pobierz - dr Andrzej Marjański
Transkrypt
pobierz - dr Andrzej Marjański
2013-01-30 ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE System Państwowego Ratownictwa Medycznego Andrzej Marjański Andrzej Marjański ( ) 2 Refleksyjnie "Odrobina działania warta jest tony abstrakcji.” Prawo Bookera 1 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 3 Agenda Cele i zadania ratownictwa medycznego Podmioty systemu Zadania Ministra Zdrowia Rola Wojewody w organizacji PRM Wojewódzki plan systemu ratownictwa medycznego Centrum Powiadamiania Ratunkowego Zakres pierwszej pomocy Zadania służb ratowniczych Segregacja medyczna PRM w regionie łódzkim Andrzej Marjański ( 45 ) 4 Cele Ratownictwa Medycznego Do zadań państwa należy zapewnienie pomocy każdej osobie, która znajduje się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. W celu realizacji tych zadań utworzono system Państwowego Ratownictwa Medycznego Podstawa funkcjonowania – ustawa z dnia 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym Ustawa określa zasady organizacji, funkcjonowania i finansowania systemy oraz zasady zapewnienia edukacji w zakresie udzielania pierwszej pomocy * 2 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 5 Zadania systemu Zapewnienie każdej osobie w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego: Zgłoszenia i przyjęcia przez odpowiednie służby wezwania o pomoc. Niezwłocznego przybycia na miejsce zdarzenia właściwych jednostek systemu. Szybkiego przewiezienia i przyjęcia do najbliższego zakładu opieki zdrowotnej udzielającego świadczeń zdrowotnych we właściwym zakresie. * Andrzej Marjański ( 45 ) 6 Cel działania systemu Usprawnienie funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego w Polsce Zapewnienie udzielania świadczeń zdrowotnych na poziomie standardów obowiązujących w Unii Europejskiej – ratownictwo przedszpitalne i wyspecjalizowane oddziały szpitalne Rozwijanie niezbędnych rozwiązań w zakresie powiadamiania o zagrożeniach zdrowia i życia (Centra Powiadamiania ratunkowego) * 3 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 7 Znaczenie czasu udzielenia pomocy Po haśle „ratunek: – w ciągu dwóch minut od zgłoszenia – ma być uruchomiony zespół wyjazdowy 8 minut na czas dojazdu karetki do wypadku w mieście 15 minut na czas dojazdu karetki poza miastem 30 minut – maksymalny czas dowiezienia chorego do oddziału ratunkowego 1 godzina po wypadku („złota godzina”) – maksymalny czas w jakim poszkodowany powinien otrzymać specjalistyczną pomoc. * Andrzej Marjański ( 45 ) 8 Podmioty systemu Organy administracji rządowej właściwe w zakresie wykonywania zadań systemu minister właściwy ds. zdrowia wojewoda Jednostki systemu: Szpitalne oddziały ratunkowe Zespoły ratownictwa medycznego – w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego * 4 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 9 Zadania Ministra Zdrowia Organ administracji rządowej właściwy w zakresie wykonywania zadań państwowego systemu ratownictwa medycznego Sprawuje nadzór nad systemem w całym kraju W ramach nadzoru: Zatwierdza wojewódzkie plany działania systemu i jego aktualizacje Może żądać od wojewodów wszelkich informacji dotyczących funkcjonowania systemu na terenie województwa Może przeprowadzać kontrolę dysponentów jednostek * Andrzej Marjański ( 45 ) 10 Zadania Ministra Zdrowia c.d. Określanie w drodze rozporządzenia szczegółowego zakresu danych objętych wojewódzkim planem działania systemu i wzoru planu Przekazywanie wojewodzie danych o lotniczych zespołach ratownictwa medycznego: Liczba zespołów Miejsce stacjonowania Obszar działania poszczególnych lotniczych zespołów Czas pozostawania w gotowości * 5 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 11 Zadania wojewody Organ administracji rządowej właściwy w zakresie wykonywania zadań państwowego ratownictwa medycznego. Zakres zadań: Planowanie, organizowanie i koordynowanie systemu Nadzór nad systemem Wojewoda sporządza wojewódzki plan działania systemu, który w razie potrzeb podlega aktualizacji; Projekt aktualizacji planu, wojewoda przekazuje do zaopiniowania właściwym powiatowym i wojewódzkim jednostkom samorządu terytorialnego; Ewidencja jednostek systemu z obszaru województwa oraz rejestr jednostek współpracujących z systemem; * Andrzej Marjański ( 45 ) 12 Wojewódzki plan działania systemu Charakterystyka potencjalnych zagrożeń dla życia lub zdrowia mogących wystąpić na obszarze województwa. Analiza ryzyka wystąpienia: Katastrof naturalnych Awarii technicznych Liczba i rozmieszczenie na obszarze województwa jednostek systemu oraz sposób koordynowania ich działań Obszary działania i rejony operacyjne Kalkulację kosztów działalności zespołów ratownictwa medycznego Sposoby współpracy z organami administracji publicznej i jednostkami z innych województw, zapewniający sprawne i skuteczne ratowanie życia i zdrowia, bez względu na przebieg granicy województw. 6 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 13 Wojewódzki plan działania systemu c.d. Sposoby współpracy z jednostkami współpracującymi z systemem Informacje o lokalizacji wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego i obsługiwanego przez nie terenu Opis struktury sytemu powiadamiania o stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego w celu dokonania przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych zestawienia koniecznych łączy telekomunikacyjnych, zapewniających możliwość niezbędnych przekierowań połączeń z CPR do właściwych jednostek Policji, Państwowej Straży Pożarnej i pogotowia ratunkowego * Andrzej Marjański ( 45 ) 14 Finansowanie zadań zadania zespołów ratownictwa medycznego finansowane są z budżetu państwa z części, której dysponentem jest wojewoda, ujętych w planie finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia; działalność lotniczych zespołów ratownictwa medycznego jest finansowana z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia; świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez szpitalne oddziały ratunkowe oraz jednostki organizacyjne szpitali wyspecjalizowane w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego są finansowane na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135 ze zm.), w ramach środków określonych w planie finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia; 7 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 15 Finansowanie zadań Wojewoda powierza przeprowadzenie postępowania o zawarcie umów z dysponentami zespołów ratownictwa medycznego na wykonywanie zadań zespołów ratownictwa medycznego, zawieranie, rozliczanie i kontrolę wykonania tych umów dyrektorowi właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia; Środki na finansowanie umów, wojewoda przekazuje Narodowemu Funduszowi Zdrowia w formie dotacji celowej w trybie i na zasadach określonych w przepisach o finansach publicznych Minister właściwy do spraw zdrowia, inni właściwi ministrowie, podmiot, który utworzył zakład opieki zdrowotnej, wojewodowie oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą finansować lub dofinansować nakłady na inwestycje związane z działalnością: - zespołów ratownictwa medycznego, szpitalnych oddziałów ratunkowych, centrów urazowych oraz stanowisk pracy dyspozytorów medycznych. Andrzej Marjański ( 45 ) 16 Podmioty współpracujące Służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, w szczególności: Jednostki Państwowej Straży Pożarnej Jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do KSRG Jednostki GOPR, TOPR, WOPR Inne jednostki podległe Ministrowi Spraw Wewnętrznych oraz Ministrowi Oborny Narodowej lub nadzorowane przez nich * 8 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 17 Podmioty współpracujące Społeczne organizacje ratownicze - mające w ramach swoich zadań ustawowych lub statutowych niesienie pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego – wpisane do rejestru jednostek współpracujących z systemem Centra urazowe i inne jednostki organizacyjne szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych niezbędnych dla ratownictwa medycznego – ujętych w wojewódzkim planie działania systemu * Andrzej Marjański ( 45 ) 18 Lekarz koordynator ratownictwa medycznego Lekarz koordynator ratownictwa medycznego (LKRM) działa w wojewódzkim centrum zarządzania Pełni dyżur całodobowy 9 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 19 Lekarz koordynator ratownictwa medycznego Do zadań lekarza koordynatora ratownictwa medycznego należy: nadzór merytoryczny nad pracą dyspozytorów medycznych; koordynacja współpracy dyspozytorów medycznych w przypadku zdarzeń wymagających użycia jednostek systemu spoza obszaru działania jednego dysponenta jednostki; wyznaczanie dyspozytorów medycznych realizujących zadania dla całego obszaru, którego dotyczy sytuacja; koordynacja działania dysponentów jednostek; udzielanie dyspozytorom medycznym niezbędnych informacji i merytorycznej pomocy; wskazywanie zespołowi ratownictwa medycznego transportującego osobę w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego do najbliższego, pod względem czasu dotarcia, szpitalnego oddziału ratunkowego lub szpitala; koordynacja transportu poza rejon działania dysponenta jednostki; Andrzej Marjański ( 45 ) 20 Lekarz koordynator ratownictwa medycznego niezwłoczne informowanie wojewody o potrzebie postawienia w stan podwyższonej gotowości wszystkich lub niektórych zakładów opieki zdrowotnej, działających na obszarze województwa, w przypadku wystąpienia katastrof naturalnych i awarii technicznych lub gdy w jego ocenie skutki zdarzenia mogą spowodować stan nagłego zagrożenia zdrowotnego znacznej liczby osób; nakładanie z upoważnienia Wojewody, w drodze decyzji administracyjnej z rygorem natychmiastowej wykonalności, na zakłady opieki zdrowotnej obowiązek pozostawania w stanie podwyższonej gotowości w celu przyjęcia osób znajdujących się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego; udział w pracach wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego. 10 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 21 Centrum Powiadamiania Ratunkowego Stanowi podstawowy element krajowego systemu ratowniczego Zadania struktur CPR: skrócenie czasu reakcji na podstawowe zagrożenia włączenie do akcji wszystkich sił i środków niezbędnych do zwalczania danego zagrożenia skoordynowanie działań zespołów ratowniczych Tworzenie i utrzymywanie CPR i zespołów koordynacji ratownictwa medycznego należy do wojewody * Andrzej Marjański ( 45 ) 22 Centrum Powiadamiania Ratunkowego Specyfika CPR: Zintegrowany punkt przyjmowania i selekcji zgłoszeń o zagrożeniach życia, zdrowia, mienia lub środowiska Integracja działania wszystkich podmiotów ratowniczych wchodzących w skald Krajowego Systemu RatowniczoGaśniczego i działających na jego rzecz. 11 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 23 Zadania i funkcje CPR Zapewnienie sprawnej realizacji następujących parametrów operacyjnych: Skrócenie czasu powiadamiania i dysponowania do działań podmiotów właściwych dla danego rodzaju zagrożeń. Optymalny dobór i wykorzystanie sił i środków niezbędnych do skutecznego prowadzenia działań ratowniczych. Szybki obieg informacji w przypadku wystąpienia zdarzeń o zasięgu wykraczającym poza obszar powiatu Kształtowanie korzystnych warunków koordynacji działań ratowniczych dla wszystkich podmiotów Stworzenie jednolitej bazy danych o zdarzeniach. Podniesienie skuteczności koordynacji działań medycznych o zasięgu ponad powiatowym i przekraczającym możliwości ratownicze powiatu * Andrzej Marjański ( 45 ) 24 Funkcje skuteczności operacyjnej CPR Przyjmowanie, kwalifikacja i selekcja wywołań alarmowych wymagających działań ratowniczych w trybie pilnym. Uruchomienie Zespołu Reagowania Kryzysowego w czasie powstawania katastrofy lub innych sytuacjach nadzwyczajnego zagrożenia życia, zdrowia, mienia lub środowiska. Dysponowanie do działań sił i środków na podstawie przyjętych planów ratowniczych uwzględniających możliwości podmiotów systemu ratowniczego i ich współdziałanie. Koordynowanie działań podmiotów ratowniczych w zakresie wspomagania i dysponowania sił i środków w oparciu o informacje od kierującego akcją lub koordynatora medycznych działań ratowniczych. 12 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 25 Funkcje skuteczności operacyjnej CPR c.d. Stałe analizowanie i ocenianie gotowości systemu ratowniczego do podejmowania działań ratowniczych w zakresie ratownictwa medycznego, chemicznego, technicznego i gaszenia pożarów. Monitorowanie powstawania i rozwoju zagrożeń. Ostrzeganie służb ratowniczych i ludności o możliwości powstania nadzwyczajnych zagrożeń i informowanie o podjętych formach ochrony i sposobach zachowania się ludności. Współdziałanie ze Szpitalnymi Oddziałami Ratunkowymi. Współpraca z podmiotami spoza obszaru chronionego w razie potrzeby spowodowanej rodzajem lub skalą zdarzenia. Andrzej Marjański ( 45 ) 26 Funkcje skuteczności operacyjnej CPR c.d. Analizowanie i dokumentowanie powstałych zdarzeń i ich oddziaływania na ludzi i środowisko, podjętych decyzji i zastosowanych w konkretnych sytuacjach działań, w celu przedstawienia propozycji zmian planu ratowniczego. Tworzenie baz danych na użytek systemu ratowniczego, gromadzących informację od pomiotów ratowniczych i innych instytucji 13 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 27 Ratownictwo medyczne w sytuacjach kryzysowych Ratownictwo medyczne obejmuje: Zespoły działań planistyczno-organizacyjnych; Stosowanie technik i sprzętu z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy i medycznych czynności ratunkowych w warunkach pozaszpitalnych, mających na celu ratowanie życia i zdrowia podczas zdarzeń kryzysowych. Andrzej Marjański ( 45 ) 28 Kto prowadzi działania z zakresu ratownictwa medycznego? Podmioty ratownicze realizujące medyczne czynności ratunkowe tj.: Zespoły ratownictwa medycznego Szpitalne oddziały ratunkowe Jednostki organizacyjne szpitali wyspecjalizowanych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego Uprawnieni strażacy i inni uprawnieni ratownicy z innych podmiotów włączonych do systemu w przypadku: braku kwalifikowanej pomocy medycznej (nie dotarli na miejsce zdarzenia) braku możliwości wykorzystania personelu służby zdrowia na miejscu zdarzenia * 14 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 29 Zakres czynności kwalifikowanej pierwszej pomocy Czynności kwalifikowanej pierwszej pomocy udzielanej przez ratowników podmiotów systemu ratowniczego: Resuscytacja krążeniowo-oddechowa, bezprzyrządową i przyrządową, z podaniem tlenu oraz zastosowaniem wg wskazań defibrylatora zautomatyzowanego. Tamowanie krwotoków zewnętrznych i opatrywanie ran. Unieruchamianie złamań i podejrzeń złamań kości oraz zwichnięć. Ochronę przed wychłodzeniem lub przegraniem. Prowadzenie wstępnego postępowania przeciwstrząsowego poprzez właściwe ułożenie osób i ochronę termiczną w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego Stosowanie tlenoterapii biernej. Ewakuację z miejsca zdarzenia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego Wsparcie psychiczne osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego. Andrzej Marjański ( 45 ) 30 Zadania służb ratowniczych Utrzymanie procesów opiekuńczo-wychowawczych nad poszkodowanym, od miejsc wypadku (zachorowania) do szpitala. Standard postępowania w pierwszej fazie powstępowania: Rozpoznanie sytuacji na miejscu zdarzenia Oznakowanie i zabezpieczenie miejsca zdarzenia Badanie wstępne i segregacja rannych Wdrożenie czynności ratujących życie * 15 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 31 Zadania służb ratowniczych Standard procedur diagnostyczno-ratowniczych: Wybór i przygotowanie transportu Zabezpieczenie poszkodowanych przed wpływem niesprzyjających czynników środowiskowych Przekazanie informacji do szpitalnego oddziału ratunkowego Wdrożenie wczesnego postępowania leczniczego na czas transportu * Andrzej Marjański ( 45 ) 32 Koordynator medycznych działań ratowniczych W działaniach z zakresu ratownictwa medycznego uczestniczy koordynator medyczny (w szczególności lekarz), który przybył pierwszy na miejsce zdarzenia. Jest oznakowany napisem KMDR Wspomaga kierującego działaniem ratunkowym 16 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 33 Koordynator medycznych działań ratowniczych –zadania Koordynacja realizacji procedur ratownictwa medycznego w zakresie pierwszej pomocy i medycznych czynności ratunkowych prowadzonych przez podmioty ratownicze na miejscu zdarzenia. Prowadzenie lub koordynacja segregacji medycznej Realizacja innych procedur organizacyjno-medycznych wynikających z rodzaju zdarzenia i liczby poszkodowanych osób Dokonywanie wyboru kolejności i czasu transportu poszkodowanych Przedstawianie kierującemu działaniem ratowniczym opinii dotyczących zabezpieczenia uczestników działań ratowniczych pod względem medycznym * Andrzej Marjański ( 45 ) 34 Koordynator medycznych działań ratowniczych –zadania Decydowanie o wykorzystaniu środków transportu oraz sprzętu ratowniczego podmiotów systemu ratowniczego realizujących zadania z zakresy ratownictwa medycznego i innych podmiotów biorących udział w działaniu ratowniczym Współdziałanie wg potrzeb i możliwości z punktami informacyjnymi podmiotów ratowniczych realizujących medyczne czynności ratunkowe w zakresie wymiany informacji co do liczby i stanu osób poszkodowanych oraz rozwoju i potrzeb działań z zakresu ratownictwa medycznego. Prowadzenie nadzoru merytorycznego nad pracą dyspozytorów medycznych, udzielanie dyspozytorom medycznym informacji i merytorycznej pomocy, koordynacja współpracy dyspozytorów medycznych w zdarzeniach wymagających użycia jednostek systemu, spoza obszaru działania jednego dysponenta jednostki. * 17 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 35 Triage – segregacja medyczna Prowadzona celem pogrupowania poszkodowanych względem pilności ich stanów. Wyróżnia się: Segregację pierwotną– prowadzoną przez strażaków ratowników lub ratowników medycznych na miejscu zdarzenia Segregacje wtórną – prowadzoną przez personel medyczny w punkcie pomocy medycznej lub lekarza przed Szpitalnym Oddziałem Ratunkowym Andrzej Marjański ( 45 ) 36 Triage – segregacja medyczna Triage wyróżnia 4 priorytety: natychmiastowy (1czerwony), pilny (2, żółty), odroczony (3, zielony), nie do uratowania (4, czarny). 18 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 37 TRIAGE Priorytet 1 (czerwony) – osoby wymagające natychmiastowego udzielenia medycznych czynności ratunkowych np. złamanie obu podudzi, odma opłucnowa, krwawienie wewnętrzne Priorytet 2 (żółty) – osoby wymagające pilnej pomocy medycznej. Poszkodowani mogą oczekiwać do około godziny na udzielenie pomocy. Złamania otwarte podudzia, oparzenie termiczne 5% powierzchni ciała . Ratownicy PSP kolorem żółtym oznaczają poszkodowanych, u których występuje podejrzenie zgonu. Andrzej Marjański ( 45 ) 38 TRIAGE Priorytet 3 (zielony) – osoby wymagające pomocy odroczonej. Mogą czeka na udzielenie pomocy do 3 godzin. np. poszkodowani chodzący, drobne skaleczenia, otwarcia, złamania zamknięte kończyn górnych. Priorytet 4 (czarny) – PRIORYTET IV NIE OZNACZA ZGONU, a jedynie osoby nie do uratowania. Priorytet ten może przyzna każda osoba z wykształceniem medycznym. Ratownicy PSP kolorem żółtym oznaczaj poszkodowanych, u których występuje podejrzenie zgonu. 19 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 39 PRM w województwie łódzkim Województwo łódzkie podzielone jest na 21 rejonów operacyjnych (22 rejon stanowi obszar Zalewu Sulejowskiego). W skład systemu ratownictwa medycznego wchodzi: 16 szpitalnych oddziałów ratunkowych, 97 zespołów ratownictwa medycznego: w tym 64 podstawowe "P" i 33 specjalistyczne "S", 1 zespół ratownictwa medycznego podstawowy – wodny w Bronisławowie, obejmujący zasięgiem działania akwen Zalewu Sulejowskiego (rejon 22), funkcjonujący od 15 czerwca do 15 września, 1 śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego Filia w Łodzi stacjonujący w Porcie Lotniczym Łódź, im. Wł. Reymonta. Śmigłowiec wykonuje loty od wschodu słońca do 45 minut przed zachodem słońca oraz co najmniej od godziny 7 do godziny 20, w przypadku, gdy wschód słońca następuje przed godziną 7, a zachód po godzinie 20. Andrzej Marjański ( 45 ) 40 PRM w województwie łódzkim W roku 2011 województwo łódzkie obsługiwane było przez 97 zespołów ratownictwa medycznego - w tym przez 36 pojazdów w samej Łodzi. W roku 2012 w województwie funjcnonują 33 zespoły specjalistyczne, 65 podstawowych 2 zespoły wodne sezonowe. Kwota na sfinansowanie zespołów we wszystkich rejonach województwa wynosi ponad 121 mln zł. Z czego ponad 1/3 przeznaczona jest dla Łodzi. 20 2013-01-30 Andrzej Marjański ( ) 41 Andrzej Marjański ( 45 ) 42 Podsumowanie 21 2013-01-30 Andrzej Marjański ( 45 ) 43 Zagadnienia do dyskusji Na czym polega znaczenie Państwowego Ratownictwa Medycznego? Zadania i funkcjonowanie Centrum Powiadamiania Ratunkowego Kim jest i jakie są zadania koordynatora medycznych działań ratowniczych? Kto jest uprawniony do podejmowania działań w zakresie ratownictwa medycznego? Andrzej Marjański ( 45 ) 44 Literatura do wykładu J. Ziarko, J. Walas-Trębacz, Podstawy zarządzania kryzysowego, część 1, KA im. A.F. Modrzewskiego, Kraków 2010, r. 3.3. J.J. Skoczylas, Prawo ratownicze, LexisNexis, Warszawa 2011, r. VII. 22 2013-01-30 Andrzej Marjański ( ) 45 Pytania ? BEZPIECZEŃSTWO JEST FUNDAMENTEM WSZYSTKIEGO CO CZYNIMY. H. Kisinger www.amarjanski.swspiz.pl 23