Międzynarodowy Rok Chemii w Gimnazjum nr 1 im. gen. broni St

Załącznik nr 1
Międzynarodowy Rok Chemii w Gimnazjum nr 1 im. gen. broni St. Maczka
w Jaworzu
pod tytułem „ Śladami Marii Skłodowskiej – Curie” ”
Program obchodów Międzynarodowego Roku Chemii
w Gimnazjum nr 1 im. gen. broni St.Maczka w Jaworzu
pod tytułem „Śladami Marii Skłodowskiej - Curie ”
L.p.
1.
Działanie
Ogłoszenie szkolnego roku chemii w Gimnazjum nr 1
w Jaworzu.
2.
Ogłoszenie i przeprowadzenie konkursu na najlepszą Marzec / kwiecień 2011 r.
reklamę Szkolnego Roku Chemii w Gimnazjum nr 1
w Jaworzu.
3.
Występ uczniów w spektaklu teatralnym „ Śladami Maj / czerwiec 2011 r.
Marii” oraz „ Sąd nad promieniotwórczością”
połączony z zabawą chemiczną dla uczniów
i zaproszonych gości – zajęcia pozalekcyjne
„ Spotkanie z Marią”
Udział uczniów w pikniku chemicznym na Uniwersytecie Czerwiec 2011 r.
Warszawskim połączony z wycieczką do Centrum Nauki
im. M. Kopernika.
4.
5.
6.
7.
Termin
Luty 2011 r.
Wyjazd zainteresowanych uczniów do Francji, do Lipiec/sierpień 2011 r.
Muzeum „Marii” i na Sorbonę.
Wykład dr-a W. Zyka na temat „ Konwencjonalne i Wrzesień 2011 r.
niekonwencjonalne źródła energii”.
Występ uczniów w spektaklu teatralnym „ Śladami
Marii” oraz „ Sąd nad promieniotwórczością”
połączony z zabawą chemiczną dla uczniów
i zaproszonych gości – zajęcia pozalekcyjne
„ Spotkanie z Marią”
Konkurs wiedzy o życiu i twórczości naukowej Marii Październik 2011 r.
1
8.
9.
Skłodowskiej - Curie.
Wyjazd do Zakładu Chemii Teoretycznej Uniwersytetu
Śląskiego na wykład p. prof. dr hab. M. Jaworskiej.
Prelekcja dla uczniów na temat : Badania radiologiczne i Listopad 2011 r.
metody radiologiczne leczenia nowotworów”. Prelekcję
przeprowadzi p. dr n. med. A. Wiencek-Weiss.
Spotkanie wigilijne z „Marią” połączone ze Świętem Grudzień 2011 r.
Patrona Szkoły i z rozdaniem nagród uczniom, którzy
najbardziej przyczynili się do obchodów Roku Chemii w
Gimnazjum. Spotkanie to będzie zakończeniem Roku
Marii Curie-Skłodowskiej.
Zatwierdziła:
Dyrektor Gimnazjum nr 1 im. gen. broni St. Maczka
Barbara Szermaoska
:
2
Opracowała:
Janina Holeksa
nauczyciel chemii i informatyki
Załączniki do pkt. 3i 6 :
Załącznik nr 1: Scenariusz spektaklu „ Śladami Marii”
Załącznik nr 2: Opis inscenizacji i scenariusz spektaklu „ Sąd nad promieniotwórczością”.
Załącznik nr 3: Opis zabawy chemicznej
Załącznik nr 1
„ Szukajmy prawdy jasnego promienia, szukajmy nowych,
promieniotwórczych dróg”
Scenariusz inscenizacji „Śladami Marii”
Opracowanie: Janina Holeksa
Uwagi inscenizacyjne:
Scena udekorowana na wzór laboratorium w „historycznej” szopie przy ul. Lhomond.
Przed sceną z prawej strony jest ustawiony ekran, który będzie służył do projekcji programów
multimedialnych. Natomiast z lewej strony sceny wisi portret Marii Curie, a obok niego na pianinie stoi
kompozycja kwiatowa „Polon” obrazująca model atomu Polonu. Obok pianina na podłodze leży „
ociypka” ( kostka słomy), na której na białej serwetce położony jest wypiek piekarniczy – chleb
„Marii”.
Osoby:
Henry Becquerel
Ewa Curie
Maria Curie
Irena Joliot-Curie i Fryderyk
Piotr Curie
Przedstawiciel Szwedzkiej Akademii Nauk
Narrator i dziennikarz
Dziekan Piotr Appell
Scena 1:
Na scenę wchodzi Henry Becquerel, podchodzi do stołu, na którym znajduje się czarne pudełko z
pechblendą. Na pudełku położona jest klisza fotograficzna. Po chwili nachyla się nad kliszą
fotograficzną, którą rozwija i podnosi. Wtedy na scenę wchodzi Maria i Piotr. Becquerel
zwracając się do nich mówi:
Becquerel:
Zobaczcie, ta klisza jest prześwietlona. Przecież ja ją niczym nie naświetlałem.
Do stołu podchodzi Maria i Piotr, przyglądają się kliszy i rudzie uranu, po czym Maria zwraca się
do Piotra i Henriego mówiąc:
Maria:
Skąd wzięły się te promienie, które prześwietliły kliszę fotograficzną. Jakie to są w ogóle
promienie. Co to za zjawisko ? Oto cudowny temat do mojej pracy doktorskiej
Narrator zza sceny:
I tak to się zaczęło.
Na scenę wchodzi przedstawiciel Szwedzkiej Akademii Nauk, rozwija rękopis i czyta:
10 grudnia 1903 roku za odkrycie promieniotwórczości naturalnej pochodzącej od dwóch
pierwiastków: polonu, nazwanego tak przez Panią Marię Curie od nazwy swojej ukochanej
Ojczyzny- Polski i za odkrycie radu otrzymują nagrodę Nobla trzej uczeni: Maria Skłodowska Curie, Piotr Curie, Henry Becquerel.
3
Po czym wręcza medal i dyplom honorowy tylko Becquerelowi, natomiast kładzie na stół dyplomy
i medale dla Marii i Piotra. Osoby te w tym czasie stoją z tyłu sceny ( nie mogły przyjechać na
wręczenie nagrody).
Na ekranie z prawej strony sceny pojawiają się zdjęcia nagrodzonych wraz z wizerunkiem medali i
dyplomów, ze sceny schodzi H. Becquerel i przedstawiciel Szwedzkiej Akademii Nauk..
Maria:
Piotrze dla nas to zbyt duże wyróżnienie.
Piotr:
Tak Mario. Ale przed nami jeszcze długa droga odkrywania prawdy o naszych, dopiero co
poznanych pierwiastkach.
Wokół sceny pojawiają się fotoreporterzy i robią zdjęcia nagrodzonym. Również pojawiają się
dziennikarze, jeden z nich przeprowadza wywiad z Marią
Dziennikarz:
Co sprawiło, że Pani obrała w życiu taką trudną drogę twórczości naukowej.
Maria:
To nie jest trudna droga dla mnie, to jest dla mnie wyzwanie. Zawsze poszukiwałam nowych
nieodkrytych dróg. Wszczepili to we mnie moi bliscy. Mój dziadek Józef Skłodowski oraz ojciec
Władysław i moja matka Bronisława z domu Boguskich. Byli oni wybitnymi pedagogami, a
ponadto mój ojciec był szanowanym nauczycielem matematyki i fizyki w Gimnazjum w
Warszawie.
Mając 10 lat, rozpoczęłam naukę na pensji dla dziewcząt. A następnie kształciłam się w
gimnazjum, które ukończyłam ze złotym medalem. Mając 11 lat tragicznie przeżyłam śmierć swojej
matki. Moja siostra Bronisława zaczęła studiować medycynę w Paryżu, dlatego zostałam
guwernantką i posyłałam jej pieniądze na rzecz tego, że potem ona wesprze mnie na studiach na
Sorbonie. W tym czasie nieszczęśliwie zakochałam się w Kaziku, który już wtedy był wybitnym
matematykiem. Niestety uczucie to było skazane na niepowodzenie, więc wyjechałam do Francji.
W Paryżu w 1891 r. jako pierwsza kobieta w historii zdałam egzaminy wstępne na wydział fizyki i
chemii Sorbony .W dzień studiowałam, a wieczorami pracowałam jako korepetytorka.
Również w Paryżu poznałam mojego męża Piotra, z którym połączyło mnie głębokie uczucie.
A równocześnie połączyła nas pasja do badania i odkrywania nowych dróg wiedzy i budowy
Wszechświata. Ta pasja spowodowała wybór takiej, a nie innej mojej drogi życiowej.
Dziennikarz:
Dziękuję za tak wyczerpującą rozmowę z tak wspaniałą kobietą.
(dziennikarz schodzi ze sceny)
Maria odwraca się w stronę Piotra, który do niej mówi: Mario, czy poznawanie tajników Natury
przyniesie pożytek ludzkości, czy też przeciwnie ta wiedza stanie się dla nich szkodliwa. Wierzmy
w to pierwsze, dlatego bierzmy się do pracy, abyśmy mogli bardziej zaprzyjaźnić się z naszym
Radem.
( Maria i Piotr krzątają się po laboratorium, mieszają roztwory w kadzi, wykonują prześwietlenia,
przeprowadzają badania, robią zapiski wyników swoich badań).
Po pewnym czasie ze sceny schodzi Piotr, a wpadają córki Marii. Maria zajmuje się pracą ,
dziewczyny swoimi zajęciami. Po chwili z oddali dochodzi gwar uliczny, dźwięk jadących dorożek
i tramwajów i nagle krzyk tłumu. Na scenę wchodzi dziekan Piotr Appell i oznajmia:
Mario, Piotr nie żyje. Wpadł pod koła rozpędzonej dorożki. Maria zwraca się do niego i mówi: :
Piotr nie żyje. Nie żyje. Nie żyje zupełnie. Zamyka się w sobie i wolno schodzi ze sceny, za nią
idą zrozpaczone córki.
Po chwili wraca Maria wraz z Ireną i Ewą. Maria i Irena zabierają się do pracy laboratoryjnej, a
Ewa pisząc artykuły, tak mówi kierując się do widowni:
Ewa:
4
Moja matka po śmierci mojego ojca rzuciła się w rytm oszalałej wręcz pracy nad badaniem
zjawiska promieniotwórczości naturalnej. W domu przebywała bardzo rzadko, nie często ją
widywałam. Na szczęście moja siostra Irena odczuła te same pragnienia, co jej matka i rzuciła się w
wir pracy razem z nią.
Maria ( stojąc nad sprzętem laboratoryjnym) mówi zamyślona i patrząca gdzieś daleko:
Piotrze, mój drogi Piotrze, jedynie praca w laboratorium sprawia mi przyjemność.
Nadal pracuję nad naszym odkryciem. Nachodzą mnie czasem tylko złe myśli, czy aby ludzie nie
zrobią z naszym wynalazkiem to, co zrobili z wynalezieniem dynamitu przez Alfreda Nobla.
Biedny człowiek, tyle poświęcił dla dobrego celu i obwołali go aniołem śmierci. Aby nasza
promieniotwórczość nie okazała się śmiercionośna w rękach niesprawiedliwych ludzi. Przecież
wiemy, że może mieć ona niszczycielski charakter dla milionów żyjących istot. Energia, która może
wyzwolić się podczas tego zjawiska jest przerażająco wielka.
Nagle na scenę wchodzi po raz drugi przedstawiciel Szwedzkiej Akademii Nauk. Staje przed Marią
i oznajmia:
Roku Pańskiego 1911 Komitet Naukowy Chemii Fundacji Nobla przyznaje nagrodę indywidualną
za rozwój chemii dzięki odkryciu polonu i radu oraz za zbadanie metalicznego radu i jego
związków chemicznych Pani Marii Skłodowskiej-Curie.
Po czym dekoruje Marię medalem i wręcza honorowy dyplom. Obok stoi jej córka Irena
Ze sceny schodzi przedstawiciel Szwedzkiej Akademii Nauk, a wchodzi na nią Fryderyk Joliot mąż
Ireny.
Irena:
Moja matka, wielki człowiek, wybitny uczony zasiała we mnie pasję badawczą. Dzięki tej pasji ja
wraz ze swoim mężem Fryderykiem Joliot zbadaliśmy i odkryliśmy zjawisko promieniotwórczości
sztucznej. Dzięki niej mogliśmy również pomóc ludziom w leczeniu nowotworów, w
przeprowadzaniu badań medycznych, za co otrzymaliśmy w 1934 roku Nagrodę Nobla.
Wszyscy aktorzy schodzą ze sceny, a na ekranie przed sceną rozpoczyna się projekcja filmu
przedstawiającego charytatywną pracę Marii w czasie I Wojny Światowej oraz jej przyjazd do
Warszawy na uroczystość położenia kamienia węgielnego pod budowę Instytutu Radowego w
Warszawie.
Po projekcji filmu na scenę wchodzi córka Marii w żałobie i mówi:
Ewa Curie:
Dnia 4 lipca 1934 r. w Sancellemoz zmarła moja matka Maria Skłodowska-Curie na skutek anemii
złośliwej aplastycznej o przebiegu gwałtownym, gorączkowym. Szpik kostny nie zareagował
prawdopodobnie dlatego, że zaszły w nim zmiany spowodowane długoletnim wpływem promieni.
Może być, jak mówiła moja matka, że jest jakiś związek z radem, ale niepodobna prawie mieć o
tem opinii.
Ewa powoli schodzi ze sceny, a po chwili zespół muzyczny ( lub jedna uczennica) śpiewa piosenkę
własnego autorstwa, poświęconą Marii Skłodowskiej – Curie:
„Marii los nie był baśnią, ani snem
Marii los był po prostu zwykłym, ludzkim dniem
Marii los niósł ze sobą trud, pracę i nie raz łzy
Pomimo to zamieniła ona ten los w promieniotwórczy
Uśmiechaj się do każdej drogi promieniotwórczej, uśmiechaj
Na poszukiwanie prawdy jasnego promienia nie czekaj
Bo może przyjść taki czas,
że promieniotwórczość wykorzystamy ostatni raz”
Przed scenę wychodzi Maria Skłodowska – Curie i zwracając się do najbardziej honorowego
gościa tego spotkania, prosi go o uroczyste rozszczepienie jądra atomu Polonu. Poproszony gość
podchodzi do kompozycji kwiatowej wykonanej na wzór modelu atomu Polonu i pociągając za
5
sznureczek powoduje rozwinięcie biało-czerwonych szarf z napisami od wewnątrz : Nagasaki,
Hiroszima, Fukushima, Czarnobyl, onkologia, bomba kobaltowa, sterylizacja żywności, zegar
archeologiczny ( i inne). Po rozwinięciu szarf, w centrum kompozycji kwiatowej uwidoczni się
jądro atomu Polonu ułożone z goździków białych i czerwonych w ilości odpowiadającej liczbie
protonów i neutronów w jądrze atomu 84 Po. Cała kompozycja kwiatowa wykonana jest w barwach
narodowych i ustawiona pod portretem Marii Curie.
Po tym narrator zapowiada przeprowadzenie procesu sądowego.
Narrator:
Zapraszam wszystkich do Sali Sądowej, gdzie za chwilę odbędzie się Międzynarodowy Proces
Sądowy przeciwko Promieniotwórczości. Proszę wstać, Sąd idzie. Dzisiejszą rozprawę poprowadzi
Sędzia Maria Skłodowska - Curie .
Załącznik nr 2
Opracowanie: Uczniowie i Janina Holeksa
Sąd nad promieniotwórczością
Scenariusz inscenizacji „ Sąd nad promieniotwórczością”:
Miejsce akcji: Scena przygotowana na wzór Sali Sądowej
Oskarżony : uczeń reprezentujący Promieniotwórczość
Prokurator : uczeń reprezentujący tylko wady zjawiska promieniotwórczości
Adwokat ( obrońca): uczeń reprezentujący tylko zalety promieniotwórczości
Sędzia: uczeń, który wyda wyrok na podstawie anonimowych opinii widzów
Świadkowie: uczniowie, którzy przygotowali prace na temat zalet i wad
promieniotwórczości
Akcja rozgrywa się na Sali Sądowej. Rozpoczyna się rozprawa. Na miejscu oskarżonego
siedzi Promieniotwórczość. Prokurator zarzuca oskarżonemu popełnienie
przestępstwa i wzywa świadków. Świadkowie przedstawiają argumenty przeciwko
oskarżonemu, posiłkując się przygotowanymi przez siebie pracami własnymi w formie:
prezentacji w Power Point , w formie plakatu, referatu, foliogramów, urywków filmu lub
nagrań dźwiękowych itp. Prace te dotyczą promieniotwórczości jako zagrożenia i
nacechowanej wadami.
Natomiast Adwokat broni oskarżonej powołując swoich świadków, którzy przedstawiają
swoje argumenty w podobnych formach co poprzedni. Ale ich argumenty uniewinniają
promieniotwórczość, zawierają tylko jej zalety.
Scenariusz inscenizacji “ Sąd nad Promieniotwórczością”
Aktorzy:
1. sędzia – Maria Skłodowska - Curie
2. adwokat - Aleksandra Gąsiorek
3. prokurator- Edyta Kisiała
4. ochroniarz -Mateusz Klaczek
5. protokolant - Korneliusz Pilorz
6. świadek 1 – Ewa Curie
7. świadek 2 – M.Kruczek
8. oskarżony , Promieniotwórczość – M. Gańczarczyk
1-Otwieram
rozprawę
przed
Sądem
Najwyższym.
6
Dzisiaj
będzie
rozpoznana
sprawa
Promieniotwórczości. Stawiła się oskarżona wraz ze swoim obrońcą.
2-Adwokatem Aleksandrą Gąsiorek, obrońcą z wyboru.
1-Dziękuje, pani Prokurator
3- E. Kisiała
1- Dziękuje, oskarżoną proszę o powstanie. Jest pani Promieniotwórczością, prawda?
8-Tak
1-Ma pani wiele pierwiastków, tak?
8-Oczywiście
1-Otwieram przewód sądowy. Udzielam głosu pani Prokurator.
3-Oskarżam panią Promieniotwórczość o niekontrolowany rozszczep jąder Pani pierwiastków. W
wyniku czego wiele ludzi straciło zdrowie a często też życie. Za te czyny oskarżonej grozi
dożywotnie więzienie.
1-Czy oskarżona przyznaje się do przedstawionych zarzutów?
8-Niezupełnie, pani Sędzio, bo widzi pani jak każdy mam wiele minusów, ale zalety też posiadam i
to całkiem duże.
1-dobrze. Zatem panie Mateuszu proszę wezwać pierwszego świadka,
proszę na salę świadka numer 1 w sprawie Promieniotwórczości,
bardzo proszę, pouczam panią o obowiązku mówienia prawdy, za składanie fałszywych zeznań
grozi odpowiedzialność karna.
6-dobrze, zrozumiałam
1-Więc co Pani może powiedzieć o Pani Promieniotwórczości?
6-Wysoki Sądzie, prawda jest taka, że oskarżoną znam tylko z dobrej strony. Mogę Pani
powiedzieć że promieniotwórczość pomaga nam w wielu sprawach takich, jak::
 ustaleniu przyczyn naszych dolegliwości
 badaniu leków oraz ich działania na organizmy żywe
 zastosowaniu radioterapii
 dezynfekcji narzędzi medycznych;
 barwieniu materiałów, szkła, sztucznych a także naturalnych kamieni
 napromieniowanie gazów wiązką elektronów sprawia, że maleje wysyłanie dwutlenku siarki
o 95%, natomiast tlenków azotu o 80%
 wykorzystanie promieniowania w tzw.: aparaturze radiometrycznej, którą są różnego typu
czujniki, detektory oraz regulatory, mierniki
 izotop węgla wykorzystuje się jako zegar archeologiczny
A na dodatek tego wszystkiego mam tutaj materiały dowodowe, które chętnie przedstawię, jeżeli
Wysoki Sąd mi na to pozwoli.
Świadek prezentuje dowody za pomocą plakatów, prezentacji w Power Point, programów
multimedialnych
Czy obrona ma jakieś pytania do świadka?
2-Nie, pani sędzio
1-A czy prokurator ma pytania?
3-Ja również nie mam pytań
1-W takim razie dziękuje świadkowi i proszę o wezwanie następnego świadka
5-proszę na salę świadka numer 2 w sprawie promieniotwórczości
1-bardzo proszę, pouczam Panią o obowiązku mówienia prawdy, za składanie fałszywych zeznań
grozi odpowiedzialność karna.
7-oczywiście, będę mówić prawdę
1-co ma Pani do powiedzenia w rozpatrywanej tutaj sprawie
7-Wysoki Sądzie, ja niestety nie mam zbyt dobrego zdania o Promieniotwórczości. Opierając się na
moich dowodach, które za chwilę zaprezentuję ( pokaz w formie plakatu, Prezentacji w Power
7
Point, programu multimedialnego) uważam że:
 reakcje rozszczepienia jąder pierwiastków promieniotwórczych dokonywane są w sposób
niekontrolowany stosuje się je do wyrobu broni masowego rażenia. Podczas wybuchu
wyzwala się duża ilość energii. W czasie zrzucenia bomb na Hiroszimę i Nagasaki dużo
ludzi umarło podczas wybuchu . U pozostałej części ludzi choroba popromienna ujawniła
się po kilkunastu latach. W związku z tym również wyrób oraz wykorzystanie izotopów
może się wymknąć spod międzynarodowej kontroli.
 pierwiastki promieniotwórcze niekorzystnie wpływają na organizmy, także na człowieka.
Na skutek pochłaniania przez organizm ogromnych dawek promieniowania może wystąpić
białaczka (nowotwór krwi), choroba oczu- katarakta , a także choroba popromienna, której
objawy to biegunka oraz nudności.
 usterki w elektrowniach jądrowych mogą stanowić przyczyną katastrof, np. w1986 roku w
Czarnobylu wystąpiła usterka reaktora jądrowego, która spowodowała wybuch, co
doprowadziło do tego, że do atmosfery przedostały się radioaktywne izotopy,
zanieczyszczając dużą część Europy.
 ogromny kłopot w przypadku energetyki jądrowej powodują również odpady
promieniotwórcze, które pojawiają się jako efekty pracy reaktorów
 groźne zagrożenie dla otoczenia ma także bezmyślne unieszkodliwianie oraz składowanie
odpadów przemysłowych, które zawierają substancje promieniotwórcze, najczęściej w
hutnictwie
1-Czy obrona ma jakieś pytania do świadka?
2-Nie, pani Sędzio
1-A czy prokurator ma pytania?
3-Ja również nie mam pytań
1-dziękuje świadkowi, zamykam przewód sądowy i proszę panią Prokurator o mowę końcową
3-Wysoki Sądzie chciałabym zwrócić uwagę że podczas przesłuchiwania świadków wiele mówiło
się o minusach Promieniotwórczości. Więc dla dobra ludzkości chciałabym, by Sąd skazał
Promieniotwórczość na dożywotni mogilnik. Dziękuje.
1-dziękuje, proszę o zabranie głosu Obronę.
2-Nie zgadzam sie z panią Prokurator, owszem, może i moja klientka ma sporo wad, ale chyba
zapomniała Pani o pozytywach, za które ludzie tak cenią Promieniotwórczość. A w dodatku jeśli
usuniemy Promieniotwórczość z życia to możemy liczyć się z zaburzeniami funkcjonowania naszej
cywilizacji. Wnoszę więc o uniewinnienie mojej klientki.
1-Dziękuje, o co wnosi oskarżona?
8-Pani Sędzio, ja wnoszę o to samo co Pani Adwokat.
Całość powyższego procesu sądowego śledzą Ławnicy czyli widownia. Każdy widz dostaje na
początku procesu poniższą kartkę, którą wypełnia na podstawie informacji przekazywanej podczas
procesu i pod koniec procesu oddaje Ochroniarzowi.
Promieniotwórczość – winna czy niewinna?
1. Zalety promieniotwórczości ( zanotuj)
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………..:……………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………
2. Wady promieniotwórczości ( zanotuj)
8
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………
3. Moje stanowisko z uzasadnieniem ( wyrok):
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………
Po zebraniu powyższych kartek i przekazaniu ich Sędziemu, następuje chwila przerwy.
Sędzia wychodzi z sali, aby przeanalizować stanowiska w tej sprawie widzów
i sformułować wyrok. Po chwili wchodzi do sali i ogłasza wyrok.
Po tym występie wszyscy uczestnicy tego spotkania poproszeni zostaną do sali obok, gdzie na
cześć Marii Skłodowskiej - Curie para taneczna wykona taniec o nazwie „ Polon” . Myślą
przewodnią tego tańca będą słowa: Gdyby nie wodór, to nie byłoby Polonu. Będzie to para sióstr
(bliźniaczek jednojajowych), które są obecnie studentkami. Jedna z nich będzie reprezentować atom
protu , a druga deuteru. Para ta będzie mieć na sobie stroje biało-czerwone, a we włosach pierwsza
wpięty goździk czerwony, a druga goździk czerwony i biały ( symboliczny model nukleonów).
Para ta wykona figury taneczne opracowane przez siebie, obrazujące np. elementy budowy atomu
wodoru, rozchodzenie się promieni, wybuch reaktora jądrowego itp. ( związane z właściwościami i
zastosowaniem protu i deuteru) . Taniec zakończy się utworzeniem cząsteczki pierwiastka
chemicznego HD ( odkrycie w przyszłości). Również podkład muzyczny będzie opracowany przez
nich.
9
Załącznik nr 3
Opis zabawy chemicznej:
Całość spotkania odbywa się w auli szkoły. Podczas spektaklu uczniowie i zaproszeni goście siedzą
przy stolikach. Na stolikach znajdują się ceramiczne kubki z napisem „ woda ciężka D2O”. Do
wody tej są wstawione gałązki z wierzby mandżurskiej w formie rozchodzących się promieni ( ,
, ). W jednym rogu auli stoi stół ,na którym ułożone są wyroby spożywcze, regionalne o
nazwach związanych z terminologią radiochemiczną np. promienisty kołacz, ciasto Becquerela,
drożdżówki Curie, sałatka protone-neutrone, smalec „kwarki” czyli skwarki itp. Wypieki te i
wyroby sporządzą rodziny uczniów i dołączą opisy ich składu oraz informacje na temat znaczenia
chemicznego ich nazw . Natomiast z przodu auli pod portretem Marii leży „ ociypka” ( kostka
słomy), na której znajduje się główny wypiek, mianowicie „Chleb Marii”. Chleb ten będzie
upieczony na wzór wypieku wielkanocnego ze Śląska Cieszyńskiego o nazwie „Murzyn”. Jest to
chleb, w którym zapieka się swojską szynkę wraz ze swojską kiełbasą i piecze w tzw. „
brutfanioku” ( forma żeliwna do pieczenia) . Wędliny te będą w tym chlebie ułożone w formie
planetarnego modelu atomu. Protony będą obrazowane przez kawałki kiełbasy białej, a neutrony
przez kiełbasę śląską. Po przekrojeniu tego chleba na połowę pojawi się obraz planetarnego modelu
budowy atomu. Po występie uczniów nastąpi chwila przerwy, podczas której uczniowie i goście są
częstowani napojami i powyższymi wyrobami. W między czasie kilka uczennic reklamuje wyroby
kosmetyczne firmy „ Promieniotwórczak” na bazie radioaktywności, podobnie jak to robiły firmy
po odkryciu przez Marie Curie-Skłodowską radu i polonu. Na przykład zareklamują szampon do
włosów, który spowoduje wyłysienie u stosującego go. Zareklamują pastę do zębów, która
spowoduje wyrośnięcie kłów w jamie ustnej itp. ( uczniowie mają wiele wesołych pomysłów na
tego typu sprawy)
Po przerwie rozpoczyna się taneczna zabawa chemiczna w parach. Panie losują karteczki ze
znaczeniem haseł dotyczących budowy atomu i radiochemii, a Panowie karteczki z hasłami.
Panowie zaczynają wybierać Panie do tańca w następujący sposób:
Każdy z Panów odczytuje swoje hasło. Pani, która ma znaczenie tego hasła zgłasza się i tańczy z
tym Panem.
Np. hasło: Polon
Znaczenie: Pierwiastek chemiczny nazwany na cześć Polski
Hasło: Maria
Znaczenie: Imię odkrywczyni radu
Zabawę taneczną poprowadzą wyznaczone osoby w ten sposób, aby pary w rytm muzyki
regionalnej utworzyły figury taneczne w kształcie np. orbitali atomowych itp. Zabawa taneczna
trwa przez pewien czas. Na zakończenie zostanie przeprowadzona ewaluacja tych zajęć przez
prowadzącą całe spotkanie czyli Janinę Holeksę w formie quizów na tematy przedstawiane na
powyższym spotkaniu.
Opracowała:
Janina Holeksa
nauczyciel chemii i informatyki
wraz z uczniami
Gimnazjum nr 1 im.gen. broni St.Maczka
ul. Wapienicka 10
43-384 Jaworze
10
Lista zaproszonych gości
1. Witold Zyk
2. Alina Wiencek-Weiss wraz z synem Jakubem
3. Maria Jaworska
4. Mariola, Krzysztof, Justyna Skuza
5. Jolanta Nędzyńska- Fudalej wraz z mężem
6. Franciszek Rockegel
7. Anna Skuza
8. Łukasz Below
9. Helena Koba
10. Helena Bieńko
11. Marcin
12. Elżbieta Skrzypek
13. Irena Rucka
14. James Jurczyk
15. Zdzisław Bylok wraz z małżonką
16. Zofia Polok
17. Jolanta Ożgo
18. Joanna i Gabriela Bąk
19. Zofia Zagóra
20. Dyrektorka Delegatury w Bielsku-Białej
21. Rodzice
22. Uczniowie
23. Dyrektor szkoły wraz z nauczycielami
11