ROK XLVII l 2009 półrocznik

Transkrypt

ROK XLVII l 2009
2
półrocznik
Wydawnictwo Uniwersytetu
Kardynała Stefana Wyszyńskiego
w Warszawie
Studia Theologica Varsaviensia_2-2009.
indd 1
2010-02-02 20:
47:
21
UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO
WYDZIAŁ TEOLOGICZNY
REDAKCJA IADM INISTRACJA
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Wydział Teologiczny
ul.Dewajtis 5,01-815 Warszawa
stv@ uksw.
edu.
pl
REDAGUJĄ
ks.Ignacy Bokwa,ks.Ryszard Czekalski,ks.Jan Decyk,
Woj
ciechKl
ujOM I(sekretarz redakcji),Józef Kulisz SJ,
Kazimierz M isiaszek SDB,Jacek SalijOP(zastępca redaktora naczelnego),
Jarosław A.Sobkowiak M IC (redaktor naczelny)
OKŁADKĘ PROJEKTOWAŁ
Stanisław Stosiek
Za zgodąKurii M etropolital
nejWarszawskiej
Pozycj
ędofinansowano ze środków KomitetuBadań Naukowych
ISSN-0585-5594
Druk i oprawa:
OFICYNA WYDAWNICZO-POLIGRAFICZNA „ADAM ”
02-729 Warszawa,ul.Rolna 191/193,
tel
.022-843-37-23,022-843-08-79;tel
.
/fax022-843-20-52
e-mail
:wydawnictwo@ oficyna-adam.
com.
pl
http://www.
oficyna-adam.
com.
pl
indd 2
2010-02-02 20:
47:
21
SPIS TREŚCI
OD REDAKCJI .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.9
ARTYKUŁY (Teol
ogiaFundamentalna)............................................13
Józef G r z y w a cz e w s k i ,Jezus Chrystus w ujęciu
modernistycznym. Nieudana próba dialogu teologa
z naukami ścisłymi .....................................................................13
M arian Rus e ck i ,Apologetyczna myśl J. H. Newmana ...............41
Józef K uli s z ,Dramat i dobro postępu ........................................57
M arek S k i e r k o w s k i ,Specyfika niemieckiej teologii
fundamentalnej ...........................................................................79
Zbigniew K uba ck i ,Opcje pluralistyczne w teologii religii ...... 111
VARIA .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.139
Wal
demar Li n k e CP,Spis ludności za Dawida w różnych
interpretacjach teologicznych .................................................. 139
Tomasz S t ępi e ń ,Nowe ujęcie natury aniołów w metafizycznej
angelologii św. Tomasza z Akwinu ........................................... 167
Anna K a z i m i e r cz a k - K ucha r s k a ,Aspekty procesu
dążenia do doskonałego życia w filozofii greckiej
i w chrześcijaństwie pierwszych wieków ................................. 183
Witol
d K a w e ck i CSsR,Czy piękno może zbawić?
Wokół teologii piękna................................................................ 201
RECENZJE I KRONIKA .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.223
Recenzje:Kard.Z.G r o cho le w s k i ,Refleksje na temat prawa. Prawo naturalne. Filozofia prawa (ks.J.S o bk o w i a k ).
S.Haręzga,Jezus i jego uczniowie. Model chrześcijańskiej formacji w Ewangelii według św. Marka (ks.R.Ba r t n i ck i ).
J.Kręcidło,Nowe życie uczniów Jezusa. J 21 jako owoc eklezjologicznej relektury J 1-20 we wspólnocie Umiłowanego
Ucznia (ks.R.Ba r t n i ck i ).Komentáre k Starému zákonu, I. zväzok. Genezis. Dobrá kniha (J. K uli s z SJ).
D.Barsotti,Wierzę w życie wieczne (ks.J.D e cy k ).A.
indd 3
2010-02-02 20:
47:
21
SPIS TREŚCI
4
[2]
Nichol
s OP,Patrząc na liturgię. Krytyczna ocena jej współczesnej formy (ks.K.Fi li po w i cz ).S.Warzeszak,Etyka
odpowiedzialności za życie. Studium analityczno-krytyczne
koncepcji bioetyki Hansa Jonasa (ks.I.M r o cz k o w s k i ).
S.Warzeszak,Przyjąć życie. Bioetyka w obronie człowieka
(M .G r a cz y k SDB).Bioetica medica. Per medici e professionisti della sanità(ks.J.Wo ls k i ).M .Kaszowski,Śmierć
i wieczne istnienie (M .Pi w n i ck i SVD).Formacyjna rola
szkoły katolickiej. XVlecie „Gdyńskiego Katolika”1992- 2007
(B.N a w r o ck a ).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.223
KronikaW ydziałuTeologicznego (W.K lujOM I).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.273
TABLE OF CONTENTS
EDITORIAL .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.9
ARTICLES:(FundamentalTheology).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.13
Józef G r z y w a cz e w s k i ,JesusChrist in Modernist Approach.
A Failed Attempt at a Theologian’
s Dialogue with Science .......13
M arian Rus e ck i ,The Apologetic Thought of J. H. Newman ......41
Józef K uli s z ,The Drama and the Good of Progress ...................57
M arek S k i e r k o w s k i ,The Specificity of German
Fundamental Theology ...............................................................79
Zbigniew K uba ck i ,Pluralistic Options in the Theology
of Religions ............................................................................... 111
VARIA .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.139
Wal
demar Li n k e ,Population Census during David’
s Reign
in Various Theological Interpretations ..................................... 139
Tomasz S t ępi e ń ,New Approach to the Nature of Angels
in the Metaphysical Angelology of St Thomas Aquinas ............ 167
Anna K a z i m i e r cz a k - K ucha r s k a ,Aspects of the Process
of Pursuing a Perfect Life in Greek Philosophy and in Early
Christianity .............................................................................. 183
indd 4
2010-02-02 20:
47:
21
[3]
SPIS TREŚCI
5
Witol
d K a w e ck i ,Can Beauty Save? Around the Theology
of Beauty ................................................................................... 201
REVIEW S AND CHRONICLE.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.223
Reviews: Z. G r o cho le w s k i , Refleksje na temat prawa.
Prawo naturalne. Filozofia prawa (ks.J.S o bk o w i a k ).
S.Haręzga,Jezus i jego uczniowie. Model chrześcijańskiej
formacji w Ewangelii według św. Marka (R.Ba r t n i ck i ).
Ucznia (R.Ba r t n i ck i ).Komentáre k Starému zákonu,
I. zväzok. Genezis. Dobrá kniha (J.K uli s z SJ).D.Barsotti,
Wierzę w życie wieczne (J. D e cy k ). A. Nichols OP,
Patrząc na liturgię. Krytyczna ocena jej współczesnej formy
(K.Fi li po w i cz ).S.Warzeszak,Etyka odpowiedzialności
za życie. Studium analityczno-krytyczne koncepcji bioetyki
Hansa Jonasa (I.M r o cz k o w s k i ).S.Warzeszak,Przyjąć
życie. Bioetyka w obronie człowieka (M .G r a cz y k SDB).
Bioetica medica. Per medici e professionisti della sanità
(J.Wo ls k i ).M .Kaszowski,Śmierć i wieczne istnienie
(M .Pi w n i ck i SVD).Formacyjna rola szkoły katolickiej. XV
lecie „Gdyńskiego Katolika”1992- 2007(B.N a w r o ck a ).
.223
Chronicl
eoftheTheologicalFaculty(W.K lujOM I).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.273
INHALTSVERZEICHNIS
LEITARTIKEL .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.9
ARTIKEL:(Fundamentaltheologie).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.13
Józef G r z y w a cz e w s k i ,Jesus Christus nach modernistischer
Auffassung. Ein missglückter Versuch des Dialogs zwischen
Theologen und exakten Wissenschaften ......................................13
M arian Rus e ck i ,Apologetischer Gedanke J.H. Newmans .
.
.
.
.
.
.
.
.
41
indd 5
2010-02-02 20:
47:
21
SPIS TREŚCI
6
[4]
Józef K uli s z ,Drama und Nutzen des Fortschritts .......................57
M arek S k i e r k o w s k i ,Spezifität der deutschen
Fundamentaltheologie ................................................................79
Zbigniew K uba ck i , Pluralistische Optionen in der
Religionstheologie .................................................................... 111
VARIA .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.139
Wal
demar Li n k e ,Die Volkszählung zur Zeit Davids in
unterschiedlichen theologischen Interpretationen.................... 139
Tomasz S t ępi e ń ,Die neue Auffassung der Natur der Engel
i der metaphysischen Angelologie des hl. Thomas von Aquin .. 167
Anna K a z i m i e r cz a k - K ucha r s k a ,Aspekte des Prozesses
des Strebens nach der Vollkommenheit des Lebens in der
griechischen Philosophie und im Christentum der ersten
Jahrhunderte ............................................................................ 183
Witol
d K a w e ck i ,Kann die Schönheit erlösen? Über die
Theologie der Schönheit ........................................................... 201
REZENSIONEN UND CHRONIK .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.223
Rezensionen:Z.G r o cho le w s k i ,Refleksje na temat prawa.
indd 6
2010-02-02 20:
47:
21
[5]
SPIS TREŚCI
7
.223
Chronik der Theol
ogischen Fakultät(W.K lujOM I).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.273
TABLE DESM ATIÈRES
ÉDITORIAL .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.9
LES ARTICLES (Théologiefondamentale).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.13
Józef G r z y w a cz e w s k i ,Jésus Christ dans la conception
moderniste. Un dialogue manqué entre un théologien et les
sciences exactes ..........................................................................13
M arian Rus e ck i ,Une pensée apologétique de J.H. Newman ....41
Józef K a li s z ,Le drame et le bien du progrès ..............................57
M arek S k i e r k o w s k i ,La spécificité de la théologie
fondamentale allemande ............................................................79
Zbigniew K uba ck i ,Des options pluralistes dans
une théologie des religions ....................................................... 111
VARIA .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.139
Wal
demar Li n k e ,Le récensement auxtemps de David dans
des différentes interprétations théologiques ............................. 139
Tomasz S t ępi e ń ,Une nouvelle conception de la nature
des anges dans l’angélologie métaphysique du saint
Thomas d’Aquin ....................................................................... 167
Anna K a z i m i e r cz a k - K ucha r s k a ,Les aspects
du processus d’aspirer àune vie parfaite dans la philosophie
grecque et dans le christianisme de premiers siècles .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.183
Witol
d K a w e ck i ,La beauté, peut-elle sauver ? Autour
de la théologie de la beauté ...................................................... 201
indd 7
2010-02-02 20:
47:
21
SPIS TREŚCI
8
[6]
RÉCENSIONS ET CHRONIQUE .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.223
Récensions:Z.G r o cho le w s k i ,Refleksje na temat prawa.
.223
ChroniquedelaFacul
tédeThéologie(W.K lujOM I).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.273
indd 8
2010-02-02 20:
47:
21
OD REDAKCJI
Obecny numer pisma Studia Theologica Varsaviensia w swoj
ejzasadniczejtreści j
est poświęcony problematyce z zakresuteologii fundamental
nej
.Wiara bowiem,jako fenomen przeżywany w zmiennych
okol
icznościachżycia,aczkolwiek nacechowana dynamizmem,potrzebuj
e niewątpl
iwie usprawiedliwienia przed światem tejnadziei, która
jest w nas.Nie może miećona jednak dawnego,wyłącznie apol
ogetycznego charakteru.Ważne jest to,by ukazaćistotęewangel
icznego
przesłania w j
ego pozytywnym aspekcie.To teżprzyświecało Redakcj
i
w czasie pracnad przygotowaniem obecnego numerupisma.
Partięartykułów otwiera tekst poruszaj
ący probl
ematykęmodernizmu,która korzeniami sięga jużczasów Woltera i encykl
opedystów.
Ich krytyka dotykała samejistoty religii,ukazującjąjako twór czysto l
udzki a nawet szkodliwy.Szkodliwy dlatego,że zwal
niaj
ący człowieka – ich zdaniem – z postawy racjonal
nej
.W historii późniejszej
podej
mowano wiel
e próboddzielenia Jezusa historii od Chrystusa wiary.Ostatecznie zdaj
e sięto wyjaśniaćksiążka Benedykta XVIJezus
z Nazaretu. Z j
ednejbowiem strony jest to wizja nie narzucająca się,
oparta na racj
onal
ności wiary,z drugiejzaśmocno osadzona w nauczaniu Kościoła (ks.Józef Grzywaczewski).W drugim artykule podjęto zagadnienie nowego sposobuuzasadniania wiary,który aczkol
wiek
odwołuj
e się do Obj
awienia,nie jest jednak formą antyintel
ektualizmu czy irracj
onal
izmu,ani też wyrazem postawy fideistycznejczy
nacechowanejsubiektywizmem.Ten wątek podj
ął ks.M arian Rusecki
anal
izuj
ąc sposoby uzasadniania wiarygodności nadprzyrodzonego
charakteru chrześcij
aństwa w oparciu o myślJ.
H.Newmana.Trzeci
indd 9
2010-02-02 20:
47:
21
10
OD REDAKCJI
[2]
artykuł autorstwa Józefa Kul
isza SJ,ukazuj
e ambiwalencj
ę postępu
(j
ego dobro i jednocześnie dramat).Wychodzącod idei,szczegól
nie
oświeceniowych,autor uzasadnia,iżdobry punkt wyj
ścia – idea postępu – może stać się przekl
eństwem człowieka,jeśl
i zostanie zinterpretowany w kategoriach skraj
nie poj
ętejautonomii.Z kol
ei ks.
M arek Skierkowski rozwij
a temat zasygnal
izowany we wprowadzeniu,przej
ścia od apol
ogetyki do teol
ogii fundamental
nej
.Ukazując
to przej
ście i jego inspiracje na podstawie teol
ogii kręgu j
ęzyka niemieckiego przywołuje szczególny jejwyraz w postaci „teologii fundamentów Obj
awienia”.Ostatni w tejpartii tekst został poświęcony
probl
ematyce opcj
i pl
ural
istycznejj
ako odpowiedzi czy wręcz reakcji
na inkl
uzywizm w teol
ogii.Porównuj
ącżydowskąopcj
ępl
uralistyczną
z chrześcijańskąopcjąpluralistycznąw wydaniu Johna Hicka,autor
artykułu – Zbigniew Kubacki SJ– stwierdza,iżtych dwóch pl
ural
izmów nie da sięporównaći z pewnościąten,który kwestionuje podstawy tradycyj
nejwiary chrześcijańskiejj
est nie do utrzymania.
W drugiejczęści tekstów (varia),Waldemar Linke CP ukazuj
e panoramę interpretacji teol
ogicznych spisu l
udności za króla Dawida.
Autor porównuje interpretacje samego spisu,a także kary za niego
i ofiary.Następnie ks.Tomasz Stępień podej
muj
e refl
eksj
ęnad naturąaniołów w myśli św.Tomasza z Akwinu.Akwinata nie tyl
ko przeprowadza rzeczową krytykę hyl
emorfizmu,ale buduj
ąc koncepcj
ę
angel
ol
ogii faktyczne daj
e podwaliny pod nowe rozumienie metafizyki.Z kolei Anna Kazimierczak-Kucharska podejmuje problematykę
doskonałego życia w filozofii greckieji chrześcijaństwie pierwszych
wieków.Autorka pokazuj
e swoiste dopełnianie się chrześcij
aństwa
i fil
ozofii klasycznejw tejtak istotnejmaterii.Ubolewa jednocześnie,
że w później
szejfilozofii (po Erazmie z Rotterdamu)nastąpiło rozej
ście tych dwóch dróg.Witold Kawecki CSsR,w ostatnim w tejczęści artykul
e, wprowadza czytel
nika w zagadnienie teologii piękna,
ukazuj
ącj
ego fundamentalne odniesienia do prawdy,dobra i miłości.
W końcowejczęści artykułustawia na gruncie estetyki ważkie pytanie
o możl
iwośćzbudowania teologii sztuki.
Część poświęconą recenzjom otwiera krótkie omówienie książki kard.Zenona Grochol
ewskiego,poświęconejprawu natural
nemu
indd 10
2010-02-02 20:
47:
21
[3]
OD REDAKCJI
11
i fil
ozofii prawa (Jarosław A.Sobkowiak M IC).Teol
ogii bibl
ijnejpoświęcone są dwie kolejne recenzje dotyczące chrześcijańskiejformacj
i i ekl
ezj
ol
ogii w kontekście ich biblij
nych podstaw (ks.Roman
Bartnicki).Cennąinformacjęna temat studiów nad Pismem Świętym
na Słowacj
i zawiera recenzja Józefa Kul
isza SJ.Kol
ej
na recenzj
a dotyczy zagadnień duchowości i mistagogii chrześcijańskiej(ks.Jan
Decyk).Omawiana pozycja nie ma co prawda charakteru naukowego,niemniejpodej
muje istotne wątki poruszane we współczesnej
teol
ogii.Ks.Krzysztof Filipowicz podej
muje recenzję książki,która przybl
iża l
iturgię a jednocześnie jest krytycznym podej
ściem do
j
ejwspółczesnejformy.Szczególnie newral
gicznym momentem styku moral
ności chrześcijańskieji współczesnego świata j
est bioetyka.Omówienia dwóch ważnych w tejmaterii książek autorstwa ks.
Stanisława Warzeszaka dokonali ks. Ireneusz M roczkowski oraz
M arian Graczyk SDB.Kontynuacją wątku bioetycznego jest recenzj
a ks.Jana Wol
skiego poświęcona pracy zbiorowejz zakresubioetyki medycznej
.Dwie ostanie recenzje dotyczązagadnień teol
ogicznych
w sensie bardziejpopularyzatorskim.Pierwsza poświęcona jest probl
ematyce śmierci (M arcin Piwnicki SVD),druga zagadnieniuautorytetu,który dzisiajnie wiąże sięjużz instytucją,l
ecz z osobą(Barbara
Nawrocka).
Całość wieńczy tradycyjnie Kronika Wydziału Teologicznego
(Woj
ciechKl
ujOM I).
Jarosław A. Sobkowiak MIC
indd 11
2010-02-02 20:
47:
21

ROK XLVII l 2009 półrocznik

Transkrypt

Podobne dokumenty

ROK XLVIII l 2010 półrocznik

taśma maskująca

Spis treści - Instytut Sztuki PAN

PLIK PDF - Świętowojciechowa Rodzina Misyjna