Przedmiotowy system oceniania - język polski 1. Oceniając
Transkrypt
Przedmiotowy system oceniania - język polski 1. Oceniając
Przedmiotowy system oceniania - język polski 1. Oceniając, nauczyciel bierze pod uwagę możliwości intelektualne ucznia, jego stosunek do przedmiotu, zaangażowanie i wkład pracy oraz zalecenia poradni psychologiczno-pedagogicznych. 2. Ocenianiu (w skali 1 - 6) podlegają: a) praca na lekcji: - aktywność (13 plusów = 6), - odpowiedzi ustne, b) czytanie: - tekstu przygotowanego, - tekstu nowego, c) prace domowe (o bardzo zróżnicowanym charakterze), d) zadania warsztatowe (w klasach V i VI), e) sprawdziany pisemne: - wypracowania klasowe, - sprawdziany gramatyczne, - sprawdziany z lektur obowiązkowych, - dyktanda (do dziennika jest wpisywana średnia z trzech dyktand), - badania wyników nauczania i sprawdziany próbne, - kartkówki, f) recytacja tekstów literackich, g) znajomość i rozumienie lektur uzupełniających, h) zeszyt przedmiotowy i ćwiczenia, i) kalendarz szóstoklasisty (w klasie VI), j) inne. 3. Wypracowania klasowe i domowe są oceniane według osobnych kryteriów (odpowiednich dla danej formy i tematu), wśród których jednak wymagane są zawsze: zrozumienie tematu (nadkryterium), logiczność i wewnętrzna spójność wypowiedzi, trafność i przejrzystość układu graficznego, sprawność stylistyczna, poprawność frazeologiczna, gramatyczna, interpunkcyjna, ortograficzna, czytelność i estetyka zapisu oraz zastosowanie odpowiedniej formy. 4. Wszystkie sprawdziany pisemne uczeń ma obowiązek pokazać rodzicom (i uzyskać podpis), poprawić w zeszycie i oddać nauczycielowi w ciągu trzech dni po otrzymaniu. 5. Uczeń ma obowiązek samodzielnie odrabiać prace domowe i przynosić je do szkoły w wyznaczonym terminie. Zadanie uznaje się za odrobione, jeżeli jest czytelnie i estetycznie zapisane (uczeń potrafi odczytać na głos własną pracę), wykonane w całości, zgodnie z poleceniem (tematem). 6. Uczeń ma prawo trzy razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do lekcji bez podania przyczyny - za czwarte i każde następne wpisywana jest ocena niedostateczna. Nieprzygotowania nie można zgłosić w dniu: a) zapowiedzianego wcześniej sprawdzianu, b) recytowania tekstu z pamięci, c) sprawdzania zadanych co najmniej tydzień wcześniej prac domowych. 7. Uczniowie dyslektyczni nie są oceniani za ortografię wyłącznie w wypadku wypracowań klasowych pisanych bez słownika ortograficznego. Ich oceny z dyktand nie są brane pod uwagę przy wystawianiu oceny semestralnej lub rocznej, jeżeli: a) systematycznie wykonują poprawy dyktand, b) znają zasady ortograficzne. 8. Podczas wystawiania oceny semestralnej lub rocznej większą wagę mają stopnie zdobywane przez ucznia za pracę wykonaną samodzielnie w szkole. 9. Uczeń ma obowiązek uzupełniać wszystkie braki wynikające z nieobecności na lekcji. 10. Uczeń ma obowiązek na każdą lekcję przynosić zeszyt przedmiotowy (60 kartek, margines, miękka oprawa), podręcznik i ćwiczenia oraz wymagane przybory: pióro z czarnym lub granatowym atramentem, długopis lub cienkopis piszący na zielono, kredki w ośmiu podstawowych kolorach, linijkę, ołówek i gumkę. 11. Kryteria oceniania na poszczególne stopnie znajdują się na stronie internetowej szkoły oraz w bibliotece. Podpis ucznia: Podpisy rodziców/opiekunów: .............................................. ................................................ ................................................ Data: ........................................... KRYTERIA OGÓLNE KLASA IV – JĘZYK POLSKI Wymagania Sprawności I. Odbiór odpowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji konieczne (ocena: dopuszczający) podstawowe (ocena: dostateczny) UCZEŃ rozszerzone (ocena: dobry) dopełniające (ocena: bardzo dobry) • czyta poprawnie tekst, • czyta poprawnie tekst, • czyta płynnie tekst, • czyta tekst, stosując • słucha uważnie wypowiedzi • słucha uważnie całości • nawiązuje do wypowiedzi • wykorzystuje wysłuchane nauczyciela i uczniów wypowiedzi nauczyciela i uczniów • określa główną myśl tekstu • samodzielnie wydobywa • twórczo wykorzystuje informacyjny • odróżnia formy gatunkowe wypowiedzi z tekstu istotne informacje • określa relacje autor – narrator – czytelnik (słuchacz) • odróżnia tekst literacki od informacyjnego • zna funkcje różnych form gatunkowych wypowiedzi informacje z tekstu • wyjaśnia funkcję autora i narratora w tekście • określa funkcje tekstu literackiego i informacyjnego • wyodrębnia elementy charakterystyczne dla różnych form gatunkowych • porządkuje informacje • odróżnia informacje ważne • hierarchizuje informacje wyznaczając głosowo granice zdań • określa temat tekstu • zna pojęcia autor, narrator, czytelnik, słuchacz • rozpoznaje tekst literacki • rozpoznaje formy gatunkowe wypowiedzi (zaproszenie, życzenia, ogłoszenie, przepis) • wydobywa z tekstu wskazane informacje • wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost • rozumie treść pytań, poleceń i nieskomplikowanych informacji • zna pojęcie prawda, fałsz zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne • odróżnia autora od narratora • rozpoznaje tekst podkreślając głosem ważne słowa innych we własnej pracy z tekstu • odczytuje informacje wyrażone wprost • rozumie dosłowne znaczenia wyrazów od drugorzędnych • dostrzega w tekście treści wyrażone wprost i pośrednio • rozumie proste przenośne znaczenia wyrazów • określa prawdziwość • wyodrębnia przesłanki informacji dotyczącej tekstu w tekście odpowiednie tempo i intonację w zależności od treści wypowiedzi we własnej pracy • odczytuje treści wyrażone wprost i pośrednio • odróżnia znaczenia dosłowne wyrazów od prostych znaczeń przenośnych • wyciąga wnioski z tekstu • zna pojęcie tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie • korzysta ze słownika ortograficznego • potrafi odnaleźć wskazane hasło w encyklopedii • zna pojęcie podmiot, orzeczenie, określenia • zna pojęcie zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte • zna budowę słownika ortograficznego • wyszukuje hasła w encyklopedii • rozpoznaje podmiot i orzeczenie w zdaniu, wyodrębnia związek główny • odróżnia zdanie od wypowiedzenia bez czasownika • wie, na jakie pytania • rozpoznaje odpowiada rzeczownik, czasownik, przymiotnik i przysłówek • rozpoznaje w tekście formy liczb odmiennych części mowy i piktogramy w wypowiedziach rzeczownik, czasownik, przymiotnik i przysłówek • rozpoznaje w tekście formy czasów i rodzajów gramatycznych • rozpoznaje emocje na podstawie wyrazu twarzy • nazywa reakcje czytelnicze • odczytuje proste znaki II. Analiza i interpretacja tekstów kultury • zna pojęcie akapit • wypowiada się na temat sytuacji bohatera literackiego i filmowego • wypowiada się na temat postaci literackiej • odróżnia dzieło literackie • wyodrębnia w tekście cząstki kompozycyjne • korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych • korzysta z informacji zawartych w encyklopedii • rozróżnia wyrazy określane i określające • rozpoznaje w tekście zdanie pojedyncze rozwinięte oraz nierozwinięte i rozumie ich funkcje • odróżnia rzeczowniki własne od pospolitych • rozpoznaje w tekście formy osób • określa funkcję wstępu, rozwinięcia, zakończenia • określa funkcje słowników • korzysta z różnych źródeł informacji • wyjaśnia funkcję orzeczenia, podmiotu i określeń w zdaniu • wyodrębnia równoważnik zdania w tekście • wskazuje różnice między rzeczownikiem, czasownikiem, przymiotnikiem i przysłówkiem • określa funkcje form liczb, • rozpoznaje emocje wyrażane gestami i postawą czasów, rodzajów i osób w wypowiedzi • nazywa emocje wyrażane za pomocą różnych form ekspresji • opisuje wrażenia • opisuje wrażenia • opisuje emocje • wskazuje pozytywne • prezentuje swój pogląd na • posługuje się argumentami, i negatywne cechy bohatera temat bohatera • rozpoznaje różne teksty • odróżnia prozę od poezji towarzyszące odbiorowi tekstów literackich • określa sytuację bohatera literackiego i filmowego towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury • porównuje sytuację bohatera z własnymi doświadczeniami towarzyszące odbiorowi tekstów kultury • komentuje sytuację bohatera wyrażając swój stosunek do postaci • wskazuje środki od filmu kultury • zna pojęcie fikcja literacka • odróżnia fikcję literacką porównanie, przenośnia od rzeczywistości • wymienia nieprawdopodobne (fantastyczne) elementy świata przedstawionego • odróżnia uosobienie od ożywienia • rozpoznaje wers, zwrotkę • odróżnia wiersz ciągły • wymienia prawdopodobne (realistyczne) elementy świata przedstawionego • zna pojęcie epitet, i refren, wskazuje rymy w wierszu od stroficznego i rymowy od wiersza bez rymów • posługuje się terminami • posługuje się terminami informacyjnego kostium, rekwizyt w kontekście widowiska teatralnego • posługuje się pojęciami związanymi z filmem (aktor, reżyser, kadr, plan filmowy) • rozpoznaje wybrane gatunki filmowe • wyodrębnia wydarzenia • omawia wydarzenia scena, aktor w kontekście widowiska teatralnego • przedstawia wybrane fakty dotyczące historii kina • odróżnia film od programu w tekście • wie, że bohater jest jednym z elementów świata przedstawionego w utworze • identyfikuje opowiadanie, komiks, baśń, przysłowie w tekście • krótko prezentuje najistotniejsze informacje o bohaterze • odróżnia wiersz od innych tekstów kultury • odróżnia fikcję filmową artystycznego wyrazu charakterystyczne dla literatury i filmu • określa rolę autora tekstu w kreowaniu fikcji literackiej • wypowiada się na temat elementów fantastycznych w utworach współczesnych • wskazuje w tekście • objaśnia funkcje od rzeczywistości • wypowiada się na temat fantastyki w baśniach literackim epitety, porównania, przenośnie (w tym uosobienia i ożywienia) • określa rolę rymów w wierszu • wyodrębnia różne elementy składające się na widowisko teatralne • rozpoznaje poszczególne plany filmowe • wyjaśnia różnicę między filmem animowanym a innymi gatunkami filmowymi • analizuje przebieg zdarzeń • wypowiada się na temat uczuć i przeżyć bohatera • wymienia cechy opowiadania, komiksu, baśni językowych środków stylistycznych • używa pojęć wiersz ciągły, stroficzny, rymowy, bezrymowy podczas analizy wiersza • rozpoznaje środki wyrazu charakterystyczne dla pantomimy • określa właściwości i funkcje poszczególnych planów filmowych • nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk) • stosuje słownictwo określające następstwo zdarzeń • określa motywy działania bohatera • wyjaśnia funkcję przysłowia • odczytuje teksty literackie na poziomie dosłownym • używa pojęcia przesłanie w odniesieniu do baśni • posługuje się pojęciami dobro – zło w odniesieniu do treści baśni • czyta większość wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i analizuje podstawowe elementy ich świata przedstawionego III. Tworzenie wypowiedzi • udziela poprawnych • odbiera różne teksty kultury na poziomie dosłownym • wie, że obecność przesłania jest jedną z cech baśni • rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania bohaterów literackich • czyta większość wymaganych lektur w całości i analizuje ich świat przedstawiony • krótko wypowiada się na i logicznych odpowiedzi na pytania • przedstawia się w kilku zdaniach podany temat związany z otaczającą rzeczywistością • dostosowuje sposób przedstawiania do sytuacji komunikacyjnej • formułuje poprawnie • formułuje logiczne pytania pytania podczas rozmowy • tworzy wypowiedzi wyrażające różne intencje, np. prośbę, polecenie, podziękowanie, przepraszanie • redaguje według podanego wzoru użytkowe formy do tekstu • stosuje różne typy wypowiedzeń w zależności od zamierzonego celu • redaguje samodzielnie użytkowe formy wypowiedzi tradycyjnej i współczesnej • odczytuje przenośne sensy utworu opartego na nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych • odczytuje przesłanie baśni • odczytuje proste symbole i alegorie • formułuje samodzielnie przeciwieństwa na zasadzie kontrastu • czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje wybrane wątki przesłanie baśni • odczytuje wartości i antywartości wpisane w teksty kultury • czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje je w połączeniu z kontekstami • wypowiada się logicznie na • świadomie porządkuje • zestawia wartości i ich podany temat związany z poznanymi tekstami kultury • stosuje formy grzecznościowe w wypowiedzi ustnej i pisemnej (pozdrowienia, list, życzenia SMS) • formułuje pytania o zróżnicowanej budowie • posługuje się pozawerbalnymi środkami komunikowania się stosownie do okoliczności • redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosuje odpowiednie słownictwo i komponuje treść swoich wypowiedzi • dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu • formułuje pytania o charakterze uogólniającym • podkreśla intencje wypowiedzi pozawerbalnymi środkami porozumiewania się • redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosując środki wypowiedzi: list prywatny (tradycyjny i e-mail), kartkę z pozdrowieniami, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, przepis kulinarny, proste notatki w różnych formach • redaguje według podanego wzoru opowiadanie odtwórcze, opis przedmiotu, opis miejsca, • wydziela margines i dba o estetykę tekstu • sporządza według podanego wzoru odtwórczy plan ramowy wypowiedzi • słucha z uwagą uczestników rozmowy • czytając głośno, uwzględnia kropkę znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń • wygłasza tekst z pamięci • rozróżnia wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące • buduje logiczne zdania językowe podkreślające intencję wypowiedzi • redaguje samodzielnie opowiadanie odtwórcze, opis przedmiotu i miejsca • wyróżnia istotne treści w tekstach użytkowych • sporządza samodzielnie odtwórczy plan ramowy wypowiedzi • mówi na temat, uczestnicząc w rozmowie • czytając głośno, uwzględnia przecinki w wypowiedzeniach • recytuje tekst poetycki • używa świadomie wypowiedzeń oznajmujących, pytających i rozkazujących • tworzy poprawne wypowiedzenia pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte • stara się przestrzegać • przestrzega poprawności • redaguje opowiadanie twórcze oraz rozwinięty opis przedmiotu i miejsca • tworzy wypowiedzi zgodne z cechami kompozycyjnymi danej formy • stosuje jednolitą formę wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego • włącza się do rozmowy w kulturalny sposób • czytając głośno, uwzględnia różne znaki interpunkcyjne • artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji • używa wypowiedzeń wykrzyknikowych ze świadomością ich funkcji • tworzy poprawne wypowiedzenia pojedyncze i złożone • stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów • redaguje charakteryzujące się bogactwem językowym opowiadanie oraz opis przedmiotu i miejsca • rozplanowuje kompozycję układu treści w różnych formach notatek • dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu ramowego • reaguje na wypowiedzi innych rozmówców • czytając głośno, przekazuje intencję tekstu • głosowo interpretuje tekst • zapisuje poprawnie wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe • przekształca zdanie pojedyncze w równoważnik zdania i odwrotnie ze świadomością celu • poprawnie stosuje poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych • tworzy przysłówki od przymiotników • zna zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach • zamyka wypowiedzenia oznajmujące kropką • operuje poprawnie słownictwem skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne gramatycznej wyrazów odmiennych, tworząc wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej • używa przymiotników i przysłówków we właściwych kontekstach • stara się przestrzegać poprawności ortograficznej w zakresie pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów • stosuje poprawnie kropkę, znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń • tworzy rodziny wyrazów odmiennych • uwzględnia w wypowiedziach różne natężenie cech i właściwości • stosuje w większości wyrazów zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów • stosuje poprawnie kropkę w zapisie dat • odróżnia wyrazy pokrewne od bliskoznacznych w wypowiedzi wyrazy o trudnej odmianie • używa we właściwych kontekstach przymiotników i przysłówków o różnych natężeniach cechy • stosuje we wszystkich wyrazach zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami – wielką i małą literą –ąię – i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów • poprawnie używa różnych znaków interpunkcyjnych • stosuje świadomie w swoich wypowiedziach związki frazeologiczne Ocenę celującą otrzymuje uczeń, którego osiągnięcia w znacznym stopniu wykraczają poza wymagania dopełniające i sytuują się na poziomie ponadprogramowym. Jego praca cechuje się aktywnością, samodzielnością i kreatywnością. Prezentuje wysoki poziom wiedzy i umiejętności. Posiada szerokie kompetencje w zakresie odbioru tekstów kultury. Chętnie czyta i zna wiele tekstów ponadprogramowych. Twórczo i samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalność literacką i kulturalną. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne. Tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań koniecznych, w związku z tym, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności nie rokuje osiągnięcia nawet minimalnego postępu. Przedmiotowe zasady oceniania z języka polskiego w klasie piątej szkoły podstawowej Przedstawione kryteria oceniania zostały przygotowane: A. na podstawie programu nauczania języka polskiego w klasach IV-VI szkoły podstawowej „Wyspy szczęśliwe II” Grażyny i Jacka Kuleszów, B. w odniesieniu do planu wynikowego opracowanego przez Agnieszkę Jarosz-Mazurek i Dorotę Żbikowską. Ocena celująca poziom wykraczający Uczeń: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • bardzo dobra poziom dopełniający • • • • • • • • • • • • osiąga znaczące sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych, wykonuje zadania dodatkowe, wykraczające poza tematykę omawianą podczas zajęć, czyta wybrane w porozumieniu z nauczycielem lektury dodatkowe, przedstawia sylwetkę wybranego pisarza, redaguje oryginalne opowiadanie twórcze, poprawnie zamieszczając w nim dialog, opisuje postać, przedmiot, krajobraz w sposób barwny i bogaty, tworzy tekst reklamowy o charakterze metaforycznym, używa w swoich wypowiedziach związków frazeologicznych stałych, przysłów i powiedzeń wykraczających poza omawianą tematykę, poprawnie używa przecinka w zdaniu złożonym, wskazuje oboczności w wyrazie pochodnym i podstawie słowotwórczej. bierze czynny udział w lekcji, w wypowiedziach pisemnych i ustnych sporadycznie popełnia błędy językowe, dostosowuje swoją wypowiedź do oficjalnej lub nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej, rozpoznaje intencję nadawcy wypowiedzi (pytanie, prośba, rada, przestroga), wskazuje cechy mitu, legendy, bajki w utworze, wskazuje cechy reklamy, posługuje się pojęciami fikcja, fantastyka, realizm, objaśnia znaczenie przenośni, podaje własne przykłady, w utworze literackim wskazuje wątki poboczne, redaguje przepis, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, instrukcję zawierające wszystkie niezbędne informacje, redaguje kartkę z pamiętnika/dziennika, list poprawne pod względem formy i treści, redaguje poprawne kompozycyjnie sprawozdanie, wskazuje informacje zawarte w słowniku wyrazów obcych, słowniku wyrazów bliskoznacznych i słowniku frazeologicznym, zna związki frazeologiczne stałe, powiedzenia i przysłowia, związane z omawianą tematyką, w szczególności biblizmy i mitologizmy, podaje przykłady homonimów, poprawnie zapisuje nosowość w wyrazach obcych i rodzimych, poprawnie akcentuje czasowniki w czasie przeszłym i trybie przypuszczającym, wskazuje w wyrazach pochodnych przyrostki i przedrostki, określa tryb czasownika, przy odmianie rzeczownika przez przypadki i liczby wskazuje oboczności w obrębie tematów, poprawnie posługuje się liczebnikiem zbiorowym, dzieli zaimki ze względu na zastępowaną część mowy, • • • • • • • • dobra poziom rozszerzający dostateczna poziom podstawowy • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • poprawnie zapisuje nie z przymiotnikami i przysłówkami, w zależności od stopnia, poprawnie zapisuje nie z przysłówkami nieodprzymiotnikowymi, rozpoznaje dopełnienie, przedstawia zdanie pojedyncze za pomocą schematu graficznego, odróżnia zdania podrzędne od współrzędnych, dyskutuje na temat zagadnień poruszanych w lekturach, uzasadnia własne opinie, dyskutuje na temat wartości pozytywnych oraz ich przeciwieństw wpisanych w teksty kultury (np. praca, miłość). w wypowiedziach pisemnych i ustnych popełnia nieliczne błędy językowe, wskazuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (autor, narrator, czytelnik, słuchacz), wskazuje elementy świata przedstawionego w utworze literackim, wskazuje przesłanie utworu, wskazuje wątek główny utworu, stosuje akapity w swoich wypowiedziach, wskazuje przenośnie, wyrazy dźwiękonaśladowcze, poprawnie zapisuje dialog, redaguje poprawny kompozycyjnie opis przedmiotu, postaci, redaguje plan ramowy i szczegółowy, redaguje proste sprawozdanie, redaguje spójny kompozycyjnie opis krajobrazu, redaguje krótką notatkę z lektury, wyjaśnia pisownię wyrazów, przywołując poznane zasady ortograficzne, wskazuje informacje zawarte w słowniku ortograficznym i słowniku języka polskiego, rozpoznaje w wypowiedziach biblizmy i mitologizmy, dzieli głoski na: miękkie twarde, ustne i nosowe, dźwięczne i bezdźwięczne, poprawnie akcentuje wyrazy pochodzenia obcego zakończone na -ika, -yka , w parze wyrazów wskazuje wyraz podstawowy i pochodny, określa rodzaj i aspekt czasownika, odmienia rzeczownik przez przypadki i liczby, wskazuje temat i końcówkę, odmienia przymiotnik przez przypadki, liczby i rodzaje, zna i stosuje trzy typy stopniowania przymiotnika i przysłówka, odróżnia liczebnik główny, porządkowy i zbiorowy, przekształca zdania na równoważniki zdań i równoważniki na zdania, przekształca zdania pojedyncze na złożone i zdania złożone na pojedyncze, wskazuje związki poboczne w zdaniu pojedynczym, rozpoznaje przydawkę i okolicznik, zna spójniki łączące zdania współrzędne oraz podrzędne, poprawnie stawia przecinek w zdaniu pojedynczym, rozumie problematykę przeczytanych lektur, recytuje wiersz/fragment prozy, dbając o interpretację głosową, stara się uzasadniać własne opinie. popełnia w wypowiedzi ustnej lub pisemnej błędy językowe, które jednak nie wpływają na jej zrozumienie, odróżnia oficjalną sytuację komunikacyjną od nieoficjalnej, odróżnia tekst dramatu od tekstów prozatorskich i poetyckich, wskazuje strofę, wers, refren, rym, rozumie pojęcie wątek, • • • • • • • • • • • • • • • • • • • dopuszczająca poziom konieczny • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • posługuje się pojęciami związanymi z przedstawieniem teatralnym, rozpoznaje mit, legendę, bajkę, rozpoznaje notatkę z lektury, rozpoznaje formę i strukturę sprawozdania, identyfikuje tekst reklamowy, formułuje życzenia, gratulacje, redaguje zrozumiałe ogłoszenie, zaproszenie, przepis, instrukcję, zawiadomienie, opisuje krajobraz, podając najważniejsze jego cechy, redaguje opowiadanie odtwórcze i twórcze, wskazuje najważniejsze wydarzenia w utworze, łączy pary antonimów, rozpoznaje w tekście związki frazeologiczne, powiedzenia, przysłowia, posługuje się słownikiem wyrazów obcych, słownikiem wyrazów bliskoznacznych i słownikiem frazeologicznym, wskazuje i tworzy epitety i porównania, rozumie pojęcia przenośnia, wyraz dźwiękonaśladowczy, redaguje odtwórczy plan ramowy, zna zasady dotyczące pisowni ó-u, ż-rz, h-ch, zna zasady dotyczące pisowni wielkiej i małej litery w nazwach własnych i pospolitych, zna zasady dotyczące pisowni nie z rzeczownikami, przymiotnikami, przysłówkami i czasownikami poprawnie akcentuje wyrazy na drugą sylabę od końca, gromadzi wyrazy pokrewne, określa tryb, czas, osobę i liczbę czasownika, odmienia rzeczownik przez przypadki i liczby, odmienia liczebnik przez przypadki, odróżnia przysłówek od wyrażenia przyimkowego, stopniuje przymiotniki i przysłówki, wie, jaka jest funkcja zaimków, odróżnia wypowiedzenia oznajmujące, rozkazujące, pytające i wykrzyknikowe, odróżnia zdanie od równoważnika zdania, wskazuje podmiot i orzeczenie, odróżnia zdanie pojedyncze nierozwinięte od rozwiniętego, wskazuje związek główny w zdaniu, odróżnia zdanie pojedyncze od złożonego, czyta lektury, wyszukuje w tekście potrzebne informacje wyrażone wprost. rozumie pojęcia nadawca i odbiorca, odróżnia tekst prozatorski od poetyckiego, rozpoznaje przepis, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, instrukcję, sprawozdanie, wskazuje autora i bohaterów tekstu, identyfikuje wydarzenia fikcyjne – fantastyczne i realistyczne, rozumie, czym jest morał, wskazuje akapit, wskazuje strofę, wers, przedstawia pisemnie przebieg wydarzeń, opisuje przedmiot i postać, podając najważniejsze cechy, rozpoznaje, porządkuje plan ramowy tekstu, • odróżnia opowiadanie od opisu, • rozpoznaje formę pamiętnika/dziennika, listu, • zna alfabet polski, szereguje wyrazy w kolejności alfabetycznej, • posługuje się słownikiem ortograficznym i słownikiem języka polskiego, • dzieli wyraz na sylaby, odróżnia spółgłoski od samogłosek, • rozpoznaje czasownik, odróżnia bezokolicznik od formy osobowej, • rozpoznaje rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, • rozpoznaje zaimki w zdaniach, • zamyka wypowiedzenia odpowiednim znakiem interpunkcyjnym, • wskazuje typy wypowiedzeń, • zna treść omawianych lektur, • wygłasza z pamięci wiersz/fragment prozy, • rozumie tekst odczytywany głośno lub cicho. Oceniając, nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów zgodnie z zaleceniami zawartymi w opiniach poradni psychologicznopedagogicznej lub innej specjalistycznej poradni. Przedmiotowe zasady oceniania z języka polskiego w klasie szóstej szkoły podstawowej Przedstawione kryteria oceniania zostały przygotowane: A. na podstawie programu nauczania języka polskiego w klasach IV-VI szkoły podstawowej „Wyspy szczęśliwe II” Grażyny i Jacka Kuleszów, B. w odniesieniu do planu wynikowego opracowanego przez Agnieszkę Jarosz-Mazurek i Dorotę Żbikowską. Ocena celująca poziom wykraczający Uczeń: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • bardzo dobra • poziom dopełniający • • • • • • • • • • osiąga znaczące sukcesy w szkolnych i pozaszkolnych konkursach polonistycznych, wykonuje zadania dodatkowe, wykraczające poza tematykę omawianą podczas zajęć, czyta wybrane w porozumieniu z nauczycielem lektury dodatkowe, przedstawia sylwetkę wybranego pisarza, tworzy teksty o charakterze metaforycznym, używa w swoich wypowiedziach związków frazeologicznych stałych, przysłów i powiedzeń wykraczających poza omawianą tematykę, omawia kontekst historyczny dzieł literackich i innych tekstów kultury, opracowuje zagadnienia historyczne i kulturowe związane z omawianymi tekstami oraz prezentuje je na forum klasy, bierze czynny udział w lekcji, w wypowiedziach pisemnych i ustnych sporadycznie popełnia błędy językowe, dostosowuje swoją wypowiedź do oficjalnej lub nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej, rozpoznaje intencję nadawcy wypowiedzi (pytanie, prośba, rada, przestroga), świadomie stosuje różne typy notatek, wymienia polskich noblistów w dziedzinie literatury, wymienia cechy rodzajów literackich, wskazuje cechy ballady, bajki, fraszki, baśni, wskazuje cechy reklamy, objaśnia znaczenie przenośni, podaje własne przykłady, w utworze literackim wskazuje wątki poboczne, redaguje przepis, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, instrukcję zawierające wszystkie niezbędne informacje, redaguje kartkę z pamiętnika/dziennika, list prywatny i oficjalny, podanie poprawnie pod względem formy i treści, redaguje oryginalne opowiadanie twórcze, poprawnie zamieszczając w nim dialog i opis przeżyć wewnętrznych, opisuje postać, przedmiot, krajobraz w sposób barwny i bogaty, wskazuje informacje zawarte w słowniku wyrazów bliskoznacznych, słowniku frazeologicznym, słowniku poprawnej polszczyzny, zna związki frazeologiczne stałe, powiedzenia i przysłowia, związane z omawianą tematyką, poprawnie zapisuje nosowość w wyrazach obcych i rodzimych, poprawnie akcentuje czasowniki w czasie przeszłym i trybie przypuszczającym, wskazuje oboczności w wyrazie pochodnym i podstawie słowotwórczej, wskazuje w wyrazach pochodnych przyrostki i przedrostki, odróżnia skróty od skrótowców, rozwija skrótowce, • • • • • • • • • • • • • • • • • • dobra poziom rozszerzający • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • poprawnie zapisuje nie z przymiotnikami i przysłówkami, w zależności od stopnia, poprawnie zapisuje nie z przysłówkami nieodprzymiotnikowymi, dzieli zaimki ze względu na znaczenie, przedstawia zdanie pojedyncze za pomocą schematu graficznego, odróżnia zdania podrzędne od współrzędnych, przedstawia zdanie złożone współrzędnie oraz proste zdanie złożone podrzędnie za pomocą schematu graficznego, wydziela wtrącenia przecinkami, dyskutuje na temat zagadnień poruszanych w lekturach, uzasadnia własne opinie, dyskutuje na temat wartości pozytywnych oraz ich przeciwieństw wpisanych w teksty kultury (np. praca, miłość, człowieczeństwo, bogactwo, patriotyzm). w wypowiedziach pisemnych i ustnych popełnia nieliczne błędy językowe, wskazuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (autor, narrator, czytelnik, słuchacz), krótko prezentuje sylwetki najważniejszych pisarzy polskich (np. Jan Kochanowski, Adam Mickiewicz, Henryk Sienkiewicz, Wisława Szymborska, Tadeusz Różewicz), podaje najważniejsze miejsca i wydarzenia związane z historią Polski, krótko omawia proces powstania filmu, nazywa rodzaje literackie, przypisuje utwór literacki do właściwego rodzaju, klasyfikuje utwory epickie ze względu na stosunek czasu życia autora do czasu przedstawionego, podaje cechy literatury fantasy i literatury fantastyczno-naukowej, rozpoznaje balladę, wskazuje elementy świata przedstawionego w utworze literackim, posługuje się pojęciami fikcja, fantastyka, realizm, wskazuje przesłanie utworu, wskazuje wątek główny utworu, wskazuje przenośnie i podejmuje próby objaśnienia ich znaczenia, poprawnie zapisuje dialog, redaguje poprawny kompozycyjnie opis przedmiotu, postaci, miejsca, krajobrazu, redaguje plan ramowy i szczegółowy, redaguje sprawozdanie, list oficjalny, podanie, streszczenie, redaguje notatkę z lektury, stosuje różne typy notatek, w wypowiedzi umieszcza opis przeżyć wewnętrznych, wyjaśnia pisownię wyrazów, przywołując poznane zasady ortograficzne, wskazuje informacje zawarte w słowniku ortograficznym , słowniku języka polskiego, słowniku wyrazów obcych, dzieli głoski na: miękkie twarde, ustne i nosowe, dźwięczne i bezdźwięczne, poprawnie akcentuje wyrazy pochodzenia obcego zakończone na -ika, -yka , określa stronę czasownika, przy odmianie rzeczownika przez przypadki i liczby wskazuje oboczności w obrębie tematów, rozpoznaje rzeczowniki o nietypowej odmianie, poprawnie je odmienia, odmienia przymiotnik przez przypadki, liczby i rodzaje, zna i stosuje trzy typy stopniowania przymiotnika i przysłówka, odróżnia liczebnik główny, porządkowy i zbiorowy, poprawnie odmienia liczebnik zbiorowy, dzieli zaimki ze względu na zastępowaną część mowy, • • • • • • • • • • • • • • • • dostateczna poziom podstawowy • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • przekształca zdania pojedyncze na złożone i zdania złożone na pojedyncze, wskazuje związki poboczne w zdaniu pojedynczym, rozpoznaje orzeczenie imienne w zdaniu, rozpoznaje przydawkę, okolicznik, dopełnienie, zna spójniki łączące zdania współrzędne oraz podrzędne, określa relacje między wypowiedzeniami składowymi w zdaniu złożonym, poprawnie stawia przecinek w zdaniu pojedynczym i złożonym, rozumie problematykę przeczytanych lektur, recytuje wiersz/fragment prozy, dbając o interpretację głosową, stara się uzasadniać własne opinie. popełnia w wypowiedzi ustnej lub pisemnej błędy językowe, które jednak nie wpływają na jej zrozumienie, odróżnia oficjalną sytuację komunikacyjną od nieoficjalnej, podaje przykłady właściwych zachowań w różnych sytuacjach komunikacyjnych (np. etykieta), wskazuje strofę, wers, refren, rym, rozumie pojęcie wątek, posługuje się pojęciami związanymi z przedstawieniem teatralnym oraz tworzywem filmowym, podaje podstawowe cechy komiksu, rozpoznaje mit, legendę, bajkę, rozpoznaje różne typy notatek, rozpoznaje formę i strukturę sprawozdania, listu oficjalnego, podania, identyfikuje tekst reklamowy, formułuje życzenia, gratulacje, przeprosiny, prośbę, podziękowanie, redaguje zrozumiałe ogłoszenie, zaproszenie, przepis, instrukcję, zawiadomienie, opisuje krajobraz, podając najważniejsze jego cechy, redaguje opowiadanie odtwórcze i twórcze, wskazuje najważniejsze wydarzenia w utworze, podaje antonimy, podaje synonimy rozpoznaje w tekście związki frazeologiczne, powiedzenia, przysłowia, posługuje się słownikiem wyrazów obcych, słownikiem wyrazów bliskoznacznych i słownikiem frazeologicznym, wskazuje i tworzy epitety, porównania, wyrazy dźwiękonaśladowcze, rozumie pojęcia przenośnia, stosuje akapity w swoich wypowiedziach pisemnych, redaguje odtwórczy plan ramowy, zna zasady dotyczące pisowni ó-u, ż-rz, h-ch, zna zasady dotyczące pisowni wielkiej i małej litery w nazwach własnych i pospolitych, zna zasady dotyczące pisowni nie z rzeczownikami, przymiotnikami, przysłówkami i czasownikami poprawnie akcentuje wyrazy na drugą sylabę od końca, gromadzi wyrazy pokrewne, w parze wyrazów wskazuje wyraz podstawowy i pochodny, rozwija i tworzy podstawowe skróty, rozpoznaje nieosobowe formy czasownika, określa tryb, czas, osobę, liczbę, rodzaj i aspekt czasownika, odmienia rzeczownik i przymiotnik przez przypadki i liczby, odmienia liczebnik przez przypadki, odróżnia przysłówek od wyrażenia przyimkowego, stopniuje przymiotniki i przysłówki, wie, jaka jest funkcja zaimków, podaje przykłady spójników i przyimków, przekształca zdania na równoważniki zdań i równoważniki na zdania, wskazuje podmiot i orzeczenie, odróżnia zdanie pojedyncze nierozwinięte od rozwiniętego, wskazuje związek główny w zdaniu, odróżnia zdanie pojedyncze od złożonego, czyta lektury, wnioskuje na podstawie informacji zawartych w tekście. rozumie pojęcia nadawca i odbiorca, odróżnia tekst prozatorski od poetyckiego i dramatycznego, klasyfikuje utwory epickie ze względu na ich tematykę (np. przygodowe, obyczajowe, podróżnicze, biograficzne), • podaje nazwiska wybitnych Polaków i bohaterów narodowych, • wskazuje autora i bohaterów tekstu, • identyfikuje wydarzenia fikcyjne – fantastyczne i realistyczne, • rozpoznaje komiks, • rozumie, czym jest morał, • rozpoznaje przepis, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, instrukcję, sprawozdanie, • wskazuje akapit, • wskazuje strofę, wers, • rozpoznaje epitety i porównania, • rozpoznaje elementy opisu przeżyć wewnętrznych w utworze, • przedstawia pisemnie przebieg wydarzeń, dopuszczająca • opisuje przedmiot i postać, podając najważniejsze cechy, • rozpoznaje, porządkuje plan ramowy tekstu, poziom • odróżnia opowiadanie od opisu, konieczny • rozpoznaje formę pamiętnika/dziennika, listu prywatnego i oficjalnego, • zna alfabet polski, szereguje wyrazy w kolejności alfabetycznej, • posługuje się słownikiem ortograficznym i słownikiem języka polskiego, • dzieli wyraz na sylaby, odróżnia spółgłoski od samogłosek, • rozpoznaje czasownik, odróżnia bezokolicznik od formy osobowej, • rozpoznaje rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, przysłówek, • rozpoznaje zaimki, • zamyka wypowiedzenia odpowiednim znakiem interpunkcyjnym, • odróżnia wypowiedzenia oznajmujące, rozkazujące, pytające i wykrzyknikowe, • odróżnia zdanie od równoważnika zdania, • zna treść omawianych lektur, • wygłasza z pamięci wiersz/fragment prozy, • rozumie tekst odczytywany głośno lub cicho, • wyszukuje w tekście potrzebne informacje wyrażone wprost. Oceniając, nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów zgodnie z zaleceniami zawartymi w opiniach poradni psychologicznopedagogicznej lub innej specjalistycznej poradni. • • • • • • • • • • • • • •