Lista tematów do części wewnętrznej egzaminu maturalnego

Dotyczy absolwentów lat ubiegłych przystępujących do egzaminu wg „starej formuły”.
Nie dotyczy tegorocznych absolwentów oraz absolwentów liceum ogólnokształcącego
z roku szkolnego 2014/2015
Lista tematów do części wewnętrznej egzaminu maturalnego
z języka polskiego w roku szkolnym 2015/2016
w
XXIV Liceum Ogólnokształcącym
Technikum Gastronomiczno - Hotelarskim
w Zespole Szkół Nr 5 im. Jana Pawła II
w Lublinie
LITERATURA
1. Historie rodzinne w literaturze polskiej XIX, XX i XXI wieku.
2. Podróż i jej znaczenie w biografii bohaterów literackich. Omów temat, analizując
wybrane utwory.
3. Analizując wybrane przykłady, omów wpływ cenzury na kształtowanie się dzieł
literackich.
4. Postacie historyczne i sposoby ich kreowania. Omów temat, analizując wybrane
utwory literackie.
5. Przedstaw inspirującą rolę mitów greckich, analizując wybrane utwory literackie z
różnych epok.
6. Różne sposoby funkcjonowania motywu arturiańskiego w literaturze fantastycznej.
Zaprezentuj temat, analizując wybrane dzieła.
7. Pojęcie patriotyzmu i jego różnorodne ujęcia w literaturze XIX i XX wieku. Przedstaw
temat, analizując wybrane dzieła.
8. Człowiek wobec dylematów swojej epoki. Zaprezentuj temat, analizując wybrane
dzieła literackie.
9. Wartości decydujące o sensie ludzkiego życia. Zaprezentuj temat, analizując wybrane
utwory literackie.
10. Różne obrazy przyrody w literaturze. Omów funkcje i sposoby ich kreowania,
analizując wybrane utwory.
11. Omów sposoby wykorzystania konwencji baśniowej w literaturze XX wieku.
Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła.
12. Przedstaw różne kreacje matek, analizując wybrane utwory literackie.
13. Młodzi wobec wyzwań swoich czasów. Przedstaw różnorodność postaw, analizując
wybrane przykłady literackie.
14. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Analizując wybrane teksty, przedstaw
funkcje i sposoby portretowania Polaków.
1
15. Zaprezentuj na wybranych przykładach słynne małżeństwa wykreowane w literaturze.
16. Marzenia Polaków o wolności. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory literackie.
17. Przedstaw „dialog” człowieka z Bogiem na podstawie analizy wybranych utworów
literackich.
18. Literackie obrazy i oceny rewolucji społecznej. Omów temat, wykorzystując analizę
wybranych utworów.
19. Zaprezentuj funkcjonowanie motywu tańca, analizując wybrane przykłady literackie.
20. Literackie portrety idealistów i marzycieli. Scharakteryzuj bohaterów, analizując
wybrane utwory.
21. Motywy katastroficzne i sposoby ich przedstawiania w literaturze. Omów temat,
analizując wybrane teksty.
22. Literackie powroty do Arkadii dzieciństwa lub młodości. Omów temat, analizując
wybrane utwory z różnych epok.
23. Analizując wybrane teksty, przedstaw funkcjonowanie motywu anioła w literaturze.
24. Bohater literacki poszukujący sensu życia. Omów temat, analizując wybrane utwory
różnych epok.
25. Opisz i oceń relacje rodzice – dzieci, analizując wybrane utwory literackie z różnych
epok.
26. Zaprezentuj funkcjonowanie motywu dworu w wybranych utworach literackich
różnych epok.
27. Literackie rozmowy przyjaciół. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory literackie.
28. Zderzenie wyobrażeń o świecie z rzeczywistością. Zaprezentuj temat, analizując
wybrane dzieła literackie.
29. Dialog z tradycją romantyczną w literaturze XX wieku. Zaprezentuj temat, analizując
wybrane dzieła.
30. Różne portrety Polek wykreowane przez literaturę. Omów zagadnienie na wybranych
przykładach.
31. Koncepcje poety i poezji w literaturze różnych epok. Przedstaw temat, analizując
wybrane utwory .
32. Wizerunek Boga w literaturze z różnych epok. Przedstaw temat, analizując wybrane
dzieła.
33. Bohaterowie niepogodzeni ze światem. Scharakteryzuj ich postawy, analizując
wybrane utwory literackie różnych epok.
34. Postacie wielkich wodzów i sposoby ich kreowania. Omów temat, analizując wybrane
utwory literackie.
35. Powstania narodowe w literaturze. Zaprezentuj temat, analizując wybrane dzieła.
36. Mała ojczyzna. Wyjaśnij funkcję motywu, analizując wybrane teksty literackie z
różnych epok.
37. Najsłynniejsze drzewa w literaturze i ich symbolika. Przedstaw na wybranych
przykładach.
38. Analizując wybrane utwory z różnych epok – wykaż inspirującą rolę Biblii w dziejach
literatury.
39. Motto, tytuł, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Przedstaw zagadnienie
2
na wybranych przykładach.
40. Przedstaw literackie obrazy miasta, analizując wybrane teksty z różnych epok.
41. Wzorce osobowe a światopogląd epoki, w której powstały. Rozważ temat, analizując
wybrane utwory literackie.
42. Modlitwa jako motyw w literaturze. Przestaw temat, analizując wybrane utwory.
43. Wartości więźniów lagrów i łagrów ukazane w literaturze XX w. Przedstaw temat,
analizując wybrane utwory.
44. Rola służby w utworach komediowych. Omów zagadnienie na wybranych przykładach
z dwóch epok.
45. Zaprezentuj kreacje ludzi szczęśliwych, analizując wybrane utwory.
46. Koncepcja człowieka w twórczości Karola Wojtyły. Omów temat, analizując wybrane
utwory.
47. Dyskusje o Polsce w wybranych utworach literackich. Przedstaw temat na podstawie
dokonanych analiz.
48. Dialog pokoleń w literaturze. Omów temat, analizując wybrane utwory.
49. Trudne rozmowy w literaturze. Przedstaw temat, analizując wybrane teksty z różnych
epok.
50.
Oj Topos ojca w literaturze. Omów temat na podstawie utworów z różnych epok.
51. Być albo nie być? Przedstaw kreacje bohaterów, szukających odpowiedzi na
po postawione w temacie pytanie.
52. Analizując wybrane teksty literackie - wyjaśnij, jaką rolę w życiu człowieka odgrywa
cie ciekawość świata.
53. Literatura o mędrcach i mądrości. Przedstaw ujęcia tego motywu na podstawie analizy
wybranych utworów..
54. Zaprezentuj motyw snu w literaturze. Omów temat, analizując wybrane teksty
literackie.
55. Obcość i samotność człowieka w świecie. Przedstaw temat, analizując wybrane teksty
literackie.
56. Święty i świętość w literaturze polskiej i powszechnej. Omów temat na przykładach z
wybranych utworów.
57. Obrazy zniewolenia człowieka w systemie totalitarnym. Zaprezentuj temat, analizując
wybrane teksty literackie.
58. Folklor jako motyw literacki. Omów temat, analizując wybrane teksty.
59. Zaprezentuj różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Wybierz
teksty z różnych epok.
60. Pory roku w literaturze i ich związek z życiem bohaterów. Omów funkcjonowanie tego
motywu na wybranych przykładach.
61. Wyjaśnij przyczyny popularności różnych odmian prozy niefikcjonalnej w XX i XXI
wieku/ np. wywiad, autobiografia, dziennik, esej…/, odwołując się do wybranych
przykładów.
62. Kabaret w polskiej kulturze literackiej XX w. Omów na wybranych przykładach.
63. Pan i sługa w literaturze. Przedstaw różne sposoby ujęcia tematu, odwołując się do
wybranych utworów.
3
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
Polska literatura satyryczna w walce z wadami Polaków. Omów charakterystyczne
tematy, cechy twórczości i jej recepcję.
Na podstawie analizy wybranych dzieł literackich omów sposoby kreowania „czarnych
charakterów” i ich funkcje w utworach.
Dramat człowieka uwikłanego w historię. Omów problem, analizując wybrane
przykłady z literatury różnych epok.
Duchy, stwory i potwory w literaturze polskiej. Przedstaw motyw analizując wybrane
przykłady.
Topika miłości w liryce kobiecej XX wieku. Omów na wybranych przykładach.
„Swój i obcy” w prozie polskiej XIX I XX wieku. Przedstaw uwarunkowania
„swojskości” i „obcości”, odwołując się do wybranych utworów.
Książki, które zmieniły świat. Omów temat, odwołując się do przykładów literatury
pięknej.
Związki literatury z innymi dziedzinami sztuk
1.
2.
3.
Zabawa jako motyw literacki i plastyczny. Analizując wybrane dzieła, przedstaw
różne sposoby jego funkcjonowania.
Różnorodne ujęcia motywu ogrodu w literaturze i sztuce. Przedstaw temat, analizując
wybrane przykłady.
Obraz naukowca w literaturze i filmie. Omów sposoby funkcjonowania kreacji.
4.
Lubelszczyzna jako źródło inspiracji twórców. Rozwiń temat w nawiązaniu
do wybranych tekstów kultury.
5.
Lektury szkolne w dorobku twórczym Andrzeja Wajdy. Przedstaw temat, analizując
wybrane ekranizacje bądź adaptacje.
6.
Kultura antyczna źródłem inspiracji literatury i sztuki różnych epok. Omów,
analizując wybrane dzieła kultury.
7.
Dosłowne i metaforyczne znaczenie motywu jesieni w tekstach kultury. Przeanalizuj
wybrane przykłady.
8. Z. Zbigniew Herbert i Krzysztof Kieślowski jako twórcy dekalogu człowieka czasów
zagrożenia. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż podobieństwa i różnice.
9.
Symbolizm jako sposób opisu świata. Rozważ temat, analizując wybrane teksty
kultury.
10.
Przedstaw różne koncepcje piękna w literaturze i architekturze wybranych epok.
Odwołaj się do analizy wybranych przykładów.
4
11.
Żydzi w sztuce polskiej. Przedstaw różne ujęcia tematu, analizując wybrane dzieła
literackie i malarskie.
12.
Przedstaw koncepcję człowieka szczęśliwego, odwołując się do wybranych dzieł
literackich i filozoficznych.
13.
Porównaj - na podstawie analizy wybranych dzieł literackich oraz filmowych realistyczny i groteskowy obraz świata.
14.
Fascynacja nowoczesnością w literaturze i sztuce XIX i XX wieku. Zaprezentuj
temat, odwołując się do wybranych tekstów kultury.
15.
Folklor jako inspiracja dla artystów różnych epok i dziedzin sztuki. Przedstaw temat
na wybranych przykładach.
16.
Literacka, muzyczna i plastyczna wizja kraju ojczystego. Zaprezentuj temat,
odwołując się do wybranych przykładów.
17.
Na wybranych przykładach z literatury i sztuki omów różnice pomiędzy kulturą
elitarną a kulturą masową.
18.
Kreacje bohaterów i świata w literaturze i filmie fantasy. Zaprezentuj temat,
odwołując się do wybranych przykładów.
19. Pr Przedstaw artystyczną interpretację powstań narodowych w literaturze i malarstwie.
Odwołaj się do analizy wybranych przykładów.
20.
Omów konwencję sztuki realistycznej na przykładzie wybranych tekstów kultury.
21.
22.
23.
Motyw czterech pór roku w literaturze i muzyce. Zaprezentuj temat, analizując
wybrane przykłady.
Świat prowincji jako temat dla artysty. Przedstaw rozważania, analizując wybrane
dzieła plastyczne i literackie.
Topos wędrówki w literaturze i sztuce. Przedstaw, analizując wybrane przykłady.
24.
Najsłynniejsze adaptacje teatralne i filmowe III cz. "Dziadów" A. Mickiewicza.
Porównaj i oceń.
25.
Bohater literacki a jego filmowe kreacje. Przedstaw temat, analizując wybrane
przykłady.
26.
Omów funkcje tajemniczych wysp, mitycznych krain, wymyślonych światów na
wybranych przykładach różnych tekstów kultury.
27.
Portrety Polaków w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj te, które uważasz za
najciekawsze.
28.
Młodość jako temat literacki i filmowy. Przedstaw jego realizacje w dziełach
wybranych twórców kultury.
29.
Wydarzenia historyczne w interpretacji plastycznej i literackiej. Przedstaw temat,
wykorzystując analizę wybranych przykładów.
30. M Młodzi - gniewni w literaturze i filmie. Przedstaw temat, wykorzystując analizę
wybranych przykładów.
31.
Przedstaw wizerunki Matki Bożej w literaturze i sztuce różnych epok. Odwołaj się
do analizy wybranych dzieł kultury.
32.
Afrodyta – Wenus. Omów motyw mitycznej bogini piękna w literaturze i sztuce.
Przeanalizuj wybrane dzieła.
33.
Motyw tańca w literaturze i sztuce. Przedstaw temat, wykorzystując analizę
wybranych przykładów.
34.
Pieta jako motyw literacki, malarski i rzeźbiarski. Przedstaw temat, wykorzystując
analizę wybranych przykładów.
5
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
Nastroje końca wieków. Zaprezentuj problem, analizując wybrane teksty
filozoficzne, literackie i dzieła sztuki.
Dramaty Szekspira we współczesnych adaptacjach filmowych. Przedstaw własną
ocenę tego zjawiska na podstawie wybranych przykładów.
Tatry w literaturze i sztuce. Rozwiń temat, odwołując się do analizy wybranych dzieł
literackich i plastycznych.
„To się teraz czyta, to się teraz ogląda”. Omów przyczyny popularności wybranych
tekstów kultury.
Literacki i malarski wizerunek Boga. Zaprezentuj temat, wykorzystując analizę
wybranych przykładów.
Zaprezentuj zjawisko kiczu, analizując wybrane przykłady z różnych dziedzin sztuki.
Przedstaw na wybranych przykładach różnorodne ujęcia motywu ogrodu
w literaturze i malarstwie.
Historia narodu polskiego jako ważne źródło inspiracji dla literatury i sztuki.
Rozwiń temat, analizując wybrane przykłady dzieł.
Funkcjonowanie motywów mitologicznych w literaturze i sztuce. Przedstaw temat,
wykorzystując analizę wybranych przykładów.
Wieś jako temat literacki i malarski. Przedstaw różne jego ujęcia w wybranych
dziełach.
Sąd Ostateczny jako motyw w literaturze i sztuce. Przedstaw różne jego ujęcia
w wybranych dziełach.
Wizerunki aniołów w literaturze i sztuce. Przedstaw temat, analizując wybrane dzieła.
50.
Dosłowne i metaforyczne znaczenie motywu gór w tekstach kultury. Przeanalizuj
wybrane przykłady.
Wielcy indywidualiści jako bohaterowie literatury i sztuki. Zaprezentuj temat,
wykorzystując analizę wybranych dzieł z różnych epok.
Literatura i sztuka wobec różnych ideałów piękna. Rozważ temat, odwołując się do
analizy wybranych dzieł kultury.
Socrealizm w literaturze i sztuce. Zaprezentuj temat, analizując wybrane dzieła.
51.
Pokrewieństwa literatury i filozofii. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
52.
Motyw Madonny w literaturze i sztuce. Przedstaw temat, analizując wybrane teksty
kultury.
Naturalistyczna wizja losu biedaka. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z
literatury i malarstwa XX wieku.
Motyw powstań narodowych w utworach Stefana Żeromskiego i na obrazach Artura
Grottgera.
Okrucieństwa wojny. Przedstaw problem, odwołując się do literatury, malarstwa i
filmu.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj sposób
prezentacji.
Wizerunek „pokolenia Kolumbów" utrwalony w literaturze oraz w wybranym filmie.
Zaprezentuj, porównując.
Powstanie warszawskie i sposób jego prezentacji w literaturze, filmie i fotografii.
Zaprezentuj temat i sposób jego ujęcia.
Sport w kulturze. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych dzieł.
Sposoby malowania pejzażu piórem i pędzlem. Porównaj środki, jakimi dysponuje
48.
49.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
6
61.
62.
poeta i malarz ukazując piękno natury. Odwołaj się do wybranych przykładów
literackich i malarskich.
Parodia rzeczywistości PRL w literaturze i filmie. Omów problem, odwołując się do
wybranych przykładów.
Dzieła sztuki w literaturze pięknej. Jak przedstawiali je prozaicy i poeci różnych epok
oraz jakie funkcje pełniły w ich utworach?
JĘZYK
1.
Metaforyka tytułów prasowych. Zanalizuj wybrane przykłady i oceń ich trafność.
2.
Przeanalizuj pochodzenie nazw miejscowych Lubelszczyzny.
3.
Język jako sposób charakteryzowania bohaterów literackich. Omów zagadnienie,
analizując wybrane utwory.
Przedstaw funkcje komizmu słownego w utworach różnych epok. Przeanalizuj
wybrane przykłady.
Dialektyzacja – jej funkcja i historia w literaturze. Przedstaw temat, odwołując się do
teorii i analizy wybranych przykładów.
Przedstaw zjawisko manipulacji językowej. Wykorzystaj wśród przykładów różne
sytuacje komunikacyjne.
Język jako źródło nieporozumień. Omów zjawisko na wybranych przykładach.
4.
5.
6.
7.
8.
Gwary środowiskowe i ich funkcjonowanie w literaturze. Przeanalizuj zebrany
materiał literacki.
7
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
Perswazja i apel jako literackie sposoby kreowania postaw Polaków. Przeanalizuj
wybrane utwory literatury przedrozbiorowej.
Sztuka eseju. Omów specyfikę gatunku, odwołując się do analizy wybranych
przykładów.
Sztuka epistolarna. Zaprezentuj zagadnienie, wykorzystując analizę wybranych dzieł.
Język reklamy – specyfika tekstu reklamowego jako gatunku wypowiedzi. Omów
zagadnienie, analizując wybrane przykłady.
Literackie inspiracje językowe w reklamie. Omów temat, odwołując się do analizy
wybranych przykładów.
Charakterystyczne cechy stylu dzieł literackich różnych epok. Omów temat,
analizując wybrane przykłady.
Analizując zgromadzony materiał językowy, omów zjawisko zapożyczeń
we współczesnej polszczyźnie.
Język jako narzędzie walki o władzę. Przeanalizuj wybrane materiały wyborcze,
odwołaj się do badań językoznawców.
Sztuka reportażu. Omów specyfikę gatunku, odwołując się do analizy wybranych
przykładów.
W kontekście językowych badań o imionach, wyjaśnij zjawisko mody imienniczej.
Na wybranych przykładach tekstów propagandowych przedstaw perswazyjną funkcję
języka.
Przedstaw zapożyczenia z języków orientalnych w polszczyźnie do XIX w.
Wykorzystując wybrane przykłady literackie, przedstaw zasady sztuki
przemawiania.
Stylizacja biblijna – jej funkcja i historia w literaturze. Przedstaw temat, analizując
wybrane przykłady.
Nazwy młodzieżowych polskich zespołów muzycznych pokolenia rodziców
i dzisiejszej młodzieży – przedstaw analizy dostrzeżonych tendencji.
Nazwy lubelskich firm i miejsc użyteczności publicznej - a moda językowa.
Przedstaw i oceń zjawisko.
Przeanalizuj i oceń najciekawsze nazwy sklepów, kawiarni, restauracji w Twojej
miejscowości. Wyjaśnij, jakie tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny
znalazły w nich odbicie.
Zaprezentuj wpływ radia i telewizji na kształtowanie współczesnej polszczyzny.
Odwołaj się do wybranych przykładów.
Wyjaśnij, dlaczego niektóre wyrazy stają się modne. Wykorzystaj do analizy
przykłady ze współczesnej polszczyzny.
Analizując wybrane przykłady, określ funkcje neologizmów w poezji XIX i XX w.
30.
Nazwy potraw i dań w Polsce dawnej i współczesnej. Przeanalizuj zgromadzony
materiał rzeczowy.
Na podstawie analizy wybranego tekstu literackiego, omów cechy stylu podniosłego.
31.
Język Twoich rówieśników. Przeanalizuj zgromadzony materiał.
32.
Język jako instrument walki o władzę. Przeanalizuj wybrane materiały
8
33.
34.
35.
36.
publicystyczne.
Kulturotwórcza funkcja Internetu: język internautów – omów zagadnienie na
zgromadzonych przykładach.
Na przykładzie listów prywatnych z dwu wybranych epok wykaż różnorodność
środków językowych, kształtujących wypowiedź epistolarną.
Błędy językowe współczesnych Polaków. Dokonaj ich przeglądu i wyjaśnij
mechanizmy występowania.
Język porozumienia, język agresji – wskaż różne możliwości użycia języka, analizując
wybrane przykłady tekstów prasowych lub/i radiowych i telewizyjnych.
9