stare i nowe podejście

Transkrypt

stare i nowe podejście
Stare i nowe podejście legislacyjne do
harmonizacji technicznej dla potrzeb
wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Wojciech Rzepka
Warszawa, 19 marca 2012 r.
1
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
1. Wprowadzenie
- idea wspólnego rynku
- fundamenty prawne Unii Europejskiej
- instytucje decyzyjne Unii Europejskiej
- podstawowe formy aktów prawnych
2. Legislacja Unii Europejskiej – „stare i nowe podejście”
3. Podsumowanie
2
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
1. Wprowadzenie
- idea wspólnego rynku
- fundamenty prawne Unii Europejskiej
- instytucje decyzyjne Unii Europejskiej
- podstawowe formy aktów prawnych
2. Legislacja Unii Europejskiej – „stare i nowe podejście”
3. Podsumowanie
3
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
IDEA – nieskrępowany przepływ towarów i usług
ale
Wzajemne uznawanie procedur wprowadzania do obrotu
=
wzajemna akceptacja i wzajemne zaufanie
stąd
CEL: raz ocenione i dopuszczone = akceptowane wszędzie
WARUNEK: spełnienie wymagań bezpieczeństwa państwa
i harmonizacja techniczna
4
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Fundamenty prawne Unii Europejskiej:
 Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS), podpisany
18 kwietnia 1951 r. w Paryżu - wszedł w życie 23 lipca 1952 r. i wygasł 23 lipca 2002 r.;
 Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG), podpisany 25 marca
1957 r. w Rzymie - wszedł w życie 1 stycznia 1958 r. (często nazywany „traktatem
rzymskim”);
 Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom), podpisany
w Rzymie jednocześnie z traktatem EWG;
 Traktat o Unii Europejskiej (UE), podpisany 7 lutego 1992 r. w Maastricht - wszedł
w życie 1 listopada 1993 r. (często nazywany „traktatem z Maastricht”).
5
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Instytucje decyzyjne Unii Europejskiej:
 Parlament Europejski (PE) - reprezentuje obywateli UE i jest przez nich
bezpośrednio wybierany;
 Rada Unii Europejskiej - reprezentuje poszczególne państwa członkowskie;
 Komisja Europejska - reprezentuje interesy Unii jako całości.
6
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Instytucje decyzyjne Unii Europejskiej – ich rola:
Zasadniczo to Komisja występuje z wnioskami dotyczącymi nowych aktów
prawnych.
Parlament i Rada przyjmują akty prawne.
W określonych wypadkach możliwe jest przyjęcie aktu prawnego samodzielną
decyzją Rady.
7
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Podstawowe formy aktów prawnych UE
Dyrektywy
wytyczają wspólny cel do osiągnięcia dla wszystkich państw członkowskich,
pozostawiając władzom krajowym wybór formy i sposobu jego realizacji.
Zazwyczaj państwa członkowskie mają od roku do dwóch lat na wykonanie
dyrektywy
Rozporządzenia
są bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich z chwilą ich
wejścia w życie, bez konieczności podejmowania dalszych działań przez
poszczególne państwa
8
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Podstawowe formy aktów prawnych UE
Rozporządzenia
 Wydawane przez Parlament obowiązują bezpośrednio
i dotyczą funkcjonowania Unii Europejskiej
 Wydawane przez Komisję Europejską są
uszczegółowieniem dyrektyw
9
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
1. Wprowadzenie
- idea wspólnego rynku
- fundamenty prawne Unii Europejskiej
- instytucje decyzyjne Unii Europejskiej
- podstawowe formy aktów prawnych
2. Legislacja Unii Europejskiej - stare i nowe podejście
3. Podsumowanie
10
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej - stare podejście
Cel dyrektyw „starego podejścia”:
 usuwanie barier technicznych poprzez ujednolicanie szczegółowych
wymagań technicznych dotyczących wytwarzania wyrobów
Opracowanie takich dyrektyw na szczeblu Rady Unii Europejskiej było
trudne i nieefektywne, tym bardziej, że wymagało jednomyślności Rady
11
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej - stare podejście
Dyrektywy „starego podejścia”
 określały szczegółowe przepisy techniczne, zastępujące przepisy
poszczególnych krajów lub obowiązujące alternatywnie do tych
przepisów,
 miały charakter zbliżony do norm technicznych, ale
w znikomym stopniu uwzględniały dorobek normalizacji europejskiej
12
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej - stare podejście
Opcjonalność dyrektyw „starego podejścia”
 obowiązek uznawania przez państwa członkowskie
i dopuszczania na swój rynek wyrobów zgodnych
z wymaganiami dyrektywy
i jednocześnie
 brak obowiązku wycofania własnych przepisów krajowych, nawet jeśli
nie były one zgodne z dyrektywą
powodem braku znaczącego postępu harmonizacji technicznej
13
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej - stare i nowe podejście
Biała Księga Komisji Europejskiej z 1985 r.
 rezygnacja z czasochłonnego ujednolicania przepisów
w specyfikacjach technicznych,
 koncentracja dalszych działań na ustalaniu wymagań zasadniczych
dotyczących bezpieczeństwa, zdrowia, ochrony konsumenta oraz
środowiska, które będą określane w dyrektywach Unii Europejskiej
tzw. „nowego podejścia w dziedzinie harmonizacji technicznej
i normalizacji”
14
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej - nowe podejście
4 zasady „nowego podejścia”:
1. Harmonizacja jest ograniczona do wymagań zasadniczych i tylko wyroby
spełniające wymagania zasadnicze mogą być wprowadzone na rynek
i korzystać z prawa swobodnego przepływu w obrębie Wspólnoty,
2. Zakłada się, że zharmonizowane normy, przetransponowane na normy
krajowe są zgodne z odpowiednimi wymaganiami zasadniczymi (domniemanie
zgodności),
15
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej - nowe podejście
4 zasady „nowego podejścia”:
3. Stosowanie zharmonizowanych norm i innych specyfikacji technicznych jest
dobrowolne i producenci mają swobodę w wyborze rozwiązań technicznych,
które zapewnią zgodność z wymaganiami zasadniczymi,
4. Producenci mają wybór między różnymi procedurami oceny zgodności
uwzględnionymi w odpowiedniej dyrektywie.
16
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej – Dyrektywy nowego podejścia
Jednolita struktura uregulowań i określanie:
 wymagań zasadniczych dla wyrobów wprowadzanych do obrotu,
 postanowień dotyczących informowania odbiorcy o właściwościach
i ograniczeniach stosowania wyrobu,
 systemu oceny zgodności,
17
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej – Dyrektywy nowego podejścia
Jednolita struktura uregulowań i określanie:
 warunków notyfikowania jednostek upoważnionych do działania w
ramach określonych systemów oceny zgodności,
 obowiązkowego oznakowanie CE wyrobu (jeżeli dyrektywa tego
wymaga),
 obowiązku zorganizowania nadzoru nad wyrobami wprowadzonymi na
rynek.
18
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej – Dyrektywy nowego podejścia
Zasady obowiązujące odnośnie stosowania dyrektyw „nowego podejścia”:
1. Państwa członkowskie mają obowiązek przenieść je do
ustawodawstwa krajowego.
Przepisy krajowe muszą być w pełni zgodne z ich postanowieniami,
wszelkie krajowe regulacje sprzeczne z dyrektywami powinny zostać
uchylone. Państwa członkowskie zachowują swobodę wyboru formy,
w jakiej wprowadzają przepisy krajowe (np. poprzez ustawę,
rozporządzenie lub inny akt prawny)
19
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej – Dyrektywy nowego podejścia
Zasady obowiązujące odnośnie stosowania dyrektyw „nowego podejścia”:
2. Wymagania zasadnicze zawarte w dyrektywach „nowego
podejścia” mogą pokrywać się lub wzajemnie dopełniać
w zależności od rodzaju zagrożeń, uwzględnionych
w wymaganiach zasadniczych odnoszących się do danego
wyrobu.
20
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej – Dyrektywy nowego podejścia
Zasady obowiązujące odnośnie stosowania dyrektyw „nowego podejścia”:
3. Wyrób może być wprowadzony na rynek tylko wtedy, gdy
spełnia przepisy wszystkich dyrektyw, które mają do niego
zastosowanie oraz gdy poddany został ocenie zgodności
przeprowadzonej zgodnie z wszystkimi tymi dyrektywami.
21
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej – Dyrektywy nowego podejścia
Zasady obowiązujące odnośnie stosowania dyrektyw „nowego podejścia”:
4. Dyrektywy dotyczą tylko wyrobów, które są po raz pierwszy
wprowadzane na rynek Wspólnoty i/lub po raz pierwszy oddane do
użytku.
22
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Legislacja Unii Europejskiej – Dyrektywy nowego podejścia
Różnice pomiędzy dyrektywami „starego i nowego podejścia”:
Dyrektywy „starego podejścia” obejmują konkretne wyroby,
a odnoszące się do nich wymagania jak i sposób przeprowadzenia
badań określone są w sposób szczegółowy.
Dyrektywy „nowego podejścia” formułują zagadnienia w sposób
ogólny, tak aby mogły objąć możliwie wszystkie przypadki dotyczące ich
przedmiotu. Nie narzucają jednolitych rozwiązań, tylko pozostawiają
użytkownikowi swobodę w wyborze sposobów osiągnięcia celów
wskazanych w dyrektywie.
23
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
1. Wprowadzenie
- idea wspólnego rynku
- fundamenty prawne Unii Europejskiej
- instytucje decyzyjne Unii Europejskiej
- podstawowe formy aktów prawnych
2. Legislacja Unii Europejskiej – „stare i nowe podejście”
3. Podsumowanie
24
Stare i nowe podejście legislacyjne do harmonizacji technicznej
dla potrzeb wspólnego rynku w Unii Europejskiej
Podsumowanie
Dyrektywy nowego podejścia:
 usunęły bariery we wprowadzaniu postępu technicznego poprzez
odejście od ścisłego definiowania wyrobu a określenie w zamian
zasadniczych dla niego wymagań (bez definiowania szczegółów),
 wprowadziły jasną odpowiedzialność producenta lub jego
przedstawiciela za wyrób (deklaracja zgodności),
 wprowadziły regulacje dotyczące oceny wyrobu na zgodność z
ustalonymi wymaganiami (jednostki oceniające zgodność).
25
Dziękuję za uwagę