Kiedy należy sporządzić informację ORD-U?

Kiedy należy sporządzić informację ORD-U?
Wpisany przez Krzysztof Ścipień
Co warunkuje sporządzenie informacji o umowach zawartych z nierezydentami?
Kwestie związane z obowiązkiem złożenia formularza ORD-U „informacja o umowach
zawartych z nierezydentami" reguluje art. 82 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej i wydane na jej
podstawie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie informacji
podatkowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 240 poz. 2061 z późn. zm.), które zostało zmienione przez
rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15 maja 2008 r. (Dz. U. Nr 93, poz. 588), dalej: Rozp.
w sprawie informacji podatkowych. Przedmiotowa zmiana dotyczyła wzoru formularza ORD-U.
Stosownie do postanowień niniejszego rozporządzenia, informacje o umowach zawartych z
nierezydentami sporządza się i przekazuje, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki. Po
pierwsze:
1. jedna ze stron tej umowy, bezpośrednio lub pośrednio, bierze udział w zarządzaniu lub
kontroli drugiej strony umowy albo posiada udział w jej kapitale uprawniający do co najmniej 5%
wszystkich praw głosu lub
2. inny podmiot, niebędący stroną umowy, równocześnie bierze udział, bezpośrednio lub
pośrednio, w zarządzaniu lub kontroli podmiotów będących stronami umowy albo posiada
udziały w kapitałach tych podmiotów uprawniające, w każdym z nich, do co najmniej 5%
wszystkich praw głosu, lub
3. nierezydent, będący stroną umowy, posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
przedsiębiorstwo, oddział lub przedstawicielstwo w rozumieniu odrębnych przepisów i jeżeli
podmiot obowiązany do sporządzenia i przekazania informacji wiedział lub mógł wiedzieć, przy
zachowaniu należytej staranności, o fakcie posiadania takich udziałów lub o fakcie posiadania
przez nierezydenta przedsiębiorstwa, oddziału lub przedstawicielstwa na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
1/4
Kiedy należy sporządzić informację ORD-U?
Wpisany przez Krzysztof Ścipień
Drugim warunkiem jest przekroczenie ustalonych progów kwotowych. I tak, do konkretyzacji
obowiązku sporządzenia i przekazania informacji ORD-U dojdzie, gdy w przypadkach
wymienionych powyżej odpowiednio:
- w punktach 1 i 2 - zawarto umowy w danym roku podatkowym z tym samym
nierezydentem, a suma należności albo suma zobowiązań wynikająca z tych umów
przekroczyła równowartość 300 000 euro;
- w punkcie 3 - zawarto umowy w danym roku podatkowym, w których jednorazowa
wartość należności albo zobowiązań przekroczyła równowartość 5 000 euro.
Podane wyżej kwoty w euro przelicza się na walutę polską po średnim kursie ustalonym przez
Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym
zawarto umowę.
W celu zdefiniowania pojęcia nierezydent należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 27
lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 141, poz. 1178 ze zm.), dalej: Prawo dewizowe. W
myśl przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 Prawa dewizowego za nierezydenta uważa się:
- osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą oraz osoby prawne, a także
inne podmioty mające siedzibę za granicą, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i
nabywania praw we własnym imieniu; nierezydentami są również znajdujące się za granicą
oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów,
- obce przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i inne obce
przedstawicielstwa oraz misje specjalne i organizacje międzynarodowe, korzystające z
immunitetów i przywilejów dyplomatycznych lub konsularnych.
W informacji ORD-U podatnik jest zobowiązany uwzględnić wartość należności lub zobowiązań
wynikającą z umów sporządzonych w formie pisemnej lub wartość wynikającą z wystawionych
2/4
Kiedy należy sporządzić informację ORD-U?
Wpisany przez Krzysztof Ścipień
lub otrzymanych faktur albo rachunków potwierdzających zawarcie umowy.
Złożenie formularza ORD-U będzie konieczne również w sytuacji, gdy przekroczenie
określonego progu kwotowego nastąpi w okresie późniejszym niż samo zawarcie umowy z
nierezydentem.
Na taką ewentualność zwrócił uwagę Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu
Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z dnia 13 września 2006 r., sygn. akt:
1471/DPD2/423-98/06/JB, stwierdzając, że nie jest konieczne wystąpienie jednocześnie
obydwu zdarzeń, tj. zawarcia umowy i kwoty wynikającej z umowy w wysokości przekraczającej
300 000 euro. Dowodzenie, że obowiązek sporządzenia formularza ORD-U konkretyzuje się w
sytuacji łącznego wystąpienia zawarcia umowy wraz z jednoczesnym przekroczeniem kwoty
granicznej w tym samym roku podatkowym uznać należy za nieuprawnioną interpretację, która
zawęża rozumienie przepisu § 3 ust. 2 Rozp. w sprawie informacji podatkowych, w którym nie
zostało wskazane, aby zdarzenia te miały wystąpić w jednym i tym samym roku podatkowym.
Czy w sytuacji, gdy doszło do zawarcia ustnie umowy pożyczki, a transfer środków nastąpił,
taką operację również należy uwzględnić w informacji ORD-U?
Z uwagi na konstrukcję prawną umowy pożyczki uregulowaną w art. 720 ustawy z dnia 23
kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), umowa pożyczki jest umową
konsensualną, a zatem dochodzi do skutku przez samo porozumienie stron, a wydanie
przedmiotu pożyczki i przeniesienie jej własności na pożyczkobiorcę stanowi wykonanie
zawartej już umowy. Dlatego też zawarcie umowy pożyczki w formie ustnych porozumień
również należy ująć w informacji ORD-U.
3/4
Kiedy należy sporządzić informację ORD-U?
Wpisany przez Krzysztof Ścipień
Informację ORD-U należy sporządzić za cały rok podatkowy w terminie trzech miesięcy, licząc
od zakończenia danego roku podatkowego, przesyłając ją naczelnikowi urzędu skarbowego
właściwemu ze względu na adres siedziby albo miejsce zamieszkania podmiotu
sporządzającego informację.
W praktyce u większości podatników, u których rok podatkowy pokrywa się z rokiem
kalendarzowym, obowiązek ten należy spełnić do dnia 31 marca roku następnego za rok
poprzedni. Nadmienić należy, że wyżej wymienioną informację sporządza się i przekazuje bez
wezwania przez organ podatkowy.
W sytuacji niezłożenia informacji ORD-U w terminie określonym przepisami prawa
podatkowego, podatnik popełnia przestępstwo skarbowe określone w art. 80 ustawy z dnia 10
września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r., Nr 111, poz. 765 ze zm.), które
zagrożone jest karą grzywny do 120 stawek dziennych.
W przypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w tym przepisie
podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Złożenie informacji ORD-U po terminie przewidzianym przepisami prawa podatkowego wiąże
się ze złożeniem przez podatnika aktu czynnego żalu, w którym należy podać przyczyny
niezłożenia niniejszej informacji w terminie.
4/4