Prawo sprzyjające przedsiębiorczości kobiet w Polsce

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Warszawa, dnia 18 lipca 2011 r.
Zaproszenie do składania ofert na przygotowanie ekspertyzy
Prawo sprzyjające przedsiębiorczości kobiet w Polsce
Rekomendacje zmian
Szacunkowa wartość zamówienia: poniżej 14 000 euro
1. INFORMACJE PODSTAWOWE
Sytuacja kobiet na rynku pracy i przedsiębiorczości w Polsce jest analizowana obecnie
głównie przez pryzmat różnic w wykształceniu kobiet i mężczyzn, kwalifikacji, nierówności
płacowych, praktyk stosowanych przy zatrudnianiu czy regulacji prawnych. Większość
z dostępnych wyników prac badawczych w tym obszarze skupia się jednocześnie na
kobietach jako aktualnych bądź przyszłych pracownikach, pomijając fakt, iż wiele z nich
prowadzi własne firmy. Z kolei dostępne badania, opracowania i analizy dotyczące
przedsiębiorczości i stanu sektora MSP w Polsce nie uwzględniają zmiennej w postaci płci
właściciela. Dość powszechne jest natomiast używanie stereotypów podczas omawiania tego
zagadnienia. Wiedza na temat przedsiębiorczości kobiet w Polsce jest więc zdecydowanie
niewystarczająca.
Dostępne wyniki badań w obszarze przedsiębiorczości wskazują, że istnieje różnica w
poziomie przedsiębiorczości kobiet i mężczyzn. Kobiety stanowią w grupie
samozatrudnionych ok. 35%1 i co więcej, dane liczbowe na temat struktury
samozatrudnionych w Polsce w podziale na płeć od 10 lat pozostają na zbliżonym poziomie.
Wynik ten jest niższy o ok. 2,5 p.p. od średniej unijnej, co daje Polsce 5 miejsce od końca pod
względem udziału przedsiębiorstw, których właścicielami są kobiety w ogólnej liczbie
przedsiębiorstw2. Należy przy tym zauważyć, że udział kobiet w ogólnej liczbie pracujących
wynosi ok. 45%, co oznacza, że są one niedoreprezentowane wśród samozatrudnionych3.
Powyższe dane wskazują także, iż udział kobiet w grupie pracodawców, tj. osób
prowadzących działalność gospodarczą i zatrudniających co najmniej jednego pracownika
najemnego, wynosi jedynie ok.30%, co oznacza, że kobiety zdecydowanie rzadziej rozwijają
prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą. Uprawniona zdaje się być także hipoteza
1
Aktywność ekonomiczna ludności Polski III kw.2009 r., GUS, 2010r
Entrepreneurship Survey of the EU 25, Secondary analisys, Poland, Flash Eurobarometr 192, 2007r, The
Gallup Organization
3
Aktywność ekonomiczna..., 2010r
2
1
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
mówiąca o tym, że samozatrudnienie kobiet jest w znacznie większym stopniu niż mężczyzn
zdeterminowane uprawianym przez nie zawodem (np. fryzjerstwo, lektorzy języków obcych).
Kobiety częściej niż mężczyźni decydują się na prowadzenie własnej firmy z uwagi na
konieczność aniżeli na nadarzającą się okazję biznesową4. Dodatkowo należy zauważyć, że
współczynnik przeżycia pierwszego roku działalności dla firm „kobiecych” jest niższy niż ten
sam współczynnik dla firm „męskich”5.
Powyższe dane pokazują więc, że przedsiębiorstw prowadzonych przez kobiety jest mniej niż
tych, których właścicielami są mężczyźni, a różnica ta jest szczególnie widoczna w
przypadku przedsiębiorstw zatrudniających pracowników. Ponadto przedsiębiorstwa
zakładane przez kobiety mają mniejsze prawdopodobieństwo przeżycia pierwszego roku.
Widać więc, że pozycja kobiet i mężczyzn w zakresie przedsiębiorczości nie jest równa, nie
mniej nie jednak brakuje danych, by móc kategorycznie wskazać na przyczyny tych różnic.
Ważną rolę w tym zakresie może grać problem godzenia życia prywatnego i zawodowego.
W Polsce z jednej strony poziom przedsiębiorczości kobiet jest niski, z drugiej strony niski
jest także współczynnik dzietności kobiet6, który jest nawet niższy niż średnia dla pozostałych
krajów UE. Przekłada się to na obciążenia całej populacji. Prognozy wskazują bowiem, że w
wyniku starzenia się społeczeństwa wartość współczynnika obciążenia populacji osobami w
wieku emerytalnym w latach 2010-2050 wzrośnie w krajach UE z poz. ok. 20% do powyżej
50%7. W celu uniknięcia takiej sytuacji niezbędne jest jednoczesne podnoszenie wartości obu
wskaźników (dzietności i aktywności zawodowej), co jest możliwe dzięki ułatwieniu
rodzinom godzenia życia prywatnego i zawodowego.
Pomocne w tym zakresie z całą pewnością może być prawo, które może tworzyć lepsze
warunki do prowadzenia działalności gospodarczej. Obecnie mali i średni przedsiębiorcy
działający w Polsce napotykają na liczne bariery, które w większym stopniu dotykają kobiety
niż mężczyzn.
Niezbędne jest zatem zebranie informacji na temat barier, na które napotykają kobietyprzedsiębiorcy w Polsce i zdiagnozowanie potencjalnych różnic między barierami - zarówno
na etapie zakładania jak i prowadzenia działalności gospodarczej - w odniesieniu do kobiet
oraz mężczyzn w kontekście przedsiębiorczości. Niezbędne jest także stworzenie
rekomendacji w zakresie zmian prawnych, form wsparcia i rozwiązań systemowych, których
wprowadzenie przyczyniłoby się do zwiększenia aktywności zawodowej kobiet oraz
minimalizacji barier rozwoju ich przedsiębiorczości.
Cel ten powinien zostać zrealizowany w ramach ekspertyzy pt.: „Prawo sprzyjające
przedsiębiorczości kobiet w Polsce. Rekomendacje zmian” będącej przedmiotem niniejszego
zamówienia. Ekspertyza ta stanowi część projektu systemowego pn. „Przedsiębiorczość
kobiet”. Projekt jest realizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości i jest
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego (Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet II, Działanie 2.1., Poddziałanie
4
K. Bacławski, M. Koczerga. P. Zabierowski, Studium przedsiębiorczości w Polsce w roku 2004, Global
Entrepreneurship Monitor, Fundacja Edukacyjna Bachalski, Poznań 2005.
5
Warunki powstania i działania oraz perspektywy rozwojowe polskich przedsiębiorstw powstałych w latach
2003-2007", GUS, Warszawa, 2009r oraz "Warunki powstania i działania oraz perspektywy rozwojowe polskich
przedsiębiorstw powstałych w latach 2002-2006", GUS, Warszawa 2008r. (dane obejmują podmioty
zatrudniające poniżej 50 pracowników).
6
Dla kobiet w Polsce wynosi on 1,4. ( wg "Rocznik demograficzny", GUS, Warszawa 2009r.)
7
Social Situation Observatory, Demography Monitor, 2008r
2
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
2.1.3.). Projekt, oprócz ekspertyzy stanowiącej przedmiot niniejszego zamówienia, obejmuje
także realizację usług badawczych, analizę wyników badań oraz promocję projektu.
2. ZAMAWIAJĄCY
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa, woj. Mazowieckie
REGON 017181095
Osoba do kontaktów w sprawie zaproszenia:
NIP: 526-25-01-444
Anna Tarnawa, Sekcja Badań i Analiz,
Departament Rozwoju Przedsiębiorczości
i Innowacyjności, PARP,
fax (22) 432 86 20
www.parp.gov.pl
e-mail: [email protected]
Tel: 022-432-83-67
e-mail:[email protected]
fax: 022-432-86-20
Joanna Orłowska, Sekcja Badań i Analiz,
Departament Rozwoju Przedsiębiorczości i
Innowacyjności, PARP,
tel: 022-432-89-10,
e-mail: [email protected]
fax: 022-432-86-20
3. OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
CPV: 73210000-7 – usługi doradcze w zakresie badań
3.1 Zakres merytoryczny zamówienia
Przedmiotem zamówienia jest przygotowanie ekspertyzy mającej na celu:
a) Identyfikację i omówienie elementów dysfunkcjonalnych w polskim systemie
prawnym w kontekście zakładania i prowadzenia firm, ze szczególnym
uwzględnieniem przepisów odnoszących się do kobiet.
Szczegółowej analizie powinny zostać poddane przepisy prawa polskiego mające lub
mogące mieć negatywny wpływ na podejmowanie przez kobiety decyzji o zakładaniu
działalności gospodarczej.
3
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Elementy dysfunkcjonalne, które zostaną zidentyfikowane w tym fragmencie
ekspertyzy powinny zostać przedstawione z uwzględnieniem zarówno problemu
niskiego poziomu aktywności zawodowej kobiet przedsiębiorców, jak również
problemu niskiej dzietności kobiet w Polsce.
b) Stworzenie rekomendacji zmian prawnych, rekomendacji w zakresie form wsparcia
oraz rozwiązań systemowych, których realizacja pozwoli na:
- minimalizację bądź likwidację barier rozwoju specyficznych dla przedsiębiorczości
kobiet,
- zwiększenie aktywności zawodowej kobiet poprzez pracę na własny rachunek.
Przedstawione rekomendacje powinny stanowić odpowiedź na zidentyfikowane
elementy dysfunkcjonalne, o których mowa w lit. a) oraz powinny być konkretne i
realistyczne. Rekomendacje powinny także dotyczyć implementacji do polskiego
porządku prawnego rozwiązań prawa Unii Europejskiej, o ile ich implementacja może
przyczynić się do rozwoju przedsiębiorczości kobiet.
c) Wskazanie i szczegółowe omówienie minimum trzech zagranicznych rozwiązań
prawnych (tj. rozwiązań pochodzących z krajów członkowskich Unii Europejskiej lub
spoza niej), które mogą stanowić przykłady dobrych praktyk w zakresie wspierania
przedsiębiorczości kobiet oraz tworzenia warunków do godzenia życia prywatnego i
zawodowego.
Ekspertyza powinna omawiać zagadnienia wskazane w pkt. a)-c) w sposób analityczny,
nakierowany na uzyskanie przez Zamawiającego maksymalnie rozległej wiedzy dotyczącej
obecnie istniejących barier i rekomendowanych zmian prawnych, instrumentów wsparcia
i rozwiązań systemowych sprzyjających rozwojowi przedsiębiorczości kobiet oraz
zwiększających tym samym aktywność zawodową kobiet w Polce.
Uwaga: Wykonawca ekspertyzy jest zobowiązany do dokonania analizy dodatkowych,
nie wymienionych powyżej zagadnień, jeśli w jego opinii są one istotne do
kompleksowego omówienia problematyki poruszanej w ekspertyzie.
3.2. Specyfikacja usługi
Źródła informacji:
- polskie, unijne i zagraniczne przepisy prawne mające lub mogące mieć wpływ na
problematykę przedsiębiorczości kobiet, ich aktywności zawodowej oraz poprawę wskaźnika
dzietności kobiet w Polsce,
- opracowania, analizy, wyniki badań i dane statystyczne dotyczące problematyki będącej
przedmiotem ekspertyzy.
Dostęp do źródeł informacji: Wykonawca pozyska odpowiednie dane i materiały źródłowe
we własnym zakresie.
Objętość: nie mniej niż 50 i nie więcej niż 100 stron znormalizowanych (1800 znaków
ze spacjami na stronę).
Termin wykonania ekspertyzy: praca powinna zostać przekazana Zamawiającemu
do odbioru do dnia 12 września 2011 r. z tym, że do dnia 22 sierpnia 2011 r. Wykonawca
4
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
przekaże Zamawiającemu część ekspertyzy uwzględniającą wnioski, o których mowa
w pkt. 3 ppkt 3.1. lit. a).
Zamawiający, w terminie 10 dni od dnia przekazania ekspertyzy i jej części, będzie miał
prawo zgłosić do nich uwagi lub zastrzeżenia dotyczące ich treści lub formy. Wykonawca
zobowiązany będzie uwzględnić te uwagi w terminie 10 dni od ich otrzymania i przekazać
Zamawiającemu poprawione wersje dokumentów.
Zamawiający zastrzega sobie prawo zgłaszania kolejnych uwag i zastrzeżeń w trybie
opisanym powyżej. Odbiór ekspertyzy przez Zamawiającego nastąpi po uwzględnieniu przez
Wykonawcę wszystkich zgłoszonych w powyższym trybie uwag lub zastrzeżeń.
Sposób realizacji ekspertyzy: Praca zostanie wykonana i przekazana Zamawiającemu
w trzech egzemplarzach w wersji papierowej, a także w wersji elektronicznej na nośniku
CD/DVD (format Word i PDF).
3.3. Prawa autorskie
Wykonawca przekaże Zamawiającemu majątkowe prawa autorskie do dostarczonej
ekspertyzy. Wartość majątkowych praw autorskich zostanie wskazana w Ofercie Wykonawcy
oraz w umowie, której wzór stanowi załącznik nr 1 do niniejszego zaproszenia.
4. OPIS SPOSOBU PRZYGOTOWANIA OFERTY
4.1. Oferta powinna być przygotowana w języku polskim i powinna zawierać:
a) opis problematyki, której dotyczy ekspertyza (od 5 do maksymalnie 8 stron
znormalizowanych - 1800 znaków ze spacjami na stronę) wraz z konspektem ekspertyzy,
b) wstępny wykaz aktów prawnych, jakie mają zostać poddane analizie w celu sporządzenia
ekspertyzy.
Po podpisaniu umowy wykaz powinien zostać uszczegółowiony w taki sposób, by analiza
aktów prawnych w nim zawartych pozwalała na kompleksowe i wyczerpujące omówienie
zagadnień wskazanych w pkt. 3.1 niniejszego zamówienia.
c) wstępne omówienie jednego zagranicznego rozwiązania prawnego, które może stanowić
przykład dobrej praktyki w zakresie w zakresie wspierania przedsiębiorczości kobiet oraz
tworzenia warunków do godzenia życia prywatnego i zawodowego.
d) wykaz wykonanych w ciągu ostatnich trzech lat co najmniej 2 ekspertyz, zrealizowanych
na zlecenie zewnętrznego podmiotu/ów, dotyczących zmian w prawie, wraz
z dokumentami potwierdzającymi należyte wykonanie tych projektów.
e) aktualny odpis z właściwego rejestru lub aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji
działalności gospodarczej, jeśli odrębne przepisy wymagają wpisu do rejestru
lub zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wystawione nie wcześniej niż
6 miesięcy przed upływem terminu składania ofert – kopia lub skan w przypadku
elektronicznej wersji oferty,
f) dane osoby do kontaktu w sprawie oferty wraz z numerem telefonu, faksu i adresem
e-mailowym,
g) zestawienie cenowe zgodne z poniższym:
5
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Lp.
Element zamówienia
1.
Przygotowanie ekspertyzy
2.
Przekazanie majątkowych praw
autorskich do utworu jakim jest
ekspertyza
Cena
netto
(PLN)
RAZEM
8
Nr PKWiU
X
VAT
(%)
Cena
brutto
(PLN)
X
h) W przypadku dostarczenia oferty pocztą elektroniczną powinien to być skan oryginału
oferty podpisany i parafowany przez osoby upoważnione do reprezentowania
Wykonawcy. Załączniki powinny być skanem oryginału lub skanem kopii
poświadczonych za zgodność z oryginałem przez osoby upoważnione do reprezentowania
Wykonawcy.
i) Zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert w ramach konsorcjum. W takim
przypadku do oferty powinno być załączone porozumienie o udziale w konsorcjum lub
umowa konsorcjum oraz pełnomocnictwo do reprezentowania konsorcjum dla osoby
składającej ofertę. Dokumenty te powinny spełniać wymogi formalne, o których mowa
w punkcie h). Porozumienie o udziale w konsorcjum lub umowa konsorcjum powinny
w szczególności określać zakres zadań przypadających na każdego z konsorcjantów,
podział wynagrodzenia związanego z realizacją tych zadań, zasady odpowiedzialności za
realizację umowy oraz na wypadek nienależytego wykonania umowy, a także zasady
rozliczenia PARP z konsorcjum. Porozumienie o udziale w konsorcjum lub umowa
konsorcjum będzie stanowiła załącznik do umowy na realizację zamówienia.
4.2. Ofertę podpisaną przez upoważnionego przedstawiciela potencjalnego Wykonawcy
prosimy dostarczyć:
•
pocztą
elektroniczną
na
[email protected]
•
lub za pośrednictwem poczty na adres wskazany w pkt 2 niniejszego zapytania adres
Zamawiającego, czyli:
adres
[email protected]
Anna Tarnawa, Joanna Orłowska,
Sekcja Badań i Analiz
Departament Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa, woj. mazowieckie.
8
Wymagany w przypadku stawki VAT różnej od 23%
6
oraz
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Nieprzekraczalny termin dostarczenia oferty: 29 lipca 2011 r.
Prosimy o opatrzenie koperty zawierającej ofertę dopiskiem „Prawo sprzyjające
przedsiębiorczości kobiet. Rekomendacje zmian”.
5. OCENA OFERT
5.1. Ocenie poddane zostaną tylko te oferty, które zawierać będą wszystkie
określone w pkt. 4.1.
elementy
5.2. Kryteria oceny ofert:
Kryterium
Maksymalna ilość punktów
w danym kryterium
Cena
50
Opis problematyki, której dotyczy ekspertyza wraz z
konspektem ekspertyzy
30
Wstępny wykaz aktów prawnych, jakie mają zostać poddane 10
analizie w celu sporządzenia ekspertyzy
Wstępne omówienie zagranicznego rozwiązania prawnego,
które może stanowić przykład dobrej praktyki w zakresie
wspierania przedsiębiorczości kobiet oraz tworzenia
warunków do godzenia życia prywatnego i zawodowego
10
SUMA
100
5.3. Zamawiający wybierze Wykonawcę, którego oferta uwzględni wszystkie potrzeby
i wymogi Zamawiającego w zakresie przedmiotu zamówienia biorąc pod uwagę takie
elementy jak: a) szczegółowość, kompleksowość i adekwatność opisu problematyki, której
dotyczy ekspertyza, b) spójność wskazanych aktów prawnych, jakie mają zostać poddane
analizie z problematyką będącą przedmiotem ekspertyzy, oraz poprzez c) użyteczność
zaproponowanego rozwiązania prawnego, które może być uznane za przykład dobrej praktyki
w zakresie wspierania przedsiębiorczości kobiet oraz tworzenia warunków do godzenia życia
prywatnego i zawodowego.
5.4. Zamawiający zastrzega sobie prawo do nie wybrania żadnego Wykonawcy.
6. WYMAGANIA
DOTYCZĄCE
Z WYKONAWCĄ
WSPÓŁPRACY
ZAMAWIAJĄCEGO
Kontakty Zamawiającego z Wykonawcą będą odbywać się przy użyciu poczty elektronicznej
oraz telefonicznie lub faksem. W specyficznych sytuacjach, gdzie taki kontakt nie będzie
wystarczający, Wykonawca będzie zobowiązany do osobistego stawienia się w siedzibie
7
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Zamawiającego w celu omówienia z Zamawiającym poprawek, jeśli Zamawiający uzna to za
konieczne.
7. PRZESTRZEGANIE ZASAD WIZUALIZACJI
Działania będą realizowane zgodnie z:
•
Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1828 z 8 grudnia 2006 r. ustanawiającym
szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006
ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz
•
Wytycznymi dotyczącymi oznaczania projektów w ramach Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzki dostępnego na stronie www.efs.gov.pl oraz zasadami stosowania systemu
identyfikacji wizualnej Zamawiającego, dostępnego na stronie www.parp.gov.pl.
8. DODATKOWE INFORMACJE
8.1.
W celu realizacji zamówienia z wybranym Wykonawcą zostanie podpisana umowa.
8.2. Złożenie oferty przez Wykonawcę jest równoznaczne z akceptacją projektu umowy
(Załącznik Nr 1 do zaproszenia do składania ofert na wykonanie ekspertyzy).
8