PAK 12 2014 spis tresci

POMIARY
AUTOMATYKA
KONTROLA
12-2014
GRUDZIEŃ
VOL. 60
ISSN 0032-4140
INDEKS 36958
ORGAN POLSKIEGO STOWARZYSZENIA POLSPAR
ORGAN SEKCJI METROLOGII SIMP
MEASUREMENT AUTOMATION AND MONITORING
TYTUŁ CZĘŚCIOWO DOTOWANY PRZEZ
MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO
SPIS TREŚCI / CONTENTS
ROK ZAŁOŻENIA: 1955
str.
ARTYKUŁY NAUKOWE - SCIENTIFIC PAPERS
Mateusz KASPROWIAK, Marcin JASIEWICZ, Bartosz POWAŁKA,
Arkadiusz PARUS
Badania doświadczalne czujnika MEMS przy wykorzystaniu wibrometru
laserowego
Experimental testing of MEMS pressure sensor using laser vibrometer
Bartłomiej GREŃ, Paweł KĘPSKI
State of art in vibration monitoring systems dedicated to underground mining
machinery
Przegląd dostępnych rozwiązań systemów monitoringu drgań maszyn
pracujących w podziemiach kopalń
Przemysław KURAS, Łukasz ORTYL, Mariusz KĘDZIERSKI,
Paweł PODSTOLAK
Vibration measurements of steel chimneys equipped with mass dampers,
using interferometric radar, robotic total station and accelerometer
Pomiary drgań kominów stalowych wyposażonych w tłumiki masowe,
przy użyciu radaru interferometrycznego, tachymetru zrobotyzowanego
i przyspieszeniomierza
1084
1087
1090
SPIS TREŚCI / CONTENTS
str.
Tomasz OWERKO
Application of ground-based radar interferometry technique to bridge load
testing
Zastosowanie naziemnej interferometrii radarowej do wykonywania badań
obiektów mostowych pod próbnym obciążeniem
Cezary BARTMAŃSKI, Wojciech BOCHENEK,
Magdalena DUDZIŃSKA, Janusz KOMPAŁA, Juliusz MARTYKA,
Magdalena MITERSKA, Zbigniew MOTYKA, Henryk PASSIA,
Adam RAMOWSKI, Agata SATERNUS, Andrzej STANIEK
Analiza drgań drogowych barier akustycznych z wykorzystaniem
oprogramowania Test.Lab firmy LMS
Analysis of acoustic road barriers vibrations with the use of LMS Test.Lab
software
Adam ADAMKOWSKI, Zbigniew KRZEMIANOWSKI
Modyfikacje procedur obliczeniowych w metodach uderzenia hydraulicznego
i młynków hydrometrycznych wykorzystywanych do pomiaru natężenia
przepływu w elektrowniach wodnych
Modifications of the flow rate calculation procedures in the application of the
pressure-time method and the current meters method in hydropower plants
1096
1100
1104
Miesięcznik POMIARY AUTOMATYKA KONTROLA wydawany jest przez Wydawnictwo PAK - Agenda SIMP
00-050 Warszawa, ul. Świętokrzyska 14A, tel./fax: (+48) 22 827 25 40
44-100 Gliwice, ul. Akademicka 10, tel./fax: (+48) 32 237 19 45, e-mail: [email protected], www.pak.info.pl
Miesięcznik POMIARY AUTOMATYKA KONTROLA jest zamieszczony w międzynarodowych bazach:
INSPEC, IEE INSPEC, ULRICHSWEB, INDEX COPERNICUS, GOOGLE SCHOLAR, w bazie polskich czasopism technicznych BAZTECH
oraz w bazie naukowych i branżowych polskich czasopism elektronicznych ARIANTA
Wersją pierwotną (referencyjną) jest wersja papierowa.
Miesięcznik PAK znajduje się na liście czasopism punktowanych przez MNiSzW z przypisaną liczbą 7 punktów
RADA PROGRAMOWA / PROGRAMME COMMITTEE:
Członkowie krajowi / Native Members:
prof. Tadeusz KACZOREK (Przewodniczący) - członek rzecz. PAN, prof. Stanisław Adamczak - członek KMiAN PAN, prof. Mikołaj Busłowicz - członek KAiR PAN,
prof. Jerzy Klamka - członek rzecz. PAN, prof. Józef Korbicz - członek koresp. PAN, prof. Zdzisław Kowalczuk – członek KAiR PAN, prof. Janusz Mindykowski - członek
KMiAN PAN, prof. Janusz Mroczka - członek koresp. PAN, prof. Antoni Nowakowski - członek KBiIB PAN, prof. Zbigniew Ranachowski, prof. Ryszard Tadeusiewicz - członek
koresp. PAN, prof. Leszek Trybus - członek KAiR PAN, prof. Bogusław Więcek, prof. Wiesław Winiecki - członek KMiAN PAN
Członkowie zagraniczni / Foreign Members:
prof. Marija Cundeva-Blajer (Republic of Macedonia), prof. Leszek S. Czarnecki (USA), prof. Elena Diacu (Romania), prof. Mykhaylo Dorozhovets (Ukraine), prof. Andrzej
Drygajlo (Switzerland), prof. Kostas Eleftheriadis (Greece), prof. Gerald Gerlach (Germany), Doc. Miroslav Gutten (Slovakia), prof. Orest Ivakhiv (Ukraine), prof. Gilbert
de Mey (Belgium), prof. Witold Pedrycz (Canada, PAS member), prof. Stan Zak (USA), prof. Marek Zaremba (Canada), prof. Jacek Żurada (USA, PAS member)
KOLEGIUM REDAKCYJNE / EDITORIAL BOARD:
prof. Tadeusz SKUBIS (redaktor naczelny), mgr Agnieszka Skórkowska (sekretarz), dr inż. Artur Skórkowski (redaktor naukowy), dr inż. Paweł Fotowicz (redaktor statystyczny),
mgr Danuta Grabowska (redaktor językowy), doc. dr inż. Maria Bojarska (redaktor tekstów anglojęzycznych)
Redaktorzy tematyczni:
prof. Jan Maciej Kościelny (Automatyka), prof. Mirosław Świercz (Diagnostyka), prof. Andrzej Sikorski (Energoelektronika), prof. Khalid Saeed (Informatyka w pomiarach),
prof. Stefan Domek (Mechatronika), prof. Janusz Gajda (Metrologia), prof. Jerzy Pluciński (Pomiary optoelektroniczne), prof. Tadeusz Uhl (Pomiary w mechanice),
prof. Tadeusz Pałko (Pomiary w biologii i medycynie), prof. Ryszard Choraś (Przetwarzanie obrazu i dźwięku), prof. Krzysztof Kozłowski (Robotyka), prof. Zygmunt Strzyżakowski
(Systemy bezpieczeństwa), prof. Waldemar Minkina (Termometria)
Redakcja przyjmuje do publikacji tylko prace oryginalne, nie publikowane wcześniej w innych czasopismach.
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo redagowania i skracania tekstów oraz streszczeń.
Autorzy materiałów nadesłanych do publikacji są odpowiedzialni za przestrzeganie prawa autorskiego.
Zarówno treść pracy, jak i wykorzystane w niej ilustracje oraz tabele powinny stanowić dorobek własny Autora
lub muszą być opisane zgodnie z zasadami cytowania, z powołaniem się na źródło cytatu.
Redakcja ma prawo do korzystania z utworu, rozporządzania nim i udostępniania dowolną techniką, w tym też elektroniczną
oraz ma prawo do rozpowszechniania go dowolnymi kanałami dystrybucyjnymi.
Przedrukowywanie materiałów lub ich fragmentów wymaga pisemnej zgody redakcji.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść materiałów reklamowych.
Miesięcznik PAK można zaprenumerować indywidualnie w Wydawnictwie PAK (www.pak.info.pl) lub przez kolporterów zbiorowych:
Garmond Press tel.: (+48) 22 817 20 12, Kolporter S.A. tel.: (+48) 41 367 88 88, RUCH S.A. tel.: (+48) 22 586 13 30, Wydawnictwo SIGMA-NOT tel.: (+48) 22 840 30 86
Skład i łamanie: Redakcja Gliwice, 44-100 Gliwice, ul. Akademicka 10, p. 30b, tel./fax: (+48) 32 237 19 45, e-mail: [email protected]
Druk: Poligrafia D&N, 44-109 Gliwice, ul. Pszenna 2, tel.: (+48) 32 234 58 40, fax: (+48) 32 330 15 13, e-mail: [email protected]
nakład min. 500 egz.
1082 
SPIS TREŚCI / CONTENTS
str.
ARTYKUŁY NAUKOWE - SCIENTIFIC PAPERS
Waldemar MORZUCH
Zastosowanie interferometrii holograficznej do oceny sztywności elementów
belkowych
Using the holographic interferometry for estimation of the rigidity of beam
elements
Krzysztof A. SOBIECH, Katarzyna GRUSZKA,
Agnieszka CHWAŁCZYŃSKA, Grzegorz JĘDRZEJEWSKI
Zastosowanie termowizji w ocenie zmian temperatury powierzchniowej ciała
po kąpieli morsów (regular winter swimmer)
Application of thermovision to body surface temperature analysis at regular
winter swimmers
1109
1112
Jan MALINOWSKI
Platońskie piękno wyniku pomiaru
Platonic beauty of the measurement result
1116
Zygmunt Lech WARSZA, Marian Jerzy KORCZYŃSKI
Statystyki skośności i kurtozy małych próbek pomiarowych z populacji
o rozkładzie normalnym i kilku innych
Statistics of skewness and kurtosis of small measurement samples from
populations of normal and few other distributions
1119
Paweł PAWLIK, Bartosz PRZYSUCHA
Wpływ liczby punktów pomiarowych na niepewność wyznaczania
izolacyjności akustycznej przegród budowlanych
The Effect of Number of Measurement Points On The Uncertainty of The
Determination of Sound Insulation of Building Partitions
1124
Jacek ZAJĄC
Badania skuteczności rękawic antywibracyjnych z uwzględnieniem
niepewności pomiarów w warunkach laboratoryjnych i terenowych
Testing the effectiveness of anti-vibration gloves in the laboratory and
in the field
PAK vol. 60, nr 12/2014
SPIS TREŚCI / CONTENTS
str.
Krzysztof SUCHOCKI
Wpływ kształtu elektrody woltamperometrycznej na jej właściwości
metrologiczne w dziedzinie czasu
The influence of the shape of voltammetric electrode on its metrological
properties in the time domain
1163
Ewa LISIECKA, Henryk PASSIA, Daniel KAROLCZYK
Koncepcja optoelektronicznego systemu do pomiaru temperatury w procesie
podziemnego zgazowania węgla
Conception of the optoelectronic temperature measurement system for
underground coal gasification process
1166
Grzegorz ŚMIGIELSKI, Damian LEWANDOWSKI,
Dariusz CHABERSKI, Sławomir GRZELAK, Roman DYGDAŁA
Rejestrator kropel aerozolu wodnego wytwarzanego metodą wybuchową
The trap-box for collecting droplets of explosive formation water aerosol
Grzegorz BUDZIK, Tomasz DZIUBEK, Olimpia MARKOWSKA,
Paweł TUREK
Wpływ zmiany grubości warstwy na dokładność odwzorowania geometrii
żuchwy wykonanej metodą FDM
Effect of layer thickness changes on the accuracy of manufacturing mandible
made by FDM method
1170
1174
Aleksandra KŁOS-WITKOWSKA
Ewolucja i rozwój biosensorów – problemy i perspektywy
The evolution and development of biosensors - problems and perspectives
1178
1181
1127
Ewelina PIEKAR, Aleksander SOBOTNICKI
Symulator parametrów rezystancyjnych tkanek do badań bioimpedancyjnych
The simulator of resistive parameters of the tissues for bioimpedance research
1185
Roman WIENCH, Wojciech HUNEK
Układ kontrolno-pomiarowy do zbierania danych procesowych oczyszczalni
ścieków opartej na technologii SBR
A control and data acquisition system for SBR sewage treatment plant
1132
Piotr WIŚNIEWSKI, Marek R. OGIELA
Wybrane zagadnienia implementacyjne zaawansowanych algorytmów
kryptografii wizualnej
Selected aspects of implementation of advanced visual cryptography
algorithms
Marek R. OGIELA, Katarzyna KOPTYRA
Porównanie wybranych algorytmów steganografii cyfrowej
Comparison of selected methods of digital steganography
1189
Joanna BOBKOWSKA
Wady i zalety metody prognozowania zachowania złożonych procesów
opartej na metodzie GMDH z funkcjami wrażliwości
The advantages and limitations of the complex processes behavior prediction
method with sensitivity functions based on GMDH
1136
Paweł NAWRAT, Stanisław WALUŚ
Modelowanie osiowosymetrycznych rozkładów prędkości dla przewodów
zamkniętych o kołowym przekroju poprzecznym
Modeling of ax symmetrical velocity distributions for closed conduits with
circular cross section
1196
Grzegorz SMOŁALSKI
Estymacja wartości parametrów sygnału na podstawie dostępnej wiedzy
Signal’s parameters estimation based on the available knowledge
1140
1201
Lesław TOPÓR-KAMIŃSKI, Janusz GUZIK, Adam PILŚNIAK
Przetwornik jednoczesnych zmian parametrów dwójników RC o wyjściu
częstotliwościowym
Two-input port converter of simultaneous parameter changes with
frequency output
1144
Bogusław KASPERCZYK, Artur SKÓRKOWSKI
Ocena odporności na nielegalny pobór energii indukcyjnych i elektronicznych
liczników energii elektrycznej
Evaluation of resistance to illegal energy consumption of induction and
electronic meters
Romuald MAŚNICKI, Damian HALLMANN
Zastosowanie FPGA w akwizycji danych z systemu elektroenergetycznego
The FPGA application in data acquisition from electrical power system
1205
Anna PIASKOWY, Artur SKÓRKOWSKI
Układ mostkowy do badania właściwości magnetycznych rdzeni
stosowanych w transformatorach pomiarowych
Bridge circuit for magnetic properties testing of cores used in measuring
transformers
1147
Waldemar MORZUCH
Krytyczna wartość szczeliny magnetycznej silnika asynchronicznego
Critical value of magnetic gap of asynchronous motor
1208
1150
Piotr MRÓZ, Sebastian BROL
Układ pomiarowy poślizgu względnego między kołem napędzanym
a rolką na hamowni podwoziowej
Measurement system of relative slip between driven wheel and roller
of chassis dynamometer
1211
Damian BISEWSKI, Janusz ZARĘBSKI
System do automatycznego pomiaru parametrów termicznych
półprzewodnikowych przyrządów mocy
An automatic measurement system of thermal parameters of semiconductor
power devices
1154
Adam ŻUCHOWSKI
Wyznaczanie parametrów rozszerzonego modelu Strejca w warunkach
silnych zakłóceń, przy wykorzystaniu specjalnych charakterystyk
Determination of parameters of an extended Strejc model under strong
disturbances using special characteristics
1215
Przemysław KĘDZIERSKI, Henryk PASSIA
Badania właściwości elektrostatycznych tkaniny polipropylenowej wykonanej
w technice przeplotu z nitką metalową
Studies the electrostatic properties of polypropylene fabric made in the
technique of interlacing metal thread
1158
Adam ŻUCHOWSKI, Janusz PAPLIŃSKI
Prosta metoda identyfikacji pewnej klasy nieliniowych obiektów
o dynamice pierwszego i drugiego rzędu
A simple method of identifying of some class of nonlinear dynamic objects
of the first and the second order
1218
Michał KURPIŃSKI
Identyfikacja wad technologicznych połączeń klejonych z zastosowaniem
termografii aktywnej dla potrzeb przemysłu motoryzacyjnego
Identification of technological defects of bonded joints for the automotive
industry needs using active thermography
PAK vol. 60, nr 12/2014
 1083
Adam ŻUCHOWSKI
Eksperymentalne wyznaczanie parametrów modelu Strejca z uwzględnieniem
korekcji
Experimental calculation of parameters for Strejc model including correction
1221
Piotr SZULEWSKI, Katarzyna KOGUTIUK
Nadzorowanie pracy programowalnego przekaźnika Logo za pomocą sieci
Internet
The programmable logic module LOGO controlled by Internet
1224
Krystian FRANIA
Laboratoryjny system wentylacji z regulatorem rozmytym zrealizowanym
w środowisku LabVIEW
The laboratory ventilation system with a fuzzy logic controller implemented
in LabVIEW
1228
Sebastian CHAMERA, Marcin ŁYCZKO
Wyznaczanie podstawowych parametrów wymiany ciepła w stanach
przejściowych pracy ogrzewacza wody
Determination of the basic parameters heat transfer coefficient in transient
conditions of water heater
1232
Grzegorz FICHT, Robert PIOTROWSKI
Robot typu Micromouse – wykonanie, sterowanie i optymalizacja
Micromouse robot – construction, control and optimization
1235
INFORMACJE - INFORMATION
Ważna informacja dla Autorów, Czytelników i Recenzentów
Nowa inicjatywa PAK
Bezpłatny dostęp do artykułów opublikowanych w PAK
Procedura recenzowania artykułu w miesięczniku PAK
Wydawnictwo PAK
Newsletter PAK
Profesor Tadeusz Kaczorek doktorem honoris causa UTH w Radomiu
1083
1108
1111
1115
1123
1131
1153
Szanowni Autorzy artykułów publikowanych w PAK
1169
Wersja elektroniczna miesięcznika PAK
1180
Wortal branżowy www.energoelektronika.pl
1195
Informacje dla Autorów
1220
1223
Informacja redakcji dotycząca artykułów współautorskich
Podziękowanie dla Recenzentów
1246
Z żałobnej karty Prof. dr hab. inż. Mikołaj Busłowicz –
wspomnienie pośmiertne
1248
Informacja o jawności informacji dotyczącej podmiotów przyczyniających
się do powstania artykułu
1250
Polityka Wydawnictwa PAK w zakresie praw autorskich
1250
Bezpłatny dostęp do artykułów opublikowanych w PAK
1250
W numerze m.in.
okładka I
Dr Włodzimierz Lewandowski laureatem prestiżowej nagrody
Precise Time and Time Interval
okładka II
X Konferencja Podstawowe Problemy Metrologii
okładka III
X Konferencja Podstawowe Problemy Metrologii w obiektywie
okładka IV
ARTYKUŁY DYDAKTYCZNE - DIDACTIC PAPERS
Tomasz BAKOŃ
Metrologia dla kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji
Metrology Course for Management and Production Engineering
Field of Study
1241
RECENZJE - REVIEWS
Zygmunt WARSZA
Elektroniczne symulatory rezystancji i konduktancji w układach pomiarowych
Zygmunt WARSZA
Modelowanie dynamiki mobilnych robotów kołowych
KONFERENCJE NAUKOWO-TECHNICZNE - CONFERENCES
REKLAMY - ADVERTISEMENTS
Laboratorium transferu AC-DC w Politechnice Śląskiej w Gliwicach
1244
1245
1250
okładka I
________________________________________________________________________
INFORMACJE
Ważna informacja dla Autorów, Czytelników i Recenzentów
Miesięcznik Pomiary Automatyka Kontrola od następnego numeru będzie miał główny tytuł w języku angielskim:
Measurement Automation Monitoring (MAM).
Układ graficzny zewnętrznych stron okładki oraz ISSN zostanie zachowany, a więc rozpoznawalność miesięcznika nie powinna ulec
zmianie. Wydawcą miesięcznika pozostaje Wydawnictwo PAK. Pozostają bez zmiany kanały kontaktowe z redakcją, w tym adresy internetowe. W tym zakresie będą wprowadzone później zmiany techniczne, w miarę wprowadzania nowego systemu informatycznego w Wydawnictwie PAK.
Artykuły będą publikowane wyłącznie w języku angielskim, według zmodyfikowanej formatki (www.pak.info.pl). Publikowane będą
oryginalne prace teoretyczne, aplikacyjne, wdrożeniowe oparte na badaniach własnych. Zakres merytoryczny publikowanych prac pozostaje niezmieniony, obejmując metrologię, automatykę, robotykę, mechatronikę, w tym informatykę i elektronikę w zastosowaniach do przyrządów i systemów pomiarowych, układów sterowania, układów wykonawczych i diagnostyki - ich funkcjonalności, dokładności, niezawodności i bezpieczeństwa. Wszystkie prace będą recenzowane przez co najmniej dwu recenzentów.
Redakcja zaleca aby w korespondencji dotyczącej następnych numerów miesięcznika używać nazwy: Measurement Automation Monitoring,
ewentualnie akronimu MAM. Jest to zwłaszcza ważne przy cytowaniach artykułów opublikowanych w następnych numerach. Odniesienia
do artykułów opublikowanych w numerach do 12/2014 powinny przywoływać PAK jako źródło.
Celem wprowadzonych zmian jest zwiększenie szans na umiędzynarodowienie miesięcznika i indeksowanie go w najważniejszych bazach bibliograficznych, co będzie służyć udostępnieniu dorobku polskich Autorów szerokiemu gronu międzynarodowemu, wspieraniu
współpracy międzynarodowej w zakresie badań i rozwoju metrologii.
Zmiany zostały zaakceptowane przez Zarząd Główny SIMP i Radę Programową miesięcznika.
Zapraszam do publikowania wartościowych artykułów naukowych na łamach miesięcznika Measurement Automation Monitoring.
Redaktor naczelny PAK
Tadeusz Skubis