Realizacja zadań wynikających z Konwencji: monitoring
Transkrypt
Realizacja zadań wynikających z Konwencji: monitoring
Realizacja zadań wynikających z Konwencji: monitoring wdrażania edukacja uczniów z niepełnosprawnościami dr Paweł Kubicki, Stowarzyszenie Nie-Grzeczne Dzieci, Komisja ekspercka ds. osób z niepełnosprawnością przy RPO Katowice, 19.03.2013 Monitoring Konwencji – podstawy działania Źrodła • Zgodnie z treścią art. 33 ust. 2 Konwencji, państwa-strony są do ustanowienia struktury obejmującej jeden •zobowiązane Dane zastane (akty prawne, lokalne strategie i lub więcej niezależnych mechanizmów celu promowania, ochrony i dokumenty urzędowe, danew statystyczne). monitorowania wdrażania Konwencji. • •Ministerstwo Pracy i Polityki(38 Społecznej wskazało, że zadania Badania jakościowe wywiadów niezależnego mechanizmu monitorującego w Polsce sprawować indywidualnych z rodzicami, nauczycielami i będzie Rzecznik Praw Obywatelskich. przedstawicielami samorządów). • Ponadto, w myśl art. 33 ust. 3 Konwencji, w proces monitorowania Konwencji powinno być włączone społeczeństwo obywatelskie, tym osoby z niepełnosprawnościami reprezentujące je •w Działalność rzecznicza (w 2011oraz ponad 2200 maili, organizacje. kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Obowiązki organu monitorującego Źrodła • Stosownie do zaleceń Komitetu Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ,zastane do zadań (akty niezależnego organu monitorującego •przy Dane prawne, lokalne strategiepowinny i należeć obok działań stricte monitorujących, także: dokumenty urzędowe, dane statystyczne). • działania prewencyjne, • rozstrzyganie skarg na łamanie lub brak realizacji postanowień • Badania jakościowe (38 wywiadów Konwencji, z rodzicami, nauczycielami • indywidualnych wytaczanie w imieniu skarżących spraw sądowych lubi przedstawicielami samorządów). reprezentowanie ich przed sądami, • działania promocyjne, w tym podnoszenie świadomości społecznej odnośnie do istnienia Konwencji konieczności • Działalność rzecznicza (w 2011 ponadoraz 2200 maili, jej codziennej realizacji wporad, praktyce. kilkaset udzielonych kilkadziesiąt interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Monitoring i prewencja – lista działań Źrodła • bieżąca analiza sytuacji prawnej i faktycznej osób z w prawne, Polsce, •niepełnosprawnościami Dane zastane (akty lokalne strategie i dokumenty urzędowe, dane statystyczne). • prowadzenie kontroli prewencyjnych działalności organów i instytucji publicznych zobowiązanych do działania na rzecz osób •z niepełnosprawnościami Badania jakościowe(np. (38wwywiadów zakresie ochrony praw indywidualnych z rodzicami, nauczycielami i niepełnosprawnych uczniów), przedstawicielami samorządów). • prowadzenie badań społecznych w zakresie sytuacji faktycznej z niepełnosprawnościami i praktyki przepisów •osób Działalność rzecznicza (w 2011 stosowania ponad 2200 maili, prawa, kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Monitoring i prewencja – lista działań Źrodła • systematyczne analizowanie orzecznictwa sądów oraz okresowych rzadziej niż raz nairok) w •sporządzanie Dane zastane (akty informacji prawne,(nie lokalne strategie zakresie istotnychurzędowe, problemów dotyczących ochrony praw osób z dokumenty dane statystyczne). niepełnosprawnością, Badania jakościowe (38 wywiadów • •monitorowanie precedensowych spraw sądowych toczących się indywidualnych z rodzicami, i przed sądami krajowymi w sprawach znauczycielami zakresu przeciwdziałania przedstawicielami samorządów). dyskryminacji i nierównego traktowania, • •systematyczne Komitetu Praw Osób Działalnośćanalizowanie rzeczniczaorzecznictwa (w 2011 ponad 2200 maili, Niepełnosprawnych ONZ oraz sporządzanie okresowych informacji kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt (nie rzadziej niż raz na rok) w zakresie istotnych problemów interwencji, spotkania i debaty eksperckie). dotyczących ochrony praw osób z niepełnosprawnościami, Monitoring i prewencja – lista działań Źrodła • Sporządzanie tzw. raportu alternatywnego z wykonywania przez Polską postanowień •Rzeczpospolitą Dane zastane (akty prawne,Konwencji lokalne zawierającego strategie i szczegółowe sprawozdanie dotyczące podjętych w celu dokumenty urzędowe, dane środków statystyczne). realizacji zobowiązań wynikających z KPON oraz na temat postępu dokonanego w tym zakresie przez Polskę • • Badania jakościowe (38 wywiadów indywidualnych rodzicami, nauczycielami i Stosownie do treści art.z 35 ust. 1 i 2 pierwsze sprawozdanie przedstawicielami samorządów). powinno zostać sporządzone dwa lata po ratyfikowaniu Konwencji, a następnie co cztery lata). • Działalność rzecznicza (w 2011 ponad 2200 maili, kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Ramy prawne - edukacja Źrodła • Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych w art. 24 pkt. 1 jednoznacznie wskazuje na prawo osób z niepełnosprawnościami (OzN) do bez dyskryminacji i na prawne, zasadach równych szansstrategie oraz zobowiązuje •edukacji Dane zastane (akty lokalne i sygnatariuszy Konwencji do zapewnienia włączającego systemu kształcenia dokumenty urzędowe, dane statystyczne). umożliwiającego integrację na wszystkich poziomach edukacji i w kształceniu ustawicznym • Art. 70 Konstytucji RP: Każdy ma prawo do nauki (…). Władze publiczne •zapewniają Badania jakościowe (38 iwywiadów obywatelom powszechny równy dostęp do wykształcenia (…) • indywidualnych z rodzicami, nauczycielami i Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. przedstawicielami samorządów). 2572 ze zm.). Zgodnie z art. 1: System oświaty zapewnia w szczególności: (…) możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną (…) zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i oraz predyspozycjami, a także opiekę nad uczniami •edukacyjnymi Działalność rzecznicza (w 2011 ponad 2200 maili, niepełnosprawnymi przez umożliwianie realizowania zindywidualizowanego kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych (…)interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Z życia wzięte Źrodła • Według rzecznika prasowego Kuratorium Oświaty w Warszawie, powszechnej ma prawo odmówić przyjęcia dziecka z •dyrektor Dane szkoły zastane (akty prawne, lokalne strategie i niepełnosprawnością do swojejdane placówki. Jest to uzasadnione tym, dokumenty urzędowe, statystyczne). że nie każda szkoła ogólnodostępna jest w stanie zapewnić dziecku z niepełnosprawnością odpowiednią opiekę i warunki pobytu. Takie •sytuacje Badania jakościowe (38wtedy, wywiadów mogą się zdarzyć np. gdy w orzeczeniu zalecony jest indywidualnych z rodzicami, nauczycielami i powinien inny typ szkoły. Dyrektor, który odmówił przyjęcia dziecka, przedstawicielami samorządów). udzielić rodzicom informacji o najbliższej placówce, która będzie w stanie zapewnić odpowiednią opiekę. Informacja o tym, czy szkoła możliwość(w przyjęcia •ogólnodostępna Działalność ma rzecznicza 2011 dziecka ponadz2200 maili, niepełnosprawnością, powinna znaleźć się w jej statucie. (artykuł kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt wybór szkoły, www.niepelnosprawni.pl) interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Wydatki związane z niepełnosprawnością Źrodła 65 mld, 4,6% PKB w 2010 r. • Dane zastanepieniężne (akty dla prawne, Wydatki na świadczenia ON - 41% lokalne strategie i dokumenty urzędowe, dane statystyczne). Wydatki publiczne ochrony zdrowia na rzecz ON – 33% Wydatki indywidualne (leczenie, rehabilitacja) – 12% • Badania jakościowe (38 wywiadów indywidualnych z rodzicami, nauczycielami i Dodatkowe wagi subwencyjne w samorządów). ramach oświaty – 5% (zaokraglając 3 mld zł) przedstawicielami PFRON – 7% Wydatki rzeczowe i na usługi dla ON – 1% • Działalność rzecznicza–(w Orzecznictwo i koszty administracyjne 1% 2011 ponad 2200 maili, kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt Źródło: „Instytucjonalne, zdrowotne i społeczne determinanty niepełnosprawności”, spotkania i debaty eksperckie). projektinterwencji, IPiSS; prof. Stanisława Golinowska Finansowanie edukacji Źrodła SZKOŁY P2 = upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim, niedostosowanie społeczne, zaburzenia zachowania, zagrożenie uzależnieniem, niedostosowaniem społecznym, z chorobami przewlekłymi P3 = niewidomi, słabowidzący, niepełnosprawni ruchowo, w tym z afazją, zaburzenia psychiczne P4 = niesłyszący i słabosłyszący, upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym P5 = upośledzenie umysłowe w stopniu głębokim, niepełnosprawności sprzeżone oraz autyzm, w tym zespół Aspergera • Dane zastane (akty prawne, lokalne strategie i dokumenty urzędowe, dane statystyczne). • Badania jakościowe (38 wywiadów indywidualnych z rodzicami, nauczycielami i przedstawicielami samorządów). PRZEDSZKOLA P28 = niesłyszący, słabosłyszący, niewidomi, słabowidzący, z niepełnosprawnością ruchową w tym z afazją, z upośledzeniem umysłowym P36 = wychowankowie OREW, niepełnosprawności sprzeżone oraz autyzm, w tym zespół Aspergera • Działalność rzecznicza (w 2011 ponad 2200 maili, kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Między teorią a praktyką Źrodła • Dane zastane (akty prawne, lokalne strategie i dokumenty urzędowe, dane statystyczne). • Badania jakościowe (38 wywiadów indywidualnych z rodzicami, nauczycielami i przedstawicielami samorządów). • Działalność rzecznicza (w 2011 ponad 2200 maili, kilkaset udzielonych porad, kilkadziesiąt interwencji, spotkania i debaty eksperckie). Źródło: dr Agnieszka Dudzińska, oprac. własne