- Roedl.com

echo
Rzeczpospolita 26 marca 2009
Przewalutuj pożyczkę, unikniesz różnic kursowych i pomniejszysz przychód firmy
Marcin Jamroży , Marcin Sobieszek
Przewalutowanie kredytu (pożyczki) wyrażonego w walucie obcej na złote może obniżyć obciążenia podatkowe przedsiębiorcy
źródło: ROL
Różnica z wyceny kredytu
Zdaniem organów podatkowych taka operacja nie prowadzi do powstania podatkowych różnic kursowych, nie ma więc wpływu na
przychody i koszty podatkowe. Również późniejsza spłata złotowego przewalutowanego zobowiązania nie niweluje korzyści
wynikających z przewalutowania.
Większy przychód lub koszt
Różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe, względnie koszty uzyskania przychodów jako
ujemne różnice kursowe, jeżeli wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest niższa (wyższa) od wartości
tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni (art. 15a ust. 2 pkt
5 w związku z ust. 3 pkt 5 ustawy o CIT).
Przewalutowanie to nie zapłata
Zgodnie z art. 15a ust. 7 ustawy o CIT za dzień zapłaty, prowadzący do realizacji podatkowych różnic kursowych, uznaje się dzień
uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności. Ustawodawca nie wskazuje zatem
przewalutowania jako formy spłaty zobowiązania.
Orzecznictwo sądów administracyjnych oraz stanowiska organów podatkowych potwierdzają, że dla celów podatkowych
przewalutowanie nie jest traktowane jako forma zapłaty (zob. np. wyrok WSA w Szczecinie z 24 lipca 2008 r., I SA/Sz 74/08).
Zdaniem organów podatkowych w razie przewalutowania zobowiązania z tytułu kredytu (pożyczki) dochodzi jedynie do zmiany
waluty, w jakiej jest ono wyrażone, nie następuje natomiast jego uregulowanie. Nie mamy zatem do czynienia ze spłatą
zobowiązania, a jedynie ze zmianą waluty, w której jest ono wyrażone. Dlatego też przewalutowanie zobowiązania z tytułu
kredytu (pożyczki) na moment przewalutowania nie prowadzi w opinii fiskusa do powstania podatkowych różnic kursowych.
Ponieważ przewalutowanie nie jest traktowane jako forma zapłaty zobowiązania, to instrument ten może być w odpowiednim
momencie wykorzystywany przez podatników jako narzędzie optymalizacji podatkowej.
Jak pomniejszyć przychód
Jeżeli przedsiębiorca stwierdzi, że spłata zobowiązania z tytułu kredytu (pożyczki) w walucie obcej w danym momencie doprowadzi
do powstania dodatnich różnic kursowych, które w zwykłych okolicznościach zwiększają podstawę opodatkowania, może uniknąć
opodatkowania przychodów z tego wynikających poprzez przewalutowanie kredytu (pożyczki). Dla pożyczkobiorców zabieg taki jest
opłacalny w warunkach umacniającego się złotego.
Jednak pożyczkodawcy powinni rozważyć przewalutowanie wierzytelności z tytułu udzielonej pożyczki przy słabnącej walucie
polskiej. Szczególnie gdy pożyczki są udzielone między firmami powiązanymi i można swobodnie „renegocjować” warunki umowy
po jej zawarciu. Przewalutowanie pożyczki jest w takich wypadkach łatwiejsze niż w kontaktach z instytucjami finansowymi (np.
bankami) i może nie generować dodatkowych kosztów (np. prowizji za przewalutowanie).
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest specjalista ds. marketingu w Rödl & Partner ul. Górki 7, 60-204 Poznań, tel. +48(61) 86 44 900
Przykład
Na początku 2008 r. Alfa spółka z o.o. (pożyczkodawca) zawarła umowę pożyczki ze spółką z siedzibą we Francji. Kwota pożyczki
wynosiła 1 mln euro, co stanowiło na dzień jej udzielenia równowartość 3 mln 700 tys. zł, przeliczoną po kursie sprzedaży banku, z
którego korzystała spółka (kurs sprzedaży banku 3,70 zł/euro). Zakładając, że na dzień spłaty pożyczki przez spółkę francuską kurs
kupna banku wynosił 4,70 zł/euro, przy jej spłacie powstaną różnice kursowe w wysokości 1 mln zł. W 2009 r. otrzymując zwrot
pożyczki w euro, spółka opodatkowałaby zatem dodatnie różnice kursowe. Dlatego przed dniem planowanej spłaty pożyczki przy
założonym kursie Alfa wraz z kontrahentem zawarła aneks do umowy pożyczki przewidujący przewalutowanie zobowiązania z tytułu
pożyczki z euro na złote. Dzięki temu Alfa uniknie dodatnich różnic kursowych zwiększających podstawę opodatkowania.
Późniejsza spłata w złotych
Z przepisów podatkowych wynika literalnie, że warunkiem niezbędnym do powstania różnic kursowych jest spłata zobowiązania w
walucie obcej. Po przewalutowaniu zobowiązanie z tytułu kredytu (pożyczki) będzie wyrażone w złotych. Dlatego jego
późniejsza spłata nie spowoduje powstania podatkowych różnic kursowych.
Dodatkowo, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT, do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych pożyczek
(kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), natomiast do kosztów podatkowych nie zalicza się
wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów) (art. 16 ust. 1 pkt 10
ustawy o CIT). Oznacza to, że otrzymanie i spłata pożyczek zasadniczo nie ma wpływu na wysokość podstawy opodatkowania dla
celów podatku dochodowego.
Również art. 12 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT, dotyczący przychodów związanych z pożyczkami waloryzowanymi, nie ma w takich
wypadkach zastosowania.
Jeżeli przewalutowanie pożyczki doprowadzi do zwiększenia jej kwoty, to również w dniu spłaty różnica między wartością
pożyczki z dnia jej zaciągnięcia a jej wartością po przewalutowaniu nie będzie zdaniem organów podatkowych dodatnią
różnicą kursową (przychodem do opodatkowania). Późniejsza spłata zobowiązania wyrażonego w złotych nie doprowadzi zatem
do zniwelowania korzyści podatkowych wynikających z przewalutowania (brak podatkowych różnic kursowych).
Przykład
Spółka Alfa (z poprzedniego przykładu) przewalutowała zobowiązanie z tytułu pożyczki na złote po średnim kursie NBP
obowiązującym w dniu zawarcia aneksu do umowy pożyczki, który wynosił 4,70 zł/euro. Po przewalutowaniu wartość zobowiązania
z tytułu pożyczki wynosi zatem 4 mln 700 tys. zł. W razie spłaty zobowiązania złotowego w tej wysokości nie powstaną różnice
kursowe zwiększające podstawę opodatkowania Alfy.
Stanowisko, że przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do wykazania dla celów CIT różnic kursowych ani w związku z
przewalutowaniem kredytu, ani w związku z jego spłatą, ma potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych (zob.
np. interpretacje Izby Skarbowej w Warszawie z 26 maja 2008 r., IP-PB3-423-376/08-2/ER, i z 10 grud- nia 2008 r.,
IPPB3/423-1424/ 08-2/ER).
Autorzy są doradcami podatkowymi w Rödl & Partner
Rzeczpospolita
echo informuje Państwa o wizerunku Rödl & Partner w mediach.
W Polsce osobą odpowiedzialną za echo jest specjalista ds. marketingu w Rödl & Partner ul. Górki 7, 60-204 Poznań, tel. +48(61) 86 44 900