Informacja dla osób podróżujących nt. poliomyelitis

Informacja dla osób podróżujących nt. poliomyelitis
Poniższa informacja opracowana na podstawie materiałów WHO i ECDC z dnia 16 listopada 2015 r.
Zgodnie z rekomendacjami Komitetu ds. Sytuacji Nadzwyczajnych Międzynarodowych
Przepisów Zdrowotnych WHO dotyczącymi międzynarodowego szerzenia się dzikiego szczepu
wirusa polio z dnia 4 sierpnia 2015 r.:
1. przed podróżą do Pakistanu oraz Afganistanu, z zamiarem pobytu powyżej 4 tygodni w tych
krajach, zaleca się:
■
posiadanie aktualnego szczepienia przeciwko poliomyelitis, które zostało przeprowadzone nie
dawniej niż na 12 miesięcy przed planowanym terminem opuszczenia jednego z wymienionych wyżej
państw
■
szczepienie powinno zostać udokumentowane w Międzynarodowej Książeczce Szczepień
(ang. International Certificate of Vaccination), stanowiącej dowód szczepienia (Rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie zalecanych szczepień ochronnych
oraz sposobu finansowania i dokumentowania zalecanych szczepień ochronnych wymaganych
międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi) – link: POBIERZ
W przypadku braku aktualnego szczepienia władze Pakistanu lub Afganistanu mogą, w związku
z wymogami WHO, oczekiwać wykonania szczepienia przed opuszczeniem terytorium kraju u osób
przebywających na ich terytorium powyżej 4 tygodni.
2. przed podróżą do Nigerii oraz Somalii, z zamiarem pobytu powyżej 4 tygodni w jednym z wyżej
wymienionych krajów, zaleca się posiadanie dokumentu poświadczającego wykonanie szczepienia
przeciwko poliomyelitis, które zostało przeprowadzone nie później niż na 12 miesięcy
przed planowanym terminem opuszczenia jednego z wymienionych wyżej państw.
Lekarz na podstawie wywiadu i badania przeprowadzonego z pacjentem, podejmuje decyzję
odnośnie szczepienia.
Ponadto podczas pobytu w ww. krajach Azji i Afryki, należy pamiętać o zachowaniu
następujących ogólnych zasad, które pozwolą zminimalizować szansę zachorowania na choroby
zakaźne:
1) Stosować zasady higieny osobistej. Myć ręce przed przygotowaniem i spożyciem posiłków oraz
po korzystaniu z toalet
2) Myć owoce i warzywa niezanieczyszczoną wodą
3) Spożywać posiłki poddane obróbce termicznej, pasteryzowane produkty mleczne
4) Nie spożywać: surowych produktów, mięsa pochodzącego od dzikich gatunków zwierząt, potraw
z ulicznych straganów
5) Pić napoje fabrycznie zamknięte, przegotowaną wodę
6) Pić pasteryzowane napoje mleczne
7) Nie pić wody z kranu, ani nie stosować kostek lodu zrobionych na jej bazie (również w sorbetach)
8) Unikać: kontaktu z chorymi osobami, dotykania rękami ust, nosa i oczu oraz dotykania zwierząt
1
W razie wystąpienia objawów chorobowych w trakcie pobytu należy natychmiast poprosić
o pomoc lekarską, zaś w przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych
po powrocie z ww. rejonów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, informując o przebytej
podróży.
W celu uzyskania informacji o innych chorobach zakaźnych występujących w tych
krajach należy przed wyjazdem do tych krajów skontaktować się z lekarzem medycyny podróży
lub lekarzem medycyny tropikalnej, najlepiej nie później niż 6 - 8 tyg. przed planowaną
podróżą. Pozwoli to na przyjęcie zalecanej przez lekarza profilaktyki.
Informacje dotyczące bezpieczeństwa w ww. państwach znajduje się na stronie Ministerstwa
Spraw Zagranicznych w zakładce „Polak za granicą”.
W dbałości o bezpieczeństwo w czasie podróży zachęcamy do korzystania z systemu e-konsulat
na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Informacje nt. choroby
Poliomyelitis jest wysoce zakaźną chorobą wywoływaną przez enterowirus. Zachorować może
każdy kto nie był zaszczepiony, niezależnie od wieku. Największy odsetek zachorowań dotyczy
jednak dzieci poniżej 5 roku życia. Przenosi się drogą pokarmową i kropelkową przez kontakt
z zakażoną osobą, przedmioty skażone jego wydzielinami (pochodzącymi z gardła
albo zanieczyszczone kałem) oraz pokarm lub wodę zanieczyszczoną ściekami.
Objawy są zróżnicowane. Od bezobjawowego nosicielstwa, przez nieswoiste (ból głowy,
gorączka, sztywność karku czy bóle kończyn), skończywszy na ciężkim przebiegu manifestującym się
porażeniami wiotkimi. Porażenia te są przeważnie niesymetryczne. Niedowłady są zwykle trwałe.
U 10% osób, choroba kończy się śmiercią.
Wyróżniamy 3 typy wirusa polio. Do połowy 2015 r. wszystkie przypadki zgłoszonych
zachorowań na poliomyelitis wywołane były typem 1 dzikiego wirusa (ang. Wild Polioviruses Type 1)
(WPV1).
Nie ma leków na poliomyelitis, dlatego też tak ważną rolę odgrywają szczepienia ochronne.
Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych (PSO) na rok 2015 stosuje się 4 dawki szczepionki.
Pierwsze trzy dawki (podawane do 2 roku życia), zawierały wirusa inaktywowanego (IPV), a czwarta
dawka podawana w 6 r.ż., jako dawka przypominająca, była doustną żywą szczepionką tOPV.
Uzasadnienie rekomendacji wydanych przez Komitet ds. Międzynarodowych Przepisów
Zdrowotnych WHO i sytuacja epidemiologiczna w zakresie poliomyelitis na świecie:
4 sierpnia 2015 r. odbyło się szóste spotkanie Komitetu ds. Międzynarodowych Przepisów
Zdrowotnych WHO dotyczące międzynarodowego szerzenia się dzikiego szczepu wirusa polio.
Podczas obrad omówiono realizację zaleceń Komitetu z dnia 24 kwietnia 2015 r., ze szczególnym
uwzględnieniem Afganistanu i Pakistanu. Pozostałe rekomendacje wobec innych państw utrzymano
w mocy zgodnie z postanowieniami Komitetu z dnia 17 lutego 2015 r. Komitet docenił działania
państw zmierzające do spadku występowania poliowirusa na świecie. W szczególności dzięki
staraniom krajów afrykańskich od prawie 12 miesięcy nie stwierdzono żadnego nowego przypadku
dzikiego szczepu poliowirusa na kontynencie afrykańskim.
Komisja zwraca uwagę na dwa odnotowane przypadki zawleczenia zakażenia dzikim szczepem
poliowirusa z Afganistanu do Pakistanu w 2015r.
W 2015 roku w Pakistanie odnotowano o prawie 1/3 mniej przypadków niż w roku poprzednim.
Nie było również przypadków zawleczenia z Pakistanu od października 2014 r. Również spada liczba
2
niezaszczepionych dzieci w Pakistanie. Mimo tej poprawy, to właśnie z Pakistanu pochodzi 85%
wszystkich nowych przypadków występowania wirusa polio na świecie. Podsumowując, ryzyko
zawleczenia dzikiego szczepu poliowirusa z Pakistanu jest możliwe przez cały rok.
Na podstawie aktualnej sytuacji podtrzymano stanowisko, zgodnie z którym do krajów
z których odnotowano zawleczenie dzikiego szczepu wirusa polio należą: Pakistan i Afganistan.
Etiopia, Syria, Izrael, Irak, Gwinea Równikowa, Kamerun, Nigeria i Somalia są krajami
nie będącymi już zainfekowanymi dzikim szczepem poliowirusa, ale które pozostają podatne
na zawleczenie. Komitet zobligował te kraje, by przedstawiły finalne raporty z eliminacji poliowirusa
(począwszy od lutego 2016 r. do końca sierpnia 2016 r.).
Sytuacja epidemiologiczna (za okres od 1.01.2015 r. do 16.11.2015 r)
Kraj
Pakistan
Afganistan
Madagaskar
Laos
Ukraina
Nigeria
Mali
Typ wirusa
WPV1
WPV1
cVDPV1
cVDPV1
cVDPV1
cVDPV2
cVDPV2
Liczba przypadków
39
13
10
3
2
1
1
Łącznie w 2014 r. zgłoszono na świecie 359 nowych zachorowań na poliomyelitis, w porównaniu
z 416 przypadkami odnotowanymi w roku 2013 r.
W Polsce ostatni przypadek poliomyelitis wywołany dzikim szczepem wirusa miał miejsce 1984 r.,
natomiast cały Region Europejski WHO został uznany za wolny od tej choroby w 2002 r.
Więcej informacji na temat poliomyelitis znajduje się na oficjalnych stronach:
•
Światowej Organizacji Zdrowia
•
Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w Atlancie
•
Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób
•
Global Polio Eradication Initiative
3