Metrologia wielkości geomrtycznych w produkcji

Metrologia wielkości geomrtycznych w produkcji

"Z A T W I E R D Z A M”
………………………………………………
Prof. dr hab. inż. Radosław TRĘBIŃSKI
Dziekan Wydziału Mechatroniki i Lotnictwa
Warszawa, dnia ..........................
SYLABUS PRZEDMIOTU
NAZWA PRZEDMIOTU: Metrologia
wielkości geometrycznych w produkcji
Dimensional metrology in manufacturing
Kod przedmiotu: ...... WMLAWCSM-MWGP......... WMLAWCNM-MWGP.......................................................
Podstawowa jednostka organizacyjna (PJO):
Wydział Mechatroniki i Lotnictwa
(prowadząca kierunek studiów)
Kierunek studiów:
Mechatronika
Specjalność:
Techniki komputerowe w mechatronice
Poziom studiów:
studia drugiego stopnia
Forma studiów:
studia stacjonarne/niestacjonarne
Język prowadzenia: polski
Sylabus ważny dla naborów od roku akademickiego
2012/2013
1. REALIZACJA PRZEDMIOTU
Osoby prowadzące zajęcia (koordynatorzy): ppłk
dr inż. Jacek JANISZEWSKI, dr hab. inż.
Adam JACKOWSKI
PJO/instytut/katedra/zakład (w której zatrudniona jest osoba prowadząca zajęcia lub „spoza WAT”)
Wydział Mechatroniki i Lotnictwa, Instytut Techniki Uzbrojenia
2. ROZLICZENIE GODZINOWE
Studia stacjonarne
forma zajęć, liczba godzin/rygor
(x egzamin, + zaliczenie na ocenę,
z zaliczenie)
semestr
punkty
ECTS
razem
wykłady
ćwiczenia
laboratoria
II
44
20
8
16
4
razem
44
20/+
8/z
16/+
4
projekt
seminarium
Studia niestacjonarne
forma zajęć, liczba godzin/rygor
(x egzamin, + zaliczenie na ocenę,
z zaliczenie)
semestr
punkty
ECTS
razem
wykłady
ćwiczenia
laboratoria
II
30
12
6
12
4
razem
30
12/+
6/z
12/+
4
projekt
seminarium
3. PRZEDMIOTY WPROWADZAJĄCE WRAZ Z WYMAGANIAMI WSTĘPNYMI

Projektowanie i badanie maszyn i mechanizmów – student posiada podstawową wiedzę w
zakresie metod pomiarowych stosowanych w badaniach doświadczalnych konstrukcji maszyn
i mechanizmów.
4. ZAKŁADANE EFEKTY KSZTAŁCENIA
Symbol
odniesienie do
efektów kształcenia dla kierunku
Efekty kształcenia
Student, który zaliczył przedmiot,
W1
zna metody, techniki i narzędzia stosowane we współrzędnościowych
pomiarach geometrycznych
K_W09
W2
ma podstawową wiedzę metrologiczną dotyczącą zapewniania jakości w wytwarzaniu i eksploatacji urządzeń mechatronicznych
K_W07
U1
Potrafi wykorzystać układ tolerancji i pasowań oraz analizę wymiarową w projektowaniu elementów układów mechatronicznych
K_U09
U2
Potrafi zaplanować strategię pomiaru i opracować plan pomiarowy dla
maszyny pomiarowej (współrzędnościowa maszyna pomiarowa i projektor pomiarowy)
K_U08, K_U10,
K_U15
U3
K1
Potrafi dokonać wyboru przyrządu i metody pomiarowej do wykonania danego zadania pomiarowego oraz potrafi nadzorować przyrządy
pomiarowe w procesie zarządzania jakością
potrafi myśleć i działać w sposób kreatywny oraz potrafi działać w
grupie
K_U16, K_U19
K_K01
5. METODY DYDAKTYCZNE
wykład, wykład problemowy, wykład konwersatoryjny;
ćwiczenia rachunkowe;
ćwiczenia laboratoryjne.



6. TREŚCI PROGRAMOWE
liczba godzin
lp
temat/tematyka zajęć
wykł.
ćwicz.
1
2
3
4
1.
2.
Tolerancje wielkości geometrycznych. Odchyłki i tolerancje. Rozkład wymiaru w polu tolerancji. Pasowanie i jego charakterystyka.
Układy pasowań stałego otworu i stałego wałka.
Łańcuch wymiarowy i jego opis matematyczny. Obliczanie wymiaru
zależnego i jego tolerancji. Równania wymiarów tolerowanych.
Analiza łańcuchów wymiarowych
3 (1*)
3 (2*)
3.
Dobór przyrządów do pomiarów wielkości geometrycznych
2 (1*)
4
Walidacja przyrządów pomiarowych i metod pomiarowych
1
5
Nadzorowanie wyposażenia pomiarowego
1
6
Mechanizacja i automatyzacja kontroli wielkości geometrycznych
1
7
Sterowanie statystyczne procesem produkcji
1
8.
9.
Pomiary elementów części maszyn za pomocą współrzędnościowych maszyn pomiarowych
Struktura planu pomiarowego dla współrzędnościowej maszyny
pomiarowej
3 (2*)
2 (1*)
lab. proj semin.
.
5
6
7
10. Interferometria laserowa w nadzorowaniu współrzędnościowych
maszyn pomiarowych oraz systemów pomiarowych obrabiarek
sterowanych numerycznie
11. Wykorzystanie hybrydowych systemów współrzędnościowej techniki pomiarowej oraz systemów wizyjnych
Razem
1
2
2 (1*)
1
20
(12*)
3
4
5
6
7
TEMATY ĆWICZEŃ AUTYTORYJNE
1.
Łańcuchy pomiarowe
2.
Plan pomiarowy dla części maszyn
2
3.
Plan pomiarowy na współrzędnościową maszynę pomiarową na
podstawie modelu CAD
2
4.
Plan pomiarowy odchyłek kształtu i położenia
2
2**
Razem
8
TEMATY ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
1.
2.
3.
4.
Plan pomiarowy na współrzędnościową maszynę współrzędnościową
Pomiary współrzędnościowe za pomocą ramienia pomiarowego
4***
Pomiary dwu-współrzędnościowe za pomocą projektora pomiarowego
Pomiary odchyłek kształt i położenia
4***
4***
4***
Razem
16
* - zagadnienia realizowane przez studenta studiów niestacjonarnych
** - ćwiczenia audytoryjne realizowane przez studentów studiów niestacjonarnych w formie zadania pisemnego
na podstawie danych podanych przez prowadzącego
*** - ćwiczenia laboratoryjne realizowane w wymiarze 3 godzin dla studentów studiów niestacjonarnych
7. LITERATURA
podstawowa:
 T. Sałaciński, Elementy metrologii wielkości geometrycznych. Przykłady i zadania, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, 2006,
 Z. Humienny, Specyfikacja geometrii wyrobów GPS, WNT, Warszawa 2004.
 S. Adamczak, W. Makieła, Metrologia w budowie maszyn. Zadania z rozwiązaniami, WNT, Warszawa
2004.
 S. Adamczak, W. Makieła, Podstawy metrologii i inżynieria jakości dla mechaników. Ćwiczenia praktyczne, WNT, Warszawa 2010.
 W. Jakubiec, J. Malinowski – Metrologia wielkości geometrycznych, WNT 1999.
 E. Ratajczyk – Współrzędnościowa technika pomiarowa, Of. Wyd. PW 2005.
uzupełniająca:
 T. Grzegorczyk, J. Janiszewski, R. Trębiński – Metrologia i teoria eksperymentu cz. I i cz. II, WAT 2004.
 S. Białas, Metrologia techniczna z podstawami tolerowania wielkości geometrycznych dla mechaników,
Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, 2006
8. SPOSOBY WERYFIKACJI ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Przedmiot zaliczany jest na podstawie średniej z pozytywnych ocen za wszystkie efekty kształcenia.
Efekt W1 sprawdzany jest podczas sprawdzania wiedzy teoretycznej przed ćwiczeniami laboratoryjnymi oraz na zaliczeniu końcowym.
Efekt W2 sprawdzany jest głównie na zaliczeniu końcowym.
Efekt U1 sprawdzany jest na ćwiczeniach rachunkowych, sprawdzianie i zadaniach dodatkowych
Ocena
5,0
(bdb)
4,0
(db)
3,0
(dst)
Opis umiejętności
Potrafi wykorzystać układ tolerancji i pasowań oraz analizę wymiarową w projektowaniu
prostych i złożonych elementów układów mechatronicznego.
Potrafi wykorzystać układ tolerancji i pasowań oraz analizę wymiarową w projektowaniu
prostych elementów układów mechatronicznego.
Potrafi wykorzystać układ tolerancji i pasowań oraz analizę wymiarową w projektowaniu
prostych elementów układów mechatronicznego, ale popełnia błędy.
Efekt U2 sprawdzany jest praktycznie na ćwiczeniach laboratoryjnych oraz podczas indywidualnego
sprawdzianu
Ocena
5,0
(bdb)
4,0
(db)
3,0
(dst)
Opis umiejętności
Potrafi zaplanować strategię pomiaru i opracować złożony plan pomiarowy dla maszyny
pomiarowej (współrzędnościowa maszyna pomiarowa i projektor pomiarowy).
Potrafi zaplanować strategię pomiaru i opracować plan pomiarowy dla maszyny pomiarowej (współrzędnościowa maszyna pomiarowa i projektor pomiarowy), ale popełnia drobne
błędy metodyczne
Potrafi zaplanować strategię pomiaru i opracować prosty plan pomiarowy dla maszyny
pomiarowej (współrzędnościowa maszyna pomiarowa i projektor pomiarowy), ale popełnia
błędy metodyczne.
Efekt U3 sprawdzany jest praktycznie na ćwiczeniach laboratoryjnych i indywidualnym sprawdzianie
praktycznym
Ocena
Opis umiejętności
5,0
Potrafi dokonać wyboru przyrządu i metody pomiarowej do wykonania złożonego zadania
(bdb)
pomiarowego oraz potrafi nadzorować przyrządy pomiarowe w procesie zarządzania jakością.
4,0
Potrafi dokonać wyboru przyrządu i metody pomiarowej do wykonania złożonego zadania
(db)
pomiarowego oraz potrafi nadzorować przyrządy pomiarowe w procesie zarządzania jakością, ale popełnia drobne błędy.
3,0
Potrafi dokonać wyboru przyrządu i metody pomiarowej do wykonania prostego zadania
(dst)
pomiarowego oraz potrafi nadzorować przyrządy pomiarowe w procesie zarządzania jakością.
Efekt K1 sprawdzany jest podczas ćwiczeń rachunkowych i laboratoryjnych oraz podczas wykonywania zadań sprawdzających
Zaliczenie odbywa się w formie ustnej.
autorzy sylabusa
................................
kierownik jednostki organizacyjnej odpowiedzialnej za przedmiot
Dyrektor Instytutu Techniki Uzbrojenia
ppłk dr inż. Jacek JANISZEWSKI
................................
dr hab. inż. Adam JACKOWSKI
................................
prof. dr hab. inż. Józef GACEK