biulety n informacyjny - Polskie Towarzystwo Mechaniki

B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y
XV MIĘ DZYN ARODOWY KON G RES MECH AN IKI TEORETYCZN EJ I STOSOWAN EJ
TORON TO, 17—23 SIERPN IA 1980 R.
Kongres został przygotowany przez 17 osobowy komitet lokalny pod przewodnictwem prof. F .P.J.
Rimrotta oraz 27 osobowy komitet mię dzynarodowy pod przewodnictwem prof. F . I. N iordsona (D ania). Sekretarzem odpowiedzialnym Kongresu był prof. K. Charboneau, a z ramienia Polski do komitetu mię dzynarodowego wchodził prof. W. Fiszdon. Kongres odbył się w salach i pomieszczeniach U niwersytetu Toronto (St. G eorge Campus).
W Kongresie uczestniczył o okoł o 800 osób z 41 krajów, co jest liczbą raczej mał ą , jeż eli porównamy
z XII Kongresem w Stanfordzie (1336 uczestników), lub z XIII Kongresem w Moskwie (2540 uczestników). Warto może dodać, że dokł adnie w tym samym czasie odbył się w Waterloo (odległ ym ok. 100 km
od Toronto) wielki mię dzynarodowy kongres poś wię cony zagadnieniom spalania, na który miał o przyjechać ponad 1000 uczestników. N a Kongresie MTiS w Toronto był a również sekcja dot. spalania, a nawet
jeden z referatów ganeralnych poś wię cony był tam zagadnieniom. Liczbę uczestników ilustruje poniż sze
zestawienie: Algieria — 3, Australia — 3, Austria — 4, Belgia — 11, Brazylia — 3, Buł garia — 3, Chiny
— 13, Czechosł owacja — 3, D a n ia —10, F ran cja—58, H olandia — 34, India — 7, Izrael — 19, Japonia
— 35, Jugosł awia — 14, Kanada — 126, N RD — 3, Polska —17, Portugalia — 3, RF N — 41, Stany
Zj. — 245, Szwajcaria — 8, Szwecja — 20, Wielka Brytania — 45, Wł och y—18, ZSRR —9 , z pozostałych pań stw (Finlandia, G recja, Irak, Korea, Meksyk, N owa Zelandia, N igeria, Poł udniowa Afryka,
Arabia Saudyjska, Egipt, Tunezja, Turcja, Wenezuela, Indie Zachodnie) przyjechał o po jednym lub
dwóch uczestników. Zestawienia tego nie należy jednak brać zbyt dosł ownie, wykryliś my bowiem, że
jeden z naszych kolegów został uznany za reprezentanta N igerii, Prof. W. Olszak za Wł ocha, a niż je podpisany za Kanadyjczyka.
N a Kongres zgł oszono 868 prac. Komitet selekcyjny (4 osobowy) wybrał z poś ród nich 334 prace do
wygł oszenia, w tym 14 został o zakwalifikowanych jako sekcyjne. D alsze 24 prace stanowił y rezerwę .
Ponadto, na zaproszenie organizatorów opracowano i wygł oszono 5 referatów generalnych, jednogodzinnych — bez dyskusji, i 21 referatów sekcyjnych, 50 minutowych z dyskusją . Liczba faktycznie wygł oszonych referatów był a mniejsza od sumy 5 + 35+ 320, przynajmniej 7 referatów 20 minutowych nie został o
wygł oszonych z powodu nie przybycia referentów, odpadł y również 3 zaplanowane referaty sekcyjne
(wszystkie ze Zwią zku Radzieckiego), jeden referat został wygł oszony dodatkowo. Wpł ynę ł y prace z 48
krajów, przyję to do wygł oszenia z 40 krajów. D la porównania w D elft był o odpowiednio 42 i 39, a w Stanfordzie i w Moskwie referaty wygł osili, w obu przypadkach, przedstawiciele 27 krajów. Poniż ej podajemy
statystykę prac zł oż onych i zakwalifikowanych do wygł oszenia oraz zaproszonych. W kolumnie 3 podaliś my procent w stosunku do wszystkich 868 prac, w kolumnie 11 procent prac zakwalifikowanych do
zł oż onych, w kolumnie 16 procent prac zakwalifikowanych do wszystkich prac przyję tych. S — oznacza
prace z mechaniki ciał a stał ego, P — prace z mechaniki i pł ynów i. termodynamiki. D la porównania podajemy, że w Moskwie wygł oszono 228 referatów 20 minutowych, 5 generalnych i 20 sekcyjnych, w Stanfordzie referatów 15 minutowych był o 291.
154
Lp
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Kraj
Afryka Poł ud.
Arabia Saud.
Australia
Austria
Belgia
Brazylia
Buł garia
Chiny
Czechosł owacja
D ania
Egipt
F rancja
G recja
H olandia
H iszpania
India
Irlandia
Izrael
Japonia
Jugosł awia
Kanada
Meksyk
N igeria
N owa Zelandia
N orwegia
N .R .D .
Polska
Portugalia
R .F .N .
Rumunia
St. Zjedn. A.P .
Szwajcaria
Szwecja
Taiwan
Turcja
Wenezuela
Wę gry
W. Brytania
Wł ochy
Z .S.R.R.
prac
zł oż onych
pra<
orac
zakwalif.
przyję tych
sekcyjnych
S P
%
2
S P
2
0,1
1,5
0,3
0,2
1,5
1,0
0,3
3,6
1>5
0,8
1,0
8,1
0,1
1,3
0,1
7,0
0,1
1,8
5,0
0,3
5,9
0,6
0,8
0,1
0,1
0,5
3,3
1,0
5,5
0,5
31,8
0,7
0,3
0,6
0,8
0,1
0,5
3,9
3,5
2,4
i
13
3
2
13
9
3
31
13
7
9
70
1
11
1
61
1
16
43
3
51
5
7
1
1
4
29
9
48
4
276
6
3
5
7
1
4
34
30
21
1
2
1
2
3
3
2
5
4
- 1
3
1
2
5
3
3
3
12
1
3
—
7
1
7
14
1
8
1
1
1
—
1
7
1
11
1
61
2
2
2
2
1
1
15
7
11
1
—
—
2
—
—
3
1
—
—
13
—
4
1
5
—
2
6
—
8
1
1
—
1
1
3
2
9
—
31
2
—
1
1
—
—
5
3
2
2
8
5
3
3
25
1
7
1
12
1
9
20
1
16
2
2
1
1
2
10
3
20
1
92
4
2
3
3
1
1
20
10
13
.
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
1
— —
— 1
— —
— —
— —
— —
1 1
— —
1 —
— —
— —
— —
—
—
1—
— —
— 1
— —
3 1
— —
.— —
— —
— —
— —
— —
1
—
—. 1
i—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
2
—
1
—
—
—
—
2
—
1
—
—
—
—
—
—.
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
i
—
1
—.
4
—
—
—
—
—
—.
•
1
— .
—,
—
1
X X
na zaproszenie
orgć mizatorów
/o
G en.
sekcyjne
S P
—
—
—
—
38,5
—
—
25,8
38,5
42,8
33,3
38,6
—
72,7
—
19,7
—
56,3
51,2
—
33,3
—
—
—
—
—
37,9
33,3
43,8
—
34,8
66,6
—
60,0
42,8
—
—
61,8
33,3
66,7
— — —
— — —
— — 1
—
1 —
— — —
— — —
— — —
— — —
1 —
—
— — —
— — 1
— — —
— — 1
— —
— — —
— — —
— — —
— — 2
— — —
1 —
1
— — —
— — —
— — —
— — —
— — —
—
1 —
— — —
3 —
—
— — —
1
2 1
—
i —
—. — —
— — —
— — —
— — —
— — —i
1
1 1
1 — 1
1
1 1
—
—
i
i
—
—
—
—
i
—
i
—
i
—
—
—
—
2
—
1
—
—
—
•
—
—
1
—
3
—.
3
1
—
—
—
—
—
2
1
2
xxx
%
0,3
0,9
0,3
0,6
1,5
0,9
0,6
2,4
1,5
0,9
0,9
8,1
0,3
2,4
0,3
3,6
0,3
2,7
6,6
0,3
5,1
0,6
0,6
0,3
0,3
0,6
3,3
0,9
6,3
0,3
28,7
1,2
0,6
0,9
0,9
0,3
0,3
6,3
3,0
4,2
Wpł ynę ł y jeszcze prace z Albanii, F inlandii, Iraku, Iranu, Liberii, Libii, Malezji, oraz Sudanu,
Poniż ej podamy klasyfikację tematyki referatów przeprowadzoną przez organizatorów Kongresu.
Sesji odbył o się 90, w tym 59 poś wię conych zagadnieniom mechaniki ciał a stał ego i mechanice analitycznej
(z grubsza biorą c), pozostał e 31 dotyczył y mechaniki pł ynów i termodynamiki. Wygł oszone został y wszystkie zaplanowane wykł ady generalne, 32 wykł ady sekcyjne oraz okoł o 310 referatów. Wykł ady odbywały
się w 10 równoległ ych sesjach, wykł ady sekcyjne natomiast równolegle po 5 lub 4. Jak zwykle na Kon-
155
gresach trzeba był o dokonywać wyboru mię dzy równoległ ymi sesjami. N a jedną sekcję tematyczną przeznaczono od jednego do 6 sesji (posiedzeń . ) Po wył ą czeniu referatów sekcyjnych grupy tematyczne referatów przedstawiał y się nastę pują co:
I. Mechanika ciał stał ych i analityczna
1. Zagadnienia statecznoś ci (6 sesji) 2. Mechanika oś rodków cią głych 3. Mechanika pę kania (4 sesje) 4. D rgania (5 sesji) 5. Plastyczność (4 sesje) 6. Mechanika gruntów 7. Sprę ż ystość (3 sesje) 8. Kinematyka i dynamika (3 sesje) 9. Biomechanika 10. Metody analityczne (3 sesje) 11. Ruch falowy w ciaiach stał ych (5 sesji) 12. Powł oki (2 sesje) 13. D ynamika maszyn 14. Systemy i kontrola (2 sesje) 15. Procesy pę kania (2 sesje) 16. Materiał y kompozytowe (2 sesje) 17. Pł yty, powł oki i membrany 18. Metody numeryczne 19. Ruch wymuszony sił ami cię ż kośi c
20. Trybologia 21. G eomechanika 22. Pł yty (2 sesje) 23. Studia doś wiadczalne 24. Lepkosprę ż ystość (2 sesje) 25. Metoda elementów skoń czonych (2 sesje) 26. Liny i prę ty 27. Metody fotosprę ż ystośi c
Razem 59 sesji II. Mechanika pł ynów i termodynamika
1. Konwekcja 2. Warstwa przyś cienna
3. Turbulencja jednorodna (2 sesje)
4. Przepływy turbulentne (2 sesje)
5. Przejś cie do turbulencji
6. Teoria kinetyczna gazów
7. Spł ywanie wirów
8. Przepł ywy dwu- fazowe
9. Smarowanie
10. N iestacjonarna separacja
11. Metody analityczne
12. Spalanie
13. Stateczność przepł ywów
14. F ale wodne
15. Mechanika pł ynów
16. Przenoszenie ciepł a
17. Wybuchy
18. Wzajemne oddział ywanie przepł ywów ciał
19. Przepł ywy laminarne w przewodach
24 referaty
3
17
19
14
3
15
14
5
8
19
4
2
4
6
6
4
3
5
2
4
7
4
7
7
4
3
213 referatów,
3 referaty
156
20. F ale gę stoś ci 21. Ciał a smukł e 22. Akustyka 23. Przepł ywy potencjalne 24. Przepł ywy turbulentne z uwzglę dnieniem ś cinania (2 sesje) 25. Przepł ywy Stokesa 26. Przepł ywy przydź wię kowe 27. D yspersja w rurach 28. M agnetohydrodynamika Razem 31 sesji 2
4
4
4
7
4
3
3
3
107 referatów,
W porównaniu z poprzednimi kongresami nastą pił o wię ksze z róż nicowanie referatów oraz wzrost
liczby referatów z mechaniki ciaia stał ego.
Obrady Kongresu rozpoczę ł y się w poniedział ek 18 sierpnia 1980 w wielkiej sali „Convocation H all".
Adresy powitalne wygł osili prof. F .P.J. Rimrott, przewodniczą cy lokalnego komitetu organizacyjnego,
prof. G .R. Slemon, dziekan Wydział u N auk Stosowanych i Inż ynierskich Uniwersytetu w Toronto, prof.
J.L. Kerwin, prezes N ational Research Council w Kanadzie, oraz prof. F .I. N iordson, prezes Mię dzynarodowej U nii Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej (IU TAM ).
Inauguracyjny wykł ad generalny wygł osił prof. H .H .E. Leipholz (Kanada), tytuł wykł adu „Analiza
niekonserwatywnych ukł adów nieholonomicznych". N astę pnego dnia wykł ad generalny wygłosił prof.
J.C .R . H unt (W. Brytania) na temat „Ś rodowiskow
a dynamika przepł ywów". W wykł adzie tym chodził o o zagadnienia przepł ywów w róż nych ś rodowiskach, na które oddział uje czł owiek i wzajemnie.
Trzeci referat generalny wygł osił prof. G . F ichera (Wł ochy). Jego tematyka dotyczył a analitycznych zagadnień materiał ów z pamię cią . Czwarty wykł ad generalny pt. „D ynamika gazów egzotermicznych fal"
wygł osił prof. G .G . Czernyj (ZSRR). Obrady merytoryczne Kongresu zamkną ł wykł ad generalny prof.
E. Sternberga (St. Zjedn. A. P.) pt. „ O osobliwych zagadnieniach w elastostatyce zlinearyzowanej i skończonych odkształ ceń ."
Wygł oszone został y nastę pują ce wykł ady sekcyjne (w porzą dku chronologicznym):
1. R. C. Tennyson — Statecznoś ć powł ok,
2. B. Budiansky, J. W. H utchinson — Wzrost pustki w ciał ach lepkich,
3. T. J. Pedley — Fizjologiczna mechanika cieczy,
4. D . D . Joseph — Bifurkacja w mechanice cieczy,
5. J. A. G eurst — Teoria dwóch cieczy laminarnego przepł ywu supercieczy helu przez rurki kapilarne
i wą skie kanaliki,
6. K. H useyin, V. M andadi — O niestatecznoś ci ukł adów wieloparametrowych,
7. G . A. M augin — Sprę ż ysta — elektromagnetyczne sprzę ż enie rezonansowe w oś rodkach uporzą dkowanych elektromagnetycznie,
8. M . M . Carroll — Mechaniczne oddział ywanie cieczy i nasyconego materiał u porowatego,
9. K. Oshima, Y. Oshima — Wirowy oplyw za drgają cym pł atem,
10. Y. Sone, S. T a n a ka — Thermal stress slip flow induced in rarefied gas between noncoaxial circular cylinders,
11. P . Perzyna — Zjawiska statecznoś ci w ciał ach dysypatywnych z wewnę trznymi defektami i wadami,
12. J. Wittenburg — Dynamika ukł adów z wielu ciał ,
13. K. Kawata — Mikromechaniczne studium ciał przy wysokich prę dkoś ciach odkształ ceń ,
14. C. Baiocchi — Przepł yw cieczy przez oś rodek porowaty ze swobodnymi brzegami,
15. D . R. Crawford, B. M . Lake, P. G . Saffmann, H . C. Yu en — Wpł yw nieliniowoś ci i spektralnej szerokoś ci pasma na zwią zek dyspersyjny i skł adową prę dkoś ci fazowej powierzchniowych fal grawitacyjnych,
16. Z . M róz — Odkształ cenie i pł ynię cie oś rodków ziarnistych,
17. E . Axelrad — Wiotkie powł oki,
18. O. Richmond, W. A. Spitzig — Zależ noś ćciś nienia i dylatancji plastycznego pł ynię cia,
19. W. Schneider — Wpł yw promieniowania w jedno i wielofazowym przepł ywie,
20. H . H asimoto — Soł itony,
157
21. J. W. Dally — Doś wiadczalne studia dynamiki pę kania,
22. J. R. Willis •— Teoretyczne wyznaczenie ogólnych wł asnoś ci materiał ów kompozytowych,
23. J. A. Battjes — Fale i ich wpł yw na konstrukcje nadbrzeż ne i przybrzeż ne,
24. H . Buggisch — Nieliniowe fale w oś rodkach,
25. J. G . Simmonds, J. W. N icholson — Współ czynniki intensywnoś ci naprę ż eń dla spę kanych powł ok
o mał ej wyniosł oś ci,
26. T. C. Rogers, R. L. Moss, A. J. M. Spencer — Sprę ż ysto- plastyczne odkształ cenia walców wzmocnionych wł óknami {warstwami na krzyż ),
27. Y. Yamamoto — Zagadnienie wzajemnego oddział ywania konstrukcji i cieczy w przypadku statku
na falach,
28. N . Rott — Nieliniowa akustyka,
29. N . Olhoff— Optymalne projektowanie wzglę dem wartoś ci wł asnych konstrukcji,
30. S. Cescotto, F . Frey, Ch. Massonet — O efektywnej analizie elementów skoń czonych konstrukcji inż ynierskich w zakresie nieliniowym,
31. E. Becker — Przepł yw warstwy przyś ciennej nienewtonowskiej cieczy o krótkiej pamię ci,
32. R. Moreau — Metalurgiczne zastosowania magnetohydrodynamiki.
Wymienimy jeszcze 10 zakwalifikowanych i wygł oszonych referatów polskich, po za powyż ej podanymi dwoma sekcyjnymi. Były to nastę pują ce referaty: Z. Banach i H. Zorski — Kontynualny model ukł adów materialnych z oddział ywaniami mechaniczynmi i elektrodynamicznymi, M. Bratos i R. H erczyń sk
i —
Wyznaczanie potencjał ów mię dzymolekularnych przez pomiary gazodynamiczne, J, Klepaczko — Widma
prę dkoś ci obcią ż enia w przypadku inicjacji pę kania metali, D . Allirot, J. P. Boeller, A. Sawczuk — Kryteria
pł ynię cia i mechanizmy zniszczenia dla ciał anizotropowych, A. D ragon — Inicjacja makropekania w ciał ach
plastyczno kruchych, W. Kosiń sk
i — Fala uderzeniowa powstają ca przy pę kaniu skal, A. Papliń sk
i i E.
Wł odarczyk — Fale naprę ż enia i przemieszczenia wymuszone w oś rodku sprę ż ystym przez liniowe obcią ż enie
poruszają ce się wzdł uż walcowego otworu wiertniczego, W. Kalita — Przepł ywy o mał ej liczbie Reynoldsa
naokoł o szeregów wieku cienkich prę tów, I. Pienkowska — Uogólnienie twierdzenia Faxena uwzglę dniają ce
warunki począ tkowe i efekty wzajemnego oddział ywania, Z . Bychawski i W. Olszak — Funkcjonalna metoda
rozwią zywania zagadnień o sł abej nieliniowej lepkosprę ż ystoś ci.
Z dziesię ciu powyż je wymienionych prac
jedna powstał a we współ pracy z dwoma autorami francuskimi. N a Kongresie były wygł oszone również
dwie prace, zaliczone do prac prezentowanych przez inne kraje, ale wykonane we współ pracy z autorami
polskimi: A. G oł ę biewska- Herrmann i G . H errmann — Mechanika pł askiej szczeliny, oraz O. Bruhns
i B. Raniecki — Granice naprę ż eń bifurkacyjnych w ciał ach z niestowarzyszonym prawem pł ynię cia plastycznego w warunkach duż ych odkształ ceń .Nazwiska prelegentów został y wyróż nione. Z grupy uczestników
polskich 9 osób miał o pokryte koszty pobytu i przejazdu, kilka osób tylko koszty przejazdu, pozostali
przyjechali ł ą czą c pobyt na Kongresie z pobytem w Kanadzie, lub St. Zjednoczonych. 2 osoby miał y opł acony również przelot przez instytucje zagraniczne.
W czasie trwanie Kongresu wydawcy wykorzystali okazję do zareklamowania ksią ż ek i czasopism
z dziedziny mechaniki. Szkoda, że nie był o tam ani naszych ksią ż ek wydawanych w j . angielskim, ani
ż adnych tytuł ów czasopism. Redaktor Applied Mechanics Reviews i Redaktor International Journal of
Engineering Sciences urzą dzili mał e spotkania z autorami.
Organizatorzy Kongresu wł oż yli wiele trudu by wzorowo zorganizować przebieg obrad. Zorganizowano cały program dla osób towarzyszą cych, a w ś rodę popoł udniu moż na był o pojechać do wodospadów
N iagary, lub do Stratfordu. Wydany został pierwszy tom obszernych streszczeń referatów generalnych
i sekcyjnych oraz oddzielny tom ze streszczeniami wszystkich referatów, które został y, lub miał y być wygł oszone na Kongresie. D rugi tom streszczeń referatów generalnych i sekcyjnych zostanie wydany w niedł ugim czasie. Czę ść uczestników zakwaterowana w starych domach na terenie kampusu uniwersyteckiego
natrafił a na warunki dalekie od luksusowych.
W wyniku wyborów, do nowych wł adz Mię dzynarodowej U nii Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej
(IU TAM) weszli nastę pują cy profesorowie: D . C. D rucker — Prezes (St. Zjedn. A. P.), F . I. N iordson —
wiceprezes (D ania, dotychczasowy prezes), E. Becker — skarbnik (RF N ), oraz J. H ult — sekretarz
(Szwecja, dotychczasowy sekretarz). Czł onkami „ Biura" I U TAM zostali wybrani profesorowie: P . G ermain (Francja), M . J. Lighthill (W. Brytania), L. I. Siedow (ZSRR) oraz I . Tani (Japonia). D okon an o
158
również wyborów czł onków Komitetu Kongresu w liczbie 26 osób. Ze strony Polski wybrano prof. W.
F iszdona, który reprezentował nas w tym Komitecie również do tej pory.
N astę pny Kongres odbę dzie się w sierpniu 1984 w Kopenhadze (D ania). Tym razem Polska nie wystę pował a z propozycją organizacji Kongresu u nas w kraju.
Z. Olesiak
IX SYM P OZ JU M BADAŃ D OŚ WIAD CZALN YCH W MECH AN ICE CIAŁA STAŁEG O
Sympozjum został o zorganizowane wspólnie przez Oddział Warszawski PTMTS, Zespól Mechaniki
D oś wiadczalnej Komitetu Mechaniki PAN oraz Instytut Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej
PW. Odbył o się ono w dniach 24 - 27 wrześ nia 1980 r. w Jachrance pod Warszawą , a uczestniczył o w nim
ok. 130 osób z kraju i 6 osób z zagranicy.
Czterodniowe obrady biegł y dwoma nurtami, z których pierwszy stanowił o 10 referatów plenarnych
o charakterze ogólnym naś wietlają cych stan wiedzy, nowe tendencje oraz poż ą dane kierunki rozwoju
w wybranych dziedzinach. D wa z tych referatów (R. Prabhakaran U SA, V. Reiman N RD ) dotyczyły
ulepszeń metody elastooptycznej, dwa dalsze (F . P. Chiang, J. Stupnicki) omawiał y zastosowanie holografii do pomiaru odkształ ceń metodą bezpoś rednią (plamkową ) bą dź przez wykorzystanie interferometrii.
W trzech referatach (J. W. D ally USA, J. Backlund Szwecja, A. D rescher) przedstawiono róż ne aspekty
mechaniki pę kania, a w szczególnoś ci obserwację procesu pę kania metodami optycznymi, mechanizmy
niszczenia ciał kruchych i wreszcie wyznaczanie trwał ej wytrzymał oś ci zmę czeniowej. Interesują ca metoda
hybrydowej analizy procesów, w której czę ść informacji wyjś ciowych dostarcza eksperyment, był a przedmiotem referatu K. H . Laermana z N R F . D wa ostatnie referaty dotyczył y pomiarów naprę ż eń. I tak
referat W. Klepackiego i K. Wojtyry dał przeglą d kilkuletnich prac Instytutu Lotnictwa w zakresie drgań
ł opatek turbin i sprę ż arek, podczas gdy referat M. Bijak- Ż ochowskieg
o naś wietlił problem pomiarów
naprę ż eń wł asnych.
D rugim nurtem sympozjum były 4 sesje plakatowe, na których przedstawiono ogół em 90 prac, wykonanych gł ównie w Polsce. Pierwsza grupa (22 prace) obję ł a badania wł asnoś ci materiał ów w aspekcie:
mechaniki pę kania, naprę ż eń wł asnych, reologii oraz zmian strukturalnych. G rupa druga (21 prac) poś wię cona był a metodom badań, wś ród których dominował y elastooptyka i holografia. Równorzę dną
był a z nimi grupa 25 prac obejmują ca badania modelowe i badania konstrukcji, wś ród których na wyróż nienie zasł ugują badania naprę ż eń w elementach wirują cych turbin oraz badania konstrukcji cienkoś ciennych w stanach podkrytycznym, zakrytycznym i w fazie zniszczenia. Wreszcie ostatnią czwartą grupę
22 prac stanowił o badanie zmę czenia i peł zania.
Oceniają c ogólnie obrady sympozjum należy stwierdzić, że w porównaniu z poprzednimi sympozjami
zaznacza się wyraź ny dodatni gradient rozwoju badań doś wiadczalnych. Dotyczy to zarówno jakoś ci
prac jak i ich zakresu oraz tematyki. I tak jako bezsporne fakty trzeba podkreś lić:
I . Bardzo wyraź ne zaakcentowanie mechaniki pę kania w róż nych jej aspektach jak propagacja pę knię cia
w warunkach obcią ż eń jednorazowych, a szczególnie w warunkach obcią ż eń zmiennych. Znajomość
mechaniki pę kania dotarł a do ś wiadomoś i c ogół u w uczelniach, instytutach resortowych. Pod tym
wzglę dem zaznaczył się wyraź ny postę p w porównaniu z sympozjami poprzednimi.
II. Bardzo wyraź ny wzrost liczby i jakoś ci prac w zakresie zmę czenia. D użo prac dotyczył o ograniczonej
wytrzymał oś ci zmę czeniowej poł ą czonej z mechaniką pę kania. Pojawił y się także cał kowicie nowe
tematyki jak zmę czenie cieplne, fretting i zmę czenie w podwyż szonych temperaturach. Pozytywnym
objawem jest również postę p w dziedzinie programowania badań zmę czeniowych.
III. W zakresie badań modelowych obserwuje się podję cie nowej tematyki jak badania statecznoś ci konstrukcji oraz ich praca w stanie zakrytycznym, adaptacji konstrukcji, noś noś i cgranicznej oraz obcią ż eń cieplnych.
Podsumowują c ten aspekt moż na ocenić obrady Sympozjum jako akcentują ce znaczne rozszerzenie
tematyki. Również obiektywnie biorą c poziom przedstawionych prac uległ podwyż szeniu i wytrzymuje
porównanie z analogicznymi pracami wykonanymi za granicą .
159
Pod wzglę dem metod badawczych ubiegły 2 letni okres cechuje znaczny wzrost zastosowań holografii
i to w szeregu oś rodku krajowych. Niewą tpliwie uległ znacznej poprawie poziom prac, szersze opanowanie
metod bezpoś redniego pomiaru odkształ ceń w szczególnoś ci metody plamkowej. W elastooptyce obserwuje się poszukiwania okreś lenia polowego nowych wielkoś ci, n p. izopach, pewnej komputeryzacji procesów wreszcie uż ycie dodatkowych metod jak superpozycja modeli, z których jeden przedstawia znany
stan napię ć.
Jako dodatnią cechę zaobserwowano pojawienie się po raz pierwszy badań metodą emisji akustycznej.
Również po raz pierwszy na szerszą skalę niż dotą d pojawił y się prace wykonane w resortowych instytutach i oś rodkach rozwojowych przemysł u. Zaprezentowany poziom prac pod wzglę dem nowoczesnoś ci narzę dzi, metod opracowania wyników wytrzymuje porównanie z dobrymi pracami zagranicznymi
opisywanymi w takich czasopismach jak Experimental Mechanics, Strain czy Transactions ASM E.
N a tym tle wydaje się celowe, aby w nastę pnych sympozjach udział podobnych oś rodków zdecydowanie
rozszerzyć.
Wreszcze na zakoń czeni
e warto jest zaznaczyć, iż zmodyfikowana na tym sympozjum forma realizacji obrad zdał a egzamin uż ytecznoś . ciW szczególnoś ci wprowadzenie sesji plakatowych wzmogł o znacznie dyskusję naukową , stopień zrozumienia wyników poszczególnych prac i zaangaż owania uczestników. Fakty te był y powodem, iż taka forma organizacji przewiduje się w nastę pnym X Sympozjum, które
powinno odbyć się w 1982 r.
Zbigniew Brzoska
136 KOLOKWIU M EU ROMECH U P T. ZAG ADN IEN IA LOKALN E W PŁYTACH I POWŁOKACH
Kolokwium odbył o się w dniach od 29 wrześ nia do 1 paź dziernika 1980 r. w Jabł onnie koł o Warszawy. Wzię ło w nim udział 35 uczestników z 9 krajów (Anglii, Austrii, D anii, Finlandii, F rancji, H iszpanii,
Polski, R F N i Szwecji), w tym 16 uczestników z zagranicy.
Kolokwium był o poś wię cone zagadnieniom lokalnym spotykanym w teorii pł yt i powł ok. Ogół em
wygł oszono 26 referatów 25- minutowych, które dotyczył y nastę pują cych grup tematycznych:
— efekty brzegowe w teorii pł yt (2 referaty: P. Ladevese i F . Pecostings oraz A. M . van der Heijden)
— propagacja szczelin w pł ytach i powł okach (cztery referaty; w tym dwa dotyczą ce powstawania szczelin
w betonie H. Manga i H . Flogla oraz P. G ambarowy)
— zastosowanie równań cał kowych w róż nych zagadnieniach pł ytowych (trzy referaty); na uwagę zasł ugują dwa z nich: E. H ansena dotyczą cy zastosowania tej metody do analizy koncentracji naprę ż eń
dookoł a otworów w pł ytach i powł okach oraz S. Krenka, w którym zastosowano równania cał kowe
do badania drgań pł yt na sprę ż ystym podł oż u;
— zastosowanie metody elementów skoń czonych w zagadnieniach pł ytowych (3 referaty)
— zaganienia analizy koncentracji naprę ż eń w powł okach (4 referaty); niektóre referaty z tej grupy miał y
bardziej techniczny charakter, np. referat A. Tootha dotyczą cy analizy naprę ż eń w zbiornikach walcowych spoczywają cych na podporach siodł owych, omawiają cy zagadnienie lokalnej utraty statycznoś ci
zbiorników, czy praca M. Suviolati omawiają ca dachy cylindryczne;
— lokalna utrata statecznoś ci (2 referaty), ciekawa był a praca B. Króplina, w której przeanalizowano
zagadnienia utraty statecznoś ci pł yt i powł ok przy uwzglę dnieniu efektów lepkich. Jeden referat miał
charakter eksperymentalny i dotyczył analizy rzeczywistych rozkł adów naprę ż eń w cienkoś ciennych
konstrukcjach lotniczych.
•— zagadnienia optymalnego projektowania konstrukcji (2 referaty)
Obrady Kolokwium zakoń czy
ł referat Z. Mroza, który dotyczył zagadnienia optymalnego dział ania
obcią ż ń
e na konstrukcję . Podane został y ogólne warunki okreś lają ce optymalne rozł oż enie podpór oraz
umiejscowienie elementów wzmacniają cych.
Po prawie wszystkich referatach dyskusja był a bardzo oż ywiona i brał o w niej udział wielu dyskutantów. Warunki pobytu w Jabł onnie były zadowalają ce. Kolokwium był o trzecim z kolei kolokwium
EU ROMECH u poś wię conym podobnej tematyce, pierwsze odbył o się w 1976 w Jabł onnie, drugie w 1979
160
w Linkoping w Szwecji. Organizatorami kolokwium byli: Komitet Mechaniki Polskiej Adademii N auk,
Instytut Techniki Lotniczej Politechniki Warszawskiej i Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej
i Stosowanej.
Prace przedstawione n a Kolokwium bę dą opublikowane w Archiwum Budowy Maszyn.
S. Ł ukasiewicz
JU BI LE U SZ PROF ESORA WITOLD A N OWACKIEG O
D nia 25 czerwca 1981 odbył o się w Warszawie w sali Okrą gł ego Stoł u w Pał acu Staszica plenarne
zebranie Komitetu Mechaniki Polskiej Akademii N auk poś wię cone przedstawieniu sylwetki i dział alnoś ci
naukowej Profesora Witolda N owackiego w zwią zku z jubileuszem Jego 70 lecia. Porzą dek dzeinny przewidywał :
1. Sł owo wstę pne przewodniczą cego Komitetu prof. A. Sawczuka,
2. Wystą pienie prof. J. Litwiniszyna omawiają ce sylwetkę Jubilata,
3. Wystą pienie prof. Z. Ką czkowskiego o dział alnoś ci naukowej W. N owackiego,
4. Referat problemowy prof. D . Roguli pt. „ P ola sprzę ż one i nieklasyczne oś rodki cią gł e",
,
5. Referat problemowy prof. M. Sokoł owskiego pt. „Teoria sprę ż ystośi c i termosprę ż ystoś ci"
6. Wypowiedź Profesora W. N owackiego na temat przeszł oś ci i przyszł oś ci mechaniki polskiej.
W przyszł oś ci podamy skrót wystą pień i referatów. Wypowiedź prof. W. N owackiego, która zapewne
zainteresuje ogół mechaników w Polsce drukujemy oddzielnie.
D nia 3 lipca 1981 w Pał acu Kazimierzowskim w Warszawie odbył o się uroczyste posiedzenie Senatu
U niwersytetu Warszawskiego, na którym profesor Witold N owacki otrzymał doktorat honoris causa.
N a U czelni tej wykł adał przez ponad ć wierć wieku, bę dą c kierownikiem Katedry Teorii Sprę ż ystośi c
i Plastycznoś ci w latach 1955—69 i D yrektorem Instytutu Mechaniki w latach 1969—78.
D yplom doktora honoris causa wrę czył J. M. Rektor Uniwersytetu Warszawskiego profesor Henryk
Samsonowicz, promotorem był prof. Z. Olesiak. G odzi się wspomnieć, że był to już ósmy doktorat honoris
causa przyznany prof. W. N owackiemu. Wpł ynę ł y liczne gratulacje i ż yczenia od Wł adz i osób prywatnych.
SYM P OZ JA M IĘ D Z YN AROD OWEJ U N II MECH AN IKI TEORETYCZN EJ I STOSOWAN EJ
(IU TAM)
Rok 1981
1. I U TAM / I U P AC Symposium on Interaction of Particles in Colloidal D ispersions, Canberra, Australia,
16—21 marca, organizator prof. B. W. N inham,
2. CISM / IU TAM Symposium on Crack Formation and Propagation, Tuczno, Polska, 22—27 marca,
organizator prof. M . Sokoł owski,
3. I U TAM symposium on U nsteady Turbulent Shear Flows, Toulouse, F rancja, 5—8 maj 1981,
Przewodniczą cy D r R. Michel
D epartment d'Aerothermodynamique
ON ERA/ CERT
B. P . 4025
F- 31055 TOU LOU SE Cedex, F rance
4. I U T AM Symposium on th e Mechanics and Physics of G as Bubbles in Liquids, Pasadena, U SA, 15—19
czerwiec 1981,
Przewodniczą cy Prof. M . S. Plesset
Engineering Science D epartment
California Institute of Technology
161
Pasadena, Cal. 91125, U SA, oraz
Prof. L. van Wijngaarden
Technische Hogeschool Twente
Postbus 217
EN SCH ED E, H olandia
5. Second IU TAM Symposium on Stability in the Mechanics of Continua, N U M BRECH T, R F N , 31 sier(pień —
4 wrzesień 1981
Przewodniczą cy Prof. F . H . Schroeder
Universitat Wuppertal, F B 11
Pauluskirchstrasse 7
D- 5600 WU PPERTAL, R F N ,
6. IU TAM Symposium on High Temperature G as Dynamics, Praga, Czechosł owacja 14—18 wrzesień
1981
Przewodniczą cy Prof. M. Pichal
Institute of Thermomechanics
Czechoslovak Academy of Sciences
PuSkinovo nam. 9
160 00 PRAG A, Czechosł owacja
Rok 1982
1. IU TAM Symposium on Threedimensional Turbulent Boundary Layers, Berlin Zachodni, 29 marzec—
1 kwietnia 1982
Przewodniczą cy Prof. H . F ernholz
Technische U niversitat Berlin, Sekr. H F 1
Strasse des 17 Juni 135
D- 1000 Berlin 12, Berlin Zachodni oraz
Prof. E. Krasę
Aerodynamisches Institut
Technische H ochschule Aachen
Wiillnerstrasse zw. 5—7
D- 5100 Aachen, R F N
2. COSPAR/ IUTAM Symposium on Fundamental Aspects of Material Sciences in Space, Ottawa,
Kanada, maj 1982
Przewodniczą cy D r A. Bewersdorf
D F VLR
Postfach 90 60 58
D- 5000 Koln 90, R F N
3. IU TAM Symposium on Mechanics of Composite Materials, Blacksburg, Virginia, U SA, 16—19
sierpień 1982
Organizator Prof. Z . H ashin
School of Engineering
Tel- Aviv University
Ramat- Aviv
TEL- AVIV 69978, Izrael oraz
Prof. C .T . H erakovich
D epartment of Engineering Science and Mechanics
Virginia Polytechnic Institute
BLACKSBU RG , Va. 24061, U SA
4. IU TAM Symposium on N on- linear Deformation Waves, Tallin, ZSRR, sierpień 1982
Przewodniczą cy Prof. U . N igul
162
Institute of Cybernetics
Academy of Sciences of the Estonian SSR
Lenini Puiestee 10
200104 Tallinn, ZSRR
5. I U TAM Symposium on C ollapse—th e Buckling of Structures in Theory and Practice, Londyn,
21 sierpień — 3 wrzesień 1982
Organizator Prof. J. M. T. Thompson
D epartment of Civil an d Municipal Engineering
U niversity College London
G ower Street
LO N D O N WC1E 6BT, Wielka Brytania
6. I U TAM Symposium on Metallurgical Applications of Magnetohydrodynamics, Cambridge, 8—10
wrześ nia 1982
Organizator Prof. J. A. Shercliff
D epartment of Engineering
U niversity of Cambridge
Trumpington Street
C AM BRID G E CB2 1PZ, Wielka Brytania
7. IU TAM / 1U G G Symposium on Intense Atmospheric Vortices, Reading, 1982
Organizator Prof. Sir ML J. Lighthill
Provost, U niversity College London
G ower Street
London WC I E 6BT, Wielka Brytania
8. IU TAM Symposium on Structure of Complex Turbulent Shear Flow, Marsylia, 1982
Organizator Prof. R. D umas
Institut de Mecanique Statistique de la Turbulence
12 Avenue G eneral Leclerc
F- 13003 M ARSEILLE, Francja
9. I U TAM Symposium on D eformation and Failure of G ranular Media, Delft, 1982
Organizator Prof. A. Verruijt
D epartment of Civil Engineering
Delft U niversity of Technology
1 Stevinweg
D E LF T 8, H olandia
10. 1SIM M / IU TAM Symposium on Modern Developments of Analytical Mechanics, Toryn, 1982
Organizator Prof. A. Lichnerowicz
Ecole Polytechnique
F- 91128 Palaiseau Cedex, Francja
Rok 1983
1. ICA/ IU TAM Symposium on Mechanics of Hearing Processes, 1983 (ewentualnie 1982)
Organizator Prof. Sir M . J. Lighthill
Provost, U niversity College London
G ower Street
London WC I E 6BT, Wielka Brytania
2. I U TAM Symposium on Sea—bed Mechanics, 1983
Organizator Prof. B. D enness
D epartment of Ocean Engineering
163
University of Newcastle- upon- Tyne
N EWCASTLE- UPON - TYN E N E1 7RU , Wielka Brytania
3. IU TAM Symposium on Atmospheric Dispersion of Heavy G ases and Small Particles, 1983
Organizator Prof. G . Ooms
Delft University of Technology
P.O. Box 5033
2600 G A D ELF T, H olandia
Prof. H . Tennekes
Royal N etherlands Meteoroligikal Institute
P.O. Box 201
3730 AE D E BILT, H olandia
4. IU TAM Symposium on G eomaterials: Rocks, Concretes, Soils Evanston, Illinois, 1983
Organizator Prof. Z. Baż ant
D epartment of Civil Engineering
The Technological Institute
N orthwestern University
EVANSTON, ILL. 60201, U SA,
Prof. J. R. Rice
Division of Engineering
Brown University
PROVID EN CE, R.I. 02912, USA
5. IU TAM Symposium on Probabilistic Methods in Strenght of Structures Sztokholm, 1983
Organizator D r S. Eggwertz
Aeronautical Research Institute
Box 11021
S- 16111 BROMMA, Szwecja
Prof. N . C. Lind
D epartment of Civil Engineering
University of Waterloo
WATERLOO, Ontario N 2L 3G L, Kanada
6. IU TAM Symposium on Random Vibrations and Reliability, Berlin, 1983
Organizator Prof. G . Schmidt
Akademie der Wissenschaften der D D R
Zentralinstitut fur Mathematik und Mechanik
Mohrenstrasse 39
108 BERLIN , N R D
7. IU TAM Symposium on Turbulence and Chaotic Phenomena in Fluids Kyoto lub Tokyo,
Organizator Prof. T. Tatsumi
Department of Physics
Kyoto University
Kitashirakawa- Oiwake, Sakyo- ku
KYOTO, 606 Japonia
8. IU TAM Symposium on Electromagnetic Solid Continua, Paryż, 1983
Organizator Prof. A. Maugin
Laboratoire de Mecanique Theorique
Universitc Pierre- et- Marie Curie
Tour 66
4 Place Jussieu
F- 75230 PARIS Cedex 05, Francja m
9. IU TAM Symposium on Experimental Techniques in Two- phase Flow, 1983.