plan odnowy miejscowości brzeźnica bychawska
Transkrypt
plan odnowy miejscowości brzeźnica bychawska
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI BRZEŹNICA BYCHAWSKA-KOLONIA na lata 2012 - 2020 Załącznik do Uchwały Nr....... Zebrania Wiejskiego Sołectwa Brzeźnica Bychawska-Kolonia z dnia......... 2012 roku Załącznik do Uchwały Nr..... Rady Gminy Niedźwiada z dnia........2012 roku Brzeźnica Bychawska-Kolonia 2012 r. Spis treści WSTĘP.................................................................................................................................................3 1.CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI ...................................................................................4 1.1 Położenie miejscowości.............................................................................................................4 1.2 Przynależność administracyjna..................................................................................................4 1.3 Powierzchnia..............................................................................................................................5 1.4 Liczba ludności..........................................................................................................................5 1.5 Historia Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii..................................................................................5 2.INWENTARYZACJA ZASOBÓW..................................................................................................6 2.1 Zasoby przyrodnicze..................................................................................................................6 2.2 Infrastruktura techniczna ..........................................................................................................7 2.3 Gospodarka i rolnictwo..............................................................................................................9 2.4 Infrastruktura społeczna...........................................................................................................10 3. ANALIZA SWOT..........................................................................................................................12 4. WIZJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI..........................................................................................15 4.1 Wizja rozwoju wsi...................................................................................................................15 5. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH...........................................................18 6. OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW.............................................................................24 7. REALIZACJA PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI................................................................24 7.1 Zasady realizacji......................................................................................................................24 7.2 System wdrażania i monitoringu.............................................................................................25 PODSUMOWANIE............................................................................................................................25 Korelacje Planu Odnowy Miejscowości z innymi dokumentami......................................................26 2 WSTĘP Plan Odnowy Miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia to dokument określający strategię działań w sferze społecznej i gospodarczej na lata 2012 – 2020. Jego opracowanie jest konieczne i wynika z wytycznych Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, a w szczególności wytycznych Osi 3 PROW – działanie Odnowa i Rozwój Wsi. Warunkiem uzyskania wsparcia ze środków unijnych jest stworzenie planu odnowy miejscowości, który jest zgodny ze strategią rozwoju gminy oraz innymi dokumentami strategicznymi o charakterze lokalnym, regionalnym, krajowym. Dlatego też, "Plan Odnowy Miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia na lata 2012 -2020" wpisuje się w Strategię Rozwoju Gminy Niedźwiada, Strategię Rozwoju Województwa Lubelskiego, Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia oraz Strategię Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa na lata 2007 - 2013. Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem strategicznym, ma zdecentralizowany, lokalny charakter, obejmuje ograniczony teren jednej miejscowości i przygotowany jest z inicjatywy i przy udziale mieszkańców. Plan określa najważniejsze działania, które sami zainteresowani uznali za istotne dla swojej miejscowości. Działania te pomogą mieszkańcom rozwiązać problemy, pokonać bariery i osiągnąć stawiane sobie cele. Proponowane przedsięwzięcia mieszkańcy uznali za realne, możliwe do zrealizowania dzięki ich aktywności, oraz przy zaangażowaniu władz samorządowych Gminy Niedźwiada. Celem planu jest podtrzymanie lub odtworzenie atrakcyjności wsi jako miejsca zamieszkania i zaplanowanie oraz przeprowadzenie tego w sposób dostępny, oczekiwany, popierany oraz wykonalny. Jest to szczególnie ważne w dzisiejszej sytuacji, gdy miasta oferują konkurencyjną alternatywę zamieszkania, a rolnictwo traci swą atrakcyjność jako źródło utrzymania, co prowadzi m.in. do migracji młodych i wykształconych ludzi ze wsi do miasta. Idea odnowy wsi wyrasta z przekonania, że odnowiona, doinwestowana i ożywiona kulturowo wieś odzyska swoją atrakcyjność, zapewni mieszkańcom godziwy standard i jakość życia, stając się wysoko zurbanizowaną, z bogatą ofertą kulturową ale zachowująca zarazem swój wiejski charakter i kulturową specyfikę. 3 1.CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI 1.1 Położenie miejscowości Wieś Brzeźnica Bychawska-Kolonia to jedno z 16 sołectw Gminy Niedźwiada. W skład sołectwa wchodzi tylko jedna miejscowość – Brzeźnica Bychawska-Kolonia. Od północy wieś graniczy z miejscowością Brzeźnica Książęca, od wschodu z miejscowością Brzeźnica Bychawska, od południa z miejscowością Tarło, od zachodu z miejscowością Niedźwiada. Miejscowość ma zabudowę rozproszoną. Budynki zlokalizowane są wzdłuż drogi powiatowej nr 1553L oraz wzdłuż dróg gminnych w stronę tzw. "Ruskiego Lasu" oraz na tzw. "Kępie". 1.2 Przynależność administracyjna Pod względem administracyjnym miejscowość położona jest w północnej części województwa lubelskiego, w powiecie lubartowskim, z przynależnością do gminy Niedźwiada. Brzeźnica Bychawska-Kolonia GMINA - Niedźwiada POWIAT - Lubartowski WOJEWÓDZTWO – Lubelskie Dominującymi obiektami na obszarze miejscowości są: • budynek po starej chlewni tzw. "Ryjek"; • budynek sklepu spożywczo-przemysłowego GS; • budynek stolarni "TRUMAX"; • kapliczki przydrożne; 4 1.3 Powierzchnia Brzeźnica Bychawska-Kolonia zajmuje powierzchnię 355,3366 ha, z tego powierzchnia użytków rolnych wynosi 325,6741 ha. Na powierzchnię ogólną składają się: Użytki rolne: – łąki i pastwiska – 41,324 ha – grunty orne – 280,8205 ha – sady – 3,5296 ha Ponadto na powierzchnię ogólną składają się: – zabudowa – 13,8825 ha – lasy – 4,35 ha – wody, rowy – 1,09 ha – nieużytki i grunty pozostałe – 1,32 ha – zakrzaczenia – 0,64 ha – tereny komunalne i drogi – 8,38 ha 1.4 Liczba ludności Liczba mieszkańców miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia wg stanu na dzień 31.12.2011 roku wynosiła 403 osoby. Struktura wiekowa ludności została przedstawiona w poniższej tabeli: Wiek Kobiety Mężczyźni Razem Do 18 roku 32 36 68 19 – 60 lat 116 129 245 Powyżej 60 lat 52 38 90 Ogółem 200 203 403 5 1.5 Historia Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii Wieś powstała na przełomie XIX i XX szlacheckiego. Początkowo wieś nosiła nazwę "Cabały". wieku Nazwa z ta ziem w dawnego języku folwarku potocznym funkcjonuje do dzisiaj. W skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, opracowanego na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych w Brzeźnicy Bychawskiej–Kolonii znajdowały się 84 budynki mieszkalne. Zamieszkiwało w nich 494 osoby narodowości polskiej, wyznania rzymsko- katolickiego, w tym 233 mężczyzn i 261 kobiet. Wieś Brzeźnica Bychawska–Kolonia posiada przysiółki "Ruski Las" oraz "Kępa". 2. INWENTARYZACJA ZASOBÓW 2.1 Zasoby przyrodnicze Obszar miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia, tak jak obszar całej gminy Niedźwiada leży w strefie klimatu Wielkich Dolin. Okres wegetacyjny rozpoczyna się w pierwszych dniach kwietnia, a czas jego trwania wynosi 215 dni. Największe dobowe temperatury powietrza odnotowuje się w lipcu, najniższe przypadają na styczeń. W okresie od 15 do 22 maja mogą wystąpić jeszcze ostatnie wiosenne przymrozki. Szata roślinna cechuje się dużym zróżnicowaniem. Brzeźnica Bychawska-Kolonia tak jak i cała gmina Niedźwiada, stwarza wspaniałe warunki do uprawiania turystyki weekendowej, zarówno dla osób spędzających czas aktywnie, jak i szukających spokoju i wytchnienia wśród pięknej przyrody. Czyste i naturalne środowisko, brak przemysłu może być atutem, który w przyszłości można wykorzystać na potrzeby rozwoju agroturystyki, aktywnej turystyki a także produkcji ekologicznej. 2.2 Infrastruktura techniczna Transport i komunikacja Brzeźnica Bychawska-Kolonia położona jest w odległości 15 km od Lubartowa oraz 45 km od miasta wojewódzkiego – Lublina. W chwili obecnej stan nawierzchni drogi powiatowej 6 nr 1553L jest fatalny i wymaga natychmiastowej naprawy. W ostatnich latach dwie drogi gminne w stronę "Ruskiego Lasu" oraz na tzw. "Kępie" zostały asfaltowane, ich stan jest zadowalający. Ze względu na wzmożony ruch samochodów, jaki nastąpił w ostatnich latach należałoby podnieść poziom bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, a w szczególności dzieci. Aby tego dokonać niezbędne jest wykonanie remontu drogi powiatowej nr 1553L oraz wybudowanie na terenie miejscowości chodnika dla pieszych (od strony Niedźwiady do stacji kolejowej). Mieszkańcy chcieliby, aby asfaltowane zostały jeszcze inne drogi gruntowe m.in. za sklepem GS oraz droga przy stacji kolejowej. Komunikacja zbiorowa funkcjonujaca na terenie miejscowości nie spełnia oczekiwań mieszkańców. Problemem osób nieposiadających własnego samochodu jest dojazd do miejscowości gminnej oraz do miasta. Mieszkańcy chcieliby aby uruchomionych zostało więcej bezpośrednich połączeń z Lubartowem oraz Lublinem. Telekomunikacja Głównym operatorem telefonii stacjonarnej działającym na terenie Brzeźnicy BychawskiejKolonii jest Telekomunikacja Polska S.A. Mieszkańcy nie mają problemów z dostępem do sieci telefonicznej. Zasięg stacji telefonii komórkowej jest także dość dobry. W ostatnich latach duża część mieszkańców w celu zmniejszenia kosztów usług telefonicznych zrezygnowała z telefonu stacjonarnego na rzecz telefonu komórkowego. Dostęp do szerokopasmowego internetu jest zadowalający. Wciąż jednak, ze względu na dość wysokie opłaty większość mieszkańców nie ma dostępu do internetu - choć liczba korzystających rośnie. Zaopatrzenie w ciepło Większość domów ogrzewana jest piecami na paliwo stałe (węgiel, drewno). Ze względu na brak sieci gazowej nie ma możliwości ogrzewania domów gazem ziemnym. Zaopatrzenie w wodę Cała miejscowość zaopatrywana jest w wodę z ujęcia i stacji uzdatniania wody w Zabielu, z którego wodę czerpią również mieszkańcy innych miejscowości gminy. Jakość wody i stan sieci wodociągowej jest dobra. Do sieci wodociągowej w miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia przyłączonych jest 115 budynków. Do 31 marca 2011 roku sieć wodociągową obsługiwał Gminny Zakład Komunalny, który został rozwiązany. Od 1 kwietnia 2011 roku należności i zobowiązania rozwiązanego zakładu przejęła Gmina Niedźwiada. 7 Kanalizacja Na terenie miejscowości nie ma sieci kanalizacji sanitarnej. Mieszkańcy Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii posiadają własne przydomowe zbiorniki bezodpływowe. Ich opróżnianie odbywa się za pomocą pojazdów asenizacyjnych. Następnie ścieki są przekazywane do oczyszczalni ścieków w Lubartowie, Ostrowie Lubelskim lub Firleju. Usługę wywozu nieczystości płynnych świadczy Zakład Gospodarki Komunalnej w Lubartowie lub prywatni operatorzy pozostałych oczyszczalni. Brak kanalizacji sanitarnej jest dużym problemem dla mieszkańców. Istniejące zbiorniki bezodpływowe nie są zbyt szczelne, co jest powodem zanieczyszczania środowiska naturalnego. Obecnie na terenie Gminy Niedźwiada w miejscowości Tarło została wybudowana oczyszczalnia ścieków. W pierwszym etapie do oczyszczalni będą przyłączone miejscowości Niedźwiada, Niedźwiada-Kolonia oraz Brzeźnica Leśna. Na terenie tych miejscowości trwa budowa systemu kanalizacji sanitarnej. Data budowy kolejnego etapu jest w tym momencie trudna do określenia. Na potrzeby pozostałych miejscowości do wywozu nieczystości został zakupiony ciągnik z przyczepą asenizacyjną. Uruchomienie oczyszczalni planowane jest na połowę 2012 roku. Inwestycje te współfinansowane są ze środków unijnych. Wybudowanie kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości rozwiąże problem ochrony środowiska naturalnego. Gospodarka odpadami Gospodarka odpadami opiera się na systemie pojemnikowym (pojemniki 120 l). Odbiorem, transportem i utylizacją odpadów na terenie gminy, w tym Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii zajmuje się Związek Komunalny Gmin Ziemi Lubartowskiej (ZKGZL). Odpady gromadzone w pojemnikach przydomowych odbierane są raz w miesiącu przez operatora. Tak jak na terenie całej gminy Niedźwiada, również w Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii prowadzona jest segregacja odpadów komunalnych. Segregacja odpadów prowadzona jest systemem workowym. Raz w miesiącu według ustalonego przez ZKGZL harmonogramu od mieszkańców wsi zabierane są posegregowane odpady: plastik, papier, szkło białe i kolorowe. 2.3 Gospodarka i rolnictwo Na terenie gminy nie ma ulokowanych większych zakładów przemysłowych. Znaczna część mieszkańców Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii znajduje zatrudnienie w Lubartowie oraz Lublinie. Na koniec I kwartału 2012 roku na terenie miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia działalność prowadziło 14 podmiotów gospodarczych. W większości istniejące zakłady mają 8 charakter firm rodzinnych, nie zatrudniających pracowników najemnych (samozatrudnienie). Są to osoby oferujące usługi głównie z branży remontowo-budowlanej. Na terenie miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia funkcjonują dwa sklepy spożywczo–przemysłowe, znajduje się tutaj również placówka zajmująca się sprzedażą materiałów budowlanych. Obecnie został otworzony zakład stolarski "TRUMAX". Są to zakłady, które zatrudniają pracowników. Rolnictwo opiera się na indywidualnych gospodarstwach rolnych. Większość gruntów rolnych stanowią gleby o przeciętnej i słabej kulturze. Gleby występujące na terenie miejscowości są w większości IV i V klasy. Głównymi uprawami są: zboża (żyto, owies, pszenżyto) i ziemniaki. Rolnicy hodują głównie trzodę chlewną. Ze względu na niską opłacalność, rolnictwo dla większości mieszkańców jest jedynie dodatkowym źródłem dochodu. Miejscowość Brzeźnica Bychawska-Kolonia na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat przeszła transformację strukturalną. W latach 60, 70 i 80-tych miała charakter typowo rolniczy. Na terenie wsi istniała Spółdzielnia Kółek Rolniczych (SKR), która prowadziła duże gospodarstwo uprawowo-hodowlane oraz świadczyła usługi maszynami dla okolicznych rolników indywidualnych. Gospodarstwa prywatne były rozdrobnione, w większości 4-8 hektarowe i słabo zmechanizowane, co powodowało, iż większość mieszkańców zaczęła szukać dodatkowego źródła utrzymania poza rolnictwem. Bliskie położenie stacji kolejowej dawało możliwość dojazdu do pobliskiego Lubartowa i Lublina i tam podejmowanie pracy w przemyśle. W ten sposób utrwaliło się pokolenie tzw. chłopo-robotników. Reformy społeczno-gospodarcze, które w latach 90-tych rozpoczęły się w całym kraju zapoczątkowały również zmiany strukturalne na wsi. W chwili obecnej większość mieszkańców utrzymuje się z pracy w przemyśle, usługach lub prowadzi własną działalność gospodarczą. W ostatnich latach powstało kilka dużych gospodarstw rolnych, które starają się zwiększać swój areał. Prowadzą one hodowlę i uprawę na większą skalę, dążąc do dostosowania swoich gospodarstw do aktualnego modelu wyspecjalizowanych gospodarstw rolnych występujących na terenie Unii Europejskiej. Trzy duże gospodarstwa produkujące owoce miękkie utworzyły grupę producencką i chcą dalej rozwijać się w tym kierunku. 9 2.4 Infrastruktura społeczna Oświata Na terenie miejscowości nie ma szkoły podstawowej. Dzieci uczęszczają do Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Powstania Warszawskiego w Brzeźnicy Bychawskiej, gdzie dowożone są autobusem szkolnym. Młodzież gimnazjalna dowożona jest do Publicznego Gimnazjum im. Bolesława Prusa w Niedźwiadzie. W Brzeźnicy Bychawskiej przy szkole podstawowej znajduje się również przedszkole gminne, gdzie rodzice mają możliwość posyłania dzieci w wieku 3-5 lat. Bliskość tych placówek oraz dobrze skoordynowany przez Biuro Obsługi Oświaty w Niedźwiadzie system dowożenia dzieci nie stanowią większej bariery edukacyjnej. Organizacje społeczne W miejscowości nie ma jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej. Na terenie wsi nie ma również Koła Gospodyń Wiejskich. Jednak na zebraniu wiejskim mieszkańcy wyrazili potrzebę reaktywacji KGW. Problem stanowi jednak brak odpowiednio przygotowanego i wyposażonego miejsca spotkań okolicznościowych. Jedynym takim miejscem na terenie miejscowości jest budynek po dawnej chlewni wybudowany w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, wykorzystywany na potrzeby świetlicy wiejskiej, potocznie nazywany przez okolicznych mieszkańców "Ryjek". Jest to budynek przejęty, a następnie adaptowany na potrzeby mieszkańców, po upadłej SKR. Zdecydowaną większść prac przy remoncie tego obiektu mieszkańcy wykonali w ramach pracy społecznej. Wyremontowany budynek w latach 80-tych i 90-tych pełnił funkcję remizy, w której organizowane były wesela oraz dyskoteki. W chwili obecnej budynek znajduje się w fatalnym stanie technicznym, co jest wynikiem braku nakładów finansowych na remonty w ciągu minionych wielu lat. W przyszłości należy przeprowadzić remont i adaptację budynku na potrzeby świetlicy. Świetlica byłaby wówczas miejscem, gdzie mogłyby odbywać się cykliczne imprezy i uroczystości wiejskie. Zwiększyłaby się również częstotliwość spotkań mieszkańców a szczególnie młodzieży. Obok budynku świetlicy znajduje się niezagospodarowany plac, na którym można wybudować boisko do gry w piłkę nożną oraz piłkę siatkową. 10 Obiektyt zabytkowe Na terenie mniejscowości nie ma obiektów zabytkowych ani innych cennych i interesujących dóbr kultury i sztuki. Jednak tak jak na terenie innych miejscowości, należy zwrócic uwagę na kapliczki, które są charakterystycznym elementem polskiego krajobrazu. Kapliczki od dawna spełniały ważne funkcje kultowe, szczególnie na wsiach, gdzie nie było kościołów. Stawiano je z wdzięczności za otrzymane łaski, dla upamiętnienia wydarzeń historycznych, prosząc o łaskę a czasem dla ochrony przed zarazą i złem lub na pamiątkę cudu. Inne pełniły funkcję drogowskazów lub znaków topograficznych. Budowane były głównie przy drodze lub na skrzyżowaniu, niektóre budowane były w obrębie prywatnych posesji, jak ta znajdująca się na posesji pana Witolda Wójcika. Ochrona zdrowia W Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii brak jest zakładu opieki zdrowotnej. Zakład taki zlokalizowany jest w sąsiedniej miejscowości Niedźwiada. W Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Niedźwiadzie mieszkańcy mogą korzystać z porad lekarza rodzinnego, lekarza pediatry i lekarza stomatologa oraz otrzymać doraźną pomoc medyczną w gabinecie zabiegowym. W przypadku konieczności hospitalizacji, jak również specjalistycznych usług medycznych, mieszkańcy korzystają z usług Szpitala Powiatowego w Lubartowie. W miejscowości Niedźwiada funkcjonuje również prywatna apteka, gdzie można się zaopatrzyć w środki farmaceutyczne. Kapitał społeczny i ludzki Mieszkańców miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia charakteryzuje duże zaangażowanie w działania dotyczące rozwoju wsi oraz troska o podniesienie atrakcyjności miejscowości. Wytyczyli oni cele rozwoju wsi oraz posiadają wizję realizacji tych celów. Potrafią się mobilizować w działaniu. Dorośli mieszkańcy chcą podtrzymywać i pielęgnować bogate tradycje i lokalną kulturę. Młodzieży także nie brakuje pomysłów na ożywienie otoczenia i na atrakcyjne spędzanie czasu wolnego. W czasie wolnym od nauki młodzież często spotyka się w budynku pełniącym funkcję świetlicy i na sąsiadującej z nią łące, która pełni funkcję boiska sportowego. Budynek jest jedynym miejscem, który mógłby pełnić funkcję ośrodka działalności społecznej i kulturowej. Odnowa wsi może być czymś, co podniesie motywację wśród mieszkańców. Bez zaangażowania mieszkańców satysfakcja z życia na wsi nie będzie osiągnięta. Mieszkańcy 11 miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia chcą przejąć odpowiedzialność za swoją przyszłość, przyszłość swojej miejscowości oraz stanowić wzór do naśladowania dla przyszłych pokoleń. 3. ANALIZA SWOT Analiza SWOT jest bardzo użyteczną metodą przy określaniu priorytetów rozwojowych. Jest ona efektywną metodą identyfikacji silnych i słabych stron miejscowości oraz badania szans i zagrożeń. Przeprowadzenie tej analizy jest jednym z czynników umożliwiających uzyskanie pełnej informacji a następnie podjęcie trafnego wyboru. Przeprowadzenie jej jest niezbędne do prawidłowej oceny sytuacji i podpowiada kierunki rozwiązań. Mocne strony: wewnętrzne uwarunkowania o pozytywnym wpływie na sytuację społeczną, które należycie wykorzystane sprzyjać będą rozwojowi miejscowości; Słabe strony: wewnętrzne uwarunkowania o negatywnym wpływie na sytuację społeczną, które niewyeliminowane utrudniać będą rozwój miejscowości; Szanse: zewnętrzne uwarunkowania o pozytywnym wpływie na realizację celów, które mogą być traktowane jako szanse i przy odpowiednio podjętych działaniach wykorzystane jako czynniki sprzyjające rozwojowi; Zagrożenia: zewnętrzne uwarunkowania o negatywnym wpływie na realizację celów, które stanowią zagrożenie dla rozwoju miejscowości. Przedstawiona poniżej analiza mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń jest syntezą poszczególnych obszarów życia społeczno - gospodarczego miejscowości. MOCNE STRONY • jednolitość kulturowa, • nieskażone środowisko naturalne, • młodzi, wykształceni mieszkańcy, • dobrze zorganizowany dowóz dzieci do szkół, • brak zjawiska nasilania patologii, • rosnące aspiracje ludzi młodych, • bogate dziedzictwo kulturowe, tradycje, obyczaje, 12 • stosunkowo wysoki poziom bezpieczeństwa, • troska o środowisko naturalne-rosnąca świadomość mieszkańców. SŁABE STRONY • brak odpowiednio wyposażonej świetlicy wiejskiej, • brak dogodnego połączenia komunikacyjnego z Niedźwiadą, Lubartowem i Lublinem, • brak placówki kulturalno-oświatowej, • brak infrastruktury sportowo – rekreacyjnej (boisko), • brak placu zabaw, • brak dodatkowych pozarolniczych źródeł dochodu dla mieszkańców (np.: agroturystyka), • zbyt mała ilość imprez i działań integrujących społeczność lokalną, • brak oferty spędzania czasu wolnego dla dzieci, młodzieży i osób starszych, • brak placu zabaw dla dzieci, • niska opłacalność produkcji rolnej, • brak kanalizacji sanitarnej, • niska aktywność społeczna, • brak organizacji społecznych prowadzących działalność na terenie miejscowości, • brak środków własnych na współfinansowanie projektów, • dzikie wysypiska śmieci, szczególnie w rejonie lasu, • nieskuteczna promocja miejscowości, • niedostateczne inwestowanie w infrastrukturę techniczną, • niewystarczająca liczba imprez przyciągających turystów oraz zaspokajających potrzeby społeczności lokalnej, • nieczynna linia i stacja kolejowa, • niskie klasy gleby, • brak stowarzyszenia, • brak chodnika, • nieutwardzone drogi gruntowe utrudniające dojazd do gospodarstw domowych 13 SZANSE • remont świetlicy wiejskiej i zakup wyposażenia, • budowa boiska sportowego, • rosnący pozim wiedzy z zakresu mozliwości pozyskiwania środków finansowych na działalność społeczną, • sprzyjająca polityka regionalna ukierunkowana na rozwój obszarów wiejskich, • rosnący poziom i możliwości wykształcenia społeczeństwa, • napływ zewnętrznych inwestorów, • rozwój tradycyjnego rzemiosła i rękodzieła, • możliwość pozyskiwania funduszy z różnych źródeł przez instytucje i organizacje, • atrakcyjność turystyczna, walory krajobrazowe (las), • możliwość reaktywacji KGW, • budowa przez gminę oczyszczalni ścieków obsługującej okoliczne miejscowości, • silne więzi rodzinne, przywiązanie do tradycji i kultury, • infrastruktura kolejowa, • ścieżka rowerowa, • budowa boiska sportowego. ZAGROŻENIA • wzrost kosztów utrzymania i postępujący proces ubożenia społeczeństwa, • niestabilne przepisy prawne, • odpływ młodych ludzi w poszukiwaniu pracy, • rosnące bezrobocie, • niski przyrost demograficzny, • niestabilność rynku zbytu produktów rolnych, • niska opłacalność produkcji rolnej, • kryzys wartości rodzinnych, patriotycznych i religijnych, • brak stabilności w polityce wspierania rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki rolnej, • wstrzymanie przez UE finansowania projektów wspierających rozwój obszarów wiejskich, 14 • adaptowanie europejskiego stylu życia i subkultur zachodu. 4. WIZJA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI 4.1 Wizja rozwoju wsi Wizja rozwoju wsi to wyobrażony stan przyszły, jaki nastąpi po pomyślnym zrealizowaniu podstawowych planów i kierunków strategicznych. Tworząc wizję wsi starano się określić jakie cechy powinny ją w przyszłości charakteryzować. Określenie pożądanego przez lokalną społeczność obrazu ich miejsca zamieszkania jest bardzo istotne z punktu widzenia formułowania celów rozwoju i kierunków podejmowanych działań. Na zebraniu wiejskim, które odbyło się w dniu 5 stycznia 2012 r. mieszkańcy przedstawili propozycje działań i przedsięwzięć koniecznych do realizacji w perspektywie najbliższych 8 lat, zrealizowanie których znacząco wpłynie na poprawę wizerunku i atrakcyjności wsi. Powstałą w wyniku analiz i dyskusji mieszkańców wizję miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia sformułowano następująco: Brzeźnica Bychawska-Kolonia to wieś zadbana i nowoczesna, w której żyje się przyjemnie i bezpiecznie 4.2 Cele rozwoju wsi Cele wynikają z problemów, jakie w chwili obecnej przeszkadzają w osiągnięciu wizji rozwoju. Powinny one być konkretne i mierzalne, realistyczne, osiągalne, określone w czasie, czyli takie, o których można powiedzieć, że zostały zrealizowane lub nie. Realizacja celów powinna doprowadzić do osiągnięcia wizji i satysfakcji z rozwoju miejscowości. Mając na uwadze mocne i słabe strony sołectwa oraz wizję rozwoju wsi przyjęto następujące cele strategiczne, które są gwarancją realizacji zadań zmierzających do spełnienia wyznaczonej dla wsi Brzeźnica Bychawska-Kolonia wizji: 15 Cel strategiczny I Wzrost atrakcyjności miejscowości poprzez właściwe zagospodarowanie przestrzeni publicznej Cele szczegółowe 1. Podniesienie funkcjonalności miejsc publicznych. 2. Poprawa stanu środowiska naturalnego i podnoszenie wśród mieszkańców świadomości ekologicznej. 3. Poprawa estetycznego wyglądu wsi, budynków i zagród wiejskich. Cel strategiczny II Przeciwdziałanie marginalizacji obszarów wiejskich Cele szczegółowe 1. Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz poprawa dostępności komunikacyjnej. 2. Wykorzystanie walorów środowiska naturalnego dla potrzeb rozwoju turystyki i rekreacji. Cel strategiczny III Wzrost aktywności społecznej i zwiększenie atrakcyjności życia mieszkańców Cele szczegółowe 1. Popularyzacja aktywnego stylu życia. 2. Kultywowanie lokalnej kultury, tradycji i obyczajów oraz ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego. 3. Poprawa warunków życia społeczności lokalnej poprzez zwiększenie zainteresowania podejmowaniem działalności pozarolniczej. 4.3 Działania i planowane przedsięwzięcia Dla realizacji przyjętych celów mieszkańcy ustalili szereg działań i przedsięwzięć przedstawionych poniżej. 16 1. Podniesienie funkcjonalności miejsc publicznych • remont świetlicy wiejskiej połączony z zakupem wyposażenia; • uporządkowanie i zagospodarowanie terenu wokół świetlicy, ogrodzenie terenu; • budowa boiska sportowego na działce obok świetlicy wiejskiej; • budowa placu zabaw dla dzieci za budynkiem świetlicy wiejskiej. 2. Poprawa stanu środowiska naturalnego i podnoszenie wśród mieszkańców świadomości ekologicznej • włączenie się do akcji "Sprzątanie świata", wyeliminowanie dzikich wysypisk śmieci; • udostępnienie mieszkańcom pojemników do selektywnej zbiórki odpadów, segregacja odpadów; • budowa systemu kanalizacji sanitarnej. 3. Poprawa estetycznego wyglądu wsi, budynków i zagród wiejskich • remont krzyży i kapliczek wiejskich; 4. Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz poprawa dostępności komunikacyjnej • remont drogi powiatowej nr 1553L; • budowa odcinka drogi gminnej za sklepem GS; • budowa odcinka drogi gminnej od "Ruskiego Lasu" w kierunku Klementynowa; • budowa odcinka drogi gminnej przy stacji kolejowej; • budowa chodnika na terenie miejscowości od strony Niedźwiady do stacji kolejowej. 5. Wykorzystanie walorów środowiska naturalnego dla potrzeb rozwoju turystyki i rekreacji • budowa i znakowanie szlaków turystycznych i ścieżek rowerowych; • wspieranie powstawania gospodarstw agroturystycznych; • organizowanie imprez sportowo – rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży (rajdy rowerowe, ogniska), festynów, rozgrywek i zawodów o charakterze lokalnym i regionalnym. 17 6. Kultywowanie lokalnej tradycji i obyczajów oraz ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego • przygotowanie i przeprowadzenie kampanii promującej miejscowość; • organizowanie spotkań okolicznościowych (jasełka, kolędowanie, majówki). 7. Poprawa warunków życia społeczności lokalnej poprzez zwiększenie zainteresowania podejmowaniem działalności pozarolniczej • doradztwo i szkolenia w zakresie nowoczesnych metod produkcji rolnej; szkolenia z zakresu pozyskiwania środków unijnych na działalność rolniczą i pozarolniczą. Powyższe cele przyczynią się do: • zwiększenia atrakcyjności miejscowości; • podniesienia standardu życia mieszkańców; • ułatwienia mieszkańcom dostępu do infrastruktury kulturalnej i sportowej; • rozwoju gospodarczego miejscowości; • wzrostu zasobności mieszkańców; • zwiększenia zainteresowania osób z zewnątrz do osiedlania się na terenie miejscowości; • zmniejszenia bezrobocia. 5. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYJNYCH Jednym ze źródeł finansowania planu jest Program Rozwoju Obszarów Wiejskich – Oś 3 – Odnowa i rozwój wsi. Z pomocy mogą skorzystać gminy wiejskie, gminy miejsko – wiejskie i gminy miejskie z wyłączeniem miast powyżej 5 tys. mieszkańców. Bezpośrednim beneficjentem pomocy i realizatorem przedsięwzięć może być: • gmina, • instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, • kościół lub związek wyznaniowy, • organizacja pozarządowa mająca status organizacji pożytku publicznego. 18 Przedsięwzięcia nie mogą mieć charakteru komercyjnego i muszą służyć osiągnięciu założonych w planie i projekcie celów operacji i ich zachowania przez okres 7 lat od dnia dokonania przez agencję płatniczą płatności ostatecznej. Lista przedsięwzięć zaplanowanych do realizacji jest listą otwartą, w trakcie okresu programowania może być modyfikowana i uzupełniana. Dane umieszczone w tabelach dotyczące czasu realizacji, szacunkowych kosztów, źródeł finansowania nie wynikają ze szczegółowo opracowanych projektów. Mogą one ulec zmianie w wyniku dalszych prac nad zadaniami i przedsięwzięciami oraz w wyniku zmieniającej się sytuacji społecznej, ekonomicznej i gospodarczej kraju, województwa czy gminy. Nazwa zadania 1. Remont świetlicy wiejskiej polączony z zakupem wyposażenia Cel Podniesienie funkcjonalności miejsc publicznych Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, turyści Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 2016 X X X 2017 2018 2019 2020 Kwota końcowa 80000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, LEADER, inne Nazwa zadania 2. Uporządkowanie i zagospodarowanie terenu wokół swietlicy, ogrodzenie terenu Cel Podniesienie funkcjonalności miejsc publicznych Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, turyści Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 2016 2017 X X X 2018 2019 Kwota końcowa 100000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, LEADER, inne Nazwa zadania 3. Budowa boiska sportowego na działce obok swietlicy wiejskiej Cel Podniesienie funkcjonalności miejsc publicznych Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości, parafii, turyści Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 X X Kwota końcowa 200000PLN Źródła finansowania PROW, LEADER, inne 2015 19 2016 2017 2018 2019 2020 2020 Nazwa zadania 4. Budowa placu zabaw dla dzieci za budynkiem świetlicy wiejskiej Cel Podniesienie funkcjonalności miejsc publicznych Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości, parafii, turyści Harmonogram realizacji 2002 2013 2014 X X 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Kwota końcowa 50000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, LEADER, inne Nazwa zadania 5. Włączenie się do akcji "Sprzątanie świata", wyeliminowanie dzikich wysypisk śmieci Cel Poprawa stanu środowiska naturalnego i podnoszenie wśród mieszkańców świadomości ekologicznej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 X X X X X X X X X Kwota końcowa 20000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy Nazwa zadania 6. Udostępnienie mieszkańcom pojemników do selektywnej zbiórki odpadów, segregacja odpadów Cel Poprawa stanu środowiska naturalnego i podnoszenie wśród mieszkańców świadomości ekologicznej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 X X X X X X Kwota końcowa 25000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy Nazwa zadania 7. Budowa systemu kanalizacji sanitarnej Cel Poprawa stanu środowiska naturalnego i podnoszenie wśród mieszkańców świadomości ekologicznej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 Kwota końcowa 2000000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, RPO, PROW 20 2016 2017 2018 2019 2020 X X X Nazwa zadania 8. Remont krzyży i kapliczek wiejskich Cel Poprawa estetycznego wyglądu wsi, budynków i zagród wiejskich Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, turyści Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 X X X 2016 Kwota końcowa 30000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, LEADER, inne Nazwa zadania 10. Remont drogi powiatowej nr 1553L Cel Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, przejezdni Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 ruchu 2015 2017 drogowego 2016 oraz 2017 2019 poprawa 2018 2020 dostępności 2019 2020 X Kwota końcowa 200000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, RPO Nazwa zadania 11. Budowa odcinka drogi gminnej za sklepem GS Cel Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2018 2012 2013 2014 ruchu drogowego 2015 2016 oraz 2017 poprawa 2018 dostępności 2019 2020 X Kwota końcowa 30000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, RPO Nazwa zadania 12. Budowa odcinka drogi gminnej od "Ruskiego Lasu" w kierunku Klementynowa Cel Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, turyści Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 ruchu 2015 X Kwota końcowa 100000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, RPO 21 drogowego 2016 oraz 2017 poprawa 2018 dostępności 2019 2020 Nazwa zadania 13. Budowa odcinka drogi gminnej przy stacji kolejowej Cel Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, turyści Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 ruchu 2015 drogowego 2016 oraz 2017 poprawa 2018 dostępnosci 2019 2020 X Kwota końcowa 35000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, RPO Nazwa zadania 14. Budowa chodnika na terenie miejscowości od strony Niedźwiady do stacji kolejowej Cel Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 ruchu drogowego 2015 2016 oraz 2017 poprawa 2018 dostępnosci 2019 2020 X Kwota końcowa 50000 Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, RPO Nazwa zadania 15. Budowa i znakowanie szlaków turystycznych i ścieżek rowerowych Cel Wykorzystanie walorów środowiska naturalnego dla potrzeb rozwoju turystyki i rekreacji Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2012 2103 2014 2015 2016 2017 X X 2018 2019 2020 Kwota końcowa 50000 Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, LEADER, inne Nazwa zadania 16. Wspieranie powstawania gospodarstw agroturystycznych Cel Wykorzystanie walorów środowiska naturalnego dla potrzeb rozwoju turystyki i rekreacji Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, turyści Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 X X X X X X X X X Kwota końcowa 20000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, inne 22 Nazwa zadania 17. Organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży (rajdy rowerowe, ogniska), festynów, rozgrywek i zawodów o charakterze lokalnym i regionalnym Cel Wykorzystanie walorów środowiska naturalnego dla potrzeb rozwoju turystyki i rekreacji Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości i gminy, turyści Harmonogram realizacji 2012 2103 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 X X X X X X X X Kwota końcowa 25000 Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, LEADER Nazwa zadania 18. Przygotowanie i przeprowadzenie kampanii promującej miejscowość Cel Kultywowanie lokalnej tradycji i obyczajów oraz ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 X X X X X X X X Kwota końcowa 20000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, LEADER, inne Nazwa zadania 19. Organizowanie spotkań okolicznościowych (jasełka, kolędowanie, majówki) Cel Kultywowanie lokalnej tradycji i obyczajów oraz ochrona i promocja dziedzictwa kulturowego Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 X X X X X X X X X Kwota końcowa 20000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, LEADER, inne Nazwa zadania 19. Doradztwo i szkolenia w zakresie nowoczesnych metod produkcji rolnej; szkolenia z zakresu pozyskiwania środków unijnych na działalność rolniczą i pozarolniczą Cel Poprawa warunków życia społecznośći lokalnej poprzez zainteresowania podejmowaniem działalności pozarolniczej Przeznaczenie Mieszkańcy miejscowości Harmonogram realizacji zwiększenie 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 X X X X X X X X X Kwota końcowa 20000 PLN Źródła finansowania Budżet gminy, PROW, ARIMR 23 6. OPIS I CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU DLA ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW W miejscowości Brzeźnica Bychawska-Kolonia, tak jak w każdej miejscowości znajdują się obszary, które ze względu na swoje położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne mają szczególne znaczenie dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Takim obszarem jest teren w centrum miejscowości, na którym zlokalizowany jest budynek świetlicy wiejskiej. Stan obiektu jest jednak fatalny. Pomieszczenia wewnątrz budynku wymagają generalnego remontu. Niezbędny jest również zakup wyposażenia. W tym miejscu skupia się życie kulturalne mieszkańców. W budynku spotyka się młodzież. Tutaj organizowane są zebrania, spotkania okolicznościowe, uroczystości jubileuszowe. W przyszłości będzie można w pełni wykorzystywać budynek na potrzeby organizacji wszelkiego rodzaju świąt, uroczystości i imprez okolicznościowych. Koniecznym eleme ntem jest także zagospodarowanie placu wokół budynku poprzez budowę boiska sportowego, budowę placu zabaw dla dzieci, zasadzenie kwiatów, drzewek i krzewów ozdobnych. Niezbędne jest także ogrodzenie tego terenu. Mieszkańcy mają nadzieję, że przy pomocy środków unijnych uda się przywrócić budynek do stanu, który pozwoli na pełne jego wykorzystanie przez mieszkańców. Inwestycja ta przyczyni się do integracji i zwiększenia aktywności społecznej i sportowej wszystkich mieszkańców Brzeźnicy Bychawskiej-Kolonii. Odpowiednio zagospodarowane tereny zaspokajające potrzeby społeczne i kulturalne mieszkańców wpłyną na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich, będą sprzyjać nawiązywaniu kontaktów społecznych i staną się wizytówką miejscowości. 7. REALIZACJA PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI 7.1 Zasady realizacji Za realizację planu odnowy miejscowości odpowiedzialni będą mieszkańcy miejscowości a w szczególności Sołtys i Rada Sołecka oraz Grupa Odnowy Miejscowości, a osiągnięcie zaplanowanych celów w dużej mierze będzie uzależnione od ich aktywności i zaangażowania, a także od dostępności środków finansowych. Gmina będzie aktywnym ośrodkiem pobudzającym i wspierającym realizację planu. Mieszkańcy miejscowości co najmiej raz na dwa lata będą 24 organizować spotkania, których celem będzie ocena postępu realizacji dokumentu oraz planowanie działań na kolejne lata. 7.2 System wdrażania i monitoringu Za wdrażanie planu odpowiedzialny będzie Sołtys, Rada Sołecka oraz inne osoby zainteresowane rozwojem miejscowości. W trakcie realizacji kolejnych zadań oraz możliwej zmiany warunków społeczno-gospodarczych, a także pojawienia się nowych możliwości finansowania, plan odnowy będzie aktualizowany z możliwością zmiany hierarchii zadań. W celu upowszechniania informacji na temat planu odnowy, realizowanych działań i osiągniętych rezultatów prowadzone będą działania promocyjno – informacyjne za pośrednictwem strony internetowej gminy Niedźwiada pod adresem: www.niedzwiada.pl, za pośrednictwem lokalnej prasy oraz w sposób zwyczajowo przyjęty (tablica ogłoszeń, informacje na spotkaniach, informacje przekazywane przez sołtysów, itp.). PODSUMOWANIE Plan Odnowy Miejscowości jest jednym z najważniejszych elementów odnowy wsi, jej rozwoju oraz poprawy warunków życia i pracy mieszkańców. Sporządzenie i uchwalenie tego dokumentu stanowi istotny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach PROW 20072013, jak również stanowić będzie wytyczne dla władz Gminy Niedźwiada przy definiowaniu kierunków rozwoju poszczególnych miejscowości. Plan Odnowy Miejscowości Brzeźnica Książęca-Kolonia zakłada realizację najważniejszych zdaniem mieszkańców zadań w perspektywie najbliższych 7 lat. Istotą tych zadań będzie pobudzenie aktywności społeczności lokalnej, stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową. Realizacja planu przyczyni się do wzrostu znaczenia miejscowości w regionie. Realizacja Planu Odnowy Miejscowości ma również służyć integracji społeczności lokalnej oraz przyczyniać się do większego zaangażowania w działaniach dotyczących rozwoju miejscowości. 25 Plan jest dokumentem, który winien ulegać modyfikacji tak często, jak wymagać tego będą zmieniające się warunki ekonomiczno - społeczne, oczekiwania mieszkańców i ogólne tendencje rozwojowe Gminy Niedźwiada. Korelacje Planu Odnowy Miejscowości z innymi dokumentami Opracowany Plan Odnowy Miejscowości Brzeźnica Książęca-Kolonia jest spójny ze: • Strategią Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006-2020 przyjętą Uchwałą Sejmiku Województwa Lubelskiego Nr XXXVI/530/05 w dniu 4 listopada 2005 r.; • Strategią Rozwoju Kraju 2007-2015 przyjętą przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 r.; • Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013 przyjętym przez Komisję Europejską w dniu 2 października 2007 r.; • Strategią Integracji i Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Niedźwiada na lata 2007-2013 przyjętą Uchwałą Nr XXIV/95/08 Rady Gminy Niedźwiada z dnia 29 października 2008 r.; • Strategią Rozwoju Lokalnego Gminy Niedźwiada na lata 2008-2015 przyjętą Uchwałą Nr XXX/122/09 Rady Gminy Niedźwiada z dnia 29 kwietnia 2009 r.; • Krajową Strategią Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie, przyjętą przez Radę Ministrów dnia 13 lipca 2010 r. 26