Ocena trendów sprzedaży preparatów nikotynowej terapii

Transkrypt

Ocena trendów sprzedaży preparatów nikotynowej terapii
/CENATRENDÌWSPRZEDA˜YPREPARATÌWNIKOTYNOWEJTERAPII
ZASTÃPCZEJ.4:
WOGÌLNODOSTÃPNYCHAPTEKACH
NATERENIEWOJEWÌDZTWAuL’SKIEGOIMAŒOPOLSKIEGO
4RENDSINNICOTINEREPLACEMENTTHERAPYSALEIN0OLISHPHARMACIESLOCATED
IN3ILESIAAND-ALOPOLSKAREGIONS
DRNFARM-ACIEJ'ONIEWICZDRNCHEM-AŒGORZATA$OŒOWYMGRFARM!NNA3MÃTEK
MGRFARM"ARTOSZ+OSZOWSKI
:AKŒAD#HEMII/GÌLNEJI.IEORGANICZNEJ
+IEROWNIK:AKŒADUDRHABNMED!NDRZEJ3OBCZAK
:AKŒAD#HEMII!NALITYCZNEJ
+IEROWNIK:AKŒADUDRHABNCHEM!LINA0YKAPROFg5-
7YDZIAŒ&ARMACEUTYCZNYI/DDZIAŒ-EDYCYNY,ABORATORYJNEJ
gL’SKI5NIWERSYTET-EDYCZNY
W dobie współczesnych badań prowadzonych w kierunku opracowania skutecznych terapii wspomagających
zerwanie z nałogiem palenia papierosów największe
uznanie znajduje metoda zwana nikotynową terapią zastępczą (NTZ). Polega ona na podawaniu małych dawek
nikotyny w czystej postaci. Na krajowym rynku farmaceutycznym dostępna jest szeroka gama produktów
NTZ, m.in. pastylki do ssania, tabletki podjęzykowe,
gumy do żucia, plastry transdermalne oraz inhalatory.
Celem pracy była ocena trendów sprzedaży preparatów
NTZ w ogólnodostępnych aptekach zlokalizowanych
na terenie województwa śląskiego i małopolskiego.
Badaniami objęto losowo wybrane apteki oferujące
pacjentom pełną gamę preparatów NTZ, które w okresie badań nie prowadziły akcji promocyjnych ukierunkowanych na sprzedaż tych preparatów. W okresie od
stycznia 2006 r. do maja 2007 r. monitorowano sprzedaż preparatów NTZ ze szczególnym uwzględnieniem
ich postaci i dawki nikotyny. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że większą popularnością wśród pacjentów cieszą się preparaty o najwyższej
dawce nikotyny (zarówno plastry, gumy, jak i pastylki).
Ponadto stwierdzono, że sprzedaż preparatów NTZ
wzrasta znacząco na przełomie roku, w okresie powakacyjnym, oraz nieznacznie w okresie wiosennym. Wydaje się, że zaobserwowane trendy wynikają, z większej
wiary pacjentów w skuteczność preparatów o wyższej
dawce nikotyny, oraz z podejmowania decyzji o zerwaniu z nałogiem w określonym „przełomowym” momencie (np. „Od Nowego Roku nie palę”).
Nicotine replacement therapy (NRT) is one of the most
common and well-recognized pharmacological method
used in smoking cessation treatment. The aim of this
method is to deliver small amount of nicotine from
pharmaceutical formulations instead of from tobacco
smoke. There are many NRT formulations available
on Polish pharmaceutical market like e.g. transdermal
patches, lozenges, chewing gums, aerosols and sublingual microtablets. The aim of this work was to analyze
trends in NRT drugs sale in Polish pharmacies located
in Silesia and Malopolska regions. In the selected pharmacies sale of NRT was monitored from January 2006
till May 2007. The results indicate that patients more
often buy NRT drugs of high nicotine doses. It might
be because of patients’ believes that higher dose is more
effective than lower one. Moreover, the highest sale was
observed during January, but also during April and December. This trend might be due to the fact that patients
decided to give up smoking on some ‘important’ dates
during a year (“I decided to give up smoking on Christmas/Easter/with beginning of new year”).
Key words: nicotine replacement therapy, NRT, pharmacies
Słowa kluczowe: nikotynowa terapia zastępcza, NTZ,
apteki
COPYRIGHT‚'RUPA$R!2+WIECIÊSKIEGO
)33.†
&ARMACEUTYCZNY
0RZEGL’D.AUKOWY
–Ÿ`ŸžŸ¤°°U
' "Õ
Palenie tytoniu jest zjawiskiem szeroko rozpowszechnionym w Polsce i na świecie. Negatywne
skutki palenia papierosów, do których zalicza się
m.in. zwiększoną zachorowalność na raka płuc,
miażdżycę, choroby serca oraz infekcje układu oddechowego, są powszechnie znane w społeczeństwie. Długotrwałe palenie papierosów przyczynia
się do powstania zarówno zależności fizycznej,
jak i psychicznej. Związkiem odpowiedzialnym
za powstawanie uzależnienia u palaczy jest alkaloid występujący w liściach tytoniu – nikotyna.
Nagłe zaprzestanie palenia, czyli tzw. abstynencja
¬A‡Ÿ‡Ÿ"–RyJ¬Ÿ˜‚–®RJ-¸¬ŸJ|¥˜ y¬AiŸ‚–R‚-–- }ªŸlp| ¬y|ªRoŸ"R–-‚llŸ
nikotynowa, może wywołać u palaczy stan głodu
+-˜ ւA®RoŸªŸ-y-ql®|ª-y¬AiŸ-‚ Rp-Ai
nikotynowego, objawiający się nadmierną drażliwością, trudnością w koncentracji i bezsennością
[1].
W dobie współczesnych badań prowadzonych w kierunku opracowania skutecznych terapii wspomagających zerwanie z nałogiem palenia
papierosów największe uznanie znajduje metoda
zwana nikotynową terapią zastępczą (NTZ). Polega ona na podawaniu małych dawek nikotyny
w czystej postaci (bez toksycznych i rakotwórczych składników dymu tytoniowego). Na krajowym rynku farmaceutycznym dostępna jest szeroka gama produktów NTZ, m.in. pastylki do ssania,
tabletki podjęzykowe, gumy do żucia, plastry
transdermalne oraz inhalatory. Celem stosowania
tych preparatów jest osłabienie negatywnych objawów głodu nikotynowego i wspomaganie w ten
sposób pacjenta w jego walce z nałogiem [2,3].
Ÿ)
¬A‡Ÿ ¤‡Ÿ "–RyJ¬Ÿ ˜‚–®RJ-¸¬Ÿ –-y˜JR–u-qy¬AiŸ ‚–R‚-–- }ªŸ lp| ¬y|ªRoŸ
"R–-‚llŸ+-˜ ւA®RoŸªŸ-y-ql®|ª-y¬AiŸ-‚ Rp-Ai
Celem pracy była ocena trendów sprzedaży
preparatów NTZ w ogólnodostępnych aptekach zlokalizowanych na terenie województwa śląskiego i małopolskiego.
Badaniami objęto losowo wybrane apteki oferujące pacjentom pełną gamę preparatów NTZ, które w okresie badań nie
prowadziły akcji promocyjnych ukierunkowanych na sprzedaż tych preparatów. W okresie od stycznia 2006 r. do maja
2007 r. monitorowano sprzedaż preparatów NTZ ze szczególnym uwzględnieniem ich postaci i dawki nikotyny.
')
Zmiany trendu sprzedaży doustnych i trandermalnych
leków NTZ w ciągu roku przedstawiono odpowiednio na
Ryc. 1 i Ryc. 2. Omawiane ryciny przedstawiają procentowy udział sprzedaży preparatu danego rodzaju w stosunku
do jego sprzedaży całorocznej. Przedstawione linie trendu
wskazują, że w analizowanych aptekach trzykrotnie w ciągu roku dochodziło do intensyfikacji sprzedaży preparatów
NTZ. Te okresy to: 1) przełom roku (miesiące grudzień/
styczeń), 2) miesiące marzec/kwiecień (widoczny wzrost
sprzedaży doustnych preparatów NTZ), oraz 3) miesiące
wrzesień/październik (wzrost sprzedaży zarówno doustnych, jak i transdermalnych postaci NTZ).
&ARMACEUTYCZNY
0RZEGL’D.AUKOWY
Analiza trendu sprzedaży preparatów NTZ o różnej dawce nikotyny wskazują, że pacjenci analizowanych aptek częściej kupowali preparaty o najwyższej dostępnej dawce nikotyny. Tendencję tę zaobserwowano zarówno w przypadku
postaci transdermalnych, jak i doustnych. Pacjenci 1,3 razy
częściej kupowali gumy do żucia o wyższej dawce nikotyny (1,5 razy częściej gumy miętowe o wyższej dawce) oraz
1,7 razy częściej pastylki o wyższej dawce niż analogiczne
preparaty o niższej dawce nikotyny. W przypadku plastrów
transdermalnych omawiana tendencja była widoczna jeszcze wyraźniej: plastry o wysokiej dawce nikotyny sprzedawane były 5-14 razy częściej.
Analiza sprzedaży różnych postaci leków NTZ w badanych aptekach wskazuje, że spośród dostępnej gamy produktów pacjenci najczęściej kupowali gumy do żucia. Kolejną grupę produktów najczęściej sprzedawaną stanowiły
pastylki do ssania, następnie plastry transdermalne, mikrotabletki oraz aerosol.
COPYRIGHT‚'RUPA$R!2+WIECIÊSKIEGO
)33.†
–Ÿ`ŸžŸ¤°°U
' Û"'
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że
większą popularnością wśród pacjentów cieszą się preparaty o najwyższej dawce nikotyny (zarówno plastry, gumy,
jak i pastylki). Ponadto stwierdzono, że sprzedaż preparatów NTZ wzrasta znacząco na przełomie roku (grudzień/
styczeń), w okresie powakacyjnym (wrzesień/listopad),
oraz nieznacznie w okresie wiosennym (marzec/kwiecień).
Wydaje się, że zaobserwowane trendy wynikają, z większej wiary pacjentów w skuteczność preparatów o wyższej
dawce nikotyny, oraz z podejmowania decyzji o zerwaniu z nałogiem w określonym „przełomowym” momencie
(„Od Nowego Roku nie palę”, „W święta rzucam palenie”,
„W wakacje/po wakacjach rzucam palenie”).
1. Widy-Tyszkiewicz E. Leki a zwoje układu autonomicznego. Kostowski W. red. Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998, 401-405.
2. Florek E., Piekoszewski W. Nikotynowa terapia zastępcza - metoda zerwania z uzależnieniem od tytoniu.
Przegl. Lek. 2004, 61, 1194-1196.
3. Goniewicz M.Ł. i wsp. Problemy nadużywania i uzależnienia od Nikotynowej Terapii Zastępczej (NTZ).
Przegl. Lek. 2006, 61, 1194-1196.
COPYRIGHT‚'RUPA$R!2+WIECIÊSKIEGO
)33.†
&ARMACEUTYCZNY
0RZEGL’D.AUKOWY