notatka 2

Notatka z II spotkania Lokalnego Komitetu Dialogu w Wołominie w sprawie
przyszłości Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Starych Lipinach
Cel: uwspólnienie danych i uzupełnienie wiedzy w zakresie:
 Regionalnego systemu gospodarowania odpadami
 Systemu gospodarki odpadami w gminie Wołomin
 Kosztów gospodarki odpadami jakie ponosi gmina
 Oddziaływania ZZO w Wołominie (w obecnym kształcie) na środowisko i ludzi
 Możliwych sposobów zabezpieczenia zakładu od emisji odorów i innych uciążliwości
 Szacunkowych kosztów uzupełnienia inwestycji o zabezpieczenia redukujące uciążli-
wości
 Innych technologii przetwarzania odpadów komunalnych wraz z ich oddziaływaniem
 Kosztów ewentualnego wykupu gruntów
 Szacowanych kosztów odbioru odpadów w przypadku zamknięcia składowiska
 Możliwości funkcjonowania MZO bez ZZO i kosztów jakie może ponieść gmina w
przypadku zamknięcia ZZO
Przebieg spotkania:
W związku z dużą ilością materiału, spotkanie odbyło się w dwóch turach: 12 i 18 maja.
Dodatkowo część uczestników zgłosiła potrzebę zwizytowania innych zakładów
zagospodarowania odpadów, w których funkcjonują już rozwiązania zaprojektowane w
Wołominie, w celu zweryfikowania ich uciążliwości. Wizyta odbyła się 31 maja.
Spotkanie 12 maja:
Pani Marta Maliszewska, Skarbnik Gminy Wołomin, przedstawiła prezentację ile kosztuje
gminę gospodarka odpadami i jak wygląda system w gminie – prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki.
Pani Marta Onyśk z MZO Wołomin, zaprezentowała regionalny system gospodarowania odpadami komunalnymi województwa mazowieckiego, ze wskazaniem jakie miejsce w systemie zajmuje ZZO Wołomin – prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki
Pan Sławomir Kiszkurno oraz Pan Marcin Zembrzuski, z zespołu ekspertów w zakresie
gospodarki odpadami projektu „Port Czystej Energii” z Gdańska, przedstawili sytuację ZZO
Wołomin okiem zewnętrznych ekspertów. Wskazali na różnice pomiędzy wymaganiami
decyzji środowiskowej odnośnie zabezpieczenia instalacji a faktycznie zbudowaną
instalacją, uciążliwości jakie będą wiązać się z działalnością zakładu oraz wskazali na błędy
w założeniach inwestycyjnych w zakresie możliwości pozyskania odpadów a wydajnością
instalacji. Opowiedzieli, jak można zabezpieczyć instalację przed uciążliwościami, z
podkreśleniem tego, iż nawet wysokie nakłady finansowe nie wyeliminują tych uciążliwości
całkowicie.
Spotkanie 18 maja:
Pan Igor Sulich, Prezes MZO Wołomin przedstawił prezentację odnośnie kosztów dokończenia instalacji w wariancie podstawowym – bez zabezpieczeń, w wariancie z budową hali
przyjęć oraz w wariancie budowy całego zakładu, zgodnie z decyzją środowiskową - prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki.
Po prezentacji miała miejsce dyskusja, podczas której część LKD miała uwagi odnośnie
prezentacji Pana Igora Sulicha, dotyczące braku informacji o kosztach zabezpieczeń instalacji
przed uciążliwościami zapachowymi. Natomiast Pan Grzegorz Lipski zakwestionował
metodologię wyliczenia emisji gazów z planowanego składowiska, wskazując, że w raporcie
oceny oddziaływania na środowisko wzięto pod uwagę emisję gazów z odpadów
dostarczanych odrębnie każdego roku, zamiast narastająco, co stanowi błędną podstawę do
określenia rzeczywistej uciążliwości zapachowej.
Pani Małgorzata Izdebska, Sekretarz Gminy Wołomin przedstawiła szacunkowe koszty
wykupu gruntów wokół ZZO w pasie 300m od strefy buforowej zakładu. Obecnie istnieje
strefa buforowa o szerokości 200m. Wykup gruntów powiększyłby ją do 500m. Wg
szacunków Wydziału Geodezji, przyjęto cenę 30 zł za 1 m2, co daje łącznie blisko 12
milionów złotych.
Pan Michał Kawka, pełniący obowiązki Naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska
zaprezentował koszty odbioru odpadów w innych gminach, o porównywalnej wielkości do
Wołomina oraz w regionie – prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki.
Pan Igor Sulich, Prezes MZO Wołomin przedstawił prezentację odnośnie ewentualnych
kosztów jakie może ponieść gmina w przypadku zamknięcia ZZO Wołomin. Prezentacja
stanowi załącznik do notatki.
Wizyta w innych zakładach zagospodarowania odpadów 31 maja:

zwiedzanie instalacji BioElektra w miejscowości Różanki, gmina Susz

zwiedzanie instalacji Komes Sp. z o.o. Regionalny zakład utylizacji odpadów
komunalnych w miejscowości Puszcza Miejska, gmina Rypin

zwiedzanie instalacji PGK Płońsk Zakład Zagospodarowania Odpadów w
miejscowości Poświętne, gmina Płońsk
Najważniejsze wnioski z badań:
- Jeśli ZZO ma rozpocząć działalność to tylko pod warunkiem maksymalnego zabezpieczenia
mieszkańców przed uciążliwościami.
- Należy wykorzystać w jakiś sposób zbudowaną już infrastrukturę, aby nie zmarnować wydanych
pieniędzy.
- Należy zapewnić możliwość funkcjonowania MZO Wołomin i zapewnić pracę obecnym
pracownikom.
Najważniejsze wnioski z prezentacji i wizyty w innych zakładach:
System gospodarki odpadami w gminie
- Najważniejszym celem gospodarki odpadami powinno (musi) być w kolejności:
1. minimalizowanie ilości odpadów u źródła
2. ponowne użycie
3. recykling odpadów
4. odzysk
5. unieszkodliwianie (składowanie lub spalanie) – redukcja do minimum.
- Gmina powinna mieć określoną strategię z zakresie gospodarki odpadami (skonsultowaną z
mieszkańcami) - strategia gospodarki odpadami powinna uwzględniać wieloletnią perspektywę
czasową oraz zaplanowane redukcje ilości odpadów składowanych, wymagane prawem.
- zadaniem każdej gminy powinno być zbudowanie takiego systemu, w którym:
- ilość odpadów zmieszanych, które mogą trafić na składowisko jest minimalizowana u
źródła (segregacja w domach mieszkańców),
- odpady produkowane przez mieszkańców są zebrane selektywnie – jak najmniejszy
strumień odpadów zmieszanych powinien trafić do zakładu - odpady zebrane selektywnie
łatwo jest wyselekcjonować, są czystsze, mają większą wartość ekonomiczną,
- zebrane odpady zmieszane także powinny zostać poddane segregacji. Jednak to jest
proces wymagający większych nakładów inwestycyjnych i nie jest możliwe, aby zyski ze
sprzedaży odpadów pokryły koszty /koszty dwukrotnie wyższe niż w przypadku odpadów
zebranych selektywnie/.
- Wołomin może, ale nie musi posiadać RIPOK, wszystko zależy od decyzji samorządu gminy i/lub
przyjętej strategii w zakresie gospodarowania odpadami (tylko 4 % gmin posiada własne ZZO).
- W przypadku braku RIPOK w Wołominie, inny RIPOK będzie musiał przyjąć odpady zmieszane z
Wołomina, w takiej samej cenie jak odpady z innych gmin. RIPOKi nie mogą różnicować cen ze
względu na podmiot dostarczający, ewentualnie mogą ze względu na jakość odpadów.
- W przypadku gdy ZZO w Wołominie uzyska status RIPOka lub instalacji zastępczej będzie miał
obowiązek przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych od wszystkich, którzy będą chcieli je
przywieźć z Regionu Gospodarki Odpadami właściwego dla Wołomina, określonego w WPGO – po
określonej cenie wejściowej (kalkulacja kosztów zagospodarowania stanowiącej informację
publiczną). ZZO Wołomin może odmówić tylko w dwóch przypadkach: braku mocy przerobowych i
awarii.
- Wysokość opłaty za odpady dla mieszkańców w Wołominie są aktualnie na podobnym poziomie jak
w innych gminach nieposiadających własnego składowiska.
- Koszty gospodarki odpadami w Wołominie są aktualnie na podobnym poziomie jak w innych
gminach nieposiadających własnego składowiska.
- Publiczne RIPOKi są instalacjami, które nie są rentowne. Dobrze jeśli ich działalność pokryje koszty.
Ale też nie muszą przynosić zysków.
- Posiadanie własnego RIPOKa nie gwarantuje niższych kosztów dla gminy.
- Inwestycje w efektywny system selektywnej zbiórki odpadów są korzystniejsze ekonomicznie i
ekologicznie niż inwestycje w instalacje sortujące i segregujące odpady zmieszane.
- Koszty gospodarki odpadami w gminie mogą być niższe w przypadku redukcji ilość odpadów
zmieszanych na rzecz odpadów zebranych selektywnie w bilansie odpadów produkowanych przez
mieszkańców.
Instalacja ZZO w Wołominie:
- Realizacja przedsięwzięcia inwestycyjnego w ZZO Wołomin została rozpoczęta bez dobrego
przygotowania strategicznego, szczególnie w zakresie ekonomicznym i społecznym, dziś nie
wiadomo czy zainwestowane środki mogłyby się zwrócić, a jeśli tak, to w jakiej perspektywie
czasowej.
- Część wybudowanej instalacji jest niezgodna z zapisami decyzji środowiskowej – nie zabezpiecza
mieszkańców przed uciążliwościami.
- Ewentualne uruchomienie zakładu wiąże się z uzyskaniem nowej decyzji środowiskowej i nowego
wniosku o pozwolenie zintegrowane – nie ma pewności kiedy i w jakim zakresie takie decyzje
uzyska.
- Ewentualna dalsza rozbudowa wymaga wnikliwych analiz ekonomicznych – efektywność
ekonomiczna jest równie ważna, jak oddziaływanie na mieszkańców.
- Instalacja w obecnej formie nie będzie wystarczająca w niedalekiej przyszłości dla spełnienia norm
w zakresie redukcji odpadów składowanych, co będzie wiązało się z koniecznością ciągłego
doinwestowywania zakładu.
- MZO Wołomin nie musi przynosić zysku z tytułu gospodarki odpadami, ale musi się bilansować.
- Uruchomienie instalacji w takiej formie jak dziś nie gwarantuje braku oddziaływania odorowego
poza teren działki.
- Koszty wykupu gruntów w pasie 300m od istniejącej strefy buforowej - po cenie 30zł za m2
wyniosłyby minimum 12 mln zł.
- MZO Wołomin nie stać na dokończenie inwestycji wg wszystkich zapisów decyzji środowiskowej,
dlatego szuka rozwiązań jak najtańszych, ale spełniających warunki formalne (wymogi prawne),
które umożliwią dalsze funkcjonowanie zakładu.
- Zamknięcie ZZO może być zagrożeniem dla dalszego funkcjonowania MZO Wołomin i utrzymania
miejsc pracy.
Co z tego wynika?
- ewentualne inwestycje realizowane przez MZO muszą wynikać ze strategii gminy w zakresie
gospodarki odpadami oraz ekspertyzy i biznesplanu dla MZO,
- dalsze inwestowanie w istniejącą technologię jest obarczone znaczącym ryzykiem finansowym,
administracyjnym (możliwość nie otrzymania niezbędnych decyzji), jest niezgodne z priorytetami
gospodarki odpadami i wątpliwe pod względem środowiskowym.
- całkowite zamknięcie ZZO wiąże się z obowiązkiem spłaty pożyczki i kredytu, czyli
konsekwencjami finansowymi dla gminy lub zakładu, zmarnowaniem publicznych środków, jak
również pogłębieniem konfliktu politycznego (przerzucanie odpowiedzialności).
- rozpoczynając proces konsultacyjny rozważane były 2 warianty: dokończenie inwestycji lub
zamknięcie ZZO. Żaden z tych wariantów nie jest dobrym rozwiązaniem.
- rozwiązania należy szukać pomiędzy powyższymi wariantami.