam ustalić, dla którego legionu została wybita. Jest to
trzeci znany denar tego rodzaju znaleziony na obszarze obecnej Polski i drugi z obszaru
zamieszkiwanego w okresie rzymskim przez ludność kultury przeworskiej. Dwa inne
egzemplarze denarów legionowych Marka Antoniusza znane są ze skarbów z Drzewicza
Nowego i Owczarni. Pierwszy z nich zlokalizowany był na terenie dzisiejszej Polski
środkowej, na terytorium kultury przeworskiej. Drugi odkryto na obszarze zamieszkiwanym
przez ludność kultury wielbarskiej (Polska północno-wschodnia). Opierając się na analogiach
możliwe jest, że denar trafił w okolice Dzielnej być może w 2. połowie I, a nawet w końcu II
w.