docWymagania programowe
download 
Reklamacja Transkrypt
Wymagania programowe
Wymagania programowe dla klasy VI szkoły podstawowej według programu Nowej Ery Badana czynność uczniów Poziomy wymagań 1 K P R D W I. U PROGU CZASÓW NOWOŻYTNYCH pamiêta datê: 1492 pamiêta daty: 1519-1522, 1517, 1569 pamiêta daty: 1525, 1572 A zna postaci: Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan, Amerigo Vespucci, Leonardo da Vinci, Marcin Luter, Zygmunt Stary, Zygmunt August, Bona Sforza, Miko³aj Rej, Jan Kochanowski, Miko³aj Kopernik I. Wiadomości zna postaci: Vasco da Gama, Micha³ Anio³, Rafael Santi, Jan Kalwin, Henryk VIII zna postaci: Jan Zamoyski, Bernardo Morando, Henryk Walezy, Stefan Batory rozumie pojêcia: kompas, busola, karawela, kolonia, humanizm, renesans, reformacja, tolerancja, szlachta rozumie pojêcia: Nowy i Stary wiat, protestantyzm, heretyk, arras, przywilej, magnateria, stan B rozumie pojêcia: ekumenizm, mecenas, sejm walny, demokracja szlachecka, indeks ksi¹g zakazanych, Rzeczpospolita Obojga Narodów wymienia przyczyny i skutki odkryæ geograficznych wyjania, dlaczego Marcin Luter wyst¹pi³ przeciwko Kocio³owi katolickiemu omawia wk³ad ostatnich Jagiellonów w rozwój kultury omawia wp³yw przywilejów na umocnienie szlachty w pañstwie umie przedstawiæ przebieg najwa¿niejszych wypraw odkrywczych II. Umiejętności umieszcza postaci i wydarzenia na osi czasu okrela, na czym polega³y zmiany w ¿yciu ludzi w epoce renesansu porównuje pogl¹dy humanistów i mylicieli redniowiecza C wskazuje skutki reformacji i próby przywrócenia jednoci chrzecijan wyjania twierdzenie Polska pañstwem bez stosów wskazuje granicê Polski w XVI w. dostrzega rolê wybitnych twórców nie tylko w kontekcie kultury polskiej, ale tak¿e europejskiej przedstawia pozycjê stanów w Polsce szlacheckiej 1 C opowiada o roli regionu w Rzeczpospolitej w wymienionym okresie korzysta z ró¿norodnych róde³ historycznych II. BAROK PEŁEN KONTRASTÓW pamiêta daty: 1596, 1655-1660, 1683 pamiêta datê: 1605 pamiêta datê: 1648 zna postaci: Stefan Czarniecki, Jan III Sobieski A zna postaci: Galileusz, Newton, Jan Sebastian Bach, Stefan Batory zna postaci: Kartezjusz, przeor Augustyn Kordecki I. Wiadomości zna postaci: Stanis³aw ¯ó³kiewski, Jan Karol Chodkiewicz, Bohdan Chmielnicki rozumie pojêcie: barok rozumie pojêcia: opera, husaria, potop szwedzki rozumie pojêcia: piechota wybraniecka, odsiecz rozumie pojêcia: empiryzm, racjonalizm, pospolite ruszenie, sarmatyzm, ¿upan, kontusz wymienia przyczyny wojen z s¹siadami B omawia wp³yw wojen na sytuacjê polityczno-gospodarcz¹ Polski w XVII w. charakteryzuje wp³yw sztuki baroku na o¿ywienie uczuæ religijnych wyjania wp³yw odkryæ i wynalazków na poszerzenie wiedzy cz³owieka o wiecie wskazuje kontrasty ¿ycia codziennego doby baroku analizuje ród³a ikonograficzne i omawia cechy architektury i sztuki barokowej wskazuje zabytki barokowe w regionie II. Umiejętności porównuje i wskazuje ró¿nice w budowlach barokowych i renesansowych wskazuje na mapie pañstwa, z którymi prowadzilimy wojny w XVII w. wskazuje na mapie miejsca bitew C wskazuje na mapie i omawia zmiany granic Polski w wyniku wojen w XVII w. potrafi umieciæ na osi czasu daty najwa¿niejszych bitew w XVII w. potrafi opowiedzieæ o walkach, w czasie powstania Chmielnickiego i potopu szwedzkiego, zwi¹zanych z regionem potrafi rozpoznaæ strój szlachecki potrafi opisaæ strój szlachecki potrafi sporz¹dziæ biogram wybranego dowódcy polskiego z XVI-XVII w. K P R D W 1 III. MYŚLICIELE PROPONUJĄ ZMIANY pamiêta daty: 1772, 1793, 1795 pamiêta daty: 1788-1792, 1794 pamiêta daty: 4 lipca 1776, 14 lipca 1789 A zna postaci: Tadeusz Kociuszko, Stanis³aw August Poniatowski zna postaci: Monteskiusz, Stanis³aw Staszic, Hugo Ko³³¹taj, Stanis³aw Konarski, Tadeusz Rejtan, Katarzyna II zna postaci: Wolter, Mozart, Beethoven, Waszyngton, Jan Kiliñski, Bartosz G³owacki zna postaci: Kazimierz Pu³aski, Beniamin Franklin I. Wiadomości rozumie pojêcia: trójpodzia³ w³adzy, konstytucja, liberum veto rozumie pojêcia: Komisja Edukacji Narodowej, insurekcja, encyklopedyci, absolutyzm, kosynierzy rozumie pojêcia: owiecenie, rewolucja, p³odozmian omawia wp³yw odkryæ i wynalazków na poszerzenie wiedzy cz³owieka o wiecie wyjania, na czym opiera³ siê trójpodzia³ w³adzy Monteskiusza B omawia przyczyny i skutki rewolucji francuskiej omawia przyczyny i skutki wojen o niepodleg³oæ kolonii angielskich omawia rolê króla w rozwoju owiaty i kultury w XVIII w. w Polsce dostrzega istotê reform proponowanych przez twórców Konstytucji 3 maja dostrzega przyczyny wybuchu powstania kociuszkowskiego dostrzega przyczyny upadku Rzeczpospolitej potrafi wskazaæ na mapie Stany Zjednoczone i Francjê potrafi wskazaæ na mapie etapy rozbiorów Polski II. Umiejętności na podstawie ró¿nych róde³ informacji uzupe³nia wiedzê o wybitnych przedstawicielach epoki potrafi oceniæ wp³yw idei owiecenia na ustrój wspó³czesnych pañstw potrafi opowiedzieæ o obiadach czwartkowych, analizuj¹c tekst ród³owy C D potrafi dostrzec znaczenie konstytucji majowej dla pañstwa polskiego potrafi umieciæ na osi czasu najwa¿niejsze wydarzenia XVIII w. potrafi wskazaæ wk³ad Polaków w walce o niepodleg³oæ Stanów Zjednoczonych umie uporz¹dkowaæ wydarzenia z dziejów regionu i po³¹czyæ je z wydarzeniami z dziejów Polski i Europy K P R D W 1 IV. WIELKIE ZMIANY CYWILIZACYJNE XIX W. pamiêta datê: 1797 pamiêta daty: 29 listopada 1830, 1830-1831, 1863 pamiêta daty: 1807, 1809, 1848 pamiêta datê: 1846 A zna postaci: Henryk D¹browski, Józef Wybicki zna postaci: Maria Sk³odowska-Curie, Napoleon, ksi¹¿ê Józef Poniatowski, polscy twórcy kultury romantyzmu i okresu pozytywizmu zna postaci: Pasteur, Bell, Edison, Roentgen, Watt, Józef Bem, Drzyma³a rozumie pojêcia: fabryka, germanizacja, rusyfikacja, powstanie, Legiony Polskie I. Wiadomości rozumie pojêcia: rewolucja przemys³owa, uw³aszczenie, równouprawnienie, emigracja, zsy³ka rozumie pojêcia: bur¿uazja, proletariat, urbanizacja, Wiosna Ludów, autonomia, rugi pruskie rozumie pojêcie: praca organiczna omawia g³ówne przyczyny wybuchu rewolucji przemys³owej i skutki omawia g³ówne przyczyny Wiosny Ludów B wie, jakich praw i dlaczego domaga³o siê spo³eczeñstwo XIX w. omawia wp³yw osi¹gniêæ naukowo-technicznych na warunki ¿ycia ludzi wie, z czego wynika³y ró¿nice w rozwoju gospodarczym poszczególnych zaborów wie, dlaczego Polacy podejmowali walkê o wolnoæ i zachowanie polskoci w XIX w. wie, jakie konsekwencje ze strony zaborców ponosili Polacy w wyniku powstañ rozumie znaczenie has³a za nasz¹ i wasz¹ wolnoæ wie, w jaki sposób zaborcy realizowali politykê wynaradawiania Polaków II. Umiejętności wskazuje na mapie granice Ksiêstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego wskazuje na mapie pañstwa bior¹ce udzia³ w Wionie Ludów C D wskazuje na mapie obszary objête polskimi powstaniami narodowymi na osi czasu umieszcza wy¿ej wymienione wydarzenia wskazuje na mapie pañstwa, w których nast¹pi³ rozwój przemys³u przedstawia zmiany, jakie nast¹pi³y na wsi polskiej po przejciu z trójpolówki na p³odozmian K P R D W 1 opowiada o zmianach w wygl¹dzie miast w XIX w. w wyniku rozwoju przemys³u II. Umiejętności opowiada, jak warunki ¿ycia ludzi zmieniaj¹ siê w wyniku rozwoju cywilizacji wykonuje s³ownik wynalazków, które uczyni³y ¿ycie ludzi wygodniejszym C D porównuje warunki ¿ycia w poszczególnych zaborach uzasadnia, dlaczego Kraków by³ centrum kultury polskiej w XIX w. okrela, pod jakim zaborem znajdowa³a siê miejscowoæ, w której mieszka analizuje przyczyny klêsk powstañ narodowych ³¹czy historiê najbli¿szej okolicy z polskimi powstaniami narodowymi ocenia zas³ugi twórców kultury w umacnianiu polskoci V. MIĘDZY DEMOKRACJĄ A DYKTATURĄ pamiêta daty: 1914, 11 XI 1918, 15 VIII 1920, 1 wrzenia 1939, 17 IX 1939, 8 V 1945 pamiêta daty: 1917, 1919-1921, 1 VIII 1944, 1981, 1989 pamiêta daty: 1922, 1933, 6 IX 1945, 1956, 1968, 1980 pamiêta daty: 1949, 1955 A zna postaci: Józef Pi³sudski, Hitler, Stalin, Lech Wa³êsa, Jan Pawe³ II zna postaci: Lenin, Roman Dmowski, Ignacy Paderewski, W³adys³aw Sikorski zna postaci: Benito Mussolini, Tadeusz Mazowiecki, Michai³ Gorbaczow I. Wiadomości rozumie pojêcia: dyktatura, obóz koncentracyjny, okupant rozumie pojêcia: ententa, pañstwa centralne, komunizm, faszyzm, koalicja antyhitlerowska, bomba atomowa, NATO, Uk³ad Warszawski rozumie pojêcia: bolszewicy, plebiscyt, nazizm, stalinizm, ¿elazna kurtyna rozumie pojêcia: swastyka, zimna wojna rozumie pojêcie: Generalna Gubernia B wymienia przyczyny wybuchu I wojny wiatowej i jej skutki omawia, na jakich zasadach opiera³ siê ustrój wprowadzony w Rosji w 1917 r. wyjania znaczenie dzia³alnoci i walk Polaków dla odzyskania niepodleg³oci wyjania, dlaczego 11 XI i 15 VIII s¹ obchodzone jako wiêta pañstwowe omawia ró¿nice miêdzy pañstwem demokratycznym a totalitarnym K P R D W 1 K P R D W omawia niebezpieczeñstwa wynikaj¹ce z pogl¹dów skrajnie nacjonalistycznych I. Wiadomości wyjania zagro¿enie dla Polski wynikaj¹ce z polityki ZSRR i Niemiec wyjania przyczyny wybuchu II wojny wiatowej wyjania przyczyny wybuchu powstania warszawskiego B wyjania skutki II wojny wiatowej wyjania, dlaczego dosz³o do podzia³u Europy po II wojnie wiatowej wskazuje zagro¿enia wynikaj¹ce z wycigu zbrojeñ wyjania, dlaczego w Polsce wielokrotnie dochodzi³o do wyst¹pieñ przeciwko w³adzy wyjania, na czym polega³o prze³omowe znaczenie wydarzeñ z 1989 r. potrafi zaznaczyæ na osi czasu daty wy¿ej wymienionych wydarzeñ wskazuje na mapie pañstwa bior¹ce udzia³ w I i II wojnie wiatowej II. Umiejętności wskazuje na mapie granice Polski po I i II wojnie wiatowej wykonuje mapkê miejsc pamiêci narodowej zwi¹zanych z walk¹ i mêczeñstwem Polaków w II wojnie wiatowej C sporz¹dza kalendarium II wojny wiatowej z uwzglêdnieniem udzia³u Polaków w walkach na frontach II wojny wiatowej omawia formy terroru stosowane przez okupantów na ziemiach polskich podaje przyk³ady wrogoci miêdzy ZSRR i USA przedstawia wybrane przyk³ady z ¿ycia pañstw komunistycznych wskazuje na mapie pañstwa demokracji ludowej wskazauje na mapie pañstwa, w których obalono komunizm i pañstwa powsta³e po upadku komunizmu VI. DOBRODZIEJSTWA I PRZEKLEŃSTWA CYWILIZACJI pamiêta datê: 1969 pamiêta daty: 1918-1939, 20-lecie miêdzywojenne I. Wiadomości A zna postaci: polskich noblistów, prezydentów Polski zna przedstawicieli okresu miêdzywojennego, okresu wojny i okupacji, okresu powojennego zna polskich sportowców (medalistów, olimpijczyków) rozumie pojêcia: analfabetyzm, bezrobocie, PRL B rozumie pojêcia: mniejszoæ narodowa, broñ masowej zag³ady, cenzura rozumie pojêcia: COP, Liga Narodów, penicylina omawia wp³yw powszechnego nauczania na zmniejszenie analfabetyzmu I. Wiad. 1 omawia znaczenie reform dla odrodzonego pañstwa B omawia wk³ad Polaków w odbudowê zniszczonego kraju rozumie, ¿e postêp techniczny mo¿e szkodziæ i s³u¿yæ cz³owiekowi II. Umiejętności umie pokazaæ na mapie ziemie zamieszkiwane przez mniejszoci narodowe umie wykonaæ wykres przedstawiaj¹cy sk³ad procentowy mniejszoci narodowych C potrafi, na podstawie zebranego materia³u, scharakteryzowaæ przemiany w ¿yciu codziennym dotycz¹ce omawianego okresu potrafi sporz¹dziæ biogram wybranej postaci omawianego okresu dostrzega dodatnie i ujemne strony ¿ycia codziennego w Polsce Ludowej odszukuje i wskazuje lady Polski Ludowej w lokalnym rodowisku VII. W STRONĘ DEMOKRACJI I DOBROBYTU A pamiêta daty: 1997, 1999 rozumie pojêcia: obywatel, gmina, wójt, burmistrz, prezydent, radny I. Wiadomości rozumie pojêcia: województwo, powiat, samorz¹d terytorialny, Unia Europejska rozumie pojêcia: euro, ONZ B rozumie, na czym polegaj¹ kompetencje lokalnych instytucji w³adzy rozumie, dlaczego nale¿y okazywaæ szacunek symbolom narodowym rozumie istotê zmian w gospodarce polskiej po 1989 roku rozumie g³ówne cele i zadania Unii Europejskiej rozumie, dlaczego organizacje i wybitne jednostki dzia³aj¹ w obronie praw cz³owieka rozumie, co to znaczy byæ cz³onkiem lokalnej spo³ecznoci II. Umiejętności umie, na podstawie tekstu konstytucji, opowiedzieæ o prawach i obowi¹zkach obywatela umie okreliæ administracyjne po³o¿enie swojej miejscowoci C potrafi okreliæ korzyci wynikaj¹ce z przyst¹pienia Polski do NATO i Unii Europejskiej potrafi wskazaæ na mapie siedzibê i pañstwa nale¿¹ce do Unii Europejskiej potrafi wskazaæ na mapie pañstwa kandyduj¹ce do Unii Europejskiej okrela swoje prawa i obowi¹zki K P R D W poziom poziom poziom poziom poziom K konieczny P podstawowy R rozszerzaj¹cy D dope³niaj¹cy W wykraczaj¹cy Poziom Ocena K Dopuszczaj¹ca K+P Dostateczna K+P+R Dobra K+P+R+D Bardzo dobra K+P+R+D+W Celuj¹ca
