Masa formierska. - Patenty

POLSKA
OPIS
RZECZPOSPOLITA
LUO
PATENTOWY
CZYiELNIA
Patent dodatkowy
do patentu
Uryi*óu Patentowego
Fel»ii»i lu«m&*.»--i| Li2i»i|
Zgłoszono: 13.09.77 (P. 200838)
Int. Cl2. B22C 1/18
Pieriuszeństiuo:
Int.Cl3.B22Cl/18
URZĄD
PATENTOWY
PRL
109303
Zgłoszenie ogłoszono: 17.07.78
Opis patentowy opublikoiuano: 30.11.1981
Twórcy wynalazku: Magdalena Gawlikowska, Elżbieta Popławska-Dobiejewska, Stanisław Rybiński,
Maciej Szolc, Paweł Gothsonner
Uprawniony z patentu : Instytut Odlewnictwa,
Kraków (Polska)
Masa formierska
Przedmiotem wynalazku jest masa formierska sporządzona na bazie piasku kwarcowego i zawierająca spo¬
iwo oraz dodatki uszlachetniające.
Dotychczas znane są ze stosowania w przemyśle odlewniczym, syntetyczne masy formierskie zawierające
w swym składzie spoiwo w postaci glin kaolinowych, glin illitowych względnie glin montmorylonitowych takich
jak bentonit, iły bentonitowe lub iły montmorylonitowe. Masy te zostały opisane między innymi w publikacji
L. Lewandowski „Materiały formierskie" PWN - 1971 W-wa. Z kolei z publikacji W. Sakwa, T. Wachelko „Te¬
oria i praktyka technologii materiałów formierskich" wyd. Śląsk - Katowice, 1970 znane są masy zawierające
w swym składzie takie składniki jak: ług posiarczynowy, dekstryna, melasa, mąka, krochmal, trociny oraz torf
odlewniczy.
Celem wynalazku jest opracowanie składu syntetycznej masy formierskiej o dobrych własnościach techno¬
logicznych, zawierającej jako spoiwo tanie i łatwo dostępne materiały otrzymywane z eksploatacji złóż zwietrza¬
łych bazaltów.
Masa formierska według wynalazku składająca się z piasku kwarcowego oraz znanych składników takich
jak dodatki węglowe w ilości 2—5% wagowych i woda w ilości 2—6% wagowych, zawiera jako spoiwo ił bazalto¬
wy o składzie: krzemionka, tlenek glinu, tlenek tytanu, tlenek żelaza, montmorylonit, kaolinit w łącznej
ilości 8-14%
wagowych,
a jako
dodatki
uszlachetniające
węglan sodu
w ilości 30-60%,
dekstrynę
w ilości 10—40% i bentonit w ilości 15—40%, w łącznej ilości 2-5% wagowych na 100% wagowych suchych
składników masy. Iły pochodzące ze zwietrzałych złóż bazaltowych zawierają w swym składzie oprócz krze¬
mionki także tlenek glinu w ilości 20-30% wagowych, tlenek tytanu w ilości 3^% wagowych, tlenki żelaza
w ilości 18—22% wagowych oraz niewielkie ilości materiałów ilastych typu kaolinit, a także minerałów pęcznie¬
jących typu illit i montmorylonit.
Przykłady składu masy według wynalazku
Przykład I
piasek kwarcowy - 85% wagowych
ił pochodzący
109303
ze złóż bazaltowych
dodatki uszlachetniające w postaci:
- 10% wagowych
Na2C03
- 40% wagowych
dekstryna
- 35% wagowych f
bentonit
- 25% wagowych
łącznie 2% wagowych
dodatki solowe w postaci:
pyłu węgla kamiennego — 3% wagowych
woda
— 3% wagowych
(w odniesieniu do 100% wagowych suchych składników masy)
Przykład II
piasek kwarcowy
- 80% wagowych
ił pochodzący
ze złóż bazaltowych
dodatki uszlachetniające w postaci:
- 12% wagowych
Na2C03
- 40% wagowych!
- 35% wagowych j
dekstryna
bentonit
łącznie 5% wagowych
- 25% wagowychj
dodatki węglowe w postaci;
pyłu węgla kamiennego
. — 3% wagowych
- 5% wagowych
(w odniesieniu do 100% wagowych suchych składników masy)
Masę według wynalazku sporządza się przez mieszanie, w mieszarce dowolnego typu, w pierwszej kolej¬
ności składników suchych przez okres 3 minut, a następnie po dodaniu wody miesza się ponownie przez okres
dalszych 6 minut. Wytrzymałość masy według wynalazku sporządzonej zgodnie z przykładem I lub II wynosi
woda
Rj£X),100 MPa p>lkG/cm2).
Dodatki węglowe w postaci pyłu węgla kamiennego w znacznym stopniu polepszają gładkość powierzchni
wytwarzanych odlewów. Składniki pochodzące ze złoża zwietrzałych bazaltów, wykorzystane w masie według
wynalazku jako spoiwo, zawierają związki o gruboziarnistej frakcji głównej i niskiej zawartości cząsteczek po¬
niżej 2,0 jum.
Syntetyczna masa formierska według wynalazku przeznaczona jest do wykonywania form odlewniczych
zalewanych w stanie wilgotnym lub suchym dla sporządzania odlewów ze stopów żelaza i stopów metali nie¬
żelaznych.
Wynalazek umożliwia wykorzystanie w przemyśle odlewniczym, dotychczas nie zagospodarowanych prze¬
mysłowo, zasobów mineralnych występujących w postaci zwietrzałych złóż bazaltowych i przyczynia się do
zwiększenia bazy surowcowej dla odlewnictwa.
Zastrzeżenie patentowe
Masa formierska składająca się z piasku kwarcowego, syntetycznego spoiwa, dodatków uszlachetniających,
dodatków węglowych i wody, znamienna tym, że jako spoiwo zawiera ił bazaltowy o składzie krze¬
mionka, tlenek glinu, tlenek tytanu, tlenek żelaza, montmorylonit, kaolinit w łącznej ilości 8—14% wagowych,
a jako dodatki uszlachetniające węglan sodu w ilości 30—60%, dekstrynę w ilości 10—40% i bentonit
w ilości 15—40%, w łącznej ilości 2—5% wagowych na 100% wagowych suchych składników masy.
Prac. Poligraf. UP PRL nakład 120+8
Cena 45 zł