8_Nowe warunki dopuszczające zmianę umów _A. Elżanowska

Transkrypt

8_Nowe warunki dopuszczające zmianę umów _A. Elżanowska
Nowe warunki
dopuszczające zmianę umów
w sprawie zamówień publicznych
na podstawie projektu nowelizacji ustawy Pzp
uchwalonego przez Sejm RP 13 maja 2016 roku
Anita Elżanowska
Zmiany umów przed nowelizacją
• Prawo krajowe:
Art. 144. 1. ustawy Pzp
Zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w
stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano
wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział
możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu lub w SIWZ oraz
określił warunki takiej zmiany.
• Prawo UE
Rozstrzygnięcia ETS/ TSUE
Zmiany umów przed nowelizacją
Zmiana umowy dopuszczalna w dwóch
przypadkach:
• gdy zmiany umowy mają charakter nieistotny
w stosunku do treści oferty
• gdy zamawiający przewidział możliwość
dokonania zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu
lub w SIWZ oraz określił warunki takiej zmiany.
Zmiany umów przed nowelizacją
Istotność zmiany
wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C454/06 Presstext Nachrichtenagentur
Dokonując oceny istotności zmiany należy mieć na uwadze wpływ
zmiany na warunki konkurencji w danym postępowaniu.
Z istotną zmianą mamy do czynienia w sytuacji, gdy:
• wprowadzone zmiany powodują zmianę kręgu wykonawców,
którzy mogliby się ubiegać o takie zamówienie lub którym takie
zamówienie mogłoby być udzielone albo
• modyfikują równowagę ekonomiczną umowy na korzyść
usługodawcy w sposób nieprzewidziany w warunkach
pierwotnego zamówienia
Zmiany umów przed nowelizacją
Badanie:
• czy zmiana nie prowadzi de facto do udzielenia nowego
zamówienia,
• zakresu, w jakim następuje zmiana warunków wykonania
umowy,
• wpływu zmiany umowy na pozycję wykonawcy względem
zamawiającego,
• porównania sytuacji wykonawcy po zmianie warunków
wykonania umowy w stosunku do sytuacji innych wykonawców
biorących udział w postępowaniu,
• potencjalny wpływ zmiany warunków wykonania zamówienia na
zwiększenie zainteresowania zamówieniem u innych
wykonawców.
Zmiany umów przed nowelizacją
• KIO/UZP 1876/09; KIO/UZP 1881/09; KIO/UZP 1883/09:
• ….ustawa Pzp nie wprowadza wymogu co do stopnia szczegółowości
"warunków zmiany umowy”. W ocenie Izby warunki te jednak powinny:
• 1. wskazywać okoliczności, od których zaistnienia uzależnione zostaje
prawo jednej lub obu stron do żądania renegocjacji określonych praw i
obowiązków objętych umową,
• 2. identyfikować - choćby w ujęciu rodzajowym - materię podlegającą
ewentualnej renegocjacji z nawiązaniem do konkretnych praw i
obowiązków, których dotyczyć mogą ewentualne zmiany (np. w razie
zmiany wysokości obowiązujących stawek podatku od towarów i usług VAT
dotyczących przedmiotu umowy zamawiający będzie zobowiązany do
zapłaty wynagrodzenia uwzględniającego nową wysokość stawek tego
podatku),
• 3. określać procedurę uzgadniania tej zmiany i ewentualną
odpowiedzialność za uchylenie się od wyrażenia zgody na wymaganą
zmianę umowy.
Zmiany umów przed nowelizacją
• KIO/KD 24/13
• Przywołane przez zamawiającego postanowienie ogólnie
odwołujące się do możliwości zmiany poszczególnych produktów
wskazanych w formularzu ofertowym nie jest "określeniem
warunku zmiany umowy", o którym mowa w ww. przepisie.
• Określenie warunków zmiany umowy w sprawie zamówienia
publicznego polegać musi na wskazaniu szczególnych przypadków,
które mogą wystąpić w związku z realizacją zamówienia mogących
powodować potrzebę zmiany umowy, a także wskazania na czym w
każdym z tych przypadków będzie polegała zmiana umowy.
• Posłużenie się w SIWZ zastrzeżeniem, iż w trakcie trwania umowy
mogą nastąpić zmiany zakresu asortymentowego przedmiotu
zamówienia, stanowi klauzulę niezgodną z wymogami art. 144 ust.
1 ustawy Pzp.
Zmiany umów - nowe regulacje
• Nowe dyrektywy istotnie łagodzą zasady
dokonywania zmian w umowach o zamówienie
publiczne:
• 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie
zamówień publicznych, uchylającą dyrektywę
2004/18/WE – art. 72
• 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie
udzielania zamówień przez podmioty działające w
sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i
usług pocztowych, uchylającą dyrektywę 2004/17/WE
– art. 89
• Projekt nowelizacji – art. 144
Zmiany umów - nowe regulacje
Ustawa / dyrektywy:
6 przypadków dopuszczających zmianę umowy
w sprawie zamówienia publicznego
Zmiany umów - nowe regulacje
I.
Zmiana nieistotna (niezależnie od wartości) (art. 144 ust. 1 pkt 5
Pzp)
• Zmianę uznaje się za istotną, gdy (art. 144 ust. 1e Pzp) :
1. zmienia ogólny charakter umowy
2. wprowadza warunki, które, gdyby były postawione w postępowaniu,
to w tym postępowaniu wzięli lub mogliby wziąć udział inni
wykonawcy lub przyjęto by oferty o innej treści niż zostały przyjęte,
3. zmiana prowadzi do zmiany równowagi ekonomicznej umowy na
korzyść wykonawcy w sposób nieprzewidziany w pierwotnej umowie,
4. zmiana znacznie rozszerza zakres świadczeń i zobowiązań
wynikających z umowy,
5. zmiana polega na zastąpieniu wykonawcy, któremu zamawiający
udzielił zamówienia publicznego, nowym wykonawcą, w przypadkach
innych niż wymienione w VI.
Zmiany umów - nowe regulacje
II. Zmiana niskowartościowa (art. 144 ust. 1 pkt 6 Pzp):
1. wartość zmian nie przekracza progów unijnych oraz zarazem
2. wartość zmian nie przekracza:
- 10% pierwotnej wartości umowy w przypadku zamówień na
usługi lub dostawy albo,
- 15% pierwotnej wartości umowy w przypadku zamówień na
roboty budowlane
(w przypadku kilku zmian ich wartość łącznie nie może przekraczać
ww. progów)
Ale: zmiana nie może prowadzić do zmiany ogólnego charakteru
umowy lub umowy ramowej .
Zmiany umów - nowe regulacje
III. Zmiana przewidziana (art. 144 ust. 1 pkt 1)
1. niezależne od wartości
2. przewidziane w ogłoszeniu lub SIWZ w postaci
jednoznacznych postanowień umownych, określających
ich zakres, w szczególności wskazujących:
- możliwość zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy
- charakter możliwych zmian umowy
- warunki wprowadzenia zmian
Ale: zmiana nie może prowadzić do zmiany ogólnego
charakteru umowy lub umowy ramowej .
Zmiany umów - nowe regulacje
IV. Zamówienia dodatkowe (art. 144 ust. 1 pkt 2 Pzp)
• zmiany dotyczą zamawiania dodatkowych dostaw, usług lub robót
budowlanych, od dotychczasowego wykonawcy, które stały się niezbędne,
a nie były objęte zamówieniem podstawowym, pod warunkiem że zmiana
wykonawcy:
• a) nie może zostać dokonana z powodów ekonomicznych lub
technicznych, w szczególności wynikających z wymagań dotyczących
zamienności lub interoperacyjności w odniesieniu do istniejącego sprzętu,
usług lub instalacji, zamówionych w ramach zamówienia podstawowego
oraz
• b) spowodowałaby istotną niedogodność lub znaczne zwiększenie
kosztów dla zamawiającego oraz
• c) wartość każdej kolejnej zmiany do 50% pierwotnej wartości umowy
- próg dotyczy każdej zmiany osobno
- wprowadzanie kolejnych zmian nie może prowadzić do unikania
stosowania ustawy (art. 144 ust. 1a ustawy Pzp)
- Publikacja ogłoszenia o zmianie umowy (art. 144 ust. 1c ustawy Pzp)
Zmiany umów - nowe regulacje
V. Zmiany nieprzewidywalne (art. 144 ust. 1 pkt 3 Pzp)
• konieczność zmiany spowodowana jest okolicznościami,
których zamawiający, mimo działania z należytą
starannością, nie mógł przewidzieć,
• zmiana nie dotyczy ogólnego charakteru umowy,
• wartość zmiany do 50% pierwotnej wartości umowy,
- próg dotyczy każdej zmiany osobno
- wprowadzanie kolejnych zmian nie może prowadzić do
unikania stosowania ustawy(art. 144 ust. 1a ustawy Pzp)
- Publikacja ogłoszenia o zmianie umowy (art. 144 ust. 1c
ustawy Pzp)
Zmiany umów - nowe regulacje
VI. Zmiany wykonawcy (art. 144 ust. 1 pkt 4 Pzp)
• wykonawcę, któremu zamawiający udzielił zamówienia publicznego,
ma zastąpić nowy wykonawca:
• na podstawie jednoznacznych postanowień umownych przewidzianych
w ogłoszeniu lub SIWZ przewidujących możliwość zmiany wykonawcy
oraz warunki, na jakich można je wprowadzić
• w wyniku połączenia, podziału, przekształcenia, upadłości,
restrukturyzacji lub nabycia dotychczasowego wykonawcy, o ile nowy
wykonawca nie podlega wykluczeniu i spełnia warunki udziału, pod
warunkiem że nie pociąga to za sobą innych istotnych zmian umowy i
nie ma na celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy
• w wyniku przejęcia przez zamawiającego zobowiązania wykonawcy
względem jego podwykonawców (tj. gdy decyduje się on na płatności
bezpośrednie)
Zmiany umów - nowe regulacje
• postanowienie
umowne
zmienione
z
naruszeniem ustawy podlega unieważnieniu,
na miejsce zapisów unieważnionych wchodzą
postanowienia pierwotne
• w przypadku gdy zamawiający chce dokonać
zmian innych niż I-VI ma obowiązek
przeprowadzić
nowe
postępowanie
o
udzielenie zamówienia publicznego
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
DOTYCZĄCE UMÓW
• Art. 18 PRZEPISÓW PRZEJŚCIOWYCH DO USTAWY O
ZMIANIE USTAWY PZP
• 1. Do umów zawartych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.
• 2. Do umów w sprawach zamówień publicznych
zawartych po dniu wejścia w życie ustawy w następstwie
postępowań o udzielenie zamówień publicznych wszczętych
przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepisy
dotychczasowe.
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
DOTYCZĄCE ZMIAN UMÓW
• Art. 18 PRZEPISÓW PRZEJŚCIOWYCH
3. Dopuszczalne są zmiany umów zawartych przed
dniem wejścia w życie nowelizacji lub zawartych
w wyniku postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego wszczętego przed
dniem wejścia w życie nowelizacji jeżeli:
• zamawiający przewidział możliwość dokonania
zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w SIWZ
oraz określił warunki takiej zmiany
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
DOTYCZĄCE ZMIAN UMÓW
• Zamówienia dodatkowe/uzupełniające (klasyczne):
• umowa została zawarta przez zamawiającego, o którym mowa w art.
3 ust. 1 pkt 1–3a i 5 ustawy Pzp i został spełniony co najmniej jeden z
następujących warunków:
• a) w przypadku udzielania dotychczasowemu wykonawcy usług lub
robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych
zamówieniem podstawowym i nieprzekraczających łącznie 50%
wartości realizowanego zamówienia (…) (vide dotychczasowy art. 67
ust. 1 pkt 5 Pzp)
• b) w przypadku udzielenia dotychczasowemu wykonawcy usług lub
robót budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie
więcej niż 50% (…) (vide dotychczasowy art. 67 ust. 1 pkt 6 ustawy
Pzp)
• c) w przypadku udzielenia, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia
podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw, zamówień
uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 20% (…) (vide
dotychczasowy art. 67 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp)
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
DOTYCZĄCE ZMIAN UMÓW
• Zamówienia dodatkowe/uzupełniające (sektorowe):
• umowa została zawarta przez zamawiającego, o którym mowa w
art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i został spełniony co najmniej jeden
z następujących warunków:
a) w przypadku udzielania dotychczasowemu wykonawcy usług
lub robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych
zamówieniem podstawowym i nieprzekraczających łącznie 50%
(…) (vide dotychczasowy art. 67 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp)
• b) przypadku udzielenia dotychczasowemu wykonawcy robót
budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie
więcej niż 50% (…) (vide dotychczasowy art. 134 ust. 6 pkt 3
ustawy Pzp)
• c) w przypadku udzielenia dotychczasowemu wykonawcy dostaw,
zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 50% (…)
(vide dotychczasowy art. 134 ust. 6 pkt 4 ustawy Pzp)
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE
DOTYCZĄCE ZMIAN UMÓW
• Co ze zmianami nieistotnymi umów zawartych
przed dniem wejścia w życie nowelizacji lub
zawartych w wyniku postępowania o
udzielenie zamówienia publicznego
wszczętego przed dniem wejścia w życie
nowelizacji ???
• Dziękuję za uwagę
• www.dpzp.pl
• +48 603 606 887